
3 minute read
Samenleving. Woonzorgcentrum Saphir bereikt moslims wél
niet volgen. Als woonzorgcentra begrepen hebben dat er wel een markt is voor de multiculturele vergrijzing, zullen andere wellicht snel volgen.
Etage drie van Saphir is voorbehouden voor moslims. Er verblijven Marokkanen en Turken, maar er zijn ook moslims uit Albanië of Iran. In de achtergrond klinken zachte korangezangen. Het eten wordt opgediend: een rundskarbonade met frieten, met een lichte kruidige toets. En op de sinaasappels is kaneel gestrooid. Een beetje fusion, maar zeker halal. En lekker.
Tijani zit op de derde verdieping in de gebedsruimte. Hij kwam op veertienjarige leeftijd vanuit Casablanca naar Brussel. Hij werkte voor de MIVB gewerkt, nu zit hij in een rolstoel. Vlot spreken gaat niet meer, maar het feit dat het eten aangepast is en hij samen met andere moslims op de gang zit, maakt het leven draaglijk. En bidden vanuit de rolstoel? Geen probleem. Tijani toont het met plezier.
Directrice Gartili legt uit dat het een expliciete politiek is van Saphir om het zorgpersoneel gemengd te houden, ook op die derde verdieping. Er zijn Arabisch sprekende verzorgers, maar net zo goed Afrikaanse werknemers of met Europese roots. Ook voor hen vergt werken in een inclusief rusthuis aanpassingen, en opleidingen volgen.
Zoals thuis
“Cultuursensitieve zorg kan gaan over kleine dingen,” zegt Gartili “Stel: een hoofddoekje valt af bij een dementerende vrouw. Dan moet je dat weer goed leggen. Dat is heel belangrijk. Maar je moet dat ook wel weten.”

Maar waarom een exclusieve verdieping voor moslims? Gartili weet dat die keuze vatbaar is voor kritiek, zeker omdat het woonzorgcentrum er juist voor iedereen wil zijn. “We hebben hier lang over nagedacht, veel over gediscussieerd. Maar uiteindelijk hebben we toch de knoop doorgehakt. Het gaat om de eerste generatie, voor wie de moedertaal op de eerste plaats komt, die weinig voeling hebben met de samenleving buiten hun eigen gemeenschap. Hier kunnen ze Arabisch spreken. Ze kunnen gaan bidden. Zoals ze dat thuis ook doen.”
“Net zo zijn er ook moslims die geweigerd hebben om op die verdieping te verblijven en voor de meer gemengde verdieping hebben gekozen. Voor anderen maakt het dan weer niet uit. Het is een kwestie van generaties. Kijk, ik heb zelf Maghrebijnse wortels, ben een echte Brusseles. Ik zou er zelf geen probleem mee hebben om in een gemengde groep terecht te komen.”
Monique uit Wemmel woont op de tweede verdieping, waar moslims en Belgen samenleven. Ze is begin de zeventig, perfect tweetalig, maar zit al acht jaar in een rusthuis. Door haar rolstoel kan ze niet zelfstandig wonen. Soms gaat ze naar de derde etage. “Met moslims? Ik versta me goed met hen,” glimlacht ze, en ze zet haar weg voort naar haar kamer.
Samenleven. Het is een kernwoord. En zeker in een woonzorgcentrum. Tot vandaag loopt alles vlekkeloos. “Dankzij twee principes,” zegt Gartili. “Voortdurend communiceren én aanpassen wanneer nodig. We waren nog maar enkele maanden open en het Offerfeest was er. Dan hebben we goed uitgelegd aan alle rusthuisbewoners wat dat betekent.”
Une Maison De Repos O Chacun Se Sent Chez Soi
FR La maison de repos Saphir, à la limite entre Jette et Laeken, a ouvert ses portes en juin. C’est la première MRS belge inclusive, avec des repas halal, des espaces de prière et du personnel dédié aux seniors d’origine musulmane. L’arrivée d’une telle structure s’est longtemps fait attendre, entre autres parce que les musulmans ont peu confiance dans l’infrastructure de soins bruxelloise. La croyance très enracinée qu’il faut s’occuper soi-même de ses parents a joué aussi un rôle. Saphir cherche encore l’équilibre entre soins professionnels et attentes des familles musulmanes.
ZONDAG 23.04.23
Maar Saphir is ook een work in progress. Gartili: “We gaan regelmatig in overleg met de familie. En zien wat kan, en wat niet kan. Zo vinden sommige families het belangrijk dat ze de haren kunnen wassen van de rusthuisbewoners. Dan kijken of we dat kan. Ook de bezoekuren spreken we goed af, zodat het voor hén en voor ons haalbaar is.”
“Vergeet niet dat de verwachtingen bij de families vaak heel hoog zijn. Ze willen dat we voor hun ouders zorgen, zoals ze dat zélf gedaan hebben. Ze hebben er zich helemaal voor opgeofferd. Dan mogen wij niet onderdoen.”
A Care Home Where Everyone Feels At Home

EN Saphir, a residential care home on the border of Jette and Laken, has been open since June last year. It is the first Belgian retirement home that aims to be explicitly inclusive, with halal food, prayer rooms and Koran chants. The reason it has taken this long is because Muslims have little faith in the care on offer in Brussels. There is also a deeply ingrained, religious belief that putting parents in a retirement home is unacceptable. Saphir brings solace, although it’s a challenge to find the right balance between providing professional care and meeting the expectations of Muslim families.
Wandelen, sport en muziek in het bos Promenades, sports et musique en forêt Walking, sports and music in the forest
START & INFO: Delleurlaan 39 - 43
1170 Watermaal - Bosvoorde 02 675 40 10 - wabo@vgc.be zonienmarsklanken www.zonienmarsklanken.be