- Hình thành nhân cách bồi dưỡng tình cảm: Giáo dục tình yêu thiên nhiên, đất nước từ đó có ý thức gìn giữ bảo vệ thiên nhiên, môi trường sống. 4. Định hướng phát triển năng lực: - Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản - Năng lực đọc – hiểu các tác phẩm thơ trữ tình trung đại Việt Nam. - Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về tác phẩm thơ trữ tình trung đại Việt Nam. - Năng lực hợp tác, giao tiếp khi trao đổi, thảo luận về thành tựu, hạn chế, những đặc điểm cơ bản, giá trị của những tác phẩm thơ trữ tình trung đại Việt Nam. - Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm của các tác phẩm thơ trữ tình trung đại Việt Nam. - Năng lực tự học, tạo lập văn bản nghị luận. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Thiết bị dạy học: SGK, SGV Ngữ văn 11 (tập 1); Tài liệu chuẩn kiến thức – kĩ năng Ngữ văn 11; Bài soạn; Bài giảng Powerpoit; phiếu học tập - Tư liệu tham khảo: Văn học trung đại Việt Nam (NXB Giáo dục 2002) 2. Chuẩn bị của học sinh: - SGK, SBT Ngữ văn 11 (tập 1) soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi. + Đọc văn bản, trả lời câu hỏi phần hướng dẫn học bài. + Sưu tầm những câu thơ,bài hát về mùa thu. III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cũ: (kiểm tra kết hợp trong phần khởi động) 2. Bài mới: a. Hoạt động 1: Khởi động ( 5 phút) * Mục tiêu/Phương pháp/Kĩ thuật dạy học - Mục tiêu: Đặt vấn đề vào bài mới, giúp HS có tâm thế thoải mái, chủ động khi tiếp cận kiến thức mới. - Phương pháp/kĩ thuật: động não, kĩ thuật đặt câu hỏi, trực quan * Hình thức tổ chức hoạt động: - GV cho Hs nghe một đoạn đọc ráp (Chí Phèo- Tiến Đạt), yêu cầu học sinh trong thời gian 2 phút thực hiện các nhiệm vụ sau: + Ghi lại các từ khái quát về cuộc đời nhân vật Tôi: lầm lỗi, bôn ba, không cha, cái lò gạch, mồ côi…. + Trả lời các câu hỏi: ? Nhân vật chính tâm sự về nỗi khổ nào trong cuộc đời mình? ? Các em có nhận ra điểm tương đồng giữa số phận nhân vật tôi với một nhân vật trong tác phẩm của nhà văn Nam Cao? - Gv yêu cầu 2 HS trình bày, các HS khác bổ sung. - Gv đặt vấn đề: ? Các em đã biết Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc, sau khi đọc tác phẩm điều gì đọng lại nhất trong em?- Tình thương con, khốn khổ vì đói… - Gv dẫn dắt về tình thương con và nỗi khổ của Lão Hạc Thà chọn cái chết mà giữ 297
được nhân phẩm, tự trọng -> dẫn ý kiến của Nguyễn Tuân: “kể từ khi Chí Phèo ngật ngưỡng bước ra từ trang sách của Nam Cao người ta mới thấu hiểu một cách đầy đủ về nỗi thống khổ của người nông dân trong xã hội cũ” ? Tại sao vậy. Mời học sinh cùng tìm hiểu tác phẩm Chí Phèo. b. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức. ( 32 phút) * Mục tiêu/Phương pháp/Kĩ thuật dạy học - Mục tiêu: Tìm hiểu chung về tác phẩm (hoàn cảnh sáng tác, để tài, nhan đề, giá trị tác phẩm). Hình ảnh làng Vũ Đại, nhân vật Chí Phèo. (Người nông dân lương thiện). - Phương pháp/kĩ thuật: Trực quan, kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận nhóm, Công não, thông tin - phản hồi, mảnh ghép, đóng vai. * Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động của GV và HS Nội dung chính 1. Hướng dẫn HS tìm hiểu chung I. Tìm hiểu chung: Học sinh làm việc theo nhóm đôi, 1. Thể loại: Truyện ngắn. thời gian 5 phút 2. Đề tài và nhan đề: - Từ những hiểu biết về Nam Cao - Số phận người nông dân nghèo trước Cách và tác phẩm (Hoàn cảnh xuất thân, mạng tháng Tám. - Chí Phèo lúc đầu có tên là “Cái lò gạch cũ”, sau những yếu tố liên quan đến tác đó nhà xuất bản Đời Mới đổi lại thành “Đôi lứa phẩm…) hãy tạo một tình huống xứng đôi” (1941), sau này tác giả tự sửa lại là giả định về cuộc trò chuyện giữa “Chí Phèo”. Được in trong tập Luống Cày một nhà văn trẻ và Nam Cao, qua (1946). đó vừa giới thiệu được hoàn cảnh 3. Tóm tắt tác phẩm: sáng tác, nhan đề tác phẩm vừa chỉ ra được mối quan hệ giữa nhà văn và thế giới nghệ thuật của ông - Gv mời 02 Hs bất kỳ lên đóng vai. - Gv yêu cầu các học sinh khác đánh giá việc nhập vai của các bạn và bày tỏ ý kiến của bản thân. - GV chốt kiến thức bằng sơ đồ trên máy chiếu cho học sinh ghi bài. 4. Giá trị của tác phẩm: HS tóm tắt theo sơ đồ (slide 4) - Một kiệt tác trong văn xuôi VN hiện đại - Có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc, mới mẻ -> Trình độ nghệ thuật bậc thầy của một nhà văn lớn. 2. Hướng dẫn tìm hiểu hình ảnh II. Đọc hiểu văn bản làng Vũ Đại 1. Hình ảnh làng Vũ Đại: Toàn bộ truyện Chí Phèo diễn ra ở * Làng Vũ Đại: là bức tranh thu nhỏ của làng Đại làng Vũ Đại. Đây chính là không Hoàng, quê hương Nam Cao. gian nghệ thuật của tác phẩm - Là làng điển hình cho nông thôn Việt Nam trước TN nhìn xuống bụng và nghĩ đến
Cái lò gạch cũ( nơi CP sinh ra)
CP định giết bà cô TN nhưng lại giết BK và tự kết liễu cuộc đời mình
Người ta nhặt về nuôi
Làm tá điền cho Lí Kiến
Lí Kiến ghen bắt CP ở tù 7,8 năm
Thị Nở từ chối CP rơi vào tuyệt vọng
Uống rượu, gây sự Gặp Thị Nở và sống thành tay sai cho Bá Kiến năm ngày như vợ chồng
Ra tù về ngọai hình “trông gớm chết”
298