BRUSSELSE ARCHITECTUUR >JUSTITIEPALEIS

BRUSSELSE ARCHITECTUUR >JUSTITIE IN DE STEIGERS

De saga om de stellingen van het Justitiepaleis lijkt wel eeuwig te duren. Recente persartikels geven een overzicht van de zogenoemde miserie. Sedert 1984 zit het Poelaert Paleis in een ijzeren korset, inderdaad meer dan vijfendertig jaar. Als we de nieuwe bevoegde minister van gebouwen mogen geloven zal er nu weer eens werk van gemaakt worden, 2023 wordt vooropgesteld: vanaf dan mogen we hopen om het Paleis terug in al zijn glorie te kunnen bewonderen, althans de voorgevel. Voor de drie andere gevels wordt 2030 vooropgesteld. Doch gezien het voorbije hobbelige parcours en de traditie van onderschatting van uitvoeringstermijnen en budgetten, lijkt dat eerder optimistisch.

Zesduizend vierkante meter stellingen voor de prijs van € 530.000 sierden de koepel tussen 1984 en 2000 terwijl er geen restauratiewerken uitgevoerd werden. Nog eens € 160.000 waren nodig om de stellingen te restaureren en over te nemen alvorens men uiteindelijk aan de koepel kon beginnen. In 2003 was de klus geklaard en blonk de koepel terug in al zijn glorie. De stellingen rond de basis van de koepel bleven echter ter plekke roesten in afwachting van verdere restauratie. Ondertussen bleef het stenen regenen van de Poelaert rots en was men verschillende keren verplicht werken uit te voeren aan de stellingen en uiteindelijk ook stellingen te plaatsen aan de voorgevel om de toegang te beveiligen, nog € 700.000 extra aan de steigerbouwers.

Het hele verhaal begon rond 2010 ook op de zenuwen te werken van het Brussels Gewest en van de Stad. Het Gewest bracht de zaak in 2011 voor de rechtbank die na het inwinnen van de nodige deskundige adviezen tot de conclusie kwam dat de stellingen er onwettig stonden want zonder bouwvergunning en dus weg moesten, maar dat besluit toch niet hard maakte omwille van de veiligheid, een maat voor niets. Rond diezelfde tijd kwamen de toenmalige ministers, waarschijnlijk ten einde raad, op het lumineuze idee om een wedstrijd te organiseren rond de herbestemming van het Justitiepaleis. Het mausoleum van Poelaert werd vogelvrij verklaard en men zou er allerlei culturele, commerciële en toeristische attracties in toelaten. De zotste voorstellen naast andere ernstige, die de grap au serieux namen, werden naar voor gebracht. (Zie de Vijfhoek van januari en mei 2011.) Gelukkig eindigde deze verdwazing ‘en eau de boudin’ en werd geluidloos geloosd.

De hele ‘stellingenoorlog’ rond dit Paleis dat symbool staat voor de Belgische Opperste Justitie, lijkt wel een metafoor in het kwadraat voor het mank lopen van Justitie die ook al sinds mensenheugenis sukkelt met budgetten, slecht uitgerust is, onderbemand is en voortdurend in hervorming. In deze coronatijden verdienen de intussen beroemde stellingen van het Poelaertplein een meer hoopgevende benadering, laat ons dus ophouden met klagen, zagen en chicaneren. Een constructief voorstel: laat de verbeelding los op deze steigers, laat een kunstige bende enige fantasie ontwikkelen rond en op deze stellingen. Voorzie ze van een flashy verlichting, Laat groen welig tieren, waarom geen klank en licht spel zoals met nieuwjaar op de Grote Markt. Ontwerp een ‘kontrimo’-parcours onder, boven en tussen de Ionische zuilen en de arcaden en voluten van het paleis. The sky is the limit. En zie, Brussel heeft er op slag een attractie bij. Het kan ook pedagogisch uitgewerkt worden rond de ambachten van de restauratie. Brusselaars herontdekken de charmes van het Paleis. Toeristen zullen toestromen, de stellingen verdienen een eeuwig leven. Tutto andrà bene!

Marcel Rijdams

Depuis plus de 35 ans il y a des échafaudage autour du Palais de Justice. Selon le ministre compétent, la façade avant sera libre d'échafaudages à partir de 2023, et les autres façades à partir de 2030. Bien que cela semble douteux.

Résumé