T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Katkılarıyla
Düzenleyen • Hitit Üniversitesi Hacı Bektaş Veli Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜHAM)
Katkı Sağlayanlar • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı • Çorum Valiliği • Çorum Belediyesi
Sempozyum Düzenleme Kurulu • Mustafa TOPRAK (Çorum Valisi) • Muzaffer KÜLCÜ (Çorum Belediye Başkanı) • Prof. Dr. Serdar KILIÇKAPLAN (Hitit Üniversitesi Rektörü) • Prof. Dr. Ferhat KOCA (Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı) • Prof. Dr. Osman EĞRİ (HÜHAM Müdürü) • Prof. Dr. Osman AYDINLI (Eskişehir Osmangazi Üniv. İlahiyat Fakültesi) • Doç. Dr. Mehmet EVKURAN (Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi) • Doç. Dr. Halil İbrahim ŞİMŞEK (HÜHAM Yönetim Kurulu Üyesi) • Yrd. Doç. Dr. Habib AKDOĞAN (HÜHAM Yönetim Kurulu Üyesi) • Yrd. Doç. Dr. Mustafa ARSLAN (HÜHAM Yönetim Kurulu Üyesi) • Yrd. Doç. Dr. Mehmet ÜMİT (HÜHAM Yönetim Kurulu Üyesi) • Yrd. Doç. Dr. Metin UÇAR (HÜHAM Yönetim Kurulu Üyesi)
Sempozyum Sekreteryası • • • • •
Doç. Dr. Cemil HAKYEMEZ (Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi) Yrd. Doç. Dr. Muammer CENGİL (Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi) Yrd. Doç. Dr. Adem KORUKÇU (Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi) Yrd. Doç. Dr. Metin UÇAR (HÜHAM Yönetim Kurulu Üyesi) Öğr. Gör. Veysel DİNLER (Hitit Üniversitesi İktisat Fakültesi)
Açılış/ 7 Mayıs ‘10 Cuma / 09.30 / Salon: Anitta Balo Protokol Konuşmaları Prof. Dr. Osman EĞRİ (HÜHAM Müdürü) Prof. Dr. Serdar KILIÇKAPLAN (Hitit Üniv. Rektörü) Muzaffer KÜLCÜ (Çorum Belediye Başkanı) Mustafa TOPRAK (Çorum Valisi) Ertuğrul GÜNAY (Kültür ve Turizm Bakanı) Faruk Çelik (Devlet Bakanı) Hacı Dede Reshat Bardhi (Dedebaba , Arnavutluk)
Açılış Oturumu / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 10.30 / Salon: Anitta Balo Oturum Başkanı: Prof. Dr. Serdar KILIÇKAPLAN Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI Hacı Bektaş Veli’nin Türk Kültürü İçin Önemi Prof. Dr. Ahmet Yaşar OCAK Vilâyetnâme’nin Hacı Bektaş-ı Velisi ve Tarih Dursun GÜMÜŞOĞLU Hacı Bektaş Veli, Bektaşilik ve Günümüze Yansımaları
1. Oturum / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 14:00 / Salon: Hattuşili Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI Prof. Dr. Tuncer BAYKARA Vilâyetnâme’nin XIII. Yüzyıl Sosyal Tarihi İçin Kaynak Değeri Yrd. Doç. Dr. Mehmet DÖNMEZ Hacı Bektaş Veli’nin İnsan ve Toplum Anlayışının Sosyolojik Çözümlemesi Yrd.Doç.Dr Mehmet ÜMİT Türklerin Müslüman Olmasında Ehl-i Beyt Mensuplarının Rolü Üzerine Baba Edmond Brahimaj Hacı Bektaş Veli ve Arnavutluk Bektaşiliği
2. Oturum / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 14:00 / Salon: Muvatalli Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ahmet Yaşar OCAK Doç. Dr. Hulusi ARSLAN Hacı Bektâş-ı Veli’de İman-Ahlak İlişkisi Doç. Dr. Selim ÖZARSLAN Hacı Bektâş-ı Veli’nin Uluhiyet Anlayışı Doç. Dr. Sıddık KORKMAZ Hacı Bektaş Velî Öğretisinde İtikadî Unsurların Yeri ve Önemi Dr. Burhan BALTACI Hacı Bektaş Velî’nin Kur’ân’dan İktibasları Ve Yorumlarının Tefsir Perspektifinden Değerlendirilmesi
3. Oturum / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 14:00 / Salon: Hantili Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ferhat KOCA Yrd. Doç. Dr. Haşim ŞAHİN Arnavutluk Bektaşiliğinde Sarı Saltık Kültürü Dr. Muratbek MIRZABEKOV Hacı Bektaş Velî Düşüncesinin Kökleri ve Kazak Düşünürlerindeki Yankıları Haydar KAYA Hacı Bektaş Veli’nin Öğrencileri, Etkileri, Kurumları Dursun GÜMÜŞOĞLU Börklüce Mustafa ve Tasvîrü’l-Kulûb Örneği
4. Oturum / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 16.30 / Salon: Hattuşili Oturum Başkanı: Prof. Dr. Tuncer BAYKARA Prof. Dr. Pakize AYTAÇ Hallac- ı Mansur’un Düşünce Dünyasına Günümüz Açısından Bir bakış Doç. Dr. Mehmet ATALAN Vîrânî’nin Fakr-nâme’sinde Mezhebi Unsurlar Doç. Dr. İlyas ÜZÜM Hacı Bektaş Veli’nin Kızılbaş Kültürüne Etkileri Yrd. Doç. Dr. Ali Ata YİĞİT Bektaşî Babası Mahmud Cevat ve Maarif-i Umumiye Nezareti Tarihçe-i Teşkilat ve İcraatı Adlı Eseri
5. Oturum / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 16.30 / Salon: Muvatalli Oturum Başkanı: Doç. Dr. Mehmet EVKURAN Doç. Dr. Harun YILDIZ Alevî/Bektaşî Kültüründe İnanç Merkezleri: Amasya Yöresi Örneği Doç. Dr. Hür Mahmut YÜCER Geç Dönem Bektaşî Kaynaklarında Hurufiliğe Yöneltilen Eleştiriler ve Bunların Bir Değerlendirmesi Öğr. Gör. Neval KONUK Yüzyıllardan Günümüze Ulaşan Yenice-Vardar Bayezıd Baba Asitanesi
6. Oturum / 7 Mayıs ‘10 Cuma / 16.30 / Salon: Hantili Oturum Başkanı: Prof. Dr. Muhit MERT Doç. Dr. Taner TATAR Alevilik, Bektaşilikte İnsan ve Toplum Anlayışı Yrd. Doç. Dr. Beyhan KESİK Usûlî Divanı’nda Ehl-i Beyt Sevgisi Yrd. Doç. Dr. M. Mete TAŞLIOVA Çorum ve Sivas’tan Derlenmiş Halk Şiiri Metinlerinde “Konu” veya “Amaç” Olarak Hacı Bektaş Velî Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin ŞEN Bektaşi Dergahı ile Osmanlı Divan-ı Hümayun Arasındaki Yazışmalar Üzerine
7. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi / 09.00 / Salon: Hattuşili Oturum Başkanı: Prof.Dr. M.Saffet SARIKAYA Prof. Dr. Bülent UÇAR Hacı Bektaş-ı Veli´nin ve Muhibbanının Eserleri Doğrultusunda Alevilerin İslamlığı Prof.Dr. Metin İZETİ Günümüz Makedonya Bektaşîleri’nin Dinî İnançları ve Yaşayışları Cemal ŞENER İdamla Yargılanan Hamdullah Çelebi’nin Savunması
8. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi / 09.00 / Salon: Muvatalli Oturum Başkanı: Doç. Dr. Cemil HAKYEMEZ Yrd. Doç. Dr. Ömer SAVRAN Dr. Muhammet İNCE Menakıb-ı Hazret-i Tevfik Baba Dr. Adem EFE Bir Bektaşi Yazmasına (Mecmûa-i Fevâid) Göre Bektaşilerin Tasavvuf Kültürü (Bilgi Sosyolojisi Açısından Bir Deneme) Dr. Emek ÜŞENMEZ Yeni Bir Şah İsmail Hatayî Divanı Taşkent/Özbekistan Nüshası
9. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi / 09.00 / Salon: Hantili Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Habib AKDOĞAN Doç. Dr. Hüseyin ÖZCAN Hacı Bektaş Veli’de Dervişin Nitelikleri Dr. Mark SOILEAU Vilayetname’nin Dünyası, Hacı Bektaş’ın Mirası Öğr. Gör. Salih GÜLERER Kolu Açık Hacım Sultan Ve Hacım Sultan Menâkıbnâmesindeki Tasavvufî Unsurlar
10. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 11.00 / Salon: Hattuşili
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Metin İZETİ Prof.Dr. Yakup ÇİÇEK Haririzade, Tibyanü Vesaili’l-Hakaik fi Beyani Selasili’t-Taraik’a Göre Bektaşilik Doç. Dr. Kadir GÜRLER Sekaleyn Hadisi Üzerine Genel Bir Değerlendirme Yrd. Doç. Dr. Rıza YILDIRIM Bektaşi Tarikatının Oluşum Süreci (Balım Sultan’a Kadar) Üzerine Bazı Gözlemler ve Yeniden Gündeme Gelen Sorular
11. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 11.00 / Salon: Muvatalli
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Bülent UÇAR Prof. Dr. Osman AYDINLI Bektaşi Fütüvvetnamelerinde Mezhebi Unsurlar Doç. Dr. Ömer Faruk TEBER Bektaşi Erkannamelerinde Mezheplerüstü Yaklaşım: Ahlak Merkezli Din Anlayışı Doç. Dr. Mehmet EVKURAN Alevi-Bektaşi Teolojisi Üzerine
12. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 11.00 / Salon: Hantili
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Salim ÖĞÜT Prof.Dr. M.Saffet SARIKAYA Babagân Bektaşiliğinde İkrar Töreni Dr. Cenksu ÜÇER Alevi Adab ve Erkanına Ait Eserlerde Kur’an’ın Referans Değeri Emrah ÖZDEMİR Geleneksel Alevilikte Musahiplik ve Musahip Erkânı Samsun İli, Havza ve Ladik İlçeleri Örneği
13. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 14.00 / Salon: Hattuşili
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Osman EĞRİ Eşref DOĞAN Alevilik Bektaşiliğin Güncel Sorunları Metin TARHAN Alevi Bektaşi Toplumunun Taleplerinin Hukuki Niteliği Veli GÜLER Alevi Açılımının Dedeler ve Ocaklar Üzerinde Etkileri
14. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 14.00 / Salon: Muvatalli
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Mesut OKUMUŞ Prof. Dr. Şuayip ÖZDEMİR Yrd. Doç. Dr. Ali ALBAYRAK Dr. İsmail ARICI Alevi-Bektaşilerin Diyanet İşleri Başkanlığının Kendilerine Yönelik Din Hizmetlerine İlişkin Tutumları (Elazığ Örneği) Yrd. Doç. Dr. Haydar EFE Avrupa Birliği’nin Bir İnsan Hakları Sorunu Olarak Türkiye’deki Alevilerin ve Bektaşilerin Sorunlarına Artan İlgisi Yrd. Doç. Dr. Adem KORUKCU Hacı Bektaş-ı Veli Düşüncesinde Ahlak Eğitimi Durmuş ASLAN Hacıbektaş Dergahı’nda 19 Yıl
15. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 14.00 / Salon: Hantili
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Osman AYDINLI Doç. Dr. Yakup CİVELEK Yeniçeriliğin Kuruluşu ve Hacı Bektaş Veli Doç. Dr. Müzeyyen BUTTANRI Türk Tiyatro Eserlerinde Bir Kahraman Olarak Hacı Bektaş-ı Veli Yrd. Doç Dr. Cafer ŞEN Reha Çamuroğlu’nun Son Yeniçeri Romanında Bektaşilik Felsefesi ve Dinamiklerinin İşlenişi Arş. Gör. Bülent AKIN Diyarbakır Yöresi Türkmen Alevi Halk Şairlerinin Şiirlerinde Hacı Bektaş-ı Veli
16. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 16.30 / Salon: Hattuşili
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Hasan Yücel BAŞDEMİR Yrd. Doç. Dr. Metin UÇAR Siyasal Bir Düşünce Olarak Alevilik Yrd. Doç. Dr. Ali YAMAN Cumhuriyet Döneminde Aleviler Diyanet İşleri Başkanlığı İlişkilerine Eleştirel Bir Bakış Yrd. Doç. Dr. Muammer CENGİL Alevi Sünni Topluluklar Arasında Ortak Değerlerin Farkındalığı İbrahim BAHADIR Aleviliğin Homojenleşme Sürecinde Hacı Bektaş Veli ve Tekkesinin Rolü
17. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 16.30 / Salon: Muvatalli
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Şuayip ÖZDEMİR Prof. Dr. Necati DEMİR Türk Sözlü Kültüründe Hacı Bektaş Velî Yrd. Doç. Dr. Mümine ÇAKIR İhmal Edilmiş Bir Bektâşî Babası Kadîmî ve Nefesleri Dr. Ubeydullah SEZİKLİ Bektaşi Tekkelerinde Kullanılan Musiki Formları Dr. İclal ARSLAN Makalat’ın Dil Yapısı
18. Oturum / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
/ 16.30 / Salon: Hantili
Oturum Başkanı: Doç. Dr. Müzeyyen BUTTANRI Yrd. Doç. Dr. Necdet SUBAŞI Alevi Açılımı Üzerine Dr. Halise Kader ZENGİN Almanya’daki Alevilik Derslerinin Dini-Teolojik Yaklaşımları Üzerine Bir İnceleme Öğr. Gör. Veysel DİNLER Hukuki Açıdan Alevilerin Talepleri Hıdır TEMEL Alevilerin ve Alevi Öğretisi’nin Güncel Sorunları ve Gelecek Perspektifleri
19. Değerlendirme Oturumu / 8 Mayıs ‘10 Cumartesi
18.30 / Salon: Hattuşili Eşref DOĞAN Prof. Dr. Bülent UÇAR Prof. Dr. Ferhat KOCA
Katılımcılar Prof. Dr. Ahmet AKBAŞ Hitit Üniversitesi
Prof. Dr. Tuncer BAYKARA Uşak Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Prof. Dr. Ahmet Yaşar OCAK Hacettepe Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Prof. Dr. M. Saffet SARIKAYA Süleyman Demirel Üniv. İlahiyat Fakültesi
Prof. Dr. Bülent UÇAR Osnabrueck Üniv. İslam Araştırmaları Merkezi
Prof. Dr. Metin İZETİ Makedonya
Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI Muğla Üniv. Eski Rektörü Prof. Dr. Ferhat KOCA Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Mesut OKUMUŞ Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Muhit MERT Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Necati DEMİR Cumhuriyet Üniv. Eğitim Fakültesi Prof. Dr. Osman AYDINLI Eskişehir Osmangazi Üniv. İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Pakize AYTAÇ Gazi Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Prof. Dr. Salim ÖĞÜT Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Serdar KILIÇKAPLAN Hitit Üniversitesi Prof. Dr. Şuayip ÖZDEMİR Fırat Üniv. İlahiyat Fakültesi
Prof. Dr. Yakup ÇİÇEK Marmara Üniv. İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Cemil HAKYEMEZ Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Harun YILDIZ Ondokuz Mayıs Üniv. İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Hulusi ARSLAN İnönü Üniv. İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Hür Mahmut YÜCER Karabük Üniversitesi Fen Edebiyat Fak. Doç. Dr. Hüseyin ÖZCAN Fatih Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Doç. Dr. İlyas ÜZÜM İslam Araştırmaları Merkezi Doç. Dr. Kadir GÜRLER Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Mehmet ATALAN Fırat Üniv. İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Mehmet EVKURAN Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi
Doç. Dr. Müzeyyen BUTTANRI Eskişehir Osmangazi Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Doç. Dr. Ömer Faruk TEBER Atatürk Üniv. İlahiyat Fakültesi Doç. Dr. Selim ÖZARSLAN Fırat Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç Dr. Cafer ŞEN Uşak Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Yücel BAŞDEMİR Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Haşim ŞAHİN Sakarya Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Doç. Dr. Sıddık KORKMAZ Selçuk Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Haydar EFE Kafkas Üniv. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Doç. Dr. Taner TATAR İnönü Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. M. Mete TAŞLIOVA Hitit Üniv. Fen-Edebiyat Fakültesi
Doç. Dr. Yakup CİVELEK Yüzüncü Yıl Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet DÖNMEZ İnönü Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Yrd. Doc. Dr. Ali ALBAYRAK Fırat Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin ŞEN Batman Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Adem KORUKCU Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr Mehmet ÜMİT Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Ali YAMAN Abant İzzet Baysal Üniv. İktisadi İdari Bilimler Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Metin UÇAR Hitit Üniv. İktisadi İdari Bilimler Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Ali Ata YİĞİT Giresun Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Beyhan KESİK Giresun Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Muammer CENGİL Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Mümine ÇAKIR Çankırı Karatekin Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Katılımcılar Yrd. Doç. Dr. Necdet SUBAŞI Gazi Üniv. İletişim Fakültesi
Dr. Ubeydullah SEZİKLİ İstanbul Üniv. İlahiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Ömer SAVRAN Karabük Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi
Öğr. Gör. Neval KONUK Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Rıza YILDIRIM TOBB Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Dr. Adem EFE Süleyman Demirel Üniv. İlahiyat Fakültesi Dr. Burhan BALTACI Çukurova Üniv. İlahiyat Fakültesi Dr. Cenksu ÜÇER Diyanet İşleri Başkanlığı Dr. Emek ÜŞENMEZ İstanbul Üniv. Edebiyat Fakültesi Dr. Halise Kader ZENGİN Ankara Üniv. İlahiyat Fakültesi Dr. İclal ARSLAN Hitit Üniv. İlahiyat Fakültesi Dr. İsmail ARICI Fırat Üniv. İlahiyat Fakültesi Dr. Mark SOILEAU Albion College Department of Religious Studies Dr. Muratbek MIRZABEKOV Hoca Ahmet Yesevi Üniv. Tarih ve Eğitim Fakültesi
Öğr. Gör. Salih GÜLERER Uşak Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Öğr. Gör. Veysel DİNLER Hitit Üniv. İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Arş. Gör. Bülent AKIN Siirt Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Arş. Gör. Emrah ÖZDEMİR Mardin Artuklu Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Arş. Gör. Muhammet İNCE Karabük Üniv. Fen Edebiyat Fakültesi Cemal ŞENER Sosyo-Antropolog Durmuş ASLAN Bektaşi Babası Dursun GÜMÜŞOĞLU Araştırmacı Yazar (Bektaşi Babası) Eşref Doğan Malatya Cem Vakfı Şube Başkanı Edmond Brahimaj Baba, Arnavutluk
Hacı Dede Reshat Bardhi Dedebaba, Arnavutluk Haydar KAYA Araştırmacı Yazar Hıdır TEMEL Araştırmacı Yazar (Hubyar Sultan Dergahı) İbrahim BAHADIR Araştırmacı Yazar Metin Tarhan Erikli Baba Dergahı Başkanı Veli Güler Samed Dede Külliyesi Yaptırma ve Yaşatma Cemevi Derneği
Yrd. Doç. Dr. Muammer CENGİL Yrd. Doç. Dr. Adem KORUKCU Öğr. Gör. Veysel DİNLER Mustafa YÖNDEMLİ
90 535 847 57 55 90 505 577 11 75 90 555 762 37 92 90 535 922 61 34
BirMedya 0364 225 66 64
İLETİŞİM Hitit Ünv. İlahiyat Fak. 3.Kat Mimar Sinan Mah. Çorum Telefon : 0 364 234 63 58/1144 Faks : 0 364 234 63 57 e-mail : hbektas@hitit.edu.tr : osmanegri@yahoo.com