������������������ Arnhem - Sonsbeekzijde
Station Arnhem-Sonsbeekzijde H.G.J. Schelling, 1954
Achtergrondinformatie Station Arnhem-Sonsbeek vormt de noordingang van het oorspronkelijk wederopbouwplan voor Arnhem Centraal van ir. Schelling. Dit station vormde de laatste in een serie stations die hij na de oorlog ontwierp waarin hij een gestandaardiseerd bouwsysteem ontwikkelde met prefab betonelementen. Stedenbouwkundig was dit station wegens omstandigheden niet overtuigend, met het hoofdgebouw in de hoek tussen twee pleinen. Momenteel wordt het hoofdgebouw vervangen door een nieuw bouwwerk en is het stationsplein heringericht. Het nieuwe station vormt een onderdeel in een groot project met kantoortorens, woningen en retail. Dit alles naar het ontwerp van Ben van Berkel. Behouden blijft gelukkig het stationspaviljoen aan de noordzijde dat door de zuivere en transparante vormgeving een bijna sacrale folie vormt, al wordt het inmiddels bijna letterlijk overschaduwd door een nieuwe toren die aan de zuidzijde is verrezen. Oorspronkelijk ontwerp Het zeskantige stationspaviljoen van Station Arnhem-Sonsbeek ligt aan de Amsterdamse Straatweg die zo’n tien meter boven het niveau van het hoofdgebouw ligt ten noorden van de spoorbanen. Het paviljoen met de ontvangsthal is op palen boven het talud gebouwd en sluit aan op een T-vormige uitbouw bovenop het talud met het plaatskaartenkantoor, de rijwielstalling en technische ruimtes. De ontvangsthal vormt de toegang tot een overdekte voetgan-
����
����
gersbrug met trappen die aanlanden op het midden van de drie eilandperrons. Zo zijn op elegante wijze de noordelijke wijken aangesloten op het spoor en is de barrièrewerking van het spoor en het niveauverschil op deze plek opgelost. Het paviljoen werd uitgevoerd in de kenmerkende betonelementen van Schelling. Alle in het zicht blijvende betononderdelen zijn gezandstraald. De centraalbouw is opgebouwd uit een zeskantige, glazen onderbouw met daarbovenop een ronde koepel die boven het verder platte dak wordt opgetild door twee lagen open claustra-elementen die met een overhoeks geplaatst kruis zijn gevuld. De koepel rust op zes ronde zuilen (gezandstraald beton) zonder basement of kapiteel. Zes lagere zuilen ondersteunen het aansluitende dak zodat dubbelzuilen ontstaan. Nog zes ronde zuilen staan buiten de glazen gevel op de hoeken van de zeskant. De koepel is radiaalsgewijs opgebouwd uit fusées céramique; van klei gebakken kruiken zonder bodem die in elkaar geschoven kunnen worden om buizen te vormen. De fusees zijn daarna met lagen metselspecie afgestreken. Binnen zijn in het proces dunne ribben gevormd die wit zijn 51