Nghiên cứu phối liệu kem giảm đau với hoạt chất Methyl Salicylate và Menthol (2011)

Gel thân dầu: tá dược thường được cấu tạo bởi parafin lỏng được cho thêm polyethylen, dầu béo và được gel hoá bởi oxyd silic keo hay xà phòng nhôm hoặc xà phòng kẽm.

Gel thân nước: thường là nước, glycerin, propylen glycol được gel hoá bằng các tác nhân tạo gel như gôm adragant, tinh bột, dẫn xuất của cellulose, carbopol, magnesi hoặc nhôm silicat, ví dụ profenid gel, salonpas gel... Đôi khi, gel thân nước cũng được cho thêm vào một chất béo được nhũ tương hoá để tạo ra một hình dáng hấp dẫn hơn.

• Kem bôi da (Creama dermica): Là dạng thuốc mỡ có thể chất rất mềm và rất mịn do trong thành phần có hàm lượng lớn các chất lỏng (tá dược thể lỏng hoặc hoạt chất tan trong dầu hoặc nước) thường có cấu trúc nhũ tương kiểu D/N hoặc N/D, ví dụ kem Madecasol... Các kem thuốc có thể chất lỏng sánh được gọi là sữa dùng cho da, ví dụ sữa tắm Lactacid. b. Phân loại theo tính chất lý hóa Tuỳ cách phối hợp và sử dụng tá dược, thuốc mỡ được phân biệt thành 3 loại: không thân nước, thân nước và nhũ tương hoá (được coi là kem).

Nếu xem thuốc mỡ là những hệ phân tán trong đó chất phân tán là một hoặc hỗn hợp các hoạt chất và môi trường phân tán là một hoặc hỗn hợp các tá dược, có thể phân chia thuốc mỡ thành 3 loại: • Thuốc mỡ thuộc hệ phân tán đồng thể ( thuốc mỡ một pha hoặc thuốc mỡ dung dịch): hoạt chất được hoà tan trong tá dược thân dầu hay thân nước, ví dụ thuốc mỡ methyl salicylat.

• Thuốc mỡ thuộc hệ phân tán dị thể (thuốc mỡ hai pha): hoạt chất và tá dược không hoà tan với nhau. Có thể phân biệt hai trường hợp: Thuốc mỡ kiểu hỗn dịch: hoạt chất ở thể rắn được phân tán dưới dạng bột mịn vào hỗn hợp tá dược, ví dụ thuốc mỡ benzosali, thuốc mỡ tetracyclin.

Thuốc mỡ kiểu nhũ tương: hoạt chất ở thể lỏng hoặc hoà tan trong một tá dược hoặc trong một dung môi trung gian, được phân tán vào một tá dược không đồng tan. Ví dụ thuốc mỡ Dalibour.

• Thuốc mỡ thuộc nhiều hệ phân tán (thuốc mỡ nhiều pha): hoạt chất 15