GESCHIEDENIS
De Mastboom – Brosens Stichting
De curieuze erfenis van een zuinige miljonair Op 19 november 1999, zes dagen na het overlijden van de 92-jarige Henri Mastboom, trekt een sombere rouwstoet door het centrum van het Nederlandse Oud-Gastel. Een zwarte rouwkoets met daarachter vier zwarte koetsen, ook getrokken door zwarte paarden bedekt met zwarte stof. De erfgenamen, waaronder leden van het brouwersgeslacht Brosens uit de Noorderkempen, wisten toen nog niet dat zijn gigantisch vermogen, waaronder ook enkele eigendommen in Hoogstraten, in een Stichting waren ondergebracht. Met de dood van Henri Mastboom kwam er een einde aan de geschiedenis van een familie, die nauw verbonden was met die van de Nederlandse gemeente Oud-Gastel. Opeenvolgende generaties brouwers ontwikkelden er zich tot grootgrondbezitters en met de toename van hun bezit werd ook hun invloed groter. In 1851 werd Jan Mastboom er burgemeester, een functie die zijn jongste zoon Henri en zijn kleinzoon Antoon van hem zouden overnemen. Deze laatste, de vader van Henri Mastboom, was er maar liefst 42 jaar lang burgemeester.
Henri Mastboom werd geboren op 16 juli 1907 en overleed op 13 november 1999. Afgezien van zijn studentenjaren woonde hij onafgebroken in het ouderlijke huis waaraan hij, uit respect voor de vorige generaties, niets maar dan ook niets veranderde. Henri Mastboom maakte vrijwel de hele 20ste eeuw mee, maar hij leefde met de blik op het verleden, alsof hij meer belangstelling had voor de doden dan voor de levenden. In zijn huis, aan de Dorpsstraat 44 in Oud-Gastel, duurde de negentiende eeuw verder.
Mastboom, die nooit gehuwd was, wou het huis en alle andere eigendommen van zijn ouders ongeschonden bewaren. Daarom bepaalde hij in zijn testament uit 1981 - achttien jaar voor zijn dood - dat zijn vermogen van vele miljoenen euro’s ondergebracht moest worden in de Mastboom - Brosens Stichting, genoemd naar zijn beide ouders. Door het geld in een stichting onder te brengen, moest men trouwens maar 10 procent successierechten betalen. Anders was dat opgelopen tot bijna 70 procent en ook dat wilde Mastboom niet. Als hij ergens een hekel aan had, was het aan de belastingen. Die gunde hij niets. In zijn erfenis passeerde hij ook zijn familie: die werd ook niet gevraagd om deel uit te maken van het bestuur van de Stichting. “Omdat niemand bekwaam is”, zei de heer Mastboom.
Zuinig Henri Mastboom was enig kind. Slim en ijverig als hij was, ging hij eerst naar het gymnasium en studeerde daarna rechten aan de pas opgerichte
De Mastboomstichting wil het ouderlijke huis niet restaureren, maar conserveren. Mastbooms sterfjaar 1999 wordt daarbij het uitgangspunt. Alleen in Engeland staan huizen die ook zo bewaard zijn, zoals Mr. Straw’s House in Worksop. Alles - inclusief stof, orde en wanorde - blijft exact zoals het was op het tijdstip van Mastbooms dood. In 2007, honderd jaar na de geboorte van Mastboom, moet het Mastboomhuis klaar zijn. Een aanpalend pand is aangekocht en wordt bezoekerscentrum. 20