INHOUD
Waarover gaat dit thema?
1 Aflopende reactie 2 Chemisch evenwicht
33 34
2.1 Experimenten 2.2 Definitie 2.3 Grafische voorstelling
34 35 35
3 Omzettingsgraad en rendement van een reactie
37
3.1 Voorbeeldopdracht 1 3.2 Voorbeeldopdracht 2
37 38
4 Evenwichtsconstante
39
4.1 Reactiesnelheidsconstante en snelheidsvergelijking 4.2 Formule evenwichtsconstante 4.3 Evenwichtswet 4.4 Uitdrukking van K 4.5 Betekenis van K 4.6 Berekeningen bij het chemisch evenwicht 4.6.1 Voorbeeldopdracht 1 4.6.2 Voorbeeldopdracht 2
5 Factoren die de ligging van het chemisch evenwicht beïnvloeden
6.1 Chemische evenwichten in het menselijk lichaam 6.1.1 Bloedsuikergehalte en diabetes 6.1.2 Zuurstoftransport 6.1.3 Transport van koolstofdioxide 6.1.4 CO-vergiftiging 6.2 Chemische evenwichten in industriële toepassingen 6.2.1 Bereiding van geconcentreerd zwavelzuur 6.2.2 Bereiding van ammoniak 6.3 Chemische evenwichten in de natuur
Opgaven Samenvatting
32
Smaakmaker
45
5.1 Principe van Le Chatelier en Van ’t Hoff 5.2 Concentratieverandering 5.3 Druk- of volumeverandering 5.4 Temperatuursverandering 5.5 Katalysator 5.6 Voorbeeldopdrachten 5.6.1 Voorbeeldopdracht 1 5.6.2 Voorbeeldopdracht 2
6 Chemische evenwichten in het dagelijks leven (U)
39 39 40 40 41 42 42 42
In dit thema maken we een onderscheid tussen een aflopende reactie en een (chemische) evenwichtsreactie. Voor deze laatste leer je de evenwichtsconstante opstellen en berekenen. Wanneer de evenwichtsconstante gegeven is, kan je vervolgens ook de evenwichtsconcentraties, de omzettingsgraad en het rendement van de reactie berekenen. Vervolgens bekijken we de invloed van concentratie, druk, temperatuur en katalysatoren op de ligging van dit chemisch evenwicht. We trachten deze invloeden zowel kwalitatief als kwantitatief te verklaren en te voorspellen. Ten slotte bekijken we enkele voorbeelden van chemische evenwichten in het dagelijks leven. Naast evenwichten in het menselijk lichaam en in de natuur worden ook industriële toepassingen besproken.
45 46 48 51 54 55 55 55
57 57 57 57 58 59 60 60 60 62
Drinkt je familie graag eens een kopje koffie? Dan hoort daar helaas ook het onvermijdelijke poetsen van het apparaat bij. Er vormt zich immers na een tijdje kalk in je toestel, waardoor de koffie minder goed doorloopt. Maar vanwaar komt die kalk? En hoe krijg je die opnieuw uit je apparaat? En nog, wat heeft kalkaanslag (en het verwijderen daarvan) te maken met (het verschuiven van) chemisch evenwicht? Het antwoord vind je op pagina 62.
63 65
THEMA 2: CHEMISCH EVENWICHT