Komisioni për Implementim të Rindërtimit të Lokacioneve Ortodokse Serbe në Kosovë by Council of Europe Conseil de l'Europe

PARATHËNJE HYRJE SI FUNKSIONON KIR Implementuar nga Këshilli i Evropës

* Të gjitha referencat për Kosovën, territorin, institucionet apo popullsinë, në këtë tekst duhet të kuptohen në përputhje të plotë me Rezolutën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara 1244 dhe pa paragjykim për statusin e Kosovës.

SHTOJCAT

Financuar nga Bashkimi Evropian dhe Këshilli i Evropës

LOKACIONET E RESTAURUARA

Komisioni për Implementim të Rindërtimit të Lokacioneve Ortodokse Serbe në Kosovë

INFORMATA TË MËTUTJESHME

BASHKËPUNIM TEKNIK DHE PROGRAM I KONSULENCËS LIDHUR ME KONSERVIMIN E INTEGRUAR TË TRASHËGIMISË KULTURORE DHE NATYRORE

PARATHËNJE

Robert Palmer

HYRJE

Drejtor i Qeverisjes Demokratike, Kulturës dhe Diversitetit

ë këtë botim përshkruhet historiku i KIR, procesi, strukturat e rëndësishme të punës, partneriteti dhe mekanizmat që janë krijuar për menaxhimin e projektit dhe që kanë arritur rezultate të rëndësishme të prekshme dhe të paprekshme. Të dhënat tregojnë suksesin e përpjekjeve të përbashkëta, entuziazmin dhe interesin e mirëfilltë të të gjitha institucioneve të interesuara, shumë ekspertëve dhe individëve vendor dhe ndërkombëtar të cilët kanë punuar për të kaluar sfida të rëndësishme gjatë rrugës. Kjo do të thotë se ata e kanë zhvilluar procesin me një qasje të bazuar në multi-etnicitet, dialog dhe koncensus të përbashkët. Për këtë arësye KIR është një model i denjë për vlerësim dhe vëmendje. Faqe 3

Lexo më shumë >

LOKACIONET E RESTAURUARA INFORMATA TË MËTUTJESHME

SHTOJCAT

oli i Këshillit të Evropës në parandalimin e konfliktit dhe menaxhimin e pas-konfliktit i ka rrënjët në vlerat themelore të Organizatës për të drejtat e njeriut, demokracinë dhe sundimin e ligjit. Historikisht, trashëgimia kulturore ka qenë çështje kritike e kontestuar dhe burim kryesor i konfliktit, që është manifestuar me shkatërrim dhe rindërtim duke pasur implikim të fortë simbolik dhe praktik. Në mënyrë të ngjashme, trashëgimia kulturore ka qenë themelore për proceset e zgjidhjes së konflikteve dhe rindërtimit, lidhur me përpjekjet për të njohur shumëllojshmërinë e identiteteve të komunitetit dhe për të mbrojtur të drejtat individuale për shprehje të ndryshme kulturore dhe religjioze. Kontributi i trashëgimisë për zhvillimin lokal është bërë një mjet vital në rindërtim, pjesërisht për shkak të potencialit të madh për të kontribuar në mënyrë domethënëse në proceset e zhvillimit ekonomik, social dhe arsimor. Respekti për vlerat e diversitetit dhe pluralizmit është thelbësor për kohezionin dhe stabilitetin.

SI FUNKSIONON KIR

ë këtë botim përshkruhet puna e mrekullueshme të Komisionit për Implementimin e Rindërtimit (KIR) nga viti 2004 gjer në vitin 2010. Këtu paraqitet suksesi i një projekti unik dhe historik i cili ka pas mbështetje nga një ndjenjë e fortë e përgjegjësisë kolektive për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore dhe promovimin e një mirëkuptimi më të madh në mes kulturave dhe religjioneve. Botimi është disajnuar ashtu që të tërhjek vëmendjen për të arriturat e KIR, të inicuara nga Këshilli i Evropës, Bashkësia Evropiane, dhe Misioni i Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK-u) gjatë një periudhe veçanërisht të vështirë të historisë në Kosovë1.

në do të doja të përfitoj nga ky rast të falenderoj njerëz të shumtë që kanë qenë të përfshirë në këtë ndërmarrje të mrekullueshme të përbashkët. Përveç ekipeve të mia të përkushtuara në Strasburg dhe Prishtinë, unë do të doja të përmendi në veçanti Kishën Ortodokse Serbe, Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, si dhe Institutet për Mbrojtjen e Monumenteve në Beograd dhe Kosovë, së bashku me UNMIK-un, Zyrën Ndërlidhëse e Komisionit Evropian në Kosovë dhe paraardhësit e tij Agjencisë Evropiane për Rindërtim. Ishte faktori i fortë njerëzor dhe vullneti i të gjithë partnerëve lokal dhe ndërkombëtarë që kanë siguruar suksesin e mekanizmit të KIR që ka çuar në restaurimin e 28 lokacioneve religjioze në Kosovë, pastaj 2 lokaciona janë menaxhuar dhe financuar nga UNESCO, 2lokacione janë menaxhuar dhe financuar nga Bashkimi Evropian dhe një lokacioni jo-fetar është menaxhuar dhe financuar nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, të cilat u dëmtuan gjatë ngjarjeve të marsit të vitit 2004 në Kosovë. Kjo punë nuk është përqëndruar vetëm në rindërtimin fizik, por edhe në trajnimin profesional si dhe ndërgjegjësimin publik.

ani pasi që kjo fazë e punës së KIR po i afrohet fundit, çfar do të mbajë e ardhmja për një mekanizëm pasues, dhe si mund të përfitojmë nga arritjet e gjertanishme? Ne shpresojmë se publikimet dhe ngjarjet promovuese do të inkurajojnë mbështetjen e vazhdueshme nga institucionet vendore dhe ndërkombëtare dhe forcimin e mëtutjeshëm të trashëgimisë së përbashkët dhe mirëqënjen e të gjitha komuniteteve në Kosovë. Aktualisht janë duke u diskutuar propozimet për mundësinë e krijimit të një mekanizmi të qëndrueshëm me një mandat më të gjërë se sa KIR-i aktual, mundësisht duke përfshirë edhe fetë tjera (islame, ortodokse, katolike etj) dhe lokacionet historike jo-fetare, si dhe trashëgiminë e prekshme dhe të paprekshme dhe zhvillimin e partneriteteve më të gjëra. Ne tashmë kemi hyrë në një proces të konsultimit dhe debatit të përbashkët dhe të hapur për të ardhmen me shpresën e ndërtimit në të arriturat e kaluara në mënyrë që të mund të vazhdojmë ritmin dhe inkurajojmë vlerësimin në rritje të diversitetit kulturor dhe zbatimin e tij praktik në projektet e ardhshme.

ëshilli i Evropës do të mbetet vendosmërisht i angazhuar për ruajtjen dhe mbrojtjen e trashëgimisë kulturore dhe trashëgimisë natyrore si një mjet për nxitjen e parimeve themelore të të drejtave të njeriut dhe demokracisë, si dhe promovimin e të kuptuarit e trashëgimisë si një burim i përbashkët i të kuptuarit, të identitetit, përkujtimit, kohezionit dhe kreativitetit. Ne kemi fituar përvojë në ndikimin e pas konflikteve, dhe tani duhet të veprojmë me një ndjenjë të theksuar të përgjegjësisë për brezat që vijnë pas nesh.

Të gjitha referencat për Kosovën, territorin, institucionet apo popullsinë, në këtë tekst duhet të kuptohen në përputhje të plotë me Rezolutën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara 1244 dhe pa paragjykim për statusin e Kosovës. 2 Referojuni Konventa Kornizë të Këshillit të Evropës për vlerën e Trashëgimisë Kulturore për shoqërinë, 2005, CETS Nr. 199, e cila hyri në fuqi më 1 qershor 2011.

Faqe 4

PARATHËNJE

Kjartan Björnsson

jatë mandatit të KIR 32 lokacione ortodokse serbe kanë përfituar nga punët e rehabilitimit dhe konservimit. Arritjet e KIR janë realizuar edhe në sajë të bashkëpunimit të anëtarëve të tjerë të KIR, përfshirë edhe serbët dhe zyrtarët Kishës Ortodokse serbe.

y proces i vazhdueshëm ka çuar në një kontribut të rëndësishëm dhe të prekshme në drejtim të ruajtjes së diversitetit të trashëgimisë së pranishme në Kosovë¹ si pjesë e trashëgimisë sonë të përbashkët.

brojtja dhe promovimi i trashëgimisë kulturore në Kosovë megjithatë vazhdon të përballet me sfida serioze. Prandaj, ne inkurajojmë të gjithë aktorët instutional që mbi këtë sukses të ndërtojnë dhe të sigurojnë vazhdimësinë në bashkëpunimin e tyre dhe zgjerimin e një mekanizmi për të gjitha llojet e trashëgimisë në Kosovë.

ë të vërtetë, pronësia duhet nxitur më tej në nivel lokal për të siguruar që komunitetet përkatëse dhe udhëheqësit të jenë të përfshirë në mënyrë sistematike në diskutime lidhur me këtë temë. Vetëm nëpërmjet pjesëmarrjes së tyre të plotë dhe përfshirjen aktive në çdo iniciativë lidhur me trashëgiminë kulturore bëhet me të vërtetë e qëndrueshme, në veçanti nëse potenciali i saj për rritje ekonomike fillon të zhvillohet.

ashkimi Evropian do të vazhdojë të mbështesë Kosovën, si dhe çdo palë relevante nga të gjitha komunitetet në punën e tyre që të ndjekin këtë dialog konstruktiv i cili mbetet parakusht për pajtim të qëndrueshëm, dialogun ndërkulturor dhe zhvillimin ekonomik në Kosovë.

SI FUNKSIONON KIR

LOKACIONET E RESTAURUARA

ashkimi Evropian vlerëson lart arritjet e Komisionit për Implementimin e Rindërtimit.KIR-ja është një mekanizëm i financuar nga BE themeluar në vitin 2005, i menaxhuar dhe i kryesuar nga Këshilli i Evropës. Ai mbështet implementimin e Agjendës së Kosovës, gjegjësisht respektimin e të drejtave të pjesëtarëve të komuniteteve si dhe zhvillimin ekonomik të Kosovës.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

randaj, ne besojmë se vazhdimit dhe forcimit të një mekanizmi të tillë pasardhës bazuar në modelin e KIR-it do t’i jepet konsideratë e kujdesshme dhe e menduar nga të gjitha palët e interesuara. 1

Sipas Rezolutës 1244/99

Faqe 5

SHTOJCAT

Komisioni për Implementim të Rindërtimit të Lokacioneve Ortodokse Serbe në Kosovë

HYRJE

Kryesues i operacioneve (operacional)

Faqe 6

PARATHËNJE

rojekti për ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore të paraqitur në këtë publikim është duke u implementuar në sajë të partneritetit të suksesshëm dhe bashkëpunimit me Bashkimin Evropian, Misionin e Përkohshëm të Administratës së Kombeve të Bashkuara në Kosovë, Kishën Ortodokse Serbe dhe Institucionet e Kosovës. Aktivitetet e kryera janë një mjet për shpërndarjen e vlerave dhe objektivave politike Këshillit të Evropës në mënyrë që të promovojë një shoqëri demokratike evropiane në një zonë të gjerë të paqes dhe prosperitetit. Faqe 7

Lexo më shumë >

LOKACIONET E RESTAURUARA INFORMATA TË MËTUTJESHME

eprimi në terren synon të rrisë trashëgiminë kulturore si një mjet për të nxitur pajtimin, dialogun ndërkulturor dhe zhvillimin socio-ekonomik të shoqërisë. Rrjedhimisht, ky perceptim i trashëgimisë i ndërtuar si një faktor për kohezion social dhe zhvillim ekonomik është thelb i projektit në Kosovë, dhe shkon përtej konservimit dhe restaurimit të thjeshtë, duke inkurajuar rehabilitimin, dhe siguron shfrytëzim të ri dhe mundësi të reja për popullsinë lokale.

SHTOJCAT

ëshilli i Evropës përkrah objektivat strategjike të një Evrope pa vija ndarëse bazuar në demokraci, sundim të ligjit dhe respektimin e të drejtave të njeriut. Në mënyrë të pashmangshme, kjo përfshin dimensionet kulturore dhe sociale të të drejtave të njeriut. Në këtë drejtim, vlera shoqërore e trashëgimisë kulturore për qytetarët evropian paraqet një nga parimet themelore të Këshillit të Evropës, që mbështet qasjen tonë në të gjitha aktivitetet në fusha të ndryshme.

SI FUNKSIONON KIR

HYRJE

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

Historiku Trashëgimia Kulturore: një mjet për pajtim dhe ndërtim të besimit

omisioni për Implementimin e Rindërtimit (KIR) u themelua në Kosovë në vitin 2004 si mjet per implementimin e rindërtimit të Kishave Orthodokse Serbe (KOS). KIR ka krijuar një platformë unike për dialog në mes të palës Kosovare dhe Serbe, përfshirë edhe KOS, në mënyrë që të tejkalohen vështirësitë specifike lidhur me situatën politike me një interesim të sinqertë dhe përpjekje të të gjitha palëve.

ombet e Bashkuara Misioni në Kosovë (UNMIK-u) ftoi UNESCO-n, Komisionin Europian (KE) dhe Këshillin e Europës (KeE) të kryej vlerësimet e dëmtimeve. Në përgjigje ndaj kësaj, Këshilli i Europës (Drejtoria për Kulturë dhe Trashëgimi Kulturore dhe Natyrore) themeloi “Planin Emergjent Veprues për Trashëgimi Kulturore në Kosovë” së bashku me Komisionin Europian, në bashkëpunim të afërt me UNMIK-un. Kjo është ndërmarrë si pjesë e vazhdueshme e “Programit Regjional për Trashëgimi Kulturore dhe Natyrore në Europën Jug-Lindore”.

ga maji deri në korrik të vitit 2004 u realizuan tri vlerësime të përbashkëta nga Këshilli i Europës (KiE) dhe Komisioni Europian (KE). Në këto vlerësime morën pjesë ekspertë nga KiE, KE, IPVQ-ja, ekspertë nga Beogradi, si dhe përfaqësues nga Kisha Ortodokse Serbe. Këto vlerësime rezultuan me publikimin e Raportit Preliminar Teknik të të gjitha 34 lokacioneve të religjionit Ortodoks Serb dhe një lokacioni jo religjioz, si dhe të dy Raporteve të Vlerësimit Teknik më të detajuara për çdo lokacion. Faqe 8

PARATHËNJE Faqe 9

Lexo më shumë >

LOKACIONET E RESTAURUARA INFORMATA TË MËTUTJESHME

ë vazhdim të rapotit teknik të vlerësimeve, Këshilli i Europës ka inicuar dy strategji të tjera prej të cilave njëra ka qenë, të shfrytëzohet situata që të bindet Kisha Ortodokse Serbe të shtojë 11 monumentet e tyre ne listën e Intervenimeve Prioritare të themeluar brenda Programit Regjional për trashëgimi kulturore dhe natyrore në Europën Jug-lindore dhe më pas të integrohet lista me listën e balancuar të monumenteve që përfaqëson atë që ekziston e tërë në regjionin e Kosovës. Strategjia e dytë është themeluar me iniciativën e Sekretariatit të Përgjithshëm të Këshillit të Evropës, me vision të efektshëm të arritjeve të komuniteteve ndërkombëtare për ruajtje të tërë trashëgimisë kulturore të Kosovës, “Komisioni Ndërkombëtar të Pavarur për Trashëgimi Kulturore në Kosovë”, duke e përfshirë Këshillin e Europës, Komisionin Europian dhe UNMIK-un e themeluar më 10 shtator 2004 për të ofruar këshilla dhe mbështetje në polisat me afatet mesatare dhe afatgjate.

SHTOJCAT

uke u bazuar në këto raporte të vlerësimeve teknike, është formuluar lista e prioriteteve me vlerësimet e shpenzimeve dhe propozimet e detajuara për intervenim të shpejtë dhe konservim të çdo lokacioni- aty ku ishte e mundshme janë kryer intervenime afatshkurtëra dhe afatgjate. Për ta implementuar këtë punë, IPVQ-ja alokoi 3,7milion € nga buxheti i saj, si dhe ushtruesi i atëhershëm i detyrës së PSSP-së alokoi 0,5milion € shtesë, nga fondi rezervë i PSSP-së për program të rindërtimit.

SI FUNKSIONON KIR

HYRJE

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

Faqe 10

Bordi i Ekspertëve Ndërkombëtar

ër arësye të domosdoshmërisë së përputhjes me standardet Evropiane dhe Ndërkombëtare, në vitin 2006 u themelua Bordi i Ekspertëve Ndërkombëtar (BEN) për të mbështetur dhe monitoruar kualitetin e punëve të rindërtimit. BEN me kërkesë të kryesuesit të KIR-it, kryen misione në terren për vlerësimin e kualitetit të punëve dhe për t’i ofruar rekomandime KIR-it në mënyrë që të përmirësoj metodat lidhur me standardet Evropiane dhe Ndërkombëtare. Faqe 11

HYRJE

PARATHËNJE

uke ndjekur numër të shumtë të takimeve dhe negociatave ne mes të UNMIK-ut, përfaqësuesve të Kishës dhe autoriteteve serbe, Sinodi i Shejtë konfirmoi se Kisha do të ri-hyj në marrëveshje dhe Memorandumi i dytë i Mirëkuptimit u nënshkrua në mars të vitit 2005. Në bazë të këtij Memorandumi të ri të Mirëkuptimit, u themelua Komisioni për Implementimin e Rindërtimit (KIR) dhe mbajti takimin e parë plenar të tij në maj të vitit 2005 – KIR-i vazhdon takimet në baza mujore. Edhe pse KIR ishte konceptuar si një organ ad hoc për një periudhë të përkohshme kohore, funksionimi I tij ka zgjatur më se gjashtë vite. Ai mbetet I vetmi mekanizëm në Kosovë I cili ka arritur rezultate në përfshirjen e të gjitha palëve të interesuara.

SI FUNKSIONON KIR

2005 Komisioni për Implementimin e Rindërtimit

LOKACIONET E RESTAURUARA

egociatat e ndërmjetësuara nga UNMIK-u në mes të Kishës Ortodokse Serbe (KOS) dhe IPVQ-së kanë rezultuar në nënshkrimin e Memorandumit të Mirëkuptimit (MeM) në qershor të vitit 2004 nga Kisha dhe IPVQ-ja. Me këtë rast u formua Këshilli Implementues (KI) për menaxhimin dhe mbikëqyjen e realizimit të punëve emergjente të rindërtimit. KI-ja funksionoi pa probleme nga gushti deri në mes të shtatorit të vitit 2004, kur Kisha u tërhoq nga MeM-i, dhe i gjithë përparimi i procesit të rindërtimit u ndalua. Komiteti u shpërnda.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

2004 Komiteti për Implementim

SHTOJCAT

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

Faqe 12

PARATHËNJE

Njësia Teknike e KIR

ANËTARËT E KOMISIONIT JANË SI VIJON 33 Përfaqësuesi i Këshillit të Evropës – Kryesues 33 Përfaqësuesi i Kishës Ortodokse Serbe 33 Përfaqësuesi i Institutit Republikan për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës në Beograd 33 Përfaqësuesi Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit 33 Përfaqësuesi i Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës, Rinisë dhe sportit 33 Përfaqësuesi i UNMIK-ut

IR mbështetet nga Njësia Teknike me bazë në Prishtinë, Kosovë. Njësia Teknike financiarisht është e mbështetur nga Këshilli i Evropës dhe Komisioni Evropian. Është i udhëhequr nga Udhëheqësi i Ekipit (ekspert ndërkombëtar) dhe përbëhet nga dy anëtarë të personelit, një serb dhe një shqiptar të specializuar në fushën e arkitekturës dhe ndërtimtarisë. Njësia Teknike e KIR gjithashtu merret me menaxhimin e kontratave, të administratës dhe përkthimeve. Për aspektet financiare, KIR ndihmohet nga ndihmësi financiar i Programit të Përbashkët “ BE / KE për Përkrahjen dhe Promovimin e Diversitetit kulturor në Kosovë” (PPDK).

jësia Teknike e KIR-it është përgjegjëse për menaxhimin e kontratave, shërbimeve të prokurimit dhe administrimit, për implementimin e vendimeve të KIR-it nën udhëheqjen e Kryesuesit të KIR-it. Mbanë lidhje direkte me Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e cila ka përgjegjësinë e buxhetit dhe menaxhimin e prokurimit. Këshilluesi lokal i emëruar nga Ministria vepron si “pikë fokale/kryesore” në mes të Ministrisë dhe Njësisë Teknike me qëllim që të siguroj lidhje efikase dhe direkte të komunikimit. Faqe 13

Lexo më shumë >

SI FUNKSIONON KIR

IR është përgjegjës për programimin dhe mbikëqyrjen e implementimit të punëve rindërtuese për 34 tërësitë religjioze ortodokse serbe të dëmtuara gjatë trazirave të marsit 2004. Përveç aktiviteteve të rindërtimit, KIR-i në mënyrë aktive kontribuon në drejtim të ngritjes së kuadrove në mes të institucioneve kryesore të përfshira, si dhe trajnimin profesional dhe ngritjen e vetëdijës publike.

LOKACIONET E RESTAURUARA

Përmbledhje mbi mekanizmin

IR është organ vendim-marrës përgjegjës për procesin e implementimit. Mandati i tij është qartë i definuar në Konditat Referuese të nënshkruar në gusht të vitit 2005, dhe e korrigjuar në maj të vitit 2006 me Shtesë të miratuar në shtator të vitit 2006.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SHTOJCAT

Komisioni për Implementimin e Rindërtimit

HYRJE

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

Faqe 14

PARATHËNJE

Mbikëqyrësit/ konsulentët e KIR

bikëqyrësit dhe konsulentët janë të emëruar nga KIR-i të mbikëqyrin zhvillimet e punëve në punishte nga dita në ditë. Punishtet janë të mbikëqyrura nga mbikëqyrës/ konsulent, shqiptar dhe serb roli i të cilëve është t’i udhëzojnë kontraktorët dhe të sigurojnë kualitet të standardizuar. Në parim, mbikëqyrësit/konsulentët janë të emëruar prej Instituteve për Mbrojtjen e Monumenteve dhe reflektojnë pjesëmarrje të barabartë të përfaqësuesve shqiptar dhe serb në çdo tërësi. Faqe 15

Lexo më shumë >

SI FUNKSIONON KIR LOKACIONET E RESTAURUARA INFORMATA TË MËTUTJESHME

„

PËR MË SHUMË INFORMATA TEKNIKE TË TENDERËVE, KLIKO KËTU

ë gjitha projektet janë përgaditur nga Institucionet serbe për Mbrojtjen e Monumenteve Kulturore (IMM-të) të menaxhuara nga zyra e tyre në. Leposaviq, dhe përgaditja e dokumetacionit të kontratave dhe proceset e prokurimit janë të bashkë organizuara nga Njësia Teknike dhe Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS).Tërë tenderët janë global, me qëllim të tërheqin kompani nga regjioni. ‘Ftesat për Njohtim të Tenderëve’ janë të publikuara në gazetat lokale dhe regjionale dhe në web-faqet e KIR-it, KiE-së dhe KEsë. Tenderët janë të përcaktuar të tërheqin kompani që kanë eksperiencë në ndërtimin dhe konservimin e monumenteve të trashëgimisë kulturore ortodokse. Kjo eksperiencë do të caktoj kushtin themelor për seleksionimin e kontraktuesve të suksesshëm. Tenderët vlerësohen nga KIR-i me mbikëqyrje nga nënpunësi i zyrës së prokurimit të MKRSë, dhe rekomandimet i dërgohen Kishës për aprovim. Kontratat menaxhohen nga Njësia Teknike e KIR-it.

SHTOJCAT

Procesi i Tenderimit

HYRJE

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

PARATHËNJE

6 1

.9 milion euro janë zotuar nga Asambleja e Kosovës nga viti 2004.

KIR është veçanërisht mirënjohës për donacionet nga: 33 Ambasada Norvegjeze: për Kishën e Shën Nikollës në Prishtinë 33 Ambasada e SHBA: për Kishën e Shën Nikollës në Prishtinë 33 USAID dhe IOM: për Kishën e Shën Nikollës në Prishtinë 33 Ambasada Franceze për shtëpinë e famullisë në Kishën e Shën Nikollës në Prishtinë 33 Ambasada Gjermane: për Kishën e Shën Elijës në Vushtrri 33 Zyra Ndërlidhëse e Greqisë: për Kishën e Djellës së Shenjtë në Prizren 33 Qeveria Greke – për kontibutin e tyre dhe dhe mbështetjen me ekspertë përmes Qendrës Evropiane të monumenteve bizantine dhe post-bizantine të Selanikut, gjatë restaurimit të afreskave në kishën e Shën Gjergjit (Runoviqit) në Prizren

ërveç kësaj, pagat e NjT, kryesuesit të KIR, vizitat e ekspertëve BNE, web desajni dhe mirëmbajtja janë bërë të mundura nga kontributi bujar i BE-së.

Faqe 17

Lexo më shumë >

LOKACIONET E RESTAURUARA

Me 13 maj 2005, Drejtori Gjeneral i UNESCO-s në bashkëpunim të ngushtë me UNMIK-un, KE dhe BE për qëllim të mbrojtjes dhe promovimit të trashëgimisë kulturore në Kosovë, gjatë së cilës u sigurua financimi i mëtejshëm për projektet e implementuara nga UNESCO paralelisht me procesin e KIR-it.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

05 000.00 euro janë zotuar nga UNESCO për të menaxhuar dhe rindërtuar kishën e Shën Mëhillit në Shtime dhe kishën e Shën Savës në Mitrovicë.

SI FUNKSIONON KIR

.6 milion euro janë zotuar nga Agjensia Europiane për Rindërtim, duke menaxhuar dhe rindërtuar plotësisht dy nga tërësitë prioritare të KIR në Prizren.

SHTOJCAT

Fondet për Rindërtim përfshirë investimet kapitale dhe mallrat dhe shërbimet

HYRJE

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

Komisioni për Implementimin e Rindërtimit MEKANIZMI NË PIKA TË SHKURTËRA

Të arriturat

azuar në prioritetet e definuara nga KIR-ja në konsultim me Kishën Ortodokse Serbe që nga viti 2005 janë realizuar arritjet në vijim, duke promovuar mundësinë që këto tërësi të kenë të ardhmën dhe shfrytëzim funksional pozitiv në komunitete ku qëndrojnë ato.

30 lokacione - janë konservuar, konsoliduar dhe mbrojtur si aksion urgjent implementuar në vitin 2005 19 kisha –janë përfunduar të gjitha punët e jashtme dhe disa nga punimet e enterierit 02 02 konaqe (shtëpi për pritjen e mysafirëve) të manastireve - janë rindërtuar dhe janë të banuara 08 shtëpi të famullisë - janë rindërtuar dhe janë të banuara 02 pagëzimore - janë rindërtuar 03 kambanare - janë rindërtuar ose riparuar, (janë vendosur kambanat), 02 shkolla ortodokse - janë mbuluar me kulm të ri (duhet të renovohet enterieri dhe eksterieri) 03 objekte ndihmëse - janë riparuar dhe rindërtuar 03 mure rrethuese - janë rindërtuar apo riparuar Lokacionet në vijim janë implementuar nga Agjensioni Evropian i Rindërtimit: 01 rezidencë e peshkopit është rindërtuar dhe është e banuar 01 shkollë ortodokse është rindërtuar dhe është e banuar Lokacionet në vijim janë financuar nga UNESCO: 02 02 objekte të kishave

Partnerët Mekanizmi është mbështetur nga komunitetet ndërkombëtare

„

PËR KONSULTIM TË RAPORTEVE TËAKTIVITETEVE, KLIKO KËTU

K K

omisioni Evropian e ka mbështetur projekt programin e KIR-it dhe ka arritur një program të përbashkët të Agjencisë Evropiane për Rindërtim me Këshillin e Evropës. IR ka qenë i mbështetur fort nga UNMIK-u posaqërisht në lidhje me koordinimin e çështjeve të sigurimit me KFOR-in dhe Policinë, duke vepruar së bashku me partnerë të ndryshëm, dhe duke ofruar ndihmë në koordinim dhe logjistikë kur është e nevojshme.

K P

IR-i është mbështetur nga Qendra Maqedone për hulumtime arkeologjike si dhe nga Qendra Evropiane për studime të bizantit dhe post-bizantit.

rojekti i KIR-it përfaqëson pjesën përbërëse të Programit Regjional të Këshillit të Evropës për Kulturë dhe Trashëgimi Natyrore të Evropës Jug-lindore të menaxhuar nga Asistenca teknike dhe veprimet e përbashkëta me Divizionin e Drejtorisë së Qeverisjes Demokratike të BE-së, Kulturës dhe Diversitetit.

Faqe 18

Një mekanizëm i cili ka vërtetuar se ka vlerë

rojekti ka theksuar rëndësinë e kulturës, jo vetëm në kuptimin e inkurajimit të mundësisë së trajnimit në fushën e konservimit, por gjithashtu ka theksuar se kultura dhe trashëgimia kulturore po luajnë rol kyç veçanërisht në fushën politike sensitive. Korniza e punëve të KIR ka qenë në gjendje të menaxhojë proceset e implementimit në lokacionet e religjionit Ortodoks Serb në Kosovë, në gjashtë vitet e fundit. Megjithatë, qëndron mundësia të vazhdojë korniza e punëve të KIR me përfshirjen e menaxhimit dhe implementimit të tërë trashëgimisë në Kosovë, duke shfrytëzuar përfaqësimin e partnerëve kyç si platformë kryesore për promovim të qasjes së koordinuar dhe të qëndrueshme në menagjimin e trashëgimisë.

Faqe 19

HYRJE

PARATHËNJE

rojekti i rindërtimit - KIR ka nxitur një qasje multi-etnike dhe të shumëllojshme gjatë punës së saj. Projekti ka ofruar mundësinë për të inkurajuar dhe për të krijuar ngritjen e kapaciteteve institucionale, e besimit dhe vetëbesimit në Kosovë dhe Serbi, dhe në mes të Kosovës dhe institucioneve të Serbisë. Më tej në disa vende pas përfundimit të punëve të rindërtimit jeta fetare është rivitalizuar gradualisht.

SI FUNKSIONON KIR

Konkludim

LOKACIONET E RESTAURUARA

ordi Ndërkombëtar i Ekspertëve i përbërë nga ekspertë nga Greqia, Italia, Spanja dhe Mbretëria e Bashkuar kanë luajtur rol të rëndësishëm në inicimin e seminareve në temat lidhur me konservimin dhe menaxhimin e trashëgimisë sonë kulturore Evropiane. Në vitin 2007 është mbajtur një seminar pesë ditësh nga Qendra Evropiane për studime bizantine dhe post-bizantine, ku morrën pjesë 18 ekspert lokal të emëruar nga IMM-të në Beograd dhe Prishtinë.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

Trajnimet

SHTOJCAT

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

01 KISHA SHËN PREMTES

02 MANASTIRI SHËN ARKANGJELLËVE

03 MANASTIRI I DEVIQIT

04 KISHA SINODALE E SHËN GJORGJIT

05 KISHA E SHËN NIKOLE TUTIQIT

06 KISHA E SHPËTIMIT

07 KISHA E SHËN GJORGJIT RUNOVIQIT

08 KISHA E SHËN ELIJES

09 KISHA E SHËN SAVËS

10 KISHA E SHËN NIKOLLËS

11 KISHA E SHËN NDREUT

12 SHKOLLA ORTODOKSE SERBE

13 KISHA E LINDJES SË ZONJËS SË BEKUAR

14 REZIDENCA EPISKOPALE

15 KISHA SHËN PREMTES

16 KISHA E DJELLËS SË SHENJETË

17 KISHA E SHËN NIKOLLËS

18 KISHA E MBRETIT UROSH

19 KISHA E SHËN PJETRIT DHE PALIT

20 VARREZAT SERBE TË QYTETIT

21 KISHA E SHËN ELIJES

22 KISHA E SHËN GJON PAGËZUESIT

23 KISHA E DËFTIMIT TË ZONJËS SË BEKUAR

24 TEMPULLI SINODAL I SHËNTESHËS

25 KISHA E SHËN ELIJES

26 KISHA E ZONJËS SË BEKUAR

27 KISHA E SHËN LAZRIT

28 ATELEU GALERIA E HAPUR

29 KISHA SHËN PREMTES (VENERANDA)

30 KISHA E SHËN MËHILLIT

31 KISHA E DËFTIMIT TË ZOJNËS SË BEKUAR

32 KISHA E SHËN FLORIT DHE LAURIT

33 KISHA E SHËN MËHILLIT

34 KISHA E DJELLËS SË SHENJTË

35 KISHA E SHËN PJETRIT DHE PALIT

PARATHËNJE HYRJE

MITROVICË OBILIQ VUSHTRRI LLAUSHË

PRISHTINË

LIPJAN BËRNJAK

FERIZAJ

SHIPASHNICA E ULËT

SHTIME VITI PRIZREN

SHTOJCAT

GJAKOVË

LOKACIONET E RESTAURUARA

FUSHË KOSOVË

INFORMATA TË MËTUTJESHME

PEJË

SI FUNKSIONON KIR

PODUJEVË

ISTOG

Shko te lista e projekteve : : Faqe 21

VENDI

Nr. I LOK

LOKACIONI

BËRNJAK

KISHA E DJELLËS SË SHENJTË

KISHA E LINDJES SË ZONJËS SË BEKUAR

KISHA E MBRETIT UROSH

KISHA E SHËN PJETRIT

VARREZAT SERBE TË QYTETIT

KISHA E SHËN ELIJES

KISHA E SHËN NIKOLLËS

TEMPULLI SINODAL I SHËNTESHËS

KISHA E SHËN ELIJES

KISHA E ZONJËS SË BEKUAR

KISHA E SHËN LAZRIT

KISHA E SHËN PJETRIT DHE PALIT

KISHA E DËFTIMIT TË ZONJËS SË BEKUAR

KISHA E SHËN FLORIT DHE LAURIT

LLAUSHË

MANASTIRI I DEVIQIT

MITROVICË

KISHA E SHËN SAVËS

OBILIQ

KISHA E SHËN MËHILLIT

KISHA E SHËN GJON PAGËZUESIT

KISHA E DËFTIMIT TË ZONJËS SË BEKUAR

KISHA E SHËN NDREUT

KISHA E SHËN NIKOLLËS

ATELEU DHE GALERIA E HAPUR

KISHA E SHËN PREMTES

MANASTIRI I SHËN ARKANGJELLËVE

KISHA SINODALE E SHËN GJERGJIT

KISHA E SHËN NIKOLLË TUTIQIT

KISHA E SHPËTIMIT

KISHA E SHËN GJERGJIT RUNOVIQIT

SHKOLLA ORTODOKSE SERBE

REZIDENCA EPISKOPALE

KISHA E DJELLËS SË SHENJTË

SHIPASHNICA E ULËT

KISHA E SHËN PREMTES

SHTIME

KISHA E SHËN MËHILLIT

VITI

KISHA E SHËN PREMTES (VENERANDA)

VUSHTRRI

KISHA E SHËN ELIJES

FERIZAJ

FUSHË KOSOVË

GJAKOVË

ISTOG LIPJAN

PEJË PODUJEVË PRISHTINË

PRIZREN

PARATHËNJE HYRJE

MITROVICË OBILIQ VUSHTRRI LLAUSHË

PRISHTINË

LIPJAN BËRNJAK

FERIZAJ

SHIPASHNICA E ULËT

SHTIME VITI PRIZREN

ë nga themelimi i saj gjashtë vjet më parë, KIR ka ndërmarrë punët e rehabilitimit dhe konservimit në 34 lokacione Ortodokse Serbe.

SHTOJCAT

GJAKOVË

LOKACIONET E RESTAURUARA

FUSHË KOSOVË

INFORMATA TË MËTUTJESHME

PEJË

SI FUNKSIONON KIR

PODUJEVË

ISTOG

Shko te shenjat e projekteve : : Faqe 23

Kisha e stilit Bizantin, me 5 kupolla, me objekt në formë të kryqit të brendashkruar në katror. Kambanarja e vendosur mbi ekzonarteks. Piktura murale me dekor të pasur. E ndërtuar në shek.XIV mbi gërmadhat e bazilikës së mëparshme të shek. XI. Monument kulturoro-historik i mbrojtur me ligj. Së fundmi u përfshi në listën e trashëgimisë botërore të UNESCO’s.

Kisha Shtëpia e Famullisë 3 Ndërtesa ndihmëse 4 Shtëpia për mysafir 2

PARATHËNJE

01 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10

Pri zren

Kisha e Shën Premtes Levishkë

16 17

20 05

I NTER VENIMET 33Pastrimi gjeneral i ndërtesës. MB R O J TËSE 33Gardhi dhe dyert e reja; ndërrimi ose riparimi i dyerve, dritareve, arkitrajve dhe grilave. 33Ndërrimi i shtyllës dhe kapitelit të gurit në biforium. 33Konstruksioni i ri i drurit në nivelin e parë të kambanares. 33Ndërrimi i trarëve të djegur të kambanares. Përforcimi i kambanave. 33Mbulimi i përkohshëm i kulmit me mbulesë plastike, në vendet ku mungon mbulesa e plumbtë.

20 06

PUNËT 33-Zëvëndësimi i mbulesës së plumbit mbi anijatat E R IND ËR TIMIT anësore, pjesën e altarit dhe kambanares. 33Konsolidimi i mureve me gurë dhe tulla. 33Riparimi i sipërfaqeve të dëmtuara të ekzonarteksit. 33Riparimi i gardhit të hekurt të kambanares dhe rindërtimi i platformës. 33Riparimi i galerisë së epërme, suvatimi dhe riparimi i dyshemeve të kapelës. 33Zëvëndësimi i pjesëve të djegura të drurit si dhe i arkitrarëve. 33Rindërtimi i galerisë së drunjtë të narteksit dhe të shkallëve. 33Qelqëzimi i dritareve.

20 07 20 08 20 09 20 10

PUNËT 33Rindërtim i plotë i ndërtesës ndihmëse. E R IND ËR TIMIT 33Faza e tretë e rivendosjes së kulmit nga plumbi.

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Kisha u dëmtua nga zjarri në vitin 2004. Hapjet janë të dëmtuara; konstruksioni i kambanares u rrezikua nga zjarri, sidomos në pjesën e biforeve. Brendia e djegur dhe e vandalizuar. Pikturat murale të mbuluara me blozë. Një pjesë e freskave të Virgjëreshës së shenjtë janë dëmtuar me goditje. Vërejtje: Në vitin 2005, u vodh një pjesë e madhe e mbulesës së plumbit në kulm.

I NTER VENIMET 33Nuk është kryer asnjë intervenim. E M ËTUTJ ESHME PUNËT 33Pastrimi i punishtes. E R IND ËR TIMIT 33Rindërtimi i shtëpisë së famullisë. PUNËT INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME: E R IND ËR TIMIT 33Rindërtimi i shtëpisë së mysafirëve. 33Rindërtimi i murit mbrojtës. 33Rregullimi i oborrit. 33Restaurimi i pikturave murale (UNESCO).

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

LOKACIONET E RESTAURUARA

VLER ËSIMI I D ËMEVE

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

SHTOJCAT

SI FUNKSIONON KIR

Faqe 25

P rizren K isha e S hën P remtes L jevishka

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Lokacion arkeologjik nga shek. XIV. Gërmadhat e kishës kryesore, pareklesioni dhe mensa e manastirit. Në shek. XV, lokacioni u braktis dhe u përdor si gurëthyes për ndërtimin e xhamisë së Sinan Pashës. Mbas vitit 1990, mbi themelet e vjetra, u ndërtua ndërtesa e re e manastirit dhe punëtoria.

01 03

PARATHËNJE

02 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11

Pri zren

Manastiri i Shën Arkangjellëve

14 15 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

VLERËSIMI I D ËMEVE

Manastiri i ri është djegur plotësisht në mars të vitit 2004: kulmet dhe infrastruktura e shkatërruar; muret, tavanet dhe dyshemetë e dëmtuara. Punëtoria e djegur dhe e shkatërruar plotësisht. Pjesa tjetër e lokacionit arkeologjik është e padëmtuar. Pas protestave të vitit 2004, kisha e ndërtoi konakun e ri mbi vendndodhjen e punëtorisë së vjetër.

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04

I NTER VENIMET 33Nuk është kryer asnjë intervenim. MB R O J TËSE 33No consensus reached. I N T ER VENIMET E 33Nuk është kryer asnjë intervenim. M ËTUTJ ESHME I N T ER VENIMET E 33Nuk është kryer asnjë intervenim. M ËTUTJ ESHME I NTER VENIMET 33Nuk është kryer asnjë intervenim. E M ËTUTJ ESHME I NTER VENIMET 33Nuk është kryer asnjë intervenim. E M ËTUTJ ESHME

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

I N T ER VENIMET E 33Rindërtimi i shtëpisë për pritjen e mysafirëve. MË T U TJ ESHME TË 33Rindërtimi i murit rrethues. NEVO J SHME 33Rregullimi i oborrit.

28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 29

02 03

P rizren M anastiri i S hën A rkangjellëve

04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

4 3 1 6

5 8 1 2 3

4 5 6 7 8

Konaku qendror Mensa Kisha Varrezat Konaku i vjetër Ndërtesat ndihmëse Ngrohtorja Ndërtesa e fermës

Kompleks i manastireve nga shek.XV me kishë, tre konakë dhe një mensë. Freskat janë nga shek. XV dhe shek. XIX. Manastiri u renovua në shek. XIX, u shkatërrua në Luftën e Dytë Botërore dhe u rindërtua në periudhën ndërmjet viteve (1947-60). Është monument i regjistruar.

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

05 06

Llaushë Sk ën deraj

07 08

Manastiri i Deviqit

12 13 14 15

20 05

I NTER VENIMET 33Riparimi dhe përforcimi i mureve rrethuese. MB RO J TËSE 33Zëvëndësimi ose riparimi i dyerve, dritareve dhe ulluqeve horizontale dhe vertikale të kishës. 33Riparimi i tryezës së altarit të kishës dhe mbulesës së plumbtë. 33Demolimi i mureve ndarëse jostabile në konakun jugor.

20 06

PUNËT E RINDËRTIMIT

16 17 18 19 21 22 24

20 07

PUNËT E RINDËRTIMIT

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Rindërtimi i konakut të vjetër:

33Rindërtimi i mureve, suvatimi, dyshemetë, dyert, dritaret, instalimet. 33Pllakat e reja meskatëshe nga betoni. 33Kulmi i ri dhe mbulimi me tjegulla. 33Mbulimi me plumb i kapelës dimërore.

Rindërtimi i murit përforcues të rrënuar. Riparimet e brendshme të kishës: 33Riparimi i suvasë dhe i dyshemeve. 33Instalimet elektrike. Punët mbrojtëse në konakun qendror: 33Pllakat e reja meskatëshe të betonit. dhe përforcimi i mureve.

Në mars të vitit 2004, të gjithë kompleksit iu vu zjarri, brendia dhe varrezat u dëmtuan. Kisha pësoi nga zjarri, kulmi, ikonostaset dhe konaqet u dëmtuan, ndërsa pikturat murale u mbuluan me blozë dhe grafite. Vetëm muret kryesore kanë qëndruar akoma. Në vitin 2004, pas protestave, u riparua kulmi i kishës si dhe u rikostruktua mensa e vjetër e cila u shëndrrua në ndërtesë për banimin e murgeshave.

LOKACIONET E RESTAURUARA

VLER ËSIMI I D ËMEVE

33Rindërtimi i kupolës dhe kambanares në kishë. 33Rindërtimi i shtëpisë së famullisë. 33Ka filluar suvatimi i brendshëm. 33Instalimi elektrik 33Riparimet e brendshme.

20 08

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

20 09

33Rindërtimi i enterierit dhe montimi i kambanave

20 10

PUNËT E RINDËRTIMIT

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

33Vazhdimi i punëve nga viti 2009. 33Rregullimi i oborrit.

INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME:

SHTOJCAT

HYRJE

SI FUNKSIONON KIR

PARATHËNJE

33 Ikonostaset e reja. 33Inventari i kishës.

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 33

L laushë M anastiri i D eviqit

02 03 04

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

5 3 4

1 Kisha e Shën Nikollë (Tutiqit) 2 Kisha Sinodale e Shën Gjergjit 3 Shtepia e Famullisë 4 Kisha e vjetër e Shën Gjergjit Runoviqit 5 Rezidenca Episkopale

Bazilikë e madhe me tri anijata, me kupollë dhe kambanare të shtuara më vonë në pjesën perëndimore. Ka strehuar thesare të pasura. E ndërtuar në pjesën e dytë të shek. XIX. E inventarizuar nga IMM e Prizrenit.

01 PARATHËNJE

02 03

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

07 08

Pri zren

Kisha Sinodale e Shën Gjergjit

09 10

14 15

20 05

I NTER VENIMET 33Pastrimi i kishës dhe i rrethinës së saj. MB R O J TËSE 33Montimi i skeleve të përkohshme dhe e mbulesës mbrojtëse të përkohshme mbi muret e jashtme. 33Demolimi i konstruksionit jo të qëndrueshëm të shtëpisë së famullisë. 33Vendosja e gardhit të përkohshëm.

20 06

PUNËT 33Pastrimi. Demolimi i elementeve të dëmtuara. E R IND ËR TIMIT 33Themelet për shtyllat e reja. 33Shtyllat e çelikta dhe konstruksioni i kulmit. 33Pastrimi dhe riparimi i gurëve. 33Qemerët dhe kupolla e re nga guri. 33Montimi i kulmit të ri nga plumbi. 33Punët me dru. 33Instalimi elektrik.

20 07

PUNËT Rindërtimi i konakut qendror: E R IND ËR TIMIT 33Pllaka te reja meskatëshe nga betoni. 33Konstruksioni i ri i kulmit dhe mbulimi me tjegulla. 33Rindërtimi i mureve ndarëse, suvasë, dyshemeve dhe zdrukthtarisë. Vendosja e Instalimeve. 33Ndërtimi i kaldatores së re dhe sistemi i ngrohjes. 33Riparimet e varrezave. 33Ngrohja nën dysheme dhe mveshja e dyshemesë së kishës me pllaka të mermerit

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

E djegur plotësisht, me kulm të shembur, brendi të dëmtuar, kanë mbetur vetëm muret e jashtme. Kupolla dhe kambanarja janë shembë. Brendia, ikonostaset, kupolla, pikturat murale dhe dekorimet janë dëmtuar plotësisht. Dyshemeja e mermertë është dëmtuar shumë. Punimet e gurit kanë pësuar dëme të mëdha.

20 08 20 09 20 10

SI FUNKSIONON KIR

VLER ËSIMI I D ËMEVE

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04

INFORMATA TË MËTUTJESHME

I NTER VENIMET 33Vazhdim punëve nga viti 2007. E M ËTUTJ ESHME PUNËT 33Rindërtimi i enterierit dhe montimi i kambanave. E R IND ËR TIMIT PUNËT 33Instalimi i këmbanave në kullën e këmbanës E R IND ËR TIMIT 33Pastrimi i pusetës dhe ndërtimi i strukturës mbrojtëse përgjatë pusetës. INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME: 33Rindërtimi i shtëpisë së mysafirëve, objektit për pritjen e mysafirëve dhe objektit të fermës. 33Rindërtimi i murit mbrojtës dhe rregullimi i oborrit. 33Restaurimi i pikturave murale dhe ikonostaset e reja.

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

HYRJE

Faqe 37

SHTOJCAT

P rizren K isha S inodale e S hën G jergjit

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Stili i vonë Bizantin. Kapelë e vogëlnjë anijatëshe me kupollë. Mbetjet epikturave murale origjinale.E ndërtuardhe e dekoruar në shek. XIV.Restaurimi i fundit i kryer në vitin 1960.Muret e kishës së re janë ndërtuarnë shek XIX.E regjistruar si monumentkulturor dhe historik.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

J KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

Pri zren

Kisha e Shën Nikollë Tutiq-it

14 15 17 18 19

20 05

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

VLERËSIMI I D ËMEVE

Kulmi i plumbtë i larguar, muret e gurit pjesërisht të dëmtuara, rrethoja pjesërisht e humbur. Dritaret janë të dëmtuara. Brendia me dëmtime të shumta nga zjarri dhe vandalizmi, dyshemeja e mermertë dhe pikturat murale me dëme nga zjarri.

I N TER VENIMET 33Pastrimi i oborrit. MB R O J TËSE 33Vendosja e plumbit të ri në kulm. 33Riparimi dhe zëvëndësimi i gurëve dhe tullave të dëmtuara. 33Dritaret dhe dyert e reja dhe qelqosja e tyre. 33Zëvendësimi i gurëve të thyer të dyshemesë. 33Gardhi i ri metalik. 33Rrethimi i përkohshëm i lokacionit.

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04

I N T E RVENIMET E 33Nuk është kryer asnjë intervenim. M ËTUTJ ESHME PUNËT 33Riparimet e brendshme. E RIND ËRTIMIT 33Instalimet elektrike. PUNËT 33Vazhdim punëve nga viti 2007. E RIND ËRTIMIT

INFORMATA TË MËTUTJESHME

I N T E RVENIMET E 33Nuk është kryer asnjë intervenim. M ËTUTJ ESHME I N T E RVENIMET E 33Restaurimi i pikturave murale. MË T UTJ ESHME TË 33Rregullimi i oborrit dhe drenazhimi. NEVO J SHME

30 SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 41

P rizren K isha e S hën N ikollë T utiq - it

02 03 04 05 06

PARATHËNJE

07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Stili i vonë Bizantin. Kishë një anijatëshe me pronaos dhe qemer të kryqëzuar. Muret e kishës së re të papërfunduar e formojnë oborrin e kishës. Ka mbetje të pikturave murale. E ndërtuar në shek. XIV, muret e kishës së re janë ndërtuar në shek. XIX. E regjistruar si monument kulturor dhe historik.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06 07

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11

15 20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

Kisha e vjetër: brendia e dëmtuar, pikturat murale, dyshemeja, dyert dhe dritaret e drurit kanë pësuar nga zjarri. Fasada është në gjendje të mirë. Muret e kishës së re: janë të ndotura nga tymi; pjesët e sipërme janë të paqëndrueshme; dyert dhe dritaret kanë pësuar nga zjarri; kambanarja është në gjendje të paqëndrueshme.

17 18 19

20 05

20 21 22 23 24 25

20 06 20 07 20 08

I NTER VENIMET 33Pastrimi. MB R O J TËSE 33Riparimi i pjesës së sipërme të mureve në kishën e re dhe pastrimi i punimeve të gurit. 33Zëvëndësimi i dyerve të dëmtuara të drurit si dhe të dritareve metalike. 33Ndërtimi i portës dhe gardhit të ri. 33Ndërtimi i kulmit të ri dhe e mbulesës metalike të kambanares. I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim. 33Program i UNESCO-s.

26 27 28 29 30 31

20 09 20 10

Për informata të mëtutjeshme, ju lutem kontaktoni: Siniša Šešum UNESCO Vience Office – BRESCE, Marsala Tita 48, UN House, Sarajevo, BOSNIA AND HERZEGOVINA Tel: +387 33 222 796/Fax:+387 33 222 795/ e-mail: s.sesum@unesco.org

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

33Riparimi i kishës dhe kambanares 33Muri rrethues (gardhi). 33Ikonostaset e reja. 33Inventari i kishës.

SHTOJCAT

32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

LOKACIONET E RESTAURUARA

Kisha e Shpëtimit

INFORMATA TË MËTUTJESHME

Pri zren

SI FUNKSIONON KIR

Faqe 45

P rizren K isha e S hpëtimit

02 03 04 05 06 07

PARATHËNJE

J HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Stili i vonë Bizantin. Kishë e vogëlnjëanijatëshe me qemer në formë fuçie. Piktura të pasura murale. Nëkompleksin e kishës Sinodale tëShën Gjergjit (nr. 04). E ndërtuarnë shek. XIVXVI.Monument i mbrojtur.

4 3 1

1 Kisha e vjetër e Shën Gjergjit

(Kisha e Runoviqit)

2 Kisha sinodale e Shën Gjergjit 3 Shtëpia e famullisë 4 Rezidenca Episkopale

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

HYRJE

09 10 11

Pri zren

Kisha e Vjetër e Shën Gjergjit Runoviq-it

20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

17 18

20 05

I NTER VENIMET 33Pastrimi i oborrit. MB R O J TËSE 33Vendosja e plumbit të ri në kulm. 33Riparimi dhe zëvëndësimi i gurëve dhe tullave të dëmtuara. 33Dritaret dhe dyert e reja dhe qelqosja e tyre. 33Zëvendësimi i gurëve të thyer të dyshemesë. 33Gardhi i ri metalik. 33Rrethimi i përkohshëm i lokacionit.

20 06

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Pastrimi i dhe çmontimi i elementeve të dëmtuara. 33Riparimi i llaçit të brendshëm. 33Riparimi dhe pastrimi i gurëve. 33Instalimi elektrik. 33Montimi i kulmit të plumbtë. 33Elementet e reja prej druri.

20 07 20 08 20 09 20 10

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Është përgaditur strategjia arkeologjike.

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

Brendia me dëme nga shpërthimi dhe zjarri, çarje të dukshme, pikturat murale shumë të dëmtuara, dyshemeja nga guri në gjendje të keqe, dyert dhe dritaret e djegura, varri i dëmtuar. Muret e jashtme të gurit kanë pësuar nga zjarri dhe tymi. Mbulesa e plumbtë e vjedhur në vitin 2005 dhe përsëri në vitin 2006.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Sistemi i drenazhimit përreth kishës. 33Mveshja e dyshemesë së kishës me pllaka nga guri. 33Rregullimi i oborrit. 33Restaurimi i pikturave murale nga Qeveria Greke.

33Ikonostaset e reja.

33 34 35

LOKACIONET E RESTAURUARA

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SHTOJCAT

INTERVENIMET E MËTUTJESHME:

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SI FUNKSIONON KIR

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

Faqe 49

P rizren K isha e V jetër e S hën G jergjit R unoviq - it

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 08

J HYRJE

07 09 10 11 12

SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

2 1

Kishë njëanijatëshe me qemer në formë fuçie dhe me pronaos. Ekzonarteksi i shtuar më vonë. Kisha e re e ndërtuar më 1834 sipër gërmadhave të kishës së vjetër (shek. XVI- XVII). Piktura të pasura murale. Shtëpia e famullisë dhe varrezat.

1 Pagëzimorja 2 Muri rrethues 3 Kambanarja 4 Kisha 5 Shtëpia e Famullisë

01 PARATHËNJE

02 03 04

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

05 06

Vusht r r i

11 12 13 15 16

I N TER VENIMET 33Pastrimi i lokacionit dhe kishës. MB R O J TËSE 33Rrethoja mbrojtëse përreth lokacionit. 33Ndërtimi i kulmit mbrojtës. 33Mbrojtja e dyerve dhe dritareve.

20 06

PUNËT E RIND ËRTIMIT

20 07

PUNËT E RIND ËRTIMIT

20 08 20 09

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Rindërtimi i pagëzimores. 33Riparimi i enterierit dhe kulmit të kishës. 33Riparimi i kambanares dhe montimi i kambanave. 33Rregullimi i sistemit të drenazhimit të kishës. 33Rindërtimi i murit rrethues.

20 10

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Vazhdimi i punëve të rindërtimit nga viti 2009.

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Kulmi i dëmtuar nga zjarri, dritaret të larguara. Disa çarje strukturale. Brendia e plaçkitur dhe e djegur; dyshemeja dhe trarët e emporias të shkatërruara; shtyllat janë të paqëndrueshme. Pikturat murale kanë pësuar nga zjarri. Shtëpia e famullisë dhe konaku të djegura si dhe varrezat janë dëmtuar.

20 05

HYRJE

VLERËSIMI I D ËMEVE

SI FUNKSIONON KIR

20 04

33Çmontimi i kulmit të përkohshëm. 33Gërmimi përreth kishës. 33Riparimi dhe zëvëndësimi i llaçit. 33Kulmi i ri i ekzonarteksit dhe mbulimi me tjegulla. 33Sistemi i drenazhimit. 33Mbulimi i kulmit me rrasa të gurit. 33Dyer, dritare të reja. 33Dyshemeja e re. 33Instalimi elektrik..

LOKACIONET E RESTAURUARA

Rindërtimi i shtëpisë së famullisë:

33Konstruksioni i ri dhe mbulesa e re e kulmit. 33Pllakat e reja meskatëshe. 33Dyshemetë e reja. 33Suvatimi i mureve të brendshme dhe të fasadës. 33Instalimet e reja të ujit, rrymës dhe kanalizimit. 33Dyert dhe dritaret e reja. 33Trotoari përreth ndërtesës.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

Kisha e Shën Elijës

INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME:

33Rregullimi i oborrit. 33Riparimi i varrezave. 33Restaurimi i pikturave murale. 33Ikonostaset e reja.

SHTOJCAT

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 53

V ushtrri K isha e S hën E lijës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 09

HYRJE

08 10 11 12

SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

07 09 10 11

HYRJE

M i trovicë

Kisha e Shën Savës

12 14 15

Lokacioni i është dorëzuar UNESCO-s. Punët e rikonstruktimit dhe restaurimit janë organizuar nga UNESCO, duke iu falenderuar kontributit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në kuadër të UNESCO-s. ‘’Mbrojtja e trashëgimisë kulturore në Kosovë’’.

SI FUNKSIONON KIR

16 18 19 20 21

„ „

PËR INFPRMATA SHTESË JU LUTEM KLIKONI KËTU

LOKACIONET E RESTAURUARA

SHIKONI SHTOJCËN NË FAQE 163

22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 57

1 Varrezat 2 Kambanarja 3 Pagëzimorja

4 Kisha 5 Shtëpia e Famullisë

2 5

Kishë e tipit të basilikës nga fillimi i shek. XIX. Ekzonarteksi dhe kupolla i janë shtuar në shek. XX. Piktura të pasura murale dhe ikonostase. Pagëzimorja e jashtme, shtëpia e famullisë, kambanarja. Varrezat. Kisha është e regjistruar si monument.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 11

Pri sht inë

Kisha e Shën Nikollës

12 13 VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

33Pastrimi i lokacionit dhe kishës. 33Rrethoja mbrojtëse përreth lokacionit. 33Ndërtimi i kulmit mbrojtës. 33Mbrojtja e dyerve dhe dritareve.

20 06

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Pastrimi i punimeve të gurit. 33Shtylla të reja dhe pllaka e kulmit. 33Konstruksioni i drunjtë i kulmit dhe mbulimi me tjegulla. 33Mbulesa e plumbit në ekzonarteks. 33Galeria e re e drunjtë, tavani dhe elementet lidhëse. 33Zëvëndësimi i llaçit dhe i dyshemeve. 33Instalimet. 33Rindërtimi i shtëpisë së famullisë, pagëzimores. 33Rindërtimi i kambanares, kulmi dhe shkallët e reja.

20 07

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Përfundimi i shtëpisë së famullisë dhe pagëzimores. 33Shkallët në kambanare. 33Konservimi i murit rrethues. 33Rregullimi i oborrit. 33Riparimi i varrezave. 33Riparimi i toaleteve.

20 08 20 09

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Punët përfundimtare të riparimit në enterierin e kishës,

20 10

I N T ERVENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

LOKACIONET E RESTAURUARA

Plotësisht e djegur, brendia e dëmtuar, kulmi i shembur, vetëm muret e jashtme dhe kupolla kanë mbetur por janë dëmtuar nga zjarri. Narteksi është në gjendje të pashfrytëzueshme. Pikturat murale në gjendje të keqe. Pagëzimorja dhe shtëpia e famullisë të djegura plotësisht. Kambanarja: Kulmi dhe shkallët e brendshme janë shembur nga zjarri. Varrezat: të dëmtuara.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

shtëpinë e famullisë, pagëzimore dhe kambanare.

33Ikonostaset e reja.

SHTOJCAT

SI FUNKSIONON KIR

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 59

P rishtinë K isha e S hën N ikollës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11

12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

1 Kisha 2 Kambanarja

Kishë njëanijatëshe me kupollë qendrore. E ndërtuar në vitin 1930. Rindërtimi fundit është bërë në vitin 1971.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 12

J Po du jevë

Kisha e Shën Ndreut

14 15 20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

33Pastrimi i brendisë së kishës. 33Rindërtimi i apsidës së shkatëruar. 33Riparimi i kulmit. 33Zëvëndësimi i portës, dyerve dhe i dritareve. 33Rindërtimi i murit rrethues.

20 06 20 07

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Riparimet në kulm . 33Riparimet në fasadë. 33Suvatimi i mureve të brendshme. 33Mveshja e dyshemesë me mermer. 33Instalimet elektrike. 33Rindërtimi i kambanares.

20 08 20 09 20 10

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

E plaçkitur dhe e djegur. Apsida e shkatërruar me eksplozivë. Dyshemetë dhe zdrukthtaria të dëmtuara. Mbulesa e kulmit e larguar pjesërisht. Muri rrethues nga blloqet, i demoluar.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim. 33Ikonostaset e reja.

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SI FUNKSIONON KIR

Faqe 63

P odujevë K isha e S hën N dreut

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12

J SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

1 Ndërtesa e xha Sima-s 2 Konvikti 3 Ndërtesa e Dekanatit

Katër ndërtesa kryesore. Ndërtesa më e vjetër e Xha Sima-s, e ndërtuar në shek. XIX. Të tjerat janë shtesa të mëvonshme, të ndërtuara kryesisht gjatë viteve të 1990-ta.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 13

Pri zren

SI FUNKSIONON KIR

Shkolla Ortodokse Serbe

14 15 20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

33Rindërtimi finacohet dhe menaxhohet nga

20 06

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Përgatitja e projektit dhe procesi i tenderimit nga

20 07

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Rindërtimi i kulmit të konviktit dhe ndërtesës së Dekanatit. 33Rindërtimi i objektit të Xha Simës u implementua nga

20 08 20 09 20 10

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Project continued from 2007.

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

18 19

22 23 24 25 26 27 28 29

Agjencioni Europian për Rindërtim(AER).

LOKACIONET E RESTAURUARA

Ndërtesa më e vjetër është e djegur dhe shembur. Kanë mbetur vetëm muret e jashtme me dëmtime të mëdha nga zjarri. Objektet e tjera të mbetura janë gjithashtu të djegura dhe dëmtuara.

Agjencioni Europian për Rindërtim (AER).

Agjensioni Europian për Rindërtim (AER).

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

INFORMATA TË MËTUTJESHME

33Rindërtimi i konviktit dhe ndërtesës së Dekanatit. 33Apartamentet për profesorët. 33Rindërtimi i shtëpisë së vjetër-objekti për pranimin e mysafirëve. 33Rindërtimi i konviktit të vjetër. 33Rindërtimi i objekteve ndihmëse. 33Rregullimi i kopshtit të nxënësve. 33Rregullimi i oborrit.

30 SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 67

Prizren Shkolla Ortodokse Serbe

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 13

J SI FUNKSIONON KIR

12 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë e vogël fshati.Objekti ka një anijatëdhe kambanare tëvendosur mbi hyrjene fasadës kryesore. Shek. XX, 1930.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 14

S of te Fer i zaj

SI FUNKSIONON KIR

Kisha e Lindjes së Zonjës së Bekuar

15 16 VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

33E dëmtuar plotësisht, kulmi i shembur, çarje 33 strukturale dhe elementet e drurit të dëmtuara. 33-Muret e brendshme dhe dyshemetë janë 33 dëmtuar nga zjarri. 33-Varrezat e dëmtuara. 33Rindërtimi i qemerit gjysëm rrethor. 33Konstruksioni i kulmit dhe mbulimi me tjegulla. 33Kupolla e kambanares dhe e apsidës e mbuluar me zink. 33Suvatimi dhe ngjyrosja e mureve dhe e qemerëve. 33Dritaret, dyert dhe galeria e epërme nga druri 33Dyshemeja e mermertë. 33Instalimi elektrik. 33Gardhi i ri rrethues dhe porta.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

33Ikonostaset e reja. 33Rregullimi i oborrit.

SHTOJCAT

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 71

S ofte K isha e L indjes

së

Z onjës

së

B ekuar

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 14

SI FUNKSIONON KIR

13 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

5 3 4

1 Kisha e Shën Nikollë (Tutiqit) 2 Kisha Sinodale e Shën Gjergjit 3 Shtepia e Famullisë 4 Kisha e vjetër e Shën Gjergjit Runoviqit 5 Rezidenca Episkopale

Objekt dy katësh me bodrum brendalokacionit të kishës Episkopale të ShënGjergjit (nr. 04). Fillimisht i ndërtuar sikonsullatë ruse në shek. XIX, ndërtesa e tanishme është rindërtimi i fundit

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12

20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

E djegur plotësisht, me kulm të shembur, brendi të dëmtuar, dysheme në gjendje jo stabile, elemente të drurit të djegura, muret dhe dyshemetë të dëmtuara nga zjarri. Pastrimi i ndërtesës

33Mbyllja e përkohshme e hapjeve të objektit me dërrasa. 33Mbulimi i përkohshëm i kulmit me mbulesë të trashë plastike. 33Rindërtimi finacohet dhe menaxhohet nga

Agjencioni Europian për Rindërtim (AER).

20 06

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Përgatitja e projektit dhe procesi i tenderimit nga

20 07 20 08 20 09 20 10

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Rindërtimi u implementua nga Agjencioni Europian për Rindërtim (AER).

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

I N T ER VENIMET E M ËTUTJ ESHME I N T ER VENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

Agjencioni Europian për Rindërtim (AER).

LOKACIONET E RESTAURUARA

Rezidenca Episkopale

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

Pri zren

33Nuk është kryer asnjë intervenim. 33Projekti është kompletuar.

29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 75

P rizren R ezidenca E piskopale

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 14 15

SI FUNKSIONON KIR

16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë njëanijatëshe e ndërtuar në shek. XX me kambanare nga betoni. Cilësia e dobët.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 14

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

J 20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

33Dëmtime të vogla. E sulmuar me koktel Molotov. 33Kisha kryesisht është e dëmtuar nga rrëshqitja e dheut. Në gjithë

objektin ka çarje strukturale. Në objekt ka depërtuar uji.

33Ndërtimi i rrethojës dhe i portës së re.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

Kisha e Shën Premtes

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

Sh i pashnic a E Ulët K a menicë

33Rindërtimi i kishës. 33Rindërtimi i kambanares. 33Rregullimi i oborrit. 33Rregullimi i varrezave.

28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 79

Shipashnica E Ulët Kisha e Shën Premtes

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16

17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë njëanijatëshe, e mbuluar me kupollë qendrore. Mbetjet e pikturave murale. E rindërtuar më 1960 mbi gërmadhat e kishës së shekullit të XIV.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

Pri zren

Kisha e Djellës së Shenjtë

17 18

20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

Brendia e kishës e djegur. Pikturat murale të dëmtuara nga zjarri dhe bloza. Eksterieri është në gjendje të mirë.

20 05

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

33Riparimi i kulmit të plumbtë. 33Dyer të reja nga bungu dhe riparimi i dritareve metalike. 33Riparimi dhe rivendosja e shtyllave të altarit. 33Riparimi i mureve rrethuese me shtimin e gardhit metalik.

20 06 20 07

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Mbulesë e re e kulmit nga plumbi. 33Riparimet e brendshme. 33Instalimet elektrike.

20 08 20 09 20 10

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

19 20 21 22 23 24 25 26 27

I N T ERVENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

INFORMATA TË MËTUTJESHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

33Restaurimi i pikturave murale. 33Muri rrethues. 33Rregullimi i oborrit.

28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 83

P rizren K isha e D jellës

së

S henjtë

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17

18 LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë me formë të kryqit të lirë me pronaos dhe kambanare. Shtëpia e famullisë. E ndërtuar rreth vitit 1929.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

Fush ë Ko sovë

Kisha Shën Nikollës

14 15

18 19 20

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

21 22 23 24 25 26 27 28 29

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

Eksterieri është në gjendje të mirë. Enterieri i plaçkitur, disa dritare të thyera. Pjesa e hollit ka pësuar nga zjarri: dyert janë të djegura, dyshemeja e dëmtuar, pikturat murale të mbuluara me blozë. Shkallët dhe mekanizmi i kamabanës janë të shkatërruara. 33Zëvëndësimi i dyerve të dëmtuara. 33Riparimi i dritareve të dëmtuara. 33Riaprimi i dyshemesë së dëmtuar të mermerit. 33Ndërrimi i shkallëve të djegura në kambanare. 33Ndërtimi i gardhit dhe portës së re.

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04

INFORMATA TË MËTUTJESHME

33Riparimi i kishës. 33Rregullimi i oborrit. 33Restaurimi i pikturave murale.

30 SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 87

F ushë K osovë K isha S hën N ikollës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë me formë të kryqit të lirë me pronaos dhe kambanare. Shtëpia e famullisë. E ndërtuar rreth vitit 1929.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

Fush ë Kosovë

Kisha e Mbretit Urosh

14 15 20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ERVENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

33Rindërtimi i kishës. 33Rindërtimi i shtëpisë së famullisë. 33Riparimi i kambanares. 33Riparimi i murit rrethues (gardhi). 33Rregullimi i oborrit. 33Restaurimi i pikturave murale.

18 19

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

33Pastrimi. 33Vendosja e derës së gdhendur të hyrjes. 33Riparimi i shkallëve kryesore hyrëse. 33Riparimi i gardhit të drunjtë të shkallëve. 33Porta e re hyrëse nga metali.

LOKACIONET E RESTAURUARA

Dëmtime të vogla në kishë. Shkallët hyrëse janë në gjendje të keqe. Dyert kryesore dhe gardhi i shkallëve kanë pësuar nga zjarri. Shtëpia e famullisë e shkatërruar.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

30 SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 91

F ushë K osovë K isha e M bretit U rosh

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 19

J LOKACIONET E RESTAURUARA

18 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë moderne njëanijatëshe. Kambanarja e bashkangjitur. Konaku dhe varrezat. Shek. XX.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 12

Tali novc Fer i zaj

13 14

Kisha e Shën Pjetrit dhe Palit

20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

Mbulesa e kulmit, muret nga tullat dhe dritaret metalike janë të dëmtuara. Brendia e djegur, dyshemetë dhe pikturat murale të dëmtuara. Konaku: kulmi i shkatërruar, zdrukthtaria e dëmtuar, brendia e djegur. Varrezat: me dëmtime të shumta.

LOKACIONET E RESTAURUARA

33Riparimi i mureve nga tullat. 33Riparimi i kulmit të aluminit në kishë. 33Kulmi i ri në konak. 33Qelqosja e dritareve, dyer dhe porta të reja metalike. 33Riparimi i gurëve mbivarror.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

33Riparimi i kishës. 33Riparimi i objektit ndihmës. 33Riparimi rrethojës. 33Riparimi i varrezave. 33Rregullimi i oborrit. 33Ikonostaset e reja.

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SI FUNKSIONON KIR

Faqe 95

T alinovc K isha e S hën P jetrit

dhe

P alit

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18 20

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Varreza të qytetit me varre nga periudha të ndryshme. Kapela është ndërtesë moderne e ndërtuar kohëve të fundit.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11

Feri zaj

Varrezat Serbe të Qytetit

14 15 20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

33Riparimi i kulmit. 33Dera metalike. Qelqosja e dritareve. 33Riparimi i dyshemeve. 33Riparimi i gurëve mbivarror. 33Përfundimi i gardhit rrethues.

LOKACIONET E RESTAURUARA

Kapela: kulmi pjesërisht i dëmtuar, brendia e dëmtuar nga zjarri, dritaret dhe dyert e thyera, dyshemeja pjesërisht e dëmtuar. Lokacioni: konaku i shkatërruar dhe një numër i gurëve të varreve të dëmtuara.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

33Riparimet e brendshme të kapelës. 33Rikonstruimi i ndërtesës ndihmëse. 33Riparimet e varrezave. 33Rregullimi i oborrit.

29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 99

F erizaj V arrezat S erbe

të

Q ytetit

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18 20 21

LOKACIONET E RESTAURUARA

22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kapelë moderne njëanijatëshe. Varrezat. Ndërtim i vonshëm.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10

Varoshë Fer i zaj

13 14

Kapela e Shën Elijës

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

33Riparime në brendinë e kapelës. 33Riparimi i varrezave.

Kapela ka pësuar nga zjarri, dyert dhe dritaret janë të dëmtuara, brendia ka dëmtime nga tymi, pllaka e altarit e djegur. Varrezat e dëmtuara. 33Dera dhe porta e re metalike, zëvendësimi i qelqit të thyer në dritare. 33Riparimi i dyshemesë. 33Riparimi i gurëve mbivarror.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

SI FUNKSIONON KIR

28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 103

V aroshë K apela e S hën E lijës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22

23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

2 1

Objekt me formë të kryqit të lirë me pronaos, kambanare mbi pronaos Ndërtuar në vitin 1982.

1 Shtëpia e Famullisë 2 Kisha 3 Ndërtesa për pritjen

e mysafirëve

4 Muri rrethues

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11

Pejë

Kisha e Shën Gjon Pagëzuesit

14 20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

Kisha e plaçkitur dhe e dëmtuar nga zjarri dhe tymi, dyert dhe dritaret e dëmtuara, dyshemeja e mermertë e dëmtuar nga shpërthimi. Shtëpia e famullisë e djegur.

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

33Riparimi i kulmit dhe mbulimi me mbulesë të aluminit. 33Porta të reja metalike, dyer të drunjta, qelqosja e dritareve. 33Riparimi i dyshemesë së dëmtuar nga mermeri.

20 06 20 07

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

20 08 20 09 20 10

PUNËT E RIND ËRTIMIT

18 19 20 21 22 23

PUNËT E RIND ËRTIMIT

24 25 26 27

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

Rindërtimi i shtëpisë së famullisë:

33Konstruksioni i ri i kulmit dhe mbulimi 33Suvatimi i mureve të brendshme dhe të jashtme 33Zdrukthëtaria e re. 33Dyshemetë e reja nga parketi 33Instalimet e reja elektrike, te ujësjellësit dhe kanalizimit. 33Vazhdim punëve nga viti 2007. 33Nuk është kryer asnjë intervenim.

33Riparimet në kishë. 33Rindërtimi i shtëpisë për pritjen e mysafirëve. 33Rindertimi i murit rrethues. 33Rregullimi i oborrit. 33Punët janë vazhduar në vitin 2011.

33Ikonostaset e reja.

28 29

INFORMATA TË MËTUTJESHME

INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME:

SHTOJCAT

LOKACIONET E RESTAURUARA

32 33 34 35

SI FUNKSIONON KIR

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 107

P ejë K isha e S hën G jon P agëzuesit

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23

24 INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Bazilikë tri anijatëshe, me qemer në formë cilindrike, me piktura murale dekoruese. Konaku dhe varrezat. Fillimisht e ndërtuar në shek. XVI. Restauruar në vitin 1868. Është monument i mbrojtur.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 12

B ellop o lë Pejë

Kisha e Dëftimit të Zonjës së Bekuar

15 VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06

PUNËT E R IND ËR TIMIT

20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

18 19 20

23 24

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

33Mbulim i tërësishëm me kulm: konsolidimi i qemerëve,

konstruksioni i ri i drunjtë i mbuluar me tjegulla.

33Zëvëndësimi i rrasave të dëmtuara nga guri në dysheme. 33Rindërtimi i tre gurëve mbivarror në varreza. 33Porta dhe gardhi i ri në lokacion.

21 22

Kulmi në gjendje të keqe, dyert dhe driatert e dëmtuara, brendia e vandalizuar dhe e dëmtuar nga zjarri, ikonostaset e djegura, pikturat murale të mbuluara me blozë, dyshemeja e gurit e dëmtuar pjesërisht. Lokacioni: i rrethuar me mur të ulët, varrezat e dëmtuara.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

33Pastrimi dhe largimi i elementeve të dëmtuara. 33Drenazhimi përreth kishës. 33Riparimi dhe rregullimi i suvasë së jashtme dhe të brendshme. 33Trotoari përreth objektit. 33Elementete e reja nga druri. 33Riparimet e dyshemesë. 33Instalimi elektrik.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

33Riparimi i varrezave. 33Rregullimi i oborrit. 33Ikonostaset e reja. 33Restaurimi i pikturave murale.

SHTOJCAT

LOKACIONET E RESTAURUARA

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SI FUNKSIONON KIR

Faqe 111

Bellopolë Kisha e Dëftimit të Zonjës së Bekuar

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Before destruction

Konstruksion nga betoni. Fundi i viteve të 1990-ta. Mauzoleu, ndërtuar dhe shkatëruar në fillim të shekullit XX.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11

G jakovë

Tempulli Sinodal i Shënjteshës

14 15

18 19 20 21 22 23 24 25

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

E shkatërruar gjatë verës së vitit 1999. Në mars të vitit 2004 gërmadhat ishin zhvendosur nga lokacioni.

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04

33Rindërtimi i kishës. 33Punimi i gardhit rrethues. 33Rregullimi i oborrit.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

26 27 28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 115

G jakovë T empulli S inodal i S hënjteshës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 25

J INFORMATA TË MËTUTJESHME

24 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë e vogël, një anijatëshe me kambanare. E ndërtuar më 1991 në hapësirën e një kishe të vjetër nga vitet e hershme të shek. XX.

Before destruction

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 14

Kisha e Shën Elijës

15 17 18

VLERËSIMI I D ËMEVE I N TER VENIMET MB R O J TËSE

21 22 23 24 26 27

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

33Largimi me kujdes i mbeturinave nën mbikëqyrjen e arkeologut.

Deponimi i materialit të ripërdorshëm mbrenda lokacionit.

33Konsolidimi i mbetjeve të themeleve. 33Përforcimi i gardhit ekzistues dhe portës së re metalike.

19 20

E shkatërruar me mjet shpërthyes. Tërësisht e shkatërruar.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04 20 05

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

Bi shtrazhin Gja k ovë

33Rindërtimi i kishës. 33Riparimi i gardhit rrethues. 33Rregullimi i oborrit.

28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 119

B ishtrazhin K isha e S hën E lijës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24 26

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

2 1

4 3

Kishë një anijatëshe me kambanare mbi hyrje. E ndërtuar në shek. XIX mbi hapësirën e një themeli të vjetër nga shek. XVI, e regjistruar si monument.

1 Shtëpia e Famullisë 2 Kisha 3 Shtëpia për mysafirë 4 Objekti ndihmës

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 14

G jakovë

Kisha e Zonjës së Bekuar

16 17

20 21 22

VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

20 06

PUNËT E R IND ËR TIMIT

20 07

PUNËT E R IND ËR TIMIT

23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

E djegur dhe e demoluar. Tërësisht e shkatërruar. Shtëpia e Famullisë është tërësisht e shkatërruar. Varrezat e dëmtuara. 33Pastrimi i lokacionit, demolimi i mbetjeve jo stabile të ndërtesës verilindore. 33Ndërtimi i gardhit përreth kompleksit.

Rindërtimi i murit rrethues:

33Themelet e murit. 33Muri i gurit. 33Portat e drunjta.

Rindërtimi i shtëpisë së famullisë.

33Ndërtesë njëkatëshe tërësisht e re e ndërtuar nga themeli.

Rindërtimi i shtëpisë së mysafirëve:

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

33Ndërtesë e re e ndërtuar në themelet ekzistuese

dhe mbi pllakën meskatëshe të bodrumit.

20 08 20 09

PUNËT E R IND ËR TIMIT

20 10

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

Rindërtimi i kishës:

33Rindërtimi i ndërtesës së kishës nga themeli. 33Rindërtimi i kishës-vazhdimi i punëve nga viti 2009.

INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME:

33Rindërtimi i objektit ndihmës. 33Rregullimi i oborrit. 33Ikonostaset e reja.

SHTOJCAT

LOKACIONET E RESTAURUARA

SI FUNKSIONON KIR

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 123

Gjakovë Kisha e Zonjës së Bekuar

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24 26 27

INFORMATA TË MËTUTJESHME

28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Before destruction

Kishë e vogël bashkëkohore. Shtëpi për mysafirë dhe varreza. E ndërtuar ndërmjet viteve 1991- 1994.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 14

Kapela e Shën Lazrit

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 28

20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

Kapela e demoluar dhe rrënojat e larguara. Konaku i shkatërruar, varrezat dhe gurët e varrezave të dëmtuara, drunjët e shkurtuar. 33Pastrimi i kapelës dhe i konakut. 33Pastrimi i varrezave nga vegjetacioni dhe mbeturinat. 33Riparimi i gurëve të varrezave.

LOKACIONET E RESTAURUARA

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

Pi skotë Gja k ovë

33Rindërtimi i kapelës. 33Rindërtimi i objektit ndihmës. 33Rregullimi i varrezave. 33Rregullimi i oborrit.

29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 127

P iskotë K apela e S hën L azrit

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28

29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

ShtĂŤpi, atelie dhe galeri e hapur e skulptorit Shqiptar.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 14

SI FUNKSIONON KIR

Çag lavicë Pr i sh tinë

Atelie dhe Galeri e Hapur e Agim Çavdërbashës

15 16 18 19 20

20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

Shtëpia është tërësisht e shkatërruar nga zjarri (përafërsisht 100 m2). Rreth 80-100 vepra artistike- skulptura (nga druri, argjilla, metali) janë shkatërruar.

LOKACIONET E RESTAURUARA

33I është dorëzuar Ministrisë së Kulturës Rinisë dhe Sportit.

21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29

30 SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 131

Çaglavicë Atelie dhe Galeri e Hapur e Agim Çavdërbashës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29

31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë një anijatëshe. Kambanarja e bashkangjitur me hyrjen. Shtëpia e mysafireve dhe shtëpia e famullisë.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

Vi ti

Kisha e Shën Premtes

14 15 20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

17 18 19 20 21

Dëme të vogla, të çara dhe disa tjegulla të rëna. Shtëpia e Famullisë e dëmtuar nga gurët. Muri rrethues i ndërtuar pas trazirave. 33Riparimi i kulmit, pjesës lidhëse ndërmjet kishës dhe

kambanares dhe mbushja e plasaritjeve.

33Riparimi i suvasë së dëmtuar në konak.

LOKACIONET E RESTAURUARA

33Projekti është përfunduar.

22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 135

V iti K isha e S hën P remtes

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35

i këtij projekti of this project J Prezentimi J Presentation

KthimiReturn në shenjëzim to thumbnails : : Kthimi : : Return në listëto list

SHTOJCAT

INFORMATA TË MËTUTJESHME

Shtrirje në formë kryqi, me pesë kupolla, ndërtesë e papërfunduar e viteve të 1990-ta.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12

Kisha e Shën Mëhillit

14 15 20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

33Riparimi i ulluqeve të dëmtuara. Pastrimi i lokacionit. 33Punimi dhe montimi i dyerve të reja nga druri dhe qelqëzimi i dritareve.

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ER VENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T ER VENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

I N T ER VENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

Pjesërisht e dëmtuar. Qelqi i dritareve dhe dyert e thyera. Ulluqet e dëmtuara. Enterieri pjesërisht i prekur nga zjarri.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

33Riparime në kishë. 33Rregullimi i oborrit. 33Gardhi rrethues.

28 29 31

J SHTOJCAT

30 32 33 34 35

LOKACIONET E RESTAURUARA

SI FUNKSIONON KIR

O bi liq

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 139

O biliq K isha e S hën M ëhillit

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31

32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Stil bizantin. Kishë një anijatëshe me qemer cilindrik. Ikonostasi i gurit në murë dhe piktura murale. Ndërtuar në shek. XIV. Mbetje arkeologjike nga shek. IV- VI. Monument i mbrojtur.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

Li p jan

Kisha e Dëftimit të Zonjës së Bekuar

14 15 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

VLERËSIMI I D ËMEVE I N TER VENIMET MB R O J TËSE

Granata dore të gjuajtura në afërsi, dëmtim i vogël i murit të gurit. 33Portat dhe gardhi i ri i rrethues metalik.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

33Program i UNESCO-s per restaurimin e pikturave murale.

27 28 29

INFORMATA TË MËTUTJESHME

30 32 33 34 35

SHTOJCAT

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 143

L ipjan K isha e D ëftimit

të

Z onjës

së

B ekuar

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32

33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Kishë në trajtë të kryqit të lirë, me kupollë të madhe. Ndërtim i shek. XX pranë Kishës së Dëftimit (nr. 31).

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11

Li pjan

Kisha e Shën Florit dhe Laurit

14 15 20 04

VLER ËSIMI I D ËMEVE

20 05 20 06

I NTER VENIMET MB R O J TËSE

17 18 19 20

I N T ERVENIMET E MË T U TJ ESHME TË NEVO J SHME

Demtimet e jashtme janë pothuajse të padukshme. Dera e jashtme e kishës ishte dëmtuar gjatë trazirave të marsit në 2004. Është riparuar menjëherë pas trazirave. 33Rrethimi i lokacionit bashkë me Kishën e Dëftimi të Zonjës së Bekuar (nr. 31).

LOKACIONET E RESTAURUARA

SI FUNKSIONON KIR

33Projekti është përfunduar.

21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 30 32 33 34 35

SHTOJCAT

J D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 147

L ipjan K isha e S hën F lorit

dhe

L aurit

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

07 09

HYRJE

Shti me

Kisha e Shën Mëhillit

11 12 14 15

SI FUNKSIONON KIR

„ „

18 19 20 21

PËR INFPRMATA SHTESË JU LUTEM KLIKONI KËTU

LOKACIONET E RESTAURUARA

SHIKONI SHTOJCËN NË FAQE 167

22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 151

Kishë e vogël me kupollë dhe shtëpi të mysafirëve. E rindërtuar në vitin 1975.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 12

B ërn j ak R a h ovec

13 14

Kisha e Djellës së Shenjtë

17 18 19

20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07 20 08 20 09 20 10

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

33Riparimi i kishës. 33Riparimi i ndërtesës së mysafirëve. 33Rregullimi i oborrit. 33Gardhi rrethues.

20 21 22 23 24 25 26 27 28

Kisha është e padëmtuar. Konaku i djegur: kulmi, dritaret, dyert dhe brendia me dëme nga zjarri. 33Ndërtimi i kulmit dhe riparimi i mbulesës. 33Riparimi i suvasë së dëmtuar. 33Dyer dhe driatre të reja, riparimi i portës. 33Riparimi i shtigjeve. 33Rregullimi i instalimit elektrik.

LOKACIONET E RESTAURUARA

INFORMATA TË MËTUTJESHME

SI FUNKSIONON KIR

29 30

SHTOJCAT

31 32 33 34 35

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 153

B ërnjak K isha e D jellës

së

S henjtë

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

1 Kisha 2 Shtëpia e Famullisë

Kishë e trajtës së kryqit të lirë, me kupollë, pronaos dhe kambanare. Shtëpia e famullisë dhe disa varreza. Kisha e ndërtuar më 1929.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05 06

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

HYRJE

08 09 10 11 12

Kisha e Shën Pjetrit dhe Palit

14 15 20 04

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06 20 07

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME PUNËT E R IND ËR TIMIT

33Riparimi i kulmit të kishës.

20 08 20 09 20 10

PUNËT E RIND ËRTIMIT

33Vazhdim punëve nga viti 2007.

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

I N T E RVENIMET E MË T UTJ ESHME TË NEVO J SHME

33Nuk është kryer asnjë intervenim.

Rindërtimi shtëpisë së famullisë: 33Konstruksioni i ri dhe mbulesa e re e kulmit. 33Dyert dhe dritaret e reja. 33Suvatimi i mureve të brendshme dhe të jashtme. 33Instalimet e reja të ujit, rrymës dhe kanalizimit. 33Dyshemetë e reja nga parketi dhe keramika. 33Vlerësim arkeologjik.

33Nuk është kryer asnjë intervenim. 33Rregullimi i oborrit. 33Muri rrethues (gardhi). 33Ikonostaset e reja.

D Të dhënat për projektin

34 35

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

33Rikonstruimi i mureve nga guri të dëmtuara dhe suvasë nga ana e jashtme. 33Riparimi i suvasë dhe çarjeve të brendshme. 33Dyer, dritare dhe grila të reja. 33Instalimi i ri elektrik. 33Rivendosja e tavolinës së mermertë në altar.

INFORMATA TË MËTUTJESHME

Dëme të mëdha rreth dritares jugore. Dera dhe dritaret të shkatërruara. Brendia e dëmtuar nga zjarri, ikonostaset e djegura, altari i dëmtuar, dyshemeja nga guri pjesërisht e dëmtuar. Shtëpia e famullisë e djegur.

SHTOJCAT

LOKACIONET E RESTAURUARA

SI FUNKSIONON KIR

Is to g

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 157

I stog K isha e S hën P jetrit

dhe

P alit

03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

SHTOJCAT

Komisioni për Implementimin e Rindërtimit EKSPERTËT DHE PERSONELI I PËRFSHIRË NË PROJEKTIN E KIR

Përfaqësues dhe udhëheqës i Këshillit të Evropës Hakan Shearer Demir Përfaqësuesi i Kishës Ortodokse Serbe (KOS) At Sava, Kryemurg I Manastirit të Deçanit Përfaqësuesi i Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS) Drejtor I Departamentit Vjollca Aliu të Trashëgimosë Kulturore Përfaqësuesi i Serbisë nga Instituti për Mbrojtjen e Monumenteve Kulturore (IMM) Drejtor I Departamentit për Mbrojtjen e Vera Pavlović-Lončarski Monumenteve Kulturore Përfaqësuesi i Kosovës nga Instituti për Mbrojtjen e Monumenteve Kulturore (IMM) Udhëheqëse e Divizionit për Burbuqe Bakija-Deva Trashëgimi Kulturore në MKRS Këshilli i Evropës Robert Palmer

Drejtor i Qeverisjes Demokratike, Kulturës dhe Diversitetit

Trashëgimia, Asistenca Teknike dhe veprimet e përbashkëta me divisionin e UE (Strasburg) Gianluca Silvestrini Udhëheqës i Divizionit Mark Hory Koordinator i projektit Asistente Adeline Marty Administrative Zyra e Sekretariatit në Kosovë Tim Cartwright Udhëheqës i zyrës Zëvendës i Andrew Ford udhëheqësit të zyres Bordi i Ekspertëve Ndërkombëtar Demetrios Athanasoulis Arkeolog Inxhinier i Michael Eatherley ndërtimtarisë Pedro Ponce de León Arkitekt Restauruese e Chiara Compostella pikturave murale

Njësia Teknike e KIR-it Julija Trichkovska Goran Zdravković Shkendije Kazagiqi UNMIK Mikhail Krasnoshchekov

Ekspert për trashëgimi kulturore Këshilltar teknik, Inxhinier i ndërtimtarisë Këshilltar teknik, Arkitekte

Përfaqësues i UNMIKut, ish-zyrtar

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve (MKRS) Tomorr Buza Pikë kontakti e KIR-it Sebahate Boshnjaku Zyrtare për prokurim Florije Gashi Zyrtare për financa Zarka Morina Asistente për Financa Arsim Thaçi Zyrtar për buxhet Genc Tarakaj Vozitës Genc Boshnjaku Vozitës Dizajnet e projekteve Institutet për Mbrojtjen e Monumenteve Kulturore në Serbi të bashkërenduara nga zyra e Leposaviqit Mbikëqyrësit e lokacionit të KIR-it Zoran Garić Arkitekt IMM Leposaviq Jovica Lukić Arkitekt IMM Leposaviq Konsulentët nga IMM-të e Kosovës Lindita Cervadiku Arkitekte IMM Prishtinë Arsim Mulhaxha Arkitekt IMM Pejё Valbona Saliuka Arkitekte IMM Prishtinë Jusuf Xhibo Arkitekt IMM Prizren Faton Pruthi Arkitekt IMM Gjakovё Arkeologët Milot Berisha Svetlana Hadžić Kemajl Luci Luan Koçabashliu

Instituti arkeologjik IMM Leposaviq Muzeu i Kosoës IMM Prizren

Zyra Ndërlidhëse e Komisionit Evropian në Prishtinë Udhëheqës i ekipit Carole Poullaouec për zhvillim social Edis Agani Menaxher në detyrë

Lista e tenderëve

2005 Anglisht / Shqip / Serbisht

KLIKO NË GJUHËN E PËRZGJEDHUR PËR SHKARKIM TË SKEDARIT PDF

2006 Anglisht / Shqip / Serbisht

PARATHËNJE

SHKARKIMET

HYRJE

Komisioni për Implementimin e Rindërtimit

Raporti i Aktiviteteve

2005 Anglisht / Shqip / Serbisht

KLIKO NË GJUHËN E PËRZGJEDHUR PËR SHKARKIM TË SKEDARIT PDF

2006 Anglisht / Shqip / Serbisht 2007 Anglisht / Shqip / Serbisht 2008/2009 Anglisht / Shqip / Serbisht 2009/2010 Anglisht / Shqip / Serbisht

LOKACIONET E RESTAURUARA

D Rikthim në procesin e tenderimit

INFORMATA TË MËTUTJESHME

2009 Anglisht / Shqip / Serbisht

SI FUNKSIONON KIR

2007 Anglisht / Shqip / Serbisht

Faqe 161

SHTOJCAT

D Rikthim në partnerët

Kishë me kryq të brendashkruar dhe kupollë. Në afërsi të kishës gjenden shtëpia e famullisë dhe kambanarja. E ndërtuar në fund të shek. XIX. Projekti i kishës disajnuar nga arkitektja Andra Stefanoviq.

01 PARATHËNJE

02 03 04

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

M i trovicë

12 13

20 05

14 15 16 17 18 19

20 20 06 07 20 08 20 09

INTERVENIMET E MËTUTJESHME

Lokacioni i është dorëzuar UNESCO-s

PUNËT E RINDËRTIMIT

Implementuar nga UNESCO, duke iu falenderuar kontributit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në kuadër të programit të UNESCO-s ‘’Mbrojtja e trashëgimisë kulturore në Kosovë’’. Punët në kishë: 33konstruksioni i ri i drurit në kulm 33e gjithë sipërfaqja 33mbulesa e re e kulmit nga plumbi 33e gjithë sipërfaqja 33ulluqet e reja horizontale dhe vertikale 33riparimi i tërësishëm i pjsës së epërme të fasadës, suvatimi i ri dhe punët e fasadës Ndërtesa e kishës: 33Ndërtimi i galerisë së brendshme përfshirë edhe shkallët përkatëse 33Riparimi i sipërfaqes së dyshmesë me pllaka guri 33Pikturat murale – afreskat 33Ndërtimi i ikonostaseve të reja 33Sistemi i ndriçimit të jashtëm 33Ngrohja nën dysheme 33Rregullimi i plotë i lokacionit të kishës, rregullimi i oborrit

20 21 22 23 24 25 26 27

20 10

INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME

28 29 30 31 32 33 34 35

„

33Restaurimi i fasadës kryesore, 33 pastrimi i sipërfaqeve nga

guri, ri-shenjëzimi i lishjeve

33Riparimi dhe qelqëzimi i dritareve 33Instalimi i kabllove të reja elektrike 33Largimi i suvasë së dëmtuar në

entrier dhe suvatimi i sipërfaqeve

33Ngjyrosja e enterierit të kishës

përfshirë edhe punët pregaditore

33Kabllot e reja për kambanare 33pastrimi i eksterierit

Ndërtesat tjera: 33Rindërtimi i shtëpisë së famullisë. 33Rindërtimi i shtëpisë së vjetër të famullisë. 33Riparimi i kambanares. 33Rindërtimi i murit rrethues.

KTHIMI NË PREZANTIMIN E PËRGJITHSHËM TË PROJEKTIT.

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Khtimi në listë

SI FUNKSIONON KIR

Kambanarja e kishës ishte dëmtuar rëndë në Mars të vitit 2004. Ndërtesat në kompleksin e koshës ishin dëmtuar. Enterieri, altari dhe ikonostaset (krijuar nga Dimitrie Andonov – Papradiski) ishin shkatërruar tërësisht. Dritaret ishin thyer. Dyshemeja në brendi të kishës, galeria e drunjtëdhe mermeri në mure ishin djegur. Kulmi i rrënuar. Zdrukthtaria e dëmtuar. Enterieri i tymosur dhe i prekur nga zjarri. Emporia e shkatërruar. Shkallët e brendshme në kambanare të shkatërruara. Shtëpia e Famullisë e djegur. INTERVENIMET 33Zëvendësimi i pjesës së kumit në veri perendim të MBROJTËSE objektit dhe riparimi i pjesës së mbetur. 33Kompletimi dhe zëvendësimi i qelqit. 33Dyer të reja të hyrjes nga bungu. 33Pastrimi i mureve të gurit. 33Rivendosja e trarit të shkulur të emporias. INTERVENIMET E 33Nuk është kryer asnjë intervenim. MËTUTJESHME

LOKACIONET E RESTAURUARA

VLERËSIMI I DËMEVE

INFORMATA TË MËTUTJESHME

20 04

SHTOJCAT

HYRJE

Kisha e Shën Savës

Faqe 163

M itrovicë K isha e S hën S avës

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 09 10

HYRJE

11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Faqe Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në165 listë

SHTOJCAT

Kryq i lirë dhe kupollë. Kulla e kamabanarës anash. E ndërtuar më 1920-1922. Projekti i kishës i disajnuar nga arkitektja Jelisaveta Nacic.

01 PARATHËNJE

02 03 04 05

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË

06 07

Shti m e

VLERËSIMI I D ËMEVE

20 05

I N TER VENIMET MB R O J TËSE

20 06

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

15 16

20 07

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

20 08

I N T E RVENIMET E M ËTUTJ ESHME

20 09

PUNËT E R IND ËR TIMIT

11 12 13

Eksterieri në gjendje të mirë, dyert dhe dritaret pjesërisht të dëmtuara. Enterieri, pikturat murale të vandalizuara dhe altari i dëmtuar. Pikturat murale të dëmtuara. Pjesa e sipërme e kambanares e shkatërruar nga zjarri. 33Pastrimi i kishës, lokacionit dhe i kambanares. 33Derë e re bungu. Zëvëndësimi i dritareve metalike, qelqosja e tyre me pleksiglas. 33Gardhi i ri rrethues dhe porta. 33Nuk është kryer asnjë intervenim. 33Nuk është kryer asnjë intervenim.

Lokacioni i është dorëzuar UNESCO-s Implementuar nga UNESCO, duke iu falenderuar kontributit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në kuadër të programit të UNESCO-s ‘’Mbrojtja e trashëgimisë kulturore në Kosovë’’. 33Konstruksioni i ri i drurit në kulm e gjithë sipërfaqja 33Mbulesa e re e kulmit nga plumbi e gjithë sipërfaqja 33Ulluqet e reja horizontale dhe vertikale 33Restaurimi i fasadës 33Riparimi dhe qelqëzimi i dritareve 33Instalimi i kabllove të reja elektrike 33Largimi i suvasë së dëmtuar në entrier dhe suvatimi i sipërfaqeve 33Ngjyrosja e enterierit të kishës përfshirë edhe punët pregaditore

20 10

20 21 22 23 24 26 27 28 29 30

Ndërtesat tjera:

34 35

„

SHTOJCAT

33Rindërtimi i kambanares.

32 33

INFORMATA TË MËTUTJESHME

INTERVENIMET E MËTUTJESHME TË NEVOJSHME: Ndërtesa e kishës: 33Rindërtimi i kambanares. 33Rregullimi i oborrit 33Riparimi i sipërfaqes së dyshmesë me pllaka guri 33Pikturat murale – afreskat 33Ndërtimi i ikonostaseve të reja 33Sistemi i ndriçimit të brendshëm 33Sistemi i ndriçimit të jashtëm 33Ngrohja nën dysheme 33Rregullimi i plotë i lokacionit të kishës, rregullimi i oborrit

SI FUNKSIONON KIR

20 04

LOKACIONET E RESTAURUARA

HYRJE

Kisha e Shën Mëhillit

KTHIMI NË PREZANTIMIN E PËRGJITHSHËM TË PROJEKTIT.

D Të dhënat për projektin

Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në listë

Faqe 167

S htime K isha e S hën M ëhillit

02 03 04 05

PARATHËNJE

06 07 HYRJE

08 09 10 11 12 SI FUNKSIONON KIR

13 14 15 16 17 18

LOKACIONET E RESTAURUARA

19 20 21 22 23 24

INFORMATA TË MËTUTJESHME

25 26 27 28 29 31 32 33 34 35

J Prezentimi i këtij projekti

Faqe Kthimi në shenjëzim : : Kthimi në169 listë

SHTOJCAT

Financuar nga Bashkimi Evropian dhe Këshilli i Evropës

Implementuar nga Këshilli i Evropës

Conception & réalisation > Les Explorateurs, Strasbourg, France

KOMISIONI PËR IMPLEMENTIM TË RINDËRTIMIT TË LOKACIONEVE ORTODOKSE SERBE NË KOSOVË