Bota Shqiptare nr. 271

Page 1

& "3 15 2* 4)

Quindicinale - Anno XIII - Nr. 271 1 - 15 dicembre 2011 â‚Ź 1,50

"Cittadinanza ai nostri figli" Una goccia nel mare dell'integrazione reale Klodiana ÇUKA

I

l paese Italia finalmente sembra interrogarsi sullo status dei Nuovi Italiani. Le parole pronunciate dal Presidente Giorgio Napolitano rappresentano sicuramente una finestra aperta sull'immigrazione consapevole e sull'accoglienza concreta. Per chi come la sottoscritta, fin dal momento del proprio arrivo in Italia, si spende per affermare i diritti dei popoli migranti, sentir parlare di cittadinanza ai figli degli stranieri significa comprendere quanta strada sia stata fatta dalla società italiana per guardare al "diverso" come una risorsa e non come un pericolo. Si badi, però, lanciare una proposta non significa gettare un sasso nello stagno e lasciarlo affondare nel mare dell'indifferenza, o peggio ancora, della burocrazia. continua alla pagina 4

&

il giornale degli albanesi in italia

"3

il mondo albanese

www.shqiptariiitalise.com

15

*/'0 8*/% *5

Bota shqiptare

2*

5&-&'0/0 /¤ 4)2*1¤3* 2¤ .& 2*/%"3," /¤ .*/65¤

4)

$"-- :063 $06/53:

"6503*$"3*$" */5&3/";*0/"-& 4" .¤ 4)6.¤ '-&5 .& 4)2*1¤3*/¤ "2 .¤ 4)6.¤ '-&5 .& *5"-*/¤ */'0 8*/% *5

Iscrizione Registro Stampa del Tribunale di Roma nr. 213/99 del 12.05.99 (cambiamenti in corso). Iscrizione ROC nr 13252. Direttore Responsabile Roland Sejko Stampa: CSQ - Centro Stampa Quotidiani S.p.A Erbusco, BS. Distribuzione nazionale edicole: Messaggerie Internazionali SpA. Tariffa R.O.C.: Poste Italiane s.p.a. - Sped. A.P. - D.L. 353/2003 (L. 46/2004) art.1, c.1,1 - CNS/AC - Roma

Redazione: Via Eleonora Duse 53, 00197 Roma. Tel 06-94354511 Fax 06-97998632. Email: botashqiptare@stranieriinitalia.it

FĂŤmijĂŤt tuaj do tĂŤ jenĂŤ italianĂŤ Nga presidenti i RepublikĂŤs, Giorgio Napolitano, apele tĂŤ njĂŤpasnjĂŤshme: “Nevojitet reformĂŤ e shtetĂŤsisĂŤ, tĂŤ miturit janĂŤ çÍshtja kryesore. Imigracioni ĂŤshtĂŤ i domosdoshĂŤm pĂŤr tĂŤ pĂŤrballuar borxhin publikâ€?. NjĂŤ milion fĂŤmijĂŤ e tĂŤ rinj rriten nĂŤ njĂŤ shtet qĂŤ i konsideron tĂŤ huaj dhe u ndalon tĂŤ ndihen tĂŤrĂŤsisht italianĂŤ. Ă‹shtĂŤ njĂŤ emergjencĂŤ qĂŤ duhet zgjidhur menjĂŤherĂŤ, pĂŤr tĂŤ pĂŤruruar mĂŤ nĂŤ fund njĂŤ stinĂŤ tĂŤ re e pĂŤr tĂŤ rimĂŤkĂŤmbur Vendin. PĂŤr ministrin e ri pĂŤr Kooperimin ndĂŤrkombĂŤtar dhe Integrimin, “reforma ĂŤshtĂŤ nĂŤ interes tĂŤ ItalisĂŤ, tĂŤ fĂŤmijĂŤve tĂŤ imigrantĂŤve dhe tĂŤ familjeve tĂŤ tyreâ€?. Sipas Rosy Bindit, “nĂŤ parlament ekziston mazhoranca pĂŤr njĂŤ reformĂŤ tĂŤ tillĂŤâ€? faqe 2-3

STELA ZYBERAJ "FalĂŤ bursĂŤs, u lehtĂŤsoj barrĂŤn prindĂŤrve" NĂŤ vit tĂŤ dytĂŤ pĂŤr Ekonomi dhe Administrim NdĂŤrmarrjeje nĂŤ universitetin Roma Tre, Stela fiton njĂŤ nga tre bursat e ofruara faqe 11 nga Moneygram pĂŤr njĂŤ student tĂŤ huaj

shqiptari iitalise.com portali i komunitetit shqiptar nĂŤ Itali

MĂŤmĂŤdheu, William Adolphe Bouguereau, 1883

Dekret fluksesh 2011? Jo, ndoshta po Qeveria e re nuk i mbyll tĂŤ gjitha dyert hyrjeve tĂŤ reja pĂŤr punĂŤ. NdĂŤrsa mendimi teknik i MinistrisĂŤ sĂŤ PunĂŤs ĂŤshtĂŤ negativ "Ka shumĂŤ tĂŤ papunĂŤ edhe mes tĂŤ huajve nĂŤ Itali qĂŤ rrezikojnĂŤ tĂŤ humbasin lejen e qĂŤndrimit. Ministri i Integrimit: "TĂŤ shikojmĂŤ ekonominĂŤ, por pa harruar anĂŤn njerĂŤzore" faqe 6-7

Tatimi me 2% pĂŤr dĂŤrgesat PaguajnĂŤ vetĂŤm ata qĂŤ janĂŤ jokomunitarĂŤt qe nuk kanĂŤ matrikullĂŤn INPS apo kodin fiskal. faqe 19


2

bota shqiptare Bota shqiptare il giornale degli albanesi in italia

testata vincitrice del premio giornalistico M. Souhir per la multiculturalità nei media come Miglior giornale per gli Stranieri in italia viti XIII i botimit / anno XIII

E përdyjavshme informativekulturore e shqiptarëve në Itali. QuIndIcInalE dI InformazIonE E cultura dEglI albanEsI In ItalIa. botIm I / EdItorE Keti biçoku Via domenico ragona 41, 00143 roma regjistruar në regjistrin e shtypit të gjykatës së romës me dekret tEstata IscrItta al rEgIstro stampa dEl trIbunalE dI roma

n. 213/99 del 12.05.1999 rEdaKsIa / rEdazIonE Via Virgilio maroso 50, 00142 roma tel. 06-94354511 fax 06-97998632 cell. 393-9712595 www.shqiptariiitalise.com botashqiptare@stranieriinitalia.it drEjtor/dIrEttorE rEsponsabIlE roland sejko rEdaKsIa / rEdazIonE Keti biçoku, Irida cami bashKëpunëtorë/ collaboratorI

rando devole, giuseppe chimisso, albana temali, afërdita shani, Ivan muccari (grafico) lEgjIslacIon EmIgracIonI lEgIslazIonE d’ImmIgrazIonE a cura dI

stranieri in Italia srl, roma www.stranieriinitalia.it rEKlamat tel. 06-94354505 pubblicita@stranieriinitalia.it shtypI / stampa centro stampe Quotidiani spa Via dell’Industria 52, 25030 Erbusco (bs) shpërndahet në të gjithë Italinë në pikëshitjet me shtyp në gjuhë të huaj dIstrIbuzIonE nazIonalE nEllE EdIcolE dI stampa EstEra

messaggerie internazionali spa Via a. manzoni, 8 20089 rozzano (mI) tel. 02-57512612 dorëshKrImEt nuK KthEhEn. artIKujt E panënshKruar janë të rEdaKsIsë

1 - 15 dhjetor 2011

L

iberalizime, kontraktime, rregulla mbi punësimet e nxjerrjet nga puna janë fusha të cilave Italia, sipas Bankës Qendrore Europiane, duhet t'u kushtojë ndërhyrje të pashtyshme për t'u rimëkëmbur. Por ekziston edhe një reformë tjetër që duhet vënë menjëherë në rend të ditës për të rimëkëmbur Italinë nga kriza civile, përveçse ekonomike, në të cilën është fundosur. Një milion bij imigrantësh, në shumicën e rasteve të lindur në Itali, rriten në një vend që i konsideron të huaj dhe u ndalon të ndihen italianë 100%. Jetojnë me bijtë e italianëve, ndajnë së bashku pasionet, zhgënjimet dhe dëshirat, por janë skllevër të lejes së qëndrimit, nuk mund të udhëtojnë jashtë Italisë nëse janë duke e përtërirë, nuk mund të veshin fanellën e Italisë në garat sportive ndërkombëtare dhe presin me ankth mbushjen e moshës madhore, kur do t'u duhet t'i justifikojnë shtetit qëndrimin e tyre këtu si të ishin imigrantë. Janë bijtë e të rinjtë italo-diçka, italianë që duhet "të kërkojnë leje", italianë përgjysmë, të dorës së dytë. Duhet të jenë italianë dhe pikë, si të gjithë të tjerët. E mendon kështu ajo pjesë e madhe e italianëve që zotëron gjykim të shëndoshë më shumë se humanizëm, e megjithatë ligji mbi shtetësinë është ende i njëjti i miratuar në vitin 1991, kur ishin të paktë ata që parashikonin se miliona gra e burra do të mbërrinin këtu nga e gjithë bota për të rindërtuar një jetë të re, por edhe për t'u dhënë një të ardhme italiane bijve të tyre. "Në projektet e reformës së shtetësisë, çështja kryesore e hapur mbetet sot ajo e fëmijëve dhe e të rinjve. Shumë prej tyre - ka nënvizuar presidenti i Republikës, Giorgio Napolitano - nuk mund të konsiderohen formalisht bashkatdhetarë tanët sepse normativa italiane nuk ua lejon, por janë të tillë në jetën e përditshme, në ndjenja, në perceptimin e identitetit të vet". "Pa këta djem - ka kujtuar Napolitano vendi ynë do të ishte padyshim më plak e do të kishte aftësi më të ulëta zhvillimi. Pa kontributin e tyre të ardhshëm shoqërisë tonë dhe ekonomisë tonë, edhe barra e borxhit publik do të ishte më e vështirë për t'u përballuar". Nuk numërohen deklaratat e liderëve politikë që e mendojnë njësoj si presidenti i Republikës. "Është turp që ka 50 mijë fëmijë që çdo vit lindin apo mbërrijnë në Itali, ndjekin shkollat tona, që pastaj në moshën 18-vjeçare nuk e dinë më nëse janë italianë apo janë imigrantë: duhet që t'u themi atyre se janë italianë" ka thënë Pier Luigi Bersani. "'Ius soli' është padyshim zgjedhja e të ardhmes së shoqërisë italiane: një fëmijë që lind në Itali duhet të ketë të drejtën e shtetësisë italiane" pohon Pierferdinando Casini. Për Gianfranco Finin, "politika, nëse dëshiron të përmbushë në mënyrë të përshtatshme detyrimin e përgatitjes së të ardhmes së Kombit, duhet të favorizojë qytetarinë e plotë të brezit të ri të italianëve të ardhshëm". E megjithatë, deri më sot, propozimet për t'u dhënë menjëherë shtetësinë brezave të dytë, të paktën pesëmbëdhjetë vetëm gjatë legjislaturës së fundit, nuk kanë hedhur asnjë hap në Parlament. Nuk ia ka dalë as projekti i ligjit Sarubbi-Granata, një ndër të paktat propozime transversale të këtyre

Shtetësi Italiane për të gjithë bijtë e lindur në Itali Një milion fëmijë e të rinj rriten në një shtet që i konsideron të huaj dhe u ndalon të ndihen tërësisht italianë. Është një emergjencë që duhet zgjidhur menjëherë, për të përuruar më në fund një stinë të re e për të rimëkëmbur Vendin Jetojnë me bijtë e italianëve, ndajnë së bashku pasionet, zhgënjimet dhe dëshirat, por janë skllevër të lejes së qëndrimit, nuk mund të udhëtojnë jashtë Italisë nëse janë duke e përtërirë, nuk mund të veshin fanellën e Italisë në garat sportive ndërkombëtare dhe presin me ankth mbushjen e moshës madhore, kur do t'u duhet t'i justifikojnë shtetit qëndrimin e tyre këtu si të ishin imigrantë. Janë bijtë e të rinjtë italo-diçka, italianë që duhet "të kërkojnë leje", italianë përgjysmë, të dorës së dytë

viteve, i nënshkruar nga eksponentë të forcave më të mëdha politike të mazhorancës dhe të opozitës, natyrisht përjashtuar Lega Nord. Pas një diskutimi të gjatë në komisionin e Çështjeve kushtetuese, teksti unik për reformën e shtetësisë i sjellë në Dhomë të Deputetëve dy vjet më parë nga relatorja Isabella Bertolini doli se ishte pjellë e presioneve të Legës dhe e frymës më të prapambetur të PdL-s, deri në atë pikë sa të kishte për qëllim objektivin e vështirë të ashpërsimit të mëtejshëm të rregullave. U ridërgua menjëherë në Komision, ku debati, pas disa muajve, u shua fare. Ndërsa projekti Sarubbi-Granata propozonte hapjen e ligjit aktual ndaj

REAGIMET

Riccardi: "Napolitano ka të drejtë. Duhet riparë ligji mbi shtetësinë" Ministri i ri për Kooperimin ndërkombëtar dhe Integrimin: "Reforma është në interes të Italisë, të fëmijëve të imigrantëve dhe të familjeve të tyre"

P

residenti Napolitano ka të drejtë: ekziston mundësia të marrim në dorë politikat mbi imigracionin. Pra, edhe të rishikojmë ligjin mbi kombësinë". Kështu ka deklaruar ministri i ri i Kooperimit ndërkombëtar dhe i Integrimit, Andrea Riccardi, që thekson se "integrimi është temë qendrore e kësaj epoke. Do ta bëjmë ligjin sepse është në interes të Italisë, të fëmijëve të imigrantëve dhe të familjeve të tyre". Në intervistë, Riccardi vlerëson presidentin “që për dy herë brenda pak ditëve ka vënë theksin në rivlerësimin e konceptit të identitetit italian". "Sot kemi një popull fëmijësh e të rinjsh që janë bijtë e imigrantëve. Të lindurit në Itali, ligjërisht të huaj, kapërcejnë gjysmë milioni, ndërsa të miturit e huaj janë thuajse një milion. Flasin

gjuhën tonë, përjetojnë të njëjtën histori tonën, janë të lidhur me botën tonë" shpjegon ministri. Ndaj edhe për ministrin Riccardi "pa të Italia do të ishte më plakë dhe me mundësi më të pakta zhvillimi". "Duhet të rishikojmë ligjin e shtetësisë, dhe mund të bëjmë këtë pikërisht sepse kemi besim në identitetin tonë. Që është i fortë por edhe fleksibël. I aftë për integrim". Ministri është i bindur që reforma e shtetësisë është në interes të Italisë: "Në këtë projekt konvergojnë identiteti kombëtar dhe interesi kombëtar. Por edhe interesat e fëmijëve dhe të familjeve të imigrantëve. Ministri thotë se prej kohësh shpreson që "kjo temë të trajtohet më në fund në mënyrë të arsyeshme, të ligjshme, e mbi të gjitha, njerëzore".


3

bota shqiptare

të jetosh në itali

1 - 15 dhjetor 2011

“Çmenduri t'u mohosh shtetësinë italiane bijve të imigrantëve" Nga presidenti i Republikës, Giorgio Napolitano, apele të njëpasnjëshme: “Nevojitet reformë e shtetësisë, të miturit janë çështja kryesore. Imigracioni është i domosdoshëm për të përballuar borxhin publik”

U 'Ius soli', pra ndaj të drejtës për të qenë italian nëse lind dhe rritesh në Itali, por jo të gjithë. Projekti parashikonte që të jenë italianë ata që lindin nga prindër të huaj me banim të rregullt në Itali prej të paktën pesë vjetësh, por mund të bëhen edhe ata fëmijë e të rinj të lindur jashtë që përfundojnë në shkollat italiane një cikël shkollimi (shkollën fillore, tetëvjeçare apo të mesme) apo të formimit profesional. Janë rregulla të konceptuara në një kuadër përpiktë imigracioni të rregullt, që i japin rëndësi shkollës në formimin e qytetarëve. Tejet "të moderuara", të shkruara në mënyrë të tillë që të mos trembin askënd dhe që bëjnë të duket fanta-shkencë

panoramën e propaganduar nga Lega, me një dozë të fortë keqbesimi, sipas së cilës Italia do të bëhet toka e premtuar e turmave të klandestineve në muaj të nëntë të shtatzënisë. Tani që jemi në një kthesë epokale, në fund të një sistemi politik të paralizuar nga shantazhet e votës ksenofobe, i kërkojmë qeverisë dhe Parlamentit të ndryshojë menjëherë ligjin mbi shtetësinë, që t'u njohë të drejtat të gjithë bijve të Italisë. Sepse ai milion të miturish të përjashtuar janë një prej emergjencave kryesore dhe është koha të nisim vërtet një stinë të re. Duke çliruar, për të mirën e Vendit, edhe energjinë e shumë të rinjve, më në fund dhe plotësisht, italianë. Stranieri in Italia

Turco: "Në parlament ekziston mazhoranca për reformën" "Partitë të heqin dorë nga etiketat, mbi ius soli të zbutur mund të ketë një mirëkuptim të gjerë. Ta bëjmë menjëherë për të mirën e Vendit, pikërisht në 150 vjetorin e Bashkimit"

F

orcat politike të heqin dorë nga etiketat dhe të bien dakord mbi reformën e shtetësisë për brezat e dytë. Është e mundur të gjejmë një mirëkuptim të gjerë mbi ius soli të zbutur, një akt humaniteti dhe gjykimi të shëndoshë që ka të bëjë me të ardhmen e Vendit, e forcon dhe ngre më në fund një unitet të Italisë, mes italianëve të rinj e të vjetër". Është e bindur Livia Turco, presidente e Forumit për Imigracionin e PD-së. "Me rënien e qeverisë Berlusconi shpjegon për Stranieriinitalia.it - ka rënë edhe mbështetja e Legës, forcë politike që gjithnjë ka qenë shumë e armiqësore ndaj imigrantëve dhe ndaj reformës së shtetësisë, siç tregojnë edhe deklaratat e këtyre ditëve. Deri dje kishim një qeveri që mbi temën e shtetësisë ka penguar formimin e një mazhorance

parlamentare në favor të ndryshimit". E tani? Tani kemi një qeveri të përbërë nga persona seriozë, me kompetencë e mendje të hapur ndaj imigrantëve, një qeveri që dëshiron dialogun me parla-

Me rënien e qeverisë Berlusconi ka rënë edhe mbështetja e Legës, forcë politike që gjithnjë ka qenë shumë e armiqësore ndaj imigrantëve dhe ndaj reformës së shtetësisë. Deri dje kishim një qeveri që mbi temën e shtetësisë ka penguar formimin e një mazhorance parlamentare në favor të ndryshimit

roj që në Parlament të mund të shqyrtohet edhe çështja e shtetësisë së fëmijëve të lindur në Itali nga imigrantët e huaj. T'ua mohosh është çmenduri e vërtetë, absurditet. Fëmijët dëshirojnë këtë gjë". E ka thënë në Quirinale presidenti i Republikës Giorgio Napolitano, gjatë takimit me Federatën e Kishave Evangjeliste në Itali. Napolitano ka theksuar një mendim tashmë të shprehur edhe një javë më parë, kur gjatë një takimi me një grup italianësh të rinj u shpreh: "Duhet reflektuar mbi një reformë të mundshme e mundësive dhe e kohës së dhënies së shtetësisë". "Në kuadrin e proceseve të të reformës së shtetësisë - ka theksuar presidenti - çështja që mbetet e hapur është ajo e të miturve, e të rinjve që nuk mund të jenë akoma tërësisht shtetas italianë. Por që janë në në jetën e tyre të përditshme, në ndjenja e në identitet". "U arrit - ka kujtuar Napolitano një ndjeshmëri politike

mentin. Por pse qeveria dhe një Parlament të angazhuar kryesisht në administrimin e emergjencës ekonomike duhet të merret edhe me të drejtën e shtetësisë? Kjo temë u ngrit pak ditë më parë nga kryetari i grupit të PD-së në Dhomën e deputetëve Dario Franceschini dhe, akoma me më shumë forcë edhe nga sekretari ynë Pierluigi Bersani. Ne të Partisë Demokratike, duam që të merret në shqyrtim në këta muaj të vështirë sepse mendojmë që Vendi ynë, pikërisht sepse po kapërcen një periudhë të krize të rëndë ekonomike dhe shoqërore, ka nevojë për kohezion dhe solidaritet, për qëndrime më njerëzore. Pra reforma do të kishte edhe një vlerë simbolike? Të flasësh sot për bijtë e imigrantëve, të ndërrosh një ligj kaq pengues, kaq çnjerëzor është akt humaniteti dhe logjike të shëndoshë e më duket se është shumë e rëndësishme që pikërisht sot politika të tregojë arsye të fortë, të tregojë se është e drejtë me të gjithë, se vepron me kompetenca dhe me humanitet. Propozimet e reformës janë të shumta, të vjetra e të reja, gjenden në parlament por edhe në shesh ku po mblidhen firmat për një ligj me iniciativë popullore. Si mund të gjendet një

domethënëse dhe e përhapur në diskutimin në Dhomën e Deputetëve në janar të vitit 2010. Duhet pranuar si qytetarë italianë fëmijët e lindur në Itali nga prindër të huaj". Një temë ndaj të cilës "edhe italianët duket të hapur". Sipas presidentit është e rëndësishme që qytetarët e rinj "dëshirojnë të jetojnë këtu e angazhohen të respektojnë gjuhën, vlerat kombëtare, detyrimet qytetare të vendit tonë". "Edhe duke mbajtur një lidhje të fortë me vendlindjen, ata shprehin dëshirën të jenë italianë: nuk duhet të zhgënjejmë këtë besim të tyrin tek Italia". Napolitano ka folur edhe për rëndësinë e imigrantëve në këtë moment të vështirë krize që po kalon Italia. "Pa kontributin e tyre në ekonominë tonë, është më e vështirë të përballohet edhe barra e borxhit publik. Të mos kuptosh prurjet e dukurisë së imigracionit dhe kontributin e tyre të nevojshëm për vendin do të thotë të mos dish të shohësh realitetin".

marrëveshje? Besoj se mund të bihet dakord mbi ius soli të zbutur. Ne themi që duhet të jetë italian ai që lind në Itali nga imigrantë që tregojnë se janë tashmë të rrënjosur në Itali, dhe kjo mund të përcaktohet përmes kriterit të pesë vjetëve rezidencë të rregullt, ose të miturit që arrijnë këtu të vegjël dhe përmbushin një cikël shkollor. Të shkojmë të gjithë drejt kësaj ideje, të përqendrohemi mbi thelbin e të lëmë mënjanë etiketat politike, dhe vetëm kështu do të mund të reformojmë ligjin. Mbi ç'shifra mbështeteni? Lega tashmë e ka dhënë mendimin e saj kundër, çfarë mund të pritet nga Populli i Lirive? Besoj se reforma mund të ketë në favor të saj një mazhorancë të gjerë. Të pranosh që kush lind dhe rritet në Itali është italian, të ndryshosh një ligj kaq të ashpër që përfaqëson rast unik në Europë, do të thotë të forcosh Italinë dhe parimin e kohezionit kombëtar. Dhe është e rëndësishme ta bësh ndërsa festohet 150 vjetori i Bashkimit të Italisë. Ky nuk ka kuptim vetëm me rrënjët tona, por forcohet dita ditës edhe duke parë drejt të ardhmes, drejt energjive dhe potencialeve të reja. Bashkimi i Italisë sot nuk mund të kuptohet pa unitetin e kohezionin mes italianëve të vjetër e atyre të rinj. Elvio Pasca


4

bota shqiptare

të jetosh në itali

1 - 15 dhjetor 2011

"Cittadinanza ai figli degli immigrati" Una goccia nel mare dell'integrazione reale Nelle parole del Presidente Napolitano, occorre cogliere un messaggio più importante del semplice appello alla politica: date ai nuovi cittadini un'opportunità, guardate alle nuove generazioni come ad una risorsa in cui sperare perché il nostro paese possa cambiare e chi sceglie o si trova a viverci in conseguenza di una scelta altrui, possa dirsi orgoglioso e convinto di essere italiano Klodiana Çuka, Presidente Integra onlus

continua dalla prima E' vero, il Presidente della Repubblica ha lanciato un appello chiaro e preciso ai politici, ai nostri parlamentari: occorre però affrontare seriamente e risolutivamente la questione della cittadinanza per i bambini nati in Italia da immigrati stranieri. Quindi, è necessaria una normativa che permetta al Paese di acquisire nuove risorse, nuovi cervelli, nuova linfa per il futuro dell'Italia. Le reazioni politiche al discorso di Giorgio Napolitano la dicono lunga. Si è riacceso con vigore un dibattito immediato tra chi si dice favorevole alla proposta e chi invece è convinto che le priorità in Italia siano altre. Nel corso della mia esistenza che mi vede in Italia da quasi 20anni, e nel corso dell'esperienza di Integra onlus, associazione nata quasi 10 anni fa e che fin dalla sua nascita presiedo, voglio lanciare un appello accorato che faccia seguito alle parole del Presidente Napolitano e al dibattito sorto intorno ad esse: basta con la demagogia, con l'inutile populismo da campagna elettorale, ma soprattutto

basta con le leggi che non siano organiche e aderenti davvero alle esigenze di chi lascia la propria Terra per trovare una speranza, non solo di lavoro, ma di vita. Sono tantissimi ormai i migranti che vivono in Italia e fanno del nostro Paese un paese multietnico dove a scuola, nel lavoro, più del 20% sono migranti. Non ha insegnato nulla la tragedia del popolo nel quale sono nata e al quale continuo ad appartenere? La tragedia delle genti d'Albania il cui esodo ha segnato profondamente la nostra storia, racconta emergenze che l'Italia si è trovata all'improvviso ad

affrontare, racconta di vite spezzate, come quelle perdute nel Canale d'Otranto nel lontano marzo 1991. In quel caso l'affondamento della Kater I Rades non solo ha rappresentato una svolta storica nelle politiche migratorie, ma ha posto l'Italia davanti ad un interrogativo "Si può parlare ancora di barriere, di confini? O ci si deve impegnare realmente ad accogliere i nostri fratelli, a tendere loro la mano?" Integra onlus lo fa ogni giorno con iniziative itineranti per l'italia. Come Presidente dell'associazione, mi sono spesa senza sosta per far sì che la Kater I Rades non venisse demolita, ma diventasse un monumento, non un

relitto di cui disfarsi, ma un messaggio di speranza e solidarietà. Tutto questo in occasione del ventennale degli sbarchi albanesi che ci sono tornati alla memoria in occasione della crisi libica che ha visto tanti stranieri riversarsi sulle nostre coste, creando nuovamente emergenza. E di nuovo l'Italia si è trovata ad affrontare l'incertezza e a dibattere sulle leggi relative all'immigrazione: permesso di soggiorno, strutture adeguate, mezzi di soccorso idonei. Corsi e ricorsi storici. Non si è mai pronti in realtà ad affrontare la disperazione e le lacrime. Alla luce di tutto questo contribuiamo a costruire un ponte solido per il futuro. Se il futuro passa dalla cittadinanza ai figli degli immigrati, ben venga. Purchè la disciplina non sia nebulosa e i processi non siano farraginosi. Credo che nelle parole del Presidente Napolitano, occorra cogliere un messaggio più importante del semplice appello alla politica: date ai nuovi cittadini un'opportunità, guardate alle nuove generazioni come ad una risorsa in cui sperare perché il nostro paese possa cambiare e chi sceglie o si trova a viverci in conseguenza di una scelta altrui, possa dirsi orgoglioso e convinto di essere … italiano.

QEVERIA MONTI

E

mërimi i një ministri për Integrimin në qeverinë që duhet të nxjerrë Italinë nga një prej çasteve më të vështira është sinjal i rëndësishëm, që duhet marrë në konsideratë bashkë me fjalët e para dy ditëve të presidentit Napolitano për brezat e dytë të imigrantëve. Duket se po hapet një stinë e re politike që sheh imigracionin si pasuri mbi të cilën duhet investojë, për të mirën e të gjithëve, të qytetarëve të rinj e të vjetër. Atyre që dje e pyesnin nëse po niste një aventurë të re, ministri i sapoemëruar Andrea Riccardi u tha: "Të shpresojmë. Por ndoshta është aventura e vjetër që vazhdon". "Për t'iu përgjigjur sfidave që Vendi ynë duhet të përballojë - shtoi - vihem në dispozicion, me bindje se Italia ka nevojë për unitet. Angazhimi për kohezionin shoqëror, për integrimin kombëtar dhe për kooperimin ndërkombëtar janë pjesë e kulturës sime dhe e eksperiencës që kam bërë gjatë viteve". "Vendimi i kryeministrit Monti për ngritjen e një ministrie për Integrimin dhe për emërimin në krye të saj të Andrea Riccardit përfaqëson një kthesë themelore, një sinjal që imigracioni, më në fund, konsiderohet një pasuri për Italinë" deklaroi Andrea Sarubbi (PD), nënshkrues i parë i tekstit të reformës transversale mbi shtetësinë, duke komentuar listën e ministrave të paraqitur nga kryemi-

Riccardi për Integrimin. Sinjal pozitiv për politikat e imigracionit Riccardi, ministri i Kooperimit Ndërkombëtar dhe i Integrimit: "Italia ka nevojë për unitet". Reagimet e para nistri Monti. "Të rinjtë e shumtë me prejardhje të huaj, italianë de facto por jo ligjërisht, tani shohin një dritë në fund të tunelit. Siç kujtoi vetëm një ditë më parë presidenti Napolitano, konvergjencat parlamentare tashmë ekzistojnë: projekti i ligjit bipartizan që kam prezantuar bashkë me Fabio Granata (PdL), i shkruar me kontributin e Komunitetit të Sant'Egidios tw themeluar pikërisht nga profesor Riccardi, përfaqëson një rrugë tashmë të shtruar që, duke filluar nga nesër përfundon Sarubbi - Parlamenti mund të përshkojë deri në fund". Presidenti i Acli-t, Andrea Olivero, nënvizon "novacionin" e emërimit të ministrit. "Një hap cilësor - shpjegon ai - vërtet i çmuar qoftë referuar personit të ngarkuar, Andrea Riccardi,

qoftë referuar zgjedhjes së lidhjes së kooperimit ndërkombëtar dhe imigracionit, shenjë e një vizioni më në fund modern dhe evropian të proceseve migratore". Për "kthesë themelore" flet edhe Foad Aodi, president i Shoqatës së mjekëve me prejardhje të huaj dhe i Komunitetit të botës arabe në Itali. "Shpresojmë më në fund që të gjitha shoqatat e komunitetet e angazhuara në favor të dialogut ndërkulturor, ndër-fetar dhe në shkëmbimin shoqëror shëndetësor të mund të përfshihen, për të intensifikuar lidhjen me Institucionet dhe për të mos lënë pas dore punën e madhe që kryejnë çdo ditë nën formën e vullnetarizmit. "Urime" Riccardit i arrijnë edhe nga Famiglia Cristiana. E përjavshmja e Kishës "përshëndet me kënaqësi të veçantë lindjen e një ministrie që është shenjë e rëndësishme vëmendjeje ndaj dy dukurive, integrimit dhe Kooperimit ndërkombëtar, që prej kohën kanë nevojë për mbështetje dhe udhëheqje". Edhe Save the Children shpreh "kënaqësi të madhe për zgjedhjen e ngritjes së Ministrisë për Kooperimin ndërkombëtar dhe Integrimin, të bindur që mund të ketë ardhur më në fund çasti, falë edhe njohurive dhe aftësive të Andrea Riccardit, të përballohet në mënyrë të re tema e solidaritetit ndërkombëtar dhe e mikpritjes së të huajve në Itali".


$"-- :063 $06/53: %)& "6503*$"3*$" */5&3/";*0/"-& 4" .¤ 4)6.¤ '-&5 .& 4)2*1¤3*/¤ "2 .¤ 4)6.¤ '-&5 .& *5"-*/¤

$"-- :063 $06/53: '-&5 .& 4)2*1¤3*/¤ %6,& '*--6"3 .& 2*/%"3," /¤ .*/65¤ ",5*7*;0 #3&/%" +"/"3*5 "6503*$"3*$" */5&3/";*0/"-& ¡%0 Ñ 5)*33+& /%¤3,0.#¤5"3& '*50/ /+¤ #0/64 13&+ Ñ 1¤3 5¤ 5&-&'0/6"3 5¤ (+*5)¤ $&-6-"3¤5 %)& /6.3"5 & 33+&5*5 '*,4 ,0.#¤5"3 1¤3 .6"+ ",5*7*;0 $"-- :063 $06/53: .& /+¤ 4.4 '"-"4 %6,& */,6"%36"3 ,0%*/ .& 4."351)0/& / 5¤/%

",5*7*;0 "6503*$"3*$" */5&3/";*0/"-& .& /+¤ 4.4 '"-"4 %6,& */,6"%36"3 ,0%*/ .& 4."351)0/& / 5¤/%

1¤3 .¤ 4)6.¤ */'03."$*0/ .#* ,04505 ,64)5&5 %)& ,6'*;*.&5 4),0 /¤ 8*/% *5 $BMM :PVS $PVOUSZ ,PTUP Q¾S NJOVU¾ NF 4IRJQ¾SJO¾ RJOEBSLB NF OVNSBU F SSKFUJU l LT EIF RJOEBSLB NF DFMVMBS¾U ,PTUP TFNFTUSBMF FVSP GBMBT O¾ QSPNPWJN LPTUPKB TFNFTUSBMF Q¾S NVBKU F QBS¾ ,PTUP F BLUJWJ[JNJU FVSP GBMBT Q¾S LMJFOU¾U F SJOK EFSJ N¾ 4ILSFIKF O¾ Q¾SHKJHKF DFOU 5BSJl NJ »EP TFLPOEB "VUPSJDBSJDB *OUFSOB[JPOBMF NVBK Q¾S U¾ TIQFO[VBS U¾ HKJUI¾ CPOVTFU ,PTUPKB F BLUJWJ[JNJU Ñ


6

bota shqiptare

1 - 15 dhjetor 2011

"Niente decreto? Serve sanatoria" Stranieri in Italia: "Senza un nuovo decreto flussi diventa ancora più urgente una regolarizzazione" clandestini che sono già qui, impiegati in nero presso aziende e famiglie" spiega Luciano. "Far mancare anche il decreto flussi - aggiunge - vuol dire eliminare l'unica piccola valvola di sfogo per la clandestinità, che intanto continua a crescere. Gli immigrati senza permesso di soggiorno sono almeno cinquecentomila, se avessero la possibilità di versare tasse e contributi porterebbero nelle casse dello Stato tre miliardi di euro ogni anno". "Lanciamo quindi un appello al nuovo governo. I ministri dell'Integrazione, del Lavoro e dell'interno - conclude l'amministratore di Stranieri in Italia - si facciano carico subito del problema e regolarizzino tutti gli immigrati che hanno un lavoro".

N

ga një anë ekziston problemi i garantimit të hyrjeve, nga ana tjetër ai i verifikimit të numrit të imigrantëve që mund të gjejnë punë në territorin italian. Jemi duke punuar". Kështu është shprehur në fund të nëntorit ministri i Brendshëm Anna Maria Cancellieri. Pra qeveria mbetet e hapur ndaj një shpalljes së një dekreti fluksesh, megjithëse Drejtoria e Imigracionit e Ministrisë së Punës, është kundër ard-

Mendimi i ministrisë së Punës është negativ pasi në Itali ka 280 mijë imigrantë të papunë. Para së gjithash u duhet dhënë këtyre personave mundësia e gjetjes së vendit të punës. Por nga ç'thotë ministri i Brendshëm, qeveria e re duket se nuk i mbyll të gjitha dyert hyrjeve të reja për punë.

hjeve të reja për shkak të numrit të lartë të të papunëve edhe mes imigrantëve. "Shumë papunësi, edhe mes imigrantëve. Është e kotë t'u hapim dyert të tjerë punonjësve". Natale Forlani, drejtor i Drejtorisë së Imigracionit në ministrinë e Punës, justifikonte kështu pak ditë më parë lajmin: "E përjashtoj mundësinë e një dekreti fluksesh për këtë vit". Një gjykim i rëndë, po të mbahet parasysh që është pikërisht drejtoria e

Ofertë e vlefshme deri në përfundim të mallit. Fotografitë janë vetëm për ilustrim. Çmimet dhe karakteristikat mund të ndryshojnë pa paralajmërim edhe për shkak të gabimeve të shtypit. Ofertat janë të kufizuara për sasi konsumi familjar.

nga 5 deri më 17 dhjetor 2011

1,99 2,39

0,49

Djathë i grirë Grana Padano 200 g Euro 9,95 për kg

0,69 0, 89

Jufka me vezë, të freskëta H &VSP QÂS LH

2,39 2, 99

0,59

Cola &VSP QÂS -

... dhe disa shembuj të mallrave tanë

0,59

Djathë Ricotta H &VSP QÂS LH

1,29

Sallatë me fruta H OFUP H &VSP QÂS LH konfeksioni

0,99

0,99

Elb i pjekur i tretshëm

Larës për dush të ndryshëm

H &VSP QÂS LH

NM &VSP QÂS konfeksioni

Salmon i tymosur norvegjez H &VSP QÂS LH

La Spesa intelligente

G

ianluca Luciano, amministratore unico della casa editrice Stranieri in Italia, risponde così all'ipotesi che quest'anno non vengano autorizzati nuovi ingressi di lavoratori dall'estero. La direzione immigrazione del ministero del Lavoro, guidata da Natale Forlani, ritiene infatti che non c'è bisogno di far entrare altra manodopera, perchè ci sono già troppi immigrati disoccupati in Italia. "Forlani non può dirlo, ma tutti sanno che il decreto flussi non serve a far arrivare lavoratori dall'estero, è una regolarizzazione mascherata. Nessuno assume a distanza persone che non conosce, di fatto si utilizza questo strumento per dare un permesso di soggiorno e un contratto finalmente in regola a


7

bota shqiptare

të jetosh në itali

1 - 15 dhjetor 2011

Dekret fluksesh 2011? Jo, ndoshta po Qeveria e re nuk i mbyll të gjitha dyert hyrjeve të reja për punë. Riccardi: "Të shikojmë ekonominë, por pa harruar anën njerëzore". Ndërsa mendimi teknik i Ministrisë së Punës është negativ: "Ka shumë të papunë edhe mes të huajve në Itali që rrezikojnë të humbasin lejen e qëndrimit" Imigracionit ajo që monitoron ecurinë e tregut të punës dhe nevojën e krahut të huaj të punës, duke dhënë kështu kontributin teknik më të rëndësishëm në përcaktimin e kuotave vjetore të hyrjeve. Vitin e shkuar drejtoria u hapi rrugën thuajse 100 mijë hyrjeve, këtë vit mendon të mos hapë kufijtë. "Mendimi ynë është negativ pasi në Itali ka tashmë 280 mijë imigrantë të papunë, gjysma e të cilëve përfiton forma të ndryshme

asistence. Para së gjithash u duhet dhënë këtyre personave mundësia e gjetjes së vendit të punës, përndryshe, me të skaduar leja e tyre e qëndrimit, ata do të hyjnë në radhët e klandestinëve" thoshte Natale Forlani për stranieriinitalia.it. Pa llogaritur klandestinët, për të cilët dekreti i flukseve është i vetmi rast i mirë për legalizim, kush e di si do ta marrin këtë vendim Vendet që kanë lidhur me Italinë marrëveshje dypalëshe mbi

imigracionin, si Shqipëria për shembull. Kuotat e rezervuara të hyrjeve të rregullta, në fakt, janë ajo çka Italia ofron kundrejt angazhimit të tyre kundër flukseve të parregullta. "Nga ato vende mund të kemi hyrje punonjësish me kualifikim të lartë apo të formuar në atdhe. Nga ana tjetër edhe mes të papunëve ka shtetas të vendeve që kanë lidhur marrëveshje me Italinë" përgjigjej drejtori i Drejtorisë së Imigracionit. Mbi këtë temë ka folur të

hënën edhe ministri i Integrimit Andrea Riccardi, sipas të cilit duhet mbajtur parasysh "rreptësia dhe kërkesat e ekonomisë", por pa harruar "frymën e thellë humanitare që gjithnjë ka karakterrizuar historinë e popullit italian". Një përgjigje e tërthortë kjo dhënë peshkopëve, që kanë kërkuar shtimin e hyrjeve të rregullta për të frenuar udhëtimet e rrezikshme shpresës. Por Riccardi bën edhe një vlerësim më teknik mbi nevojën e flukseve. "Përballë disa sektorëve ku kërkesat janë në rënie thotë ministri i ri - për asistencë për familjet, fëmijët, të moshuarit e të pamundurit ka një kërkesë të qëndrueshme apo në rritje për krah pune të huaj". Është vendosur pra, nuk do të kemi flukse këtë vit? Ndoshta. "I yni është vetëm mendimi teknik - pranon Forlani - Tashmë kemi një qeveri të re, e kjo mund të bëjë vlerësime politike të ndryshme nga të deritanishmet mbi eventualitetin e një dekreti fluksesh". E nga ç'thotë ministri i Brendshëm, qeveria e re duket se nuk i mbyll të gjitha dyert hyrjeve të reja për punë.

SIpëRmaRRëSIt e hUaj

janë të rinj, punësojnë italianë dhe duan të rriten profesionalisht Raporti i Cnel-it mbi sipërmarrësit e huaj në Itali. “Kanë zëvendësuar italianët falë dëshirës së madhe për punë" Janë të shpërndarë në mbarë Italinë, jo vetëm në zonat e industrializuara të Veriut, janë integruar mirë me ndërmarrjet e vogla italianë, të motivuar dhe të prirë të rrezikojnë, punësojnë personel dhe bashkëpunëtorë italianë e mbi të gjitha dëshirojnë të rriten. Janë sipërmarrësit imigrantë në Itali, siç del nga hulumtimi i Cnel-it, "Profili kombëtar i sipërmarrësve imigrantë në Itali", i kryer nga Organizmi Kombëtar i Koordinimit për politikat e integrimit shoqëror të të huajve në bashkëpunim me Departamentin e studimeve shoqërore dhe politike, i paraqitur sot në Romë. Nga një anketim i 200 sipërmbarrësve Cnel ka marrë identikitin e imigrantit sipërmarrës: është 40 vjeç dhe ka mesatarisht më shumë fëmijë se homologu i tij italian, formim të mirë shkollor (mbi 12 vjet studime në atdhe). Jeton në Itali prej

18 vjetësh dhe përkeqësimi i kushteve ekonomike të vendlindjes ka qenë shkaku kryesor i emigrimit. Ka hapur aktivitetin privat për të qenë i pavarur, për të fituar më shumë e për të vënë në punë të gjitha aftësitë e veta. Në rastin më të madh të rasteve është titullar i një ndërmarrjeje në të cilën ka punësuar deri në 5 vetë, kryesisht italianë. Nga ç'del në dritë nga studimi, pjesa më e madhe e sipërmarrësve të huaj (67%) ka ngritur aktivitetin me kursimet e veta pas një periudhe të gjatë pune të varur. Pjesa më e madhe e konsideron marrëdhënien me italianët më të rëndësishme se ato me bashkatdhetarë apo familjarë. Klientët e furnizuesit janë kryesisht italianë (me dallime të forta sipas sektorit të punës), po ashtu edhe konsulentët e ndryshëm të cilëve u drejtohen (por çështje fiskale, ekonomike, sigurie dhe higjiene).

Ndërmarrjet e vogla të imigrantëve, ashtu si edhe ato të italianëve, konsiderojnë reputacionin element themelor për suksesin e tyre, ndaj bëjnë më shumë për rritjen e cilësisë sesa për uljen e çmimeve, dhe i tremben më shumë konkurrencës së të huajve të tjerë sesa asaj të italianëve. Kanë të njëjtat vështirësi të ndërmarrjeve të italianëve: janë shumë të vogla përballë krizës, vë në dukje Cnel. Nëse kërkohet që ndërmarrja e vogël të kontribuojë për zhvillimin ekonomik u duhet kërkuar imigrantëve sipërmarrës ajo që u kërkohet edhe italianëve: të rriten. Ka ndihmuar ngritjen e ndërmarrjeve etnike jo vetëm përhapja e madhe në Itali e sipërmarrjeve të vogla e shumë të vogla, por edhe mungesa e rigjenerimit breznor në administrimin e sipërmarrjes italiane, për shkak të motivimit të ulët të bijve, fitimeve të pakta dhe

kohës së gjatë të punës. Në këtë situatë, vëren raporti, imigrantët po u zënë vendin autoktonëve falë dëshirës së madhe për punë, që vjen kryesisht nga dëshira për ngritje shoqërore më shumë se ekonomike, dhe nga pritshmëri fitimi më modeste. Shumë sipërmarrës të intervistuar kanë fituar tashmë qytetarinë ekonomike dhe duken të përfshirë përfundimisht në botën e ndërmarrjeve të vogla që operojnë në Itali. Shpresa është që këto ndërmarrje dalëngadalë të kthehen nga të vogla në të mesme. Ndërsa rruga drejt qytetarisë shoqërore është ende e gjatë e do të përfshijë brezat e bijve të tyre të lindur në Itali, që flasin italisht e studiojnë në shkollat e universitetet italiane, që do të marrin në dorë ndërmarrjet dhe që, ashtu si bijtë e sipërmarrësve italianë, do të kenë problemet e motivimit dhe të transmetimit të aftësive të tyre sipërmarrëse.

Del në pension Kontrata e qëndrimit. Lamtumirë modeli Q Punëdhënësit nuk duhet t 'i nisin më Sportelit unik për Imigracionin të ashtuquajturën Kontratë qëndrimi. Mjafton komunikimi i punësimit, edhe për bashkëpunëtorët familjarë Lamtumirë kontratë e qëndrimit. Këtej e tutje kush punëson një të huaj nuk duhet t'ia nisë më me rekomandè Sportelit Unik për Imigracionin, do të mjaftojë komunikimi i thjeshtë i punësimit. Për të kuptuar më mirë risinë, të lajmëruar më 28 nëntor me një qarkore të ministrisë së punës, është e udhës të bëhet një hap pas. Në kontratën e qëndrimit (modeli Q), të nënshkruar nga punëdhënësi dhe punonjësi i huaj, tregoheshin të dhënat personale të të dyve dhe kushtet e kontratës së punës. Për më tepër, punëdhënësi deklaronte që punonjësi ka një vend strehimi dhe angazhohej t'i rimbursonte shtetit shpenzimet e një riatdhesimi të mundshëm të të huajit. Fillimisht, në komunikimin e detyruar të punësimit, ishin vetëm të dhënat dhe kushtet e kontratës. Nga 30 prilli i shkuar ka hyrë në fuqi një modul i ri (Unificato Lav.) me dy fusha integruese, që u kushtoheshin pikërisht strehimit të punonjësit dhe shpenzimeve të riatdhesimit. Çfarë kuptimi ka që të komunikohen dy herë të njëjtat gjëra? Asnjë, ndaj pas disa muajve eksperimentim mbi komunikimet e reja të punësimeve, ministria ka vendosur që modeli Q nuk nevojitet më. "Të gjithë punëdhënësit që punësojnë një person jo komunitar, me qëndrim të rregullt në Itali - shpjegon qarkorja - nuk duhet të përpilojnë "modelin Q", por do të përmbushin detyrimet e parashikuara nga Teksti Unik për Imigracionin duke nisur modelin "Unificato Lav" brenda 24 orëve para punësimit". E njëjta gjë vlen edhe "në rastin e punës pranë familjeve". "Komunikimi i kryer në INPS - sqaron ministria e Punës - është i vlefshëm edhe për përmbushjen e detyrimit të paraqitjes së modelit Q". Të kënaqur konsulentët e punës, që në pranverë kishin nënvizuar kotësinë e dy komunikimeve praktikisht të njëjta. "Është një thjeshtëzim i nevojshëm" thotë Silvia Bradaschia, e Fondacionit mbi studimet e këshillit kombëtar të Urdhrit të konsulentëve që nga ana tjetër sinjalizon: "INPS nuk ka përshtatur akoma formularët me risitë për punësimin e bashkëpunëtorëve familjarë, shpresojmë ta bëjë sa më shpejt". Elvio Pasca


8

bota shqiptare

të jetosh në itali

1 - 15 dhjetor 2011

LejeQëNDRImI me pIKë

Sa pikë vlen

Imigrantët, qytetarët më të drejtë të Italisë

30 numri i pikëve që i huaji duhet

është botuar në gazetën zyrtare të 11 nëntorit marrëveshja e integrimit. me ardhjen në fuqi më 10 mars, marrëveshja me një bonus fillestar prej 16 pikësh duhet të nënshkruhet nga të huajt që sapo hyjnë në Itali me moshë mbi 16 vjeç. pas dy vjetëve do të kontrollohet nëse i huaji ka arritur të mbledhë 30 pikë. përndryshe....?

16 numri i pikëve që i huaji ka si

M

ë 10 mars 2012 i hapet rruga përfundimisht lejeqëndrimit me pikë, të parashikuar dy vjet më parë, mes të tjerash, nga paketa e sigurisë. Më 11 nëntor është botuar rregullorja zbatuese që përcakton se si do të jetë marrëveshja e integrimit që i huaji duhet të nënshkruajë në çastin kur kërkon lëshimin e lejes së parë të qëndrimit, dhe kriteret e mënyrat për përfitimin dhe humbjen e kred-

Në rregullore parashikohet që i huaji sapo vjen të ketë një dhuratë prej 16 pikësh dhe të nënshkruajë "marrëveshjen e integrimit" me të cilën angazhohet të çojë në 30 numrin e pikëve gjatë dy vjetëve të parë. Duke arritur njohjen në një nivel të pranueshëm të gjuhës italiane (A2), njohjen e mjaftueshme të parimeve themelore të Kushtetutës, të institucioneve publike dhe të jetës qytetare në Itali, veçanërisht përsa i përket shkollës, shërbimeve shoqërore, punës dhe detyrimeve fiskale. Me

të mbledhë në dy vjet për të merituar lejen e qëndrimit. Kjo do të vlejë vetëm për të huajt që do të hyjnë në Itali pas ardhjes në fuqi të rregullores për lejeqëndrimin me pikë.

dhuratë në çastin kur firmos marrëveshjen e integrimit.

24 pikë fitohen me njohjen e gjuhës italiane në nivelin A2. Por nëse njihet edhe më mirë, numri i pikëve që fitohen mund të arrijë në 30.

12 fitohen për njohuri shumë të mira të kulturës dhe jetës qytetare italiane. Por nëse njohuritë janë sipërfaqësore, fitohen vetëm 6 pikë.

32 pikë fitohen me ndjekjen e një viti universitar dhe me dhënien e tre provimeve.

6 pikë fitohen me regjistrimin e kontratës së qirasë së shtëpisë apo me blerjen e saj.

4 fitohen me nisjen e një aktiviteti privat apo me zgjedhjen e mjekut të familjes.

iteve të marrëveshjes së integrimit në periudha të caktuara. Në rregullore parashikohet që marrëveshja e integrimit të nënshkruhet nga të gjithë të huajt mbi moshën 16 vjeç që vijnë në Itali nga çasti kur rregullorja të vijë në fuqi. Të gjithë të huajt që kanë tashmë një lejeqëndrimi e gjenden në Itali janë të përjashtuar.

25 nënshkrimin e marrëveshjes i huaji angazhohet edhe që do të çojë fëmijët të ndjekin shkollën e detyrueshme dhe deklaron se pranon "Kartën e vlerave, të qytetarisë dhe të integrimit". Marrëveshja do të nënshkruhet në Sportelin Unik, në dy kopje, dhe në një prej gjuhëve që ai preferon nga italisht, shqip,

Dy vjet pas nënshkrimit të marrëveshjes Sporteli unik për imigracionin do të marrë në shqyrtim dokumentet e paraqitura nga i huaji ose, në mungesë të dokumenteve, do t'i bëjë atij një test. Qoftë testi, qoftë shqyrtimi i dokumentacionit do të përfundojë me një shumë pikësh. Nëse i huaji mbledh të paktën 30 pikë, marrëveshja konsiderohet e respektuar dhe e mbyllur, nëse i huaji ka nga 1 deri në 29 pikë konsiderohet "i mbetur në klasë" dhe i jepet një vit tjetër për përmbushjen e marrëveshjes dhe nëse nuk ka asnjë pikë të huajit i jepet dekret dëbimi.

pikë hiqen për dënim me heqje nga tre vjet e sipër. Edhe kur ky është vendosur nga një sentencë që ende nuk është përfundimtare.

10 pikë hiqen për dënim me burgosje mbi tre muaj, edhe nëse sentenca nuk është përfundimtare.

2 pikë hiqen për sanksionim përfundimtar prej të paktën 10.000 eurosh.

anglisht, frëngjisht, spanjisht, apo në gjuhët arabe, kineze dhe ruse. Si do t'i arrijë objektivat e marrëveshjes së integrimit? Brenda tre muajve të parë nga nënshkrimi i marrëveshjes duhet të ndjekë një kurs falas nga 5 deri në 10 orë "formimi qytetar dhe informacionesh mbi jetën qytetare" të organizuar nga Sporteli unik. Kursi parashikon përdorimin e materialeve didaktike jo vetëm në italisht por edhe të përkthyera në shqip, anglisht, frëngjisht, spanjisht, apo në gjuhët arabe, kineze dhe ruse, sipas interesit të të interesuarve. Përmes këtij kursi i huaji duhet të marrë disa njohuri mbi parimet bazë të kushtetutës, dhe të organizimit e funksionimit të institucioneve shtetërore, mbi jetën qytetare me një vëmendje të veçantë kushtuar shëndetësisë, shkollës, shërbimeve shoqërore, fiskale etj. Në këto kurse do t'i tregohen edhe "iniciativa në mbështetje të procesit të integrimit" (por nuk dihet se ç'nënkuptohet me këto iniciativa). Nëse i huaji nuk e ndjek kursin, që në të vërtetë, mund të jetë thjesht një material video që do të vihet në dispozicion të të interesuarve, kjo e metë do t'i kushtojë shkurtimin e menjëhershëm të 15 pikëve. Praktikisht integrimi do të matet me kredite, ndaj të huajit do t'i japë apo do t'i heqë pikë çdo hap i drejtë apo i gabuar që do të hedhë gjatë dy vjetëve të parë. Do t'i shtojnë thesarin e pikëve ndjekja e kurseve (sipas numrit të orëve dhe shkallës së kualifikimit kurset japin nga 4 deri në 30 pikë, kur është fjala për vite universitare apo pasuniversitare, numri i pikëve, sipas provimeve të dhëna shkon nga 30 deri në 50 për një vit, etj) por edhe veprime si zgjedhja e mjekut të familjes (4 pikë), regjistrimi i kontratës së qirasë (6 pikë), hapja e një aktiviteti privat apo vullnetarizmi (nga 4 pikë). Nga ana tjetër pikët do të shkurtohen nëse i huaji dënohet penalisht, edhe me sentencë jopërfundimtare (për të paktën tre muaj heqje lirie, pikët reduktohen me 10, nëse dënimi, edhe pse jopërfundimtar i kapërcen 3 vjetët, hiqen 25 pikë), apo kryen shkelje administrative e tatimore (për gjobitje prej të paktën 10 mijë eurosh hiqen 2 pikë). Dy vjet pas nënshkrimit të marrëveshjes Sporteli unik për imigracionin do të marrë në shqyrtim dokumentet e paraqitura nga i huaji (certifikata që dëshmojnë ndjekje kursesh apo shkolle) ose, në mungesë të dokumenteve, do t'i bëjë atij një test. Qoftë testi, qoftë shqyrtimi i dokumentacionit do të përfundojë me një shumë pikësh. Nëse i huaji mbledh të paktën 30 pikë, marrëveshja konsiderohet e respektuar dhe e mbyllur, nëse i huaji ka nga 1 deri në 29 pikë konsiderohet "i mbetur në klasë" dhe i jepet një vit tjetër për përmbushjen e marrëveshjes dhe nëse nuk ka asnjë pikë të huajit i jepet dekreti i dëbimit. Dhe nëse të huajit i kërkohet të jetë sa më i ndershëm e më i përgatitur, zyrave që trajtojnë imigracionin, veçanërisht Sporteleve unike u shumëfishohet puna. Është ende herët për të dhënë gjykim, por nga përvoja e deritanishme është e natyrshme të mendohet që, në mos në mars 2012 kur marrëveshja e integrimit të hyjë në fuqi, pas dy vjetëve, kur të vijë koha e testimit të imigrantëve, Sportelet unike të jenë të mbytura nga praktikat. Keti Biçoku



10 bota shqiptare

shqiptari iiitalisë italisë

1 - 15 dhjetor 2011

l'albanese d'italia

EGI CENOLLI studentja shqiptare në Komisionin e të huajve të Padovas 4 mijë të huaj marrin pjesë në votime për zgjedhjen e anëtarëve të "Komisionit të Përfaqësisë së shtetasve të huaj". Dy shqiptarët marrin vetëm 82 vota. "Pjesëmarrja e ulët e shqiptarëve mund të shpjegohet me faktin që, edhe pse të shumtë në numër, nuk përbëjmë një komunitet të mirëfilltë dhe se jemi disi indiferentë"

Q padova Imigrantët zgjedhin përfaqësuesit e tyre Rreth 4 mijë vetë marrin pjesë në votime për zgjedhjen e anëtarëve të "Komisionit të Përfaqësisë së shtetasve të huaj". Vetëm 82 vota për dy kandidatët shqiptarë të paraqitur Imigrantët e Padovas kanë zgjedhur më 27 nëntor përbërësit e Komisionit që do t'u japë zë në këshillin komunal të qytetit dhe nëpër lagje

R

reth 4 mijë vetë, më saktësisht 3843, janë paraqitur qendrat e votimit për të zgjedhur përfaqësuesit e tyre. Pjesëmarrje kjo jo e kënaqshme, siç është parë edhe në qytete të tjera për zgjedhje të tilla, po të mbahet parasysh që kishin të drejtën e votës rreth 18 mijë vetë, por që sidoqoftë ka lejuar kapërcimin e kuorumit të 15%shit të përcaktuar nga rregullorja për vlefshmërinë e zgjedhjeve. Kinezi Jing Weng Xia, bangladezi Jahangir Bhuyan dhe filipinasja Kristine Bernadette Deligente Manalo kanë rezultuar më të votuarit nga 46 kandidatët në këto zgjedhje. Për dy kandidatët shqiptarë Egi Cenolli dhe Arion Rrapi vetëm 82 vota, 70 për të parën dhe 12 për të dytin, edhe pse rezidentët shqiptarë në Padova janë 1850 vetë. Komisioni është një organ i ri këshillimi që do të paraqesë propozimet e veta apo të shprehë gjykimin mbi projektet që shqyrtohen nga organizma të ndryshëm që qeverisin Komunën. Presidenti ose nënpresidenti i Komisionit do të marrë pjesë në Këshillin Komunal, ndërsa anëtarët e deleguar do të marrin pjesë në punimet e Komisioneve të Këshillit dhe në Këshillat e Lagjeve. "Po përpiqemi t'i japim një kuptim fjalës integrim - komenton zgjedhjet kryebashkiaku Flavio Zanonato - Përfaqësia e të huajve do të ketë një rol të dyfishtë. Nga njëra anë të zgjedhurit do të përfaqësojnë interesat e tyre, nevojat e problemet, nga ana tjetër do të na mundësojnë ne që t'u shpjegojmë problemet e padovanëve në përgjithësi e t'u kërkojmë atyre një mendim".

uhet Egi Cenolli, e reja shqiptare që do të përfaqësojë komunitetin shqiptar të Padovës në Komisionin e Përfaqësisë së shtetasve të huaj. Është 25 vjeç, jeton prej dy vjetësh në Padova, ku ndjek dyvjeçarin e specializimit për Shkenca politike-Marrëdhënie ndërkombëtare. Ka mbaruar studimet trevjeçare në Tiranë, pranë universitetit Zoja e Këshillit të Mirë, dhe tani ka nisur atje edhe një tjetër fakultet, atë të drejtësisë. Cenolli tregon për shqiptariiitalise.com se ka vendosur të kandidojë, edhe pse studente, sepse falë studimeve që po bën është e prirë të kuptojë dhe t'u japë zgjidhje problemeve të emigrantëve në përgjithësi. "Nuk jam emigrante e mirëfilltë, këtu kam ardhur për studime, por njoh mirë problemet që kanë studentët e huaj si bursa apo konvikti. Gjatë

Në Komision, secili prej nesh nuk përfaqëson vetëm komunitetin të cilit i përket por të huajt në përgjithësi. Natyrisht do t'u japim zë bashkatdhetarëve tanë edhe për çështje të tjera të komuniteteve të huaja në territor, si problemet me shtëpinë, punën etj. Duam të punojmë të gjithë së bashku për integrimin e vërtetë në qytetin ku jetojmë.

fushatës më ndihmuan shqiptarë të tjerë që jetojnë në Padova prej më shumë se dhjetë vjetësh, kështu u njoha edhe me problemet e hallet e familjeve të huaja në përgjithësi. Në fakt, shumica e atyre 70 vetëve që më votuan janë të gjithë familjarë, emigrantë shqiptarë, që arrita të bëj për vete". Por a nuk janë pak, vetëm 70 vota? "Po shumë pak janë, po të mendosh që jetojnë në Padova mbi 1800 shqiptarë. Sipas meje arsyet e pjesëmarrjes së ulët të shqiptarëve janë një lloj indiferentizmi ndaj këtyre zgjedhjeve dhe fakti që ne shqiptarët nuk përbëjmë një komunitet të mirëfilltë. Është vërtet për të ardhur keq". Ndoshta informacioni ishte i paktë, jo të gjithë dinin që mbaheshin këto zgjedhje? "Jo, mund të them që komuna i ka publicizuar mjaft zgjedhjet për Komisionin e të huajve, me pankarta nëpër qytet, me mbledhje të hapura ku mund të merrnin pjesë të gjithë për të dëgjuar mendimin e kandidatëve. Është bërë fushatë elektorale për rreth një muaj". Por duket se të gjitha këto kanë mjaftuar për të çuar në qendrat e votimit as 100 shqiptarë. Çfarë mendoni të çoni përpara në Komision? "Para së gjithash dua të them që në Komision, secili prej nesh nuk përfaqëson vetëm komunitetin të cilit i përket por të huajt në përgjithësi. Të gjithë bashkë duam të ngremë zërin për shtetësinë e fëmijëve të imigrantëve. Nga ana tjetër, do të përpiqemi që këto zgjedhje të jenë hapi paraprak drejt njohjes të së drejtës së votës për zgjedhjet administrative. Natyrisht do t'u japim zë bashkatdhetarëve tanë edhe për çështje të tjera të komuniteteve të huaja në territor, si problemet me shtëpinë, punën etj. Duam të punojmë të gjithë së bashku për integrimin e vërtetë në qytetin ku jetojmë". K. Biçoku


11 bota shqiptare

shqiptari iiitalisë italisë

1 - 15 dhjetor 2011

l'albanese d'italia

STELA ZYBERAJ "Falë bursës, u lehtësoj pak barrën prindërve" Në vit të dytë për Ekonomi dhe Administrim Ndërmarrjeje në universitetin Roma Tre, Stela fiton një nga tre bursat e ofruara nga Moneygram për studentët e huaj

Ë

shtë Stela Zyberaj, vajza shqiptare që bashkë me Shaoting Chen, kineze, dhe Nicoleta Hacina, moldave, ndanë dhjetë mijë eurot e ofruara si bursë studimi nga Moneygram në bashkëpunim me universitetin Roma Tre. Kjo shumë ishte e destinuar për tre studentë të huaj që ndjekin kursin trevjeçar për Ekonomi pranë këtij universiteti. 20 vjeçarja Stela Zyberaj ka ardhur në Romë për të studiuar para një viti e gjysmë, nga Erseka ku ka mbaruar gjimnazin dhe ku jetojnë prindërit e saj. Gjatë vitit të parë në degën Ekonomi dhe Administrim Ndërmarrjeje në universitetin La Sapienza, ku ajo ka dhënë gjashtë provime. Por vendosi të ndërrojë universitet sepse "La Sapienza është shumë i madh, e i rrëmujshëm, humbet brenda. - thotë Stela për shqiptariiitalise.com - Këtë vit bëra transferimin në universitetin Roma Tre, dhe ndihem shumë më mirë, është më i përmbledhur se tjetri". Për shkak të burokracive të pakuptueshme, edhe pse i njihen të gjitha provimet e dhëna në La Sapienza, kreditet që ka fituar me to nuk i njihen, ndaj këtë vit ka humbur të drejtën e bursës shtetërore që marrin studentët për merita. "Mora vesh rastësisht për këtë bursën Moneygram dhe meqë me provimet e dhëna vitin e parë i plotësoja kriteret, thashë ta provoja njëherë!". "Jam shumë e kënaqur për këto 3.333 euro që më japin, e më bëhet qejfi edhe për prindërit" thotë Stela, që mendimin e parë e ka për ta. "Zgjodha të studioja në Itali - thotë ajo sepse kisha mbrojtur italishten, më pëlqen vendi e sepse këtu kam edhe vëllanë". Ergi, vetëm tre vjet më i madh se ajo, studion për arkitekturë dhe ka qenë për të mbështetje e rëndësishme. "Më ka ndihmuar shumë, pa të nuk di si do t'ia bëja" thotë Stela. Në fakt, Stela nuk punon, ndërsa i vëllai po. "Kamarier në darkë, sepse për prindërit tanë është e vështirë të mbajnë dy fëmijë jashtë për studime". Jetojnë bashkë vëlla e motër në

Jam shumë e kënaqur për këto 3.333 euro të bursës Moneygram, e më bëhet qejfi edhe për prindërit. Nuk e kanë aspak të lehtë të mbajnë mua dhe vëllanë, që të dy me studime në Romë. Ende nuk e di nëse do të kthehem në Shqipëri apo do të rri këtu kur të mbaroj universitetin. Në të vërtetë, do të kisha dëshirë të shkoja edhe në ndonjë vend tjetër për të vazhduar më tej studimet.

San Lorenzo, lagje pranë universitetit La Sapienza, dhe përpiqen t'u bien sa më pak në qafë prindërve në Ersekë. Stela çfarë mendon të bësh kur të mbarosh shkollën? "Ende nuk e di nëse do të kthehem në Shqipëri apo do të rri këtu kur të mbaroj universitetin. Në të vërtetë, do të kisha dëshirë të shkoja edhe në ndonjë vend tjetër për të vazhduar më tej studimet". K. Biçoku

Studentët e huaj në Itali Çdo pesë, një është shqiptar Në Itali vetëm 3,6% e studentëve janë të huaj. Shqiptarët vazhdojnë të mbeten të parët për numër studentësh në universitetet italiane, përbëjnë 20,2% të 61.777 të të huajve që kanë zgjedhur Italinë për studime Rritje e ngadaltë me 0,2% Statistika tregojnë se në vitin akademik 2007/2008 studentët e huaj përbënin 3% të studentëve në auditoret e fakulteteve italiane, 3,2% në 2008/2009 dhe 3,4% në 2009/2010. Kjo rritje ka një kuptim më domethënës kur shifrat krahasohen me vitin akademik 1998/1999, kur të huajt e regjistruar në universitetet italiane ishin vetëm 1,3%. Kjo shpjegon më së miri dhe integrimin në tregun e punës të studentëve joitalianë të punësuar pas mbarimit të studimeve dhe zotërimit të diplomës, me një rritje nga 3,8% në 2008 në 4,6% në 2010.

Nga vijnë studentët e huaj

Vajzat fituese të bursave dhe Massimo Canovi, Moneygram

S

ipas të dhënave më të fundit, të vitit shkollor 2010/2011, studentët e huaj në Itali janë 61.777 dhe përbëjnë vetëm 3,6% të numrit të përgjithshëm të të rinjve në regjistruar në universitetet italiane. Janë këto disa nga informacionet e studimit të bërë nga Moneygram, i paraqitur të premten e shkuar, më 25 nëntor, gjatë ceremonisë së dhënies së tre bursave të studimit në kuadrin e Moneygram Award. Bursat e studimit, të vlefshme për mbulimin e kostos së kursit trevjeçar të diplomimit në Universitetin Roma Tre, u fituan nga tre vajza, 20-vjeçarja shqiptare Stela Zyberaj, Shaoting Chen (nga Kina) dhe Nicoleta Hacina (nga Moldavia). Edhe pse numri i studentëve të huaj që arsimohen në Itali rritet vit pas viti, kjo shifër mbetet shumë e ulët krahasuar me shtetet e tjera evropiane në vitin shkollor 2009/2010, studentët e huaj në Gjermani përbëjnë 10,9% të të gjithëve, 11,2% në Francë dhe thuajse 20% në Mbretërinë e Bashkuar.

Në auditorët italianë, ndër të huajt, kryesojnë shqiptarët me 20,2% e të studentëve të huaj të ndjekur nga kinezët me 7,4%, rumunët me 6,8% dhe grekët me 5,8%.

Ku studiojnë? Ndër studentët e huaj, 33% preferojnë Italinë qendrore, ndërkohë që rezidentët e huaj në të njëjtën zonë të Italisë përbëjnë vetëm 25,2% të të gjithë imigrantëve rezidentë. Për numër studentësh të huaj renditen qytete si Roma (9.449 studentë), Firence (2.942) dhe Pisa (1.427), por edhe universitetet për të huaj si ai i Perugias dhe Sienas. Gjithsesi ka një numër të konsiderueshëm studentësh të huaj edhe në Milano, Torino, Bolonjë dhe Padova.

Ekonomia, fakulteti i preferuar Në degët e preferuara të studentëve të huaj mbetet fakulteti i ekonomisë me 10.842 studentë (18.2% e totalit të studentëve të huaj). Pas saj renditet mjekësia dhe kirurgjia me 8.191 studentë të huaj dhe degët e inxhinierisë me 8.155. Arsen Rusta


A I KE SHTATË LIQENET E LURËS NË KOPËSHT?

SIGNORINA, UNA SCHEDINA!

MUND H S O T I F Ë T N I T O P K C A J . R E N O I L I M

Nëse nuk ke mbushur 18 vjeç, nuk mund të luash.

ËNDËRRIMTAR LIND, MILIONER BËHESH.


13 bota shqiptare

P

libra

1 - 15 dhjetor 2011

ara disa vitesh, aty nga fundi i 2005 - fillim 2006, kam shkruar një roman që titullohet "Il magico famoso Qukapik". Në ato vite isha më i dobët dhe më i shqetësuar për të ardhmen e njerëzimit në përgjithësi. Në ato vite dukej normale që mund të vdisnim të gjithë për një sëmundje që vinte nga pulat. Diktatori Hussein ishte nën proces në Irakun e çliruar. Ishte edhe viti i botërorit e, mbi të gjitha, viti i Wolfgang Amadeus Mozart. Diku nga shtatori Benedikti XVI mbajti një fjalim shumë të ashpër në Ratisbona. Waits nxori në shitje një kryevepër që quhet Orphans: Brawlers, Bawlers & Bastards. Unë luaja shumë shah, lexoja shumë Orwell e Vonnegut. Ajo që më pëlqente te këta dy autorë ishte fakti që kishin arritur - më mirë se askush tjetër - të lidhnin simbolet, propagandën dhe historinë. Simboli bën propagandë, propaganda bën lëvizje që bëjnë histori, dhe e gjithë kjo lojë ngelet pak apo shumë në sfond. Natyrisht nuk është kaq e thjeshtë, por nuk është edhe aq shumë e koklavitur. Në të njëjtën periudhë po studioja, me një pasion që nuk e prisja as nga vetja ime. Në radhë të parë, historinë e vendit tonë. Dy periudha, mbi të gjitha: Shqipërinë e viteve 800, pra mbi të gjitha lindjen edhe vdekjen e pashallarëve, dhe pastaj luftën e dytë botërore në përgjithësi. Disa aspekte nuk i njihja, apo nuk i njihja shumë mirë, si p.sh. pushtimin e Polonisë nga komunistët e nazistët që veprojnë për një qëllim të përbashkët: ndarjen e shteteve baltike. Pakti firmosej në datë 23 gusht 1939, nazistët sulmonin më 1 shtator e komunistët më 17 shtator. Polonia binte në datë

Il famoso magico QUKAPIK Del në libraritë italiane libri i fundit i Darien Levanit "Il famoso magico qukapik". Një përsiatje e autorit 6 tetor. Historia nxitonte. Pastaj luaja shume shah. Besoj se gjëja e vetme që duhet për të shkruar mirë është të luash mirë shah. E megjithatë, nuk më bindte ky libër. Kishte disa gjëra që nuk shkonin, ca mekanizma që nuk xhironin ashtu si duhej. Disa personazhe nuk ishin të besueshëm, disa ngjarje duheshin gdhendur më mirë. E lashë të prehej në të njëjtin vend ku dergjen kujtimet, dhe e korrigjova pas disa vitesh, kësaj here i pamëshirshëm. Preva, shtova, hoqa, shtova. Fshija një rresht pastaj e rishkruaja. Identik ashtu si ishte më parë. Në mes gushti, në një hotel diku në Vysocanska, Pragë, një letër më informonte që do të bëhej një libër, pra që do të botohej. Romani flet për të gjitha këto gjëra: për shah, simbole, propagandë e cinizëm, luftë, gjak, trena mbushur me ushtarë që këndojnë, simbole, superdyqane, muzikë. Pastaj për shërbime sekrete që quhen Oper dhe disa nga ju e dinë se pse - për

diktaturë mediatike, për Evropën e atdheun, për iluzionin e demokracisë, për aventurën e kërkimin e të vërtetës, për prindër etj etj. Mbi të gjitha për të vërtetën: të vërtetën e Orwell, Fante, Wallace e Dumas. Sepse, dhe këtë nuk guxoj ta përkthej, "the truth will set you free. But first, it will piss you off". Il magico famoso Qukapik del në datë 23 nëntor për një shtëpi botuese që quhet Odoya/I libri di Emil. Jam mjaft i kënaqur sepse është e njëjta shtëpi botuese që boton, mbi të gjitha, biografi apo libra për njerëz tip Dylan, Marcus, Knopfler, Zappa, Curtis e shumë të tjerë. Tani, pjesa më e vështirë, që po them me fjalët e bard-it. "The working was way beyond this book. I see this now. I am ashamed to ask for your money. Not that you have not paid more for less. You have. You do. But I need it to keep my different lives apart. Otherwise I will be crushed when they join, and I will end my life in art, which a terror will not let me do".

Apo, më saktë "Puna shkonte përtej këtij libri. Sot e kuptoj këtë. Më vjen turp të kërkoj lekët tuaja. Jo se nuk keni paguar më shumë për më pak. E keni bërë. E bëni. Por unë kam nevojë për të për t'i mbajtur jetët e mia të ndara. Ndryshe, kur të bashkohen, do ngelem i shtypur dhe do përfundoj jetën time ne art, gjë që një terror nuk do me lejojë të bëj" Kaq për momentin mik i dashur. Nëse dëshiron e nëse jeton në Itali, mund ta blesh praktikisht në çdo librari apo, në rastin më të keq, ta porosisësh e të mbërrin brenda pak ditësh. Për të tjerë, besoj se brenda pak javësh mund të porositet edhe në Amazon, IBS e site të tjera të tilla. Sinqerisht Darien Levani

Gat presenta "albania. L'ultimo atto" di Qerim Skënderaj Venerdì, 9 dicembre 2011, ore 17.00, l'associazione GAT - Giovani Albanesi in Toscana, presenta il nuovo libro di Qerim Skënderaj, dal titolo "Albania. L'ultimo atto" L'incontro, a cura di Elvana Bilali, si terrà al Bar Caffè Dekò in piazza della Libertà, 45 a Firenze. Al incontro interverranno l'autore, Qerim Sk?nderaj, Fatos Dingo, professore di antropologia, e Cezarin Toma, pooeta, ricercatore letterario. Albania. L'ultimo Atto Nasce dalla forte esperienza del declino del regime comunista in Albania, questo romanzo intenso e appassionato, che prende il via da vicende realmente accadute, inoltrate in una realtà simbolica e ricca di diversi piani di lettura, lasciando sempre trasparire

l'amore per un popolo e una terra ricca di contraddizioni e di domande irrisolte. Una storia nata dall'indignazione, dalla sofferenza dovuta al non poterla neanche esprimere durante una dittatura assolutista che non lasciava spazio ai pensieri e alle parole. E' caduto il potere sugli uomini è crollato anche il muro di silenzio: da questa seconda vita prendono luce queste pagine così forti e pregne di sentimenti che Qerim Sk?nderaj stende con il suo stile poetico e coinvolgente. Qerim Skënderaj Nato a Ninesh di Mallakastër, nel 1949, autore in Albania di diversi libri di prosa e poesia, vive con la sua famiglia a Pistoia dal 2001. "Albania. L'Ultimo atto" è il primo libro che pubblica in lingua italiana.

shqiptari iitalise.com i italisë portali i komunitetit shqiptar në Itali l'albanese d'italia


14 bota shqiptare

hapet në Romë Oda ekonomike italo-kosovare ambasadori prenkaj: "Oda ekonomike Italo-Kosovare duhet të shndërrohet në një pikëtakimi për të gjithë investitorët potencialë dhe afaristët që operojnë ose do të operojnë në dy vendet tona”

M

ë 16 nëntor 2011 u themelua në ambientet e Ambasadës së Republikës se Kosovës në Romë Oda Ekonomike Italo–Kosovare, që do të ketë për mision stimulimin e bashkëpunimit të bizneseve midis dy vendeve dhe thellimin e bashkëpunimit në të gjitha fushat me interes reciprok. Ishin të pranishëm biznesmenë që ushtrojnë veprimtarinë e tyre në Itali dhe biznesmenë të ardhur nga Kosova enkas për themelimin e kësaj ode. Në cere-

kosovë

1 - 15 dhjetor 2011

moninë e hapjes, përveç Ambasadorit të Kosovës në Romë, Albert Prenkaj, dhe stafit diplomatik të Ambasadës, ishte i pranishëm edhe Drejtori për çështje ekonomike dhe strategji në kuadër të MPJ-së së Republikës së Kosovës Agron Maloku. Iniciativa, e ideuar fillimisht me rastin e konferencës për mundësitë që ofron Kosova për investimet e huaja, e cila u mbajt në muajin prill të këtij viti (“Të investohet në Kosovë”) në Bari, u realizuar me sukses falë

bashkëpunimit të ngushtë mes Ambasadës së Republikës së Kosovës në Romë dhe Vito Gritani, Drejtor përgjegjës dhe botues i revistës “Il Diplomatico”. Punimet e Kuvendit iniciues i hapi vetë Ambasadori Prengaj që në fjalën e tij, pasi përgëzoi organizatorët për iniciativën shumë të qëlluar të themelimit të Dhomës së Tregtisë ItaloKosovare, foli ndër të tjera për rëndësinë e bashkëpunimit ekonomik ndërmjet Italisë dhe Kosovës, avantazhet që sjell ky bashkëpunim reciprok, kushtet dhe rrethanat aktuale që favorizojnë nje klimë të mirë shkëmbimesh tregtare ndërmjet dy shteteve mike. Oda ekonomike Italo–Kosovare “duhet të shndërrohet në një pikëtakimi për të gjithë investitorët potencialë dhe afaristët që operojnë ose do të operojnë në dy vendet tona” theksoi Ambasadori Prenkaj në mbyllje të fjalës së tij. Në seksionet e punës së Kuvendit themeltar u miratua unanimisht statuti i kësaj Ode dhe u zgjodhën organet drejtuese: Këshilli Drejtues, Presidenti, Zëvendës Presidenti dhe Sekretari Gjeni përgjithshëm. Selia e Odës Ekonomike u vendos të jetë në Romë. President i Odës Ekonomike Italo-Kosovare u zgjodh Hamdi Muhameti, afarist që ushtron veprimtarinë shumëvjeçare në Romë. Zëvendës President Naim Gacaferri - afarist i njohur që ushtron veprimtarinë e tij të biznesit në Kosovë, ndërsa Sekretar i Përgjithshëm u zgjodh Pasquale Pepe, afarist nga Krahina e Puglias.

Kosovë-Itali. Seminar për nxitjen e bashkëpunimit ekonomik Më 29 nëntor 2011, në selinë e Institutit për Tregtinë e Jashtme (ICE) në Romë, u zhvillua seminari “Mundësitë e bashkëpunimit ekonomik për ndërmarrjet italiane” falë bashkëpunimit të këtij Instituti me Ambasadën e Kosovës në Romë, Ambasadën Italiane në Prishtinë dhe me Agjencinë për Promovimin e Investimeve të Kosovës (IPAK). Të pranishëm në këtë seminar edhe zëvendëskryeministrja e Kosovës, Mimoza Kusari-Lila, ministri i Zhvillimit Ekonomik të Kosovës, Z. Besim Beqaj, Ambasadori i Kosovës në Itali, Albert Prenkaj, Ambasadori i Italisë në Kosovë, Michael Louis Giffoni. Ky seminar u hap me fjalët përshëndetëse të Drejtoreshës në fushën e bashkëpunimit industrial në ICE, Marinella Loddo, të Ambasadorit të Kosovës në Itali, Albert Prenkaj, të Ambasadorit të Italisë në Kosovë, Michael Louis Giffoni, të zëvendës kryeministres dhe ministres së Industrisë dhe Tregtisë së Kosovës, Znj. Mimoza Kusari-Lila, të ministrit të Zhvillimit Ekonomik të Republikës së Kosovës, Z. Besim Beqaj të cilët theksuan njëzëri stabilitetin e ambientit ekonomik në Kosovë, kontributin e Italisë në të gjitha aspektet për zhvillimin e një shoqërie të lirë si edhe angazhimin e Republikës së Kosovës për realizimin e të gjitha kushteve, që do të lehtësonin akoma edhe më tepër shkëmbimet tregtare. Seminari vijoi me një seksion teknik gjatë të cilit Drejtori i Agjencisë për promovimin e Investimeve në Kosovë, Valdrin Lluka, shpjegoi në mënyrë të detajuar të gjitha lehtësimet fiskale, në përputhje me standardet europiane dhe ndërkombëtare, të vëna në zbatim nga Qeveria e Kosovës për hapjen e një biznesi. Diskutimi i tij u pasua nga Këshilltari i Ministrit të Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Halit Hoxhaj, nga Shefi i Seksionit Operativ të Zyrës Ndërlidhëse të Komisionit Evropian në Kosovë, Christof Stock dhe nga një Zyrtar i ICE në kuadër të IPAK në Kosovë, Pietro Goglia. Në përfundim u zhvilluan takime me përfaqësues të disa nga ndërmarrjeve më të rëndësishme italiane.

Transparency International: “Shqipëria më e korruptuar se një vit më parë” Sipas Transparency International, Shqipëria renditet e 95ta, tetë vende më poshtë se vitin e shkuar, për luftën kundër korrupsionit. Renditet e parafundit ndër vendet e rajonit duke lënë pas vetes vetëm Kosovën që renditet në vend të 112 në renditjen e përgjithshme të 183 vendeve. Italia e parafundit, nga vendet e eurozonës.

O

rganizata jo qeveritare Transparancy International, që çdo vit u kërkon ekspertëve nga mbarë bota një gjykim mbi korrupsionin në vende të ndryshme, ka botuar raportin e vitit 2011. Me këto të dhëna përpilohet një renditje ku vërehet se Shqipëria ka zbritur tetë vende krahasuar me një vit më parë. Në vitin 2010 ishte në vend të 87-të, këtë vit ka rrëshqitur në të 95-tin, duke marrë një vlerësim prej 3,1 pikësh nga 3,3 pikë që ka qenë në vitin 2010. Pra, sipas Transparency International, Shqipëria ka bërë hapa prapa, duke u kthyer në nivelin e vitit 2009 për sa i përket korrupsionit. Madje po të krahasohet me vendet e tjera të rajonit vërehet se, përveç Kosovës, që renditet në vend të 112-të, të gjitha vendet e tjera kanë tregues më të mirë se vendi ynë. Për më tepër, Kroacia dhe Mali i zi renditen në vend të 66-të, Maqedonia në vend të 69të, Greqia në vend të 80-të, ndërsa Serbia në vend të 86-të. Në rajonin e Evropës Juglindore vërehet një përkeqësim i dukshëm në vendet e Ballkanit Perëndimor, ndërkohë që vendi i parë në rajon vazhdon t’i përkasë Turqisë me notën 4,2, duke u renditur e 61-ta në klasifikim. Llogaritja e indeksit për Shqipërinë është realizuar nga 7 institucione të pavarura nëpërmjet 8 burimeve të dhënash: Fondacioni Bertelsmann, Njësia e Inteligjencës Ekonomike (ECU), Global Insight, Freedom House, Guida ndërkombëtare e vendeve sipas Rrezikut (ICRG), Forumi Ekonomik Botëror (WEC) dhe projekti i Drejtësisë Botërore (WJP). "Beteja anti-korrupsion duhet të vijojë të jetë në qendër të agjendës së qeverisjes si kusht themelor për proceset integruese në BE", shprehet Transparency International Albania në prezantimin e raportit. Sipas saj, "heqja e imuniteteve për zyrtarët e lartë, deputetë, ministra, prokurorë e gjyqtarë do t’i vendoste realisht të gjithë të barabartë përpara ligjit. Kultura e pandëshkueshmërisë duhet luftuar me çdo mjet". Vazhdon të bjerë në renditje edhe Italia: në vitin 2009 ishte në vend të 63-të, në 2010-tën ka rrëshqitur në të 67-tin, ndërsa këtë vit ka zbritur në vend të 69-të, pra më poshtë se Kroacia e Mali i Zi, ndërsa krahasuar me vendet e tjera të eurozonës, është e parafundit: më e korruptuar se Italia, sipas raportit, është vetëm Greqia. Vendet me më pak korrupsion sipas renditjes së Transparancy International janë Zelanda e Re, Danimarka dhe Finlanda, ndërsa vendet më të korruptuara të botës janë Koreja e Veriut dhe Somalia.

Gjenerali Sylejman Selimi, ambasadori i ri i Kosovës në Shqipëri presidentja e Republikës së Kosovës, atifete jahjaga, në një ceremoni të organizuar në presidencë, i dorëzoi komandantit të deritashëm të Forcës së Sigurisë së Kosovës, dhe ambasadorit të ri të Kosovës në Shqipëri, Gjeneral Lejtnant Sylejman Selimi, medaljen e artë të Lirisë

I

sh-komandanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës, Gjeneral Lejtnant Sylejman Selimi do të jetë ambasadori i ardhshëm në Shqipëri i shtetit më të ri evropian. Kjo u bë e ditur në ceremoninë e ndërrimit të komandantit të Forcës së Sigurisë së Kosovës, nga ministri i kësaj force, Agim Çeku. "Emërimi i tij i ardhshëm si ambasador në Shqipëri i bën nder jo vetëm shtetit të Kosovës, por edhe Shqipërisë, me të cilin Gjeneral Selimi ka lidhje të veçanta", theksoi ministri. Ambasadori i SHBA-së në Kosovë, Christopher Dell, në fjalën e tij në ceremoni, duke iu drejtuar Gjeneral Selimit tha: "ju do të vazhdoni të bëni atë që bëni më së miri, t’i shërbeni vendit tuaj, edhe kur të emëroheni ambasador i ri

i Kosovës në Shqipëri". Në ceremoninë e zhvilluar në Komandën e Forcave Tokësore, në kazermën "Adem Jashari" në Prishtinë, Presidentja Jahjaga, njëkohësisht komandante supreme e FSK-së, i dorëzoi flamurin e FSK-së komandantit të ri, Gjeneral Major Kadri Kastrati. Presidentja e Republikës, Atifete Jahjaga, shpalli vendimin për dekorimin e Gjeneral Lejtnant Sylejman Selimit me Medaljen e Artë të Lirisë për kontributin e lartë dhënë për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, të cilën ia dorëzoi me një ceremoni të organizuar në Presidencë. Kjo medalje u jepet qytetarëve të Kosovës dhe të huajve për kontribut të lartë në mbrojtje të lirisë së Kosovës.


KUSH KALON KRISHTLINDJET NË SHQIPËRI KA NJË SURPRIZË MË SHUMË: TË PËRDORË NUMRIN E VET WIND.

DAILY TRAVEL MONDO. TELEFONON ME 50 CENT DHE MERR TELEFONATA ME 40 CENT NË MINUTË.

PA SHKREHJE NË PËRGJIGJE. Për kë aktivizon Daily Travel Mondo brenda l’8/01/2012, kostoja e aktivizimit prej 5€ është falas. Paguan vetëm kur flet. Kështu flet, merr telefonata dhe kursen, edhe nga Shqipëria.

ZBULO OFERTËN NË PIKAT E SHITJES WIND Kostoja ditore: 2€ që paguhet vetëm në çastin e telefonatës së parë të kryer apo të marrë, e vlefshme deri në 24 (ora italiane). Tarifimi me parapagesë çdo 60 sekonda. Opsioni aplikohet për telefonatat e kryera drejt rrjetit fiks e celularëve të zonës BE.

Dërgo një SMS numrin falas 4033 me tekstin DAILY MONDO SI për më shumë informacione mbi koston, kushtet dhe kufizimet, shko në wind.it


Banka jote eshte e gjitha ketu.

Carta Enjoy. Gjithçka që të nevojitet me vetëm1 në muaj! Për të pasur gjithçka, pa pasur llogari. Enjoy të lehtëson jetën, sepse të jep të gjitha avantazhet e një llogarie rrjedhëse, pa pasur një llogari rrjedhëse. Për të akredituar rrogën, për të blerë në të gjitha dyqanet dhe në internet, për të tërhequr para falas në mbarë Italinë pranë sporteleve ATM dhe jashtë shtetit në qarkun Mastercard, për të ngarkuar celularin, dhe për shumë shërbime të tjera, zgjidh komoditetin. Zgjidh Kartën Enjoy. (MD PHQMsKHUs Qs 8%, %DQFD 3sU Ws JMHWXU ± OLDOLQ Ps Ws DIsUW YL]LWR IDTHW LQWHUQHW www.ubibanca.com/nuovi-italiani ose telefono në numrin e gjelbër 800 759 759.

PËR MË TEPËR MUND TË DËRGOSH PARA ME

Mesazh reklamues me qëllime promovimi. Për kushtet e kontratës shiko ³ HWsW LQIRUPXHVH Qs Ws JMLWKD ² OLDOHW H %DQNDYH Ws *UXSLW 8%, %DQFD

800.759.759 - www.ubibanca.com


17 bota shqiptare n

kronikë

1 - 15 dhjetor 2011

SHKURT

Fatkeqësi në punë Shpëton paq një punëtor shqiptar Bie nga tre metra lartësi teksa punonte mbi çati. Fatmirësisht vetëm fraktura për 35 vjeçarin shqiptar Rimini - Një aksident në punë, në Bellaria Igea Marina të Riminit ka pasur sërish si protagonist një punëtor shqiptar. Teksa punonte mbi çatinë e një pallati që po ristrukturohej, nën peshën e tij, një tra druri është thyer duke shkaktuar rënien prej tre metrash të një punëtori shqiptar 35 vjeç. Ka ndodhur më 28 nëntor në mëngjes rreth orës 9 në Bellaria Igea Marina, kur shqiptari sapo kishte hequr tjegullat e një çatie që po rregullonte. Një tra është thyer dhe 35-vjeçari ka rënë, por fatmirësisht ka rënë pak centimetra larg hapësirës së shkallëve, gjë q ë do të kishte thelluar rënien e tij në tetë metra. I shtruar në spitalin e Riminit, mjekët i kanë konstatuar disa fraktura por gjendja e tij mjekësore është përgjithësisht e mirë dhe nuk rrezikon jetën. Në vendngjarje kanë shkuar karabinierët e punonjës të mjekësisë së punës për të verifikuar dinamikën e aksidentit.

paderno Dugnano. humbën jetën 4 punonjës, arrestohet punëdhënësi arrestohet titullari i firmës eureco, shoqërisë së shkatërrimit të mbetjeve, për aksidentin në punë të 4 nëntorit 2010, për shkak të të cilit humbën jetën katër punonjës e morën djegie të rënda tre të tjerë. pesë prej të cilëve shqiptarë

I jep makinës me patentë shqiptare Gjobë 5 mijë euro Gjobitet pse i jep makinës pa patentë, atë italianen të paktën, sepse 30 vjeçari shqiptar resident prej 6 vjetësh në Itali zotëron ende vetëm atë shqiptaren Prato - 5 mijë euro gjobë për dhënie makine pa patent. Atë të duhurën, italianen. Është kjo gjoba që i është dhënë një shqiptari 30 vjeçar, rezident i regullt në Prato nga viti 2005. Fillimisht ka marrë një gjobë për mosrespektim të kufijve të shpejtësisë, dhe kur ia kanë sjellë në shtëpi ka pranuar menjëherë se ishte ai që i jepte makinës por me patentë shqiptare, jo italianen. Ky fakt i ka kushtuar shtrenjtë. Ka paguar jo vetëm gjobën për mosrespektimin e shpejtësisë por edhe sanksionin prej 5 mijë eurosh me të cilin e ka dënuar gjykata e Arezzos. Në fakt, kodi rrugor italian parashikon që shqiptarët me rezidencë në Itali mund të ngasin makinën me patentën e tyre vetëm vitin e parë, brenda tij duhet ta konvertojnë atë me patentën italiane. E meqë konvertimi i patentave shqiptare ka nisur nga gushti i vitit 2009, ai duhet të kishte marrë normalisht patentën italiane para asaj date ose të mos i kish dhënë makinës në Itali e pas asaj date të bënte konvertimin. Nuk e kishte bërë asnjëherë. Më 21 nëntor doli në gjyq dhe u dënua me 5 mijë euro gjobë.

Përplasen me pallatin Shembet ballkoni dhe i zë poshtë Dy vëllezër shqiptarë shpëtojnë për mrekulli, edhe pse Golfi i tyre u përplas me forcë pas një pallati duke shkaktuar shembjen e ballkonit që zuri poshtë makinën e tyre Fidenza - Për shkak të përplasjes së fortë me pallatin, ballkoni shembet, duke zënë nën vete makinën e dalë nga kontrolli, bashkë me dy vëllezër të rinj shqiptarë brenda që shpëtuan për mrekulli. Ka ndodhur një mëngjes nëntori rreth orës 5 , në rrugën Trento në Fidenza, dhe ende nuk dihet pse të rinjtë kanë humbur kontrollin e Golfit dhe janë përplasur pas pallatit. Praktikisht, dy të rinjtë, rezidentë në qytet, kur kanë mbërritur në udhëkryqin mes rrugëve Trento dhe Trieste, kanë përfunduar me makinën e tyre kundër kolonave mbajtëse të ballkonit. Ky i fundit është shembur menjëherë mbi makinën e vëllezërve, ndërsa ata ishin akoma brenda. Fatmirësisht kanë arritur të dalin nga makina pa pësuar as edhe një gërvishtje.

I

paskrupullt, i dedikuar ekskluzivisht e me çdo kusht shtimit të përfitimeve, duke abuzuar me pozitën e tij prej sipërmarrësi e punëdhënësi". Kështu e përshkruan Giuseppe Vanore, gjykatësi për hetimet paraprake i Mi-

lanos, Giovanni Merlinon, 60 vjeç, titullar të Eureco-s, shoqërisë së shkatërrimit të mbetjeve në Paderno Dugnano të Milanos, ku më 4 nëntor 2010, një shpërthim i fortë dogji për së gjalli shtatë punonjës, nga të cilët katër

ndërruan jetë. Njëri pas tjetrit humbën jetën Leonard Shehu, 37 vjeç, Harun Zeqiri, 44 vjeç , Salvatore Catalano, 55 vjeç, dhe Sergio Scapolan, 63 anni, dhe plagosjen e tre të tjerëve: Kasem Xhani 21 vjeç, Ferit Meshi 30 vjeç, dhe Erjon Nezha 29 vjeç. Mbi Merlinon rëndojnë akuzat e vrasjes pa dashje të shumëfishtë dhe të shkeljes së normave mbi sigurinë në punë. Në fund të nëntorit, ai është arrestuar sepse, sipas gjykatësit, ekziston mundësia e përsëritjes së të njëjtave vepra penale pasi ai është titullar i disa ndërmarrjeve të tjera të ngjashme me Eurecon. Sipas gjykatësit Vanore, "për shkak të historive të mëparshme që kishin të bënin me veprimtarinë e tij si sipërmarrës", Merlino ishte i vetëdijshëm për ekzistencën e rrezikut të shpërthimit të zjarrit të përcaktuar nga mënyra e organizimit të punës në stabilimentin Eureco. "Edhe në të shkuarën vëren gjykatësi - në Eureco kish pasur shpërthime zjarri të përmasave të vogla", siç dëshmojnë disa vartës të tij. Por edhe me këto precedentë, Merlino "nuk mori asnjë masë për procesin e trajtimit të mbetjeve, madje, pas 5 gushtit, edhe pse impianti i kapjes dhe pastrimit të gazrave nuk funksionoi më, pikërisht për shkak të një zjarri, Eureco vazhdonte të trajtonte mbetjet e rrezikshme bashkë me të tjerat".

ZYRË SHËRBIMESH, KONSULENCE DHE PËRKTHIMESH Përkthime të Autorizuara me Apostille nga Italia ose Shqipëria të Certifikatave të Lindjes për regjistrimin e fëmijëve në Zyrat e Gjendjes Civile në Shqipëri, të Certifikatave Familjare, Martesore, Penale për shtetësinë italiane, Përkthime Prokurash Speciale, Diplomash, Konvertime Patentash, Certifikata për lidhje martese, Informacione nga interneti mbi pasaportat biometrike, Viza pranë Ambasadave të ndryshme, etj. Dokumentet nisen me postë dhe brenda pak ditësh Ju arrijnë në adresën që dëshironi. Cell. 327.8848348

Shkaktoi vdekjen e nënës me dy fëmijë, dënohet i zoti i shtëpisë Në mars 2009 në Barberino di mugello humbën jetën Gjelina Gonaj me dy fëmijët e saj. Dënohet me dy vjet burg michele Barillaro për vrasje të shumëfishtë nga pakujdesia

Ë

shtë dënuar më 21 nëntor, me vetëm dy vjet burg pronari i pallatit, Tommaso Mengoni, 40 vjeç, që u njoh fajtor për vdekjen më 1 mars 2009 të nënës shqiptare me dy fëmijët e saj. Gjelina Gonaj, 37 vjeç dhe fëmijët e saj Sidorela 13 vjeç dhe Dorian 12 vjeç, humbën jetën në shpërthimin e fortë të flakëve në apartamentin e tyre për shkak të përhapjes së gazit. Zjarri ka qenë e madh e i menjëhershëm,

dhe ka shkaktuar shembjen e tarracës, gjë që ka bërë të pamundur ndërhyrjen e forcave të shpëtimit. Babai i familjes, Gëzimi, ka shpëtuar vetëm sepse nuk gjendej në apartament, ish nisur për në Shqipëri një ditë më parë. Sipas hetimeve të mëpasshme doli në dritë që zjarri ka shpërthyer, përveç gazit, edhe për shkak të një cigareje të ndezur pikërisht nga i zoti i pallatit që jetonte në apartamentin poshtë atij të familjes shqiptare. Men-

goni vetë shpëtoi pasi zhvendosja e ajrit në shpërthimin e flakëve e ka flakur jashtë apartamentit të tij në katin përdhes. Gjykata e njohu atë fajtorin e vetëm për vdekjen nga pakujdesia të nënës me dy fëmijët e saj, duke e dënuar me dy vjet burg (falë procesit gjyqësor të përshpejtuar, që redukton ndjeshëm dënimet). Sipas akuzave, ai nuk mori asnjëherë ndonjë masë për riparimin e rubinetit të gazit edhe pse Gjelina

shpesh ishte ankuar se ndiente erë gazi. Për më tepër, në vitin 2001 ai kishte ristrukturuar bashkë me të atin ndërtesën, dhe shembja e menjëhershme e tarracës, tregon se nuk ish bërë siç duhej. Përveç heqjes së lirisë ai duhet t'i paguajë 300 mijë euro Gëzim Gonajt, babait të fëmijëve, mbi 100 mijë euro nënës së Gjelinës dhe nga 50 mijë secilit prej 9 pjesëtarëve të tjerë të familjes së gruas.


18 bota shqiptare

tema mërgimi

1 - 15 dhjetor 2011

janë 971 shqiptarët që kanë kërkuar strehim në Belgjikë nga fillimi i vitit Belgjika zbardh shifrat e azilkërkuesve shqiptarë: kanë qenë 241 në vitin 2009, 204 në vitin 2010 dhe plot 971 nga fillimi i vitit deri më sot

Z

yra e Bashkëpunimit Policor e Ambasadës së Mbretërisë së Belgjikës në Shqipëri i ka dërguar Ministrisë së Brendshme një grafik me kërkesat e azilit të paraqitura gjatë tre vjetëve të fundit dhe një letër ministrit të Brendshëm, Bujar Nishani, me anë të së cilës falënderohen autoritetet shqiptare për përpjekjet e bëra për parandalimin dhe goditjen e dukurisë së azilkërkuesve. Ajo që vërehet nga grafiku është thuajse pesëfishimi i numrit të azilkërkuesve krahasuar me vitin e shkuar. Kështu nëse

gjatë vitit 2009 kanë kërkuar azil në Belgjikë mesatarisht 20 vetë në muaj (gjatë gjithë vitit 241 kërkesa), dhe në vitin 2010 vetëm 17 në muaj (gjithsej 204 kërkesa), gjatë këtyre njëmbëdhjetë muajve të këtij viti kanë kërkuar azil në Mbretërinë e Belgjikës plot 971 shqiptarë. E nëse deri në korrik numri i azilkërkuesve në muaj ka qenë pak a shumë ai i viteve të shkuara, është rritur në gusht (50 vetë), edhe më në shtator (84 azilkërkues) për të arritur kulmin në tetor, kur kanë paraqitur kërkesë për strehim 342 shqiptarë.

azilkërkuesit vënë në rrezik liberalizimin e vizave Shqipëria rrezikon të futet në “Listën e zezë Shengen”, të parashikuar nga një projektligj që kërkon të përcaktojë pezullimin e përkohshëm të lëvizjes së lirë të qytetarëve në zonën Shengen. Shkak është rritja e numrit të azilkërkuesve

K

omisioni Europian ka nisur procedurën e miratimit të një projektligji që parashikon pezullimin e përkohshëm të lëvizjes së lirë të qytetarëve në zonën Shengen. Ky kufizim do të zbatohet jo vetëm ndaj vendeve të veçanta, qytetarët e të cilave abuzojnë me liberalizimin e vizave për të kërkuar azil në Europë, por ndaj të gjitha vendeve të Ballkanit që kanë përfituar liberalizimin e vizave. “Situata është serioze. Ajo që jemi duke u përballuar tani, sidomos disa vende të Bashkimit Europian si Belgjika, Luksemburgu, Suedia dhe Gjermania është me të vërtetë shqetësuese. Numri i azilkërkuesve nga vendet e Ballkanit Perëndimor ka ardhur duke u shtuar. Unë mendoj se qeveritë e këtyre e vendeve kanë marrë disa masa, por ato nuk janë të mjaftueshme. Dhe tani ne kemi në duar një propozim të Komisionit Europian për pezullimin e përkohshëm të lëvizjes së lirë. Pezullimi mund të bëhet për disa muaj. Unë shpresoj që në të ardhmen, asnjë shtet të mos hyjë në listën e zezë të Shengenit”, shpjegon Fajon për AlbanianScreen TV.

Sipas saj bëhet fjalë për të vendosur disa kritere ligjore. “Tani po bisedojmë se cilat mund të jenë këto kritere, që një vend anëtar i BE-së, që ka probleme, mund t’i imponojë për të rivendosur regjimin e vizave. Atmosfera në këto vende të prekura nga fluksi i azilantëve është shqetësuese, por këtu në Parlament jemi duke bërë maksimumin, për të mos e rrezikuar lëvizjen e lirë për vendet e Ballkanit Perëndimor. Por kjo nuk është vetëm në dorën tonë. Qeveritë e këtyre vendeve duhet të marrin masa që të mos ketë abuzime me sistemin e lëvizjes së lirë”, deklaron Fajon. Raportuesja në PE për çështjen e Shqipërisë bën të ditur se projektligji është në fazën e diskutimeve, ndërsa paraqitja e tij në Parlament pritet të bëhet në fund të nëntorit. Sakaq për projektligjin e Komisionit Europian, për pezullimin e lëvizjes së lirë, nuk ka ende një konsensus në gjirin e vendeve të BE-së. Për këtë qëllim, po punohet për të vendosur kritere shumë të sakta se kur një vendi i rikthehet përkohësisht regjimi i vizave ose futet në “listën e zezë të Shengenit”.

Katërfishimi i kërkesave brenda një muaji justifikon më së miri edhe shqetësimin e autoriteteve belge që arriti deri në atë shkallë sa Drejtori i Përgjithshëm i Emigracionit, Freddy Roosemont, shkoi në Shqipëri (më saktësisht në Shkodër, prej nga janë shumica e shqiptarëve që kërkojnë azil ë Belgjikë) për të takuar autoritetet, jo vetëm për t'i paralajmëruar se kërkesat për azil do të rrezikojnë liberalizimin e vizave për të gjithë shtetasit shqiptarë, por edhe për t'u kërkuar ndihmë autoriteteve shqiptare për ndalimin e kësaj dukurie. Dhe pse gjatë nëntorit numri i azilkërkuesve mbetet më i lartë se çdo muaj tjetër, përjashtuar tetorin e këtij viti, vërehet një rënie e ndjeshme, vetëm 105, kur mungon vetëm një javë nga mbyllja e muajit. Për këtë rënie, autoritetet belge kanë falënderuar autoritetet shqiptare që "kundërvepruan në një situatë krize me azilkërkuesit". Sepse, sipas letrës së nënshkruar nga këshilltari i ambasadës belge për çështjet e brendshme, Nys Andre, "situata të tilla ndodhin dhe mund të ndodhin kudo, por e rëndësishme është identifikimi i burimeve dhe veprimi konkretpër parandalimin dhe goditjen e dukurisë së azilkërkuesve".

Shqetësimi i BE-së janë vendet e Ballkanit, përfshirë Shqipërinë, që tani rrezikojnë një kthim të mundshëm të regjimit të vizave. Komisioni i Bashkimit Europian i ka dërguar një letër të gjithë ministrave të Brendshëm të Shqipërisë, Serbisë, Bosnjë-Hercegovinës, Malit të Zi dhe Maqedonisë më 20 shtator të këtij viti, në të cilën shkruhej “Vihet në rrezik regjimi i liberalizimit të vizave”. “Komisari evropian për çështjet e brendshme Cecilia Malmström – deklaroi në shtator zëdhënësi i saj Michele Cercone – është shumë e shqetësuar për rritjen e numrit të kërkesave për azil të paraqitura nga shtetas të Ballkanit perëndimor, në shtete të ndryshme anëtare të BE-së”.

L

'ingresso in Italia dei cittadini extracomunitari traduttori o interpreti è disciplinato dall'articolo 27 del T.U. sull'immigrazione (d.lgs. 286 del 1998) e dall'articolo 40 del D.P.R. 394 del 1999. I traduttori o gli interpreti, rientrano nelle categorie dei fuori quota, e non sono quindi soggetti ai termini ed alle quote previste del decreto flussi.

Il titolo di studio và vistato dalla Rappresentanza diplomatica italiana Il traduttore o l'interprete è considerato tale quando sia in possesso di uno specifico titolo di studio che lo abiliti a svolgere questa determinata attività. Il titolo o attestato professionale deve essere rilasciato da una scuola statale o da un ente pubblico o istituto paritario, secondo la legislazione dello Stato di provenienza. Prima di poter richiedere il visto, il titolo di studio deve essere tradotto e legalizzato presso la rappresentanza italiana presente nel Paese di origine dello straniero. Il traduttore o l'interprete può venire in Italia sia per motivi di lavoro subordinato che autonomo.

Il traduttore o l'interprete lavoratori subordinati In caso di richiesta per lavoro subordinato, il datore di lavoro deve inoltrare telematicamente la domanda di nulla osta alla Prefettura Sportello unico per l'immigrazione, collegandosi al sito del Ministero dell'Interno (www.interno.it). Dal sito, si può accedere alla procedura telematica, scaricando il programma ed effettuando la richiesta del relativo modulo (modulo G). All'interno del modulo, vanno indicati i dati della società richiedente, del legale rappresentante, i dati

AGENZIA DI CONSULENZA E SERVIZI EJONA Ejona, è l’agenzia di consulenza, nata a Milano, con la missione di facilitare e accompagnare nella strada dell’integrazione, con professionalità e umanità i propri clienti, studenti e cittadini albanesi, residenti in Italia nel disbrigo delle pratiche burocratiche e questioni legali. Inoltre, anni di conoscenza del territorio e di quel che offre la regione Lombardia, consentono di offrire le soluzioni migliori a tutti i connazionali che vorranno viaggiare in Italia, per affari, turismo, eventi, shopping ecc. Web: www.ejona.eu - Email: info@ejona.eu Tel: +39 388 6908991 - Skype: ejona.milano Facebook: Ejona Milano


19 bota shqiptare

guida

1 - 15 dhjetor 2011

Come possono entrare in Italia INteRpRetI e tRaDUttORI? Sono una cittadina straniera diplomata come interprete nel mio Paese. Tra le lingue che conosco c’è anche l’italiano. Qual è la procedura per venire a lavorare in Italia? del lavoratore, il titolo di studio di cui è in possesso il cittadino extracomunitario con i dati relativi al visto apposto dalla rappresentanza italiana con la data. Nel modulo va poi inserita la proposta di contratto di soggiorno, indicando il contratto di categoria applicato, le mansioni, il periodo di lavoro e la localitĂ di impiego del lavoratore, oltre al luogo dove quest'ultimo alloggerĂ . Nella domanda vanno indicati gli estremi della marca da bollo telematica da euro 14,62. La Prefettura, effettuati tutti i controlli di rito ed ottenuto il parere favorevole della Questura e della Direzione provinciale del lavoro, provvederĂ ad emettere il nulla osta al lavoro e ad inviarlo presso la Rappresentanza italiana nel Paese di origine del lavoratore. A questo punto lo straniero potrĂ ritirare il visto. Il nulla osta ha valore di sei mesi dalla data del rilascio, ed il passaporto del cittadino straniero dovrĂ avere una durata di almeno tre mesi superiore al periodo indicato dal visto. Entrato in Italia, entro 8 giorni, lo straniero con il datore di lavoro si dovranno recare presso lo Sportello unico per la sottoscrizione del con-

tratto di soggiorno e reperire i moduli da inviare alla Questura per la richiesta del permesso di soggiorno da effettuarsi mediante i Kit reperibili presso gli uffici postali.

Il traduttore o l'interprete lavoratori autonomi L'attività di traduttore o interprete, può essere svolta anche in maniera autonoma, in

presenza di un contratto stipulato con il soggetto che richiede la prestazione, che non configura un'attività subordinata (ad esempio una prestazione d'opera, contratto a progetto, contratto di collaborazione). In caso di richiesta di visto per lavoro autonomo il cittadino extracomunitario, potrà inoltrare direttamente l'istanza alla Rappresentanza diplomatica italiana presente sul suo Paese. In questo caso però, per ot-

tenere il visto, oltre al titolo di studio tradotto e legalizzato presso la stessa Rappresentanza, lo straniero dovrà produrre una certificazione rilasciata da parte della Direzione Provinciale del Lavoro del luogo ove svolgerà la propria attività , che attesta che il rapporto di lavoro non è subordinato (si tratta di una formale dichiarazione di responsabilità del committente o del suo legale rappresentante, vidimata dalla Direzione provinciale del lavoro- Servizio is-

tatimi me 2% pĂŤr transferimin e parave. UdhĂŤzime pĂŤr pĂŤrdorimin

PaguajnĂŤ vetĂŤm ata qĂŤ janĂŤ jokomunitarĂŤt qe nuk kanĂŤ matrikullĂŤn INPS apo kodin fiskal Ligji 148 i 14 shtatorit 2011, i ardhur nĂŤ fuqi mĂŤ datĂŤ 17 tĂŤ tĂŤ njĂŤjtit muaj, ka pĂŤrcaktuar detyrime tĂŤ reja pĂŤr tĂŤ gjithĂŤ operatorĂŤt e dhe klientĂŤt e shĂŤrbimeve tĂŤ transferimit tĂŤ parave nĂŤ Itali. Praktikisht ĂŤshtĂŤ parashikuar njĂŤ taksĂŤ e barabartĂŤ me 2% tĂŤ shumĂŤs qĂŤ transfero-

het, pĂŤr njĂŤ minimum takse prej 3 eurosh. Ajo paguhet duke blerĂŤ njĂŤ pullĂŤ-taksĂŤ dhe i dorĂŤzohet operatorit qĂŤ kryen transferimin e parave. Kjo taksĂŤ nuk duhet paguar nĂŤse transferimin e parave e bĂŤn njĂŤ shtetas komunitar dhe nĂŤse paratĂŤ shkojnĂŤ drejtĂŤ njĂŤ

vendi anĂŤtar tĂŤ BE-sĂŤ. PĂŤrjashtohen nga pagesa e kĂŤsaj takse tĂŤ gjithĂŤ tĂŤ huajt e pajisur me kodin fiskal dhe janĂŤ tĂŤ regjistruar nĂŤ INPS (pra kanĂŤ matrikullĂŤn INPS). Regjistrimi nĂŤ INPS ĂŤshtĂŤ i shĂŤnuar nĂŤ kĂŤto dokumente:

pezioni, nella quale si indichi che in virtĂš del contratto stipulato non verrĂ instaurato alcun rapporto di lavoro subordinato). Lo straniero dovrĂ allegare alla richiesta del visto la certificazione riguardante la disponibilitĂ di un alloggio idoneo (con la documentazione relativa alla disponibilitĂ , come un contratto di affitto; una dichiarazione resa da un cittadino italiano o straniero regolarmente soggiornante in Italia, che attesti di aver messo a disposizione del richiedente il visto un alloggio idoneo, corrispondente ai parametri minimi previsti dalla legge regionale per gli alloggi di edilizia residenziale pubblica, ecc.). Lo straniero dovrĂ produrre inoltre il nulla-osta al lavoro autonomo rilasciato della Questura competente per territorio, (che potrĂ essere richiesta anche da un proprio rappresentante munito di apposita procura), non anteriore a 120 giorni dalla presentazione della richiesta del visto. Anche alla Questura dovranno essere prodotti: il contratto di prestazione d'opera, la certificazione della DPL, la dichiarazione dei redditi della societĂ richiedente, la copia del passaporto dello straniero e la documentazione relativa all'alloggio (si consiglia di rivolgersi alla Questura competente per territorio per avere la lista completa dei documenti necessari al rilascio del nulla-osta). Ottenuto il visto di ingresso ed arrivati in Italia, entro 8 giorni dall'ingresso lo straniero dovrĂ provvedere ad inoltrare la richiesta di permesso di soggiorno alla Questura. Avv. Andrea De Rossi

- Fleta e pagesÍs (busta paga); - Deklarata CUD me faqen qÍ pÍrmban matrikullÍn INPS - F24 seksionin INPS tÍ mbushur - Buletini i kontributeve INPS Mjafton tÍ kesh matrikulÍn INPS dhe kodin fiskal, pÍr tÍ qenÍ i qetÍ. Mund tÍ dÍrgosh para pa paguar taksÍ, nga cilido shtet tÍ jesh e cilido qoftÍ destinacioni i parave. Taksa e re, veç pakÍnaqÍsisÍ sÍ kuptueshme, ka krijuar shumÍ paqartÍsi dhe vÍshtirÍsi mes emigrantÍve dhe operatorÍve tÍ Money Transfer, ndaj, pÍr sa kohÍ taksa ÍshtÍ nÍ fuqi, e shohim tÍ udhÍs tÍ sqarojmÍ kush duhet tÍ paguajÍ 2% mbi shumat e dÍrguara nÍ atdhe apo gjetkÍ. stranieriinitalia.it

GBRFU JOUFSOFU U FNJHSBDJPOJU žEP EJU MBKNF IVMVNUJNF EIF JOGPSNBDJPOF U EPCJTINF QÂS U HKJUI U IVBKU O *UBMJ



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.