Osmanlı Döneminde Mudanya İskelesi ve Gümrüğü
Demiryolunu işleten şirketin adı 1325 yılı Hudâvendigâr Vilâyeti Sâlnâmesi’nde “Mudanya-Bursa Demiryolu Osmanlı Şirketi” adıyla geçmektedir 80. Şirketin başlıca idâre merkezleri, Brüksel’de, Paris’te ve İstanbul Beyoğlu’nda Pera Palas Otelindedir 81. Toplam uzunluğu 41 km. 112,75 m. olan hattın, altı istasyonu bulunmaktadır. Bursa’dan Mudanya’ya doğru bu istasyon adları; Demirtaş, Muradiye, Hudâvendigâr (Acemler), Koru, Yörükali ve Mudanya’dır. En yüksek rakımlı istasyon 217 rakımlı Yörükali’dir. Hat üzerindeki istasyonların dışında ikisi büyük on üçü küçük olmak üzere on beş madeni köprü ve on dört kârgir köprü ile doksan iki menfez yer almaktadır. Hatta kullanılan hareketli araçlar, on lokomotif, on dört yolcu vagonu ve elli adet yük vagonundan ibarettir. 1907 senesinde makinelerden dördü kullanılmamakta olup, yalnız altısı seyrüsefer etmektedir 82. 1927 yılında hat, Türk Anonim Şirketi adını taşımaktadır 83. Bursa- Mudanya arası trenle bütün seyahat 1 saat 45 dakika sürmektedir. Aynı mesafe araba yolu ile üç saatte aşılmaktadır 84. Trenin Bursa’dan hareket saati sabah 07.30’dur. Mudanya’dan ise gelecek vapurların varışına göre ve tahminen yazın saat 13.00-14.00’de, kışın ise 14.00-16.30 saatleri arasında hareket etmektedir. Yaz mevsimlerinde Bursa’dan denize yüzmeye gidenler için de ayrıca tren seferleri düzenlenmektedir 85.
80 Hudâvendigâr Vilâyeti Sâlnâmesi, 1325, s.276. 81 Hudâvendigâr Vilâyeti Sâlnâmesi, 1325, s.279. 82 Hudâvendigâr Vilâyeti Sâlnâmesi, 1325, s.277. 83 Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Riyâseti Coğrafya Encümeni, Bursa Coğrafyası, Haz: M. F. Birgül, L. A. Çanaklı, Ankara: Bursa İl Özel İdaresi, 2009, s.43. 84 Mehmed Ziya, Bursa’dan Konya’ya Seyahat, s.28. 85 Osman Şevki Uludağ, Bursa ve Uludağ, Haz: M. F. Birgül, L. A. Çanaklı, C. Ağra, İstanbul: Bursa İl Özel İdaresi Yayınları, 2007, s.39.
32