Islandsk strikk by Det Norske Samlaget

M_Strikk_5.indd 2

13/08/14 08.44

Islandsk strikk

M_Strikk_5.indd 3

13/08/14 08.44

© 2013 Det Norske Samlaget www.samlaget.no Originaltittel: Prjónað úr íslenskri ull Forlagið, Island www.forlagid.is Oppskrifter © Ístex 2011 Bilete © Gísli Egill Hrafnsson 2011 Redaktør: Oddný S. Jónsdóttir / Forlagið Fagleg rådgjevar: Hulda Hákonardóttir / Ístex Stylist: Alda B. Guðjónsdóttir Design og layout: Anna Cynthia Leplar

Norsk omsetjing: Magni Hjertenes Flyum Omslag: Laila Mjøs Trykk: Scangraphic AS Printed in Poland ISBN: 978-82-521-8687-1

M_Strikk_5.indd 4

13/08/14 08.44

Innhald Om boka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Om Ístex og garnet som er brukt i boka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Mønstera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1 x var (1 x var) . . . . . . . . . . . . . . . 11 Aftur (Atter). . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Astrid (Astrid) . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Álafoss (Álafoss) . . . . . . . . . . . . . . 23 Ár trésins (Treet sitt år) . . . . . . . 27 Árni (Arne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Ása (Åsa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Bára (Båra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Birta (Birte) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Bláklukka (Blåklokke) . . . . . . . . 49 Dalur (Dal) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Dísa (Disa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Dropar (Dropar) . . . . . . . . . . . . . . 59 Endurreisn (Renessanse) . . . . . . 63 Gefjun (Gefjun) . . . . . . . . . . . . . . 67 Gjöf (Gåve) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Grein (Grein) . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Handtak (Handtrykk) . . . . . . . . . 79 Hlökk og Haddur (Hlökk og Haddur). . . . . . . . . . . . 83 Hosur (Sokkar) . . . . . . . . . . . . . . . 86 Hraði (Fart) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Kambur (Kam). . . . . . . . . . . . . . . . 93 Keðja (Kjede) . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Klukka (Klokke) . . . . . . . . . . . . . 101 Kría (Terne) . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Kross (Kryss) . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Lamb og bjalla (Lam og bjølle) 112

M_Strikk_5.indd 5

Land (Land) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lappi (Hund) . . . . . . . . . . . . . . . . Leggur (Legg) . . . . . . . . . . . . . . . . Leistar (Sokkar) . . . . . . . . . . . . . . Ljúfa (Skatten min) . . . . . . . . . . Mark (Preg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nost (Åttebladrose) . . . . . . . . . . Nú (No) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Órói (Uro) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prýði (Pryd) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ranga (Vrange) . . . . . . . . . . . . . . Regla (Orden) . . . . . . . . . . . . . . . Riddari (Riddar) . . . . . . . . . . . . . Rjúpa (Rype) . . . . . . . . . . . . . . . . Sigur (Siger) . . . . . . . . . . . . . . . . . Sjónvarpssokkar (Fjernsynssokkar) . . . . . . . . . . . . Stapi (Odde) . . . . . . . . . . . . . . . . . Strax (Straks) . . . . . . . . . . . . . . . . Strýta (Tinde) . . . . . . . . . . . . . . . . Toppur (Topp) . . . . . . . . . . . . . . . Upp (Opp) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Útjörð (Utmark) . . . . . . . . . . . . . Varmi (Varme) . . . . . . . . . . . . . . . Verur (Vesen) . . . . . . . . . . . . . . . . Vetur (Vinter) . . . . . . . . . . . . . . . Voff (Voff) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . þel (Ull) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Æði (Fjong) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

115 119 122 124 127 131 135 139 143 147 151 155 159 162 165 168 171 175 179 182 184 187 190 193 197 200 202 205

Rettleiing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 Forkortingar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Designarar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215

13/08/14 08.44

M_Strikk_5.indd 6

13/08/14 08.44

Om boka Islandsk strikk er ei etterlengta bok med eit breitt utval av mønster på klassiske genserar frå Island og andre plagg strikka av islandsk ull, eller lopi. Dei eldste mønstera i boka er frå slutten av 50-talet då dei tradisjonelle lopi-genserane dukka opp for fyrste gong, dei nyaste er heilt ny design. Den islandske ullindustrien opplevde ein nedgang i 1980-åra, men i det meste av det 20. hundreåret blomstra ullindustrien og sysselsette hundrevis, om ikkje tusenvis av menneske over heile landet. I kjølvatnet av krisa på 1980-talet fusjonerte Gefjun ullfabrikk i Akureyri og Álafoss ullfabrikk i Mosfellsbær under namnet Álafoss. Allereie i 1991 gjekk dei konkurs. Heldigvis heldt ein del av dei tilsette fram arbeidet i eit nytt selskap, Ístex, etter hardt arbeid og dristig satsing. Ein kan trygt seie at dette berga den islandske ullindustrien og all den uvurderlege kunnskapen frå å bli gløymt. Dei seinare åra har det igjen blitt interesse for tradisjonelt handtverk, og lopi-genserar er i dag meir populære enn nokon gong før. Lopi-garnet kjem frå den særeigne islandske sauen. Sidan han har levd isolert på ei øy, har han utvikla unike eigenskapar. Ulla består av to ulike fibrar, inner- og ytterulla. Innerulla er tynn, mjuk og isolerer godt, og det kraftigare ytterlaget har lange, blanke og vassavstøytande fibrar. Når desse fibrane er blanda, får du alle kvalitetane i eitt garn. Lopi-garnet er lettare enn anna ull og godt å strikke med. Tidleg på 1900-talet begynte strikkarar å eksperimentere med å strikke av uspunnen ull. Dei lange fibrane gjorde det mogeleg, og kring 1920 fekk ein det lett spunne lopi-garnet vi kjenner i dag. Mange strikkar framleis av uspunne garn – Plötulopi. Lopi-garnet vert brukt til det meste, men er mest kjent i den karakteristiske islandske genseren kalla lopapeysa. Desse genserane, eller jakkene, er ofte strikka i naturlege fargar frå saueulla. Du finn mange nyansar av kvitt, grått, brunt og svart, og noko av ulla er sortert i desse fargane i staden for å bli farga. Ein klassisk genser frå Island er strikka rundt med mønster på berestykket og rundfellinga. Sidan du strikkar rundt, vert det mest rette masker, og dei fleste synest dette er enklare og går raskare enn å strikke att og fram. Du strikkar sjeldan med meir enn to fargar i gongen. Dersom du vil ha jakke, strikkar du vrange masker framme på bolen, og klipper opp til glidelås eller knappestolpar her. Dette er tydeleg forklart i boka. På Island er lopapeysa eit vanleg innslag i gatebiletet, og dei fleste har minst ei. No er endeleg eit utval klassiske islandsmønster lett tilgjengelege på norsk. 7

M_Strikk_5.indd 7

13/08/14 08.44

Om Ístex og garnet som er brukt i boka Det har vore spinneri i Mosfellsbær sidan 1896, fyrst med selskapet Álafoss, men etter konkursen i 1991 tok tilsette over og danna Ístex – Íslenskur Textiliðnaður, som kan omsetjast til islandsk tekstilindustri. Ístex kjøper ull frå islandske sauebønder og produserer det berømte islandsgarnet Álafosslopi og handstrikkegarn som Plötulopi, Bulkylopi og Léttlopi. Du får kjøpt garnet rett frå nettbutikken til leverandøren, eller i den lokale garnbutikken. Det har blitt vanlegare dei siste åra, og i Noreg har www.birgirsdottir.no godt utval i dei fleste fargar. ÁLAFOSSLOPI

For varme og gode vinterplagg er Álafosslopi rett garn. Sjølv om det er tjukt, vert plagga lette, og ullkvaliteten gjer at dei held væte ute. BULKYLOPI

Er tjukkare enn Álafosslopi og passar godt til einsfarga, tjukke genserar. Du strikkar raskt ein genser på tjukke pinnar. EINBAND

Tynt garn som er perfekt for lette, delikate plagg og sjal. LÉTTLOPI

Léttlopi kan brukast til det meste og gjev klede som er gode både inne og ute. Det finst i mange fargar, og dersom du legg det dobbelt, vert det like tjukt som Álafosslopi. PLÖTULOPI

Sidan Plötulopi er uspunne garn, har det lett for å ryke, men dei lange fibrane gjev plagg som vert både solide og mjuke. Garnet kan strikkast både enkelt og dobbelt.

M_Strikk_5.indd 8

13/08/14 08.44

MĂ¸nstera M_Strikk_5.indd 9

13/08/14 08.44

M_Strikk_5.indd 10

13/08/14 08.44

1 x var Dette mønsteret er nytt, men har nokre nostalgiske kjenneteikn. Jakka er strikka med to trådar uspunnen islandsk ull, plategarn, og lengda kan lett justerast.

STORLEIKAR S (M L XL XXL) Bryst: 92 (98, 103, 109, 115) cm Lengde til ermehol: 60 (62, 64, 66, 66) cm Ermelengde: 44 (45, 46, 47, 48) cm MATERIALE Plötulopi, plater à 100 g A 0001 kvit 4, (4, 5, 5, 6) B 1030 beige 1, (1, 1, 1, 1) C 0005 sauesvart 1, (1, 1, 1, 1) Rundpinne nr. 5,5, 40 cm og 80 cm Rundpinne nr. 4,5, 80 cm Strømpepinnar nr. 5,5 og 4,5 Delbar glidelås STRIKKEFASTHEIT Dobbel tråd Plötulopi: 10 x 10 cm = 14 m og 19 rader glattstrikk på pinne nr. 5,5. MERK Jakka skal strikkast med dobbelt tråd av uspunne islandsk plategarn, Plötulopi. Bol og erme skal strikkast rundt nedanfrå og opp til ermehola. Her set ein alt inn på same rundpinne etter mønsteret og strikkar vidare. Kvar omgang startar og sluttar med ei vrang maske midt framme på bolen. Jakka skal klippast opp i desse maskene.

M_Strikk_5.indd 11

13/08/14 08.44

BOL

Strikk 29 (30, 32, 33, 35) m venstre framstykke (slutt med

Legg opp 127 (135, 143, 151, 159) m med garn B på

vrang m) => 201 (209, 217, 225, 233) m. Strikk mønster

rundpinne nr. 4,5. Strikk 5 cm vrangbord *1 r, 1 vr*, fram

frå diagram 2 + 3 + 4 og fell som vist. Skift til kortare

og tilbake. Skift til rundpinne nr. 5,5 og legg opp 2 m

pinne når omgangane vert mindre. Når mønsteret er

(dette er fyrste og siste m på omg), strikk vidare rundt

fullført, er der => 69 (71, 73, 75, 77) m.

=> 129 (137, 145, 153, 161) m. Strikk glattstrikk med mønster frå diagram 1 (strikk fyrste og siste m på omg

HALSKANT / KRAGE

vr). Hald fram med garn A til bolen måler 60 (62, 64, 66,

Skift til pinne nr. 4,5 og hald fram med garn A. Fell

66) cm.

vrang m, strikk 1 omg og fell 8 m jamt fordelt på ein omg, fell den siste vrange m => 61 (63, 65, 67, 69) m.

ERME

Strikk 3 cm vrangbord fram og tilbake *1 r, 1 vr*. Skift til

Legg opp 34 (36, 38, 40, 40) m med garn B på

garn B og strikk til vrangborden måler 10 cm. Fell av.

strømpepinnar nr. 4,5. Strikk vrangbord *1 r, 1 vr* rundt til arbeidet måler 5 cm. Skift til pinnar nr. 5,5 og auk 6

MONTERING

(4, 6, 4, 4) m jamt fordelt på ein omg => 40 (40, 44, 44,

Mask saman under erma. Fest lause trådar, men

44) m. Strikk glattstrikk med mønster frå diagram 1.

endane langs dei vrange maskene midt framme dreg

Hald fram med A. Auk 1 m i starten og 1 m i slutten av

du gjennom desse maskene til framsida. Desse endane

1. omg, så kvar 10. (9., 10., 9., 8.) omg, til saman 6 (7, 6,

festar du med maskin. Bruk maskin og sy to rette

7, 8) gongar oppover ermet => 52 (54, 56, 58, 60) m.

maskinsaumar med korte sting oppover dei vrange

Hald fram utan fleire endringar til ermet måler 44 (45,

maskene midt framme. Vask plagget forsiktig for hand i

46, 47, 48) cm frå oppleggskanten. Set 8 (9, 10, 11, 12)

lunka vatn. Legg det flatt for å tørke det. Klipp mellom

m midt under ermet på ein maskehaldar => 44 (45, 46,

maskinsaumane for å opne framme. Bruk ein tråd i

47, 48) m. Strikk eitt erme til.

passande farge og sy i glidelås for hand. Brett inn den oppklipte kanten på jakka og sy han til framsida av

BERESTYKKE

glidelåsen. Deretter festar du belegget på glidelåsen

Samle bol og erme på same rundpinne på denne

over sårkanten på baksida.

måten: Bruk rundpinne nr. 5,5 og garn A. Strikk 29 (30,

S 92 cm M 98 cm L 103 cm XL 109 cm XXL 115 cm

32, 33, 35) m til høgre framstykke (start med vrang m), set dei neste 8 (9, 10, 11, 12) m frå bolen på maskehaldar. Strikk 44 (45, 46, 47, 48) m frå det fyrste ermet. Strikk 55 (59, 61, 65, 67) m frå ryggen, set dei neste 8 (9, 10, 11, 12) m frå bolen på maskehaldar. Strikk 44 (45, 46, 47, 48) m frå andre erme.

S 60 cm M 62 cm L 64 cm XL 66 cm XXL 66 cm

M_Strikk_5.indd 12

S 44 cm M 45 cm L 46 cm XL 47 cm XXL 48 cm

13/08/14 08.44

Diagram 4 – berestykke 44 69 (71, 73, 75, 77) L 43 hopp over omg for storleik S 42 41 40 hopp over omg for storleikar S (M) 39 – 101 (104, 107, 110, 113) L 38 37 36 35 34 33 32 31 30 hopp over omg for storleikar S (M) 29 fell 7 (8, 9, 10, 11) m jamt fordelt => 134 (138, 142, 146, 150) m 28

repeter

Diagram 3 – berestykke 27 – 141 (146, 151, 156, 161) m 26 hopp over omg for storleikar S (M) 25 24 23 22 21 20 19 – fell 7 (8, 9, 10, 11) m jamt fordelt => 169

repeter

(175, 181, 187, 193) m

Diagram 2 – berestykke 18 – 176 (183, 190, 197, 204) m 17 hopp over omg for storleikar S (M) 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 hopp over omg for storleikar S (M, L) 1 omg 201 (209, 217, 225, 233) m

repeter

Diagram 1 – bol og erme 13 12 11 10 9 8

Teiknforklaring

A – 0001

B – 1030

C – 0005

4 3

vrang

2 m r smn

1 omg 129 (137, 145, 153, 161) m

inga maske

repeter

M_Strikk_5.indd 13

13/08/14 08.44

M_Strikk_5.indd 14

13/08/14 08.44

Aftur Denne genseren gjer du til din gjennom eigne fargeval. Genseren er dominert av mangefarga mønster på berestykket.

STORLEIKAR XS (S, M, L, XL) Bryst: 91 (95, 100, 104, 108) cm Lengde midt framme: 56 (57, 58, 59, 60) cm Ermelengde: 45 (46, 47, 48, 49) cm MATERIALE Léttlopi 50 g nøste A 0085 beige 7 (8, 8, 9, 10) B 0005 sauesvart 1 (1, 1, 1, 1) C 0051 kvit 1 (1, 1, 1, 1) D 9264 sennepsgul 1 (1, 1, 1, 1) E 9434 raud 1 (1, 1, 1, 1) F 1410 oransje 1 (1, 1, 1, 1) Rundpinne nr 4,5, 40 cm og 80 cm Rundpinne nr 4, 80 cm Strømpepinnar nr 4 og 4,5 STRIKKEFASTHEIT 10 x 10 cm = 18 m og 24 rader glattstrikk på pinne nr 4,5. MERK Bol og erme skal strikkast rundt nedanfrå og opp til ermehola. Her set ein alt inn på same rundpinne etter mønsteret og strikkar vidare. Omgangen startar på venstre side av bolen. På berestykket startar omgangen i overgangen mellom bol og erme på venstre side av ryggen.

M_Strikk_5.indd 15

13/08/14 08.44

45 (46, 47, 48, 49) cm frå oppleggskanten. Set 11 (12, 13, 14, 15) m midt under ermet på ein maskehaldar => 49 (50, 51, 52, 53) m. Strikk eitt erme til. BERESTYKKE Samle bol og erme på denne måten: Med garn A og rundpinne nr 4,5, set dei 6 (6, 7, 7, 8) siste m og 5 (6, 6, 7, 7) fyrste m frå bolen på maskehaldar. Strikk 49 (50, 51, 52, 53) m frå det fyrste ermet. Strikk 71 (74, 77, 80, 83) m frå bolen (framsida). Set dei neste 11 (12, 13, 14, 15) m frå bolen på maskehaldar. Strikk 49 (50, 51, 52, 53) m frå det andre ermet. Strikk 71 (74, 77, 80, 83) m frå bolen (ryggen) => 240 (248, 256, 264, 272) m. Strikk mønster frå diagram og fell som vist. Skift til kortare pinne når omgangane vert kortare. Når mønsteret er fullført, er der => 60 (62, 64, 66, 68) m att. HALSKANT Skift til pinne nr 4. Strikk 1 omg glattstrikk med garn A og fell 0 (0, 0, 2, 4) m = 60 (62, 64, 64, 64) m jamt fordelt over omg. Strikk 7 omg perlestrikk. Strikk 1 omg vr. Strikk 6 omg glattstrikk. Fell laust av. MONTERING Mask saman under erma og fest lause trådar. Brett halskanten dobbelt mot vranga og sy han til med lause sting. Vask genseren og legg han flatt til tørk. BOL

XS 91 cm S 95 cm M 100 cm L 104 cm XL 108 cm

Legg opp 164 (172, 180, 188, 196) m med garn A og rundpinne nr 4. Strikk rundt 6 omg perlestrikk. Sjå s. 210. Skift til rundpinne nr 4,5 og strikk glattstrikk til bolen måler 33 (34, 35, 36, 37) cm frå oppleggskanten. Legg han til side og strikk erma. Ikkje klipp av garnet. ERME Legg opp 38 (40, 40, 42, 42) m med garn A og strømpepinnar nr 4. Strikk rundt 6 omg perlestrikk. Skift til rundpinne nr 4,5 og strikk glattstrikk. Auk 2 m (1 m etter fyrste m og 1 m før siste i omg) kvar 9. (9., 8., 8., 8.) omg, 11 (11, 12, 12, 13) gongar oppover ermet => 60 (62, 64,

XS 56 cm S 57 cm M 58 cm L 59 cm XL 60 cm

XS 45 cm S 46 cm M 47 cm L 48 cm XL 49 cm

66, 68) m. Hald fram utan fleire endringar til ermet måler

M_Strikk_5.indd 16

13/08/14 08.45

Diagram – berestykke 51 – 60 (62, 64, 66, 68) m 50 49 48 – 90 (93, 96, 99, 102) m 47 hopp over omg for storleikar XS (S) 46 45 44 – 120 (124, 128, 132, 136) m 43 42 hopp over omg for storleikar XS (S) 41 40 39 38 37 – 150 (155, 160, 165, 170) m 36 35 hopp over omg for storleik XS 34 33 hopp over omg for storleik XS 32 31 30 29 28 27 hopp over omg for storleik XS 26 25 – 180 (186,192, 198, 204) m 24 23 22 21 20 19 18 – 210 (217, 224, 231, 238) m 17 16 15 14 hopp over omg for storleikar XS (S, M) 13 hopp over omg for storleikar XS (S, M) 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 omg 240 (248, 256, 264, 272) m repeter

Teiknforklaring A – 0085 B – 0052 C – 0051 D – 9264

E – 9434 F – 1410

2 m r smn inga maske

M_Strikk_5.indd 17

13/08/14 08.45

M_Strikk_5.indd 18

13/08/14 08.45

Astrid Dette mønsteret er designa av Astrid Ellingsen, og er kalla opp etter henne. Ho var ein av dei fyrste designarane som arbeidde ved Álafoss-fabrikken frå 60-talet. Her er det klassiske mønsteret vist som ei varm og moderne kåpe.

STORLEIKAR S (M, L, XL) Bryst: 97 (101, 106, 111) cm Lengde til ermehol: 72 (74, 76, 78) cm Ermelengde: 46 (47, 48, 49) cm MATERIALE Álafosslopi 100 g nøste Blå A 9958 blågrå 7 (7, 8, 8) B 0054 gråmelert 3 (3, 3, 3) C 0709 mørkeblå 1 (1, 1, 1) D 9969 rosamelert 1 (1, 1, 1) E 9965 grønmelert 1 (1, 1, 1) F 9959 mørk blågrå 1 (1, 1, 1) Brun A 0053 sjokoladebrun 7 (7, 8, 8) B 9972 lys, kvit beige 3 (3, 3, 3, 3) C 0059 svart 2 (2, 2, 2, 2) D 0051 kvit 1 (1, 1, 1, 1) Rundpinne nr 6, 40 cm og 80 cm Strømpepinnar nr 6 og 4,5 Delbar glidelås 7–8 trykknappar STRIKKEFASTHEIT 10 x 10 cm = 13 m og 18 rader glattstrikk på pinne nr 6. MERK Bol og erme skal strikkast rundt nedanfrå og opp til ermehola. Her set ein alt inn på same rundpinne etter mønsteret og strikkar vidare. Kvar omgang startar og sluttar med ei vrang maske midt framme på bolen. Kåpa skal klippast opp i desse maskene.

M_Strikk_5.indd 19

13/08/14 08.45

m før siste m i omg kvar 8. omg, 2 (3, 4, 5) gongar oppover ermet => 40 (42, 44, 46) m. Hald fram utan fleire endringar til ermet måler 46 (47, 48, 49) cm frå oppleggskanten. Set 8 (9, 10, 11) m midt under ermet på ein maskehaldar => 32 (33, 34, 35) m. Strikk eitt erme til. BERESTYKKE Samle bol og erme på same rundpinne på denne måten: Med garn A på rundpinne nr 6, strikk høgre framstykke (start med vrang m) 28 (29, 30, 31) m, set dei neste 8 (9, 10, 11) m frå bolen på maskehaldar. Strikk 32 (33, 34, 35) m frå det fyrste ermet. Strikk 55 (57, 59, 61)

BOL

m frå ryggen, set dei neste 8 (9, 10, 11) m frå bolen på

Legg opp 137 (143, 149, 155) m laust med garn B på

maskehaldar. Strikk 32 (33, 34, 35) m frå det andre

rundpinne nr 4,5. Strikk vrangbord fram og tilbake. 1.

ermet. Strikk venstre framstykke 28 (29, 30, 31) m, (slutt

omg, frå vranga: 1 vr *1 vr, 1 r* repeter det som står

med vrang m) => 175 (181, 187,193) m. Strikk mønster

mellom stjernene, strikk 2 siste m vr. Deretter 2. omg,

og fellingar frå diagram 2 som vist. Skift til kortare

frå retta: 1 r *1 r, 1 vr* repeter det som står mellom

rundpinne når omgangane vert mindre. Når mønsteret

stjernene, strikk 2 siste m r. Strikk 2 cm vrangbord.

er fullført, er der => 61 (63, 65, 67) m.

Neste omg, frå retta: Set dei 6 fyrste m på maskehaldar, strikk til dei siste 6 m, set m på maskehaldar. Skift til

MONTERING

rundpinne nr 6, legg opp 2 m (strikk fyrste og siste m på

Mask saman under erma. Fest lause trådar, men

omg vr) og strikk vidare rundt => 127 (133 ,139, 145) m.

endane langs dei vrange maskene midt framme dreg

Strikk mønsteret frå diagram 1. Når mønsteret er ferdig,

du gjennom desse maskene til framsida. Bruk maskin

held du fram med garn A til bolen måler 46 (48, 50, 52)

og sy to rette maskinsaumar med korte sting langs dei

cm frå oppleggskanten. Legg bolen til side.

vrange maskene midt framme. Då festar du samtidig

Strikk lomme: Legg opp 19 m med garn A på pinne nr

dei lause trådane langs midtmaskene. Klipp mellom

6, strikk glattstrikk fram og tilbake i 18 cm, legg henne

maskinsaumane for å opne framme.

til side. Strikk den andre lomma lik. Lommeplassering: Hald fram med bol: 1 vr, 11 (12, 14,

S 97 cm M 101 cm L 106 cm XL 111 cm

15) r m, set dei neste 19 m på maskehaldar til vrangborden, strikk inn fyrste lomme til bol, strikk 65 (69, 71, 75) m, set dei neste 19 m på maskehaldar, strikk inn den andre lomma, 11 (12, 14, 15) r m, 1 vr. Strikk til bolen måler 72 (74, 76, 78) cm frå oppleggskanten. Legg han til side og strikk erma.

S 46 cm M 47 cm L 48 cm XL 49 cm

ERME Legg opp 30 (30, 32, 32) m med garn B på strømpepinnar nr 4,5. Strikk vrangbord rundt 1 r, 1 vr til arbeidet måler 5 cm, auk 6 (6, 4, 4) m jamt fordelt i siste omg 6 (6, 4, 4) m => 36 m. Skift til strømpepinnar nr 6

S 72 cm M 74 cm L 76 cm XL 78 cm

og strikk mønsteret frå diagram 1. Når mønsteret er ferdig, held du fram med A. Auk 1 m etter fyrste m og 1

M_Strikk_5.indd 20

13/08/14 08.45

Høgre knappestolpe: Frå retta: Hent 6 m frå

Diagram 1 – bol og erme

maskehaldaren til pinne nr 4,5. Legg opp 3 m til

belegg med garn B og strikk fram og tilbake.

Frå vranga: strikk 3 vr m til belegg, *1 vr, 1 r*,

repeter det som står mellom stjernene, strikk 2

siste m vr.

7 5

Frå retta: strikk 2 r *1 vr, 1 r*, repeter mellom

stjernene, strikk 3 siste m rett til belegg.

3 2

Strikk på denne måten til stolpen når opp til repeter

halskanten når han er litt utstrekt. Fell 3 m til

1 omg bol: 127 (133, 139, 145) m erme: 36 m

belegget og set dei resterande 6 m på maskehaldar. Sy stolpen og belegget på plass: Sy

Diagram 2 – berestykke

stolpen fast mellom stolpe- og beleggmaska til

37 – 61 (63, 65, 67) m

den kanten med rette masker. Sy belegget til på

vranga og dekk over maskinsaumen.

Venstre knappestolpe: Frå vranga: Hent 6 m frå

32 – 91 (94, 97, 100) m

35 33

maskehaldaren til pinne nr 4,5. Legg opp 3 m til

31 hopp over omg for storleikar S (M, L)

belegg med garn B og strikk fram og tilbake.

30 28

Frå retta: Strikk 3 r m til belegg, *1 r, 1 vr*, repeter

det som står mellom stjernene, strikk 2 siste m r.

Frå vranga: Strikk 2 vr *1 r, 1 vr*, repeter det som

står mellom stjernene, strikk 3 siste m vr. Strikk på

denne måten til stolpen når opp til halskanten

når han er litt utstrekt. Fell 3 m til belegget og set

19 hopp over omg for storleikar S (M, L)

22 – 119 (123, 127, 131) m 20

dei resterande 6 m på maskehaldar. Sy stolpen

og belegget på plass.

16 – 147 (152, 157, 162) m

Halskant, frå retta: Bruk garn B på pinne nr 4,5

17 15

og strikk vrangbord frå knappestolpen som før,

strikk maskene frå berestykke og fell 6 m jamt

fordelt, strikk vrangbord frå knappestolpen => 65

12 10

(67, 69, 71) m. Strikk vrangbord fram og tilbake i 8

omg. Hald fram med rette og vrange masker når

7 5

du feller vrangborden.

4 hopp over omg for storleikar S (M)

Lomme: Vrangbordkant: Hent m frå maskehaldar i

3 2

lommeopninga til pinne nr 4,5 og strikk vrangbord

1 omg 175 (181, 187, 193) m repeter

1 r, 1 vr med garn A i 4 omg. Hald fram med rette

m m m cm

og vrange masker når du feller vrangborden. Strikk den andre lommekanten lik. Sy lommene til på vranga. Sy vrangborden til på retta. MONTERING Vask plagget forsiktig for hand i lunka vatn.

Teiknforklaring A – 0053

vrang

B – 9972

2 r smn

C – 0059

2 m vridd smn

D – 0051

inga maske

E – 0052

Legg det flatt for å tørke det. Sy trykknappar til knappestolpar.

M_Strikk_5.indd 21

13/08/14 08.45

M_Strikk_5.indd 22

13/08/14 08.45

Álafoss Dette mønsteret er det fyrste Álafoss ullvarefabrikk publiserte på 60-talet. Det har blitt ein klassikar der åttebladrosene verkeleg får vist seg fram.

STORLEIKAR SX (S, M, L, XL, XXL) Bryst: 93 (97, 101, 106, 110, 115) Lengde til ermehol: 40 (41, 42, 43, 44, 45) Ermelengde: 48 (49, 50, 51, 52, 53) MATERIALE Álafosslopi 100 g nøste A 0086 lys beige 5 (5, 6, 6, 7, 7) B 0085 beige 1 (1, 1, 2, 2, 2) C 0053 sjokoladebrun 1 (1, 1, 2, 2, 2) D 0867 mørk brun 1 (1, 1, 2, 2, 2) E 0052 brunsvart 1 (1, 1, 2, 2, 2) Rundpinne nr 6, 40 cm og 80 cm Strømpepinnar nr 6 og 4,5 STRIKKEFASTHEIT 10 x 10 cm = 13 m og 18 rader glattstrikk på pinne nr 6. MERK Bol og erme skal strikkast rundt nedanfrå og opp til ermehola. Her set ein alt inn på same rundpinne etter mønsteret og strikkar vidare. Kvar omgang på bolen startar i venstre sida av genseren, medan mønsteromgangane på berestykket startar der ryggen møter venstre erme.

M_Strikk_5.indd 23

13/08/14 08.45

Strikk til ermet måler 48 (49, 50, 51, 52, 53) cm frå oppleggskanten. Set 9 (8, 9, 10, 10, 9) m midt under ermet på ein maskehaldar eller tråd => 41 (44, 45, 46, 46, 49) m. Strikk det andre ermet. BERESTYKKE Samle bol og erme på lang rundpinne nr 6 på denne måten: Set siste 4 (4, 4, 5, 5, 5) m og fyrste 4 (4, 5, 5, 5, 5) maskene frå bolen på ein maskehaldar eller ein tråd. Strikk venstre erme 41 (44, 45, 46, 46, 49) m. Strikk 52 (55, 57, 59, 62, 65) masker frå bolen BOL

(framsida). Set dei neste 8 (8, 9, 10, 10, 10) maskene

Bruk garn A og lang rundpinne nr 4,5. Legg opp 114

frå bolen på ein maskehaldar eller ein tråd, strikk

(120, 126, 132, 138, 144) m. Strikk vrangbord rundt: *1

høgre erme 41 (44, 45, 46, 46, 49) m, strikk 52 (55, 57,

vr, 1 r*, repeter frå * til * til arbeidet måler 5 cm. Skift til

59, 62, 65) masker frå bolen (rygg) => 186 (198, 204,

lang rundpinne nr 6 og strikk ein omg og auk 6 m jamt

210, 216, 228) m. Strikk diagram, fell som vist i

fordelt på omg => 120 (126, 132, 138, 144, 150) m.

diagrammet. Skift til kortare rundpinne nr 6 etter

Strikk til bolen måler 40 (41, 42 43, 44, 45) cm frå

kvart som omgangane vert kortare. Når diagrammet

oppleggskanten. Legg bolen til side og strikk erme.

er fullført, står 70 (70, 77, 77, 84, 84) m att.

ERME

HALSKANT

Bruk garn A og strømpepinnar nr 4,5, legg opp 34 (34,

Skift til kortare rundpinne nr 4,5 og strikk ein omg,

36, 36, 38, 38) m. Strikk vrangbord rundt: *1 vr, 1 r*,

fell 10 (12, 12, 12, 12, 14) m jamt fordelt på omg.

repeter frå * til * i 5 cm. Skift til pinne nr 6, strikk ein

Strikk vrangbord, * 1 r, 1 vr*. Fell av.

omg og auk 4 m jamt fordelt på omg => 38 (38, 40, 40, 42, 42) m. Strikk vidare med garn A og auk 2 m (auk 1

MONTERING

m etter fyrste m i omg og 1 m før siste i omg) kvar 8.

Fest lause trådar og mask saman under erma. Fukt

omg 6 (7, 7, 8, 7, 8) gongar => 50 (52, 54, 56, 56, 58) m.

og damp genseren i fasong.

M_Strikk_5.indd 24

13/08/14 08.45

Diagram – berestykke 41 hopp over omg for storleikar XS (S) 40 – 70 (70, 77, 77, 84, 84) m 39 38 37 36 hopp over omg for storleikar XS (S, M, L) 35 – 100 (100, 110, 110, 120, 120) m 34 33 32 31 30 29 28 hopp over omg for storleikar XS (S, M, L, XL) 27 26 – 130 (130, 143, 143, 156, 156) m 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 – 160 (160, 176, 176, 192, 192) m 13 hopp over omg for storleikar XS (S) repeter 12 fell 26 (38, 28, 34, 24, 36) m jamt fordelt på omg 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 hopp over omg for storleik XS 1 omg 186 (198, 204, 210, 216, 228) m repeter

Teiknforklaring

XS 93 cm S 97 cm M 101 cm L 106 cm XL 110 cm XXL 115 cm

A – 0086 B – 0085 C – 0053 D – 0867 E – 0052 2 r smn. 2 r vridd smn. inga maske

XS 48 cm S 49 cm M 50 cm L 51 cm XL 52 cm XXL 53 cm

XS 40 cm S 41 cm M 42 cm L 43 cm XL 44 cm XXL 45 cm

M_Strikk_5.indd 25

13/08/14 08.45