
13 minute read
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3
from PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NHẬN THỨC CHO HỌC SINH THÔNG QUA HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CHƯƠNG OXI – LƯU HUỲNH
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL Trong chƣơng 3 chúng tôi đã tiến hành các vấn đề và kết quả đạt đƣợc là: -Đã đem đềtài thực nghiệm ở2 trƣờng (THPT Quang Trung và THPT LệThủy). - Số lớp đã tiến hành thực nghiệm ở hai trƣờng phổ thông là 6 lớp 10 - Số bài đã thực nghiệm là 3 bài - Số bài kiểm tra đã chấm 813 bài Nhƣ vậy, có thể khẳng định rằng: Việc lựa chọn và sử dụng hợp lý các dạng bài tập hóa học trong quá trình giảng dạy bộ môn hóa học đã mang lại hiệu quả cao. Học sinh có đƣợc kiến thức vững chắc, bền vững, phát triển khả năng áp dụng sáng tạo, độc lập và phát triển khả năng nhận thức của học sinh.
KẾT LUẬN CHUNG VÀ ĐỀ XUẤT DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL A. KẾT LUẬN 1.1. Những công việc đã làm Từ các mục tiêu và nhiệm vụ của chủ đề nghiên cứu, chúng tôi đã giải quyết các vấn đề sau: - Nghiên cứu cơ sở lý thuyết của luận án: Cơ sở phƣơng pháp luận của việc sử dụng các bài tập làm công cụ giảng dạy. - Điều tra và hiểu tình trạng giảng dạy và sử dụng các bài tập hóa học tại các trƣờng trung học ngày nay. - Xây dựng, lựa chọn và sử dụng hệ thống các bài tập hóa học trong quá trình giảng dạy theo hƣớng kích hoạt các hoạt động của ngƣời học. - Tiến hành 3 bài kiểm tra trên 6 lớp của hai trƣờng phổ thông trung học, đã kiểm tra và đánh giá 271 học sinh / 813 bài kiểm tra. 1.2. Kết luận 1.2.1. Những kết quả đạt được Sau khi thực hiện chủ đề, chúng tôi thấy rằng nội dung của chủ đề đã xác nhận một số vấn đề sau: - Hệ thống bài tập đảm bảo phát triển năng lực nhận thức và thúc đẩy sự sáng tạo cho học sinh. - Hệ thống các bài tập đƣợc lựa chọn với hình thức tƣơng đối đầy đủ và hợp lý với chƣơng trình lớp 10, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học hóa học tại các trƣờng trung học trên tinh thần đổi mới phƣơng pháp dạy học. - Định hƣớng cho học sinh trong con đƣờng tự lực khám phá kiến thức thông qua việc giải các bài tập nhƣ chủ đề đã cho có tác dụng phát triển năng lực trí tuệ, góp phần phát triển tƣ duy và năng lực sáng tạo cho học tập. sinh, đồng thời thúc đẩy sự hoạt động của hoạt động nhận thức. 1.2.2. Thuận lợi và khó khăn khi áp dụng đề tài - Ban giám hiệu nhà trƣờng tạo mọi điều kiện thuận lợi khi tôi thực hiện đề tài này. - Học sinh đã tích cực phối hợp với giáo viên để thực hiện một cách có hiệu quả.. - Tuy nhiên cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng thí nghiệm, hóa chất còn thiếu hoặc hết hạn sử dụng làm ảnh hƣởng rất nhiều. - Chất lƣợng học sinh chƣa đồng đều, còn một số ít các em chƣa tích cực. B. ĐỀ XUẤT Thông qua nghiên cứu thực tế về đề tài này, chúng tôi có một số kiến nghị nhƣ sau:
Advertisement
- Giáo viên cần đƣợc đào tạo thƣờng xuyên các kỹ năng sƣ phạm và nâng cao trình DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL độ chuyên môn, luôn nâng cao kiến thức để xây dựng hệ thống bài tập phù hợp với học sinh, từ đó tập trung phát triển khả năng nhận thức cho học sinh. - Tùy thuộc vào điều kiện của trƣờng, nó cung cấp cơ sở vật chất và nhân lực để phục vụ các phòng thí nghiệm chuyên nghiệp để giúp giáo viên gắn lý thuyết bài giảng với thực tế, tối đa hóa các điểm mạnh và đặc điểm. của môn học, nâng cao hiệu quả giảng dạy. - Quan tâm nhiều hơn đến việc dạy học sinh giải pháp, sử dụng hiệu quả các tình huống có vấn đề trong giảng dạy - Đẩy mạnh đổi mới phƣơng pháp giảng dạy, tăng cƣờng thời gian thực hành thực nghiệm, bài tập và các buổi ngoại khóa. - Các trƣờng luôn tạo điều kiện và khuyến khích giáo viên đổi mới và đánh giá và đánh giá các giai đoạn quan trọng của luyện thi, xây dựng các câu hỏi trắc nghiệm và các bài tiểu luận của riêng họ để phục vụ giảng dạy và kiểm tra. - Khuyến khích giáo viên xây dựng hệ thống các bài tập chất lƣợng tốt, ƣu tiên các bài tập có giải pháp tốt để kích thích phát triển tƣ duy sáng tạo và trí thông minh cho học sinh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL A. TIẾNG VIỆT 1. Ngô Ngọc An (2005), 350 bài tập hóa học chọn lọc và nâng cao lớp 10, NXB GD. 2. Ban chấp hành Trung ƣơng, khóa XI (2013), Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. 3. Bộ GD & ĐT –Vụ GD Trung học(2014): Chương trình phát triển giáo dục trung học(Tài liệu tập huấn kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong trường THPT. Môn hóa học. 4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2012), Tài liệu bồi dưỡng giáo viên thực hiện chương trình, sách giáo khoa lớp 10 trung học phổ thông môn Hóa học, Nxb Giáo dục 5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Hóa học 10.Nxb Giáo dục. 6. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2012), SBT hóa học 10,Nxb Giáo dục. 7. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2013), SGV hóa học 10, Nxb Giáo dục. 8. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới sau năm 2018, Hà Nội, tháng 1 năm 2018. 9. V.I. Lê Nin(1973). Bút ký triết học. NXB Sự thật Hà Nội. 10. I.F Kharlamôp, 1986, Phát huy tính tích cực học tập của học sinh như thế nào, tập 1, 2, NXB Giáo dục, Hà Nội. 11. Cao Cự Giác (2005), Tuyển tập bài giảng hóa học vô cơ, Nxb ĐHSP. 12. Cao Cự Giác (2008), Các phương pháp giải bài tập hóa học 10 tự luận và trắc nghiệm, tập 1, 2, Nxb ĐHQG Hà Nội. 13. Cao Cự Giác (2010), Những viên kim cương trong hóa học, NXB Đại học quốc gia Hà Nội. 14. Chu Thị Kim Liên (2014). Xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập hóa học lớp 11 chương Nitơ - Cacbon (chương trình nâng cao) theo hướng phát triển năng lực nhận thức cho học sinh Trung học phổ thông. Luận văn thạc sĩ, ĐH Vinh. 15. Nguyễn Thị Bích Hiền (2012), Bài tập hóa học với việc phát triển tư duy cho học sinh dành cho học viên cao học thạc sỹ ngành LL&PPDH bộ môn Hóa học. Nhà xuất bản Đại học Vinh 16. Trần Thị Thanh Hiền (2015). Tuyển chọn và xây dựng hệ thống bài tập phần“Đại cương kim loại lớp 12 THPT” theo các mức độ nhận thức và tư duy của HS nhằm nâng cao hiệu quả dạy học. Luận văn thạc sĩ, ĐH Vinh. 17. Nguyễn Thị Huy (2017). Sử dụng hệ thống bài tập hóa học để phát triển tư duy logic cho học sinh lớp 11 THPT ở trường trung học phổ thông. Luận văn thạc sĩ, ĐH Vinh.
18. Nguyễn Hồng Mạnh (2016). Xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập hóa học DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL phần Hydrocacbon(Hóa học 11) theo hướng phát triển năng lực nhận thức cho HS. Luận văn thạc sĩ, ĐH Vinh. 19. Lê Văn Năm (2008), Các phương pháp dạy học hóa học hiện đại- Bài giảng chuyên đề cao học thạc sĩ. Trƣờng Đại học Vinh. 20. Lê Văn Năm. Xây dựng các bài tập hoá học theo hướng phân hoá nêu vấn đề. Tạp chí Giáo dục số 109 21. Lê Văn Năm. Sử dụng bài tập hoá học như phương pháp dạy học để nâng cao hiệu quả dạy học hoá học ở trường phổ thông. Tạp chí Giáo dục số 190 - 2008. 22. Lê Văn Năm - Võ Văn Mai(2009): Sử dụng bài tập hoá học để hình thành một số phẩm chất và năng lực cần có của học sinh giỏi hoá học. Hoá học và ứng dụng. 6(90) 23. Lê Văn Năm (2008), Dạy học nêu vấn đề- Lý thuyết và ứng dụng, Nxb ĐHQG Hà Nội. 24. Hoàng Phê(chủ biên), Vũ Xuân Lƣơng, Hoàng Thị Tuyền Linh, Phạm Thị Thủy, Đào Thị Minh Thu, Đặng Thanh Hòa (2009), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng. 25. Nguyễn Thị Sửu-Lê Văn Năm (2009), Phương pháp dạy học hóa học - Giảng dạy những nội dung quan trọng của chương trình hóa học phổ thông, Nxb KHKT. 26. Nguyễn Xuân Trƣờng (2006), Sử dụng bài tập trong dạy học Hóa học ở trường phổ thông, Nxb Đại học Sƣ Phạm. 27. Nguyễn Ngọc Quang(1996). Lý luận dạy học hóa học, tập 1, NXB Giáo dục Hà Nội 28. Vũ Anh Tuấn (chủ biên), Trần Quang Hƣng, Ngô Uyên Minh, Vũ Minh Tuân. Những bài tập hóa học có nhiều phương án giải. Nxb Giáo dục Hà Nội 2012. 29. Nguyễn Quang Uẩn (Chủ biên), Nguyễn Kế Hào, Phan Thị Hạnh Mai (2005), Tâm lí học (Tài liệu đào tạo giáo viên tiểu học trình độ cao đẳng và đại học sƣ phạm), Nxb ĐHSP, Hà Nội. 30. Từ điển triết học(1986), Nhà xuất bản Tiến bộ. 31. Từ điển tiếng Việt(1988), Nhà xuất bản Khoa học xã hội. 32. Viện Triết học(1982). Triết học và các khoa học cụ thể. Tập 1: Triết học và khoa học tự nhiên, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội. B.WEBSITES 33. http://www.niesac.edu.vn 34. http://chiennc.violet.vn/ 35. www.dayhoahoc.com 36. www.google.com 37. https://wikipedia.org.vn
DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL PHỤ LỤC
Phụ lục 1: Mẫu các phiếu điều tra
DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ( Dành cho giáo viên THPT) Câu 1: Thầy (Cô) có cho rằng dạy học theo hƣớng phát triển năng lực nhận thức cho học sinh là cần thiết hay không? Rất cần thiết Cần thiết Không cần thiết Câu 2:Theo thầy ( Cô ), khó khăn trong hình thành và phát triển năng lực nhận thức cho học sinh là gì? * Với học sinh: Trình độ chƣa cao Chƣa tích cực hoạt động Năng lực còn hạn chế Không hứng thú với môn học * Với giáo viên: Chƣa có kinh nghiệm, phƣơng pháp Chƣa có tài liệu, hƣớng dẫn Nặng về kiến thức Không gây hứng thú cho học sinh Thời gian học còn ít Câu 3: Theo thầy ( cô ) để hình thành và phát triển năng lực nhận thức cho học sinh cần sử dụng các biện pháp Thuyết trình Đàm thoại Dạy học giải quyết vấn đề Dạy học hợp tác Thực hành Dạy học tình huống Dạy học dự án Ý kiến khác Câu 4: Theo thầy ( cô ) năng lực đặc trƣng cần hình thành cho học sinh trong môn học mình dạy là gì? Năng lực nhận thức Năng lực tự học Năng lực gải quyết vấn đề Năng lực tự kiểm tra đánh giá Năng lực tƣ duy logic
Câu 5: Theo ý kiến thầy cô, việc sử dụng bài tập hóa học của học sinh trong giảng DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL dạy hóa học ở trƣờng phổ thông là gì? Thƣờng xuyên Không thƣờng xuyên Chỉ khi cần thiết Không sử dụng Câu 6: Theo thầy ( cô ) bài tập hóa học đƣợc sử dụng lúc nào trong tiết học: Khi kiểm tra bài cũ Khi củng cố bài Khi giảng bài mới Cả ba hình thức trên Câu 7: Theo thầy cô, bài tập hóa học sử dụng trong tiết học là: Giáo viên tự ra đề Từ tài liệu tham khảo Lấy từ sách giáo khoa Tất cả các nguồn trên Câu 8: Thầy cô có ý kiến gì về việc xây dựng một số bài tập củng cố và phát triển nhận thức phục vụ giảng dạy chƣơng trình hóa học lớp 10 THPT: Cần thiết Rất cần thiết Không cần thiết Ý kiến khác Câu 9: Mức độ sử dụng bài tập hóa hóa học trong các tiết học là: Thƣờng xuyên Không thƣờng xuyên Không sử dụng Câu 10: Khi sử dụng bài tập hóa học trong các tiết học thái độ của học sinh nhƣ thế nào? Chản nản Hào hứng Tùy tiết học Bình thƣờng
Phụ lục 2: Đề kiểm tra
DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL Kiểm tra 15 phút (bài số1) : Câu 1. Dãy chất nào sau đây vừa có tính oxi hóa, vừa có tính khử? A. Cl2, O3, S. B. Na, F2, S. C. Br2, O2, Ca. D. S, Cl2, Br2. Câu 2. Dung dịch axit sunfuric loãng có thể tác dụng đƣợc với cả 2 chất nào sau: A. Đồng và Đồng (II) hyđroxit. B. Cacbon và Cacbon đioxit. C. Sắt và Sắt (III) hyđroxit. D. Lƣu huỳnh và hyđrosunfua. Câu 3. Oxi có thể tác dụng với tất cả các chất trong dãy chất nào sau đây? A. Cu, Al, C2H4, Br2 B. SO2,C2H5OH, I2,Fe C. H2S,C,SO2,Cu D. Pt,S,Cl2,CO Câu 4. Diễn tả đúng về tính chất hóa học của lƣu huỳnh? A. Lƣu huỳnh vừa có tính khử vừa có tính oxi hóa. B. Lƣu huỳnh chỉ có tính khử. C. Lƣu huỳnh chỉ có tính oxi hóa. D. Tất cả đều sai. Câu 5. Khi nhiệt phân 24,5 gam KClO3 thể tích khí oxi thu đƣợc ở đktc là: A. 4,48 lít B. 6,72 lít C. 2,24 lít D. 5.6 lít Câu 6: Số oxi hóa của lƣu huỳnh trong hidrosunfua là
A.
-2 B. +4 C. +6 D. 0 Câu 7. Đun nóng hỗn hợp gồm 5,6 gam bột Fe và 6,4 gam bột S ( không có không khí), sau phản ứng thu đƣợc hỗn hợp chất rắn A. Cho A tác dụng với dung dịch HCl dƣ thu đƣợc 2,24 lít hỗn hợp khí B và chất rắn C. Tỉ khối của B so với hidro là 13. Hiệu suất phản ứng giữa Fe và S là A. 62,5%. B. 70%. C. 75%. D. 80%. Câu 8. Hấp thu hoàn toàn 3,36 lít khí SO2 ( đktc) vào 100 ml dung dịch NaOH 2,5 M thu đƣợc m gam muối X. Giá trị của m là A. 10,6. B. 13,4. C. 9,6. D. 17,8. Câu 9: Trong hợp chất, lƣu huỳnh có các số oxi hóa thông dụng sau: A. -1, -2, +4 B. -2, +4, +6 C. 0, +4, +6 D. 0, -2, +6 Câu 10: Khuynh hƣớng chính của oxi là A. nhận thêm 2e, có tính khử mạnh B. nhƣờng 2e, có tính oxi hóa mạnh C. nhƣờng 2e, có tính khử mạnh D. nhận thêm 2e, có tính oxi hóa mạnh Câu 11: Tính chất hóa học cơ bản của hidrosunfua là: A. vừa có tính oxi hóa, vừa có tính khử. B. tính khử. C. tính oxi hóa. D. Tính bazơ.