Expert Group GM

ARTICLE DE THEME THEMA ARTIKEL Van vies afval naar veelzijdige grondstoffen — door Eduard Coddé

‘Maatschappelijk verantwoord ondernemen’ is vandaag een must voor elke onderneming. Klanten, werknemers en potentieel nieuw talent hechten er toenemend belang aan. Duurzaamheid is allicht het aspect van MVO dat het meest opvalt bij alle waarnemers. Maar duurzaamheid is vandaag ook een sterk uitgehold begrip. Bovendien staat circulariteit al voor de deur van de Facility Manager als dwingende uitdaging.

Al in 2002 publiceerde de Duitse scheikundige Michael Braungart samen met William Andrews McDonough, een Amerikaans architect, het visionaire boek ‘Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things’. Het ‘Cradle to Cradle’principe (C2C) ziet afval als grondstof, als voeding voor de toekomst van onze planeet. Voor Michael Braungart gaat C2C erom de milieubelasting uit te sluiten. Hij ziet het tapijt op een kantoorvloer als een ‘service’ die we gebruiken, maar niet als het verbruik van grondstoffen. Na gebruik wordt het tapijt niet als afval weggegooid, maar teruggewonnen en liefst ook teruggeven aan de natuur waaraan we de grondstoffen hebben ontleend. C2C streeft idealiter naar een gesloten kring, wat we vandaag als circulariteit benoemen. Michael Braungart: “We bezitten onze planeet niet; we mogen er slechts even op leven!. Onze planeet verleent ons als bewoners een ‘service’ en die moeten we na het genot ervan bij voorkeur in identieke vorm teruggeven, zodat de bewoners na ons dezelfde ‘service’ kunnen blijven genieten”..

Peter van Kessel, hoofd externe communicatie bij Renewi benadrukt: “In 2030 moet 50% van de afvalstromen circulair verwerkt worden; in 2050 wordt dat zelfs 100%! Deze doelstellingen zijn door

Nnof creëerde met gerecycleerde elementen van bestaande kantoorinrichting een inspirerende brainstorming en hype meeting room voor ‘Design is Dead’.

de Europese Commissie vastgelegd. Renewi stelt alles in het werk om ze te helpen realiseren, want vandaag wordt amper 8,6% van de afvalstromen circulair verwerkt…”. Renewi recycleert zelf al 65,8% van de binnenkomende afvalstromen en doet intense research binnen de Business Development afdeling naar mogelijkheden om ook moeilijk te recycleren stromen tot nieuwe grondstof te maken en zo circulair te verwerken. Tegen 2025 wil het waste-to-product bedrijf op die manier 75% van alle afval een tweede leven geven.

Peter van Kessel: “De opzet is altijd hetzelfde: afval bestaat niet; afval is grondstof! Renewi heeft geen verbrandingsovens, dus hoeft deze ook niet te vullen. Alles wat we ophalen wordt verwerkt en waar mogelijk hergebruikt of omgezet in secundaire grondstoffen. Voor de nieuwe toepassing van deze grondstoffen , de recyclaten, worden afnemers gezocht. De uitdaging daarbij is dat vandaag de dag de inkoop van nieuwe, zogenaamde virgin, grondstof vaak nog goedkoper is dan het gebruik van recyclaten”. Voor vrijwel elke afvalstroom beschikt Renewi over een dochtermaatschappij of partner die de specifieke verwerking verzorgt. Slechts enkele voorbeelden: ingezameld papier wordt door de papierindustrie verwerkt tot circulair papier; de ophaling van over-de-datumproducten resulteert in bio-LNG; afgedankte matrassen worden gerecycleerd tot nieuwe of krijgen een andere toepassing als bijvoorbeeld de ondergrond in een speeltuin. “Bij Renewi zien we afval steeds als de grondstof voor een nieuw product. De mogelijkheden zijn legio waarmee we ook de duurzaamheidsdoelstellingen van onze opdrachtgevers ondersteunen”, sluit Peter van Kessel af.

In Europa zijn 42 terugnameorganisaties actief, die via een gezamenlijk forum (WEEE-forum) een standaard hebben ontwikkeld voor de aanpak van de AEEA-afvalstroom (ICT, elektrisch en elektronisch afval). De Weeelabex-gecertificeerde bedrijven ondergaan een jaarlijkse audit van een externe auditor. Eén daarvan is Out Of Use (OOU), een milieubedrijf gevestigd in het Limburgse Beringen, dat elektrisch (vb. koelkasten) en elektronisch (vb. computers, telefooncentrales, smartphones,…) afval verwerkt. De focus ligt op hergebruik van de opgehaalde producten, wat verplicht tot een zorgvuldig uitsorteren van de instroom.

Uit de resterende afvalstroom wordt 89,96 % secundaire grondstof gerecupereerd en 4 % wordt verbrand met warmterecuperatie. OOU gaat tot de fase waarin derden het restafval machinaal kunnen verwerken, conform de WEEE-richtlijnen. Het gaat om 71 verschillende afvalfracties en bijna evenveel verwerkingsbedrijven. Over elke fractie wordt nauwkeurig gerapporteerd.

CEO Mark Adriaenssens: “De komst van de GDPR bracht een bewustwording op gang rond het belang van dataveiligheid. Bedrijven laten hun oude data meer en meer professioneel vernietigen en hebben daarbij gelukkig ook aandacht voor het hergebruik van de toestellen en de daarin verwerkte grondstoffen. Jaarlijks komt bij ons zo’n 1.500 ton aan elektro-afval binnen. Het percentage dat we hiervan kunnen opnemen voor hergebruik steeg de voorbije jaren van 7 tot 35 procent. En dit zal nog verhogen”.

Het in Vilvoorde gevestigde Nnof (Nearly new office furniture) startte rond 2010 als circulair bedrijfsproject. Nnof groeide uit tot volwaardig studiebureau en kenniscentrum rond duurzame kantoorinrichtingen. Het omvat werkplekexpertise, interieurontwerp, inventarisatie en circulair meubeldesign, projectmanagement, en biodiversiteitsadvies. Anne Lenaerts, Sales, Marketing & CSR Director Nnof: “Ons doel is altijd om minder afval te creëren en meer materiaal een tweede of derde leven te schenken Nieuwe kantoorinrichting ontstaat uit gerecycleerde elementen van bestaande kantoorinrichting die met een nieuw design tot andere inrichtingselementen worden omgebouwd, wat een grote materiaalbesparing oplevert en tot 80% minder impact op het milieu kan hebben”.

Voorafgaand aan de opening van het VAC Gent (Vlaams Administratief Centrum), werd in opdracht van het ‘Agentschap voor Facilitair Management’ (nu Agentschap Facilitair Bedrijf) het ‘VRN’-principe (verhuizen, recycleren en nieuw aankopen) ontwikkeld. Voor elk kantoorinrichtingsproject wordt onderzocht welke inrichtingselementen uit de te ontruimen locatie(s) nog de moeite lonen om mee te verhuizen, wat recycleerbaar is voor hergebruik onder dezelfde of andere vorm en waar nieuwe meubelen moeten aangekocht worden. Recent sloot Nnof een raamcontract af met de Vlaamse overheid waardoor lokale besturen alsook Vlaamse instanties vlot de Nnof-diensten kunnen inkopen.

ARTICLE DE THEME THEMA ARTIKEL

ARTICLE DE THEME THEMA ARTIKEL Daarnaast zijn er al vergevorderde gesprekken met de federale overheid alsook met de Waalse gemeenschap.

Sinds 1 april is de uitgebreide inzameling van plastic verpakkingen ook van kracht voor bedrijven. Dat betekent dat niet alleen flesjes en blikjes, maar ook bv. plastic zakjes, bakjes en yoghurtpotjes bij het PMD-afval mogen. Zo kan iedereen zowel op het werk als thuis op dezelfde manier sorteren.

Fost Plus en Valipac, die de inzamelings-, sorterings- en recyclingketens voor respectievelijk huishoudelijk en industrieel verpakkingsafval coördineren, helpen organisaties bij de invoering of verbetering ervan.

Het sorteerproces voor industriële plastic folie (zoals folie en hoezen voor palletverpakkingen, plastic zakken van grondstoffen enz.) verschilt voor bedrijven. Francis Huysman, Managing Director van Valipac: “Industriële verpakkingsfolies behoren niet tot de PMD-fractie en worden afzonderlijk opgehaald voor recyclage. Naast de blauwe zak kunnen bedrijven speciale inzamelzakken bij privé-afvalinzamelaars kopen”.

Patrick Laevers, Managing Director van Fost Plus, stelt: “Het grootste deel van het PMD dat buitenshuis wordt weggegooid is afkomstig van het werk. We willen de hoeveelheid PMD die buitenshuis wordt ingezameld tussen 2018 en 2023 verdubbelen”. Elke stroom doorloopt vervolgens een specifiek recyclagetraject waar het afval wordt omgezet in grondstoffen voor nieuwe verpakkingen of producten. Elk bedrijf dat in 2021 PMD begint te sorteren krijgt een welkomstpremie via een aangesloten afvalophaler. Bedrijven kunnen ook genieten van verschillende premies van Valipac voor het sorteren van hun industriële verpakkingen, waaronder verpakkingsfolie.

Mark Adriaenssens, CEO en stichter Out of Use en zijn jongste zoon Yannick Adriaenssens, master handelsingenieur en COO Out of Use. Peter van Kessel, Head of External Communications at Renewi plc

Francis Huysman, Managing Director van Valipac Patrick Laevers, Managing Director van Fost Plus