MevlanaMesnevi1

Eshab-i Kehf'in köpegine el verilince, dünyadaki bütün aslanlarin baslari alçaldi.

Cani, nur denizinde gark olduktan sonra ona, kötü ve çirkin süretin ne ziyani var? Kalemler süreti övmezler. Kitaplara da adamin süretine ait vasiflar degil, alim, adalet sahibi gibi zatina ait vasiflar yazilir: Bilgi ve adalet sahibi... Hep manadir, onlari önde, artta... bir yerde bulamazsin; zata ait sifatlar Lamekan elinden cana sule vermektedir; can günesi, göklere sigamaz dedi.

Bu sözün sonu yoktur. Kulak ver tavsan hikayesini anla! Esek kulagini sat, baska bir kulak al ki bu sözü esek kulagi anlayamaz!

Yürü, tavsanin tilki gibi kurnazligina bak, onun düsüncesini ve aslani maglup edisini gör! Bilgi Süleyman mülkünün hatemidir; bütün alem cesettir, ilim candir.

Bu hüner yüzünden denizlerin, daglarin, ovalarin mahlukati, insanogluna karsi aciz kalmistir. O yüzden kaplan, aslan; fare gibi korkmaktadir. O yüzden ovada, dagda bütün vahsi hayvanlar gizlenmislerdir.

O yüzden periler, seytanlar, kenari boylamislar, her biri gizli bir yerde mekan tutmuslardir.

Insanoglunun gizli düsmani çoktur. Ihtiyata riayet eden kisi akillidir.

Bizden gizli; güzel, çirkin, nice mahlukat vardir ki onlar daima gönül kapisini çalip dururlar.

Yikanmak için dereye girince derenin dibindeki diken sana zarar verir; gerçi diken suyun dibinde gizlidir, fakat sana batinca mevcudiyetini anlarsin.

Vahiy ve vesveselerin izdiraplari, binlerce kisiden gelir, bir kisiden degil. Süphe ediyorsan sabret, duygularin degisince onlari görürsün, müskül hallolur; O vakit kimlerin sözlerini ret etmissin, kimleri kendine ulu eylemissin görürsün.

Ondan sonra dediler ki: Ey çevik tavsan! Aklindakini meydana çikar! Ey bir aslanla pençelesen, kavgaya girisen, düsündügün seyi söyle!

Danismak, insana anlayis ve akil verir; akillar da akillara yardim eder.

Peygamber Ey tedbir sahibi, danis ki kendisiyle danisilan kisi emindir dedi.

Tavsan, Her sir söylenemez, gah çift dersin, tek olur; gah tek dersin, çift çikar!

Aynanin berrakligini, yüzüne karsi översen nefesinden ayna çabucak bugulanir, bulanir, bizi göstermez olur.

Su üç sey hakkinda dudagini kipirdatma: Gittigin yol, paran, bir de mezhebin. Çünkü bu üçünün de düsmani çoktur. Düsman bildi mi, sana pusu kurar. Bir iki kimseye söyledin mi, artik sirra veda et. Iki kisiyi asan bir baskasina da söylenen her sir, yayilir. Iki üç kusu birbirine baglasan elem içinde yerde hapis kalirlar. Üstü örtülü güzel bir tarzda, kurtulmak için konusur, danisirlar. Danismalari, görenleri yaniltacak sekilde kinayelerledir.

Peygamber, kapali bir tarzda mesveret ederdi. Eshap cevap verir, düsman haberdar olmazdi. Düsman,