Dünyanın iqtisadi və sosial coğrafiyası

Page 232

Ərazisi qərbdən - şərqə 10 min km, şimaldan - cənuba 4 min km məsafədə uzanır; Türkiyə və Misir kimi Rusiya Federasiyası da 2 qitədə yerləşərək (Avroasiya taleli) Qazaxıstanla 7200 km, Ukrayna ilə 1270 km, Belarusiya ilə 990 km, Estoniya ilə 437 km, Azərbaycanla 367 km, Litva ilə 304 km, Latviya ilə 250 km, Gürcüstanla 250 km, eləcə də Çinlə 4300 km, Monqolustanla 3005 km, Norveçlə 196 km, Polşa ilə 244 km, Finlandiya ilə 1269 km və KXDR-lə 17 km sərhəd xəttinə malikdir. Çoxsahəli təsərrüfatının inkişafına müxtəlif və zəngin təbii şəraiti, təbii ehtiyatları müsbət təsir edir. Dünyanın yeganəsidir ki, xammaların bütün nomenklaturasına görə Mendeleyevin Dövri Sistemində olan elementlərin hamısı ilə sənaye əhəmiyyətinə malik olmaqla təmin olunmuşdur; Ərazinin 40 %-ni tayqa,11 %-ni tundra təşkil edir; Dəmir filizinin balans ehtiyatı 70 mlrd. tondur: Kalium duzu ehtiyatına görə dünyada 1-ci yeri tutur; Yanacaq enerjı ehtıyatları dünya əhəmiyyəti kəsb edir; Neft ehliyatı 27,0 mlrd. tona qədərdir (dünya ehtiyatının 13 %>-i); Təbii qaz ehtiyatına görə dünyada 1-ci yerdə durur ki, onun da kəmiyyət göstəricisi 48,1 trln kubmetr təşkil edir (dünya ehtiyatının 32 %-i); Kömürün ümumi ehtiyatı 6000 mlrd. ton olmaqla dünya ehtiyatının 45 %>-nə bərabərdir; Ölkədə 2,5 mln.çay, 3 mln.göl, 45 min kubkm. şirin su ehtiyatı vardır; Đllik nəzəri hidroenerji potensialı 2,9 trln. kv.t. saatdırsa bunun texniki potensialı 1,7 trln kvt. saat, iqtisadi potensialı 850 mlrd. kvt.saatdan çox deyil, gücü 320 mln. kvt-a çatır; Dünya oduncaq ehtiyatının 25 %u-i buradadır. Onun kəmiyyət göstəricisi 82 mlrd. kubmetrdir, (dünya oduncaq ehtiyatının - 23 %-i). Meşənin sahəsi 886 mln. hektardır (20 %). Meşə sahəsinə və oduncaq ehtiyatına görə dünyada ölkələr arasında


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.