Cylchlythyr Cymru Ifanc Ionawr 2024 www.childreninwales.org.uk
2 | childreninwales.org.uk
Taith hawliau plant - Ysgol y Ferch o’r Sger
4
Diwrnod Rhyngwladol Addysg UNESCO
6
Aelodaeth Plant yng Nghymru
7
Hyfforddiant Plant yng Nghymru
8
Ionawr 2024 | 3
4 | childreninwales.org.uk
h t i Ta u a i l w Ha
t n Pla
r ê g S r ’ O h c r e F y l o g s Y
Mae Ysgol Y Ferch O’r Sgêr yn falch iawn i fod yn ysgol sy’n parchu hawliau. Dechreuon ni ar y daith yn Hydref 2019 fel rhan o’n strategaeth lles a llwyddon ni ennill ein FGwobr Arian Hawliau Plant yn Gwanwyn 2019. Ers hynny rydym wedi parhau i godi ymwybyddiaeth o Hawliau Plant o fewn cymuned yr ysgol a thu hwnt. Mae ein rhaglen Hawliau Plant yn rhedeg trwy’r flwyddyn ysgol gyda erthyglau penodol yn cael sylw o fewn gwasanaethau ysgol wythnosol. Rydym yn lawnsio’r rhaglen pob mis Medi gan ddarparu poster hawliau i bob dosbarth.
Mae’r Cyngor Ysgol yn cyflwyno’r cysyniad o ‘Angen ac Eisiau’ i’r ysgol gyfan ac yn gosod yr her o greu ‘Siartr Hawliau Dosbarth’ a ‘Siart Angen ac Eisiau’. Cysylltwn hawliau plant gyda diwrnodau arbennig megis Diwrnod Plant Mewn Angen, Wythnos Gwrth-Fwlio a Diwrnod Dºr y Byd a bydd y plant yn ymgysylltu gyda gweithgareddau perthnasol o fewn y dosbarth sy’n addas i’w hoedran a’u lefel datblygiad.
Ionawr 2024 | 5
Annogwn rhieni i fod yn rhan o’r rhaglen a dosbarthir taflen ar ddechrau’r flwyddyn yn annog rhieni i sicrhau hawliau eu plant at addysg, dºr glân, bwyd iach a chwarae. Mae ein hawl i fynegi barn yn cael ei sicrhau gan Bwyllgor Ysgol gweithgar a mae pob dosbarth yn myfyrio ar eu dysgu a chynllio ar gyfer yr wythnos i ddod o fewn sesiynau ‘Gwener Gwenu’. Mae cyweithiau gyda asiantaethau megis yr NSPCC, Gwasanaeth Ymgysylltu’r Heddlu, y Frigâd Dân a Chrefft yr Heol yn sicrhau blaenoriaeth uchel at ein hawl i fod yn ddiogel ac mae Bytis Buarth yn ein hannog i ddangos parch tuag at eraill ar yr iard. Eleni rydym yn cydnabod mor bwysig yw chwarae i’n lles ac
yn cynnal rhaglen o ddiwrnodau ‘Dysgu Awyr Agored’ a ‘Diwrnodau Lles’ pob mis. Rydym hefyd wedi defnyddio ein sgiliau creadigol i gyfansoddi caneuon Hawliau Plant ac r ydym wrth ein boddau yn eu perfformio ar unrhyw gyfle. Wrth i’r plant dysgu am eu hawliau rydym hefyd yn sicrhau ein bod yn datblygu eu hymwybyddiaeth o degwch a chydraddoldeb ac yn deall bod cyfrifoldebau yn dod gyda’n hawliau-y cyfrifoldeb o wneud ein gorau glas i barchu hawliau eraill ar bob achlysur.
6 | childreninwales.org.uk
Diwrnod Rhyngwladol Addysg UNESCO Bydd Diwrnod Rhyngwladol Addysg UNESCO yn cael ei gynnal ar 24 Ionawr 2024.
2021 - Adfer ac Adfywio Addysg ar gyfer Cenhedlaeth COVID-19
Mae’r thema eleni o “Dysgu am Heddwch Parhaol” yn arbennig o berthnasol ar hyn o bryd. Fodd bynnag, ni ddylid anghofio materion ehangach addysg - mae UNESCO yn amcangyfrif bod dros 250 miliwn o blant ac ieuenctid allan o addysg, ac mae tua 763 miliwn o oedolion yn methu darllen nac ysgrifennu. Mae addysg yn hawl ddynol sylfaenol, ac mae’r diwrnod hwn yn canolbwyntio sylw ar hawliau menywod, plant a dynion i addysg.
Cwrs Newid 2022, Trawsnewid Addysg
Roedd y penderfyniad a fabwysiadwyd gan Gynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig ar 3 Rhagfyr 2018, yn cyhoeddi 24 Ionawr fel Diwrnod Addysg Rhyngwladol, i ddathlu rôl addysg ar gyfer heddwch a datblygiad. Dangosodd y penderfyniad yr ewyllys wleidyddol ddiwyro i gefnogi camau trawsnewidiol ar gyfer addysg gynhwysol, teg ac o ansawdd i bawb. Themâu blaenorol oedd: 2020 - Dysgu ar gyfer Pobl, Planed, Ffyniant a Heddwch
2023 – I fuddsoddi mewn pobl, blaenoriaethu addysg UNESCO yw asiantaeth arbenigol y Cenhedloedd Unedig ar gyfer addysg sy’n gweld addysg yn allweddol i adeiladu cymdeithasau cynaliadwy a gwydn, mae UNESCO yn ystyried addysg yn allweddol i gyrraedd ei Nodau Datblygu Cynaliadwy 2030, meddai Audry Azoulay, Cyfarwyddwr Cyffredinol UNESCO, “ni fyddwn yn llwyddo i dorri’r cylch tlodi, lliniaru newid yn yr hinsawdd, addasu i’r chwyldro technolegol, heb sôn am sicrhau cydraddoldeb rhywiol, heb ymrwymiad gwleidyddol uchelgeisiol i addysg gyffredinol.” Nodyn amserol i’ch atgoffa, os oedd ei angen arnom, o bwysigrwydd addysg.
January 2024 | 7
AELODAETH I PLANT YNG NGHYMRU AM DDIM I RAI DAN 25 OED YMUNWCH AM DDIM os ydych chi rhwng 13 a 25 mlwydd oed
DOD I ADNABOD y gwaith y mae pobl ifanc yn ei wneud i ddylanwadu ar bolisi
CYMRYD RHAN yn ein cyrsiau hyfforddi a’n digwyddiadau ar gyfradd ostyngol
CLYWED am faterion sy’n effeithio ar bobl ifanc
CAEL CYFLE i gymryd rhan mewn ymgynghoriadau ac arolygon
CAEL CYFLE i wirfoddoli
GWNEUD FFRINDIAU NEWYDD YMUNWCH YMA
childreninwales.org.uk
8 | childreninwales.org.uk
Hyfforddiant Plant yng Nghymru Mae Plant yng Nghymru yn darparu ystod o gyrsiau hyfforddi amlddisgyblaethol o ansawdd uchel, sy’n defnyddio adnoddau ein tîm staff arbenigol ein hunain, a rhwydwaith cenedlaethol o unigolion a sefydliadau arbenigol.
Dyma ychydig o gyrsiau a allai fod o ddiddordeb i chi:
Gallwn gynnig rhaglen amrywiol o gyrsiau hyfforddiant agored, yr ydym bob amser yn eu datblygu a’u diweddaru. Gallwn hefyd gynllunio cyrsiau hyfforddi yn benodol i chi.
Mae rhannu gwybodaeth anodd bob amser yn achosi anhawster, ond gall gwneud hynny gyda phlant fod gymaint â hynny’n waeth. Bydd y cwrs undydd hwn yn helpu’r cyfranogwyr i gysylltu â phlant a phobl ifanc a datblygu offer a strategaethau fydd yn helpu i gefnogi plant yn y ffordd orau bosibl.
I gael rhagor o wybodaeth, e-bostiwch: training@childreninwales.org.uk
Dweud Gwybodaeth Anodd Wrth Blant - 07 Chwefror 2024 - Cwrs 1 diwrnod - Ar-lein gyda Jon Trew
“Roedd y tiwtor Jon yn ddiddorol iawn ac yn ddoniol, fe osododd y sesiwn mewn ffordd a oedd yn darparu seibiannau priodol a gwybodaeth a oedd yn berthnasol ac yn hawdd i’w dilyn. cwrs gwych iawn ar y cyfan.” Trawsnewidiadau: Cefnogi Pobl Ifanc Trawsrywiol - 13 Chwefror 2024 - Cwrs 1 diwrnod - Ar-lein gyda Mike Mainwaring Gall deall ac adnabod yr hyn y mae trawsrywedd yn ei olygu helpu i greu amgylchedd diogel a chefnogol i blant a phobl ifanc sy’n profi problemau. Bydd cyfranogwyr yn cael dealltwriaeth o hunaniaeth rhywedd a phwysigrwydd gallu mynegi hunaniaeth rhywedd. “Fel bob amser, hyfforddiant da gan Mike Mainwaring.”
Ionawr 2024 | 9
Rheoli am y tro cyntaf - 19 a 20 Chwefror 2024 - Cwrs 2 ddiwrnod - Ar-lein gyda Deryl Dix Nod y cwrs hwn yw rhoi cyflwyniad cynhwysfawr i reolwyr newydd i reolwyr, gan ddatblygu ac adeiladu sgiliau a chynyddu hyder y cyfranogwyr. Mae’r cwrs hwn wedi’i anelu at unrhyw un sydd wedi dechrau yn ei swydd reoli gyntaf yn ddiweddar. “Hyfforddiant da iawn lle roeddwn i’n teimlo nid yn unig bod y wybodaeth ac ati yn cael ei rhannu’n ddefnyddiol iawn, ond roedd fel bod yr hyfforddwr Deryl yn modelu’r cyflymder, y tawelwch a’r agwedd fyfyriol y dylai goruchwyliwr/rheolwr da ei chael.” Datblygiad Arddegwyr: Sut i ymgysylltu â nhw a’u hymennydd - 05 Mawrth 2024 - Cwrs 1 diwrnod - Ar-lein gyda Mike Mainwaring Mae’r cwrs hwn yn archwilio blynyddoedd yr arddegau o ran datblygiad corfforol, seicolegol, emosiynol a chymdeithasol. Archwilio’r materion ac edrych ar sut y gall y ddealltwriaeth honno helpu i ymgysylltu â phobl ifanc a’u cefnogi’n effeithiol. “Tiwtor gwych hynod ddeniadol” Diogelu Plant a Phobl Ifanc - 08 Mawrth 2024 - cwrs ½ diwrnod - Ar-lein gyda Sian Bibey Mae’r hyfforddiant hwn yn addas ar gyfer ymarferwyr sy’n rhan o Grŵp B fel y disgrifir yn y Safonau Hyfforddi, Dysgu a Datblygu Diogelu Cenedlaethol, fodd bynnag gall ymarferwyr o Grŵp A fynychu hefyd os oes angen hyfforddiant diogelu mwy manwl.
“Cynnwys a rhyngweithio da iawn ar y cwrs. Braf mynd i mewn i ystafelloedd ymneilltuo a chwrdd â phobl newydd sydd â phrofiadau gwahanol ac yn cymryd y pynciau dan sylw.” Hyfforddiant ar gyfer yr Arweinydd Dynodedig Diogelu - 09 a 10 Ebrill 2024 - Cwrs 2 ddiwrnod - Ar-lein gyda Natalie Evans Mae gan yr Arweinydd Diogelu Dynodedig rôl hanfodol i sicrhau bod mesurau diogelu ar waith a bod camau gweithredu effeithiol yn cael eu cymryd pan fydd pryderon am blentyn yn codi. Addas ar gyfer ymarferwyr sy’n rhan o Grŵp C ac sy’n ymarfer o fewn rôl Arweinydd Diogelu Dynodedig fel y disgrifir yn y Safonau Hyfforddi, Dysgu a Datblygu Diogelu Cenedlaethol. “Mae Natalie yn galonogol ac yn gyfeillgar iawn. Roedd yn dda cael llawer o ystafelloedd grŵp i drafod a sgwrsio oherwydd gall diogelu fod yn hyfforddiant anodd.” ACE: Adeiladu gwydnwch yn wyneb profiadau niweidiol yn ystod plentyndod - 16 Ebrill 2024 - cwrs ½ diwrnod - Ar-lein gyda Sian Bibey “Nid dim ond pryder am iechyd yw Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod. Mae Profi Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod yn golygu bod unigolion yn fwy tebygol o berfformio’n wael yn yr ysgol, yn fwy tebygol o ymwneud â throseddu ac yn y pen draw yn llai tebygol o fod yn aelod cynhyrchiol o gymdeithas”. Mae’r cwrs hwn wedi’i anelu at weithwyr proffesiynol sy’n gweithio gyda phlant a phobl ifanc sydd â diddordeb mewn meithrin dealltwriaeth o ACE. “Roedd Sian yn glir iawn ac yn gryno a siaradodd yn dda iawn drwyddi draw. Fe wnaeth hi i mi deimlo’n gartrefol iawn.”
10 | childreninwales.org.uk
Balchder a Rhagfarn: Cefnogi Pobl Ifanc LHDTC+ - 25 Ebrill 2024 - cwrs 1 diwrnod Ar-lein gyda Sian Bibey Mae’r cwrs hwn wedi’i anelu at Ymarferwyr, Rheolwyr a Gwneuthurwyr Polisi o bob sector a phob sefydliad sy’n awyddus i archwilio sut y gall eu gwaith gefnogi pobl ifanc LGBTQ+. Archwilio tueddiadau newydd mewn hunaniaeth rhywedd a rhywioldeb a sut mae hyn yn effeithio ar ymarfer. “Roedd Sian yn wybodus iawn a chafodd ymgysylltiad gwych gan y grŵp trwy ddefnyddio trafodaethau, roedd hyn yn gwneud y cwrs yn bleserus i fod yn rhan ohono.” Pobl Ifanc a Throseddau Cyllyll - 09 Mai 2024 - cwrs ½ diwrnod - Ar-lein gyda Sian Bibey Bob dydd rydym yn clywed newyddion am bobl ifanc a throseddau cyllyll, nid yn unig yn Llundain ond yng Nghymru hefyd. Mae pobl ifanc yn dechrau ofni cael eu hanafu neu, yn anffodus, cael eu hanafu’n angheuol. Bydd y cwrs hwn yn edrych ar y cynnydd mewn troseddau cyllyll, tueddiadau presennol, y gyfraith, yr hyn y mae angen i staff ei wybod a pha negeseuon y dylent fod yn eu rhoi i bobl ifanc. Bydd yn edrych ar ffyrdd o gefnogi pobl ifanc, pryd i atgyfeirio a chynlluniau gweithredu sefydliadol. “Hyfforddwr gwybodus a oedd yn gallu addasu anghenion dysgu’r grŵp ac unigolion. Rhannwch weithgareddau a thrafodaethau.”
21 Windsor Place, Cardiff CF10 3BY 029 2034 2434 @ChildreninWales info@childreninwales.org.uk childreninwales.org.uk