АҚПАРАТТАР аєыны №270 (28209) 7 ЖЕЛТОҚСАН СЕНБІ 2013 ЖЫЛ
Елшілермен екіжаќты əѕгіме
Кеше Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев Беларусь елшісі Анатолий Ничкасовты, Иран елшісі Горбан Сейфи мен Армения елшісі Ара Саакянды қабылдады, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі.
Қ.Тоқаев дипломаттармен екіжақты өзара іс-қимыл жəне көпжақты парламенттік форумдар аясындағы ынтымақтастық мəселелерін талқылады. Парламентаралық үнқатысуды одан əрі дамыту жəне саудаэко номикалық байланыстарды
заңнамалық тұрғыда қамтамасыз етудің келешегі туралы пікір алысылды. Əңгіме барысында Сенат Төрағасы өзекті халықаралық проблемалар, аймақтық ынтымақтастық пен интеграция жөніндегі ойларын ортаға салды.
Маѕызды əѕгіме ґрбіген жїздесу
Мəжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулин Ақмола облысына жұмыс сапары барысында Ш. Уəлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің ұстаздарымен жəне студенттерімен кездесті. Бақберген АМАЛБЕК, «Егемен Қазақстан».
Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2013 жылғы 6 желтоқсан
№1322
Астана қаласы
Демалыс кїнін ауыстыру туралы
Еңбекшілердің демалысы үшін қолайлы жағдайлар жасау жəне 2013 жылғы желтоқсан мен 2014 жылғы қаңтарда жұмыс уақытын ұтымды пайдалану мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді: 1. Демалыс күні 2013 жылғы сенбі 28 желтоқсаннан – жұма 2014 жылғы 3 қаңтарға ауыстырылсын. 2. Қажетті өнім шығару, қаржылықты қоса алғанда, қызметтер көрсету, сондай-ақ, құрылыс объектілерін іске қосу үшін еңбек, материалдық жəне қаржы ресурстарымен қамтамасыз етілген ұйымдарға кəсіподақ ұйымдарымен келісім бойынша 2014 жылғы 3 қаңтарда жұмыс жүргізуге құқық берілсін. Көрсетілген күнгі жұмыс Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сəйкес өтеледі. 3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі С.АХМЕТОВ.
Аќ ќайыѕдар аймаєы алтын астыєымен ардаќталады
Кеше Орталық коммуникациялар қызметінде Солтүстік Қазақстан облысының əкімі Самат Ескендіровтің қатысуымен баспасөз мəслихаты өтті. Онда аталған облыстың əлеуметтік-экономикалық дамуы, мемлекеттік жəне салалық бағдарламалардың аймақта жүзеге асырылуы, басқа да өзекті мəселелері туралы кеңінен əңгімеленді. Нұрбай ЕЛМҰРАТОВ, «Егемен Қазақстан».
Əуелі айтылған брифинг аясында Солтүстік Қазақстан облысында іске асырылып жатқан жобалардың көрмесі ұйымдастырылып, жұртшылық назарына ұсынылды. Көрмеден көрген, көңілге түйген пікірге жүгінер болсақ, биылғы жылы ел қамбасына 5 млн. 200 мың тонна алтын дəн құйған аймақтың əлеуметтік-экономикалық даму үрдісі өте жақсы. Брифингте өңірдің тыныс-тіршілігі мен орын алған проблемаларға байланысты, сондай-ақ, қол жеткізілген жемісті істер туралы облыс əкімі баяндама жасады. Ол ақ қайыңдар өңірінің жұртшылығы алтын сабақты астығымен мақтанатынын да жасырмады. – Құрметті брифингке қатысушылар, мен осы маңызды шараға дайындалу барысында журналистерді қандай сұрақтар қызықтырады деген ойға терең зер салдым. Сөйтіп, тілшілерді халықтың
əлеуметтік жағдайы мен туындаған бірқатар мəселелері толғандыруы ықтимал деген тоқтамға келдім. Десем де, əуелі Қызылжар өңірінің жан-жақты өрлеу нəтижелеріне қарап, ондағы əлеуметтікэкономикалық дамудың жоғары деңгейін, сондай-ақ, мемлекеттік жəне салалық бағдарламалардың тиімді жүзеге асырылып жатқанын көруге болатынын айтқым келеді. Ал енді облыстағы проблемаларға тоқталсам, бүгінгі күнде екі мəселе өзекті болып тұр. Олар – ауыл мен ауданаралық жолдарға жəне қадірі артып қат дүниеге айналған ауыз суға қатысты мəселелер. Бүгінде бұл мəселелерді толығымен кешенді түрде шешу жолдары қарастырылып, тиісті жұмыстар атқарылып жатыр, – деді облыс əкімі. (Соңы 4-бетте). ----------------------------------------------------Солтүстік Қазақстан облысына арналған айқарма бет материалдарын 4-5-беттерден оқисыздар.
Көңіл айту жеделхатын жолдады Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Оңтүстік Африка Республикасының Президенті Джейкоб Зумаға Нельсон Манделаның қайтыс болуына байланысты жеделхат жолдады, деп хабарлады Қазақстан Президентінің баспасөз қызметі.
Қазақстан Президенті Оңтүстік Африка Республикасының ұлы перзенті Нельсон Манделаның қайтыс болғаны туралы қайғылы хабарды күйзеле отырып қабылдағанын атап өткен. «Əлемге танымал Президент Нельсон Мандела – өзінің бүкіл өмірін кемсітушілік пен апартеидке қарсы күреске арнаған, жаңа демократиялық жəне зайырлы мемлекеттің құрушысы болған ержүрек күрескер. Оның өнегелі өмірі əлемнің көптеген халқын өздерінің бостандығы үшін күреске жігерлендіріп, азаматтарының жүректеріне үміт отын ұялатты. Бұл кемеңгер тұлғаның жарқын бейнесі Африка халықтарының ұлт-азаттық күресі мен тəуелсіздігінің символы ретінде адамзат тарихында мəңгі сақталатыны шүбəсіз», – делінген жеделхатта. Соңында Нұрсұлтан Назарбаев орны толмас ауыр қазаны бөлісіп, Қазақстан халқы атынан жəне жеке өз атынан бүкіл Оңтүстік Африка халқына қайғыларына ортақтастығын білдірді.
Демократия – даму даңғылы
Жастарды ќўќыќтыќ оќыту
– Ќазаќстан Республикасы сайлау органдары ќызметініѕ басым баєыттарыныѕ бірі Қуандық ТҰРҒАНҚҰЛОВ, Орталық сайлау комиссиясының төрағасы.
Бүгінгі əлемде демократиялы мемлекеттің, оның саяси жүйесі мен азаматтық қоғам институттарының тиімді дамуы оның азаматтарының құқықтық жəне саяси мəдение тінің деңгейін тұрақты түрде арттырусыз мүмкін емес. Азаматтың қандай құқықтары бар екендігі жəне
оның өз құқықтарын пайдалана алу мүмкіндігі туралы толық жəне терең білімінің болуы оны қоғамдық-саяси үдерістерге қатысуға ынталандырады, белсенді азаматтық ұстанымының қалыптасуына ықпал етеді. Жас азаматтың саяси, əлеуметтік жəне азаматтық қоғам институттарындағы қызметі – жеке жетістіктердің ғана емес, бүкіл елдің өркендеуінің кепілі. (Соңы 3-бетте).
Жас белсенділермен жүздесу кезінде спикер Елбасының «Қазақ стан-2050» Стратегиясында белгіленген мақсаттар мен тапсырмаларға сəйкес, мемлекетімізде болып жатқан басты өзгерістер, мəжілісмендердің заңнамалық жұмысы, алдағы жоспарлар жайында əңгіме өрбітті. Əсіресе, үш жылдық бюджетке байланысты заңнамалық құжаттарға, салық салу мəселелеріне, Астанада өтетін ЭКСПО-2017 халықаралық көрмесін ұйымдастыру жағдайларына баса назар аударылды. Бүгінгі күні жергілікті өзінөзі басқару жəне мемлекеттік басқару органдары арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату, мемлекеттік қызметтер, Кəсіпкерлердің ұлттық палатасы, Бюджет жəне Салық кодекстеріне өзгерістер енгізуге
қатысты заңдар қабылданды, – деді Мəжіліс Төрағасы. – Сондай-ақ, Қылмыстық іс жүргізу, Қылмыстық атқару кодекстері, Əкімшіліктік құқық бұзушылық туралы кодекс, кəсіподақтар, меншіктік құқықты қорғауды күшейту, сот шешімдерін орындау жүйесін жетілдіру сынды маңызды заң жобалары палата қарауына енгізілді. Н.Нығматулин депутаттардың заңнамалық бастамаларын да назардан тыс қалдырмады. Атап айтсақ, Мəжілістің кезекті жалпы отырысында тікелей депутаттық топ əзірлеген агроөнеркəсіптік кешен мəселелеріне қатысты заң жобасы мақұлданды. Сондай-ақ, денсаулық сақтау мəселелері бойынша заңнамалық түзетулерді, əлеуметтік маңызды мемлекеттік қызметтерді оңтайландыру мен автоматтандыруды атап айтуға болады. (Соңы 2-бетте).
Алматыда тұрғын үйді жалға берген жеке кəсіпкерлерден бюджетке 1,8 млрд. теңге түсті. Алматы қала сы салық департаментінен хабарланғандай, өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда, өсу қарқыны 11 айда 128 пайызды құраған немесе 400 млн. теңге артық түскен. Кеше Қызылордада облыстық соттың 75 жылдығы аталып өтті. Оның барысында Жоғарғы Сот төрағасы Қайрат Мəми облыстық сот кеңсесіне мерекелік сый ретінде 6 автокөлік пен 3 пəтер тапсырса, облыс əкімі Қырымбек Көшербаев облыс əкімдігі атынан 2 автокөлік тарту етті. Шығыс Қазақстан облысының қала мен аудандар əкімдері есеп берулерін бастады. Премьер-Министрдің тапсырмасында көрсетілген мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылу барысы баяндалатын бұл есептерді облыс əкімі Бердібек Сапарбаев бастаған комиссия қабылдап жатыр. Жамбыл облыстық əкімдігінде бос орындарға ашық конкурс өткізілді. Оған жастары 24-39 аралығындағы 21 талапкер тілек білдіріп, солардың 19-ы тестілеуге қатысты. «Мемлекеттік қызметке келгісі келетіндер арасында талантты жастардың көп екеніне көзіміз жетті», – деді осыған орай облыс əкімдігінің аппарат жетекшісі Рахматілда Рахманбердиев. Бүгін Қостанайдан Шым кентке дейін тіркеме ва гон бірінші рет сапарға шығады. Əуелгі жолын №238 Қостанай-Қарағанды пойызымен бірге бастайтын ілкі қадам өзін-өзі ақтаса, жаңа жылдан бастап жаңа бағыттар қатарына қосылады. Атыраудан солтүстікке қарай Жайық бойымен жаңа жол салынады. Бұл кеше облыс əкімінің орынбасары Тимуржан Шəкімов өткізген Атырау қаласының 2045 жылға дейінгі бас құрылыс жоспары тұжырымдамасын талқылау жиыны кезінде белгілі болды. Ақтаудың теңіз жағалауындағы жаңа тұрғынжай ауданын жарықтандыруға қосымша қаржы қаралды. Бұл туралы мəлімдеген қала экономика жəне бюджеттік жоспарлау бөлімінің басшысы Ада Ким осы жұмыстар үшін үнемделген қаржы есебінен 56 млн. 579 мың теңге ақша бөлінетінін айтты. Egemen.kz хабарлары бойынша дайындалды.
Заманмен үндес заңғар басылым
Ќазаќќа керекті ќалт жібермейді Еліміз тəуелсіздік алған жылдарда жұлдызы жоғары болып, жарқырап көрінген басылымдардың бірегей дарабозы «Егемен Қазақстан» газеті дер едім. Өз басыма, əсіресе, газеттің басты байлық – денсаулық мəселелеріне баса көңіл бөліп, жүйелі жазатыны ұнайды. Мұнда ұлт денсаулығының түйткілді жайларын кеңінен толғаған мақаласұхбаттарды оқыған сайын қуанып қаламын. Бір айтарлығы, газет журналистерінің медицина мəселелерін, денсаулық сақтау ісін жазуда мол тəжірибе жинағандығы, тақырыпты жете зерделейтіні, саланы білетіндігі тайға таңба басқандай көрініп тұрады. Саламатты өмір салтының, ауыл-аудандардағы емдеу сапасының көптеген проблемалары да өткір айтылып жатады. Өзім дəрігер, өмір бойы адам жанының арашашысы болып келе жатқандықтан, елдің бас басылымының өз саламызды дəйім назарда ұстауын жақсы нышанға балаймын. «Егемен» толғайтын елдік мəселелеріне елеңдемей
тұра алмаймын. Елбасының салиқалы саясатын халыққа жеткізуді басты мұрат санайтын басылымның əр жағдайдағы байыптылығы, ұстамдылығы тəнті етеді. Сонымен бірге, қажет жерінде батылдық та таныта біледі. Руханият, тарих, тіл мен діл орайындағы газеттің ұстанымы əркез көпшіліктің, қалың оқырманның көңілінен шығып келе жатқаны анық. Газеттің мен байқаған артықшылықтарының бірі сол, қазаққа керектіні əсте де қалт жібермейді. Тəуелсіз Қазақстанның табыстарына, Қазақ елінің əлемдік абыройына риясыз қуанады. Сондықтан, мен оны өз миссиясы мен парызына сергек,
Алаш мұратына барынша адал басылым деп есептеймін. Баз біреулер билік пен халықтың арасына жік қоя сөйлеп, содан ұпай жинайтын сыңайлы. Ал Отанымыздың бас газетіне олай жіктеу жат. Біздің елімізде билік пен халық біртұтас. Елдегі береке-бірлік пен тыныштық соның айғағы. Осы ақиқатты одан əрі айғақтай түсетін парасатты елдік сөзін «Егемен Қазақстан» газетінің айтуы да жарасымды. Бұл ретте бас газетке тікелей өзімнің де айтатын алғыс-рахметім мол. Белді журналист Сүлеймен Мəметке берген сұхбатымда айтқан өзіндік ой-пікірлерімді жонбайқырмай жариялады. Орайымен мақалаларымды басып тұрады. Ой-пікір еркіндігін құрметтейді. Соған орай заңды түрде заманның заңғар басылымына айналған газетті зиялы қауым өкілі, біз де құрметтейміз. Камал ОРМАНТАЕВ, Ұлттық ғылым академиясының академигі. АЛМАТЫ.
Жеделхат «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ президенті С.Абдрахмановқа Барқытбелдің баурайындағы Үржар ауданының еңбеккерлері биыл астықтан мол өнім алды. Мал басы көбейіп, ет, сүт өнімдері де артып отыр. Аудан тұрғындары ел газеті «Егемен Қазақстанның» əр санын асыға күтеді. Елбасының саясатын насихаттап, елімізде болып жатқан өркенді өзгерістерді күн сайын баспасөзде жариялап отыратын басылымның таралымы ауданда жыл сайын өсіп келеді. Бүгінге дейін газеттің 1500 данасына оқырмандар таңдауын жасап, жазылып үлгерді. Жыл аяғына дейін ауданда газет тиражы 2 мың данаға жететіні сөзсіз, себебі, ұстаздар мен дəрігерлер сырласатын, ақыл-кеңесін алатын Отанымыздың бас газетін асыға күтеді, өздеріне қажет деректерді табады. Серік ЗАЙНУЛДИН, Үржар ауданының əкімі, «Құрмет» орденінің иегері. Шығыс Қазақстан облысы. * * * Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінің оқытушылары, қызметкерлері мен студенттері еліміздің бас газетінің тұрақты оқырмандары болып табылады. Жоғары журналистік мəдениет көрсете отырып, газет қызметкерлері еліміздің саяси, экономикалық, мəдени өмірінің маңызды оқиғаларын объективті түрде жарыққа шығарады. Еңбектеріңіз үшін алғыс айтамыз жəне келесі 2014 жылға біздің университет ұжымының мүшелері «Егемен Қазақстан» газетінің 282 данасына жазылғандығын қуана хабарлаймыз. Басылымның барлық қызметкерлеріне шығармашылық табыс тілейміз жəне əрі қарай да табысты ынтымақтастығымызды жалғастырамыз деген сенім білдіреміз. Жазылу жалғасуда. Еркін КӨБЕЕВ, Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінің ректоры.
Елді елең еткізген
Ўлы кїрескер ґмірден ґтті Бүгінде Оңтүстік Африка Рес публикасы өзінің тұңғыш қара нəсілді президенті Нельсон Манделаның өмірден өтуіне байланысты қара жамылып жатыр. Апартеид пен адам құқы жолындағы аты аңызға айналған күрескер 96 жасқа қараған шағында жарық дүниемен қоштасты. Н.Мандела 1964 жылы 46 жасында өмір бойы түрмеге отыру жазасына кесілді. Оның түрмеде айтқан сөзі бүкіл əлемге тарады. Үкім шығарылар алдындағы соңғы сөзінде ол былай деген болатын: «Мен барлық саналы ғұмырымды Африка халқы үшін күреске арнадым. Мен «ақтардың» үстемдігіне
қарсы, сондай-ақ, «қаралардың» үстемдігіне де қарсы жан аямай күрестім. Мен барлық азаматтар үйлесімділікте өмір сүретін жəне тең мүмкіндіктерге ие болатын демократиялы жəне еркін қоғамды мұрат тұттым. Бұл мен сол үшін өмір сүруге əркез дайын жəне мен ұмтылып отырған мұрат болып табылады. Бірақ, егер қажет болып жатса, сол мұрат үшін мен өлуге де дайынмын». Н.Мандела табаны күректей 27 жыл түрменің тар қапасында отыруға мəжбүр болды. Ол апартеидке қарсы барлық қозғалыстарды заңдастырған Оңтүстік Африка Республикасының соңғы ақ
нəсілді президенті Фредерик де Клерктің пəрменімен 1990 жылы бостандыққа шықты. Арада үш жыл өткенде бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығын алса, 1994 жылы ел президенті болып сайланды. Америка Құрама Штаттарында қара өңді азаматтың президенттік ке сайлануын да Мандела күресінің ұлы жеңістері қатарында атаудың артықтығы жоқ. Мандела – əлемдегі талай түсініктерді төңкеріп түсірген тұлғалардың бірі. Оның ерлігін, өрлігін, кемеңгерлігін танымау, мойындамау мүмкін емес. Əншейінде еш мəселеде пікірлері бір жерден шықпайтын ресми Бейжің мен
Далай-ламаның, Вашингтон мен Теһранның Мандела қазасына байланысты қатарласа көңіл айтатыны да сондықтан. Мандела есімі тарихын жаңа бастап жатқан біздей елдер үшін бөлекше қадірлі. Осыдан бір ғана
ғасырдай бұрын Верныйдағы губернатор бағында «Қырғыздар мен иттер кіргізілмейді» деген жазу ілініп тұрғанын біз ұмыта қойған жоқпыз. Мандела ісі бізге тəуелсіздіктің қадір-қасиетін білуді үйретуге тиіс.
2
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
Маѕызды əѕгіме ґрбіген жїздесу (Соңы. Басы 1-бетте).
Жалпы алғанда, Мəжілістің 5-шақырылымы жұмысын бастаған 2012 жылдың қаңтар айынан бері 163 заң жобасы мақұлданып, оның 151іне Президенттің қолы қойылып, өз күшіне енді. Бұл ретте Елбасының «Қазақстан-2050» Стратегиясында жүктеген ауқымды тапсырмаларды жүзеге асыруға баса назар аударылған. Спикердің атап өткеніндей, біздің жас мемлекетіміздің қалыптасуы мен қарқынды дамуы Қазақстан Президентінің батыл бастамаларымен, сондай-ақ, еліміздің президенттік институтымен тікелей байланысты. Мəжіліс Төрағасының пікірінше, жаңадан оқуға түскеніне немесе жұмыс істейтініне қарамастан, мемлекетіміздің əрбір азаматының əлеуеті егемен елімізді дамыту мен өркендетуге бағытталуы керек. Осы ретте Мəжіліс Спикері алдағы маңызды қадамдарда жас буын өкілдерінің айрықша үлес қосатынына сенім білдірді. «Елбасымыз бірнеше мəрте атап айтқанындай, еліміздегі барлық жаңа жоспарлар, жаңа қадамдар ең алдымен жастар үшін жасалған. Сондықтан, сіздер бүгіннен бастап, өздеріңіздің жарқын болашақтарыңызды құруға асқан жауапкершілікпен кірісуге тиістісіздер», – деді ол. Студенттердің Мəжіліс Төрағасына қойған сауалдары сан алуан. Мəселен, көппартиялы парламент жұмысының ерекшелігі, үдемелі индустрияландырудан бастап, депутат болудың жолына дейінгі барлық тақырыптар қамтылды. Индустриялық-инновациялық даму бағдарламасына қатысты сұрақтарға жауап бере келіп, Н.Нығматулин бағдарлама басталған үш жылдың ішінде 600 кəсіпорын, 250 жаңа жұмыс
орны ашылғанын, өнімнің 250-ден астам жаңа түрі игерілгенін атап көрсетті. – Сіздердің жаңа инновациялық өндіріс орындарын құру жəне жаңа кəсіпорындарда жұмыс істеу мүмкіндіктеріңіз бар, – дей келіп, спикер студенттер авторы саналатын инновациялық жобалардың өндіріске кеңінен пайдаланылғанын дəлелдейтін мысалдар келтірді. Мемлекет тарапынан барлық мүмкіндіктер де, жағдайлар да жасалып жатыр, ендігісі тек қана өздеріңізге байланысты. Қазіргі жастардың білім алуына, тілдерді меңгеруіне, əлемді тануына мүмкіндік зор. Ең бастысы, жастар патриот болуы керек. Ал патриотизм – ең алдымен өз елің үшін, оның жетістіктері үшін мақтана білу. Бұл – өзіңнің күнделікті еңбегіңмен Отаныңның
Канададаєы кездесулер
Бұған дейін Америка Құрама Штаттарында ресми сапармен болып, бірқатар ресми адамдармен екіжақты келіссөздер жүргізген еліміздің Бас прокуроры Асхат Дауылбаев Канадаға сапары аясында бірқатар мемлекеттік органдардың басшыларымен кездесу өткізді. Сенат спикері Ноэль Кинселламен кездесу бары сында А.Дауылбаев құқық тық саладағы ынтымақ тастықтың келешегін тал қы лады. Қазақстан мен Ка нада арасында достық пен өзара тиімді қарымқаты нас орнағандығына қанағаттанушылық сезіммен назар бөлген əңгімелесушілер бұл сапардың əріптестіктің одан əрі дамуына, екі елдің құқықтық жүйелерінің даму тəжірибелерімен алмасуға жасалған маңызды қадам екендігін атап өтті.
Қазақстан прокуратура сы ның қадағалаушылық жəне құқық қорғау қызметінің негізгі бағыттары туралы əңгімелеп берген Бас прокурор қазіргі заманғы қауіп-қатерлерге қарсы тұру орайында халықаралық құқықтық ынтымақтастықты кеңейтудің маңыздылығына ерекше назар аударылып отырғандығына тоқталды. Канада əзірге Қазақстан Қылмыстық істер бойынша өзара құқықтық көмек көрсету туралы келісімшарт жасасқан Америка
одан əрі өркендеуіне қол жеткізу. Осының барлығы өз кезегінде болашақ қазақстандықтар патриотизмінің негізін қалайды. Ал мəжілісмендердің заңнамалық жұмысы жайына тоқталған кезде, Н.Нығматулин заң шығару жалпы отырыста ғана дауыс беру деген сөз емес деп, оған жеткенше заң жобасы бойынша барлық комитеттерде, депутаттық топтарда тəуелсіз сарапшылардың қатысуымен қыруар істер атқарылатынын атап айтты. Орта есеппен алғанда, əрбір заң жобасы 16 талқылаудан өтеді. Бұл заң жобаларының сапасын арттыруға ықпал ететіні анық. Сондай-ақ, Мəжіліс Төрағасы экспорт мəселелерін шешуге, Қазақстанның ДСҰ-ға кірудегі басымдықтарына қатысты сұрақтарға жауап берді. – Қазақстанның ішкі нарығы
құрлығындағы жалғыз мемлекет болып табылады. Қазіргі уақытта қол қойылған келісімшарт ратификациялануға əзірлену үстінде. Канаданың Азаматтық жəне иммиграция министрі Крис Александэрмен кездесуі барысында Бас прокурор көші-қон процесін құқықтық реттеу саласындағы канадалық тəжірибені зерделеуге мүдделілік танытты. Канада Əділет министрі нің бірінші орынбасары жəне Бас прокуроры Уильям Пинтнимен кездесу барысында трансұлттық ұйымдасқан қылмыспен, есірткінің заңсыз айналымымен, киберқылмыстылықпен жə не терроризммен күрес салаларындағы өзара іс-қимылдың өзекті мəселелері талқыланды, деп хабарлады Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының баспасөз қызметі.
Парламентшілер ел ґѕірлерінде Сенаторлардың Атырау облысына жұмыс сапары аясында Парламент Сенаты Төрағасының орынбасары Қайрат Ищанов пен палатаның Экономикалық даму жəне кəсіпкерлік комитетінің хатшысы Сəрсенбай Еңсегенов Махамбет ауданында болды, деп хабарлады Сенаттың баспасөз қызметі. Аудан халқымен кездесу барысында мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру, инфрақұрылымдарды дамыту, əлеуметтік сала нысандарының құрылысы мəселелері талқыланды. Сенаторлар аудан экономикасының орнықты дамып келе жатқаны туралы хабардар етілді. Өндірістік 4 кооператив, 600-ге жуық шаруа қожалықтары тіркелген болатын. Жыл басынан бері өндірілген ауыл шаруашылығы өнімдерінің жалпы көлемі 2,7 миллиард теңгені құрады. Биыл мемлекеттік бағдарлама аясында 660 жаңа жұмыс орындары ашылды, олардың ішінде 178-і тұрақты сипатқа ие. Тұрғындардың «Жұмыспен қамту - 2020» бағдарламасына қатысуына сұраныс арта түсті. Бағдарлама іске қосылған үш жылда 72 жоба қаржыландырылды. *** Парламент Сенаты Конституциялық заңнама, сот жүйесі жəне құқық қорғау органдары комитетінің төрағасы Серік Ақылбай жəне осы комитеттің мүшесі Юрий Кубайчук Қарағанды облысындағы
құқық қорғау органдарының басшылары жəне қызметкерлерімен кездесті. Кездесуге «Нұр Отан» партиясының, облыстық соттың, облыстағы жетекші оқу орындарының: ІІМ Академиясының, Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінің жəне «Болашақ» университетінің өкілдері қатысты. Жүздесу барысында жаңа Қылмыстық, Қылмыстықіс жүргізу жəне Қылмыстық-атқару кодекстері жобаларының ережелері талқыланды. Құқық қорғау органдарының қызметкерлері мен ғалымдар Қылмыстық кодекстің жекелеген ережелеріне ұсыныстар айтты. *** Парламент Мəжілісінің депутаттары Ерсұлтан Бектұрғанов пен Жанат Жарасов Жамбыл облысында сайлаушылармен кездесулер өткізді, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі. Депутаттар «Нұр Отан» партиясы Меркі аудандық филиалында азаматтарды жеке өтініштері бойынша қабылдады. Қоғамдық қабылдау жұмысына депутаттармен қатар, «Нұр Отан» партиясы Жамбыл облыстық филиалы төрағасының бірінші орынбасары М.Берік қатысты. Қабылдау барысында 5 азаматтың өтініштері қаралды. Қабылдауға келген азаматтар аудандағы өзекті мəселелерді көтеріп, осы мəселелер бойынша жауапты мекемелерге тапсырмалар берілді.
Айбын
Шекарашылар балаларєа ќуаныш сыйлады ҚР ҰҚК Шекара қызметінің академиясы Алматы қаласындағы №1 балалар үйінің тəрбиеленушілеріне арнап ашық есік күнін өткізді.
Академияның тəрбие жəне əлеуметтік-құқықтық жұмыстар жөніндегі басқармасы əйелдер кеңесімен бірлесе отырып, Мəдениет үйінде еліміздің Президенті туралы «Мир Назарбаева» деректі фильмінің көрсетілімін, сондай-ақ концерт жəне байқаулар ұйымдастырды. Балалар үйінің тəрбиеленушілері алдында академияның тəрбие жəне əлеуметтік-құқықтық жұмыстар жөніндегі басқармасының бастығы, полковник Серік Бейсекеев құттықтау сөз сөйледі. ҚР ҰҚК Шекара қызметі академиясының құрылуы мен қалыптасуы туралы, білім ордасының қабырғасынан түлеп ұшқан түлектердің кең-байтақ Отанымыздың алғы шептерін
қорғап жүргендігін тілге тиек етті. Əсерлі фильмнен кейін курсанттардың ұйымдастыруымен концерт қойылды. Концерт барысында тек патриоттық тақырыптағы əндер айтылып, би биленіп қана қоймай, əртүрлі думан-қойылымдар көрсетіліп, оған балалардың өздері де бар күштерімен, албырт көңілдерімен белсенділікпен қатысып, сахнада өнер көрсетіп, курсанттарды барынша қолдап отырды. Күрделі математикалық фигураларды жинап, шым-шытырық логикалық есептерді шешудің кезегі келгенде сахнаға ересек тəрбиеленушілер шығып, білім, біліктерін көрсетті. Концерттің соңында курсанттар балаларға өздері дайындаған жаңа жылдық
сыйлықтарын табыстады. Олардың қуанышында шек болмады. Осылайша өте шыққан ашық есік күнінің соңында балалар үйінің директоры Ғайна Ысмағұлова сөз алып, тəрбиеленушілердің осылайша өздерін Отанымыздың бір бөлшегі ретінде сезіне білуі, ең бастысы оларды жақсы көретіндердің бар екендігін білуі бақыт екендігін баса айтты. Академияның тəрбие жəне əлеуметтікқұқықтық жұмыстар жөніндегі басқармасының бастығы, полковник Серік Бейсекеев өз кезегінде мұндай кездесулердің алдағы кезде де дəстүрге айналатындығын, шекарашылар дайындайтын оқу орнының есігі қашанда балалар үшін ашық екендігін атап өтті. Іс-шара соңы ізгі тілектерге ұласты. «Егемен-ақпарат».
шектеулі, экономиканың одан əрі өсуі үшін өтім нарықтарын кеңейту қажет. Сондықтан да Елбасы үнемі біз үшін экономикалық интеграция уақыт талабы екенін қайталап айтумен келеді. Қазіргі уақытта Еуразиялық экономикалық одақ құру жəне Дүниежүзілік сауда ұйымына кіру мəселелері өте маңызды, – деді спикер. Осы ретте Нұрлан Зайроллаұлы, өтім рыногы үшін күресу керектігімен келісе отырып, осы жолда Қазақстанның салмақты стратегиялық басымдығы ретінде еліміздің географиялық жағдайын алға тартты. Мұнымен қоса, Ресейдің шекаралас аймақтары мен жалпы, Кеден одағы елдерінің келешегі зор. Қытай да Қазақстан өнімдері үшін ірі өтім нарығының бірі болып табылады. Қазір дайын өнімдер экспортының 27 пайызы біздің орталықазиялық аймақтағы көршілеріміз – Өзбекстанға, Тəжікстанға, Түркіменстанға жəне Қырғызстанға жіберіледі. Иран, Ауғанстан, Түркия, Кавказ елдерін де қолайлы өтім рыногы қатарына жатқызуға болады. Қазақстан үшін бұл Еуропа елдеріне, басқа да əлемдік нарыққа төте жол болғандықтан, транзиттік бағытта да аса тиімді, деді Спикер. Н.Нығматулин Көкшетау мемлекеттік университетіндегі кездесуден кейін осы қаладағы жаңадан салынған №1 қалалық емханаға келді. Емханаға тұрғындар аумақтық ұстаным бойынша бекітілген. Ол бүкіл отбасын бір мекемеде бақылауға жəне медициналық қызмет көрсетуге қолайлы болып табылады. Спикер емхана бөлімдерінің жұмысымен танысып, медициналық қондырғыларды көрді жəне қызметкерлермен əңгімелесті. Ақмола облысы.
Министрдіѕ Маѕєыстауєа сапары
Маңғыстау облысына сапар мен келген Денсаулық сақтау министрі Салидат Қайырбекова аймақ тың денсаулық сақтау саласының жай-күйімен, мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылу барысымен танысты. Гүлайым ШЫНТЕМІРҚЫЗЫ, «Егемен Қазақстан».
Жаңаөзен қаласының Теңге ауылында өткен жылы іске қосылған дəрігерлік амбулаторияда болып, денсаулық сақтау ұйымдарының халыққа қолжетімді жəне сапалы дəрігерлік қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарымен танысты. Емделушілермен жүз дес кен министр дəрігерлердің біліктілігін арттыру үшін көшпелі семинарлар өткізу жəне күндізгі стационарлардың, егу кабинеттерінің жұмысын жақсарту қажеттігіне мəн берді. Сондай-ақ, ол «Рахат» шағын ауданында орналасқан ауысымына 250 адам қабылдайтын жаңадан салы нып жатқан емханада болды. Бұл емхананың құрылысына 598 млн. теңге бөлінген, оның 160 млн. теңгесі заманауи құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуге жұмсалмақ. С.Қайырбекова Жаңаөзен қаласында жаңадан бой көтерген 100 төсектік перзентхана құры лы сымен танысты. Бұған дейін түрлі себептермен кешеуілдеп, жырға айналған перзентхана құ рылысы 2014 жылдың алғашқы айы басталысымен пайдалануға беріледі деп күтілуде. Жаңа перзентхананың коммуналдық шығындарын өтеу үшін министр нысанның 1 қабатын жалға беруге болатынын айтты. Жаңаөзен қаласының медицина қызметкерлерімен кездескен министр Елбасының Қазақстан халқына Жолдауында денсаулық сақтау ұйымдарының жаңартылуына, ауруханаларға жөндеу жұмыстарын жүргізуге, олардың заманауи құралдармен жабдықталуына, білікті мамандар даярлауға ерекше мəн беріліп отырғандығын айта келіп, алға қойған міндеттерді орындауды тапсырды. Мұнайлы ауданында, Маң ғыс тау облыстық ауруханасының құрылысы салынып жатқан «Г» блогында болды. Медицина қызметкерлерімен кездескен министр 2013 жылдың 9 айының қорытындысы бойынша Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының орындалу барысына тоқталып, өңірде туберкулез, онкологиялық аурулардан өлімжітімнің азаймай отырғандығын атап өтті. Кадр мəселесін шешу қажеттігін, сондайақ, мамандардың білік тілігін арттыру мақсатында Республикалық ғылыми орталық мамандарын шақыртып көшпелі семинарлар ұйымдастырудың тиімділігін айтты. Маңғыстаудың денсаулық сақтау саласындағы басты қажет тіліктің бірі – білікті маман. Жоғарыдан байқағанымыздай, мұны министр де айтты. Елге министрлердің келіп-кетуі емес, соңынан нəтижелі іс қалғаны керек. Сондықтан, сапардың сəтті болуы – министр тарапынан берілген тапсырмалар мен айтылған ұсыныстардың жемісті болуымен өлшенбек. Маңғыстау облысы.
Елімен етене Елбасы
Ґнеге ґрнектері
Нұржұман ЫҚТЫМБАЕВ, актер.
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Əбішұлы Назарбаев – ел басқару ісінде халықтың ғасырлар бойы жинақтаған бай мұрасы мен əлемдік тəжірибенің озық үлгісін бір арнада тоғыстырған алымды да алғыр басшы. Ел өмірінің алуан салалы тіршілік-тынысын терең білу, маңдай тіреген проблемалардың ең елеулісін тап басып тани алу, ел ішіндегі жəне əлемдік ахуалдармен санаса отырып, ұрымтал əрекеттерге бару, сол жолда таңдаған бағытын табандылықпен жүзеге асыру – Мемлекет басшысының басты қасиеті. Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен тəуелсіз қазақ елінде дүниежүзілік маңызы бар көптеген іс-шаралар атқарылды. Қазақ елінің еңсесін көтеріп, тəуелсіздік жолымен алып жүру міндеті Нұрсұлтан Əбішұлының маңдайына жазылған екен. Елбасымыз «Қазақфильмге» келген сапарында қазақ киносы жастарымызды отансүйгіштікке, ұлтты сүюге тəрбиелеуі керек дегенді қадап айтып еді. Келешек түсірілетін қазақ киносының да өн бойында ұлттық рух, патриотизм болуы шарт. Сонда ғана, біз кино арқылы өзімізді өзіміз тəрбиелей аламыз. Қазақты ұлт ретінде сақтаудың да алғышарты қазақ киносында жатыр. «Елбасы жолы» фильмдер циклы – жастарымызды Мемлекет басшысы айтқан дəл сондай еңбексүйгіштікке, ұлтты сүюге, шыншылдыққа баулитын дүние. Бұл – ұлттық кино тарихындағы тұңғыш өндірістік фильм! Кино түсіруде командалық рух керек. «Отты өзен» жəне «Темір тау» фильмдерін тамашалай отырып, түйгенім, «Қазақфильмнің» «Елбасы жолы» атты киноэпопеясы еліміздің киносын жаңа кинотехнологиямен байытқан, кино саласының жаңа қырларын ашқан, озық киножоба болып отыр. «Елбасы жолы» фильмдер циклы – елдік, халықтық, ұлттық киножоба. Ұлтымыздың асыл мұрасына, рухани қазынасына айналатын киноэпопея. Бұл туынды Қазақстан деген мемлекеттің азаматы атанып, Елбасы Нұрсұлтан Əбішұлы Назарбаев сынды сарабдал саясаткер, көреген басшы басқарған мемлекетке қызмет етуге ынталандырады. Болашағына сеніммен қадам басқан қазақ баласының – күрес пен шындық, əділдік пен намыс, білім мен жігер жолындағы ізденістері бозбала шағынан бүгінге дейін əлі де бір сəтке тоқтаған емес. Адам көшбасшы болып тумайды, адам еңбегімен, талант-дарынымен көшбасшыға айналады. Немересінің үлкен азамат болып қалыптасуына еңбегі сіңген, үміті ақталған Мырзабала əженің тəрбиесі, əкесі Əбіш пен анасы Əлжанның ұлылыққа толы əңгімесі өсірген Сұлтанның балалық шағы туралы «Балалық шағымның аспаны» фильмі көрермендердің көзқуанышына айналған еді. Енді, сол қуаныштан кейінгі тағы бір сүйінші – «Елбасы жолы» киноэпопеясының екінші жəне үшінші фильмдері дүниеге келді. Сценарий авторы – Шаһимардан Құсайынов пен Рүстем Əбдірашев. Сценарий Елбасымыздың жарық көрген кітаптарының желісі бойынша жазылған. Металлургиялық комбинат жетекшілері ұсынған фотосуреттер желісі де негізге алынған. Түсірілім дəл осы комбинат орналасқан Қарағанды облысы, Теміртау қаласында жүргізілген. Оқиға 1950-жылдардың аяғы мен 1960-жылдар кезеңін қамтиды. Тарихқа жүгінсек, Елбасымыз еңбек жолын 1960 жылы Теміртау қаласындағы Қарағанды металлургия комбинатында қатардағы жұмысшы болып бастап, домна
пешінің аға газдаушылығына дейінгі жолдан өткен. Теміртау қаласындағы партия-комсомол жұмыстарында жауапты қызметтер атқарған, Карметкомбинаттың партком хатшысы дəрежесіне дейін көтерілген. Ресей, Украина, Эстония, Хельсинки қалаларындағы жиналыста металлургтер атынан сөз сөйлеп, маңызды шараларға қатысқан. Бұл шаралардың бірі де шектелмей, эпизодтар фильмде нық көрініс тапқан. 60-жылдарды уақыт қайта алдыңа əкелгендей, шынайы оқиға ізімен жүріп, романтикалық əсерге бөленесің. Адамгершілік, достық пен адал махаббат сезімдері де тебірентеді. Кеңестік кезең декорациясы, афишалар мен анонстар, актерлердің киім үлгілері мен көше қиылысындағы ескі бағдаршамдар да шынайы. Ресей актерлері Виктор Сухоруков, Сергей Шакуров ойындары бір төбе. Сұлтанның аңғал, адал досы Бикоштың көрерменді күлдіріп алатын қылықтары көп. Бикош пен Сұлтан арасындағы достық байланыс Сұлтанның бейнесін ашудағы штрихтардың бірі. Қазақ азаматының адалдығы, мүгедектер мен үйсіздердің мəселесін шешуге деген ұмтылысы, металлургтер басындағы қиындықтардың жібін тарқатуға деген талпынысы жаныңды тербейді. Ал, Сұлтан мен Сараның танысуы, шаңырақ көтеруі, Дариғаның дүниеге келуі – бəрі де бақыттың ұшқынын себеді. Мəдина Есманова, Нұрлан Əлімжан, Наталья Орынбасарова, Дəурен Серғазин сынды басты рөлдегі актерлер ойыны шынайы, кейіпкердің болмысына сай нанымды берілген. Əр мамандықтың өзіндік қиындығы бар. Ауыр жолды өзіне бағындыра білген үлкен адамның өмірін сахналау, образын сомдау, өткенін өрнектеу үлкен дайындық, үлкен ізденіс пен білімді қажет етері хақ. Киногерлер бұл орайда қолпаштауға, құттықтауға лайық. «Болашақта кім болғың келеді?» деген сұрағыма бауырым: «Президентіміздей ұлтқа қызмет ететін тұлға боламын! Нұрсұлтан атамдай боламын!» дейді. Лəйім солай болсын! Онда, арман болашағын биіктен көретін барша жастарға жігер мен тəлім берер, ұзақ жолдың басын көрсетер, үлгі мен өнегесі, көшбасшылық жолдың құпиясын ашар «Елбасы жолы» атты киноэпопеяның фильмдерін көру керек... Бір кездері, кино өнерінің майталмандары ның бірі Мəжит Бегалин: «Мен фильмді өзімнің қазақ көрермендерім үшін түсіремін. Ең əуелі менің фильмімді өз елім қабылдауы керек. Содан кейін өзге елдер мойындасын», деген пікір айтыпты. Сондықтан, өнердің сан-салалы міндетінің негізгісі – ұлт қасиетін паш ету болса, сол міндетті толық ақтаған өнер туындысы – «Елбасы жолы» киноэпопеясы. Мен осы киноэпопеяда Елбасының əкесі Əбіш рөлін ойнағаным, жұмысым Нұрсұлтан Əбішұлының көңілінен шыққаны үшін өзімді бақытты сезінемін. Бұл – қазақтың дастаны! Қазақ киносындағы ғана емес, ұлт өміріндегі рухани зор құбылыс! Мемлекетшіл сананың қалыптасу көрінісі, үлгісі, өнегесі. Елге қызмет етудің əліппесі. Елбасының жастарға айтқан ақылы, берген тəлімтəрбиесі. Кеңес Одағы идеологиясы аясында тəуелсіздік идеясының жаралу, туу тарихы! Қазақ көрермені көптен күткен ұлтқа аса қажет туынды! Бұл – ұлттық өнердің биік шыңына ту тіккен туынды. Бұл – өте талантты режиссердің еңбегі! Көрермендерін елең еткізген аталмыш жоба сынды жанға лəззат беретін, һəм ұлтың үшін кеуде кере мақтана алатын, рухы күшті, ойы терең, ғажап кинофильмдер көп бола бергей! АЛМАТЫ.
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
Жастарды ќўќыќтыќ оќыту (Соңы. Басы 1-бетте).
Қазақстан Республика сы ның Президенті Елбасы Нұр сұлтан Назарбаев өзінің «Қазақстан-2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауында жаңа қазақстандық патриотизмнің қалыптасуы, жаңа ауқымды білім алуға ұмтылыс, азаматтық белсенділік пен жауапкершілік негіз болатын қазақстандық қоғамның əлеуметтік дамуының жаңа философиясының даму мəселелеріне ерекше көңіл бөлгендігі тегін емес. Бұл біздің еліміздің XXI ғасырдың жаңа ғаламдық талаптарына сəйкес Қазақстанның экономикалық, əлеуметтік жəне саяси жетілуін көздейтін жаңа саяси мақсаттарының бірі. Егеменді елде туып-өскен қазақстандықтардың жас буынының бұл үдерістегі рөлі өте зор. Олардың тəуелсіз ой-өрісі, білімі мен дағдылары келешекте елді жаңа жетістіктерге жеткізетін саяси, экономикалық жəне əлеуметтік шешім қабылдау стратегиясының негізі болуы керек. Сондықтан Елбасы жас қазақстандықтардың тəлім-тəрбиесі мен өсуіне қолайлы жағдай жасауға, олардың кəсіби жəне тұлға ретінде жетілуі үшін жаңа мүмкіндіктер жасауға аса көңіл бөледі. Жастарды қолдауға бағытталған əлеуметтік-экономикалық, саяси, ұйымдық жəне құқықтық шаралар жүйесін дамыта отырып, мемлекет олардың əлеуетін демократиялық дамуда барынша кеңінен қолдануға, оның ішінде жас қазақстандықтарды электораттық үдерістерге белсенді тартуға қызығушылық танытады. Бұл ретте жастардың демократиялық процестерге қатысу тəлімі Конституция кепілдік берген сайлау құқықтарын іске асыру тəжірибесі негізінде болуы керек. Болашақ жас сайлаушылардың осы тəлімдерді алуы мақсатында Орталық сайлау комиссиясы 2012-2013 жылдары жастарды құқықтық оқыту тұжырымдамасын қабылдаған болатын. Тұжырымдамаға сəйкес 2012 жылғы қазаннан бастап 2013 жылғы маусымға дейінгі кезеңде об лыстар мен Алматы қаласы əкімдіктерінің, сондай-ақ, Білім жəне ғылым министрлігі Жастар істері комитетінің қолдауымен ел өңірлерінде жастарды құқықтық оқыту жөніндегі жоба іске асырылды. Жобаның негізгі міндеті жастарға құқықтық білім берудің жаңартылған үлгісін əзірлеу, енгізу жəне тəжірибеде қолданып көру болып табылды. Жобаның мақсатты тобы ретінде мектеп, колледж оқушылары, жоғары оқу орындарының студенттері, этномəдени жастар бірлестіктеріне қатысушылар, жұмысшы жəне ауыл жастары болды. Қойылған мақсаттарды шешу үшін əр өңірде жастарды құқықтық оқыту жөніндегі іс-шаралардың үлгілі жоспары негізінде сол өңірге бейімделген, Ортсайлауком көздеген іс-шараларды, сондайақ жергілікті қоғамдық жастар ұйымдары бастама ретінде ұсынған іс-шараларды қамтыған жоспарлар əзірленді. Бекітілген кестеге сəйкес жоба шеңберіндегі іс-шаралар өңірлерде бір ай бойы жүргізілді. 2012 жылғы қазан мен 2013 жылғы маусым аралығында барлығы 11 өңір қамтылды. Атап айтқанда: Павлодар, Маңғыстау, Батыс Қазақстан, Қы зылорда, Қарағанды, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан, Ақтөбе, Алматы облыстары, Астана жəне Алматы қалалары. Жобаны іске асыру барысында мектеп пен жоғары оқу орындарындағы сайлау тəжірибесін талдау, жас сайлаушылардың Қазақстан Республикасының сайлау құқығы негіздерін білу деңгейіне əлеуметтік зерттеу (сұрауға 16 500ден аса жас қатысты) жүргізілді, демократиялық сайлау үдерісінің даму тарихы мен үрдісі туралы жария жəне интерактивті лекциялар ұйымдастырылды, жастардың сайлау үдерісіне қатысу мəселелері жөнінде ашық пікірталастар өткізілді. Ортсайлауком жастар қауымына арналған жəне жас азаматтардың сайлау жүйесінің негізімен, оның құқықтарымен жете таны суына көмектесетін арнайы ақпараттық буклеттер дайындап, оны жастар арасында таратты. Өңір жастарымен ашық кездесулер ұйымдастырылды, бұл кездесулер шеңберінде Ортсай лауком 18 жасқа толған жəне дауыс беру құқығын алған жастарға символдық сайлаушылар куəліктерін тапсырды. Жоба шеңберінде конференциялар, дөңгелек үстелдер өт кізіліп, жастардың сайлау үдерісіне қатысуына байланысты өзекті тақырыптарды талқылау үшін ашық үнқатысу алаңдары ұйымдастырылды. Бұл шараларға қатысу үшін өңірлік жастар
ұйымдары мен бірлестіктерінің жетекшілері, үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері, оқу орындарындағы өзін өзі басқару органдарының басшылары, жастар парламенттерінің депутаттары, мəслихаттардың жас депутаттары, басқаша айтқанда, жастардың құқықтық тəрбиесіне қызығушылық танытатын барлық тараптар шақырылды. Олардың бəрі, ұлттық сайлау жүйесін дамыту үдерісін талқылауда белсенділік көрсетіп қана қоймай
аса қызығушылық танытты, сондайақ сайлау құқығы саласындағы білімін тереңдетуге, туындаған сұрақтарына Ортсайлауком мүшелерінің өз аузынан жауаптар алуға ниет білдірді. Пікірталас барысында туын даған сұрақтар мен оларға берілген жауаптарды талқылауға ерекше көңіл бөлінді. Өйткені, əлеуметтанушылардың пікірі бойынша келіп түскен сұрақтар мен олардың сипаты көбінесе тыңдарман қауымның жалпы қызығушылығын ғана емес, оның белсенділігін, білім алуға дайындығын жəне оны қолдану деңгейін айқындайды. Сондықтан жобаны іске асыру барысындағы барлық іс-шараларда жас сайлаушылар қойған сұрақтар ұқыпты түрде талданып, жинақталды. Көбінесе жас қазақстандықтарды еліміздегі азаматтардың сайлау құқықтарын іске асыру кепілдігі мен тəжірибесі, заманауи сайлау құқығындағы қазақ халқы ның құқықтық дəстүрлерінің сабақтастығы, сайлаушылар тізімдерін жасау жəне түзету рəсімдері, сайлау комиссияларын құру, сайлауком мүшелері жұмысының ерекшелігі, сайлау учаскелерінде дауыстарды санау жəне сайлау нəтижелерін қорытындылауды қоса, түрлі сайлау рəсімдерін құқықтық реттеу мəселелері қызықтырды. Сонымен қатар, сайлау органдары жұмысының тиімділігі мен сапасын жақсарту, заманауи технологиялар мен сайлау науқандарын ақпараттық қамтамасыз етуде коммуникация құралдарын кеңінен пайдалану, сонымен бірге, түрлі əлеуметтік желілер мүмкіндігін белсенді пайдаланумен қоса, сайлауға қатыспайтын адамдар үшін арнайы жазалау шараларын заңнамаға енгізу туралы да ұсыныстар енгізілді. Жобаға еліміздің ең танымал ірі жоғары оқу орындары тартылды. Оған барлығы 50 жоғары оқу орны, 780 мектеп, 135 колледж, 5 кəсіптік лицей, 10 балалар үйі жəне 2 өндірістік ұйым қатысты. За манауи ақпараттық технологияларды қолдану арқасында Павлодар, Батыс Қазақстан, Қарағанды жəне Ақтөбе облыстарында мектеп, лицей оқушылары, колледж бен жоғары оқу орындарының студенттері, жұмысшы жастар мен оқытушылар үшін ұйымдастырылған сайлау құқығы жөніндегі интерактивті онлайн лекцияларды тыңдаушылар қауымы едəуір кеңейді. Ал Алматы қаласында өткен жəне қаланың 185 оқу орнында көрсетілген интерактивті лекцияның тыңдарман қауымы 27 000 адамнан асты. Жобаны іске асыру шеңберінде Ортсайлауком мүшелері мен аппарат қызметкерлерінің оқушылармен, студенттермен, сондай-ақ, жұмысшы жəне ауыл жастарымен өткен кездесулері еліміздің сайлау жүйесінің дамуының өзекті мəселелерін, сонымен бірге, сайлау үдерісінің шетелдік тəжірибесін бірлесіп талқылау түрінде өтті. Олардың көпшілігі тікелей оқу орындарында, ауылдарда жəне өндірістерде ұйымдастырылды. Жобаның іс-шараларын ұйымдастыру жөніндегі жұмысқа жастар мен басқа да өңірлік қоғамдық бірлестіктердің белсенді қатысуы болашақ сайлау үдерісіне қатысушылардың жалпы құқықтық біл ікт іл іг і мен д а й ы н д ы ғ ы н жақсартуға ықпал етіп қана қоймай, жастармен жұмыс жүргізудің жаңа нысандары мен əдістерін анықтауда шығармашылық, жаңа заманауи тəсілдерді қарастыруды қамтамасыз етті. Мұндай нысандардың бірі
та қырыптық флеш-мобтарды ұйымдастырып өткізу болды. Олардың тақырыбы мен ұранын жастардың өзі айқындады. Олардың ең қызықтысы жəне ауқымдысы «Ойлан! Қимылда! Таңда!» жəне «Сен өз құқығыңды білесің бе?» атты ұранмен Қарағанды қаласында өткен флеш-моб, Павлодар мен Орал қалаларында өткен «Менің арманымның таңдауы» флешмобтары, Ақтау қаласындағы «Мен 18-демін!» флеш-мобы, Шымкент қаласындағы «Мен 18-демін! Менің дауыс беру құқығым бар!» флеш-мобы, Ақтөбе қаласындағы «Дауыс бер! Бұл – сенің құқың!» флеш-мобын атап көрсетуге болады. Бұл акцияларға «Нұр Отан» партиясы «Жас Отан» жастар қанатының мүшелері, «Жасыл ел» жастар еңбекші жасақтарының республикалық штабы», «Қазақстан сту денттерінің Альянсы», «Жас Орда» студенттер мен магистранттар кəсіп ода ғының студенттері белсенді қатысты. Өңірлік, сондай-ақ, республикалық БАҚ-тарда жобаны жария етуге ерекше көңіл бөлінді. Бұл ретте ұйымдастырылған іс-шараларға белсенді қатысу үшін жас тілшілер де тартылды. Ортсайлауком өткізген шаралар тыңдарман қауым шеңберін кеңейтіп қана қоймай, жергілікті басылымдар, редакциялар, теледидар мен радиоарналар өкілдерінің еліміздегі сайлау үдерісінің даму та рихы мен болашағы туралы хабардарлығының деңгейін арттырды. Сонымен қатар, жастарды құқықтық оқыту жобасы шеңберінде қазақстандық оқушы жастардың кəсіби даярлығының, электораттық мəдениетінің, қоғамдық-саяси белсенділігінің деңгейін арттыру, шығармашылық зияткерлік əлеуетінің іске асырылуын ынталандыру үшін 2013 жылғы қаңтарда Ортсайлауком жоғары оқу орындары студенттері арасында жастардың электораттық мəдениетін қалыптастыру мəселелері жөнінде үздік зерттеу жобасына, сондай-ақ, сайлау тақырыбына үздік слоган мен бейнероликке конкурсы туралы айрықша айта кеткім келеді. Бұл конкурс 2013 жылғы 10 қаңтар мен 31 мамыр аралығында екі кезеңде өтті. Ең алдымен көп қызығушылық танытқан жастар өз ғылыми жұмыстарын облыстық сайлау комиссия лары жанынан құрылған қазылар алқасына тапсырды. Өңірлік қазылар алқасы конкурсты табысты өткізу үшін, сондай-ақ, біздің бүгін оның нəтижелерін қорытындылап, жеңімпаздарды марапаттауымыз үшін өте үлкен жұмыс атқарғанын айта кеткім келеді. Бұл қазылар алқасына жергілікті танымал сайлау ұйымдастырушылары мен белгілі ғалымдар тартылды. Конкурсқа барлығы қатысу үшін еліміздің 38 жоғары оқу орнынан 200-ден астам жұмыс ұсынылды. 42 ғылыми жұмыс, 7 ұран жəне 7 бейнеролик өңірлік кезеңнің жеңімпаздары атанып, республикалық конкурсқа қатысу үшін Ортсайлаукомға жіберілді. Сонымен қатар, Ортсайлаукомның тікелей өзіне тағы 16 ғылыми жұмыс, 8 ұран жəне 9 бейнеролик келіп түсті. Конкурстың республикалық кезеңі нəтижелерін қорытындылау үшін құрамына құқық, саясат жəне əлеуметтану саласындағы ғалымдар мен Ортсайлауком сарапшылары енген республикалық қазылар алқасы құрылды. Қазылар алқасын Ортсайлауком мүшесі, профессор, заң ғылымдарының докторы Марат Сəрсембаев басқарды. 27 қарашада, яғни мемлекеттік мейрам – Тұңғыш Президент күні қарсаңында салтанатты марапаттау рəсімі өтті. Біз жасалған жұмыстың жалпы нəтижесіне қатысты сарапшылардың, жергілікті атқарушы жəне өкілді билік органдарының өкілдерінің, аумақтық сайлау комиссиялары мүшелерінің, саяси партиялар мен қоғамдық ұйымдар өкілдерінің, жастар ҮЕҰ, оқытушылар мен оқушылардың, студенттер мен жас жұмысшылардың пікірлері мен бағаларына орай жобаны табысты деп тануға болады. Жас қазақстандықтардың өмірге деген көзқарасы мен табысты дамуға деген ұмтылысы – тəуелсіз жəне еркін Қазақстан дамуының кепілі. Жастардың өз Отанына пайдасын тигізуге деген тілегі – ел болашағын айқындайтын факторлардың бірі. Сондықтан, жастар үшін қазірдің өзінде қоғамдық мəні жоғары іс-шараларға белсенді қатысу, болып жатқан оқиғалар легінен қалып қоймау, қысқасы, өз өмірін шындық, заңның үстемдігі қағидаттарында құру, осы негізде өз елінің абзал азаматы болу маңызды.
3
Еңбегімен еленген Оның атағынан ат үріккендей. Медицина ғылымдарының докторы, профессор, «Жылдың үздік дəрігері»... Дегенмен, оның еңбегін бағалау, мойнына алған жауапкершілік жүгін салмақтау үшін осы сияқты атақ-даңқына қатысты атауларды тізбелемей-ақ, Доктор Пя десек те жетіп жатыр. Бүгінде оның есімінің медицинаның басым бағыттарының бірі – кардиохирургиямен қатар аталуы үйреншікті жағдайға айналып барады. Кардиохирургия десек, ең алдымен ойға Юрий Владимирович Пя оралатыны анық.
кеуде клеткаларын кеспей-ақ жүрек тамырларының қалыпты жұмысын қамтамасыз ететін шаралар қолдануға жол ашып отыр. Қолданыстағы жабдықтардың бəрі – еуропалық өндірушілердің өнімдері. – Қазір елде медицина қызметкерлерін даярлайтын жоғары оқу орындары аз емес. Соның өзінде көптеген аймақтарда дəрігерлер жетіспейді. Америкада, Еуропа елдерінде кар-
қабылдап, оларға тиісті ақылкеңестер берді. Мен өзім де бір топ əріптестеріммен бірге Маңғыстау облысында болдым. Онда біз 40 шақты сырқатты қабылдап, 3 адамға ота жасадық, жергілікті əріптестерімізбен шеберлік сыныптарын өткіздік. – Өмір бір орында тұрмайды ғой, сіздер де қол жеткенге тоқмейілсіп отырмаған боларсыздар?
– Юрий Владимирович, біз сізбен бірінші рет кездесіп отырған жоқпыз. Осындай сыр-сұхбаттардың барысында Ұлттық ғылыми кардиохирургиялық ор талықтың Орталық Азия аймағындағы қызметі əлемдік сапа стандарттарына сай көшбас таушы ұйымға айналып келе жатқанын мақтанышпен айтқан едіңіз. Соңғы оқиғалар сіз басқаратын ұжымның танымалдылығы басқа құрлықтарда да өсе түскеніне көз жеткізіп отырған сияқты ма, қалай? – Ол рас. Осыдан біраз бұрын біз Түрік Республикасының кардиохирургтерімен өзара ынтымақтастық туралы келісімге отырдық. Ал оған дейін литва лық, израильдік, чехиялық, қырғызстандық жəне америкалық əріп тестерімізбен де осындай меморандумға қол қойған болатынбыз. Бұл бізге не береді дегенге кел-
Юрий ПЯ:
«Адамєа ґмір сыйлау – шын баќыт» сек, біріншіден, меморандумға қол қойған емдеу мекемелері бірлескен ғылыми-зерттеу жұмыстарын дамыта отырып, заманауи технологияларды қолдану саласында тəжірибе алмаса алады. Сол сияқты, ғылыми семинарлар мен конференциялар ұйымдастыру, медицина жəне басқару персоналының біліктілігін арттыруға бағытталған шаралар жүгін де көп болып көтеру мүмкіндігі молайып отыр. – Осы тұрғыдан алғанда қазақстандық тəжірибе басқалардың қызығушылығын туғызатындай дəрежеге жетті деп айта аламыз ба? – Үстіміздегі жылы біз республика Денсаулық сақтау министрлігінің қолдауымен «Интеграция арқылы – табысқа» деген тақырыпта кардиохирургтердің екінші ұлттық конгресін өткіздік. Оған 18 елден осы саланың көрнекті өкілдері қатысты. Конгрес бағдарламасына сəйкес 8 шеберлік сыныбы ұйымдастырылды. Жалпы айтқанда, конгрес кардиохирургияда заманауи технологияларды қолданудың неғұрлым перспективалы, тиімді бағыттарын анықтауға, кардиохирургияны дамытуда стратегиялық шешімдер қабылдауға жол ашты деуге толық негіз бар. Осы конгреске қатысқан Техас Жүрек институтының директоры Оскар Фрейзер тілшілерге берген сұхбатында былай деді: «Сіздердің кардиохирургиялық орталықтарыңыздың жағдайы мені таңғалдырды. Мамандарыңыз заманауи жабдықтарды жақсы меңгеріп алған. Мен өзім де бірнеше отаға қатыстым. Бəрі ойдағыдай өтті. Мен Қазақстанда мұндай деңгейге кездесемін деп ойлаған жоқ едім. Сіздер кейбір Еуропа елдерінен де озып кетіпсіздер». Шетелдік маманның мұндай бағасы біз үшін аса қымбат. Өйткені, доктор Фрейзер көп кардиохирургтің бірі емес, созылмалы жүрек талмасының ауыр түрлерін ота жасау арқылы емдеудің көшбасында жүрген, есімі əлемге танымал дəрігер. Бүгінде ол басқаратын жүрек-қан тамырлары ауруларын емдеу институты жүрек алмастыру мен қан айналымын механикалық жолмен қолдау жөнінен əлемдегі ең үздік емдеу мекемелерінің бірінен саналады. Ал О.Фрейзердің өзі болса, осы уақытқа дейін 1200-ден астам адамның жүрегін алмастырған нағыз майталман. – Жүрек алмастыру демекші, жақында сіздер де осындай отаны сəтті өткіздіңіздер ғой. – Иə, бұл – біз жасаған осындай екінші ота. Ол Ұлттық ғылыми кардиохирургиялық орталықтың, А.Н.Сызғанов атындағы Ұлттық ғылыми хирургия орталығының, Санитарлық авиацияның республикалық орталығының жəне Алматы қаласындағы бірқатар клиникалардың үйлесімді қызметінің нəтижесінде мүмкін болды. Үстіміздегі жылғы қарашаның 6-сы күні Ұлттық ғылыми кардиохирур гиялық орталықтың трансплантация жөніндегі бюросына Алматыдағы жедел жəрдем
ауруханасынан миына зақым келген сырқаттың қайтыс болғаны туралы хабар түсті. Қайтыс болған кісінің жақын туыстары оның органдарын басқа адамға трансплантациялауға келісімдерін берді. Біз жедел жолға шықтық. Сөйтіп, келесі күні донордың жүрегін Астанаға жеткіздік. Бұл арада біз мына бір жайды ерекше атап көрсетуіміз керек. Донор жүрегі Астанаға Америка Құрама Штаттарынан сатып алынған OrganCareSystem деп аталатын заманауи жабдықпен жеткізілді. Бұған дейін бұл жүйе əлемнің үш жетекші клиникасында – АҚШ-та, Австралия мен Германияда қолданылып келсе, енді олардың қатарына Қазақстан да қосылды. Кең-байтақ жері бар, көптеген аймақтары əкімшілік орталықтардан шалғай жатқан Қазақстан үшін мұндай ғажайып қондырғыны пайдаланудың маңызы зор. – Жаңа өзіңіз де америкалық дəрігердің Ұлттық ғылыми кардиохирургиялық орталықтың бүгінгі жай-күйіне таңданыс білдіргенін айттыңыз. Əрине, мұның бəрі бір жылда атқарылған, өзінен өзі орнына келе қалған жұмыстар емес қой. Осы арада сəл шегініс жасасақ... – Соңғы жылдары Қазақстанда кардиохирургия саласында революция жасалды деуге болады. Астаналық клиниканың Халықаралық зерттеу бағдарламасына қосылуы да осының дəлелі. Шыны сол, мұның бəрі Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың арқасы, сол кісі жүргізіп отырған сындарлы саясаттың жемісі. Олай дейтінім, біздің ісімізге Елбасының арнайы тапсырмасы бойынша жасалған кардиохирургия саласын дамытудың 2007-2009 жылдарға арналған бағдарламасы тың серпін берді. ХХ ғасырдың екінші жартысынан бастап бүкіл əлемді шарпыған жүрек-қан тамырлары аурулары біздің елімізде де жылдан-жылға өршіп келеді. Медициналық деректер бойынша, жүрек-қан тамырлары аурулары салдарынан жыл сайын əлемде 15 миллиондай адам өмірмен қош айтысса, Қазақстанда да өлім-жітім бойынша жүрек аурулары бірінші орында тұр. Жағдайды жақсарту үшін жыл сайын жүрекке кем дегенде 15-16 мың ота жасалуға тиіс. Ол үшін, əрине, жақсы база, білікті дəрігерлер, қаржы, бір сөзбен айтқанда, кардиохирургия саласына шынайы қамқорлық қажет. Осыған байланысты Елбасы батыл шешім қабылдады. Қазір кар диохирургиялық орталықтар Астанада ғана емес, облыстарда да салынуда. Міне, осылай қазақстандық кардиохирургтердің арманы жүзеге асып, қазір əлемде қолданылатын барлық жоғары технологиялар отандастарымыздың игілігіне айналып отыр. Қазіргі орталық барлық халықаралық стандарттарға сай деп нық сеніммен айтуға болады. Мұнда бір мезгілде 180 адам ем алады, 6 ота жасау блогы бар. Мұның өзі жыл сайын жүрекке 3000 ашық ота жасауға, сол сияқты,
диохирургия саласының мамандарын даярлауға орта есеппен он жыл кетеді екен. Сіздер осы мəселені қалай шешіп жатырсыздар? – Орталықта осы саланың ең үздік мамандары шоғырланған. Олардың көпшілігі АҚШ, Германия, Израиль, Түркия, Литва, Ресей жəне Белоруссияның жетекші клиникаларында оқыған. Біздің дəрігерлеріміз жиі-жиі шетелдерге шығып, өздерінің біліктіліктерін арттырып отырады. Сол сияқты, соңғы кезде біздің орталыққа шетелдік əріптестеріміз де жиі атбасын бұратын болды. Олар мұнда тəжірибе алмасумен бірге, шеберлік сыныптарын өткізеді, бірлескен оталарға қатысады. – Шетелдерде трансплантация жасату өте қымбат екенін білеміз. Оны қара пайым адамдардың қалтасы көтере бермейді. Ал өз елімізде бұл оталардың қолжетімділігі қамтамасыз етілген жəне тегін жасалады. Соның өзінде əзірше екі-ақ адамның жүрегі алмастырылды. Бұл аз емес пе? Жаңа өзіңіз америкалық бір хирургтің өзі мыңнан астам адамға өмір сыйлағанын айттыңыз ғой. – Қазіргі таңда Қазақстанда өмірі тікелей донор ағзаларына тəуелді 5 мыңға жуық адам есепте тұр. Ең қиыны донор мəселесі еді, қазір бұл орайда ілгерілеушілік бар. Рас, қайтыс болған туыстарының органдарын басқа адамның өмірін сақтап қалуға пайдалануға екінің бірі келісе қоймайды. Сол сияқты, əзірше жүрегін алмастыруға тəуекел етушілер де көп емес. Кезінде Жəнібек Оспанов та бірден келісе қойған жоқ-ты. – Айтпақшы, елімізде бірінші болып жүрегін ауыстырған Жəнібек Оспановтың жағдайы қалай? Əлі де сіздердің бақылауларыңызда шығар? – Жəнібектің жағдайы жаман емес, қазір осы аурухананың ста тис тика жəне пациенттер қозғалысы бөлімінде істейді. Сырттай оқуға түсті. Болашақта психолог мамандығын алып шықпақ. – Юрий Владимирович, соңғы жылдары еліміздегі кардиохирургия саласының күрт өзгергені айдан анық. Қазір Астана мен Алматыны былай қойғанда, аймақтарда да жүрекке күрделі оталар жасала бастады. Облыстармен сіздердің қандай байланыстарыңыз бар? – Соңғы уақыттарда еліміздің таңдаулы кардиохирургтері мен кардиологтарының өңірлерге шығып тұруы дəстүрге айналды. Мұндай сапарлардың барысында біздің мамандарымыз жергілікті жерлердегі сырқаттарды қабылдайды. Аймақтағы əріптестер мен шеберлік сыныптарын өткізіп, оталарға қатысады. Осы таяуда ғана біздің дəрігерлеріміз Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қостанай жəне Маңғыстау облыстарында болып қайтты. Мəселен, Қостанай облысында болған №1 кардиохирургия бөлімшесінің меңгерушісі Тимур Лесбеков бастаған дəрігерлер жүрегі ауыратын 70 адамды
– Иə, қазіргі жағдайды осыдан бір-екі жыл бұрынғымен мүлде салыстыруға болмайды, айырмашылық жер мен көктей. Орталықта ROC Safe жүйесін қолдану арқылы кардиохирургиялық оталарды жүргізу технологиясы енгізілді. Бұл емделушілер үшін жаңа, тиімді жəне қауіпсіз технология саналады. Осы жүйені қолдана отырып ота жасалғанда уақытша жасанды вентиляция қысқартылып, отадан кейінгі қанның азаюы (мерцат аритмиясы жəне қан кету) салдарынан ота кезінде жəне одан кейінгі уақытта қан құю қажеттілігі төмендейді. Аортокоронарлық шунттеу жəне жүрек клапандарын протездеу барысында жүрек ырғағының бұзылуы бар сырқаттарды емдеуде Cardioblate жүйесінің интраоперациондық радиожиілікті аблациясы – инновациялық технологияларымен оталар жасала бастады. Бұдан басқа, эндоваскулярлық хирургтермен бірлесе отыра, пациенттерге қиын гибридті оталар жасалуда. Орталықтың тағы бір жетістігі – жүрекке ашық операция жасау барысында экстракорпоральды мембранды оксигенация əдісі енгізілді. Сөйтіп, дем алысы қиындаған жандарға ота жасау барысында егу арқылы қанына оттегі толтырылатын болды. Сондай-ақ, интервенциялық кардиология дəрігерлерінің бастамасымен туа біткен жүрек ақауы бар науқастардың жүрек қарыншасындағы «көпірдің» ақауын транскатетер арқылы жабуға арналған технология енгізілді. Қазақстанда алғаш рет бір жасқа дейінгі балаларға, туабітті жүрек ақауы бар сəбилерге, сонымен қатар, бір ғана қарыншасы бар жүректерге жоғары технологиялық, көпсатылы кардиохирургиялық оталар жасалуда. Болашақта жүрегінде ақауы бар науқастарға жүрек трансплантациясы бойынша оталар, жүрек клапанында ақауы бар науқас тарға аорталды клапанды тері арқылы протездеу, артериалды гипертензия терапиясына интервенциялық емдеу, жүректе аз инвазивті эндоскопиялық оталар, аритмиясы бар балаларға жоғары мамандандырылған көмек көрсету, аз инвазивті эндоваскулярлы араласулар жоспарлануда. Орталықта жүрек ырғағының бұзылуы, жүректің кенеттен тоқтап қалуының генетикалық үрдістері туралы ғылыми-техникалық жобаны жүзеге асыру бойынша жұмыс басталды. Осы жобаның жүзеге асырылуы жүректің кенеттен тоқтап қалу қаупі жоғары мерцат аритмиясы бар адамдардың жүрек ырғағы бұзылуының даму механизмі мен себеп терін анықтауға мүмкіндік береді жəне диагностикасының жаңа əдістерін əзірлеуге көмектеседі. – Əңгімеңізге рахмет. Істеріңізге сəттілік тілейміз. Əңгімелескен Жарасбай СҮЛЕЙМЕНОВ, «Егемен Қазақстан».
4
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
СОНЫ СЕРПІЛІС, Облыстыѕ жалпы сипаттамасы:
Солтүстік Қазақстан облысы 1936 жылы құрылған. Қазіргі аумағы 1999 жылы 8 сəуірде белгіленген. Аумағы 97,99 мың шаршы шақырымды алып жатыр, республика аумағының 4 пайызын құрайды. Облыс Қазақстанның қиыр теріскейінде орналасқан. Қостанай, Ақмола облыстарымен, Ресей Федерациясының Қорған, Түмен, Омбы облыстарымен шектеседі. Тұрғындар саны – 576748 адам немесе республика халқының 3,4 пайызына тең. Қала халқының саны 241168 адам немесе 41,8 пайыз, ауылда тұратындардың саны 335580 адам немесе 58,2 пайыз. Облыс орталығы Петропавл қаласының іргесі 1752 жылы қаланған. Ауылдық аудандар – 13, облыстық бағыныстағы қалалар – 1, аудандық бағыныстағы қалалар – 4, ауылдық округтер – 197. Агроөнеркəсіп кешені облыс экономикасының аса маңызды салаларының бірі болып табылады. Оның үлесіне жалпы өңірлік өнімнің 30 пайызға жуығы тиеді. Өнеркəсіп өндірісі құрылымында ұқсатушы өнеркəсіп ең үлкен көлемге ие. Облыстың жер қойнаулары пайдалы қазбаларға бай: бірегей кен орындары барланған. Уранның республикалық қорының 19 пайызы, қалайының – 65, цирконийдің – 37 пайызы шоғырланған. Сондай-ақ, вольфрам, молибден, мыс, алтын, металға жатпайтын пайдалы қазбалар мен тау-кен шикізаты, порфириттер, саз, керамзит, тағы басқалары кездеседі. Мұнай мен газ жинақтау үшін қолайлы тектоникалық құрылымдар бар. Облыс сан алуан ландшафтымен, сұлу табиғатымен, тамаша тарихымен ерекшеленеді. Археологиялық қазбалар адамдар Қызылжар өңірінде алғаш рет палеолит дəуірінде пайда болғанын дəлелдейді. Бұған мемлекет қорғауындағы 500-ге жуық археологиялық ескерткіштер дəлел. Энеолит кезеңіндегі ата-бабаларымыздың өмірі мен тұрмысын сипаттайтын «Ботай» қонысы көп мағлұмат береді. Əлемде алғашқы болып Солтүстік Қазақстанның орманды даласында жылқы малының қолға үйретілгені, қымыз ашытылғаны жайлы құнды деректер береді. Солтүстік өңірде «ең» деген мағынаға лайықты атаулар көп. Мəселен, ең бұралаңы көп Есіл өзені облысты басып өтеді. Оның ұзындығы – 2400 шақырым. Əлемдегі ең ұзын Транссібір теміржол магистралі өтеді. (9187шақырым) Гиннестің рекордтар кітабына енген ең ұзын су құбыры да осында орналасқан. «Солтүстіктің қақпасы» саналатын Петропавл шаһарында Шығыс пен Батыстың, Солтүстік пен Оңтүстіктің керуен жолдары тоғысқан. Өңірден Қожаберген жырау, Сегіз сері, Үкілі Ыбырай, Ақан сері, Шал ақын, Мағжан Жұмабаев, Сəбит Мұқанов, Ғабит Мүсірепов, Иван Шухов, Сафуан Шаймерденов, Кəкімбек Салықов секілді тұлғалар, ақын-жазушылар шыққан.
Берекеге ўласќан мерекелі жыл Самат ЕСКЕНДІРОВ, Солтүстік Қазақстан облысының əкімі.
Тəуелсіздігіміздің тағы бір жылы аяқталар тұста Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті мерекесі тарихи таңдау күні, барлық қазақстандықтардың Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың төңірегіне топтасу күні ретінде ерекше белсенділікпен, саяси зор өрлеумен атап өтілді. Биылғы жылды солтүстікқазақстандықтар жасампаз еңбекке, қажыр-қайратқа толы биік асулармен, жарқын белестермен аяқтағалы отыр. Бұл орайда, «Қазақстан-2050» Стратегиясында қойылған талаптар мемлекеттік басқару үдерісіне тың серпін беріп, өзекті мəселелерді нақты шешуге үлкен мүмкіндіктер тудырғанын айта кеткен жөн. Экономиканың тұрақтылығына, тұрғындардың əлеуметтік жайлылығына баса назар аударылып, Елбасы тапсырмалары мен өңірлік бағдарламалардың ойдағыдай орындалуы қатаң бақылауға алынды. Нəтижесінде облыста əлеуметтікэкономикалық көрсеткіштер бойынша барлық міндеттемелер табысты орындалды. Соңғы үш жыл бойы облыстың экономикасы тұрақты өсіп, 111 пайызды құрап отыр. Жан басына шаққанда 1,2 миллион теңгенің тауарлары шығарылып, қызметтері көрсетілді. 2012 жылмен салыстырғанда өнім 1,5 есе артық өндірілді. Өңір өмірінде агроөнеркəсіптік кешен басты сала болып табылады. Оның серпінді дамуының барлық мүмкіндіктері қарастырылып, əртараптандыру жұмыстары кеңінен жүргізілді. Облыс тұрғындарының 58,2 пайызы ауылдық елді мекендерде тұратынын ескерсек, бұл саланың əлеуетін одан əрі көтере түсудің маңызы зор екені даусыз. Мемлекет басшысының аграрлық кешенді жан-жақты қолдау саясаты өз жемісін беріп келе жатқанына мысалдар көп. Бүгінде қызылжарлық диқандар астық дақылдарын алыс-жақын елдерге экспорттаушылардың қатарына еніп, экологиялық таза өнім өндіруге жəне азықтүлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге үлкен үлес қосып келеді. Ірі инвестициялық жобаларды іске асыру арқасында, өңірлік өнім өндірудегі ауыл шаруашылығының үлесі 24 пайызға жетті. Субсидиялану көлемі артып, өсімдік жəне мал шаруашылықтарына 9,8 миллиард теңге бөлінді. Инвестиция тарту мөлшері де айтарлықтай ұлғайып, 30 миллиард теңгеден асып түсті. Сөйтіп, 193,4 миллиард теңгенің ауыл шаруашылығы өнімдері өндіріліп, алдыңғы жылға қарағанда өсім 11 пайызға артық болды. Егіншілікті əртараптандыру, бəсекеге қабілетті дақылдар өсіру нығайтылды. Соңғы екі жылда ауыспалы егіс жүйесі көлемі 1,3, майлы
дақылдар 1,5 есеге, көкөніс 6,2 пайызға молайды. Аграрлық тауар өндірушілер биыл да Отанды мол астықпен қуантты. Ауа райының қолайсыздығына қарамастан гектар берекелігі 14,7 центнерден айналып, 5,1 миллион тонна ел ризығы қамбаларға құйылды. Елбасының ірі қара етінің экспорттық əлеуетін арттыру жөніндегі тапсырмасы шеңберінде шаруашылықтар ірі қара малын сатып əкелді. 21 асылтұқымды репродуктор, 5 мал семірту алаңы құрылды. Бағдарлама əлеуетін ет өндірудің 1,8, сүттің 4,3 пайызға молаюынан аңғаруға болады. Еліміздің 2010-2014 жылдарға арналған индустриялық-инновациялық дамуының мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде 30 жобаны іске қосып, 2 мың адамды тұрақты жұмыспен қамту міндеті тұр. Қазір 25,8 миллиард теңгенің 26 жобасының іске қосылуына қарап міндеттеме орындалады деп батыл айтуға болады. Машина жасау кəсіпорындары, мұнай-газ, теміржол, энергетика кешендері үлкен əлеуетке ие. Бұл саладағы өнім өндіру көлемі 125,9 миллиард теңгені құрап, импорттық үдеріс артты. Өңдеу өнеркəсібі жанданып, жыл басынан 5,5 пайызға өсті. Құрылыс саласында тұрғын үй құрылысы мəселелерін кешенді шешуде, тұрғындардың барлық санаты үшін баспана сұранысына жағдай жасауда «Қолжетімді тұрғын үй2020» бағдарламасы маңызды рөл атқаратыны айтпаса да түсінікті. Біз 2020 жылға таман 1,34 миллион шаршы метр тұрғын үй алаңын пайдалануға беруді ойластырудамыз. Бұл – қиял емес, орындалатын уəде. Биыл 113,2 мың шаршы метр тұрғын үйді іске қосуға мүмкіндігіміз де, қабілетіміз де толық жетеді. Олардың ішінде əлеуметтік
аз қамтылған жандарға, жас отбасыларға жалға берілетін үйлер көптеп тұрғызылатын болады. Қазір облыс орталығынан шеткері аумақта жаңа «Береке» шағын ауданы бой көтеріп келеді. Онда салынып жатқан Назарбаев Зияткерлік мектебі, көпқабатты үйлер кешені, əлеуметтік ғимараттар аумақ сəніне айналары сөзсіз. Алдағы міндет – құрылыс қарқынын төмендетпеу, тұрғын үй құрылысының көлемін жоспарланған межеге жеткізу, бөлінген бюджет қаражатын толық игеру. Тұрғындарды, əсіресе, ауылдықтарды тіршілік нəрімен қамту – мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі. Бұл орайда, «Ақ бұлақ» бағдарламасы аясында 335 елді мекенге сапалы ауызсу жеткізу секілді ауқымды шаралар атқарылады. Бұрынғы жылдарға қарағанда бұл салаға республикалық, жергілікті қазынадан мол қаржы қарастырылған. Жұмыссыз адамдарды жұмысқа орналастыру шаралары «Жұмыспен қамту-2020» бағдарламасы арқылы жүзеге асырылып келеді. Бағдарламаны қаржылық қолдау үшін 4 миллиард теңге қарастырылған. Мемлекеттік органдардың жəрдемдесуімен 877 адам əлеуметтік жұмыстарға, 936 адам жастар тəжірибесіне жіберілді. 300 адам кəсіптік қайта даярлықтан өтті. Өз ісін ұйымдастыру мақсатымен 600 адам шағын несиелер алды. Жыл аяғына дейін 11 мыңға жуық жаңа жұмыс орындары құрылады. Соңғы үш жылда 92 мың адамның жұмысқа орналастырылғанын, жұмыссыздар саны 3,7 мың адамға кемігенін, халықтың табысы 1,3 есеге көбейгенін айтсақ та жеткілікті. Елбасы өз Жолдауында əлеуметтік саясаттың жаңа қағидаттарын ұсынып, оның ішінде білім мен кəсіби машық жайына ерекше көңіл бөлгені белгілі. Облыстан бөлінетін қаражаттың 60 пайыздан астамы əлеуметтік салаларды дамытуға бағытталған. Ол түсінікті. Білім беру саласына соңғы үш жылда 35,5 миллиард теңге жұмсалды. Бұл бюджет қаражатының үштен бір бөлігін құрайды. «Балапан» бағдарламасы шеңберінде мектепке дейінгі балалар мекемесі 1,6 есеге ұлғайып, 8,7 мың жаңа орын пайда болды. Нəтижесінде бүлдіршіндерді балабақшамен қамтуды 52,1 пайыздан 77 пайызға дейін ұлғайта алдық. Қазір бұл көрсеткіш 89 пайызға көтерілді. Жыл аяғына дейін 594 жаңа орын ашып, қамту көрсеткішін 91 пайызға жеткізетін боламыз. Келесі жылы 120 балаға лайықталған 720 орынды химия-биология бейініндегі Назарбаев Зияткерлік мектебі салтанатты түрде өз есігін айқара ашатын болады. Жаңа буын ақпараттық-білім беру жүйесінде заманауи технологияларды кеңінен пайдаланады. Денсаулық сақтаудың ұлттық жүйесін ұзақмерзімді жаңғырту аясында бірталай істер тындырылды. Соңғы жылдары бұл
салаға жергілікті бюджет қаржысының 47 пайызы бағытталып, емдеу орындарының материалдық-техникалық базасы, осы заманғы медициналық қондырғылармен жабдықталуы əлдеқайда жақсарды. Бала туу көрсеткіші 0,8 пайызға өсті. Керісінше, жалпы өлім-жітім 5,4, сəбилердің шетінеуі 20,5, туберкулез дертіне шалдыққандар 18,4 пайызға азайды. Биыл ана өлімі тіркелген жоқ. Ауылдық жерлердегі медициналық қызметтердің сапасына көп сын айтылатыны жасырын емес. Оның бір себебі, материалдық базаның əлсіздігі мен білікті кадрлардың тапшылығында жатыр. Елбасы осы олқылықтарды түзету талабын қойды. Бүгінде əрқайсысы күніне 250 науқасты қабылдай алатын 4 аудандық емхананың құрылысы қарқынды жүргізіліп, келесі жылы пайдалануға берілетін болады. Биыл дəрігерлермен қамту 2,4 пайызға көбейді. Десек те, атқарылған жұмыстарға қарамастан бұл мəселе өткір күйінде тұр. Əлі де 200ге жуық жоғары білімді маман жетіспейді. Келем деушілерді қуана қарсы аламыз. Барлық əлеуметтік жағдайлар жасалатынына кепілдік береміз. Биыл солтүстікқазақстандықтар кеңінен тойлаған атаулы мерекелер, айтуы оқиғалар мəдени өмірімізді, рухымызды байытып, жас ұрпақты жаңа қазақстандық патриотизм рухында тəрбиелеудің, құндылықтарымызды қадірлеп-қастерлеудің тамаша мектебіне айналды. Н.Назарбаев «Абылай аңсаған азаттық» мақаласында өз дəуірінің асқан қолбасшысы, дипломаты деп баға берген көрнекті тұлғаның 300 жылдығы оның ізі талай қалған Қызылжар өңірінде де түрлі шараларға ұласты. Қызылжар топырағы тарихи, мəдени ескерткіштерге бай. Солардың бірегейіне ел ішінде «Абылайдың ақ үйі» аталып кеткен, бірде əскери лазаретке, бірде қоймаға айналдырылып, бүгінгі күнге төрт қабырғасы ғана жеткен аса қымбат жəдігерді жатқызуға болады. Абылай ханның сенімді серіктерінің бірі, бас сардар, қоғам қайраткері Қожаберген жыраудың 350 жылдығы, түркі əдебиетінің мақтанышы, Алаштың ақиық ақыны Мағжан Жұмабаевтың 120 жылдығы секілді мерейтойлар олардың мұраларын кеңінен насихаттауымен ерекшеленді. Батыр Баян, Тоқсан би, Сегіз Сері, Шоқан Уəлиханов, Шал ақын, Ақан сері, Үкілі Ыбырай, Сəбит Мұқанов, Ғабит Мүсірепов, Иван Шухов, Сафуан Шаймерденов, Ебіней Букетов, Кəкімбек Салықов, тағы басқа еліне елеулі, халқына қалаулы бола білген жерлестерін солтүстікқазақстандықтар əркез мақтан тұтады. Солтүстікқазақстандықтар да өзара достық, түсіністік ауанында топтаса отырып мерекелі жылды берекелі жылға айналдыра білді.
Аќ ќайыѕдар аймаєы алтын астыєымен ардаќталады (Соңы. Басы 1-бетте). Тілшілер тарапынан облыс əкі міне көптеген сұрақтар қойылды. Өз кезегінде біз, өңірдегі теміржол желілерінің негізгі бөлігі, оның ішінде Петропавл қаласындағы болат жол мен нысандарының бəрі «Ресей темір жолдары» АҚ-қа қарайтындығын, бұл жағдай өңірдегі шаруашылықтар мен кəсіпорындарға қандай қолайсыздықтар тудырып жатқаны жөнінде сұрақ қойдық. Себебі, қазіргі күнде Ресей мен Қазақстан темір жолдарының тарифі екі түрлі. Яғни, Ресей темір жолының қызметі айтарлықтай қымбат. Сондайақ, Солтүстік Қазақстан аумағындағы Ресейге қарасты темір жолдарды өз
еліміздің иелігіне қашан өткеру жоспары бар екенін де сұрадық. Облыс əкімінің айтуына қарағанда, дəл осы уақытта ол темір жолдардың Ресейге қарасты болуы солтүстікқазақстандық егіншілерге керісінше тиімді көрінеді. Себебі, қазақстандық астық вагондары түйіспе бекеттерінен өткенде 8-9 АҚШ долларына дейін қымбаттайтын көрінеді. Егер осы мəселе реттелсе, шетелдерге экспортталатын дəнді-дақылдарды Ресей аумағы арқылы Қара теңіз порттарына шығару өте тиімді əрі пайдалы бола түсер еді. «Ресей иелігіндегі теміржол желілерінің бойында облыстың 1 млн. тоннаға жуық астығы орылып, болат жолдармен тасымалданады. Ал енді келер жылдан бастап Кеден одағы елдеріндегі
теміржол тарифтері теңестірілгенде, облыстың тасымал шаруашылығы бүгінгіден де оңтайланады», деді С.Ескендіров. Ал облыс аумағындағы темір жолдар ды Қазақстанға қайтару туралы сұрағымызға, «оларды қайтарудың қажеті жоқ деп ойлаймын» деп жауап берді əкім. Мұнымен қатар, өңірдегі авто жолдардың жай-күйі жөнінде де сұрақ болды. «2014-2015 жылдары СҚО-дағы барлық автокөлік жолдары толық жөнделеді», деп бастады сөзін облыс басшысы. «Бүгінгі күні жол жөндеу əдісінің үш түрі бар. Атап айтқанда, реконструкциялық, күрделі жəне орташа жөндеу жұмыстары. Біз оның ішінде орташа жөндеу түрін жиі қолданамыз. Бұл жоба бойынша облыстағы 200
шақырым жол жөндеуден өтті. Ал, республикалық маңызы бар Петропавл– Астана бағытындағы магистральдің 132 шақырымы жөнделді», деді С.Ескендіров. Петропавл қаласының атауын Қызылжар деп өзгертуге байланысты сұрақ та журналистер назарынан шет қалмады. Əкімнің айтқанына сенсек, бүкіл қазақ елін толғандырып жүрген мəселе, Солтүстік Қазақстан облысында қоғамдық мəселе ретінде мүлде көтерілмепті. «Ономастикалық заңдарға қатаң өзгерістер енгізілді. Өздеріңіз білесіздер, қаланың атауын өзгерту үшін халықтың келісімі керек. Петропавл қаласының атауын Қызылжар деп өзгерту туралы мəселе көтерілген емес. Сондықтан өзгертуге ешқандай негіз
жоқ», деді С.Ескендіров. Ал облыс əкімі ретінде өзінің жеке пікірін білдіруге құқылы емес екенін алға тартты. «Былтырғы жылмен салыстырғанда биыл тұрғын үй құрылысы көлемі 48 пайызға артты. Тек соңғы 10 жылда құрылыс қызметінің көлемі 24 млрд. теңгені құрады. Осы жылы «Қолжетімді баспана-2020» бағдарламасы бойынша 113 мың ш.м. немесе 1252 пəтер қолданысқа берілді. Бүгінде 600 отбасы баспаналы болды. Біз бұл қарқынды келешекте де сақтауға тырысамыз. Бағдарлама бойынша 2020 жылға қарай 18 мың отбасы баспаналы болмақ», деді баспана туралы қойылған сұраққа жауап берген С.Ескендіров. «Бүгінде облыстың 4 ауданында
жаңа емхана құрылыстары жүргізілуде. «Саламатты Қазақстан» бағдарламасы аясында халықтың саламатты өмір салтын ұстануға деген ынта-ықыласы артқан. Аймақтағы туу көрсеткіші 2,9 есе артып, нəрестелер өлімі 23 пайызға азайды. Туберкулезбен ауру көрсеткіші 18,6 пайызға төмендеді. Ана өлімі тəрізді қайғылы оқиғалар орын алған жоқ. Сонымен қатар, балалар арасындағы кардиохирургиялық аурулардың алдын алуға көп мəн беріліп отыр», деді облыс халқының денсаулығына байланысты өңір басшысы. Облыс басшысы журналистердің барлық сұрақтарына толық жауап беріп, өңірдің өркенді істері жалғасын таба беретінін айтты.
7 желтоқсан 2013 жыл
www.egemen.kz
САНАДАҒЫ СІЛКІНІС Елбасы биыл өңірімізде болған жұмыс сапары кезінде астық өсірушілерге қарата «Сіздер-əлемдегі ең үздік диқандарсыз» деп, олардың жанқиярлық еңбегіне жоғары баға берген болатын. Жыл қорытындысы да осыны аңғартады. Жаздың қолайсыз ауа райына қарамастан гектар шығымдылығы 14,6 центнерден айналып, 5 миллион тоннадан астам өнім жиналды.
Егіншілер ерледі Өмір ЕСҚАЛИ,
«Егемен Қазақстан».
Погодин атындағы орыс драма театрында ауыл шаруашылығы жылын қорытындылауға арналған жиынға барлық деңгейдегі əкімдер мен халық қалаулылары, еңбек ардагерлері, ұйым-мекеме басшылары, Парламент мəжілісінің депутаттары қатысып, аймақ басшысы Самат Ескендіров агроөнеркəсіп саласы бойынша Президент тапсырмаларының орындалуы жайлы баяндап берді. Баяндамашы ауыл шаруашылығы өнімдерінің негізгі түрлерін өндіру жəне ірі инвестициялық бағдарламаларды іске қосудан іргелі жұмыстардың атқарылғанын атап өтті. Жер өңдеуде, дəн сіңіруде, топырақ құнарлылығын сақтауда озық технологиялар кеңінен қолданылып,
40 мың тоннаға жуық минералдық тыңайтқышпен байытылды. 15,9 миллиард теңгеге 1 мыңдай осы заманғы техникалар сатып алынып, өсірілген астықтың 70 пайы зы осындай заманауи кешендердің қатысуымен жиналып жүр. Республика бойынша өндірілетін астық өнімінің 25-30 пайы зы облысқа тиесілі болса, осы нау жетістікке ірі жəне орта агроқұрылымдардың қос қан үлесі зор. Мəселен, «Тұқым», «Ноғайбай», «ЖНВ», «Дайындық», «Зенченко жəне К», тағы басқа серіктестіктер түсімділікті 25-28 центнерге жеткізе білді. Ғ.Мүсірепов ауданы –1 миллион, Тайынша ауданы – 732 мың, Жұмабаев ауданы – 658 мың тонна ел ризығын қамбаларға құйды. Самат Сапарбекұлы мал шаруашылығы саласы еңбеккерлерінің
табысына да арнайы тоқталды. Бүгінгі күні «Зенченко жəне К» командиттік серіктестігі мен «Тайынша-Астық» ЖШС үшін əр сиырдан жылына 8 мың литр сүт сауу қалыпты үрдіс саналады. «Мəмбетов жəне К» КС-де ірі қара малы төлдерінің тəуліктік салмақ қосуы 1,5 килограмды құрайды. Мал фермаларын қайта жаңғырту қарқынды жүргізіліп келеді. Салтанатты басқосуда алдымен аграрлық саланың ардагерлеріне ерекше құрмет көрсетіліп, ақшалай сыйлықтар тапсырылды. Жас диқандар арасында ұйымдастырылған «Жылдың үздік механизаторы» байқауының бас жүлдесін «Қызылту-Нан» агрофирмасының комбайншысы Жақсылық Мұсайбеков ұтып алды. Жеңімпаздар мен жүлдегерлер облыс əкімінің арнайы сыйлықтары мен дипломдарға ие болды. Бір топ еңбек майталмандары Ауыл шаруашылығы министрлігінің «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі» төсбелгісімен, Құрмет грамоталарымен, Алғыс хаттармен марапатталды. Жыл қорытындысына арналған жиын жергілікті өнер шеберлерінің концертіне жалғасты. Солтүстік Қазақстан облысы.
5
Болашаєы зор инновациялыќ жобалар Индустрияландыруды инновацияларсыз көзге елестету қиын. Елбасы Қа зақ станның таяу арадағы əлемдік деңгейдегі ірі табыстарының бірі 2017 жылы Астанада ЭКСПО көрмесі болатынын, оның негізгі мəні «жасыл экономиканы» дамыту екендігін, мұның өзі ел дамуын жаңа белеске жетелейтінін атап көрсеткен болатын. Осы талаптарға орай өңірімізде үдемелі индустриялық-инновациялық даму бағдарламасын /ҮИИДБ/ жүзеге асырудың ауқымды жобалары қарастырылған. Индустрияландырудың алғашқы бесжылдығында 40 миллиард 750 миллион теңгенің 30 жобасын жүзеге асыру нəтижесінде екі мың жұмыс орнын ашу көзделген. ҮИИДБ-сын іске асырудың белсенді сатысында мемлекет тарапынан бизнеске жүзге тақау қолдау тетіктері көрсетіліп, экономиканы əртараптандыру белсенді жүргізілді. Аймақтың ерекшелігіне қарай 20 жоба агроөнеркəсіп кешені мен ауыл шаруашылығы саласын дамытуға бағытталады. Тау-кен, металлургия өндірісін өркендету, жел энергиясы қондырғыларын орнату секілді тың бағдарламалар да бар. Өнеркəсіптік жəне ауыл шаруашылық маңыздағы 17 кəсіпорын бой көтеріп, 9-ы жаңғыртылды. Экономикаға 300 миллиард теңгедей инвестиция құйылып, экспорт көлемі 700 миллион АҚШ долларынан асты. Бүгінге дейін 25,8 миллиард теңгенің 26 жобасы пайдалануға берілді. Олардың арасында «Мұнаймаш» АҚ «Өнімділік-2020»
бағдарламасына қатыса отырып өнім түрлерін көбейтумен, еңбек өнімділігін арттырумен жүйелі түрде айналысып келеді. Мұнай өнеркəсібінің механикалық цехын жаңғырту мақсатымен жалпы құны 1,5 миллиард теңге болатын жобаны игеріп, 12 заманауи жоғары технологиялық қондырғы өндіріске енгізілді. Сөйтіп, өндірістік циклды 80 пайызға қысқартуға, жылына 10 миллион теңгенің электр қуатын үнемдеуге мүмкіндік туды. Енді ақпараттық терминалдар көмегімен өндірісті бақылаудың бірыңғай жүйесі қолданылмақ. Құрамында мол қалайы қоры бар кен орнын игеруді жобалап отырған Сырымбет металлургия комбинаты озық жобалардың бірін бастап кетті. Инвестиция мөлшері – 70 миллион АҚШ долларына жуық. Жылына бір миллион тоннаға дейін өнім өндіруге қауқарлы комбинат толық қуатында жұмыс істеген жағдайда 500-ден астам жұмыс орнын құра алады. «С.М.Киров атындағы зауыт» АҚ жыл аяғына дейін доңғалақты техниканы жаңғыртуға арналған жаңа цехты іске қосуды межелесе, «Петропавл ауыр машина жасау зауыты»/ПАМЖЗ/ келесі жылы энергетика жабдықтарын сериялап шығару жөніндегі жобаны аяқтайды. Бұл кəсіпорынның бірегей өніммен энергетика жабдықтары нарығына шығуы өзгелердің үлкен қызығушылығын тудырып отыр. Индустрияландырудың екінші бесжылдығында да облыс кəсіпорындарына инновация енгізу одан əрі жалғасады. «ПАМЖЗ» АҚ
«Ақбұлақ» бағдарламасы аясында бұрғылау қондырғылары өндірісін бірлесе игеруге қатысатын болады.«ЗИКСТО» АҚ жартылай вагондар мен жүк арбаларын шығаруды игеруді жəне жүк вагондарының қалыпты дəнекерленген арбаша үлгілерін əзірлеуге тапсырыс алды. «С.М.Киров атындағы зауыт» АҚ Қорғаныс министрлігінің, теміржол, мұнай-газ кешендерінің мұқтаждарын өтеу, сол сияқты, сандық теледидарды ұйымдастырудың техникалық құралдары үшін радиоэлектрондық аспаптар өндірісін дамытуға мамандануын жалғастырады. Облыстың минералдық-шикізаттық əлеуетін пайдалану мақсатында бірнеше жобаларды іске қосу қарастырылған. Мысалы, «Бақсы» кен орны зор əлеуетке ие. Оны игеру кен байыту комбинаттары құрылысын салуға жəне шикізаттарды тереңдете өңдеуге зор мүмкіндіктер береді. Қазір барлау жұмыстарын жүргізуге келісімшарт жасалды. Венгерлік компания «Володарское» кен орнынан полиметалдарды барлау жəне өндіруді қолға алу үшін барлау жұмыстарына 5 миллиард теңге бағыттайтын болады. Бір сөзбен айтқанда, өңірдің минералдық-шикізаттық əлеуетін кешенді түрде дамыта отырып шикізатты тереңдете өңдейтін тау-кен өндіру кластерін құратын боламыз. Марат ЫСҚАҚОВ, Солтүстік Қазақстан облыстық индустриялық-инновациялық даму басқармасы басшысының міндетін атқарушы.
Тіл жəне діл
Отандыќ кəсіпкерлік: ќорєау жəне ќолдау Үкімет қабылдаған бағдарламалар ішінде отандық бизнесті қорғау мен қолдауды күшейтуге ерекше басымдық берілген. Осы тұрғыдан алғанда, облыста атқарылып жатқан жұмыстар қыруар. Қолданыстағы мемлекеттік бағдарламалар аясында шағын, орта жəне ірі бизнес субъектілеріне қолдау көрсетудің 70-тен астам тетіктері белгіленген. Олардың 5-еуі – инвестиция тартуға, 9-ы – инновацияны, 25-і – шағын жəне орта бизнесті, 1-еуі – минералдықшикізат базасын дамытуға,10-ы – экспортты ынталандыруға, 11-і – қаржыландыруға, 5-еуі – «Өнімділік-2020» бағдарламасын қолдауға арналған. Мысалы, «Өнімділік-2020» бағдарламасы аясында жұмыс істеп тұрған ірі жəне орта кəсіпорындарды жаңғырту үшін ұзақмерзімді лизингтік қаржы, инновациялық гранттар беріліп, өндіріс орындарына білікті жобалау ұйымдары мен шетел мамандары тартылса, «Экспорттаушы-2020» бағдарламасы экспортты ынталандыруды мақсат етеді. Осы бағдарламаға орай жұмсаған шығынның 50 пайызы қайтарылады, сервистік көмек көрсетіледі, экспорттық сауда операцияларын қаржыландыру жүргізіледі. «Инвестор-2020» бағдарламасы инвестиция тартуға бағытталып, жарғылық капиталға қатысуға, заемдық қаржы, лизинг
беруге, инвестициялық пұрсаттылықты пайдалануға қолдау жасайды. Шағын жəне орта бизнеске арналған «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы республикамызда 2010 жылдан бері жүзеге асырылып келеді. Осы бағдарламаның «Жаңа бизнес-бастамаларды қолдау», «Кəсіпкерлердің валюталық тəуекелдерін азайту», «Кəсіпкерлік əлеуетті күшейту» бағыттары бойынша экономиканың басым секторларында өз қызметін іске асыратын кəсіпкерлерге қайтарымсыз негізде мемлекеттік қолдау көрсетіледі. «Жұмыспен қамту-2020» жобасы ауылдық кəсіпкерлер мен өз ісін ашқысы келетін тұрғындарға, атап айтқанда, өз бетінше еңбек ететіндерге, жұмыссыздар мен аз қамтылғандарға арналған. Мемлекеттік тетіктер несиелерді арзандатуға, кепілзаттық қамтамасыз етуді беруге, өндірістік инфрақұрылымды дамытуға, технологиялық жаңғыртуға, сыртқы нарыққа шығуға, бизнесті заманауи тиімді жүргізу дағдысына үйретуге, білікті мамандармен қамтамасыз етуге бағытталады. Өңірде екінші деңгейлі банктердің 17 филиалы, 2 республикалық өкілдік: «Шағын кəсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ мен «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ, 27 шағын несиелендіру
ұйымы, 13 несиелік серіктестік жұмыс істейді. Аталмыш қаржылық ұйымдар былтыр шағын кəсіпкерлік субъектілеріне бизнесті дамытуға 28 миллиард теңгеден астам қаржы бөлді. «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы жүзеге асырыла бастаған үш жылда 18,60 миллиард теңгеге – 201, оның ішінде биыл 3,3 миллиард теңгеге 55 несие берілді. Олардың 14 пайыздық мөлшерлемелерінің 7 пайызы мемлекет тарапынан қайтарымсыз жəрдем түрінде қаржыландырылды. Бизнес ахуалын жақсарту, атап айтқанда, артық əкімшілік кедергілерді, оның ішінде лицензия мен рұқсат алуға байланысты бөгеттерді жою шараларын басты назарда ұстаймыз. Мемлекеттік қызмет көрсету ИС «Е-лицензиялау» əдісін енгізу жолымен автоматтандырылуда. 30-дан астам кəсіпкерлер бірлестігі тіркеліп, 14 өңірлік сараптама кеңесі құрылған. Осы бірлестіктер арқылы өңірдің шаруашылық құрылымдары заңнамалық актілерді жетілдіруге арналған жұмыстарға тартылады. Мақсатты мемлекеттік қолдаудың арқасында бизнес экономиканың тұтыну секторының ажыратылмас бөлігіне айналды. Бүгін облыс кəсіпкерлігі қарқынды дамып, өңір экономикасының тұрақты өсімінің негізін қамтамасыз етіп отыр.
Соңғы жылдары жұмыс істеп тұрған шағын жəне орта кəсіпкерлік субъектілері 3,1 пайызға артып, 22,6 мың субъектіні құрап отыр. Шағын жəне орта кəсіпкерлік саласында еңбек ететіндердің саны – 99,1 мың адам немесе облыстың экономикалық белсенді тұрғындарының жалпы санының үштен біріне жетеқабыл. Олар 251,8 млрд. теңгенің өнімдерін шығарды. Сөйтіп, жалпы өңірлік өнімге қосқан үлесі 19,6 пайыздан 25 пайызға дейін өсті. Республика бойынша бұл көрсеткіш 20 пайызды құрайтынын ескерсек, ілгерілеу бар деген сөз. Бүгінгі күні мемлекеттік бюджетке түсетін жалпы түсім көлемінің 60 пайыздайын облыстың шағын жəне орта кəсіпкерлік субъектілері қамтамасыз етеді. 2005 жылдан бері салықтың, алымдар мен басқа да төлемдердің түсімі 3,7 есе молайып, 2012 жылы 29,2 миллиард теңге болды. Қазіргі уақытта шағын жəне орта бизнестің сауда-саттықтан өндірістік секторға ауысуына, сол сияқты, қызмет көрсету саласындағы əлеуетінің күшеюіне қолайлы жағдай жасалды. Татьяна МАЛИНОВСКАЯ, Солтүстік Қазақстан облыстық кəсіпкерлік жəне туризм басқармасының бас маманы.
«Қазақ тілі – біздің рухани негізіміз. Біздің міндетіміз – оны барлық салада белсенді пайдалана отырып дамыту». «Қазақстан-2050» Стратегиясында Президент алдымызға осындай талаптар қойды. Үкіметтің мемлекеттік тіл қолданысын нығайту жөніндегі кешенді шараларды дəйектілікпен жүзеге асыруының арқасында жергілікті ұлт аздау қоныстанған теріскей өңірлерде де туған тіліміздің мерейі өсе түскенін байқау қиын емес. Бүгінде облыста қазақ тілді оқу-тəрбие мекемелерінің саны жыл санап өсіп келе жатқаны қуантады. Егер былтыр балабақшалар саны – 61, мектеп жанындағы шағын орталықтар саны – 477 болса, биыл тиісінше 63ке жəне 488-ке көбейді. 1990 жылдары қазақ балаларының 30 пайызы ғана ана тілінде білім алса, қазір бұл көрсеткіш 65,6 пайызға жетті. Жалпы облыс бойынша 585 мектептің 146сы қазақ, 133-і аралас мектеп болып табылады. Əкімдіктің білім беру саласында қазақ тілінде оқытатын дайындық топтары мен бастауыш сыныптар санын көбейту туралы тапсырмасына сəйкес 5 қазақ мектебі, 13 қазақ сыныптары құрылды. 2015 жылға таман 34 мектепте қазақ сыныптарын ашу жоспарланған. Өзге ұлттар өкілдері де Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде екенін жақсы түсінеді. Қазақ мектептерінде олардың 350-ге жуық балалары білім алады. Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті негізінде Тіл институтының ашылуы қазақ тілі жəне тілдердің үштұғырлығын жаңғыртудағы маңызды қадам болып табылады. Алғашқы жылдың өзінде өзге ұлттың 10 түлегі қазақ тілі мен əдебиеті мамандығын қалап алды. Бүгінге дейін оны 22 студент бітіріп шықты. Олардың қатарындағы Юлия Маркова, Ольга Лизун, Ирина Эрнст, Зоя Золотарева, Елена Косенкова жəне тағы басқалары əртүрлі əлеуметтік салаларда жемісті еңбек етіп, қазақ тілінің мəртебесін көтеруге үлкен үлес қосып келеді. Елбасы 2017 жылға қарай мемлекеттік тілді білетін қазақстандықтар санын 80 пайызға дейін жеткізу міндетін алға тартқаны белгілі. Бүгінгі таңда облыс тұрғындарының 45 пайызы мемлекеттік тілді меңгергені көңілге қуаныш ұялатады. Мемлекеттік тілдегі шығыс құжаттардың үлесі – 97, кіріс құжаттары – 74 пайызды құрайды. Атқарушы органдарда да мемлекеттік тілде құжат жүргізудің арасалмағы қанағаттанарлық. Жолдаудағы қазақ тілін 2025 жылға қарай өмірдің барлық саласына үстемдік етіп, кез келген ортада күнделікті қатынас тіліне айналдыру жөніндегі талапқа орай Мемлекеттік тілді оқыту орталығының жұмысын ұтымды пайдалану жолдарын қарастырып келеміз. Орталық жанында биыл 124 топ құрылып, 2500 мемлекеттік қызметші бітіріп шықты. Алдыңғы жылдарға қарағанда топ саны 55-ке көбейіп, тыңдаушылар 1440-қа артты. Олар үшін қазақ
тілін оқытуға арналған типтік бағ дар лама əзірленді. 26 орынға арнал ған 2 мультимедиалық кабинет жұмыс істейді. Əдіскерлер республикалық ғылыми-тəжірибелік конференцияларға қатысып, кəсіби біліктіліктерін шыңдап жүр. Қазақ тілі пəнінің тəжірибелі мұғалімдері Р.Əзімбаева мен Г.Темірбаеваның «Қарапайым қазақ тілі» оқулығы басып шығарылды. «Қазтест» негізінде білім деңгейін бақылау мониторингі жүргізіліп, тест сынағынан 6 мыңнан астам адам өтті. «Қазақстан» ұлттық телеарнасының «Тағылым» бағдарламасы арқылы Людмила Милютина, Денис Ершов, Екатерина Жукова секілді мемлекеттік тілді еркін меңгерген өзге ұлт өкілдерінің тəжірибесі насихатталды. Бүгінгі күні облыс орталығындағы 22 этномəдени бірлестік пен аудандардағы 80 этномəдени бірлестіктер аясында өзге ұлт өкілдерінің 860 баласы ана тілдерін үйренуде. Поляк, неміс ұлтының өкілдері шоғырланған елді мекендерде ана тілін оқытуға басымдық берілген. Петропавл қаласындағы №17 Ұлттық жаңару мектеп-кешенінде 213 тыңдаушыға 9 сынып жабдықталып, ана тілі мен əдебиетін, тарихы мен мəде ниетін оқып-білуге барлық жағдай жасалған. Қазақстан халқы Ассамблеясының 2020 жылға дейінгі даму тұжырымдамасы шеңберінде мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту жəне оның қоғамдағы қолдану рөлін арттыру, қазақстандық этностардың тілдерін одан əрі дамыту мақсатымен «Тілдер орталығын» құру көзделіп отыр. Мемлекеттік тілді жəне Қазақстан халқының басқа да тілдерін насихаттау бағытындағы іс-шараларға қажетті қаражат жергілікті бюджеттен бөлініп тұрады. Аудандар арасында істəжірибе алмасу мақсатымен 30-ға тарта əртүрлі шаралар ұйымдастырылды. Жамбыл ауданында Қожаберген жыраудың 350 жылдығына орай көркемсөз оқу шеберлері, Мамлют ауданында Қазақстан Республикасы Рəміздері күніне орай «Мемлекеттік тіл – мемлекеттік қызметте» облыстық байқаулары өткізілді. Облыс əкімінің қолдауымен «Мағжан» журналы өз оқырмандарымен қайта қауышты. Түйіндей айтсақ, ана тіліміздің қоғамның барлық салаларында өз мəртебесіне лайық орын алуы мемлекеттік мəні бар өте маңызды мəселе екені даусыз. «Егер əрбір қазақ ана тілінде сөйлеуге ұмтылса, тіліміз əлдеқашан Ата Заңымыздағы мəртебесіне лайық орнын иеленер» деп, Елбасымыз атап көрсеткендей, қазақ тілін конституциялық мəртебесіне жеткізіп, егемен елдің жастары жаппай өз ана тілінде білім алар күнге ұмтылу жолында бірігіп еңбек ету бəріміздің азаматтық парызымыз екенін естен шығармайық. Кемел ОСПАНОВ, Солтүстік Қазақстан облыстық тілдерді дамыту басқармасының басшысы.
Айқарма беттің материалдарын дайындаған «Егемен Қазақстанның» Солтүстік Қазақстан облысындағы меншікті тілшісі Өмір ЕСҚАЛИ.
6
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
ПАРЛАМЕНТ ПАРЛАМЕНТ
Парламентші пайымы
Жаңа жоба жайында
Домбыраны ґзге халыќ ґз тіліне аударар болса, біз оєан ќалай ќарар едік? Азамат ƏБІЛДАЕВ, Мəжіліс депутаты.
Қазақстан Республикасының Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Қазақстан-2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауында: «Біз қазақ тілін жаңғыртуды жүргізуге тиіспіз. Тілді заманға сай үйлестіріп, терминология мəселесінен консенсус іздеу керек. Сонымен қатар, əбден орныққан халықаралық жəне шет тілінен енген сөздерді қазақ тіліне аудару мəселесін біржола шешу қажет. Бұл мəселе оқшауланған қайраткерлердің ортасында шешілмеуге тиіс. Үкімет мұны реттегені жөн. Бүкіл əлемде бірдей
қабылданған терминдер бар. Олар кез келген тілді байытады», деген болатын. Салалық, ғылыми-техникалық терминдердің əр жерде əртүрлі жазылуынан, əртүрлі аударылып, əртүрлі қолданылуынан бір ведомство екіншісін ұқпайтын дəрежеге келіп қалдық. Бүгінде қазақ тілінде қолданылатын халықаралық терминдердің саны 100 мыңнан асады екен. Бірақ соның 3%-ы ғана ресми түрде бекітіліпті. Орыс тілінен не шетел тілдерінен біздің ана тілімізге енген терминдердің өзіндік тарихы бар. Не сол сөзді бірінші қолданған оқымыстының аты беріледі. Мысалға: фортепьяно деген сөзді алайық. «Пьяно» деген сөзді италиялықтар бірінші
Əріптестік əлеуеті
Еуропа – Ќазаќстанныѕ негізгі серіктесі
қолданған. «Көп ішекті соқпалы аспап» деген мағына береді екен. Енді соны «күйсандық» деп алып жүргеніміз қалай? Дүниежүзінің халқы passport деп қолданатын сөзді «төлқұжат» дейміз, ал құжатымыздың сыртында «паспорт» деп жазылып тұр. «Процент» деген сөз ше?! Əлемде procentum деп жазылып, процент деп айтылып келеді. Санның жүзден бір бөлігі деген мағынаны автоматты түрде кез келген тілде ұқтырады. Дүниежүзінің математиктері мен экономистері қолданады. Соны «пайыз» деп алып керегі не? Егер біз қазақ тілін тез үйреткіміз келсе, дүниежүзі қолданып жүрген сөздерді орынсыз аударып, тіл үйрене алмай жүргендерге
қиындық туғызбайық! Қазақ тілі терминологиясының негізін қалаған Ахмет Байтұрсынов пен Құдайберген Жұбанов халықаралық терминдерді қазақ тіліне аударғанда оның нақты мағынасын бермеген жағдайда өзгеріссіз қабылдау жөнінде ескерткен болатын. Олар халықаралық терминдерді жөн-жосықсыз, оңды-солды жаппай аударуға қарсы болған. Қазір біз жаппай жаhандану ғасырында өмір сүріп жатырмыз. Əзірленетін терминдер тек мемлекеттік тілді дамыту талаптарына жауап беріп қана қоймай, сондай-ақ, біздің сыртқы əлеммен өзара түсіністігімізді жеңілдете түсуі тиіс жəне еліміздің ха лықаралық қоғамдастыққа
ықпалдасуына жəрдемдесуі керек. Тілімізге кірген терминдерді мағынасыз аударғанша, оларды өз тілімізге бейімдеп алған жөн болар. «Кровать» сөзін «кереует», «самовар» сөзін «самауыр» деп алу сияқты талай үлгіні бізге ата-бабаларымыз қалдырып кеткен жоқ па? Жаңа терминдер мен атауларды бекітумен тек Мемлекеттік тер минологиялық комиссия ғана айналыспай, Үкімет те термин дерді тиісті қаулылармен бекітуі керек. Содан кейін ғана жаңа терминдер қажетті заңды күш алуы жəне міндетті түрде қолда нысқа енгізілуі тиіс деп санаймыз. Жаңа терминологияны жоғары деңгейде бекіту тəжірибесі, тіпті, мемлекеттік тіл қоғам өмірінің барлық саласына берік енген елдердің өзінде бар. Мысал ретінде əр жаңа термин тиісті заңдармен бекітілетін Түрік Рес публикасының заңнамасын атауға болады.
Фотокүнделік
Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаттары Бірғаным Əйтімова мен Бақтыбай Шелпеков Қазақстан Республикасы – Еуропа Одағы Парламенттік ынтымақтастық комитетінің Брюссель қаласында өткен 12-ші отырысына қатысты, деп хабарлады Сенаттың баспасөз қызметі.
Отырыс аясында қатысушылар Ауғанстаннан НАТО əскері шығарылғаннан кейінгі əріптестік, ынтымақтастық жəне қауіпсіздік туралы екіжақты келісім, саудаэкономикалық қатынастар, экология, білім беру жəне ғылымитехникалық өзара іс-қимыл мəселелерін талқылады. Депутат Б.Əйтімова Қазақстандағы білім берудің даму барысы, Еуропа Одағы елдерімен ғылымитехникалық жəне инновациялық ынтымақтастық туралы жан-жақты баяндама жасады. Одан басқа, сенатор отырыста Еуропалық Одақтың Орталық Азиядағы Стратегиясы жəне аймақтық ынтымақтастығы туралы сөз сөйлеп, Ауғанстаннан НАТО əскерінің шығарылуына орай тұрақтылық пен қауіпсіздіктің, терроризммен, ұйымдасқан қылмыспен,
есірткі тасымалымен жəне адам саудасымен күрестің келешегі жайында əңгіме қозғады. Шара барысында сенатор Б.Шелпеков Қазақстан мен Еуропа Одағының сауда-экономикалық қатынастары, əлеуметтік-экономикалық даму, сондай-ақ, көлік мəселелері туралы сөз қозғады. Ол сауда-саттық жəне инвестиция салу жөнінен Ресей мен Қытайдан алға шыққан Еуропа Одағы Қазақстанның негізгі əріптесі болып табылатынын атап өтті. Республиканың ЕО елдерімен сыртқы сауда айналымы 2012 жы лы 53 миллиард долларға жуықтаған. Сонымен қатар, сенатор отырыста қазақстандық əуе компанияларының Еуропа Одағына ұшуына шектеулер мен тыйымды алып тастау туралы мəселе көтерді.
Іскерлік іссапарлары
Ґзара ыќпалдастыќтыѕ кґкжиегі кеѕ
Суреттерді түсірген Орынбай БАЛМҰРАТ.
Достық дəнекері
Стипендиаттармен əѕгіме
Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаты, Əлеуметтік-мəдени даму комитетінің мүшесі Владимир Редкокашин Конрад Аденауэр қорының стипендиаттарымен кездесті, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі.
Кездесу барысында сенатор студенттерге Қазақстанның жоғары заң шығару органы жəне оның жоғарғы палатасы – Сенаттың қызметі туралы əңгімеледі. Депутат Сенат Аппаратының құрылымы мен
жұмыс үдерістеріне жан-жақты тоқталды. В.Редкокашин Əлеуметтікмəдени даму комитетінің қызметі, комитет аясында өтетін шаралар жəне палата қабылдаған заңдар туралы түсіндірді.
Конрад Аденауэр атындағы қор Германия Федеративтік Республикасының саяси қоры болып табылады. Қор өз бағдарламасы жəне жобаларымен халықаралық ынтымақтастыққа үлес қосып келеді.
Имандылық ишараттары Жақында Хорватияның астанасында «Ақ жол» ҚДП көшбасшысы Азат Перуашев бастаған қазақстандық мəжілісмендердің қатысуымен бірқатар шаралар ұйымдастырылды, деп хабарлады Қазақстанның Хорватиядағы елшілігінің баспасөз қызметі. Депутаттар хорват Саборына барып, ЕҚЫҰ Парламенттік Ассамблеясындағы Хорватия делегациясының басшысы, Ақпарат жəне бас пасөз комитетінің төрағасы Бран ко Вукшичпен, сондай-ақ, Қазақстанмен ынтымақтастық жөніндегі парламентаралық тобының басшысы Иван Рачанмен кездесті. Кездесу барысында А.Перуашев мемлекеттік реформаларды парламенттік қолдаудың қазақстандық тəжірибесі жəне Парламент Мəжілісіндегі саяси партиялардың сындарлы өзара əрекеттесуінің маңыздылығы туралы айтып берді. Қазақстанда ауқымды өзгерістердің табысты болуында жəне заманауи нарықтық экономиканың құрылуында мемлекеттің тұрақты дамуын қамтамасыз еткен 1991 жылғы 1 желтоқсанда президенттік билік институтының енгізілуі басты рөл атқарғаны атап көрсетілді. Қазақстандағы саяси құры лысты жаңғыртуда жəне қоғамдық келісімді қолдауда парламенттік көппартиялық, саяси партиялар институтының дамуы мен нығаюы белсенді ықпал етіп отырғаны көлденең тартылды.
Кездесу нəтижесінде хорват партияларымен достастық байланыстарды кеңейту жəне Еуропа парламенттік ұйымдарының шеңберіндегі парламентаралық ынтымақтастықты дамыту туралы уағдаластықтарға қол жеткізілді. Мəжілісмендер хорват депутат тарының, сарапшылары мен профессорлық-оқытушылар құрамының қатысуымен, Қазақстанның Хорватиядағы елшілігі мен Загреб Жоғары экономика мектебінің ұйымдастыруымен өткен «Қазақстан-Хорватия: эконо микалық ынтымақтастықтың перспективалары мен мүмкіндіктері» атты дөңгелек үстел отырысына қатысты. Дөңгелек үстелге қатысушылар Хорватияның Еуроодаққа кіруі, оның көліктік-транзиттік инфрақұрылымы жəне тиімді географиялық орналасуы іскерлік ынтымақтастықты дамыту үшін едəуір мүмкіндіктер туғызатынын айтты. Мəжілісмендер Қазақстан Республикасының индустриялықинновациялық даму бағдарламасы Қазақстан мен Хорватия арасындағы сыртқы сауда айналымының өсуі үшін кең мүмкіндіктер ашатынын атап өтті.
Жастарды жат пиєылдаєы аєымдардан саќтайыќ
Парламент Сенатының депутаты Жабал Ерғалиев Ақмола облысының Атбасар қаласында жаңа мешіттің ашылу салтанатына қатысты, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі.
– Еліміз тəуелсіздігін алған кезеңнен бастап діни сенім бостандығы орнықты. Ол еліміздің Конституциясымен жəне басқа да қабылданған заңдармен қамтамасыз етілді.
Біз ендігі арада жастарымызды имандылыққа тəрбиелеумен бірге, оларды түрлі діндердің жат пиғылдағы ағымдарынан сақтауымыз керек, – деді сенатор.
Ол, сондай-ақ, елдегі ынтымақ пен бірлікті сақтау біздің басты байлығымыз екенін айтқан Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың сөздерін еске салды.
Парламент Мəжілісі депутаттарының қарашаның соңы мен желтоқсанның басында аймақтарға шығар алдындағы соңғы жалпы отырысында қаралған заң жобаларының арасында мемлекеттік сатып алу мəселесіне арналған заң жобасы да болды. Бірінші оқылымда қаралған бұл жобаны талқылауға депутаттар белсене қатысты.
Арзанныѕ жілігі татымас Жақсыбай САМРАТ, «Егемен Қазақстан».
Айтары жоқ, нақ осы мəселе сыбайлас жемқорлыққа жол ашатын қайнар көз болып тұрғаны даусыз. Үкіметтің 11 қазанда болған кеңейтілген отырысында айтқан сын-ескертпелерінде Президент Н.Назарбаев орталық жəне жергілікті билік иелерінің бюджет қаражатын жымқыру мақсатымен мемлекеттік сатып алу бойынша жасайтын қитұрқылықтарын айпара қылды. Енді мына заң жобасы сондайдың алдын алуға ілкім де бір септігін тигізетін шығар деген үміт жұрттың бəрінде бар. Сонымен қатар, заң жобасы мемлекеттік тапсырыста отандық тауар өндірушілерге басымдық беруді қарастырады. Алайда, ол туралы баяндама жасаған ПремьерМинистрдің орынбасары – Қаржы министрі Бақыт Сұлтанов бұл құжаттың қолданыстағы заңмен салыстырғандағы артықшылығын айтып тұрса да оның əлі де шикі тұстары барын өзі де мойындап, алдағы уақытта мемлекеттік сатып алу туралы мүлде жаңа заң жобасы əзірленетінін айтып салды. Дегенмен, заң жобасының қазіргі қолданыстағыға қарағанда артық шылықтары біршама бар екен. Мəселен, ұлттық режім деген түсінік енгізіліп, ол шетелдік сатып алушыларға қарағанда отандық тауар өндірушінің өні міне артықшылық береді. Бұл, тіпті, біздің Кеден одағындағы əріптестерімізге де қатысты болмақ. Мысалы, еліміздегі мемлекеттік органдардың бəріне бір-ақ зауыт болса да қазақстандық аккумуляторларды алу міндеттеледі. Ол заң жобасында бірыңғай ұйымдастырушы деген нормамен реттеледі. Сондай-ақ, бұрын тендерде тек бағаны төмен ұстаушы ғана жеңіске жететін болса, енді сапалы өнім ұсынатын қарсыласқа басымдық беріледі. Ол үшін конкурсқа түсушінің техникалық ерекшеліктерін (нақтылығын) айқындайтын арнаулы комиссия құрылады. Ол сатып алушының мүмкіндігін анықтап, қайсының өнімі қолайлы екенін нақтылайды. Бұл көптен бері айтылып жүрген маңызды мəселенің бірі болатын. Алайда, заңда шалалық болған соң соның шешуі табылмаған еді. Мəселен, балалар бақшасына тамақ əзірлеу бойынша арзан баға ұсынып тендерді жеңіп алған сатып алушы сəбилерге арзан, сапасыз тамақтар беретіні көптен бері айтылса да, соларға қарсы еш шара қолданылмайтын. Өйткені, конкурс талабы бойынша ең төменгі баға ұсынғаны рас, сонымен жеңіп алғаны да рас, ендеше, ол сəбилерге қымбат, сапалы тағам дайындай ма? Енді осы шалалық сəл де болса түзетілер деген үміт бар. Сонымен бірге, заң жобасында мемлекеттік тапсырысты орындауға үміткерлік танытқандар арасынан мүгедектер ұйымына жеңілдік берілуі үлкен сауапты іс болды. Əйтпесе, арзан баға ұсына алмағандықтан, тендерде жеңе алмай еліміздегі мүгедек тер дің кейбір ұйымдары
арыз-шағымдарын қардай боратып жүрсе де ешқандай нəтиже жоқ екенін көзіміз талай рет көрген. Енді қандай да бір мемлекеттік тапсырысты орындауға ниет етсе жəне оған техникалық мүмкіншіліктері бар болса, мүгедектер ұйымы 100 пайыз жеңіске жететіні жобада нақты айтылған. Сондайақ, жеңілдіктер түзеу мекемелері мен шағын кəсіпкерлікке де қарастырылыпты. Ал енді тендерлік комиссиялар ға тек бірінші басшылар төр ағалық етіп, олардың жеке жауапкершіліктері артатыны сыбайлас жемқорлыққа тосқауыл болатын шара ретінде жұрттың бəріне де жағымды естілгенімен, осы мəселеге байланысты министрге сұрақ берген депутат М.Бегентаев үстіміздегі жылдың қаңтар-қыркүйек айларында мемлекеттік тапсырыс пен сатып алуларға 3111 тексеріс жүргізген қаржы-бақылау органдары соның 1394-інде 186 млрд. теңгеге қатысты заңсыздықтың орын алғанын анықтағанын айта отырып, заң жобасында осы келеңсіздіктің алдын алуға қатысты бұдан басқа да қандай шаралар қарастырылғанын сұрады. Оған министр мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушы атқаратынын, бұл тіпті үлкен инвестициялық жобаларға да қатысты екенін айтты. Ал типтік мемлекеттік тапсырыстар орталықтандырылған əдіспен берілетін болады, деді ол. Демек, Мемлекет басшысы талап еткен типтік аурухана, типтік мектеп, т.б. тапсырыс енді бір орталықтан сатылады екен. Бұл əркімнің нысан бағасын өз қалауынша көбейтіп, сол арқылы бюджет қаражатын қымқыруына жол бермейтін əдіс болар деген үміт бар. Конкурста жеңе алмаған үміткердің сотқа берген талап-арызын қарау мерзімі де қысқартылған. Бұрын бұл мерзім шексіз болып, үміткерлерді конкурстан шеттетіп тастауға мүмкіндік беріп келген бір қитұрқы амал болатын. Енді, заң жобасы бойынша, арызданушының шағымын тез арада қарау міндеттеледі. Сонымен бірге, министр мұнда тапсырыстардың барынша мөлдір болуы қамтамасыз етіле тінін айтты. Оған «электронды деректер базасы», «электронды анықтамалық», т.б. сияқты енгізілген жаңа ізденістер мүмкіндік беріп, халық арасында «шапка» аталып кеткен параның жолын кесуге қадам жасалатын көрінеді. Осы мəселеге байланыс ты Мəжіліс Төрағасы Нұрлан Нығма тулин де өзінің ойын қосты. Бұл, яғни сыбайлас жемқорлыққа тосқауыл қою – бүгінгі таңда біздің алдымызда тұрған ең маңызды мəселе. Егер ұсынылған заң жобасы оған қарсы пəрменді шара жасай алмайтын болса, онда оның құны бір тиын. Сондықтан заң жобасы шексіз мөлдірлікті қамтамасыз ете алуы керек, деді спикер. Сөйтіп, заң жобасы бірінші оқылымда мақұлданып, жетілдіріле түсу үшін екінші оқылымға жіберілді.
Депутат дабылы
Бўл – адам ќауіпсіздігіне ќатер «Нұр Отан» партиясының Саяси доктринасын түсіндіру үшін Атырау облысының Мақат ауданына барған сапарымыздың барысында партия мүшелері мен тұрғындардың қойған өткір сұрақтарының бірі Мақат – Доссор автожолының жай-күйіне байланысты болды. Еркін ШПАНОВ,
Мəжіліс депутаты.
Республикалық маңызы бар Ақтөбе – Атырау – Астрахань автожолының Мақат пен Доссор кенттері арасындағы 17 шақырым жері ұзақ жылдардан бері апатты жағдайда қалып отыр. Бұл ретте Мақаттың өнеркəсіп ауданы екендігін атап көрсету қажет. Қазақстанда алғаш өндірілген мұнайдың отаны да осы жер. Соңғы
жылдары Қарабатанда зауыт құрылысының салынуы экономикаға жаңа серпін берді. Осы мəселені шешудің экономикалық қана емес, əлеуметтік те мəні бар. Бұл – ауданды сыртқы əлеммен байланыстыратын бірденбір жол. Жолдың осы учаскесін жүріп өту автокөліктің сыну мүмкіндігімен қатар, адамдардың қауіпсіздігіне нақты қатер төндіреді, ал күз-қыс уақытында онымен жүру іс жүзінде мүмкін емес. Осының бəрі Мақат ауданының мемлекеттік
бюджетке жəне еліміздің экономикалық жетістіктеріне қосып отырған үлесін ескергенде, халықтың негізгі түсінбеушілігін туындатады. Облыс басшылығының, Парламент депутаттарының Үкіметке бірнеше рет жазған өтініштері оң нəтиже берген жоқ. Үкімет 2011 жылдың басында 2010-2014 жылдарға арналған көлік инфрақұрылымын дамыту жөніндегі үйлестірілген салалық бағдарлама Атырау облысында жалпы құны 16,9 млрд. теңгенің бірқатар жобаларын жүзеге асыруды көздейді деп мəлімдеген болатын. Бірінші кезекте, бұл республикалық маңызы бар Атырау –Астрахань автожолын қайта жаңарту
жəне Доссор – Мақат жол учаскесін күрделі жөндеуге қатысты. Алайда, осы уақытқа дейін бұл шешімдер, аудан халқының күнделікті өміріне ешқандай оң өзгерістер əкеле қойған жоқ, ниет туралы мəлімдеулер деңгейінде ғана қалып отыр. Толық күрделі жөндеу үшін 2,020 млрд. теңге қажет. Жобалау-сметалық құжаттамалары дайын. Үкімет рұқсат берсе, облыстың атқарушы органдары онымен Қазақстан, Ресей жəне Еуропа елдері арасында аса зор көлік ағыны жүретін жолды жөндеуді бастауға дайын. Жоғарыда айтылғандарға байланысты, Үкімет республикалық маңызы бар Мақат жəне Доссор кенттері арасындағы жол учаскесін күрделі жөндеу үшін 2,020 млрд. теңге мөлшерінде қаржы қаражатын бөлу туралы мəселені қараса, аталған өңірлер үшін үлкен көмек болар еді.
7
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
Қазақстан Республикасының Заңы
Қазақстан Республикасының Заңы
2014 – 2016 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы
Республикалық және облыстық бюджеттер, республикалық маңызы бар қала, Астана бюджеттері арасындағы 2014 – 2016 жылдарға арналған жалпы сипаттағы трансферттердің көлемі туралы
1-бап. 2014 – 2016 жылдарға арналған республикалық бюджет тиісінше 1, 2 жəне 3-қосымшаларға сəйкес, оның ішінде 2014 жылға мынадай көлемдерде бекiтiлсiн: 1) кiрiстер – 5 698 070 830 мың теңге, оның iшiнде: салықтық түсiмдер бойынша – 3 938 400 348 мың теңге; салықтық емес түсiмдер бойынша – 75 094 992 мың теңге; негiзгi капиталды сатудан түсетiн түсiмдер бойынша – 15 954 370 мың теңге; трансферттер түсiмдерi бойынша – 1 668 621 120 мың теңге; 2) шығындар – 6 464 542 711 мың теңге; 3) таза бюджеттiк кредиттеу – 43 692 659 мың теңге, оның iшiнде: бюджеттiк кредиттер – 118 050 140 мың теңге; бюджеттiк кредиттердi өтеу – 74 357 481 мың теңге; 4) қаржы активтерiмен жасалатын операциялар бойынша сальдо –132 232 370 мың теңге, оның iшiнде: қаржы активтерiн сатып алу – 133 482 370 мың теңге; мемлекеттiң қаржы активтерiн сатудан түсетiн түсiмдер – 1 250 000 мың теңге; 5) тапшылық – -942 396 910 мың теңге немесе елдiң жалпы iшкi өнiмінің 2,4 пайызы; 6) бюджет тапшылығын қаржыландыру – 942 396 910 мың теңге. 2-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте Ресей Федерациясының «Байқоңыр» кешенiн пайдаланғаны үшін 17 595 000 мың теңге сомасында жəне əскери полигондарды пайдаланғаны үшін 3 792 258 мың теңге сомасында жалдау ақыларының түсiмдері көзделсiн. 3-бап. Қазақстан Республикасының Ұлттық қорына жiберiлетiн 2014 жылға арналған бюджетке түсетiн түсiмдердiң көлемi 4-қосымшаға сəйкес бекiтiлсiн. 4-бап. Тиiстi бюджеттiң кiрiсiне мыналар есептелетiн болып белгiленсiн: 1) бiрыңғай бюджеттiк сыныптаудың кiрiстер сыныптамасының «Пайдалы қазбаларды өндіруге салынатын салық» коды бойынша – жер қойнауын пайдаланушылардың роялти бойынша берешегі, сондай-ақ салық режимі тұрақтылығының кепілдіктері сақталатын жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар бойынша роялти; 2) бiрыңғай бюджеттiк сыныптаудың кiрiстер сыныптамасының «Əлеуметтiк салық» коды бойынша – бұрын Зейнетақы қорына, Зейнетақы төлеу жөнiндегi мемлекеттiк орталыққа, Мiндеттi медициналық сақтандыру қорына, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына, Жұмыспен қамтуға жəрдемдесу қорына аударылып келген жарналар бойынша берешек, сондай-ақ автомобиль жолдарын пайдаланушылардың бұрын Жол қорына түсiп келген аударымдары. Бұл ретте, салық режимі тұрақтылығының кепілдіктері сақталатын жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар бойынша қызметті жүзеге асыратын салық төлеушілер жоғарыда көрсетілген аударымдарды немесе əлеуметтік салықты «Міндетті əлеуметтік сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес есептелген Мемлекеттік əлеуметтік сақтандыру қорына аударымдардың сомасына азайтады; 3) «Өндiрушiлер көтерме саудада өткізетін, өзi өндiретiн бензин (авиациялық бензиндi қоспағанда)» коды бойынша – бұрын Жол қорына түсiп келген бензиннен алынатын алым бойынша берешек; 4) «Өндiрушiлер көтерме саудада өткізетін, өзi өндiретiн дизель отыны» коды бойынша – бұрын Жол қорына түсiп келген дизель отынынан алынатын алым бойынша берешек. 5-бап. Жұмыс берушiлер еңбекке уақытша жарамсыздығы, жүктiлiгi мен босануы бойынша, бала туған кезде, жерлеуге есептеген, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорынан төленiп келген жəрдемақы сомаларының аталған қорға аударымдардың есептелген сомасынан асып түсуі нəтижесiнде 1998 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша құралған терiс сальдо ай сайын жалақы қорының 4 пайызы шегiнде əлеуметтiк салық төлеу есебiне жатқызылады. 6-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте облыстық бюджеттерден, Алматы қаласының бюджетінен республикалық бюджетке бюджеттiк алып қоюлардың көлемi 132 020 646 мың теңге сомасында көзделсiн, оның iшiнде: Атырау облысынан – 51 211 260 мың теңге; Маңғыстау облысынан – 10 079 859 мың теңге; Алматы қаласынан – 70 729 527 мың теңге. 7-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте Ақмола, Алматы, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан облыстарының облыстық бюджеттерінен орта білім беруде жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу бойынша сынамалауды өткізу үшін мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сəйкес орта білім беру ұйымдарында білім беру процесін жүзеге асыруға көзделген шығыстарды беруге байланысты 6 600 474 мың теңге сомасында трансферттер түсiмдері көзделсін. 8-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан кепiлдендірiлген трансферттің мөлшерi 1 380 000 000 мың теңге сомасында көзделсiн. 9-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығында айқындалған мақсаттарға 150 000 000 мың теңге сомасында нысаналы трансферт көзделсін. 10-бап. 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап: 1) жалақының ең төменгi мөлшерi – 19 966 теңге; 2) мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемiнiң мөлшерi – 9 983 теңге; 3) зейнетақының ең төменгi мөлшерi – 20 782 теңге; 4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес жəрдемақыларды жəне өзге де əлеуметтiк төлемдердi есептеу үшiн, сондай-ақ айыппұл санкцияларын, салықтар мен басқа да төлемдердi қолдану үшiн айлық есептiк көрсеткiш – 1 852 теңге; 5) базалық əлеуметтiк төлемдердiң мөлшерлерiн есептеу үшiн ең төменгi күнкөрiс деңгейiнiң шамасы 19 966 теңге болып белгiленсiн. 11-бап. Зейнетақы төлемдерін алушыларға бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы міндетті зейнетақы жарналарының жəне міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының нақты енгізілген міндетті зейнетақы жарналары мен міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары мөлшерінде сақталуы жөніндегі мемлекеттің кепілдіктерін алушының зейнетақы төлемдеріне құқықты иемденуі кезіндегі инфляцияның деңгейін ескере отырып орындау Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрлігінің 002 «Азаматтардың жекелеген санаттарын əлеуметтік қамсыздандыру» республикалық бюджеттік бағдарламасы бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тəртіппен жүзеге асырылады. 12-бап. 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап əскери қызметшілерге (мерзiмдi қызметтегі əскери қызметшілерден басқа) жəне арнаулы мемлекеттік жəне құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне тұрғын үйді күтіпұстауға жəне коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге ақшалай өтемақының айлық мөлшерi 3 739 теңге сомасында белгiленсiн. 13-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте республикалық бюджеттен облыстық бюджеттерге, Астана қаласының бюджетіне берiлетiн субвенциялар көлемi 978 095 805 мың теңге сомасында көзделсiн, оның iшiнде: Ақмола облысына – 64 076 449 мың теңге; Ақтөбе облысына – 29 375 815 мың теңге; Алматы облысына – 121 290 353 мың теңге;
Шығыс Қазақстан облысына – 93 509 287 мың теңге; Жамбыл облысына – 95 698 341 мың теңге; Батыс Қазақстан облысына – 36 321 405 мың теңге; Қарағанды облысына – 50 464 021 мың теңге; Қостанай облысына – 63 071 219 мың теңге; Қызылорда облысына – 83 978 668 мың теңге; Павлодар облысына – 21 509 170 мың теңге; Солтүстiк Қазақстан облысына – 59 913 017 мың теңге; Оңтүстiк Қазақстан облысына – 254 747 394 мың теңге; Астана қаласына – 4 140 666 мың теңге. 14-бап. Облыстық бюджеттерге, Астана жəне Алматы қалаларының бюджеттерiне: 1) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етуге; 2) халықты əлеуметтiк қорғауға жəне оған көмек көрсетуге; 3) «Бизнестiң жол картасы-2020» бағдарламасы шеңберiнде өңiрлерде жеке кəсiпкерлiктi қолдауға; 4) мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін алып қоюға; 5) көліктік инфрақұрылымның басым жобаларын қаржыландыруға; 6) ауыз сумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын сумен жабдықтаудың аса маңызды оқшау жүйелерінен ауыз су беру жөнінде көрсетілетін қызметтердің құнын субсидиялауға; 7) мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында мемлекеттік білім беру тапсырысын іске асыруға; 8) Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыруға; 9) техникалық жəне кəсіптік білім беретін оқу орындарының оқу-өндірістік шеберханаларын, зертханаларын жаңартуға жəне қайта жабдықтауға; 10) үш деңгейлі жүйе бойынша біліктілікті арттырудан өткен мұғалімдерге төленетін еңбекақыны арттыруға; 11) бастауыш, негізгі орта жəне жалпы орта білім беруді жан басына шаққандағы қаржыландыруды сынамалауға; 12) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін қамтамасыз етуге жəне кеңейтуге; 13) жергілікті деңгейде медициналық денсаулық сақтау ұйымдарын материалдық-техникалық жарақтандыруға 2014 жылға арналған ағымдағы нысаналы трансферттердi бөлу жəне (немесе) оларды пайдалану тəртiбi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi негiзiнде айқындалады. 15-бап. Мынадай: 1) ауыл шаруашылығын қолдауға берілетін кредиттер (лизинг) бойынша сыйақы мөлшерлемесін өтеу; 2) қаржылық сауықтыру үшін агроөнеркəсіптік кешен субъектілерінің кредиттік жəне лизингтік міндеттемелері бойынша сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау; 3) Қазақстан Республикасын əлеуметтік жаңғырту шеңберінде кəсіптік стандарттарды əзірлеу жəне зерттеулер жүргізу; 4) «Қарағандышахтатарату» республикалық мемлекеттік мамандандырылған кəсіпорнына берiлген, таратылған шахталардың қызметкерлерiне келтiрiлген зиянды өтеу бағыттары бойынша iске асырылатын қаражатты бөлу жəне (немесе) оны пайдалану тəртiбi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi негiзiнде айқындалады. 16-бап. Мынадай: 1) облыстық бюджеттерді, Астана жəне Алматы қалаларының бюджеттерін тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі арқылы тұрғын үй жобалауға, салуға жəне (немесе) сатып алуға кредиттеу; 2) инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау, дамыту, жайластыру жəне (немесе) сатып алу; 3) коммуналдық тұрғын үй қорының тұрғын үйін жобалау, салу жəне (немесе) сатып алу бағыттары бойынша іске асырылатын «Қолжетімді тұрғын үй-2020» бағдарламасы шеңберінде қаражатты бөлу жəне (немесе) оны пайдалану тəртібі Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі негізінде айқындалады. 17-бап. Мынадай: 1) кəсіпкерлікке микрокредит беру үшін облыстық бюджеттерді кредиттеу; 2) жобаларды іске асыру үшін банктердің кредиттері бойынша пайыздық мөлшерлемені субсидиялау; 3) жаңа өндірістерді дамытуға гранттар беру; 4) ағымдағы жайластыру бағыттары бойынша іске асырылатын Моноқалаларды дамытудың 2012 – 2020 жылдарға арналған бағдарламасы шеңберінде қаражатты бөлу жəне (немесе) оны пайдалану тəртібі Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі негізінде айқындалады. 18-бап. Жұмыспен қамту-2020 жол картасын іске асыруға арналған қаражатты бөлу жəне (немесе) оны пайдалану тəртiбi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi негiзiнде айқындалады. 19-бап. Азаматтардың денсаулығын сақтау мəселелері бойынша сектораралық жəне ведомствоаралық өзара ісқимылды іске асыруға 2014 жылға арналған қаражатты бөлу Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi негiзiнде айқындалады. 20-бап. Ғылыми жəне (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерін базалық қаржыландыру бойынша қаражатты бөлу Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі негізінде айқындалады. 21-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2014 жылға арналған резервi 59 690 308 мың теңге сомасында бекiтiлсiн. 22-бап. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлiгi шығындарының құрамында мемлекеттiк материалдық резервті қалыптастыруға жəне сақтауға республикалық бюджет кірістерінде жаңарту тəртібінде шыға рылған материалдық құндылықтарды өткізуден түскен 2 054 370 мың теңге сомасындағы қаражатты көрсете отырып, 11 638 230 мың теңге сомасында қаражат көзделгені ескерілсін. 23-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсынысы болған күннен бастап алты ай ішінде бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің жетіспейтін құжаттаманы табыс етуі туралы кейінге қалдыру шартымен бюджеттік инвестицияларды іске асыру көзделсін, ол аталған шарт сақталмаған кезде түзетілуге жатады. 24-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджетте мемлекет кепiлдiк берген қарыздарды өтеу жəне оларға қызмет көрсету үшiн 296 560 мың теңге көзделсiн. 25-бап. 2014 жылы Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiктерiн беру лимитi 60 000 000 мың теңге мөлшерiнде белгiленсiн. 26-бап. 2014 жылғы 31 желтоқсанға үкiметтiк борыш лимитi 5 712 996 910 мың теңге мөлшерiнде белгiленсiн. 27-бап. 2014 жылы мемлекеттiң кепiлгерлiктер беру лимитi 116 780 000 мың теңге мөлшерiнде белгiленсiн. 28-бап. 2014 жылы Қазақстан Республикасы Үкіметінің концессиялық міндеттемелерінің лимиті 157 280 000 мың теңге мөлшерiнде белгiленсiн. 29-бап. 2014 жылға арналған республикалық бюджеттi атқару процесiнде секвестрлеуге жатпайтын республикалық бюджеттiк бағдарламалардың тiзбесi 5-қосымшаға сəйкес бекiтiлсiн. 2014 жылға арналған жергiлiктi бюджеттердi атқару процесiнде 6-қосымшаға сəйкес жергiлiктi бюджеттiк бағдарламалар секвестрлеуге жатпайды деп белгiленсiн. 30-бап. Осы Заң 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ. Астана, Ақорда, 2013 жылғы 3 желтоқсан № 148-V ҚРЗ
Осы Заң республикалық жəне облыстық бюджеттер, республикалық маңызы бар қала, Астана бюджеттері арасындағы жалпы сипаттағы трансферттердің 2014 – 2016 жылдардағы үш жылдық кезеңге арналған жылдар бойынша бөлінген абсолюттік көріністегі көлемін айқындайды. 1-бап. Облыстық бюджеттерден жəне республикалық маңызы бар қала, Астана бюджеттерінен республикалық бюджетке берілетін бюджеттік алып қоюлардың көлемі 1. Облыстық бюджеттерден жəне республикалық маңызы бар қала бюджетінен республикалық бюджетке 2014 жылға арналған бюджеттік алып қоюлар 132 020 646 мың теңге, оның ішінде: Атырау облысынан – 51 211 260 мың теңге; Маңғыстау облысынан – 10 079 859 мың теңге; Алматы қаласынан – 70 729 527 мың теңге сомасында белгіленсін. 2. Облыстық бюджеттерден жəне республикалық маңызы бар қала, Астана бюджеттерінен республикалық бюджетке 2015 жылға арналған бюджеттік алып қоюлар 168 538 087 мың теңге, оның ішінде: Атырау облысынан – 60 683 258 мың теңге; Маңғыстау облысынан – 16 725 915 мың теңге; Алматы қаласынан – 83 656 400 мың теңге; Астана қаласынан – 7 472 514 мың теңге сомасында белгіленсін. 3. Облыстық бюджеттерден жəне республикалық маңызы бар қала, Астана бюджеттерінен республикалық бюджетке 2016 жылға арналған бюджеттік алып қоюлар 213 852 809 мың теңге, оның ішінде: Атырау облысынан – 73 202 568 мың теңге; Маңғыстау облысынан – 25 712 825 мың теңге; Алматы қаласынан – 97 684 008 мың теңге; Астана қаласынан – 17 253 408 мың теңге сомасында белгіленсін. 2-бап. Республикалық бюджеттен облыстық бюджеттерге, Астана бюджетіне берілетін бюджеттік субвенциялардың көлемі
1. Республикалық бюджеттен облыстық бюджеттерге, Астана бюджетіне берілетін 2014 жылға арналған бюджеттік субвенциялар 978 095 805 мың теңге, оның ішінде: Ақмола облысына – 64 076 449 мың теңге; Ақтөбе облысына – 29 375 815 мың теңге; Алматы облысына – 121 290 353 мың теңге; Шығыс Қазақстан облысына – 93 509 287 мың теңге; Жамбыл облысына – 95 698 341 мың теңге; Батыс Қазақстан облысына – 36 321 405 мың теңге; Қарағанды облысына – 50 464 021 мың теңге; Қызылорда облысына – 83 978 668 мың теңге; Қостанай облысына – 63 071 219 мың теңге; Павлодар облысына – 21 509 170 мың теңге; Солтүстік Қазақстан облысына – 59 913 017 мың теңге; Оңтүстік Қазақстан облысына – 254 747 394 мың теңге; Астана қаласына – 4 140 666 мың теңге сомасында белгіленсін. 2. Республикалық бюджеттен облыстық бюджеттерге берілетін 2015 жылға арналған бюджеттік субвенциялар 904 371 171 мың теңге, оның ішінде: Ақмола облысына – 59 210 424 мың теңге; Ақтөбе облысына – 19 926 241 мың теңге; Алматы облысына – 102 811 145 мың теңге; Шығыс Қазақстан облысына – 86 527 329 мың теңге; Жамбыл облысына – 95 371 591 мың теңге; Батыс Қазақстан облысына – 36 203 569 мың теңге; Қарағанды облысына – 33 833 329 мың теңге; Қызылорда облысына – 83 180 589 мың теңге; Қостанай облысына – 58 910 235 мың теңге; Павлодар облысына – 14 477 485 мың теңге; Солтүстік Қазақстан облысына – 58 719 253 мың теңге; Оңтүстік Қазақстан облысына – 255 199 981 мың теңге сомасында белгіленсін. 3. Республикалық бюджеттен облыстық бюджеттерге берілетін 2016 жылға арналған бюджеттік
субвенциялар 836 882 948 мың теңге, оның ішінде: Ақмола облысына – 52 707 119 мың теңге; Ақтөбе облысына – 8 621 042 мың теңге; Алматы облысына – 91 087 781 мың теңге; Шығыс Қазақстан облысына – 80 124 382 мың теңге; Жамбыл облысына – 94 008 044 мың теңге; Батыс Қазақстан облысына – 37 001 397 мың теңге; Қарағанды облысына – 16 132 736 мың теңге; Қызылорда облысына – 80 719 104 мың теңге; Қостанай облысына – 55 912 375 мың теңге; Павлодар облысына – 7 278 411 мың теңге; Солтүстік Қазақстан облысына – 57 470 936 мың теңге; Оңтүстік Қазақстан облысына – 255 819 621 мың теңге сомасында белгіленсін. 3-бап. Жергiлiктi бюджеттерде көзделетін шығыстардың көлемі Жергілікті бюджеттердің шығыстарында осы Заңға 1 – 4-қосымшаларда көрсетілген бағыттар бойынша бюджет қаражатының ең төменгі көлемі ескерілсін. Жалпы сипаттағы трансферттер көлемін айқындау кезінде жергілікті бюджеттердің шығыстар базасына осы Заңға 5 – 44-қосымшаларға сəйкес іс-шаралардың қосымша енгізілгені ескерілсін. Жалпы сипаттағы трансферттерді есептеу кезінде ескерілген шығыстар көлемі тиісті жергілікті бюджеттерде осы Заңға 5 – 44-қосымшаларда белгіленгеннен төмен емес көлемде көзделуге тиіс екендігі белгіленсін. 4-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тəртібі Осы Заң 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі жəне 2016 жылғы 31 желтоқсанға дейін қолданыста болады.
Қазақстан Республикасының Президенті Н. НАЗАРБАЕВ. Астана, Ақорда, 2013 жылғы 3 желтоқсан № 149-V ҚРЗ
Қазақстан Республикасының Заңы
Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне бюджет заңнамасын жетiлдiру мәселелері бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы 1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін: 1. 2008 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Бюджет кодексiне (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2008 ж., № 21, 93-құжат; 2009 ж., № 23, 112-құжат; № 24, 129-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 29, 32-құжаттар; № 15, 71-құжат; № 24, 146, 149, 150-құжаттар; 2011 ж., Заң-149 № 2, 21, 25-құжаттар; № 4, 37-құжат; № 6, 50-құжат; № 7, 54-құжат; № 11, 102-құжат; № 13, 115-құжат; № 15, 125-құжат; № 16, 129-құжат; № 20, 151-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 16-құжат; № 3, 21-құжат; № 4, 30, 32-құжаттар; № 5, 36, 41-құжаттар; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 94-құжат; № 18-19, 119-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 2, 13-құжат; № 5-6, 30-құжат; № 8, 50-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 13, 63-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 81, 82-құжаттар; № 16, 83-құжат): 1) мазмұнында: мынадай мазмұндағы 65-1-баптың тақырыбымен толықтырылсын: «65-1-бап. Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттері, жаңа бастамаларға арналған лимиттер»; 68-баптың, 8-бөлімнің, 30-тараудың, 151, 152, 153, 154 жəне 155-2-баптардың тақырыптары мынадай редакцияда жазылсын: «68-бап. Стратегиялық жоспарлардың жобаларын немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобаларын, бюджеттік бағдарламалардың жобаларын жəне бюджеттік өтінімдерді қарау»; «8-бөлім. Бюджеттік инвестициялар жəне концессиялық жобалар»; «30-тарау. Бюджеттiк инвестицияларды жəне концессиялық жобаларды жоспарлау»; «151-бап. Бюджеттiк инвестициялар жəне концессиялық жобалар туралы жалпы ережелер 152-бап. Инвестициялық ұсыныстарды əзiрлеу 153-бап. Бюджеттiк инвестициялық жобаларды жоспарлау 154-бап. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестицияларды жоспарлау»; «155-2-бап. Концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу»; 155-3-баптың тақырыбындағы «сүйемелдеу» деген сөз «қолдау» деген сөзбен ауыстырылып, 155-4-баптың тақырыбы алып тасталсын; 156-баптың, 31-тараудың, 158 жəне 230-баптардың тақырыптары мынадай редакцияда жазылсын: «156-бап. Мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау негіздері»; «31-тарау. Бюджеттік инвестициялар мен концессиялық жобаларды жүзеге асыру»; «158-бап. Концессиялық жобаларды іске асыру»; «230-бап. Мемлекет кепiлгерлiктерiн беру немесе олардың көлемiн ұлғайту үшiн концессиялық жобаларды iрiктеу»; мынадай мазмұндағы 243-1-баптың тақырыбымен толықтырылсын: «243-1-бап. 2014, 2015 қаржы жылдарына арналған бюджеттерді əзірлеу, бекіту жəне нақтылау ерекшеліктері»; 2) 3-баптың 1-тармағында: 16) жəне 17) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «16) бюджеттік инвестициялар – бюджеттік инвестициялық жобаларды іске асыру жолымен заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарын қалыптастыруға жəне (немесе) ұлғайтуға, мемлекеттің активтерін құруға бағытталған республикалық немесе жергілікті бюджеттен қаржыландыру; 17) бюджеттік инвестициялық жоба – жаңа объектілерді құруға (салуға) не қолда барларын реконструкциялауға, сондай-ақ ақпараттық жүйелерді құруға, енгізуге жəне дамытуға бағытталған, белгілі бір уақыт кезеңі ішінде бюджет қаражаты есебінен бюджеттік бағдарлама əкімшісі тікелей іске асыратын жəне аяқталған сипаттағы іс-шаралар жиынтығы;»; мынадай мазмұндағы 29-3) тармақшамен толықтырылсын: «29-3) заңды тұлғаның жарғылық капиталын қалыптастыру жəне (немесе) ұлғайту арқылы
бюджеттік инвестициялар – заңды тұлғаның жарғылық капиталын республикалық немесе жергілікті бюджеттен қалыптастыру жəне (немесе) ұлғайту арқылы оны дамытуға бағытталған іс-шараларды іске асыру;»; 30) жəне 30-1) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «30) инвестициялық ұсыныс – тиісті іс-шаралар жиынтығын қоса алғанда, стратегиялық мақсатқа қол жеткізу үшін мемлекеттік, салалық бағдарламаларды жəне аумақтарды дамыту бағдарламаларын іске асыру шеңберінде мемлекеттік инвестициялық жобаларды іске асырудың орындылығын негіздейтін, оған қол жеткізу жолдарын жəне ықтимал қаржыландыру тəсілдерін көрсететін, бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері əзірлейтін тұжырымдамалық ұсыныс; 30-1) инвестициялық ұсыныстың экономикалық қорытындысы – салалық сараптаманың қорытындысы жəне Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сəйкес талап етілетін сараптамалардың басқа да қорытындылары негiзінде жүргiзiлетiн, пайдалар мен шығындар талдауын пайдалана отырып, инвестициялық ұсыныста берілген ақпаратты кешенді бағалау;»; мынадай мазмұндағы 33-1) жəне 57-1) тармақшалармен толықтырылсын: «33-1) концессиялық жоба – Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына жəне «Концессиялар туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес шектеулі уақыт кезеңі ішінде іске асырылатын жəне аяқталған сипаттағы концессияны жүзеге асыру жөніндегі іс-шаралар жиынтығы;»; «57-1) мемлекеттік инвестициялық жоба – бюджеттік инвестицияларды жүзеге асыру жəне концессиялық жобаларды іске асыру арқылы мемлекеттің стратегиялық мақсаттарына қол жеткізуге бағытталған іс-шаралар кешені;»; 3) 4-баптың 6) жəне 14) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «6) нəтижелілік қағидаты – мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарларында жəне (немесе) бюджеттік бағдарламаларында көзделген тікелей жəне түпкілікті нəтижелерге қол жеткізуге бағдарланған бюджетті əзірлеу жəне атқару;»; «14) бюджет қаражатының атаулылық жə не нысаналы сипаты қағидаты – бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтай отырып, бюджет қаражатын мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарларында жəне (немесе) бюджеттік бағдарламаларында, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің жарғылық капиталына қатысу арқылы бюджеттік инвестициялардың қаржылықэк он оми к алық н егізд емелерін де к өзд елген нəтижелердің көрсеткіштеріне қол жеткізуге бағыттауы жəне пайдалануы.»; 4) 32-бапта: 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «2. Бюджеттік бағдарламаларды бюджеттік бағдар ламалардың əкімшісі əзірлейді жəне оларды мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық жəне (немесе) жергiлiктi уəкiлеттi органдармен келісу бойынша бюджеттік бағдарламалардың əкімшісі бекітеді. Бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері жоспарлы кезеңге арналған жоспарланатын бюджет қаражатының көлемдері, нəтижелілік жəне тиімділік көрсеткіштері бар бюджеттік бағдарламаларды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган айқындайтын тəртіппен əзірлейді.»; мынадай мазмұндағы 5-1 жəне 5-2-тармақтармен толықтырылсын: «5-1. Төмен тұрған бюджеттерге берілетін нысаналы трансферттер бойынша нəтиже көрсеткіштері жоғары тұрған бюджеттен нысаналы трансферттер есебінен ісшараларды іске асыруға бағытталған тиісті жергілікті бюджеттік бағдарламалар бойынша көрсетіледі. 5-2. Əрбір бюджеттік бағдарламаға бюджеттік бағдарламаның жоспарлануы мен орындалуын қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің лауазымды адамы – бюджеттік бағдарламаның басшысы бекітіледі. Бюджеттік бағдарламаның басшысы бюджеттік бағдарламаны сапасыз жоспарлағаны жəне оның нəтижелеріне қол жеткізбегені үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады.»;
5) 37-бап мынадай редакцияда жазылсын: «37-бап. Бюджеттік инвестицияларды жүзеге асыруға бағытталған бюджеттік бағдарламалар Бюджеттік инвестициялар бюджеттік инвестициялық жобаларды іске асыру жəне заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу арқылы жүзеге асырылады.»; 6) 44-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «4. Нысаналы трансферттер мен бюджеттік кредиттердiң нысаналы мақсатқа сай пайдаланылмаған сомалары мемлекеттiк қаржылық бақылау органының актiсiне сəйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тəртiппен бақылау актiсiне қол қойылғаннан кейiн үш айдан кешіктірілмей, осы трансферттер мен кредиттердi бөлген жоғары тұрған бюджетке міндетті түрде қайтарылуға жатады.»; 7) 45-бап мынадай мазмұндағы 4-1 жəне 4-2-тармақтармен толықтырылсын: «4-1. Жалпы сипаттағы трансферттер көлемдері туралы заңға (облыстық мəслихат шешіміне) мыналар: жергілікті бюджеттен шығыстардың жекелеген бағыттарын қаржыландырудың ең төмен көлемдері; қаржыландыру көлемдерін көрсете отырып, облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана бойынша алғанда жалпы сипаттағы трансферттер көлемдерін айқындау кезінде жергілікті бюджеттер шығыстарының базасына қосымша енгізілген ісшаралар қоса беріледі. Шығыстардың бағыттары мен оларды қаржыландырудың ең төмен көлемдерін облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың бюджетінен – мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган, облыстық бюджеттен, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджетінен мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті орган айқындайды. Жергілікті бюджеттен қаржыландырылуының ең төмен көлемдері белгіленетін шығыстар бағыттары олардың басымдылығы мен əлеуметтік маңыздылығы ескеріле отырып айқындалады. 4-2. Жергілікті атқарушы органдар жергілікті бюджеттен шығыстардың жекелеген бағыттарын жалпы сипаттағы трансферттер көлемдері туралы заңда (облыстық мəслихат шешімінде) белгіленген ең төмен көлемдерден төмен көлемде қаржыландырған жағдайда, белгіленген сома мен төленген сома арасындағы айырма өткен қаржы жылының қорытындылары бойынша ағымдағы қаржы жылының 1 наурызынан кешіктірілмей жоғары тұрған бюджетке қайтарылуға жатады. Жергілікті атқарушы органдар жергілікті бюджеттен шығыстардың жекелеген бағыттарын жалпы сипаттағы трансферттер көлемдері туралы заңда (облыстық мəслихат шешімінде) белгіленген көлемдерден төмен көлемде қаржыландырған жағдайда, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың əкімдері Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады.»; 8) 46-бап мынадай мазмұндағы 5-1-тармақпен толықтырылсын: «5-1. Жоғары тұрған бюджеттен төмен тұрған бюджеттерге нысаналы даму трансферттері бюджеттік инвестицияларды төмен тұрған жергілікті бюджеттен қоса қаржыландыру шартымен бөлінеді.»; 9) 53-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы баптың 1-тармағында көрсетілген бағыттар бойынша бюджеттiк инвестициялық жобаларға, Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік концессиялық мiндеттемелерін орындауға, халықаралық ынтымақтастыққа, қолданбалы ғылыми зерттеулерге жəне нормативтік-əдістемелік қамтамасыз етуге;»; 10) 54-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы баптың 1-тармағында көрсетілген бағыттар бойынша бюджеттiк инвестициялық жобаларға, жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық мiндеттемелерін орындауға;»; 11) 55-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы баптың 1-тармағында көрсетілген бағыттар
(Жалғасы 8-бетте).
8
www.egemen.kz
(Жалғасы. Басы 7-бетте). бойынша бюджеттiк инвестициялық жобаларға, жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық мiндеттемелерін орындауға;»; 12) 56-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы баптың 1-тармағында көрсетілген бағыттар бойынша бюджеттiк инвестициялық жобаларға, жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық мiндеттемелерін орындауға;»; 13) 58-бап мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын: «1-1) бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттері жəне жаңа бастамаларға арналған лимиттер бойынша ұсыныстар əзірлеу;»; 14) 62-бапта: 2-тармақтың екінші бөлігі алып тасталсын; 4-тармақта: үшінші бөлік алып тасталсын; бесінші бөліктегі «аудан (облыстық маңызы бар қала ) бюджетінен» деген сөздер «жергілікті бюджеттен» деген сөздермен ауыстырылсын; 5-тармақ алып тасталсын; 6-тармақтың екінші бөлігі алып тасталсын; 15) 63-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Операциялық жоспар бюджеттік бағдарламалар нəтижелерінің көрсеткіштерімен өзара байланыста стратегиялық жоспарға сəйкес мемлекеттік органның ағымдағы қаржы жылындағы нақты іс-шараларын, мемлекеттік органның бекітілген мақсаттарына, міндеттеріне жəне олардың қызметі нəтижелерінің көрсеткіштеріне қол жеткізу жөніндегі осы іс-шаралардың жауапты орындаушылары мен оларды жүзеге асыру мерзімдерін қамтитын құжатты білдіреді.»; 16) мынадай мазмұндағы 65-1-баппен толықтырылсын: «65-1-бап. Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттері, жаңа бастамаларға арналған лимиттер Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттерін, жаңа бастамаларға арналған лимиттерді мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық жəне жергілікті уəкілетті органдар елдің (өңірдің) əлеуметтікэкономикалық дамуы мен республикалық жəне жергілікті бюджеттердің болжамды көрсеткіштері, бюджет қаражатын жұмсаудың басым бағыттары, жоспарлы үш жылдық кезеңге арналған тиісті бюджет тапшылығының мөлшері негізінде айқындайды. Шығыстар лимиттері бюджеттік бағдарламалардың əрбір əкімшісі үшін айқындалады. Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттері, жаңа бастамаларға арналған лимиттер тиісті бюджеттік комиссияның ұсыныстары ескеріле отырып айқындалады. Мақұлданған лимиттер ағымдағы жылдың 1 мамырына дейін бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің назарына жеткізіледі. Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттерін, жаңа бастамаларға арналған лимиттерді айқындау тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.»; 17) 66-бап мынадай редакцияда жазылсын: «66-бап. Бюджет шығыстарын жоспарлау үшін бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері ұсынатын құжаттар 1. Республикалық бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері бюджет шығыстарын жоспарлау үшін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті органға ағымдағы қаржы жылының 15 мамырына дейінгі мерзімде стратегиялық жоспарлардың жобаларын немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобаларын, бюджеттік өтінімдерді жəне бюджеттік бағдарламалардың жобаларын ұсынады. 2. Стратегиялық жоспарлар əзірлемейтін бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық жəне жергілікті уəкілетті органдарға ағымдағы қаржы жылының 15 мамырына дейінгі мерзімде бюджеттік өтінімдерді жəне бюджеттік бағдарламалардың жобаларын ұсынады. 3. Осы бапта көрсетілген құжаттардың нəтижелеріне бағалау жүргізілген жағдайда, бағалау нəтижелері қоса беріледі.»; 18) 67-бапта: мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын: «1-1. Бюджеттік өтінім бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің шығыстары лимиттерінің, жаңа бастамаларға арналған лимиттердің негізінде жəне шегінде жасалады.»; 3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «3. Тұрақты сипаттағы шығыстар, күрделі шығыстар, сондай-ақ басталған (жалғасатын) бюджеттік инвестициялық жобаларға жəне қабылданған мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді орындауға арналған шығыстар базалық шығыстар болып табылады.»; 6-тармақта: 1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «1) бюджеттiк бағдарламалар əкiмшiсiнiң əрбiр бюджеттiк бағдарламасы бойынша шығыстар түрлерi бойынша есеп-қисаптар;»; мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын: «4-1) ағымдағы қаржы жылының бірінші тоқсанының қорытындылары бойынша нысаналы даму трансферттерін қоса алғанда, бюджеттік инвестициялық жобалар мониторингінің қорытындылары жөніндегі есеп;»; мынадай мазмұндағы 12-1-тармақпен толықтырылсын: «12-1. Бюджеттік өтінімнің негізділігі жəне бюджеттік өтінімге қатысты есеп-қисаптардың анықтығы үшін бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің басшысы Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады. Нысаналы салым салуға бағытталған бюджеттік бағдарламалар бойынша бюджеттік өтінімнің негізділігі жəне бюджеттік өтінімге қатысты есеп-қисаптардың анықтығы үшін дербес білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады.»; 19) 68-бап мынадай редакцияда жазылсын: «68-бап. Стратегиялық жоспарлардың жобаларын немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобаларын, бюджеттік бағдарламалардың жобаларын жəне бюджеттік өтінімдерді қарау 1. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган есепті қаржы жылындағы бюджеттің атқарылуын талдау нəтижелерін, сондай-ақ жетекшілік ететін саладағы (аядағы) стратегиялық мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу жəне оларды іске асыру жəне бюджет қаражатын басқару жөніндегі мемлекеттік орган қызметінің тиімділігін бағалау нəтижелерін ескере отырып: 1) стратегиялық жоспарлардың жобаларын немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобаларын олардың стратегиялық жəне бағдарламалық құжаттарға, елдің əлеуметтікэкономикалық даму болжамына, Қазақстан Республикасының бюджет жəне өзге де заңнамасына сəйкес келуі тұрғысынан; 2) бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджеттік өтінімдерін олардың Қазақстан Республикасының бюджет жəне өзге де заңнамасына, əлеуметтік-экономикалық даму болжамына, қолданыстағы заттай нормаларға жəне стратегиялық жоспарлардың жобаларына немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобаларына сəйкес келуі тұрғысынан; 3) стратегиялық жоспарлар əзірлейтін бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджеттік бағдарламалар жобаларының көрсеткіштерін олардың стратегиялық мақсаттармен, стратегиялық бағыттардың міндеттерімен өзара байланысы тұрғысынан; 4) стратегиялық жоспарлар əзірлемейтін бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджеттік бағдарламалары жобаларының көрсеткіштерін олардың бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің функцияларына,
өкілеттіктеріне, қызметінің бағыттарына сəйкес келуі тұрғысынан қарайды. 2. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті орган есепті қаржы жылындағы бюджеттің атқарылуын талдау жəне бюджет қаражатын басқару жөніндегі мемлекеттік орган қызметінің тиімділігін бағалау нəтижелерін ескере отырып: 1) бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджеттік өтінімдерін олардың Қазақстан Республикасының бюджет жəне өзге де заңнамасына, əлеуметтік-экономикалық даму болжамына, аумақтарды дамыту бағдарламасының көрсеткіштеріне жəне қолданыстағы заттай нормаларға сəйкес келуі тұрғысынан; 2) бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджет тік бағдарламаларының жобаларын олардың бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің функцияларына, өкілеттіктеріне, қызметінің бағыттарына сəйкес келуі тұрғысынан қарайды. 3. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық жəне жергілікті уəкілетті органдар бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің стратегиялық жоспарларының жобаларын немесе стратегиялық жоспарларына өзгерістер мен толықтырулардың жобаларын, бюджеттік өтінімдерін, бюджеттік бағдарламаларының жобаларын қарау қорытындылары бойынша стратегиялық жоспарлардың жобалары немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобалары, бюджеттік өтінімдер жəне бюджеттік бағдарламалардың жобалары бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды тиісті бюджеттік комиссияның қарауына жібереді. 4. Бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері мен мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органдар арасындағы келіспеушіліктерді тиісті бюджеттік комиссия қарайды. Тиісті бюджеттік комиссия осы баптың 1, 2 жəне 3-тармақтарында көрсетілген материалдарды қарайды жəне олар бойынша ұсыныстар əзірлейді. 5. Бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері бюджеттік комиссияның ұсыныстарына сəйкес мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органдарға стратегиялық жоспарлардың пысықталған жобаларын немесе стратегиялық жоспарларға өзгерістер мен толықтырулардың жобаларын, бюджеттік бағдарламалардың жобаларын жəне бюджеттік өтінімдерді ұсынады. 6. Стратегиялық жоспарлар əзірлемейтін бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органдарға бюджеттік бағдарламалардың пысықталған жобаларын жəне бюджеттік өтінімдерді ұсынады.»; 20) 74-баптың 1-тармағы екінші бөлігінің 2-1) тармақшасындағы «стратегиялық жоспарлар əзiрлемейтiн бюджеттік бағдарламалар əкімшілері» деген сөздер «бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің» деген сөздермен ауыстырылсын; 21) 75-баптың 1-тармағының үшінші бөлігінде: 2) тармақша алып тасталсын; 2-1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «2-1) бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджеттік бағдарламаларының жобаларын;»; 22) 76-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «2. Негізділік қағидаты депутаттардың бюджет жобасына өзгерістер немесе толықтырулар енгізу туралы кез келген ұсыныстары осы түзетулерді енгізу қажеттілігін, оларға тиісті есеп-қисаптар мен аумақтарды дамыту бағдарламаларының көрсеткіштерін, сондай-ақ бюджеттік бағдарламаларда көзделген көрсеткіштерді түзету жөніндегі ұсыныстар қоса беріле отырып, олардың əлеуметтік-экономикалық даму басымдықтарына сəйкестігінің жазбаша баяндалып берілуге тиіс екендігін білдіреді.»; 23) 79-баптың 2-тармағында: екінші бөліктің 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «3) мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді республикалық бюджеттен қаржыландыруды талап ететін жоспарлы кезеңге арналған концессиялық жобалардың тізбесі;»; үшінші бөліктің 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «3) мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді жергілікті бюджеттен қаржыландыруды талап ететін жоспарлы кезеңге арналған концессиялық жобалардың тізбесі;»; 24) 84-бап мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын: «6-1) бюджеттік бағдарламалар;»; 25) 88-бапта: 1-тармақ 8) тармақшадағы «байланысты операцияларды есепке алуға арналады.» деген сөздер «байланысты;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын: «9) Қазақстан Республикасы ратификациялаған мемлекеттік қарыздар туралы халықаралық шарттарға немесе байланысты гранттар туралы шарттарға сəйкес бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органда ашылған сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шотынан (бұдан əрі – сыртқы қарызды немесе байланысты грантты қайта айырбастау шоты) ұлттық валютаға қайта айырбасталатын үкіметтік сыртқы қарыздар немесе байланысты гранттар ақшаларын есепке жазуға жəне жұмсауға байланысты операцияларды есепке алуға арналады.»; 2-тармақ мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын: «Ақшаны бір мемлекеттік мекеменің кодынан басқа мемлекеттік мекеменің кодына аударуға жол берілмейді.»; 26) 89-баптың 1-тармағының 2) жəне 3) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «2) Қазақстан Республикасы ратификациялаған мемлекеттік қарыздар туралы немесе байланысты гранттар бойынша халықаралық шартта айтылған, екінші деңгейдегі банкте немесе бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органда шетел валютасында ашылатын, үкіметтік сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың аванстық төлемдері арқылы жаңартылатын сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шоты; 3) ұлттық (шетелдік) валютада төлемдерді жүзеге асыру үшін екінші деңгейдегі банкте немесе бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органда ашылатын сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шотына арналған шот;»; 27) 91-баптың 2-тармағының бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Сыртқы қарыздардың немесе байланысты гранттардың арнайы шоттарына жəне сыртқы қарыздардың немесе байланысты гранттардың арнайы шоттарына арналған шоттарға түсетін түсімдерді қоспағанда, бюджетке шетел валютасында түсетін, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органның шоттарына шетел валютасында есепке жазған түсімдер қайта айырбасталуға жəне бірыңғай қазынашылық шотқа есепке жазылуға тиіс.»; 28) 98-баптың 3-тармағының бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Инкассолық өкімдерді бірыңғай қазынашылық шотқа жəне бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органға ашылған шетел валютасындағы шоттарға, сыртқы қарыздардың немесе байланысты гранттардың арнайы шоттарына, сыртқы қарыздардың немесе байланысты гранттардың арнайы шоттарына арналған шоттарға, тиісті бюджеттердің, Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының, ақшаны уақытша орналастырудың, сыртқы қарыздарды немесе байланысты гранттарды қайта айырбастаудың қолма-қол ақшаны бақылау шоттарына ұсынуға жол берілмейді.»; 29) 99-бап мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын: «2-1. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органда ашылған сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шотынан сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың қайта айырбастау шотына қайта айырбасталған ұлттық валютадағы ақшаны мемлекеттік мекеме бес жұмыс күні ішінде мақсаты бойынша
7 желтоқсан 2013 жыл
пайдалануға тиіс. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті органда ашылған сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шотынан сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шотына арналған шотқа қайта айырбасталған шетел валютасындағы ақшаны мемлекеттік мекеме бес жұмыс күні ішінде мақсаты бойынша пайдалануға тиіс. Ұлттық немесе шетел валютасындағы пайдаланылмаған не толық пайдаланылмаған ақша көрсетілген мерзім өткен соң ақшасы ұлттық немесе шетел валютасына қайта айырбасталған сыртқы қарыздың немесе байланысты гранттың арнайы шотына соманы шетел валютасында кейіннен қалпына келтіре отырып айырбасталуға тиіс.»; 30) 104-бапта: 4-тармақ 5) тармақшадағы «сомаларын қайтаруға пайдаланылуы мүмкін.» деген сөздер «сомаларын қайтаруға;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 6) тармақшамен толықтырылсын: «6) жалпы сипаттағы трансферттер көлемдері туралы заңда (облыстық мəслихаттың шешімінде) белгіленген шығыстардың жекелеген бағыттарына белгіленген жəне төленген сома арасындағы айырма соманы қаржы жылының қорытындылары бойынша жергілікті атқарушы органдардың қайтаруына пайдаланылуы мүмкін.»; мынадай мазмұндағы 6-1-тармақпен толықтырылсын: «6-1. Бюджет қаражаты толық игерілген кезде бюджеттік бағдарламаның нəтижелеріне қол жеткізбегені үшін бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің бірінші басшысы Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады.»; 31) 105-бап «үшін» деген сөзден кейін «, оның ішінде бөлінген бюджет қаражаты толық игерілген кезде,» деген сөздермен толықтырылсын; 32) 111-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын: «2-1) осы Кодекстің 42-бабының 3-тармағында көзделген;»; 33) 113-баптың 2-тармағында: 2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «2) мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарлары мен бюджеттік бағдарламалары нəтижелері көрсеткіштерінің өзара байланысының болуын жəне оларға қол жеткізілу дəрежесін талдауды;»; мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын: «3-1) стратегиялық жоспарлардың Мемлекеттік жоспарлау жүйесінің жоғары тұрған құжаттарымен өзара байланысының болуын талдауды;»; 34) 124-баптың 1-тармағы 2) тармақшасының тоғызыншы абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «бюджеттік бағдарламаларды іске асыру туралы есепті;»; 35) 126-баптың 2-тармағының үшінші абзацындағы «уəкілеттік берген органдарға;» деген сөздер «уəкілеттік берген органдарға ұсынады.» деген сөздермен ауыстырылып, төртінші абзац алып тасталсын; 36) 129-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) облыстық бюджеттің, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерінің түсімдер бойынша атқарылуы, жүргізілген бюджеттік мониторинг жəне нəтижелерді бағалау негізінде жергілікті бюджеттік бағдарламалардың орындалуы туралы талдамалық есептен;»; 37) 131-баптың 2-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетінің түсімдер бойынша атқарылуы, жүргізілген бюджеттік мониторинг жəне оның нəтижелерін бағалау негізінде жергілікті бюджеттік бағдарламалардың орындалуы туралы талдамалық есептен;»; 38) 141-баптың 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «5) республикалық бюджет қаражатының, оның ішінде нысаналы трансферттер мен кредиттердің, байланысты гранттардың, мемлекеттік жəне мемлекет кепілдік берген қарыздардың, мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді орындауды қаржыландырудың, сондай-ақ мемлекеттің кепілгерліктері мен активтерінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес пайдаланылуын бақылауды жүзеге асырады;»; 39) 142-бапта: 4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «4) аумақтарды дамыту бағдарламаларының жəне бюджеттік бағдарламалардың іске асырылуын бағалауды жүзеге асырады;»; мынадай мазмұндағы 9-1) тармақшамен толықтырылсын: «9-1) жалпы сипаттағы трансферттер көлемдері туралы заңға (облыстық мəслихат шешіміне) сəйкес шығыстардың жекелеген бағыттарын жергілікті бюджеттен қаржыландыру көлемін бақылауды жүзеге асырады;»; 40) 143-баптың 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «4) объектілерді концессияға беру, бюджеттік кредиттерді, мемлекеттік концессиялық міндеттемелердің орындалуын қаржыландыруды, мемлекеттік кепілдіктер мен мемлекет кепілгерліктерін, байланысты гранттарды жəне мемлекет активтерін беру шарттары мен рəсімдерінің сақталуын бақылауды, сондай-ақ олардың Қазақстан Республикасы заңнамасына сəйкес пайдаланылуын бақылауды жүзеге асырады;»; 41) 144-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 9-4) тармақшамен толықтырылсын: «9-4) объектіге бару құқығымен нысаналы даму трансферттерін іске асыруды қоса алғанда, бюджеттік инвестициялардың іске асырылуын бақылауды жүзеге асырады;»; 42) 8-бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «8-бөлім. Бюджеттік инвестициялар жəне концессиялық жобалар»; 43) 30-тарау мынадай редакцияда жазылсын: «30-тарау. Бюджеттiк инвестицияларды жəне концессиялық жобаларды жоспарлау 151-бап. Бюджеттiк инвестициялар жəне концессиялық жобалар туралы жалпы ережелер 1. Мемлекеттік инвестициялық жобалар мынадай түрлерге бөлінеді: 1) бюджеттiк инвестициялар; 2) концессиялық жобалар. Мемлекеттік инвестициялық жобаларды жоспарлау мемлекеттік, салалық бағдарламаларды жəне аумақтарды дамыту бағдарламаларын іске асыру шеңберінде инвестициялық ұсынысқа экономикалық қорытынды негізінде жүзеге асырылады. 2. Бюджеттік инвестициялар мен концессиялық жобалар республикалық жəне жергілікті болып бөлінеді. 3. Мыналар: 1) бюджеттiк инвестициялар мен концессиялық жобаларды жүзеге асыру нəтижесiнде алынған мүлiкке туындайтын меншiк (республикалық немесе коммуналдық) құқығына байланысты республикалық немесе жергiлiктi ретіндегі меншік түрі бойынша критерий; 2) пайда алушылар бойынша, егер экономикалық пайда алушылар екi жəне одан да көп облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың субъектiлерi болып табылса – республикалық, егер экономикалық пайда алушылар бiр облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың субъектiлерi болып табылса – жергiлiктi ретіндегі критерий республикалық жəне жергiлiктi бюджеттiк инвестициялар мен концессиялық жобаларды айқындау критерийлері болып табылады. 4. Бюджеттiк инвестицияларды жəне концессиялық жобаларды республикалық ретінде айқындау үшiн олардың осы баптың 3-тармағында көрсетілген критерийлердің бiрiне сəйкестiгi жеткiлiктi болады. 5. Жергiлiктi бюджеттiк инвестициялар мен концессиялық жобаларды облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жəне аудандық (облыстық маңызы бар қалалардың) деп сыныптау осы баптың 3-тармағында көзделген критерийлердің негiзiнде жүзеге асырылады. 6. Республикалық бюджеттiк инвестицияларды орталық
мемлекеттiк органдар республикалық бюджет қаражаты есебiнен iске асырады. 7. Жергiлiктi бюджеттiк инвестицияларды жергiлiктi атқарушы органдар жергiлiктi бюджет қаражаты есебiнен iске асырады. 8. Бюджеттік инвестициялар: 1) техникалық жағынан күрделі жəне (немесе) бірегей жəне техникалық жағынан күрделі емес жəне (немесе) үлгілік болуы мүмкін объектілерді құруға (салуға) жəне реконструкциялауға, ақпараттық жүйелерді енгізуге жəне дамытуға; 2) квазимемлекеттік сектор субъектілерінің жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту арқылы саланы (салаларды) институционалдық дамытуға бағытталуы мүмкін. 9. Іске асыру көзі мен тəсілін айқындау критерийлері: 1) бюджеттік инвестицияларды немесе концессиялық жобаларды іске асыруда артықшылықты таңдау критерийі жекеше сектордың, квазимемлекеттік сектордың субъектілері немесе мемлекеттік орган (бюджеттік бағдарлама əкімшісі) арасындағы инвестицияларды іске асыру жəне басқару тиімділігінің көрсеткіштері негізінде жүзеге асырылады; 2) қаржыландыру тетіктері бойынша критерий пайдалар мен шығындарды талдау негізінде жоспарланатын іс-шараның мүмкіндіктері негізге алына отырып, оларды қаржыландыру көздері мен тəсілдеріне сəйкес айқындалады. 10. Мыналар: 1) республикалық бюджет; 2) жергілікті бюджет бюджеттік инвестицияларды қаржыландыру көздері болып табылады. 11. Мемлекеттік инвестициялық жобаларды бюджеттен қаржыландыру тəсілдері: 1) бюджеттік инвестициялық жобаны қаржыландыру; 2) бюджеттік инвестициялық жобаны бюджеттік кредиттеу; 3) заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту; 4) қаржы агенттіктерінің мемлекеттік инвестициялық саясатты іске асыруын бюджеттік кредиттеу; 5) мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді орындау. 12. Мемлекеттік инвестициялық жобаны қаржыландыру тетіктері бюджеттік инвестициялар көздерін жəне мемлекеттік инвестициялық жобаларды қаржыландыру тəсілдерін қамтиды. 13. Аса маңызды жəне жедел іске асыруды талап ететін міндеттерді іске асыруға бағытталған, осы Кодекстің 153 жəне 154-баптарында белгіленген жоспарлау кезеңдерінен өтпеген бюджеттік инвестициялар Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсынысы болған кезде республикалық бюджет жобасына енгізіледі. Бұл ретте бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсынысы алынған күннен бастап республикалық бюджетті нақтылауға немесе түзетуге дейін осы Кодекстің 153 жəне 154-баптарында көрсетілген тиісті құжаттаманы мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті органға ұсынуға міндетті. Тиісті құжаттама белгіленген мерзімде ұсынылмаған жағдайда, бюджеттік инвестициялар нақтылау немесе түзету кезінде республикалық бюджеттен алып тасталады. Бұл ретте көрсетілген бюджеттік инвестицияларды іске асыруға көзделген сомалар бюджеттік бағдарламалардың тиісті əкімшісінің басқа бюджеттік инвестициялары арасында қайта бөлінуі мүмкін. Аса маңызды жəне жедел іске асыруды талап ететін міндеттерді іске асыруға бағытталған, Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсыныстары бар бюджеттік инвестицияларды қарау жəне іріктеу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. Егер аса маңызды жəне жедел іске асыруды талап ететін міндеттерді іске асыруға бағытталған республикалық бюджеттік инвестициялар бойынша осы Кодекстің 153 жəне 154-баптарында көрсетілген құжаттар ұсынылғаннан кейін олардың құны тиісті жоспарлы кезеңге арналған республикалық бюджет туралы заңда көзделген сомадан асып кететін жағдайда, бюджеттік инвестициялардың жалпы құны жоспарлы кезеңге арналған бюджетке белгіленген тəртіппен нақтылау жүргізу жолымен жаңа бастамаларға бюджеттік бағдарлама шығыстары есебінен ұлғайтылады. Егер аса маңызды жəне жедел іске асыруды талап ететін міндеттерді іске асыруға бағытталған республикалық бюджеттік инвестициялар бойынша осы Кодекстің 153 жəне 154-баптарында көрсетілген құжаттар ұсынылғаннан кейін олардың құны тиісті жоспарлы кезеңге арналған республикалық бюджет туралы заңда көзделген сомадан аз болған жағдайда, онда қалған сома бюджеттік бағдарламалардың тиісті əкімшісінің бір бюджеттік бағдарламасы шегінде бюджеттік инвестициялар арасында қайта бөлінеді не бюджетті белгіленген тəртіппен түзету не нақтылау жолымен алып тасталады. 14. Бюджеттік инвестицияларды жоспарлау жəне іске асыру тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 152-бап. Инвестициялық ұсыныстарды əзiрлеу 1. Инвестициялық ұсыныстарды бюджеттiк бағдарламалардың əкiмшiлерi əзiрлейді жəне мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органға енгізеді. 2. Инвестициялық ұсыныстар салалық сараптамадан өткiзiлуге жатады. 3. Бюджеттiк бағдарламалардың əкiмшiлерi ұсынылатын инвестициялық ұсыныстардың негізділігі үшін Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылықта болады. 4. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті орган инвестициялық ұсынысқа экономикалық қорытынды дайындайды. Мемлекеттік инвестициялық жобаларды бюджеттен қаржыландырудың ықтимал түрлері мен тəсілдерін айқындау мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның экономикалық қорытындысының нəтижесі болып табылады. 5. Бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның экономикалық қорытындысына сəйкес Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен инвестициялық жобаны дайындау бойынша іс-шаралар өткізеді. 6. Инвестициялық ұсынысты əзірлеу жəне түзету, оған қажетті сараптамаларды жүргізу жəне бюджеттік инвестицияларды іріктеу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 153-бап. Бюджеттiк инвестициялық жобаларды жоспарлау 1. Бюджеттiк инвестициялық жобаларды жоспарлау мынадай үш кезеңде жүзеге асырылады: 1) инвестициялық ұсыныстарды əзірлеу жəне оларға сараптамалар жүргізу; 2) техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеуді талап етпейтін жобаларды қоспағанда, бюджеттiк инвестициялық жобалардың техникалық-экономикалық негіздемелерін əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу; 3) бюджеттi əзiрлеу сатысында бюджеттiк инвестициялық жобаларды iрiктеу. 2. Аса маңызды жəне жедел іске асыруды талап ететін міндеттерді іске асыруға бағытталған, Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсыныстары бар бюджеттік инвестициялық жобалар бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің республикалық бюджетті нақтылауға немесе түзетуге дейін жетіспейтін құжаттаманы ұсынуы туралы кейінге қалдыру шартымен бюджет жобасына енгізіледі. 3. Бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органға бюджеттік инвестициялық жобаны іске асырудың орындылығы туралы мемлекеттік инвестициялық жобаның инвестициялық ұсынысына экономикалық қорытынды негізінде техникалықэкономикалық негіздемелер енгізеді. 4. Үлгілік жобалар, үлгілік жобалық шешімдер жəне
қайталап қолданылатын жобалар бойынша құрылысы көзделіп отырған, техникалық жағынан күрделі болып табылмайтын жобалар бойынша техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеу талап етілмейді. Техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеуді талап етпейтін жобалардың тізбесін сəулет, қала құрылысы жəне құрылыс істері жөніндегі уəкілетті орган əзірлейді жəне оны Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді. 5. Бюджеттік инвестициялық жобаны қарауды жəне іріктеуді мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті орган Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын бюджеттік инвестициялық жобаның техникалық-экономикалық негіздемесін əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу тəртібіне сəйкес əзірленген техникалық-экономикалық негіздеме негізінде жүзеге асырады. Үлгілік жобалар, үлгілік жобалық шешімдер жəне қайталап қолданылатын жобалар бойынша құрылысы көзделіп отырған, техникалық жағынан күрделі болып табылмайтын жобаларды қарау жəне іріктеу инвестициялық ұсынысты қарау кезеңінде жүзеге асырылады. 6. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті орган бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің бюджеттік инвестициялық жобаларын қарайды жəне бюджеттік бағдарламалар əкімшісіне олар бойынша экономикалық қорытынды жібереді. 7. Осы Кодекстің 151-баптың 13-тармағында көрсе тілген жағдайларды қоспағанда, бюджеттік инвестициялық жобаларды бюджет жобасына енгізу үшін: бюджеттік инвестициялық жобаны одан əрі іске асырудың орындылығы туралы мемлекеттік инвестициялық жобаның инвестициялық ұсынысына оң экономикалық қорытындының; техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеуді талап етпейтін жобаларды қоспағанда, бюджеттік инвестициялық жобаның белгіленген тəртіппен бекітілген техникалық-экономикалық негіздемесінің; тиісті бюджеттік комиссияның оң ұсынысының болуы негіз болып табылады. 8. Бюджеттік инвестициялық жобаның техникалықэкономикалық негіздемесі пайдалар мен шығындарды экономикалық талдау негізінде жүргізілетін бюджеттік инвестициялық жобаның жүзеге асырылатындығы мен тиімділігін зерделеу нəтижелерін қамтиды. Техникалық шешімдердің өзгеруіне жəне қосымша шығыстарға əкеп соғатын бюджеттік инвестициялық жобаның белгіленген техникалық-экономикалық параметрлері өзгерген жағдайда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес кейіннен қажетті сараптамалар жүргізіле отырып, бюджеттік инвестициялық жобаның техникалық-экономикалық негіздемесіне түзету жүргізіледі. 9. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық немесе жергілікті уəкiлеттi орган бюджеттік комиссиялар мақұлдаған, экономикалық қорытындысы бар инвестициялық ұсыныстарда қамтылған инвестициялық жобалар бойынша бюджеттiк инвестициялық жобалардың тiзбесiн қалыптастырады, олардың техникалықэкономикалық негiздемелерін əзiрлеу немесе түзету, сондай-ақ, оларға қажетті сараптамалар жүргізу мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық немесе жергілікті уəкiлеттi органның тиiстi бөлiнетiн бюджеттiк бағдарламасының қаражаты есебiнен жүзеге асырылады. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның бөлінетін бюджеттік бағдарламасы бойынша техникалық-экономикалық негіздемені əзірлеуге бөлінген қаражаттың игерілу кезеңі бір жылдан асатын, бірақ тиісті бюджеттік комиссияның ұсынысында айқындалған мерзімнен аспайтын мерзімді құрауы мүмкін. 10. Бюджеттік инвестициялық жобаның белгіленген техникалық-экономикалық параметрлерін растау үшін техникалық-экономикалық негіздеме Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген экономикалық жəне басқа да сараптамалардан өтуге жатады. 11. Осы бапта белгіленген рəсімдерді сақтамай, тиісті бюджетте бекітілген іске асырылатын бюджеттік инвестициялық жобалар бойынша экономикалық сараптама мен қорытынды талап етілмейді. 12. Бюджеттік инвестициялық жобаның экономикалық сараптамасы салалық сараптаманың, Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес талап етілетін басқа да сараптамалардың негізінде жүргізіледі, сондайақ ол бюджеттік инвестициялық жобаны экономикалық талдауды кешенді бағалау болып табылады. 13. Басқа мемлекеттердің аумағында іске асыруға жоспарланып отырған, сондай-ақ құрылыс қызметін көздемейтін бюджеттік инвестициялық жобалардың экономикалық сараптамасы техникалық-экономикалық негіздеменің жəне оған салалық орган сараптамасының қорытындысы негізінде жүргізіледі. 14. Республикалық бюджеттік инвестициялық жобалардың экономикалық сараптамасын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлға жүзеге асырады. 15. Республикалық бюджеттік инвестициялық жобалар бойынша экономикалық қорытындыны Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғаның экономикалық сараптамасының қорытындысы негізінде мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган дайындайды. 16. Жергілікті бюджеттік инвестициялық жобалардың техникалық-экономикалық негіздемелерінің, сондай-ақ, республикалық бюджеттен берілетін кредиттер мен нысаналы даму трансферттері есебінен қаржыландыруға жоспарланатын жергілікті бюджеттік инвестициялық жобалардың экономикалық сараптамаларын жергілікті атқарушы органдар айқындайтын заңды тұлғалар жүзеге асырады. 17. Жергілікті бюджеттік инвестициялық жобалардың, сондай-ақ нысаналы даму трансферттері мен республикалық бюджеттен берілетін кредиттер есебінен қаржыландыруға жоспарланатын жобалардың экономикалық қорытындысын жергілікті атқарушы органдар айқындайтын заңды тұлғалардың экономикалық сараптамасының қорытындысы негізінде мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті органдар дайындайды. 18. Бюджеттік инвестициялық жобалардың экономикалық сараптамасын жүзеге асыру үшін айқындалған заңды тұлғалар бюджеттік инвестициялық жобаны іске асыру жөніндегі ұсынылатын шешімдердің экономикалық сараптамасының сапасы үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады. 19. Қажет болған жағдайда экономикалық сараптаманы жүзеге асыру үшін айқындалған заңды тұлғалар жүргізілген сараптамаларда қамтылмаған мəселелер бойынша қосымша сараптама жүргізуді талап етеді. 20. Экономикалық қорытындының нəтижелері бойынша бюджеттік инвестициялық жобаның техникалықэкономикалық негіздемесін бюджеттік бағдарламалар əкімшісі бекітеді. 21. Бюджеттік инвестициялық жобаларды, оның ішінде техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеу талап етілмейтін, сондай-ақ сметалық құнын ұлғайту болжанатын бюджеттік инвестициялық жобаларды қарау, іріктеу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 154-бап. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттiң қатысуы арқылы бюджеттiк инвестицияларды жоспарлау 1. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттiң қатысуы арқылы бюджеттiк инвестицияларды жоспарлау мынадай үш кезеңде жүзеге асырылады: 1) инвестициялық ұсыныстарды əзірлеу жəне оларға сараптамалар жүргізу; 2) қаржылық-экономикалық негіздемелерді əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу; 3) бюджетті əзірлеу сатысында заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы
(Жалғасы 9-бетте).
(Жалғасы. Басы 7-8-беттерде). бюджеттік инвестицияларды іріктеу. 2. Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органға заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестицияларды іске асырудың орындылығы туралы мемлекеттік инвестициялық жобаның инвестициялық ұсынысына экономикалық қорытынды негізінде қаржылықэкономикалық негіздемелер енгізеді. Бюджеттік инвестициялардың қаржылық-экономикалық негіздемесі заңды тұлғалардың жарғылық капиталына бюджет қаражатын салудың орындылығы, негізділігі жөніндегі мəліметтерді жəне нəтижесін бағалауды қамтитын құжатты білдіреді. Заңды тұлғаны дамыту мақсаттары үшін заңды тұлғаның жарғылық капиталын бюджет қаражаты есебінен ұлғайтуға жол беріледі. Іс-шараларды, техникалық-технологиялық шешімдерді толықтыруға жəне (немесе) өзгертуге, бекітілген ісшараларға көзделген шығыстарды ұлғайтуға əкеп соғатын, заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестициялардың белгіленген қаржылық-экономикалық параметрлері өзгерген жағдайда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес кейіннен қажетті сараптамалар жүргізіле отырып, бюджеттік инвестициялардың қаржылықэкономикалық негіздемесіне түзету жүргізіледі. Бюджеттік комиссияның қарауынсыз жəне ұсынуынсыз бюджеттік инвестициялардың түзетілген қаржылықэкономикалық негіздемесін бекітуге жол берілмейді. 3. Ұлттық холдингтер мен ұлттық басқарушы холдингтiң жарғылық капиталына мемлекеттiң қатысуы арқылы бюджеттiк инвестицияларды жүзеге асыру кезiнде көрсетілген заңды тұлғалар акцияларының мемлекеттiк топтамасын иелену жəне пайдалану құқықтары жоқ бюджеттiк бағдарламалардың əкiмшiлерi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiне сəйкес ұлттық холдингтер мен ұлттық басқарушы холдинг акцияларының эмиссиясын төлей алады. Республикалық бюджеттiк бағдарламалардың осы əкiмшiлерi тиiстi бюджеттiк бағдарламалардың жоспарлануын, негiздемесін жəне iске асырылуын, осы Кодекске сəйкес олар бойынша есептiлiкті, мониторингті жəне олардың нəтижелерін бағалауды қамтамасыз етедi. 4. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық немесе жергiлiктi уəкiлеттi орган, осы баптың 6-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің ұсынысы мен экономикалық қорытынды негізінде заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттiң қатысуы арқылы жоспарланатын бюджеттiк инвестицияларды iрiктеуді жүзеге асырады жəне қорытындыны тиісті бюджеттік комиссияның қарауына жібереді. 5. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы республикалық бюджет қаражаты есебінен жоспарланатын бюджеттік инвестициялар бойынша экономикалық қорытынды Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғаның экономикалық сараптамасының қорытындысы негізінде дайындалады. 6. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы іске асыруға жоспарланатын, аса маңызды жəне жедел іске асыруды талап ететін міндеттерді іске асыруға бағытталған, Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсыныстары бар бюджеттік инвестициялар Республикалық бюджеттік комиссияның оң ұсынысы алынған күннен бастап республикалық бюджетті нақтылауға немесе түзетуге дейін бюджеттік бағдарламалар əкімшілерінің жетіспейтін құжаттаманы ұсынуы туралы кейінге қалдыру шартымен бюджет жобасына енгізіледі. 7. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы іске асырылатын, осы бапта белгіленген рəсімдерді сақтамай, тиісті бюджетте бекітілген бюджеттік инвестициялар бойынша экономикалық сараптама мен қорытынды талап етілмейді. 8. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы республикалық бюджет қаражаты есебінен іске асыруға жоспарланатын бюджеттік инвестициялардың экономикалық сараптамасын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлға жүзеге асырады. 9. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемле кеттің қатысуы арқылы жергілікті бюджеттер қаражаты есебінен іске асыруға жоспарланатын бюджеттік инвестициялардың, сондай-ақ нысаналы даму трансферттері есебінен қаржыландыруға жоспарланатын бюджеттік инвестициялардың экономикалық қорытындысы жергілікті атқарушы органдар айқындайтын заңды тұлғалардың экономикалық сараптамасының қорытындысы негізінде дайындалады. 10. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы жергілікті бюджеттердің қаражаты есебінен іске асыруға жоспарланатын бюджеттік инвестициялардың экономикалық сараптамасын жергілікті атқарушы органдар айқындайтын заңды тұлғалар жүзеге асырады. 11. Жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестициялардың экономикалық сараптамасын жүзеге асыруға айқындалған заңды тұлғалар жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестицияларды іске асыру бойынша ұсынылатын шешімдердің экономикалық сараптамасының сапасына Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады. 12. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестициялар жөніндегі экономикалық қорытындының нəтижелері бойынша бюджеттік инвестициялардың қаржылықэкономикалық негіздемесін бюджеттік бағдарламалардың əкімшісі бекітеді. 13. Бюджеттік инвестициялардың қаржылық-экономикалық негіздемесін əзiрлеу немесе түзету, сондай-ақ заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттiң қатысуы арқылы iске асыруға жоспарланатын бюджеттiк инвестицияларды iрiктеу тəртiбi мен мерзiмдерiн Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 155-бап. Концессиялық жобаларды жоспарлау Концессиялық жобаларды жоспарлау концессиялық жобаны іске асырудың орындылығы туралы мемлекеттік инвестициялық жобаның инвестициялық ұсынысына экономикалық қорытынды негізінде мынадай үш кезеңде жүзеге асырылады: 1) концессиялық ұсыныстарды əзiрлеу жəне іріктеу; 2) концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамасын əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу; 3) концессия шартын жасасу. 155-1-бап. Концессиялық ұсыныстарды əзірлеу жəне іріктеу 1. Концессиялық ұсыныстарды əзірлеу жəне іріктеу Қазақстан Республикасының концессиялар туралы заңнамасына сəйкес жүзеге асырылады. Тиісті саланың уəкілетті мемлекеттік органдары жəне жергілікті атқарушы органдар, сондай-ақ концессиялық жобаларды консультациялық қолдауға Үкімет немесе жергілікті атқарушы органдар айқындаған заңды тұлғалар концессиялық ұсыныстардың негізділігі үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады. 2. Тиісті саланың уəкілетті мемлекеттік органдары немесе жергілікті атқарушы органдар республикалық жəне жергілікті маңызы бар концессиялық жобалар бойынша концессиялық ұсыныстарға талдау жүргізу жəне оларды пысықтау үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы орган айқындайтын заңды тұлғаларды тартады. 3. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган концессия мəселелері жөніндегі мамандандырылған ұйымның сараптамасы негізінде концессиялық ұсыныс бойынша қорытынды дайындайды. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті
9
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
орган бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің өтінімі негізінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге немесе түзетуге, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізуге концессиялық ұсыныстар бойынша қорытындыларды қалыптастырады жəне оларды Республикалық бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті орган бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің өтінімі жəне мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті органның қорытындысы негізінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге немесе түзетуге, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізуге концессиялық ұсыныстар бойынша қорытындыларды қалыптастырады жəне оларды тиісті бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 4. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті орган бюджеттік комиссиялар мақұлдаған, концессиялық ұсыныстарда қамтылған концессиялық жобалар бойынша концессиялық жобалардың тізбесін қалыптастырады, олардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу мем лекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның тиісті бөлінетін бюджеттік бағдарламасының қаражаты есебінен жүзеге асырылады. 155-2-бап. Концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу 1. Бюджеттік комиссиялар мақұлдаған, концессиялық ұсыныстарда қамтылған концессиялық жобалар бойынша концессиялық жобаның конкурстық құжаттамасының ажырамас бөлігі болып табылатын концессиялық жобалардың техникалық-экономикалық негіздемелерін əзірлеуді немесе түзетуді қамтитын концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеу немесе түзету жүзеге асырылады. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның бөлінетін бюджеттік бағдарламасы бойынша концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге немесе түзетуге бөлінген қаражаттың игерілу кезеңі бір жылдан асатын, бірақ тиісті бюджеттік комиссияның ұсынысында айқындалған мерзімнен аспайтын мерзімді құрауы мүмкін. 2. Концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуді немесе түзетуді қаржыландыру мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның тиісті бөлінетін бюджеттік бағдарламасының қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Республикалық концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге не түзетуге, осы баптың 7-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғалар тартылады. Жергілікті концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге немесе түзетуге, осы баптың 7-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, жергілікті атқарушы орган немесе Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғалар тартылады. 3. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган концессиялық жобаның конкурстық құжаттамасының ажырамас бөлігі болып табылатын концессиялық жобаның техникалық-экономикалық негіздемесін қамтитын концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамасын концессия мəселелері жөніндегі мамандандырылған ұйымға сараптамаға жібереді. 4. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган Қазақстан Республикасының концессиялар туралы заңнамасына сəйкес тиісті сараптамалардың негізінде концессиялық жобаның конкурстық құжаттамасы бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды Республикалық бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 5. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті орган Қазақстан Республикасының концессиялар туралы заңнамасына сəйкес тиісті сараптамалар мен келісулер негізінде концессиялық жобаның конкурстық құжаттамасы бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды тиісті бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 6. Конкурстық құжаттамаға тиісті бюджеттік комиссияның қарауынсыз мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қосуға жол берілмейді. 7. Əзірленген жобалау-сметалық құжаттамасы бар, сондай-ақ техникалық жағынан күрделі болып табылмайтын, үлгілік жобалар, үлгілік жобалық шешімдер жəне қайталап қолданылатын жобалар негізінде іске асырылатын жобалар бойынша техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеу талап етілмейді. Конкурстық құжаттаманы əзірлеу немесе түзету концессиялық жобаның концессиялық ұсыныста қамтылған маркетингтік, қаржылық-экономикалық параметрлері ескеріліп, қолда бар жобалау-сметалық құжаттаманы концессия объектісінің нақты алаңына байланыстыру арқылы жүзеге асырылады. 8. Концессиялық жобаның техникалық-экономикалық негіздемесін əзірлеуге немесе түзетуге, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізуге қойылатын талаптарды Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 155-3-бап. Концессиялық жобаларды консультациялық қолдау 1. Концессиялық жобаларды консультациялық қолдау Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тəртіппен мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның бөлінетін бюджеттік бағдарламасы шеңберінде жүзеге асырылады. 2. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті орган концессиялық жобаларды консультациялық қолдау жөнінде қызметтер көрсетуге арналған қорытындыны тиісті бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 3. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті орган бюджеттік комиссиялар мақұлдаған əрбір концессиялық жобаны консультациялық қолдау жөніндегі қызметтерді қаржыландыру көлемдері бойынша концессиялық жобаларды консультациялық қолдау жөніндегі қызметтердің тізбесін қалыптастырады, ол мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық немесе жергілікті уəкілетті органның тиісті бөлінетін бюджеттік бағдарламасының қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Республикалық концессиялық жобаларды консультациялық қолдауға қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғалар тартылады. Жергілікті концессиялық жобаларды консультациялық қолдауға қажет болған жағдайда жергілікті атқарушы орган немесе Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғалар тартылады. 156-бап. Мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау үшін негіздер Мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау концессия шарттарына қол қою жолымен жүзеге асырылады. Мыналардың: 1) болған жағдайда келіссөздер хаттамасының; 2) Қазақстан Республикасының концессиялар туралы заңнамасына сəйкес құрылған концессия жөніндегі комиссияның конкурс жеңімпазын айқындау туралы ұсыныстарының; 3) бюджеттік комиссияның мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау туралы ұсыныстарының болуы мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау үшін негіз болып табылады. Концессиялық жобаларды ұсыну, қарау жəне іріктеу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.»; 44) 31-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «31-тарау. Бюджеттік инвестициялар мен концессиялық жобаларды жүзеге асыру»; 45) 157-баптың 10 жəне 11-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын: «10. Республикалық бюджеттік инвестициялық жобалардың жəне республикалық бюджеттен нысаналы
даму трансферттері есебінен іске асырылатын жергілікті бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуы мониторингін республикалық бюджеттік бағдарламалар əкімшілері жүзеге асырады. Бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуы мониторингін жүргізу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. Бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуын бағалауды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган республикалық бюджеттік бағдарламалар əкімшілері мониторингінің қорытындылары бойынша жылдық есептің негізінде жүзеге асырады. Бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуын бағалауды жүргізу кезінде мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғаны тартады. Бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуын бағалауды жүргізу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 11. Жергілікті бюджеттік инвестициялық жобалардың іске асырылуы мониторингін жəне оны бағалауды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті орган жүзеге асырады.»; 46) 158-бап мынадай редакцияда жазылсын: «158-бап. Концессиялық жобаларды іске асыру 1. Концессиялық жобалар «Концессиялар туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес концессия шартының негізінде іске асырылады. 2. Концессиялық жобалардың іске асырылуы мониторингін концессия объектілерін құру (реконструкциялау) жəне оларды кейіннен пайдалану кезеңінде тиісті саланың орталық уəкілетті органы жүзеге асырады. 3. Концессиялық жобалардың іске асырылуын бағалауды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті орган жүзеге асырады. Концессиялық жобалардың іске асырылуын бағалауды жүргізу кезінде мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті орган Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғаны тартады. 4. Концессиялық жобалардың іске асырылуы мониторингін жəне оны бағалауды жүргізу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.»; 47) 159-баптың 3 жəне 4-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын: «3. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы республикалық бюджеттік инвестициялардың жəне республикалық бюджеттен нысаналы даму трансферттері есебінен іске асырылатын инвестициялардың мониторингін республикалық бюджеттік бағдарламалардың əкімшілері жүзеге асырады. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестициялардың іске асырылуын бағалауды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган республикалық бюджеттік бағдарламалар əкімшілері мониторингінің қорытындылары бойынша жылдық есептің негізінде жүзеге асырады. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестициялардың іске асырылуын бағалауды жүргізу кезінде мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғаны тартады. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы бюджеттік инвестициялардың іске асырылуы мониторингін жəне оны бағалауды жүргізу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. 4. Заңды тұлғалардың жарғылық капиталына мемлекеттің қатысуы арқылы жергілікті бюджеттік инвестициялардың іске асырылуы мониторингін жəне оны бағалауды мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті орган жүзеге асырады.»; 48) 160-бап мынадай мазмұндағы 7-1-тармақпен толықтырылсын: «7-1. Қазақстан Республикасының Үкіметі мен жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық міндеттемелерінің лимиттерін айқындау əдістемесін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.»; 49) 162-бапта: 1-тармақтың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік концессиялық мiндеттемелерінің лимиттерін белгiлеу;»; 4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «4. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң мемлекеттік концессиялық мiндеттемелердi орындауын республикалық бюджетте көзделген бюджет қаражаты есебiнен концедент жүзеге асырады.»; 50) 163-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық мiндеттемелерінің лимиттерін белгiлеу;»; 51) 165-бап мынадай редакцияда жазылсын: «165-бап. Жергiлiктi атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық мiндеттемелердi орындауы Жергiлiктi атқарушы органдардың мемлекеттiк концессиялық мiндеттемелердi орындауын жергiлiктi бюджеттердiң қаражаты есебiнен концедент жүзеге асырады.»; 52) 187-баптың 2) жəне 4) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «2) мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық жəне жергілікті уəкілетті органдардың бюджеттік бағдарламалар əкімшісі бюджеттік кредиттеу арқылы іске асыруға ұсынатын бюджеттік бағдарламаларды олардың бюджеттік кредиттеу критерийлеріне сəйкес келуі тұрғысынан қарауын қамтиды. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық уəкiлеттi органның техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеуді талап ететін бюджеттік инвестициялық жобаларды жəне қаржы агенттіктерінің мемлекеттік инвестициялық саясатты іске асыруын бюджеттiк кредиттеудiң орындылығын айқындауы Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын заңды тұлғаның экономикалық сараптамасының қорытындысы негізінде республикалық бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уəкілетті органдардың техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеуді талап ететін бюджеттік инвестициялық жобаларды жəне қаржы агенттіктерінің мемлекеттік инвестициялық саясатты іске асыруын бюджеттiк кредиттеудiң орындылығын айқындауы экономикалық сараптаманың қорытындысы ескеріле отырып, жергілікті бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Техникалық-экономикалық негіздеме əзірлеуді талап ететін бюджеттік инвестициялық жобаларды жəне қаржы агенттіктерінің мемлекеттік инвестициялық саясатты іске асыруын бюджеттiк кредиттеудiң экономикалық сараптамасын жергілікті бюджет қаражаты есебінен жергілікті атқарушы органдар айқындайтын заңды тұлғалар жүзеге асырады;»; «4) бюджеттік комиссияның бюджеттік кредиттер беруге бағытталған бюджеттік бағдарламаны бюджет жобасына енгізу жөніндегі ұсыныстарды тұжырымдауын қамтиды.»; 53) 229-баптың 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «5) концессиялық өтінімге сараптаманың оң қорытындысының болуы;»; 54) 230-бап мынадай редакцияда жазылсын: «230-бап. Мемлекет кепiлгерлiктерiн беру немесе олардың көлемiн ұлғайту үшiн концессиялық жобаларды iрiктеу Мемлекет кепiлгерлiктерiн беру немесе олардың көлемiн ұлғайту үшiн концессиялық жобаларды iрiктеудi Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын тəртiппен мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық уəкiлеттi орган жүргiзедi.»; 55) 48-тарау мынадай мазмұндағы 243-1-баппен толықтырылсын: «243-1-бап. 2014, 2015 қаржы жылдарына арналған бюджеттерді əзірлеу, бекіту жəне нақтылау ерекшеліктері Бюджеттік бағдарламалар əкімшілері шығыстарының лимиттері, жаңа бастамаларға арналған лимиттер 2014
қаржы жылына арналған республикалық жəне жергілікті бюджеттерді əзірлеу, бекіту жəне нақтылау кезінде қалыптастырылмайды. 2015 қаржы жылына арналған республикалық бюджетті бекіту жəне нақтылау кезінде, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкін қоспағанда, мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарлары жоспарлы кезеңге қаржыландыру көлемдері бар бюджеттік бағдарламаларды қамтиды.». 2. «Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару жəне өзiн-өзi басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., № 3, 17-құжат; № 9, 86-құжат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 10, 103-құжат; 2004 ж., № 10, 56-құжат; № 17, 97-құжат; № 23, 142-құжат; № 24, 144-құжат; 2005 ж., № 7-8, 23-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; № 13, 86, 87-құжаттар; № 15, 92, 95-құжаттар; № 16, 99-құжат; № 18, 113-құжат; № 23, 141-құжат; 2007 ж., № 1, 4-құжат; № 2, 14-құжат; № 10, 69-құжат; № 12, 88-құжат; № 17, 139-құжат; № 20, 152-құжат; 2008 ж., № 21, 97-құжат; № 23, 114, 124-құжаттар; 2009 ж., № 2-3, 9-құжат; № 24, 133-құжат; 2010 ж., № 1-2, 2-құжат; № 5, 23-құжат; № 7, 29, 32-құжаттар; № 24, 146-құжат; 2011 ж., № 1, 3, 7-құжаттар; № 2, 28-құжат; № 6, 49-құжат; № 11, 102-құжат; № 13, 115-құжат; № 15, 118-құжат; № 16, 129-құжат; 2012 ж., № 2, 11-құжат; № 3, 21-құжат; № 5, 35-құжат; № 8, 64-құжат; № 14, 92-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 8, 50-құжат; № 9, 51-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; № 15, 81-құжат): 27-баптың 1-тармағының 1-5) тармақшасы алып тасталсын. 3. «Концессиялар туралы» 2006 жылғы 7 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2006 ж., № 14, 88-құжат; 2008 ж., № 15-16, 64-құжат; № 21, 97-құжат; 2009 ж., № 24, 133-құжат; 2010 ж., № 7, 29-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 20, 151-құжат; 2012 ж., № 2, 11, 15-құжаттар; 2013 ж., № 15, 76, 82-құжаттар): 1) 1-бапта: 8) тармақшадағы «концессияны жүзеге асыру бойынша шектеулi уақыт кезеңi iшiнде iске асырылатын жəне аяқталған сипаты бар iс-шаралар жиынтығы» деген сөздер «Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына жəне осы Заңға сəйкес шектеулі уақыт кезеңі ішінде іске асырылатын жəне аяқталған сипаттағы концессияны жүзеге асыру жөніндегі іс-шаралар жиынтығы» деген сөздермен ауыстырылсын; 9), 11) жəне 12) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «9) концессиялық жобаларды консультациялық қолдау – концессиялық ұсыныстарды, конкурстық құжаттамаларды, концессия шарттарының жобаларын əзiрлеудi, комиссияның конкурсқа қатысушымен келiссөздер жүргiзу процесiнде консультациялық қызметтер көрсетудi қамтитын, Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы органдар айқындайтын концессиялық жобаларды қолдау бойынша заңды тұлғалар көрсететiн қызметтер;»; «11) концессиялық жобаның техникалық-экономикалық негiздемесi (бұдан əрі – техникалық-экономикалық негiздеме) – маркетингтiк, техникалық-технологиялық, əлеуметтiк-экономикалық жəне экологиялық зерттеулердiң нəтижелерi, сондай-ақ концессиялық жобаны iске асырудың орындылығы мен мүмкiндiгiн негiздейтiн институционалдық шешiмдер, қаржылық шешiмдер, тəуекелдердi бағалау жəне оларды концессиялық жобаға қатысушылар арасында бөлу, қажет болған жағдайда мемлекеттiк қолдау түрлерi мен мөлшерiн айқындау жөнiндегi, сондай-ақ жобаны iске асыру кезiнде оның мемлекеттiк бюджетке ықпал етуi жөнiндегi шешiмдер жəне тұтас экономика мен оның салаларының дамуына əлеуметтiк-экономикалық əсер қамтылатын жоба алдындағы құжаттама; 12) концессиялық ұсыныс – тиісті іс-шаралардың жиынтығын қоса алғанда, концессиялық жобаның мақсатын, оған қол жеткізу жолдарын, мемлекеттік қолдау шараларын, концессионер шығындарының орнын толтыру жəне табыс алу көздерін көрсететін, сондай-ақ концессиялық жобаны іске асырудың орындылығы мен мүмкіндігін негіздейтін, мемлекеттік орган Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы органдар айқындайтын концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды тарта отырып əзірлейтін концессиялық жобаның тұжырымдамасы;»; 22) тармақша алып тасталсын; 24) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «24) тiзбе – орта мерзімдік кезеңге концессияға ұсынылатын объектiлердiң мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті орган бекiтетiн тiзбесi.»; 2) 8-бапта: 1) тармақша алып тасталсын; 4) жəне 4-1) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «4) концессиялық жобаларды ұсыну, қарау жəне іріктеу қағидаларын бекітеді; 4-1) пайдалану шығындарының өтемақысын төлеу қағидаларын бекітеді;»; мынадай мазмұндағы 4-2) жəне 6-1) тармақшалармен толықтырылсын: «4-2) концессиялық жобалар бойынша инвестициялық шығындардың өтемақысын беру қағидаларын бекітеді;»; «6-1) концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды айқындайды;»; 7-1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «7-1) концессия шарттарының мониторингін жүргізу, концессиялық жобалардың іске асырылу мониторингін жəне оны бағалауды жүргізу қағидаларын бекітеді;»; мынадай мазмұндағы 7-3) тармақшамен толықтырылсын: «7-3) концессия объектісін пайдаланғаны үшін жалдау ақысын төлеу қағидаларын бекітеді;»; 3) 9-бапта: 1) тармақшада: үшінші абзац алып тасталсын; сегізінші абзац мынадай редакцияда жазылсын: «концессиялық жобалардың іске асырылуына бағалауды жүргізу үшін концессия мəселелері жөніндегі мамандандырылған ұйымды тартады;»; 2) жəне 5) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «2) тізбені қалыптастырады жəне бекітеді;»; «5) концессия объектісінің құнын жəне концессионерлер қызметін мемлекеттік қолдаудың жиынтық құнын жəне шығындардың орнын толтыру көздерін айқындау əдістемесін бекітеді;»; 6) тармақша алып тасталсын; мынадай мазмұндағы 7-3) жəне 7-4) тармақшалармен толықтырылсын: «7-3) Қазақстан Республикасының Үкіметі мен жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік концессиялық міндеттемелерінің лимиттерін қалыптастырады; 7-4) концессия шарттарының тізілімін жүргізеді;»; 4) 10-баптың 4) жəне 7-1) тармақшалары алып тасталсын; 5) 12-баптың 4) жəне 8) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «4) концессиялық жобалардың іске асырылуы мониторингін жүзеге асырады жəне концессиялық жобаның іске асырылуын бағалауды жүзеге асыру үшін мониторинг нəтижелерін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті органға жібереді;»; «8) қажет болған жағдайда, қаржыландырылуы Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сəйкес жүзеге асырылатын, Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы орган айқындайтын концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды тартады;»; 6) 13-бап мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын: «3-1) концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды айқындайды;»; 7) 14-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
«3. 7-баптың 1-тармағының 3) тармақшасында жəне осы баптың 1-тармағының 1), 2), 3), 4) жəне 5) тармақшаларында көзделген мемлекеттік концессиялық міндеттемелердің жиынтық құны концессия шартының шеңберінде концессия объектісін құру (реконструкциялау) құнынан аспауға тиіс.»; 8) 15-1-бапта: мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын: «1-1. Тиісті саланың уəкілетті мемлекеттік органы немесе жергілікті атқарушы орган концессиялық ұсыныстарды талдау жəне пысықтау үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы орган айқындайтын концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды тартады.»; 5-2, 5-3 жəне 6-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «5-2. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уəкiлеттi орган бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің өтінімі негізінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге немесе түзетуге, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізуге арналған концессиялық ұсыныстар бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды Республикалық бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 5-3. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi жергілікті уəкiлеттi орган бюджеттік бағдарламалар əкімшісінің өтінімі жəне мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уəкiлеттi органның қорытындысы негізінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуге немесе түзетуге, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізуге арналған концессиялық ұсыныстар бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды тиісті бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 6. Концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеуді немесе түзетуді, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізуді қаржыландыруға қаражат бөлу тəртібі Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сəйкес жүзеге асырылады.»; 9) 15-2-бап мынадай редакцияда жазылсын: «15-2-бап. Концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеу немесе түзету, сондай-ақ оларға қажетті сараптамалар жүргізу 1. Бюджеттік комиссиялар мақұлдаған, концессиялық ұсыныстарда қамтылған концессиялық жобалар бойынша концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларын əзірлеу немесе түзету жүзеге асырылады. 2. Əзірленген жобалау-сметалық құжаттамалары бар, сондай-ақ техникалық жағынан күрделі болып табылмайтын, үлгілік жобалар, үлгілік жобалық шешімдер мен қайталап қолданылатын жобалар негізінде іске асырылатын жобалар бойынша техникалық-экономикалық негіздемені əзірлеу талап етілмейді. Конкурстық құжаттаманы əзірлеу немесе түзету концес сиялық жобаның концессиялық ұсыныста қамтылған маркетингтік, қаржылық-экономикалық параметрлері ескеріле отырып, қолда бар жобалаусметалық құжаттаманы концессия объектісінің нақты алаңына байланыстыру арқылы жүзеге асырылады. 3. Техникалық жағынан күрделі жəне (немесе) бірегей болып табылатын жобалар бойынша концессиялық жобаның техникалық-экономикалық негіздемесін əзірлеуді екі кезеңдік рəсімдерді пайдалана отырып, концессионерді таңдау жөнiндегі конкурс өткізілген жағдайда əлеуетті концессионер не екі кезеңдік рəсімдерді пайдаланбай концессионерді таңдау жөнiндегі конкурс өткізілген жағдайда, тиісті саланың уəкілетті органы немесе жергілікті атқарушы орган жүзеге асырады. 4. Техникалық-экономикалық негіздеме пайдалар мен шығындарды экономикалық талдау негізінде жүргізілетін концессиялық жобаның жүзеге асырылуы мен тиімділігін зерделеу нəтижелерін қамтиды. Техникалық шешімдердің өзгеруіне жəне қосымша шығыстарға əкеп соғатын, концессиялық жобаның белгіленген техникалық-экономикалық параметрлері өзгертілген жағдайда, тиісті саланың уəкілетті мемлекеттік органы жəне жергілікті атқарушы органдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес қажетті сараптамаларды кейіннен жүргізе отырып, техникалықэкономикалық негіздемеге түзету жасайды. 5. Концессиялық жобаның əзірленген немесе түзетілген конкурстық құжаттамасына қажетті сараптамалар жүргізілгеннен кейін тиісті саланың уəкілетті мемлекеттік органы оны мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті органға сараптама жүргізу үшін жібереді. 6. Мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті орган концессиялық жобаның əзірленген немесе түзетілген конкурстық құжаттамасына сараптама жүргізу үшін концессия мəселелері жөніндегі мамандандырылған ұйымды тартады. 7. Концессия мəселелері жөніндегі мамандандырылған ұйым концессиялық жобаны іске асыру бойынша ұсынылатын шешімдерге сараптаманың сапасы үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылықта болады. 8. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уəкiлеттi орган осы баптың 6-тармағында көрсетілген сараптаманың қорытындысын, егер жоба республикалық болса, тиісті саланың уəкілетті мемлекеттік органына, сондай-ақ, егер жоба жергілікті болса, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарына жібереді. 9. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уəкiлеттi орган бюджетті атқару жөнiндегi уəкiлеттi органмен келісілген тиісті саланың уəкiлеттi мемлекеттік органының өтінімі жəне осы баптың 6-тармағында көрсетілген, мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау мүмкіндігі туралы ұсынымдарды қамтитын сараптаманың оң қорытындысы негізінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамалары бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды Республикалық бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 10. Мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi жергілікті уəкiлеттi орган осы баптың 6-тармағында көрсетілген, мемлекеттік концессиялық міндеттемелерді қабылдау мүмкіндігі туралы ұсынымдарды қамтитын сараптаманың оң қорытындысы негізінде концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамалары бойынша қорытындылар қалыптастырады жəне оларды тиісті бюджеттік комиссияның қарауына енгізеді. 11. Жоба бекітілгеннен кейін үш жыл ішінде концессия шарты жасалмаған концессиялық жобаның əзірленген немесе түзетілген конкурстық құжаттамасына сараптамалар қорытындыларының күші жойылды деп есептеледі.»; 10) 16-бапта: 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «1. Тiзбенi мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уəкiлеттi орган концессиялық жобалардың конкурстық құжаттамаларына сараптаманың оң қорытындысы негiзiнде жəне Қазақстан Республикасының стратегиялық жəне бағдарламалық құжаттарына, республикалық жəне (немесе) жергiлiктi бюджеттiң инвестициялық мүмкiндiктерiне сəйкес жылжымалы негiзде жыл сайын үш жыл мерзiмге қалыптастырады. Тiзбе Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында таратылатын мерзiмдi баспасөз басылымдарында жəне мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті органның интернет-ресурсында қазақ жəне орыс тiлдерiнде жариялануға жатады.»; 3-тармақ алып тасталсын; 11) 17-баптың 1-тармағында: 2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы тармақтың 2-1) жəне 2-2) тармақшаларында белгіленген жағдайларды қоспағанда, техникалықэкономикалық негiздемені;»; мынадай мазмұндағы 2-1) жəне 2-2) тармақшалармен толықтырылсын: «2-1) осы Заңның 15-2-бабының 2-тармағында көрсетілген жағдайларда жобалау-сметалық құжаттама мен концессиялық ұсынысты; 2-2) екі кезеңдік рəсімдерді пайдалана отырып, концессионерді таңдау жөнiндегі конкурс өткізілген жағдайда концессиялық ұсынысты;»; 3-1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
(Соңы 10-бетте).
10
www.egemen.kz
(Соңы. Басы 7-8-9-беттерде). «3-1) осы концессиялық жоба үшiн концессионерлердің қызметін мемлекеттiк қолдаудың ықтимал түрлерi мен көлемдерiн, сондай-ақ концессионер шығындарының орнын толтыру жəне табыс алу көздерін;»; 14) тармақшадағы «рəсімдерді;» деген сөз «рəсімдерді қамтитын, осы Заңның 9-бабының 3) тармақшасында көзделген жағдайларда мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті органмен жəне осы Заңның 10-бабының 2) тармақшасында көзделген жағдайларда бюджетті атқару жөніндегі уəкілетті мемлекеттік органмен келісілген конкурстық құжаттаманы ұсынуға міндетті.» деген сөздермен ауыстырылып, 15) тармақша алып тасталсын; 12) 18-бапта: 1-тармақта: 4) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «4) концессия объектiсiн құру (реконструкциялау) құнының кемiнде он пайызын құрайтын меншікті қаражаты болуға тиіс. Тікелей концессиялық жобаны іске асыруға тартылатын меншікті капитал, əлеуетті концессионерге тиесілі ақша мен өзге де активтер меншікті қаражат деп түсініледі;»;
7 желтоқсан 2013 жыл
5) тармақша алып тасталсын; 3-2-тармақтағы «2), 3) жəне 5)» деген сөздер «1), 2), 3) жəне 4)» деген сөздермен ауыстырылсын; мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын: «5. Əлеуетті концессионердің осы баптың 1-тармағында көрсетілген біліктілік талаптарына сай келуін концессионерді таңдау бойынша конкурс өткізу кезінде конкурсты ұйымдастырушы біліктілік іріктеуді жүзеге асыру арқылы айқындайды.»; 13) 18-1-бапта: 1-тармақтың 2) тармақшасы алып тасталсын; 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «2. Конкурсқа қатысуға конкурстық өтінімді қамтамасыз ету концессия шарты шеңберінде концессия объектiсiн құру (реконструкциялау) құнының оннан бір пайызы мөлшерінде енгізіледі.»; 14) 20-бапта: 1-тармақта: үшінші жəне төртінші бөліктер мынадай редакцияда жазылсын: «Конкурсты ұйымдастырушы конкурстық құжаттаманы, концессия шартының жобасын əзірлеу, тиісті конкурстық өтінімдегі ұсынылған концессиялық өтінімдерді тəуелсіз бағалау үшін, сондай-ақ əлеуетті концессионерлермен келіссөздерге қатысу үшін Қазақстан Республикасының
Үкіметі немесе жергілікті атқарушы органдар айқындайтын концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды тартады. Конкурсты ұйымдастырушы Қазақстан Респуб ликасының Үкіметі немесе жергілікті атқарушы органдар айқындайтын концессиялық жобаларды консультациялық қолдау бойынша заңды тұлғаларды тарту үшін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уəкілетті органға концессиялық жобаны консультациялық қолдау жөніндегі қызметтерді қаржыландыруға арналған өтінімді жібереді.»; бесінші, алтыншы жəне жетінші бөліктердегі «консультациялық сүйемелдеу» деген сөздер «консультациялық қолдау» деген сөздермен ауыстырылсын; 2-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Егер конкурс үшiншi рет өткiзiлiп отырған жəне конкурсқа қатысуға тек бiр конкурстық өтiнiм ұсынылған жағдайда, комиссия осы өтiнiмдi осы тармақтың бірінші бөлігіне сəйкес қарайды.»; 6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «6. Концессионердi таңдау жөнiндегi конкурстың қорытындылары бойынша комиссияның шешiмiмен үздік концессиялық өтінім айқындалады, ал өтiнiм берушi конкурстың жеңiмпазы болып танылады.»;
15) 20-1-баптың 2-тармағында: 1) тармақшада: жетінші, сегізінші жəне тоғызыншы абзацтар алып тасталсын; оныншы абзац мынадай редакцияда жазылсын: «біліктілік іріктеуінен өткен конкурсқа қатысушыларға екі кезеңдік рəсімдер пайдаланылатын конкурстың екінші кезеңіне қатысу үшін конкурсты ұйымдастырушының шақыру жіберуі;»; 2) тармақшаның екінші, үшінші жəне төртінші абзацтары мынадай редакцияда жазылсын: «біліктілік іріктеуінен өткен конкурсқа қатысушылардың концессиялық жобаның техникалық-экономикалық негіздемелерімен бірге конкурстық өтінімдерді ұсынуы; тиісті конкурстық өнімдерде қамтылатын концессиялық өтінімдерге сараптама жүргiзу үшiн конкурсты ұйымдастырушының оларды мемлекеттiк жоспарлау жөнiндегi уəкiлеттi органға жiберуi; комиссияның концессиялық өтiнiм бойынша сараптамалардың қорытындыларын ескере отырып, конкурсқа қатысушылар ұсынған барлық конкурстық өтiнiмдердi қарауы;». 2-бап. Осы Заң: 1) 2004 жылғы 24 сəуірден бастап қолданысқа енгізілетін
жəне 2011 жылғы 31 желтоқсанға дейін қолданыста болатын 1-баптың 1-тармағы 43) тармақшасының алпыс сегізінші жəне тоқсан төртінші абзацтарын; 2) 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 1-тармағы 1) тармақшасының он екінші абзацын, 14) тармақшасының төртінші абзацын, 43) тармақшасының бір жүз бірінші – бір жүз отыз екінші абзацтарын, 2 жəне 3-тармақтарын; 3) 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 1-тармағы 4) тармақшасының екінші – төртінші абзацтарын, 14) тармақшасының екінші абзацын, 35), 36), 37) тармақшаларын жəне 39) тармақшасының екінші жəне үшінші абзацтарын; 4) 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 1-тармағының 15) тармақшасын; 5) 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 1-тармағының 33) тармақшасын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.
Қазақстан Республикасының Президенті Н. НАЗАРБАЕВ. Астана, Ақорда, 2013 жылғы 3 желтоқсан № 150-V ҚРЗ
Қазақстан Республикасының Заңы
Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Астанада ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін ұйымдастыру және өткізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін: 1. 2008 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Бюджет кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2008 ж., № 21, 93-құжат; 2009 ж., № 23, 112-құжат; № 24, 129-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 29, 32-құжаттар; № 15, 71-құжат; № 24, 146, 149, 150-құжаттар; 2011 ж., № 2, 21, 25-құжаттар; № 4, 37-құжат; № 6, 50-құжат; № 7, 54-құжат; № 11, 102-құжат; № 13, 115-құжат; № 15, 125-құжат; № 16, 129-құжат; № 20, 151-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 16-құжат; № 3, 21-құжат; № 4, 30, 32-құжаттар; № 5, 36, 41-құжаттар; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 94-құжат; № 18-19, 119-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 2, 13-құжат; № 5-6, 30-құжат; № 8, 50-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 13, 63-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 81, 82-құжаттар; № 16, 83-құжат): 39-1-баптың 1 жəне 4-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын: «1. Дербес білім беру ұйымдарының қызметіне жəне (немесе) қордың ұйымдық-құқықтық нысанында құрылатын коммерциялық емес ұйымға тек қана дербес білім беру ұйымдары мен олардың ұйымдарының немесе Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың қызметін қаржыландыруды қамтамасыз ету үшін бюджеттен төленетін өтеусіз жəне қайтарымсыз төлемдер нысаналы салым болып табылады.»; «4. Дербес білім беру ұйымдарының, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың қызметіне нысаналы салым нəтижелілігінің көрсеткіштері бюджеттік бағдарламалардың тиісті əкімшілерінің стратегиялық жоспарларында немесе бюджеттік бағдарламаларында айқындалады. Дербес білім беру ұйымдары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдар бюджеттік бағдарламалардың тиісті əкімшілерінің стратегиялық жоспарларында немесе бюджеттік бағдарламаларында айқындалған, өздерінің қызметіне нысаналы салым нəтижелілігінің көрсеткіштеріне қол жеткізу үшін жауапты болады.». 2. 2008 жылғы 10 желтоқсандағы «Салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексі) (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2008 ж., № 22-I, 22-II, 112-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16, 18-құжаттар; № 13-14, 63-құжат; № 15-16, 74-құжат; № 17, 82-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 100-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 1-2, 5-құжат; № 5, 23-құжат; № 7, 28, 29-құжаттар; № 11, 58-құжат; № 15, 71-құжат; № 17-18, 112-құжат; № 22, 130, 132-құжаттар; № 24, 145, 146, 149-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 2, 21, 25-құжаттар; № 4, 37-құжат; № 6, 50-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 13, 116-құжат; № 14, 117-құжат; № 15, 120-құжат; № 16, 128-құжат; № 20, 151-құжат; № 21, 161-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 11, 15-құжаттар; № 3, 21, 22, 25, 27-құжаттар; № 4, 32-құжат; № 5, 35-құжат; № 6, 43, 44-құжаттар; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 11, 80-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 92-құжат; № 15, 97-құжат; № 20, 121-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 2, 7, 10-құжаттар; № 3, 15-құжат; № 4, 21-құжат; № 8, 50-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 12, 57-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 76, 81, 82-құжаттар; № 16, 83-құжат): 1) мазмұны мынадай мазмұндағы 135-3-баптың тақырыбымен толықтырылсын: «135-3-бап. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымға салық салу»; 2) 58-бап мынадай мазмұндағы 5-2-тармақпен толықтырылсын: «5-2. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым осы Кодекстің 135-3-бабының 1-тармағында көрсетілген тиісті қызмет түрлері жəне өзге де қызмет бойынша салық міндеттемелерін есептеу мақсатында салық салу объектілерінің жəне (немесе) салық салуға байланысты объектілердің бөлек салықтық есепке алынуын жүргізуге міндетті.»; 3) 12-тарау мынадай мазмұндағы 135-3-баппен толықтырылсын: «135-3-бап. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымға салық салу 1. Осы Кодекстің мақсаттары үшін: жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын, Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының сауда қызметін реттеу туралы заңнамасына сəйкес Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға; Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілерін жобалау жəне (немесе) салу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын жəне Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілерін жобалау жəне (немесе) салу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың тізбесіне енгізілген заңды тұлға Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым болып танылады. 2. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым осы баптың 1-тармағында көзделген тиісті қызмет түрлерін жүзеге асырудан түсетін табыстар бойынша осы Кодекстің 139-бабына сəйкес есептелген корпоративтік табыс
салығын 100 пайызға азайтады. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған заңды тұлға əзірлеген жəне халықаралық мамандандырылған көрмені өткізу туралы халықаралық шарт ережелерінің орындалуын бақылау үшін құрылған халықаралық үкіметаралық ұйым бекіткен тіркеу дерекнамасында көрсетілген Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрменің аяқталатын күні тура келетін салық кезеңінен кейінгі салық кезеңдеріне осы тармақтың ережелері қолданылмайды. 3. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымның осы баптың 1-тармағында көрсетілмеген қызметті жүзеге асырудан түсетін табыстары жалпыға бірдей белгіленген тəртіппен корпоративтік табыс салығы салынуға жатады. 4. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым осы баптың 1-тармағында көрсетілген тиісті қызмет түрлері жəне өзге де қызмет бойынша салық міндеттемелерін есептеу мақсатында салық салу объектілерінің жəне (немесе) салық салуға байланысты объектілердің бөлек салықтық есепке алынуын жүргізеді. Бөлек салықтық есепке алу есепті салық кезеңінде алынған (алынуға жататын) табыстардың жалпы сомасында осы баптың 1-тармағында көрсетілген тиісті қызмет түрлерін немесе өзге де қызметті жүзеге асырудан алынған (алынуға жататын) табыстардың үлес салмағы бойынша жалпы шығыстарды бөлу үшін де қолданылады. 5. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым осы Кодекстің арнайы экономикалық аймақтардың аумақтарында қызметті жүзеге асыратын ұйымдар үшін белгіленген ережелерін қолдануға құқылы емес.»; 4) 150-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын: «Арнайы экономикалық аймақтардың аумақтарында қызметті жүзеге асыратын ұйымдар осы Кодекстің Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым үшін белгіленген ережелерін қолдануға құқылы емес.»; 5) 387-бап мынадай мазмұндағы 3-3-тармақпен толықтырылсын: «3-3. Осы Кодекстің 135-3-бабының 1-тармағы екінші абзацының талаптарына сай келетін заңды тұлға халықаралық мамандандырылған көрме объектілеріне бөлінген жəне халықаралық мамандандырылған көрменің аумағында орналасқан жер учаскелері бойынша жер салығын есептеген кезде жер салығының тиісті мөлшерлемелеріне 0 коэффициентін қолданады. Осы тармақтың бірінші бөлігінің ережелері жер учаскесі немесе оның бір бөлігі (онда орналасқан үйлермен, ғимараттармен, құрылыстармен бірге не оларсыз) жалға, өзге де негіздерде пайдалануға тапсырылған жағдайларда қолданылмайды. Осы тармақтың ережелері Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені өткізу аяқталған салық кезеңінен кейінгі салық кезеңдеріне қолданылмайды.»; 6) 398-бапта: 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «1. Егер осы Кодексте өзгеше көзделмесе, заңды тұлғалар мүлiк салығын салық базасына 1,5 пайыз мөлшерлеме бойынша есептейдi.»; мынадай мазмұндағы 8-тармақпен толықтырылсын: «8. Осы Кодекстің 135-3-бабының 1-тармағы екінші абзацының талаптарына сай келетін заңды тұлға халықаралық мамандандырылған көрме аумағында орналасқан халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша мүлік салығын салық базасына 0,1 пайыз мөлшерлеме бойынша есептейді. Осы тармақтың бірінші бөлігінің ережелері салық салу объектілері пайдалануға, сенімгерлікпен басқаруға немесе жалға берілген жағдайларда қолданылмайды. Осы тармақтың ережелері Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені өткізу аяқталған салық кезеңінен кейінгі салық кезеңдеріне қолданылмайды.»; 7) 428-баптың 3-тармағы бірінші бөлігінің 8) тармақшасындағы «заңды тұлғалардың қолдануға құқығы жоқ.» деген сөздер «заңды тұлғалардың;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын: «9) Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың қолдануға құқығы жоқ.». 3. «Халықты жұмыспен қамту туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., № 3, 18-құжат; 2004 ж., № 2, 10-құжат; 2005 ж., № 7-8, 19-құжат; № 17-18, 76-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 10, 52-құжат; 2007 ж., № 2, 14, 18-құжаттар; № 3, 20-құжат; № 8, 52-құжат; № 9, 67-құжат; № 15, 106-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 1, 4-құжат; № 9-10, 50-құжат; № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 8, 41-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 21-құжат; № 10, 86-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 16, 128-құжат; 2012 ж., № 2, 11, 14-құжаттар; № 5, 35-құжат; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 15, 97-құжат; № 20, 121-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 9, 51-құжат; № 1011, 56-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар): 11-баптың 1-тармағы екінші бөлігінің алтыншы абзацындағы «жұмыс істейтін шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдарға қолданылмайды.» деген сөздер «жұмыс істейтін;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы жетінші жəне сегізінші абзацтармен толықтырылсын: «Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдарда жұмыс істейтін; Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрмеге қатысушылар немесе қатысушылардың қызметкерлері болып
табылатын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға қолданылмайды.». 4. «Қазақстан Республикасындағы сəулет, қала құрылысы жəне құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., № 17-18, 243-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 6, 10-құжат; № 7-8, 19-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; № 3, 22-құжат; № 15, 95-құжат; № 23, 144-құжат; № 24, 148-құжат; 2007 ж., № 1, 4-құжат; № 2, 18-құжат; № 16, 129-құжат; 2008 ж., № 21, 97-құжат; № 24, 129-құжат; 2009 ж., № 15-16, 76-құжат; № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 6, 50-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 3, 21, 27-құжаттар; № 4, 32-құжат; № 8, 64-құжат; № 14, 92, 95-құжаттар; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 9, 51-құжат; № 13, 63-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар): 1) 1-бап мынадай мазмұндағы 9-1) тармақшамен толықтырылсын: «9-1) жергілікті сараптамалық қорытынды – сарап та маны аяқтайтын кезеңді қоспағанда, жобалар сараптамасының жобаның тиісті бөлімдері (бөліктері) бойынша сараптамалық қолдаудың əрбір кезеңінде ресімделетін жəне тапсырыс берушіге берілетін қорытындысы;»; 2) 27-1-бап мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын: «Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрме объектілерін жобалау, салу, реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыруды, кеңейтуді, күрделі жөндеуді жүргізу жəне пайдалану кезінде шет мемлекеттердің, халықаралық жəне өңірлік ұйымдардың құрылыс нормалары мен қағидаларын, сондай-ақ стандарттарын қолдануға жол беріледі. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрме объектілерін салу кезінде шет мемлекеттердің, халықаралық жəне өңірлік ұйымдардың құрылыс нормалары мен қағидаларының, сондай-ақ стандарттарының талаптарына сəйкес келетін құрылыс материалдары мен конструкцияларын қолдануға жол беріледі.»; 3) 60-бапта: 1-тармақ мынадай мазмұндағы үшінші бөлікпен толықтырылсын: «Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша жобалау алдындағы жəне жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын бір мезгілде əзірлеуге жол беріледі.»; 9-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «9. Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша жобалау алдындағы жəне (немесе) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағындағы жерлердi жəне (немесе) құрылысты игеру үшiн шетелдiк заңды тұлғалар немесе жекелеген мамандар орындаған жобалау алдындағы жəне (немесе) жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы, егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта өзгеше көзделмесе, осы Заңда, мемлекеттiк нормативтерде жəне жобалауға берілген тапсырмада белгiленген жобалау алдындағы жəне жобалау жұмыстарының талаптарымен жəне сатылары бойынша, жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының құрамы мен көлемiнде əзiрленуге тиiс.»; 4) 62-баптың 2-тармағында: 3) тармақшадағы «тапсырмасына сəйкес əзірленеді.» деген сөздер «тапсырмасына сəйкес;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын: «4) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға берген сəулет-жоспарлау тапсырмасына сəйкес Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша əзірленеді.»; мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын: «Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша сəулет жобасын жəне жобалау алдындағы құжаттаманы бір мезгілде əзірлеуге жол беріледі.»; 5) 63-баптың 3-тармағында: бірінші бөліктің 3) тармақшасындағы «тапсырмасына сəйкес əзірленеді.» деген сөздер «тапсырмасына сəйкес;» деген сөздермен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын: «4) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға берген сəулет-жоспарлау тапсырмасына сəйкес Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша əзірленеді.»; мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын: «Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері бойынша құрылыс жобасын жəне жобалау алдындағы құжаттаманы бір мезгілде əзірлеуге жол беріледі.»; 6) 64-баптың 4-тармағы мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын: «Осы тармақтың талаптары Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілеріне қолданылмайды. Бұл объектілер сараптамалық жұмыстар нарығының субъектілері жүзеге асыратын сараптамаға жатады.»; 7) 68-баптың 11-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «11. Тапсырыс беруші құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізу басталғанға дейін кемінде он жұмыс күні бұрын «Əкімшілік рəсімдер туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тəртіппен, сараптаманы өткізу міндетті болған жағдайда оның оң қорытындысының (Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілері үшін жергілікті сараптамалық оң
қорытындының) жəне жер учаскесін таңдау актісінің көшірмелерін қоса бере отырып, мемлекеттік сəулетқұрылыс бақылауын жүзеге асыратын органдарды құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізудің басталғаны туралы хабардар етуге міндетті.». 5. «Сауда қызметін реттеу туралы» 2004 жылғы 12 сəуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., № 6, 44-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; № 3, 22-құжат; № 23, 141-құжат; 2009 ж., № 17, 80-құжат; № 18, 84-құжат; № 24, 129-құжат; 2010 ж., № 15, 71-құжат; 2011 ж., № 2, 26-құжат; № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 2, 11, 14-құжаттар; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 14, 75-құжат; № 15, 81-құжат): 1) 1-бап мынадай мазмұндағы 21-1), 21-2), 21-3) жəне 21-4) тармақшалармен толықтырылсын: «21-1) халықаралық мамандандырылған көрме – бір мезгілде мынадай талаптарға сəйкес келетін: ресми болып табылатын немесе халықаралық шарттарға сəйкес халықаралық үкіметаралық ұйым ресми таныған; екі жəне одан көп мемлекет көрмеге қатысушылар болып табылатын; көрменің ұзақтығы кемінде алты аптаны құрайтын жəне алты айдан аспайтын; өнер туындыларының көрмесі жəне коммерциялық сипаттағы көрме болып табылмайтын; Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған заңды тұлға əзірлеген жəне халықаралық мамандандырылған көрмені өткізу туралы халықаралық шарт ережелерінің орындалуын бақылау үшін құрылған халықаралық үкіметаралық ұйым бекіткен тіркеу дерекнамасында көрменің басталу жəне аяқталу күні көрсетілген көрме; 21-2) халықаралық мамандандырылған көрмеге қатысушы – заттарды (экспонаттарды) халықаралық мамандандырылған көрмеге қоятын жəне халықаралық мамандандырылған көрмеде ұлттық секцияларда тиісті елдің мүддесін білдіретін жеке немесе заңды тұлға, сондай-ақ халықаралық шарттың талаптарына сəйкес қабылданатын халықаралық мамандандырылған көрмені өткізудің ішкі қағидаларында айқындалған халықаралық ұйым не жеке немесе заңды тұлға; 21-3) халықаралық мамандандырылған көрменің аумағы – Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғаға бөлінген жер учаскелері; 21-4) халықаралық мамандандырылған көрменің объектілері – бір мезгілде мынадай талаптарға сəйкес келген кезде: халықаралық мамандандырылған көрменің аумағында орналасқан; Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен, жалпымемлекеттік, мемлекетаралық немесе өңіраралық маңызы бар қала құрылысы жəне сəулет-құрылыс құжаттамасында (оның ішінде бас жоспарда) көзделген объектілер тізбесіне енгізілген; Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға бекіткен құжатта көзделген ғимараттар, сəулет объектілері, құрылыстар, инженерлік жəне көлік инфрақұрылымы;»; 2) 6-бап мынадай мазмұндағы 14-1) жəне 14-2) тармақшалармен толықтырылсын: «14-1) қызметінің негізгі нысанасы Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу болып табылатын, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлғаны құрады; 14-2) Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрме объектілерін жобалау жəне (немесе) салу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың тізбесін бекітеді;»; 3) 28-бап мынадай мазмұндағы 3, 4, 5, 6 жəне 7-тармақтармен толықтырылсын: «3. Осы баптың 2-тармағында көзделген талаптар халықаралық мамандандырылған көрмеге қолданылмайды. 4. Осы баптың 6-тармағында көрсетілген ұйымдарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым өз қызметінің мақсатына қол жеткізу үшін мынадай функцияларды орындайды: 1) халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу кезінде мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасауды қамтамасыз етеді; 2) халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыруға жəне өткізуге тікелей байланысты іс-шараларды қаржыландыруды, сондай-ақ халықаралық мамандандырылған көрме аумағында орналасқан халықаралық мамандандырылған көрме объектілерінің құрылысын қаржыландыруды қамтамасыз етеді; 3) Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымның жарғысында көзделген өзге де функцияларды орындайды. 5. Осы баптың 6-тармағында көрсетілген ұйымдарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйым: 1) орталық, жергілікті өкілді жəне атқарушы органдардан мемлекеттік жəне заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мəліметтерді қоспағанда, халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу үшін қажетті ақпаратты сұратуға; 2) халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу мəселелерін қозғайтын шешімдер қабылдауға қатысуға; 3) Қазақстан Республикасының азаматтарын, сондайақ Қазақстан Республикасының аумағында заңды түрде жүрген шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды олармен жасалған өтеусіз шарттар негізінде Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыруға жəне өткізуге қатысу үшін волонтерлер ретінде тартуға құқылы.
6. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдарға Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрменің объектілерін жобалау жəне (немесе) салу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың тізбесіне енгізілген заңды тұлғалар да жатады. 7. Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын ұйымдарға салық салу Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сəйкес жүзеге асырылады.». 6. «Техникалық реттеу туралы» 2004 жылғы 9 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., № 21, 124-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 15, 92-құжат; № 24, 148-құжат; 2008 ж., № 15-16, 60-құжат; 2009 ж., № 17, 80-құжат; № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 26-құжат; № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 5, 41-құжат; № 14, 92, 95-құжаттар; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 4, 21-құжат; № 14, 75-құжат; № 15, 81-құжат): 1) 24-бап мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын: «6. Халықаралық, өңірлік стандарттар жəне шет мемлекеттердің стандарттары Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген техникалық регламенттерде жəне олармен үйлестірілген стандарттарда белгіленген талаптарға қайшы келмеген, сапалық көрсеткіштері бойынша ұлттық стандарттардан төмен болмаған жағдайда, осы баптың 2, 3 жəне 4-тармақтарының талаптары Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыруға жəне өткізуге арналған тауарларға, жұмыстарға жəне көрсетілетін қызметтерге қатысты осындай халықаралық, өңірлік стандарттарға жəне шет мемлекеттердің стандарттарына қолданылмайды.»; 2) 33-бап мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын: «3. Осы баптың ережелері Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыруға жəне өткізуге арналған тауарларға, жұмыстарға жəне көрсетілетін қызметтерге қатысты шетелдік сəйкестік сертификаттарына, сынақ хаттамаларына, сəйкестік белгілеріне жəне сəйкестікті растау саласындағы өзге де құжаттарға қолданылмайды.». 7. «Қазақстан Республикасындағы арнайы экономикалық аймақтар туралы» 2011 жылғы 21 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2011 ж., № 15, 119-құжат; 2012 ж., № 2, 14-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 3, 19-құжат; № 15, 81-құжат): 1) 9-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын: «Арнайы экономикалық аймақтың қатысушысы ретінде қызметті жүзеге асыруға өтінім беретін өтініш берушіде техникалық-экономикалық негіздемеге сəйкес келетін мөлшерде қаржылай қамтамасыз етудің болуы туралы талап Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға бекіткен заңды тұлғалардың тізбесіне енгізілген, «Астана – жаңа қала» арнайы экономикалық аймағының қатысушысы ретінде қызметті жүзеге асыруға өтінім беретін өтініш берушіге қолданылмайды.»; 2) 10-бап мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын: «3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға бекіткен заңды тұлғалардың тізбесіне енгізілген, «Астана – жаңа қала» арнайы экономикалық аймағының қатысушылары ретінде қызметті жүзеге асыруға өтінім беретін шетелдік заңды тұлғаларға осы баптың 2-тармағының 7), 8) жəне 11) тармақшаларында көзделген құжаттарды ұсыну туралы талап қолданылмайды.»; 3) 11-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын: «Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған жəне Қазақстан Республикасының аумағында халықаралық мамандандырылған көрмені ұйымдастыру жəне өткізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға бекіткен заңды тұлғалардың тізбесіне енгізілген, «Астана – жаңа қала» арнайы экономикалық аймағының қатысушысы ретінде қызметті жүзеге асыруға өтінім беретін өтініш берушіге қатысты бұл мерзім бес жұмыс күнінен аспауға тиіс.». 8. «Халықтың көші-қоны туралы» 2011 жылғы 22 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2011 ж., № 16, 127-құжат; 2012 ж., № 5, 41-құжат; № 8, 64-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 9, 51-құжат): 1) 8-бап мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын: «7-1) Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрмеге қатысушылардың жəне (немесе) қатысушылар қызметкерлерінің келу жəне оларды тіркеу тəртібін айқындайды;»; 2) 8-1-бап мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын: «2-1) Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық мамандандырылған көрмеге қатысу шылардың жəне (немесе) қатысушылар қызметкерлерінің келу жəне оларды тіркеу тəртібін əзірлейді;». 2-бап. Осы Заңның 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-бабының 1 жəне 2-тармақтарын қоспағанда, осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Президенті Н. НАЗАРБАЕВ. Астана, Ақорда, 2013 жылғы 3 желтоқсан № 151-V ҚРЗ
Еске алу
Есімі елдің есінде М.С.Бақбергенов Тəжік КСР-інің Қорғантөбе облысында дүниеге келді, өзінің борышын кеңес əскерінде өтеп, ұлттық шаруашылықта жұмыс істеді. Жеке қайсарлығы мен еңбексүйгіштігі арқасында халықаралық қатынастар мамандығы бойынша Мəскеуде оқып, Шығыс елдерінің референті біліктілігін алды.
Ауғанстандағы жетекші қызметкері Талатбек Масадыков та қазақстандық дипломаттың осы елдегі ішкі қоғамдық-саяси жəне əлеуметтік-экономикалық жағдайды, жергілікті халықтың ділін, мінез-құлқы мен ойлау стереотиптерін жақсы меңгергенін атап өтті. Осының
Ел дипломатиясыныѕ білікті ґкілі
Мұқан Сəрсенұлы Тəуелсіз Қазақстанның Ауғанстандағы дипломатиялық өкілдігінің алғашқы басшысы еді. Екі ел арасындағы дипломатиялық байланыстар дəл оның тағайындалуынан кейін басталды деуге болады. Қазақстан азамат соғысын басынан кешкен Ауғанстанды қалпына келтіру жəне дамыту бойынша халықаралық қауымдастықтың іс-əрекетін қолдап, оған белсенді атсалысты. Бұл шара осы елден шығатын лаңкестік, экстремизм мен есірткі бизнесін Қазақстанда болдыртпау үшін қажет еді. Осы жерде Мұқан Сəр сенұлының қысылтаяң жағдай лардан жол таба білетін жеке жəне іскерлік қасиеттері айрықша көрінді. Ол біздің дипломатиялық миссиямыздың ұзақ мерзімге жұмыс істеуіне тиісті жағдай жасады. Күйзелісті ахуалдың салдарынан ауған үкіметінің Қазақстанның елшілігіне ғимарат беру мүмкіншілігі болмады. Оның үстіне, Кабулда біздің дипломаттар тұра алатын қонақ үй, немесе тиісті жекеменшік үй де болмады. Мұқан Сəрсенұлының тəжік дипломаттарымен достық қарым-қатынасының арқасында, Қазақстан дипөкілдігінің қызметкерлері алғашқы уақытта сол елдің елшілігінде тұрып, жұмыс істеді. Кабул қаласындағы Қазақстан елшілігі қызметкерлерінің ұйымдастыруымен өткізілген ас беруде Мұқан Сəрсенұлы туралы көптеген жылы сөздер мен еске алулар айтылды. Мəселен, АИР Парламенті төменгі палатасының депутаты Боз Мохаммад Джаузджани ауған парламентарийлері тобы атынан сөйлеген сөзінде,
11
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
екіжақты байланыстарды үлкен табандылықпен орнатқан М.Бақбергеновтің өмірлік ұстанымдарын, белсен ділігін айрықша атап өтті. Қазақстандық дипломат Ауған станның билік жəне басқару органдарында лайықты беделге ие еді, деді ол. Ауғанстандағы қазақ диаспорасының ақсақалы Мамур Жалил тарихи Отанына 200 этностық қазақты көшіруді ұйымдастыруға Мұқан Сəрсенұлының жеке қатысқанын ризашылықпен айтып өтті. Ауғанстан мен Қазақстан арасында тығыз байланыс орнатуға үлкен үлес қосқан дипломатты ауғандықтар осы күнге дейін ықыласпен еске алады. Мұны М.Бақбергеновпен ұзақ уақыт бойы достық жəне іскерлік өзара байланыста болған Ауғанстанның Қазақ стан Республикасындағы бірін ші елшісі Азизулла Рузи де əңгімесіне арқау етті. Қазақстанның Ауғанстанға жіберген бірінші гуманитарлық көмегі мен екі елдің іскерлік топтары арасында қарым-қатынастар орнату дəл осы Қазақстан дипломатының атымен тығыз байланысты, деді А.Рузи өз сөзінде. Тəжікстанның Ауғанстандағы елшісі Шарафуддин Имомов күні бүгінге дейін күрделі кездерді бастан кешіп отырған Ауғанстанға М.Бақбергеновтің 2003 жылы келгенін еске алды. Шетелдік дипломаттар мектеп пен ауруханалардың болмауы сияқты тұрмыстық проблемаларға душар болатын, олардың жұмыстары да айтарлықтай қауіп-қатерлерге толы еді. Мұқан Сəрсенұлымен тығыз қатынасқан БҰҰ миссиясының
Басты байлық Santo Member of Polpharma Group компаниясының Ғылыми қоры медицина мен фармация саласындағы ғылыми зерттеуді жалғастыру үшін Астана Медициналық университетінің екі ғалымының əрқайсысына 1000000 теңге көлемінде гранттарды тапсырды.
Екі єалымєа екі миллион берді
бəрі М.Бақбергеновтің Кабулда жемісті қызмет етуіне мүмкіндік берді, деді ол. «Кам Групп» компаниясының президенті З.Камгар атап өткендей, М.Бақбергенов ауған іскерлік топтарының ішінде құр мет пен абыройға ие болған. Саудаэкономика саласындағы екіжақты қатынастар осы кісінің белсенді қатысуымен айтарлықтай өскен. Ауғанстан сауда жəне өнеркəсіп министрінің міндетін атқарушы Ш.Каргар Мұқан Сəрсенұлының екі ел арасындағы түрлі салалардағы ынты мақ тастықтың құқықтық негізін құруға көп еңбек сіңіргенін баса айтты. Өңір тұрғындарының салтдəстүрлері мен əдет-ғұрыптарын білу, дари, парсы, өзбек, түркімен жəне тəжік тілдерін меңгеру, оның Ауғанстанның қоғамдық-саяси өміріне белсене араласуына жағдай туғызған. Əсіресе, жергілікті рулықтайпалық деңгейдегі беделді адамдармен іскерлік қарым-қатынасы оның жұмысына көп септігін тигізген. М.Бақбергенов күнделікті өмірде айналасындағылармен тіл табыса білуімен, ізгілікті ұстанымдарымен, басқа да оң қасиеттерімен ерекшеленген. Қысқасы, оның жоғары адами жəне іскерлік қасиеттері оған Отанымыз сеніп тапсыр ған қызметті абыроймен атқаруда айтарлықтай көмектескен. М.Бақбергеновтің Қазақстанның Ирандағы, Ауғанстандағы, Қытайдағы, Тəжікстандағы жəне Түркіменстандағы елшіліктерінде жасаған жемісті жұмыстары үшін Қазақстан Үкіметі тарапынан жоғары құрметке ие болды. Атап айтқанда, ведомство тарапынан бірнеше рет грамоталармен, медальдармен жəне орденмен марапатталды. Мұқан Сəрсенұлы төрт қыз жəне бір ұл тəрбиелеп өсіріп, олардың барлығын Отанына пайдалы азаматтар ретінде қалыптастырды. Бұл бағытта оның зайыбы Бақыттың қосқан үлесі айтарлықтай болғанын атап кеткен дұрыс. Өйткені, Иран мен Ауғанстандағы күрделі əскерисаяси ахуалға байланысты Мұқан Сəрсенұлының аталмыш мемлекеттерге отбасын алып баруына мүмкіншілігі болмады. Бірге жүрген адамдардың естерінде ол қамқор əке, мемлекеттік дипломатияның жоғары білікті қызметкері, білімді шығыстанушы жəне сенімді дос ретінде қалмақ. СІМ баспасөз қызметі.
Жастарды жат аєымдар жаєаламасын Сатыбалды СƏУІРБАЙ, «Егемен Қазақстан».
«Академиялық бағдарламаның» шəкіртақысын алғашқы болып Раушан Ысқақова жəне Роза Қарабекова алып отыр. Үстіміздегі жылы аталмыш компания Астана Медициналық университетінің ізденімпаз ғалымдарына қолдау көрсету мақсатында «Академиялық бағдарлама» тағайындаған болаты н. Бағдарлама биылғы жылдың көктемінде Астана экономикалық форумында Астана Медициналық университетімен бірге қол қойылған Меморандум шеңберінде жүзеге асырылуда. «Аталған бағдарлама мемлекет пен жекеменшіктің денсаулық сақтау саласындағы серіктестігінің нақты дəлелі болып табылады жəне ол бірінші кезекте Қазақстан азаматтарының өмір сүру сапасы мен оларға көрсетілетін медициналық қызметті жақсартуға бағытталған. Біз отандық ғалымдардың зерттеушілік əлеуетін дамытуға алдағы уақытта да өз үлесімізді қосуға ниеттіміз», – деп атап өтті Santo Member of Polpharma Group бас директоры Шахин Арслан. Лауреаттарға гранттарды Польша республикасының Қазақстандағы Төтенше жəне өкілетті елшісі Яцек Ключковски жəне Қазақстан Республикасының Индустрия жəне жаңа технологиялар министрлігінің өкілі Гүлнар Ілмалиева, Santo Member of Polpharma Group бас директоры Шахин Арслан жəне Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ғылым жəне адам қорлары департаментінің директоры Алма Сыздықова тапсырды.
Осы бір өзекті мəселе Ақтөбе облысының прокуратурасы ҚР Ішкі істер министрлігі Ақтөбе заң институтымен бірлесіп өткізген «Жергілікті басқару органдарының, құқық қорғау органдарының діни экстремизм мен терроризмнің алдын алу жəне жол бермеу бойынша қызметін жетілдіру» тақырыбындағы өңірлік ғылыми-практикалық конференцияда кеңінен əңгіме болды. Конференцияға облыс əкімінің орынбасары Сара Нұрқатова, жергілікті атқару, құқық қорғау, сот жəне арнайы қызмет органдарының басшылары, қызметкерлері, жоғары оқу орындарынан, колледждерден жастар, үкіметтік емес ұйымдардың, жастар ұйымдарының өкілдері қатысты. Облыс прокуроры Нұрғалым Əбдіров соңғы жылдар ішінде жастар діннің атын жамылған дəстүрлі емес ағымдардың, радикалды топтардың жетегінде кетіп жатқанын мысалға келтірді. Теріс пиғылды топтардың жұмысына тосқауыл қою үшін жергілікті жерлерде тұрғындармен, шетелге оқуға баруға талпынған жастармен кездесулер, түсінік жұмыстарын жүргізу керектігіне тоқталды. Елбасының «Қазақстан-2050» Стратегиясында басымдық берілген міндеттер қатарында радикализм, экстремизм жəне терроризмнің барлық құбылыстары мен түрлеріне қарсы əрекет ету туралы айтылғанын тілге тиек ете келіп, қазір діни экстремизм мен терроризмнің қаупі əлем елдерінің ұлттық қауіпсіздігін нығайтуды алға тартып отырғанын жеткізді. Конференция соңында жақын-жуықтары теріс ағымдардың соңында кетіп, абақтыға жабылған əртүрлі тағдырлар туралы деректі фильмдер көрсетілді. Осындай фильмдерді жастарға ой салу үшін телеарналар арқылы жиірек көрсету туралы пікірлер айтылды.
АЛМАТЫ.
Ақтөбе облысы.
Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан».
«Бір кїліп, бір жїрейік ґмірдіѕ асќарында» Бұл – Ерболдың өз сөзімен айтқанда, «айнымас абзал достардың бірге қол созған арманы». Қырық жылдан бері бір-бірімізді білетін болсақ, соңғы жиырма жылдай отбасылық аралас-құраластықта жүріп, туыстардай болып кеткен, жұбымыз жазылмайтын достар едік. Сол ортамызда Ерекең – Ербол Шаймерденұлы ең еркеміз, ең сыйлымыз болатын. Жігіттің сұлтанына ғана тəн қасиеттерімен бəрімізге етене, бəрімізге ыстық азаматқа деген сағынышымыз жадымызда жан-жақты болмысын қайта бір жаңғыртып өтуге мүмкіндік бергендей. ӨНЕГЕ. Ерболдың «Əке рухымен сырласу» деген өлеңі бар. Бұл – кешегі ауыл шаңдағын кешіп жүрген ойын баласының, бүгінгі адал да абыройлы еңбегінің арқасында дүйім елге танылып үлгерген тұлғалы азаматтың əкеге деген сағынышы! Əке омырауына бас қойып, ыстық алақан табын құмардан шыға сезінбеген, дала иісі мен тер иісі бұрқырап шығатын алпамсадай кеудені емірене иіскемеген; ер жетіп, ел қатарына қосылған соң да «осы қызығымды қайран əкем көзі тірісінде көре алмады-ау» дейтін өзек өртейтін өкініш осы өлеңнің өнбойынан молырақ ұшырасатын. Бірақ жұмыр басты пенденің тағдырға таяқ лақтырып, қай кезде ұпай түгендегені бар. Шаймерден ағамыздың елге сыйлы, елді сөзіне иландыра алатын, үлкенге ізетті, кішіге үлгі-өнеге бола білген азамат болғандығын Ерболдың Елтінжалына бірер мəрте жолымыз түскенде байқадық, сонда аңғардық. Ал Елтінжал атақты Ғабең мен Сəбеңнің кіндік қаны тамған киелі мекен ғой баяғы. Сен де əке, бөлшегісің бүтіннің, Мен де, əке, бөлшегімін бүтіннің. Тізе бүгіп тағдырымның алдында, Деймін іштей: жазғаныңа шүкір мың! Ал Ерекеңнің анасы Мəуия апамыз өзіміздің туған анамыздай еді. Алматыда да, Астанада да талай мəрте дəм-тұздас, дастарқандас болдық. Ақкөңіл, орысшаға жетік. Əн салатын. Жанарының кіреуке тартқанына қарамай, əрбірімізді дауысымыздан танып қоятын. Балажан еді. Қақ-соқ, бөгде сөзбен шаруасы жоқ, нағыз құдайдан тілеген адам еді. Ерболдың əке рухына деген сағынышы, анасына деген перзенттік борышы, құрметі тірі суреттей əрдайым көз алдымызда бізге өнеге болып қалды. Қуаныш ЖИЕНБАЙ.
СҮЙІСПЕНШІЛІК. «Жарым менің» деген жырында Ерекең Күлəшқа деген сүйіспеншілігін: «... Жарым менің – тағдырым» дейді. «Жолы – ақ, нұрлы, Сыңар қанатым – Жарым менің – періштем» дейді. Одан кейін өзіне сүйеу болғанын «Жарым менің – тірегім» деп түйіндейді де: «Жарым менің – бақытым» деп «Сен барда дүнием толық, Шайқалмас тұнықтарым... Сыйлаған сені маған ризамын тағдырыма», деп бір түйіп тастайды. «Сен де арнап ғұмырыңды, Самал болып естің маған» дейді. Ал балапан балалары жайлы «Келеді өсіп менің үш құлыным, Көзімнің ағы менен қарасындай... Үш балам – үш жұлдызым көгімдегі Жалғайтын жолдарымды өмірдегі», дейді де сол үш құлынына деген сезімін былайша білдіреді: «Бала деп шырылдайды əке жаны, Жүргендей жүзінде өткір ұстараның». Атақты Бартоғай су қоймасы салынғаннан кейін Бақайтаудың баурайындағы ойдым-ойдым жерлерге көк түсті тұнық көлдер пайда болған еді. Бір жылы серуен жасап барғанда сол көлдердің бі рін «Ербол Шаймерденұлы» көлі деп атағанымыз бар. Ерекең достарының сол ықыласына риза болып, балаларына мынандай өлең жолдарын қалдырыпты. «Айтайын сырымды бір, бұрыл
балам, Достарым көл сыйлады бүгін маған. Көңілдің қоңырауы күмбірлейді, Барады құстай ұшып жырым саған. Болады жүрер сəттер жасып бір күн, Ал бүгін қуаныштан тасып тұрмын. Достардың ілтипаты көтерді ме, Мен қазір жерді əзер басып тұрмын», деп толғаныпты. Сүлеймен МƏМЕТ.
ЖАН-ЖАҚТЫЛЫҚ. Мына тіршілікте кімге кім ұнап, кімді кім ұнатып жатыр дейін десең, азамат Ербол жайлы олай айта алмайсың! Тік болса да турашылдығы, қатулау болса да жайсаңдығы қатар жүретін. Балалығын қайдам, буырқанған жастық шағын өмірдің сан алуан сырларын білсем, ұғынсам, игерсем деген жанкештілікпен өмір сүргенін біріміз білсек, біріміз білмеппіз. Енді, ес біліп, етек жиғанда сонау артта қалған риясыз жастық шақтың буырқанған бал шырынды күндерін асыл дос елінің ертеңіне, халқының болашағына арнап, қатпар-қатпар томдарды ақтарып, құпиялы сұрақтарға жауап іздеген екен ғой. Сол сарыла іздеген, шұқшия зерттеген жұмбақ əлемі ертеңіне алдынан шығып, оның болашағына негіз қалағанын кейін білдік. Ерболдың шығармашылығы жан-жақтылығымен ерекшеленетін. Ол жинаған афоризмдер тұңғиықтай терең болса, ал оның қаншалықты еңбекті қажет еткені өз алдына бір төбе. Ерекеңнің рəміздер туралы еңбектері кандидаттық, докторлық диссертациялардан бір кемі жоқ. Ал ақындығы мен публицистикасы артына қандайлық мол мұра қалдырғанын аңғартады. Біз ұнатқан, біз ардақтаған, біз төрге шығарып, төбемізге көтерген Ерболдың мəңгілік балаң, пəк бейнесі қашанда жүрегіміздің төрінде, көңіліміздің түкпірінде. Құдайберген ТҰРСЫН.
ІЗГІЛІК. Жүрек пен ақыл жарасып, үндесетін сəттер болады ғой. Ондайда ой бұлағы ағытылып, достық көңіл, ыстық қарым-қатынас жарқырай көрініп, шуақ шашады. Оның «Адамға мұң да керек» деген өлеңін оқығанда осындай əсерге бөлендім. Жүргенде жан ауыртып, Басыңа бақ қона алмай, Тік өлу - ең ауыры, Төзімді таптап алмай. Ақиқат бұл дүниеде, Мəңгі өлмес ештеңе де. Кезегің бір күн тиер, Ерте, əлде, кеш келе ме? Адамға мұң да керек, Көп жайды ұғу үшін. Асылды бұлдап ерек, Тазарып шығу үшін!.. Адамның рухы көңіл деген көк дөненге биіктен назар салғанда ғана сезім шіркін сиқырланғандай, жүрек түпкіріндегі жасырынып жатқан сырларын ағыл-тегіл ақтарса керек. Ерекеңнің қоңыр мұң мен өмірге деген ғашықтықты арқалаған осы өлең жолдарымен əн ырғағы да егіз өріліп, бірге туған еді. Рухани дүниесі мен жүрегіне дақ түсірмей, ар-ұжданын асқақ ұстап ғұмыр кешіп келе жатқан асыл достың мінез-құлқының сыр беріп, бір сəтке босаңдыққа бой алдырғанын сезгендеймін... Əйтсе де, оның өмірге деген ерекше құштарлығын, ізгі мұраттарға ұмтылысын байқамау мүмкін емес еді.
Ізгі адам өз өмірінің таңдауын, оның оң-терісін ар безбеніне тартып, таразылай алатын парасат иесі. Ондай адамдар қандай қиындыққа кездессе де сары уайымға салынып, салы суға кетпейді. Біздің Ербол досымыз да осындай ізгі адамдардың санатынан еді. Құдиярбек АҒЫБАЕВ.
СЕЗІМТАЛДЫҚ. Қаланың қарбалас тіршілігінен қажығанда жер жəннаты Жетісудың көрікті жерлерін аралап, тамашалау дəстүрімізге айналған еді. Əсіресе, ару Алатаудың атақты Көлсай секілді көздің жауын алатын көркем көлінің ғажайып көрінісін қызықтап қайтқанымыз естен кетпейді. Табиғат аясын тамашалап жүргенде жарқын болашақ туралы көкейдегі асыл армандарымыздың əсем саз, назды əуендей ғажап үнін естіп, шалқи түсетінбіз. «Менен асқан шеберліктің, əдеміліктің үлгісін тауып көрші, қане...» дейтін Көлсайдың сұңғыла сұлулығын жан-жүрегімен сезінген Ерекең сол жолы айна көлдің тылсым шуағына шомылып, қымтаулы құпиясына ерекше құмартқан. Ондағы табиғат тамашасына арнап жазған «Көлсайым – мекенім» деген өлеңіне Құдиярбек досымыз əн де шығарды. Ерекеңнің сезім-танымының жүйріктігі де өзгеше еді. Осы киелі саяхатқа ерте бастан дайындалып шығуға бел байлаған жігіттер мұнда келісімен тау аралап, серуендеп жүргенде, Ерекең бала-шағаларымызды ертіп алып, табиғат тамашасын соларға танытты. Келіншектеріміз де бірауыздан Ерекеңді «біздің басекеміз» деп, айрықша құрмет тұтатын. Жаны нəзік те сезімтал, сəл нəрсеге жараланып қалатындай Ербол кейде кішіпейілдігімен іші-бауырымызды елжіретсе, енді бірде ішкі дүниесі айнадай жарқырап, жолдастарына сенім ұялататындай, ашық-жарқын боп көрінетін. Бір сағатының өзі жылға бергісіз мəнді əрі берекетті күндерді бірге өткізіппіз. Қожахмет НАЗАРБЕТОВ.
АДАЛДЫҚ. Əу баста бізді табыстырған, кейін достастырған басты қасиет əркімнің өз ісіне, өз отбасына, өз достарына адалдығы еді. Мінез-құлқы, болмысы əртүрлі жандардың бір ортада тоғысуы, содан бір атаның баласындай болып жүруі сирек кездесетін құбылыс. Ал біздің ортамыз сондай болды. Мұнда жұрттың бəрін табыстырып жүретін, əркіммен пікірлесуге мəселе табатын, сөйлесудің тақырыбын белгілейтін Ерекең үлкен рөл атқаратын.
Қым-қиғаш тірлік адамды шаршатып, жалықтырып жіберетіні бар ғой. Сондайда ашық көңілді, тұнық сезімді, адал ниетті, жылы сөзді қалайтының анық. Ербол Шаймерденұлы осындай сəттерде құлазып қалған көңіл-күйіңді көтеріп, жұбаныш болатын, жігерлендіретін сөздерді табатын. Қандай жағдайда да достығы мызға адал болу, небір қиын жағдайларда да жүрер жолды дəл табуға көмектесу Ерекеңнің қолынан келетін. Сол үшін де бəріміз оны құрметтейтінбіз. Зəуреш АМАНЖОЛОВА.
ЕРБОЛДЫҢ ЖҰЛДЫЗЫ. Сазгер Ринат Абдулхаликовтің əніне Ерекең жазған «Достарым-ай» атты өлеңі бар. «Əкеліп əр қиырдан тағдыр қосқан» он алтымызға арналған. Солай екенін білгенде төрт шумақтан жəне төрт түрлі қайырмадан тұратын өлең мəтінінің əр жолынан Ерекеңнің жүрек лүпілін сезгім келген, кеудесін жарып шыққан сырды ұқпақ болғанмын. «Арадан қыл өтпейтін,// Замандас, тағдырластар.//Сендерге жан жетпейді,//Жан құрбы, жан жолдастар»//. Ерекеңнің таныстары көп болатын. Бірақ ол өзін барынша еркін сезініп, барынша еркелей келетін ортасы өзіміз екенін білетінбіз. Кейде шаршап келетін, қазір енді біліп жатырмыз ғой, кейде сырқаттанып келеді екен. Қандай жағдайда да сəл шүйіркелесіп, сəл қалжыңдасқаннан кейін ол бəрін де ұмытатын. Одан асқан көңілді адам болмайтын. Келіншектермен бірге шараптан да алып қоятын. Небір əңгімелер, небір сырлар айтылатын. Ерекең ешқашан дарашылдық танытпайтын, алайда бойдағы қасиеттері оны даралап тұратын. Бар болмысымен, жүріс-тұрысы, мінезқұлқымен тіпті де жай адам емес еді, бірақ ортамызда ол ең кішіпейіл болатын, бəрімізбен тіл табыса білетін. Бір бойында ақындығы мен жазушылығы, аудармашылығы мен көсемсөзшілігі, ақылмандығы мен ғалымдығы, іскерлігі мен көшбасшылығы қатар келіп жатса да, ешқашан көкірек керген емес, қайта, ұстазымыз Зейнолла Қабдолов ағай Мұхаңа байланысты айтқанындай, біз онымен мақтанатынбыз. Достарым-ай, Достарым-ай! Сендер бір жарық жұлдыз Көңілімнің аспанында-ай! Ол бізді жарық жұлдызға теңеп, біздің қасымызда жүргенде «жаным – жаз, көңіл – көктем» дейтін. Бізге де солай. Ербол жұлдызы əрдайым жүрегімізде жарқырап тұрады. Ержұман СМАЙЫЛ.
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
Өңір өнері
Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы
Əміре ўлыќталєан кїн
Серік ЖЕТПІСҚАЛИЕВ, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі.
КӨКШЕТАУ.
Толғандырар тақырып Ағымдағы жылдың 31 тамызында таңғы сағат 7 шамасында Талдықорған қаласы, Абай көшесі 285 үйдің есігінің алдына белгісіз біреулер 1 жас шамасындағы нəрестені тастап кеткені туралы жекелеген басылымдар жарыса жазды, айтты. Адам тағдыры даурықпа үшін пайдаланылды. Қалды. Ал бүгін ше? Талдықорғанда уақыт талабына сай қалыпты тірлік жалғасын тапты, жалғаса берері де хақ. Əйткенмен, жоғарыда айтылған оқиға бізді бейжай қалдырмады. Алматы облыстық балалар құқығын қорғау жөніндегі басқармасының қызметкерімен бірге сол баланың бүгінгі тағдырын білу үшін облыстық мамандандырылған балалар үйіне бардық. Құдайға шүкір, баланың денсаулығы жақсы ең бастысы жақсы адамдар заңнама шеңберінде қамқорлықтарына алыпты. Шыны керек, бұл пəлендей таңға лар лық оқиға емес. Мұндай жайттарға сала мамандарының ғана емес қарапайым адамдардың құлақтарының үйренгендігі сол, алғашында «қашан, қайда?» деген жаттанды сұрақтарды ағытқанымен артынша ұмытылып қала береді. Бүгінгі таңда басым бөлігінің ешқандай құжаты жоқ 60 баланы уақтылы талапқа сай колориялы тамақтандырып, денсаулықтарын тексеріп, күтіп отырған Талдықорғандағы облыстық мамандандырылған балалар үйінің бас дəрігері Сəуле Жапабаева «Аналық мейірімділіктен бе, əлде күллі жауапкер шілікті мойныма алғандықтан ба əйтеуір жаратушы иеміз əркез маған қандай да бір келеңсіздікті алдын ала сездіріп тұрады. Иван атты баланың атасы мен əжесі анда-санда келіп немересінің жағдайын біліп тұратын. Бір күні сол баланың апасымен бірге анасымын деп бір əйел келді. Зейін қоя сөзін тыңдап, түр-түсіне қанша қарасам да ол əйелдің келіпкетіп жүргендігін ойыма түсіре алмай секемдендім. Амал нешік, заңның аты заң. Баласын алып кететін болды. Барлық құжаттарын заңнама талабына сəйкес толтырып беріп, балаға сəттілік тілеп қала бердік. Артынша сол баланы анасы мен əжесі сатпақ болып əрекеттенгені əшкереленіп, жалпақ жұртқа жайылды. Қазір Иван біздің, яғни Талдықорғандағы облыстық мамандандырылған балалар үйінде. Денсаулығы да, көңіл-күйі де жақсы», деді. Мұны қалай түсінеміз? Қоғамға кінə артпас бұрын сол қоғамның қозғаушы күші адамдар əрекетін зерделеп көрелікші. Көкек аналар тек қалаларда ғана емес халық көп шоғырланған ірі елді мекендерде де көбейіп барады. Ойнап жүріп от басты деп бірін ақтасақ, екіншісі неге сол қыз өмірінен сабақ алмайды? Сондай-ақ, жасөспірімдердің бірі маскүнемдікке салынса, екіншісі есірткілік заттарға тəуелді болып отырғаны да жасырын емес. Шиырып айтқанда, көкек аналар үшін əйел затына, маскүнем жас үшін ер азаматтарға кінə артудан аулақпыз. Бірақ «Бес саусақ бірдей емес» деп жылы жаба салғымыз да келмейді.
«Алматы облысында балаларды тəрбиелеу мен оқытуда, медициналық, заңдық, педагогикалық, психологиялық қызметтер көрсетіледі. Десек те, балалардың жалпы жағдайы ойлануды қажет ететіні жасырын емес. Олай дейтінім, кейбір мəселелер күрделеніп бара жатқан тəрізді. Статистикалық мəліметке сүйенсек облысымыздағы 616355 бүлдіршіннің 3 мыңнан астамы жетімдер мен ата-анасының қамқор-
баланың отбасы мəселесін заңдық тұрғыда қолға алып, оңалту мақсатында кешенді көмек көрсету қажет-ақ. Жетім жəне ата-анасының қамқорлығынсыз қалған 800-ге жуық бала үшін облыста сəбилер үйі, мамандандырылған балалар үйі, мектеп-интернаттар, отбасылық үлгідегі балалар үйлері, жасөспірімдер үйі жұмыс істейді. Сонымен қатар, 11 қабылдаушы ата-аналар мектебі, 2 отбасыларды қолдау қызметі тағы бар»,
Тастанды
Талдыќорєандаєы ґз перзенттерін ґздері балалар їйіне ґткізген аналардыѕ əрекеті əлеуметтік тўрєыдан əлсіз ќорєалєандыќтан ба, əлде безбїйректіктен бе?
лығынсыз қалған екен. Солардың 20-25 пайызы – ата-аналары қайтыс болған тұл жетімдер. Қалған 75-80 пайызы – əлеуметтік жетімдер, немесе ата-аналары қандай да бір себептермен балаларынан бас тартқан, тастандылар. Індете түссем, ата-аналық құқығынан айырылған, яғни сотталған, заң орындарының іздеуінде жүрген немесе ұзақ мерзімдік сауықтыру орындарында емделіп жатқан, құқығы шектеулі, сот жүйесімен із-түзсіз жоғалған деп танылған жандар. Рас, əлеуметтік жетімдік мəселесі көбінесе отбасы рөлінің төмендеуіне, ата-ананың бала тəрбиесіне көп көңіл бөлмеуіне, материалдық жəне тұрғын жай қиыншылықтарымен, мектеп, отбасы жəне қоғамның өзара əрекетінің жеткіліксіздігінен, отбасы жəне отбасылық тəрбиелеу құндылықтары туралы насихат жұмысының əлсіздігі, бала мен ата-анасының денсаулық жағдайына да байланысты болып тізбеленеді. Əлеуметтік жетімдіктің негізгі себебі
деді Алматы облыстық балалар құқығын қорғау жөніндегі басқармасының бастығы Гүлнəр Ермекбаева. Жекелеген ата-аналардың өз баларын өздерінен гөрі мемлекеттің баққанын артық санайтыны да ақиқат. Оған Іле ауданында балалар баспанасына айналған үйде 100 баланың өмір сүріп жатқаны нақты дəлел болады. Безбүйректік дейміз бе, əлде... Əйтеуір жұмыс істеуіне, жеке өмірін көңіл хошы қалағандай етіп сүргісі келген аналардың бірін мысалға келтірсек, жасы 40-қа толмаған ананың 2 жоғары білімі бар екен. Баспаналы, тұрақты жұмысы да бар болғанымен 10 жасар баласын бағудан бас тартып, бір емес, екі рет барып əрі міндеттей отырып мамандандырылған балалар үйіне өзі өткізгенін қалай түсінуге болады? Мақаланы жазу барысында тағы бір аңғарғанымыз ішімдікке салынған əке өмір сүруіне балалары кедергі келтіреді деп санағандықтан оларды ұрып-соғып
алып артынша көлгірси алдаусыратқан болады екен. Ал ішімдіктен арыла алмайтын ана балаларына мейірімді болғанымен оны тəрбиелеумен айналыспайды. Мұндай отбасылардан шыққан ұлдар өздерін есейдім деп санаған кезінде бастары ауған жаққа босып кетсе, қыздар жыныстық қатынасқа тым ерте түсіп, мектепті тастап кетеді екен. Тек ағымдағы жылдың 10 айында 40тан астам ата-ана ата-аналық құқығынан айырылған. «Кəмелеттік жасқа толмаған 3 бала он жылдан астам уақыттан бері жетімдер үйінде тəрбиеленуде. Аналары тағдыр тəлкегіне тастап, белгісіз жаққа кетіп қалған. Əлі күнге қайда тұратынын ешкім білмейді. Əке болса балаларын бағудан бас тартып отыр. Үлкен екі бала мамандандырылған орта білім алып, еңбек етуде, кішкенесі мектепте оқып жүр», дейді Гүлнəр Ермекбаева. «Медалдің екі жағы бар» демекші, кезінде тығырыққа тірелген аналар, отбасылар моральдық, материалдық тұрғыдан көмек алғанда бүгінде көптеген ведомстволар тағдыр тəлкегіне түскен жетімдер өмірін қалай түзеу, оған қажетті қаражатты қайдан алу, бейкүнə бейшараларды қалай баспаналы ету секілді мəселелермен бастарын қатырып отырмас еді. Ал, өз балаларын өздері балалар үйіне өткізген ата-аналардың əрекеті мəжбүрлік жəне безбүйректік болып екі топқа бөлінеді. Біріншісі əлеуметтік жетіспеушілік. Қандай да жұмыс істейтін ана балалы болғанда еңбек етіп жүрген кезінде табатын айлық жалақысының 40 пайызын 1 жылға дейін алуға құқылы. Ал жұмыс істемей жүріп балалы болған ана айына 7-8 мың теңгені бала санына орай алады. Бұл қаражат ана мен баланың қажеттілігін толық өтей ала ма, жоқ па оны оқырман екшесін. Бірақ, аз болса да ананың қолына мемлекет тарапынан тиген қаражат сол аналарға үлкен ой салатыны анық. Қиын сəтте қорғаушысы һəм демеушісі бар екендігін сезінетіні тағы рас. Екінші жайт – безбүйректік, қатыгездік. Өкінішке қарай, оларға нақты заңмен белгіленген жаза жоқ. Бала сату секілді қылмыстық əрекеттер ҚР ҚК-інде қаралатыны өз алдына. Сондықтан, қандай да бір себеппен өмірге бала келді ме ол мемлекет қамқорлығына алынып, түрлі қажеттіліктерді өтейтін қаражат бюджеттен бөлініп жатса құба-құп. Сонда мемлекет қаражатымен бір-екі жыл өз баласын өзі баққан анаға ой түсер ме еді. Осының барлығын үйлестіретін мемлекеттік пе, жекеменшік пе қалыптастыру орталығы жұмыс істесе дұрыс болар ма еді. Тағы бір айта кетер жайт тастанды балалар жайлы бұқаралық ақпарат құралдарында жарыса жазып, дауысы жеткен жерге дейін айтқанша сол баланы тастап кеткен анасы мен əкесі ұсталып мынандай жаза, ауыр жаза, өте ауыр жаза қолданды дегенді сан қайталаса еш артықтығы жоқ. Қайта адамдарға ой салары хақ.
Алматы облысы.
Нұрбол ƏЛДІБАЕВ, «Егемен Қазақстан».
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі
2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару қағидаларына 1-қосымша 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен зейнетақымен қамсыздандыру шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтер
1
6
7
8
9
10
11 12
Берешек сомасы (өсімақы), теңге Ескертпе
5
СТН
4
Берешек сомасы (негізгі төлем), теңге
3
Бұрынғы қызметкердің мекенжайы, тұрғылықты жері
2
Жеке басты куəландыратын құжаттың нөмірі, оны берген мемлекеттік орган туралы мəліметтер, берілген күн
Бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтер
Туған күні
1. Осы 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару қағидалары «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының 24-бабының 9-тармағына сəйкес əзірленді жəне 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының (бұдан əрі – ƏЖК) жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің (бұдан əрі – СТН) жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару тəртібін айқындайды. 2. Осы Қағидалардың 1-тармағында көрсетілген бұрынғы қызметкерлерге міндетті зейнетақы жарналары бойынша берешегі бар агент бұрынғы қызметкерлер бөлінісінде негізгі төлемді жəне 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген міндетті зейнетақы жарналарының сомаларын уақтылы аудармағаны үшін өсімпұлды, осы Қағидаларға 1-қосымшаға сəйкес нысан бойынша бұрынғы қызметкерлердің қорытынды берешек сомаларын көрсете отырып, 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтер жасайды жəне оларды 2013 жылғы 24 желтоқсанға дейін агенттің тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша салық органына ұсынады. 3. Агенттің тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша салық органы бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтерді алғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде бұрынғы қызметкерлер бойынша міндетті зейнетақы жарналары бойынша берешегі бар агенттердің атауын жəне БИН, сондай-ақ салық органының атауын жəне БИН көрсете отырып, осы Қағидаларға 2-қосымшаға сəйкес нысан бойынша бұрынғы қызметкерлер бойынша берешегі бар агенттердің тізілімін (бұдан əрі – тізілім) толтырады жəне Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Салық комитетіне (бұдан əрі – Салық комитеті) электронды түрде жолдайды. Салық комитеті салық органынан тізілімді алғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде агенттің тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша алған тізілімді Орталыққа электронды түрде жолдайды. 4. Агенттің тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша салық органы агент бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтерді берген күннен бастап үш жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2008 жылғы 29 желтоқсандағы №622 бұйрығымен бекітілген Жеке шоттарды жүргізу ережелеріне сəйкес міндетті зейнетақы жарналары бойынша агенттің жеке шотына тиісті жазбалар жүргізеді жəне 206108 «Республикалық бюджетке түсетін өзге де салық емес түсімдері» бюджеттік сыныптама коды бойынша жеке шот ашады. 5. Агенттер бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтерді тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша салық органына берген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде міндетті зейнетақы жарналары бойынша берешек жəне 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл сомасын аударады. 6. 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген міндетті зейнетақы жарналары бойынша берешек жəне өсімпұл сомаларын республикалық бюджетке аудару кезінде агенттер банктерге жəне (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қағаз жеткізгіште төлем тапсырмасын үш данада жəне бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтерді екі данада ұсынады. Төлем тапсырмасының бірінші данасы мен бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтердің бірінші данасы банкте жəне (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымда қалады, төлем тапсырмаларының екінші жəне үшінші данасы жəне бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтердің бір данасы қабылданғаны туралы банктің жəне (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның белгісімен агентке қайтарылады. 7. Бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтер əрбір жеке тұлға бойынша: жеке сəйкестендіру нөмірі (ЖСН), тегі, аты, əкесінің аты (болған кезде), туған күні, жарна сомасы мен міндетті зейнетақы жарналары жəне өсімпұл аударылатын кезеңді (айы, жылы) қамтуға тиіс. Туған күні, ЖСН анықталмаған бұрынғы қызметкерлер бойынша тиісті жолда: Туған күні – «19000101»; ЖСН – «000000000000» қойылады. 8. Бұрынғы қызметкерлер бойынша міндетті зейнетақы жарналарының сомаларын аударған кезде төлем тапсырмасында «төлемнің тағайындалуы» деген бағанда «Тұратын жері анықталмаған бұрынғы қызметкерлер бойынша міндетті зейнетақы жарналары», «төлемді тағайындау коды» деген бағанда «089» көрсетіледі. 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл төлеу кезінде төлем тапсырмасында «төлемнің тағайындалуы» деген бағанда «Тұратын жері анықталмаған бұрынғы қызметкерлер бойынша 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген міндетті зейнетақы жарналарын уақытылы аудармағаны үшін өсімпұл», «төлемді тағайындау коды» деген бағанда «098» көрсетіледі. 9. Банктер жəне (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар агенттер төлем тапсырмасын көрсеткен кезде бұрынғы қызметкерлер бойынша мəліметтердің 2-қосымшасымен, МТ-102 форматындағы электронды төлем тапсырмаларымен Орталықтың банк шотына бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан ұсталған жəне аударылмаған міндетті зейнетақы жарналары мен 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұлдың сомаларын аударуды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен жүргізеді. 10. Орталық агенттер бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналары мен 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл бойынша берешек сомаларды ағымдағы шотқа келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осы Қағидалардың 8-тармағында көрсетілген төлемдерді тағайындау кодтарын көрсете отырып, МТ-100 форматындағы электронды төлем тапсырмаларымен 206108 «Республикалық
Туған жері
2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару қағидалары
С.АХМЕТОВ.
бюджетке түсетін өзге де салық түсімдері» бюджеттік сыныптама кодына агенттің тұратын (тұрғылықты) жері бойынша салық органына аударады. 11. Агент бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан ұсталған жəне аударылмаған міндетті зейнетақы жарналары мен 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл бойынша берешек сомаларын аударғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша салық органдарына негізгі төлемдер бойынша аударылған берешекті жəне өсімпұл туралы мəліметтерді осы Қағидаларға қосымшаға сəйкес нысанда қағаз жəне электрондық жеткізгіштерде ұсынады, сондай-ақ салық органымен 206108 «Республикалық бюджетке түсетін өзге де салық емес түсімдері» бюджеттік сыныптама коды бойынша есептерді салыстырып тексеруді жүргізеді. 12. Бұрынғы қызметкерлердің осы Қағидаларға сəйкес республикалық бюджетке аударылған, агенттер олардың табыстарынан ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналары мен 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл сомалары Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сəйкес қалпына келтіруге жатады. 13. Бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналары мен 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл бойынша берешек сомаларын өтегеннен кейін 206108 «Республикалық бюджетке түсетін өзге де салық емес түсімдері» бюджеттік сыныптама коды бойынша жеке шоты толық көлемде жабылады. 14. 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналары мен 2005 жылғы 1 қаңтарға дейін есептелген өсімпұл бойынша берешек сомалары 2014 жылғы 1 сəуірге дейін өтелмеген не толық өтелмеген жағдайда агенттің тұратын жері (тұрғылықты жері) бойынша салық органы он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2008 жылгы 29 желтоқсандағы №622 бұйрығымен бекітілген Жеке шоттарды жүргізу ережелеріне сəйкес 206108 «Республикалық бюджетке түсетін өзге де салық емес түсімдері» бюджеттік сыныптама коды бойынша агенттің жеке шотына тиісті жазбалар жүргізеді.
Əкесінің аты
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 5 қазандағы №1058 қаулысымен бекітілген
Тегі
кешіре алмады. Көне алмады. Өмір бойы қолымнан түсірмеспін деген домбырасына қарамай кетті. Əн де айтпады. Қайрат Байбосыновтай ағайының айтқан тоқтауына да қайырылмады. Мүлдем басқа оқуды қалап, актерлік факультетке түсті. Енді, міне, киелі сахна əнге, əншіге қайта оралтты. Сахнадан орындалмаған əнші арманы, қиыспаған əнші тағдыры, аялаудың орнына соққы көрген қадірлілерді сомдап тұр... Солар болып əн салып тұр. Сол Кəрменов алдында алған тəлімі бүгін халқының кəдесіне асты... Кейіпкер монологы Құмарбек монологымен де əлдебір қиянда қиысып жатыр ма, қалай?.. Моноспектакль межесінен шығып, актерге қойылар ауыр талап, жауапкершілік жүгін мойымай көтеріп шыққан өнерпаз Құмарбек Қалқатаевтың бұл өнер жолындағы шырқау бір шыңы шығар!.. Қиналысты ізденіс, ерінбеген еңбек, қайыспаған қайсарлық осы жерде жатыр. Осындай нар көтерер жүкті арқалар шағы да екен-ау!.. Жақында ғана ердің жасы – елуге келмеп пе еді. Талай жылғы өнер жолындағы тəжірибесінің толысқан, шеберлігінің ширыққан шағы емес пе?! Трагедия, драма, тартыс, көзқарас, жан дүние қайшылықтары – осының бəрін игеруге тəуекел етуі актердің дер шағы екендігінен хабар бергендей. Бойына біткен талант, оқыған оқуы, жиған тəжірибесі, бəрі-бəрі бірігіп, бір арнада тоғысып, оны бүгінгі биігіне алып шыққан екен, дедік. Иə, шыны сол. Біз бір актер биігінің, бір актер бақытының куəсі болдық. Көрермен қол соқты, көзіне жас алды, жүректер қозғалды, сезімдер тебіренді. Жалғыз актердің осынау биік өнеріне қол соққан көрермен орындарынан тұрды. Өнерпаз үшін бұдан артық бақыт бар ма?! Драматург пен режиссер көрерменін тек Əміредей əншімен, оның тағдырымен таныстырып қана қоймайды. Шынайы өнер, халыққа қалтқысыз қызмет, өнерпаз мұраты туралы да терең түсінік береді. Даңғаза музыка, фонограммамен əн айту, көрерменді қадірлемеу, талғамның төмендеуі сияқты бүгінгі заманның олқылықтары да көлденең тартылады. Сонымен, сирек қойылым сəтті сахналанды. Алға қарай, əр қойылым сайын оның жетіле түсетінін, ширай түсетінін ескерсек, «Əншінің пірі – Əміренің» көрерменінің көп боларына бек сенімдіміз.
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңы 24-бабының 9-тармағына сəйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді: 1. Қоса беріліп отырған 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару қағидалары бекітілсін. 2. Осы қаулыға қосымшаға сəйкес Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күші жойылды деп танылсын. 3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Аты
азаматтың жан дүниесі мүлдем бөлек. Ал, тек сыртқы кейпі емес, жан дүниенің сырын жеткізбесе актер кейіпкері сенімсіз шығар еді-ау!.. Енді бір сəт жас талаптың өтінішімен Əміре бір кезде сахнада өзі сомдаған Ақан кейпіне ене береді. Ақан қайғысы, Ақан шері мен күйініші басқа. Сол тұрпатта «Құлагеріне» басады-ай!.. Бұл да Құмарбек. Оза шапқан өнерпаздар тағдырын көре отырып, Құмарбектің өз басындағы сонау бір күндердегі тауқыметті де еске алдық. Жəнібек Кəрменовтей жампоздың класында оқып, əншілік өнерін шыңдамап па еді. Дүлдүл əнші бұған үлкен сенім артып, əн əлемінің шыңына жол бастамап па еді. Сөйтіп жүргенде Жəнібек ағасы қазаға ұшыраған. Жалындап, өрекпіген жас Құмарбектің жанын қарыған бұл өлім. Алып-ұшқан көңілі су сепкендей басылды. Бəріне көңілі қалды. Ағасы, ұстазы қазасын түсіне де, ешкімге
Астана, Үкімет Үйі
Агенттің атауы
Ерекше даусымен елінің еркесі атанған, 1925 жылы Францияға барып шырқатып қара домбырамен əн салған, шет жерде теперіште жүрген алаш азаматтарымен кездесіп, ой бөліскен, одан тағдыры тəлкекке түсіп, белгісіз жағдайда өмірден ерте өткен Əміре Қашаубаев туралы бүгінгі жастарға айта түскеннің артығы жоқ. Қазақтың арда туған, ерек бітімді ерекше тұлғаларының қай-қайсысы болмасын осылай насихатталса деген ой да қылаң берді. Моноспектакль жанрында қойылым сахналау елімізде сирек оқиға болса, Көкшетауда алғаш рет. Əрине, жаратылысы бөлек жанрға қалам тарту жазушыға оңай емес. Режиссерге де жұмыс көп. Бірақ, салмақтың ең үлкені актерге түсетініне дау жоқ. Өйткені, сахнада бірнеше образ, жалғыз актер!.. Драматург аз уақытта көрерменіне Əміре туралы ең қажетті деректерді қиыстырып жеткізіпті. Оған режиссер Əлімбек Оразбековтің шеберлігі қосылған. Ол көкшелік көрерменге «Бір түп алма ағашы» қойлымымен жақсы таныс. ...Əміредей əнші, дара тұлғаны, өнерге жаңа қанат қаққалы тұрған жас өнерпазды, одан сахара серісі, күңіренген Ақанды алма-кезек сомдаған Құмарбек Қалқатаев шеберлігі көрерменін тəнті етті. Кешке ойнайтын рөліне актер күнұзақ іштей дайындалып, оның кейпіне еніп, табиғатына үңіліп, гримдеу, костюм кию үстінде болсын, біртабандап кейіпкеріне жақындай түспейтін бе еді. Сол дайындығы толысып пісе, сахнаға шыға келмес пе еді? Оның да өзіндік қиындық, бүге-шігесі толып жатқан шығар. Ал, көрерменнің көз алдында, бір-екі қадам аттай салып, басқа образға кіре беру актерден үлкен шеберлік талап етсе керек. Жас талап кейпіне кіргенде Құмарбек арманшыл, жанары жарқыраған, ашық үнді жанға айналса, жалт беріп Əміреге айналғанда дауысы да, тұлғасы да зорайып, ширыққан шерменде күйіне түседі. Тағдырынан таяқ жеп, жазықсыз жапа шеккен
№1058
2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша әлеуметтік жеке кодының және (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің және (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған және аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару қағидаларын бекіту туралы
р/с №
Ш.Құсайынов атындағы Көкшетау қазақ драма театрында биылғы маусымда қойылып жатқан Қанат Жүнісовтің «Əншінің пірі – Əміре» атты моноспектаклі өңіріміздегі елеулі мəдени жаңалық. Қойылымның жанрының өзі тың дүние десек, сол тың дүниенің тартымды шығуы өнер ордасы үшін үлкен табыс.
2013 жылғы 5 қазан
Агенттің ЖСН-І
12
13
14
Басшы (орынбасары)________ Бас бухгалтер_____________ МО 2005 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша əлеуметтік жеке кодының жəне (немесе) салық төлеушінің тіркеу нөмірінің жəне (немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларымен жасалған зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартының болмауына байланысты тұрған жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің табыстарынан агенттер ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын аудару қағидаларына 2-қосымша Бұрынғы қызметкерлер бойынша берешегі бар агенттердің тізілімі Агенттің атауы
Агенттің БСН-і
Салық органының атауы
Салық органының БСН-і
Салық органы басшысының (орынбасарының) қолы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 5 қазандағы №1058 қаулысына қосымша Қазақстан Республикасы Үкіметінің күші жойылған кейбір шешімдерінің тізбесі 1. «Агенттер тұратын жері белгісіз бұрынғы қызметкерлердің кірістерінен ұстап қалған жəне аудармаған міндетті зейнетақы жарналарын бюджетке аудару қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 30 маусымдағы №660 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., №27, 339-құжат). 2. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 3 тамыздағы №736 қаулысымен (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., №29, 311-құжат) бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 3-тармағы. 3. «Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінің кейбір мəселелері туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 28 наурыздағы №300 қаулысымен (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2008 ж., № 18, 160-құжат) бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 8-тармағы. 4. «Қазақстан Республикасында құқық қорғау қызметі мен сот жүйесінің тиімділігін арттыру жөніндегі кейбір, шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қыркүйектегі №1009 қаулысымен (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 53, 510-құжат) бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 10-тармағы. 5. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 30 мамырдағы №551 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 4-тармағы.
Қазақстан Республикасы Көлік жəне коммуникация министрлігінің бұйрығы 2013 жылғы 22 қазан №821 Астана қаласы «Авиация персоналының қолданыстағы куәлігі бар ұшу құрамының, кабина экипажының адамдарына, ұшуды техникалық қамтамасыз ететін инженерлік-техникалық құрамға және ұшу кезінде әуе кемесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін персоналға экипаж мүшесінің куәлігін беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2010 жылғы 20 қазандағы №465 бұйрығына толықтыру енгізу туралы «Қазақстан Республикасы Көлік жəне коммуникация министрлігінің мəселелері» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 24 қарашадағы № 1232 қаулысына сəйкес, бұйырамын: 1. «Авиация персоналының қолданыстағы куəлігі бар ұшу құрамының, кабина экипажының адамдарына, ұшуды техникалық қамтамасыз ететін инженерлік-техникалық құрамға жəне ұшу кезінде əуе кемесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін персоналға экипаж мүшесінің куəлігін беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Көлік жəне коммуникация министрінің 2010 жылғы 20 қазандағы №465 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №6637 тіркелген, 2010 жылғы 29 желтоқсандағы № 355-356 (26416-26417), 2011 жылғы 7 қаңтардағы №3 (26424) «Казахстанская правда» газетінде жарияланған) мынадай толықтыру енгізілсін: көрсетілген бұйрықпен бекітілген Авиация персоналының қолданыстағы куəлігі бар ұшу құрамының, кабина экипажының адамдарына, ұшуды техникалық қамтамасыз ететін инженерліктехникалық құрамға жəне ұшу кезінде əуе кемесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін персоналға экипаж мүшесінің куəлігін беру қағидалары: мынадай мазмұндағы 17-2-тармақпен толықтырылсын: «17-2. Қазақстан Республикасында тіркелген авиакомпания басқа мемлекетте тіркелген əуе кемелерін пайдаланған жағдайда шет мемлекеттің азаматтары болып табылатын ұшу экипажының жəне инженерлік-техникалық құрамының мүшелеріне ЭМК беруді уəкілетті орган осы Қағидаларға сəйкес 1 жыл мерзімге беруді жүргізеді.». 2. Қазақстан Республикасы Көлік жəне коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Б.К. Сейдахметов): 1) заңнамада белгіленген тəртіппен осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;
2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуінен кейін бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде Қазақстан Республикасы Көлік жəне коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында ресми жариялануын жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын қамтамасыз етсін; 3) Қазақстан Республикасы Көлік жəне коммуникация министрлігінің Заң департаментіне осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуінен кейін 5 жұмыс күні ішінде мемлекеттік тіркеу туралы жəне бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға жіберу туралы мəліметтерді ұсынсын. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлік жəне коммуникация вице-министрі А.Ғ.Бектұровқа жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Министр
А.ЖҰМАҒАЛИЕВ.
«Келісілді» Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы _______________ Н.Ə.Əбіқаев 2013 жылғы 22 қазан –––––––––––––––––– Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2013 жылғы 25 қарашада Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №8925 болып енгізілді.
Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрлігінің бұйрығы 2013 жылғы 26 ақпан
№72-ө-м
Астана қаласы
«Қызметкерлердiң өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу жөнiндегi төлемдердi капиталдандыру кезеңi аяқталғаннан кейiн банкроттық салдарынан таратылған заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының азаматтарына ай сайынғы төлемдердi есептеу қағидасын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрiнiң 2012 жылғы 4 мамырдағы №168-ө-м бұйрығына толықтыру енгізу туралы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2011 жылғы 25 мамырдағы №571 қаулысымен бекiтiлген Қызмет керлердiң өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу жөнiндегi төлемдердi капиталдандыру кезеңi аяқталғаннан кейiн банкроттық салдарынан таратылған заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының азаматтарына ай сайынғы төлемдердi жүзеге асыру қағидаларының 26-тармағына сəйкес бұйырамын: 1. «Қызметкерлердiң өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу жөнiндегi төлемдердi капиталдандыру кезеңi аяқталғаннан кейiн банкроттық салдарынан таратылған заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының азаматтарына ай сайынғы төлемдердi есептеу қағидасын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтiк қорғау министрiнiң 2012 жылғы 4 мамырдағы №168-ө-м (нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №7706 болып тіркелген, 2012 жылғы 11 тамыздағы «Егемен Қазақстан» газетінде жарияланған) бұйрығына мынадай толықтыру енгізілсін: көрсетілген бұйрықпен бекітілген Қызметкерлердiң өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянды өтеу жөнiндегi төлемдердi капиталдандыру кезеңi аяқталғаннан кейiн банкроттық салдарынан таратылған заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының азаматтарына ай сайынғы төлемдердi есептеу қағидаларында: мынадай мазмұндағы 8-тармақпен толықтырылсын: «8. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі ұсынатын келесі 3 жылға арналған жылдық инфляцияның болжамды деңгейінің негізінде ай сайынғы төлемдерді жыл сайын арттыру жүзеге асырылады.». 2. Əлеуметтік қамсыздандыру жəне сақтандыру департаментi
(Ə.Қ.Мақанова) белгiленген заңнамалық тəртiппен: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелуiн; 2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялануын жəне Еңбек жəне халықты əлеуметтiк қорғау министрлiгiнiң ресми интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсiн. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Еңбек жəне халықты əлеуметтiк қорғау вице-министрi Т.Б.Дүйсеноваға жүктелсiн. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі жəне 2013 жылдың 1 қаңтарынан бастап туындаған құқық қатынастарына қолданылады. Министр «Келісілді» Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі төрағасының міндетін атқарушы _______________ Н.Айдапкелов 2013 жылғы 27 ақпан
С.ƏБДЕНОВ.
–––––––––––––––––– Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2013 жылғы 20 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №8384 болып енгізілді.
7 желтоқсан 2013 жыл
www.egemen.kz
● Руханият
● Көкейкесті
Əѕгіме ќаржыєа тірелгенде...
Жамбыл атындағы Қазақ Мемлекеттік филармониясында белгілі композитор Балнұр Қыдырбектің «Реквием» деп аталатын шығармасының премьерасы өтті. Азалы музыканы Мемлекеттік симфониялық оркестр, Б.Байқадамов атындағы хор капелласы мен Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера жəне балет, Astana opera театрларының солистері орындады. Осынау айтулы оқиғаның ортасында Қазақстан Республикасының Мəдениет жəне ақпарат министрі Мұхтар Құл-Мұхаммед болды.
Ауруды адам тілеп алмайды. Басқа салған соң содан айығудың, біржола жазылып кетудің жолдарын барынша іздейді. Бүгінгі таңда сан түрлі ауыр науқастан сауығудың қосымша бір жолы – «шетелде емделу» дейтін түсінік қалыптасқаны рас. Айгүл СЕЙІЛОВА,
«Егемен Қазақстан».
Тарих ќойнауынан жеткен сарын Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан».
Өз халқымыздың жөн-жосығына салғанда, реквием жанрын жоқтау деп те атауға болар еді. Қазақтың тарихында сай-сүйегіңді сырқыратып, төбе-құйқаңды шымырлататын азалы əуендер бар. Сондықтан да, бұл жанр ұлттық болмысымызға жат емес жəне үрдісіміздегі бар дүние деп қабылдауға болады. Музыка зерттеушілері тарапынан Балнұр ханымға əлі талай баға беріле жатар. Қалай десек те, əлемдік дəрежедегі қазақ музыкасының жетістігі ғана емес, бүкіл түркі дүниесінің мақтанышы, қазіргі табысы – тұңғыш реквием тұсауын кесті. Реквием – көпбөлімді траурлық хор музыкасы, замана өте келе солистер қосылып, оркестрдің сүйемелдеуімен орындалатын шығармаға ай нал ғанынан хабарымыз болсадағы, осы уақытқа дейін реквием жазудың қағидалары, яғни канондық рек виемдердің құрылымы жайлы бас қатырып көрмеген екенбіз. Өмір бар жерде өлім бар, ажалды Құдайдың ісі деп қабылдайтын діннің қай ағымында болсын азалау бар. Басаяғы бір Аллаға ғана мəлім мəңгілік шексіздікте бізге белгілісі католиктік реквиемнің пайда болуына францискандық монах Томмазо да Челано ХІІІ ғасырда жазған секвенция «Dies Irae» негіз болған деседі. Бертін келе оған Introitus, Kyrie, Offertorium жəне Sanctus қосылған. Канондық реквиемнің құрылымы 1570 жылы Пием V папаның бекітуімен толық қалыптасып үлгеріпті. Сол сияқты,
алғашқы авторлық реквием мəтіні латын тілімен XV ғасырда жазылған Гийом Дюфаидікі делінсе де, өкінішке қарай, біздің заманымызға жетпеген. Біздің кезімізге дейін сақталғаны кіші Дюфаидің замандасы Йоганнес Окегемнің полифониялық стильде жазылған А капелласы. Бұл жоғарыда айтылған 1570 жылы бекітілген католиктік реквиемге дейін жазылған. Қысқасы, реквием жанры XIV ғасырда Италияда пайда бо лып, үлкен мемлекет, қоғам қайраткерлері, императорлардың қазасы шығарылғанда айтылған. Бізге жеткен ең алғашқы үлгісі – ол XV ғасырда өмір сүрген композитор Окегемнің шығар масы. Еуропаның ұлы ком позиторларының барлығы бұл жанрда бір-бір дүние жазған. Реквиемнің жоға ры шыңы саналатын Моцарт, Берлиоз, Верди туындылары бұл жанрды католик соборынан біржола концерттік сахнаға шығарды. Композиторлық талантымен емес, Моцартқа деген бақталастығымен тарихта аты қалған Сальеридің де «Кіші реквиемі» бар. Балнұр Қыдырбектің «Реквием» шығармасы бейбітшілік, бірлік, рухани келісім идеяларын дəріптеп, дін жəне дінаралық қарым-қатынастар толеранттылығын көздейді. Шығармада жанр канондары – католиктік месса сақталған. Бірақ мұнда буддалық хорды, православиелік знамендік əуен ді естуге болады. «Реквием» исламдық «Құлху-Алла» сүресімен басталып, біздің заманға дейінгі ІІ ғасырдағы сақ əдетімен аят түсіріліп бітеді. Шығарманы толық қамтитын екінші идея – ол уақыт тоғысындағы ұрпақтар сабақтастығы, өз халқына
қызмет ету идеясы. 250 жыл бойы ел тəуелсіздігі, жеке қазақ мемлекетін орнату идеясы атадан балаға ауысып, бір əулеттің алты ұрпағының өмірі үлгі ретінде алынады. Шығарма 7 бөлімнен тұрады. Шығармада ұмытылған Жетісу композиторлары Дəурен сал Құдабайұлы, Шүкітай Əбдікерімов, Пышан Жəл мен деұлы, Иса Тергеусізұлы, Бейсебай Қаратаев, Тəбия Қаражанова, Омарқұл Итаяқовтың əндері мен мақамдары қолданылған. Мəтін ретінде Қазыбек Тауасарұлы, Сүйінбай Аронұлы, Жамбыл Жабаев, Тұманбай Молдағалиев өлеңдері алынған. Мемлекеттік симфониялық оркестрге халықаралық конкурстардың лауреаты Ерболат Ахмедияров дирижерлік етті. Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера жəне балет, Astana opera театрларының солис тері: Жадыра Аманова (сопрано), Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Дина Хам зина (меццо-сопрано), Дар хан Жол ды баев (тенор), Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Талғат Күзембай (баритон) қазақ реквиемін келістіре орындады. Сағаттан астам уақыт бойы шығарма үздіксіз орындалып болғаннан кейін сахнаға Мəдениет министрі Мұхтар Құл-Мұхаммед көтеріліп, композиторды толымды шығармасымен құттықтады. – Қадірлі классикалық өнердің, музыка өнерінің жанашырлары, ерекше бір оқиғаның куəсі болып отырмыз. Өйткені, бұл қазақ топыра ғын дағы, түркі əлемі ғана емес, күллі мұсылман дүниесіндегі реквием жанрында жазылған алғашқы күрделі шы ғарма деп ойлаймын. Дайын
шығар маның сыншылары да көп болады. Бір жағынан ертең исламға қызмет ететін дін басылары мұны қалай қабылдайды. Екінші жағынан ислам дінін сынайтындар да оны сынайды. Бірақ, өнердің ұлы миссиясы – соны халыққа жақындатуда. Бүгін мен жеті атамыздың ғана емес, қазақ халқының 2,5 ғасырлық музыкалық шежіресінің куəсі болдық деп айта аламын. Мұнда 250 жыл бұрынғы тарихи тұлғалар қайта оралып, біздің ұрпаққа сабақ болатын ғибраттарын айтты. Бұл өзі өте күрделі жанр, – деген Мұхтар Абрарұлы реквием жанры ның ерекшелігі мен шежіресіне аз-кем тоқтала отырып, қазақ опера тарихында да осындай азалы сарындар болғандығынан нақты мысалдар келтірді. – Алайда, дəл осындай күрделі шығарма күйінде, бейнелі түрде бізге жеткізілмеген болатын. Сондықтан жаңа музыкалық шығарманың ғана емес, үлкен жанрдың да тұсауы кесілді деп айта аламын, – деп түйді өз ойын министр. Біз Балнұр Қыдырбектің реквиемінде осы күрделі жанрдың құрылымы толық сақталғандығын атадық. Концертті жүргізген Қуат Бағысбек жеті бөлімді қысқа сипаттап өтті. Сонымен, тұла бойымызды тітіренткен мұңды əуен төмендегідей төгілді. Бірінші бөлім Reguem – аты аңызға айналған ұлы бабамыз, XVIII ғасырда Қазақ мемлекеттілігін орнатуға өз үлесін қосқан ақын, елші, қоғам қайраткері, Ұлы жүз əскерінің қолбасшысы Қазыбек Тауасарұлымен басталады. Екінші бөлім Gloria – Қазыбек бектің тұңғыш баласы, жекпе-жекте
жоңғар батыры Боралдайды өлтірген Қасқары батырға бағышталып, бұл бөлімге Сүйінбайдың өлеңі негіз болған. Үшінші бөлім Credo – Жетісудың айтулы ұлдарына ұласып, Дəурен сал жəне Тайбағар биге жалғасып, Сүйінбай баба, Жамбыл атамыз тенор, баритон, сопрано əншілердің дауысымен сахнада салтанат құрады. Төртінші бөлім Sanctus – Бейсебай мен Оразды сахнада сөйлетті. Бейсебай Қаратаев – Қазыбек бектің шөбересі, Ораз Жандосов – шөпшегі. Екеуі де ХХ ғасыр басындағы Қазақ мемлекеттілігін орнатуға белсене қатысқан қайраткерлер. Бесінші бөлім Et resurexit – бертінгі заманға жақындап, Балғабек Қыдырбекұлы – Қазыбек бектің шөбелегіне келеді. Жазушы, журналист, мемлекет қайраткері, 1991 жылы Қазақстан Тəуелсіздігін жариялағанның бірі. Алтыншы бөлім Lacrimosa – «Шəхинұр» болып шырқайды. Шəхинұр Балғабекқызы – Қазыбек бектің ұрпағы, музыкант, пианист. Тəуелсіз Қазақ елінің игілігін көре алмай арманда кеткен жанның бірі делінеді. Соңы Benedictus – «Ақ бата». Сақ əдетімен аят түсіріп, Тəңірге құлшынып «Қазақ еліне, Қазақ жеріне, Қазақстан халқына Тəңірім, бақ, дəулет, береке-байлық, бейбіт өмір бере гөр!» деп хор солистері күңірене шырқап, тарихта жасаған жеті ата арқылы аза бойымызды қаза етіп, тыңдаушылардың рухын оятты. АЛМАТЫ. ––––––––––––––––
Суретті түсірген Берсінбек СƏРСЕНОВ.
● Оралмандар – Отан деп оралғандар Атажұртқа оралған қандастарымыз туралы сөз қозғамас бұрын, алдымен, осыған дейін өткен төрт құрылтайға қысқаша тоқталып өткеніміз жөн болар. 1992 жылы 28 қыркүйекте Алматыда басталған Дүниежүзі қазақтарының І құрылтайынан қалған естеліктер халық жадында мəңгіге сақталды. Қадірменді қандасымыздың ұшақтан түсе сала, əуелі атамекен топырағын егіле сүйген сəті немесе теледидар арқылы көз жасына қосыла үсті-үстіне лықсып төгілген: «Аллаға шүкір, бұл күнді де көретін күн бар екен ғой», деген тəрізді ыстық лебіздер мына жақта жүрген байырғы қазақтардың өзін қанша елжіретті, қаншама толқытты. Сол құрылтайда, əсіресе, Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының Төрағасы болып бірауыздан сайланған Нұрсұлтан Назарбаев та ерекше толқып еді. Солай болатын реті бар еді ғой. Егемендік алғанына бар-жоғы бір жыл ғана толып жатқан, тəуелсіздік туын енді ғана желбіреткен Қазақстан алдында қаншама экономикалық-əлеуметтік проблемалар тұрғанына қарамастан, ең əуелі барша əлемнің қазақтарын атабаба жұртына шақырып еді. Алыс жəне жақын шет мемлекеттерден, соның ішінде, Түркия, Германия, Франция, Норвегия, Моңғолия, Қытай, Австрия жəне басқа 33 елден 800-ден астам өкіл қатысқан осы құрылтай өткен шамада атамекенге ең əуелі Моңғолия қазақтары лек-лек болып көшті. 19911992 жылдары Байөлке мен Қобда аймағына 1500-ден астам «КамАЗ» автокөлігі барып, көшіп келушілердің жүгін тиеді. Адамдар ұшақпен Өскеменге жеткізілді. Келіп жатқан қазақтар: «Іздеушілерің бар, бақытты халық екенсіңдер», деп аралас-құралас болып кеткен моңғол ағайындардың өзі көз жастарын сығып қалғанын айта келді. Қазақтардың Дүниежүзілік ІІІ құрылтайы Астанада 2005 жылы 2728 қыркүйекте өткізілді. Осы жиында сөз сөйлеген Нұрсұлтан Əбішұлы: «Тарихи Отанына оралған ағайын, ең алдымен, «Қазақстаным маған не бередi?» деп емес, «Мен Қазақстаныма не беремiн?» деп ойланғаны дұрыс болар еді», деген тағылымды сөзін айтқаны мəлім. 2011 жылғы ІV құрылтай 25 мамырда Астанада ашылды. Бұл басқосуда
13
Ел ќўшаєы кеѕ
Елбасымыз мынадай төрт міндетті ерекшелеп айтты. Бірінші міндет – Парламент қабырғасында қаралып жатқан «Халықтың көші-қоны туралы» заң жобасына айтылар ұсыныстар мен енгізілер өзгерістерді бірлесіп əзірлеу; екінші міндет – «Нұрлы көш» жобасының екінші кезеңін жүзеге асыруды қолға алу; үшінші міндет – шеттегі қандастарымызды жан-жақты ақпаратпен қамтамасыз ету, қазақ тіліндегі бағдарламалардың санын арттыру, сапасын жақсарту; төртінші міндет – қандастар тұрып жатқан елдерде ұлттық өнердің таралуына кеңінен насихат жасау. Еліміздің тарих парағына жаңа беттер қосқан құрылтайлардың қысқаша мазмұны осындай. Біз осы жиындардан қандай ой түйдік, жүзеге асырған істеріміздің басты ерекшеліктері қандай, енді қай шаруаларға білек сыбана кіріскен жөн?! Міне, енді осы тарапқа қатысты көптен бері көкейімізде жүрген кейбір ойларды таратып айтуды мақұл көрдік. 2004 жылға дейін көші-қон мəселесі даңғыл жолмен келе жатқан секілді еді. Келген бойда оралмандар баспаналы болып, жəрдемақылары берілді. Бұл кезде Көші-қон агенттігі Үкіметке тікелей бағынатын. Ал сол 2004 жылдан бастап Агенттік қазіргі атауы бойынша Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрлігінің қарамағына өтті.
Енді жер-су асып келген оралмандарға берілетін баспананың орнына əр келген адамға ең төменгі айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде ақша берілетін болды. Рас, 2004 жылы көшіп келгендер бұл қаржыға үй сатып алып үлгеріп қалды. Ал 2005 жылдан бастап үйлердің бағасы шарықтап өсіп кетті де, əлгі қаржыға баспана алу мүмкін емес жағдайға жетті. Қиыншылық осы тұстан басталды. Келген ағайындар түрлі себептермен нəрлі жерлерден алыс кеткісі келмей, қала іргесіндегі саяжайларға орналасқан-ды. Сол жерден үй салып алғанды мақұл көрді де, маңай көріксіз баспаналарға толып кетті. Шаһарлық сəн-салтанаттың көркі бұзылды. Бастапқы жылдары жеке меншік газ фирмалары санаулы үйлерге газ құбырын тартып берді. Еңселі үйлерге үй кітабы беріліп, жеке құрылысқа рұқсат алғандар болды. Бірақ, 2011 жылдан бастап шаһар ажарына нұқсан келтіретін əлгіндей тірліктерге байланысты, сəулет органдары тарапынан саяжайларда жеке үй тұрғызуға, газ құбырын тартуға тыйым салынды. Дегенмен, ахуал қазір де солай. Халық əуелі саяжайлардан үй тұрғызуға лайықтап жер сатып алып, үй тұрғызады. Ең соңында ғана үй салуға рұқсат сұрайды. Баршамызға белгілі, бүгінде үй салуға рұқсат берілмейді. Мəселен, Ақтөбе қаласының айналасындағы саяжайларға 1 мыңнан астам оралман үй тұрғызып алыпты. Солардың көпшілігінің қолында рұқсаты жоқ. Рас, кезінде əлдеқалай рұқсат алып қалғандар да бар. Дегенмен, негізгі жұрт жөнсіз қазақшылыққа салынып, «Өй, рұқсат аламыз ғой, түбінде береді ғой», деген оймен құрылысты өркендетіп-ақ тастаған. Мəселе осыдан басталып отыр. Рұқсат болмаған соң тіркеуге тұра алмайды. Тіркеуде болмаған соң жұмысқа орналасу тағы мүмкін емес. Балаларға төленетін жəрдемақының да жолы кесіліп тұр... Үстіміздегі жылы қыркүйек
айының 25-і күні Еңбек жəне халықты əлеуметтік қорғау министрлігі Көшіқон комитетінің төрағасы Саламат Аманбаев, басқарманың бас сарапшысы Марат Тоқсанбаев бірінші іссапарларын Ақтөбеден бастады. Облыс əкімшілігінде оралмандар шоғырланған аудан əкімдерінің орынбасарларымен, округ əкімдерімен, департамент басшыларымен кездесу өткізді. Облыс əкімінің орынбасары Сара Нұрқатова жүргізген мəжілісте оралмандар жағдайы, оларды қолдау жəне қоғамға бейімдеу, жұмыспен қамту, тұрмыстық ахуал туралы нақты мəсе лелер айтылды. Сол жиында С.Нұрқатова аудан əкімдеріне нақты іс-шаралар атқару жөнінде тапсырмалар жүктеген болатын. Мəжіліске қатысушылар Мұғалжар ауданына барып, кəсіпкер оралмандардың цехтарымен танысып қайтты. Оралмандармен кездесіп, пікір алысып, түрлі сауалдарына жауап берді. Көктауға барып, «Нұрлы көш» бағдарламасы бойынша салынған үйлерді, мектеп пен медициналық пункттерді көріп, қандастарымыздың үйлеріне кіріп, тіршіліктерімен танысты. Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы облыстық филиалының төрағасы ретінде мен де сол барлық кездесулердің басы-қасында болған едім. Ертеңіне Астанадан келгендер менің жұмыс орныма келіп, істеп жатқан шаруаларыммен танысты. Оған қоса мен «Қазақ и Я» қоғамдық бірлестігінің атқарған істерін де мəлімдеп бердім. Шынымды айтсам, Көші-қон комитеті төрағасының оралмандардың қоғамдық ұйымының жұмысына қызығушылық білдіруін жақсылыққа жорыдым. Себебі, облыстық көші-қон басқармасы төрағаларының талайын көрдік. Ешқайсысының да оралмандар қоғамдық бірлестігіне бүйрегі бұрмайтын. Ал Астанадан келген басшының қоғамдық ұйымдарға ден қоюы, бірлесіп жұмыс істеуге шақыруы көші-қон мəселесіне көзқарастың түзелгенін көрсететін сыңайлы.
Əрине, Жер шарындағы 5 миллионға жуық қазақты бір шаңырақтың астына жинау мүмкін емес. Десек те, Отанына келіп қызмет еткісі келетіндерді, ұрпақтарын өз үйіріне қосуға талпынғандарды көшіріп алу, жағдай жасау – əрбір қазақтың қасиетті парызы. Сондай-ақ, шет жұртта туып-өскенімен, елінің қоғамдық істеріне белсене араласып, ғылымын, мəдениетін, əдебиетін еркін меңгеріп, қазақтың абыройын аспандатып жүрген қандастарға қолдау көрсету керек. Жалпы, қазақтың салтдəстүрін, өнері мен тілін, əдет-ғұрпын жас буынның бойына сіңіруге мемлекеттік қолдау жасап, шетелдерге барып осы бағыттағы іс-шараларды ұйымдастыруымыз қажет. Бұл мəселені Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы мен Көші-қон комитеті бірігіп атқарса, айтарлықтай нəтижелерге қол жеткізер едік. Сондай шаралардың бірі Ақтөбеде биыл қыркүйек айының басында өткен ІІ халықаралық «Ұлы мұра» байқауфестивалін айтпай кетуге болмас. Оған шеттегі қазақ диаспорасы өкілдері мен көптеген өнерпаздар қатысты. Ал фестивальға келген делегация басшылары – шетелдердегі қазақ мəдени орталықтарының жетекшілері «Нұр Отан» партиясының облыстық филиалы ғимаратында өткен «Қазақ диаспорасы: мəселелері мен болашағы» атты дөңгелек үстелде басқосты. Біз сонда көптеген көкейкесті мəселелерді, оның ішінде, осы мақалада айтылған жайларды да ортаға салдық. Қазіргі таңда елімізге 2011 жылы келіп, бірақ квота ала алмай кейін кетіп қалған оралмандардың мəселесі көкейден кетпеуі тиіс. Біздің министрлік депутаттарға заң жобасы ұсынылғанын мəлімдеді. Бұйырса, алдағы уақыттарда қаралатын Көшіқон туралы заң қателіктерге бой алдырмаса екен дейміз. Бұл ретте, барлық облыстардағы қоғамдық ұйымдардың пікірлері ескеріліп, оралмандарға оңтайлы ережелер қабылданады деген үмітіміз бар. Базарбай ИМАН, Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы Ақтөбе облыстық филиалының жетекшісі, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі.
АҚТӨБЕ.
Өз тұрмысы мəз болмаса да, баласын шетелге емдетуге апарған бір жолдасымыз: «Балаңның денсаулығы болмаса, жұмыс істегенің де, ақша тапқаның да көңілге медет болмайды екен», дегенді айтқан. Айналамыздағы шетелдерге барып емделіп қайтқан адамдарды санамаласақ, кем дегенде төрт-бесеуі ауызға ілігеді. Бұл, əрине, бір ғана адамның айналасындағы жағдай. Ал шетелдерде емделуге мүмкіндігі де, ақшасы да бар байлардың ортасы туралы əңгіме мүлде басқа. Интернетті жай ғана бір сүзіп шықсаңыз, Германия мен Израйльдің, Швейцария мен Италияның, басқа да медицинасы мықты дамыған елдердің атақты клиникаларын жарнамалаған, соларға жеткізіп салуға қызметін ұсынған компаниялардың көптігінен көзіңіз тұнады. Бұдан шығатын қорытынды, мейлі бай бол, жарлы бол, денсаулық үшін шегінетін жер жоқ. Əсіресе, байлар айлап жатып емделмесе де, ішкі ағзасын түгелдей тексеруден өткізуге уақытын да, ақшасын да жұмсайтынын шетелдерде тексеруден өткізу қызметін ұсынған компаниялардың көптігі де айғақтап тұрғандай. Мысалы, ішкі ағзаларды Германиядағы клиникаларда тексерту үшін орташа есеппен 6 мың еуро төңірегінде қаражат жұмсалады. Бұл – жолға кететін қаржыдан бөлек, 4 күн қонақүйде түнеу мен тексерілу қызметінің құны. Бұдан бөлек, Қазақстан халқын дəрі-дəрмекпен қамтамасыз етуге байланысты елордада өткен үлкен бір жиында Ұлттық медициналық холдингтің басқарма бастығы, профессор Алмаз Шарман отандастарымыздың шетелдерде емделу үшін жыл сайын 200-250 миллион доллар көлемінде ақша жұмсайтынын айтқаны да есте. Соған қарағанда, шетелдерде емделу қалталы отандастарымыз үшін анау айтқандай қиын шаруа емес. Шетелдерде емделу қазына үшін қаншаға түсіп жатыр дейтін қызығушылық төңірегінде де ізденіп көрдік. Соңғы жылдардағы мəлімет мынадай: 2009 жылы мемлекет есебінен шетелдерге 70 науқас жіберілген. Оларға 20 миллиард 53,9 миллион теңге төңірегінде (128,1 миллион доллар) қаржы жұмсалған. 2010 жылы 42 науқас шетелдерде 1 миллиард 339,9 миллион теңгеге (8,5 миллион доллар), 2011 жылы 65 науқас 2 миллиард 755,4 миллион теңгеге (17,6 миллион доллар) емделген. Ал, 2012 жылы 55 адамды шетелдерге емдеуге жіберу құны 3 миллиард 896,6 миллион теңгені (24,8 миллион доллар) құраған. Сонда төрт жылдың ішінде 232 науқасқа мемлекет есебінен 179 миллион доллар ақша жұмсалғаны анықталып отыр. Біз бұл ақпаратты «Tengri news» сайтынан алдық. Ал, денсаулық сақтау министрлігінің мəліметіне сүйенсек, 2012 жылы емделген əлгі 55 науқасқа мемлекеттік бюджеттен 678,5 миллион теңге жұмсалған. Сондай-ақ, биылғы жылға бөлінген қаржы – 1 миллиард теңге. Қалай десек те, қазынадан бөлінетін қаражаттың бастапқы жылдарға қарағанда жылданжылға қысқарып келе жатқаны анық. Неге десеңіз, елордадағы заманауи клиникаларда бұрын жасалмаған оталардың жүздеген түрі жасала бастады. Оның ішінде кеспей, ашпай жасалатын шағын инвазивті оталардан бастап ашық жүрекке жасалатын күрделі оталарға дейін бар. Соңғы жылдары бауыр, бүйрек, өкпе, ұйқы безін ауыстыру көптеп жасалғанын, тіпті жүрек ауыстыру да жүзеге асқанын көпшілік жақсы біледі. Трансплантация, яғни ағзаларды ауыстыру емі бізде енді ғана дами бастағаны үшін, мемлекет қазынасымен шетелдерде емделу үшін кезекте тұрғандардың 90 пайызы ағзаларды ауыстыруды қажет ететін науқастар екенін айта кету керек. Əрине, əңгіме мемлекеттің қаржысына тірелгенде нақтылықтың болмауы, шетелдерге емделу үшін кімдердің барғаны, олардың емделу нəтижелері туралы қолжетімді ақпараттардың болмауы көптеген күмəнді ойларға жетелейтіні анық. Мысалы, төрт жылдың ішінде мемлекет қаржысына емделген 232 науқас – сонша тағдыр, соншама үміт пен арман, тəуекел... Бұлар кімдер? Ең соңғы үміті мемлекеттің қазынасындағы қаржыға тірелген, шын мəнінде шетелге емделмесе ауруынан айығуы неғайбыл ауыр халдегі науқастар ма əлде... Бұл, əрине, қылдан нəзік сауал. Оның ар жағында мемлекет бұл адамдардың шетелдерде емделуіне қол ұшын созғанымен, ақшалар босқа желге ұшпай, олар науқастарынан толық айығып кетті ме, не жағдайы жақсарды ма дейтін жіңішке сұрақ тағы бар. Жалпы, Үкімет «Қазақстан Республикасы азаматтарын бюджет қаражаты есебінен шетелге емделуге жіберу ережесін бекіту туралы» 2009 жылы қаулы шығарған. Бұл қаулыға 2011 жылы өзгеріс енгізілді. Онда шетелге жіберілуге тиіс аурулар мен республиканың жеке санаттағы азаматтарының тізбесі жасалған болатын. Бұл туралы Қазақстан азаматтарын бюджет қаражаты есебінен шетелге емделуге жіберу мəселелері бойынша жұмыс органының мүшесі, м.ғ.д. профессор Əлихан Досаханов былай дейді: «Шетелге жіберу үшін нақтыланған сегіз түрлі ауру бар. Оған қоса, жаңа туған сəбилер мен 18 жасқа дейінгі балалар, сондай-ақ, ерекше жағдайларда қызметтік міндеттерді атқару кезінде ауыр жарақат алған жəне мертіккен құқық қорғау органдарының қызметкерлері, республика Қарулы Күштерінің əскери қызметшілері еліміздің денсаулық сақтау ұйымдарында емделіп, бірақ емнің оң нəтижесі болмаған жағдайда шетелге емделуге жіберіледі. Науқастар шетелдерде Үкіметтің шығарған арнайы қаулысы шеңберінде емделеді. Бұл істің техникалық жағымен біз шұғылданамыз. Яғни, науқастардың құжаттарын ағылшын тіліне аудару, шетелдердегі клиникалармен хабарласу, сол клиникалардың ең тиімдісін таңдау сынды жұмыстарды реттеп болған соң, комиссияға хабарлаймыз. Вице-министр Е.Байжүнісов басқаратын комиссия науқастардың шетелге емделуі үшін ары қарай жұмыс істейді». Бұл əңгімеде біз кез келген ауыр науқастың не оның қамқоршысының тікелей жұмыс органына хабарласа алмайтынын білдік. Науқастардың шетелдерде емделуі үшін қойылатын талаптар бар. Ол еліміздегі емдеу орталықтарында ем алған жəне содан нəтиже болмағаны дəлелденген болуы шарт. Сондай-ақ, науқастарды шетелдерге емдеуге жіберу туралы ұсынысты облыстық, қалалық денсаулық сақтау департаменттері, не сол саланың республикалық дəрежедегі бас мамандары ғана айта алады. Шетелде емделу – жеке адам үшін де, мемлекеттің бюджеті үшін де қымбатқа түсетін емделудің түрі. Жоғарыда денсаулығы сыр берген отандастарымыздың көпшілігі шетелде емделуге талпынатынын айттық. Əрине, жоғары мамандандырылған, ең соңғы технологиямен жабдықталған клиникалардың, олар туралы жарнамалардың кез келген жанға əсері күшті. Сосын əркім өз қаржысының қожайыны, қайда емделетінін өзі біледі. Бірақ, əділеттілік үшін, көптің көңіліндегі күдікті сейілту үшін мемлекет қаржысымен емделу мəселесінде ашықтық, жариялылық болуы тиіс деген ойдамыз. Миллион емес, миллиардтап қаржы бөлініп жатқанда, ол туралы жан-жақты ақпараттардың аздығы көңілде күдік ұялатады.
14
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
Бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс туралы хабарландыру Барлық конкурсқа қатысушыларға қойылатын жалпы біліктілік талаптары: C-2 санаты үшін: білімі – жоғары; мемлекеттік қызмет өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда бір жылдан кем емес немесе жоғары білім бағдарламалары бойынша шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда үш жылдан кем емес, оның ішінде мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес салаларда жұмыс өтілі бес жылдан кем емес, оның ішінде ұйымдардың басшылары жəне олардың орынбасарлары лауазымдарында бір жылдан кем емес немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс негізінде Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес, оның ішінде мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда бір жылдан кем емес немесе ғылыми дəрежесі болған жағдайда осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес салаларда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес. C-4 санаты үшін: білімі – жоғары; мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес; немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда жұмыс өтілі үш жылдан кем емес; немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; немесе ғылыми дəрежесінің болуы. C-5 санаты үшін: білімі – жоғары. C-O-4 санаты үшін: білімі – жоғары; мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы немесе ғылыми дəрежесінің болуы. C-O-5 санаты үшін: білімі – жоғары немесе ортадан кейінгі; C-O-6 санаты үшін: білімі – жоғары немесе ортадан кейінгі; C-R-1 санаты үшін: білімі – жоғары; мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес немесе жоғары білім бағдарламалары бойынша шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы немесе ғылыми дəрежесінің болуы. C-R-4 санаты үшін: білімі – жоғары. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. C-R-5 санаты үшін: білімі – жоғары немесе ортадан кейінгі. – «Мемлекеттік əкімшілік лауазымдарының санаттарына үлгілік біліктілік талаптарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі Төрағасы бірінші орынбасарының 2008 жылғы 9 қаңтардағы № 02-01-02/5 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде 2008 жылы 10 қаңтардағы № 5084 тіркелген). Əкімшілік мемлекеттік қызметкерлердің лауазымдық жалақылары Санат С-2 C-4
Еңбек сіңірген жылдарына байланысты min max 156954 212048 106344 143501
Санат C-О-4 C-О-5
Еңбек сіңірген жылдарына байланысты min max 84563 114032 64063 86485
C-5
80078
108266
C-О-6
57656
78157
C-R-1
109547
147985
C-R-4 C-R-5
56375 49970
76235 67907
I. Қазақстан Республикасы Мұнай жəне газ министрлігі 010000, Астана қаласы, Қабанбай Батыр көшесі 19, анықтама үшін телефон 97-68-92, факс (7172) 97-69-43, бос əкімшілік лауазымға конкурс жариялайды: Мұнай өнеркəсібін дамыту департаменті Мұнай өнеркəсібін дамыту департаменті директорының орынбасары, санаты С-2 (№ 09-0-3) Функционалдық міндеттері: Департаменттің жұмысын қамтамасыз ету жəне ұйымдастыру; Қазақстан Республикасы Президентінің Əкімшілігінің, Үкіметінің жəне Министрлік басшылығының тапсырмаларын орындау; мұнай-газ саласын дамытудың мемлекеттік жəне салалық бағдарламаларының негізгі бағыттарын, стратегиялық бағдарламалық құжаттарды əзірлеуге жəне іске асыруға қатысу; Қазақстан Республикасының экспортқа жəне мұнай өңдеу зауыттарына мұнайды жеткізу үшін магистральдық көлік жүйесін пайдалану кестелерін əзірлеуге қатысу; экспорттық мұнай құбырларын салу саласындағы мемлекеттік саясатты əзірлеуге қатысу; МӨЗ-ге мұнай жеткізуді ұйымдастыру; барлық мұнай өндіруші компаниялардың өндіру жөніндегі тəуліктік ақпарларына мониторинг жүргізу жəне қабылдауды ұйымдастыру; мұнай өндіруші компаниялардың ай сайынғы жұмыс бағдарламаларының орындалуына мониторинг жүргізу жəне бақылау; мұнай саласы бойынша халықаралық шарттар мен келісімдердің жобаларын дайындауға қатысу, олардың іске асырылуын бақылауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары Техника ғылымдары жəне технологиялар (Мұнай-газ ісі, Геология жəне пайдалы қазбалардың кен орындарын барлау, Тау ісі) немесе Əлеуметтік ғылымдары, экономика жəне бизнес (Экономика, Қаржы, Есеп жəне аудит, Менеджмент) немесе Құқық (Құқықтану, Халықаралық құқық).Осы лауазымға сəйкес салада жұмыс тəжірибесінің болуы. Заң қызметі департаменті Құқықтық қамтамасыз ету басқармасының сарапшысы санаты С-5 (№ 13-1-1-1) Функционалдық міндеттері: Сотта, сондай-ақ басқа да ұйымдарда Министрлік қызметінің Құқықтық мəселелерін қарау кезінде белгіленген тəртіппен Министрліктің мүдделерін білдіру; Министрлікте Қазақстан Республикасының заңнамасын насихаттау, жалпыға бiрдей құқықтық оқытуды ұйымдастыру жөнiндегi жыл сайынғы iс-шараларды əзiрлеу жəне iске асыру; Министрге, оның орынбасарларына жəне Жауапты хатшыға қол қоюға ұсынылатын бұйрықтардың, шарттардың, келісімдердің жобаларын жəне құқықтық сипаттағы басқа құжаттардың заңнама талаптарына сəйкестігін тексеру; заңнамалық кесiмдерде көзделген жағдайда Министрліктің құзыретiне жататын құқықтық мəселелер бойынша Министрліктің атынан түсiндірме дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары Құқық, (Құқықтану) үлгілік біліктілік талаптарға сəйкес қажетті білімінің болуы. Нормативтік құқықтық актілерді сараптау басқармасының сарапшысы санаты С-5 ( № 13-2-1-1) Функционалдық міндеттері: Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тəртіппен Министрлікте Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық кесімдеріне мониторинг жүргізуді тұрақты негізде үйлестіру; Министрлік əзiрлейтiн Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық кесiмдерiнiң жобаларын, оның iшiнде оларды Министрліктің басқа құрылымдық бөлiмшелерi əзiрлеген жағдайда келiсу жолымен дайындауға қатысу; Министрліктің норма жасау қызметiн талдау жəне талдау нəтижелерi бойынша оны жетiлдiру жəне анықталған кемшiлiктердi жою жөнiнде басшылыққа ұсыныстар енгiзу, іс-қағаздарын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары Құқық, (Құқықтану) үлгілік біліктілік талаптарға сəйкес қажетті білімінің болуы Газ өнеркəсібін дамыту департаменті Газ жобаларын дамыту басқарма сының сарапшысы, санаты С-5, (№ 08-2-1-1) Функционалдық міндеттері: Газ саласындағы халықаралық келісімдерді əзірлеуге қатысу жəне талдау, шетелдік мекемелермен жəне қаржы институттарымен өзара іс-қимыл жасау, халықаралық ынтымақтастықты дамыту бойынша ұсыныстар енгізу, газ саласын дамытудың шетелдік тəжірибесін зерттеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары Техника ғылымдары жəне технологиялар (Мұнай-газ ісі) немесе Əлеуметтік ғылымдары, экономика жəне бизнес (Экономика). Жоғары Техника ғылымдары жəне технологиялар (Мұнай-газ ісі) немесе Əлеуметтік ғылымдары, экономика жəне бизнес (Экономика). Үлгілік біліктілік талаптарға сəйкес қажетті білімінің болуы. II. Қазақстан Республикасы Экономикалық қылмысқа жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігі (қаржы полициясы), 010000, Астана қаласы, Сейфуллин көшесі 37, анықтама үшін телефондар: 8 (7172) 909181, факс 909168,e-mail: mail@abekp.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1.Құқықтық қамтамасыз ету жəне халықаралық ынтымақтастық департаменті құқықтық қамтамасыз ету басқармасының бас сарапшысы С-4 (№2-4). Функционалдық міндеттері: қаржы полициясы органдарының əрекеттері мен шешімдеріне шағымдану туралы істердің соттарда қаралу жəне сотқа шағымдану тəжірибесін талдайды жəне қорытындылайды, қаржы полициясы органдарының қызметін құқықтық қамтамасыз етуді жүзеге асырады, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарастырады, талап ету жəне аппеляциялық жұмыс бойынша аумақтық қаржы полициясы органдарының жұмыс нəтижелеріне кешендік талдауды жүзеге асырады, сотта Агенттіктің мүдделерін қорғайды, Агенттіктің бөлімшелері мен аумақтық органдардың құқықтық қамтамасыз ету бағыты жəне қаржы полициясы органдарының басқа да қызметі жөніндегі заңнаманы жетілдіру бойынша ұсыныстарын талдайды жəне қорытындылайды. Қонкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: білімі – жоғары заңгерлік, тестілеу бағдарламасы бойынша нормативтік құқықтық актілерді білуі, «Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары туралы», «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарын, сондай-ақ функционалдық міндеттерін орындау үшін қажетті басқа да нормативтік құқықтық актілерді білуі. Мемлекеттік тілді білуі. Осы санаттардағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер, əкімшілік мемлекеттік лауазымдардың санаттарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес жұмыс өтілі болуы тиіс. 2.Құқықтық қамтамасыз ету жəне халықаралық ынтымақтастық департаменті Құқықтық сараптама басқармасының бас маманы С-4 (№2-10). Функционалдық міндеттері: Агенттіктің бөлімшелерімен əзірленген жəне басқа мемлекеттік органдардан келісу үшін келіп түскен нормативтік құқықтық актілердің жобаларына құқықтық сараптама жасайды жəне қорытындылар дайындайды, қолданыстағы заңнамаға құқықтық мониторинг жүргізеді жəне Басқарма бастығына қаржы полициясы органдары қызметінің негізгі бағыттары бойынша заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізеді, Агенттікпен жəне өзге де мемлекеттік органдармен əзірленген заң жəне басқа нормативтік құқықтық актілердің жобаларын əзірлеуге қатысады, Президент Əкімшілігі, Үкімет, құқық қорғау, басқа да орталық жəне жергілікті мемлекеттік органдар өткізетін отырыстар мен басқа да іс-шараларға Агенттік пен Департамент басшыларының сөз сөйлеу жобаларын дайындайды жəне Агенттіктің қызметін регламенттейтін қолданыстағы заңнама туралы ақпараттық материалдарды əзірлейді, Агенттікке келіп түскен нормативтік құқықтық актілердің жүйелі есепке алынуы мен сақталуын іске асырады, Департамент басшылығы мен Басқарма бастығының тапсырмалары бойынша басқарманың қарауына жатқызылған мəселелер бойынша Агенттікте, құқық қорғау жəне басқа да орталық жəне жергілікті органдарда өткізілетін отырыстарға жəне басқа да іс-шараларына, сондай-ақ заңнаманы жетілдіру жөніндегі ведомствоаралық жұмыс топтарының жұмыстарына қатысады. Қонкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: білімі – жоғары заңгерлік, тестілеу бағдарламасы бойынша нормативтік құқықтық актілерді білуі, «Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары туралы», «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарын, сондай-ақ функционалдық міндеттерін орындау үшін қажетті басқа да нормативтік құқықтық актілерді білуі. Мемлекеттік тілді білуі. Осы санаттардағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер, əкімшілік мемлекеттік лауазымдардың санаттарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес жұмыс өтілі болуы тиіс. 3.Құқықтық қамтамасыз ету жəне халықаралық ынтымақтастық департаменті Құқықтық сараптама басқармасының маманы С-5 (№ 2-12) (негізгі қызметкердің бала күтімі демалысы кезеңінде). Функционалдық міндеттері: Агенттіктің бөлімшелерімен əзірленген жəне басқа мемлекеттік органдардан келісу үшін келіп түскен нормативтік құқықтық актілердің жобаларына құқықтық сараптама жасайды жəне қорытындылар дайындайды; қолданыстағы заңнаманы қолданудың тəжірибесін талдап, қорытындылайды жəне Басқарма бастығына қаржы полициясы органдары қызметінің негізгі бағыттары бойынша оны жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізеді; жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарастырады, оларға жауаптардың жобаларын дайындайды; Агенттік басшылығына қол қоюға ұсынылатын бұйрықтардың, нұсқаулықтар мен құқықтық сипаттағы басқа да құжаттар жобаларының қолданыстағы заңнаманың талаптарына сəйкестігін тексереді; тиісті мерзім ішінде атқарылған жұмыстарды есепке енгізу үшін ұсыныстар енгізеді; Қазақстан Республикасының заңнамасын насихаттау шараларын ұйымдастырады, сондай-ақ Агенттіктің құқықтық түсіндіру жұмысы шеңберінде жалпы құқықтық оқытуды жүргізуге қатысады; Басқарманың номенклатуралық істерін жүргізеді; Департамент жəне Басқарма басшыларымен жүктелген басқа да міндеттерді орындайды. Қонкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: білімі – жоғары заңгерлік, тестілеу бағдарламасы бойынша нормативтік құқықтық актілерді білуі, «Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары туралы», «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарын, сондай-ақ функционалдық міндеттерін орындау үшін қажетті басқа да нормативтік құқықтық актілерді білуі. Мемлекеттік тілді білуі. Осы санаттардағы лауазымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер, əкімшілік мемлекеттік лауазымдардың санаттарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес жұмыс өтілі болуы тиіс. 4. Баспасөз орталығының сарапшы, С-5 санаты (№1-3) (негізгі қызметкердің бала күтімі демалысы кезеңінде). Функционалдық міндеттері: Агенттік пен Баспасөз орталығы басшыларының тапсырмаларын уақытылы жəне сапалы орындайды, баспа басылымдарында, радио, телеарналар мен электрондық бұқаралық ақпарат құралдарында орналастырылған қаржы полициясы органдарының қызметіне қатысты мəселелер туралы ақпараттарға мониторинг жасайды, аталған ақпараттарды Агенттіктің Баспасөз орталығының жұмысында пайдалану үшін қаржы полициясы органдарымен қозғалған қылмыстық істер бойынша жедел ақпараттарға күнделікті мониторинг жасайды, бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау үшін қажетті ақпараттарды жинауды, өңдеуді жəне жүйелеуді жүзеге асырады, Агенттіктің Баспасөз орталығының аудио- жəне бейнематериалдардың мұрағатын қалыптастыруды жүзеге асырады, ішкі еңбек тəртібі ережелерін сақтайды, Агенттіктің басшылығымен жүктелген басқа да міндеттерді орындайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (саясаттану, журналистика, қоғаммен байланыс) немесе «Құқық» (құқықтану, халықаралық құқық, құқық қорғау қызметі) саласындағы жоғары білім. III. Қазақстан Республикасы Индустрия жəне жаңа технологиялар министрлігі Өнеркəсіп комитеті 010000, Астана қаласы, Қабанбай батыр даңғылы, 47-үй, «транспорт Тауэр» ғимараты, анықтама үшін телефон: (8-7172) 24-16-48 бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына орналасуға конкурс жариялайды: 1. Қаржы жəне əкімшілік жұмысы басқармасының сарапшысы,С-5 санаты, 1 бірлік, Функционалдық міндеттері: Аударылған құжаттардың түпнұсқаға сəйкес келуі мəніне дұрыстығын тексеру, құжаттардың жобаларын редакциялау. Мемлекеттік тілдегі құжаттардың сараптамасы, құжаттар талдауы, аударма бойынша есептер мен ақпараттарды дайындау. Қазақстан Республикасының заңнамасына жəне Министрлік басшылығының тапсырмаларына сəйкес өзге де функцияларды жүзеге асыру. Тілдерді қолдану мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасын орындау бойынша жұмыстарды жүзеге асыру; Комитетте мемлекеттік тілді ендіруді жəне дамытуды ұйымдастыру жəне іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу; нормативтік құқықтық актілерді, шығыс құжаттарды жəне басқа құжаттарды редакциялау бойынша жұмыстар. Өнеркəсіп комитеті бойынша ҮИИДМБ-ның медиа-жоспарының орындалуын бақылауды жүзеге асырады. Бұқаралық ақпарат құралдарымен жұмыс жасауды ұйымдастырады. Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін орындау мерзімдерін бақылау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары келесі мамандық бойынша: білім (қазақ тілі мен əдебиеті) əлеуметтік ғылымдар,экономика жəне бизнес (журналистика) немесе құқық (юриспруденция) 2. Тау-кен металлургия өнеркəсібі басқармасының сарапшысы, С-5 санаты, 1 бірлік, Функционалдық міндеттері: Тау-кен металлургия өнеркəсібі кəсіпорындарының жұмысына талдау жəне мониторинг жүргізу, индикативтік бағдарламаларды əзірлеуге қатысу, кəсіпорын жұмысын жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындау, тау-кен металлургия саласын дамытудың өңірлік саясатын іске асыруға қатысу, тау-кен металлургия саласының экономикалық жəне өндірістік көрсеткіштеріне талдау жүргізу, толлингтік операцияларға сараптама жүргізу, мемлекеттік инвестициялық бағдарламаларды жəне жобаларды іске асыруға қатысу, жер қойнауын пайдаланушы ұйымдардың жер қойнауы туралы заңнаманы сақтауына бақылау жасау. Тау-кен металлургия өнеркəсібі кəсіпорындарының экономикалық жəне өндірістікэкономикалық көрсеткіштеріне талдау жүргізу, сала дамуының тенденциясын жəне қарқынын анықтау, индикативтік бағдарламаларды əзірлеу. Ірі жəне орта, оның ішінде тоқтап тұрған өнеркəсіптік кəсіпорындарда жұмыс орындарын құру жəне қалпына келтіруге мониторинг жүргізу, халықаралық шарттар мен келісімдер жобаларын əзірлеуге қатысу. Мұрағатқа басқарманың құжаттарын уақытылы жəне дұрыс беру (тапсыру) жұмысын ұйымдастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары келесі мамандық бойынша: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес немесе техникалық ғылымдар жəне технологиялар немесе жаратылыстану ғылымдары саласында (экология, физика, механика) IV. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппараты ) Ақтөбе облыстық сотының Кеңсесі, 030019, Ақтөбе қаласы, Сəтбаев көшесі, 2 «Б», тел. 8 (7132) 56-84-47, «Б» корпусы мемлекеттік əкімшілік қызметтің бос лауазымдарына байқау жариялайды. 1. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің бас маманы (С-О-5, 1 бірлік уақытша негізгі қызметкер бала күтімі бойынша демалысынан шыққанға дейін 01.01.2015 ж.). Функционалдық міндеттері: соттарды материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу міндеттері бойынша шаралар жүргізу. Қойылатын талаптар: жоғары экономикалық. Ортадан кейінгі экономикалық білімі болған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі қажет. 2. Бас маман - сот отырысының хатшысы (C-R-4, 6 бірлік): Əйтеке би аудандық
сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 01.07.2014ж.); Қобда аудандық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 02.09.2014ж.); Байғанин аудандық сотының кеңсесі; Қарғалы аудандық сотының кеңсесі; Ақтөбе облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 03.07.2015ж.); Мұғалжар аудандық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 01.11.2014ж.). Функционалдық міндеттері: сотқа түскен істер бойынша дайындау кезіндегі шараларды атқару, сот мəжілісінің хаттамаларын толық, дұрыс жəне уақытылы толтыру. Қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санатта нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі барларға ортадан кейінгі заңгер білімі рұқсат етіледі. Мемлекеттік тілді меңгеру, компьютер жүйесімен жұмыс істей алу. 3. Сот кеңсесінің бас маманы (C-R-4, 6 бірлік): Ақтөбе гарнизоны əскери сотының кеңсесі; Ақтөбе қаласы №2 сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 31.08.2016ж.); Ақтөбе қаласының мамандандырылған əкімшілік сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 14.06.2015ж.); Алға аудандық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 20.09.2014ж.); Мұғалжар ауданының №2 аудандық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 16.04.2014ж.); Шалқар аудандық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 30.03.2014ж.). Функционалдық міндеттері: статистикалық есеп жасау, мұрағат жұмысын жүргізу, сот кодификациясын жүргізу. Қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санатта, нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі барларға ордатан кейінгі заңгер білімі рұқсат етіледі. 4. Аға сот приставы (C-R-4, 2 бірлік): Ақтөбе облысы мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының кеңсесі; Қобда аудандық сотының кеңсесі. Функционалдық міндеттері: судьяларды жəне сот процесіне қатысатын өзге тұлғаларды басқалай іс-əрекеттерді жасау кезінде күзетуді жүзеге асыру, кеңесу бөлмелерін, соттың басқа да үй-жайлары мен ғимараттарын күзетуді қамтамасыз ету. Сот приставының жұмысы туралы есепті əзірлеу. Қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санатта, нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі барларға ордатан кейінгі заңгер білімі рұқсат етіледі. Мемлекеттік тілді меңгеру, компьютер жүйесімен жұмыс істей алу. 5. Жетекші маман (C-R-5, 3 бірлік): Ақтөбе облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 18.09.2015); Ақтөбе облысы мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының кеңсесі (уақытша, негізгі қызметкер баласының күтіміне байланысты демалыстан шыққанға дейін 25.04.2014ж.); Мұғалжар ауданының №2 аудандық сотының кеңсесі. Функционалдық міндеттері: қызметтік хат алмасуды жүргізу, ағымдағы құжаттаманы рəсімдеу, шығыс жəне кіріс хат хабарларын журналдарға, карточкаларға, тізімдерге жəне электронды түрде тіркеу. Қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі заңгерлік білімі. Мемлекеттік тілді меңгеру, компьютер жүйесімен жұмыс істей алу. 6. Сот приставы (C-R-5, 1 бірлік): Ақтөбе қалалық сотының кеңсесі. Функционалдық міндеттері: судьяларды жəне сот процесіне қатысатын өзге тұлғаларды басқалай іс-əрекеттерді жасау кезінде күзетуді жүзеге асыру, кеңесу бөлмелерін, соттың басқа да үй-жайлары мен ғимараттарын күзетуді қамтамасыз ету. Сот приставының жұмысы туралы есепті əзірлеу. Қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі заңгерлік білімі. Мемлекеттік тілді меңгеру, компьютер жүйесімен жұмыс істей алу. «Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету Департаменті (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Аппараты) Алматы облыстық сотының кеңсесі» ММ, 004000, Талдықорған қаласы, Ескелді би көшесі, 1, анықтама үшін телефондар: 8 (7282) 27-04-95, 27-07-98; факс: 27-16-68, электрондық мекенжайы: B-2-1@ba.sud.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Алматы облыстық сотының кеңсесі бойынша: 1. Бас маман-ішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету жəне судьялар мен сот жүйесі қызметкерлерін қорғау инспекторы (С-О-5): Персоналды басқару бөлімі (кадр қызметі). Функционалдық міндеттері: судьялар мен сот жүйесіндегі қызметкерлердің арасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жұмыстарын жүргізу, күшейту, ұйымдастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе арнайы ортадан кейінгі құқықтық білім, мемлекеттік тілді білуі, компьютерде жұмыс істей білу. Алматы облысы аудандық жəне оған теңестірілген соттарының кеңселері бойынша: 2. Кеңсе меңгерушісі (С-R-1): Райымбек ауданының №2 аудандық соты. Функционалдық міндеттері: сот кеңсесінің жұмыстарын жоспарлау жəне ұйымдастыру, сот статистикасын жүргізуді жəне талдауды ұйымдастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары құқықтық білім, мемлекеттік тілді білуі, компьютерде жұмыс істей білу. 3. Бас маман-сот мəжілісінің хатшысы (С-R-4, 5 орын): Панфилов аудандық соты (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне); Алакөл аудандық соты (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне); Балқаш аудандық соты; Жамбыл аудандық соты (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне); Қарасай аудандық соты. Функционалдық міндеттері: сот мəжілісіне қатысушылардың шақырылуын қамтамасыз ету, сот мəжілісінің хаттамасын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі құқықтық білім, мемлекеттік тілді білуі, компьютерде жұмыс істей білу. 4. Аға сот приставы (С-R-4, 3-орын): Қарасай аудандық соты; Алакөл ауданының №2 аудандық соты; Ескелді аудандық соты. Функционалдық міндеттері: сот мəжілісі залы мен сот бөлмесінде қоғамдық тəртіпті сақтау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі құқықтық, экономикалық, техникалық, педагогикалық білім, мемлекеттік тілді білуі, компьютерде жұмыс істей білу. 5. Сот приставы (С-R-4, 2-орын): Қарасай аудандық соты; Қарасай мамандандырылған ауданаралық əкімшілік соты. Функционалдық міндеттері: сот мəжілісі залы мен сот бөлмесінде қоғамдық тəртіпті сақтау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі құқықтық, экономикалық, техникалық, педагогикалық білім, мемлекеттік тілді білуі, компьютерде жұмыс істей білу. 6. Жетекші маман (C-R-5, 5 орын): Алматы облысының №2 кəмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты; Панфилов аудандық соты (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне); Қапшағай қалалық соты; Алакөл аудандық соты; Алматы облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты. Функционалдық міндеттері: сот кеңсесінде іс жүргізу, сот мұрағатшысының жəне шабарманның жұмыстарын атқару. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі құқықтық, экономикалық, педагогикалық білім, мемлекеттік тілді білуі, компьютерде жұмыс істей білу. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті Астана қалалық сотының Кеңсесі, 010000, Астана қаласы, Ж.Омаров көшесі, 57, анықтама телефоны: 8 (7172) 71-00-30, 71-01-09 бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды. Астана қалалық сотының Кеңсесі бойынша: 1. Персоналды басқару бөлімінің (кадр қызметі) бас маманы-ішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету жəне судьялар мен сот жүйесі қызметкерлерін қорғау инспекторы Функционалдық міндеттері: судьялардың жəне сот жүйесінің қызметкерлерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету; сыбайлас жемқорлықпен байланысты құқық бұзушылықтарға қарсы іс-қимыл, профилактика жəне олардың алдын алу, сондай-ақ олардың салдарын жою жөніндегі шараларды ұйымдастыру жəне жүзеге асыру; судьялар мен сот жүйесінің қызметкерлері жол берген сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жəне лауазымдық теріс қылық фактілері бойынша қызметтік тексерулер жүргізу; заңды тұлғалар мен азаматтардың шағымдарында жəне өтініштерінде, бұқаралық ақпарат құралдарының жарияланымдарда баяндалған, судьялар мен сот жүйесінің қызметкерлері тарапынан орын алған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар туралы фактілерді тексеру, олардың уақытылы қабылдауын, тіркелуін жəне қаралуын қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық (құқықтану) мамандықтары бойынша білім. Компьютерде жұмыс істей білуі. Құқық қорғау органдары саласында кемінде 3 жыл еңбек өтілінің болуі. 2. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің жетекші маманына (С-О-6). Функционалдық міндеттері: Мемлекеттік сатып алу есебін уақытылы да сапалы жүргізілуін қамтамасыз ету, соттардан материалдық-техникалық қамтамасыз ету бойынша түскен тапсырыстарды орындау, тауарлар мен қызмет көрсетуге мемлекеттік сатып алу бойынша конкурс өткізуге құжаттарды дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Құқық саласындағы немесе əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес саласындағы (экономика, қаржы, есеп жəне аудит), инженерқұрылысшы, ақпараттық жүйесіндегі жоғары білім немесе құқық саласындағы немесе əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес саласындағы (экономика, қаржы, есеп жəне аудит) инженерқұрылысшы, ақпараттық жүйесіндегі ортадан кейінгі білім. Компьютерде жұмыс істей білуі. Аудандық жəне оған теңестірілген соттардың кеңселері бойынша: 1. Кеңсенің бас маманына (С-R-4, 2 бірлік: Алматы аудандық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне); мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотына. Функционалдық міндеттері: кеңсенің іс қағаздарын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық (құқықтану) мамандықтары бойынша білім. Компьютерде жұмыс істей білуі. 2. Кеңсенің бас маманы-сот мəжілісінің хатшысына (С-R-4, 12 бірлік): Алматы аудандық сотына - 2 орын; Алматы ауданының № 2 аудандық сотына; Сарыарқа аудандық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне); Сарыарқа ауданының №2 аудандық сотына - 2 орын; мамандандырылған ауданаралық əкімшілік сотына - 2 орын (1 орын негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне); Есіл аудандық сотына - 3 орын (1 орын негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне); мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотына. Функционалдық міндеттері: қылмыстық, азаматтық, əкімшілік істер бойынша іс қағаздарын жүргізу. Сот отырысының хаттамаларын дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық (құқықтану) мамандықтары бойынша білім. Компьютерде жұмыс істей білуі. 3. Кеңсенің жетекші маманына (С-R-5, 6 бірлік): Алматы аудандық сотына; Алматы ауданының №2 аудандық сотына; Сарыарқа аудандық сотына; Сарыарқа ауданының №2 аудандық соты – 3 бірлік. Функционалдық міндеттері: қылмыстық, азаматтық, əкімшілік істер бойынша іс қағаздарын жүргізу Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық (құқықтану) мамандықтары бойынша білім, компьютерде жұмыс істей білу. Компьютерде жұмыс істей білуі. 4. Аға сот приставына (С-R-4, 1 бірлік Ақмола гарнизоны əскери сотына). Функционалдық міндеттері: сот мəжілісінің залында қоғамдық тəртіпті сақтау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық (құқықтану) мамандықтары бойынша білім, компьютерде жұмыс істей білу. Компьютерде жұмыс істей білуы. Жас мөлшері 21 жастан төмен емес. 5. Сот приставына (С-R-5, 2 бірлік Есіл аудандық сотына; Сарыарқа ауданының №2 аудандық сотына). Функционалдық міндеттері: Сот мəжілісінің залында қоғамдық тəртіпті сақтау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық (құқықтану) мамандықтары бойынша білім, компьютерде жұмыс істей білуі. Компьютерде жұмыс істей білуі. Жас мөлшері 21 жастан төмен емес. «Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету Департаменті (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппараты) Шығыс Қазақстан облыстық сотының Кеңсесі» ММ, 492024, Өскемен қаласы, Қ. Қайсенов көшесі, 55, анықтама үшін телефон: 8 (7232) 264644 бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына орналасуға конкурс жариялайды: Шығыс Қазақстан облыстық сотының Кеңсесі бойынша: 1. Бас маман – ішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету жəне судьялар мен сот жүйесі қызметкерлерін қорғау инспекторы (С-О-5 санаты). Функционалдық міндеттері: ішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету жұмысын ұйымдастыру; атқарған жұмыс бойынша есеп беру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес, осы саннаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етеді. 2. Бас маман – баспасөз қызметінің маманы (С-О-5 санаты). Функционалдық міндеттері: бұқаралық ақпарат мекемелерімен жұмыс жасау; соттардың жұмысын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау; облыстық соттың ресми сайтын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім; жоғары кəсіптік (гуманитарлық, педагогикалық – қазақ тілі жəне журналистика мамандығы бойынша). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес, осы саннаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етеді. 3. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің басшысы (С-О-4 санаты). Функционалдық міндеттері: материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің жұмысын ұйымдастыру жəне бақылау жасау; азаматтар мен заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдау; статистикалық есеп беру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары экономикалық немесе заңгерлік білім. Сонымен қатар, жұмыс тəжірибесі «Б» корпусы мемлекеттік əкімшілік лауазымдарының санаттары үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес болуы тиіс. 4. Бухгалтерлік есеп беру жəне есептілік бөлімінің басшысы (С-О-4 санаты). Функционалдық міндеттері: бухгалтерлік есеп беру жəне есептілік бөлімінің жұмысын ұйымдастыру жəне бақылау жасау; бухгалтерлік есеп жасау; азаматтар мен заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары экономикалық білім. Сонымен қатар, жұмыс тəжірибесі «Б» корпусы мемлекеттік əкімшілік лауазымдарының санаттары үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес болуы тиіс. Шығыс Қазақстан облысы аудандық жəне оған теңестірілген соттар кеңселері бойынша: 1. Сот кеңсесінің бас маманы – сот мəжілісінің хатшысы (С-R-4, 10 орын): Глубокое аудандық соты – 1 орын (негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне); Шемонаиха аудандық соты – 2 орын, оның ішінде 1 орын негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне); Риддер қалалық соты – 4 орын, оның ішінде 3 орын негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне); Аягөз аудандық соты – 1 орын (негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне); Тарбағатай ауданының №2 аудандық соты – 1 орын; Өскемен қаласының №2 соты - 1 орын (негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне). Функционалдық міндеттері: сот процестерін ұйымдастыру; қылмыстық жəне азаматтық істер бойынша сот мəжілісінің хаттамаларын əзірлеу; процеске қатысушыларға хабарлау; үкімнің, шешімнің, ұйғарымның, сот қаулыларының орындалуы бойынша құжаттарды дайындау жəне жолдау олардың орындалуы туралы хабарламалардың алынуына бақылау жасау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес, осы саннаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етеді. 2. Сот кеңсесінің бас маманы (С-R-4 санаты, 2 орын): Глубокое аудандық соты – 1 орын; Риддер қалалық соты – 1 орын. Функционалдық міндеттері: сот істері мен материалдары бойынша статистикалық есепті əзірлеу; сот кодификациясын жүргізу; мұрағат жұмысын жүргізу; қылмыстық, азаматтық істер мен əкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді жəне материалдарды тіркеу, есепке алу жəне сақтау; аудандық соттың жедел кеңесін əзірлеу, хаттаманы жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес осы саннаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етеді. 3. Шығыс Қазақстан облысы мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының сот приставы (С-R-5 санаты, 1 орын). Функционалдық міндеттері: сот процестерін өткізу кезінде сот ғимаратындағы тəртіптің сақталуын қамтамасыз ету; сот жəне сотқа қатысушыларды күзету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік немесе ортадан кейінгі заңгерлік білім. 4. Сот кеңсесінің жетекші мамандары (С-R-5 санаты, 6 орын): Өскемен қалалық соты – 2 орын (негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне); Бородулиха ауданадық соты – 1 орын; Зайсан аудандық соты – 1 орын; Көкпекті аудандық соты – 1 орын; Семей қалалық соты – 1 орын. Функционалдық міндеттері: қызметтік хат алмасуды жүргізу; мұрағат жүргізу, аудандық соттың мұрағатына істерді қабылдау; тарату кітабын жүргізу; жіберілетін хат-хабарлардың тізілімдерін əзірлеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі заңгерлік білім. 5. Кеңсе меңгерушілері (С-R-1 санаты, 2 орын): Бесқарағай аудандық соты – 1 орын; ШҚО қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты – 1 орын (негізгі қызметкердің бала күтіміне арналған демалысы кезеңіне). Функционалдық міндеттері: сот аппаратының жұмысын үйлестіру; сот тапсырмаларын бақылау жəне есеп жүргізу; апелляциялық, жеке шағымдармен жəне наразылықтармен бірге
істерді уақытылы жөнелту; БААТЖ бағдарламасын жүргізу; азаматтар мен заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Сонымен қатар, жұмыс тəжірибесі “Б” корпусы мемлекеттік əкімшілік лауазымдарының санаттары үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес болуы тиіс. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету Департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) Қостанай облыстық сотының кеңсесі, 458000, Қостанай қаласы, Пушкин к-сі, 100/1, анықтама үшін телефон (7142) 54-04-72, 53-11-19 бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Бақылау жəне құжат айналымы бөлімінің бас маманы-сот мəжілісінің хатшысы (С-О5, 2-орын, негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне). Функционалдық міндеттері: электронды пошта, факс бойынша журналдарда жəне бақылау - тіркеу карточкаларында шығыс жəне кіріс хат хабарларды тіркеуді іске асыру; облыстық соты кеңсесінің жиынтық іс номенклатурасының жобасын əзірлеу; кіріс жəне шығыс хат хабарлар бойынша анықтама жұмыстарын құрастыру жəне есепке алуды жүргізу, олар бойынша есеп құрастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 2. Бақылау жəне құжат айналымы бөлімінің бас маманы (С-О-5, 1-орын). Функционалдық міндеттері: компьютерлік жүйе мəліметтері базасының қызметін жүзеге асыру, мəліметтердің толықтығын қамтамасыз ету, жүйеге рұқсатсыз қосылудан қорғау, компьютерлік техниканың амалдары мен мүмкіндіктерін неғұрлым толық пайдалану мақсатында бағдарламалаудың оңтайлы əдістерін қолдану, компьютерлік жүйе ресурстарына жүйені пайдаланушылардың кіру құқықтарын реттеу, компьютерлік жүйе ақпараттарына қосылу есебі жəне тіркелудің стандартты жəне арнайы тəсілдерін пайдалану. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: ақпараттық жүйе, программалық қамтамасыз ету мамандықтары бойынша жоғары техникалық білім. 3.Персоналды басқару бөлімінің (қадр қызметі) бас маманы (С-О-5, 1-орын). Функционалдық міндеттері: қызметкерлердің жеке істерін жүргізу, тиісінше рəсімдеу. Қызметкерлердің еңбек кітапшасын толтыру жəне тіркеу, есебін жүргізу, кадрлар бойынша статистикалық есеп құрастыру жəне əзірлеу, мемлекеттік қызметкерлерді ҰҚД органдарында, прокуратурада арнай тексеруден өткізуге материалдарын əзірлеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 4. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің бас маманы (С-О-5, 1-орын). Функционалдық міндеттері: келісімшарттарды дайындау, мемлекеттік сатып алу бойынша жасалған келісімшарттарды заң жүзінде бағалау, соттарды материалдық-техникалық қамтамасыз ету, сот кеңселерімен жасалған келісімшарттарды Қазынашылық органдарында тіркеу, мемлекеттік сатып алу бойынша келісім шартқа сəйкес қызмет, жұмыс, тауар жеткізушілердің уақытында орындауын қадағалау, мемлекеттік сатып алулар бойынша ай сайынғы есептерді уақытында беру, мемлекеттік сатып алуға қатысты бюджеттік өтінімдерді дайындау, қоршаған ортаның ласталуы туралы есеп құрастыру, коммуналдық қызметтерді жеткізу жөнінде келісімшарттар жасау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 5. Бухгалтерлік есеп жəне есептілік бөлімінің жетекші маманы (С-О-6, 1-орын). Функционалдық міндеттері: ұйым кассасындағы қолма-қол ақша-қаражаттарын жəне олардың қозғалысының есебін жүргізеді, кассалық кітапшадағы кассалық операцияларды есепке алу, шығындық кассалық ордерлерді мақсатты пайдалану бойынша қолма-қол ақша қаражатын беру; Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: экономикалық білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 6. Бас маман - сот мəжілісінің хатшысы (С-R-4, 7-орын): Қостанай қалалық сотына-2 орын (оның ішінде негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне-1 орын); Рудный қалалық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне)-1 орын; Алтынсарин аудандық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне) – 1 орын; Меңдіқара аудандық сотына-1 орын; Қостанай облысының мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотына -1 орын; Қостанай облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне)-1 орын. Функционалдық міндеттері: істі сот талқылауына дайындауды ұйымдастыру; процеске қатысушыларды жəне куəларды шақыру; сот мəжілісі хаттамаларын жүргізу жəне ресімдеу; үкімдердің заңды күшіне енуі туралы анықтамаларды ресімдеу; сот мəжілісінде қарау үшін тағайындалған істердің тізімін құру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 7.Сот кеңсесінің бас маманы (С-R-4, 2-орын: Қостанай облысының кəме летке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына-1 орын; Сарыкөл аудандық сотына-1 орын. Функционалдық міндеттері: БААТЖ бағдарламысында құжаттамалық іс жүргізу жұмыс атқару; талап арыздарды қабылдау жəне тіркеу; мұрағат жұмысын жүргізу; істерді сот мұрағатына қабылдауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 8. Аға сот приставы (С-R-4, 4-орын): Меңдіқара аудандық сотына-1орын; Федоров аудандық сотына-1 орын; Таран аудандық сотына-1 орын; Қарасу ауданының №2 сотына-1 орын. Функционалдық міндеттері: сот приставтарының жұмысын ұйымдастыру; сот мəжілісі залында жəне сот жайында құқық бұзушылыққа бұлтартпау шараларын қолдану жəне ескерту жасау; айдауыл қызметінің қызметкерлерімен күзеттегі тұлғалардың қауіпсіздігін қорғау мəселелері бойынша өзара іс-əрекет жасау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік, педагогикалық, техникалық, экономикалық білім, компьютерде жұмыс істеу білу қажет. 9. Жетекші маманы (С-R-5, 4-орын): Қостанай қалалық сотына-1 орын; Арқалық қалалық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы кезеңіне) - 2 орын; Лисаков қалалық сотына-1 орын. Функционалдық міндеттері: талап арыздарды қабылдау жəне тіркеу; мұрағат жұмысын жүргізу; статистикалық есепті уақытында құру; іс қағаздарын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік, педагогикалық, гуманитарлық білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. 10. Сот приставы (С-R-5, 2- орын): Қостанай облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына-1 орын; Рудный қалалық сотына-1 орын. Функционалдық міндеттері: соттық процеске қатысушы судьялардың жəне басқа тұлғалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету; атқарушылық іс шараларды орындауға қатысу; сотқа келуден бас тартқан тұлғаны мəжбүрлетіп алып келуді іске асыру; соттық қарастыру кезінде судьяның тапсырысы бойынша қылмыстық істі жəне заттық айғақтарды алып келуді жəне сақтауды қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік, педагогикалық, техникалық, экономикалық білім, компьютерде жұмыс істей білу қажет. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) Оңтүстік Қазақстан облыстық сотының Кеңсесі бос мемлекеттік əкімшілік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды. 160011, Шымкент қаласы, Түркістан көшесі, 87. Анықтама үшін телефондары: (8 7252) 53-24-78, 53-24-80, факс: 53-27-99 Оңтүстік Қазақстан облысының жергілікті соттары бойынша: 1.Бас маман-сот мəжілісінің хатшысы (С-R-4, 4 орын): Ордабасы аудандық соты (негізгі қызметкердің балаға күтім жасау демалыс кезеңіне); Сайрам аудандық соты (оқу демалыс кезеңіне); Сарыағаш аудандық соты (оқу демалыс кезеңіне); Созақ аудандық соты (негізгі қызметкердің балаға күтім жасау демалыс кезеңіне). Функционалдық міндеттері: сот отырысының хаттамаларын жүргізу, қаралған істерді ресімдеу, сот қаулыларын орындау құжаттарын дайындау жəне жолдау, т.б. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу. 2.Бас маманы (С-R-4, 4 орын): Бəйдібек аудандық соты; Сайрам аудандық соты; Сарыағаш аудандық соты (негізгі қызметкердің балаға күтім жасау демалыс кезеңіне; Шардара аудандық соты. Функционалдық міндеттері: кіріс құжаттарын тіркеп, тапсырмалардың уақытылы орындалу мерзімінің сақталуын қадағалау, сот тəжірибесін талдау мен қорыту, заңды тұлғалар мен азаматтардың өтініштерін қарауға қатысу, сот мамандарына заңдарға енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды хабардар ету, т.б. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу. 3.Жетекші маманы (С-R-5, 7 орын): Бəйдібек аудандық соты; Бəйдібек аудандық соты (негізгі қызметкердің балаға күтім жасау демалыс кезеңіне); Кентау қалалық соты; Сайрам аудандық соты; Сарыағаш ауданы №2 аудандық соты (негізгі қызметкердің балаға күтім жасау демалыс кезеңіне); Төле би аудандық соты; Шардара аудандық соты. Функционалдық міндеттері: тарату журналын жүргізу, сот кеңсесінен барлық шығыс қағаздарын, хаттарын уақтылы тарату; кіріс, шығыс құжаттарды журналдарға тіркеу, т.б. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: заңгерлік білім, компьютерде жұмыс істей білу, т.б. «Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) Маңғыстау облыстық сотының кеңсесі» ММ, 130000, Ақтау қ., 3 ш/аудан, №101-үй, телефон 8 (7292) 3020-09, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды. Маңғыстау облыстық сотының кеңсесі бойынша: 1. Персоналды басқару бөлімінің басшысы (С-О-4). Функционалдық міндеттері: кадрларға қатысты құжаттарды ресімдеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім – құқық саласы (құқықтану), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 2.Ұйымдастыру-талдау бөлімінің бас маманы - баспасөз қызметінің маманы (С-О-5, негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне). Функционалдық міндеттері: баспасөз қызметін ұйымдастыру жəне жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (журналистика), гуманитарлық ғылымдар (филология), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 3. Бақылау жəне құжат айналымы бөлімінің бас маманы (С-О-5, негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне). Функционалдық міндеттері: кеңсеге қатысты құжаттарды ресімдеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 4. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің бас маманы (С-О-5). Функционалдық міндеттері: мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру жəне жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім - əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы), құқық саласы - құқықтану, ортадан кейінгі білім – бухгалтер, экономист, экономист-бухгалтер, құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 5. Материалдық-техникалық қамтамасыз ету жəне мемлекеттік сатып алу бөлімінің жетекші маманы (С-О-6). Функционалдық міндеттері: соттарды материалдық-техникалық қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім - əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы), құқық саласы - құқықтану, ортадан кейінгі білім – бухгалтер, экономист, экономист-бухгалтер, құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 6. Бухгалтерлік есеп жəне есептілік бөлімінің жетекші маманы (С-О-6). Функционалдық міндеттері: төлем құжаттарын жүргізу жəне ресімдеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім - əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы), ортадан кейінгі білім – бухгалтер, экономист, экономист-бухгалтер, мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. Аудандық жəне оған теңестірілген соттардың кеңселері бойынша: 7. Кеңсе меңгерушісіне (С-R-1, 1 бірлік, Ақтау қалалық сотына). Функционалдық міндеттері: кеңсеге қатысты құжаттарды ресімдеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), жоғары білім – құқық саласы (халықаралық құқық), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 8. Кеңсенің бас маманына (С-R-4, 5 бірлік: Ақтау қаласы №2 сотына; Кəмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына; Жаңаөзен қаласының мамандандырылған əкімшілік сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі демалысы мерзіміне); Мұнайлы аудандық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі демалысы мерзіміне); Түпқараған аудандық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі демалысы мерзіміне). Функционалдық міндеттері: кіріс, шығыс, ішкі құжаттарды тіркеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 9. Кеңсенің бас маманы-сот мəжілісінің хатшысына (С-R-4, 7 бірлік: Ақтау қалалық сотына; Мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотына; Мұнайлы аудандық сотына; Қарақия аудандық сотына; Ақтау қаласы №2 сотына – 2 бірлік (оның ішінде – 1 негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне); Қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне). Функционалдық міндеттері: сот мəжілісінің хаттамасын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 10. Аға сот приставына (С-R-4, 1 бірлік, Түпқараған аудандық сотына). Функционалдық міндеттері: сот мəжілісінің залында жəне сот ғимаратында қоғамдық тəртіптің сақталуын қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 11. Кеңсенің жетекші маманына (С-R-5, 16 бірлік: Ақтау қалалық сотына – 5 бірлік; Ақтау қаласы №2 сотына – 2 бірлік; Қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына; Мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотына; Кəмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына; Мұнайлы аудандық сотына; Жаңаөзен қалалық сотына – 2 бірлік, (оның ішінде 1 негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне); Маңғыстау аудандық сотына; Қарақия аудандық сотына; Түпқараған аудандық сотына (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалыс мерзіміне). Функционалдық міндеттері: сот кеңсесінде іс қағаздарын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. 12. Сот приставына (С-R-5, 3 бірлік: Ақтау қалалық сотына; Ақтау қаласы №2 сотына; Кəмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотына). Функционалдық міндеттері: Сот мəжілісінің залында жəне сот ғимаратында қоғамдық тəртіптің сақталуын қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім-құқық саласы (құқықтану), ортадан кейінгі білім - құқық саласы (заңгер, заңгер-кеңесші), мүмкіндігінше компьютерде жұмыс жасай білу. «Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы соттардың қызметін қамтамасыз ету Департаментінің (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты аппаратының) Павлодар облыстық сотының Кеңсесі мемлекеттік мекемесі», 140000, Павлодар қаласы Жеңіс алаңы көшесі 1, анықтама үшін телефон (7182) 32-73-81, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды. 1. Павлодар облыстық соты кеңсесінің персоналды басқару (кадр қызметі) бас маманішкі қауіпсіздікті қамтамасыз ету жəне судьялар мен сот жүйесі қызметкерлерін қорғау инспекторы (С-О-5 санаты, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: судьялардың қауіпсіздігі мен тиіспеушілігі, сот төрелігін жүзеге асыру үшін тиісті жағдайларды қамтамасыз ету, сондай-ақ сот жүйесінде сыбайлас жемқорлықтың алдын алу мен анықтау шаралары, қадрлық құрамды қалыптастыруда жəне іріктеу сұрақтары бойынша кадрлық қызметтермен əрекеттесу, судьялардың қорғалуын қамтамасыз ету бойынша басқа мемлекеттік органдармен əрекеттесу, белгіленген тəртіппен соттардың қызметін, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарын алдын алу жəне сыбайлас жемқорлықпен күрес сұрақтары бойынша басқа мемлекеттік органдардың ішкі қауіпсіздік қызметтерімен əрекет ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан асатын болса не осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес 2 жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта арнайы заңгерлік білім жіберіледі. Құқық қорғау органдарында жұмыс өтілі бар болуы. Павлодар облысының аудандық жəне оған теңестірілген соттары бойынша: 1. Бас маман – сот мəжілісінің хатшысы (С-R-4, 2 бірлік): Павлодар облысының мамандандырылған ауданаралық экономикалық соты – 1 бірлік; Шарбақты аудандық соты – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: сот мəжілісінің хаттамасында процессуалды əрекеттерді дұрыс жəне толық мазмұндау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім; Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан асатын болса не осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес 2 жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта арнайы заңгерлік білім жіберіледі. Мемлекеттік тілді білген жақсы, компьютерде Excell, Windows бағдарламаларымен жұмыс істей білу жəне т.б. 2. Бас маман (С-R-4, 1-бірлік): Павлодар облысының мамандандырылған ауданаралық экономикалық соты. Функционалдық міндеттері: бірыңғай автоматтандырылған ақпараттық-талдау жүйесі бағдарламасын жүргізу, мұрағат құжаттарын қабылдау жəне есепке алу, статистикалық есептілікті
қалыптастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім; Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан асатын болса не осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес 2 жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта арнайы заңгерлік білім жіберіледі. Мемлекеттік тілді білген жақсы, компьютерде Excell, Windows бағдарламаларымен жұмыс істей білу жəне т.б. 3. Аға сот приставы (C-R-4, 1 бірлік): Баянауыл аудандық соты. Функционалдық міндеттері: сот мəжіліс залында қоғамдық тəртіпті ұстау, сот ғимараттарының қорғауын қамтамасыз ету, судьялар мен процеске басқа да қатысушыларды қорғау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары заңгерлік білім; Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан асатын болса не осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес 2 жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта арнайы заңгерлік білім жіберіледі, 21 жас шамасынан асқан. Мемлекеттік тілді білген жақсы; компьютерде жұмыс істей білу, құқық қорғау органдарында қызмет тəжірбиесінің бар болуы. 4.Жетекші маман (С-R-5, 3 бірлік): Павлодар облысының маман дандырылған ауданаралық экономикалық соты-1 бірлік; Қашыр аудандық соты-1 бірлік; Ертіс аудандық соты – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: сот мұрағаты жұмысын ұйымдастыру, мұрағат құжаттарын ғылыми-техникалық əзірлеу, сот номенклатурасын құрастыру, статистикалық есептілікті қалыптастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары не орта арнайы білім (заңгерлік); мемлекеттік тілді білген жақсы; компьютерде Excell, Windows бағдарламаларымен жұмыс істей білу жəне т.б. V. Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша департаменті, 070019 Өскемен қаласы, Буров көшесі, 20, телефон: 8 (7232) 61-41-20, 51-66-16 e-mail: oskemen@arem.kz бос мемлекеттік əкімшілік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Табиғи монополияларды жəне бағаларды реттеу бөлімінің бас маманы, (С-0-5 санаты, 2 бірлік). Функционалдық міндеттері: Табиғи монополиялар субъектілерінің тарифтерін (бағалардың, алымдар мөлшерлемелерін) өзгертуге өтінімдерді қарау, тарифтердің (бағаларын, алымдар мөлшерлемелерінің) деңгейі бойынша олардың экономикалық негіздемесінің қорытындысын ресімдей отырып бекіту үшін негізгі ұсыныстар енгізу, табиғи монополиялар субъектілері қызметінің қолданыстағы тарифтік сметасын өзгертуге ұсыныстар енгізу, табиғи монополиялар субъектілерінің тарифтік сметасының орындалуына бақылауды жүзеге асыру, тарифтерге (бағаларға, алымдар мөлшерлемелеріне) есепті саясатқа енгізілетін лимиттік шығыстарды; инвестициялық бағдарламаларды қарау, табиғи монополиялар субъектілерінің негізгі құралдары құнының өсуіне алып келме ым ы ж ж ж ж ы ж мы ы ы шы ы ы жы ы м ы ш ж ж ы ы ы м м ы ым ы ы ы ы м ж м фф ы мш ы ы шы ы м ы ш мм ы ым ы ж мы ы ы ы м ы м ш ж м ым ы ы ж мы ы ы ы ш шы ы м ы ыж м м ж ы ж м ш ы ж м ж ы м ж ы м ш шы ы ы м ф ж ы м ым ы ы ф ы ым м ш м ы м ы шы ы ы ф ы ы ж ы К ы шы ы ы м ж ы м ы жы ы м ы ым жм М м ым жы м м м ы ы ы ымы ы ф ы ы ы жы м м ж мы ж м ы жы м ы ым жм м К м ю WORD EXCEL м ы ж мы Т ж ым ы ж мы ы м м м ы С ы Ф ы м ю ж м ы жы ы ж ы Қ ы ы ю ж ж ы ы ш шы ы м ы ж ж мы м ым ж ж ы ы ж м ж м ы ы ж ы ыж ы ы ы ым ы ш ы шы ы м ш м ж мы ш ж ы Ұ ым м ы ыж ш шы ы ы Ө м ш м ы ы ы ж ы ж ы м Н ы ж м ы ы ы ы ш ы ж шы ы ы м м ы ж ы м С м ы ы ы ы ы ш ж ы ы ы ыы ы Т ы ы м ы ж Ж ы ЖЖМ м ы ы ш ж ы шы Н ы ы Д м м м ым ш ж ы ы Е ж С м ым ж ы ы ж ы ш ы С ы ыж ы м ым ы ж ы ы ш ж ы ы С ы ж жы ы ы ш жы ы ж ы ж Қ жы ы ы ж м ж м ы ы ыж ы С ы ж Шы ы ы ж м ы ж К ы шы ы ы м ж ы м ы жы ы М м ым жы м м м ы ы ы ымы ы ф ы ы ы жы м м ж мы ж ш ы м ы жы м К м ю
WORD EXCEL С м ым ж мы м ы ы ы ж ю ж мы ы м м м ы ы Ф ы м Т м ж ы ы м ы ым ж мш ы шы ы ы ы ш м ж ж ж ы ы ш ж ы ы шы ы ы ш юш ы м ж ы ж ж ы ы м ы ы ж м м Д м м Д м ы м ы ш жы ым м ы м ж мы ы ым ы ж ж ж ш ы ж ж ы ж ы м шы ы ы м ы ы ы ы ы ы ыы ж ы ыы ы ы м ым м м ы ы ы Қ ыТ м ы ы ым м ы ж ы м ы ы ы ы ы М ы м м ы ш ы ы м ы ы ж ы К ы шы м ж ы М м ым жы м м м ы ы ы ымы ы ф ы ы ы жы м м ж мы ж ы м Ж м ю ы ш П ф ым ж мы V Қ Р ыА ы ш шы ы ы м ы ы ж м А м ы ы ы ш м ы ы А м ы ы М ш ы м ш ф ф м м мш ым ж ы Ə ы ы м м ы ы ы ж м ж ш м м ы СО ы Ф ы м ж ы м Қ ы м ы м мш ы шы ы ы ы Қ ы ы ы ы м ы ш м шы ы Қ ы ы ы ы м ыж ы м ы ы ы м ым ы ж ы ы К ы шы ы ы ж ы ы м ы м ы ы м ы м ю ж ым ы ы Т ы ы м м ы ы ы ж м ж ш м м ы СО ы Ф ы м Ж ы м Қ ы м ы м мш ы шы ы ы ы Қ ы ы ы ы м ы ш м шы ы Қ ы ы ы ы м ыж ы м ы ы ы м ым ы ж ы ы К ы шы ы ы ж ы ы м ы м ы ы м ы м ю ж ым ы ы Ш м м м ы ы ы ж м ж ш м м ы СО ы Ф ы м Қ ы ы м м ш ы ы ы ы ы ым ы м м ы ы ыж ы ыж ы Қ ы ы ы ы м ы ы ж К ы ы ы ы ш ы ы ш К м ы ы ы ж м шы м м ж ы ы ы ы ы ы ж мы ы ым ы К ы шы ы ы ж ы ы м ы м ы ы м ы м ю ж ым ы ы А ы ы м м ы ы ы ж м м м ы СО ы ы ш ым м ы ы Ф ы м В ы ы ы м ы ы м ы ы ы ы ы ш ым ы ы ш м ы м м ы ы ы ж ы ы ы ж ы ы ы ы шы ы м ым ы ы ы ж ы ыж ы ы Қ ы м ы м мш ы шы ы ы ы Қ ы ы ы ы ы ы м ыж м ы ы м ым ы ж ы ы К ы шы ы ы ж ы ы м ы м ы ы м ы м ю ж ым ы ы Қ жы ы м м ы ж м м ы м м м ы СО ы ы ш ым м ы ы Ф ы м ю ж ы м м ж ж Н ж мы ы ым ы ы ы ы ж ыж ж ы К ы шы ы ы ж ы м ы м ж м м ыы ы ш м ы ж м м ы ы ы ш м ы м ы м ю ж ым ы ы А м ым м ы ы ы ж м м м ы СО ы Ф ы м ж ж ы ж ы ы м м ш ы ы ы ю ы ы ж ж ы ы ы ы ж мш ж мш ы ж ж ым м ж ж ы м ж м ы ы ы ы ы ж ы ы ы ыҚ ы ы м ы ым ы м ы ы К ы шы ы ы ж ы ы м ы м ы ы м ы м ю ж ым ы ы V Қ Р ыА ы ш шы ы ы м А ш м м м А ы ы м ы ы А ы См ш А ы м ш ф ф @m мш м м ым ж ы Б ж м м ы м м м ы ым м ы ш м ы м м СО Ф ы м ы ж № ю ж жы ы ы ы ж ы ы ыж ж ы ш м ж мы ж Е ж м м ы ы ы м м ж мы ы ы м ж ы ы ш ы ыж жы ы ж ы ы ы ж ы ж шы ы ым К ы шы ы ы ж ы м ы жы м О м ы жы мм ж К ым ы ы ы м м ы м шы ы СО Ф ы м ы ы ж ы м ж мы ы ы ы м ы ы ы ж ш шы ы м ым ы м ы ы ы ы ы ш шы ы ы ы ы ы м ы ы ж ы м ж ж м м м ы ы ж ымы ым ым ы ы ы ж мы ы ы м ж м ы ы ж К ы шы ы ы ж ы ы ш шы ы ы м ы м А ы О ы Ш ы м ы ы ы м м ы м ж м м ы СR Ф ы м ж ф ы ж м ш ы ы м ы ж м ы ы ж ж ю ж жы ы ы ы м м ым ж мш м ы ш ш ы ы м м ы ыж ы Ө м ы ы м ы ыж ж м ым ы ы мш ж К ы шы ы ы ж ы м м м О м м мм ж А Х м ы м ы ы ы м м ы м ж м м ы СR Ф ы м м ы ы ы ы ш м м ш ж ж ж ым ы ы ж ж ы ым ы ы ы ы ж мы ыж м м ы м ы ш ж мы ы ым ы ж мш м ж ы м ж ш ы ы ы ш ж ж ю м ы ы м ы ым ы ыж ж ы мш ж ш ы ж ж ы ы м м ы ы К ы шы ы ы ж ы м м м О м м мм ж V Қ ыӨ м м Қ ы ы ж ы мм ы ш шы ы м А ы ы ш М м ы ы ы ж м ММ А ы ы ы м ф ы м м мш ымы ж ы М м ы ы ы ы ы ж ш м м ы ыСО С
ы м С ы ы ж ы ж мы ы ы м м м ы ы ы ы ы ш шм ж Қ ы м ы ы ы ым м м м ы м ы м м ы ы ы ы ж ы ы ы м ж ж мы ы ы ы м м ы ы ш ы ы ш ы ж ы ш ы ж м м ым ы ыж ы Қ ы м ы м ы ы ж ы ы ым ы ы м ы шы ш м ш ы ш ы ж м м ы м ы ы ж мы ы ы ы ы м ж ж мы ы ж ы ы м ы ыы ы ш ж ы ж ы ш ы ы м ы ы ы ы ыж ы ы ы м ж ж мы ы ж ы ы м ж м ж ы ы ж ы ы ж ы ы ж ы ы ы ж ж м ш м ж ж С ы ы ы м ы ш ж ж ы ы ш К ы шы ы ы Ж ым м ы ы ы ш Қ ы ы Қ ы ы м ы ым ы ж ы м ы Жы ы Э ы К ы ы ы С ы ж ы м м Қ ы ы ы ы ыж ы ы ым ы ж
Ф м
Қ
ы ж ы Л ым ы м м ы ы ы ы ы м ы ы Ф ы ш ж м м Қ ы Ө м м Қ ы ы ж ы мм шы ы м Қ ы ы ы ы ш м м ы ж м ММ Қ ы ы Т ш ы м ш ф ж ф m @ мш м м ым ж ы Мм ы ы ы м м м ы мм ы ы ы ы ш ым ымш м ы ы ыС О Ф ы м Қ ы ы м ы ы м м м ы ы ы ы ж ы ы ы ж ж ы ы ж ы ы ж ы ы ы ж м ш м ж ы ы ы ы ж ы ы ы ы ы ы ы ш ы ы м ы ым ы м ы шы м ж ы ы ж ы ж м м ы м ы ы ж мы ы ы ы ы ыж ы ы ы шы ы ж ыж ж ым ы ы ы м ы ш ы ж ы ы ы К ы шы ы ы Ж ым м ы ы ы ш Қ ы ы Қ ы ы м ы ым ы ж ы м ы С К ы ы ы Г ы ы ы ж м м м ы ы ы ш М м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы жы м м ж мы ж м ы Қ
ы
Т
Қ ы
ы
ы
ы ы м Р ы ш ы ы
ы
ы
ы
ым м ы
Қ
ы
ы ы
ы
ы
Л
ы
Қ
ы ы ыж ы Қ
ы ы ы ж
ы ы ым ы м м ы м ы ы м м ы м А м ы ы
ж Ф ы м ы ш Р ы ы Ə м С ыС ы м ы ы ы м ш ы ф ы ы м ж ы @m Б ы ы м м мш ым ы ж ы М ы ы м ы м ы шы ы Б ы ы ы м ы м ы шы ы ы ым м м ы ы ы Ə мш ы ы ы ш м ы м ы шы ы ым м м ы ы ы М м ы ы ы ы ш м ы м ы шы ы СО ы Ф ы м А шы ы ж ж ы шы м ы Қ ы ы м м ш м ы м м ы ы ш м ш ым ы ы ж ж ш м ы ы ы ым ы м ы ш м м ы м ж ы ш ж мы ы ым ы К ы шы ы ы Ж ы м ы ым ы м м ы ы ы ы м ы ж м ы ы Қ Р ыƏ м С ы К м Шы ы Қ ы ыС ы м м ж ы Шы ы Қ ы ы Ө м ы О ж ш ы м ф ы @m мш м м ы ж ы С ы шы СО ы № Ө м м ы м ф ы ым м м ы ж С м м ы м ф ы ы ш ым м м ы ж С м ы ы ш мш ы ыж м ы м ф ы ым м м ы ж Ф ы м А шы ы ж ж ы шы м ы Қ ы ы м м ы ы ш м ш ым ы ы ж ш м ы ы ы ым ы м ы ш м м ы м ж ы ш ж мы ы ым ы К ы шы ы ы ж ы м ы ым ы м м ы ы ы ы м ы ж м ы ы Қ Р ыƏ м С ы м М ы ы ыС ы м А ы Б ш ы АТК А ы м ш ы ф @ m мш м м ым ы ж ы Қ ж м м м м ы ж ы м шы ы С О Ф ы м м ж мы ы ым ы ж м ж мы ы ж м ж мы ы ы ж ы ы м ы ы ы ы ы ы ы ж мы ж ы ы ы ы ы Ө ы ш ы м ы ы К ы шы ы ы ж ы ы ы ы мм ы ы А м ы м ы шы ы С О Ф ы м А шы ы ж ж ы шы м ы Қ ы ы м м ы ы ш м ш ым ы ы ж ш м ы ы ы ым ы м ы ш м м ы м ж ы ш ж мы ы ым ы К ы шы ы ы ж ы м ым ы м м ы ы ы ы м ы ж м ы ы X Қ Р ы Қ жы м К ы м К ы ы ы А м ы ыК ш ф ым ж ы @ мш м м ым ж ы А ы м шы ы С О ы ы Ф ы м м ым ж ж ы шы ы м ж мы ы ы ш ы м м ж м м ж ы ы м ым ы ы ы м ж м ы мш ым м ж м ы ш ш ж ы ж ж ым м ж ы ы ы ш ы ы ы ж ж ж ы ю ж ы ыш ы ы ы ш ы м ым ы ы К ы шы ы ы ы м м ы ы м ы ым м ы ж ы м Ж мы ж ы ы м м ым жы м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы ж мы жы м м ж ы ы ы м ы ы ш Қ ы ы П ж ы ы м ым ы м м ы ы м ш ж ы ы ы Ш ж ы м ым м м ы ы ш ы ы ы ым ж ы Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы К ш ым м м м ы СО ы ы Ф ы м К ж ы К ы ы ы ы ж ы ы ж м ым ы ы ы шы ы ыж ы ж ы м ы ы ы ы ж ы ж ы ыж К ы ыы ы шы ж м К ы ыы м м ы ж ж К ы ыы ы ыж ы ы ым ы ы ы шы ы ж ы ыш ы ы шы ы ы ы м ы ы ы ы шы ы ы м м ы К ы ыы жм ж ы К ы ыы ыж ы ш ш ы К ы ы ы ы А м ы ы ж ы К ы ы ыА м ы ы ш ы ы шы ы мы ы ы ым ы мш ы ы ш ы ым ы ш ж К ы ыы ы ж ы ы ы ы ж ж ы ыы м м ы К ы шы ы ы Қ ы ы м ы ым м ы ж ы м М м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы жы м м ж мы ж ы ы м ы ым м ы м Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы Ұ ым ы шы ы ж мы ж ы м м м ы СО ы ы Ф ы м м ы ш ж мы ы ым ы ж ы ж ы ж ж ы ы К ы ыы ы ым ы шы ы м ж ы ы м ы м ы ш м м м ж ым м мы ы ж ы ы ж м м м м ы ш ы К ы ыы ы ш ым ы шы ы м ш ш м м мы м ы ы ым м ж ы м ыж ы ы ы ш ыж ж ж ы ж ы м м ж ы ы м ж К ы шы ы ы Қ ы ы м ы ым м м м ы ым м ж ж м м жм м м ы ы ым ф м м ж ы ж ы мМ м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы жы м м ж мы ж ы ы м ы ым м м м ы ым м ж ж м м жм м м ы ы ым ф м м ж ы м Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы О ым ы м м м ы ы шы С О ы ы Ф ы м О м ы ы ы ы ы ы ы ым ж ж мы ы ж ж ы ыш ж ю ы ым ы ш м ы ж ы м ж ы ы ы ы ым ы ы ы ш м ы К ы ыы ы ж ж ы ы ы ы ым м м ы ы ж ж ж ж ы ыш ж ю ы ы ым ы ым ы ж м м ы ы ы ы ж м ж ыж К ы шы ы ы В ы м м ы ы м ы ым м ы ж ы м М м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы жы м м ж мы ж ы м м ы ы м ы ым м ы м Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы О ым ы м ж ш м м ы ы шы С О ы ы Ф ы м Т ы ы ы ы ж ы м м ы ы ым ж ж мы ы ж ж ы ыш ж ю ы ым ы ш м ы ж ы м ж ы ы ы ы ым ы ы ы ш м ы К ы ыы ы ж ж ы ы ы ы ым м м ы ы ж ж ж ж ы ыш ж ю ы ы ым ы ым ы ж м м ы ы ы ы ж ыж К ы шы ы ы В ы м м ы ы м ы ым м ы ж ы м м Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы Ө ы ым ым ы м м м ы СО ы ы Ф ы м К ы м ж ж мы ж ы ж ы ы м ы м ы ы ы м ж мы ы ж ы ж ым ж мы ы ы м ж ы ы ш ы ы ы ж ы ым ы ы ым ж мы ы ым ы ж ыж ж ж К ы шы ы ы В ы м м ы ы м ы ым м ы ж ы м М м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы жы м м ж мы ж ы м м ы ы м ы ым м ы м Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы Қ жы ы ж м ы ы м м ы м шы ы СО ы ы ш жы ы м мы ым м ы ы Ф ы м м ым ж ы шы ы ж м ж мы ы ы ш ы м м ж м м ж ы ы К ы ы ы ы ю ж ы ы ж ж ы ж мы ы ым ы ю ж м ы ы ы ж ы ш ы ыж ы м ж мы ы ым ы мм м ыж ж ж м м ы ш К ы ыы ы жы ш шы ы ж мы ы К ы ыы ы ым м м ы ы ш ш ым ы м ы ы м Қ ыП Ү м ы м ы ы ж ж мы ы ым ы ы ым ы м м ы ф К ы шы ы ы Ə м ы ым м ж м м м жм м ж м жы ы ж ы м Ж мы ж ы ы м м ым жы м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы ы ж мы жы м м ж ы ы ы м ы ы ш Қ ы ы П ж ы ы м ым ы м м ы ы м ш ж ы ы ы Ш ж ы м ым м м ы ы ш ы ы ы ым ж ы Д ы ж ы ым ы м м ы ы ы ы ы ы ы ы ы ы м ыы ы ы м ы ы ы X Қ Р ыТ ш ж м Қ ы ы ы ы Т ш ж м ММ Қ ы ы М ф ш ы м ф ы ф ым ж @ m мш м м ым ы К ж мы ы м м м ы СО ы Ф ы м М м м ж ы м ж мы ы ы ы м ы ы ы ы ыы ж ы ж м ы ыы ы С ж ы м ы м ж ж мы ы Ұ ы ым ы ы ф ы ж ы м м ж ы ым ы ы ы ы ж ы ш ж мы ы К ы шы ы ы м м ыы ы ш м Т ж ы ш ж ы А м ы ы
XҚ А м ы А ы
Соңы 15 бетте
www.egemen.kz
7 желтоқсан 2013 жыл
Соңы Басы 14 бетте туралы», Қазақстан Республикасының еңбек кодексін, «Əскери міндеттілердің мəртебесі жəне əскерлік қызмет туралы», сонымен қатар басқа да Азаматтық қорғаныс жəне төтенше жағдайлар мəселелері бойынша əскерлік қызмет жəне мемлекеттік сұрақтар бойынша нормативтік құқықтық актілерді білу. 2. Төтенше жағдайлардың алдын алу басқармасының бас маманы (С-О-5 санаты) - 1 бірлік (негізгі қызметкердің бала күту демалысы кезеңіне). Функционалдық міндеттері: табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайларды талдау жəне тіркеу, төтенше жағдайлардың алдын алу бойынша кешенді жұмыстарды жүзеге асыру жəне əзірлеу, халықтың жəне ұйымдардың тіршілігін қамтамасыз ету қызметтерімен өзара əрекет етуді ұйымдастыру, нысандардың тұрақты əрекет етуін, апатты ғимараттар мен құрылыстарды пайдалану тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша шараларды бақылау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: əскери жəне техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы» Қазақстан Республикасы заңдарын білу, сонымен бірге Төтенше жағдайларды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 3. Көмір өнеркəсібінде мемлекеттік бақылау басқармасының №1 көмір өнеркəсібінде тау-кен техникалық бақылау бөлімінің бас маманы (С-О-5 санаты) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы көмір кəсіпорындарының қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнгенде немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: тау кен мамандықтары бойынша техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандарда өнеркəсіп қауіпсіздігі туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнаулары жəне жер қойнауларын пайдалану туралы» Қазақстан Республикасы Заңдарын, «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Ресубликасы Кодексін, сонымен қатар Төтенше жағдайларды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 4. Тау-кен жəне тау-кенсіз өнеркəсібінде тау-кен техникалық бақылау жəне жобалаутехникалық құжаттаманы сараптау бөлімінің бас маманы (С-О-5 санаты) – 2 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы кəсіпорындардың қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнген немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Электромеханикалық, химия-металлургия, тау-кен мамандықтары бойынша техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандардағы өнеркəсіптік қауіпсіздігі туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы», «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін, сонымен қатар төтенше жағдайларды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 5. Салааралық бақылау басқармасы Қазандықтар мен газ шаруашылығы, көтергіш құрылғылар жəне нан өнімдері объектілерін бақылау бөлімінің бас маманы (С-О-5 санаты) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы кəсіпорындардың қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнген немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандардағы өнеркəсіптік қауіпсіздік туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы», «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін, сонымен қатар төтенше жағдайды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 6. Құқықтық қамтамасыз ету бөлімінің бас маманы (С-О-5 санаты) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Департамент жəне оның құрылымдық бөлімшелер қызметін заңды қамтамасыз ету, Департамент қызметкерлерінің жəне бөлімшелер мүддесін жəне басқа да заңды құқықтарын мүліктік құқықтық құралдарымен қорғау. Шарттық, қаржылық жəне еңбек тəртібін бекіту туралы шараларды өңдеу жəне жүзеге асыру, Департамент жəне оның бөлімшелері мүліктерінің сақталуын қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Құқықтық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы» Қазақстан Республикасының заңдарын, сонымен қатар төтенше жағдайларды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 7. Баспасөз қызметінің бастаушы жетекші маманы (С-О-6 санаты) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Төтенше жағдайлардың салдарын жою жəне адамдарды құтқару бойынша іс-шаралар, фото-бейнетүсірулер жаттығуларын өткізу жəне ұйымдастыру. Тұрғындарды ақпараттандыру сұрақтары бойынша редакция газеттерімен, теле жəне радиокомпаниялармен өзара əрекеттесу. Бұқаралық ақпарат құралдарындағы ақпараттар, мақалалар, баспасөз релиздерін даярлау.Департамент сайтында күнделікті жедел немесе басқа да ақпараттарды орналастыру бойынша жұмысты жүзеге асыру. Департаменттің веб-сайтын ақпараттық қолдау үшін материалдарды даярлау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: «журналистика» немесе «қоғаммен байланыс» мамандығы бойынша білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қазақстан Республикасының Бұқаралық ақпараттық құралдары туралы» Қазақстан Республикасының заңдарын, сонымен қатар төтенше жағдайды, мемлекеттік өртке қарсы қызмет органын жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 8. Теміртау қаласының Төтенше жағдайлар басқармасының химия жəне металлургиялық өнеркəсіпте бақылау бөлімінің бас маманы (С-R-4 санаты) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы кəсіпорындардың қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнген немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандардағы өнеркəсіптік қауіпсіздік туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы», «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін, сонымен қатар төтенше жағдайды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 9. Жезқазған қаласының Төтенше жағдайлар басқармасы Азаматтық қорғаныс бөлімінің бас маманы (С-R-4 санаты) – 1 бірлік (негізгі қызметкердің бала күту демалысы кезеңіне). Функционалдық міндеттері: тұрғындарды радиацияға қарсы, химияға қарсы қорғау, инженерлік жəне медициналық қорғау мəселелері бойынша жұмыс. Ерекше кезеңге тұрғындарды көшіру жəне шоғырландыру жоспарын өңдеу жəне түзету. Көбірек жұмыс істейтін ауысымның саны жəне топтары бойынша нысандар тізбесін жəне есебін жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Əскери немесе техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Авариялық-құтқару қызметі жəне құтқарушының мəртебесі туралы» Қазақстан Республикасының зандарын, сонымен қатар төтенше жағдайды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 10. Жезқазған қаласының Төтенше жағдайлар басқармасының Қазандықтар мен газ шаруашылығы, көтергіш құрылғылары жəне нан өнімдері объектілерін бақылау бөлімінің бас маманы (С-R-4 санаты) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы кəсіпорындардың қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнген немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандардағы өнеркəсіптік қауіпсіздік туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы», «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін, сонымен қатар төтенше жағдайды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 11. Жезқазған қаласының Төтенше жағдайлар басқармасының салааралық бақылау бөлімінің бас маманы (С-R-4) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы кəсіпорындардың қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнген немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандардағы өнеркəсіптік қауіпсіздік туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы», «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін, сонымен қатар төтенше жағдайды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. 12. Сəтбаев қаласының Төтенше жағдайлар бөлімінің бас маманы (С-R-4) – 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бақылаудағы кəсіпорындардың қауіпті өндірістік объектілерінде тексеріс жүргізу жолымен анықталған бұзушылықтарды жоюға ұйғарымдар бере отырып, жұмыстың қауіпсіз өндірісін бақылауды жүзеге асыру, ал жұмыскерлердің өміріне қауіп төнген немесе авариялық жағдайда жұмыстарды тоқтату. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Техникалық білім. «Табиғи жəне техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы», «Азаматтық қорғаныс туралы», «Қауіпті өндірістік нысандардағы өнеркəсіптік қауіпсіздік туралы», «Мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы», «Жер қойнауы жəне жер қойнауын пайдалану туралы», «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін, сонымен қатар төтенше жағдайды жəне Азаматтық қорғаныс жүйесінің қызметін реттейтін, басқа да нормативтік құқықтық актілерді білу. XII. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитеті Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Салық департаменті 160021 Оңтүстік Қазақстан облысы, Шымкент қаласы, Б.Момыш-ұлы көшесі №27, анықтама үшін телефон 8(725-2) 23-16-61, электронды мекенжайы: dtelmurzaeva@taxsouth.mgd.kz, akarabaeva@taxsouth.mgd.kz бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: Əкімшілік басқармасы ұйымдастыру жұмыстары бөлім басшысы (C-О-4), 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Департамент жəне басқарма жұмысын ұйымдастыру, өндірістік жиналыстарды дайындау. Хаттарға, арыз-шағымдарға жауап беруіне бақылау жүргізу, бұйрықтарды дайындау, орталықтандырылған тапсырманың мерзімінде орындалуын қадағалау, кешенді жəне тематикалық тексерулерге қатысу, бөлімінің іс-жоспарының орындалуы, төменгі құрылымдардағы дербес бөлімдердің жұмысын бақылау, бөлімінің жұмысын үйлестіру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім, экономика, əлемдік экономика, есеп жəне аудит, салық ісі, қаржы немесе құқықтану. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, Салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитеті Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Салық департаментінің Созақ ауданы бойынша Cалық басқармасы Оңтүстік Қазақстан облысы, Созақ ауданы, Шолаққорған ауылы Жібек жолы көшесі, №95 үй, анықтама үшін телефон 8(725-46) 4-23-37, электронды мекенжайы nds_suz@taxsouth.mgd. kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Салықты əкімшілендіру бөлімінің жетекші маманы (C-R-5, 2 бірлік). Функционалдық міндеттері: Бөлімнің жоспарындағы жəне орталық тандырылған тапсырмаларын орындау, бейөндірістік түсімдердің дұрыс есептелуін, толық жəне уақтылы төленуін, жоспардың орындалуын қадағалау, бейөндірістік түсімдерді əкімшіліктендіру, камералдық бақылау жұмыстарын жүргізу, тақырыптық жəне хронометраждық, ҚҚС мен басқада салықтар бойынша қарсы тексерулер жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі экономикалық, қаржы немесе заңгерлік білім. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 2. Есептеу, талдау жəне ақпараттық технологиялар бөлімінің жетекші маманы (C-R5, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер түсімінің есебін ҚР бірыңғай бюджеттік сыныптамасына сəйкес жүргізу, салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер түсімінің есебін жүргізу, салық төлеушілердің бет есептерінің актуалдық жағдайын қадағалау, бюджетке түсетін мемлекеттік кірістердің түсімін макроэкономикалық көрсеткіштермен байланыстырып талдау, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі экономикалық, қаржы немесе заңгерлік білім. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитеті Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Cалық департаментінің Қазығұрт ауданы бойынша Cалық басқармасы Оңтүстік Қазақстан облысы, Қазығұрт ауданы, Қазығұрт ауылы, Тұтқабаев көшесі, №2
анықтама үшін телефон 8(725-39) 2-15-06, электронды мекенжайы: gnarymov@taxsouth.mgd. kz бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: Ақпаратты қабылдау жəне өңдеу орталығы бөлімінің бас маманы (C-R-4, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Салық төлеушілер арасында салық Заның жəне оған түскен өзгерістерді түсіндіру. Орталықтандырылған тапсырмаларды орындау, өзіне бекітілген салық түрлерінің жоспарын орындау, қадағалау. Салық төлеушілердің салық есептерін ЭФНО, ИСИД, ИС НДС, СОНО бағдарламасына информатикалық жүелерге салық регламентіне сай жүргізуін қадағалау, салық есебін тапсырмаған салық төлеушілердін тізімін жасап тиісті бөлімге беру. Салық төлеушілерге криптокілтерін беруі үшін өтініштерін сапалы қабылдау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім, экономика, əлемдік экономика, есеп жəне аудит, салық ісі, қаржы мамандығы бойынша. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы Министрлігі Салық комитеті Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Салық департаментінің Арыс қаласы бойынша Салық басқармасы, 160100 Оңтүстік Қазақстан облысы, Арыс қаласы, Айтеке би көшесі, №2, анықтама үшін телефон 8(725-40) 2-22-91, электронды мекенжайы: nal_arys@taxsouth.mgd.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: Салықты əкімшілендіру бөлімінің бас маманы (C-R-4, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Бөлімнің жоспарындағы жəне орталық тандырылған тапсырмаларын орындау, бейөндірістік түсімдердің дұрыс есептелуін, толық жəне уақтылы төленуін, жоспардың орындалуын қадағалау, бейөндірістік түсімдерді əкімшіліктендіру, камералдық бақылау жұмыстарын жүргізу, тақырыптық жəне хронометраждық, ҚҚС мен басқада салықтар бойынша қарсы тексерулер жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім, экономика, əлемдік экономика, есеп жəне аудит, салық ісі, қаржы немесе құқықтану мамандығы бойынша. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитеті Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Cалық департаментінің Түркістан қаласы бойынша Cалық басқармасы, 161200, Оңтүстік Қазақстан облысы, Түркістан қаласы, Тəуке хан көшесі, нөмірсіз үй, анықтама үшін телефон 8(725-33) 4-30-63, 4-30-74 электронды мекенжайы: nal_turk@ taxsouth.mqd.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Мəжбүрлеп өндіру бөлімінің жетекші маманы (C-R-5, 1 бірлік) (уақытша, негізгі қызметкер бала күту демалысы мерзіміне, 06.03.2014 жылға дейін) Функционалдық міндеттері: Салық кодексінің нормаларын сақтау, мерзімінде орындалмаған салық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету, салық берешегін мəжбүрлеп өндіріп алу жұмыстарын жүргізу. Салық берешігін өндіру мақсатта салық басқармасы шығарған өкімдер мен шешімдердің орындалуын қадағалау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі экономикалық, қаржы немесе заңгерлік, бухгалтерлік есеп жəне аудит, салық салу білімі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 2. Есептеу, талдау, болжамдау жəне ақпараттық технологиялар бөлімінің жетекші маманы (C-R-5, 1 бірлік) (уақытша, негізгі қызметкер бала күту демалысы мерзіміне, 01.04.2014 жылға дейін) Функционалдық міндеттері: Салық кодексінің нормаларын сақтау; бюджеттің кіріс бөлігінің орындалуын талдап болжамдау, бюджеттік түсімдердің есебін жүргізу, салық төлеушілермен салыстыру актісін жүргізу. Бет есептердің актуальдығын қадағалау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі экономикалық, қаржы немесе заңгерлік, бухгалтерлік есеп жəне аудит, салық салу білімі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитеті Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Cалық департаментінің Отырар ауданы бойынша Cалық басқармасы, Оңтүстік Қазақстан облысы, Отырар ауданы, Шəуілдер ауылы Жібек жолы көшесі, №18 «А» үй, анықтама үшін телефон 8(725-44) 2-18-43, электронды мекенжайы: nal_otr@taxsoouth.mqd.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Салықты əкімшілендіру бөлімінің бас маманы (C-R-4, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: Бөлімінің орталықтандырылған тапсырмаларын орындау, бекітілген жеке тұлғалардың болжамдық жоспардың орындалуын қадағалау, уəкілетті мекемелерге тексерулер жүргізу, Жеке тұлғалардың салықтары мен түсімдері бойынша дұрыс есептелуін, қадағалау: хабарлама жіберу, салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да төлемдерді есептеу жəне төлеуге байланысты нормативтік құжаттарға өзгерістер енгізу туралы ұсыныс жасау, салық жəне басқа да бюджетке түсетін міндетті төлемдердің болжамды жоспарының орындалуын, олардың динамикалық түсімін бақылау, бейөндірістік түсімдерді əкімшіліктендіру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім, экономика, əлемдік экономика, есеп жəне аудит, салық ісі, қаржы немесе құқықтану мамандығы бойынша. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 2. Өндіру жəне ұйымдастыру-құқықтық жұмыстар бөлімінің бас маманы-заңгер (CR-4, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Салық заңнамасының сақталуын қамтамасыз ету; салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің толық түсуін қамтамасыз ету; бөлімнің жоспарындағы жəне орталықтандырылған тапсырмаларын орындау, құқық қорғау органдарына тексеру актісі бойынша қылмыстық іс қозғау жөнініде материалдар дайындау, сот отырысына қатысу, «Жемқорлыққа қарсы күрес туралы» заңды сақтау жəне қызметтік тəртіп бұзушылықты болдырмау іс-шараларын жүргізу. Салық басқармасының құқығын қорғау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі жоғары заңгерлік; Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта кəсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 3. Салықты əкімшілендіру бөлімінің жетекші маманы (C-R-5, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: Бөлімнің жоспарындағы жəне орталықтандырылған тапсырмаларын орындау, бейөндірістік түсімдердің дұрыс есептелуін, толық жəне уақтылы төленуін, жоспардың орындалуын қадағалау, бейөндірістік түсімдерді əкімшіліктендіру, камералық бақылау жұмыстарын жүргізу, тақырыптық жəне хронометраждық, ҚҚС мен басқада салықтар бойынша қарсы тексерулер жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі экономикалық, қаржы немесе заңгерлік білім. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 4. Өндіру жəне ұйымдастыру-құқықтық жұмыстар бөлімінің жетекші маманы (C-R5, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Салық заңнамасының сақталуын қамтамасыз ету; салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің толық түсуін қамтамасыз ету; салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, міндетті зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар бойынша берешектерді жою бойынша іс-шараларды жүзеге асыру; мерзімінде орындалмаған салық міндеттемесін орындауды қамтамасыз ету тəсілдерін жəне салық берешегін мəжбүрлеп өндіріп алу шараларын жүзеге асыру; салық төлеушілердің салық міндеттемелерінің орындалуына бақылау жасау; салық заңнамасы талаптарын бұзған тұлғаларға əкімшілік іс қозғау үшін хаттамалар толтыру; өз функционалдық міндеттерінің шеңберінде жоғары тұрған органның тапсырмаларын орындау, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі экономикалық немесе заңгерлік білім. Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативтік құқықтық актілері, салық заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Салық комитеті Жамбыл облысы бойынша салық департаменті 080000, Тараз қаласы, Төле би көшесі 36, анықтама үшін телефондар 8-726-2- 45-28-74, 8-726-2- 43-15-39, электрондық мекенжайы «obl_nk@taxtaraz.mgd. kz», бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Жамбыл ауданы бойынша салық басқармасының салықтық əкімшілендіру жəне мəжбүрлеп өндіру бөлімінің бас маманы (негізгі қызметкердің бала күтімі жөніндегі демалысы мерзіміне) (С-R- 4, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: ҚР Салық Кодексінің талаптарына сəйкес, салық міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету тəсілдері мен салыққа берешек төлемдерді мəжбүрлеп өндіру, акциз қосындарының өндірген өнімдерін жəне айналым мөлшері туралы айлық есептемесін толтыру, уақтылы акциздік ИСАЖ бағдарламасына енгізу жəне акциздік қосындарында кезекшілік жұмыстарын атқару, төлем қабілеті жоқ мекемелерді банкрот деп тану мақсатында іс құжаттарын рəсімдеп МАЭ сот органдарына жолдануын қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес немесе құқық саласындағы жоғары немесе ортадан кейінгі. ҚР заңдарын жəне нормативтік құқықтық актілерін, “Салық жəне бюджетке төленетін басқа да төлемдер туралы”, ҚР Салық Кодексін, «ҚР əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексін осы лауазымға сəйкес кəсіби міндеттерін атқару үшін білу. 2. Жамбыл ауданы бойынша салық басқармасының салықтық əкімшілендіру жəне мəжбүрлеп өндіру бөлімінің бас маманы (С-R- 4, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: ҚР Салық Кодексінің талаптарына сəйкес, салық міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету тəсілдері мен салыққа берешек төлемдерді мəжбүрлеп өндіру, акциз қосындарының өндірген өнімдерін жəне айналым мөлшері туралы айлық есептемесін толтыру, уақтылы акциздік ИСАЖ бағдарламасына енгізу жəне акциздік қосындарында кезекшілік жұмыстарын атқару, төлем қабілеті жоқ мекемелерді банкрот деп тану мақсатында іс құжаттарын рəсімдеп МАЭ сот органдарына жолдануын қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес немесе құқық саласындағы жоғары немесе ортадан кейінгі. ҚР заңдарын жəне нормативтік құқықтық актілерін, “Салық жəне бюджетке төленетін басқа да төлемдер туралы”, «ҚР əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексін осы лауазымға сəйкес кəсіби міндеттерін атқару үшін білу. 3. Жамбыл ауданы бойынша салық басқармасының қабылдау, өңдеу жəне тіркеу Орталығы бөлімінің бас маманы (С-R-4, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: Мемлекеттік қызмет көрсету стандарттарымен жұмысты жүргізу, салық есептілік үлгілерін қабылдау жəне уақтылы ақпараттық жүйелерге тіркеу, салық төлеушілердің бет есебіндегі салық есептілік нұсқаларына салықтардың жəне төлемдердің есептелген сомалардың сəйкестілігі, қабылданған ақпараттық жүйелердегі салық есептілік нұсқаларының нақтылығын тексеру. ҚР салық жəне басқа да заңдылықтарын бұзған салық төлеушілерді əкімшілік жазаға тарту туралы хаттамаларды толтыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: экономикалық білім, ҚР заңдарын жəне нормативтік актілерін, “Салық жəне бюджетке төленетін басқа да төлемдер туралы”, ҚР Салық Кодексін, «ҚР əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексін білу, қазіргі талапқа сай компьютерлік бағдарламалармен істей білу. 4. Байзақ ауданы бойынша салық басқармасының салықты əкімшіліктендіру жəне мəжбүрлеп өндіру бөлімінің бас маманы (С-R- 4, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: экономикалық сұрақтар бойынша құқықтық қорытынды беру, басқарманың құқықтық жұмысы бойынша талдау жасау, əкімшілік істерге, прокурорлық ісəрекет жəне басқа құқықтық органдардан келіп түскен актілерге есеп жүргізілуін жəне сақталуын қамтамасыз ему, салық салу саласындағы əкімшілік құқық бұзушылықтарға əкімшілік іс қозғау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: экономикалық немесе заңгерлік білім, ҚР заңдарын жəне нормативтік актілерін, “Салық жəне бюджетке төленетін басқа да төлемдер туралы”, ҚР Салық Кодексін, «ҚР əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексін білу, қазіргі талапқа сай компьютерлік бағдарламалармен істей білу. 5. Талас ауданы бойынша салық басқармасының өндірістік емес төлемдерді əкімшіліктендіру бөлімінің бас маманы, (С-R-4, 1 бірлік) Функционалдық міндеттері: өндірістік емес төлемдерді əкімшіліктендіру жұмыстарын жүргізу,өндірістік емес төлемдердің бюджетке толық жəне уақытылы түсуін қадағалау, тіркелмеген салық төлеушілерді анықтау жұмыстарын жүргізу, өндірістік емес төлемдердің есептелінуінің дұрыстығы мен дер кезінде төленуі мəселелері жөнінде салық төлеушілерге жəне уəкілетті органдарға тақырыптық тексеру жүргізу,өндірістік емес төлемдер бойынша камералдық бақылау жүргізу; ҚР салық жəне басқа да заңдылықтарын бұзған салық төлеушілерді əкімшілік жазаға тарту туралы хаттамалар толтыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес немесе құқық саласындағы жоғары немесе ортадан кейінгі білім, ҚР заңдарын жəне нормативтік актілерін, “Салық жəне бюджетке төленетін басқа да төлемдер туралы”, ҚР Салық Кодексін, «ҚР əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексін білу.
XIII. Қазақстан Республикалық Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Ақмола облысы бойынша Қазынашылық департаменті Зеренді аудандық қазынашылық басқармасы, 021200, Ақмола облысы, Зеренді ауданы, Зеренді селосы, Мир к, 81 үй анықтама үшін телефондар: 8(71632) 2-16-86, электрон поштасы- kazna_kokshe@at.minfin.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс жариялайды. Зеренді аудандық қазынашылық басқармасының операциялық тобының бас маманыбас қазынашысы, (уақытша, негізгі қызметкердің жүктілікке жəне босануға байланысты демалысы мерзіміне), санаты С-R-4, 1 бірлік. Функционалдықміндеттері Төлеуге арналған шоттарды енгізу; инкассалық өкімдермен жұмыс жасау, соның ішінде анық тиісті КБК шығыстарын құрсаулау; бос қорларды жəне хабарламалар болуын тексеру; РБ, ЖБ жəне есеп-шоттары деректемелерін бақылауды жүзеге асыру; қайта төлеуге арналған шоттарды қайта енгізуін жүзеге асыру; орындалған есеп-шоттарына салыстыру жасау; «түпкілікті» статуспен төлемге есеп-шоттарды жүргізуде шарттарды тіркеу тобына ақша алушының қойылған қолы жəне мөрімен мемлекеттік мекемелердің азаматтыққұқықтық мəмлелерін тіркеу туралы хабарламаны беру; күн құжаттарын қалыптастыру, есептілігімен күн құжаттарын салыстыру хаттамасын қалыптастыру; қолма-қол ақша бақылау есеп-шоттарын тексеру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім əлеуметтік ғылым, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит немесе қаржы) саласында, бюджеттік заңнаманы білу, компьютерде жұмыс істей білу. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі, бюджеттік заңнаманы білу, компьютерде жұмыс істей білу. Қазақстан Республикалық Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Ақмола облысы бойынша Қазынашылық департаменті Егіндікөл аудандық қазынашылық басқармасы, 020600, Ақмола облысы, Егіндікөл ауданы, Егіндікөл селосы, Жеңіс к, 1 үй анықтама үшін телефондар: 8(71642) 2-18-43, электрон поштасы- kazna_kokshe@at.minfin. kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс жариялайды. Егіндікөл аудандық қазынашылық басқармасының алдын-ала бақылау тобының бас маманы – бас қазынашысы (уақытша, негізгі қызметкердің жүктілікке жəне босануға байланысты демалысы мерзіміне), санаты С-R-4, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: қаржыландыру жоспарларын жəне оларға өзгерістер енгізуге арналған анықтамаларды, шарттарды тіркеу үшін қарастырылған құжаттарды, төлеуге арналған шоттарды қабылдау жəне тексеру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім əлеуметтік ғылым, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит немесе қаржы) саласында, бюджеттік заңнаманы білу, компьютерде жұмыс істей білу. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі, бюджеттік заңнаманы білу, компьютерде жұмыс істей білу. Қазақстан Республикалық Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Ақмола облысы бойынша Қазынашылық департаменті Степногорск қалалық қазынашылық басқармасы, 021500, Ақмола облысы, Степногорск қаласы, микрорайон 3, 1 үй анықтама үшін телефондар: 8(71645) 6-75-88, электрон поштасы- kazna_kokshe@at.minfin.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс жариялайды. Степногорск қалалық қазынашылық басқармасының операциялық тобының бас маманы- бас қазынашысы (уақытша, негізгі қызметкердің жалақысы сақталмайтын бала күту демалысы мерзіміне), санаты С-R-4, 2 бірлік. Функционалдықміндеттері Төлеуге арналған шоттарды енгізу; инкассалық өкімдермен жұмыс жасау, соның ішінде анық тиісті КБК шығыстарын құрсаулау; бос қорларды жəне хабарламалар болуын тексеру; РБ, ЖБ жəне есеп-шоттары деректемелерін бақылауды жүзеге асыру; қайта төлеуге арналған шоттарды қайта енгізуін жүзеге асыру; орындалған есеп-шоттарына салыстыру жасау; «түпкілікті» статуспен төлемге есеп-шоттарды жүргізуде шарттарды тіркеу тобына ақша алушының қойылған қолы жəне мөрімен мемлекеттік мекемелердің азаматтыққұқықтық мəмлелерін тіркеу туралы хабарламаны беру; күн құжаттарын қалыптастыру, есептілігімен күн құжаттарын салыстыру хаттамасын қалыптастыру; қолма-қол ақша бақылау есеп-шоттарын тексеру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім əлеуметтік ғылым, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит немесе қаржы) саласында, бюджеттік заңнаманы білу, компьютерде жұмыс істей білу. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі, бюджеттік заңнаманы білу, компьютерде жұмыс істей білу. Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Алматы облысы бойынша қазынашылық департаментінің Текелі қалалық қазынашылық басқармасы, 489170 Алматы облысы, Текелі қаласы, Октябрь көшесі 6, анықтама үшін телефон: 8(728-35) 4-26-46, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға конкурс жариялайды: Текелі қалалық қазынашылық басқармасының операциялық тобының бас маманыбас қазынашысына (C-R-4). Функционалдық міндеттері: мемлекеттік мекемелердің төлеуге арналған шоттарын өткізу, бекіту, инкассалық өкімдермен жұмыс істеу, ағымдағы бақылау жүргізу жəне т.б. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары экономикалық білім (мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі), мүмкіндігінше бюджеттік заңнамаларды білу жəне компьютерде жұмыс істей білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Қазынашылық комитеті Батыс Қазақстан облысы бойынша Қазынашылық департаменті, 090000, Орал қ., Ж.Досмұхамедов к-сі, 16-үй, анықтама үшін телефондар: (7112) 50-55-17, 50-50-52, факс: 50-95-43, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Əкімшілік бөлімінің бас маманы, санаты С-О-5). Функционалдық міндеттері: Азаматтық қорғаныс жұмысын ұйымдастыру; Департамент жұмыстарының Реттемесін жобалауды ұйымдастыру; Қазынашылықтағы рұқсатнамалық режімді бұзуға дер кезінде мəн беру жəне шара қолдану; Жұмысшыларға қауіпсіздік шаралары жəне төтенше жағдайлардағы əрекеттердің ережесін оқытуды өткізуге жəрдемдесу; Өртке қарсы сақтық қызметімен бірлесіп əрекет ету; Жауапты атқарушылардың мөртабандары мен қол қою үлгілерін тіркеу журналын жүргізу; Ұйымдастыру шаралары, нормалары, ережелері жəне қауіпсіздікті қамтамасыз ету режімін жобалауға жəне енгізуге қатысу; Қазынашылықтағы қауіпсіздік жағдайы туралы ақпаратты жинауды жəне Департамент басшылығына ұсынуды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: «Əлеуметтік ғылымдар жəне бизнес» саласы бойынша «Экономика», «Қаржы», «Есеп жəне аудит», «Мемлекеттік жəне жергілікті басқарма» мамандықтары, «Құқық» саласы бойынша «Юриспруденция» мамандығы, бюджеттік заңдарды білу, компьютерде жұмыс істей білу, мүмкіндігінше мемлекеттік тілді білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша Қазынашылық департаментінің Бөкейорда аудандық қазынашылық басқармасы, 090000, Батыс Қазақстан облысы, Бөкейорда ауданы, Сайхин ауылы, Жақсенбаева көшесі, 5 үй, анықтама үшін телефондар: (71140) 21-9-85, 21-4-12, факс: 21-9-85, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Бөкейорда аудандық қазынашылық бөлімінің операциялық топтың бас маманы-бас қазынашысына (С-R-4) – 2 бірлік, соның ішінде 1 бірлік уақытша, негізгі қызметкердің бала күтімі демалысы кезеңіне) Функционалдық міндеттері: төлеуге арналған шоттарды енгізу, бюджеттік қаражаттың жұмсалуына ағымдағы бақылауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе мемлекеттік қызметте бір жылдан кем емес өтілі болған жағдайда орта кəсіптік білім, «Əлеуметтік ғылымдар жəне бизнес» саласы бойынша «Экономика», «Есеп жəне аудит» мамандықтары, бюджеттік заңдарды білу, компьютерде жұмыс істей білу, мүмкіндігінше мемлекеттік тілді білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша Қазынашылық департаментінің Сырым аудандық қазынашылық басқармасы, 090000, Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданы, Жымпиты ауылы, Жумагалиева көшесі, 19 үй, анықтама үшін телефондар: (71134) 31-2-70, 31-3-15, факс: 31-2-70, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Сырым аудандық қазынашылық бөлімінің операциялық тобының бас маманы-бас қазынашысына (С-R-4). Функционалдық міндеттері: мемлекеттік мекемелердің төлем шоттарын енгізу, инкассалық өкімдермен жұмыс жасау, ағымдағы бақылау жұмыстарын жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе мемлекеттік қызметте бір жылдан кем емес өтілі болған жағдайда орта кəсіптік білім, «Əлеуметтік ғылымдар жəне бизнес» саласы бойынша «Экономика», «Есеп жəне аудит» мамандықтары, бюджеттік заңдарды білу, компьютерде жұмыс істей білу, мүмкіндігінше мемлекеттік тілді білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша Қазынашылық департаментінің Қаратөбе аудандық қазынашылық басқармасы, 090000, Батыс Қазақстан облысы, Қаратөбе ауданы, Қаратөбе ауылы, Құрманғазы көшесі, 13 үй, анықтама үшін телефондар: (71145) 31-2-59, 31-4-74, факс: 31-2-59, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Қаратөбе аудандық қазынашылық бөлімінің операциялық топтың жетекші маманыжетекші қазынашысына (С-R-5). Функционалдық міндеттері: төлеуге арналған шоттарды енгізу, бюджеттік қаражаттың жұмсалуына ағымдағы бақылауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары немесе мемлекеттік қызметте бір жылдан кем емес өтілі болған жағдайда орта кəсіптік білім, «Əлеуметтік ғылымдар жəне бизнес» саласы бойынша «Экономика», «Есеп жəне аудит» мамандықтары, бюджеттік заңдарды білу, компьютерде жұмыс істей білу, мүмкіндігінше мемлекеттік тілді білу. ҚР Қаржы министрлігі Қазынашылық комитеті Шығыс Қазақстан облысы бойынша Қазынашылық департаментінің Курчатов қалалық қазынашылық басқармасы, 071100 ШҚО, Курчатов қ., Курчатов көш., 2, анықтама телефоны: 8-72251-2-24-93 бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: Операциялық топтың бас маманы-бас қазынашысы, санаты С-R-4, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: төлем шоттарын бекіту, енгізілген шоттардың деректемелерін шолып тексеру, бекітілген төлем шоттарын күнделікті бақылау жəне талдау. Қаржылық процедураларды сақтай отырып, төлем шоттарын енгізу жəне инкассолық өкімдермен жұмыс істеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары экономикалық, қаржылық, бухгалтерлік білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем болмаса немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағыттарына сəйкес облыстарда жұмыс өтілі екі жылдан кем болмаса, орта кəсіптік білім (экономикалық, қаржылық, бухгалтерлік) рұқсат етіледі. Заңнамалық жəне нормативтік актілерді, Бюджет кодексін білу. Компьютерде жұмыс істей білу. «Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі қазынашылық Комитетінің Қостанай облысы бойынша Жетіқара аудандық қазынашылық басқармасы» ММ, 110700, Қостанай облысы, Жітіқара ауданы, Жітіқара қаласы, Тарана көшесі, 18 А , анықтама тел.: 8 (71435) 2-14-58, факс: 8(71435) 2-14-58, бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: Операциялық тобының бас маманы-бас қазынашысы лауазымына, санаты С-R-4, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Төлеуге берiлген шоттар, инкассалық өкiмдермен жұмыс, төлем шоттардың тiзiлiмдерiмен жұмыс, еркiн қорларды тексерiс төлем шоттарды, бекiту орындау жəне мəлiмдеменiң бар болуы, төлем шоттарды күйдiң талдауы. 5 - 02, 5 - 15, 5 - 15а-шы есептiң пiшiндерiмен орындалған төлем шоттарды бақылау. Бiткен операциялық күні бойымен күндiк құжаттар, есеп берудi қалыптастыру. 5 - 02, мемлекеттiк мекемелердiң ақшасының бақылау есептерiн тексеру пiшiннiң есебi бойымен iшкi бақылаудың хаттамасының құрастыруы. ҚАБЖ жүйесiнде технологиялық үдерiстiң сақталуы. Конкурсқа қатысушыларға қойлатын талаптар:Жоғары: экономикалық əлеуметтік ғылым, экономика жəне бизнес (Бухгалтерлiк есеп жəне аудит немесе бухучет, бақылау жəне шаруашылық қызметiнiң талдауы немесе экономика жəне ауыл шаруашылығының ұйымы немесе Қаржы жəне несие). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Қаржы министірлігі Қазынашылық комитетінің Қарағанды облысы бойынша Қазынышылық департаменті Балқаш қалалық қазынашылық басқармасы, 100300, Қарағанды облысы, Балқаш қаласы, Қараменде Би көшесі, 15 үй, аңықтама үшін телефондар: 8(71036)4-28-78 электрон поштасы- kazna_kar@at.minfin.kz, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымына орналасуға конкурс жариялайды. Балқаш қалалық қазынашылық басқармасының алдын – ала бақылау тобының бас маманы – бас қазынашысы, санаты C-R-4, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Жұмыс жинағын орындауға байланысты мынадай кешенді міндеттерді жүзеге асырады мемлекеттік мекемелерден түскен құжаттарды қабылдау жəне тексеру; корпоративті төлем карточкалары бойынша жұмыстар; мемлекеттік мекемелерге қызмет көрсету функцияларын жузеге асыру. Конкурсқа қатысушылырға қойылатын талаптар: экономикалық жоғары білім. Ортадан кейінгі білімі болғанда: мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе экономика немесе қаржы саласында екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Компьютерде жұмыс істей білуі. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Атырау облысы бойынша Қазынашылық департаменті, 060105, Атырау қаласы Махамбет көшесі,
128-үй, анықтама үшін телефон: 8(7122) 25-17-12, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Атырау облысы бойынша Қазынашылық департаментінің заң қызметі бөлімінің басшысы, С-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бөлім жұмысын ұйымдастыру, бөлімге жүктелген міндеттерді орындау, заңды-құқықтық жұмыстарды жүргізу, республикалық жəне жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелердің заң құжаттарын жүргізу жəне Қазынашылық комитетіне республикалық жəне жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелердің шоттарын ашу, жабу бойынша өтінім əзірлеу, мемлекеттік мекемелерге код беру жəне оларды жабу жұмыстарын қамтамасыз ету, мемлекеттік мекемелер анықтамалығы арқылы берілген кодтарға бақылау жасау, Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі атынан өкіл ретінде сотқа қатысу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары: заңгерлік немесе құқық саласында (құқықтану). Жұмыс тəжірибесі келесі талаптардың біріне сəйкес болуы тиіс:1)мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес;2)осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес;3)жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы;4)ғылыми дəрежесінің болуы. Қазақстан Республикасы Заңдылықтарын білуі үшін тестілеу бағдарламасына сəйкес нормативтік құқықтық актілерді білу. Компьютерлік бағдарламалармен жұмыс жасай білу. 2.Атырау облысы бойынша Қазынашылық департаментінің заң қызметі бөлімінің бас маманына (уақытша, негізгі қызметкердің бала күтіміне байланысты демалысы кезеңіне), С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Бөлімге жүктелген міндеттерді орындау, заңды-құқықтық жұмыстарды жүргізу, республикалық жəне жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелердің заң құжаттарын жүргізу жəне Қазынашылық комитетіне республикалық жəне жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын мемлекеттік мекемелердің шоттарын ашу, жабу бойынша өтінім əзірлеу, мемлекеттік мекемелерге код беру жəне оларды жабу жұмыстарын қамтамасыз ету, мемлекеттік мекемелер анықтамалығы арқылы берілген кодтарға бақылау жасау, Қаржы министрлігі атынан өкіл ретінде сотқа қатысу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары: заңгерлік немесе құқық саласында (құқықтану) Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Заңдылықтарын білуі үшін тестілеу бағдарламасына сəйкес нормативтік құқықтық актілерді білу. Компьютерлік бағдарламалармен жұмыс жасай білу. 3.Атырау облысы бойынша Қазынашылық департаментінің қаржылық қамтамасыз ету бөлімінің бас маманы (уақытша, негізгі қызметкердің бала күтіміне байланысты демалысы кезеңіне), С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері:Материалды жауапты тұлғаларға жанғыш материалдарды (талонды беру) бөлуді жүзеге асыру, тауарларды алуға сенімхаттарды беру, құны аз жəне тез тозатын заттарды, басқа да материалдық заттардың тиімді пайдалануын қадағалауды жүргізу, актив, тез тозатын заттар, тауарлы материалдық құндылықтарды қозғалысы бойынша мемориалдық ордерлерді жасақтау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары: экономикалық (экономика немесе мемлекеттік жəне жергілікті басқару немесе менеджмент немесе есеп жəне аудит немесе қаржы жəне несие немесе мемлекеттік бюджет немесе маркетинг немесе статистика). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сəйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Заңдылықтарын білуі үшін тестілеу бағдарламасына сəйкес нормативтік құқықтық актілерді білу. Компьютерлік бағдарламалармен жұмыс жасай білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің Маңғыстау облысы бойынша Қазынашылық департаменті, Ақтау қаласы, 23-шағын ауданы, Департамент ғимараты, анықтама үшін телефондар: 8 (7292) 319013, факс 319001, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: 1.Маңғыстау облысы бойынша Қазынашылық департаментінің заң қызметі бөлімінің бас маманы (С-О-5, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Қазынашылық органында заңдылықтың сақталуын жүзеге асырады, Қазынашылық департаментінің мүліктік жəне басқада заңды құқықтарын, мүдделерін құқықтық құралдарымен қорғайды; Сот процесіне жəне алқасына қатысады, қазынашылық органдарының талап жұмыстарын жүзеге асырады; Мемлекеттік мекемелердің, квазимемлекеттік сектор субъектілерінің шоттарын ашу жəне жабу жұмыстарын жүзеге асырады; Нұсқау-əдістемелік материалдарын, шаруашылық қарым-қатынастарды реттейтін шарттарды əзірлеуге қатысады жəне оны дұрыс жасалуын қамтамасыз етеді; Кадр қызметімен бірлесіп лауазымды тұлғалар тарапынан жіберілетін құқық бұзушылықтардың алдын алу жұмыстарын жүргізеді; Жеке жəне заңды тұлғалардың құқықтық сұрақтар бойынша шағымдарын, арыздарын, өтініштерін қарайды; Құқықтық сұрақтар бойынша құрылымдылық бөлімшелерді тексереді, басшыға қол қоюға ұсынылатын бұйрықтардың, нұсқаулардың жобаларын тексеруді жүзеге асырады жəне т.б. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары заңгерлік (құқық, құқықтану). Ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі; Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативті–құқықтық актілерін, бюджеттік заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 2. Маңғыстау облысы бойынша Қазынашылық департаментінің персоналмен жұмыс істеу бөлімінің бас маманы (уақытша, негізгі қызметкердің бала күтімі демалысының кезеңіне), санаты С-О-5, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Кадрларды іріктеу, орналастыру, басқару, тиімді пайдалану жəне босатумен байланысты жұмыстар кешенін жүзеге асыру. Конкурстық, аттестациялық, тəртіптік комиссиялары мен мемлекеттік қызметтегі өтілді есептеу жөніндегі комиссияларының жұмыстарын орындау. Əкімшілік, мемлекеттік лауазымдарына бағалау парақтарын дайындау. Қауіпсіздік қалпын, еңбек жəне орындаушылық тəртіптерін сақтау бойынша ұйымдастыру шараларын бақылауды жүзеге асыру; Департамент жəне оның аумақтық бөлімшелері қызметкерлерінің арнайы тексеруден өтуін ұйымдастыру; Өткізілген конкурстық шаралар мен аттестациялардың саны бойынша тоқсанаралық, жарты жылдық жəне жылдық есептердің құрастырылуы мен тапсырылуын қамтамасыз ету жəне оны Қазынашылық комитетінің қарауына беру. «Е-Кадры» ақпараттық бағдарлама бойынша жұмыстарды атқару. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар:жоғары экономикалық немесе заңгерлік, гуманитарлық білім; Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативті – құқықтық актілерін, бюджеттік заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Бейнеу аудандық қазынашылық басқармасы, Бейнеу селосы, Қосай-ата-5 көшесі, Бейнеу аудандық қазынашылық басқармасының ғимараты, анықтама үшін телефондар: 8 (72932) 21568, бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: 1.Бейнеу аудандық Қазынашылық басқармасының операциялық топтың бас маманбас қазынашысы (уақытша, негізгі қызметкерлердің бала күтімі демалысының кезеңіне), санаты С-R-4, 2 бірлік. Функционалдық міндеттері: ММ-дің қызметкерлеріне жалақы жəне басқа да ақшалай төлемақыларды, жеке тұлғаларға стипендияларды жəне басқа да төлемақыларды карт-шоттарға немесе жинақ ақша шоттарына есептеу жолымен аудару, міндетті зейнетақы жарналарын жəне əлеуметтік аударымдарды аудару, АҚБ тіркелген шарт талаптарына сəйкес төлемдерді жүргізуге арналған төлеуге берілетін шоттарын енгізуді орындауға қатысты жұмыстар кешенін жүзеге асырады. Ақша алушының тізімі тіркелген МТ-102 форматындағы, МЗТО бағдарламасындағы SWIFT файлдарды тексеру. Төлеуге берілетін шоттың тізілімі мен инкассолық өкімдерімен жұмыс. РБ, ЖБ төлеуге берілетін шоттары бойынша деректемелерін, ММ-дің шоттары мен ҚБШ тексеруді жүзеге асыру. Төлеуге берілетін шоттарды қайта енгізуді жүзеге асыру, бекіту. Шетел валютасындағы ақшаларды аударуға өтінішін жəне ҚБАЖ-ға өтінімін енгізу мен бекіту. Есеп нысандарын беру жəне рəсімдеу. «Шетел валютасындағы анықтауға дейінгі сомалар» 0900НП ерекшелігіндегі шетел валютасы шоттары бойынша қаражат есебін бақылау. Бос қорларды жəне хабарламалардың бар болуын тексеру. Күнделікті құжаттарды рəсімдеу, 5-02, 5-15, 5-15А есеп нысандарымен күнделікті құжаттардың сəйкестігін тексеру, Хаттама толтыру, «Түпкілікті» мəртебесімен төлеуге берілетін шоттарды өткізгенде ақша алушының қол мен мөр бедері қойылған мемлекеттік мекемелердің азаматтық-құқықтық мəмілесін тіркеу хабарламаларыны шарттарды тіркеу тобына беру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары экономикалық əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит, қаржы немесе мемлекеттік жəне жергілікті басқару) саласы; техникалық ғылымдар жəне технологиялар саласы (автоматтандыру жəне басқару немесе ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету). Ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі; Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативті – құқықтық актілерін, бюджеттік заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. 2.Бейнеу аудандық Қазынашылық басқармасының алдын-ала бақылау тобының бас маман-бас қазынашысы (уақытша, негізгі қызметкердің бала күтімі демалысының кезеңіне), санаты С-R-4, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Ұсынылған құжаттардың толықтығы, қолдар мен мөр бедерлеріне сəйкестігі тексеру, қабылдауға қатысты жұмыстар кешенін жүзеге асыру. Мемлекеттік мекемелерден орындауға қабылданған құжаттардың толық толтыруын, көрсетілген деректемелердің дұрыстығын, бюджеттік заңнамаларға сəйкестігін жəне орындаусыз қайтарылған құжаттарға хаттар дайындау. Мемлекеттік мекемелерден тек сенім көрсетілген тұлғалардан құжаттар қабылдауды бақылау, мемлекеттік мекемелерге қызмет көрсету графигін сақтау. Инкассалық өкімдерді қабылдау. Орындалған құжаттарды беру, мемлекеттік мекемелердің чек жəне корпоративтік төлем карточкалары арқылы қолма-қол ақша пайдалануда қолдану лимитін бақылау, «Қазынашылық-Клиент» АЖ бойынша мемлекеттік мекемелерден түскен төлеуге берілтені шоттар мен растаушы құжаттарының электрондық нұсқасында бекітілген хабарламаларды басып шығару. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары экономикалық əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит, қаржы немесе мемлекеттік жəне жергілікті басқару) саласы; техникалық ғылымдар жəне технологиялар саласы (автоматтандыру жəне басқару немесе ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету). Ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі; Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативті – құқықтық актілерін, бюджеттік заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Түпқараған аудандық қазынашылық басқармасы, Форт-Шевченко қаласы, Оңғалбайұлы-44, Түпқараған аудандық қазынашылық басқармасының ғимараты, анықтама үшін телефондар: 8 (72938) 22299, 22136 бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Түпқараған аудандық Қазынашылық басқармасының шарттарды тіркеу тобының бас маман-бас қазынашысы, санаты С-R-4, 1 бірлік. Функционалдық міндеттері: Мемлекеттік мекемелердің тауарлар (жұмыс, қызметтер) сатудан түсетін ақша жəне РБ, ЖБ бюджет қаражаты есебі бойынша азаматтық-құқықтық мəмілесін тіркеу жəне шарттарды тіркеу хабарламаларды рəсімдеуді жүзеге асырады. Ұсынылған құжаттардың деректемелерінің бағдарламалық толық толтырылғанын тексеру. «Түпкілікті» мəртебесі бойынша төлеуге берілетін шоттарға хабарламалар рəсімдеу. Шарттарға өзгеріс енгізілген кезде жəне басқа жағдайларда хабарламаларды жабу жəне/немесе жоюды жүзеге асыру. 4-02, 4-03, 4-09, 4-12 есеп нысандарын қалыптастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары экономикалық əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит, қаржы немесе мемлекеттік жəне жергілікті басқару) саласы; техникалық ғылымдар жəне технологиялар саласы (автоматтандыру жəне басқару немесе ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету). Ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі; Қазақстан Республикасының заңдылықтары мен нормативті – құқықтық актілерін, бюджеттік заңдылықтарын білу, қазіргі заман компьютер бағдарламаларымен жұмыс жасай білу. Жаңаөзен қалалық қазынашылық басқармасы, Жаңаөзен қаласы, Самал шағын аудан, 5-үй, Жаңаөзен қалалық қазынашылық басқармасының ғимараты, анықтама үшін телефондар: 8 (72934) 31087, 31760 бос əкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды: Жаңаөзен қалалық Қазынашылық басқармасының қаржылық жəне шарттарды тіркеу тобының бас маман-бас қазынашысы (уақытша,негізгі қызметкердің бала күтімі демалысының кезеңіне, санаты С-R-4, 1 бірлік). Функционалдық міндеттері: Республикалық жəне жергілікті бюджеттердің атқарылуы жөніндегі жұмыстар кешенін, жергілікті бюджеттің қаржыландыру жоспарын енгізу, қаржыландыру жоспарларын орындау, ММ иелігінде қалған тауарлардың (жұмыс, қызметтердің) өткізуінен түсетін ақшаларды, оларға өзгеріс енгізу анықтамаларын, нақтыланғанда ҚИАЖға енгізу, жергілікті бюджетті реттеу, тауарлардың (жұмыс, қызметтердің) өткізуінен түсетін ақшалардың түсімдер мен шығыстар жоспарының, сəйкесінше қаржыландыру жоспарының шығыс операцияларын тоқтату, бюджетке түскен ақша қаражаты, бюджетке міндетті зейнетақы төлемдері мен басқа да салық төлемдерін банктер арқылы сенім көрсетілген тұлғалардан қолма-қол ақшада қабылданған, банктер арқылы сенім көрсетілген тұлғалардан қолма қол қабылданған ақшалардың банк филиалдарынан уақытылы жəне толығымен аударылуын тексеруді, мемлекеттік мекемелердің қолма-қол ашқаны бақылау шотына түскен түсімдерді қамтамасыз етуді жүзеге асыру. «ҚСҚХЕС-а енгізу бойынша пилоттық бағдарламасы» қосылған РБ қаражаты есебінен қаржыландырылатын ММ бюджеттік жəне қаржылық есептілігін қабылдау жəне тексеру.
15
Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары экономикалық əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика немесе есеп жəне аудит, қаржы м м м ж ж ы ы ы ым ж ы м ы ж м ы ж ыж м ы м м ы О м Қ ы ы ы ы ы м м ы ы ю ж ы ы ы м м ю м ым ж мы ж М ы ы ы шы ы м ыМ ы ыҚ м ы ым м ы ы ы ЖШС Ф м м ы М ы ы ы шы ы м ы ы м ы ы м ш ф мш м м ым ж ы М ы ы Қ ы шы ы м ы ы ы ы м м ы шы ы ы ш ы м м м ы ы ы СR Ф ы м ММ ым ж ыж ш м ы ы ж ыж м ы ы ш м ж ш ш ы ж ым м ыж ы ж м ым ы АҚ ш ы м ж ш ы ы ы ы ж мы ш ж ы ыА ш шы ы м МТ ф м ы ы М ТО м ы ы W T ф ы Т ш ы м м ы м м ж мы Ж ш ы ы ш м ММ ш ым Қ Ш ж ы Т ш ы ж ы Ш ю ы ы ш ы ш ж Қ АЖ м м Е ы ы ж м Ш ю ы ы ы м НП ш ш ю ыш ы ы ш ж ы ыж м ы ы К ж ы м ж К ы шы ы ы Ж ы м ы м ы ым м ж м м ж жы м м м ж ж ы ы ы ым ж ы м ы ж м ы ж ыж м ы м м ы О м Қ ы ы ы ы ы м м ы ы ю ж ы ы ы м м ю м ым ж мы ж Қ ы ы шы ы м ы Қ ы ы Д ы ш Қ ы ы шы ы м ы ы м ы ы м ш ф мш м м ым ж ы Қ ы Қ ы шы ы м ы ы ы ы м м ы шы ы ы ш ым м м ы ы СR Ф ы м ММ ым ж ыж ш м ы ы ж ыж м ы ы ш м ж ш ш ы ж ым м ыж ы ж м ым ы АҚ ш ы м ж ш ы ы ы ы ж мы ш ж ы ы А ш шы ы м МТ ф м ы ы М ТО м ы ы W Tф ы Т ш ы м м ы м м ж мы Ж ш ы ы ш м ММ ш ым Қ Ш ж ы Т ш ы ж ы Ш ю ы ы ш ы ш ж Қ АЖ м м Е ы ы ж м Ш ю ы ы ы м НП ш ш ю ыш ы ы ш ж ы ыж м ы ы К ж ы м ж К ы шы ы ы Ж ы м ы м ы ым м ж м м ж жы м м м ж ж ы ы ы ым ж ы м ы ж м ы ж ыж м ы м м ы О м Қ ы ы ы ы ым м ы ы ю ж ы ы ы м м ю м ым ж мы ж М ы ы ы шы ы м ы Ш ы И Т ы ш М ы ы ы шы ы м ы ы м ы ы м ш ф мш м м ым ж ы М ы ы Қ ы шы ы м ы ы ы ы ы ы м м ы шы ы ы ш ым м м ы ы СR Ф ы м Ұ ы ы ж ы ы ы ы м м ы ы ы ж мы ш ж ы М м м м ы ы ж ы ы ы ы м ы ыы ю ж м ж ы ы ы ж ы М м м м м ж ы ы ы м м м м ы м ф И ы м ы О ы ж ы м м м м ж м ы ы ы м ш м ы Қ ы шы ы К АЖ ы ш м м м м ш м шы ж ы ы ы ы м ы ы шы К ы шы ы ы Ж ы м ы м ы ым м ж м м ж жы м м м ж ж ы ы ы ым ж ы м ы ж м ы ж ыж м ы м м ы О м Қ ы ы ы ы ым м ы ы ю ж ы ы ы м м ю м ым ж мы ж XV Қ Р ыД ы М М ы ым ы К м А м ы ы ы ш Д м А м ы ы М м ш ы ф ы Б ы ы мш м м ым ж ы м ы м м ы м м м ы СО Ф ы м Т м ы м м м ы ы ымы м ы м м м ы ы м м м ы м ы ж м ы ым ы ы ы ж ш м ж ы ым ы ым ы ж К ы шы ы ы Ə м м м ы м м м ж ы ы ыж ы м жы м м ым м ж ы ым ф ы ыы жы ж мы ж ы ж м м м ы м м ы ы ж ы м XV Қ Р ы Қ жы м Қ жы ы ы м Қ ы ы ы ш Қ жы ы ы ы Қ ы Т ш № ы м ш ф ы ф Еm @m мш м м ым ж ы № ы м м м ы шы ш ым м ы ш м ы ы ыС О Ф ы м ы ш ы ы ыж ы ы ж ы ш Қ ы ы мш ы шы ы ы м ы ж ш ы шы ы ы ы мш м м м ы ж ж ым м ы ж ы м ы ж ы Қ жы ы ы ы ж ы м ы ы шы ы ы ж ю ы ы ы ы ж ж мы ы ы м ы ж ы м ы ы ш ы шы ы ы ы ыж ы ж юж ш ыж ы ы ХҚЕС жы ы ж ы ы ы ым ыы Д ы ы МЖҰ жы ы м Қ ы ы м ы м ы К ы шы ы ы ж ы жы ы м м ы м М м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы жы м м ж мы м жы ы м м ы мм ы Ү ы ы ы ш ф ы м ы ш ж м ы ы № ы м м м ы шы ш ыС О Ф ы м ы ш ы ы ыж ы ы ж ы ш Қ ы ы мш ы шы ы ы м ы ж ш ы шы ы ы ы мш м м м ы ж ж ым м ы ж ы м ы ж ы Қ жы ы ы ы ж ы м ы ы шы ы ыж ю ы ы ы ыж ж мы ы ы м ыж ы м ы ы ш ы шы ы ы ы ыж ы ж юж ш ыж ы ы ХҚЕС жы ы ж ы ы ы ым ыы Д ы ы МЖҰ жы ы м Қ ы ы м ы м ы К ы шы ы ы ж ы жы ы м м ы м М м ым жы м м м ы ы ы ым ы ф ы ы ы жы м м ж мы м жы ы м м ы мм ы Ү ы ы ы ш ф ы м ы ш ж м ы ы К ы ш ж ж ыҚ ымш ы ы ш ыҚ ымш ы ы ы м м ы ж ы ы ы ы ш м ым ы ж ы ы ы ы ш м Қ ыД ы м жы ы ш ы№ ы ым Қ ы ы м ы ы м жы ы ж № ы ы ы ыы ы ы м Қ ы м ы ы ж ш м ж ы ы м ш м м м жм ы ы ы ф ж ы ы м м ы ы ыж ж мы ш м ж ы ш м м ы ы ы К м ы ы ы ж ы ы м м м ы м ш м ж ж ы ж ы ы ж ы ы ы Қ ыМ м ы м ж м Қ М м ым ж А м ы А ы К ш П Т Ө м О П Қ Қы ы Қ ы Т ы А А ж Шым ы ы м ы ы ы мш м м ым м м ы C CR ы ш м м ы м ы ы м Қ ы ы м ы Қ ы ы К ы Қ ы ы П ы Қ ы ы П м ж ы ы ы м ы Қ ы ы Ү м ы К ы ы М м ым ы Сы ж м ы ы ы Ə мш м ы Н м ы ы ы Ж ж ы ы ш ы ы С С CO CO CO CR CR ы ш м м ы м ы ы м Қ ы ы м ы Қ ы ы К ы Қ ы ы П ы Қ ы ы П м ж ы ы ы м ы Қ ы ы Ү м ы К ы ы М м ым ы Сы ж м ы ы ы Ə мш м ы Ж ж ы ы ш ы ы А мыш ым ы м ш м ы шы ы ы ы ж ж м Қ ыМ м ым ы www m
«Досжан темір жолы (ДТЖ)» АҚ (050000; Алматы қ., Желтоқсан к-сі, 118, www.kazrail.kz) жолдың үстіңгі құрылысы бойынша жұмыстарды сатып алу жөнінде Өскемен қ., Меновное а., Шоссейная к-сі, 26 мекенжайы бойынша 2013 жылғы 28 қарашада сағат 10.00-де өткізілген ашық тендер болмады деп танылғандығы туралы хабарлайды.
Астана қаласының маман дандырылған ауданаралық экономикалық сотының ұйғарымымен «КазАвтоТранс» АҚ банкроттығы жөнінде іс қозғалды. Іс мына мекенжайда қаралады: Астана қаласы, Абай даңғылы, 36-үй, 3-қабат.
Құрметті клиенттер!
«Бағалы қағаздардың бірыңғай тіркеушісі» акционерлік қоғамы (бұдан əрі – Бірыңғай тіркеуші) барлық мүдделі тұлғалардың назарына Бірыңғай тіркеушінің Директорлар кеңесінің 2013 жылғы 30 қыркүйектегі (№8 хаттама) шешімімен бекітілген жəне 2013 жылдың 31 қазанында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қаржы нарығын жəне қаржы ұйымдарын бақылау мен қадағалау комитетімен келісілген Бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдері жүйесін жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру ережесі мен Шаруашылық серіктестіктері қатысушылары тізілімдері жүйесін жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру ережесі (бұдан əрі – Ережелер) 2014 жылдың 01 қаңтарынан бастап жаңа нұсқада қолданысқа енгізілетіндігін жеткізеді. Осыған орай, Бірыңғай тіркеуші Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 404-бабының 3-тармағына сəйкес осы уақытқа дейін жасалған бағалы қағаздарды ұстаушылар тізілімдері жүйесін жүргізу шарттарын жəне шаруашылық серіктестіктері қатысушылары тізілімдерін жүргізу шарттарын (бұдан əрі – Шарт, Шарттар) 2013 жылдың 31 желтоқсанынан бастап бір жақты тəртіпте бұзу жөнінде хабардар етеді. Сонымен қатар, Бірыңғай тіркеуші барлық мүдделі тұлғаларға Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 395-бабына сəйкес шарттардың үлгі нысандарына қосылу арқылы 2014 жылдың 01 қаңтарынан бастап жаңа Шартты жасасуды ұсынады. Шартқа қосылу үшін Ережелерде белгіленген нысан бойынша жазылған өтінішті Бірыңғай тіркеушінің атына жолдау қажет. Бірыңғай тіркеушімен осы уақытқа дейін шарт жасасқан тұлғалардан шартқа қосылу туралы өтініштен басқа қосымша құжаттар талап етілмейді. Үлгі шарттарға қосылу туралы өтініш 2013 жылдың 01 желтоқсанынан бастап қабылданады. Толық ақпарат Бірыңғай тіркеушінің www.tisr.kz сайтында «Клиенттерге» бөлімінде көрсетілген. Сіздер сұрақтар туындаған жағдайда Бірыңғай тіркеушінің жедел желі телефонына 8 800 080 88 80 нөмірі бойынша хабарласа аласыз (Қазақстан Республикасының барлық аумағына қалалық телефоннан қоңырау шалу тегін) немесе Бірыңғай тіркеуші сайтының «Кері байланыс» бөлімінде сұрақтар қоя аласыз. «Бағалы қағаздардың бірыңғай тіркеушісі» АҚ
«НАЙЗА-БН» ЖШС кезекен тыс жалпы жиналысты өткізу туралы серіктестік қатысушыларына хабарлайды, жиналыс 2013 жылғы 25 желтоқсанда сағат 11.00-де мына мекен-жайда болады: Алматы қ., Райымбек д-лы, 212«В», əкімшілік ғимараттағы 3-бөлме. Қатысушыларды жəне олардың өкілдерін тіркеу 25.12.2013 жылғы сағат 10.00-ден бастап 11.00-ге дейін жалпы жиналыс өткізу жерінде болады. Күн тəртібі: 1. Алматы қ., Памир к-сі, 7 мекенжайындағы жылжымайтын мүлікті пайдалануды қарау туралы. Қатысушылар жалпы жиналыстың материалдармен мына мекенжайда таныса алады: Алматы қ., Райымбек д-лы, 212 «В». Жиналым болмауы жағдайында жалпы жиналыс 26.12.2013 ж. сағат 11.00-де жоғарыда көрсетілген мекен-жайда өткізіледі.
«Досжан темір жолы (ДТЖ)» АҚ (050000; Алматы қ., Желтоқсан к-сі, 118, www.kazrail.kz) арнайы киімді, арнайы аяқ киімді, бас киімді жəне жеке қорғаныш құралдарын (ЖҚҚ) қайталап сатып алу жөнінде Өскемен қ., Меновное а., Шоссейная к-сі, 26 мекенжайы бойынша 2013 жылғы 28 қарашада сағат 15.00-де өткізілген ашық тендердің қорытындысы туралы хабарлайды, жеңімпаз болып танылды: №1 лот бойынша – «Завод Плюс» ЖШС, ҚР, БҚО, Орал қ., Прудхоз кенті, өтінім бағасы (ҚҚС-ын есепке алмағанда теңгемен) 3 827 175, № 2 лот бойынша – «СИЗ-ЮГ» ЖШС, ҚР, Тараз қ., «Талас» ш/а, 3-үй, өтінім бағасы (ҚҚС-ын есепке алмағанда теңгемен) 2 241 011,7, №3 лот бойынша – «Завод Плюс» ЖШС, ҚР, БҚО, Орал қ., Прудхоз кенті, өтінім бағасы (ҚҚС-ын есепке алмағанда теңгемен) 307 144, № 4 лот бойынша – «СИЗ-ЮГ» ЖШС, ҚР, Тараз қ., «Талас» ш/а, 3-үй, өтінім бағасы (ҚҚС-ын есепке алмағанда теңгемен) 871 913,75.
«Досжан темір жолы (ДТЖ)» АҚ (050000; Алматы қ., Желтоқсан к-сі, 118, www.kazrail. kz) ПК187+15, ПК435+71,10, ПК486+59,5, ПК128+40, ПК624+15,55, ПК735+37,16, ПК753+9,50-дегі өткеліктерді орналастыру бойынша құрылыс-монтаж жұмыстарын сатып алу жөнінде Өскемен қ., Меновное а., Шоссейная к-сі, 26 мекенжайы бойынша 2013 жылғы 28 қарашада сағат 11.00-де өткізілген ашық тендер болмады деп танылғандығы туралы хабарлайды.
«№0000001 қауіпті жүкке арнайы рұқсаттама» бланкі жоғалуына байланысты деп танылсын.
«Досжан темір жолы (ДТЖ)» АҚ (050000; Алматы қ., Желтоқсан к-сі, 118, www.kazrail. kz) Екіаша стансасында вахталық жұмыскерлерге үй құрылысы бойынша жұмыстарды қайталап сатып алу жөнінде Өске мен қ., Меновное а., Шоссейная к-сі, 26 мекен жайы бойынша 2013 жылғы 28 қарашада сағат 12.00-де өткізілген ашық тен дер болмады деп танылғандығы туралы хабарлайды.
Определением специализированного межрайонного экономического суда города Астана в отношении АО «КазАвтоТранс» возбуждено дело о банкротстве. Дело будет рассматриваться по адресу: город Астана, проспект Абая, дом 36, 3-этаж. Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының төралқасы Қазақстан Республикасы Минералды ресурстар академиясының президенті, ҚР ҰҒА-ның құрметті мүшесі Ғинаят Рахметулаұлы Бекжановқа қарындасы Гадиданың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып шын ниеттен көңіл айтады. Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының төралқасы ҚР ҰҒА академигі Досмұхамед Кішібекұлы Кішібековке зайыбы Еркін ӨТЕШҚЫЗЫНЫҢ қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып шын ниеттен көңіл айтады. «ҚазТрансГаз» АҚ басшылығы мен ұжымы əкімшілік мəселелер жəне құжат айналымы департаментінің маманы Балмира Сүйітбекқызы Сейдахметоваға, оның туған-туысқандары мен жақындарына ағалары Мырзабек СҮЙІТБЕКҰЛЫНЫҢ қайтыс болуына байланысты орны толмас қайғыларына ортақтасып шын ниеттен көңіл айтады.
16
www.egemen.kz www.egemen.kz
Əн десе ішкен асын жерге қоятын жұртшылық кеше кешкісін елордадағы «Қазақстан» Орталық концерт залын бетке алды.
Ўлы дала дауысы Əбдірахман ҚЫДЫРБЕК, «Егемен Қазақстан».
Мұнда «Қазақстан» республикалық телерадио корпорациясы АҚ, Қазақ радиосының төл жобасы ІІ халықаралық «Дала дауысы» радиофестивалі жеңімпаздарын салтанатты марапаттау рəсімі өтті. Аталған ірі жобада радио тыңдаушы жəне кəсіби мамандар анықтаған үздік əндердің орындаушылары өнер көрсетті. «Дала дауысы» радиофестиваліне жалпы саны жүз орындаушы қатысып бақтарын сынаса, төрт номинация бойынша оның жиырмасы жеңімпаздар қатарынан орын алып отыр. Атап айтқанда, «Үздік дəстүрлі орындаушы» аталымында Ерлан Рысқали, Ырысты Сүлейменова, Ақмарал Ноғайбаева, Гүлмира Сарина жəне Ақмарал Ерімбетова үздіктер қатарынан көрінді. Ал «Үздік эстрада əншісі» болып «МузАРТ» тобы, Нұрлан Албан, Зағипа Иманғазиева, Адам, Алмас Кішкенбаев жəне V-ALEM, «Алаш ұлы» тобы мен Ғани Мəтебаев танылды. «Үздік академиялық орындаушы» номинациясында Станислав Ни мен Дина Хамзинаның бағы жанса, «Жаңа есімдер» құрамын Анар Құмарова, Марат Медетов (Қазақстан), «Дос» дуэті (ҚХР), Фериал Башел (Түркия), Айдай Сəбитова (Қырғызстан), Салтанат Бигулина (Ресей) толықтырды. Жеңімпаздарды мемлекет жəне қоғам қайраткері Мырзатай Жолдасбеков, Қазақстан Республикасы Президенті Кеңсесінің Бастығы Махмұт Қасымбеков, «Қазақстан» республикалық телерадио корпорациясының төрайымы Нұржан Мұхамеджанова, «Егемен Қазақстан» РГ» АҚ президенті Сауытбек Абдрахманов, Мəдениет жəне ақпарат министрлігі Ақпарат жəне мұрағат комитеті төрағасының орынбасары Еркеғали Кəрбозов жəне Юнус Эмре түрік мəдени орталығының директоры Ибрагим Иылдырым сынды азаматтар марапаттап, оларға ақ жол тіледі. Мырзатай Жолдасбеков жобаны болашақта «Ұлы дала дауысы» деп атауды ұсынып, қайраткер ағаның ұсынысы қолдау тапты.
7 желтоқсан 2013 жыл
● Еркін елдің ертеңі
● Тұсаукесер
«Алќа» аќындарды жинады Еуразия ұлттық университетінде «Алқа» əдеби клубының ұйымдастыруымен «Ең бірінші бақытым» атты Астана студенттерінің айтысы өтті. Дүбірлі бəсекеге қаламыздағы төрт жоғары оқу орнының суырыпсалма ақындары қатысты.
«Айтыс – сөз барымтасы» деп заңғар жазушымыз Мұхтар Əуезов айтпақшы, ата-бабадан ұрпаққа мирас болып
Тұрысбек, Балғынбек Имашев, Намазəлі Омашев, Кенжеғали Мыржықбай, Қалқаман Сарин, Айнұр Тұрсынбаева, Сара Тастанбекқызы, Жан дар бек Бұлғақов, Мұқтар Ниязов сынды белгілі өнер жана шырларының қазылық етуі де тегін болмаса керек. Алдымен айтыскерлер бес жұпқа бөлініп, өзара бақ сынады. «Тұлпарда да тұлпар бар, Қазанаты бір бөлек, Жігітте де жігіт бар, Азаматы бір бөлек» демекші, додадан оза шапқандар ақтық сайыста кездесті. Сөйтіп, бас жүлдені Еуразия ұлттық университетінің үшінші курс студенті Мейірбек Сұлтанхан еншіледі. Айтыскерлердің барлығына дерлік «Жəдігер» қоғамдық қоры мен «Сенім» кəсіподақ ұйымының атынан түрлі бағалы сыйлықтар табысталды.
қалған байлығымыз бүгінгі күні де барынша дəріптеліп келеді. Студенттер сайысына Сейіт Қасқабасов, Рақымжан
Камшат ЖҰБАТХАНОВА, Еуразия ұлттық университетінің 1-курс студенті.
● Өнеге
Оќырмандармен кездесті Елордадағы Ұлттық академиялық кітапханада қоғам жəне мемлекет қайраткері, жазушы-зерттеуші Шаймұрат Қуанғановтың 75 жылдығына арналған шығармашылық кеш өтті. Қазақ ССР жəне ҚР Министрлер кеңесінде, Ауыл шаруашылығы министрлігінде, Прези дент Əкімшілігінде 30 жылдан астам уақыт қызмет атқарған Шаймұрат Қуанғанов Мəскеудегі Тимирязев атындағы ауыл шаруашылық академиясының түлегі. Оның қаламынан «Бұқар жырау жəне оның заманы» жəне «Арий-гун» сквозь века и пространство: свидетельства, топонимы» атты кітаптар туды. Кейінгі кітап автордың 2008
жылы жарық көрген осы аттас кітабының толықтырылған жəне түзетілген нұсқасы болып табылады. Белгілі топонимдер, жер атауларының негізінде ежелгі түркі рулары мен тайпаларының тарихи жүрген жолдары қаралады. Басылымда мұрағат материалдарының негізінде Кир, Ескендір Зұлқарнайын, Аттила-Еділ, көне дүниенің əйгілі философтары есімдерімен байланысты тарихи оқиғалар көрініс тапқан. Шаймұрат Қуанғановтың қазақтардың тарихы туралы ғылыми еңбектері де баспасөз беттерінде жарияланып жүр. Шығармашылық кешке ақын-жазушылар, белгілі қоғам қайраткерлері, əнші-жыршылар мен БАҚ өкілдері қатысты. «Егемен-ақпарат».
● Театр Алты жыл бұрын елордада Астана қаласы əкімдігінің қолдауымен құрылған Жастар театры Ш.Айтматов, Ə.Кекілбаев шығармаларының желісімен қойылған «Шыңғыс хан» спектаклімен шымылдығын ашқан еді. Осы аралықта ізденіс үстіндегі жас театр ұжымы халықаралық, республикалық театр фестивальдеріне қатысып, бірнеше рет Гран-при иегері атанды.
Ќос ќойылым Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан».
Бүгінгі таңда талантты жастар құрамымен жасақталған жас театрдың репертуарында жиырмаға жуық қойылым бар. Сондай-ақ, алғаш рет труппа құрамында Т.Жүргенов атындағы өнер академиясын биыл бітіретін 4-курс студенттері əлемдік тəжірибеде дуалды оқыту жүйесі бойынша тəжірибе алмасып жатқан жайы бар. Желтоқсан айының басында аталмыш театр мəдениеттің ордасы Алматыда кіші гастрольдік сапарын өткізді. 2-желтоқсан күні Б.Соқпақбаевтың «...Көзіме бір
көрінсең бала ғашық...» сахналық повесі, 3-желтоқсан күні С.Раевтің «Меккеге қарай ұзақ жол» қойылымдарын ұсынды. Бұл қойылымдардың режиссері – Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Нұрқанат Жақыпбай. Аталмыш спектакльдер қазақ театр өнерінің қарашаңырағы М.Əуезов атындағы мемлекеттік академиялық қазақ драма театрында өтті. Осы кіші гастрольдік сапарды ұйымдастыруға ұлттық театр өнерінің қарашаңырағы – М.Əуезов атындағы қазақ мемлекеттік академиялық драма театры мұрындық болғанын айтып өткен абзал. Алматы қаласына бастаған
гастрольдік сапар жайында «Жастар театрының» директоры Айболат Сексенбаев: – «Астаналық Жастар театры аз жылдық тарихы болса да шығармашылық бағытын айқындаған, өз көрермендері бар ұжым. Репертуарымызда 20-ға жуық əртүрлі жанрды қамтитын көркемдік деңгейі жоғары қойылымдарымыз көрермендеріміздің көңілдерінен
шығуда. Бұл гастрольдік сапарды ұйымдастыруға əлемдік тəжірибеге енгізілген «Дуалды оқыту жүйесі» бағдарламасы сеп болды. Т.Жүргенов атындағы қазақ ұлттық өнер академиясының 4-курс студенттері мен театрымыздың кəсіби актерлері бір сахнада өнер көрсетті. АЛМАТЫ.
Бүгін «Егемен Қазақстанның» интернет-басылымынан (www.egemen.kz) мына хабарлармен таныса аласыздар: Ғалымдар 30 жылдан кейін дамыған елдердегі орта жас 120 болады деп отыр. Америка дəрігерлері қатерлі ісік жасушаларына дəріні тікелей жеткізетін тəсіл ойлап тапты. Қатты соққан желден Қазақстанның кейбір қалаларындағы үйлер шатырсыз қалды. Атырау облысының бұрынғы əкіміне лаңкестікке қатысы бар деген күдік таңылды.
Меншік иесі:
«Егемен Қазақстан» республикалық газеті» акционерлік қоғамы Президент Сауытбек АБДРАХМАНОВ Вице-президент – бас редактор Жанболат АУПБАЕВ Вице-президент Еркін ҚЫДЫР
Зерделі зерттеулер Елордадағы Ұлттық академиялық кітапханада Білім жəне ғылым министрлігінің бастамасымен «Ғылыми қазына» бағдарламасы аясында М.О.Əуезов атындағы Əдебиет жəне өнер институты жарыққа шығарған «Классикалық зерттеулер» сериясының 12-23 томдарының жəне «Ұлы дала тұлғалары» сериясы бойынша «Абай» мен «Жамбыл» кітаптарының тұсаукесер рəсімі болып өтті. Институт былтыр «Классикалық зерттеулер» сериясының 11 томын қалың жұртшылыққа таныстырған болатын.
М.О.Əуезов атындағы Əдебиет жəне өнер институтының директоры Уəлихан Қалижан: «Классикалық зерттеулер» сериясының негізгі мақсаты қазақ фольклортану, əдебиеттану жəне өнертану салалары бойынша отандық ғалымдардың бұрын басылған,
зерттеу еңбектері топтастырылыпты. Зерттеушілердің түркі əдебиетіне қатысты ХХ ға сырдың 80-90-жылдарда жазылған ғылыми жұмыстарында ежелгі əдеби мұралардың генезисі, даму, таралу аймақтары, сюжеттік-типологиялық жəне көркемдік ерекшеліктері жеткілікті сараланған. М.О.Əуезов туралы зерттеулерден тұратын «Художественное
бірақ қазір қолжетімсіз таңдаулы еңбектерін жарыққа шығарып, насихаттау» – дей келіп, шығарылып отырған 12 том мен «Абай» жəне «Жамбыл» кітаптарының мəнмазмұнына қысқаша тоқталып өтті. Бұл еңбектердің алғашқы томы Ш.Ш.Уəлиханов, В.В.Радлов, Г.Н.Потанин еңбектеріне арналса, 13-томға 1900 жылы Қазанда жарық көрген А.Е.Алекторовтың «Указатель книг, журнальных и газетных статей и заметок о киргизах» атты библиографиялық көрсеткіші енгізіліпті. Көрсеткіште қазақтар туралы XVIII-XIX ғасырларда жарық көрген мақалалар, очерктер, пікірлердің нақты қашан, қайда шыққаны көрсетіліп, жер-су атаулары, кісі есімдері келтіріліп, оларға қысқаша түсініктеме берілген. Алекторовтың бұл еңбегі толық күйінде Қазақстанда бірінші рет басылып отыр екен. «Ранние предпосылки казахского музыкознания» атты 14-томға орыс жəне шетел ғалымдарының, фольклортанушыларының, этнографтарының, журналистерінің жəне жиһангездерінің өткен ғасырларда қазақтың дəстүрлі музыкасы туралы баяндалған алғашқы жазбалары, мақалалары, очерктері жəне еңбектері енгізілсе, келесі жинақ «Əдебиет теориясы» деп аталып, бұған көрнекті ғалымдар Қ.Жұмалиевтің «Əдебиет теориясы», З.Қабдоловтың «Ахаңның əдеби қисындары», «Феномен», «Сөз өнері» жəне З.Ахметовтің «Өлең сөздің теориясы» атты ғылыми-теориялық зерттеулері енгізіліпті. «Фольклор жəне əдебиет туралы зерттеулер» атты келесі кітапқа көрнекті фольклортанушы, филология ғылымдарының докторы Əуелбек Қоңыратбаев пен академик Рахманқұл Бердібайдың əр жылдары шыққан фольклор жəне əдебиет туралы іргелі монографиялық еңбектерінің таңдамалы бөліктері енгізілсе, «Көне түркі əдебиеті туралы зерттеулер» атты келесі томда қазақ əдебиеті тарихының ежелгі дəуірін зерттеген Қ.Өмірəлиев, Н.Келімбетов, А.Егеубаев сынды ғалымдардың
мас терство М.О.Ауэзова» атты 18-томға З.Ахметов пен Е.Лизунова сынды көрнекті əуезовтанушы ғалымдардың еңбектері еніп, «Евразийство и диалог литератур» деп аталатын келесі жинақта Ш.Қ.Сəтбаеваның «Қазақ əдебиеті жəне Шығыс» деген монографиясында шығыстық сюжеттердің қазақ ауыз əдебиеті мен Абай поэмаларында кездесетіні қарастырылып, қазақ автор ларының шетелдік Шығыс туралы прозалық шығармалары зерттелген. «Əдебиет – дəуір айнасы» атты 20-томда көрнекті ғалымдар, филология ғылымдарының докторлары М.Базарбаев пен Т.Кəкішевтің зерттеулері орын алса, «Тəуелсіздік жəне əдебиет» атты келесі томда академик Серік Қирабаевтың тəуелсіздік тұсында жазылған таңдаулы зерттеулері топтастырылыпты. «Избранное. Искусствознание Казахстана» атты 22-том Ш.Уəлиханов, М.Ғабитова, Р.Көпбосынова, Х.Арғынбаев, Б.Байжігітов жəне Л.Оразбекова сынды өнертанушы ғалымдардың еңбектері негізінде дайындалып, онда өнертану ғылымының өсу үрдісі, оның сан қырлылығы жан-жақты қарастырылса, «Қазақ театртану ғылымның дамуы» атты соңғы 23-томда ХХ ғасырдың екін ші жартысындағы қазақ театртану ғылымының тарихы мен теориялық мəселелерін зерттеген ғалымдардың ғылыми еңбектері таңдалып алыныпты. Сондай-ақ, М.О.Əуезов атындағы Əдебиет жəне өнер институты «Ұлы дала тұлғалары» сериясы бойынша «Абай» жəне «Жамбыл» атты кітаптарын оқырманға тарту етіпті. Бұларда қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлы мен жыр алыбы Жамбылдың шығармашылығымен қатар ақындық айналасы мен өмір өткелдері жан-жақты қарастырылыпты. «Абай» кітабы – белгілі абайтанушы ғалымдардың ғылыми еңбектері негізінде дайындалса, «Жамбыл» атты ғылымитанымдық кітаптың авторы – филология ғылымдарының докторы,
Берік САДЫР,
«Егемен Қазақстан».
МЕКЕН-ЖАЙЫМЫЗ: 010008 АСТАНА, «Егемен Қазақстан» газеті көшесі, 5/13. 050010 АЛМАТЫ, Абылай хан даңғылы, 58 А. АНЫҚТАМА ҮШІН: Астанада: АТС 37-65-27, Алматыда: 273-73-80.
БАЙЛАНЫС: Астанада: факс (7172) – 37-19-87, электронды пошта: egemenkz@maіl.onlіne.kz egemenkz@maіl.ru , egemenkz@maіl.kz Алматыда: факс (727) – 273-73-80, электронды пошта – egemalm@mail.ru
МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Астана – (717-2) 37-61-21; Ақтау – 8 (701) 593-64-78; Ақтөбе – (713-2) 56-01-75; Талдықорған – 8 (728-2) 27-05-70; Атырау – (712-2) 32-94-07; ЖАРНАМА-АҚПАРАТ БӨЛІМІ:
Көкшетау – (716-2) 25-76-91; Павлодар – (718-2) 68-59-85; Қарағанды – (721-2) 43-94-72; Семей – (722-2) 52-26-86; Қостанай – (714-2) 39-12-15; Тараз – (726-2) 43-37-33; Қызылорда – (724-2) 27-00-85 Шымкент – 8 (701) 404-36-29; Орал – (711-2) 28-80-35; Петропавл – (715-2) 50-72-50. Өскемен – (723-2) 25-28-41; Астанада – 8 (717 2) 37-60-49, факс – 37-64-48, egemen_adv@mail.ru Алматыда – 8 (727) 273-74-39, факс – 273-73-97, gulnurekkz@mail.ru А Материалдың жариялану ақысы төленген. Жарнама, хабарландырудың мазмұны мен мəтініне тапсырыс беруші жауапты.
Газет мына қалалардағы: 010000, Астана қ., Сілеті к-сі, 30, «ERNUR» Медиа холдингі» ЖШС, 050000, Алматы қ., Гагарин к-сі, 93 А, «Дәуір» РПБК ЖШС, 100008, Қарағанды қ., Сәтбаев к-сі, 15, «Арко» ЖШС, 110007, Қостанай қ., Мәуленов к-сі, 16, «Қостанай полиграфия» ЖШС, 120014, Қызылорда қ., Байтұрсынов к-сі, 49, «Энергопромсервис» ПФ» ЖШС, 130000, Ақтау қ., 22-м/а, «Caspiy Print» ЖШС, 030010, Ақтөбе қ., Рысқұлов к-сі, 190, «А-полиграфия» ЖШС, 060005, Атырау қ., Ж.Молдағалиев к-сі, 29 А, «Атырау-Ақпарат» ЖШС, 160000, Шымкент қ., Т.Әлімқұлов к-сі, 22, «Ernur prіnt» ЖШС, 140000, Павлодар қ., Ленин к-сі, 143, «Дом печати» ЖШС, 150000, Петропавл қ., Қазақстан Конституциясы к-сі, 11, «Полиграфия» АҚ, 080000, Тараз қ., Төле би д-лы, 22, «ЖБО «Сенім» ЖШС, 090000, Орал қ., Мұхит к-сі, 57/1, «Жайық Пресс» ЖШС, 040000, Талдықорған қ., Қабанбай батыр к-сі, 32, «Офсет» баспаханасы, 070002, Өскемен қ., Космическая к-сі, 6/3, «Шығыс ақпарат» ЖШС баспаханаларында басылып шықты.
ҰҒА мүше-корреспонденті – Уəлихан Қалижан. Басқосуда белгілі ғалымдар мен жазушылар Серік Қирабаев, Сейіт Қасқабасов, Мырзатай Жолдасбеков, Сұлтан Оразалин, Əділ Ахметов, Ғарифолла Есім, Сауытбек Абдрахманов, Тұрсын Жұртбай, Шəкір Ыбыраев, Əлібек Асқар мен композитор Балнұр Қыдырбекқызы тұсауы кесіліп отырған томдар мен кітаптардың баға жетпес асыл мұралар екеніне тоқталып, игілікті ісшараны жүзеге асырған мекемелерге ризашылықтарын білдірді. Пікірлесу барысында осы бір аса құнды дүниелердің таралымының тым аз екендігі тілге тиек етіліп, оның қалың оқырман түгілі еліміздегі маңдайалды кітапханаларға да жетпейтіндігі, мұның еліміздегі жоғары оқу орындарына аса қажет дүние екендігі, сондықтан бұл басылымдарды жүйелі түрде компьютерге енгізу керектігі айтылды. «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ президенті, филология ғылымдарының докторы С.Абдрахманов: «Бабалар сөзінің» 100 томдығының соңғы кітаптарының баспаға тапсырылуын əлем фольклористикасы үшін аса елеулі, ерен істің түйінделуі деп санаймын. Осы жобаны бастап, жеріне жеткізуші академик Сейіт Қасқабасовтың сөзіне байланысты мынандай жай еске түсіп отыр. 2004 жылы «Мəдени мұра» бағдарламасын жаңа қолға алып жатқан шақта Ақпарат министрі ретінде АҚШ-тың сол кездегі елшісі Элизавет Джонс ханыммен кездесуім кезінде министрлік жұмысын əңгімелей келіп, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен қолға алынған «Мəдени мұра» бағдарламасының аясында 100 томдық қазақ фольклоры шығарылатынын айтқан едім. Сөзімді елшілік қызметкері аударып болысымен министрліктің адамы: «Дұрыс аударған жоқ», деп қалды. Сөйтті де, өзі бір тұсын қайта аударып берді. Сөйтсек, елшілік қызметкері менің «жүз томдық» дегенімді министр жаңылыс кеткен болар деп ойлап, өзінше «түзетіп» «он томдық» деп аударған екен... Сонда Батыс адамының ұғымында бізде жүз томдық фольклор болуы мүмкін, оның бəрінің басы қосылып, сондай көлемде шығарылуы мүмкін деген ойдың өзі болмай тұрғаны ғой. Қадіріне жете білсек, «Бабалар сөзінің» 100 томдығының шығуы – əлемдік мəні бар оқиға, біздің ұлт ретінде мақтаныш етер жайымыз. Біз ол оқиғаға осы бастан тыңғылықты дайындалуымыз керек. Майндағы Франкфурт қаласында əлемдік кітап жəрмеңкесінде кеңінен жария ету, ағылшын, француз, неміс, испан, араб, орыс сияқты əлемдік тілдердегі басылымдарға ғылыми мақалалар дайындау қажет. Дүние дидарында фольклоры жүз томды құрайтын басқа ұлт бар болса бар да шығар, бірақ фольклорын жүз томға жинап, бастырып шығарған əлемдегі жалғыз ұлт – қазақ», деді. ––––––––––––––– Суреттерді түсірген Ерлан ОМАРОВ.
Газетті есепке қою туралы №01-Г куəлікті 2007 жылғы 5 қаңтарда Қазақстан Республикасының Мəдениет жəне ақпарат министрлігі берген. «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ ҚР СТ ИСО 9001-2009 Сапа менеджменті жүйесі. Талаптар» талаптарына сəйкес сертификатталған.
Таралымы 200 601 дана. Нөмірдің кезекші редакторы
Айгүл СЕЙІЛОВА.
Индекс 65392. Аптасына 5 рет шығады. «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ компьютер орталығында теріліп, беттелді. Көлемі 8 баспа табақ. Нөмірдегі суреттердің сапасына редакция жауап береді. «Егемен Қазақстанда» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Тапсырыс 8921 Газет Астана қ., Сілеті к-сі, 30, «ERNUR» Медиа холдингі» ЖШС-те басылды, тел. 99-77-77. Тапсырыс №201 ek