BAT THUC DUY CU TUNG

Page 17

Baùt thöùc qui cuû tuïng Trang chuù

chöôùng ngaïi thieän caên voâ saân, laøm cho thaân taâm khoâng yeân oån (vì khoâng öa thích nghòch caûnh) vaø laøm choã nöông cho aùc haïnh. 3. Si (ngu si): Ñaëc taùnh cuûa taâm sôû naøy laø meâ muoäi, khoâng nhaän ñònh roõ caùc söï lyù (theá gian vaø xuaát theá gian). Hoaït duïng cuûa si laø laøm chöôùng ngaïi thieän caên voâ si vaø laøm ñieåm töïa cho moïi thöù taïp nhieãm (luoân thích öùng vôùi phieàn naõo vaø tuøy phieàn naõo 16). Ba moùn phieàn naõo coøn laïi (maïn, nghi vaø aùc kieán) xin xem phaàn chuù giaûi veà thöùc thöù saùu. Sôû dó goïi caùc taâm sôû naøy laø phieàn naõo caên baûn laø vì noù (laøm coäi goác) sanh ra caùc chuûng töû tuøy mieân. Tuøy mieân khaùc vôùi phieàn naõo, vì tuøy mieân laø taäp khí (chuûng töû) cuûa phieàn naõo vaø vì töôùng traïng caû hai thì traùi ngöôïc nhau: phieàn naõo thì loä roõ deã thaáy, tuøy mieân thì nhoû nhieäm khoù bieát. Tuøy mieân vaø phieàn naõo aûnh höôûng laãn nhau maø laøm caû hai theâm lôùn maïnh. Nguõ thöùc ñoàng y tònh saéc caên (Naêm thöùc ñeàu nöông nôi tònh saéc caên ñeå coù taùc duïng nhaän bieát) Caâu tuïng naøy noùi, naêm thöùc laáy naêm caên laøm choã sôû y. Tònh saéc caên coøn goïi laø thaéng nghóa caên 17. Sôû dó goïi nhö vaäy laø vì theå cuûa noù chaúng phaûi laø nhieãm phaùp vaø taùnh cuûa noù laø voâ phuù, voâ kyù. Naêm thöùc tuøy theo caên maø laäp danh, goàm ñuû 5 nghóa: y, phaùt, thuoäc, trôï vaø nhö (nöông töïa, phaùt sanh, phuï thuoäc, trôï giuùp vaø gioáng nhö).

Chöõ y trong caâu tuïng laø 1

trong 5 nghóa treân. Neáu giaûi roäng ra thì goïi laø thöùc cuûa y caên (thöùc nöông vaøo caên ñeå hieåu bieát), thöùc cuûa thuoäc caên (thöùc phuï thuoäc vaøo caên maø thieát laäp danh xöng), thöùc cuûa trôï caên (thöùc trôï giuùp cho caên hoaït ñoäng), thöùc cuûa nhö caên (thöùc gioáng nhö caên tieáp nhaän hình aûnh), taát caû ñeàu laø y chuû thích 18. Thöùc cuûa phaùt caên: caên laø nôi ñeå thöùc phaùt sanh taùc duïng, laø y só thích. 16 Thích öùng vôùi phieàn naõo vaø tuøy phieàn naõo: thích öùng vôùi aûo giaùc (kieán phaàn höõu laäu) vaø aûo töôïng (töôùng phaàn höõu laäu).

17 Thaéng nghóa caên: laø saéc caên thuø thaéng cuûa chuùng sanh, laáy tònh saéc caên hieän haønh thanh tònh do 4 ñaïi chuûng hôïp thaønh laøm theå ñeå khôûi thöùc, chaáp caûnh, maø ngaøy nay goïi laø heä thaàn kinh cuûa 5 giaùc quan; laáy phuø traàn caên (nhö nhaõn caàu, loã tai, soáng muõi ..) laøm choã sôû y, gìn giöõ vaø giuùp thaønh. 18 Y chuû thích: laø moät trong 6 phöông phaùp giaûi thích caùc töø phöùc hôïp cuûa tieáng Phaïn, goïi laø luïc hôïp thích hay luïc ly hôïp thích: ñaàu tieân chia cheû ra ñeå giaûi thích (ly thích), sau ñoù toång hôïp laïi ñeå giaûi thích (hôïp thích). Luïc hôïp thích laø: trì nghieäp thích, y chuû thích, höõu taøi thích, töông vi thích, laân caän thích vaø ñôùi soá thích. Y chuû thích cuõng goïi laø y só thích, laø töø theå cuûa phaùp sôû y maø laäp danh cuûa phaùp naêng y. Thí duï nöông vaøo nhaõn caên maø

16


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.