Wat brengt Windows 11?

Venster op de toekomst Nieuwe Windows-versie in de startblokken

Ondanks eerdere beloftes van Microsoft, blijkt Windows 10 helemaal niet de laatste Windows-versie. Als donderslag bij heldere hemel presenteert het bedrijf Windows 11 en eind dit jaar draaien de eerste computers er al op. Wat kun je ervan verwachten en wanneer is jouw pc aan de beurt voor een upgrade? Een eerste indruk!

Tekst Randolf Bouwma

De afgelopen jaren zette Microsoft Windows 10 stevig in de markt als Windows-as-aservice. Regelmatige updates moesten ervoor zorgen dat het besturingssysteem constant met zijn tijd mee zou gaan. In theorie zou er daarom nooit meer behoefte zijn aan een fonkelnieuwe Windows-variant, zeker omdat die ook altijd kopzorgen oplevert als gebruikers moeten overstappen.

Toch staat Windows 11 nu in de startblokken (afbeelding 1). De verklaring is deels dat tijden nu eenmaal veranderen en daarmee marketingstrategieën ook. Zo’n kakelvers besturingssysteem zorgt in de media voor de nodige drukte, veel meer dan de zoveelste ‘saaie’ onderdelenupdate voor Windows 10. Daarnaast wrijven elektronicafabrikanten zich in de handen: zodra de eerste apparatuur met Windows 11 aan boord als zoete broodjes over de toonbank gaat, rinkelen de kassa’s weer.

Een korte tijdlijn

Voor we bespreken wat Windows 11 te bieden heeft, schetsen we eerst kort de tijdlijn. Windows Insiders (zie ook editie 14-2021) kunnen er nu al mee aan de slag. Een bètaversie wordt hun via het Windows Update-kanaal aangeboden. Dit is alleen aanbevolen voor waaghalzen die bijvoorbeeld een tweede pc voor testdoeleinden bezitten, omdat deze zogeheten ‘build’ nog niet af is en dus allerlei onvoorziene fouten kan bevatten. In de laatste maanden van dit jaar komen de eerste computers en laptops op de markt met Windows 11 standaard aan boord.

Pas in de eerste helft van 2022 wordt het besturingssysteem ook aangeboden aan pc’s die momenteel nog op Windows 10 draaien. Tenminste, wanneer ze aan de systeemeisen voldoen (zie kader). Goed om te weten is dat je die update niet gelijk hoeft uit te voeren. Microsoft blijft Windows 10 namelijk de komende jaren ondersteunen. Tot 14 oktober 2025, om precies te zijn. Hoe opdringerig Microsoft met de Windows 11-upgrade wordt, valt nog te bezien. Dat gezegd hebbende, wat is er zoal nieuw?

laptops op de markt met Windows 11 standaard aan boord.

Pas in de eerste helft van 2022 wordt het besturingssysteem ook aangeboden aan pc’s die momenteel nog op Windows 10 draaien. Tenminste, wanneer ze aan de systeemeisen voldoen (zie kader). Goed om te weten is dat je die update niet gelijk hoeft uit te voeren. Microsoft blijft Windows 10 namelijk de komende jaren ondersteunen. Tot 14 oktober 2025, om precies te zijn. Hoe opdringerig Microsoft Windows 11 uit glazen panelen is

Moderne interface

Het ontwerp van Windows 11 is hetgeen dat het eerst in het oog springt, omdat het behoorlijk afwijkt van Windows 10. Zo hebben de hoeken van menu’s en vensters afgeronde vormen, wat je ook terugziet bij de standaard aanwezige programma’s als Paint en Kladblok.

Daarnaast vind je verscheidene transparante onderdelen terug, alsof Windows 11 uit glazen panelen is

1

Windows 11-systeemeisen

Draait jouw computer Windows 10 nu als een zonnetje? Dan is het helaas nog niet gezegd dat Windows 11 ook zomaar werkt. Je pc moet namelijk aan enkele strenge systeemeisen voldoen. Zo vereist Windows 11 een Intel-processor van minimaal de achtste generatie of een AMD- processor van minstens de tweede generatie.

Op papier komt het er min of meer op neer dat Windows 11 niet te installeren is op Windows 11 niet te installeren is op computers met cpu’s die ouder zijn computers met cpu’s die ouder zijn dan 2017 (Intel) of 2018 (AMD). Een dan 2017 (Intel) of 2018 (AMD). Een lijst met ondersteunde processors lijst met ondersteunde processors vind je via www.tiny.cc/w11proces www.tiny.cc/w11proces. . Of dit in de praktijk ook het geval is Of dit in de praktijk ook het geval is of dat Microso deze eisen nog naar beneden bijstelt, zodat meer naar beneden bijstelt, zodat meer computers de overstap kunnen maken, wachten we nog even af.

De overige systeemeisen zijn:

Of Windows 11 op jouw pc te installeren is, hangt grotendeels van je processor af. een werkgeheugen van minimaal 4 GB, schijfruimte van 64 GB of hoger, een BIOS geschikt voor UEFI Secure Boot en Trusted Platform Module (TPM) versie 2.0, en een gra sche kaart/gpu die compatibel is met DirectX 12 of nieuwer. Microso ontwikkelde de PC Health Check-app (pc-statuscontrole), waarmee je kunt controleren of jouw systeem geschikt is voor Windows 11. Op het moment van schrijven is deze tijdelijk o ine, omdat de app niet voldoende informatie verstrekte. Zodra de tool weer beschikbaar is, vind je die via www.tiny.cc/w11update.

Venster op de toekomst

Het uiterlijk van Windows 11 is naar eigen wens aan te passen. 2 3

Transparante onderdelen en afgeronde hoeken typeren de Windows 11-look.

opgebouwd. Het tijdperk van harde, vierkante vlakken en felle, e en kleuren, zoals geïntroduceerd in Windows ren, zoals geïntroduceerd in Windows 8 en daarna deels doorgetrokken 8 en daarna deels doorgetrokken naar Windows 10, is dus voorbij. Het naar Windows 10, is dus voorbij. Het besturingssysteem moet een zekere besturingssysteem moet een zekere rust uitstralen, aldus Microsoft. rust uitstralen, aldus Microsoft.

Uiteraard is veel te personaliseren, bijvoorbeeld door een ander thema bijvoorbeeld door een ander thema te selecteren te selecteren (afbeelding 2). Widgets maken hierbij ook hun comeback, maken hierbij ook hun comeback, zoals je die tegenwoordig vooral zoals je die tegenwoordig vooral kent van Android en iOS. Zaken kent van Android en iOS. Zaken als het weerbericht, het recente als het weerbericht, het recente nieuws, takenlijstjes en agenda- nieuws, takenlijstjes en agenda- afspraken maken deel uit van een afspraken maken deel uit van een speciaal widgets-overzichtspaneel speciaal widgets-overzichtspaneel (afbeelding 3) (afbeelding 3). Je hoeft hiervoor de bijbehorende programma’s niet de bijbehorende programma’s niet telkens open te laten staan. telkens open te laten staan. 5

Startmenu in het midden

De basis van Windows is natuurlijk het vertrouwde startmenu. Toen

4

Microsoft Teams vervangt Skype als standaardplatform voor chatten en bellen.

Het gecentreerde startmenu doet denken aan macOS. dit uit Windows 8 verdween, waren veel gebruikers terecht verbolgen over die beslissing. Toch durft Microsoft opnieuw aan dit onderdeel te sleutelen. In Windows 11 vind je het startmenu in het midden van de taakbalk terug, waar het iets boven zweeft zodra je het opent (afbeelding 4). Dit heeft trouwens opvallend veel weg van het dock zoals je misschien van macOS-computers kent.

Live-tegels maken er geen onderdeel meer van uit. Daarentegen pin je favoriete programma’s vast aan de bovenkant en vind je onderin de bestanden terug die je recent hebt geopend. Ook hier geldt dat je met de standaardindeling geen genoegen hoeft te nemen. Heb je het startmenu toch liever weer linksonder in beeld, dan is die optie er ook gewoon.

Teams ingebouwd

Het aantal Microsoft Teams- gebruikers is tijdens de coronapandemie enorm gegroeid. Begin vorig jaar stond de teller op 32 miljoen, nu al op 145 miljoen. Reden genoeg voor Microsoft om Teams standaard met Windows 11 te leveren. Dit is overigens in plaats van Skype, waar het bedrijf telkens minder aandacht voor heeft.

Teams is een communicatieplatform met chat- en videobelfuncties, waarmee het ook eenvoudig is om samen aan O ice-documenten te werken en andere bestanden uit te wisselen (afbeelding 5). Gebruik je Teams niet, dan is het nog maar de vraag hoe eenvoudig je ervan afkomt. Standaardonderdelen van Windows laten zich namelijk niet graag verwijderen; kijk maar naar OneDrive en de Edge-browser. Om die reden een controversiële toevoeging, verwachten we.

Multitasking met Snap

Wanneer je verschillende vensters open hebt staan, is het soms lastig om het overzicht te bewaren. Daarom introduceert Windows 11 zogeheten Snap-indelingen (afbeelding 6). Openstaande mappen, programma’s en bestanden zijn dan aan elkaar te koppelen en met één muisklik te minimaliseren en weer op te roepen. In wezen een opgevoerde versie van Windows’ Alt-Tab-functionaliteit.

7

Meerdere Snap-groepen kunnen daarbij naast elkaar bestaan, wat handig is als je bijvoorbeeld aan meerdere projecten tegelijk werkt (afbeelding 7). Microsoft optimaliseert deze functie om goed te werken op meerdere monitors. Sluit je een extra beeldscherm aan, dan blijven de indelingen van je Snap-groepen daarop behouden en komen ze automatisch tevoorschijn.

Nieuwe Microso Store

De Microsoft Store is in Windows 10 nooit echt een doorslaand succes geweest, mede doordat Microsoft zeer strenge regels hanteerde voor het toelaten van programma’s. Zo moesten ontwikkelaars hun software eerst omzetten naar het Universal Windows Platform. Velen namen die moeite niet, waardoor het aanbod in de Store beperkt bleef.

Nu gooit Microsoft het roer volledig om. Ook Win32-programma’s zijn welkom en zelfs Android-apps zijn er straks te downloaden (afbeelding 8). Die werken op Windows 11 dan net als ieder ander Windows-programma. De makers hoeven in principe zelf niets te doen om hun apps op het besturingssysteem te laten werken.

Koop je nu iets in de huidige Store, dan staan app-bouwers een deel van de opbrengst aan Microsoft af. Ook deze voorwaarde vervalt, zodat ze de winst volledig in eigen zak kunnen steken. Met andere woorden: het bedrijf ontvangt ontwikkelaars ditmaal met open armen, zodat je voor de meeste software straks niet meer zelf het internet hoeft af te speuren. Althans, daar hoopt Microsoft op. We moeten het nog zien gebeuren, maar dit zijn zeker stappen in de juiste richting.

Meerdere Snap-groepen kunnen naast elkaar actief zijn.

Ook zonder toetsenbord en muis is Windows 11 handig in gebruik.

8

Speciaal voor gamers

De Windows Store maakt ook een nieuwe start.

Windows blijft hét besturingssysteem voor pc-gamers. Voor gamers heeft Windows 11 ook enkele extra’s in petto, zolang je hardware de juiste specificaties heeft. Neem Auto HDR, een functie die van de Xbox-spelcomputers is over komen waaien. Games die van zichzelf geen HDR-instellingen ingebouwd hebben, krijgen daardoor toch een breder kleurenpalet mee. Je hebt dan alleen wel een monitor nodig die HDR ondersteunt.

Daarnaast is Windows 11 voorzien van een techniek met de naam DirectStorage. Die maakt veel snellere laadtijden mogelijk, doordat de verwerking van bepaalde spelonderdelen door de videokaart wordt overgenomen. Het werkt alleen wanneer jouw pc een geschikte NVMe-ssd en recente grafische kaart bezit, beide momenteel nog behoorlijk prijzige investeringen.

De Xbox-app is in Windows 11 opnieuw prominent aanwezig. Microsoft zet namelijk stevig in op de (optionele) abonnementsdienst Xbox Game Pass Ultimate (afbeelding 9). Voor een vast bedrag per maand krijg je daarmee toegang tot honderden spellen, ook speelbaar zonder Xbox. Dankzij de komst van Xbox Cloud

Gaming draaien deze games allemaal als een zonnetje, ook als je pc niet zulke krachtige hardware aan boord heeft. Ze worden namelijk gestreamd in je browser, in Full HD en op 60 frames per seconde. Dit werkt het best met een vaste internetverbinding. Geschikt voor touchscreens Microsoft zorgt ervoor dat Windows 11 ook prettig te bedienen is op touchscreens. Dat is wel zo logisch, nu laptops in veel huishoudens de traditionele pc aan het vervangen zijn. En moderne notebooks zijn vaak twee-in-een-apparaten met een afneembaar scherm, zoals Microsofts eigen Surface-lijn. Vensters laten zich makkelijk verplaatsen en vergroten en verkleinen, ook zonder muis en toetsenbord. Ook is er meer ruimte tussen de verscheidene menuknoppen aangebracht, zodat je die makkelijker kunt aantikken. Openstaande vensters behouden automatisch hun positie wanneer je het scherm kantelt van een horizontale naar een verticale positie, of andersom (afbeelding 10). A ellen maar! In vogelvlucht hebben we nu de Dankzij de komst van Xbox Cloud belangrijkste kenmerken van belangrijkste kenmerken van 9 Windows 11 besproken. Er valt nog veel meer te vertellen, Windows 11 besproken. Er valt nog veel meer te vertellen, bijvoorbeeld over de bijvoorbeeld over de prestatie verbeteringen en prestatie verbeteringen en het feit dat Windows-updates het feit dat Windows-updates 40 procent kleiner zijn. Plus, 40 procent kleiner zijn. Plus, wie weet waar Microsoft nog wie weet waar Microsoft nog meer mee op de proppen komt meer mee op de proppen komt voor Windows 11 klaar is voor het voor Windows 11 klaar is voor het grote publiek. Eén ding is in elk grote publiek. Eén ding is in elk geval zeker: een nieuw Windowsgeval zeker: een nieuw Windowstijdperk breekt aan en we houden tijdperk breekt aan en we houden de ontwikkelingen nauwlettend de ontwikkelingen nauwlettend voor je in de gaten! voor je in de gaten!