Op veler verzoek

De Nederlandse politiek van enkele eeuwen geleden was veel inclusiever dan we denken. Rond 1800 beleefde Nederland roerige tijden: het waren jaren van revolutie, strijd tegen Oranje en de Belgische Opstand. Tegen deze achtergrond namen individuen en groepen die niet behoorden tot de stedelijke, protestantse, mannelijke bestuurselite toch volop deel aan het politieke proces.

Zij deden dat door gebruik te maken van het belangrijkste politieke instrument van hun tijd: het indienen van verzoekschriften en petities.

Alle autoriteiten in het land, van dorpsbestuurders tot de koning, besteedden veel van hun tijd aan het behandelen van verzoekschriften. Het recht van petitie werd beschouwd als een fundamenteel politiek recht, al kregen petitionarissen ook stevige kritiek te verduren.

Politieke participatie wordt vaak gereduceerd tot de periodieke deelname aan verkiezingen. Besluitvorming is vooral bestudeerd op het niveau van de macht. Tot ver in de moderne tijd ging aan besluiten echter een heel traject vooraf van het opstellen en ondertekenen van petities. Joris Oddens schrijft deze vergeten praktijk terug in de geschiedenis. Het inzicht dat Nederland eeuwenlang een petitiesamenleving was, geeft een impuls aan het hedendaagse debat over democratische vernieuwing.

Joris Oddens is als politiek historicus verbonden aan het Huygens Instituut van de Koninklijke

Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Hij staat daar aan het hoofd van de onderzoeksgroep Politieke Cultuur en Geschiedenis.

PROMOtie

• Lees- en recensie-exemplaren beschikbaar

• Auteur is beschikbaar voor lezingen en interviews

ISBN 9789024462476 | NUR 680 | ¤ 24,90 | september | 256 pp | 15 x 23 cm | paperback | e-book ISBN 9789024462483 | ¤ 19,90

Abraham Kuyper (1837-1920) was een wonderkind ‘met tien hoofden en honderd armen’. Hij schreef meer dan tweehonderd boeken, was een fanatieke bergbeklimmer en reisde de halve wereld rond.

Rond 1900 was hij een dominante figuur in politiek en samenleving. We kennen hem als oprichter en Kamerlid van de ARP, en ook als stichter van een Amsterdamse universiteit en van de Gereformeerde Kerken. Uiteindelijk werd hij premier van alle Nederlanders. Als een staatsman werd hij ontvangen door koningen en keizers.