Orkun (II) 8 sayı by Caner Kara

W§i.i.ffi:]]..!]]]l::..:]]].:|i;,]ı:].||:.|"::..:::..'...:

q ı

Cş E= E= Eş E= E5

Efl T

E Ü Ü Ü

ğ,y;i

8 E

Ü ü

Ei Ü Ü Ü ü 8 ç,i

NnşEü

ö a

.ı:i.;,ğ},i:i:ı] J:?Jİı:,i1üeğ TzrtuaJIzEA EljJIi:i ğ:ıujlı,ç:]ungl,c ,zt,;tl]_i ;.liı;ilı|j!_,i.i,i: :;"ııi -ı-_]-...{:Il[ı,! i,l_:i.i..{ İ T:'!Tl'g-f İ -n8nq 'ndn5ıü.ınŞ. ŞşuJ,J E/ı :i,],ılı,,ü i.:ş_!::.Ji,,_i35 nç ei}ı:.iiii:- 1if; ":jii,.:;:ıi:i.i:ı ı,,'"l,,..r..,,,.{* İ İ

iuısi-ı(es nq rıtziııııli;ai: *l.f:,;:,'.,rloi: n,uni:ti::;ı "Iunl{Jaui 'Jnl{JBJ, JTq 4auJo ıl.ıti,.; o.i ., ,, +_l ]:ı .liq :,1e ı ..;i1 ii.;,; ,ffiJaI4aU-Jo..

.,"...ı-

eınse.re r.reliei *Eq

:...ı.]ri,:j.,ı,il

,...

ıi_-_i_]-,|ı.1l|

.1 ..:.::,.-.Pİ"j.,l

, . :,

,:i;._i;:;.:,-i] .,.,,,,,ı , i], ,şı.ı.i;.:lı_l;i.ı lEİj,.=Jl.":ı *.:aı j:: ..l:_.1T

'_,.l:,,b ,. 1;_;11rn.,t

,,,.,İ]İ.'Tİ_lİ;;;,.:.):': ı:].. u3 İXopzi.ljlii!]ğ1 ;:,:l:.i 4lJAnq .zı:ı&-t,ı"^

. -,.^,-. u'ıi; 1nŞ:i;ll.-;, 'İ1|;-]E'ıj uiİı }ii:i4,T*:lj "zıi3§ı'ıuıic'T-t]i '?Io I§€uEuI ınlt:teş1 -5;(}I}iJ?ğ E:ı|}:ii;: i|:iii* "Jlıij,,1}ı1."]il,i,i

!j€

TJ{IJ {4I{Jnü aJ?a{olT.ri3:-:ı

i_üa ,t_jıi;.i],İlj,;e nj.iil.i

.j]-ir :1.1,/i;;:1 r.1,-_:;

ı--.Tı

i;I:.ıı.i::::jlltı,.. ';:i: iT:Tiazıı iiı) 'ıı,i.ı;ı_1._i;i_ıi ,i.ııl:j... i:..,_ııı-J _''1l:jlı:,;ti,i.i3rıı3i] :ı:ııı.ljl,ıi,:ia:ç;iilü_, :,,,:,ıi ,ur..;' ,r,ar'

ıi{

{ti;

],, '- "

""rl§iruu:_l!ı;_:'ı:r,.iE} eli:]|,_-].]. 7:i3p;:)ı),.;ijr;-: ];i_:aj]] 3!rl_il,,_]şii:.a:_;:::.r:.:]ili_,j l,:_|.: " rserilS r:Eır:l;ı,ai aT.,i:ı;rı:;, ] -.ı:,.,i]lQ :n:.]je-tii ii:ı,,,:T r_:ş a,,,,,r1.,,,.,. i*.!iiı_;_+::i -O1 '4CdUq 'JIPISTJIq u3PuLIaIlsEİrs :;eı,:..{eTj-ijiıii|ı.,1:-ı IjıZli_liii:.'_ı1::_ ,:.ı:i,i;:], :;ı:; ...,i i,ı:t;; ,1;n4 "1

JIPIiŞaP rqr€ :1eı;ei.i'C§iu:;E ;,t ,iı,.; .i.l!1.aiiliaj,aı

8 ç

Ü i, Ü Ü E f $

Ü oi

,ı;:c::i

,1;

;:..l

.,.i

..,:_-,i.

..4,:1.,"1::.: !]

ll .r i İ

İ :l

,.;--.-.=,. i '.iıi{eıtli§eitiE ;j;.:]ıj]i-r 'i]Gi.i.{};TL: ıj,,1,j;.Ii-ı j.;i]?::ll;i:...iı :,:i_),:3l: ,:,iı.l.;iı..E ;lı; ı:i;-f lru __*_^ _*^_ i -uilIq 'JIl-:iıİj:i.]i t45I uıı,8ng 1-1i:]ljlıi-iE;,.l ,:,,.': ıli.{cş ı::_;,]iii;E:i, ,l_i]il; }l;::.. ,.ı.lş *r,* İ '-;: :.rıp,rulun§ JaPlTii3zü ,,i,]r'.::d.jt:.; ii,:;jef lıu";i,E ; o;L:lç,'iliı; ;-,jiiı;lı-:i::ı :,-i,:ii İ ,Jil:i*}ı}il]unıı; ı:i: i?ıpı;-":,..i;:S;.',,*s',ıü 1?i:ıials ..i,:-ij:,.ıJir]ıT,el :.{ı:ı.ı;::;.,:iıjiı,i,:ı:j li TT}:sejr 6Jiı1{ ;J.:,- ,ı:.ılı,i .1 ., :,j,._;iLij:. ;.:, :, :ıi;.,.ı .. !.i :.ı i.-" ,ı,,.., İi 3u ?ExE; ";tTpu::rlnilj ,:ı:_,": :;g.{ T]?31j|:.il;r:} ;i,].i; ,] ı:.iı,.: ,,. jı İ

Trr]o -luaE

'1>1

'a.ı93

8 ö, r, 8i) ,İS

4rz,e"(

"uns

"{r-;lizl.T,3

'nl§ııul§ıuıt::i

-i'ı{--üi1'.ia:i-ji{:i

ıı:;iiı-ı;rrÇ i:ıi_l.|ııiili] ı,al;i_r.I:,1iij;.ii1I !|::.:i]i ı inl,i3" ı.n;;;;,E ilyçj._',;ır,.ç *rr" ".ü{_ı

.j}aulT:i,Ij; ,;;,rıı.du

*-'"ğ\ş JftNi üXişş :*"{J ,-ğf,j -"R-J

İ ş

s{;$s;f;_{§is§:ıi;{ı§i;a}$t':::t-a,$<;{(!,,.; _ı:ğ..ğ..§|şn*:***a.**o*§

}oCO-()OoGOOOG{}trEİ'OGOŞoğğt}.@()"o{}**oş(}g*oş,irğO<a*)G,r*

utvs

g96T T{ğT.{.E

096rTI ı gİğıuY

T:Tu[

zİİıY

toJt

n§mrunx

86 :I .d J€l1trluEliBg

< 0T

ryltts çrv

".ırr

I§I§trEG üY.bş,v§ EA

uE§O

i§ffi$ 'qg.f

ruffiHffiĞ

ı ıİqIıİ

Inüosv

lrİEİğA

ü.r$pfi{I $€1§r ıuejt

ğETAV

ilişE§'I IlTşAliATYIiı[ IqErB§

Rızo

tr'a"ş

ffi T{j

r§<çü3 ,

üğe

ğ*

ıa

LIl

Büyü k

1-I

izmeti Yaıan: AT§IZ

Büyük Tlırlrgülenden

merhum Ea," Rşza Nur'un Ttirkçülüğe e,n büyük hez:neti, ,lıüyük Tarihi'ni yazmış olmasidr. §iyasf hayr"tın hak s z darbeierine uğrayıp gurbetiere düşt,ükçe, boş durmayan, duz"a nayan, milletine mutlak,a bir hizrnet yapnrak isiıeyen Hıua Nnıa,, Tiirkiüğe fayd.atı sayd.ığı ibir yğın eseri lıa:_rrlariıen nir de umurrı? T'ürk tarihi yazmayr düşü,nraiiş, 1917 de }4rsrr'da başiayip 1921 de Tiirlııye'de bitirdiği ]-4 ciltiik i< ea iııir eser ıneydarıa getir* miş, bİınun ]_2 cildini Cıinıla-uiriyeLiıı ük ı,rlların* da bastirrnaya muvaffa}ı olınuştur.

Yine meşhur

le3nrıaır Paşa'nin

leEEı) §,dj1 rnektıep

hir

T'.irkç :i

ı,al:liyi:

.,.

]_ı_

-_ -i ;:

| ,

kitaiıinclaıı

tarihi, mi}li tariiıiınizi Oşrna çrkararak büttin Ttirkle,ri t{ haline getiren ikinci eserclir. §iilo3ırnaxı Fa§a'nırı askeri rnelr epler içiıı yazdığı Eanih-i ,&ğeara, i!ıillıassa,sorı çağ tarihimizde dairna rniliete önderlik etmiş olan asker

srnrfirırn gözünü aqnilş, orduya Eiirkç,;lüğü, T'ıırancrlığı nasıl sc,kmuşsa, onclan k:rk yıl sonra yazılan Rffia §Iu§'un tarihi de ilk tohumları ordud.a atılan Türkçüliik ve Turancrlık, fikrini daha büyük bir ayduılar alayma yaymlş, milleti yaşatacak ana düşirnceyi memleket,te kökleşürmiştir. Bu tarih ilmi bir esen değildir. Zaten böyie bir gayesi de yoktur. I{attA bırçok yerlerinde indi tasarruflar ve yanişlar da rıardrr, Kronoiojik'bir srra takip etmeyip türtü siii§,leieri gelişi güze} srra.laınasr da ,haşlıea bir kusurdur, !'akat İorınlar o lo,üyiik eserin değerini asla azaltmamaktadır" «I}tinyada eıı biiytii< iftifuarıno Ttir3a yaratıltiığmdır» diye ;lıaşiayan bu koca eserin ean alacak nolrtasr, T\ırkçüiük bakırnrnelan y-.azılması, okuyarılarda Türkii&. seı,gisi yarat:ıas;,d.ır. Tark tarihiıi tamaiııiyle şisteı"*1endigeıTlemiş olmakla beraber, meselğ §elçrıklularla üsmanlılarr a;mr devletin i.ki hanedaru §ayması gibi hem tarihi gerçeğe, hem de miiii inenfaat ve ülkiiye uygun keşifleri bir haylıdır

Bu iıiiyük eserin basılmayaıı 13 _- 14, ciitgere!.e,ri, Türklerin tarih huzurunda atrmalarr geçirmesi lıen sıyasi, iç,timai durumu gözden 'nakirrturdan rni.ilrin:dir. Tiirklerle kornşuları olan rı:iliet ve devlettrerin ınürıasefuetleri, buniarrlan Tiirklüğe geiecek fenalrklarin önlenmesi nieseleler"i bu cilttrerde tartış:.lmış, çareleri ve tedbirleri gösteriimiştir. Eğer Cumhuriyetin i].inmdan §ünra başioakanlrğa İsmet İnönü de-

ğil

cie ffinza

Nur gelseyĞi mill1leşmek,

TiirkJ,eş-

Ttirkiye büstıııgüır i:aşka bir rnanza;:a göeterir, bugün başım:.za betö, otran birçok dflvaiar tamaırıiyle ve kökünden tasfil"e edilmiş bulunurdu. nı-€k "r€ kııwe,t}enmek }:akırnından

ilc]ti haı,fler,le, yazıirnrş olı3uğu için bugi,ıı ı,şınĞan küçiik olantrarrrı istifade edemedi$ k Tari}ii, mi}liyetçilik tarihii"ıiiziı ı:iclden bii olarak kalacaktır. Onun yerine bugün bir yenisin1 koymak mühim bir milli vazifedir. Ve Tanrr dil,erse Türkçüler lıunu d,a yapacaklardrr"

ğ*- **,*, ,,ur,,

ğ{)@Şğ(}GF()€B()€@oGğ)@!b{)ü(}§o<EQ!

ğ § § ğ Ş

ıt,L-##?:şi,ffJi'' ;;;,Jii"iil,ı" börkü Sr";nı gökiere

Tanrım!

çıIrar!

n=loge T'i.irir'iin

l l

iiini!

ğ ş:r"iJ#lk$T;, çılkar! **nü

l l

gökıere

İiahi! Ti-irk'e sen çektirme zaiımet, T'ürk'ü e,t dünyaya ziynet! T".ırk 3rurdunu eyie 4ennet, Şanrrrr gökiere çıkar!

Rıza NUR,

ı l

C ıE

E F F

]

8 :la§ğd lguıo}i €JEşstı§{ 'EJuos uelşnpp§nu -o4 Jalala§atu üInFIn8'zptıısrlueido} TqEJuo§ JTq. uruBa"{er{ JaIID{aA 'ıul4eloş ,ıç§rıuap

ıuD{İefi,q

eutq §1 nq

'T4+Ğ

euTJazn ununq '§rru-ıaa dt:,aa

a,4r+ı

ızü[pJ1lTqeduzt ı,,t.u§,u6 çalırsş çTa§ol1

: Jrı.§ ,tız[u IIEIo §rureu".rn§np ulTsr

uı51 rlquu4§eq "ıepu4 EuB :

Jiq

'taun.ros o.{rp

;uııp.{esded TuT]T 'T]lod ,.rn4§nııı.ros oı{ıp

u§u6 1 una1ş

,!aJa35[t3,tl

izıaıldei, sIoJ

nd;3,y_Em§

uiöTid

: af,_ızeş ea §ruı3eş -uE luuola§lpua '§nıu.roE r,şuuxa3g Bğğ+-a{ağ{ qe.ı -E[o Tsnsnq '?Juos ı:epqiıtldo1 'rır.ör rSıpuruueuı eulŞacaçquuru^,"s dn_{n"ro>i şE.ıEio nl.rnn§ ruı":u1 -{Eq urn{EJn& Ep,ğ^Ep ,T]q uIninul aidaq uı,6a,ş (şn§ €zr { ,n3§nixun;o F"ıqB4 JaI]IIH3:ı Jİl]Es nqr aı Sru4a Jlpio} il,ffiN ,Bzr,ş{ ".ğg ep tŞılue:1 _§eq IouT}TI euiF;iur>l§eq rrru:]a{aıI 'I.Şaçş şneg uezon1 'epursilutldo} rea.4aq Jaxlı}iaı§ Jlq 'tzı.ş uıu,u§e6 puaa5ş,Bs,e.e§ğağA]

ıŞnla

-o{§oTi[

o1ı nEnlunS1o

ş.r

§nmpum1 ulft Iİ€pTIIşts"TEl

gpq aa

T}aüuİnq

- e"{dng uluT§Eıır§ulpue

nq€}

rs,aul4§ç*o..E

JEisTttI 1eıtaq

ar{i4.r46

"TIITT/V

:1irpe>l§eq

:,rnl§nru1o uaJnptso1 ep ze,a

o uoüIurua?

4ndi},q

"p.u€z,ğğItş oT ,ğffi

aı

uTJaiaTasotu }surtls IIITT{nu Di?pTIl§E-I€

EJaIqJw

".T€4IrV nlsnuuŞe1o ng ".;il§ırı,ıpiie,{ u?}pril;tsJ€? 1adaq TI}4:}ad ıılslluzEe1o rşeprııŞque4i§aq urı,ınş ezug 'ap ;uoJp? eıuJoA dıle ı,rule4r§oA f4E3.Jo4"I€H ulu -ıseru§elpue uduu.»iç ar{püJ4,J, u€tro nanuos

JIq

,"rıl§tuıuelıl;ı5e uepuçsl}s;nü1 TsT_[coW 4ollltrq ülndng uEpIIıJeJE1 ıxo€egEue5 1uıu -6iş sn§Bal§ '4o5;ra3 ng ,;ıı3.§ıurelurnu lslpua{ Ep EE.TRio gei{ld?çnuJ }İi:€,lez{ {rJE1. IİJ]}oIff 'ıqı3 ıŞıpei -}1zr.ı4 Ts1püa4 TInsE§o uıueuı§nlpı:,u rıq '§ag .rnjtr EuğH 'JIpTJasa un,.IilN g,uİ§ 'J6 uaulEtlxB} Ts"uI -§elpue uelsruu.Eşg a{r:l.ınş uu1o rserrr€tpıe )n İİiuBallJr_ı-}inq olapEoi}T,{

,np,ro.{r.rrple4 uEpEHo €p nuno ec.reluo,{1ıuı IIi3Io ?JBI§IuI uru,adş4 n1o §ru4rue3 a?ai^ap .rlq '4t.ıe1o 4p rue.d eıu§elpliu nff ,ıl§rruded padaq i rue1 aı nlruruI uı;p,,toseqe3 sğnd ,gEua,6 1gu§o}e }_nsn5 6.rrış azıg '.ıg nq u€Io TsIJ}q uapulJal?a{ JEq ğs ua ui"ıtliı.,{ ç ,.ıtpuupdeıt ti"zel,sng l şzor 'eu:§elptu 41i rŞıpultzru1 oA iŞıpiı: ıd"Eğef{ gE[§ 'uprıı§urı§ alaptanhl ğitrI§.{ ,ruıŞece§ıp5 ad

-Tq un!.ıı}.l{ ,Bztt§ T§au;{ı3as uex§eq o^ oprrrsafus EILIEzGT

ııru,ıa§eş }arxğs§ aladaq şacoprE ,.rq§rurla a.I?pT

-§TEpJE1nuo4

-)TIJ a^ Tseq4Jağl gse.{is 'rurselapea -nrlil JDITJ o utpde.{ ı§"ıe:1, tuiseu{unp t3eq üi4ElE ,rpı rut4§eqı TcupiT ep1o4c1o.rd 'uruaaz(aq {IEuoT ,.rnl§nru1o T}auiu{ıT

'snş uzrg

ua pI"puBIE nq ul,Şag şıN # }ı:rie ,JIpJBA LIBIEzruI unJrn§I ğEEt{ ,§ff :IBJEIO SEıII{BJnTü TIT:I

_1o.{ u4 Çılde,( aIT €y}"ığruy "p "pJ"Ieul§ulpue uduolod uTupauıg4i{"1T[ 6l3pğınşt{ §IiTy{

aı

,,;rl§ıuıue1

-Şuq e.(acnau ep ıstu§elpue tfue"z41.i __. a,Ç I{üffi "p[IIsBJIs §plE ng ,ıl§g,-ııp.rapuoS e,(oea

uVÖNVs

"ıaln54.ı,ı;

ır-iTqnru :':

-c

{!IoJ l]iupJeleru§elpue uupdu.{ alJo11alAşp

r§eıtg

I3T4E:}ST

ısefıs

tsseqpq 'rırı op TsIJIq uap

Eğig

,Ji}ji?.

unz$ıliw-i:

iŞpauıa;a ırn§nq ,_:

,"rnl4ırd

-eul1.iıIoq Eae§l{ T.IaIlotII4tt nq Ep€JIlg

-Eq

ıcueqezt ?puts€.f,[§

-.L{ıni{Jağ[ ,JrpJEIuBIo €plıET€

-UTJOI}aIIIZfi{ Ualr!$ql ZB 1J6 Un{JiljğT

aı eldnu: -ıSuq rıı;: -s4q a,iı:," -§ai4"ılı1

'.I(f,

,zaruauaiztos nEnp

-ünTnq apaoa.lap ı.role,ı( Tq,sp unrrnq T4 JTpIutsIo EpuITJEI" qntnöş.[E,} TuauIITq Eo5 ua apqöi pa;

-ap Eugrr irBa.dr.rn;

-1aırı.rmü{'rmrurul"ralq,Jo[.1mz:t§Joq]eq rıuprmq'nra1

aA Faij,

-3iraE EssEqIIq oA zIuıpolITıII uT5I Çıperu 4ıilş, -To ıasa üla1 .TIq utsl"Iue 1rol1ourzp{ nq §ruı IqEp ,"ınlıin;{çq qo5 r.ıal3au -1ıduf tt?$oÖ ul,§ag .EnN gzIg .J(tr

"pJEIu€I€ -zEq ouT}oITrtII

IS,autuai-j,:

-unq 'u:

rıep_§uıo: rsaur.rria:

WHt

-a.raS r.ıe

-?ila ,tT

+op§aN : urma$

ıJaİ{şıuz!H !sDdıs un6JnF{

ruıH ,Jff

z{§tv:

Bpu§§§JE§

l+aı,

- Şimdi seçimine!

geleliın luızanua gideeek heyuetin

demiş, bir öneeki toplantıda seçiınin yap;idğmı hatırlayanlar }ıirbirtrerine iıakışrcışlarsa da, ,başkanlığ,a İsrnet Paşa'nin tekiif edi]mesi iızerine Gazi te]<lifi oya sunmllş, İsırref Faşa kabul olun<iuktan §onra l![usta€a Keraaal, ikiııcj, başkanlü için Rıza Nur'u tehlif etmiş, bu de, ka'oul editdikten §onra üaui :

Üst tarafı zaten maiüm! dıyerek neticeyi B.ıza Nur'un isieı_ııği çei;ii-

de halietmiştir.

İsmet Paşa'nrn bu şei<ilde Lozan he3ıeti::"*, tesadiıfen başkan seçilnıesinin en lıü;ıiik fe"yda$, o zaman düşmanlarımrz ıılan batılılaria .1,apılacak fikir mücadeieşind.e Tiirk heyetiniru L,ışında muzaffer Türk orılrısun]-:.n bir nıe:rı:ııbı:nun bulunmasıür, denebilir. Netekiın, o Ee,ıi,] mücadelede Ti"lrk tezinjn sal,unmasirıda en }:ı;_yük rolü Dr. §rza Nur o5nra,ınrşt:r. Yani taıiİri gerçek, Tliırk heyetinin resrni loaşkanınm İ*met Paşa., gerçek ve füli başkanrnın ise Sş, §> za Nur oicluğırdrır. Bu cia tai:ıiclir. Baiı ıiüniıası siyasiierinin tek şaf olarak karşınırzĞa b;-ılunduğu o mücadeled.e, İsmet Faşa'dan elbette ki büyiik bir diplomatlı]ç ]:ekieiı.er:rezdi. Çünkü kendisinin o zamana kadar bu alanda biilıüiı bir tecrü esi olmamıştr. ür. R,laa Nıır ise u:ıı:ımi ve milli kü],tüiune, olgunluğuna y€ ktı-,-"e'Ji F'ransrzcasina eiı]enen o örnek Türkl'uik aşkr "ı*azmiyle, mücadelenin en büyük y'ukünü onruzlarrna almış, bu suretle varrlan neticede en }ıü"yük rolü oynamrştır. O zamanki Tiirk düşııan:, İnğlız hirkümet adarn]arr ve Türkiye:yi isiiiö plinırıi hazırlayan Yunanlr Veırizeolos ile ya6ı* tiğr tartrşmalar meşhurclur. Bir tartrşma sırasında Yeııizelos'u bayrltmasr ise, bu gibl toplantılarda pek ender görülen hödiseierdenür, Bu hidise, İsviçre gazetelerinde lçarikai,ürlerin yalınlanmasııra seJoep olmuştur.

Lozan barrşında en büyük payrn hüyük Tiirkçü Dı" Rıza, Nur'a ait otduğunu, İsrıret Faşa da kabu1 etmiş ve bu gerçeği, Lozan döni! şü Büyiik Millet }Ieelisi'nde yaptığı konuşrnada şu sözlerle dile geürmiştir: Bilhassa muraiüas oiarak bera,ber çalışfuğm I}r. B,ıza Nur Beğ'i kemal-i tevkir ile

'fl

"ıza

fi Ş

Nrrr'dan

Beyitler ü

almrş saJmış.

aşkı akhm

Çt

"lolük emsiz derde nenl

Hx*8 Tianl be atalar! O mazi ne oldu? ff

ra*lr. Yavuz kanr sizde kalmadr

mr?

rtoı. fl*aunun kulud,ur, fl bin şanla doludur. yücedir, nnazlsl fi ^u*ubudur,

u**3 Ü"*

h 8

T.iirk,üz, koıay can vermeyiz

";:;'Ü ye,rinden 1,er kopa, yerinden

froor,bu'rtn'"

fr **Ururrobeni

ettin

ğ lİ arr,

denizük..

iftugu, ki fi fl :ıregcr

sarsilıp

'Ü

kul"

ıİ**8 nn nlir-lık rıillet bir ı,akiijer bizdik, ];,.piai:iıştık, sanki

ş**8 fr

l|u"lrl

fr$

g 8

o1! o1!

Tiirkl Yine kalkin, eski Ttirk

ğ e;rllr, milietlere yine baş, börk

i^lş

isteri*ı. üfınAgfiıt tesirat altında yalııın i.li*ı, vııkııf ve üecrii}ıs khfi değiiĞİr, Fevkalğtla bir şxetaşret-i isap trE,eundşr. §{akikaten bi; itleale }eiaıtıet lörımşiır. ğTevka,iilde iıir feragat-i gıefis ğ:işsi ile yekĞiğerine eklenneok vo yekdi_ ğsrinıı sa,wıimi ş:ıiigaheret gösterınek l6,zırnĞır, §ilhasşa Ecua iqrrr tseğ'den bunla,n gör*iirı, ür" ffirae iı*ıır Eeğ, Tiiek heye6-i rEıurahhasatşı içiııcle haşiıca eııedar-ı ınuvaffakiyet olmuştırr, &fliilete lıunu söylornek horcumtlur.» },h.d*ıtınek

llteclisi zabrtlarında ayneı Lozan barışındaki. tarihbir itirafı ve fadesidir. Ayrıca I-{,-

Eül,ı]j.ğç Millet, ]şu_l-ıınan 1ırr sözler,

gerçe$rı zan'a ait, foiograflar da'lıu gerçeğ dile getirer ı,esilralar arag:ndadn,. Bu resimlerin çoğunda ikincj .uaşkan Rıza Nur ön pl3,nçla, başkan İş ışret Faşa iki,ıtti pl§ndadır. Iı{illi Eğitim Bakan, i-ığı tarafından yarvınlanmls olan nbri!ı Vesğkalan a,dtrı dergini:: Lozan sayısındaki fotograf, larda inu gerçek çok açılı bir şekilde görülüı".

'iürk gençleri, i.,ilhassa tan§ev€r gençler,

mi.ltiyetçi ve va-

yakın yıllara ait

'lıu

tarih:

F F

g ( t.ınl§ıııuşnun§ ISlTq

-nl]oq JeTaualaaul T8€pIITJEITI{

€puı{>I€q

.ıeldelg4 JiEp

uL(v

ıipznuı

'rseı(J:e.ıŞo3 JEu415I

douJs

apIIfüuI

ıTII uru,a.(1ş.ıçış,»

JaŞIc) .uz6T 'glçg uıu,a,{I4J!}ğ

aJaII!

'Js 08 .ze6I 'o13ıp.E uınzuzuı a54"ı4ş alı '41uıo4-e.ıad6 'nunŞçğ ui}aIıEI.-

?§ z6 'TztiT 'al3ı4E umzueru a$ 1İIznuI ru,ty .gJado

-. *

'npiQ IT§EN ].p.Şo« ITSEN JEiIlJ aA ?s{uJRIş .Js u8 '616T 'ıŞra"reŞag ]aci;n§

J€l"J}iLlt

0,T

oö4"rçg,

?nIIEc aiT uosır;e§ .!Iİu!soJ .Js 89 '615T 'r_ızn(5[

'J§ 87g '08EI .a{lgeH l-lol{iuIao .J§ a8 .Jz8T .uepurlez(eg a,{lqqı,1, gE8T 'I§alasaJt

'Js 7g ?plİE§nqa]ru l-silcaw

8 l, 9 g

ş g

,J§ z8 '838I

,LıtsIsEsE JruaıIIH urle.{eg aa 1EqaN 3un§ - z 'Js 6z?asT '1a11.ıü[ I-yıiğ1ş aı aueqe§ rlari-zo§ - r -eyzei. plepuı§rp dı1

-IY

eı

: JIpJEI,unğ pal"ıesa 'ır

g4aisaf^I .;ra§rullü^a5 ez(,eaueuı

eA tsczIsu€JJI TJoItIosa 3qqı3, .;ııl§ıuıuulintre,{

1saue1 ',ırp

8, ııepJE[Img .Jlptsl4€iulnq .Ir( t}T8T ruıeldo1 eJıı(es {€p€{ 08 JaIJR§oJq '"reldellı1 ıŞıpzei un.JnNI gzQr ı.ıı(g de lp}ıiual a^

.Jnpnüo{ JIq

IıltIEl .ıapa

-ıasa 'uıçla.ıŞg

aı ıuıllŞa

ııIüFaIJa§a ımı§ıN

Ezt!{

114§a1 !}unzç, '1uqauıal unıpıal ,.ııl§iuqızu,t gllrru 'afıq.ıa1 311114i

a.ıaz11 1auıöo5 aunŞnlr_ıcuç, 1aı{ruaparu §epŞe5 oA üEuIEJ euıseur1o IqIq€§ Jnn§ JII!ıu a^ aulsaru§laS ulurŞliuaq

-,e:{

mluı 1muo 'ıiauıla Jauızy{ o,riJm ıJaIJasa Imuo

'JJpuapuiJalJosa liulau9 ua lsaul -elacu! EgEjte]İ ,trtuts§I apuT51 (}IIc 8) ilsB^au {{i;ıqXJİıJ. ,ıl>ia"ıe.8 4euıli.{es el§eo. >111 -trTaso 5qTJtığı ı1*4ş §ıtultseq .;ipıcrşa5 1€üi€{]İ !trE]l)iIp palaıtr.ırıa5 salıcl

1Ip ?I unuo

e.rado nq aş§eq uapuı,ıaTJasa g>lai§aul un.Jilli{ iautşl

.JnJ§l-ıuünüi

Je.{l3s'§ıuı§e;Şn aldısiaepa1 uuEiiiEJl]ut epuı§eıeş i€i:ill§I'.rıl§ıu:eu;..;.ııq ap ıııf;lııi_ll3ii .J.p

JaIaIIEII€1S'1]I{

-I§gIq uE§BJŞn opuTJazr_} .ıalauı.ıııa5 Ep;-ğiieıTziı! eı u"11.3 _.ıçs 'uar(eur.ıl5a5 §oq ıuI}üi€..! JnN EzQ{ .JTjğrtrua^ ğJ(5LE -u€I§?a) tulqeıac §rua8 ;ıodı§e.rŞn al.ra,§ı ai.{gq au(ip au .zçŞacapasqeq epuılle ıŞı1

-§eq ğu.ıadç oA §nN ıazış 'uepuııg .,ııl§p:.ıpte5 aı(a5ş.ın; ;da?gnE 'L{,ğJado 5e4.;iı. eiles:leur nq .rn.ı{ Ezrıl uEi:-eö 1.raioıırç, qo5 J:J5! ıç-:ıı,_is -;;.j uru,t,ıadç +pı,a:(14.zır1

{qı -

't:

,..-

"5ı.8oel§eg 'şg61 'IAaiı]ı§"_]q doı:rg ';nş ı]EIşJ .J{a ua.r:_. -aö o.{a3q.rnş 'e;ıado >1ılap.r;d E 'elıleg aIı uosü-.t]s) <<,ırun§op uap

*jtıa§ uapi.E as.ııi.uı1 ;ıa;ç.ıaş ".ıeılr5 eğı ua+ı;al 5Ei 1alşlç .exztepuııEğEE JIq r1ğoğ§ır.r ;g1 §ınıp,rela-nr1 asıop15 ıallrr,q -ğs ğ{ğqxJEr[ı İrğEniğ,}P 61rF{r.rap ğçİİİ§?ĞI u$aruıff dulurıq l;uo op.ıof qaoi}36ül§i Jp.qg gpIğilın?}İnş uopüI}l!} IüIp

-J3ğ lET üEül lü}?aİIEg.İ J§ş .nrıEE}ğtıüE nunŞnpp ğ€ırq+ö! 'i*,i-op JpJğJ urrığrluxseq ($e>ıRııeT.) ı{üı{ı_ıüı trı§ı, ug[tq}ollplı n:IaEĞ 'aİi}l§$B .€lİı!ftğ,sz ııŞrıpio gJzTla ıİ.ruıgoııİz:tİ trlE,ç,

_pf ırq uaıü ep1ğ§aur

eA ğqqE €ıllmİj}ğA ğ4§gq

nE ?açızTı{ şiJal"Ioga ğIfqrs J€trtEğ €]İ.İpmıs ..Tğx§ğür+arİ^at eJals-l .ilI531a

rİğprİrl?İg.EE§ tr!ıoq ıszgrıgtrnıtı

ı6ztlr l;-ut?Elu!,

JqIJğ1 rl. -€A a^ ; ,JnIil; -J€J.eoiC.] -,uü?EsaA

-uB{Eg -Şğ U"Y EpünŞcİ uoJBa"8

-OT

€]:.

:ü{IJ?} uorj,{€

Jıq rır{atr ......»

: ;ıpa1,(9§ uepurzŞe uillJtl_\ uEi_]liiıq ıstp,{tJ: :-,_

unun§ 'npio

"J§ü]S ncn-E ';Şriuaq 1lsE ür.!uo "i]Öe.? (l[oiox.ın;,) 3ıuIİiüiqüi,i]-i üEpulsEıIEs diJ e,;;ros €r{ep gin§ -{?zıtğ uEIo srqe§ ;ıc .-,ıoŞap §rruuıue1 apüI§aJ^e5 a}i{Iiirir{ag .ıpelur.{zf, e,,, ,ı.

-zt:f ısi.rasa p{aisaru rrlEp 3qqı1 ac.ı9 .ınN ırZIıJ "J$ 'S'A

'Jnt§nl,q l§lg§uqılE

,tlİ!İpğçs ,.ıIB{InEgl

-_Ipqa§ a !-9ğ5€JaJ

'l{El.U".:

-Şn e"iele.rllşT nIJn1'4nllnsı1o.,('ılauqlpasdeq'.ıaluç8.ın.'J"In.8Jos'I}SIruuEuJ eunŞnpio >iaiı§np uEJ>1IIu?sun'üla-ri: -In5nü{ IıTııEuıe§eı( ueptuııIple tsJEIı1IIğI§aEH .Ip.IIlr]"ı: e"reieuı§rl.ıe1 nIJn1 uapznd ng ._lpl IEEIıI§I]p maıu§€q a..^ I-aJEpr HnDln E{Tgp'4nlnlzM141 .rp.ıtz -uı( "ırq 141a1 'p.{ısç.ııq u€de,( .ıalaüuoiaoul .uaza.8 r.1.:

§III5xEı{E1§€İİİ

ğIü*[ eIa+ğ]

-s4^a.ş' -[Ef gpüI l§S§§S,5

'uE§ttE5 4oö 'ueı(ırşo qoö '1calapea[uI lJllj{ Ezıu .Jolaf auıral§Q,8 nun.

-n.3 a-t nıınsn5lo uIJar{Aaı zğuı{n}rlun nq at}q €Frı€p 5E:, -J.Iq ng1 'zıŞacalı;laq ı.{elşou öe4.ııq a"razç1 {€uıue nu: acap€s apunrğRuçp 1r.{ nq zrg .,:nl5n,3 {EuılIüE] apaiğ_!-€uı Jlq ı"ieluo ..rrpapuıŞç§ıua5 u:uısedulp inIüIJ|1],

"sı{

'ap,.rısnOlg 1",ınf 1ıçı"3 uı!llŞ3 llilrr-ı €sseq]iq 'naıudr4 u:-: _ı;uieuı"ırli:,*,ıR oA oçJşiacuT '".JaŞap ğqirpa u.ıoi{ '3-ıuiı rue--,

üıIıFTE1,Ia§G ..ITpTj.:rJ"1 r.{es zluig,( uıSi ng .(1ape O, JlpJEp,.T jIecıiJnplop -ıJE,I 4ılCelır1 JIq J.iaiJaso ,J].

.?{§N i?zt§ IIğpAas a,ruç,L 'ue1o urpde ncnüim ıı uıi4aii 'dıpa '1u.ı,8pE ıullı 'ıiuepe ]al.(3p .IIq"s§ğriilc. ıl;aŞ;,,Jnp,tlla_§I ?zİ!{ .J(I op lsTJiq uepuı;elurp.(E a^ .inun§r^i. ş"r4; §praıuutilq lJaŞap aı r44eq'§ıweuüIuel .ıepeq 1Şa: -a.3

aı

§r,.uıtmlnq

apJalloıız]ıi

tui{eq JTq 'uçuualaıu.rıaa5 n{İ\Ilg,f,

r1n,(_nq auıtra1lşuI

I.ıelirgğa

eı

WnJ

;p{trsqu§

.JC '9tEqIIJ

: uğzBi

( zydi.

6/8 t

DzıU IŞ!pşLileşa}

)

İupuJ

Sıhhiye ve Muavenet-l İçtimalye Veköletine Rapor, 1923, Türk Tarihi, 14 cilt (12,ci].di yayinlanmıştır) \g24-tg26, resimli ve haritalr, 5000 sayfadır,

_ Şecere-i Tüı,k, 1925, 350 sf. 14 _ Arap Şiiirbirliği (El Aruz), 1926, 11 sf, 15 _ Sinop'ta Türk Attarı Darngaları, 1928, 4 sf, lnransızca, Türkçesi Konya dergısinde yıl 7,

sayr

3,6, 1941

de yayrnlandı"

_ Tiirk Mrntı.kası, 7928, 4 sf. Fransrzca, tr _ TJğuzrlame, 1928, 64 sf. Fransrzca, ve Türkiye 1ı6

riirkçesiyle.

18 ].9

Uğuzname Üzenine Prof. FelLiot'ya eevap, 193]., 41 sf. l'ransızca.

* Türkbllik

Revüsü. Revue de Turcologie 1931_ 1938. 1700 sf. E'ranslzca ve Türkçe. Türkbilik Revüsiinde ç.rkmış olan]ar :

Türk sanat, mimarisi. Art et architectuı:e turc.- 1982,37 şf,. tr'ransrzca.

* Tevfik

bilik

E'ikret, 1932, 22 sf. İ'ransrzca. (Türk,

Revüsünde).

Hital'in Tarihi, Histoire du Croissant. 1933, 18,]. sf. Fransrzca. Resimli (Türkhilük Revüşü,

nün özel sayısı). 22 _

Şehname ve !'irdevsi, Şehnamenin hülAsateil tercümesi. 1934, 329 sf. (Türkbilik Revüsünün Özel bir sayrsı).

_ Ali Şir

2|4

Köprü[üz6.de Fııad beye cevap, 1935, 64 sf" (Tiirkbilik Revüsünde) . 1929, 316 sf. (T-Imrımi eseri buraya a]ıyoruz). de olan bu cephesi

Namrk l(emal, 7936, 72a sf. (Türkbitik Revüsünün Öızel §ayısr).

kiki, 3 Cilt.

11 12

Ei,rrı,eni

Tarilıi, Resimli 2 Cilt,

ltür,k Şiiri:friiği. 9 Ciii" (Türk -* 1"ürk musikisine

<1aiı:

şüirinin ilmi).

Avrı-ça notlarry}e ya-

p;tmış 25ü 3ııliık }ıir marıliskri.

Türk Taıihi'nin 13

üçcü_

ve 14 üncü Ciltl€d.

Ebı:eje Yürk Tarihi. 15 Ebie;e 1ü:k Şiirbitlg;. JS 17 -- jli:r,.:i }iu:,ıd iiv.ınr" 18 * Şiirlerirn (Rıza r\Tulf, I-)!vanl) 19 _ 1-1ğııa -iı;ğan Desiğn1 {}&e;nzum,

6ü00 mısradarl

fazla);

Karmen, 1938. 100 sf. Opera, aynı müzikle maİızum fiirkçe gtifte, (Türkbiük Revüsünde)

güftesd.

* Minyoıı, Opera-Komik." 6 _ Abdülhı.k T{imid, Hayatr ve Eserleri, 7 _ Usta Bczaaı (El Eczaci-en i\Ta§ih) opeıa-komik 8 * Usta Eczacı, piyesi iiçin izah. 9 ...* Türktük mü, E'renklik mi ? Opera - Komik. 10 * Türk şiirinin evolüsyonrı tarihi ve anaiitik tet,

Rüya, 1936, 23 sf. (Türkbİlik Revüsünde)" sf. (Türkbitik Revüsijnde}

lıeste ile nianzl]m

2.2

1936 5

Opera, Aynı müzikle manzum

1'ürkçe güf'tesi,

Tlirkge

Meclis-i Meb'usan İrftlnaiır (Sinop tntih6,bı Dolaşması) 1935-(Akşam gazetesinüİe tefrika)

31 _ Hürriyet Şiiri

1_§42,

* Transız Şidrbirliği, 1942. 3 _ Tür,klıilik Kita-bı, 1942. 4 _ Lakme, Opera-Komiir. Al7nı

ve 8 de)

Şdirlerinden, (Türkbiiik Revüsü Nu: 7

Faust,

;

* 21 _

_ Kendi

-- İnsan (Hıfzıssrhlıa)

i3asıiınaııerş'jğserXeri

\<aygusuz Abdal Gaybl bey, 1935, (Türkbilik

35 _- Hücurn'|a,ra Cevaplar, :L941, 45 §f, (Önee Ta§_ vir gau ete siiırde tefrij<a edildi).

biiik R.evüsünde).

Le'lıiebici ETcrl:ııı,, 1938. üli[j,t]i Opera--komiğin -:nelni. (Tü-rk-iıiiik Revüsünde)" iik ;yayin}anaa

].9,35,

58 §f. E'ransrzca (Türk,

Navaş{,

Revüsünde).

33 _- Özdemir'nen Dolun, 1938, 80 sf, MiUi Operakomik, (T"iirki,,iıjll F-e,Jjisiirı,j-e)

2ü

Sinop'ta F,ır.a }l-tJ}i itütüplıaııesi. Şi.it, ve

n.§ir jıütün eseylerirıl hakkında malt-

mat.

Viyaıı

_ Şüküfe-i 24 _ Pagi İile (Tıbbi eserıleri

rıdağ (dergisi) C.

yazdığı)

"apu.raaıg.s ıŞııııgngg ürIIŞEs'ep,eıı,(e"ı411 alı(ıŞıloeş§eg E}a.(aH §EıIli€JnIruopEieıt^ğğ z6T

,aptrTlotuzFl uruı,relıie.ıeıİ q.ıpJ'apulsaqaİEqnJıI uepı§alg €l(JğıİE§

Tz6T TnIf,s 8I

,(ı?6T ,s

Tz6T solsnŞİr €z ,Js

'şua§;ı;Suaş, rculax Jnsnjl ('JcJd) 'Jn ,e;:el§upe4*e rlla.dıq3ias e.,i§eq ı";

-aııq

r.{es '4ı§1 uıll

ezig) 'um.ıoı(rş

-t,Jn>inq

4acaiTJo/l

eplıt)t{Eq JnN €zl?i apuiJai?a]la.ıEl{ lIuELul 1şepunioz( >mIn54JilL alaq 'tp:ııŞrl.ı€A 3iiıll 'gqapa 'epur3tıÇğI{ 3se.d __t§

IqI8 urTs€qqtsJnuıı3pıuezoT']tiil1}ia.{'ülnt§n,qa3nl

-§! 4auı16 J€ltzı op şI}€qa§EIı-ı}ü: nq ;tuıSaas zrı ue1o r§.ıeş €uo uaXJI?EIuE IJ€Irınq aA 4şuIJaA lE§ JIq Jtrıalsg8 iulŞ11znn 'plla.ı,{e.8 iaeputıın;.o4 ru -1ıu.r'r,ıti4eq 1şrtu'ıu;Şil"ıaı;aduelea'ruıŞtlce:l§ı -€zItI al4atul IülEü İ"{€;txEq azş;lq 1-,1epl;z1j4n"d ,.rn15*oq

'J(I ueimlnq ep;aleur§g,rç,5 4aJJITq

-şq EŞğJı:{ğB aJaETIğqnüİ

İıu"r5l"qnll ,r§ıuepı§eıt

1eu-rn|

"zltİ eflp <.ırpi53eqgll»

G5 Ei G: El Ea ıFa El

-uEJ.

'IJ

&awzg.

a.ıal,z1115tıl e5

-ul€İİl z

Ircp,aJ§

"IJOiil

-ninJi}plg e§eg u.ırzçş

'ıleıftq un5"ıns 4ıur,( 8 ,nsnilu -l}s Eul"ilp laıialulalrt elı 1J€EJoQ '1sdıaq dıa 5ş 'ısau-ılila5 uf,n5.ıos 'ıla;alzqnuı af,,r_44e,raş, o^ 1EqI}u JEJ{aü ,nJnp -n141 .3.ıotr41

Isa]In4tsg

,JoıtuIIIB ern]t€

ıseŞeloş J€Jşal

{ı,ııııunıı

IrII{IEnuİ) ]ua5op

uolşItJa{sY

Jla

0T6T -1a1:,l:_:

,Jo{nlo 606T

n ruga.ıŞg aA

'}i}t'!ic

Jo-drlı.i

4iü:oü,,,

806T

ılİrtztr?:

op,auBl{lnc ç06I

euğqeŞElox 806r

,"ro.{ıpa iş"ıa1

'.ro.(tlr5 ıle.ıeio r§ec

1ailTh[ :III 0Ğ6T

,(iruii

dş, eıuog ,apu§T^€pal uIJ€Irl€J?^ u€üli€g aI - 116I

ırğlıs epm§eıt,ş '.ıoı(lpa €Jn§i

'.ıo,(161pu1 e.(ıflz§e oqlnJ

',ıo.{rlr"ıt4r5 uapulŞilaf

_Ipije>{ _ı§Jap dılr.dus uep.relsrqe§ uadauıli5 e§oq 'uepuÇ -IpIIü{EJIq apuuazn qıfg4 uı(aı apgIIEI{ JBI 1a,(u.ınr{ aı 'Jo.({Iöos snqau uı?l

'ueprınŞnp1o J.Tltsqnur €J"iIEl€q4u

-,doüIs aI,{iu€IT uila,(114.ı§a111'11,ıŞıli§equTs

"ıor(rl§ı:q

uıu,adlqqr.1, }Iaqs1; ı06r

aııpŞr_ıl;ı9sago.ıd ğı{EJJac .ıo,(n1o

a.4,aueqlnş 7ç61

ı üElsls€

,.ıo.{n1o

'1§

epçieüI^a€ ed,?Ao4sol6 Ta6T

-uıi ,.roıİnp nsnqa]ü dourş aursiicer\I

-zp_{ uapu,ıq;ılıratrq ı;dıqqr;,

afIqq.IJ

(

-IqElIıİ şlegıfas 8?q 'ıIpE (aıtıJeH pla:tpuec) 7rsı ,v 'Jelloıı uEpIIIl (996T '9-§ 'gs zndoş 'niŞcın549

-Ed€ı{ Iın,JnN ezıg ,.ı6) <,TpIE:{ ?putuoz şau,ıaı desaq apqqİğq TuEAJü z.BIü5uI "JnN ıuuu.ı§Lıp uurlröleq

-l}?l oA J€II1}a

-ap nE 'ıo.ı{;,p€ €tJrsİ]ü ';od;u.ıil.ıaı uizi aliq aul§aulu9p ap.ıM epur§uırg e,(uilg lciı.lJig,"ıo,{ıiıırıl§ui4ear rıapıı]s

-orıqu§ }a§ed}§ aA 'JcdI[iIEJEd a.da§;lq IZBJ}}! unıJnN "z -i}İ ü,zlü!s4aca,{;ıu3ç;95 oli asrril4 ğp EpuIJJ€z 1Ees 1J9p 1ıu;;,l ng'Jlp.llullıİ: aul§ldese ulla4alrİjauİ znunpnal}A ,.ıo.dı:le {IB4 a:ı Jiı{az &apzTu1irıa1€üi t lzls n)iunÖ ,zp]s -üıaoaulq eun.ındga Eıtiteiüo?I tıapa Ja4aJEq a:(,aarıalsgy Ep cuejL 'z;JıIs4acapi5 aziupaa aI} Eq€JE .ı.rq ıledu4 a.r er:-ı:Şop ieueş 'uıŞeoe.ıuşı5 çprıı;§ Izi§» :.ıoz(i.raı .ılua dç,ıı§eö edepo ;3q iı-Io}j{oçi ,;oı(lpf ede.ro e§e4 puu iziJe:{nuI ll;quelsi 'aıuos uç,E 1.ı96 ,.ıod1l4aq ğjazıl JnN rzi?l,.ıel.ıo,{1pasdeı{ aunŞnlgül

-a3

aoıuiipaüi.ı,a§ ededqas

_IuTsa1

Iı!üaıEz turpe LırıpE unlmsnpJç 4;ınş 'e,{,e-ıo4sotrç

zŞe"rl4ag aı "ıai,ıo.{ıpa JI4Ağ? yEJğ§€q lui^a un;nN t}zltJ ıelı5leı46g ,;oı(rlrle uapu]!}ilouI ese6 iluı31,1 ,.ıo,t : (iııe6a"rac) ıuıı{e urz(e16 ,eç1

.rp

'aJ.IzB^ .ılq u151 }i€",İ-[IBzEri tzİ-LrlElı€p 4ı;ıııel4iie al,tgq ıre\ılez ue,IIıEz ruueinS]in.ıı ?3lıtJ*ri aı 15aas ziı;ırıEipei -{Bs apzlııI1.ıeiqlıa4 i§JE:l €ui;EiEjlJ3q ur.lı?luElo §lrı§ı;a aı(aqalıauı nq vpzıııaıle,&,eı1 3-eıu;l5r a^ Jlijj{ "',ınlıio5

I}aıJIziıt a1oII$I uIuıEzQJ apJalaJa4ezllru uelrdıa,t unslo ai

-,u!tEls 'tmsio al,upıa5lÖ» : JodII{ıÖe e1,(13ıas a,a, rsdı:s 4ua§*l8uaş l€üiax Jnsnr1 'JoJd iue4§eg 1a,tag 'rurs -LıE§Eq 14ep.reltuı§nrıo]i al.ullEl§ aa ul;ıa5l§'IuTlarrızğq unıJnN €zıu

-ilİ{ol snu gq!.ıeg, ,"ril§rıııtsUlzBl{ JnN ğzltİ '"rğ Julülaıu ,.ıı:l;ro"{rde,{ _ı:(apaqe uiueur§elut nq ualTpa pqe4 ueud,g -nru {1I ?,u[pts l}olullüinH IsllcaJ^[ ]aIlTr\I )il}JÇna a]tT4lnI]

'dll§lpQE acuç,'e1,(pa-{aq sEI{qEJn,JI apgle4AoJ ur.u€l -speS;:g u€Imlnq Ep€.Io ,Jeijotrıp;E apulleq 1afeq ;tq

(.ü{osaqac) 1En,{ 11V 1e;aua8 oA Jlıi{ €zlt1 'JC[ epuğrlue>1 -§€q 4 (4ue3.ırEua,1) 1ErıIaX şns;r;1 'aul;iazu ]i3A3p ulJE1 -snu (,q,^ 'r§ıa,ıcg nuQ-tıI ,I ,IszrijluEiJn{ u3p,I3trTüalu,:g ul,uEzox a/\ :lldez u3p;roITIIauJE uIlsJEx 'uıl4g 69 :ıÜ -IurIE uapJolluauıjg ur,§ru.ı.eşr;ıe5 0z6T 1i]ir(g 08) uaJo,8 -1p15 4e.ıe1o s€qqtJn1^i

"iuEülEg

pel§ı§r6 'rüE{Eg u4TTŞg IIII}I :ilT uiriılaLu!,4i}H E;Et ,I§IuEiuıdE,t eurle.(ıaq l§Edls 'tip" (!]zi_]rÇ .ılep uluiqe?ı4 J€I.IrlT 3A la-itIJJnH) 616T

-5I 'nplg 1rsru 'npŞolı 1ıs3u

(,ap T96I '9I-TT 5s epursrfes nc,Jn sr? ı:rrırs35;ap

,ıs,a"ır ıın>{.jto Islze( uIEJ.8oJd .ıaŞap eiu441p 4o5 iı"ş) -r.lIı:rzety IIr Tlauıgla § }- ]i]J:r& ul u, 3,d ı4J11,1 )' ıu ;ruı;,ı,Ec;4 ısetrq; üap1uart urı,a,(pl;ıng,) Im,"InN EzlE tI€I

,.ıil§ruılrleldo1 zuruuelur.(ef ;ırueiur.de,{ Josa ns ,ııpılzei. €?d€]t4 nq 'r§rle uEJE4 l,Ee;aq uapouIa}il{Elu aA 6cieq 4r1,(e 8 'Jalacua{§I r,relı4rlde,d apunŞnl

iJa){sv r{aJaJRTq

ulnzü:

}IatsY 106T tıIIsEx lz

,.ıo,(ır15 au.Iqa}üla]t

Iu]IsIpEpI ar(TqqiJ q68I

'.ic,(liE4 apuTJlsa:} dndn>p rrı;rultze,{

.ıll§ u3,1euıa;4 r{rruEN 'apulsipup1 a.{]qqrü (; )

a.,.

168T

(,"ııi§ruşiııelrpıteg uop.ıalq;.ıE} Tılı;p u I.i -qgzvi, uııelıezei..ıa.Ş3p aı zısly) '.ıodılu 4e,ıe1o ıptfo:

-şE,T,

,(apER

l]p €Juo§ 'Joltl)I,ğ.} apefıqqi1 ruİpE lnN ,tszlıJ lpe 1lsv ,a-aDgEi uei]ulreilnŞoi1l;ıe7 6arıue'pnruqelç uepuutllnjc, -ut€lütr I§EqEa 'npŞop el,douış 6131 solsnŞy 6g

üıe>1§"

flaz,p.

üTŞIuı(

-E.İadc

pPçquuuıuz uı}.ınN azıır

Ll -i

1928 Aynı zamanda Sağlık Bakanı olarak, Lozan Konferansında İkirrci Murahhas oiıışu. Lczan'da başari_ lı çalışmasr. Lozııı Cönüşti (24 ?emrauz 1ü23 ten sonra). İlıinci Miliet Meciislne geae §inoiı'taı: ::ne,lj'L].c se-

çllmesi.

Tıp Fakültesd Dr. Rrza ]\iur'a fahıi nl veriyor.

p::,ofesör

ilnvanı-

|g24 _ ]-g2ö t2 Ciltii;i TÜRK TAİiİHi adlr nin (Maarif Vekdleti) yayınr oiarelı çrkışı.

ese,ıi-

19i6 Paris'e gıidişi, !]iirkbj]lnr ve çeııirierie rığrışmas1.

İ§

= ,,'

,,;,i1::,::],'i:'ai.

'::,] : ' ili:"_

,::,,,i

l , j]

", i':',,.!,

::| , ı. ,,], ,]':ı,:",, ..ı|:ıı1.,.,;;;1,;;.,1i1.-';,4.,ıi1

; ii T

1926 _ 1938 Paris ve İskenderiye'de ]iahyor. ('Tür-ı.bilrik Revüsü) e-dı altıııda 8 ciltli]< dergi Jya},ınllyor. Eir krsmr !"'ransrzca. 8 ııcı ci\t 72O sayfalık (i{arr::k Ke-

mal) adlı değerli 1930

eseridir,.

1931 i..eyden şehrinde top}anan müstcşril<,

ler kongresinde, Resit Saff e'ı'le h,irlii,;te

sil ediyorlar.

1-.i.iu,kiye-;i tcr:ı*

1938 Tiirkiye'ye dönüya:,. Soyacir olare.k (Nui)ii ahyor. 1941 Düşmanlarr hücuma geçiyor. ilıza cumlara Cevapiar) broşürünü yayrniryor.

Nur

(Hü-

8 Mayrs 7942 Pııza Nur'un yaylnlanan son eseriinin çrkışı (Türkçü, ilrni, edeb1 haftalık Taıırıdaği dergisi" 18 sayı çıkryor. (18 sayı Eyli-il 1942). 8 Eylül 1942 gece 0.20 de ölüycır, Lozan

Mrreiıedesi!-r,alo

Erızg

Nıır'uı Hizmgti

Şüphesiz Lozan muahedesindo emeğ.i ençok geçenleııin iük srralarrnda yer alan Dr. }irza Nrır'dı-ır. Lozın dönüşü İsmet Paşa,, lfürlıiye Eüyiik Millet Meclis;nde heyecanlı bir konuşma yapmrş ve şöyie demişti : <<Iroyet-l üftıı:ahlıasrrnrz i<i,

tıeıı oırrrn rniırgayiiiya,-

katin riyaseti iEe mütıatıi idi:u. I{ükfırnetirnig ı,e !,ğeelisimiz tarafından itina, iie i:. iihap oiıınrnuş'r.ır. §iziş huzurunuzda ve mjJlet!ır mııvaeelıesinde ve mrı,;acelre-i

öIemde, muharebe rneyile"rııııı!ı. tıir askeı: gitıi gece giimdiiz samimi lıir hiss-t va,zlfe iie çairşmış, hen g6rna, ııriişki!6,ta galetıe için matltli ve rna,neş,i iıiiiürı }<alıiliyetleri-

6,zade claıalı sırf vatanın teı,tli ettiği vazifeyi ifa etınelı için lıezl-i viicut etmiş Ireyetl ]lğurahhasa aıfuadaşlarıını ligaıı-ı hüımette yadederlm (aIk{ş!ar). Oiinyarıın heryeı:intie

ni sarfetıniş ve şaiısi her tüıiii eudişed*ı

birçok muahedat yapa yapa ya,inrz llimtlo deği.}, tecrübeleri sayesinde de rniiüıim bir rnet kl kazanaıı rnütaEraş§rsla,rla bizim miitah-assrs an:ırrg ve ınti§a-virlerişniz lrarşr ka,rşıya geldiler. Fenni vç ilrııi şıazartlan dahi dla:şiinülecek olrrrsa brr aSr bir ııazife idi. P.{ırrahhas elarak vazifo a.lmrş olın E[asan ts*:_vi-ki kenc'lişifiden pelı çclı istlfade ettim ve samimi miiza}ı.eı:et gördii,rn-ve i;iğFıaş§a muTaiıires olarak berabeı çaiıştı&rri T)oktoı: iirza Nur Beyi kemal-i tevldıle yadetnek tsterlm. (alloştar)-

§ ğ

'';§i:İi::.,'ria':,:,,.. .,,,

u*§.

_€

, .;1;1;,,_,,.,;:,İ| ı;,:,,,,:,.,:.,ğ.'

i:-::.]

§-ş

....,.*.,,,,."*r..,.r5

-i

',.j.ıri

*"rhurnun ıbrı"wı;şa{).w().@()'w{r,@()şEşoGü9()€

§;

_ -l

Arkadaşlaı:!" Ğfinagüıı testra* athnda ya,lııız iltrn ve l,uliuf ve tecrtiho k6,fi değititir. Fo-ızkaiide bir ınetaı not-i 6,sap lhzrmrtrrr. Irakikaten iıir (idea,t)e hı'op66 1Ş zırndır" Feşkali,de bir faragat-i nefis hissiyle yekdiğe, rino eklenrnek ve yokdiğeırlne samlrni blr rnüzaiıeret gösterıııek 16arrnfur" .{rkailaşlarrrnda,n ve bilhaşşa, R,ıza Nllı: Eeyıleıı fıunır görclii:ı:r" Doktc:: F+aza Nilf Bey, Tiirk Eieyet-l 116uıahhaşsasr içind+ başIıea ırreclgr-ı muvaffa,

kiyoi

otrrnuşt-ınr. itrğitrle4e

(23 ,&ğtıstos 1339 (i9PB).

buııu sö5Ğenoek

va,zlfe,mdir,ı>

fsnaet (ğnöni!) daha sonra, yurt hiz:"netinde Dr. Rı-

za Nııı:'a

z<Il{ahı:eci

d_uy,"ılan

ihtıiyaeı şu telgrafla

da. Iıeiirtmişti:

: Ankara. Tarihü : 4 Teşnnisaııi 39 (1923).

§incxı Me!ıustr mutıteı:eın doa(tcr Rrza Nııı Boyeferıdi Eğazretlerino, Oum}ıu;:iyotiıı terakklst ve vatanın eXa,]ıilen ve laariceaı şalöiıe ı;e iti!6,sr Doktor Rıza 1§ur

gibi n6,ffr evldii-ı vat*ciüa istina-drıla rniifteldıdir, Bu kAııaat!,r* ğ,ozarı'tia ve F{eyet-! Vekiio de arkadaşIrSrnız ze-ıııa cınülar! daiıa ızi;ıarle sağiarn ve sa-ria!ıaldir. ltrğezurıiyetiniz Ea,ina.ııtıılı! }ritaırıgra wıııetazıyrrn. i}aima rnuı'ı_a..tıtıet ve ı,niiqalaeretiırlao ara-r ğlafiyaç ederlrri, bilha§sa gözlerirıiaden öperlm. <<İsme*>> Reşit Saffet (Ata-,bineıı) Eıza

Nı_a:i,-rn Lozan'daki

<<toge,c! ıniizakerg, hizn:eti }ıakkrnda ş"u-ınnarı ieı:indo §,tirk teglni ea kırwet!-i şekildo müdaf,a,a edon şyırıra,hiraşrnırg Erza N'uı'dur.>> <<trozan Konieransrnda E3,ıza Nud*yı eck tıüyiik vo kat'i rolü olınuştı:ır»> (R,eştt §affet Eey iüe lıtr rniitrAka,t, konırşaır İhsaa KoloğIu, Al-

söylüyor :

tııı !şrk (derg{şt),

şa"8.}

(Devamı §a},fa 30. da)

§§§§ş

i.§ıE( ).*()€()<E().*()il}(){*D()§()@i.İ'şi,üDo,-ü)A$.-t)E»(ı$*ıir-.o_>,_n ğ

ş ğ

şü i' T Ü

ı_i.€-iŞ)..Ş

fr i, fi,

ü.İ

fi Ş,

.§.:e;..1,)i:o)jie)ii(.)i(ş)ii<n))i§»i<

EraN

*zıu

))]((ğ)ii(.)]3)iic.:)(*)i{+)ie)ii<+.)iıo)"i(e)l

H':J,ffi"ffiitrH,i,:y9 pJnff '""]oo

fi }EıTEE iii

,uq}ınz ıunlç "ueq 'uınlod uıpaq Jnpng '{alip T{apunq-,,i

İ, ,;r

ü ü ;;

*,"Hx,*:ffi:ş r*,ü*H

;..;

ı[e§çp

'Ü

# fl

§ ,rlauı§4q ,i:

,*J-H;HJJ§ ş

H :la*:a on n u3**4.r§ fi # .xğ Ş; .al,i*g tr #

ü fi

ü§+41 8,x

ü ü E 8

,"Iaea upia.E

p ij !4 ,3

.IIıT§aJ,II I4sIT§aı{ .epun.ı.an unuç 'u.ıIsaıaq JnilauıIg uılı 4.ıqi apzğ ;zeuraldeu uıEpB aldgg .ııg

.zaıuolŞa

il 8 Ş fr -;, W f: $

;T*H,H*ffiŞtİ*iT$ ''r Ü aş $ W

r tr

"#ö

fr ffi ?r #r 'r.Ş, 'ü"

ruaq z{a§

aşH'*nJ ;ur;dud

Fad.ıaq.u-T?ff^;'trna.ffi;}h, 'ı,ııq 5ıq

Tş**

gşap uı5ı

.,uaplmzo unuo u:T§elt

tr ',E, l ',2

ulTpuex

'turpue;1

"oniin;ff,H"Hffi"f,,T'ffff* *nprqn

lacr'; acru ureq 'un.8.ıns 'utpuz ,uIIpJpIq

i tr itr

ıolınuo{ 'un+nq *r_pr"i-*,rğ ,1H;ilh:tf;:Hr""-,ff}ış

,,H,n:*ffffi,;T,";Tffi,§,,T;,,H,Jfuj

' Ş',iu 's

.toi ynŞıüp**İJ'*Çnpulun^ :da§ iulŞllpulpıo uo

ı §

)iı(ğ§]ieı.ic):..+:"

j ]:::::;r

1 Ü

İ ğ ğ

'Şİu

irnrl0

ü.l

Z'l-i

-]I€ıul"i -lİo§ ü? 'spEI.Ia l ""rn:i

iıg

-1Şg5u;I

uaua.ı§r_ı

ğuJ§I1"5

$§?

luilI

a.l

'>fi:

"i 1

qI".{"Z

-Iqgpa

uğlülPJ

-ap . ıg!İjaI uap,!: 'llEll]_:

;aIüiJi

-ğllğ€

-aJ

-iTut !iı

-.ra.t

İ İ

ş.rffi

_E^ :::

aı dt: -llplo i

ıl4"

İ Ş

-apa

İ ğ Ş

tr f

€:.ö)..lşğ

-{nş+j

ğ ğ

,JTpüİsş

ş a

-J,ğ:İ a

'aJEp!

_§Jn:L

lq€ğ@

ü l

?; ff

$ü ,t": Ü 8 ğ fl

.. fl

{*FIJRT, tr ğ

urı5rpplu.ıe.{;r11t

'I6»(eYCIx,e):i<o).(§)):(o)-ii(a))

,ı,ılşa2,2dş"şf"f.,,x;ş:§s§$Ş§şoşşşsş\§sş}$€§§ D()ş()'ĞOtA()ffl)@(}§ğbi)r*.()ffi}{)ffi()*ı;ş-()"@r(Jt$i]1(}ü:}:ja;i,:,j€j§şj!,.

"}§nul

"Jas3 -oar-r:

şJı:-,-

,e,ş..ıeştıffir<ı<aİ,

-§p{Jl

öNüNç tr}r.llız*NIJ8,«TürkblukReviisü»adlı,kendlegorlerl,incoleınelorlvema,lralo. katıarrk dergilerinln a,ltrgısııl tamar **". l"vi, bokrmlnılan haylrsa;nsı, 2E sayfa}ıiı Fııaıısrzca bötiimii bıı ıııen Nıııırrk Kem6,i,e *yrrmlştır, Deıglntn nürıtlrşında,zzflgaytaı,ııi,t,ytiı.ni.eserdiı.I{a,mrkl(eınö.lhaktilnııayazr'lanşerle. rlnengüzelive<leğeıılisloıı-..ıü,rı}<ıtap,nekadaryazıkki,eslüiharftedir.YaniTttrk pek milmkiiııı ileğlliltr, lerlnden meydana

gerıçlerinin brı mua,zzam eserılen gıd,a,larırrıatarr

Aşa$ila,eserln,Doktorun,önsiizkoümeşiyerineöniiııçüyekulla"ndınbaşlangıç biiliirnijmütami.ıfrıonverlyrıruz.Aynca,eserdenkiiçiikbtrparça'damüteaHpsayİalardafur.

1926 yılındanberi Namrk llemal iüe uğfaşmaktayım. Zamanrna güneşlik etmüş olan Namrk K,emal'ın duran divanrnr, basılmış ve basllınamlş di-

basılmayıp

bulduğumu sağer şiirlerini topladım. Bütün şiirlerini tetkik etsuret,lyle nlyorum. Bunlarr tahlil ve terkip tet, mrüteviyatını tim. Bütün nesir eserlerini de bu,lup hlısu_ kik ve hu16"salarrnr kaydettiın, ITakaleleı"indef, §İ mektuplarindan ve lesnri talrrirı|rndan niiİüı-neler top, de koydum. Bu suretle bütürı eser,]erini bll lritapia yazılmrus e§_ l,ı:;-kkrndı" İ{e,m§tr Namrk lamlş otuyorum. göfdiiğümü ki,ırrlleıı Cı kitaplaıı ki ve yeni makale ve sanryorltm, Bunlan da hulösa ve kritiii e"Çm, "İercümei

halini, eserılerinin münderecatr, kıyrneti vesaire hakklrlda mütalealar da i]Ave ettim, Eldelri bütün fotografları lıozuktrır. Hakikıi fotografrnr da tıulclum ve bı; fo_ tografrn etrafrrıa kencli elimle şiirler yazrp üçüncü say, fadaki tabloyıı, vücude getirdim, Brından m,aksadrm herkese evleıinde bulrııdurmak için lieırıatr'rn hakiki resmini vermektir. Bunu kitaptan çıkanp çerçeveletir, ler, ağrandismaf da yaptlrabilirler, İsteyen salönunun drvarına asar, isteyen yazl masaslna kor, İ erde boya,iı bir resmini de neşretmek niyetindeyim, Nitekim bll

maksatiarla ewelce ibnl Sina"nın boyalı b,ir resınini Türk Tarihi'nde neşretmiştıim, Hatt6, masalarrn üsttine konmak üzel,e bir küçük heykelini de yaptırmak fikrirıdeydim. Türk evlerindeki, gençlerindeki ve her tarafa yayılmış fotografa Naınık Kernal'in fotografr denemez, Daha dün ölmüş bir Türk büyüğüniin fotografrnrn bu halde olması, }I:ımrk l(oına,! diye böyle iıir resme 1ıüryi_ met gösi,erilmesl doğı:r:-s,ı yürek acrsr ve ıyrpilr, Ve eştirne onrri] millete can y€ dirlik verici tesirini ebedi mek için şiir ve nesirlerinden birer tanesini de s,,de Türkçeye çevirdim. Brınçlan böyle çocuklara bun]ar ezberletilsin.

Bu büyük ada-mriı bu suretle herşeyi toplu olarak bu eser vücude ge}d-i. Böyle bir eser milletimiz iEin bir ,ihtiyaçtı. Bu ihliyacı giderdim.

Bu eser için epeyce zahmete katlandrm, Ömrtlm10

veröm, Seden, rahattan, gurbette cebimdeki paradan bebi şunlardır. 1 Türk hayatında birıinc{ derecede ehemmiyet-

bir te bir merhale olan Namılı Kemal büyiik üstündür, zekedarl Hem çok çalrşkandrr. Çalrşkanlrk Bu iki büyük meziyeti nefsinde toplamıştrr, Biiyleleı,i ona sevmek ve onlara, hürmet lf,zımdır, Bu eser benim zek"6dır,

sevgimin eseri ve hürmetİür,

ve fa,, 2 _ Namü Kom,al büyük bir namus, ahtek borçyöğünmek fazi\ete ah16,ka, zilet igesidir. Namusa, namuonun ve şahsında tur. Bu eserle Namrk Komal'e sa, ah16,ka, farlieİ,e yöğürrliyonım, Hürriyet, vatan, milliyet m6:ıA ve aşklarını; 3 meyanda modernleşmek zaı,uretini Türk milletine ve o minnettarbu eser Bu öğretti, Kema,l bana da Narnrk

lrğın şükranrdrr. vatan, milliyet, nalnus uğn$da çegurbeti, sürken, mahıırmiyetlere katlanan, her belA,yı, timfedaka,rlık eden, kabul günü, ziildanı, hattd. ölümü elinden her biri sali o]an birine o mil}etin fertlerinden geldiği hizmeti yapmaya borçludur, Bu eser benim ona bu borcu ödeyişimdir. 4,

:İ

* Hürriyet,

Mitletler, büyüklerıine hüırnet etmesinl bilmeUdir, Bu hürmettir }ri o mitlete yeniden birtakım büyük

adamlar yetıiştirir. Bu hürmetin en iyi şek]i kitaptır, Bir büyük adamın hayatını güzel ve olduğu gibi tasvir eden bir kitap o büyük adamı milletirı gençterine öraıek yapar. Ğençüer onü taklide çalişırlar, Bu da onlafln yine ara.srndan büyük aclamiar yetiştirir, Btuıdan da mitlet k6,r eder.

Bu eserle Na,mık Kena.t'i yeniden sağlarnladım ve daha iyi yaşattrm. Şanrnı flrızadan, ve kat'i surette, kurtanp ebedileştirdim Tiirk gençliğine de model verom. ny Ti.irk genci| Eir Namrk Kema,l üdealin olsuıı Bıza NIIR Pa,ır6 1901

ıı;,,f

ılaqıc

,JlpzIğaiıei it1

1=rr.ıl;5ş üirİri.il}_:

-1jtüiliY ..iI]İIİ]ll;ı-ıua.rrıı5 .jEpJJirilzil ]o]iEiaJ,-.,\, ]ail

-An]i Jnq İii{ unuo 'JlpjEA IluİJoLu 3A apEJI .IIq ıi3]r|]i -aÖ ,JTp]I1appı§ 1o.4eS I4giI{17 .ı]p -IqTI{Es

JaIızEJ aA

lrrız1. .JIpirI]şıu ıiad Jiq ıa§}ii.ıd l€ril3],I

H_E1I{E

'JIJ§Iru;a urncnq allappı3

.l1}ü

'a.{a^(rq;ıs1

iqapa 'Jewıi5i

IIJ!'1J ..ılppa,{ıq"ıei IEnı"x

.ıgpzısaqdl§ ';ırpısrepa;i uE]E JTq

{1.1iı:rhI

LBğua3ş r{Iıuğ1{

lğrtn11od'şllicalezr5'dnl4aur jale4€uı'c"ıledi1'a,fçş {aııuaı rq§e

.zruIsJaparil{!_1I{

1a,tı.r

EüIŞ]pBurlo JnS .JIpreIsJİ]

§lura;ı4çı}t €}1PH

urirle.,{eg ,,rıpup

,ıIaJEz .JIp,I?uıcN ,ITuI

-as

uIı{üIEqlq al]aJlls 'STur}a

.JIp <IsBqğq ?a{

ng .ırl§luılrq ap

lnqeı{ aIIq

rursarü:}aJq.rrs

al1q, I.{€ute§ğd

1af,ıu-ın"ıqıaru

apul5l

aı 4nlins4o.{ 'uepulz uıöi ıelung

..ır;§:::

-alŞe aaırn"rıug ul]lnq uIöI uEJgA aır :-i üapzn,( ]ai|!uı ,JıpJ€A u}4 JIq zauıu.o§ Epuo 1§ığ{ uŞnişnıeşlep '3Şı]-

-zl}f p{l'aŞEica;ıa,ı.eltp'eŞılzis4eq ."pepq]lsT .aürlnz

'JIpıIEuIex ue,{elı§e euo ualı€-._;.

I!I.Iıpt!]"

E.IEiztS}i3Ir{Y

"p -JEA §Jap JIq JlEp EslıuıEu 'alalıze;i 'erçlqe apulJasa JaH ,JIl§TruJo,\ JaIsJap >1n.{nq J§EI(IS auIJaIIIliI

.JIl§IuI1o Bpa.+ aA gleı ,uun,ıŞrı ?€IiTru i)p ıul.(o§ Joq 'IJEI{EJ 'IJaII>iAauI 'r_ıun.ıu-ıo 'IIŞ3p nq zfij|te1-_ ,Jll§TIıIJaA aul?gilru {JnJr İulsgqap €p o ğrrıııaa Eı{ap ı?uo JaJpnx .;TpIIül?q a1.{iuıerue1 IuE;I3ı{T ng ,Jn}snu;

-]n] lH^ail uJBJIlqI "rrq zrs§a ııE.{Eirılo dıseu a.{asuın1 epulsEJilgt{'apuçılug8 uIuIlaIITuİ 4;ın; a1,{1.ıallşulz]q llq 1ı1

,JiJğİ{.EuEi

{t-ıüi gIöi uııuo ;utsdaq E§.IEıı E}.tsEA au .jal{ '4ılıi4çl,qe -ErI luBluoJ '.ılsau '.ırl§ '§ıu:deı( u151

-JnI{ a^ 1aIIıE tlrc??A auualllsau 4.ır_ı;, '4euı,ıeJJn{ r]ai

-I$[ 'IİIEI€A p(a§ .ıa11

Jtsp"t Imuo ullElu"ls.ıe

_aa

JIq }iauJa '1ıŞap uesu3 JIq o zlu€sJ€4eq

-uufp8 JIq IuIJı?p aiflüi§? o^ I§61€ uEJ€^ ı;aiaJJaz un} -ng ,JIpuEle^ ıp.(eq 'iŞıçıea 'nqnJ unlnq unuo .,I11p

-nounctıq §Eülniu 'zeıaql{" 'uılatu '.ınsac 'ueuıe.rqe4 'nl"irr -n§ elsnsnq Jaı{ aA alşil,ıaa.raduel€A 1tuıa]I üIrulır1{ ,JIpaIdo

-BN eürcIlnuı 'o es"re,ı, uıupe JIq ;Şaao.{aisoq JoüuIttI aprrnluo.8'rŞacalrq eqı:q'ıŞaca,ras ğiiIsEc.II,Jıtie1 uıunı; -Iuı r1.ı1'r;1 '.ırl§rıuelŞe a,{nznp Jlq oA .:ııl§ru§rp5 }J?JE]!.ı uunŞn1loı1 lulsaila{ '3uı§ıp ıurrıeı ul5ı 1ai111,11 .Jü§nlü -Ipa^ €p ıJElpE «t§EEpğJ +ai11ilı .Iı]ur6]{ 1,ı;pa;:» epuılefer1 .Jp§Iüüatulçuıg-8

Et{€p 3ğo ual€z apasıul}i 5:q zçuaı1 riri -4üItspal ışepun1o,{ ySE l-ıq '4§e nq Ir,lEIJ.To ".ı;pT"poJ ,|:ıi {ryinq 'ıEliepa;ı §ıırrdtzt ]iEJE,(ltp zği{ jlq JğEI1 'işıas oı '.rll§ıruaruuop

LI"Iimq 6 l?ise u"prı]l{od 1erlu; '§ırule:1 opJaiJaqJn8'§ıuırla5 JotEJas,]aJn.ıEz'§n,.ulnıns'*rıırlr;.ı: EJElu?puIz Ep u€pung ..ıı-ıı§prr:"rp4s4d i:ale ı§,izş a;;1 '§rıueuıılıoı1 örri 3punJŞn ]allirıı aA rti?;ıjA

-1lqo]§.r.üuı

-_lJJrj,ı{)>

ı,{aırırya5 lJ€irmq

nq 'ı:alaıŞg auqoilıru {JIIJ IuIJoIarıIIIaüi }a1lltu aA uE::: '1e,il,r;ınq uaJEz .Jnpun4§oc 4ad aA iulluıEs 3a",{e-3 ei-: nq [ğuıa]4 ılIureN ,JnplJE uapJalza;e"8 rrnlnq rlSe :.:,

_-ılq

1:1 alı,(g uıag '"ırl§.liuaıuilq aı §rurauiun§*p 1Eapr 'Iei-_:; 'da§ JIq z>l§eq ııepunq epe,{unq .JlpIEpaJ ;rq §iiui:-: uElE^ .JIpJE^ üISE a^ loa^as JIq zi:-s-

a?a)iEIaJ JaI{ uTöI

a^ Irieualnuleu '4iinlün§ 'ııl,ınn§ aJallitu ee uele^r ,a-.-_lJJnrl ?puo '.ıip:rarr*ıaduelea 4n,(nq 'Ira.uo!{ {Iuğ§

'Jlpuı?pe rin,{nq nq ue,(o4 ;1eq JTq J.In;:: Iurqglı{ul 1a^(ıur_iız aa §nun§np 'r.ıeidçlrıluı JEurIl5ı ,I.-: -eldglı4ui }o.(LıJnI{ !-.iapzlq 'ts€In11 ..ııl§ııula8 apncn_! ;-

-ıiue;ırzr,i. ırnuo doq "ıeldçp§luı aa .ralşllrua,{ 'Igtilqı uı-. JğpEüi şlülE^ nq ualJI]lBA o rIIs€H .JIpİpEcT unuo apziq :,. -IqEl o{IilTrü 1-ia,(ıuıi:iElş .,ııp,ıai§ıuı§ıia,( eı .ıel§ıu:le +_,-

-rq,İo1 ğTütiJaiJa§a ul.I.?.tao]{ qIIIİğN ep 1sdaq uı.ıelııtc:.l 11a.{gnquın3'JIpT.Iasa ul.tr€ulaş qruI€N ap 1a.{r.rnqrıı:_: uEIo n§nJA€.( a^ Isacrlou una,(ıln,ı§auı ı{ JlpaiJaJns ı]. auı;1 ,.ınl§nruunIo ugl_. 1a.(qn,r§au ali ıı-ıeztui Jlq ]ad€ql_t ,"ınl§nıupp a11 uı>1 ı§;ıe4 EpEpqI}sI apa.{es nq '§numıio = -IJaiJasa rmuo Jlz15 11zpE lııt znJo {IT5ua{) ."rrl§rıuel.rize---

ıızlızei. unuo 'ue.rrsequnru ğ]leq 'ap

-m.pqv '"ınl§nuı1o TJisal {o5 uııJluIaI€{

TuIiIEr{ ulıpilrrEq uI,It u&r],{ qrığE

apulilel{ ul.ulzguıpqv ..ırl§rru§rle5 ap IilJiIq iql8

! -*

_nlo ]auIzpl aldlu.ıale:1 e?§nsnI{ nq '§ruı;i5 auı;alladıu;

_ac 1gITlr{I '§ıuı§r"ze4 €uIJ€.{EtJ ıurueureg ..ııpı5dç3se.{1s -ı4uT a^ IciglTltiT ']]ppacr_}uı 'ııeqilılod IırEIal{ qıulgN

t€p

,0g

-lv';1iş, +Eğa,aE) . İrE}lllE-di].i

İrcpa ğa, -a.ro)i,J21.

!4,sptuE2 *§ğT$Eq

-İıİü ,ğ -nEag{

ZütiL§il:

rı§

,Ji}L ,Ex

ğnı{

ti{uz}E_!

--{ag ı :

|J§lul].i

-Ig'JG

<(,İEplrlal "€j:J:i]:\n]

şJi}&'j gzI,E €s

ı,aJaqez *aştp4a

.gI la.u Jı4ouI uİEI! zII

ıDoG

til ç

o ö

"JIPEPUISSJE

T"ıaı}rge§ 4çıtnq ua uIutdur.ıp g]ltı.i 'ııi.Iolüi.rp. .;iıp.rıeS JIq iilaJpn)l 4ad 'JTpJIE§ .ırq uele§e.{ aA uEl(E§E,,{ uEca-i -aq 1ıpa§ 'niqn;ı :iasıliıf 1euroy ıiıuığN .J€:ı, IüI>IEH .Joj -rp «.ıgpr.ılz§ ılp.{nq us ,IıTuipBA o Jl{ı]A ıalpzaf, EpuizJ-e+

E E o * §İ

>i;e§» : ap JğzaN uuııı,(oplş ür!üia?IN. ."rrprszur1o iıızi dgiı4ui ajl :alIuErrT€JriE)i 'sntugıı ']aliııu .üırJE^ '1odır,ınu Ep IJ§E.{ zr"{foıııııpg .,ıip"rıu§ ;ıti :inf,nq 1aaıa uapdaiJeiI 'EuıE JIpıqIu€s j"i.il:Jts a^ Ja"{Izaru ılırf,nq 4oöşai

ğ A

eqep '.ıar..ıadrre;ı;.ı 4n,tiıq 'dıpa 4n-{nq o iJlnqitIi ..Io.i -ro «;.ııpl.ıŞap ;re§ ;ıq ıiçi11g» : ,ırıdrruolsı }iöüiap ;IE:a Euo aIIq ŞeşJ uıaırlg trlŞo ı4 nS iqIJE§ü .J13I.IıuE4§I:{ u"p

ğ ğ

A ffi

-uo Elopg Iıi]]€ J Is .ııeğ .§nuı1o 1app alfgq asuapJN ..ıaj -;ap .raıraduziea 4n.{nq 'dlpa >1nrtnq aııEıu6l{ üirıIluj{ JEi ızeİ. apzıg.rrp,ııe§ ;ic{ üil!(nq .treuıa3ş

-\IEZBİ.

ğt

ş ğ

tI{§ı3j{

İDtıJşX

>İ

şv

§tİJ?üa{

3 g

fuoı

L -!

-_l

Namrk Iignai müceddittir. F'ikirde, zdhniyette, şİ; irde, edetıiyatta, idıre ı,e si:r.a.qett-e, içtimatyatta yenidir .;e yenİliküer yapinıştir:. Türk millebini uyandlran Naını}r i(ernai'dır. Türkler derin bir uykuya yatmış]ardr. Na.rnık Koma,l brr müil]eti oıııuzlarrndan tutup öy-

le sarsmrş ve ayağa kaldrrmrştır ki büt,ün b,ugünkü uyanrkirğımız da}ı_i hep o günkü şa.rsmadandrr. !-lkiide njcedditti. Çünkü -Evrupa fikirlerinii T'iirk milletine kesjf bir surette o vermiştir. Zihniyette müceddittir. Çüntr(ü esği zihniyeti kökünden sökmeye hümmalı 'nir gayretle savaşmlş, garp zihniyetini Tiirk müneı,ver]erinin kaf asına yerleştirmiştir. Namrk l(eına,l ideaiissttir. ,Öiünceye kadar bir idea1 peşinde koşmuş, ideai dçin yaşamlş, ideai için ölmüştür. Bu ideal, Türk millet ve vatanınrn kurtulmasl. refahr

saadetidtr.

Na,m* Kerııal 5,limdir. Ee,vela şarlan lisafu, huku.kı-ı, tarihi, dini, ilh... bütün ilimlertni; sonra da Avrııpada ve oradan avdetinde asrl 1[imleri tahsil etrniştİr, I(oınaJ'in makaleleri okı-ınCuğu vaki'ı on;-ü Arap ve Acem diline, ede,lıİyatına, deıirı nir vukufu, _4arap ve Acem şairlerıindn çcğrlnri ci;ı,1*ığu., avt,upaİ lıe asri itimlerde ve eddbiyatta geniş rnalıirnatı oiduğıı derhal görülür ve yine görülür ki €ski 1:e yeni, şark ve garba dair pek çok şey okunmrş, büyük bir ihata hasıl etmiştir,

Narrıık !{enraİ hakimür. Eserlerinde pekçok hilrmet va,rdrr. Ağzr hikrrıet do]iıdur,. Öyle hikrnetier söylemişür ki d_ün de, lıugün de büyük hakikatilerdir. ve yann da öyle kalacaktrr.

Namık Kernal çok ça,lışkandır, Ömr'ü bütün çalışma i]e geçmiştir. Çok okumuş, çok ya;zmıştır. Çalışma içinde ölmüştür. Türk milletine yekfnu epeyce olan bir irfan mira§ı bırakrnrştır. Na,ınrk l(eına,l'in sözü ne i§e öztl de odur. Bütün şCir ve nesdrlerinde büyük bir samimiyet vardır. Mücessern ahl6,ktır. Bunlar nazaı,i değildir. Bütün dedik-

lerini keddisi bilfii] yapmrştır. Keza sözleinde aykrn bir mübalaga, saçma iıir hayal yoktur. Hep hakikata is'Jİ]at eder. Heı]e Naraık ğ(eııııal'deki

feragat-i nefis

eşsizdir.

Ömriiııde bir kere bile kendini düşiinmemiş, rahatı, mevlrii, sen,eti, ömriinü milete vermiştir. Bunu, fedak6,rlıS, hu]asa bütiin fa"ziletleri damarlanmrza aşılayaır bu büyiik kudrettir.

i{ımrk Kemai Türkıilıliiı, }] ıii,dümııza <<1lirlılg, veırnişi'ı, '|]ıjı,ıı 'l'iii:,::,.ı:leşrıesıine, milli ııeznin ki-ıilanl]ınasına bilfiil çaiıştığ: 3-ihi bunu tavsiıye eden yaziiar c.3a yar.ınrştır. Piy,es ,"ı l,oınaniaiı,rnln_ffreczuunı,i Türk tarihinden ve hayairndan almıştır" Eser* ]erinde nliiletimize o vakitki resrni adl ve moda mucrl'dnce Osmanlılar dediği gibi kıirçok ıiefa da Türk]er .erıiştiı. ŞLr flkra,u da zikrederiz: Kljjrıs müftüg-ii. Heıırık X{e,nıai'e : <Büttın peygamberl€r benj, lsrail'den ve Arap'tan gelmişlir. Tiirkien h{ç yokl» demiş. §e atr <<Nasll }/ok. Adeırı Türktür!>> der. Müftü«rJeden?> deyince I(eıiıal iai]ü) E-dıiı1

Çünkii, deı, Adeın henüz silkinerek topraktan çikmlş, miliiyetini tayin etmemiş idi. Ben iddia ede-

rim ki Haareti Atleın fiirktü. Sen aksini {şbat edebilir misin?» Brmlın üzerine müftü: «Fakirin da}ıi ak}ı yattı|» demiştür. Brı fikra ile Na.mık l(eınatr'de Türklük gayreti olduğu görülüyor, Zateı hikaye ve piyeslerine Arap ve

Acem mevzularl almayıp Emlr Nevnız, Earzemşa,h, i'atih, Yavuz gib,i mevzıı ve şahislarr, Z'evalılı Çocuk, Vatan yahut -§ilistire gibi Tü::,1< hayıtından vakalar alışr, bir sürü islaml mevzu]ar ar"a,srnda fürk mevzrılarrnı seçişi ale Tüı}ıiük gayretine deiiidir. Türkçü o]mak için daha ne lazlm 'ni]mem... Cezrni.

Hası]r l(ema,l, Türk ııilletine hürr,iyet, iyi ldare, avrupal zihniiyet ve metod, garp iüm ve tekniği ver_ meye, Türk'ü modernleştirmeye çalışrnlş; ona ilim sevgisi hürı,iyet sevdası, vatan sevgisi, millet aşkı, mıilliyet ateşi, okrıma zevki, aküxk, fazİlet, mertlik, fedak6rlık, zu]me ve zalime, istibdat ve müsteb,ide kaı, ş1 isyaır ve bu babda fedailik 1üzumu duygusu a"o11g,ıııış, heı, §ğyde inkllep ruhu vermiş büyük adarndır. Ömrünü Türk mıilletinin siyasi, içtimai ahla,ki ı,e a§ri terakkisi hususlannda terbiye§drİğ hasretmiş; çal§ma içlnde ö]nüştür. Öyie cazibeli blr tiptir ki oıu öğreuen temiz lıir ı,uh hemen taklide özenir,. Nanrı}ı ?(emal bu diin5zEığ6n büyük tıir şeref yüküyle gitmiiştir. Zan-ıanrna güneşiik etmiş, Türk gençliğinin ruhu ıe gönlü de bu g:üneşe peln,aıİe olm],L§tur" Eıl gençlik bu güneşirı rşiğını iiöhi bir nuı gibi içlerinde, gönüilerinde sakladıLar. Öy].e bir güneş irattıktan sonra datri nice yıllaı,dır yine ziyası Türk'ü aydmlatmak_ tacjrr. f]aha da. aydrnlatacaktır. İçimizden hentiz onun gibi tıir güneş doğamadı.

nıza NIIB

ı L2

ıl

C G E

fı ,Jr}{ğcafalfğ p€ d arüİzğ.} an "I nri€ü a.l :İasoiTq iul.upE>i ünuO

-1.I3.I}ağ Trfi.üg§ a$,

'e$,q[a 'zlrı;nE{IIrIı

.I§Tqj[TpEü{

-dçq ap ur5ı unq.ıauı

.EEır§

aı\ |ısB '>iua,ulc

tz4ğ

+ş

";a6 'a3l.aqlş

;Tiiı JnTqeTn.rn}?nun'rru *şıquplnrm ;znı{nı;,: "ıodnlniın öıri nuçi ;nuI Jo/tıiue§e{

ı3]3uIuIB"T€

g1gtI IEuIaşE üF[i[€N

'?erye.{ ; zruo"{ı1

-jıq"gq FIıiıx uapul;ıapale.E i;ai! T"T^ap üırişs5ğ }Fşri -uş'uffinş'JıpJğIryacapr.8 i{ninlnıın ı.IaiII]TJe{ 'jt1u,elo §ıru§ıp5 t.{eru;rnllni.:n aA .ıapaııl.ro.S §nrrqnun n{JEu{ ğuEE "ğ{ğ 'i:1 4oca1o.E inı"3 ;ıg ,zn"rodruıla aqd4§ u€pung..:ıl4tctıı§z{uu aA

{tcEuEIJi?Eq 5a.3.zo a3la}iaruiaiğ nq 'rye.ru1o r.ııq LıapulJğII$sau4}ur uoloE tl*tq ue 'unaz(rppTc a^

"IE{oA'srJauaazzı'wueu.3ıl§r üpglts4^6J'çıuad -rcas rutl8es 'iır:i3lılu ;:es uadasuırr_ıaq ei§eq ei _u€c uapau?azo.S 1eş4,nıu oa :1riı§;"4 TuT]şuıı]q }aIIFİl 'uquEe"ıal i}A ütIIJE}i?paJ ap carap zn§ -uos 'u1351.ıeaasu€le^ IuıIuıt§ 'aa.lq ezıx1 ".ag ";ntr§nu1o 1ıqt§ au-rEıl"rrq§r zi.repıics 'upuiqçq qourza ruı8l1ıfua,{çiTtu üIJçJı'uıJaiuopa

ul€qel el4prude,{ iŞıı.ııqğı or €şIIE§ §peaş ea ua§ğId 51augg§rı6 ln^,eu"ı-y 'n,Jrıı\i ,ırmçJ .ılş '4o1 -Ipli tig ,.ri§e1.{u1o:1 4o5 quzr lüTje1;jnplo ueu:§np tuo uıöru uft:ıxeiueıuepc4 4ıqes T-.T^ap ueg§tpu IJapiıllo ağrpua uapuİ§ourln>icp edzlro üi}Eqtji -eq 'as1 ffişüip rluoldos nq 1aıtu§ .Jnünlo 1o,{za "IJ ıJEpirpE:E ıuIlEJqEI{ ıuğJqtLu unııo 'ıııui.ız; -rlngıçşru şadrurua utde.( urr.iseq ğuıta -- ueçgrri -ıı3og şazeuoo zlluaq -- EpJEIl€us uopo dlşu1

rı.Jınumlo uTuTno{ilqgt{ ..rıl§ırıruede:1

-"s I-JAap '§ruröa€

utlşoİ şıri

JaI.[IAop o {q"r1tr ...uHg"I

"nplo ıBJJğ,ınru .rtlue§rpö tderu,rnllnun

nuo ,npp >trBtüInlnun uaparlIlo TJopE{ un..IİlN tızrg ,rı§ruqlpe uerufad l}-pqu 'tlapt ur5r r§au;

-ğtıı^a§ dı,tıut1

nTŞofİ,ğö§

n ti5üI.Tn&

{x$4q nq up;ğşl5ua.8

I8€

4Jnı .ıpaü}ğ§q€q oslİIlıİ u"p6Jıl"N ğZE,ıe .Jü uçIc «na.{ıüraşJğA!ı[tğ l-ğe$}o[ıt,ııaıtr6eq» uruI.€Ia,ı _ö{Ezmu qn§ uBzüT orraş,.rrp§rlt5 aıtaıup;elsoS

,JInşo -JaA

alaçru

a^ rın

€üIf €

üIJEIui

'o1;(lqeq

apul5i

'allaJn1

rır"zı§ epıN"ı.virg.,{es alazeS ujn1"ı{i TıIiı -Tiğlqga nığIsaag uzı5 ue.(zltzul] TdJA6§ .;EiI?lEz İTi] Err-ınq.ıolff 'şgssaa3lceu: .BJIJ{,s uaprinuıı-ıI

-n

_ç

'ııelıeuq rıouı:ia3 IrcpIıö epıuŞılŞts

-as ı5rtr"risi» uıçi.-rei}Eü1 } aA }ğ,TE§ac .Jğilpa:irpq Ep «EpEiIE§ırru ı*.Euoş» TüFp€}1 .çpçirug8 aooido 4TIşpE§ oA nzEAğ1 aüıTjt .;pT ar! i-ıplç

:iauJ9 J}ltşğ+

,.ırldr:

iiI§

xn,(no,

-ğşüınrı: utitz{eq JIq zTı.§a? o:t üp€§ 'rlern ıral§ıd *çie i}iJ4} Jaq ?34ğ§ .q§ru:e§ııd Jnrşo J:q uau _alal3q alJapini+a} ITııI! a^ gqapo 'gqı,ıe1 ';ıallaru -zrq q;a"ıa§ sA una§ '4nd+q. u?unlo gJi zısug§:{Lıu uıöı ılalaap ş^ ?aTIIuı 'utlua a;r.4.tr 'o .Jnpnq eaesı:1 a;§r 'ısa.{çıllq p.{eıi ünd.rü}l{ ğgI,ş .;ıç ;},34;nı 4o5.ıe5 aı r3tre.ı{şini: uop1+.tç_ı{ 'ü$epçrıı ;nsac una,{TJJnq o^ {uq '.ıaaesueieı 4g1,,i4g

-o3 eladıpaqo 'aozısse§ I§.I3üI ,,o

'JIpna1

€Eo

uapilli -üJI4

-JTüs'

-aö

_J"l1i €pu€.

,**::f .*;

:ıuIJI

-nn5üIJn& 1uqe .rıq ıIip o^ yğd qE i§eq .ırq zaııı -Iffi3 epğ;Tep Jıq IzEAalrJ-uı 'ılzpo ötı §nuuep; ul}m§ .np;o.dide4 ruT^ı

-ntut

-n{ tplilueuı3;ude §€i€c

-5.I@

ele.ı{eq gugş nS iıçş aı {Jlı.t JTq )in-4_r}q 'rsrer"rrl§t.:e zeıuçnzod urzırrnltdıqiapo a^ qI; ,-E} Jliluİ ug}a^çIl EJETünq uE+nE 3^ l§utTqEJntiİ Ictıpii uıuıladoq {Ji^}ö uEiT+E.a{ ğüIJğIaJo;1"ğzRui q1n§ L{uzoT lrsie.ı şı gzE uı.rai}a,daı4 uap.iepuo8 e"{,edue.ı:111 €Jılos oı e.{,eno4stışg ap.ıopn8 TIlIBJqnq o iry4a6 a.ıtıaptlE aı, o.{rıçqrg '3:;:ue3,q xTqts§ uıu.otapecffi,§ gççtrç insnqaui dorng :1tqes apu.i§İIcart lon}nl oA TptnuE§n T!_ır{ng lıJl.İT.iltr _,qaJ^[ l-suca]4[ Ilutu]sc !ıi"rosago,,r6 ıqeıra3 afır; üIiqp§ 'epuıueıul.rtdy suit6 u4I1}§ 'opu_ıs

-€ı.

-epp.S

€uo iJala ,JI}p,

'Jrg! -1ej _as

-q,I.1

-opp"c JElqn]N 1Tqa§ 'ap,uıTs{"J 'op 96'6 rue1 utr(e1.3tq aul§TculzT{as 11lmu

??E§ '§rıtd eca§

"ç,3 ıou;pad urde oepu;.{€

rcı{

uıuqı.i{ 7761

şryğ.a ! ıcş,a€ğ

Şşff JnN DzıH

"Jff

-J

Dr. Rızo Nur ve Blz Yara,n: i.[ecınoddin SEF.IqRCİOĞLU Benirn yaşrmda olan]ar Dr. Rıza Nur'u ya hiç tanrmazlar, yahut da pek az tanırlar. O, e}:ediyete intika] etüği vakit, ,ben, II yaşrnda bir ilk okul öğreııcisi idim. O zaman için bir tanıma keyfiyeti bahis konusu olamazdr. F'akat ne ortaokulda, ne de li.sede ondan bahsedildi$, ni duyrnamıştım. Ona ait iik bilgile,ri, li.se sıralarrnda iken 1944 hldisesinden sonra yeni 1,eni çrkmaya başlayan Tiirkçü dergilerden almıştım. R,ıza Nur lıakkında şimdi ;bildikterim de ne yazılr ki dergi malümatrnrn çerçevesi drşrna çıkamryor.

Bir fikir

ada.mrnr tanrrnak, onun eserlorini

tetkik ite kaa"bilrlir. Haki]ri mönasıyle taırıma, anca,k ,bu şekildeki tetJ<ik neücesinde mümkün

olajbilir. Halıbuki merhumun en önemli eserleri ve bunlarrn başında meşhur Thrk Tarihi, eski harflerledir, Yaşrmda olanlar gibi, ben de onlarr okurnaJ<, incelemek imk6nrna sahip değilim. Bizim nesümiz köksüz bir fidanu çaresizliği içindedir. Gençliği bugünkü korkunç durı:ından kurtarmak iç.in ne gerekse yapılma,lıdır. Her g:i.in gençliğn tefekkür noksanlrğından şikiyet edilir. Fakat bu noksanlığın sebepleri araştrrıl* maz, bıJ noksanlrğ tel6.fi edecek çareler ararup bulunmaz. Ne diyebilinz lli,.. İçinde bulunduğu lou acıklı halden dolayı gençlik cieğil, baht utansuı.

Dr. Rıza Nur hakkında edindiğim iik bilgiler beni şaşırtmıştr. O yalnrz hir fikir ve ülkü adamr değildi. Değerli ibir diplomat, emsalsiz bir hareket adamryd-ı da..

Osmanlr İmparatorluğ,.rnun çöküşünCen sonra, Ttırk milletinin kanı ve canl pahasına yeni ba.ştan fettıetüğ aziz Turk vatanı, sevgiii Anadolu topraklan iızerinde yeniden kurulan Tiirk devletinin kurırluşunda çok öıremli rol oynamştr.

Yeni Türk deş,leünin kuıırluşunu bütijJi clünya5ıa kabui ettirtn Lazan konferansrna İlçinci Tiirk delege,si sıfatryla iştirak etmiş ve lıonferanşın lehimize tecellisiride en büyiık 6,mi1 olmuştur.

Dr. Rıza Nur'rrn yeni Tiirk devletinin tarih

s,ahnesine çı,kışındaki hizmeti bukadar değildi. Sa.ğlık ı,e tr{illi Eğitim Bakanr olarak bu jıakaır-

lıkların teşkiiAtını cla o ku.rmuştu. Hele Sağlılı Eakanlığında çalışan yabancüaıır tasfiye etmek hrısusunda giristiği faaüyet.. }{isıh o, milli mücadelenin en büyükleri e_rasında irli. İşte ]ıüt,iin lı,ı:nlar beni şaş:rtııış, hafızamdan şüphe ettirir hale getirmişJi, Onun

adına bile rastlaınadığrmı iyi hatırlıyordrım.

Crımhuriyet tarihini dolduran nice isimley ar^sında ona neden rastlamamrşfum? Biitün kabahe.tı }ı6.fızama 3,ükleyerelı, rnektepte lıizlere ol.;ııtıılan tarih kitaplarinr yeni baştan c]idikieılirn. Flavır, ha,frzam bana ihanet etmiycrdu. Tarih lri.tapları ilx,. }i,:zır ]§ur'a ihanet etı;ıişIerdi. Cı,.ı.i in]ı§r etrrişierdi.

Erı kaşdi ı-ırıutrrliısun se}ıehini aradım, R,ıza Nur gibi }ıir insanrn, rnensubiyetini, hayatınıii lıiriciiı iftiharı o]arak bildiği 1\ırk ııilletinden -,-;.:ıa,lıtı., ,ze :ıillet }:ıasretiyle irzrin vrlJıı: ",.atan geqirııeı"e mecbrrr !ıalnrası biitiiı,ı istiflıaınla.rı çöi:iiverrıiştj, Türklütrt için _ııaşayrp ölııüt i;,iı, i

n§

ıı-ni:r Türk]erd eı:

rnasl nii de:_"ıiehli?

ııyrl

:ira ş a

ma;,,

ı-

ın+:

c}i-lr

k :rl -

§ıza }Jur'urı T\ırk'e hizmet gayreii, cndan uza}< bulurıti,irğu ]aınan Ca devam etniştjr. F'ransa'da aqlıl; ve sefalet pahas:.ıra rnııE,tazar*aıy c,ıkarıı:aya muıraffak olrlrığu ğ}r.

§'iiri< }:eige

Bi]ıkreıüsü,

sidir.

}:ı.ı

şanlr hizınetin şe;,efii bir

IJş:. §irua Nur, Ceğerii lıir diplcnrat ııç !;ırefli jıir de"ılet a,janı:, olmasa" idi- !:,ıile, 11, c:ltll]t

(Devamı 15 ııei sayfada)

.3ı -,1İ

Fl qt 'ıİpzE|JJ

-In}nun ur5l ununq 'Jnl{ndpq uİ5I lmunq €puİIJ -?z€u liİTuaq İİrN ğzltİ a?§I .JB§rtİffalso.8 lm} -€.8,BJaJi TaıulappğJ IJaIJTiüIa} >I€IJBd üI"Irde.{ üiBJ -t1O <<rı(td Sns» {Sruu}a qlcJo? rŞaırılrxa$ a.{e§o>1 JIq.InN,8zlu Eui\İ ıJEIJodIpa uIBAap glgq asau: -}apg aA .rrp;ral§ruılapo ıleqed 4ed ıuiiapaqi üıLılJ -al?auIzTg 1nq5aur 'alrq .reiueio §rur"eui5e ruızSz 5iq dıpü5 aF I?tJIs dr1zş e,uezoT .Jn3IqEs eüp aII T§ap"JI T{,opuIsTIa3],,.,J .I^t.g.j I.To[JauIzİt{

"_r;seqqu.rrıııı!:q uEEürf

iliEpulsuEJeJuox qlns

".Tn:|§nuI

-Iiiuıp.E auröı uıu «TI{Fts.L r{,Tı].L» )itldi_ic1 '§nu§rıp aur§oci ü.i}atıızTi{ JIq lua^ .;nl>iod .B]ü{IIB?Jo Jtı.i{ ı.8ilded ırap"ralso8 ıitp.4eptq

ğzıır'ap.ıalun8

-E{ uTuuıIlqad ıauep.{ nJns JIg ."rq§rıul,a8 au -ileq ze.(iluıI JIq 4trulo §nruln1 u3e>1 e,ıup5peq -Ru '§Ittü5a8 \ıleıJJaa uJtios ..rq§ırr:lu:1 .Epuiuoz ıluuılırdt uBpuğlB opaaiJau'ğruı.rıS a,(alapzı -nui ıiq ıadısudı4 el"ıep5peqı1}I ...{aurauai-yeq de§ "rq5rq zpuı"3ıp§"ıt4 a^ {aLıIJo 1aruzıq ar3n1 qJm uadrperualnru Imslo EsJtuo "pBI{"s §u.eBI : zn"ıodn"ıo8 nunŞnp1o ulplgrl urqrsue.rd ,,q ,nX -eıu§lŞap 5rq aun"rruo 4ıliıd §ııu11€ un.JItN ?zITğ 'pqe4nuı BJ"Iung'JeIJaAos liilJşiıpua}i acepts 'zpurlsz i.rr4a.reqı uapa{suru "i1q f11151a,{11ir_ııı uruı"rap1.{og ,JaIJapa ruELnT aIqnIJör{üBıi nuo '.rr1 -Tso{ u"errı§Llp e1apg alalpii i.rzl:ıezi4 ';al.rasn:i ruı8ıp§;ı:q uıırı.ıel>iıldeş.

\lauJr,-z TJulülipetuu[t3

,.rlp.ıal§ruılapç

aIT TZFJ ap ruaq 'u;ap şo5 aı ;a1 -§Frıe+s1 }iaurlapg B{Bnrıru Tuilopaq uTIıIJeIlaru -'zrIJ :zlutpa 1E{{lp euı.repeduq uI.IEIu?ueJq€}T dn ng '"ıqqa5 Jel>Inlnu 4epıttl '.rıpdtd .ra1 ura§alqnur p,{ "ıaq urör ııeppuay .JIpJ"I

_uaJp.1

-§nrxpl"ın1o tuı.rele;fes .Euo?l}ru ua uIqIJEJ .uttJ -çı6 .ıap614 acıu §ıtu4ı5 3u31II"JI{"{ IJEIpy ,JTpu€sw .ITq §ruıaıı.ırla.B "u,§o}sl}ur alıAgq '§ruarulopg iuHapoq

ilruT}€I{

çpe $a§.ılql

I{goüil dgug

: uuzu

,zruo,{ıplaq

"FltlzüsJrq"s _Bun'8 ?oJT§?q .rıq a1.(og ;zlŞaaapqa.ıalso€ utuı -Bz

aLI

ide4gp nŞnplo 4ıdg1 tuo 'zıq tqtcy

,;n§ıurla ünlso} I{üI?q .ırq a1.{ı,1o,ırıs {aLu}a§I{Bc{ €cİIİEJJa nlassno;IET JISY .Otr 'İİa)l -zaııjiasi{€q TqEp uBpulpğ zTuIIJaITpad pisrıe aı urlzrq 'r4 .rıprsazrlıc dı..re8 ou uİrIIJEü LIF??}

'p"ıaŞap

t:{urulıue 'adaıııgpa [oqa} BuıtELı upzrui4e.dtq JpITJ oA LIıITI '4a:e1o u,usuı uaup§,l1p

:şı ı{auıleı4,eı autqiinln4 JK], T]JwzBTııu aulŞ uüalrff nq :iz,ıudo>1 Iur}aAJa,§ unlgq 1o.{

-uörıaE

-BI{Iu aA lru€pe IIı1T Jlq qladıqglas 'iıı§pu uI,ŞBp -ı.ğu"dİ a:I nSllAaJ ı{lı}g ıI4i,f 'Iuııa.ıalnru a^ JIIIO _nul ulJase EIZeJ uap gç 'r"ıuzed unı.ıqIJııJ[ {Jiu

uT.Tal}aırrzq zrSr"{tS ıŞırdeX aunall|J/t 4.41,1,

nırış

€zqr runqJatrı1 : .rnpn§ daqos nq uıÇtp.{es nsı]Eiç, auçSa.{ rıı5ilıae.rn4;aru €113q IuBIo 11aı(ıuıuıaqa 4o5 a.ro8 aulİzf,Trl ş+-un§np iuruag .urrpu"uT aldaqbs 4q tryfuq €I{Bp au -ıŞıl4a"ıa3 rstrrqr.(es üapullalJapuo :1aöıa3 tıgıııs -aJmlJaru fglöla,(1iiçııı {JnJ. a^ tun8np1o Eiçq"s uIJ"IJIşEA {Eceuq" üIouJg uıör zrurrdeq 'aqlŞn1 -ımdnq un..InN uzıg ..i.iı,(tg ;Ttıı a1r ııIso:} uruI -ı"raldaqu"8e ToaJç.ıIJauı §nru1o 1ıqe§ 1tzzrq zurı1 -"[t[E unl§n ',aur.rel4a*tı1 uıulŞts '§rruruu1 uep

-rn4ed n.JnN azıt1 ;tuIpJ"A izseu eı{aaçau JIq alr(Pg ,urn.ror{rueur uunŞnp1o ı5la.(niıur JIq zls -{i},e{ aA uuguT Jiq ]tauJ9 'ıq,ı3 iun§nurn{o IInJBI -rzt.r( unlı".q aı §nru,ro8 rul.ıelladrsnsnq '§ıurrut1 uouıEt.ı gunq ellı1tr .lulJ

TuT§rpuo]i 'un,uınq-re141

-ednp nun§n}unzır ulu"urlo §nuerutlnq "uIIBp iuIu?4uII 4€Lun)io Iu «TI{IJEJ {JI[L gurnun» Bs -sEI{ITq'ıuı.ıol.ıasa zaıl§.eg .runŞap §runrqtdıue1 ıuTJaIIpuo{ 'aldaqas ng .utrpl tl§zd JIq] {gcBI -rr(ts >1ncoö znuaq 'epur1rd Z?6T ro1*1.'uzrutz rL3 -mögE uapuıorc IugJ JnN €zlti .qI uınqJa]6

(tpeşıtus üiiiil..c

-;;} aı,

ti ;,e

IIJğJa

nŞnpi* eu-seqeıi

"+d

uğ_\

'pa,:"du3 -I1i:{ J n., _TIü

ini;

IJEIri.t"iIJ] JE[1I",( uri

uapuqaI-[;

uturltAe Bgiİİ,lü.l -.ral§ıı:;1;

,np;odrı

-aIqTpTir

-o aJaiz1l -BqE{ u -E.r,B .:al,uı-np"ıo^i

unuo 'i; '§iiul.ı;S: r,ra1>1ruiı

}iaulJo

{qE€S

-tl?{"o, ,TplTşal I{I.IE] u_I

ITıug >ii-

an §pı+ ?ulsuEJ; I4unq

nTşoI:

IJeı)nPJnPun§nc Ufl,JnN Dzlu uJnqJew l

]--

)€0C()eD().O()€()€ş()€.()-()GOĞOğo.ğ{)*(}ş()Ğ(ıG}

1}ı. Erza Nur,

Hürriyet Şiiri

Namü Kema.l'in Tiiırkgençliğiııo ha,ı,a, ekmok, eu kaiıar l6,zım olan Hiirriyet Kaşidçini sadeieştiııı.ıiştir.

Oöriip ha.ii çrkmç dtiaondea iıütiiıı, Çekiidia hiiılr0met deneşı nesneden, Şeref bii,yle olrnuştu artık trııgiim,

Ş n E

irakkir oldu rnitIet; Bu yiizd€m kusıır geidi oaıınıaıı, Yero,

ğ o *

ş o

İ ğ

ş a f,

ş ğ

tğ

o ö ğ

edtn... fakat ş6nraa,ı

Aııılşırı

E{adeıden, kazğt6, tlüşen cevhere _ ziyarı gelrn€z asl6, değerderr ya;!ıa,... Va,tan g'ayrotlnden rrşa,nnıaz kişi, Adamsa koşa,r Tiirk içİn hİzmete.

hğç rıiınete, za}ı_mete. Budtrı: çii.nıııi ııa,mııslır lnsa.n fş!...

tıaJana,z

beden" Oııuniçiıı ne va,]r, olsa toprtık yiııe? Eelflda.n, ölüınden sakrnına,k nedan ? Nasipten kegınmaIı da, tıiJmeın lıi ne? AyıakĞaşla, ya,ırdrmcı zaiimiere İ}eŞaİler vo a,!g*Jı rezii]e,r olur. Göı*ir hir.:netiıı üt, koşüa,r her yere, Ya.vug a.vcıIaı,üĞa.n köpek zevk bulur.., Neiıenülir rızun blr iimür lstenir? Nedc*ıdir tıu rağbet bu fAnt şeye? i}liirson eğer Tiiıü'e }ıfernet deye Adın söylorıir, §,fe.ı:lnIe,r doıdr... o kim Kendişl 1çıln yaşa.r, yer lger, IJta.ıırmao da, kendinden dr ey}er 6r !funıonma,lıtaıa, Arnrıı6, sonrr aşik6,r t}ırakınaz bir ad; yer göçe,r, yer gaçe,... Alrp dersl zaçhmetf.en, idklardan Gerektir bütiiııı gayretl arhıış, E::jii,ınden öç almak içi:ı koş, qafuş! Nedlr, ne çıkar sad,o tılr z6,ıda"ıı? Aziın köİııatı tuta,r d.öndİiuür; Setıat tltretir yerleri, göklert, Ateç *}sa etağtar azlffı sörrdürür. Azrındrr, selıa.ttrt yücelten eı"l...

Va,taıı toprağmde,n yapılınış

Ateştiıı şu hi_irı{yetin

İş

l ş

E, Eiirkiiıa... Savaş Türk'e iıayra.ırı, Dofu;rkexı şildiıla sarıtrrnıştır o ...

ka,vgası

Ne gam ıueıdl rnlllet için keaseler? Şu tıir c§n tçtıı kirn yiğtt ldııı§olet'

mı ?

}ıeP

bei6,

fuayiaı:a.n

çekttffi

bi,ıı

Ka,ça.r

üşliiJndür eıün

Eu zovke tlii§iip tıep, yarıın hep, tiitiinl En az zevki üştiin vezirlikIe:re..,

Ricaııı yok, ne korkum. Vaziferrı lıerı_frn

İ Ş a

lıüyii,k, E'ed6, ırrİietirngİn haya,tırn, tenfun Şereftlr, sevinçtlr lıenlmçin bu ş,tik... ,{

ğ g o

ztalirYı! §akrır lıavgadaıı! E{,or!

Çe}<inl i!e. Be a,!Çak! Bu mlliet değitdiı toktn! Gl'ĞeıŞİn İıakarot vo l6ıret İte", §uıa"ıımıŞ Ytğit, şantr ınlllet

o Ü

hiirrlyeti Voketmelı,.. Ne e.tsen kalır sağ esen, Çahş a,klr ka.§dır etlndeyse seıı? Ne boş miistoblt z6lİrniıı ga,5T otl", i{e miiırnkün zuiünrierle

İ İ ğ

şA

Nesihrin var ey iıiiıtüğiiuı ay yüzii!

iz6ıl olarş

a\ Esiş otcğu rnii]e,t sa,aa şirntli vatı: Yolrınd:ı ölüştii'r tıiiıtiin hgr sözii... ğ;*;*_fii* ri{*ii? }eaPına, x,^_,*_ meYrla,alan, n^_..t__t^* ıiŞadir gönü! §e, üöı'tın ı:ı!üete heP! Yİizün giaierne! §,r:ii sak]_tsrn E[alı! Er!ş }ıer <lernel ğifir zşiIrnii kaJrreyle *§eJıta.n!a,rr... Eisirıilrten

elerken

Ş Ş

ö ğ ğ ğ ğ ğ §

Ne earırğıs§rn &.h ğear, a kııtlrr iiırnid! Ne c,:ın yörrıuışsrn. maturu,trk se,ııln. üih.a*:ı sen §ze.d eaerstn,

Eşia ;ro!ı, gticilıı,

çoi<"

yifftl

bafutrlrı]ı

senirıi...

Ş 8

yapsrn ? A.cia Iıi.ç tle tijhnıet ve §uç L}eğ{ldir kl ginciı,ll tıla" as!ana.... }i-e

ŞŞffi'H":L=';--i,T#§-;J;",::-

ğ Ş

yasrk şiı.ı:cti ralirrılere ka,ldr yurt. Köpekler geaer gezdiffn yeıde }:ıa}*i Ne g:üııcitir Atı*ı;ı, of! Baş c§mtış *ya!ı! E!-ağıı', tıai< ıesin ğ6, ci!ıama, duyurt!.,

ğ E ğ

Ü ;uaır| hükreyeı:l hasta aslanl Uyan! Ş{el,uprnuş zrılilın 5,urdu; ela_ğ. tş-ş yarutr. . Ş Göre*r y.;*de, bil6I? c.eheııneırı sanar. ğ 9iwc* ıEriırılı Arıra.:ı ["ijırk! yaırıan Tiiıık| Arnan!., 8

tulgasr. Müreccah_tır eitıette c$llat ipi ECIT zlnciılıĞen Budur doğru tş. Ne zillet!.., Yrıtarlı ökiizler gitıİ ğ B:lra,zerlı samaaçlı yedekte siiltc,,. 1923 A aıOoG()€()rGO-)-(}.(ııDo"üp()Ğ()§()Ğ(}§(}@(r€ffi,ö€Eı(}€şo€>(}€.OĞO€üi § ç o

tıerd

ıııiilet uğruııda- Çektiın btitiin,

tsiitiin rırenfa,attan lıüyük, pek

ö:iliJffi_;r,#ffi:"fr alüğ:iin.

şey. erkeği;n...

Yolundaş çeviıııaez tıeni tıiç bi

i/ataıı der !ıoşan,

ğ * §

Köpek davri, nraktıul köpaktik

ğ o

ğ'elek heı: be}asın doı.ip geieirı ey.,. §}öne::ceün d.eyin aüçağıın, kaiıbe$m.

İa

}ı'amı!ı Kenıal - Rrza

Nur

,= l

ğ fl

LL Jıu.;

ğr.tl

.l{1

,rüİpuaiıo iui";1ıdo ri3iJ,.]iili;d]!jOİ ,rtıiiF.iiiü.j ]?i] ıLıO

-s.3 u;;p;ç"E iztüjq;:tij: ::iaprt]ıi_li:jq ]i::E:-*j

z;-i5i,ı:]

,i"i|,p,laiü

ji.i,jş ..llrj,ljl]ı:

JE{ı1:!E ].iiQ'e'.ija:l-ıiİ,;t -ı;lif 'zlçi,::)p-lç5 Ei:§]iır ;e,§r:ii ,.i!i]:J"ç}i .r,:iı.:E.il!lü ı 'z 'i rrq!ağİ ,ui,!;i)p; EJiJ iziı;.j.i,il;i) -rjg3 ;i.jO" :{eiiİiş i:!i:i.i ],]ıi§ iJ3l.iii,io -İt.ii{t] l?ssaq;].{ .l.;i.i -al:.tt Eıiİü 'rıiia_] jL,jEii'ili 'i]:]iJş Jsi-ı ]_]]E iıüuE_aI: ..1 iiiiıJ -Eja !Ji}ir_lıapş}ü "rüTzi3i ;jİiıq§i-ıü ün{undü:,i :.{E,lçü luıIpüeJa ıJJ\z|zv rjeüT lşarAoİ-ıIuseJ,

,.IO 1al{

-sİtıİ z!}§J!lza§ ,JIpJğ^ Jolldşu nq ap apz_İulJTı§ İlq IIFS ,JTl4EItdo -1§

euılup ziuıı"ıii§ rq?saq şEtıtI,Ed ueıezzq. a.İ. nizn"re ;4 ;lpıIEpunEJ.Japo al€zl nŞniğo?ouow nttrE$ €p ns ,.ır3şı§ı"ıer1 €uIiEp inou ç ng .uITp3E ;Iq5İq §rullİdEr( oIT zle:. ,ılq €pğ§ şpJaIJTT§ !-4

,Jpl €+?+?

J€ıl€td

>1o5

,.ıgpr,tı

_"IQE JTl§

'uIE|lEu.I

I4ğJJBtrl

qEItE§ijıI i,

şİ,i

!+9

JeI4}el uag_ııo€ üio5,tiE

E+ğ+ş ..-A

ırü zıIıLpla

}öoı Jn_ A ğ

A ö

.Jlp;troaği{

şe

A ğ ğ Y

§ *

ğ ğ

ş şg

ğ 3 § ğ

üaple .}Efr+qI uopşpıuı§ .z'ur§Je{np

JIc{ §ııülnuı uo unŞnlun5.ıotr g5.auıp nq "",rŞŞffff 114EA zl.ıi€ip nıŞop e.ızl§e,{ aeg ,ıpie€ eiğBJ uşpJ§ §i ;3eu-ı;p 1ıi1

-1a"3

,Jn{o

i€ı :ıo5 utu€§4eq şzltrrl€qqlc aı zluas§e3 aalezçS nuo dtdei"ıızti{ Izn:tielu€qpıu3 o1dısıl,iı,{er; Jpuıi§ zıg .e.d zeıııdo4 iouıez(p1 :Jnzo §ıtrr:ipa8 ze"ırq ı{e nq 3nqeı( 'zı -de:( zrur§epe{Je Jlg .zrueseııı§u,ıŞn oi.ıJş§ eu .el,rndoy

ç o

ö,

aE lplııj§ z}s ecuog .rp} L!q4 zpauşa.8 aJEq nq :j"lüEq

-Çİİ:r Lğıaq 'tnu;ca-ıı.r -rııaş .ÇerjpujJr.ls ş.geu:p tİEir§€lü.taiEzT rçmq zrtau§agd1 .ruçp1l1zi1 ezıuiŞı;elsulş

ş c

,Ela

-:]

İlagİ.ıç

lJş,_)ala

-lsop Jıq uıi3e.ı€o1o; .jlrq §ruınI{a5 Ep.uezüI.z5ull§;ırıalş ıu"ıı3ıy.ı5o1oJ Iıopğag .1şaş .zlqs§Iüqa nz.I€ rJeq]r

eneq Eil§

ng .wıpre

nzTlıınqn1{oıu Ta€ı{ yz1ul,ıu§

o ö E

'uıipıı3Ja ğıız\zv

,Jip,j:iİl;tj .İiff -üiğf ğ,i

rİ.İrşr1

rtş>ğöbe{

şŞoş*&*l

ı Ş§

ğp

p"j

"iln

* ğ

o A

E 3 O

puıfl"ıo }iJnş. uog trI uepruŞop 1qi5 ziulŞp -ap 3zlupli§ nq 'aöu,üia8 şZTı;TJüiıJ ittprl4)i€q 3?şq li

-a,Ş Ea§E§ş ',ıit§ 'zrıırns.ıo.{R,i{9§ Füii{ruşç? ulör "ıit§

EB ;Etğİ{§nş aFğşülEJ?d [IşpulTİ{ijğ§ :iJllğ ,i:ıl;apa EOIJ lzirİauI.T}piiq a§İ ğİfJlp{ğ €üE? ;E5ça şp LI3pJolrIşs3 .ioŞ -Tü ı,zİüİ?r? IıJIJB& ıl"İffi, İ,l,]iIüİE? 5E:{ EiepJEqug z!§

€pğo

i, + s + 7 -Ai §+p+? -TT] 9 + !, -il ç + 9 -I

: ;rJpalJq5aa n§ .ıeiang "uIIpEJB Jnza§ spurj -$§ ıIrBq ıııluou€ a^ zes EJsIltı ıtsp.ğ4 000.00I .- Jn1.ıIoi "t{a§ .ılq §ıuınıze:{ a^ ]i!41a} .ı;q §ıuıpdeıi .repu4 etrlprr* IİI5; şgrüinq nüİ],İ!!za§ rIItIIs}İ İI uIE_ilİzaj

-trIİ§rN Ezl!f,

,uİlpilaJa IİLI3d9 u3pzlulJ3lzQ.ğ'Japa Tuuaıual

-nİAI,JnpzTıunsJo{IE€IJIzeq

"zTIıTu?I{I1tğ1

,uİi:.dE{ §nlç..ı şe51 r-üiT Jşq ugp.f?:İğ;, nş ,Jİpİ: -ElijdEf aiqrllasrİE ;trq IsBiİ9i.lİ dnio iç;; ;:;q .ıii* J3İ{ lıı.rıı -etrg '§nuşc ;q.r§ p;;ıa;uş.rı.ıı ı§Eğçtıı u-LıEIEIş..tiı IüEş ,|?z

-{€.ıIq

'"Tlpluizği Eı{snu EsJğ^ "sqsnü r{T F{p İ:3p ,IlI§ai?üIElIİ üI,5Ejlg* .lİlI;ıaJ§J Ep nuo Os§rüİlİc{ T§T tiıulso§

-!1ü{ uItE uIlzlq JeŞ§ .Jnaüia§a1 tsp €u.rıs .rlur§§ir.ir:{EJIq €Jli 0T {€"T€1o T?i§q€? nap€q IEİJEğ }ilı.ıJ, .zruİJTxa€ "p EptığttİEz "T!q B§Iri J"spğ4 n€npio ü!}rluİ!}u]t 13p nİİo eu?g ,.rlpi-İİiu§I ap l§alg}i€ıır lrc 24q Fıi3p.,z3qEH ıIl.qeitnlnN 1"ıi?€'çluape .I§üIHa8al'zıurs§ııu:le;ıq İJBIEnruca jr{

'uIlpuaJe u4zluY 686T/§ji,{ığl6T

-EE*

'zrut{ouıla;ı§ağ nlmq 3e4e;1 "um;ofl.ıapug5 au€? Jlq İıaJnJIauİ azi§ '$l§IüıiİldEf €{do{ IrEpuo '§TuİJeA ğ1

Jrrj.: ğ,rİ}t .,i(E Tlı]püa;1 ı1I}: ı.{g,.l!; pılı1I"1 aiz95 zljIj .i TÖ 3.3 o i ]öl }ül rj.şJ ?l -rlııI ]İ;ül;ı-l-fEq!]Lül ĞA zİiiınJo ı,(r o1;r1 'ası au .ı;ı1_1

;ınua§

":İEllılü-t

E E Y

ügEI/ıİE;ı.]ğğİğl,fla

(,ıçppıış§aııı nŞepırrışııq sp@Je!ı rpu4ğ ır,.rctrdtr9}iow ,uı${ou, O 'ıEp,ıogğrcE}3 €ığ9.E1 trJşt -d!şğJ: aA §.:qğq İİopEİ.E.İoşoI3ğaw tı ııeg"ıııl;gş6ıxşEş, uR..İ:fğN 92fEI{§ril ezQş iıo,(1ul '.eeieİı4qeuı :IFr-,dA E;ii} ,tl3§prıoıııgşaa 1xa.3 equp sgq aı ör*ı,rrn* Epığdc@ğI§ ılnlnö ğ3g}g§J.ğİi ıŞqııeıır€lıp _ffB,İ{ F{a9 ü76T 'roşşr{ Jİq rrıx.eldıı]4atu ıŞçe,a,,f zıı,nlŞoçaıeE u::r!Jil§ Ezrg ..ı,6}

Jffişd

şu,

j ff

tıç

tJ §_ Şşffi J r,§ §N pu ğH

İA

"J ff

E ğ o

ıÜ

--.r

_vİ-

*_tV_

L5lTJ./lwz

2 Kaııunu§aıl 1940 .ilzlziıl:, efendim,

AzizLrr, efendim,

Size bir nrısha Namrk Kemal vermek için acaba b:r aıalrk bozi, uğr,ayabilir misiniz? Iiopiız'uii son nulnarasırrı. okudum. İhsan EJrıaner'in ina}ia]esi ciddeıı güzel. Sıize her vakit dediğim gibi par'ak bir istikbal vAıdetmekteciir. Böyle biı, T'iirk, T"tirlüsü ! _ ,,.rmuslu genç ile iftihar edilir. Bana adresini yollaril.nll. kend:Sine kitap göndeı,irim. İhsan Borıın'm da şiıirlerini ve hakkmdaki makalenizi de okudum. Çok güzel. Bü da parlak bir atiye namzet. Allah şereflerini, kudrellerini arttrrsrn. MiUe-

te l5zımdırlar. Şiirleri cidılen çok güzel. İyi görüyor ve görtiüğiinü }ıem ifade ilitidanna, maiik, hem de çekinmeyor. onun güj.bit.İ,in §ıüyls1 artsrn. Bu uavai}r Türk'ün böylelere ihtiyıeı'iıüyüirtür.

Türk Tarihi'nin bedeli olan yirınl lirayı aldım, Tede şekkür edeı,im. Mektubruıuzu ve me]fufu makaleyl

almıştım. Balri Bey'e mecmuayı kendi namuna devrettirclim. Yarn bu husustaki istidasrnı yazdı, Bu isttda i]e beıim istidamı, diplorna suretlerini ve emsa]ini hü, kümete verdim. Muamele görüyor. Buradan da Ankara'ya gidecekmiş. Müsaade gelince ve köğıt bulunca

işe balşlayaca$m. Mektubunuzda, makalelertnıiz,rle kanuıİ mesulıyetl mucip bir şey olmayacağrnr söylüyorsuDuz, Bu giizel, Tabii beni hapishaneye sokmak istemeyeceğinizi btlirim, Bir de makale sertçe olmasın. Bu surette hapts yoktur

ama mecrnuayı hükümet kapatır. Maksadımrz devam etmektir. Bu noktaya da dikkat etmealz l6,zımdır,

Ğögierjnizden öpörlm efendim.

Dr. Rıaa

N'ur

Ğöalerinizden öperim efendlm"

§Jr. iiıza Nuı

-v-

-vn-

34/tx/lü12 AzlzlırL efendim, a_vdrr Sinop'ta idim. tstanbul'a yerri gelriirn. Metr<trıbunuzu butdum. Sinop'ta sizi merak ediyoıtlı-ım. Hatt§, F'erld. Dıikrnen'e Samsı-ın'ır s:.zın için yazıp rıalt-

İki

mal aLnasrnl stiylemiştim. tsir dc:;'ıı"rna yazmlş ve Ankara'da olduğunı"ızu haberini aim,lştr. Deı:ken sizden

kendisine mektup gelmiş ve mektlrbu bana okumuştu, Gülhane İsta"nbui'da kalsaydı da sizi 'jıir müdd.et

daha görseydik iyi oiacaktı. Krsrnet. §iz iyi olrrnuz, yücelinüiz de ne olursa o1sun. Sİz<len Türli]ü]r Ve vatan için büyük ümi'uier beslemekteyim. Bizleı,in aJıim, çoral< toprakiarda. aq';riı:nrz çığrrları ı-ızatacalı, genişletecek, mamLlr edecek o]an siziersiııiz.

Yajınız k.de;lendiğim heniiz geniŞ tıImayan mali

kı.rdıetinizle Ankara'r-la yaşamarnzm güçltiğtidür. Meyus ohTıa!,ııız, bildkis mernnLln olunuz. Zai,ııet kadar insanr i,eı ıiye cden bi:: :ıüre}ıbi yoktrır. FIcm }.ı.kara'yı da gö:"meıiztie size istikbaj }rizmetleı,inizd.e faydah lıir ders c}aca$ şüphesizdir. <<'Jeva;:iar> ewelce neşrettiğim rıaka_jelerden mürekkep gjbidir. Size iıir tı-ne gön.leı{yolulli. Adresdniei bilseydim 4aha e-zvai 3önderı:cektim. Nael Sadu'ilahlı de,va eiriliştim. Alti ay hapse mahl<fim oldu. Şimdi temyizde. Temyiz tasdik ederse milli3;etimdzin, ruhumuzrıi

hasrrnlarr için

iyi bir ders olur.

Bn.na arada sihhatrnızr bildiriniz, Sizin

Tür}ıçüienin beni a16,kadar ettiğini bilirsiniz.

Gözlerinizden öperim efendirn.

gibi

Dr. Ilıza Nuı

4lŞııbatlL$*z

Lzlzirn efendim, Mekt,.ıbunuzu aldim, pekçok te§ekkür ederim. Taı_ rıdağ, bana devı:olundu. Bu bapta Baki'nin elinden kğ-

neşriyat müdürü doğrudaı doğnıya ben oluyorum. Evrak yeniden muamele görüyor. Bitince derhat neşriyata ba.slayacaSm. Ne va}<i: ğrt. atdık. Şimdi sahJp ve

biteceğini bilmiyorum. Brr şiıirinizi de derc ederiz, Ytünrz bir ricam var. Yazılarınız şiddetli olma§ın. Düşü, nününz ki bu sefer mecmuanln bütün mesuliyetİ ben, de olacak. Beni hapse fii6,n sokmaktan, bu yaşta bijr,

le şey}er çekmekten sal<rnrrsınız. Resmi devir muameiesintıI az zarnand,a bİteceğini zannediyorum. Kopua'ı ]iizum kalmasa gereIi.

Bana pirinç ve emsali yo}layacağınrza pek sevİıBen burada temin etmi+ tim. §inop'a da yaz,drm, oradan da ge]mesi memfıidü. Bu sebepie şimülik iüzum yok. Gönılerıneyiıiz. İ+

ciim. Çok teşeiikür ederim

ride iüzrrm olursa rica. ederim, Gözleı,inden öpeııim.

Dr. Rrza Nur

g"'Jzide

Kardeşiniz §uphi Bey'e benim için ekmek tenbü eğ

miş olmanu beni çok mütehassis etmişti. Teşckkürltı ederİm.

# 6T lĞ*t }G{

ı ı 5 | I ı o I 8 | ğ ! l !

tIIıN

)ĞüDOtr}OCOĞb(}<DO_}O.Q

|-DOg

tszt?I

.au 3^Jad ua?§aJ€ u"]IE^ ..arreı-ıad .ral§ııııap azı,q

ıuüiu§ auıseq pqdg ng iw:i"g ıa'lİ]sa IIDI"S i€qtsg ;uI{E§ aulsşJ nq ouıloş ıuEü ,au g aE iazlq €AaJ aN 'aueı;ad ruTzlq zIrulpy ı[tJBs ıIıJzs azı,g i§aly i,rrO 1rrrO 4,prr.{':rl,prr*;1

-nJo cJaü '.ın§ruıla.8 zlur,rıi§ aA aI€{EIiI ,orn, ,[*

|ırn rt"Srl

'zT"?ElıE ;;ıöIğgpa§

-ıuoııı

}ıE"IEIğ

_apa

.tıqptraJa ıul.ıadg

;,(ş,ı pa

c,(a

IJas €pui{{€q

JnN

__"q ,z_ıı4.{auı;a,

jnpIBüİaIü Isa,;

-!uı1o urnıaı ,rlıas şod ez:

:,zııdoy ,unuc. €ur€nul

JL{ap

-foq tl§t.{

ıı-c.

-traq ltrafİlnsa,;

-1§pg 'ırtsı:rrc

-r_lıç:3 o1auıeı,.ı 11.ıli1

Iıapqla u ,*1r"p"

-or,3tr

]

4?8l uapzJu.ı..ıaiz.o.5 ap

J?IuİgIas tzlİilullugq a^ €ztu?q€q uınJ

ulzj§

,IiI1.ı

[ü3la]I{nw

da i.ı al.ı aııa"TJf'ff ŞlJ 1, :} uırdıuliozf Itrg1T ia uEpEJnB

Jn§

;ıuı

nuı un{uinıu >1euıde.( ıu€lüial

el§e.{

Intuırı€ı{"l

u;öJ .8ept,ıue.1, epe.ıg

,ŞH^üüRT. apIıIItBq

8 .oN

"p€Bq}eru

es4o;ç .uıı,{rleuılu4

,gİr,

'ıTpuJIz3':

ilti:

",, uızrupıuS

'TuIJTq

rıI?^ap ziun!

ınt:io{ şIdçq

.r"p

'uıTı11lq 1zg-j ,1azç5 ng ,

eııızei ,.oiH-l':"':11r"İff.:İ

ng .ıuıŞ;ce4edery

paıtl1nseuı ;

JJnJEz ıı{entüaart

tlIEszEuIEl" uapıril]jsn r,ıal§ı şruşa:1 iıaq .zaŞg .,rnpo nl§nJnp aı rsla,{rq;ıa1 ua apuröı ııluıı;alşr_ıp;ıq8 uap

i şN 'ıJij

-:IEIL "zFıapa

1iıiEA

,.ıepruŞop

'tulpuaJa üJızı6v

-Büİ

'-xg*

*1:T-;H};f-":#jİ

__iq€Io e

şed zrul.ıelale{€ur

.umpı(oı1

E 6 .oN uepuiŞıprıeido1

-unŞnp1o §Ju"qı4rp

'et1 'zrdauuı,.ra4

,;,#::T-Y:",T,ı,:-;ç

J3ilpaii

_"ıal5uaS I:1ğpEJng .4aaeia.8 €.uIpJE.,(

aur_ıS

öel,ııg'npiir3§aıu ı;I.IEI$rjriIlruı

}nso., zİualıunc'umpio l,iluu,aul

aaoifi? oA zlüelıı.le^ e,lms"rııEs ella.(ışç

:11p"ıp3'4ıou-,;1do;

Baunlnq 1-€:

-"ıflıİr €p

'rl"rnr*rq **pn,

lnr§laş{

toulsJ

-$q $[tEslij; ?pE§! ng

'znunIo

-loİAop

azlurla.{1rmr:uıeır.r

,uITııpa

a^ 1EI;IJIS .ın4ıla§ag, .uıipie rzıuı.ıır§ !:1! a^ p_r*"*rrrnıoT

{:rpJ"^ '1np.ıo3 .rnş

ffNv^ııgd [A §gIv

lta qlqual >İerıı§

.JJpzIuI

.uITJapa

l]auo:ins 'uqEs 'Jlp -aldoq nq ?güIEd,ıünJo,{rpa ıle.ıil§r "rr,rrr"lçlranrr1 uqlıpa allet g?pıigJIlsx .?ı4 ılad ııxlu€uıEz ld€Iop 'şo.(

uapupa,(Jln5§aıu §upı.ıue,L .zıuı.deulrltq

?Jn§nx,uİnJ -o:{ruıezç:t ap uag .{of .uıipi r;ıe,ıez ,p *io Şeg ça§p -ua uepıur§vfeıu ie ıinl4aru rieiqü5 §şpz;§ .ıimp{o unğ nğğnqnlşau, apıun§nı:*p uul,clculş

-ieu pııad aziq ua3§oly

'aueı.ıad zııulpE ruIzIB» ,zuap eu1d '{Ipap ı41.3 .ıag

876/6/? Inqaei6-i

*H:J,-çf,";#i#İ

JnN *uİ!I .Jg

;au çı.rod uapuıSale 4§y 'aueı^ıad 'aq '.rel.rop ezı51

EıIIBH

.ılq qg8la.ıecl} rınsuies

;au gı.rad azrq ual§aiy 'euçı.ıad Ja[Jap az]B .g 'augpuu ülnpJnp 'şnl§n5li

i au çı"rad ual§a]e ang

.auua.rad

JnN Bzjtg

un.ıml€H zEçg .ruı.ıadg uapzgıJ.ıalzg., r,r," _rutrii .zluldalf,Qs "^'",İr}]',.İ,İ IuıEaIlEIrLInq a^ Iuçios ?zlu€ q€g ualıq ıı(ıze,{ 1şsa ;pu.ıı§ BpEJng .r*rrrooJn*j:H## _eı( apaul4eru 'şo.{ r.re.ıez uepunŞnp1o

un€znp >7o5 zrvlz -eı( 14sa I4z}s .nplo ıio5 ıse,ıe uluuş1ale{Eul uJua§ -;ŞJpaas uııziq '.ıçpn5ıl.ıı-ış, aA 4Jr..ı;, uIapBJ4t .Llıuai4aq

ap EIiJaIaiBılEuI 'zıur..{aifos rugios uopuaq auIsip ">1§Eg -uaş .uıpŞacapa;r§au ImsoIE{€lıı tmu,nJŞogö3;ıIü ı4pporu tl"ıqa} rzls uepunŞnpio zIüIzI]i JIg *caş .J(I

IIJ"I{ IIJ"II {I}PUQP '{j-}PLiÇO

'iılsrlaulJa Ez?J€I{nul

, au çuuad ual§al,e azıg 'arreı"rad JaIJap azıg....4ap; ..ZLIEIIEq uş§e :ir"reue6 zı.ıçued zvı,Jio ,rğpi:au?[.j

ç| İ l l o $ İ |

İ ş

,rue nq zideryeq

| i ı ı ,

auEp auBp qg4 'J€s jes qç:.1 augp.Cauı üIp;T.S *çprry,I

l i ı

'zruıs.Ieug.,{ -r{

;au çı,ıad aueJIA zlüI§y ...aueı"rad'zıq zrz(aueı,ıa6 Lau pr[z 'zıfrau zlg iTLiç,1 .augJ^ap

.aug"r.(as

i ı

'ıuipuaJa

8B6 'I,\ ,Iz

ıço*o-()O()<ıD()-()rı*()G,u-u

?E;

ap ıdol€wc

-aJı 'unplE

ğıYizv zr§T

*- [nTA *-

ırü

&ş, ffişaş ffiwr'çsşg &€eşmtaşıdşşt

ffişğ§aş Yaa.an: A. SKÇUOĞLğ]

Reaa Naır, hirçok büyiik rnevkiiet,de bulunmuş, fakat hayatr boy,unea sandaiye ihtirasınclan dai:na u::ak kalmiştır. Onun bu karakterini

gö*teren örnekler az de$ldir:

Sal;arya Savaşr sırasında, 1300 yatakii bir }iaştahane haiine koyduğu Ankara'nrn iki okuluid.a savaş süresince, gece gündüz çalışan ve ;ıa:"alilara lıüızzal ameliyat yapan merhum, çok ,.,.cl"ı3lliı düşrnüş, hastalanmrş, savaş Türk süngiile;inin zaf,eri i]e sona erince hem dinlenmek, hem de tedavi olunrnak için Sinop'a gitmişti" Millet Iv§eclisi §inop'ta bulunduğu sırada, kencisini Sih}ıiye Vetriıi seçti. O sirada Ve,lıiller F5eyeti Reisi lıuiuna,n F'evui !}aşa (},4areşai Çaknıak) da, c)_ııı,uı-ııu telie kendisine bildirip Ankara'.ıla dö:ımesi, ricasında buiunr]u. Rrga §ı;eı, EIevzi Faşa'ya çektiği ceşa?:i teile ve]diligi i<a}ıui eıie,tıeyeceğini btldirdi. Eunı;n ü:eri.ne Tr_[eclj-s .lieinci Eaşkan:. §e,. Aıi:aan Eey, R;ga li'ııı"'a bırkaç tel çekerek vekiliiğd" lıabti!ü içiır ]rendisini iknaa çalıştı. },.{er}rurı da ceı,abi te1ieı,inde }ıastaiığını iieri şüi,ereiç teklj_fi ;,*-::,i:,-rs,Cd.et'ri. §onranda i,ıiectis Rei:: Keşaaa!, §inop'a şu te]i gönCerd-i

Ğagi

]!ğ:;si,":.-i-

i.li

U6.1P"3? Şifreye" Etasüai:Sruzdan pek rnüteessirina" CidĞi bir teĞaiye itrtiyacmr, !izılrrliııııı da tr<aişıel eğı".ıelıie }:,eraber, }reyyet-i ve-

kiie rııeyanaıııla ifa btı3,uracağıııız vazife3ıi ıniiı}ıirn ve vazi5ıe -i laAuıraşışuda se!üğ{ edffia }eizrrıet

vo lntlavoffgııEizi eisein gördt!ğiiırıden, A*.kara1* da rniimski+ın oğarı lrer tii{"[ii tedavi vo is6irahat,[nısa rufekaca Ğa yandtıaı edikaelı aigere 3ıo::}aa1Ğe teşrifis:izi ve harekaüinlzigı :ıraliflııe }aaşuada iırba iıu3rıarariı:,ia,§§n ric* oğeş:iızı ef,eğr{iiıa. Go {a op

A6.Lk.ö

?iirkiye

Biiyi,i§ü l§flillet &Eeeiisi

Reisi Mustafa KEMAL 2{3

** Faşa (inönü}, Riza Nur'a şifahen Eerlin triiiliğini tetr;lif e;tmiş, fakat merhurn bu tejı]ifi ka,bul etınemişLi'" F,'etlri Eeğ (Okyar) ka}:inegi:ıde[<i s:hhiye vekilliğinden istifa edip de İgtaıJıtıl':]an §inctrı'a liareket ettikten gonra, ğsxnet

i;ıh.ıe_ı;i }:,.ıı.ıı;ı ğs;rıeft Paşa'Ğan şır teli aldl: Peiç ınşlater,enı Soktoı",

§:}ılriye §/eiıili E}r. Pışaa Nııx, nıakasustun

Nıır, bıı tele de ınüşfoet cevap verrıecii. Eunun üze:,ine §i.rıop lıaiisi ıasıtasıyla halkı 1ı:şl<ırttılar" Halktan bir heyet, doktortı evinde riyaret edi.p vekilliği kabul etınesi için ısrara lıaşladı. F*:ga Nrar onlara «Brı. vekillikten size ne?» dive itiraz ettiyse de heyet: «Bu iş sizin cleğii, ibızim işimizdir. §izi mebus yapan biziz, Eu meinuriyet §inop için şerefür. Bizim isteğinrizi yerine getirmeye mecbursunuz!» diye di, retti. Ruhen demokrat olan Rıza Nur, bu mantık karşısında susmaya ve halkın isteğini yeri, ııe getlrip vekilliği ka,bule meebur oldu. Raaa

halerı ıniiı,ııessilliS_ zat-ı devletleriııin defa ıtriz rıdentra dir" Eu }:u ğausçsta bir filıir ve teıırayiilleri olı:p o!ma, &ğı;aı taşıtagnex!. hususi bir neahiyetto öğ-ıen, ıreek isterien. §efargtin e?ıeıaarıaiyeti ıe buşada dovletiıı siyaset-i ıırııuıniyesi içiıı ifa olunacak hizruıetin fuymeti laaktr<ıııç}a bir nii]§haza serd et*reye liizı:rn göı:i;reyiz. Yatrııır Teşküff,t-ı Esasiye Kaıııırıu'rıan wıadde-i ınaiısusas!ğaa göra, nıehç:s!ı:}a6a:r fenagat e*mgk lö,zını ge§eeeld. ffiir ıniıxı*ssilliği * 6,ti5,en sefareti _ içabııi etffie_ ye rşffivafa,kat fuuşnerup i:ux,urmayacağııııza iıana sııret-i lrusıasiyodo ve ıııüstacelen bilĞirırreııazi 5ıek rica eĞeşirn. §flzden cgva:b"ı mııvafakat alrı:saşn rnuaaneie}.i yüriiteceSıır. i/o fugiiizteri ewel ernirdo * yani resrni agremıın tatrebinden ğ-onğşa sefaretii$ia

fuE w İİğplrlq3iE] ş.ıelrç1:3iu-1

şğ_a:ğJğ-itli

-ğtt[Jepi!q

'rcap ur5T

qedğq a^

IıTIJ€}

«ıqiüğ§TptT.{ J|ül Ğpç;?qli*J .zlı_ı;}cI:j{ ft ;1E

4J{_1.§

'ng

4ç.{-*q 4o§» :rı:çs r.ışa 'ıpşa.§ Eı_lıiIE;{ crıı"ani.J ezQ{ oauLzö 3IİO§ Lİ§un+o .IF"TISEIT

rq. ap uSııoşş

t:pıiiffiiİt]

Iağğ*EoD i{ı§§€ıtIJ;i*J

i:iıJil!j":J_1,

'np;odnunl;rq §;ı*.:a eı;o§ TB;ç.,i:.ıl.:ıııı §luBauruüIiiT"{ TüETıE?§1 3p lriğq '§tıış:;ıüitı_ı4 qır -ıçe§çed uieı{ aEaJn§ nş ,çlii}3 l-üAsüi ,;i.i"J],,].}I aı ti.ıel§nilu JTüi€& ,lpJaA e.8ılııuş§eq u?.ıT IsE:ri -un{o uaüoq TiiuIJ:{E? nstrış. ,şg;g ua;ıS a.,{r.raöş ,TpB[BzIıiT şa*edrp <<;rmıfelezrın ap üoi1)> :€Jıiüg Il€lüTnpnü{CI aA p6p «luı;{a"lo"E>> u5,a,eş .şpsldp.s rulŞacaşpalpq üffialo§Eui EaJepa§,ıieq uğpJıJ:lEJr ,1}pJ9.E

r.ı{,rBe6 EE.ğEa:4 çJt3].§Eağ{ ttü_TcpIJoX "i?

-ş5 uepepo .snlş ezıçş zaT-rRTc Jepe:i ussqş§ ;TEi -Ezu.TI ,np;ordıprrur pTJüIE1 '.zc.{EaE snqauı ue,{ -n41'.reirpz$eq ederuelez,ixı 4uadlp «iunsunl -nq zffiI€zWI ap lulzlq opJT,rşE} Lün{nuİ na>> ,J€l -ıpt$tq edeuın{o rur*ex4iıpzezt d;utldoi eürJ€J -la .ı€T§nqaur uala3 e,depo ue:l"rczed rrıısa.E*auç '.ıoıqoc,qülEcBIo §ııtlpelieı4 aio§şüı öI}şJns ng ,rpq§eq n§e"şıy:gi, o5;aug ,-ı;q uıöı !ğELıTiTJIı] -itıt uÇi1.It§p,ed 'dlp4a3 edepo ırq ğsıaş eeıg 'tpt.ıı§ "ıp Çippdtd m.repu:Ğı3"ıei ğ}§TIcğ§{ "np;oıtııutıınlırıi !§oJğ5 IEq JTq 1EıIğJ '.ıodtrio JolaJo:{,Burtul T{3oJ _€J"q uliİ{TsT]c3lİiı 3p ?oxTIrT Tn,{$€ '"ıc.{qı4a5 .ia1 ,ı}§ıuıp5t

uElJEJp1 T:{[ euı§,q.reş JTq la€p {al -pr§ "p tpuise;E I1aiIıüHnq u§e6 ]ig^o_t aF €Je{rry ,npJodqfi aau4i5 E.uBzorI ap TloüIE{nq 1nqüE}

-ff 1t)t"s ,p§ruröos padaq _;1ca![ 1afi.I]\I aA §TuıIIuEzeı1

qocapp8 €.uezoT

t§,eıtş

T§

Epunİöz TarİİJa.{ uzqş nr4lE

'ınş

adıp <<;.ırPıöleışı11tr» -1§a

ş§ şğrye§

a.ıalzlş5uş nJö?qöü

EğotğğL-ü[ltffins

rrg§

.İx?IE E.JlgiJ,{ auLrau1}

ı{nüng ,.ıOFp uqa Inüj"Eı{ 'şla tieleı ear*q15 r§taeş

-uQp

3eeaa"ıçıi: uı3ç şaıxı u",trç,6 ıcırıJg§

,i:.§ıuılpla3 uşp utd?§ 3su"{p qaJşpaqJğ1 I1_Tğğ34EI, rEipı,es >ioö uepınuea 'uç€ şşa1.!o 'urnr4:aıu aı §ıru3ı5 t§cq ıJEIığ;ş}! üHiiq un.Enş Bğğtş «,zrms4aaa:{ouı§ç":çE aldasıuq Ep ğpmJ

.Jnp,ternru

-.IEz 1eE§ aJQp TiıtrT{ na eur§tde§g uç -a}iairğĞiığ uçu*pnaçA ."rofrıie ugry aA .ıTT{+z uöp .zrus{aoougq _uEiTrİiğIE:{ tITz!§ eun-ıneTe.t nüIT4}ğ

u:tueı:ionğ üapo ?o:i,3,Teq ,ar{,eaua?§ç>T Ep tIT.İEjL ,zıurs4atapıS ğğTüTAö ail €qe.re "rrq r;ede1 ar, eoruŞop 1"TE1I ,tuıŞeae"ıe4iö ıpiırı§ pzlg» : E§TuIaI.(o§ ııa[zg§ n§ t,.ınş trzqfl uaITıIEp eursr§"req TIT.ıoI}To;o?§nru ur5ı ıini -{JtlJ 'rrcurdrıö ur5ı qn14,uçş, 'uu.{u§t.[ uT5I ry]I -4Jn,l 3A §ıuı1"ıI3"5 efepo J1q ruo?{oç1 :1a,ıelaS ed,,uŞe"ıışag .e§c6 rğüıa3 IzIJEqnru pqiue$1 tIi3üiEA o '"e"ruos un8 1ıop 'uaıl.rnup§np rurŞaaa1 _pla.z4lç,§ aş.q tfedqes TuT§Tl]IIo:1 ur,leg5leqn11 ezE!ğ,şp.ıa$ıuşasdeq aupŞçiog eŞe.ırılaş

-zq rc::ıj -A.E:+a inii E}f ,qeJai

'asg5

-,€§E i-iE E}.c3§,E7E,

ğE3BErıil_i

ğljE.Errrı

-i:ğ€9 -tıı*1o

tlı

ğigğİğJai}.

--iŞ;iils=;i

:ii-]:.

'; jı-i.:,. ,şÇ

]

''=ii

--d4 i -. nfl

-L]-'li

-'.-

."^r.r -- _ ugLl U-- --

n"ra?.İğ

,zlzlğ

ğ+

,Tp a-iı

.rnq€aıır ea .:atr§ıuıla JF{^a1 n.,TnN EEQJ .Jü şEJ -€6"€q apüIıa 'epe"rıs r.8ıpple uapuı "izp53eıirı?T _IüIAaiıı ğğğğ dıim.ıiipıç

e§eş aıııagş

içtu.gJğ

,Tpaul?o

rnqEıi op

-TJarÇ F

-ü€tll

_a^^^. -!id{s;

TJTIüIa1

ulzls

nq .mN Ezlli

azJs ua

+oıustr

€J?J§

0}8 znuruağ, 8

TgI]İ}}sI

-aİıliu

+İp "IpIE]T

dtseq apuTq,ı"H IuEATp z§Tgul

-Jl}§ ğA ruuuı§np uı.rzp5luqrfu a§ .ıap?a IEuJnf

aPUJjla

.ülpuaxa ıııE§opJrıi nupepio xulıu .".!3gğll§ ğznüqE^oc

E_tüıp}İu&

lüil"q

ğJe§

,ryacap5 uırzg1

!ryür1.n1

wCIJıluuı ocoğap ııos pe.{;5.{eı1 ıepıaı1 ud ueuıoıSe uapıel4gEu1

de.ıac

-.ıaowq€

opEı_IqoIğ+

,tulŞaoapa ouztu!+§ı apod;snsnq !-loJns

f,r"Tp0

[a,ıAğ

Dr. Rızo Nur

@ iü"

Yazan: ismet TtİMTÜRK

[ru ]l s

İstar\b{ıl'da Merkeze,fendi MezarlıSndaki sakin kahrini:ı taşında onun ha.kkırıda sadece: «Tiirkliik için yaşadr, öldü!» sözleri yaaılrdrr, Bu sijaler de gerçeğın t6. kendisidir.

Y:llar geEtikçe ve geçen her yrl ibize insanlarrn, bu arada zaman zımafl sevdiğimü v€ girvendiğimiz ban insanla.nn da çirkin va z:ayıf taraflarrna ait ,binlence misai getirip bıraktrkça ve her yıl bize Tij,rk milletinin öksüklüğünü daha acı acı tattırdrkça, koca Rşza Nrır'un lrıymetini daha iyi anlryorıız ve gözümüzde daha çok biiyüyor. Rıza l§ur, hangi cephesinden bakarsak bakalrm, kud.retlidir. Keskin zekAlrdrr, tükenmez enerjiüd.ir, son derece kuı"vet"li irade sahib,idir, Bunlan her tirrlü imtihanda ve yıllar boyunca iist tıste sayı§lz kereler isbat etmiştir. Ve hepsinin giizeli, hen şeyi ile şe her zaman «fiirklük için» yaşamrştır, Bana öyle geliyor ki, bizim son yüzyıi içind,eki dualarilruzın kabul o]unmamasının haş sebe,bi, @tki de, duayr yanhş seçmeıniz olrnuştur. Hemeıı hepimiz, miietimiz ve kenCimiz için, Tanndan saadet, kudret, tehiikelerden ]ıurtulmak gibi tıazı ninıetler istecnekle y,eti:ıdik. Bunu yaparken de, çolı kere kendimiz de dahil olmak üzere pek çcğumuz bu nimetie,re liyıJ< de$ldik. Tembeldik: Millete karşr e::" basit vazifeleri bile ürnal edegeldik, Korkalıt,ilı: Yıllar boyunca en korkunç ve zeüt müste'bitlerin hii]<mü altrnCa yaşadrk ve bu yıllarda «Hayrr!» diyen, meyd,an okuyan sesler ve biışeyler yapmak isteyen kinıseier tektürk ve ancak uzun fasılalarla çıktı. Şuıırsuzduk: San-trii bir tiirlü hafifleyemeyecek ağınlıkta bir gafiet uy-

kusu hepimizin ijzerine çökmüştü. DuaJanmızrn da sa,dece Tannrun bize şunu veya bunu, biz 22

olduğumuz halde kalrrken, lütfetrnesiydi, italbu]ri biz o haiimizle hiçbir sahada zafere iiyik değ,ildik. I{ürriyete, de hattö yaşamaya bilei l1yık olabilmek için gereken zekil, irade ve gayretten biz mahrum olalrrn da, Allah bize

yine acisın ve bizim lehimize ve djğer mille,tle_ rirr ve insanların aleyhine lıir nevi iitimaslı muanrele yaparak, bir,i lronisun ve yaşatsın diyersizlikten başka hatti biraz 5,,e drıa etmekte, saygısizlilı da vardr. Bjzirrı dualarımız, hayat ınücadelesinde zafer:e l6yık olmamrz için Tanrrnın bige irade, ahl§k ve zek1 kudret,i venmesi için olmaiıy,lr. Yani biz: «Bizi yaşamaya ve iıayat miirıadelesini kazanmaya l5,yık krl, Yarabbi!» diye dua etıneliyiz. Bu arada, hürriyete ve zafere lAyık insanlar olmanrn bütiin fedaköri:.klarrna hazır buiunrrıalıyız. Goçmiş gevgeklikierinıizın de kefaretini dosdoğru karşrlayıi: ödemekten kaçınmamalryız. },{illetirnizi kur+,armak ve korumak içiıı naşı1 kişiler oirna!ı;;ıx ]<ı,:ıuşuiıda, naraıi oiarak nieiei;;et}.e:i s:ralaııak yolunu tutnrar:-ırz deği} ıi.e, çeıyeııizd,e yaşarnış adamlardan e,n uygu-

nlriıı,l a}ın€n öı"nelı olarak §u.nmamu geı,elı!,rse, iciıne öııle şciiyor ki, Elga, }d-tE'rr iyi taniyan ve Türklüğ;ü i\ıi seven 10üü ldşiyi alsalı, brın]arın e::aı 9_ü5 i Cl:;srii.iii; e;:ıır,]_e soıiıı:.la öiıe]t oİarak Eıza, I{ıır'lı seQe,cekür. fanridan Tilr]ı nıil}e'ıi iç:n istene:iıiiecek en iıüy,Lik lfıtuf : «6iai, Eıgiı }i-uş'a i;*:u*yeıı kii5ile:,$en ırıüı,ekiıeşı tıir nı,]i,ls,i ft1! §1| rrııtnl» o1sa gerelı. ğ.ğ:r*,

rı{ırr'ıın ettıe-Lte irusurlaşi ;]a

vaı,rlı"

Eaşircası, bel}<i yalilz başiıa çaiışan, _valnu oiara]ı qı:.}işnrair[:rn :i:iraz da hoşianarı bir yaııatıliş ıilrn*.sıyd_i. Şüphesiz yaln::z qalışııasınıni:*.ş *ebebi, {;€-,Jıösiriıio onıııia işbirliği edeeek Ğiı;,gtıcla ve iıaabi!.iyettş iırsaniarı, çağının ve çevınesinin ona botr bol vermemiş olınasıdiı:" Fa-

:.ülğ{i

-fl.

unİJc

"znunlnq ğuoqD şA znunıo şuoqD 'zıun§ıolıısı ıı.JısDtıJuş!D§ğ*p şpJğıXşsınd ng "Jıpı§n;,{oq unŞn;rı5ş"*Ri unıJO

DL{Dp uıŞn"ı,{cq

-"{ğ ,JIp

aı

uıu4

{aüepa ul"şı§Eı,_,

-eıt

.ıiq

rıulzi

'IpJ?.a!

,J,eir-;ı:jiO J,€§ Jgs '*eluıstııiu4 <<aıul.eı» Tq;ii ff§ .t;cğ.,i.{ "ıeI -IInq oA unsunlnq ı"ruçn8o -4"i11 «i;utte.d uıuu_ie1 i$ Çılde,(» ıq€ cnş ezıg tpŞe5 ı3eJe1+3 :ı,-i.iıı -r-Itfaz aru"taiso.8 Jaiaacnü; ı. 'r4 rrınadagp üğp{u -ue;, ,.ıodrlı§epe ı4i uqep rıiiS -ıaq zı-ıuın8ntr1,.ı Epuruoz :ieıu;also.8 alui"t{ .{tÇ I;\3ZI.-.ltr"ı allai -Iııı ajezn E€ü4E ilapzıüilJaz4 drrips ,r;ıu;ı,:ili,-is] uEJEs ızıua;aa5 uapup.ı JaıI

€";ıIos 'nunsn>1 zEJr]iuI

"p -.{n 1agu3 ğ|oAııo 'uı5r 4truerulnq

l-,,n

-"ro.{rpe.rr!as

uz"rdtq uudeq nıredeq

uruJ"p" «uede.( uIEIII"1 Gr

"raq

T4apu45l

ıŞılded»

',ıo.{ruJ

-1a dgqq ı.(tu:§q"ır-; 4q.rız 'ruıl§ruq€p uaq 'uor1 -"raprE dşpa ııtıap e§u4tunru nŞnpic "pun§nT:cy qlg)ia uapaü uTIusDI )iis]i .tp-rel"ıodça >{ğJT??i IErIJap oA €c,("Ioü1

t1r1l3ulElıtJnp aıTq iıt5ı

te ;:q

apu_TJozl} uürlautTlgt Tş€IilTo §irudıı,,( 4ıs4o ;*r ıŞılilt",t unuo 1E:ieJ aa rp.ral"ıo.,!,nui}ğ*,9 ;ieul3i{] naq .reluedrue1 n.ııu{ €Er§ ...Tcii8 iŞp?a 1nr.it1 u§a:IJaq agia.,{ruuıa {"nnIlİ aA z]r§:}rj.ppa.ıotr ıfarı -ap «Jq{?cuii5 auı,t r{,BqE§ '§aııng>> uoş "aunlo -.rn1o eaaS glaseur qdıı ..p1 Tpilpa 1nq€{ >i"J"1o T§apJT qŞoö.ıe.8 fiq z?ruJipl"T t§z4ttmu.ı.ıup -€ryo a^ JTqq JBpEüIo u"puIJE.ı.B1 "ıapöşınş, un1

-1_rq utdruul n,f,n_hü ğzıg o^ ü,ğun1nq epe,ro d,ea -6a ng ,Ipıa^ ruIq€,ıoa «rpıeduı( ul€uığ+ I§I ı1q ı3İ1dtı§ .ınş uzıg '.ıxftsg>> : ztsly rüa§Japauuuz 'ırıq, uup.ıelueunpq JIzgH .tpö,p «ıE+ılT§{a uıI§ .ı{ o T{Tag» : çö4.ın1 öue.E ırq §ırutı-ıııu "puıI§e -t1 uasqz§ fl,ffiN lsztu 'FIq uapzpılö1 n8 "pgJ€ ,4np.ıoıf4ıq

FanBuIRT{T 1pı§a5'.ıo.dn§r,uoş ap

_uLıozn nŞnpıo au utüuıffı .ııq ue.r{eueunlnq Bp -"uo uua§a .ıı{ ıŞ44"JIq TıIrıuTJou unuo 3J1Io§

uaplmuJnlo un.İnN E;I-}ç"L1

aı n8{np

€zlg

:İaqğp

lJIq

uapuT.Ialzl

i>laptiıı5: }IB E(Jğıl{ ğğğffi

".ışla5 i"ıep8dnp unuo aı ;p.{uq uıiu -"p" JIo uedeiurtuıe1 ğ 1ftl§pı$ zdeu-id.e;i ur5ı irngJru drdel.ıoz 1u1pua4 ueuıŞtı €unq ğA ütic urszaq 'uu§rıad 'zıulud>> apunüçi unuj

<(g]s"ı{ _nzp.8

aı

ruruoq 'tpııuu.{ uı.reinEdnp ;ıaŞp oa ry1 -uu*ı{eq 'a5qQ5aF Joi1 Tp" un.,mN €zi?l .iu[ptlü" ıdl tqep n6Jnj{ ezn21 .unpdnp ecıdı {oJapa aqru _ca} apuiTJazli Tpua{ nunŞnlıoz unung .uIR§I"iiE aul§aqT.ıJca+ 4oIILIDiq aı {eruze.{'4eıvıizleoz IIxTpua{ 'tfrızt,ıÇ, ırq ua{a.ıa8 tuturztd rıaruSe.ı uurtq aA ,rıılpdepur5r paleq qru JIq a$ç, aı ep -ullunp JTq Jazuaq] tuo r.ıe4n-r( rSe§u ap uİIpuo{ 'vaıüruz urn"8npru1o q1I IJt["JsIliı nq 'uag

ueŞeuııt ğJry.IrLn 114a'rlrcpueuıuş .E+sğı{ ea ııJEzaq jzıurxer1 'ue§;ıod

,ır},s,utedlrıı.til§'ıınsryqş,'ıap,pqıre.trs4

Jğırmlo Ji!ıiı}§ aJoıI uıq u.{ııtıuş

JnN tzIu

]iJTı1' Ju§ ıJ.ıB§ lrn{zn8l1

:ıodrur4r5 u"puıTIüI" nI4}1 JTq TJ"I

_"JsTIII n§ ıredelŞeq ıu «Eııg$sog u,ı5ey znŞll» un.rnN ezıttr 'uaş"ıez,urt LIE1ıqğ§ nq uoş

,un.ror{luıop u.rl1Elo rs€q§rıu

TcIlDİI tmuo zşuıldaq

İBp"ıt gtİI}EtlJJaJol gs4oİ .tunıoıtçpap€ry nİÇ -rrqŞ"q aŞnıtını o^ Iwf}aTpnt rmuo elı(rıqln1 guınuın'zlsoqdn§'ua4.talgp uBp.TJu€J ıul§Bttqo uopıaş.q,ı5 JnN €zıg q}aIIT]^t .n>leaa4e5 >InIJcrz ö ğşiaulJalso8 ıŞqqeıırıl aı ıŞrlleMn plaıa8 uP1 4tuı§ıpö apqrctl uIr>I€1 .rı1 4ıırmoepa uTıuqg} 'Bp

JiE

da:1

oEzlg,

{Iüİİ ]I -,Bio >ia-.: t LIEiun(

,aı ue.t 'as"ıç4a; -n3^6n

çŞap

4EJ31o

-eu uı3

-ul§ız: -ıa.3 § -oJ u.rı] -afr.u,ı,

-B^

on t,tz T§olLLIa:

-Iİ€J

1t.{tq rcJIq tIi -Tp

1I§-?iu::

-anaITF

azlq

eA ap qaITq

ülL,(g1

-I€H

}ItIQJ

rpdcstuı1o daqas nş1 .IpITŞap nq, deqas ı{at '13ıt

af,F,

ffişş*

ffieşş'aşm W& * ffi*'ge

ş*wşbı

(Dr. Eaea i{:_ır Sı:y, ueş:n trir ayrı!ıktan scıı:,ı,a ;r'ttrcla döııtirice, Tiiı'kçiiiiik fikıirıiır düşnaaı,tlar:ıuıı ş:ğtı, çeş!t!i fırsatlard.aĞi f,a;ıdaiarıaralr lıen4ieime tla§rn yoiuyte hiieuına g*çnıişleı,di. Eilyük Türkçii ve fiErir adaı,nr:nıaa şa,ld_ıraııXaı: aşaşrnde+ }ğ*zını iiilmet i]o biriilıte Eöusya,'ya g,iden ıeeştıııı, Va-ija'da var,c}ı. -&şağeda" Eaaa rı*rr:: Bey'iıı, iia-nŞ&ya fası,i::i FJfkAı: gazetesinde ve:"Ğiği ceveptam Eığ.Eı Fğr€lıı:aş '*uğr:nrna3<tadır. $u ceı,apiaı: 6çaze,terıiıı 7,8 ı,e 9 Masğ i"941 tarihli saovrlanada çılımıştır.)

25/ri/$,4| tarihtri Akşam'da, V6.-Nü bizi lralemine doiamrş. Sebebd : Ydı:rninci Asrr Larusu ne d*ye Rıza Nur'daı iıahsetmiş, buna krzmrş. Altr sene evvel de biri, adım, böyle mühim bir §"ransız kamusuna girdi deye köpürmüş üstelik de Paris'te solucan haşı611 yaşlyor sözüyle bana hakaret etmi§ti. Ona cevap verı:ndştim. Cevaplar Türkbilik Revü_sü'nün ?. ve 8. sayrlanndadrr. Keşki VA-Nfl daha önce bunlal,] göi,seydi. On beş yıldır hiçkıir şeye karışmamak, ıiıızivö köşesinde yaşa,mak kararında;vrm. Ne poiitika, ne yaz7

yacrnak, rre başka iş istemeyoru_m. E'akat incı.na inzi".ığ,da da rahat vermeyortrar. }viezarda da vermez]er, On, on'!ıeş yridır Narrrık Kerna! gibi hdı, adaına ne alçakça hücumlar ettiler.

va_ka, IıalluSun benim içirr dediklerine i.nanma:ıniş. Brr malümatta bıir iki yanhş yok d,eğiü, §'akat doğrusu ve hele eksiği pekçok. Eunları birer birer mütalea.ecleiim de ira-Nfl da an]asrn : LarLlS bana Sinopiu demiş. Doğıııdu-r. §inop1 luyum. En eski ızıa]üra cerjdim ğ}igdar §facr ğ!ıra!ıjın. Onun oğlu §inopta Hisar ğaınii imamr hfııstaf,a'drr. Buıru lıı-r imamdan ka]e-n, ai]enrizde neşıilıien ncsite intikal eden, §inop'ta tesis vtı vakfel-iiğim kü'ıiicharıemde

prcfesörü oldum. Eldrnde binbaşı o1duğum vakıt bana veııiien bir ferman rzar. ğu feı-maııda bana : «Trbbiye-İ şahanem fenn-i cerlahi-i ortopedl muallimirn» deye hitap edlliyor. Va.Nfl inanmamrş. Geisin, o şahadetnameyi de, bu f,errnanı da kend'ısine göstereyim. O l,aki'L bizde profesörün a.lı rniıallimdi. Meşrutimüderris, cumhurdyette profesör oıldu.

5zetLe

4 Larus, Me.snıtiyet hare}ıetine faal sureite lş_ tirak ettiğimi sö5zleyor. Tlbbiyede talebeyken Faris ve Mısır'dan Jön-Türklenn gazetelerini getirtir,, Galatadaki ve taressut altrırd"" !ırıiunan }-ransız postahanesi:ıdcr! bdr ees.aret hamlesiyle a}ır, Tıbbiye rnektebdne sokar, talebeye okutı-ırd::k" §onra da drşarda da"$tırdık. Aiodtiıih,tmid idaresinin i:irkaç defa'ıahaı,rilertne uğrad"ım. ğeı İttııat ve lfera,kki Cemiye'ui'ne Meşrutiyetin ijAıından eıwei g,irdim. Bir takımları gdbi Ivteşrrı.tiyet c]önmesil değilirn, Meşrrıti}ıetin ilrinc; gü_nü Tlbbiye ta]elıesi,ni aidırn,'nüyük bir nümayiş yaplık. Halk etrafi-

nlrzd:, tcpiand-ı. oyle ki, }ıir lleumuz Gala'ıasaray'da, diğer rr*ı.rrnıiz Köprii'deydıi. Tıtii:iyeli!_er o glin beııi sahriita:ı a,kıama lıacla_r ornı,ialarınıia i.a,qtdrlar. Nrituk :n

,1 ;

'',, i"':1l ;.r,.. -.j: l: ii.::j.

duııaak+"a oian Tıir eiyazısı k$tap söyleyoıı,.. A"ırı_rı da yei]i §inoplulardantlır. Hııı]ı 253 yıldıı kınına te]ı bir

daırla yabe.ııcı kaır karrşıııamış §inoplu Türküz. Bu l}enim en bni_:ıü.k iftihaıgndır.

-ıi-'l':,]: ;:"i'r,'i;;:inıl:: ::::'. .!]'1 i']:l :j:!::_']ili]

::l,i.:. :,.l, ll.,

:-,,,sıııl ı,:::l];ı,l:,i, .,ii] ';-

::,l ;l

: .;.,.,::.l

i] _

i.,i

iij::i.;li:|i

s::;.'.lı]::-iı

[,ii{i!,]]. ijği.rrı

ı,

l:.,,-]-1:,,

İrı':,,-l;f:

.-iiİ_iİ dr;ğ::iıılıı;:, .i)"li::.]i.iüiö. feşi!:-:e:" Gü,il::i:a ]i-,-:,:iıii:;;"::::=İı: ;.rı:ri ]ıı:iıc-lj]ııirie ııisiirn i]rir:.i, l,.,,aİ;] .]il. ıla..liıi:. ]3:,::ı_ zcrğ],li ıı-i;:.;d;tn{._ı,:}e ve:,i].iji,i . Bı ı:iı ,:j::ı]... ::::ıl.-ii ;ı.:lli i J. tl=;ıi;ıır g:ıi!ba,. ıe-,:ı:_:]ıJ:]

:-li:,]::: },l:.ıı.. isi.e:ı,:,,:1 i*l;,

:ı;-ıi.,::j:,ii

:{ih;].-\rüjt -i:-1L:i.]::]j]i,:.]ii

:,a! İJayci:,ı:p:iı:'tj:ı

:lııi!ı, ij,ı"ei,

Iiı,.ilillıa.]i'.l.;.-,

ji:-:].:ijl ü jnii:.ial'İi:]a giri;;

?ı]:iı]-.ie

ll.', .-: ..

'ıie icıa,j

ci:jı.j,J_ilİ

"..:-rı::ıol,ispeCi

,':1.

:.... ,':

'1.'i:,: .:j:,li: .r.ı.']:

ı:]i.:

i:]i. j

,. ]. ,,. . . ,

,;,:-:i;:l::]; ;::a::]:l

.,,. _.....

|]:

jİ:]aj

!{.

gj3l{

1y.4ğ.§

,J{l .t-ılip"lEat?,{

ij§ü'u-truğI,?{ ıi^^g lİ:i_--"P.{ ;rşq niJO ,.i.Ei-iöf,lp+ rtlİİijiijİİ::ı ı| :ı:i]:.,:{ 1üı§I?:..d 1Te erxEq {JnliJir_,İ,E.T *-

!-gpi"}ıi]. iiııl§-*::i*'ll.İtiiJİ:i.ş-u,_i ii:,11:i |:ı{ ,11 liitljiİJi:]i:t.! 1l;ı1-.ı:1 ı,{a:: ,i,lt"lpe r1;l-ı.i. i].ıüil]ii;l ..:İ +;ıi 1.ı:j:];i-L § iij.,l -.:;§ü t..: *.8p ı:i;i.rıs s-}i-.ğr_ i..i':jii-{:'iİ §iııi:i.]ı 1] :lf,i{i.r::]].;.1 -iii.:=.ri,1:

.-ıll:

]a,L"!-.)

iii

::,_İ..|IA ..]tlrl-lii.!]1j-1: l.i],]ı|:j]: i.1.1

,]iill

-]'.

rl:j:i:a-ir i;,ıil,_j,.]ıiaj -J jl .,..;. j .._, '-i:l,r ] -t.i+r; :.ii]:i'j};] :;.1li!:'. aji.];r.i,l]a:: 'a.:3iıj,::;lJ]:ı.liı liil);_ '. r::. *:-jl1

: ,

,.,

;;,],::_:r;

]İ.).,.;

;_:ı] iiil|j;il| ] i.|. ji .ji]..i

,l.,-+;

1";;;1,' :-li'jii::; ] ii:, !]_:l.!1.:: '- 1];] ,,;r:.:i_]i-ı. .-ii:; . '-i].,,:] ,,],a -:".;ij i.i.:i..:.:':|l.ı j,i'-]] ::,'a]]]::i,]]il:il .,l;1; '.İ: _,:,:...,:...,].i .İ:-,jj .,] ;:,ı:i 'l.-ı.i:';'::: -,.._._. 1,-'_;l:.: ili,:a.: ; ..ı ; :!_]::) .]:.:]_

, ._'_

-,i;l_i:l'':1.i1']ı'il;:

iiıı

-.].:1:.i i] ,;)ı:;;

l:.:. :jl.:j:,:i.:,i? .:.]:].:,;-.,].i

11,1,11.ı;.1,..,,:::|"

' ni

_.J,,;.. .

j] ]_ı. ]l

:,..,.:..j._. ,:j,..::.i] ı]:]ı]]]

| |,ı ,

\:|::,.:.

;,_.-].ij,j_-,

.i.:.=:.-ri itro§_"

:ili;1:]'i-l.|,|,:

ii:i,:..-r:ji: ] ] ::,.- :.,._ ;s .:]a"j -;1l .],.].] ]ii, 1,1l._1 ,_ --..

a:_,aai.::aa;

Şp a.:--]ıj:l:ı]jli,:l'].'

niın6 la lrjİüğq ';ze,1 .;:;§lıui!pi .ı;ı:i f,.] ;ıi":]j, ?purli1Jilnİn>l r:irE:ı ıTüs uEuJICIo:} Bp.ılİ.{1:,-:Js: 35şg.]i -IoG u-İ!.1!Jşei ngJ .1?:},J irıqeüİ €1a€_Ii],]T rsrjo3i{ ]r:{Iir.,.I üi ,.Iipti1]?.iE_ğ

-İıE 'iıIIpJg^

JI"1raEJ Jaq Eijciğq

uapİıIJTqJTq liolü^ap aII {iTp a^

rıŞ

',rrp-ırj!i.İ3q

ş3pa

e.31t

J;i:i.|l iiE;-

ıŞ;iqz ıl:tş

'4Tpap İ§€tİİİIJdE uapuT,:İq.-r:q uliatlr;p 3]İ üıip zlq EuıE {IpiE uBpJE{ğo ,Jrp (}ErE,I ap ?o aslisı{,T op uonEJ9d9s) üİıqBl uLlETuo .JaiJap asİIT}i opşI3§3lil nq JEizlsTigJş .§ıuıau:apa apeJr IfI §*,İErJ .;o]iTp tü?je e.5 -nT

IŞİIi{€§ryEd'4§g13

1al,!ap

€ffis€u.ıIlJdg

GepIİuİqjıc{ ulşİ;oiğI

oii a§j]Iş apla.{TıiJlnı ui5l ar!üa §n;Er{ .-

'tıİilpio irtşA şuIlşlEü{a^ o.{icTJEq Ep 'IIpIe^ a{İEu:!?5i 1-laEa.t€nİ.Iİ 3^ aJt!r{-,{I§

tjap 3Jçp

"Jap

.JlpJEA

3.3

s:} 'IIIr{aA

JI.I?E]^İ €;op Jiq uag i§IİğB.4 3^ 3pgJn.q ]Eis{a ,i.:.ils -nİET 'Jo{rp nplo !Iİıİot\ adrJuEI{ oA }JuoAEn-tIl JB[ıi!J-I txBttıEz uIE! ruIuoq sruEa *- 0T

oA al(iqı,ils uEuİ?z ,üI§eIfQ§

gJuo§ uEpuo ülşı{la? 'u1$a ı.T€ilİnq g_ü[-gA ,.ı$§ttıİ]a ıüiul€l oJF^ap unlnq diIE ?uİJiE .I1?JE]1 nıüq ğal(al{ JaII[4aA .ulnpıınpq alJiT{al ut5T TsaulnIJl]§alapes

u!l!p 3ullefaq Janrıla^ EJuo§ .Jtpuı§ıurzef ap JaIuIu:

.J?IIıE

-El 'EpqBq ng ruIT!ŞlpJR§aIap€§ IIs€u ul?sİI $u -§ğJ osİnJ.o.E IEIlBJaJJğqntu TlaIE]iaA J.IJEE]^I l)l€puİİuEul

-tsz ujtluaq

BN-SA

-IIJl}§gIJEs uıu}ITp ,4öiÇ

lu€lgf

.Jodpp Ip.ıEıİı5 .ıalarueu.ıırua iİIÖI Is"lıI

xJn$ uT5I ruluaq §nJtsT oIİIi .- 6 şaüa6 .uın§ntuın{ asa§sanuı

un§nı"ğı[ Ili

§Tuldpzİ 1egJcj ıIsE§a JrEp €§Jpq !4 şaıuaç ...... .tuTuaq EBlçoş ruLiEIp? «l"sTİpal acn,( €faA }io§ülnr(» a.{a,{.{ll§ alo{r(il.g} I-1Esi;pal t<<}ğsTJ

I-?€§IJpe1'«lespıpa1

-Fl

€uo»

üIT» a/(olçrcpTlq1 1-lEsi.ıpal '«asil» e.ıelşuE?_ıns J«dö1

_ıt9üı ,}oupİı Br(aA ENo» al(ipEpi '«del4aiır :ili» oqal4auİ

ıılli.';".:," . :- l.-.-.ü :_-'.c: .. l:: j_]: ]:a:: j:|'

+§-'r"iA işıa,:; -illi1.1i};')iı'j

-:;

,.:--.;

i:'.il:.l,;.::]'.iİ_ş.1 :]:i;! ]jlr i.ıı.-,.-i::.i |].l .:l...:.:l.ii,:.:j,il,]_:; '..!-!i]jj':li:i.] l-_i,]:i:]Ci ::i;. , ,..:.i:,_l:11..i -.1:.::.l..,-l;:,. ,, .i .:: I _:,, | i;iii_ia: ]- _,--i. ]]]:]

-a]'}_ ,]i.:ii;

ij,'.I 'i;_i:}!],]ii.]i

:]i-j.'.:ii;i ,:i.:],:_; ı1.::.'.:

;.:;İ: 1.i;i:;::;;;:l ılll Jiı:r,.\ ..ijj::]i]a I,rı_i:ij.:i.: ] k;i,ilğ,iij:liııf ';:lljli",-İij,a= ]i]{l;i!;iü.liı;

: -1 ;^: '.. .u]-],j.:,:.::)_" ,:",_' .l_;]:],:]jl]| i...l 1,_., ,,iı,l ,l,_, !:]]]]]:] ,};;| :.i. .,;.!i.]; .,,.,!.1] ._ ]-; i:/r'ii_;-:] ..:l_;: :]li i ] -ll:,l: -]]:-..,],.-_.]. ı |:. ,_ j,] |i_i_! .i,.l ._ i.:'ii ].,li';.:1. .. ._;.1_,,,.1 -}i]i,! l iijİIlü-:' iiii -]l.i ;iii:ajj] :iiı]:i_:-]:; ,:.] i::::i t]. .,.:.].in.:i ..r,.. li:;:iİ;:.i -ıi{

-o1 ıIIaıl]o[rlJ:ailxj

.j]:]iıı-:.),.]

'.lİd ]1 i:]:iJ -1l;::1;:l aİiit ı:-i:-..i:] ıi;iir rii.l_t.Jli Stl."iET * ı ,."l:l§ıı;ı

-Itzcl:

oi:,11İ.,1;:i 1}iüI_üiiIi]E ((r,.r.].:r,Ş:].i:;:;]a1._ıli.il)) aii:.:.j;.,_|..

-iI§3fi

a]j..],:,i:ıil];.T

in_l.a.".] .i-J^Iji:,li :-ı,{

-;,-.]';j

'.-.:];1i!;.-ij i ll,aı,a;:|iJ

ıIi]jj:Ç'::-i 'i]ii.it]]i_i. i,, ]..-, :iıll,], j , irlaJI::]._] ]:-1,1],..1iiı1;...:,!;;:, (..lil)ill:j|.iii;ı;l,ii.;İ:ı;: !i:ii{ L:|,j.j:;:jjü_]iir..-,.i.)i:a -n..^ı '.ii;:,i.jiili-:] ,..;ıi;?_i ;;.,) il,j:; j_i-..ljil]tğ.ji:]j,i_) : .i-_i1.,; ..;_.,.i 'ıl:|:i;;.lj.il-§ 'ı:ııll:,,..;ii ızlılt::i;i:1:1_:1;i tjl, it:.ll_. ,i.:_:l Çiiİ}; .1tp.{?_1. -l.;ı-: ;i;li,-,ıı1 'ij.j;]-tj:i :]i;;ij;; .rlq :iiiEJ....i9.çj x|:,. i:,;,, J i) ;:,.j p E.r E j i";i] E . r:,!I!jii::| i i ;}.i:... .r iq

-İ;IpE

«a,.f

:JÜİğ

l--J,),.; ir;üı

epiŞ:§:.r Ğ;:i;iiİ

i-:;-: i_,:ji]tİıiiii)z ğğ] r;;üıi133-;,ji] ;rİi.lj,l.j?1-.;

§ldti{ ]};;.];u:}ııi ,iı=io ;i+i ";,1 in..? -ü*Şniqq ıŞtr,ıı 1a$ ;nı{.j-_.;rı

:1oı_j

.r.ıipııi-_]ıii-

j şp

*11i1.1şia _.

ui.p.ıiıJb,.ı..] :.i,1.1 ı-:ı.-.üi{ ı-;ç;!ıp ,.tllp|!iŞüü ,sl]il,i

İ3J3p Iü1I Cpüİu&ilı Jşl,jT,:ln,ij aj\ ii€:i1]:1

-a§ Jj1s}iüllp3 .{_ıou

aı, gİdi]{ ür5r

ıuiı_r.rc: §İ.,]ull

j:,

_EElOp-. 9

-ru af._, T-arlqr.

"!İn§inJnjnıf ?E

?IIeq :

-EOE,Illt§ il] 3,tİİ5,ÇJ ::1üerr_Iaz o ..I1p.It,]. :içii.]:iij] lji)il].l*l -€,İE-ııİnğ B aA i u]Jü,|t§rıl3u }iİjrq]a-İl]J/ tJ.! iüpıt:,.laİa t,pJ

«llrç,t5:ı ;=çpi.lj,t,x ğ,r ii:,{;.ilır§i» §ııı;ıs;:q *T6T E.l i,;l;:iııt,{ ?1.§iiüAl ş:} 7T§T

,şp.ini-irr5_].,r]i

1rğ

l,,il_i..]:r,.:

,l_EI]].} "lüipiIJl? üşp3ı;:i::j, İüiçrtr .fp,i].]İ|.f,"Piii::3:]i.i.: ]:ialrai,;;a...i..:| J; -Ei,l:,ir{I ıirr! ği1:;"1,ip;ş..d .1Eİr5]üq:;jiI itiIğÇ:iıı1l :);i;luli!}ai:Eli

Bilinİİzil

:_IT;,ii!l:rii

l:ii:plj.ln,

jf:ji

3i,{r,iOi,İij..Jl{ii;/1i .1p;i]ı:_Çj:

a{3:!i,.{I'-ışpşixığ",: iuiŞ;,aalrp; ie§q1l$j ıIaü_ilu ı:l:,1 şİ:i}İ.:r{ .İşq 'Ö 'nl§İılİJ-[i.) ollş İ9F ,ğ114.rar{ §ü,İşJ ,li,şşç, ş1l?J.BE

.-.-t

ffiff, ffixxg ffiWffi Ynzan: Feyarni §Ai''.A Tasviri Efkör şütunlarında uç gün «XX ci aşrr Larousse'u>> münasebetiyle I}oktor Eıza Nur'rın Vö,lö Nureddin'e r,,erdiği cevaplarr okuduk. Bu üç makalenin rakamla sıralanrnş 19 maddesiııde, rnrıharrir, kend_isi.n,e olduğu kağar b'ize cie hiigiin varen bdr miiCafaa xaruretiyle, hep kendiı-ıden iıahşederek, pı:litika ve fikir hayatinın bir biiinçosr:nu 1rapmak z*rşnda ]<a1r1jrşür. Bu müdafaada hakikat aşkından zivade nefse muha,hbet, kilıir ve azarnet ir"azı görenieı, çok alda,nırlay. Br. §i*za j{ıır'ı;_ iy,i taniyaniarin göziinde bu cer,,ap, yalnız VAIA, Nureitdirı'e, hatt6. hiç ona karşı değil, I\{eşrutiyet inkılö,tıından İstikl5i Mücadeleşin€ ve Cumhuriyet in}rılAbına katlar bu nıeımleketin her bii5.iik dAv,Asıırda, bir:!.nci plflnda .za.ğife almiş, fakat hiç irinde kaz:anç ve şeref ı]argasi toplamaya yanaşmamış, terterniz Wr ismi çeviren ]rrskanç-lık ve ırankörlük havasına karşr, eiim oiduğu kadar zaruri bir müdaf:ıadır. Eu cevabın aituıda Rag,a t{rrr imzasi olmasayciı içindeki hakikatlenden iriçbiri deffşınezıli. Eu irıızanrır bu}.unmaü da ]rer irini milli tarihiı:riıin kaydettj.ği txr hakikatleı{n doğnı olmasrrıa m§ni değ,itdi]:. Bize hüz;Lin v€ren şey, hakperest dostların yerine, §,ıza Nrı.ı:'ı:, on sekiu şenelik feragat ve inziva sessizli$nden çilrar:aJı ;ine kerıdisine nrüdafaa ettireiı kıiq rnırduıxdu3rııaalık rnrıhi*"i içinĞe oluşımuzdur. Vurduindrr3.,maziığ:n dereeesi::e bakınız k., üstünd,e .iıar zar,fl:;n biitiin ntgmleketin hiırmetle, ştikra-nla, ıninnetie, ıitırrrrasınr b,ekle*iğirniz Rcua Nrir ismini çeviren ka,ranirğ;., ancaiı, bir ecneıbi }ügaiı yirtryor, bir de",. Kendisi! Hai-

buki, bu mernleketin kiiltür, ahlflk, siyaset, istiHel, inkıl§"p... Hangi biıyuk dövasina göz atsanız orada Rıga, Nur'ı;.n abide haiinde bü yük b,ir eserin.i, fa.kat u eşerin arkasrnda hiçbir kazanç ve şere,f beklemederr kendi kendinı silen foragatlı inşaıı çehresini göriirsünüi"

eili bukadan cilde vayan eseı,leri a::asrnda cıı ilıi ciltlik ,b,iiyiik hir Tiirk taı"ihinin nı ıe]lifidir ki, henüz bu haciınde ve heiki bu kıymette bir kitabı herhangi. bir taE}r. Rıre, }{nır,

rihçirniz değil, ;hi.r h,e,yet bile ortaya koyamaırr:şıtır. On eşkiz §eneiik inzi.vasınd"a biitün örnrü:ıii mi]li kültüre vetreri, ya,bancr memleketlerCe tıile Tıi.riıçe filıir mecmua§l neşreden Rıza Ntrıı:'un türlıotrojiye ait tetkikie,ri, başkalarr taraf;nclan teüırik ediieceği yerde, isrni ziirrolunmayaı"aüı yağna edilmişEir.

Meşrutitret inkılÖıbında Rraa

Nıır,

Milti Miicadeiede Rnz.a N*r, Cumhııriyet in}rıl&bında Rıua Nur, iı:eraleket d6.ş,alarrnın hepsinde fe" da,k§r{ık şe;:ef ,,,e

ş.g}.

.9l]L"9_1

§:yl§.gı

Tg_ygltı._

rnükğfat almak gıra§l gelinee

fuk"t Rşpa

Nşç nğmeı"f:uttur,'iarihirrıizin feragat faslın-

da Pşıga Nu-r nreşhur, mıenfaat fasiında meçhul hir şimad.ır.

Larouşse hiköyesine geli.nce,, bunu da baş]ıa bir yazıırıd.a anlatacağm. Senelerce evyel .lıir Tıeni de bir k*re aldatan &d,i dedikodunun }iı;ırgşli, ğ,lpa }ğınr gtbi }:ir fazilet ğbiılesi öııiinde, iıüyilk }ıir hey}<e,lin ayaklarini kirleterı güı,e:ıı!a 3<a.ka.sı gi:bi ka,i;r. Şu farkia ki, zavollı gi"iver*in, nere]ıe konduğıı:ıu ve n€ halt ettiğini bünreyen m6.sum bir hayvandr.

Lz .firl{ ğzq{ Jüııxo(ı

?a6T JaIo^gII ulFr(tıu oA .reİqlT-l -sEJ rz.q ap -tJaq u"pl',( JT§ ,Jnl§nrrılo Jassad*Ili TpiİlT§ {ğaIıE İlqEl şp E§T §IWI.p3 ,[Elu{I "ep.E,i€ü{tiY apTJ.İai};j .Jfrl§nTuJo..3

-gqİİI

.uİIl§Iıu€i§Eq

Tz6T ap tr6T şle§a n8 "pl;I§rf,,lJ .JaisrqEq }I3 3ŞıtilİJHt : uİisrt 1}öEin5{} '(IJol,ai^ap und rrus§ip'1;iailaiaap ,JnJ ?Jnd*un.)

'Ji}J. Jşi?al^ap IJaIı{J}:}a

1i4§a1 uı.ıa14.inğ

azsx i,tt,.!ğ] üıJnğ .uatr ,ıql.ıe1 ,r,.,,

uI3T>1 I,iIi};T

**r'#İJ, ,]İİ

'n§€İr utsJnĞ '(np;nf, TJnğ) uEJnü : wl§Tlİ 1ciIl;ira

: JIpıi.tT§Tıl 8 Jas§

..ı4§grlıpa

1e4

->{Ip euıseuıJo l,ql8 q;p uI{I€u ununlp uIqE?İ4 n_ş ..rılızzd ulö1 4aıulps4pt rm,ıtlue;ı.rl aA odlqJa1 TJaIJatIluı snsnq -uq .ıeldelçş iJlpağ e4§eq uel4eru§e.ıŞn all saq€ q"ıü -ze:( delp1 allaJns ıŞgcedeuığdEluE irİİJlsai],ü{ üİ]EH "rrq 'JlpIl?[İİEIu€ tulsauİıIaü{ .]J.İTi!p aIIq JEiuEljEulEIüe nrı -nqn"ı 'ıu.ı"ı:ig;ı rrueldıalr:i O .JTpTIEIIıIo ap€s Tt{ı]p JtIrdE? -T{ uEIo q5i .ıaluılly ..ııltşçun3 oA 1EqEqE>ü üJEuJ)ios ai

-ErI zErııII§tsIuE IITp JIq. op alJaiaur1oü{ znsuınzpt tul4e3Jlq lg{"eıü 'z€uIJo un{runuİ ıstsulEluP ul§a}IJaq I;iEIdEJIül Jul

-t[ 'JrpIEŞap Jlq T§aoşJep uiulJrrul§ Jaq

ulxaITILL[ J3I{

,JrJ]lac

-aı(alu;Suaz z$IIITp oı ıleaelı{eı{ Jalaulno4 nq al?aJns '.ııl§şuqrpac"ıap ap JaIaiuIIa{ a54"lş.1, üIo5JIq ruIzEI

I§ar,JIrpO eıİq1 ?"zay ..ıq§ruılıde,t J?IIIsEqq.li'JaiJsEqqV iJğInIıİnöpS'JaI!üln5Ias EiasaJ^[ ..rrl§ıu:lı;ııl§aia5:i"ınş

JBIq?II?sI aA JI€IpE u€io ğqpre} oc e5de.ıy ;ep JsIJ?€ -eq afıpurı§ 'iı1 .ııl§ıu4ıdef ep n§ ,.rq ep Jlg ."ıpl§lluıio"8

"pr.r,

ap pta;:1reı nq 'Ja§€ ng .11s\rıu -auITIpa aA ııİao JFI§EJ. ,lJnğ zr-lTiai{ ap asT ğIluiüz EIIJEl -eı( "ıeldelr4 ızeq tua:( aA r,:{sa 1pn n,r1.1irl1 *r.,,.p.._rş, *1 -ş.ıe§ 1e.ıa-E 'ep,pdn,rr"ltr 4aıo.E .repeq ar(İpiuı§ .eışe,1 ,.rnp dls -Eiı €p eu€q IcuIAas ıiarııı93 ruıŞıplızef ululJallaüruıaq -r_}uı tsqep .Jf}üioaapa oIıH ul} §tsso nq E€ I I"§qI 1r4§a1 sesa JI,q ng 'Jlpunz€I ıiad aı JlpiJgu :1ad ap Luaq ';ıpıJp4 de3 -g4 nq qö1 .psou çlşun.8nq unıIJ!1ı p1 uıl.ış;qaz(a1:(ç,s nu ..ı1pilŞap -n§ 1ğ{",ü uopıalz(a§ ,"1g ul1 ıSıİ'rıq a^ gpild JEt rıİpi}al 1eqeı(as aı. zu aui,( 1ğütT{?a] nq ap uıası §[uı 10 apBJI}§t ıİad ğp uEl?EI{?l(as uııŞıldt1( tp,e{sng aa el{

-şBıIJE>I'tünla >İIığel .IaI€{lsaA

.,ırl§iuıeuıeffi1,o

>1oö.ıpg

Ipıe1 tuıseı(upp tı4I.T üolltıİğıi znu

JeI€ı{I§aA

IaIlEI

_uıpı(e acp(1 Turqg€} .Jfilq€IIaEı( Wffi, IqIJE? 4Jn.L Jtq aıs§rlueı( aceİap JIq 1I)İBrl O l4leq, o§JI,JIpa ılrilax aclı(I

ilzn§uA

u!tJ!ı{İ,ın1

Jupe}i €ırllupaJjaur 4o,ıallza.E ı.ıellın:( :{.ııı"1. aA J{iIpö otu|lcJa}';rtıelcIa1 .ızldelı:i §ırulııze,{ aüİJ3z-{ı J3İ{JI]!L apİlp Jaq 'tp,edı"ıay aa ap,ut§ 1İşE.lr o§J .;;p.(*§ ua"( _ELIIio u]lüiıu!ıru u1.3nq 1a-irızai. irijJel 4;In.1, "itçi i3l,ı.ıii.ış]i

-iUAI 'zaü-Ialipa Elppl

nŞıpir;

. nq ep

IotıTıuo}inrü ı-ilq.ş:.r?i nğ

tTp.ı€,{ öpJas? "ııalıa;:fus 4eae.in,{op iJaiıui13 .]aqeJaq

-ıi}eJez

ı4}?nqs1}q

as; .zele;ı(es

EitrıIina

.-1ip

i;ıe1>;1p;ıl§i,Şep juTI{;ğ

eppıt o e,{aa i,relqnp-ınp:{ır aziıulttr.{aie uapglıai:.ircaİri -^a§ oıı ir"iır}iilq lziq J:JIs tspur;ü"ilzeq ıqı.3 ıŞıptıuio ı;tp -,{e;i "ıepeı1o ep uepuÇiper.;tlr,Izzi el{ı1o .Şerıı;p erı zo.E {,rB.T, JIq l§aırj1}aJai üIül.;asa radn,ray rSrıerl.ıoış ;iıep aŞş1 -{JnJr .ınpzıluJtla;Toq :iauun§çp ııırsepıS ğrulsai-i?:i :iJ;}J IaAA6 i]EpJElrİo JeqE;aq ,rrq ırr5ı ziu.l eiüaEtııio

JET"{.I4J!

-nallr.Iu,I esrpruze.{ deaı>i şaaa,ıaı epr8 aıruaiu;l1g ,ı;d-..,.: -Av*'JalJqıcla1ıe;Şo rurıal4ıpc?§I !-p ueuızidulı_ıi ;iqauıa

JaIuİIIV'JTp3jizEA JIq §oppe}inur rrrraı,i{ılı;r şaııuşsııp .JTprırrzçi api€ri uırileq 'i4leg uıpJeiıillq IoAAa }iucuy -Jaq auinc;al ru$oiJasa uiuJJoiuill.ı3 edıı,raş '"ıai;asa ,1Ş -aıalçe,(ege irlT3ltullB apuş .;lptıJ5r şIIEI{ u€io zİ.ğ:|aeA uğpJeiılo |ilŞap uı51 ;aiıulig Jaşa nf

-Ilti1

-}şı*-il liT.:-,. ,i.a, - ''

*ç_

-ı},i

*Iiı:. l.i'illil-: ,f,\._,-

-§gc_

-.'ir l.

"uii::

_ıT

üıil:.

]ülTa^^a

."rlpuı51

«a{pq.ıa1 .Iaı{ ullru>) uapfaS .ıa9ş Ia-4.Aa ng 'ujl?}o ueŞeu:ıe euı;ıelıı*iıe.{ rmp,rn:( 'a;ıa14;çg. a.d -Ip Jaluls;lpiiq euı;rele4§zq a^ Jalulsllq rrıl.ialrpua4 drz -e,( uı51 .ıalöua8 aa ;ıaidal4auı ıa§sğqniq ruIqElT4 qIJ?1 nq al§1 '.ııp.ıepesul §llur§çıp alal.res J€p€ıi ülacapeulrğz JEI

-§Eq ali 4lilüI€wso IzJtlIJqTJEtr .IzFüIpüıaI zig .IpI ala§aul .ııq 31e"{eq ua '4ıs4a JIq qJBıez ua öE{Ilqi .rlq ripdçiq ua u35r z1uJt}anliir as! ng .ıl§ıruerulıze.( qIJ?} .ılq 1aa -a"iIpIIq lzIutlpua{ znuaq e§lTs"Ij ;o1İ ,.IlpTlawilq ii;ıt{iJ

-E? ap u;5r 4eu:l"ıq julpuğX ,JlpruizE[ T§atuTlq luııruoıJ iaıaa uep.da§ ,ıaq uT}a[iIiü ;ıq uıÖ1 1sarulrqe,{e§ı;;1

,uınıoiızei. IJa§a nq a.{ip ,rapa €pa yIazgJTti n;ıln§ nq ullag ,ıım.ro.dnuirq 1uıŞacalıqapa epa €ijaü.u

-zpl

Jlq It§?Iı ar! nIJçl au çtrur_ı"ıril§ urruı§llrlt;ıez{ :{.rlş ,.ItlE§E?t rueq t4 ;npo 3pBs .,r;;raı 5ıılaas 'r{^az EItEq ?5 -{I14?jt ,JIpıIJ?? :1ad ıseuqeı§ puaq ur§alu JI{EII nq ü€,i€J ,.ı,e§u,( -ıu4 ıuıı§lı;ıuı rrç.ılçg apurnsŞo.S 'apil.ınluç,'8 ap -urpq rSıas JIq apIı[4AaJ .rrl4§, ugl8ıes ,"1ş Jiq ?aı]J -ua4n1 'zauIug§ apuöq }tnlüiJffi. .uışpeu.ı,ıg8 TuluEIo §iuİel -do1 .ıtpe4 r4unımq epurıp"ın:( oA epşIpuo4 TJaJladTIrqE -?y

ur5r qttu4ı5 eItAauı şasıi4ı( Iıa apuTuIalp 1a,{gapouı nuun€nq 'uITpIu€ı ,ı"pE{ng .ru.Ipauı lalilıu _"ı93 JTq }TIt€ u ı 1appu oI{TJE1 JTq ıio§4n.t o^ ın]Çnq J"p -e)İ Wnğ 'uesu1 rqıries u.Tios t-J4E a^ 'Iülaz '11ıla;ınd t{i ıIEIo -u:rzg1

1ıaıu 'ueuıe.ıqe4 JEp€X 4Jffit 'umpn:io .1u*j ,=p*rlng ..ıtpıurŞıplıle,ıe{ üiJm uIıJexITlJI Tn{nq. ua ğpu{ünü

-'B]

',.

!!7ı iJ -

.ia,[]:

"iuo

vİi,-a

--:

Illi::. i-__

- |,c.

Zç3

v.{t,,

üıı§uutr§tg

ryJ

ft,J n

§zıH

ffişx*

Nur'L_ş ğ,ü

Ğunbşt

Peşa öldtrüiüp i{f,.rnil Faşa EXbıö,li'den kovrrlduğıı va-kit aynı saatta İttihatçıiar birkaç kişi üe e+-imi iıasıp beni teçkif, bir defa daha Bekirağa bblüğııne lıapsetmişlerdi, Har, biye Nezaretinin. , u kasvetli d,airesinde dört giİrrlii1. fu,ir rııisafirtikten sonra o vakıt İStanl*"ıi mubafizı olan üenıal Faşa gelip,kni bir odaya gağırtmış, ayn€n şu sözleri söyie*ı-iş$: i"{&.zım

«§izi şimdi çıkaracağrm. Fakat doğrtrca ve iıalıalı bir aı:aba ile evinize giĞeceksiniz, Yarrn da Köstence'ye tıareket eden Romanya vapurilna bfueceksiniz. Çü:ıkü şizin kaieminizcten zehir ve kan akrycr. Viicudunuz rne,nttrelıeiin asayişine muzurdur. Brr larmi dör"u şaat zarfında d"a }rirıseyle göriişmey*ceiçs.iniz. >>

§u söz]er fe:ra tflibiri.er. yanJ:ş ve h.alçsrz itharniarla karışik oiııakia iıeraib,er !ıapishane-

den çıkmak giiıi c-ii},ük i:i.r rıüjde idj. §evinmek iğzınadı. Heı"ı çok seviı:raek i§zımĞ:" Çı.inkü pet"

ffi*ğĞr*ğğğ'ffi§r,E

raiıiamış iken taiğa.r eaı}iın sıkılıp itiraz etrniş ve clenriştirn id ;

Vataa:a neye muulr elapm? A}sine ben vata:rın yüee olmasından haşka bir d,iişünce,si aiıaayan bir adamım. Eeai evimden, ocağrmı3an ayrrn:aiı, ı:nerauriyetimden, maaşımd.an! muayene&.anernĞen, ka;aneınıdan mahru:n etmek hak nrıdrr, reva mrdır? Hem ben irad sahilıi bir adanı değilim. Avrupa'd.a nasıl yaşarım? Gide, meln...»

Bu- cevap iizerine aramrzdaki konuşrna şö3,"1e L,ira"z daha devam etti:

ü §j.zin }ruCut harğcine çıkrnan:ı katiiiiş. Eiz- çraişetinizi de düşünılük, §iai Maarif i{e:areti ,A,,.:ııE;"1'cla tahsii ve ilrni tetiıikata göıd,eı,ece!ı. Eunun için de şize altı yiiz firank nraaş, :ereceirLir.

A.n:a, beni:n hunadaki maaşım, ka, . y'ıiz tirad"an aşağı deffidir" İierĞe olaca.k. Eu, hakşızlık olur. Eeni bu,

ümitsizdinı. Artık bu sefer kelleyi İttthat CeıniyeSnine}iııden kurtaramayacağma emin-

,. Tııiernu:: bulunrnara rff].zlr ise me, ;n Ğe vaa geçerim.

dirn, Hapishanede canından vazgeçmiş, airn ya-

ğıslna razr bir derviş tesliıruyetiyle son günii bekliyordum. Bu kanaat pek yerinda idi, Zira bu_ defa beni asrnak için onlarca kilfi deliiler vardı. Arna.ırrtluk i*.vanı .EamaıırnCa Arnavrıt i*yaı; haşıla:-ı3"i,a ıniinasebette iıiduğıını tahakkrık etrniş aĞdediirniş, hatt§ cıniara gönderdi Sm hir telgrafi öa Ta:ıin gazetesi neşrederek tıir şün teşkji edeceklerini kurup urııriukiaıt diçş,.nıharj:e ıreşiiıa hazırlar-ııştı, Oniai"ea bu tani

tmşözÜ

Olamaz. Ne yapalım? tr{emleketin se-

-}:ö;,,!e icap ediyor. ,..,r

. ,._

ı,.,',,:, l,_. :,,::: ,_

ı'lı

!;4-1| ;,:.,.I..ı-z ;;r:i1,1*ı.:..: c:i.,;Ş:!;

!;.,;,:,,.,:j,i.-_i;,:r:.l:l:r:,;::.:.]:ıç;'*.*;1'İ3:1Ş

ı: ıi.1;.:ii

i,..; :;.,

j__ :'

-,, --

,-l,...-::,:...iı.'

., ı:_:.,;.]:

];;1_ri1,1

i}iri,

şİ,l,ı::-;ieıı , ]-,Çı;:*::ıtİ-::li

]'.;,.,

:: _

-._,

'..

: _,: l:}::.. i::::.l..ll...l,"':,l'-

l-,:|.:.,::, :.lİ:..l;] r'i.::"1-,i-

getiTüişti. Faiıat hapishanede* çılııtıa3* vag.a*ıian çı3<mak ia iakip eıü_ı,"*rd.u. §evinmiş, fe, EE

!;-

i;.-.

'a':|','.'..

gihi

İİ<:

vüeudiiın vatan için muzurmuş, çe,tan daırrek iyi ol*cakrnş" Pek

i-,{adent

6:ic-l*r,seın

İ":;şr;-İ ğ;g-

$ğ

ry)ĞrrğOffi.ü.ffi(}ffi 9

E ğ" ğ e4eiln6 ığ İş

pt }@t}'@i

,.rq§ıııqi5 Iq€?T:i IIpB

i@Ş{ )ğ{)#}().{@t }ffi,t}€w{}ffi b(ığğİ:Ğ§}o&ğt}Ğ .)i.d J€[ullllluGJı9d ı:,it}au11 ıiquEşE§ .: ıs};pş ığğdİJv öttlaiğ[ ğEg+ğ{ üça ,"rn4§run:1 .znun}n{o oı znrm.ıfn:1o 696 ileı{Jg xq§eg» unu,nlEolaaeJ, Ttfi_o§ ,JG

<<J"A

?şIüllruox

'>1o;ç

,.rip.-ıaetır."? uau.Tgq Llçu!ığlı.l,ğğd Jo§ş 'a§Jal,-ı,rapııc9 njnd ıı]ıru ,; ,, =ğdgj.İı.dğl_rlıi-l"r} .L]ji._:ğ".j(\!jJJ ,-,|,-

tışoıi ğ+fuuLr

:pl§n;ı J1;ııüırj

irEn

ı!fiı!16r. ,! jq:J;j_".iiji"J 1rı,iii:

}

Z ği

:,;;, li]i :.i,i:; ,;: j:j3li1?1illlİ_1;11c .iğ:l:i,üi ;!lq al:aıı*ıİ-laş ğ -"a üüü au]q .T3?i:i:ill§T ][.:-rİJl_, § or|ri.r*r,r*çirrr:loö ışt ilİillii;e.,:.l;1:ti: r1;||;, ğn":;j,:iie],ş> ı:,i:l,ir,{L{:,ı:;1**ulr,,,, ,-; *-,

t&4

ş tr;

rr"i'*^ i aE; *:d

iğ

!€F()€F(}ffi*{i@i:!ı@i)€ffi{}@(i€§-i)€@(}@l,}€ğ§{;Ş3()-ğ91i§{}.ffi,Siş(}ffi"(@i}@ir€ffitiffi"li.ffi{i#

EİĞj\T €rğ§

ö16T

§-LdBJ\t

'a.4qtş

,ıun

ıo,{gpa.x§au 1dapsr.ı nq aal:a,şder TıR,ı -ğIpE upEelJasa üq ur5l uı,l-,ınq ua?",Z ,tTİ§Ji+§Eq ii

-1afpıı€q Jıq ğoaos 1},{J1],ı a§zaüı?a EJoA u;1}.TIIIp e:{zru.ı4srq, IJ€iunQı "ıaŞg 'u4Şacapa EJip]iEl a}a{ -1grı dı.rqse,q z}3E§"IIJ :1I{ ,ııiı,ıodnJnplop EqEtrT{

nq rı-ılŞşpap «ffiıcıeŞeg +cq.ğn§üü ruuelpe uç.E -nq tn*E{IIng ,uılp"ıpaE tuızpdeuı JoiJasn "üınp -ug}§T!p RauIzIq ,cldqşg ,unl§uaes ad.ışç;a1 pe1 -laTuzTq ıul8çpauıepa dr.ıaı aA Eğ1elnul pİIlpu€4 tpuIJJBz ?appnuİ"}u}iıX?o? nq rütıl§ğ .uInpJn}o Ep.JI§[Ji{ 1aıteq;u'aü,şIN'alosi*ud'ap,aı5ırE 'zp,tıtueıuo11 ,ur.ıtçpac - uğlğA .xplıA' pa;1 ; ıII}.TE ltIİ l}?.rq }Fiİ* nT.Tn}

JoH

"TpJEtr€§EuIıaiğE.Tqa+ ıuı€ı4de.{ *puı;aluç"8 uos u?lEA'ıp,{ts.ııppş ı.ıoiaru§çı

uTşuğzTB r.ıEIlEI^a

-Ip a"E^ap iuart nq ı;ıeş ,riıl4ı5 dçi?eıı: ue?ıiua3 ,.iepp"ınŞop *apç8 "Jt:i'JğIüp.rıa;1,1ıprtesöt "ıepit;e§ rIlE} ıaiwap 111"lap nq LTEa ,Ji1>liJiü{ ılad uryluç,8 E{ıEluBIo §rrııla ruır.rq"ıx ua?}ouız1q nq ]uag ,qöıalqnıu qad atraiuzrq nq -GE}EA ,üAru

-zuç{ Eigi{ a^ ıuıpucd >1ad aurıSlpğıuğpa }aurz5{ tlditre;:ıs iupiaq zplliu€uı"z -u}o I{€Jıac

4uaı 4çzl,çq nq qr.l unS

alarş 'uruıSrperuudtd i;ıaça".uzrq

-npio n15.roQ,aııiıut}E§,ıuıpe*ı:.ıi ?rpirtşits iJşlT}E ıışuçsçpn1 jştl LiırrlJ€il"ıap r,aq-ın.E 'epuıı1 JEpşü{ 'r"ıde uepue3P^ Ijşq Lı,j+3iüİE:1 o

jlq IiTJrp

ıuç-&ıiııç:lab uapa,"ııi,us _lse,lis' §ıuııirb ı"{rılıı;ıq ırıııd,a* :ai;

a.,{o,udtr*ıy ]1€JE,{EI?E,ç.ırıtjta

€p €.:tıo,ş aaa5 r.ıq '§ırul:E 6utl,!a dçpa .ıç:pia§ _o1 :1*5.ııq oIT IJI§o} InTJTJaTpEBA a^ zp.s lpe1 nq §l,t§-iiqtsq zd,e§eş tffiIOG uBiI"J^"ep şızeu >1ed al-TaI4qE1 ai-{çCI. o^ elz{ı.'rzldelrq <<1rcua3ia"{aq>> ıJaq ueplıTş€p1?dl uTIraJaABI{nut ı:ıs}BrZ,p§FIi -.IoA ?Buluİa} )iO5 "ıç' '§ruıal,d9s "Iap.o.§ ıpt1 qad EpzJE} nq uıılits} .I]q Eq€ü «,zr8aca.ılna1 e,ıez -1ffi iueçeı u3;iee*utr ,zrŞocapa aiau:enur 1a4lE 3u a§a{-Tai{ 'zırrıs4aca"ı9§)) : TqeAaa uıue§ed

<<,un§Io '5tg unueş ,uı"{es ilŞzq rzıu -ıŞu.{t 'lzluTtrg "uı"{euıde;t dşpa 1aşa.ıeq EuTJBIIı;

unzİ:lunz"Tğ

aupı.niqTz

6p u]§ tszeurgde,,{ ç{a§ znunEnpdo4

uniıEş

a?}a4,?ilxla]A1

,un§J-{i§ IııEüIi}q unT-:e4 zrulud pta§ .ıa1; ,?,B zıI::ı

,uIpaIIBq

"IImuE4

-ıtıI'epe ualı;z ,JılülTzBlL ,zru.(auloıqtru aa deı -eq edp JTuEIiuı LIE[uEsuı uep ı"ral5uaS g.ıaŞ -ap apüTöl ap ruaq 'ıuptşnq ugpr,ıuilıt]{ zç dpa oiaIIIEnuI ı.{ı tıırpglıa uE}eA ,,I[pzrualuJapp Aq -uuuı§4p pIEpuısEJt IJBriçl^a !pua{ upoil$I nq IIgio TJBIuğuı§Ep zrsdesaq dr.ııple4 Tu.TJalaruIIo{ :ö3zilng ua3?a4oiüıauı Eiılıe 'u.ıeau JTTEEnuJ

aı

,Jiplq"}E

lJ€InzJE üo§ ıı}u}"TIq u,aiç] TIı.IJ {e;in ng -alzçs nş ,zııııdeı{ 'ıulıapa ta}ı .nu4zpş uo§ ulu[ -"pE JIq ued.ıe5 a11 ş13*as uEt€A 1Şo.xç,ı{ 'uaı{ _ai§aq ;allaı{şu pt1 tprrışılaq unuo ue;o rze.ı a.{ -şuı+o )iJa1 ı[iE}ğA nş .iurEoaarta1.,{9s .{a§ 5u:i.4q üzJ§ {EcıI1g ,ıuıŞuat§t*ud *ıruluq ıpe 1qı5 şqaş i-Eiri{§ş apaü9>1 JıE lEBzTi uEpuE?EA .ıurııodgg -şı uBpğ,+J{) ,uı§aaapı"8 ıpiul§ alaq*n§ a$ş .uns .uııı.ıo.d;pa -ICI ğpal ,EEi ıüş-üı?,ü a§Japğ dtaş çç,ulg EpğJ €tJü EtıjTI€Eğşşq 'Fır;üşiŞşeuı {ILuq.gq?ğE ıEFg

Zamgr} ıı,] Tü ketemed lğ ( 187Ç (Başiarafı sayfa 5.

cie)

Rrza Nur'un büyük hizmetlerinden }ıirisi eski harf]erle basrlmış oiaır 12 ciltlik ?ürk Tarihidir. 13 ve 14. ciitieri bas;]aınarffsilr.. Reşit §affet : <<Rıza }iiur'urı ifadesince de taslı,ü ve ikmile ilrtiyacr oideığır kahşl cdğteşş

«Tiirk'Iarihi»nirı l&1ir}<çiiliik lı*,lılntrrıden şitntliye katlar toplanan err zengin ınaEzernep-i }aavi otduğu iddia etliüebilir. Ralıryıotii ba,na, brş gserine - ıııedeniyet ve dil baknnnıdap - ınü}ıiirn notiar ekleyeceğ!İıi söy}eaniş, ve tıu noğXarı xrranevi ,evlhılr Atsrz'a lbırakacığrııı i!öve dfo"ıişti» Rıza l"{ur Tiirklüğe ff,şıktı, '§iirk },nrduna ıü€ milietine taassup derecesiııde ıuuiıalrtıefi varĞr» diyor. (Altın - Işık, §a.

1938 yılı yazında Rıza Nrrr'la bir konuşma yapan Nejtlet §ançar, bu korıuşrnayı Aitın EşıL dergisinin 8" sayısında yayınJamıştır . «Etiyiik Türlllük» rnmeleşi hakkıııda nedüşiiııırte}ıte oliluğunu sorduğrım zaiınfun verdiği cevaptrar, bana, vaktiy,te Tiirk TarlFai'ııde tesbit edrniş citluğu fikirleıün$o öyle esasir iıir ĞeğişilıIi}ı *tnıatliğıııı aırla,ürnış*ı" §u }ıusı:sğalüi diiştfuıce,si-

nin

tıütrff,sasr

şuy tı

Türk ölorniırin başr ve giivc}esi §iirki3,e'rtrir" Blnaenaleylr bıi yoAila yapr}acak ilnı &ş ?iir};i5"en{n her bakrmĞarı ırriikonıneel hir hale geimes§ne çalrşrnalıtrr. Tiirkiye'nin iç ilövalanıu lrıılle_ dip onu tehilke(ere karşı ga,ı.antiterneden göziet'iı:ıizi ilışan çevirrnek doğru eleğ,itdir. Bu rhkĞ,irile Biiıryata pirince giderkeır evı]eki iıırigurılan o]unaiıitri,r. Fakat bu a,srxcEa, ııe i<adar gtiçiü ve lıuıvetii olursa olsun, oa ireş yirrni mi}yentruk - Irele Tiiriıi3.e gitıi, düşina,nı çok lıir devle_ tin ızhat4a ya§anlası miiınkiin ıteğiliiir. Tiir.!ü, apcak «BÜ}ıÜIi tÜnııİyn» }ıtıruluıısa tehiikesiz ve yarrnııdan errıin o]laralı yaşı3abilir. En az 50 milyoıı niifuslu, kalkrnınrş, büyii!ı sa,nayie ma,tik ve ordıışu kuıı,etti Büyiik ?ii.rküye! tsöy30

i Rızq

19I*2

lt lhir

}

Y{it"kiyo'yi, l&{i-Ud}$ ırıiE3ıoııtrtık diğer :rü-

fı:sra çok deş,ie*ler ayarında. sayxıra}< ıaıiiıııiıündtir. Eır cla iğıi gey ile tegırigı oğ,"enahilir ; Ntrfus nr'ğır:ıası

ve toptrarırnak §iirk ıri«ııırı en

}:ıi-

3,i!k ci'ıişrııaııı tııik:,opİardı::. Eı:. iuiğaüct1}la{ıi? {i!-

şar a

foııiaı,şıarılaı:rıarşı 4a btiytığtiııtin ve te§ıiğfu"eiis;ıaiii adr Pığı,slşofdaar" Blğer Bğoşü<ofiu§ı ğı,ıı aş;ş"da 3tkrF,rııa ve iıecidi teğrii saıırrğaa,ına çekiirnezse, ?i_ inci asır içirı bin «drş '§tirki,eri» ıııee,elğ§ri kalacağı şilpleeiidir.

§ürkiye için i9 d6,vaüarın kıaşı htlrriyettir.

hiçtıir §eğ/ ya{}iııaya imıiıö,ıı ;ı.oiıüua". &ikta:ttiroe idaı,erılrı bir xııierır,ielretin bazı lieğrlitr<eli arıIarrıaila - vo hu telılike geçiırceye Eğiirrd§ıet olnıac}am

E<adar

- faydası

oEsa kııiie,

ğııın ilinihaşro

lıir cirıayeüüir.

de-

Tiirkleirı, hiltiir hti_ı"riyetEeriate rnötrilı olarak furn dornokratrk b!ı idareye ka,vuşıııailıkçıa, Tiidlriye'nia lriçbir aııa d6v6,sı ciddi;ıet}e ele al[ınıp yiiıtiöii]emoz.

vanr

e,ttiriğka,ıesi

Eüri<iyo'nin büyiik Ğff,v6,1arınrn }ıaşııada maarif, ve ,sağ!ık dhvöğarr vardır. §iirlaiye'yi m6nen v9 ıtıgdd,eten a ağa kaidırrrı:ak için tarnanıao:a rnilli i;iyer m6a!,if ve sağIık plöru l§nrnCap. Buıruıa için de lıu iki lb,akai:lığışı miihim mevğ<i}oşin* - }aağt6, ıgıtirııkiln o}ışa:sa hüğuiEı ı:ıovki[erine - ,uai[Riş,e,tçi, zet<i, ka!ıiliyeüli, Ehhağğfu Piiı"kjIer geüiriinıelidir"

Müstebit}eri rağrat koliğuk}a,rındanı kei*ırıp irtşelağı §ıiş ?:ir za,naaıı kolay olrnaz. E'lalıaö işi

ta ryiııaiıtir. Nf,iigadeğe l$,zarıa. ve kra;riıan ıre::ınodon tıiçtıdr uafer

oltu:tart*, trıia.aiığTrağ{

|v§iieadeielgiz

ğa}ihs,!g nrenağe8ıette, Ttiylı}ti}ş t16,v6,sı gaitcnek şiphesiz çaüin vo teiılikeii tr}ir iştin. Ensnıarıa kaı.şısr:aa ng ahlökşrzlar, lae rıaııaı:ssuağa,r çlikilir ve insaıu ııe şaria anlı}dan ve dernagojiiet'ie ı,ırrrnaya lıafuarğar.» ğçazg,nciğlaaz.

Gez,çekten Rıza Nur'un bu korruşmaernd_a söyiedikieri ile 12 ciitlik Tiirk Tarjhi'nin özü arasrnda uygunluk vardrr, Olaylarrn aktığı bu kitapların gayesi Tiirkiye'yi yükseitici. ime.n ve i:uhu Türkiyeyi, Türklüğ"ii yükseltecek maneve-

§ PIII§"JE (iJel.Tasa uIJI[lO!}uı) §rıuuapla Eunuos*şnş,EıI€q,söı{ı+{e.( ı[u]PTIc

'il

uIu(TgIJ?ü

{4}J 'ırrŞ grltt

'JC

,um,ıodıues

';ır1

4ğaEp {IIJaAesü{EI{ {aluuE a1^4ç3rıp EpBJnq IJ€l cltıııı na,B§rg4ap€Bı ıuıSeae.rqde.4 ı.ralarualaa u1 elı(gq ?ülElnuı 'uapuıFıplıq ıuıraŞap iIIJ€Iunq ta}tz Bp o '§nırlel;rrluQ e,ın§ ğuItE "J(ğ 'epr_ii§,Bıu §tp§.ıe4 1qal§lıuglı uapunrm.8"rns dpxço "]1erltr ı(rz rsrcnauod ıl"ıaŞap u,nunsn4ln :1çlç5:1,ıilg, ıa ırn8pq {Jn,L TIleuIr{EJ 'ıuı3ee"*dt1.3,E§ .[Ej ,epı{ug 4o5 urueur"rqdtd nunq'nun8npunlırq öu.{ aJ€t{I1sIlEJsı'a;elauralacul q]T§ğ5'a;ıalr;r.r.E

.Txı{]

.uoTu 'aJalla{ue epJğiuqes >1o5"iiq ap,a.{ı:i;n

'Ji1

-§ruröa8 olJapaüzlq "ıeŞap a]Eılülip ep i.relıa;ıo.E ng,)iil§puu;laq opinlazo IsT8IIq

t4epJğplqu€qeq

,11BIı7Ea nunŞnpunpq EpriIJ?iü{TIu.g:l E*q qr JŞrs aı :{ii ıııuqo.{ı,rnguun3 aıtış

ğrn€a ililuı tpuıJEIILt

-JnJ aA epziıur§eıt§ IEI:ll}sI un..Iı?j{ Ezİu .J([

«,zrr,ıo,{14sç 1§alu

'lr11Je,T,

üun;) «.ıımJ

Biı1!.? au ıuıp.rıln§ ıuıın§ıgı4e;ıer(

ılod ısumılu.t çuaq ırı§on€

'ırprı+tı ruıŞılıuı urung ."ıu§z,t apIIIRs rqgE nq uu"(ı.rıuı1 -Şç.3 6apçır.npq5 opffi[rıi 15aas ı6q opupı^oJ u.ru za.ıınısqn} 'zaıııııigs opuaq -15aas ıa11 "ıışıtr§g

ırq

'{.rıFlqı.f, ,tııJpaıuıo5 &ırüaio §ruıupdoş

ılıçş

çueq 14 Jnpo 6pl3s .JIJaA 6ıçıes {ılıaz

Jup,EşI

piırd^ıIrnQ upmıp.rnf aı Jplqsrct{a{ ııellaz§çliqe$ u€Io ımzçE uıöı ıluurşıö oğ:iAatu 4as4ç,,( ua op-dl[ıI -alg 1a,{pappuı $iun5{ıq 'ıuıpnıeç sclIEEu .I1ıpB4 ng ,u4poııı,ıo§ 1ailğ|ffi .ı1{ı qr_ffifiI aq.ı.nqışq ya§ -ıl.n{ aı ım-{çıq JzBgjl qrı\T ntıusrn ;q4q,gs ruğ16s ı-İşB aA pfar 'Hryo"Inr( g.{g '1,ıoıır ğrıeıur*rqe4 şgpu}i ,tJği& Jumpn{o cı;ı€} JEpEq ng ."ırpuxıŞrppluıu.{ ıİığ}ğ rrırıuqqlı uo epu.{u!.aq» : ıl§ru:r$tq ryıı{nq .;ınlg EZIE .J(J alıtç§ II{IJE.T, 4"ıi1; "uIq€lTüI 1.rn4aae{al{aq JBp"ıl T-:JüBuIElz 6u llallülll qJIJJ nü -nq '.rqq"aelıze{ *asa lcT].effiiliuaq aA r;IiIuE], IuıJ -aı§ıuapauı 4J!},§, 'n",İ!}3lnü{ ğiliuI uElıiEğ öİ{ ;Jr}ıişc -aq4a.B JRu 'ülr§r a.üiJ[ı,L uor{iıru ü8 licuı"fu eş .T,asa roılr§eı( apuıöı I+apBBs unuTiğmiln q4i>l.ı4; 'ıa

-TJrpuelzTi{'rct"rıl§al.ııq'ıar.rrpue.(n

:,Eat{Tlsl+g+9ıı 4.ğa[atu

"olooğl gutı4ııi; 1ılupurıqp,t qg ııl;ıı,ofı4;ı4ş

.J§) «.zp(o1 {l,B8 -şa lıı;üplaq +3ir6ğG' a;ıgzua uapzıuı.a.ıa göaıali €şluı§llp

i§aşe ıla.ıoqçuı [4}Şt}HJn§ aııl.ıa5:1arı_ı{ op u_Iöl EBIung,J[pJaBqInEq öug"qnuı aıalştı8ouoru .eıa1 _:İpılo} unzn oA q§ğ§tr EpJB[un§ .{!4?o €slgüLr oE lEulu[,uuı İspğıl 31q up EputüfılET{ .toEsiqgq nfl .q,{elılau -.ı9E ııımŞnplrı qEğ[Itio.ığşElIı El+ğıl'çueŞT.ı?,6pp op rı!+aJğcn {çıü uflşğuta§ o,piı.eö1 uv;ğnf[ı! aA 1nıl -ıı§ ğrnıffirı ıırio zığg aŞRIqJt}1. o^ 3ıI4iğ, Jıp"tI§E rR F{ı H rrpugı(zf aJşss"a1 4oğ» :;ırp;ıelrm§ ı.ı -olzos uos ur"relde:}I{ unlnq aldısrdqop aA unTrng ".ıa«laJBcI1'1?uts'1eeılz ap.Ial)i-rnJr» nuInlgq rup{§Bğ uos ulpila ,zT {zgg,gş)

'ıa.tu!uı'1e.ı.{u3'1eruu4q uapıelöııaş .4HqE

-runüI enaJn§ nq I§eırğq IaIEIİI uniğJnt .Ja} {ucu" -s1 ıog;eıSoııolu daısıqğq raQ1 ureğs» 'ıoplngeg :.roz(rp al,{o§ isr4tq (n3;ıo.31 1a,ra§enuı Jai]i}ŞQ rqBpy ,Jeuns"punuos }3JqI Bpunuo§ {"cEuIIg ş.inJ ğrlN p,zru uTJoIsTrI"q >1o5,ııq plapüIrTı.ltJ.

(ı

-o.(ızur( poso nq a,{1p JaBo ğpo ryIa.ğtf5q nJıin§ nq pilBg,nrnıo,{nuqrq nuıFoooq;qapo upa aşçeuz_rQ

4q 1§utt oA ,ıqe§u,f

IrcIIgI'ng

JI1

_:i4€üElnlm§ a}OruIII ur_Ruq uEuI?z eu IsaüIzBt[ I{IJ -g} }iltuı 4q 'IqIJB1 q;ıçş. JTq '§ıru>li5 uepuıriu8za1 tITiIıoiE>1 .IIq 111a;pn{ >1o5 uepımurıluq d0isn 'dıq -ts euısiSıog ?BüIpI"q 'o.ıalleua1 HgIttE 'TAauEuI 'el5ueur aA T[nJ "ılq 154,ıçş .nanqm uE}J";€l Jrq ,Jnpto5 'Jn:lna §T[r[.T ii€şJeJ€l4B 4ad.ıepesul zi§ _Jaquq ıItpuIJEItIETd ue1o ı§*u4 ar(a{ı4;çş, ui.ıa1 -}açıu çi.ıç 'uapzçt43aseı{ıs $il$[ ,Jip[]Şap §rtu -ITuEJA€{ al.diŞipı;ap ,.ıel§ıueıazp aı a.{u5 1q -IJ?} 'I§u}§ IJot4I}}a di4q ı§,ıe4 aıtadç4"ıllş, qıa1 -1a(^ap rıa4ıaö 1"{ed;q.4ş, ı4 ılrzet{ ıloö ın_ıSng ,J1}1{n (§q 4o5 öudqqr uap3ua,{ a.ıasa .:ryq ai"{gq 4aaol1aaçz('ılaa*l1eugd nurunn§ g{iilrı uIuTJEI -}glna'r.Eace.{aur;a {Isıİa uEpuıŞıldelı4'uepuRa -n§uq qsa4.ıaq ad, 'uE.(ğF§B nrmqn"ı >11}IüiJl}J ,nllncaalu al+oq1a Ja(Jasa dıqes a"ıaŞap }"4".{ al"ıala.81aq ';ıel4uudzq aA 4q lc$aiŞg _as ulrr ,.rıl§ı:cıeuıelızni, zg.uaq p1:iızud"puls?q - cle114 JIq IıBJes llali]ru aı rıu§u nuo üBpuTI[I}iBq ugür ğiuü a^ utcu.(aq glıur '.ınn§ rlıur 'qn,r ilItu 1Eı -uş'.41iq,eunpq raedpqı uJBIBrıı-IBuo uBpTuI>1 -tq gıup 'mö1 ıE:pue^4ep uur.ıtpltu:(t>1 'aui,.ra1 -aSiaq ğrrıII uıu,ruıez g ,"ııl§ıu4ızaf eiı7n.ı J}q nl

-op u,BIIrJ 'ıricp uuce.daH ,JIpJatı{ı.ıe; 3ilıru '>1ea -e,dup§-e ruırn§ ql.ıe1 '4aae"ığ^ nsntm ]inıiiöü1.[nJ '.ınnğ $ilru uaiil€Tlrt} ı.rtldelı4 ıiIJe] na -131a.{;pm

uEr

-aAa]

aAu nq {!ZQ

EpIİi

6AJ -t3t[ .Eiüt

}tT}i.ı

,tşz pğı ı ıiuıE

t4!İ

§İr.rq

-uİ:z _Eltl: ,

-ui

-EuI g[Eğ

Eül ET}+n

-ap

a,{aı -Eq

wırt "rç;;

[saif -zeI.IJ

-.tisE

-ip -*tt §-IrJı

"tr;rl _nİ!

,Ji11auıliqe"ırpuuzuş ıŞı1 T]aTıış}

ınıuo 'ıdğffiru"{oııı .IfeT

-Ş

t3 b|ı}ıi e*eı,i s:ıyıirk|an şşı,:t,ıl {g.i",/ıs, *,ie;bi, lşa" ı:ihl v* iinıi esçı"leı,)e 5eçi;ri111, i1]. .ııı*,dde şe5yi*diı,. «22 - Tü;,kiy*'ıı,in §ı}ıiıi. ıçtııttıl c*ğ::,af3ıag. F"esiı-nli ı,e hari'ı.aiı,

ıiıhhiye

Bu eserdeı"jnin beşini incel*niş buluıırnaktaBu kitaplar ıı zamanki (-eıhhiye ve },fuave-

neti İçtirrıai3re Müdür) ]eri tarafından, başta sağlık teşkilötlar:na *ayanarak yanıknış, hez.halde, il, ilce v.b" görevliler,clen, miliİ eğitim ınerısuplanndan da faydalanrlmıştrr. «Tiirkiye Cumhuriyeti Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye Vekileti Neşriyatında n >>, « Tiirk iye' nin §ühi İçtir*ai Coğrafyası, Kırkkiliee «Kırklareli» Vilff.yeti; Kırşehir Viliye i; Urfa Vild.yeti; Çatalca Vilf;.yeti; Gazi Ayintap Vi16.yeti» adlarındaki ve İştanbu] Köğıtçılık ve Matbaacılık Anonim Şirketi»inde 1341 {1925) ve soır,da zikredilen futa.rıbui HilA] matbaasrnda 192E da basılmıştır. Hanitp.lar, ista;tistik tablolarr, içtimai a.raştırmalar, fo),Iılor, ödetler v.b. birlıayli maiaeıne llo do]u bu kitaplar ciddi enrek ına}isuiü sayılabilir. Umumiyetle kitaplaı"ıı1 hirinci bölürnteı.i coğrafi .tıiigiye ayrılmrş, yeraltı, yerüstü servetiei.i, rıadencilik, ormaneı}ık, tarım, elıii ve vahşi ha3nıanlar hakLırıda bilgi veri}miş, yer yer irrıkön nisbetinde sayrlaı,, istatistik iıilgiler sunulrnuştur. İkinci bölümde, i}<lim v.b. üçiincü böiiimde, o ilin *ıü1ki takşimatı, o iiin, ilcelerin tarihçesi, eski eserleri, halkın giyrm, beslenme, iş, işbölürnü, ,s:.na* yi; ii ve ilcelerdeki e,debi eserier, yazarlar, maarif, gelenekler ve idettrer, folirior malzerrıesi. ah16.ki durtrrn, oralardaki batıl inançlaı:, hekiıılikle, sağlıkla ilgili rneseleler, -*e böylece yeralm:ş, kitabın dördüncü bö!ümü, hastahaneler, d.ispanserler ve ecza:ıelere ayrilmış, haniar, oteller, hamamlar, fabrikalar, mimarl taraı, şehirierin ve köyle*:in mesken bakrinından ci-iıı"rınrrı, çeşitleri, şekilleri, bunla::rn tahlil v* tenlritleri, heiö, kanalizaslron meseleleri ele aiinmıştır. Bilhassa ii ve ilcelei,deki camiler, me,zar].rkiaı., lıata},Jıklar, içilen su]ar v.s. ayn ayrı bahisler hai:nd_e bu bölümıie inceienmiştir. Kitaptar:n haşinei, altıncr böiiim]eri ii ve ilcedeki muhte]if lıastatriklara aytıiınıştır. Ölüm ve doğ.iırna dair istatisffk bakımından önemli ta"blolar veriirıiştir. tsüiiin §2

İ,

l' ]-ı.,

: :::.İ .1,,i, ':' l.ıı _.'.' :],'i]] ii;;

.,',,,.',!.ı,:,,.ı , ii::,ı.;,,..

:,,

-.,

ii_

3ıl,ıi:.ı j i'ü!

i: i;;'ı

:,.,l;:

;

j:.j..i.;i

:-.:

lı i,; : ;,,i'.ı;;,:, İ, i:İ ı ı ıl:i.i.,: ıİi: ': .1ı -:;. j ; .-..;.] ,i..,i..

ir.:ııiİ j'ıl

İ:

i. . :'j.. ,:,' ., ,jiil,] i] .,.,ı la ı j-,l_

1 ]

:-,; ; :

ii * ı: :, ı::l !ı ı}i: ::::]-1], ı.;111-1i:. ı çi. ı ı] l:__,, ;: i:,.: j ı.i:;i,:-ı.iı].i;-. l::.r,;,:,liıİ. ;l:..;ıİ hİı' 1:.':, aı.j.',. l:i . 1,..;,

]

ı,'..

:; ı l'i;;,i;..-l-: ] -t]'iİ' ,., . :' i , i", ,

,,'.,'l,

ı,* }{r:-ş"şeı;eti İçti-

ma.iye Vek§ietinde }:ı-ıiundııği:m vakit veköle,i, namlna neşrettirdim" Zamanınrda dokw -,,rilflyet neşredilmiştir"» {§r" 4tjül vrz.

;

.'.::,

-ii *,ı a.:lf'li:ı, rntııi.,i i: ıüdİaı:.r,li:ı, -bir 1.a;n:,iı:eın 1,,iil:iıı cid.:ğlı ila cı}.ıı:::ş

o1u_t,.

Rıga Nur'ilıı f{irk O5ıerası&a §ğinlaeüq

iBıza Nur 1914 yıhndaki çok öıremii bir düşüncesini, opera'ya ait bir eserinde, başlangrç I5aşlığı aitında tan:tryor. <<Sanrcon ile Daiila, 3 p,erdelik Ope::a, Lrra"nsızea güftesi Ferdinad Lurııer (IŞe::rliııand temajre), Tiir,kçe güftesi CoktLlr Rt:a Nur. bestesi Ka,mii Sen - E6eır (Çaı:riile Saint - S§en, 'titı Altay Kütüphaııesi liiırı:,o, - I, Sinop 1921, Sinop it{atJsaı.sı>> künyeli }ri'ıı}:::ı <<Eaşlaı:gıç»i şöyieiiı. : <<Figğa kavgaiarı g:bi şevierle rığraşrnaiıtan ise Türk milletinin !ıa]ıi]<1 ii:.ti;,ıaçlarrna, bu nredeniyet asrrnda onu_n eıksiltli]ç lerinin tanı.arnlanmaşına lr izrn e t etıns,iü en nıiibare}ı vazifelerirnizden, vatanlmrza ka,ı'şr en bÜ;,iik bcrçlarrmızdan, gön}imıüaün en y +nilmez is:teklerindeiıdir. Tiyatro öienıind-e bir i.akım <ıpiyes» ler vardrr: ki onlaşı Awupa'run herhangi lıir milleti meydana getirmiş olırrsa o1sun henen diğer nıilletler kendi dilierine çeviı"mişlerdir. Eli sur"etl,e bu piyesler umurni ve beynelmilel olrnuştrır",.. Yaşaıaak isieyen bir n,ıijlet için ise me,denj olmak zawwi. Hern d"e bu eserier ruh inceliği, }ris yüceliği, aşk duyguları ve iıususiyle rnusiki cihetiyle o kadar güzel eserlerdir lii Aı"rııpa rnusikisinin giiileri, incileri rnakaınındadır. Böyle güzel şeylerden Türk nd]ietinic1 iezzet!,i lezzetli tatmasını candan ist,:ılim, rırilletiınizin bunlar,rian mahrunt olrnasına göniüm bir türiü kail ola;nadı...» (Sf. ?) «Faris'teki guriıet gi:nier;mĞe vatanıma ho::cumu eda e.deceğim ıiiye ırıilli ihiiyaçlarımızı ]ıendjmce düşünmüs, bir p*:ogram yapmıştım. Bu progr.ama bizde ve diiimizde buluırmasi l1zım olan h'i:: cok

utuEğıJi}ğğiır;:"İIo'aırı,ıni§qaş .zn.ıo.{rşuuı ;;uı5 -;1:P"ıa3 )iau4a ?a{aJBiI ı;J§ırın;ıep 'umln1 ;rrq ;aliuuo aı r;ıı{ulrue*L1 "" ,rİr,"u* n.r.rr* .r,, -IqBIo öeztr1 qı E JETE L[4e{ rııaı-' e;rei^e*r_ *"-1., rİ apuJŞaö1o uiŞaö,ıa8 'uluıüI i4 ;ipliqe1 4ad .Jry;Elı r*aıt aaaidoq 3^ iu-ıeda4'aoş'=nŞç lzlrrsş s '1:r* 'trıs EZI?I"J€.JG uiulsdaq ypuıle.{uq ı;:r ül,JnJ ."rrct?Şop n;Şop">1buıde"{

-In

(ğOu,ş§1}p

-de§.ııq

-ıa;

4aJauağo e,Şeuıtrn dı>lid 'jı"iıp,rn ,rnrr",, -"ro 1,dJe4gş eA,ç7'n,rtasag ş;ığv 3ğng.,ç nJrnq -}?] ng 'zturei8us ep, eunıunidCI? {Ji}_i _Epr{EJ 'ıqlııS ı§oaaztJuıag"ıç§ a*r"1o Srurrunp -1'4ruıı;:e"ııep ıcı4ı{'4eıııdes

;ıjq 5ıiI lialltrğl,u€:.

ı.,{tlop ",{şşui uaput"r4lJ ,rq ,dnr, nS "rrİ*qn* 'JIpI]Şap :{r1o>i ıieuılides

"Bq

.iEpT.iIIü{

.rnun§ı"ıp s,-ı

uıptru 4ılalsll aA ryBIıIIE, epui§ıp ,ri,r*q u"4, WıBz {Ilu€ıuzn aı. aru§aluJ-ıap aö4ı4trı-3 nprru -BI€ u4II epzruIruEuı€z ..rı:14.ıcopı.3 E§s€ q pa dr.ı"ı -nş JeIuE;II{nq n>ieaa§epep ,eıunSnp ı3e.{uq ^

ç4İn üpn;'u54rpeuqnlJn{ uğlüir1ue4§qe"ıa;ıirJ',;;

'"IJPğ}{aürualso3 uepe.rqnq 5ueui'§n;ıg3',ıı4ı3 aiJaIjİIIılJşüIa ıqı3 qeruruedo4

rueuedep

."j* * yffiıo 'IFIIH:^ u"p,tıo eıiJ.raf G^ 4Eıii}E dldarrıueŞaq rurse4§eq *İq n,e"^ .*J{nrr" .,,q ']ıoJop{8 dlpa uıuıap rcJaulo,uop ng ,Jnpniop a$ eurel§,eq a§ı uopJued d4e uarııeuı .r.ıtlde1o -€+ 'aulappa;ı 'ariı?a Jgülu, *r*nq rfricr; ''rlr= uat "ul}zg§ aa §n.zg8 ;ırq ı8ueq;aq ,rqr* ,,q ş,, zIWiqI,IB} acuB§np eA urİJİ 'ı>1 >iir.e.{

aŞaö

4o;

: J€ıİşğiğgs'"ı*igıü,,j

ıı"üıj.J.iu.

i;1,-it;

".ıapa iı4§q ;eıxli .Iiq .ırSe ,4e-..;+İ .i:.j:l ;jş_§ "ıelııe§ıia5 aŞai,:+1;ş;; rlt,,=,..r11*_.; ı;l:Ji;§ ı.{lÖ:

-ruup

-ung ,Ji1 « (i{Iiııo4 - e.ıado; e.iado Rı.ui-}Iç]8 ,1ruçŞ -1!Q uT.?oue{,» "Tşsa ;aSip rıeue1u*ra .;ıo.Alpqe:1

-iS aP Eğ6{ ğui§E-Lir* *İr*X ,inru, ;a1aule.^ş-ı nq ş}{sIJBd epuıpd p15; un,rnj{ -cuıH

ıŞilde.{ ->{auJp

"rüAIJeA .io]

eP uap*alı§1{ qı+Eq §iul§ıp5 epuıscqes,led -}qapş 6z1 aJag1a.+ 'ru.q1 "roqe;eq El4euiio işr;:iaıı an ,ro6n.anp apui ''şz,} nşı,ı;ş o,c,r,rr*riu|,rriuriı rie cu§ -u.rŞn ai§i nq .splEiuEiliEz C ad iuışip;ıiai] gp.en -izuı ga ug15;g.ıs ı;eide3ı4 ,,q nroXÇ'<<..1.ıe:lı5 au uappJal öe4;1q §iuiiı,ıeşmq as.repı§ 1allir{ .,ırjTpğğ -ue ıruÇnp1o ;eu;l;öi 'iJŞap gp,ia; ur,rrŞqe?sp,i riri -q*tıI II§8 uılilI}a1ll1t .. o.a gp'.ırpzııııa;ızuA uı? ıiE rıı 1"ı "unJnq şpuI}auxzlq .ıaŞıp ılurau,q u;lnlç,r, '.[EpE4 {IIIliI{aH';ıodı"ıqa8 eı{ul:iou zııııi.6ıple €F.i;j;ıil:{ '11zgs aı ;rc"{ı,raı lerlq ry*rlri op,l,,a 'q'^ BJou JnN ezıg =p (11 .J§) «.,ııpçü4ğttl_iE^ Şıqq nŞnPŞop üi{J şi?arya;lei{ ıxQ ziıtıi,i{Jın

aGug BqEp

-4€t{

a&JI"q

B aTz >> "up aid qe s aq >1e ııı.ı u d, n o3E ..{,ıI-p E ııili ç] i -F}üi iuuairıizer\ zn.* *pruln*r,rrr1 "r, ig, iII .;.S.} ,zı§irıria IpqE} eu=pulz lii.qa}4arıı l4I§n.Li J,it:

!Z:

<<.

uaJIuoP au"Ipa}qa]iu .zn§pui§ilp r"1e+İıtuı IJtIE,: -uo§ }E>iğ§ .JIptıBIıEılcnq euiŞa.np ttipl§[ ai.{ısıd -BIop gpB§i?u ?gBJuauI aı ı;ıeidnss,eq'* uep,ıınş -np1o ıŞa;ip uruıgiry __ '{.rüüü

ınıuudn,ıay uedJ3

-§iJIt{ I§IcuI{i 'I?aIBI{ac r{€puiüİıİB[J

-uttıışü uıu,edıuay

J4odpapauı

ı1

[JIg :Jopo ualıIaqnu 1o§au ,rlİ tJala,,ap ı§qza qıeq 'zi§,}e-{iuğpauİ şzlr{ uıJEirİ -udıı-ray,Jlptilop ezıruı3a.{ıuapaui iirTzl.{ }"rın;3JJ nq }i3tIIaü ,"rnJo aililüI 1eaaa rıap.{os*.1 q,3*g ;rp -"ııiıde,d oIT a:r ?El{n}lu Eıüü{ o ,sn*1o',rrrltlo ua?

-?-, <j

.,L, 'ii

-Bz'IpJ,ğA JaFiri1§ zepüg.o' oA ?Bue§;orri =poo1r1 -İ,I?üt§G "41pI guapaw uJq uapI)l§E .ipıIBA aü"I{E:i -iznuİ Jiq alı{ııııuu «auE i{Ja?I{aİ-ur rirğ rprnllr;iEiil -sO

1qf 1ıaı"ras; ni,o1*.,,;;, .,,ş- ,-,. -ogölad111luı >1.ıng, e;ı.ı.ı(y .*ri"ı'rş"*r"İ "rsl* Epunlül,eq Jsodııas JI{IJ unuo ]rot,,]€ ar.rS.i.rJr] ,tuı§rpö tpiod nq ad şEul,TE:iı5 tuıser;us urde,{ ıJtsIunq Esio EP eüıuır:f T3€T 3ıı >iatıı§ı;,-8 a;;; _aunnaa5 6A 'üiauı,ıi}s ş,iğIl J3[ıclıçünp npor;arn ıJğn?BA,to§üü{ eA rse;a,C_o ü{,ıi!ğ ui;uılıl 7161 "q'^ "J}ptiqep e.{ <<u.tarlç "Japa§e ıi;a"{ ıqı5 Tcezc§ ıııuınıiıı, -Iriiilis '-1-fr*36 lii;;,,,] uıila}ü 'unloç alJiuTapzÜ 4un '.ı*r.;ıtrş I;IqaiQörI '"Iıl§Pu"ıııeö uepeczı§uz;; :e;aı19,r;a.u;;5 :. -ado 111ıu4inş 'ou;ıir1 ' '- t;aiiç :.r:p;çruiı_i l*nn,g ul*n JoiauHI^OÖ "resrp upııelu n; ,*",Çrr,^*' u"p,a,,su€Jg eua.8'ıursu.ıailç i]iıIirıE]ü,.,oİ;;; İnrug -rr§"u uepıiEi ,u3e-.u:1ll

Iüls§'Jlpğpursac{gserrr,ıalla>ldaq §ııııiışip uiı, ]İaU[IJ}lo TLtn§§aCO+ }1aı{gıap,euı rp,r,]nroy rri -Bu!q nü .Jip"IBA zıuıaedılqç Jlpppıİ' arta IJEqe1Iz ,nui,rrq TJğiüİipap J?nlrAJosuoş uulgleoruıır ap ,.q**r[ nl*"rr.*, og

4q 'eunso"ılt,{ı1

e.redo

| _:

-Jğ^ zflJ,,cpz(ılqı o,ıal.ra§a *pz*elng ..-.roİŞ JnIo, (0T 'J§» zıİslnı;uzt-ıİ. JroIJa§a gpuı a1.{oq-ecıı.4e a,ı -ç-3 azrruJpuaıJ zig» eı ,ıo.çıCL.i İ,rr1***" lud;ö Iöu?q€iL ..ıo,{pa e.ıtisaq,rr"*urlrdu.{ JaI€Tİİ;Tn -a5 aa ıseupze.{ apupazl} 11p uDiIeıI Çece;(elue UPUlSlzed §ı.ıı3 ng» ...urpqseq, as1 uup «BJIJBG 0^_uosulE§>) gia^^g .uınpzto4 ep pi.,rolsadld 1a,ı -ado e.ıado npı4}m5 'urado ,'ro-,İrq "rralıa§o

i (uepuazisue.zg) ruıst.raıio

aı

Et*

ancak bu metodla olacağıru sanıyoruz. Dr. Rıza Nur'da da, diğer düşüniırleı,imiz de bazi katma, onarma, yenileme ihtiyacı belirebilir. K§inat, dünya olaylan müteırıadi bir oluş ve akış içerisindedir. Bunun iginde temel kalan, öz kalan, önemli noktalar vard]r, olabilir. Bıınlar ümi bir bakışla, sabırla, dikkatle ele alınmak gerekir. Ve arıcak ülkücü Tüt,k biiginierinin, gerçek aydınların elbirliğiyie doğruya, iyiye, guzele iJerieyiş mümkün olur. Darngalar, iftiralıar. yanlış anlamalar, hissi dayanrşlar, yıkıcr, ink6,rcı gayre,tlerle, isbatsız, kaynaksrz, delilsiz, ciddi, ilmi ve laydaii bir çaiışma yapılamaz. Riza Nur ale3,,-hdar.[ar,ı için cie mesele aynıdır. Elbette onda ııır tenkide değer taraf]ar olabilir. Rrza },Iırr'uıı hern clüşüııcesini belirten hem de gtlnüınüzde değeı"iııi koruyatr sözlerinden, yazıların kısa c]a olsa irakiller yalrmak istiyo-

rıZi Aldiğımız yazılar, şiirler 1942 yılında &ıza I.[ur'un yayınladığı Tanrr Dağ adlı dergidendir. Bunlar 1942, yani onun ölüın yılindaıki inançlarıdır, düşünceleridir. Esirge Türk'üır iliııi!

Koıır soyuııu, diiini

Her e]ıleır iist et eiiıri! +t .. UnLlnü gökierc c;l<ar] İıahr:

Tiirk'e Sen çekdiiıce zıiiirıret!

TiirIı'ii et düriyaya ziynt:l Ti-irk'ün }rr:i"ı'lunu eyie ı:crı;re,t ŞAnını gökieı,e cıkar,i

«'Iürk nasyoıaiiznri ırin rnii ıı]ia*<iı,an « Türkçi,iiük» keijmeşi i;e ifadesi jğ,ziınCri,. !]sef on}ara lıi Türkçüliiğü nıilliyetçiiik iie birleşdirenıezie:,. B;.ıi:ia; ı ayi,r sayan b;r aı"iiıı:e hXiA içiır.rizıie şaşal-abiiıyor. Eıın]ar milliyeıçiyim der ler; falıat biı, tiiri'ıi Türkcüyiim deyemezler. Azlik da clsa]ar bir var].ıkdırla.r. Bu Tirrk camiası içinde Tiirkçüyüııı diyeneyen]er ne iıedJ)

bahtlardır. B;unlar ve AJem bilsin ki Tiirk milüyetçiiiği düstur haiinde şudur: Milliyet Tiirkçüli.ik'diir.» (Tbnrıdağ §a. I) «IIlu Tann!..

,,. Ti.irkten büyük mütefekkirler, büyük Alimler, büyük kuman,danlar, bülük adam]ar yetiştir! Türk'ü yıldırım gibi sert ve çabuk kı] ! Türk'ü teşkilAtci yap ! İntizarn, disiplin Türkte huy olsun! Türk her iyiyi, her işe yarar şeyi kendine mal etsin ! Fakat daima orijiııal kaisın l Onu şzim sahibi et- Bir iş için önce iü,i <lüşündiii:; sonra atiklikie yaptırt! Türkü ınetin bir namu,s]a yaşatl Ö3zle ki hgrkes Türke itima-t etsin! Diısta, bitarafa karşr nazik, terbi5 eli, citişnıana karşı daiına şüpheli, asla emniyet etnıez ve sert oisun l Düşmana düşman olgunl Türk'e eci_ilen feiialıkları u.nutturma! T]ü"ık'ün yüı,eğinde milli kinin mıı.kaddes ateşini yak!... IJ]u Tanrı

}tilli }ıuvi,et, iıamu.s, ahlak, azim, sebat, ir]eal, Türkçüiük ı-ııhu, yurtseverlik, ilim san'at, teşkii6.t, intizanı, becien kuweti ve zeng,inlikje hasıl o}duğundan Türk'e buıı]ari vor! Türkte hır,srz. namussuz türerse hemen kahret ! Türk'c b-enlik, hem de yüksek bir benli]< ver l Tiirk nefsine itimat sahibi olsun ! Tiirk'tl ıı:ıı;hakemeli, ciılcıi aclam olarak yarat! iiissiyata, kapılık öfke iie ayaklanmasın! Bir"cien barut gibi parlamasın! Daima scığukka:rjı o}sunl ?ı"irk'ü her milletten cesur yarat! Ör: aimağı Tiirk aş;la rinutnıasrn!.. Türk herşeüıi nıüşahad*, mukal,ese, tecrübe i]e muhakenie etşin I Yalırrz akı1 ve maırtık deneır şeylere b;::akma onı.i] Salııriı, derd_e dayaııiklı olsun! İradeşi çeiik gibi o]sun] Dönek Türk yaratma l Tüi,kleri maymrın iştahii ya.prna l Türk daiına ihtiyatlı adım atsrn!.. Çaiışma zek§da:ı üstüır bir kıymet olduğıından, Tanrı, seır, 'iiil.k'ü çalrşkan et! Türk'-

5 5 5.

İE

.ğ§ {T Ştpı"tueş,) «."ro.{ııad oziq IJEII4JI >1zuıpe"ıed qq]ö sI{gH ..InlaJEqI uE} _{trulo lreu a}auI"zTI{ nq opus 'zFu§aITo .JI}1oırı -zlq o{JrLT. gırs '>1u.ıe1o {Bzn uapuualoaui$np ı4 *iaul aA ltğJuaru JEpB{ aunŞn tT}q ua uapu4.?nö

-I}4 ua 'zTuıriarrı ,zr*,o/.ızaıi IuI§T5Jap ,3epırut6 el.rel§ept4rc n5ıIJ111, a^ )iJnĞ ap rsdalş

+ ,JtpTp" uÇep "rrq ı.rtl4tpde§ nI?nüI uiJ ept.,{setl.ıg'Şepıruu;

da§ ı.rol4ıpap 1aıtıuesul TııJ?{LIE§LII ı}"ii}punğnp EJT}& iaAno ıIö??odıuesıTi a{üI.ilJğ

:trl}airur

ii.ılleü aopf

.ıalad 44"ıg»

Ştpııut;;

ıu1uly

n111

I}Jo{ n.HJnJ uas

-,}iJT},l

-nplo

]a.

nuncy

"in"Eo:{ IoAAo uapds§

-;ıaq ruirrildl§ip a^ a{i.g ıi"{nü ıı.I$Eö Ir"ıııV j"TOA

{]6JBş

-ac aA Isa,toq (ş.ı:trtdısul) s4qqa§o1 ,euç .;ııl§ıie aqlrya1 a^ I11qğ? ':i1>lüaü ıurŞuuııp uT}.{JnJt ;JaA I§JIq aA nsn8dnp ?4ilusa? Buıiup aJal{JnJi

4Jl}J,

-1e;ıt,6

ıunEo

a.ıaldas -şl€i{nrij -a§.raq ı-

ilt.re,( -:pŞos

lUTS"Uri.i

-e{

>1e.i: ;

ı10 ı1o,{ ı"ıel>inAeülleü rs.rıq e ud e4 ıaru"laa {i]gr{ _"IEJ, ıffio>l tieJ4€uılo rıi.8rıaz €IJ€IB?Is€^ IlEsuIo

s^ {nI{nAğ4I€p ı"ıEuli{ uB}ülnIYnA€>IiBp il,ıtr;l}J :.ınpn§ urrŞıp.ıuıled 4o5 uopu;sdaq uueg

i{os auualuı"ı(aq nunŞnpio aJw,e^ muetruqdert aa >1uurdu.{ uaIıIJ nuo .JTpITŞap 4zrııdeı( oJJz€A 4aruolfos ıte§ "rıg ıJa .ıque§ui §ı

,rr1o.3

TIapEiIa '11Şap tc.rç1 Trıi]aIFuI >IJğ}ö

ıiIIİJutsü

{asü{n.d

ıpe§

>1a1

{TTuaq .

-q€q lia I

ıJa^

--,ııBrdıaz

-r§ale !

nlfl

€İtI-Jll

uBtu§r.;_

ıaı"rrl§alJ]q TqiS EJBr{ JIq ı?o 1etiqe§ JntrIn{ "rrq TJeII{nJ |aıaa ua6ıı{ş§;1,3q {a} TJEIuo iurs§açııq alülla 1pua4 uas IJaI4JT!,J, 'r;IuEJ,

eı .ıılsq;ılq

,JrIIŞ"p uapJlq un8 ;ııq l;ırpr,uns 'urö1 unug na "iıIucu1o au IsollxJıl§ol"ııq uüa urTlgz JIq I1€t tttli Jlg i"ulo4 ?Iqa+sil}ui auıs,ade1 u!i,üuT}J

;du.( gepag 'qleqes 'ılılç1 -qB ııupııÇnp1o t[ITzpI 1uqos aA {Il IJaIıiJnü 4as4ry{ ap uıör qeur§elır ,aunq

_Jg{Bp.aJ '>1gIqB

'IeepJ

-.u?s u '1uqas

ıiJuBJ. Iaznc

4,ın,1,

'uiü,TJij,L

rıuıe:r,ezf

;uıs"4,es 5ns .riq öua;ıŞı sa4"ıa-ı4 ıŞ -IIJI)tBJ Iq Iİi§[BzE JEpBı{ o 4niins4o.ıt upurıp;ın_-{ ryn& ;"ıaa 1Bıas r§.ru4 eparqt1 'a,zalda§ giqe1 a,aJn,L uaş ıüts3u:Jns lı;i}4nl{ "{a§ z.4§eq ua3 -?aTep11 ;urce*tf, JaiJ{ıü{ epurHe"ıdo:. :1,rnş,

-apİJni.ü ı.ığquapü{§a

a5*ıpllg»

(e ,eş Eep _TJutsJ,) «,JTpJ"Izilssnru€u oA J,al}§Tunruo:1'r.ıe; _uuır§qlp qq]J :J"Tuna ..rn14od u>l§ug .JıpJBA urutıu§np nl"ın1 ön ruruaq tptdunp n§ ... (7 ,"s

ıIJuBJ ıuIuIV

;ır8e uıstıudnp 1a"nqu aa tu(u4p ıuruİV

ıüŞ"q urseuıue:t 'uBuJB 'rııryEs l......

: Iqgu JIIIW» (,g ,es Şgp -LIu"J 'ısenq uruuŞey znŞo) «ıül€JTq EpİII}IB nul4nq u$,4ı!]J ffipea alouredı4 ı,ıal"rad rıeic {nnJnd o,}iJi}ü 'ueln§nuo4 a54.ıç5

§Iu4e

ıtul.IuEJ.

ılaJŞg a,{"Tl}J nınıŞnp1o ı4§e 4114;nş uIJaA^Tı{ ş4ı{çiq u51 ıau4a {Is{o uBp[ıııpunıi >1"ıl_r; ıle.dıln.§ajAj ;Jal, nsn5dnp 1e,.{qnsour a^ Jlaqq"qnru aJrzEA }i"*J-

-r1o adıcas su§a "euo i-ıIlJB iuiia,rde8 tpur:ru -qz uı-fıu'4u11111uıuıuqe}'ıIıilqus apısi{rllail.x iJo^ apBJT lp{aJn§ 'uıel8rs a,rlJTJü iIJuEö i IpBtuIo ua;ıoS r1a.{ırıesu1 ulütJalaısEru I>İ .Iry ;"ıu§ul JBIJ€^BuEa -J€^ Ja[}a[Fu aidg"puqiE ut.{r§e1 TJaIo4§BIıI 1odıues -u1 ,.rrpu.(oq J.Tq §Iwilpa pBcI uiöi 4erue.,{cıq zoİ

-lila

t]-:

*.IOj'_",-

a]TJllT -tr-

aCUO

nyJll

-ı[TJo

-er(

,.,

uqdıs4nqt5

ünŞnT{nitnq $ImI

JBI1lI?3

ıin,(nq ı zBtüInJnp ou4tlg u!},üIJaü Bcunp JTq IsHI zur§rpö a^ prTaz iıa^,g4az, JTq uH§n Tİap[Ip{ui]raTlilu JaII a,aJpJl ..ıuTs a 1apç ı{eıu§quö ali ıŞwıqıa aieH ıJaA i4§e tuı

-§ıpE

aüıttgp "eug 1uısöa3 a11 eru§4eö 4.ruı9

- 1ojT 4J1ll

u11

\ŞF

R,rza Nurrun liayatıııda,ıı

frkraiar

§akarya §avaşı sirasında Ankariı'da bulunan iki okulu 13O0 yataklı hastahane haüne getirerek gece giindüa, tedavi ve arne,liyatlarla uğıaşhğından bitkin bir hale geliyor. Nihayet hastaianı5ı, tedavı ed:lmek şç djrılennıek iizere §inop'a gidiyrcr. Millet llieelişi çnun bulunmadığ bir aamanıia §ağlık Bakanı olarak sqiyos. Vekiiler }leyeti Reisi Feızi Çakmak (F'avai. Faşa}, tıır tellg durumu ,biidiriy*r ve Ankara'ya gelmesini rica ediyor. Rrza Nur Ba,kanlrğ reddediyor. Meclis İkinci Reisi Dr. Adnan Bey (:Ltinan Adıvar) ı,"ekilliS ka,bul ettireıb,ilmek iizere birkaç tel çekiyorsa da. Rua l{ur'un gözü Bakanlıkta olınadğnCan tejürar reddediyor. Bu defa }ıIec}is Reisi Gari Miıstafa Kema]. (Atatürk) ün ieigrafi itre Ankana'ya çağrılryor: <ı§ıhhiye ı./ekili Dr. Rıza Nur beyefendiye mahsustur

C. 26,12.37 şifreye.- i{astalığınızıian pek müteessirim, Ciddi i:ir teclaviye ihtiyac;nrz lüzumuıru da ka}ıu]. etniekle beraaber, heyet-i vekilo rneyanında ifa b,ul,uracağnrz vazifeyi mühim ve vazi3ıet-i lıazıramızd,a sebk edecek hizmet ve muaı,enetinizi elzem gördüğümden, Aiı]ıaı,a'da münıkün olaır her türlü teijavi ve isilr",ahatınra;i riifekşca ıla 3,1i,çlr* ed:lmek üzere ]ıcr"halde teşrifinizi ııe haı:ekeünizin ma}çine başında ini:a buyrulınasıiır rica *ılerirn efendinı. 28.12,37

Türkiye Eüyük Miltet Meclisi Reisi Mııs6a.fa ğ{e:nai

Rıaa Hur'riiı bıı tei,: de ı:eııa,}_ıı müsiıot c]naJnnca §inop Vaiisi duı.rrmu ]ıa,ik araşında }rayl}ıGr. Bir heyet Bakanlığ,ı kaişril etmsi içiıı 5eliycr. Dr. Fuiza Hur; halk namina vapılan bu teklife itiraz ederek:

-- tsrı vekillikien size ııe.i, diyorsa Ca, ha,ik mümeşsilleri: Bu iş sizin değii, biziın işimjzdir. Sizi mebus \,..ijan bizi;. Eu, Stnop iciır sereftir. Bizim isteğimizi -lrerine getirrneye rneciy*rsunuz., sözüyle kecin ciaralç kcnuşuyorlar. Denıokraşi taraftarı oian Rrza ifur, o zarnan halJt]

Iıın buynığuna uyup Bakantık ,,ıazifesini me-

iıuren kabul ediyor"

Dr. Rrza Nur fumet Paşa'nın çok önemii bir elçiliğe (Eertin) tayini igin yaptğ, nıüra-

eaatı kabui etmiyor. İşme,t (fnönii) niin brr de* fa telle (tondra} §efaretin€ rnümesşiilik icin 3 Temmıız ğ4.0 {'924} de «Pek lİulıterem notior "",... Seı-i eeııahrnraa intizar,.. TakĞirn,i ihtirar*at ayierim tıardeşim, efendirn» ifadesiyle yaşıtran tçkiifini neaaketie reddediyor. (Dr. ffiıza Nur'un §[ayahndan Notlar, A. Okçuoğlu, I(opuz §a. 5-6.1956) {}knalü

ve YaşarnaJr

§ofuoğiu M. Ze}ıi, Dr. Rrza Nur'un hayatııiı şöyleee özetlemiştir: <1942 yrlinrn trylül ayrnda, *,yın yodinci giiiıü:rü sekizincişine bağIıyan gece yarj,.sl, saat tait ü,20 de Ta]rsiıa'de, Şehit },{ı,ı_iıtar Caıld,esiııde, §ülüır Palaş apa,rtmanııı.Ğa, söbık ıIl,b,iıiye Cerrahi Prafesöı"ii; Osmanlr Mectişi }6elıüşan:nc].a ve Bir{nci, ikinci Eüyük l\{illet }ı[ec]isinde sAbık Sinop meJıusu; },{illi Mücade,lenin sSbı]< ivfaarif, §ıhhiye ve }Tariciye Yekili, o buhi"anii g"ünlerde },fcskova'ya v€ §onra LTkranya'ya göııderilen heyetleıın 6"za ve reisi; Lozan §rılh ııüzakerelerine, katı]an Tiirk heyetinin İkinci Mrırahhası .,.e bütün btıntrara ilAveten ııilii taı{h ve edelıiyatımızın üzorulrnaz araşhı,ıcısr, tıü-yük L,ir ?iir]ı ve T.tirkçü föni hayata gözierini kapıyordu. Sütün Palas apartrnanında iıiralan:nrş üç odalı, mütevazi bir d.airede eğil:ıiez bir llıaş; ak, pak ve dik bir alın; Thrkçü!üğün heybetli bir kalesi, sessizce, ebediyete göçfp gitti.» (Kopua, Sa. 5 - 6, 1956)

Ralıaıetli Feyarni Safa'da onu şöyle beiirtmişü: Bu meraleketin küttür, ahlök, siyaset, i,sbiklil, iı:xıl*p... }{angi ı*-ii3,tlk clF,vasına göz at$aııız, orş,rla R:za Nıir'un Abide halinde bü3ıük i:ir ese::ini, fakat iıu eser"in arkasıni,a i:lçirir ka'aanç ve şeref be,jilemeclen kendi lıenılini siien feragatli insan çehresini görürsiinüz.» «tıieşrütiyet ink**,bında Rıxa Nur, Mil]i Mücat]elede §,iua Nur, Cumhuriyet in]<ılilbrnda Rrza Nuır mevcut, fakat şeref ve mükAfat almak srrası gelirı:e Riza Nur n§ııevcuttur; tarihimirin ieragat faslında Rıza }iur meşhur, ınenfaat rasliiıcia ineçhul bir simad:r.»

J-

Lü, z9ü6T

EJ8Ttrş §o§nŞY TE,gZ

(ur.1 lounTili .ıçi

uçŞççıö>l.rş;1

*,,ş,:*ş,E*:rfj,Jtr,

'jıI3ItIe 'gıeuzuı 'eo1vz 4ndllq laS"ıE .,Tlpa}larIr epe§ rısn4t4 {nlnfu{4lr a^ 4nI{Jç11

_aIJoIi

-Iq lulJalacun§np (ıuüz.rojo.8 ..çqŞ; 'qdtd TuT^apg _t1quiu{o qeude4 €ulJ€i}inaJnulol luşd 4aüiJ3 'zr4 - ulŞnlq.4g 'ul4tıu5e ıie5ı5 ep.ıel.ınn§ 'ap -"ıaipuo.E T}§nqa 'elqeuı5es 4ı§ı r._ıa!Sı ;1rnlrlriig ,npnuip.S edaıo §appeuı 'nl.ınına ,n,rnş ,og api4}ü 'zarri1g u-e,{eSgf uı5; şııİ

""re§ç.{ JaqEJaq

-€c jşi.{a:i§E epuıued _TıE}ltrE?tnlsr 'ep1uı{ nŞnp1o .iı]JliIjE 'OrıaE şa"{iqo,,TJ, }B1€ € l?1tilu "ıIiuEl]üI,a .ilT5i -e3';rp4r;. ç.Euç,rd,ı:rn5eıae1 uluirl.]j:iiqlğ nŞnpunlnq epuıışdeit ıIE]IşH .,ıAJEA :iEğp üiç.L{çq uru,a,drqqı; ğ.Io4s11 jüiueuiez c tput§Eığtrnq ?o^ _An{ .ıalıldal4ari] Jila?qnlu E§sEr{IIq uftI "pul§B"re -e.{a.raa ua"rıl,a.8tauep.(auı qa;(ıln.ı§oşıl,J€inpünl -nq apalaq§4nru a.{ıp «3aiı;,.:nq urşsğE.{)) €ıi ,TğI -u6 'iınpıı4"{eq a"{ıp <,;aiıla"{iqqiş ,uısu§e.{ '1a,( -{J4}t{ uışe§e.{» §JErtj?Ii1 ı;ı.4e5 uapuıoü-aı€§ .ılp -Jo.{ilJn-{ epur"reiued iqı8 ;ıiq 'ezış .rımp 1ıqaz -.ro.3 nrııelşnplo auamlı.8 n.ı§ııp rurnlşolaş a11 BJIş lıIEzgJImuİ ulüiJaleq3iB} ün,}nq rinr,rqal4ar{ adıqqış, ueuıEz ruıŞqşiö a"{appeo 'e.Ez4cs aii aiuBuuB{aq JEuİo} .TIq IEcEir}İŞep e.,geq apuiTia uapuisaueqraa,{'ueunpiq ğpueq Jict ı4apli,Işop -p83,I|Bi"{ueg 14uç-3nq up{Eititc ıŞiputido3 ugiseztıza4"ralq r-la.{z(alş InquB}sJ ulili]r{)iBJaö a^ l"q]l]f, uEtıtBz o uı,.dag {İJaE agıezısu,{ugl,iJ tımqJa}{,ıpı{ı"ralun.8 )fiI uIuIuçiI 1edılı;§alq ,Ip{lpa

(a.ış2

.ag* -ıi.r,nş J.[q Tp.ıia Blnnt€q. Jqj1€4tsd .J?p ,EıI nq z,nirEİ «'npTQ, 'rpt§u.{ ur5ı 4nş4ıçş»

J.Iq üır_ı..nnE Elin{€q .rlq ıiaö*e, ;rftT:rŞr';İ; -3? JErzaJ\[ .Ep1iuipS eur€ıl.rtzaru lpuaJazaqJo],t BP,rcquE}§J '}saqdaa şpp"uı un,JnN Egü. _

apl -,.,{.Tllt .(oş ruiaı§ı-*"

-.{o4 :-1ouı:le

r,n,r,*Ş;ffi 'İ-'Jrfi

eıir-§es.rn4 çilEi{ 'acuo uap:ia§;a,4 aunluo,8 iry,]iJğ1ğ ;1e§e.,{ a[I T§-Bn-ğp üITlJa *.]iLIilJ,

ai]İin#s ;}a *,IJnü uapüü,Ia§ ııeuı§çç ıffioX ftILTE1l"in.{ :1"ıçş5 n,:itrtrğ uo§ ...IJ -uEJJ nT{ı » :;odru_eiişurzt ;suırp ıIn.Jni{ Enti uıTEp

.€FlE§

i4p]tlİ şŞap 1ıaçl,qz§ şE§xICI

q§tq

ıç.:e-}

iEEJi

-i§':;: _ar^.'.

*.,2ll|* TuILr

"-ilüi

ı:ç,E

i.-

'ias,._.

-şq

;ınJn3n3 e11* '.ınlrııe.8

ılro§ ıııuıŞıiue:i*ıle$ nq ,;şljş§a -eıZ!_i

;_Eçrie,rıq

,e,_ı

:tİİ;ı tı*:i ııtu,trıçş

,npIo d€qo§ 3ltq a{İisaui

-lü

loA]ta UŞPin}{E^ Ulurı§epuş.ru ur5ıas o p{Iaq g}lEf{ 'rl}a uIeAaP JEPe4 Eliriço§ ütlürrJr-llo o;.; npio 3EiqB? JIq laul}il uı5ı ezı,g 5ıii;e>l§ıle5 4c|i ng ,np,io,(q-ıe a5q4li3 §Tş9ITq '"ıo,(ruqeze unze I4Ep,ğğtE ";ıeppu;§eq u.{euış4u1 a.{ıp ua[o,{ıç E,Jo El}Ei{ ..IşF}}airuez sşAaT{ ;ııq ıaı5a5 nğq nq 'ırzlSepe:l;ry,ınel§uq, aıiauqç.ıo8 1n3§auı eldu1 -u1 'u1:1tuın{o Etlılğp tpnIAB 'apaueqs,ıaç .ılsaı1 ıloqaseuauı aldı.ıei§epu:l.iu zetuElrujl,npio aei 4ad 'nls11 .il§TŞap sJiquapJlq

"aIE} JIE ı-IE:ü§T[E5

'gzrtş ,:iilöa§ adaCiqqç ıue"d 'od«ul;» liEIJnInq apirl§ağqeq u:u,r.r{z.ıeş ;deşdo; aI{Ea o EJlıo§ eua§ "Itg ,np.il"ıIö ğp ]Şry",ıiğ oırlsarıaqsideq u]q -e}4ouI u"ztq gllBq 'lŞ}??a t3ıe>1 al.ı{r.rrl§epe:1

-JY

'tpT 5ua3 .rıq

r:tSeq uaşI oplpBpT

urdu1 eacq

aulqalqay[ .npio Jo1yop 'ı11; 1erıı4i ı:.i,adıqqış, ıezı,g ,ump1o 1eüinö€ 'rulp;111ş .urıç;ı3 E({niing 'uırplııeşıÖ uap,a,,tıqqış, ap (168::} çiş uafl

- Lt L ı'-t

-IIISl

i.,,

-lİTd:

1--

-p

,.ğzltri

,uırprue1 üBıIIEz lüIŞ1p

-Irpal4uiı BIIIJIuı§ laul}ii ulu-I§lp€pl ad;qqış -a{s§l I4ap.IIaIn],a aüIj Liapllii§Ipt?pl adıq"ıe;ş -apiJiain5 epuıli.{ (p68:.iOTt ndü}ows ğ,zlç5

3.ı 1ı1

'nIuRo..

-ItI 'ji ğ!fr§;r "r{I

ıi[Ia§ş:"Eua§ {çırEa}ğ #1gıl,ş.

}---

-şoc

: ua:ıEa

ıq5j "ap nc -€Jnili

Wreru wKğW

rFIIau( _caur

-rıEI

ınialtrna götürüürken aviucia zincfu,lerini şakrrdatarak : «Hey arkadaşiar! Bu zinciri hiirriyet için taktılar, yaşasm hiirriyet!» diye bağ.rrr, dershanelerde çalışrnakta olan hütün mektep talebeleri o gence yiiksek sesle: «Yaştısın hiirril,et!» diye cevap verirlerdi. Kuru ekmekle ot rninder üstüııde günlerce loca<ia yatınak, he,r akşam istinta.kta yirrnişer, otuzar sopa yernek ve ırihayet llizan'a sürülmek, Tıbbiyeli için zevk verici şeylerdi. Çünkü Tıbbiyeti hürriyete 6.şıktı. Hürriyeti elde etmek için icabında carunı da isteye isteye vermeye hazrrdı. ;gn bunları bildiğim için, Rıza, ile giden Tıbbiyelilerin zaferi elde etmiş bir ordu, Rrza,'yı da onlarrn bu işcle hakiki bir kumand_aru saymakta haklıum vardr. Meclis-i Meb'usan için intihap }ıazrrlrkları başladı. Rıza ile berabe,r ayru vapurla Sinob'a gittik. Sinob'a çrkrncaya kadar, hemen lıiç uy"rımadık. Vapwun ikinci kamara salonund_a, mernle,ketin istikbali için neler, neler konuştuk, düşündük. Genç kalblerimiz ümitlerle doluydu.

Başka başka intihap daiielerinden ikimie de mebus seçilük. Böylece 324 senesinde siyasi ha,5,ata atildrk. Bir sene sonra ben ikmal-j tahsil için Paris'e gittim. Beş se,ne kaldrm. Rıza bu arada dalkavuk]uğa, idare_i maslahata kar, şı isyan, doğruluğuna kaani olduğu fikri hiçbiı, şeyden çekinmeden beyan gibi hareketierinden dolayı o aamalun hükümetiyle çarplşmış, hapsolmuş, mem]eket haricine çıkmaya mecbrır edilıniş. Biı,inci Dünya Harbi'nin sonuncla Rıza i]e ikimiz de mebus olarak Fındı]<]ı Sara3ıı'ndaki lrfeclis'te tekrar buluştuk. Dii5maniar, Istanbui'u işgal ettiieı., Ti.irk miJli haysiyetini ki_ımak için yapmadık şey bırakmadılar. Millet Meciisi'ni basarak oradan mebuslarr alıp }Ialta'ya yoiladılar. Bu hareketlere karşı bir ıırotesto liızımt'iı. Bıza, Miliei l![eclisi kiirsüsünden cesaret].e, belAgatle ve bel" ki ilk defa o]ıarak söyieııilen : «Osmanlr Devle38

denrek Anaclolu Türklüğü demek dğildir. Biz Anadoiu'da Gsmanli Devjet.i'ııin kurulıışunCaır çok evvei enaz bir seneıleııberi otrirmaktayız,> sözleı.iti de i!ö.ve erJerek, ibu proiestoy,tı yaçıtı.

*zim için artık Istanbrıl'da yapılacak

iş yoktu. Osmanlr Devleti inkıraz bulmuştu. Yeni 'iürk devletini krırmak için çalışrnak _icap edi5zc.ırd_u. }iıza ile beraber Ankara'l-a gitiik. Bü;ııük tr{iijet Meclisi'nde çaiışmaya Lıaşiadık. }Ieclis, ikinrizi rie velıil seçti. Ben, Eeiıir Saıni i3ey merhumla iı[os}<ova'ya gittim. O gidişte Eolşeviklerle tarn bir muahede yapamadan vazife ile memlekete ge,ldim. Biz giderken seferbeı, olmuş olan ordumuz hare}rete geçerek, vaktiyie harp tazminatı. yerine zaptedilmiş oian topr.aklarımrzr geri aldı. Er.menistan'dan Sosyalist Feceratif hükümetin bizım hükfimet nezdindeki elçisi, IreEun'den ve Stalflı'den almrş oiduğu bir telgıafname üzerine Türk murahhas lre;,etini istedi. F]ükümet bu defa reisliğe beni tilyin etti ve, arkadaşlarımrn intihabinr Lıana bıraktı. i,3rza'dan benirnle beraber h{oskova'ya gitıııesini rica ettim, lıabui etti. I{eyetimizin öbüı. azası oian ve yoida bıılunan Ali F'uat Faşa ile

de birieşerek Moskova'ya vardık. İstiklilini devletlere yeni taru,tr*ş olan Efganistıı.n'ın orada merhum Mahrnuıi Veli I{ıın riyasetinde bir fevkalAde murahhas heyeti vardı. Bu heyetle, Tüı,kiye Eüyük }ıIillet Mec]isi hükünıeiiniıı iilr akiettiği mrıahede olan, lıir dostluk m,tıaheciesi aktettik. Efganistan'rn Tiirkiye'yi 6.1ern-i İs]ima ettiği hizmetlerd.eır dolayı muktedf,.bih tanıdığiırı gösteren brı a}ıitırame baştan başa ğğrza'rıın kaleminden çıktr ve kelimesi değiştirilrneksizin iki taraf muı..ahhasiarrrrca imza eclitcii.

16 hfart 1921 muahedesinin konferairsiır:

açarken hariciye komiseri Çiçerin'in söylediği: «|Et,zurum kalelerinin önüne gideııler, Rus milleti değildi. Çar ordularrydı. Brınun için Rus milleti Türk m.illetine tarziye verir.>> sözlerini Rrza ile beraber dinledik. (Devaınr sayfa 45. de)

:\i

Dİ,

Aj LLa

Ll:

İ1. t-

O:T

--,-

D=.

Hü

Aı D€ü

Ac:

Etı Zü

Zrai

6€ .npTop

JopİaÖTÖ EIITstsJB

Jğllo

'np1o 1o 1\1:Jurnz r,rep",{q ü{BuıIJ ,Bpun4}q t"rgu 1azn3 JIq JBJ31 JaH

.4pun.ro8

zıplı{ riöe8a

.ıeieMa141

.edn4dn aidoq ımqo ueqiJn{ ruluec

'e.{ırs daq §ıırulop .reitrn4ı;.4 BJuBIJrd

,zl?uunlnq de§.nq II13} uepuo "q€p ;uıq 'zeurunlo n>ldn ald6 JTJE] IüT ,uliplu1 IuıpE1 zetuin.{op rınrm1.,{11 'u4lt,( uŞqu.( runpln"ıod ualla§qeq ,Jazl}s uı.ralzo8 "ıı§qeq .ıelug1,(a3 epuns4o8 uIJ"1nS ,

ıazqi.

"ıulşı.{e>1

,Jnplop JaITJsap uepur.Eurııri Jasıey ,Jnploq Jal1nqmq epuıŞeıu5n "ref, ng

pe§

.Eürrqzv:ıfr. .rzldes ruı.raöutq wfipz ,zavııa Fı{E 5TüI ounuqnz uIğnI:[Ez jzauıro8 nzg? z,o§ ?cuLI€JB{

aluq

,urnplop

1ı.ıe§

ıŞrpo uap

aul_Tpua{

Iuj.I

şn

-IIru ,,q,, ,to

,,li. iL'ii: ,I

I,i;

e§tc.

ulo: ]"ur i]ITT

aItr rae zeurpıle"(ug uep eıuq uö>lıpJ"JBx

'ump1o dı;uS uaq ,§a

(ap

Jr4E

+ ıBuEq 10 uE§I{r 1artı.r"rnq Bp IcY

'EuBs uIrpui8rs ruıruzş, nJo :unpaq ,IIuI1eq dı"ru8 trıı(ı.rutJ) tüI]}azJV 'grıla ruılö,e 'uIrpEIŞt dn"rn46

+ ,§nuloq eu ü"]i uıuıpiqe§ JaI.InH

,§nur1op aF u"{ qqıd 4tlıd rrrİ6 ,zevı.Ja,^ ua§oT eutq drraS asuıD,J nzo? zo3'e;ıeqdzı1 TII"üJ6

zauano.B

.ır

.IpIBp uıTJaIzgS'rpelzıs u4Şe"ıpr1 'ıplu "ıalg>le§ dı.{uoe JEJF} JoH

,aJap 'EAo 'Sup ipııe:lul al,ıallaş

'a*a.rt rpue§oq .rnuıŞed

,ılılt5 aIJaIuIq'a;"ıalzıf uEp"LffiıC iılqeöıq uulrıd ı"ıa1>1o3 "ıalqa§urı§ unlrlnq'ıplr5u ,1aIIIEIas

ruTJalzoc

'3auıedı:1 nlilo:1 aJlquapJlq ua{Jaq

uilp"Jy

'§ale ırq zouluos q§ıurutd upuıı.rŞeg +

,IpuIJos zu"rlq 'JıŞap 4BcI§ "ABI] npun.ro8 nzııd >1que"ıu4 urıııu§ıly 'B[u?urnp pzı4 ı$ruıualp1 §auno

,ırşr5ts unplod aituqo'rurpuıd.ıı§ 'pıııEı ru4149p ıulpaldçs'uııpalı{gş

'açueuır5 "ıı.{nö nlnl,rg JaIüTnIzac

+ 'JqBInq €u"{ JnInJnpTg, Iu4X '.ıruelop ;ialdı eunudoq rnıJItuu{

,;aEBq nunudoq JoI«{JnJ» zns5ns actş ',raıüQp i§e.( zo3 ıqı5 4n1o znsqQ ıuısapıo8 .rapg

+ ,IuncJeA epı(eq ıİnr(nq JIq Tlulpuox .um"ıoı(rure.ı,od

u"rr(eq TunluTü{İ§ ,um"ro.,{ruıu.rnp'r}uDİTs

,aTIII auITI daq

,"ıqSnurln4os alIlaJns {otl;tlpo

- -

_:}?..,a

aı

Li:-

ıIİ { LIa.

!uil,,ei]

alr t Tnqç -al:r] ,I}jIE

uı.ig: J

"lle-

nŞnr.. -apu.I

1sıle.ii -şe.ı_i,:

aldıi_,-:

agınÖ1

auılıla§ a-ünzu,ul lztslç, o rue; ..rıl§ıu4uıla8 tpncnı uaudt JoIJIüIIJ uepızei, ueılı5 alsezruı (.rnş ng

oJ:iz?.,.

-a§icg

EuIu - I"uray {ıuI€N"zuJeqnu ) ı>lepuısı.{es- IoıII 8 untmsnAau {HIq:1J4J Jasa

DFiqIi

lrtüıq

ua.ı4a6

,t'ag ıı -ca]\,: -n(J i;q

nIŞoItuEIA

,,_-

-Ipa ll

ünzue]^[

[uoi §ı )i:

JnN ,Ezru - rcuIoN ıIIuIrN

: NYZV^ :

ndolsı_

9dnu

-EJTEIlı -rın§r,-i_

,JTpilF]

ııŞ

fan şöktü, gün Coğdu ışrd.ı her yei., §eher bulutları dağıldı yer .ı,*i"" sihirli bir bahar şabahı idi. Yağmur darnla]a,rı sanki kuş siiciü. Yıld]z gibi kana.ı. açtı kelebeiı. Çiçekten çiçeğe uçtu Kelebek. Kuşla:: bü]bül gibi şakıyor orda, Cennet kokularr kokuyor. orela. Kumruiar çift olup konciu dai]ara. Yasemenler selim durdu güllcre.

* Baktrm diiz ovaya çok kalabalık, Bakıyorlar göğe hep alık alık. Boyuniar"ı zimcir «Tiirk»ler diziidi. Kimi ilerledi, kimi büzüidü. Derken karşı ufuk birden allandı, Ortası yanlü yer, gök sallandı. Içinde çok güzel bir kız göründü, Güliimsedi al buluta büründü. Sırma saçlı, giimüş tenli bir peri, Göz]erinde saklı zeki cevheri. E]leriie §ll:rna saçı tanyor,, Saçlarr bir ağ ki gönül deriyotı" Öfl<e lle kaşı çatıldı kaid,i, Kükremiş bir a,rslan halini aldı. Dedim : Bu peri mi yoksa melek mi? Sarı sırma saçı taç mı, çelenk nıi ? Dediler: «}iürriyet perisi>> ;burluı." Hi.irriyetin piri velisi odur. «Yargu Kağan» imiş onun babası, Göklerde kuruimuş tahtr obası. «Kutadgu Hanım» da anasr imiş, «Tantı» bu periye sen hürsün demiş.

Ben de brı periye aşı]< olınuştuni, İştc o selıepten i;öyle soiııiuştiırn onu görmek için bin can verird"im,

Canrmdaıı geçsem de gider görürCiiı*" Anladım ki ona gönüiden lıeıı.dim, Can evirn saı,sılc]: şöyl* söylendim; (8) Ne can imiş-sini?. Ne o1w?!

Bizi

(*) Bu parça 4.0

eJıD,erı

alıınıııştır

baydı.ıı....

Ne büğü3rrnüşsiin?!. Hern baydın, hern aydın. Ah! A, peri! Zuliimde,n yanmada Türkün ciğeri. Hiirriyet

ve:: bu millete

Bir çare bui bu

iliete

lfi,sirlikien Türkü kuntar! bezdik çok. Tek kurtar da, zararı yok, Kendine et kölel Ayrrlma! Yaşasın Tiirk hep seninle ...) Örke ile cleprencii ağzını açtı, Haykır,dı her yana bir dehşet saçtı.

Dedi : Ey gaflet uykusuna dalan milletl... Nedir btı esirlik, nedir bu zilleL? Nedir bu korkaklık, ne bu aiçalış? Utan! o zinciri kırmaya çalrş. Boyrıunda asılı köie 16Jesi, Taşır mr huni: hiç Tiirk sü16,1esi? Ol*ıimden korkar"san geb-er ve kahro] İşte budur sana yakşan tek yol...

Eu yükü sırhnda

taşrm.az de-;o,

Sense taşıyorsun hem seve seve" Öküzi,er Katrrlar bunu çekemez.

Senin gibi böyle boyun bükernez"

Asır]ar bo;runca u}atyan milleü!,.. Nedir bu rezölet, neCir bu iiiet?

Bir kere gözünü dünyaya çevır, Başında «Dikta,tör>> bırakrna devir! Kirli çamaşrrlar sır,tında durur, Seni benden başka acap kim korur? Uyan, utan artık nedir bu gafle,t? Olmaz bundan d,aha büyük sefa]et.. İsdipdat itmeği geçrniş toyrrrrru, Bütün,namussuzlar girrniş koynuna. Zü1 bi]irdi rahat ölmeyi atan! Hiirriyet aşkıyie kurtulur vatarı" Gal,ı"ete geimezsen iş işten geçejr, Mi]letjn yıkrlrr, hem birden ğal".. <<Tanrı>> buyruk verd.i çalişr" *v*, «Türk»lüğün <<Tarrrr>>dan büyük İectiye. Ten{beltiğin sonu süriinnıek olw, Miskin]er <<Tanrı>>dan ce7,ayl bu]ur. Kanaatr bırak clui:nıa.dan ç;hş; Medeni bir millet otmağa-atıİ.

§ş

.uIS"tIs

uTEIYo5 J"[u"dululo uepzis 'ursla a;epı uBIo uopzis rzrs "1ir{atıı zauıralso"g aw|rLz JEJ1IETO' üunJ 'iTdap ryJnü I;Iq uTuopolr4nz azis ılurauo T?au_{g[o§ u"l"e4

'.deJo4 rseıud,.;"{

şrç*im

...ı?u"x"a^ Ji€uI§n§ acuag -JTl4auğw ğue§ui 1;ıau öıq ıi;-r ;ir§zued üIBII;§T.ıS

,*P;'T,§i]];'-iişi;#JT#

.,{z1o

ıa§aq "rodr§E§ azTuliğq uızrs epuniozt 1o,{iuapeur TIEI{ic

urunTtu

'-r.€§oq

;rur daq r4zl§eq ap olgüi zruıdalg

.zruts§rur"-rıicle.4

;jLffJff;f ;ğ::HtJ;Hş 'ü{auru{}J]"}s ep.ıa.4

'zıu-rs§ruırrtrdu:1

.,",EInI§n

ffffiffi,ff:;

;

J#ilŞ,,HT

ıledr.arnii JaŞe

ap ?aIIzEJ nplrqrr*fr^ 'zeııııınla 4§a opJqo?*r,* 4*tr *1* IpuaTn} TuİJqB§ 'ıı,rır{a.(ndoş }İ4Jr\f, ruı§e

*,*. X;'ffll:L1":,H;;T 1r*, ,r]1

JJq "ıh1o uı5unu"

'asryoz( pz(;.:"41q a$aIIIur

r,q rnŞ[

'JtJüiBs'.;ıapasdeq TuI,I4IJ JaIJJsğ 'ıeı vpztuege{ u,,rs urprur-pÇ .zıurszeured,{ assJtl rlq r"p*l1rgİ

şaur,r

ı.3,

nunq zı§

ı,i"qı-i

;*r,,r=l'-1l; *:ffi}'

JEIüıE{JO>I uBJn

,ŞŞ1:hT:*;tİ "#f,ÜŞ

"H:}-:g

,,*j,İi;jŞ,ffil,,"rİ;;"ıeiuedus ziod §rlue.,f uup1o,t'

;;Ş;;

;ıupedq n.rJriro1, 4il.ıısa

ffi3

üIaaapa u:3ı ı3r.{a4 lijua5 'ueqo5 ua,rıpza8 ıqı3 un,4orı ız,t_" zluğsul uai4a§'zi.q zrueıAıe,i rıdrİ

.zruB§.ıo-(ıuIaas

,z,uluninq

'.ıpua;:a saü{Jğt{ eounŞop utpeu1;

.zns,4;gq ,z{üs)TüJ,( .CIsüIg

uelÇ

._r+prr

eç4eru§ıp5 JaiI}iüIE,naJ.

uBtrE ue§Jn,rnp elrloq uag '.railPa.{ >1ez{ep uBpuEJE rn11"1111q '"railpl que§ '1ıŞız( uIJB[,e}1;

JBA

;1##,j;1

uITuBsuI

ı§,q 4aulq T?J_IS ı44eq apiqa?§i}F{

,,-.,;il#*"n"ş

$g§itu uecpşoş

.uüEqLTnüi

'lpzou,rrlJrn

ua?+Jqalsntu 1qf ulzlg 'ipzeTuüiJo{ JnJg ğprrnJort uuz1uııg .?aJIzEJ §luIEII 'ap|zeA aA uE?tA ıp,roÇuq uqÇ '1oIIITII'1aıtı.ı.rnq

",;zru?peuiueln

Frı 5ıq uep*el"ınaçş 'zrurp,ı:ıımel§oq ıpia8 p"" *rrrlro] .urs.,radg *rrj ıleı(,e '.ıqle" 4nrr"4 'urs.ı 3a un{o

'tıelnlsnuıuu 1p,rylŞ,

",ıocuaq lal"zatl iluı ]ıple-ıal J€[unB uep€iuınp zruTpl; 'acuelse €!su"p

.znuns.rodrduq

;ıolda§

".lOr 'zııurısııodışBq IqIS ı94 e.CeruçŞ 'qIJJaAruü'uırlt';re4lu,rn"

;İ:",ffff'

r,3Sr1";-

'ql*e1 "rlq que§ ded ,euipuoül ,, ** leJs,ı,ıureu §ıJu5 ep IE §,Iap uopI{ıJEJ 'elsnd up,unlod lopges ,p,üpnİ .JIu"Jzir{ '.rruelzrs

ıltu g.(ap a;rrd ap ua§ o§I ^ap o 'Prli 'iŞJu{e+ 'puaJ: ,,r*anrrrÇ

'atllep uIruBc ,aulop .ua§

",;urderuue4

l I

dğ l

uJdi,{ ;ur{eurueln uı(ı; .urd.euruç§ ,upnŞ

uTsllewdnp rui§os uru"3eA ;uaJrzğA ıueq 'unl4eı{ apJotI Tu8H

JrIrE4 EzIumeX

,-;İilxiitffTi,Tjİ}Tffif**

İ l l.{ii.._:

Yrkınız çeşmeler, carni, minare, Bakmayıruz güzel yurdu imare, Öğren usul, ilim, san'at, fş"brika. YaraLın durmayrn siz de harika, Olursa çalrşmak sizlere gaye, Yaşar Türk miileti ilA.nihaye!

Zaliın olan sizin ayakkabınrz, Onlan hizmetkör, uşak yaprl]rz, İnsan ya|oancrya brrakrr mr ev ? Yabancryr brrak, benliğini sev.

Bu devleti yıkan yabancrlardrr, Miileti kandrran yal,ancılar&r. .+\klı başrna al ve aç gözünü, Başa geçiriniz Tijrkün özünü!...

Diy"erek çevirdi birden başiru,

Elini kaldrrdı çattı kaşrnı.

Oyuncak etmeyin hep kend.inizi, Kendirıiz seçiniz efendinizi.

Dedi: Haniiyetli evlAdr Vatan ! Senin için verdi canrnr atan, Cahiltere ilim, fazilet verin. Bu yurdun derdini çabuk giderin!

Bir şahsın keyfine ayak

uyduran, Hürriyeti eder o şahsa kurban, Namussuzlar söyler bir sürü yalan, Aiçaktır milletten hürriyet alan. Olmazsa millete fikr hürriyeti, Sevemez o millet Cumhuriyeti!... Müste;lıit hürriyet düşmanı olur, Onlar istibdatla selAmet bulur. Kerıdini mil]ebe iyi gösterir, Erkönına sık, sılı ziyafet verir. Müstebide tapaı, alçak dalkavuk, Sözünü alkışlar ve sal]ar kavuk.

Yetiştir Feyiesof, mühendis, mimar, Alim, şair, hekim, kişif, bestekör. Bütün illeı,ine fabrika]ar kur, Srnırlara yaptır saf çelikten sur,

I{er yerde mektep ve kütüphane yap, Garpten kötü deyil iyi şeyler kap, Göster marifeti tiyatrolarla, Seyretsin milletin hem iftihar]a! Şehk,ler, hastahane, mekteple dolsun, Gü_ze]. 1,urdun eşsiz ibir cennet olsun. Kafada aydınlrk, r,uhta hürriyet, Göı"sün öz Türklerden millet mürüwet Verir milli birük millete kudret, Ya sözümü kabu]. yahutda reddet!

Ona yaklaşamaz namuslu olan, Çünkti orda ai,mış ı:ıeyd.aıır yalan. Tenkit edenlere fii:sat, veri\mez, }Iakikat gizlenir göze görünmez.

Bir firenge tapış alıp yürümüş,

Gözünüzii sizin ia,klit büri.imüş, Cnlardan Noe], dans, balo aldrnrz, Teknik, feır, sanatta geri kaldınrz,

Görsün refAh ile, s,aadeti Türk, Bulsun Hürriyette selAmeti Ttrrk. Di,verek tıir anda kaybold"u gitü, Güzel peri beni çok mahçup etti...

§izde akıi, filçir ve raantık yoksa, İçiıizde eğer rna5rmunlar çoksa, Takınız boynrınuza eski pabucu. Yükleyin firenge, moda"ya stıçu!

79/Kasım/7946

-oOo_-

üş

,qla;§aıı

znELT

-"u Iü{BpuIs"§a {aü4a 4iq1"} apul1$ rzu.{ ruı1 -rp gıı§nuo4 aA ]1a[üJi3§alapçs FIii1p a"Ta,1

-ü1BIIıB§Bı{ aIIJa1"ıO§a orTId ?B)1BJ 'ıplr.rdıa aaaldçq

,JIpE?

l1Bpı,zllxgJr,-

-tszauı

JnN ?zit{ el§1 .«;ııl{ecBIB{

ury4q

apuTJaIqJE4 uI.laIJr.iE 1u>lu3: 'dn1o

AgBuı ap"rad ziuIljqt4 €Juos I

_;§zaw

tia]{npio

zlg>)

.]§gtu JI.Ig

- utı}p"Tarrı

-az JOp Aİ{€lu çtu ,.-rq*leatdeıie.d

ap-uiıt;1

I-

- gqau,s "{oG u}ru

+aqJffi lgJa^ z3 pTgtr

eq urui}olii]-E

}i,.I!Jü oAuTJai

-urgg ap iulsT urı."Tl?N azıg 'ıqı.3 ıŞpap ulu{Tu.tr "nu uIppaIETo3 EuEi^aFJ TjIA"&Bs€?n{u {J.iiJ ıIn.d -4q 'e5ıl,iıp,.znp l"r*i"?E§a aa aueqdnln{ na .JIps? _4auIla €^I?ı11 Iqqri1 pIIo üOOg drı1o §irulıpa 3ı>i ,ea Şillşö €p JIq €A Ao JTq aJoZI} T€u4o peJT

op isIJIq

opu<<ns[.1Aal

illi1qi1*n,l» Çıp..rc:lı5 {aJapa oJBpI ;u$ı .ııq Joq .Iui;alacqeu uruI}E{

uur§eq Tp[Ia{

_pi}a JuIil 'üBwBz ıSıpe§uı( a?sIJEd aa edı"rap -uaülsJ apJaiaİıo§ uos .I-pET,IIzEq Ja§a JEpEüi 0i euısrdupp uIiTI 'aJoziü EBlİiio op ualJOSo q EqEp -§eq 11traq JüIapmuIaIE dıg, .ıtrrye"ııq 4BJ3[tı apıqe

J{q 'IJa§a nq1 uuz(eJı§B i14li] ea ue.ca.{ar1 diiru -B} 4€JE[o ;ıo;çdod ea nldo1 Iuü{iJBJ i{#{.1ü E,TE1 -uE[B:{ 4ezn uap[IlJolzo{Jaffi ue;:;ıı o1.dı;ala§oş qazrl ua unun[opuuy aı iıp;ila5 "spnonn IuIq üpTLI 4TI?Iic 71 şe;e§qe5 açoş 08 'o -TJEJ.

:[aJaIüJn}a e§ur uuptri;:EJe} JnN gzIE runl1Jarri 'ısuurq uıuaueqdnlrr4 n8 .JIp «isaueqdnlp4 JnN Ezru» ı4eldouış uEIo tEoEJıpLIB luıuıs|

BII4pp

,int4}1 Iq ruas,owap '4I"In} iq ruasa(I

«ıInq uupqtl1y ; JIpCIu nB» :a1ozç_8 o 'pqe5 T?Ja nuln"ruIo lıurnluo5 jÜ .In4 ug}a luoq o{JIiJ, nq dnztqŞeg

uapul.Iauo§,a lillIauo unuo

.unsppe§ nrltı-l unJ -nN €zTu u"unlnq apunlug8 unŞnı>ı-ını ul]1i]q ıpu.( aı upuıŞeuı5n 4çIüIJ11ş, r.8q.reı Tpuii§ .T] -§iıııır4ı{"eq apur.ral,ııı§ Es§BI{Fq aA apuIJslJa§a

.rulŞpalTp rz(eu4o pıqa§ epun.ıŞn >1ilg.ıll; 'Bpo İlalpz ..rnl§nur1o pıqa§ tpurseJB IJBJEIIrBIEJE4 uIuTJaIJO,sa aı t§qe5 t.§ıleö epun,rŞn q*In5üIJn,ı o^ {nl{,Iffi, apwsaJa,u uos JnN ?zTu I{ JITiq _a[TIIa( .rp,BcJEt{ eun1o.( {11pIJnü ap ıuısıl,raua

uos uupuureı(rFIIEIIIB} TJo§a nq Jo§aIEB]^[ .np -ıo:(pst :1erı4u"ıed ;ıasa ,ıiq ıuad aŞn14,i4g, au

-ıı( zptmuo§ ulJtIluulg €p plunuo 'i:ü .rrp «8tpı; _uEJ» IxBIo qoqos ap i]Tiaq aıı, dn;iod "ulptsJaı nrıo '1n:as,a uo§ uE .-rnl§nuı1o deqas i;ıepur§qri uı5ı 1a4aiureul oA }onnu nq unuo aA nq aulsauı -.rr3 tşrue1 {nfng ue1o tsıpadol4lsuy IuITJ zls -uBJd ouruıpe unuo 'dn1o }g4üIIp ruudg§ rsaı{t.rez

,ıuJ!u Tq u[osowap 'nIJn+ iq urcS3G «;unsJllrr4o uptıı§,ıy adıp au uaş» ImsJn"Inp )İIuB ua§ B3uninJn^ uag alazn3 JIq "IE?n+ ruaa TIn§om"TnA

,ıntJ111

Iq Tllasoruap.'1}TJn? Iq uıo§ag ouTıEo {I}JB es4ec€aulo sN , lursıen ınIJH Iq uo§a llopa nIJI}] Iq TİIa§a(J «uI§JtA» :ueq iulsJap au !ı"ruug, y "u€§ :

*rpr"rıı§

.rıq ıılupp:§ nq eö.re,d 14tpıŞe§e '.ı4§ruqu pe1 uE}4ETIIETJEJüIa? nunq üils {ıs ap apur,rel.riı§ ıp -ua4 '"rn1:1n.(nq şad r4§e uu1o a3n14,ınş urırış ,;n§ıu4a;seq e.(erırlruq Tu]iilJ"tr {Jnü oA iüt} ıIJ4ü 'aŞ4pt.ing, ruqe{eıi u.ru.{ıq o

-az(ruapaur

HnN VZıu

,JC -

IrBp.TmüİJo

Orkun'daıL

Rçhınetlik Dr. Rıgo Nur Yaz,arr : ğtenızi Oğuz "&BII(

Eylülün selıizinde, İstanbul'da ötren Rıza Nur 63 yılin çok şid-ıletli mücailelenini taşımaktan hiç fütur getirtnez görünüyordu, Karadenizin tıüyüklüğüne, arnansrzlrğrna yakışrr bir ça-

gövde, yeni tısr olarr çam yarmasi, bozulnıamış başliyan çarpışmaiara göz krrpnradan dalacak biı, olgunlukta idi. hayretOnun ölümü, dostlarrnr bu itibarla ler içinde brrakh. Teessür sağanağr, ar,dından

aktı

geld,i.

kirli, |bu kadar namert bir ölembu teessiirden sryrilp giden bu könıil dost için, nehernrini, *e lıal<lı rnıyız? Öli-inr nası1 bizlerin kere yini, d"ilemesini, acmmasınr be}rlernezse çok İçimizi yakan, yaran acrlar haklr veya haksızRıza lrğırıuza bakmaz, gelir ve vurur, Sonra, Nu-r; kiıi:. namert olduğundan tiksinctiğimiz B:ır ka,dar

bu ötreme yeırı bin çehre verrnek isteyen se5/rek hazrrlrdevlorlmizden birŞdi, Yrliar ve yrllann umutlarr onun kaleğı, inhisarlarl, yarıhşlarl, minde, kafasırrda yeni serıtezlere bürünmeye ziyade onu loa-şlarn:ştı. Eıı ahret seferi, ondan sevenleri, i,şte brınun için elemiere boğdu, (Fenn - i Yıliar ve yrlların hazırlığı?, Tıpkı I{ıtan) kitabı gibi, yarrm asri geçen tarT}işrna

bir

mecburt durak Tiirkiolmuştur. Geri kalan etneğini, ömrünü Xşrk yeys ye Türkiüğe vermişüi, Pervasız ve seygönlü ile y,azdığı (Ttrk Tarihi) vesikalarrn rini y,rtar, şimşeklerle doludur, (Namık Kernal) ve ten, kitabı, sanki bütün bir miiietin çekingen

örnründe de n'ekiınlik ancak

kitlesine meydan okuyan lıir azabu Türk met]i türbec]ir. (T\ırk Bilik Revüsü) açtığı geçii ve ve Türi,_ devin yalnrz başrna ,:u ni" kanaldır. Bütiiır ernekleı,i oraya akıtrnak da öy, istemekte<lir, Diğer kitapiarı, nıecmualan eksiğe cevap alle ; KenCi memleketinde]ıi bir tanrmı.k için meslek, saha, sı,nır, imkA,nsızlrk akıtrlan madan. girişilen teşebbüsier, bol bol emekierdir. Bu eserleri ben her zantıa,rL, on]art idemeydana getirten hudut ve çember bilmez, yaza(Feruı Hitan) i ,t" tıiviıÜıığü ile öiçtüm, ııın (Oğuzname) yi meydana getirmesine dudai< nibükenlere sadece acıdım. Bir vataıısevere, denebilir mi? çin vatarun her şeyile a,l6,ka]ısın, heı,şeyi Ömriinü toptan yoİ,," verd,iği bir şyin Yeter ki başaritre rrğraşması ayrplaıabilir mi?

be1 münew"er

sln.

Rahmetlik va,tanceverin ası1 üstünde durııgi ]acak tarafi, ü,aşa,dığı ömrüdiir, Düşiındüğü vardır? lr;-v"şrr,*,, şİı ötrkeIe bilnrerı:, kaç tane azFakat Ftrza Nuı:, düşüııdüğü gibi yaşamaya seyrek :ıııetırı.iş, hemen hemen lıaşada çüarmiş d,ikenli lıir bominsan].ardanc]-ır. Orıa eie alınmaz gibi ya}ıa haşinliği veıeır işte bu düşündüğü devirde onun vaşu*uk isi,emesi olrnuştı-ır, Her Bunu onun taırdetn rızalı 1iaian bır bahtı var, y:rı,zacı iie değil, hele onun menfi oluşu ile deği1, istecnun yilzde löz ıiüşündügü gibi yaşamak bir şeyi y"r, uİlakrncla aramak şanttir, Zaten, tellemeden kötülüğü old",iğri gibi gören, orııtraki p,;1larıadan (trfkö,rı Umumiye)leıden herhangi

biriııinönüne§eren,sadecerealistti,r,menfi c_Cgir

§ş] (ş,nu ':irfu ıı,4Tv) },16Th?Iİg/9T "uınıoı(ıryu.rıq u"rui§upe{.ıu 1pa,{gqgps

ux,§.eq

IJOIT[m{nq ıİecaIIJeA Epur.T>IB[i .rıiN ffiq{ ap -u1Jepa>iaIğı{ iIuBıIff ı4eptm1o.{ 4rıpö:i"ınş, aiaq 'epuıŞq"reı $ü{I 'Jqopa 'upıı4uı(eq 3se.(is ıqı5 Bpıuazort'4IIIpIa^ o4nlsnqapg

5[II§BI{ı{"Jniu

.u4pol§_T

>Iaür].o .şBi{zT

ap snoqasEu

-nuı nq ruırSıaş uep r§;ıu4 EıIo ua)iJı}Eiut IJeI çstiu 5nlııq .ıi"rolsoE 1uiŞ;1zpl}

-IIııQ a.A 4otIIJoA

'IuTıoşrtt8 T T"perlıruo4 n"tn.rn8 gpuı 'ı"ıu14"er1 ı1 "T.nü'ırrıŞruaı*radue?3l'ruıŞipnl§rle5 uru,uzug

apİarulaptuu ı.(u.rrlgq öe>l"rıq tp,.ru4n.,('ueş ."ınlö"roq

.ııq 'o;ııaen JTq uIöI TBTıIuEZE>I ıZıIIIEAep 'q,aurelryı5e a1.{oq utuıez üEvı.ez ıuı.rvI

-nSı(np ?ouıJnq ea ı.Eaas zıuııŞıpuge§ €pziul -1"ıalqpq i§;ru4 ?uTJglgJ;3çT{ uTJğIlIEIo §irır§r"ra a:(aqal.ıeuı nq Epzruıqe.(eq şeruı151 aa gltrq "JTpu}q€ur+ğd apırı5ı .rnu 'op aiıtapup ılıfo;o,(sos 'ap al§-ıı(ep €cu,Eulnl§nuı ezeg §nıuio JEz-L{EIII ouT stı,ıJ4q 'ourşi5ıos

'ınş

UIUTuI§I}1

qndnq şnoi1iırı

oıııur"ıa;.raAaau!_111T

Iül

1rıTJryIe{adTp €ı.+trl

:IJnü'rııuıŞıl5uaE

>1;ıng,

i{@()@b()@()ffi*(r.@()"ffi{}"ffi().@().@()G

ıJI*BAI4.ıagg

"ue.i,deg

inplop IıII uap uıEa"ınn İ ;nploıt unş ,uıartaılş Ş enplos uapau ufa5l§ t ",.II*€JAT4 uı5i ırıuas 4.rlş, I ;1m.{np 3ı14€I{ ;,u; nunznx çğ unıIzı.rH ;}ınT rldzq nur ;irn,( 1ezt5.r,ıpau "JTuıFt(

uapuşpa§€H

JolTi_iqlnq ua.ıo,8 ruş 3 ,.ralirunE ruas .de 'un5 * '.reilıE 1n5 uas.ıaln8 I ".§ ,iJruE^Bp ]ıuuğc BuES Ş ,offiq unslö ]i§y iqryut^ ğ ıazlq uilsnlop §aly ! 1ozıq uns nlop *nplog $ .-.JIuE?lr eımŞnpŞoç ",JIuE}lı Eim.Bnp5o( İğ

';EuEs §aunS ırras .{y Ş .rrlrrpp,1 İ unş I

Ş Ş E ğ

'.reug,{ nrr*r: J€LIE ruas ;eSop

İ!.,ş,,<E!_r*ğts,

".}TltA

<Gil,

){ll}'

}

q}.'

"Jn+*nqo uapzltIıTJapıa,ıa TInzTq aIJaIlşııı -ziq lŞ}ua e?a{ıil.nıı 'alallTtu epuJ5ı "iag4lö1€ '.ıaBa,ı{ıwruquuı nTJ$ urq 'ınş uzQI bİ§İ

,.rtl.re:{es uap.iaiueJo Lİ"Iuo "JEJEi{gq o1-{r"ıezuu §ıtıııa e.repe4ıö a.{aqa1:oru nq '.ıelue1 -B{ aplJoü ..I?A uTıIlTJei§eplod §iuıal.iap adaqo1 -Jauı nq }ia,ıapaJ"ıE§ Jaiqauıa 3;t {ı}J?u"| {ç,{nq _1e:1 a;ıoçartlrnnJq€lil Ypunlod nq ziüIE;L ,zuuıep§eln ılıatcr{u1o>1 Bpu4IE iFapl "re1l"re§ 11{uç5nq ,JF{a§ıiülri qoÖ zruıguapl

olal{

Euo

lIIIZJB

: JiI -Tqapo Jllasal }Zjq piloq ?aqi, JIq E}snsng ng "np,,{oryqu ual{auı§ılad tueuıçz nq nuo ü{e{ -aJ '!{ şized aş .np.ıor{ITüIaq: fiIl:tıEu]EZ.IpJEA IJ -ğiJn^Ats§?1 >io5>1ad uıör rsauluai}oıAn4 uIrruei -n8dnp 1ar{lçliu 'ısatrıal;ap ui?a11iIII unuo .rp,uıız -çi {oe auI}alIITu 4;ırı_T, 'epu.ııs n§ ıŞıpie 1od ap ğpz"rq unrı.itlueı{a,rşc IsBJ4öffiap';ınş uzıg .zn§nıruodıu:

1Iq zlq au 'Ipua{ au ap §pı; elsug ualÖl leauşş uefrıro4 ap.rala.{ıs,ızJ IIıaq Btu"e{ 4e,tennlnq -IJaJ OrİIp «ui"daru.rTpad 1a 4o5 a{l6uioş>> : ?1}İB^ ığıpla8 t.(,eaquruğ .ıpiDIL{ eurı§uq e.{ung .ıp

-;aA I"ToqEr{ e;ıe:1 şr.ru.(elEe un;ıape"tıq ui.(eı1 ep

-mç§Lruoç,uınğrurrr8 u.d,eueıiı1 m5r ısrıepa1 tITtIıEqIJattr,uınp*o"(1pa a§lpua TJIöI IJ€tüqI§

,ıpjI}eiü

BuEq

auÇnp.ıo.{ ıloö luTslprıary uıu;;ı,aı§ı ıqq Şupıı -uuş, ,ıpaidos ıuıŞıpxı5a5 i3ılqsru ng .{uIpJ"^ -ie.4 uıEı ısuııı-ır1>1uq ı.{ı au.slpus:{ 4a.ıa-ıaı dut -aa uauİaH ,iürplğ RunqilJ{a1rl Jiq Ep!"JğquY IıığpuIjE;E] .Tlq ,IIff

JiBp aıııŞıplaS uu:i

";p

,lpzştu}a i:ıqu4 eıud Ou*pg uepJeluelo §rp"eş.re ı;ıaq ilgpunŞnl:inco5 çllu,q 'uo,posffiI{ öıq 'ezıg ,Tp;Ipo jnq}ai;.ı e.{eurle uıiı>1 -nq uopulTü{çq rılöi Xarniıqul,g ruı-tellıi.(e 1nu1 _a} urT)lB.Talİllu uEIö Tıİqtti 'ınlq ezı21 uelc §ıtu JEpE]inq 6jattii,{ ,np.ro.4nıınqo ı5

IJ -a|.

u; i.i

-a:

,ı_

u -a

:J:

,a :." _:

-r;

öl -]

-? _a

Tİ

_-:

_}o ;aIlEuIzII{

-ıi4aü 1o1eşa§ 3A }öutt{uz qo5 ;;prıazir.i e,a.{aq 'air -urpıolrg§ TAğuı ürui§TepoJ l;lirü iiq uerrıer n§rıp _uöp a}aıTalrıiöul gJap uo5 ,:iıp.ıı§eldn1>1auı gıqe1

\r _

op rıo:1ı ğ}(§pğd uap uaılı Bl]!Jisi],{ ,npio 1n3§aıı

,l]ll3

ğil"nqqö a? Ep€ J O a;l ed,udnrıy J,İIs $[r[I ,EpJaA JEJğq ıı,,terır4ıö tuı§ıp 1oülalıuaıu -,iı5r iap uapuı.-tala*ıpua rzuq .tzış,

-paIİI JTq

ı:İulop

(op ,8t e.1.{us i.le.ıel§eg'1

tl il .N t/ :i

.'Q=_.

i-ş

üBKğ]i;

-i};ği.{

I{AtsEELEIi,

9ilı.ki_v* Cıınrhuriyot §enatosu

§aşkanlığına Anigara

Hajıları» esasr üaerine kı;ruian Bir]ı,iil]e,L,ler TeşkilAtırıın en sadik üyesi

<,İrrsaır

leşıniş

T'üi,l.iiyenıizcür. Tü_rklye'nin

tarih

lıo3runca em-

peryalizniin ve sömürgecilifrn da.ima aieyhinde olduğu te.rihi kıir gerçektir.

§ö:nilı,geciliğiı crtadan kaldırılmağa çatrşıldığı l;ir a-q:rdayiz. Eatı trloku Devletleri id,aresinde buiu_naı:. Cenqbi Asya, Arap Üil<eleri \,,o Afriiıa ırie:;ı,.eiietier;ııin <İ:;ii[<Jıiiı ],:rine irar,tıştuk!aı,:ıı]. s€viı}ç içinde gör:nekteyia. Dünya'nın batı bölgesinde hernen hernen; esarette kalan }ığil]etier azalnriştir. §orı olarak. Cezayir halkının «İstikiil» e j,ıavuşınasından sonra, a]:trk Rrıs - ğn enıpenyalizrninin pençesinde ininr inirn inlenrekte olan iniiletlere sira geldlğiııe inanmaktayız. :Lmerika Birleşilı ı]evletjerinde; 1959 ylyii teinn;iız ayüun üçiincü haftasr «Esir Blilletler Haftası» olarak ilAn edillrndaı_ beri her

mektedir.

Kuzey I{:ıfkasya, Azerbaycan. Kıi,ırı gilıi Tiirk asıllı iiikeierie Ttli,l;i*qtaıı, iclil - Uııai,

birlikte, Rus ı"e Çin'Cen ayrılacak diğer miiletlerirı hür dün;,zadalii «&,iilii İştiklAl» mücadelesine «İhsanlara hürriyet, milletlere İstiklil» şian içinde Iqirkiye topiuluğunun hırr yöndeki arzu§una Cumlruriyet Senatomuzun tercüman o1maslnt istiyoruz.

Amerika Eiı:leşi}r Devletleri, başta olmak iizcre lıatı blıık-u devletlerinin gösterdiS ya"lrın ilgi sorirıcunda ilAn ediien <<Esir. filletler Haftasr>> nuı Türki;ıenrizde de açilmasintn artık bir zaruı:et haline geidiğine inanarak, bir an önce illır edilı,_resjni arz ve talerı ed,ivoruz. §a;ıgılarınuzla.

Tiirkiye'de,lıi Tiirkistanlı Tiirk Ğentleri Adına Ziyaedtlin BABAKURBAİ§ ,*6

Ş..

.G}. .*D.,.@.,

G.;€fğıı*E*ı..

jgiD(rflD(.tğ

ı+Annrç KE]MALİN E&LTHu ffE ! I l.,.a ortağımla oiurd,uk, bakrydık,

ğ a

ciedim. Een ağ}ad:ın, o ağladı... ğ oSeır baı:.a, jıen de sana ne yakışciık.. Ş "Ah!» ğ neıli-. Ah, btn ağladım, o ağlaclıl.. se:rsiıı" *ı*,].- yar. !E uGurbetjiıide. sade al , --,_ -..", bana _ " ". ". i-jayail]i Ei,,,t,, ;.asa Üıniid ka'ı:rr.. ş Ş Şiir;eı,la bş:-ıa clemir bir hisar.» ğ Öe*nı. -.\l., ;*r, ağ,iadıtn, o ağladı.

Ş Ş

ö §

Ö Ü

dikildi ııin prıt. İ3 :::::::" 1:ı:ği** _[:ıilstıs,in hiii.riye'ı; uerde?. TJnut! Aı,tık gözümdı c:hı,n birtek taput. Dediiı.

" «i.{e kiınetjimiş yuı:d; o iiutlır emel!. Cenetılen gelir,ır,iş orda esen }ıei... Ne ne }:ıhti;,,ardır cnrı seven e1!... De.dini. Ah, ben ağiaclım, o ağiadı. «Veföli Y6rıın ı*§rıııtrt iiemal ruirı.ii Ateşten sözlerin nerıe be.., noldu? .,l.h, ben ağiadım,

Ne"uv _

o ağladı..

§evıliğin yur.d noi,mrış?.. Söyie, be yAhu?» Dediin. Aiı, ben ağlaıiırı, o ağJadı... )§&().*ıx)@}()€ffi

İ Ö

Ş ğ

t * ğ

ğ *

()ğş()*,,*,,JltrHğ

Yoı.k, {Husıısİ)

Doğu Avrupa ve

Asya mem]eketleriııe rnensup iıir ço}< nrü_itr:ci, esir },4illettrer §{aftasını aç:nak irzer.e Ne.,v Yor]<,'ta yapılan töreniere ve nüınayişlere ınilli kryafetlerini giymiş ıılara]<, iştirak eimişlerdir. Birtreşmiş hlilletler Genel Sekretertiğinin kar,şrsında J:ulriıran «Esir Mi],letler Mec]isi» jıi-

naslnln üzerinde ondört meınleketiıi bayrakiarı, matenı işareti olarak yarLya çekilmiş iııılunuyordu. Bu arada b,ir bando Tiirkjstan, İdil L*ral, Kıi,ını, Kuzey I(afkasya, Azeibaycan, Arnavutluk, Eiılgaristan, Çekoslovak5ıa, Estcnya, §lacaristan, Letonya, Litvanya, Polonya ve Romanya'nın milli rıı.arşiarrnı çaimakta idi. «Esir rı,{illet]er foieclisi>> nin Başkanı Eski Macar Başvekillerinc]en Ferenc NAGY, bin kadar mül+.ecinin bulunduğ,u bir gruba hitaben hir nutuk söylemiş ıre memleketleriııin lroıniinist idaresinden kurtulaııağı giinü görmek ümidini kaybetmemelerini mültecilerden istemiştir.

Lü _-a-_

-şII5.ıE{§ış Jiq şn,{nq uapu.srp,a]ı ,,o€ Jtq, Yn'tRq nauio]inq 1ua,( e1,(Jla.rnu u,{'ilalleuİOİnıJ

§iııIITşap uIEp" u€d,,, n"-yn o,r,-rjTrİTİ:ş1#-":ii# ar*rlş., ,*..*i r rplrn-rrilorr*"ı1.{no .1:ıa1114aa afıa.t_req eflqqıs ,Ju,,,uI aı ,,rrnq ol.,1o,nl"pr.,,W üIı.T]^I lıttı?s .JnNaıgzru

'I§ucaw laIIıı{ Şntrng 'Is€u4s iasua a'railaıle;rer; Iz€q ums"uI

11§ale

IuTptt

}sTuB

a^ §n.,.unlo

-uaT{Tpalsi o,uoJ'oJ JFq a,,s ıŞıPiıle4 uIuIJ?IuğImInq 4eıı-ıdeı( ,lr rişoŞ ııl"xnıırıi ;;ü;;9"i,p.Inqu,ls1 uıuııulue"ırter1 ii ;;;;;;ap€s "rlrrx l,rIeJI?§I !paq. §ıuı3a aŞçiri.I* 4çl§aup, 1Iı3p? ıınz(nq rn* ıqı5 *rr11''rp*11,x çipnori-[ıru*r"q, şnı(nq ı;ıelşp*u,Io {Id,J op öFI .ııq au*an *,4rlrrq

-1pua4 dilı,res zuıŞe;,{eq rynJ. .JEJ?nqeliirallsp1

_ü.ü_

uere,u1o lJal]aurzlq

lalli,,

"TIq

-34

-çP"ıP5a,3

,IpT €

eıtuo1

.u,n,o.,*'}lİ#İ}Tl;İŞİ:'1-:'#:'*""ffT,§ tpÜ*nig un.JnN

.P**EJOP ıaq

ai,'{o

i'raiuau-rla'rŞo

""'-']q ;;;." "o 'Pn*s'l*; ı'eseİ

Is!.ITq

'rp"rı§rle5

'uga.{,

- gpl

-nraq

ezI?J

-€FI". -Tq «

uffiı

Jn,E,,,€,.

"ror"r"r.jlj'H:"-Ş"::ffi''ff ,p1 ,rrrrlquışraso;az5ıra,1

,JTpJe

1ıl§nuıın§np aT€r{ zlsa.I unzn >io5 ,rpo*-r.1o ;ıq 1şpla3 q{TiJlz€q ,p5 un,§0l6zruaA

elıg 'Esun^?§ au:leıedıaı( _ışnıığ§ı o1,tııap,opp rşıp.ıalso.B ,prrİ.*srırr1 ışrldei

ap*§ ğplu,zoT

ng ',,I

nş

.!4§roJ

rnFII

- ıtO| 'TaalTll

,rr"n"nr;H:Ş

a11 §oTozFıoA luğuı§np

":}1E4IüiEt{lEüıEı{

Tl,pulJ'lleuıold;p

aı t

r{.InJ,

5l@()<

,rr*r'TjiŞl":-'i"jn}ğ-.Hfr"iff-

Şunı

o A §

ğ"ı

rrrr**].ff'Hi}TrffŞ, ;ili,|;nrno

o A

aıalaze. !ıı€puıp,

tnt( *rrg

.*," ,r],'J.,İliİ^J::#fşrr#

:rprrrrrrt]nf,,_o** ;ıq ,rrr*orrj ,uattra.ışo ,uq, ,ılg .rrr§

e.{euıalr§e rsl€ıas 1of1:.ıpq_eppşa§ .ııq r"ur, ,"oHr""iİ__i"J"ir#,:#; =1'ıııl'z=puı "ptllp" J*}qnru apulslp'p, odIqqIJ

JIq a,uisaqlnJ (uauıŞa1

§ E

EZT}J uEJo "".*,,H,ilijIl:,:Hff: ;§'ffi'ffirJli,ffJJ.:*Y,;,r;:,,"l,j,;H;iş,*,*

A ğ

;Trtr.'

ueız(eq 'zaıııa,ır,r*, ,r"ffll İHl#'jH:"':jL 'jffirTffJ';,,:Tf,;,T,ffi,,;"il,r;İ:r,}:ffj 'ıPtl§eq afatuı;,a, _=1l,_, ,EPE'EJEJ IJiuIs un'nq"oA TpzIüJ ?JIuIs,ecoı{ ıII{ıJE§ u.io JuarrılaJşo adl?§nJ un,.ırg Imiinq ]ŞasiP9q

{nDlnco5 n§ .ıl§rııla

-aia ui;alı;edrc,{I1 ,',nH

;re§rşut ua{I "ap;€I§E,{ ıın5n{ eqep 'nsı15z(np {IiuEsIIT no.rr,*

cş E

ş c

iqr", el§nuı aP"ıal§nŞoP

,rn,*

rtq p € JE{IIf o

Jol{op elz(r.reısr uluTs,q€q

T4§g

o^ E-IoIJaşap.r]q 5ıH

-uolE

eca, o 'JnN €zr* ue4r5 amu-{aq sryae{ ıie,{eu,rlzd ri4e oJai§: il-ai,{q eldpq 'si*,1n,"1 e;rtd *qrp 4o5 o"poonleıu§eiııe -nq,Jl 'IP! a})İau,?a §r'ıaı §rle .apuJ§lp1, ,npr1"-ip.r"4 ,np.roz(ııe4ı, p_rsı8"ıep uos a{lp elr i5lıŞgı1 }PnITei"ırg ,"p*rirş .uml.a,\t : JipıBA T.uoJ urutJeccn:ı ııŞ€ı JpnIIEi_ Jlq ıcğsJoqeJ*u ö"r[BJIs o ePmŞıirŞ J*s{oq $iIo,4,IPIŞ a},ur:ı un.-tn* tszı?I_ a^ §nu:1o nsrı.ııo{ or' §ıuı'ıı5a5 ltreJqnq Hn,çnq alrüirosa1

"ııı§ıurJrfeq *eö aa §rıuried'ııq ?IrB

rııeuı§Ç"ıP in'(nq nq 'ınA1

'soiazluan "ntr§nu{o uEl§OP a'aŞp -nu-i

,J,,'11ŞaP sıa"ı IauJJIq

eP'I7Ezğl rınŞqelsn 1)iEPIi.[E

{_nf,nq

_şn}*

'ıze,E, nq ue4r5 alı(ıpe uzıxtr nldoııEg .;p;ıapug", -rs o 'ıla;ıo"ı,laa5 ez(a5Ş,ıÇŞ, aa ;puaŞaq aoo 1rlrs nq

-ŞÇ nq 'rnN Ez!'E uapznu(

na'IPJ'^

"ozI§uEJ,n

ğ ç o e ğ o

ö ğ

nE{ 'npıııio ,ıel§nşop nldo3 "riq aplyl ,ıp.ıı?^ {üIre,,§np ,'İJ'lffiH';:,J;jl"TJl:}ff; JE?fEq aA ıo?üiop 'asırapaş 'IpJeIJn]io ";p;;pl' .zal5ua.E ,.)EI. **ıiiq *., 'Jo?yop *;,l

,ııl§rrule4 ,,pvı.Joz x€uIlo

,,ş5çç uprırtıo ,*r,lştı tı,:foş

ğ Y

.,o]'Jİ#I;İ."::ff:';:HJ'.":J';#*-

o 6

E d

? o

Jn§ ğzn!{ nöI[ıı.f, *t{nq

t.ıo,sğ§*ffiff;İ^"ffi"H;}

; Je,sşS

ğecıı

uDpun

ğ:"ır-:ı

§ıı;- miit,evirzi

hari]tııiyic Kız*ı J,ı'ıır ve jaün had]eljyie de iJr" *ıaa Nur

lra-}ıı,inin iaşında.. tJr{ıı-ın

t8?ş _ 1942. a-iirkliik

iflıl

ş,aşadk,

sözleıi yazılıdrr.

iildii

triiz:ı Nur'rrn haylı düŞnarrl vard-i Bunlar, Türklü ğün ve Tiirkçülüğiin düşmanlarr idi. Mefhırn, yurt dr_ Şında YaŞa,mak zonında kaidığ: Yıllarda, bı; düşrnanlaf dan bazılar,ı aleyhinde yazılar yazm§üaldır. Türkiye,ye dönciikten stınra da brrn]ardan bazılatı kateme sarılmiş ve bu gııbi insaıIarrn en büyiik sılahlaıı olan iftira ve ----J yaian ilt iıüyük Tüı.kçüye saldrrmışiarıir. tur.

ğğız:ı N'rır bunlarrn hepsine

hak ettikleri cevap]arl vermiş ve hepsinıin gerçek kimli}rüerİni ortaya koymuş_

Meı'hum, yur't drŞmda ikeır aleyhin e yazanlat ara srilda, o zaman]ar henüz babasıRlfl koltuğunda ve N. rümuzu iJe yazan Nadiı: Nadi, Iİüseyin odhtt Yalgn ve z7ya Şat<İr gibi kimseler vardr. §&rza İ\Jur, bıınlara, o sert ve ;zrkıcr kalernİYie 1['üı:kbitik Eevtisü'nde müthiş cevaplar ,.rİ.ış

ve hepsdni paEa,vraya çevirmiştir. Nadir Na i iie I{üseY-ilı Cahit'in nası1 hallaç pamuğu gibİ atıldığını göırnek için, miliiyetçi gençler yeni harfier]e olan lıu cevaplan, Tiiıklüitik §,evasü'nüıi ?. ve 8. ciitlerinde okumalıdrrlar.

Türkdyeye ge]cldkten scnra kendisine saldlranlar arasında şu meşhur Ona da, ömrünün sonüıla kadar uırutamayaeağı şekilde blr cevaİ vermiştir,

clan ğiiioıııınlara Oevaplai, adiı broşürdedir. Merhunrurr, doğum yerİ

o]a11

va.Na en başta geür. Merhum, Bu cevap ta, yine yeni harflerle

§inop'ta kurduğlı ve rnjl]etine ar.mağan e+,tiği bir kütüphane vardır. Brzc. drşın da bulunduğu yiliarda da, ırrerhum tarai-rndan, yeni yeni

Nıır I(titiiP}ıaneŞi adrnr taŞlYan bu kitaPiık yurt kitaplarla tıeslenmiştir.

Eıza' Nur, Misir'da İ:ulunduğu yrllardan, bir ar,a, kenclisine 16,zım olan birkaç kitabl, iştİfade ettik_ ten sorfra yine iatıe etınek Şarilyle, kütiiphaneden iste miş, fakat çok Ankara iie temasa geç;ıp isteğin yerine geti_ ri]memesii emilini aüan kütüPliane müdürlüğü, doktorun bu rice,sinr yerine getirmemişLir. yani, Rıza Nur,uı kitapları kendisinden esirgenmiŞür. Buna rağmen Dr. Pııza Nul, kütüphaneyi yerrİ }ııtapla.rla beslemeye devam etmiştir.

8ıza' Nırr, Qok İntizam]r ve düzenld idi. öldüğü zataı\ sandıklarınrn ve dolaplarrnm içinde bulunan de]erİn tam ]iste[eri sarrdük ve dotapiar_da bulrrnmuştur. cenitzesiııi ta],:iıı edenler. ].ııb,.ıttaıt

hafif hafif

mad_

i<an sizm:ı.];tir o1dtığruııı

görmüşlerdi. Meı.hıuıı,

deı:ıiŞti, Sanki, uiu Tanr'ı, }irza Nur'un dileğini kabul etmiş ve kefenini o11un mübaTek

kanr iie !ıızıla boya-

,r, uTJ;JT'uır

§iahat döşolt futernenn tıeıL i3a.na lıaa!ı kefen,

Üiiiııceyeılel"

]3u tıendeiat dllek

mıştr.

A},1i1

şiiliade, ı:rsr,.hrrRl

Sade ?jjı!ı ilıitı ölmektlı hevesinı, Onrın r:ğru-ırc!:ı kesils!ır ııefes!ııı, Böyle gelsia eee!... üemişti. Bu dileği d,e o]rlir. Tiirkiiik için yaşadı ve :türkltiıt için öldti.