Chuyên đề ôn thi THPT Quốc gia đoạn trích “Việt Bắc” của Tố Hữu
O
FF
IC IA L
oanh liệt của dân tộc ta. - Nhớ cảnh tượng hào hùng, sôi nổi, đầy khí thế của cuộc kháng chiến toàn dân ở chiến khu Việt Bắc. Cảnh tượng đó được nhà thơ đặc tả sinh động qua hình ảnh các con đường Việt Bắc trong những đêm kháng chiến, nổi bật là sức mạnh và niềm lạc quan của lực lượng kháng chiến. b. Nghệ thuật - Sử dụng nhuần nhuyễn thể thơ lục bát, giọng thơ sôi nổi, hào hùng, lựa chọn hình ảnh, từ ngữ giàu sức gợi, sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ. 3. Suy nghĩ về việc lên đường nhập ngũ của thanh niên hiện nay. - Đại đa số chấp hành theo quy định của nhà nước lên đường nhập ngũ. - Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận trong độ tuổi chống đối, giả bện tật, nhờ vả..trốn tránh trách nhiệm. -> Cần có thức tự nguyện. - Liên hệ bản thân. VI. Các dạng đề nâng cao dành cho học sinh giỏi
Y
N
H
Ơ
N
Đề số 1. Đánh giá về văn học Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975 có ý kiến cho rằng: Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn đã làm cho văn học giai đoạn này thấm nhuần tinh thần lạc quan, đồng thời đáp ứng được những yêu cầu phản ánh hiện thực đời sống trong quá trình vận động và phát triển cách mạng. (SGK Ngữ văn, Ban cơ bản, NXB giáo dục Việt Nam, 2010, trang 14). Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ bằng việc phân tích các tác phẩm Tây Tiến (Quang Dũng), Việt Bắc (Tố Hữu) và Đất Nước (trích trường ca Mặt đường khát vọng – Nguyễn Khoa Điềm).
D
ẠY
KÈ
M
Q
U
Gợi ý 1. Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề. 2. Giải thích nhận định - Khuynh hướng sử thi: Văn học đề cập đến những vấn đề có ý nghĩa lịch sử và có tính chất toàn dân tộc. Nhân vật chính thường là những con người đại diện cho tinh hoa và khí phách, phẩm chất và ý chí của dân tộc, tiêu biểu cho lí tưởng của cộng đồng hơn là lợi ích và khát vọng của cá nhân. Con người chủ yếu được khám phá bởi bổn phận, trách nhiệm, nghĩa vụ của công dân, ở lẽ sống lớn và tình cảm lớn. Lời văn sử thi cũng thường mang giọng điệu ngợi ca, trang trọng và đẹp một cách tráng lệ, hào hùng. - Cảm hứng lãng mạn là cảm hứng khẳng định cái tôi đầy tình cảm, cảm xúc và hướng tới lí tưởng. Cảm hứng lãng mạn trong văn học từ năm 1945 đến năm 1975 chủ yếu được thể hiện trong việc khẳng định phương diện lí tưởng của cuộc sống mới và vẻ đẹp của con người mới, ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng và tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc. - Ý kiến đã khẳng định: Khuynh hướng sử thi kết hợp với cảm hứng lãng mạn làm cho văn học giai đoạn này thấm nhuần tinh thần lạc quan, đồng thời đáp ứng được yêu cầu phản ánh hiện thực đời sống trong quá trình vận động và phát triển cách mạng. Tất cả yếu tố trên hòa hợp với nhau, tạo nên đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam từ năm 1945 đến năm 1975 và giúp văn học thời kì này thực hiện tốt yêu cầu, nhiệm vụ mà lịch sử, thời đại đặt ra. 3. Phân tích, chứng minh.
38