Malafide puppyhandelaren hebben

ACHTERGROND - De problematiek rondom malafide puppyhandel is nergens zo groot als in onze provincie. Handhaving schiet tekort en zelfs als de autoriteiten uitpakken, deert dat fokkers vaak niet. Uit onderzoek van deze krant in samenwerking met onderzoekscollectief SPIT – waarover Follow the Money recent publiceerde – blijkt dat beruchte handelaren zo nog altijd vrij spel hebben. Een duik in de complexe wereld van de strijd tegen de broodfok, met een prominente rol voor de handhaver bij uitstek: de NVWA.

door Dieuwertje Kuijpers & Maarten

Driessen

Overal duiken ze op, en dan vooral hier in Oost-Brabant: broodfokkers die het niet te nauw nemen met de regels en vooral uit zijn op winstbejag. Neem de beruchte fokker die recent in Deurne het nieuws haalde, zoals hij dat eerder ook al in Veldhoven, Overbetuwe en Stein deed. De man bleek zijn honden dusdanig te verwaarlozen dat 21 dieren direct in beslag moesten worden genomen. Tijdens een hercontrole een paar weken later bleek opnieuw van alles mis en werden wederom tientallen honden meegenomen. ‘Hoe kan het dat zo’n fokkerij niet wordt stilgelegd, dat zo’n man gewoon door kan gaan?’, klonk het vertwijfeld. De casus in Deurne staat echter niet op zichzelf. Soortgelijke situaties zijn er legio, met de bekendste gevallen in Hapert, Diessen en Eersel. Zo zit Someren momenteel met de komst van de eveneens beruchte Rajaa B. in de maag, die eind vorig jaar aan de catie toe. Er wordt dan simpelweg naar een plek elders gezocht waar de handel onverminderd doorgaat. Deze mensen écht aanpakken blijkt zo keer op keer nagenoeg kansloos. Om meerdere redenen grijpen de autoriteiten steeds mis: een gebrek aan handhavingscapaciteit, maar óók aan voldoende wettelijke instrumenten. Fokkers kan bijvoorbeeld, in tegenstelling tot in België, geen houdverbod worden opgelegd. Dat maakt dat ze steeds moeiteloos opnieuw kunnen beginnen. of in hun eigen mest staan en geen water of beschimmeld voer krijgen. ‘De dienst constateert soms jarenlang dezelfde overtredingen, zonder dat er daadwerkelijk wordt ingegrepen’, aldus EenVandaag. Dierenartsen die hun werk willen doen, worden teruggefloten. Er zou sprake zijn van een angstcultuur.

Gelderselaan in Someren-Heide opdook. Daar bestiert ze ‘Puppy Nestjes’, een kennel met vele rassen van groot tot klein. B. werd eerder nog weggestuurd uit de gemeente Chaam nabij Tilburg en in haar thuisland België werd zelfs haar vergunning afgenomen. Daar sloot de Inspectiedienst Dierenwelzijn haar kennels omdat er een waslijst aan misstanden was geconstateerd.

In Someren-Heide is de situatie niet veel anders. Tijdens een controleactie van onder meer het Peelland Interventie Team (PIT), de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID) en de NVWA afgelopen februari werd bij Puppy Nestjes het nodige dierenleed aangetroffen. Hoewel de fokster daarbij diverse maatregelen kreeg opgelegd, verschenen een dag later alweer nieuwe advertenties van puppy’s op Marktplaats.

Het deert dergelijke fokkers dus allemaal niet. Serieuze straffen volgen er tenslotte zelden en de bestuurlijke boetes die gemeentes opleggen zijn vaak niets in vergelijking met de omzet die ze maken. In het ergste geval, voor fokkers dan, laat het bestemmingsplan geen fokkerij op hun bedrijfslo-

Vandaag echter debatteert de Tweede Kamer over de mogelijke invoering van een Nederlandse variant van het houdverbod. Het bijbehorende wetsvoorstel werd echter al in 2020 ingediend, maar drie jaar later is er dus nog altijd geen knoop doorgehakt.

Angstcultuur De handhavingsproblematiek komt misschien wel het best tot uiting bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, ofwel de NVWA. Die deelt haar successen graag via de eigen website en social media. Recent omschreef EenVandaag echter hoe het toezicht vanuit de NVWA op dierenmishandeling in de veesector ernstig tekortschiet.

Bij controles is maar weinig oog voor het welzijn van dieren, er wordt alleen gekeken naar het hoognodige op het gebied van dierengezondheid. Dit zorgt er in de praktijk voor dat dieren niet de medische zorg krijgen die ze nodig hebben, in te krappe hokken

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over een mogelijk houdverbod

Hoewel het item van EenVandaag zich dus richt op de veehouderij, blijkt uit onderzoek van deze krant en onderzoekscollectief SPIT dat de problematiek grotendeels vergelijkbaar is met het toezicht op de malafide hondenhandel. De focus op ‘dierengezondheid’ in plaats van dierenwelzijn is ook te zien in antwoorden die de NVWA geeft op vragen over handhaving: ‘We zetten een groot deel van onze capaciteit in voor het opvolgen van meldingen over niet (goed) gevaccineerde honden uit landen met een hoog rabiës-risico.’ Dierenwelzijn, zo stelt de NVWA, ligt primair bij de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID). Opvallend, want de beroepseed verplicht dierenartsen naast gezondheid ook naar de verzorging en dus naar het lichamelijk en geestelijk welzijn van een dier te kijken. Die eed geldt ook voor dierenartsen in dienst bij de NVWA.