Magazine van NetwerkNotarissen: Je woning

Het notariĂŤle magazine

je woning m/v even bijpraten met de notaris

Je eerste eigen huis, hoe ga je dat betalen?

Jochem van Gelder en Patty Brard over burenruzies Interieurtips van Karin Meyn

Tips bij het kopen, verkopen en verbouwen van je huis

inhoud

Je woning

Artikel

Je woning… niet alleen je belangrijkste bezit.

Maar ook de plek om te leven… of om te werken… mee te besparen… of zelfs geld mee te verdienen... om aan te verbouwen… een plek om opnieuw te beginnen… of om zorg voor de ander te delen… of om ruzie over te maken. Daarover gaat dit magazine. facts en figures

hoe woont nederland

02

expert vertelt

Steven Pont reageert …

17 Zo wonen wij: in een 55-plus woongroep Samen wonen met jonge senioren en met elkaar actief blijven.

25 Samenwonen, samen delen?

Partners die ongetrouwd gaan samenwonen, wat betekent dat voor hun financiële situatie?

28 In voor- en tegenspoed

huur

40%

54%

vrouw

37%

eenpersoons

46%

63%

man

meerpersoons

12

koop

60%

06

Een eigen huis, hoe ga je dat betalen?

Je koopt een eigen huis. Maar waar haal je het geld vandaan?

fiscaal partner Je eerste huis

Het is een hele stap: voor het eerst in je leven een eigen huis kopen. Zeker in de huidige woningmarkt doe je dat niet ‘zo maar’.

2 • je woning

af po tre st ken

14

Wat als er dicht bij jouw woning een autoweg of windmolen geplaatst wordt? Of je huis wordt getroffen door een aardbeving als gevolg van gasboringen.

colum

35 Tips van Karin Meyn “Ordening is belangrijk om rust te creëren.” Eén van de tips uit haar boek.

Portret

36 Mijn huis verdient geld voor mij Drie slimme manieren om geld te verdienen aan je eigen huis.

inhoud

27

En verder...

04 In het kort 13 Tips van Lucienne van der Geld 18 Werken en wonen onder één dak 24/50 Vraag het de Netwerknotaris

Hoe doen de BN’ers het op de huizenmarkt?

Niet alleen gewone Nederlanders maar ook BN’ers hebben moeite om hun huizen aan de ban te brengen.

26 Verzekeringen 29 Flowchart Waar moet je aan denken als je een huis koopt?

32 Woning met onzichtbaar erfgoed in je tuin 39 Huis onderwater geërfd 40 Beter een goed buur Consult van Jochem van Gelder en Patty Brard 43 Het burenrecht helpt!

46 Belastingen en eigen woning

22/44 In beeld

Zo woon ik

47 Samenwonen van ouders en kinderen, zorgen voor elkaar 51 Wat is …

Uitleg van begrippen die je tegen komt bij het kopen van een huis. je woning

•

3

in het kort facts en figures

Mensen vaakst tevreden met woning, minst vaak met financiën Het overgrote deel van de volwassenen in ons land is tevreden met het leven in het algemeen. Ze zijn het meest positief over hun woning, het minst over de financiële situatie. Vooral 65-plussers zijn vaak tevreden.

Merendeel tevreden met het leven In 2012 was 85 procent van de bevolking tevreden met het leven in het algemeen. Vooral over hun woning zijn mensen positief: ruim de helft is hier tevreden mee, en meer dan een derde zelfs zeer tevreden. Ook de woonomgeving en persoonlijke relaties worden vaak positief gewaardeerd. Over hun financiële situatie zijn mensen het minst positief: bijna 7 pocent is hier ontevreden over en 20 procent is hier tevreden noch ontevreden mee.

financiële situatie het leven

hoeveelheid vrije tijd

3

vragen over... het eigenaar zijn van een woning

I

k heb in 2011 een huis gekocht. Een maand geleden is mijn vriendin bij mij ingetrokken. We willen graag dat het huis van ons samen wordt. Kan dat?

Ja, dat kan door een deel van het huis te verkopen aan uw vriendin. Dit betekent dat zij bij een eventuele overwaarde u een deel daarvan moet betalen. Reken daarnaast op 2% overdrachtsbelasting. Het is ook mogelijk om via een samenlevingscontract met haar af te spreken dat zij meedeelt in de waardeontwikkeling van het huis; zij wordt daarmee echter geen eigenaar.

M

ijn ouders zijn op leeftijd. Daarom wil ik ze in huis nemen. Omdat de kinderen de deur uit zijn hebben we genoeg ruimte. Als mijn ouders bij ons intrekken, betekent dat dan dat ze huurders worden?

Dit is best een complexe vraag waarvoor het goed is dat u het advies van de Netwerknotaris inroept. Alvast twee aandachtspunten. Als u uw ouders gratis bij u laat inwonen dan kan de Belastingdienst uw ouders inkomstenbelasting rekenen over het woonrecht dat u ze gratis biedt. Heeft u ook een hypotheek? U heeft bij het aangaan van de hypotheek met de bank afgesproken dat u mag verhuren zonder toestemming. Dit geldt ook als het woonrecht van uw ouders juridisch gezien geen huur is.

dagelijkse bezigheden

persoonlijke relatie

woonomgeving

woning

erg tevreden

neutraal

tevreden

ontevreden

Bron: CBS

4 • je woning

M

ijn woning staat al een aantal jaren te koop. Ik woon inmiddels al in een nieuwe woning. Hoe zit het met de aftrek van de hypotheek op mijn te koop staande woning?

De termijn voor de dubbele aftrek staat voor 2014 op drie jaar. Dit betekent dat een woning die sinds 2011 leegstaat en te koop wordt aangeboden nog steeds een eigen woning is waarvan de hypotheekrente in box 1 kan worden afgetrokken.

in het kort facts en figures

hoe woont nederland

Tweet Tweets! @Netwerk Notaris

2012/2013 @NetwerkNotaris Vorig jaar geld geleend voor eigen woning van familie of een bv? Dan moet u dit in dit jaar melden aan de Belastingdienst.

huur

40% 54%

vrouw

37%

eenpersoons

46%

63%

@NetwerkNotaris Juiste WOZ waarde niet alleen belangrijk voor jaarlijkse belastingen maar ook voor erfbelasting bij erven woning. Wij helpen met bezwaar.

man

meerpersoons

app tip koop

60% Bron: CBS

Energielabel 2.0 Sinds 2008 bestaat het energieprestatiecertificaat. In een energieprestatiecertificaat (epc) kun je zien hoe energiezuinig een pand is. Als je een huis of bedrijfspand verkoopt of verhuurt moet je als eigenaar dit certificaat aan de koper/huurder geven. Er is een uitzondering: als de woning niet ouder is dan tien jaar dan hoef je geen energieprestatiecertificaat te hebben.

Een Europese richtlijn heeft het energieprestatiecertificaat in het leven geroepen en is bedoeld om een doelmatig, behoedzaam, rationeel en duurzaam energiegebruik van fossiele brandstoffen te stimuleren, omdat deze de belangrijkste emissiebronnen van kooldioxide zijn.

Nederlandse verkopers en kopers hebben maar weinig interesse in het energieprestatiecertificaat. We zien bij een overdracht vaak dat er geen energieprestatiecertificaat is en dat kopers er ook niet een willen laten maken van hun huis. Hoewel je verplicht bent een energieprestatiecertificaat te hebben als je je huis verkoopt, is er geen sanctie als je die niet hebt.

Daar komt nu verandering in. Vanaf 1 januari 2015 krijgen alle huiseigenaren in Nederland een ‘voorlopig energielabel’. Minister Blok wil huiseigenaren bewust maken van het energiegebruik van hun woning en energiebesparende maatregelen stimuleren. Het voorlopige energielabel is niet vrijblijvend: op het moment dat de woning verkocht wordt, moet het voorlopige label zijn omgezet naar een definitief label. Het omzetten naar een defintief label kan via de website rvo.nl. Je vraagt hier een definitief label aan dat je binnen vijf werkdagen krijgt.

Open Huis In deze app zijn ‘open data’ opgenomen over de omgeving waar je een huis wilt kopen of een huis wilt huren. Ook vind je in de app statistische en demografische gegevens over panden. Je vindt in deze app’s bijvoorbeeld de afstand tot scholen, hoeveel fijnstof er in de omgeving is en overstromingsgevaar.

Heel handig en interessant, ook voor degenen die eens met een andere blik naar hun leefomgeving willen kijken.

Deze app is beschikbaar voor iPhone, iPad en Android.

boekentıp Fred & Wilma in de Vinexwijk N. Oosterbaan ISBN 9789081091770 Een vrolijk boek voor mensen die hun huis tot een ‘zelfvoorzienend paradijs’ willen maken. Tips voor elke ruimte in je huis. Met doe-het-zelf ontwerpen van onder andere Piet Hein Eek, Roderick Vos, Twan Verdonck, Wouter Haarsma en Sander Lucas. je woning

•

5

interview

Je eerste eigen huis het verhaal van drie starters op de woningmarkt Het is een hele stap: voor het eerst in je leven een eigen huis kopen. Zeker in de huidige woningmarkt doe je dat niet ‘zo maar’. Hoe maakten Martijn, Harmen en Myriam, en Rob hun bewuste keuze?

Martijn kocht zijn eerste eigen huis in Deventer, Harmen en Myriam kochten hun eerste gezamenlijke huis en Rob kocht na zijn scheiding alleen een huis.

“Mijn huis is ‘work in progress’. Ik wilde een huis met karakter. Dat betekent wel dat ik vaak aan het klussen bent, alleen of met mijn vader.” Een andere woonwens was dat hij dicht bij het centrum van een stad of dorp wilde wonen en dichtbij openbaar vervoer.

“Omdat de prijzen hier lager lagen dan bijvoorbeeld in Zwolle ben ik in Deventer terechtgekomen. Qua reistijd naar mijn werk in Amersfoort maakt het niet zo veel uit.”

“Ik was mij er goed van bewust dat als je een oud huis koopt, het eerst slechter wordt voordat het beter wordt.

Je weet dat je dus tijd moet incalculeren om het woonrijp te maken. Ik ben natuurlijk best heel wat tegengekomen bij het opknappen. Maar niks dat ik niet zelf kon oplossen met een beetje

6 • je woning

gezond verstand en de hulp van mijn vader van wie ik mijn handigheid heb.

Het huis is nu nagenoeg klaar, maar... er blijft altijd wel wat te wensen over: zo is daar nog de keuken (uit 2003 dus niet echt prioriteit) en de tegels in de tuin. Ook een tweede toilet (beneden) staat hoog op het verlanglijstje en daar wordt binnenkort aan gewerkt.”

“Ik heb niet alleen veel werk maar ook spaargeld in mijn huis gestopt, met name in de verbouwing. Daarnaast heb ik een hypotheek met daaraan gekoppeld een spaarproduct. Ik heb inmiddels ook al een stukje van de hypotheek kunnen aflossen.”

Voorlopig ziet Martijn zichzelf nog wel wonen in dit huis: het is nagenoeg helemaal naar zijn eigen wensen verbouwd, het is groot genoeg voor hem alleen of met een partner en kinderen.

Marjo Baas //baasin.nl

Martijn Heite (29) kocht een paar jaar geleden in Deventer zijn eerste huis, een tussenwoning uit de jaren ‘30, waar hij alleen woont. Hij is consultant bij een zuivelcoöperatie.

interview

“Ik was mij er goed van bewust dat als je een oud huis koopt, het eerst slechter wordt voordat het beter wordt.”

je woning

•

7

interview

8 • je woning

interview

“Hoewel we ons goed hadden voorbereid is er wel wat stress geweest rond de financiering van de woning.”

Harmen Geel (30 jaar) en Myriam Slot (28 jaar) zijn geregistreerd partners en hebben kort geleden hun eerste huis samen gekocht.

Het is een rijtjeshuis in Leusden.

Harmen is adviseur voor kwaliteit, arbo en milieu en Myriam is bedrijfsmaatschappelijk werkster.

Kairos © Fotografie Martine Kolner

“Na tien jaar te huren, was het kopen van een eigen huis voor ons een logische volgende stap. Huren voelde op een bepaald moment als weggegooid geld. Voordat we ons op een koophuis hebben georiënteerd, zijn we eerst aan de slag gegaan met het financiële plaatje. We hebben met dit huis ons droomhuis nog niet gekocht. Een jaren-30-woning bleek namelijk boven ons budget; het huis dat we gekocht hebben is van 2007. Wat aan dit huis vooral aantrekkelijk is, is dat het over voldoende kamers beschikt in verband met toekomstige gezinsuitbreiding.

Het huis zien we als een tussenstap voor vijf à tien jaar.”

Harmen en Myriam zijn bewust in hun financiering niet tot het uiterste gegaan. Ze hebben ook spaargeld gebruikt om het huis te kunnen kopen zodat ze niet maximaal hoeven te lenen en lagere maandlasten hebben.

Dit spaargeld was gedeeltelijk afkomstig uit schenkingen van de ouders van zowel Harmen als Myriam.

“We waren verbaasd dat de bank zich ook bemoeit met het geld dat je zelf in het huis steekt. Ze vroegen bewijzen van de schenking om er zeker van te zijn dat het om een concrete schenking van geld ging en niet om een schenking op papier.”

Harmen en Myriam hebben kort geleden de sleutel van de woning gekregen toen ze bij de notaris de akte van overdracht hebben ondertekend, samen met de verkoper van het huis.

Op diezelfde dag zijn ze verhuisd.

Behalve wat beperkte klussen, zoals schilderen en zo, was het huis naar hun zin.

“Hoewel we ons goed hadden voorbereid is er wel wat stress geweest rond de financiering van de woning.

Daardoor hebben we bijna van de koop afgezien. Door gedoe tussen de bank en de tussenpersoon werden gegevens te laat aangeleverd waardoor ontbindende voorwaarden uit het koopcontract moesten worden verlengd. Gelukkig liggen deze zorgen nu achter ons en verheugen we ons op de verhuizing naar onze nieuwe plek.”

je woning

•

9

interview

“Mijn zoektocht naar een nieuwe woning startte als voor zovelen op Funda. Ook ben ik bij verschillende verkoopmakelaars langs geweest om te zien wat ze in hun aanbod hadden.”

Rob Soet (53) is voor het eerst alleen eigenaar van een huis.

Na zijn scheiding kocht hij een twee-onder-één-kap in Huizen.

Rob is ondernemer en heeft twee kinderen: zoon David, 17 jaar en dochter Robin, 14 jaar.

zijn, maar als ik alleen ben is het niet te groot. Dat was naast de locatie belangrijk voor mij. Ik heb bij het kopen van het huis ook naar de toekomst gekeken. De woning moest courant zijn zodat ik in de toekomst makkelijk kan verhuizen.”

“Ik hen een deel van mijn jeugd doorgebracht in Canada. Ik ben vanaf mijn puberteit in Nederland komen wonen met mijn moeder en heb in veel plekken in Nederland gewoond: Haarlem, Almere, Weesp en nu weer in Huizen.

Ik heb na mijn scheiding wel gehuurd maar gezien mijn inkomen kwam ik in de ‘vrije sector’ terecht en maakte ik een rekensom. Voor mij bleek kopen voordeliger dan huren. “Mijn zoektocht naar een nieuwe woning startte als voor zovelen op Funda. Ook ben ik bij verschillende verkoopmakelaars langs geweest om te zien wat ze in hun aanbod hadden.” Voor de aankoop heeft Rob geen eigen makelaar gehad en zelf de onderhandelingen gedaan waar hij als ondernemer geen moeite mee had.

Rob kocht het huis van de vorige eigenaars die met twee huizen zaten. Hij heeft de helft van de hypotheeklening die hij met zijn ex-partner had aflossingsvrij kunnen meenemen, de andere helft is annuïtair. Hij heeft zo voor de hele lening hypotheekrenteaftrek.

“De moeder van mijn kinderen woont ook in Huizen. Het was daarmee een logische keuze om zelf ook in Huizen te gaan wonen. Mijn jaren-30-huis is ruim genoeg om onderdak te kunnen bieden aan de kinderen als die bij mij

10 • je woning

Marjo Baas //baasin.nl

interview

je woning

•

11

expert vertelt

Steven Pont reageert...

H

oewel het hier om drie verschillende verhalen gaat, is dat eigenlijk alleen maar aan de buitenkant zo.

Er zitten namelijk juist veel overeenkomsten tussen de verschillende manieren waarop deze mensen hun huis hebben gekocht. Ze betrachten namelijk alledrie goed life-management.

fotografie Inge Pont

steven pont Is psycholoog en bekend van radio en tv.

Martijn wist bijvoorbeeld dat hij een oud huis kocht en dat de verbouwing daardoor waarschijnlijk meer werk met zich meebracht dan hij vooraf precies kon berekenen. Hoewel hij nog niet helemaal klaar is (keuken en toilet), lijkt hij alles toch goed te hebben ingecalculeerd. Dat is knap, want vaak valt een verbouwing nu eenmaal wat duurder uit dan gepland.

Ook Harmen en Myriam hebben goed naar de toekomst gekeken. Ten eerste natuurlijk omdat ze door gezinsuitbreiding meer ruimte nodig denken te hebben, maar ze kochten ook een huis waarvan ze weten dat het nog niet hun droomhuis is. Dat getuigt ook van goed life-management. Je kunt in het leven namelijk ook stappen maken als je weet dat het nog niet je ultieme stap is. Bovendien kochten ze een huis waarvan ze wisten dat de woonlasten niet zouden gaan knellen. Ze overzien dus het hele leven en nemen daarin verstandige besluiten.

Ook Rob kijkt naar de toekomst. Hij kocht een huis waarvan hij weet dat hij het ook makkelijk weer kan verkopen. Zijn beide kinderen staan over een paar jaar op eigen benen en dan breekt er een nieuwe levensfase voor hem aan en dan wil hij ook weer makkelijk kunnen verkopen. En waarom daar nu niet vast rekening mee houden?

Maar zul je je misschien afvragen: is het allemaal wel avontuurlijk genoeg, is het eigenlijk wel groots en meeslepend?

Is het niet ook een beetje saai om zo op zeker te spelen?

Wat mij betreft niet. Er zijn een paar dingen waar je nooit een gok mee moet nemen, zoals je bijvoorbeeld ook niet aan het krijgen van kinderen moet denken met iemand van wie je nog niet zeker bent. En ook een huis kopen is niet iets om stoer mee te doen. Als jij je leven niet organiseert, dan organiseert het leven het namelijk allemaal wel voor jou.

12 • je woning

“Ken jezelf, je eigen situatie en manage je leven daar vervolgens omheen. Dat is niet saai, dat is gewoon goed lifemanagement” En over het algemeen gebeurt er dan echt veel minder van wat je wilt, dan dat je zelf de teugels ter hand neemt. Drie verhalen dus, maar met één strekking: ken jezelf, je eigen situatie en manage je leven daar vervolgens omheen. Dat is niet saai, dat is gewoon goed life-management.

togr afie Kairos © Fo

Martine Ko

lner

expert vertelt

Lucienne van der Geld is juridisch directeur van Netwerk Notarissen en als docent relatierecht verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

De keuze om een huis te kopen was voor Martijn, Harmen en Myriam, en Rob een heel bewuste. Ze zitten voortaan ‘vast’ aan een huis en een hypotheek. Ze hebben er eigen spaargeld in geïnvesteerd; het huis is een belangrijk onderdeel van hun vermogen geworden. Dit betekent dat er maatregelen nodig zijn voor de toekomst. Want wat moet er met het huis gebeuren bij een scheiding of overlijden?

Martijn Heite: nu alleen eigenaar, in de toekomst ook?

Voor nu is het belangrijk dat Martijn nadenkt of heeft nagedacht wie zijn huis erft als hij overlijdt. Er zit een hypotheek op het huis maar hij heeft ook al afgelost op de hypotheek én spaargeld in zijn huis gestopt. Als degene die het huis van hem erft met een restschuld zou blijven zittten, is het misschien handig om een overlijdensrisicopolis af te sluiten. Dan kan (een deel van) de hypotheek bij zijn overlijden gedekt worden door een uitkering uit de polis. Dit betekent wel dat hij maandelijks premie voor zo’n polis moet betalen.

Martijn ziet zichzelf in de toekomst wel in dit huis blijven wonen, ook als er een partner en kinderen zouden komen. Als deze partner zich aandient, is het verstandig om zich te laten

Tips van Lucienne van der Geld

adviseren over de mogelijkheden voor zijn partner in het huis te blijven wonen als hij overlijdt. Dit hangt af van relatievorm die zij kiezen: samenwonen of trouwen.

Harmen Geel en Myriam Slot: samen eigenaar Harmen en Myriam zijn geregistreerd partners. Dit betekent dat nagenoeg alle regels die gelden voor getrouwde partners, ook voor hen gelden. Als het onverhoopt mis mocht gaan met hun relatie dan moeten ze beslissen of een van beiden in het huis wil blijven wonen of dat ze het huis dan willen verkopen. Als een van beiden een sterke economische binding heeft met het huis, bijvoorbeeld omdat je kantoor aan huis hebt, kun je nu al vastleggen dat bij uit elkaar gaan die partner met de binding de helft van het huis mag overnemen van de ander.

Bij overlijden geldt op basis van de wet dat de achterblijvende partner het huis erft, tenzij je in een testament iets anders vastlegt. Een huis kan vaak zonder erfbelasting te betalen worden geërfd omdat getrouwde en geregistreerde partners (en samenwonende partners ook als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen) 600.000 euro vrij van erfbelasting van elkaar kunnen erven. Als Harmen en Myriam op voorwaarden zijn geregistreerd, is het belangrijk voor de erfbelasting dat de begunstiging van een eventuele polis van levensverzekering goed in elkaar steekt. Een notaris kan hen daarover adviseren.

Rob Soet: weer alleen eigenaar Voor Rob is het vooral belangrijk om stil te staan bij de situatie die ontstaat als hij overlijdt. Zonder testament wijst de wet zijn kinderen als erfgenamen aan. Bij zijn overlijden erven zij dan zijn huis en zijn eventuele andere vermogen. Voor gescheiden ouders is er altijd het aandachtspunt dat via de kinderen de ex-partner (andere ouder van de kinderen) kan meeërven.

Via een ‘omweg’ kan de ex-partner tóch van Rob erven, hoewel alleen zijn kinderen erfgenaam van hem zijn.

De volgende situatie kan zich voordoen. Ik neem als voorbeeld Marja en Henk die gescheiden zijn en drie kleine kinderen hebben. Als Marja overlijdt erven haar drie kinderen. Een aantal jaren daarna overlijdt haar zoon Wouter. Wouter is ongetrouwd, heeft geen kinderen en heeft nooit een testament gemaakt. Dan heeft Wouter op grond van de wet als erfgenamen Daan, Sara en zijn vader Henk. Zo komt wat Wouter overheeft uit de erfenis van Marja toch nog bij Henk terecht.

Als je als gescheiden ouder het zekere voor het onzekere wilt nemen moet je een testament maken. In dat testament wordt een zogenoemde tweetrapsmaking opgenomen.

Hiermee kan je bepalen dat als je kind van je geërfd heeft en daarna overlijdt, alles wat er van de erfenis over is naar de andere kinderen en dus niet naar je ex gaat.

je woning

•

13

artikel

Een eigen huis, hoe ga je dat betalen?

Je koopt een eigen huis. Maar waar haal je het geld vandaan? Dat kan op verschillende manieren. Je kunt bij een bank geld lenen, maar ook van je ouders of anderen.

Hoe gaat dat?

€

Je kunt alleen de hypotheekrente aftrekken, niet het deel dat je aflost.

Bij een lineaire hypotheek heb je elke maand een vast hypotheekrenteaf­ trek; bij een annuïtaire hypotheek heb je in het begin meer hypotheekrente­ afrek, maar loopt deze langzaam af.

Geld lenen van pa en/of ma Steeds meer huizenkopers lenen geld van hun ouder(s) of anderen die hen willen helpen. Voor de belastingen maakt het in principe niet uit of je van de bank of van je ouders leent.

Ook als je bij je ouders geld leent, kan de schuld worden aangemerkt als een eigenwoningschuld. Dit betekent dat je hypotheekrenteaftrek hebt als je je ouders rente betaalt. Net zoals bij een ‘gewone hypotheek’ moet de lening dan wel lineair of annuïtair zijn.

Als je geld van je ouders leent, dan moet je dat melden aan de Belastingdienst. Op de site van de

Hypotheek

Vanaf 1 januari 2013 gelden er nieuwe

Belastingdienst staat daarvoor een

Als je geld leent bij een bank om een

hypotheekregels. Bij een na 2013

online formulier ‘Opgaaf lening eigen

huis te kopen, dan wil de bank in ruil

afgesloten aflossingvrije hypotheek

woning’.

daarvoor onder meer een hypotheek­

is er geen hypotheekrenteaftrek voor

recht op je huis. Met een hypotheek­

de inkomstenbelasting meer, bij een

Geld geschonken van je ouders

recht heeft de bank zekerheid dat

annuïteitenhypotheek of een l­ ineaire

Ouders kunnen hun kinderen eenma­

je ooit de hypothecaire geldlening

hypotheek wel. Bij een lineaire

lig een groot bedrag belastingvrij

terugbetaalt. Als je het huis in de

hypotheek betaal je maandelijks een

schenken voor de aankoop van een

toekomst namelijk verkoopt, moet

deel aflossing en een deel rente. Het

woning. In 2015 is dat bedrag ruim

je uit de verkoopopbrengst eerst de

deel aflossing en het deel rente is elke

52.000 euro. Er zijn wel verschillende

bank de lening terugbetalen. En als je

maand hetzelfde. Bij een annuïtaire

voorwaarden, zoals de leeftijdseis:

de hypotheekrente niet meer betaalt,

hypotheek betaal je ook maande­

het kind aan wie de ouders schenken

dan kan de bank (na aanmaningen)

lijks een deel aflossing en een deel

moet tussen de 18 en 40 jaar oud

uiteindelijk je huis op een veiling

rente maar geleidelijk verandert de

zijn (of een partner hebben in die

verkopen.

onderverdeling tussen de rente en de

leeftijdscategorie).

aflossing.

14 • je woning

?

x o B1

fiscaal partner

Eigen woning fiscaal

artikel

af po tr st ek en -

Inkomstenbelasting in drie boxen

elkaars fiscaal partner als:

Een woonboot of woonwagen met

Als je inkomen hebt in Nederland,

- je samenwoont en allebei staat

een vaste lig- dan wel standplaats

dan betaal je in principe in Nederland inkomstenbelasting. Er zijn in de inkomstenbelasting drie boxen waarin het inkomen kan vallen. Elke box heeft z’n eigen regels en een eigen belastingtarief.

ingeschreven op hetzelfde adres;

kan ook een eigen woning zijn. Als je

en/of

erfpacht op de grond hebt en dus geen

- je met je samenwonende partner een kind hebt; en/of - je een notarieel samenlevings­ contract hebt; en/of - je elkaar bij een pensioenfonds hebt

eigenaar bent, kan de woning ook een eigen woning zijn. Dat geldt ook als je het vruchtgebruik of het recht van gebruik van een huis hebt geërfd. Je moet in de laatstgenoemde situatie

Box 1: inkomen uit werk en woning

aangewezen als pensioenpartner;

wel zelf in de woning wonen en zelf de

In box 1 wordt het inkomen uit werk

en/of

lasten en kosten betalen.

(salaris, uitkering, onderneming, overige werkzaamheden) en de eigen woning bij elkaar opgeteld.

Rekeninghoudend met eventuele

- je samen eigenaar bent van een eigen woning; en/of - je het jaar daarvoor ook al elkaars fiscaal partner was.

aftrekposten wordt het saldo van deze

Aftrekposten eigen woning Als je een eigen woning hebt, mag je bepaalde kosten aftrekken van je inkomen. Het gaat om de volgende

bedragen volgens een schijventarief

Voordelen en nadelen van fiscaal

kosten:

belast: het tarief wordt hoger naar­

partnerschap

- rente van je hypotheek of lening

mate het saldo in de box (het inkomen

Als je elkaars fiscaal partner bent, mag

bij elkaar opgeteld) hoger wordt.

je bij bepaalde inkomsten en aftrek­

(rente op eigenwoningschuld); - eenmalig aftrekbare kosten (denk

posten zelf bepalen wie van beide

aan afsluitprovisie, no­t aris­

partners welk bedrag aangeeft in de

kosten voor de hypotheek of

belang

aangifte inkomstenbelasting. Dat kan

taxatiekosten);

In box 2 wordt het inkomen uit

dus voordelig zijn als de ene partner

aanmerkelijk belang (iedere aandeel­

een hoger belastingtarief betaalt dan

gebruik van andermans grond

houder met een aandelenbezit > 5% in

de ander; de belastingbesparing is

(denk aan de vergoeding omdat je

een bv) belast. Inkomen uit aanmer­

dan immers groter. Iedere verdeling

erfpacht hebt);

kelijk belang kan bijvoorbeeld bestaan

is toegestaan, als het in totaal maar

uit dividend of de winst uit verkoop

uitkomt op 100%.

Box 2: inkomen uit aanmerkelijk

- periodieke betalingen voor het

- kosten voor een rijksmonumentenpand.

van aandelen.

Sommige aftrekposten loop je

Door de huizencrisis komt het vaker

Box 3: inkomen uit vermogen

misschien mis die je wel gekregen zou

voor dat mensen na verkoop van hun

In box 3 wordt het inkomen uit sparen

hebben, als je geen fiscaal partner was

woning een restschuld overhouden.

en beleggen belast. Over het gemid­

geweest. Als je een fiscaal partner hebt,

Gaat het om een woning die nà 28

delde van het saldo van bezittingen

kom je minder snel in aanmerking

oktober 2012 is verkocht, dan kunnen

en schulden per 1 januari, moet je, als

voor aftrek van zorgkosten en aftrek

de rentelasten voor deze restschuld

dit saldo boven een bepaald bedrag

van schenkingen aan goede doelen.

vanaf 2015 maximaal 15 jaar worden afgetrokken.

(drempel) uitkomt, 1,2% belasting betalen.

Eigen woning Een eigen woning is, kort gezegd, de

Eigenwoningforfait

Fiscaal partner

woning waarvan je zelf of samen met

Het eigenwoningforfait is een fictief

Als je getrouwd bent of geregistreerd

je partner eigenaar bent. De woning

inkomen dat iemand met een eigen

partner, dan is je partner automatisch

moet je ‘hoofdverblijf’ zijn en dus

woning moet optellen bij zijn in­komen

ook je fiscaal partner. Je bent ook

niet fungeren als vakantiewoning.

uit werk en woning in box 1. Het

je woning

•

15

artikel

belastingvoordeel dat je hebt van de hypotheekrenteaftrek is daardoor

Nationale Hypotheekgarantie (NHG)

kleiner. Het eigenwoningforfait is een percentage van de WOZ-waarde, die jaarlijks door de gemeente wordt vastgesteld.

Als je geen rente of weinig rente betaalt, omdat je geen of een kleine eigenwoningschuld hebt, dan hoef

Met de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) heeft de bank de zekerheid dat je de hypotheekschuld in bepaalde situaties kunt terugbetalen, zoals: - echtscheiding; - werkloosheid; - inkomensdaling; - arbeidsongeschiktheid; - overlijden van de partner.

je in principe geen eigenwoning­ forfait te betalen. Je moet het wel in je belasting­a angifte opnemen, maar

De garantie wordt gegeven op hypotheken tot 265.000,- euro .

Als je een NHG hebt, dan kan je een rentevoordeel hebben.

je hebt dan recht op een extra aftrek omdat er geen of een kleine eigen­ woningschuld is.

Voorlopige teruggave Als je verwacht dat je belasting terug­ krijgt, bijvoorbeeld omdat je een huis hebt gekocht en hypotheekrente kunt aftrekken, dan kun je via een voorlo­ pige aanslag (verzoek om voorlopige teruggaaf) maandelijks een bedrag terugkrijgen.

De Nationale Hypotheekgarantie wordt niet alleen gegeven bij de aankoop van een nieuwe woning, maar kan ook worden verstrekt bij het oversluiten van een hypotheek. Om voor de Nationale Hypotheekgarantie in aanmerking te kunnen komen, geldt wel een aantal voorwaarden: - de hypotheek mag niet hoger zijn dan 265.000,- euro; - als sprake is van nieuwbouw, moet de woning zijn gebouwd met een ‘woningborg-certificaat’; - verbouwing of nieuwbouw kan alleen als er een depot wordt aangehouden, waaruit je pas kunt putten als je nota’s hebt opgestuurd; - er moet een taxatierapport van de woning zijn; - als de lening boven 80% van de marktwaarde van de woning uitkomt, moet een overlijdensrisicoverzekering worden afgesloten.

Om voor kwijtschelding van de eigenwoningschuld onder NHG in aanmerking te komen, moet je ook aan een aantal voorwaarden voldoen: - de betalingsproblemen zijn ontstaan als gevolg van (echt)scheiding, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of overlijden van de partner; - je hebt altijd de (hypotheek)rekeningen op tijd betaald; - je voldoet aan de inkomens- en vermogenstoets van de bank en/of tussenpersoon; - je hebt het huis altijd netjes bewoond en goed onderhouden; - de woning is verkocht met behulp van een makelaar en met toestemming van de geldverstrekker.

Voor meer informatie kun je terecht op de site van NHG: www.nhg.nl

16 • je woning

in beeld

Marjo Baas //baasin.nl

Zo wonen wij:

in een 55-plus woongroep Samen gaan wonen met jonge senioren en met elkaar actief te blijven. Dat is het doel van de woongroep 55-plus in Naarden (Wijnterstaete).

Maar dan wel onder het motto ‘niets moet en alles mag’, onderstreept Hannie Besselink, een van de initiatiefnemers die 24 jaar geleden de woongroep in Naarden oprichtte. Het complex Wijnterstaete bestaat uit vijftien appartementen van 80 tot 100 m2 met achttien bewoners, waaronder ook vier koppels, en waar de vrouwen met dertien in aantal fors in de meerderheid zijn. Sommigen van hen vinden de appartementen aan de kleine kant, maar volgens Besselink is het een prima formaat want ‘hoe minder rotzooi hoe beter’.

B

ij het kopen van een appartement in Wijnterstaete hoort het lidmaatschap van de woongroep. Het is namelijk de bedoeling van de woongroep om te bestaan uit een groep ‘gelijkgestemden’. Dat gaat meestal goed maar een enkele keer blijkt de bewoner toch niet zo goed te passen en verkoopt deze zijn appartement weer.

Het is niet de bedoeling dat de bewoners voor elkaar zorgen. Als een bewoner hulpbehoevend wordt, moet deze zelf zorg inhuren. “De bewoners willen wel iets voor elkaar kunnen betekenen waar dat nodig mocht zijn en mogelijk is.

Geen zorg, maar dus wel aandacht voor elkaar. Als ergens ’s morgens de gordijnen niet open zouden gaan, dan kan dat een aanleiding zijn om even te checken of alles wel in orde is.” In geval van nood is er een interne sleutelronde waar gebruik van kan worden gemaakt. ‘Noodnummers’ hangen bij iedereen op een vaste plek in de meterkast, zodat familie altijd gewaarschuwd kan worden als er iets aan de hand is.

Het appartementencomplex heeft een gemeenschappelijke ruimte waar allerlei activiteiten worden ondernomen waar je aan mag (en niet moet) meedoen. Zo worden onder meer georganiseerd: een maandelijkse koffie-ochtend, iedere eerste zondag van de maand ‘happy hour’ met een gezamenlijke maaltijd. Kerst, Oud en Nieuw en Pasen worden gezamenlijk gevierd.

je woning

•

17

werken en wonen

Werken en wonen onder één dak Frank van den Nieuwendijk (44) is getrouwd met Debra en woont én werkt onder één dak. Met Debra en zijn drie kinderen Naomi (16), Joey (15) en Kimberley (11) woont hij in Zaandam boven hun budoschool. Het is een echt familiebedrijf: de ouders van Frank startten de sportschool en inmiddels geeft ook zijn oudste dochter er haar eerste lessen.

“Voor mij is werken én wonen onder één dak perfect: ik ben lekker in mijn eigen zaak bezig én dichtbij mijn gezin.” Frank is helemaal tevreden met zijn woon-werksituatie maar het heeft wel heel wat bloed, zweet en tranen gekost om te komen waar hij en Debra nu staan.

Familiebedrijf Jaren geleden startten de ouders van Frank de sportschool in het centrum van Zaandam. Frank kwam door het overlijden van zijn vader al op zijn moeder leidde hij toen een van de grootste sportscholen in NoordHolland. “Ik had destijds samen met mijn moeder een vof. Tot twee keer toe heb ik onder de militaire dienstplicht uit weten te komen om het bedrijf niet

18 • je woning

Marjo Baas //baasin.nl

jonge leeftijd in de zaak. Samen met

werken en wonen

“Voor mij is werken én wonen onder één dak perfect: ik ben lekker in mijn eigen zaak bezig én dichtbij mijn gezin.”

je woning

•

19

werken en wonen

een hele waardevolle rol gehad in onze nieuwbouwplannen maar het nadeel was dat een aantal van zijn ideeën goud geld bleek te kosten. Hierdoor kwamen we fors boven budget uit.”

Hoewel ze heel tevreden zijn met hun gebouw blijven ze maar tobben met het dak. Inmiddels zijn ze dertien jaar en ruim 200 lekkages en bijbehorende rechtszaken verder, maar het dak lekt nog steeds. Ondanks alles zouden Frank en Debra het zo weer doen.

“We hebben van ons nieuwbouwpro­ ject veel geleerd. Na de bouw ging de aannemer namelijk failliet. Hierdoor konden benodigde reparaties aan het dak niet worden uitgevoerd. We in gevaar te brengen.” Na het vwo

niet in de herontwikkelingsplannen

gingen wel verder, maar dat bleek

heeft hij diverse sportopleidingen

bleek te passen, zijn we zelf gaan

de aannemer ook te doen; onder

gevolgd. “Maar het werk ging eigenlijk

bouwen op een andere locatie.”

een andere naam ging hij gewoon

lijden onder het naar school gaan.” Het

Dat had letterlijk heel wat voeten

weer door terwijl wij ons geld niet

blijven runnen van een sportschool

in de aarde. De financiering van de

terugkregen.”

leek hem, ondanks dat psychologie

nieuwbouw in de wijk Westerwatering

en fysiotherapie hem ook trokken, de

in Zaandam bleek toen, toch ruim

Woonlaag

mooiste invulling van zijn toekomst.

vóór de crisis, niet eenvoudig. “Op het

“We hebben destijds veel moeite

De sportschool van zijn ouders bete­

hoofdkantoor van onze huisbankier

moeten doen om bij de gemeente ook

kende meer voor Frank dan alleen een

bleek dat de bank een fitnessclub voor

een woonbestemming te krijgen. In

zakelijke toekomst. Hij ontmoette er

ogen had met allerlei fitnessappara­

eerste instantie mocht wat er gebouwd

Debra, die bij Franks vader kara­

tuur. Maar bij onze opzet, een sport­

werd alleen bedrijfsgerelateerd zijn.”

te-examen deed en nu net zoals Frank

school waar alleen vechtsportlessen

Frank en Debra zijn ervan overtuigd

karate- en Tae Bo-lessen geeft.

worden gegeven, was daarvan geen

dat het krijgen van de woonstemming

sprake.” Frank en Debra kwamen

hun gebouw ook een persoonlijke

In 2015 viert de sportschool haar

er dankzij een goede relatie met en

meerwaarde heeft gegeven. Hoewel

vijftigjarigbestaan bestaan. Hoewel

vertrouwen van een lokale bank

ze niet denken aan verkopen, zien

de moeder van Frank haar aandeel in

uiteindelijk toch uit. Zo kon de nieuw­

ze goede verkoopmogelijkheden. De

de sportschool heeft overgedaan aan

bouw beginnen!

woonlaag is namelijk ook makke­

Debra, is Ina met haar 75 jaar nog

lijk in te richten als zonnestudio of

elke dag te vinden op de sportschool.

Met een architect die de wensen van

kantoor en daarmee is het gebouw

De kantine is nog steeds haar domein.

Frank en Debra goed kon vertalen

multifunctioneel.

verrees een rood modern gebouw met

Verhuizing

een plat dak. Op de begane grond zit

Hun woning is modern ingericht:

In 2001 zijn Frank en Debra met de

de karateschool, op de eerste verdie­

compleet wit met een knalrood

sportschool naar een andere locatie

ping een woonlaag met een dakterras.

kookeiland op een houten vloer. Het

verhuisd. “Dat was een bewuste

Er zijn twee oefenzalen die van elkaar

doet denken aan een bungalow maar

keuze van ons. We zijn kort nadat

gescheiden worden door de kantine en

dan op de eerste etage. Op het zuiden

mijn moeder uit de zaak was gestapt,

de kleedkamers. Vaak is Frank in de

kijken ze uit op een woonwijk; op het

verhuisd. In eerste instantie wilden

ene zaal aan het werk en in de andere

noorden ligt een vaart met woonbo­

we niet weg. De gemeente had heront­

zaal Debra die elkaar kunnen zien

ten. Een typisch Zaans veenland­

wikkelingsplannen op de locatie waar

via de glazen deuren. De architect

schap. Voorlopig denken ze niet aan

we zaten. Een wethouder deed ons

realiseerde ook het vurig door Frank

verhuizen.

toezeggingen die later niks waard

en Debra gewenste ‘vuilevoetenpad’

bleken te zijn. Omdat onze sportschool

en het ‘schonevoetenpad’. “Hij heeft

20 • je woning

werken en wonen

Wonen en werken in een pand fiscale regels De

Veel ondernemers werken en wonen in één pand, zij hebben hun bedrijf of praktijk aan huis. De fiscale regels voor wonen en werken in één pand zijn behoorlijk complex. Je moet om te beginnen vaststellen of sprake is van werkruimte die fiscaal meetelt: dit wordt een ‘kwalificerende werkruimte’ genoemd. Ook maakt het uit of je een eenmanszaak hebt of aandelen in een bv. Ten slotte maakt het ook nog uit of je op huwelijkse voorwaarden of in gemeenschap van goederen bent getrouwd en als je samenwoont of je een samenlevingscontract hebt. Hier een korte schets van de regels die je tegenkomt als je werkt en woont in één pand.

1

Het uitgangspunt van de belastingwet is dat een werkruimte aan huis in principe behandeld wordt als een ‘onzelfstandig onderdeel’ van de ‘eigen woning’. Je hele woning, inclusief de werkruimte, geldt dan als ‘eigen woning’ en is fiscaal dan niet gelinkt aan je bedrijf. Dit is anders als de woonruimte fiscaal als werkruimte kan worden aangemerkt. Dan wordt de werkruimte fiscaal zelfstandig, los van de woning, behandeld. De kosten van de ruimte zijn dan aftrekbaar, waaronder die voor de inrichting en energie.

Er is sprake van een fiscale werkruimte als dat door uiterlijke kenmerken duidelijk zichtbaar is. Bijvoorbeeld door een eigen opgang of ingang, eigen sanitaire voorzieningen, zodanig dat je het bij wijze van spreken aan een ander zou kunnen verhuren. Ook moet je in deze werkruimte je inkomen grotendeels verdienen (meer dan 70%). Daarnaast speelt de vermogensetikettering een rol. Bij vermogens­ etikettering is het belangrijk onderscheid te maken tussen ondernemers met een eenmanszaak en ondernemers die hun onderneming in bv-vorm drijven. Een accountant of notaris kan je hierover verder informeren.

In de praktijk wordt vaak gekozen voor een gesplitste vermogensetikettering: het woongedeelte behoort tot het privévermogen en de werkruimte tot het ondernemingsvermogen. Op het woongedeelte is dan de eigenwoningregeling wat betreft de hypotheekrenteaftrek etc. van toepassing. De werkruimte staat op de balans van het bedrijf. Dit betekent dat de waardeveranderingen van de werkruimte onder winst of verlies uit onderneming vallen. Bezien in het licht van dalende prijzen voor woon/werkpanden kan het verstandig zijn om een pand (deels) als ondernemingsvermogen aan te merken. Naast de financieringskosten, onderhoudskosten, energiekosten en gemeentelijke belastingen, is de waardedaling (verlies) fiscaal aftrekbaar.

Als je bij verkoop van het woon/bedrijfspand winst (overwaarde) maakt, dan leidt de winst die op de werkruimte betrekking heeft, niet tot een beperking van de ‘eigenwoningreserve’ en levert dit geen beperking op voor een nieuwe financiering.

2 3

Bij het drijven van een onderneming in bv-vorm kan een overwaarde bij verkoop van het woon/bedrijfspand leiden tot een belasting van deze overwaarde in box 1 tegen het maximale tarief, als gevolg van de zogenaamde fiscale ‘terbeschikkingsstellingsregeling’ (TBS-regeling). Ook voor de ondernemer van een eenmanszaak kan deze TBS-regeling aan de orde komen als de woning met kwalificerende werkruimte eigendom is van de niet ondernemende echtgenoot of een ander met hem verbonden persoon (bijvoorbeeld een kind).

De samenhang tussen deze regels en de toepassing daarvan op jouw persoonlijke situatie verdient de nodige aandacht van de account en de notaris. Kom daarom bij ons langs als je besluit het wonen en werken te combineren.

je woning

•

21

in beeld

Zo woon ik

Kairos © Fotografie Martine Kolner

Bolwoning, ‘s-Hertogenbosch Maria Aldus (55) Vrijstaand wonen voor niet al te veel geld. Dat is waarom Maria Aldus ‘viel’ op haar bijzondere woning. Een bolwoning. Het bolvormig huis is gemaakt voor één tot twee personen en staat in een park, ergens in Noord-Brabant.

De bol is verdeeld in drie verdiepingen. Maria huurt het huis van de woningbouwvereniging, al dertien jaar. Ze koos er heel bewust voor. “In andere huizen hoor je vaak van alles wat je niet wilt horen. Gepraat, het doorspoelen van de wc. Maar in de bolwoning hoor je alleen jezelf.”

in beeld

Kairos © Fotografie Martine Kolner

Ecowoning, Almere Marc Zijlstra (46) en Madeleine van Breugel (42) Ecologisch verantwoord bouwen is ‘hip’ en ‘bio’, maar voor Marc en Madeleine is hun ecowoning vooral ‘gezond’. Omdat Marc allergiepatiënt is, besloot het stel vier jaar geleden samen met een architect hun eigen, bijzondere woning te ontwerpen. Het huis is met biologische materialen gebouwd en heeft een gezond binnenklimaat. Door de muurverwarming en natuurlijke ventilatie is het heel behaaglijk. Ook het ronddwarrelen van stof is tot een minimum beperkt, wat weer gunstig is voor Marc.

Het hele gezin voelt zich prettig in hun ‘healthy building’.

je woning

•

23

VRAAG HET DE NOTARIS

vraag het de Netwerknotaris Wat is het verschil tussen de bedenktijd en de ontbindende voorwaarden in een koopcontract?

Ik heb nog een overlijdens­risico­verzekering van toen ik nog samenwoonde. Werkt die polis nu nog?

“Als een consument een woning koopt, heeft hij drie dagen bedenktijd om te beslissen of hij de koop wil laten doorgaan. Binnen drie dagen na ontvangst van het koopcontract kan de koper de koop zonder opgave van een reden ontbinden. De bedenktijd eindigt op de derde dag om 24.00 uur. Als de bedenktijd eindigt op een zaterdag, zondag of officieel erkende feestdag, dan wordt deze verlengd tot en met de eerst volgende werkdag.

De bedenktijd geldt alleen voor de koper en niet voor de verkoper.

“Met de verzekeringsmaatschappij spreekt u af wie bij uw overlijden de begunstigde is van uw verzekering. Het is dus belangrijk te controleren wie de begunstigde op uw polis is. We zien namelijk regelmatig dat de begunstiging op de polis niet in orde is. Het zal vaak de bedoeling zijn dat degene die de verzekeringsuitkering bij uw overlijden krijgt, dezelfde persoon is die het huis erft.

In het koopcontract kunnen ontbindende voorwaarden worden opgenomen. Met die ontbindende voorwaarden worden de situaties omschreven waaronder de koper nog onder de koop van de woning uitkan, ook als de drie dagen bedenktijd voorbij zijn. Een veel voorkomende ontbindende voorwaarden is die voor de financiering en de bouwtech­ nische keuring. Dit betekent dat als de koper de financiering niet vóór een bepaalde datum rond krijgt, hij kan af zien van de koop. Of als er gekozen is voor een ontbindende voorwaarde van de bouwtechnische keuring de koper kan afzien van de koop als uit de bouwtechnische keuring blijkt dat er boven een vooraf bepaald bedrag achterstallig onderhoud aan het huis is.

Kairos © Fotografie Martine Kolner

Het verschil tussen de bedenktijd en de ontbindende voorwaarden is dat de bedenktijd altijd geldt (als het tenminste gaat om een consument die een huis koopt) en de ontbindende voorwaarden alleen als de koper en de verkoper die hebben vastgelegd in een koopcontract.”

24 • je woning

Als u met uw partner één polis bij de verzekeringsmaatschappij had, dan moet u na de scheiding afspreken wie van u de verzekeringspolis voortzet. Had u ieder een eigen polis, dan kan ieder bij een scheiding zijn eigen polis houden en hoeft alleen de begunstiging te worden gewijzigd. In veel polissen is trouwens niet alleen het overlijden ‘afgedekt’ maar wordt ook gespaard voor aflossing van de hypotheek tijdens leven; dit wordt ‘spaardeel’ genoemd. Misschien heeft uw ex-partner recht op de helft van het spaardeel.

Ik nodig u graag uit om eens bij mij langs te komen met uw polis. Ik kan voor u kijken of alles goed geregeld is. Ook kijk ik dan naar een eventueel testament dat u heeft.”

artikel

Samenwonen, samen delen?

Partners die ongetrouwd gaan samenwonen hebben allerlei vragen over wat dat voor hun financiële situatie betekent. Neem nou AnneMarie en Bart. Ze hebben ieder een huis en gaan in het huis van Anne-Marie wonen omdat daar de meeste ruimte is voor allebei. Bart zet daarom zijn woning te koop en trekt bij Anne-Marie in.

Bart knapt graag een huis op. Vóór de crisis op de woningmarkt had hij zo bij verkoop een overwaarde gecreëerd.

Nu de woningmarkt aantrekt, wil hij dat nog wel een keer doen. Geeft hij dit nu allemaal op door bij Anne-Marie te gaan wonen?

Als je gaat samenwonen, geeft dat niet zomaar recht op het inkomen of het vermogen van je partner. Er ontstaat geen gemeenschap van goederen, zoals bij een huwelijk (zonder huwelijkse voorwaarden). Dit betekent

dat Bart, door te gaan samenwonen, geen (mede-)eigenaar wordt van de woning van Anne-Marie. Anne-Marie blijft ondanks het samenwonen dus eigenaar van haar woning. Zij blijft in principe ook alle kosten van haar huis alleen betalen.

Als je gaat samenwonen, geeft dat niet zomaar recht op het inkomen of het vermogen van je partner.

Bart en Anne-Marie kunnen dit anders regelen. In een samenlevingscontract kunnen zij onder meer regelen welke kosten zij samen betalen. Bart en Anne-Marie kunnen bijvoorbeeld over het huis afspreken dat zij voor­ taan allebei de kosten van het huis van Anne-Marie betalen. Niet alleen de hypotheekrente, maar ook de afloss­ingen, verbouwingen, onderhoud etc.

Voor Bart kan in het samenlevingscontract het recht worden opgenomen te delen in de waardestijging van het huis. Tegenover het meebetalen van de kosten van het huis, staat dan voor hem het meedelen in de waardestijging. Op deze manier investeert hij in het huis van Anne-Marie en profiteert hij er ook van omdat hij meedeelt in de waardestijging.

Door deze afspraak in het samenlevingscontract wordt Bart geen eigenaar van het huis. Als hij ook ‘officieel’ eigenaar van het huis zou willen worden, moet Anne-Marie de helft van haar huis aan hem verkopen. Als Anne-Marie en Bart hiervoor kiezen, moeten zij er rekening meehouden dat Bart dan overdrachtsbelasting moet betalen. Dit is 2% over de koopprijs of over de waarde van de woning.

je woning

•

25

VERZEKEREN

hy pot g n i s s o fl a n doet ( e r a p s k n ba A ls je aa n Heb je vóór 2013 een spaar- of beleggings­ rekening geopend voor de aflossing van je hypotheek? Dan kun je fiscaal gunstig sparen of beleggen voor aflossing. Bij banksparen wordt het geld op een geblokkeerde spaar- of beleggingsrekening bij een bank gezet; te zijner tijd wordt met het gespaarde geld de hypotheek afgelost. Als je aan banksparen doet, is het belangrijk dit af te stemmen op je testament, huwelijkse voorwaarden of samenlevingscontract.

Bij overlijden Het tegoed van de bankspaarrekening zit in de erfenis die je nalaat. Hoe en onder wie je erfenis wordt verdeeld, hangt af van je testament. Voor mensen die geen testa-

heek)

ment hebben, regelt de wet hoe hun erfenis wordt verdeeld. Het is belangrijk dat de uitkering van de bankspaarrekening ook terecht komt bij degene die ook het huis erft.

Soms is het daarvoor nodig het testament aan te passen of juist een testament te laten maken. Dit laatste is vaak het geval bij ongetrouwde partners.

Bij scheiding Een bankspaarrekening kan ook op naam van twee partners worden gezet. Het is belangrijk om afspraken te maken over het geld op deze bankspaarrekening bij scheiding. Hebben beide partners dan recht op de helft van het saldo op deze rekening? Of is het de bedoeling dat het saldo wordt gedeeld naar rato van de inleg op deze rekening? Als je huwelijkse voorwaarden of een samenlevingscontract maakt, kun je deze afspraken daarin vastleggen. Heb je al huwelijkse voorwaarden of een samenlevingscontract? Dan kun je een Netwerknotaris laten checken of er zo’n afspraak in moet worden opgenomen.

ing hebt r e k e z r e v s n e v A ls je een le Heb je een levensverzekering? Als je eigenaar van een huis bent of wordt, waarschijnlijk wel. Een levensverzekering (ook wel overlijdensrisicoverzekering genoemd) wordt afgesloten om (een deel van) de hypotheek bij overlijden af te lossen. De nabestaanden betalen dan minder of geen hypotheekrente.

Begunstiging Met de verzekeringsmaatschappij spreek je af wie na jouw overlijden de begunstigde is van de verzekering. We zien regelmatig dat de begunstiging op de polis niet in orde is.

Bijvoorbeeld: degene die de verzekeringsuitkering krijgt, is niet dezelfde persoon die het huis erft.

Sluit je samen met jouw partner de verzekering af? Dan is het belangrijk dat je de juiste verzekeringsmethode kiest. Deze methode heet ‘kruislings verzekeren’. De Netwerknotaris kan voor je controleren of de polis die je afgesloten hebt of die je gaat afsluiten ‘kruislings’ is. Als de polis niet kruislings is, betaal je misschien wel te veel erfbelasting.

26 • je woning

Erfbelasting Het hangt van de polis (en de afspraken met de bank of verzekeringsmaatschappij) af of er erfbelasting moet worden betaald. Niet alleen de polis is belangrijk maar ook wat er over de verzekering in het samenleving­contract of de huwelijkse voorwaarden is afgesproken. Als een levensverzekering in combinatie met een hypotheek wordt afgesloten, vraagt de bank in veel gevallen of je met je partner een ‘partnerverklaring’ wilt ondertekenen. Het ondertekenen van deze partnerverklaring heeft direct invloed op hoeveel erfbelasting over je erfenis moet worden betaald.

De Netwerknotaris kan voor je het effect van de partnerverklaring berekenen.

Scheiding Als je met je partner één polis bij de verzekeringsmaatschappij afsluit, moet je bij een scheiding afspreken wie de verzekeringspolis voortzet. Als je twee polissen afsluit of hebt afgesloten dan kan ieder bij een scheiding zijn eigen polis houden. Dit kan financieel gunstig zijn.

zo doen bn’ers het

Hoe doen de BN’ers het op de huizenmarkt?

Hoewel er weer meer woningen verkocht worden, hebben veel huizenbezitters nog steeds moeite om hun huis kwijt te raken. Maar niet alleen gewone Nederlanders hebben problemen met de verkoop van hun woning. Ook BN’ers hebben moeite om hun huizen aan de man te brengen.

Lang te koop

Niet verkopen? Dan maar verhuren

Zo heeft het huis van televisiepresentatrice Manon

De populaire zanger Nick Schilder zette zijn villa in

Thomas bijna twee jaar te koop gestaan. Haar woning

Volendam te huur. Een forse prijsverlaging had namelijk

in Sneek kwam twee jaar terug voor 259.000 euro in de

geen effect. Het huis van Nick was te huur voor 1.900

verkoop te staan, maar ging uiteindelijk voor 165.000

euro in de maand. Was, want inmiddels heeft hij uit de

euro van de hand. Het huis van Koffietijd presentatri­

verkoop en uit de verhuur gehaald. Wil Nick later profite­

ce Pernille La Lau heeft al meer dan vijf jaar te koop

ren van een aantrekkende huizenmarkt?

gestaan. Ze heeft de afgelopen jaren van alles geprobeerd om haar huis in Weesp te verkopen. Zo verlaagde ze

Succesvol

eerder de prijs en haalde ze in de zomer van 2014 het

Maar het is niet alleen maar kommer en kwel voor de

huis uit de verkoop. Daarna zette Pernille het huis weer

BN’ers op de huizenmarkt. Dat je ook succesvol kan zijn,

te koop en verhoogde weer de vraagprijs.

bewees voormalig coach van Oranje Dick Advocaat. Hij verkocht zijn appartement in Leidschendam met een

Eindelijk verkocht

dikke winst. In 1995 kocht hij het appartement voor een

Dat het gezegde de aanhouder wint ook op de huizen­

kleine vier ton. Het huis werd verkocht voor 900.000

markt geldt, weet Dries Roelvink inmiddels ook. Het is

euro.

de volkszanger eindelijk gelukt om zijn huis te verkopen.

Helaas voor Dries moest hij bij de verkoop wel een verlies van enkele tienduizenden euro’s incasseren. Maar hij is opgelucht dat hij zijn huis in Landsmeer eindelijk kwijt is.

“Natuurlijk ben ik blij dat het huis eindelijk is verkocht, dan zijn mijn ex-vrouw Lucienne en ik tenminste weer een vrij mens”, zo vertelde Dries aan www.bekendeburen.nl.

Profiteren van aantrekkende huizenmarkt Sommige BN’ers denken van de aantrekkende huizen­ markt te kunnen profiteren. Zo haalde Nicolette Kluijver haar huis uit de verkoop en zette het later weer te koop tegen een fors hogere prijs! Eerdere prijsverlagingen hadden geen succes. Maar omdat de huizenprijzen, vooral in de hoofdstad, weer aan het stijgen zijn kunnen ze misschien een koper vinden.

Nicolette Kluiver je woning

•

27

artikel

In voor- en

tegenspoed

Je woont helemaal naar je zin. Totdat… er dicht bij jouw woning een autoweg uitgebreid gaat worden, een windmolen wordt geplaatst of als je huis door aardbevingen als gevolg van gasboringen gaat scheuren.

Tja… wat dan?

28 • je woning

artikel

Aanvechten

Ondoorzichtig

Er komt een windmolenpark bij jou in de buurt. Als je

Je moet er op tijd bij zijn met het indienen van een claim.

vindt dat je huis hierdoor minder waard wordt, zijn er

Messchaerts buurvrouw wachtte een half jaar voor­

verschillende paden te bewandelen. Dat deden al veel

dat zij in actie kwam en heeft nog steeds geen schade

woningeigenaren in het verleden. In een aantal gevallen

vergoed gekregen. De claim vanwege planschade kan bij

hebben zij succesvol de WOZ-waarde van hun woning

de gemeente worden ingediend zodra het (bouw)besluit

aangevochten en werd die door de rechter op een lager

definitief is. De procedure is door Messchaert niet alleen

bedrag vastgesteld. De WOZ-waarde van een woning is

als lang maar ook als ondoorzichtig ervaren: “Het is

belangrijk voor de jaarlijks terugkerende belastingen

mij niet duidelijk hoe de uiteindelijke schade is bere­

die op basis van die waarde worden berekend, zoals

kend. Ook vond ik het merkwaardig dat de gemeente

de onroerendezaakbelasting die je aan de gemeente

het bureau mag aanwijzen dat toetst of er sprake is

moet betalen. Daarnaast is er de route van het claimen

van planschade. Waar blijft dan de objectiviteit?” Paul

van planschade. Je kunt onder meer in aanmerking

Messchaert schakelde daarom een makelaar in die

komen voor planschade als je door een wijziging van het

aanwezig was bij de bezichtiging van zijn huis door het door de gemeente ingeschakelde bureau.

“Verschillende buurtbewoners hadden aangegeven mee te willen doen. Maar toen het moment daar was om een claim in te dienen haakten mensen af” bestemmingsplan schade leidt in de vorm waardedaling van je woning. Dit is een ingewikkelde procedure. Dat ondervond ook Paul Messchaert die werd geconfronteerd met de aanleg van een fly-over bij de A-2, niet zo ver van zijn woning.

Messchaert diende in 2011 een planschadeclaim in

Messchaert is van mening dat het bedrag dat hij heeft ontvangen de werkelijke schade niet vergoedt: de schade was begroot op 10.000 euro! Met het bedrag kan hij de waardedaling van zijn huis niet opvangen en bovendien was het kwaad al geschied, vindt Messchaert. Hij heeft daarom besloten het geld maar te gebruiken om zijn badkamer op te knappen.

Aardbevingsschade in cijfers In totaal zijn er vanaf 2012 19.600 schademeldingen binnengekomen bij de NAM. Tot juni 2014 heeft in 93% van de gevallen een taxatie plaatsgevonden, wat heeft geleid tot 12.900 schaderapporten. In 77% van de gevallen is er overeenstemming bereikt tussen de NAM en de huiseigenaren. In totaal is door de NAM vanaf 2012 tot 1 januari 2014 inmiddels 50 mln euro besteed aan de afhandeling van schades.

vanwege de schade die hij als woningeigenaar leed als gevolg van verlies van uitzicht, verkeersoverlast, lawaai etc. “Verschillende buurtbewoners hadden aangegeven

Scheuren in de muren

mee te willen doen. Maar toen het moment daar was

Hellen en Kees Van Ours-Doorn wonen al 28 jaar in de

om een claim in te dienen haakten mensen af”, vertelt

provincie Groningen; ze wonen nu met hun twee

Messchaert. Zijn claim werd uiteindelijk toegewezen: hij

kinderen in Godlinze. Hun huis heeft substantiële schade

ontving 3.400 euro.

zoals scheuren aan binnen- en buitenmuren en tegels die van de muren afgekomen zijn. De gevolgen zijn in het kleine terpdorpje waar Kees en Hellen wonen goed te

Bezwaar tegen WOZ-waarde

voelen: huizen staan eindeloos lang te koop en worden

Huiseigenaren krijgen in het begin van het jaar een WOZ-beschikking waarin de waarde van hun woning staat vermeld zoals die door de gemeente is vastgesteld.

De WOZ-waarde is de geschatte marktwaarde van één jaar eerder. Als je denkt dat deze waarde onjuist is, dan kun je zelf of met behulp van een specialist zoals de notaris, bezwaar maken bij de gemeente. Op de WOZbeschikking die je van de gemeente krijgt, staat informatie over hoe en waar je bezwaar kunt aantekenen.

niet verkocht. Zeker in een economisch kwetsbare regio als Groningen hakt dat er behoorlijk in, meent Hellen.

“Als we 28 jaar geleden hadden geweten dat dit zou kunnen gebeuren, dan hadden we dit huis niet gekocht en waren we niet in dit aardbevingsgebied gaan wonen.

De realiteit is namelijk hard: ons huis raakt niet meer verkocht.”

Ondanks dat Hellen Van Ours zelf bij de NAM werkt, heeft zij ervoor gekozen in aanmerking te willen komen

je woning

•

29

artikel

Gasombudsman Vooral in het gebied rond Loppersum lopen huiseigenaren het meeste risico op schade aan hun huis vanwege de gasboringen. De overheid heeft verschillende maatregelen genomen voor het gebied in de provincie Groningen dat al meerdere malen te maken heeft gekregen met aardbevingen. Zo is er een Dialoogtafel Groningen in het leven geroepen. Deze Tafel heeft tot doel maatregelen tot stand te laten komen of te beoordelen, die de negatieve effecten van gaswinning in Noordoost Groningen compenseren.

Aan deze Tafel zitten 17 mensen die ieder staan voor een belang in het gebied waar gas wordt gewonnen. Het gaat om bewoners, boeren, het lokale bedrijfsleven, industrie, NAM en overheden, maar ook het cultureel erfgoed en natuur- en milieugroeperingen zijn vertegenwoordigd.

De meeste deelnemers wonen in de regio. Ook is er een ‘gasombudsman’ benoemd, in de persoon van mr. Leendert Klaassen.

Besloten is ook dat de NAM een zelfstandige uitvoeringsorganisatie gaat inrichten die onafhankelijk van de NAM kan opereren. De uitvoering van het schadeproces ligt dan dus in de toekomst niet meer bij de NAM zelf. De taxaties worden gedaan door onafhankelijke taxateurs, die aangestuurd worden door de uitvoeringsorganisatie onder onafhankelijk toezicht. Hiermee moet eventuele belangenverstrengeling vanwege de eerdere betrokkenheid van de NAM in het schadeproces voorkomen worden. De uitvoeringsorganisatie start op 1 januari 2015.

voor een schadevergoeding. Er is bij de familie Van Ours een schade-expert over de vloer geweest. Het helpt dan volgens Hellen om zelf ook goed op te letten: “Als er in één muur een scheur zit, dan betekent dat wel dat de hele kamer opnieuw gestuct moet worden en niet alleen die

dat ze het huis niet meer kwijt zullen raken en willen ze van de schade-uitkering ‘leuke dingen’ voor zichzelf doen.”

Er zit een risico aan als je het geld niet gebruikt voor het verhelpen van de schade, denkt Van Ours. Als er in de toekomst opnieuw schade optreedt, zou het wel eens moeilijk vast te stellen kunnen zijn of die schade het gevolg is van nieuwe bevingen of vervolgschade door het

“Het gevoel bij velen is toch dat ze het huis niet meer kwijt zullen raken en willen ze van de schade-uitkering ‘leuke dingen’ voor zichzelf doen.” niet laten herstellen van de eerdere schade.

Hellen en Kees hebben er bewust voor gekozen om een aannemer de schade te laten herstellen, “het gaat toch om ons woongenot”. Het herstelwerk duurt langer dan ze hadden gehoopt. Het is nu één jaar na dato en de schade is nog niet helemaal naar tevredenheid hersteld.

Planschade claimen Planschade is de vermogens- of inkomensschade die je hebt door ‘planologische wijzigingen’. Heb je schade aan je woning, dan gaat het over vermogensschade. Heb je een huis gekocht terwijl je had kunnen weten dat er gebouwd zou gaan worden in de buurt van je huis, dan krijg je de schade niet vergoed. Ga je een huis kopen?

Zorg dan eerst dat je goed op de hoogte bent van het bestemmingsplan.

ene muur, vanwege het kleurverschil”.

Vakantie De expert stelt de hoogte van de schade vast met een rapport dat naar de door de NAM ingeschakelde aannemer wordt gestuurd. Die maakt een offerte voor het herstelwerk, op basis waarvan het schadebedrag

Als je kunt aantonen dat je niet van de wijzigingen wist toen je het huis kocht, ga je verder in de procedure. Krijg je een claim toegewezen, houd dan ook rekening met het zogenaamde ‘maatschappelijk risico’. Dit betekent dat je een eigen risico hebt van 2% van de waarde van de woning.

wordt vastgesteld. Het schadebedrag dat de NAM uitkeert is ‘vrij besteedbaar’. Je bent als huiseigenaar niet verplicht om met de schadevergoeding je huis te laten herstellen. Er zijn gedupeerde huiseigenaren die van het geld op vakantie zijn gegaan. Hellen van Ours heeft daar wel begrip voor: “Het gevoel bij velen is toch

30 • je woning

Overweeg je om een vordering wegens planschade in te dienen, kijk dan vooral wat de site van jouw gemeente hierover aan informatie geeft. Daarnaast kun je op de site van de Rijksoverheid (trefwoord ‘planschade’) ook allerlei nuttige informatie vinden.

flowchart

Waar moet je aan denken als je een huis koopt?

In elk geval aan:

Wil ik een huis kopen of huren?

Oriënteren

Wat voor woning wil ik kopen?

Waar moet ik op letten bij het kopen van een huis?

Hoeveel kan ik lenen? En: hoeveel wil ik lenen?

Budget bepalen

Ga ik lenen bij de bank of bij familie of anderen?

Voor hoeveel krijg ik hypotheekrenteaftrek?

Aan welke voorwaarden moet ik dan voldoen?

Woning zoeken

Onderhandelen en de koop sluiten

Aan welke eisen en wensen moet mijn huis voldoen?

Ga ik een makelaar inschakelen of zelf zoeken?

Hoeveel is de woning waard?

Is de vraagprijs reëel?

Over welke andere (roerende) zaken en voorwaarden (zoals overdrachtsdatum) moet ik onderhandelen?

Is het verstandig een bouwtechnische keuring te doen?

Laat ik de notaris mijn koopcontract maken?

Wat is de bestemming van het pand?

Kan ik er in wonen zonder te verbouwen en/of juridisch gedoe?

Hebben de buren rechten, zoals het recht van overpad?

Is er asbest in het pand, een tank in de tuin of zijn er andere verborgen gebreken?

Tussen koop en overdracht regelen

Hoe ga ik de eventuele verbouwing en andere klussen (laten) doen?

Heb ik een opstalverzekering of moet ik die nog afsluiten?

Hoe zit het eigenlijk met mijn inboedelverzekering?

Hoe ga ik de verhuizing doen?

Welke energieleverancier, telefoon- of kabelmaatschappij kies ik?

Moet ik een samenlevingscontract en testament laten maken?

Je ziet: er komt heel wat kijken bij het kopen van het huis. Schakel daarom op tijd deskundige kennis in. Meer tips en persoonlijke aandachtspunten vind je op www.huisjeboompjebeestjetest.nl.

je woning

•

31

Kairos Š Fotografie Martine Kolner

artikel

Woning met onzichtbaar erfgoed in je tuin Hij was al jaren samen met zijn echtgenote eigenaar van een mooie woning met tuin in Ravenstein, aan de stadsgracht. In 1988 stuitte Martin-Jan van Mourik, hoogleraar en oudnotaris, bij het graven van een zinkput in zijn tuin toevallig op een bakstenen muur. Decennia later legde hij, tegen de regels in, een eeuwenoud vestingwerk bloot.

32 • je woning

artikel

Z

onder dat hij het wist kocht de hoogleraar destijds een woning met een onzichtbaar erfgoed in de tuin. Nu ligt zijn tuin helemaal overhoop en is hij de trotse eigenaar van een uniek vestingwerk, een bolwerck, anno 1509. “Mijn vrouw was er in het begin helemaal niet blij mee. Zij heeft er nu vrede mee. Ik ga ervoor zorgen dat het vestingwerk herkenbaar en beleefbaar blijft.”

Monumentale status

Het begon met een zinkput

“Mannen horen niet te huilen, maar toen liepen me de tranen over de wangen...”

Bij aankomst verraden de metershoge bergen met klei al dat er hier wat gaande is. Boven de geschutskelder vertelt professor Van Mourik: “In 1988 stuitte ik bij het graven van een zinkput voor mijn tuinhuis op een bakstenen gewelf en ik wist meteen dat dit geen puin kon zijn. Echter, toen ik hier bij de gemeente melding van maakte, kreeg ik te horen dat ik het gat dicht moest gooien omdat dit beter was voor het behoud van het zogenaamde bodemarchief.”

Van Mourik liet de tuin voor wat het was,

maar toen hij in 2012 door zijn pensioen meer tijd kreeg, besloot hij weer te gaan graven in de buurt van de plek waar hij eerder op de muur stuitte. Want, zo zegt hij zelf “ik ben immers hoogleraar en graaf daarom graag diep.”

De gemeente kreeg al snel lucht van zijn illegale graafwerkzaamheden en er bereikte hem een waarschuwing. Iedere andere eigenaar zou terugdeinzen voor een dreigende dwangsom van 19.000 euro. Zo niet Van Mourik, die zelfs besloot er letterlijk een schepje bovenop te doen omdat de dwangsom pas opgelegd zou worden na een aantal sommaties, zo vermoedde hij.

De voor de autoriteiten geheimgehouden graafwerkzaamheden leidden ertoe dat de vestingwerken voor een belangrijk deel werden blootgelegd, tot ongeveer vier meter onder de grond. De hoogleraar wist heel goed dat het, gezien de monumentale status van het terrein, niet was toegestaan dieper te graven dan dertig centimeter maar hij trok zich weinig van

deze regel aan. Van Mourik: “De ambtelijke instanties zijn gewend blind de wet toe te passen en kijken niet naar de persoonlijke situatie. Ik was er toch

geen parkeergarage aan het bouwen?

Ik heb voor eigen rekening een algemeen doel gediend en ben vanzelfsprekend zorgvuldig omgesprongen met wat ik in de grond aantrof.”

Uiteindelijk moest Van Mourik de graafwerkzaamheden via de ambtelijke weg legaliseren. Volgens deze regels moeten er onder meer profielen worden gemaakt door archeologen, dient er ingemeten te worden en moet er een plan van eisen worden opgesteld waarin wordt vastgelegd wat de eigenaar met de opgravingen zou willen doen. De Monumentenwet stelt strenge eisen, maar hier wordt

een goed doel mee gediend, zo vindt inmiddels ook Van Mourik.

Oud-Italiaans vestingwerk De opgravingen legden een oud-Italiaans vestingwerk bloot, een stenen werk dat is overdekt met aarde. Het was de Ravensteiner al bekend dat in de tuin een aarden vestingwerk naar oud-Nederlands model lag (het bastion genaamd Famars). Dit laatste vestingwerk stamt uit 1621, maar het stenen werk komt zelfs uit 1509, zo blijkt uit onderzoek. Aangezien het stenen werk rust op eiken balken kon de ouderdom hiervan aan de hand van dendrochronologisch onderzoek (d.m.v. het onderzoek naar de jaarringen) worden vastgesteld.

Tot het aangetroffen oud-Italiaanse vestingwerk behoort een kazemat met een gewelfde ingang van de geschutskelder, van waaruit een kanon over het water van de vestinggracht vuurde. Al in 2012 trof Van Mourik de ingang van de (lege!) geschutskelder

aan toen zijn schop doorschoot in de grond: “Mannen horen niet te huilen, maar toen liepen me de tranen over de wangen...”

Het vestingwerk werd gebouwd in de soevereine Heerlijkheid Land van Ravenstein. Dat landje bevond zich van 1393 tot 1795 in de invloedssfeer van het Hertogdom Kleef. Het is zeer waarschijnlijk dat de ‘Heer van Ravenstein’ Philips van Kleef (14591528) opdracht heeft gegeven voor de bouw van het vestingwerk. Deze ‘Heer van Ravenstein’, van 1499 tot 1506 tevens gouverneur van Genua, woonde

je woning

•

33

artikel

zegt niets over de eigendomssituatie maar veel meer over wat ik als eigenaar moet doen en laten ten aanzien van het monument. Het eigendomsrecht dat wij hebben op het vestingwerk is in die zin niet onbeperkt.”

De inmiddels door de oud-hoogleraar opgerichte Stichting Vestingwerken Ravenstein krijgt niet de eigendom van de vestingwerken, maar heeft een ondersteunend karakter. Het doel van de stichting is onderzoek te doen naar de vestingwerken in Ravenstein en deze in ere te herstellen, te conserveren en herkenbaar en toegankelijk te maken voor het publiek. Professor Van Mourik is voorzitter van de stichting en naast een aantal kundige inwoners van Ravenstein zijn ook de voormalige minister van Defensie Hans Hillen en Peter van Uhm, oud-commandant der Strijdkrachten, bij de stichting betrokken. Tot nu toe heeft Van Mourik alles zelf gefinancierd, van de opgravingen tot de aanschaf van twee kanonnen en het laten doen van onderzoek. Ook is door bouwstudio Pelser/Hartman uit ’s-Hertogenbosch een indrukwekkende 3D-scan gemaakt van het vestingwerk, opgeslagen in een zogenaamde ‘pointcloud’ (puntenwolk). Deze is echter betaald door de gemeente Oss die inmiddels de cultuurhistorische waarde van de vondst inziet.

in het kasteel Wijnendaele in WestVlaanderen en schreef een standaardwerk over de verdediging van steden.

Nadat Karel V in 1543 de strijd met Gelre en Kleef won, en daarmee de baas werd werd van alle Nederlandse gewesten, is het stenen vestingwerk (deels) opgeblazen met buskruit.

Ravenstein bleef echter zelfstandig.

Van Mourik was er al lang mee bekend dat in zijn tuin het aarden bastion ‘Famars’ lag. Toen de Staatse troepen, de ‘Hollanders’, in 1621 Ravenstein van een leger voorzag, werd deze vesting volgens het ‘oud-Nederlandse

34 • je woning

vestingstelsel’ aangelegd ter bescherming van Holland en Gelre tegen de Spanjaarden. Het bastion vormt samen met de bastions Hollant en Utrecht een deel van de vesting Ravenstein. Van dit bastion ‘Famars’ resten slechts de contouren.

Toegankelijk voor het publiek Van Mourik kan als oud-notaris goed uitleggen wie eigenaar is van de vestingwerken: “Als eigenaars van de grond, zijn wij ook eigenaars van de vestingwerken, ook al zou het vestingwerk de status van rijksmonument krijgen. Dat iets een rijksmonument is,

Hoewel het oud-Italiaans vestingwerk op dit moment al deel is van een gebied dat als beschermd stadsgezicht is aangemerkt, spreekt Van Mourik de wens uit om ook de status van rijksmonument te verkrijgen. Ondanks eventuele beperkingen zal het voornamelijk van belang zijn dat het Rijk in dat geval verantwoordelijk is voor het onderhoud ervan en de hierbij behorende kosten. Van Mourik werkt met zijn stichting nu plannen uit om de vestingwerken in zijn tuin herkenbaar en beleefbaar te maken. Of zijn tuin ooit nog in oude glorie wordt hersteld is zeer de vraag, maar daar maakt Van Mourik zich niet druk over.

fotogr afi

e R ahi R

ez vani

Tips van Karin Meyn

Karin Meyn is sinds 1986 verbonden aan Piet Boon® als Creative director Interior & Styling en als mede-e­igenaar.

Als geen ander combineert zij kleur, licht en materialen, met vorm, accessoires en kunst. Zij is in belangrijke mate verantwoordelijk voor de Piet Boonstijl.

Samen met designer Piet Boon leidt zij vanuit hun kantoor in Oostzaan een team van architecten, designers en stylisten.

De multifunctionele designstudio heeft privépersonen en bedrijven over de gehele wereld als klant en is verantwoordelijk voor een breed scala aan projecten: van ontwerpen van exterieur en interieur voor villa’s, kantoren, hotels, resorts, restaurants en een eigen meubellijn tot product designs onder licentie met gerenommeerde partners en samenwerkingen met bekende luxe merken als Jaguar Land Rover.

In haar boek Piet Boon Styling by Karin Meyn (Uitgeverij TerraLannoo ISBN 978-90-8989-545-5) deelt zij haar jarenlange ervaring en tips & tricks. Speciaal voor het magazine ‘Je Woning m/v’ van Netwerk Notarissen zet zij haar belangrijkste tips om een persoonlijk en warm interieur te creëren op een rijtje.

1

Ordening is belangrijk om rust te creëren. Ruim regelmatig op en berg in dichte kasten op wat niet direct nodig is. Maak mooie stillevens met objecten die een emotionele betekenis hebben. Op die manier geef je je interieur een persoonlijke touch.

2

Gebruik neutrale kleuren voor wanden en vloeren voor een tijdloos interieur en een lichte, aangename sfeer.

3

Gebruik accentkleuren en contrasten om een ruimte een verassend en spannend effect te geven. Met een klein aantal goed gekozen accessoires en door het omzetten van een interieur kan simpel en zonder veel kosten een heel andere sfeer worden gecreëerd.

4 Besteed veel tijd aan het interieurontwerp. Door doordacht om te gaan met de plaatsing van meubels blijft de ruimtelijkheid bewaard en kunnen verschillende functies in één ruimte worden gerealiseerd. Zoals de plek waar het gezin kan zitten bij de haard, een leeshoek en werkplek.

5 Let bij het kopen van meubels op de gezinssamenstelling. In een gezin met jonge kinderen is het handiger om te kiezen voor donkerder kleuren die niet zo besmettelijk zijn en voor hoezen die gewassen kunnen worden.

Tijdloze meubels van een goede kwaliteit zijn in het begin een grote(re) uitgave, maar verdienen zichzelf zeker terug omdat ze lang meegaan en niet vervelen.

6 Elk interieur komt pas tot leven bij een goede verlichting. Er zijn twee soorten verlichting: basisverlichting en sfeerverlichting. Gebruik verschillende lichtbronnen en dimmers, om het licht aan te passen aan de behoefte en voor het creëren van een andere sfeer.

7 Gordijnen die van plafond tot vloer lopen – bij voorkeur gevoerd met een dubbele laag flanel voor meer ‘body’– geven elke ruimte een gevoel van ruimtelijkheid.

Piet Boon Styling by Karin Meyn Uitgeverij TerraLannoo - ISBN 978 90 8989 545 5

Netwerk Notarissen verloten een aantal exemplaren van ‘Piet Boon Styling by Karin Meyn’ onder de lezers van ‘Je woning m/v’. Hierin vind

je nog meer inspiratie om een persoonlijk en warm interieur te creëren.

Wil je in aanmerking komen voor een exemplaar?

Stuur dan een mailtje met je naam en adresgegevens naar: info@netwerknotarissen.nl

portret

Mijn huis verdient geld voor mij Een eigen huis. Voor de meeste mensen is dat de duurste aanschaf van hun leven.

En tegenwoordig ook een aanschaf die zich niet vanzelf terugverdient. De huizenprijzen groeien niet meer tot in de hemel. Toch kan je ook nu geld verdienen aan je eigen huis. Door te denken in creatieve oplossingen. In dit artikel komen mensen aan het woord die geld verdienen met hun huis. Of in elk geval op de kosten van hun huis besparen. Hoe ze dat doen? Door zonnepanelen, door verhuur, door gasten te ontvangen in een bed en breakfast.

duurzaam

Pieter van de Vliet (53) woont in een vrijstaande bungalow in Hoevelaken. Het credo ‘voor niets gaat de zon op’ heeft hij thuis vertaald in een serie zonnepanelen op het dak.

Twintig stuks staan er, strak op een rij. “Het is fantastisch om iets wat je iedere dag ziet, de zon, te gebruiken om de apparatuur in je huis te laten draaien”, vertelt hij.

Voor Pieter kwamen zijn ideële en financiële uitgangspunten op een mooie manier samen in de keuze voor zonnepanelen. Hij had wat spaargeld over en vond de rente van de bank wat te laag. De techniek van zonnepanelen interesseerde hem, evenals het idee dat hij er direct elke maand energiekosten mee kon besparen. Voor het installeren van de panelen kreeg hij 650 euro subsidie.

Marjo Baas //baasin.nl

“Het is fantastisch om iets wat je iedere dag ziet, de zon, te gebruiken om de apparatuur in je huis te laten draaien” Energie besparen is inmiddels een echte uitdaging voor Pieter geworden. Regelmatig checkt hij zijn mobiele telefoon om te zien hoeveel energie hij die dag uit het zonlicht heeft opgewekt en hoeveel energie hij thuis heeft verbruikt. “De panelen liggen op het westen. Dat is iets minder ­gunstig dan panelen op het zuiden. ’s Middags om twaalf uur, als de zon hoog aan de hemel staat, dan zie je de opbrengst ineens omhoog schieten”, zegt hij tevreden.

Pieter van de Vliet, Hoevelaken

36 • je woning

portret

tip Verhuren van een appartement Voor een appartementseigenaar zijn er extra regels bij het verhuren dan voor een eigenaar van een woonhuis. In het splitsingsreglement staat of de eigenaar zijn appartement mag verhuren. Volgens veel splitsingsreglementen mag dat als de huurder een verklaring ondertekent waar in staat dat hij zich houdt aan het splitsingsreglement.

Marjo Baas //baasin.nl

Is er ook een hypotheek? Dan geldt zowel voor eigenaren van een woonhuis als van een appartement dat er eerst toestemming van de bank moet worden gevraagd.

Verhuren Joost Olsthoorn, Amsterdam

Doordat hij met zijn vriendin ging samenwonen, zat Joost Olsthoorn (38) ineens met een ‘extra’ huis. Hij wilde zijn huis in de Amsterdamse wijk Bos en Lommer een tijdje verhuren.

Hoe hij dat het beste kon regelen, bleek een hele zoektocht. “Je krijgt te maken met allerlei instanties: de bank, de gemeente, de Belastingdienst. Zie dat maar eens financieel goed te regelen.”

“Je kunt de kosten ermee drukken en weet dat de verkoop probleemloos door kan gaan.”

Voor verhuur van je woning is toestemming nodig van de bank die de hypotheeklening heeft verstrekt. Ook de Belastingdienst kijkt mee. Want als het huis verhuurd is, mag de eigenaar de hypotheekrente niet meer aftrekken.

Joost kwam uiteindelijk in aanraking met ‘Overbruggingsverhuur.nl’. Dat bedrijf brengt verhuurders en huurders bij elkaar en regelt de bijbehorende rompslomp. Er wordt steeds voor minimaal zes maanden verhuurd. Voorwaarde is wel dat het huis via een makelaar te koop staat. Koen Elfrink van Overbruggingsverhuur: “Bij procesbegeleiding door ons, geven alle banken toestemming voor de verhuur. Dat komt omdat we met een vast protocol werken. En met een bankspecifiek huurcontract dat door de banken is goedgekeurd. De huurder kan geen beroep doen op huurbescherming, wat voor de bank en de verkoper gunstig is.” Overbruggingsverhuur screent of huurders voldoende financiën hebben voor de huur. De beoordeling of iemand een ‘nette huurder’ is, wordt overgelaten aan de eigenaar of de verkoopmakelaar. Een huurder moet er rekening mee houden dat het huis op afspraak bezichtigd wordt door eventuele kopers.

Joost Olsthoorn hikte aanvankelijk aan tegen de beslissing om zijn huis in de verkoop te doen, maar hakte toch de knoop door. Hij vindt overbruggingsverhuur een goede constructie voor mensen die hun huis te koop hebben staan en er zelf niet wonen. “Je kunt de kosten ermee drukken en weet dat de verkoop probleemloos door kan gaan.”

je woning

•

37

portret portret

Ingrid Schaap (54) en Peter Helmus (58) laten hun gasten graag de sfeer proeven van Het Gooi. Midden in het oude vissersdorp Huizen staat hun prachtige oude huis. Een rijksmonument, gebouwd rond 1650.

Aan de woning is het vakantiehuisje ‘Bij Marie’ gebouwd, dat onderdak biedt aan twee tot vier gasten. Er is zelfs een zwembad in de tuin. De tuin van het vakantiehuis is van de

tuin van Ingrid en Peters eigen huis afgescheiden. Volop privacy dus.

Ingrid en Peter startten in februari met hun bed en breakfast. De naam is afkomstig van Ingrids moeder, die tot haar overlijden in het huisje woonde. Daarna zocht het paar een nieuwe bestemming. Ze knapten het huis op, voorzagen het van een nieuwe vloer, keuken, badkamer en frisse kleurtjes.

Ingrid voelt zich persoonlijk verantwoordelijk voor een gastvrij onthaal in de B&B. Komen er gasten uit het buitenland?

Dan legt ze geduldig uit hoe de ov-chipkaart werkt. Zijn het gasten die hun trouwdag vieren?

“Zoals ik zelf in een hotel ontvangen wil worden, wil ik ook mijn gasten kunnen bieden.”

Dan zet Ingrid alvast een bloemetje neer. “Zoals ik zelf in een hotel ontvangen wil worden, wil ik ook mijn gasten kunnen bieden.” Een van haar leukste ervaringen was met een echtpaar uit Duitsland. “Die hebben de B&B inmiddels al bij veel van hun vrienden aanbevolen. Ze stuurden zelfs een cadeautje op als dank voor hun prettige verblijf. Kijk, dan heb je toch iets goed gedaan.”

tip

Marjo Baas //baasin.nl

B&B: toeristenbelasting

B&B Ingrid Schaap, Huizen

38 • je woning

Veel gemeenten in Nederland heffen toeristenbelasting. Dit is een belasting die betaald moet worden als je overnacht in een gemeente waar je niet staat ingeschreven. De hoogte van de toeristenbelasting verschilt per gemeente.

Het kan een vast bedrag zijn of een percentage van de overnachtingsprijs.

Dus ook als je in en B&B overnacht moet je toeristenbelasting betalen. De eigenaar van de B&B krijgt de aanslag voor de toeristenbelasting; deze kan zelf kiezen of hij/zij die aan je doorberekent.

Feiten en regelgeving

Huis onder water geërfd Als je een huis erft, denk je niet meteen aan de schuld die daaraan vastzit. Toch is er een kans dat je een ‘huis onder water’ erft, omdat 1,4 miljoen huishoudens een hypotheekschuld hebben die hoger is dan de waarde van de woning. Er kunnen ook andere schulden in de erfenis zitten. Help ik erf een huis, wat nu?

Plussen en minnen Als je erfgenaam bent, hoef je een erfenis niet per se te

Huis en hypotheek

accepteren. Erfgenamen hebben namelijk drie keuzes:

Zolang je nog geen keuze hebt gemaakt in de erfenis, is het

- de erfenis accepteren; dit wordt ‘aanvaarden’ genoemd.

aan te raden alles in en rond het huis van de overledene

Je krijgt dan alle plussen én minnen uit de erfenis. Als

te laten zoals het is. Je kunt wel de hoognodige prakti­

er meer schulden dan bezittingen zijn, moet je de schul­

sche dingen doen, zoals het leegmaken van de koelkast,

den uit je eigen portemonnee betalen.

het legen van de brievenbus en het weggooien van recla­

- beneficiair aanvaarden; je hoeft dan de schulden van

mefolders. Rekeningen die je bij de post aantreft, laat je

de erfenis niet uit je eigen portemonnee te betalen. Als

liggen. Je kunt deze betalen als je hebt besloten de erfenis

er na het betalen van alle schulden nog wat overblijft

te accepteren. Als je kiest voor beneficiaire aanvaarding

van de erfenis, is dat voor de erfgenamen. De afhande­

betaal je de rekeningen nog niet. De erfenis moet dan

ling van de erfenis loopt dan wel voor een deel via de

namelijk worden afgehandeld in samenspraak met de

rechtbank.

rechter. Wat betreft de hypotheek: in de praktijk blijken de

- afstand doen van de erfenis: als je een erfenis verwerpt, heb je geen aanspraak op wat dan ook uit de erfenis. Wil

meeste banken enig geduld te hebben met het innen van de hypotheekrente na een overlijden.

je verwerpen maar heb je kinderen? Dan erven zij in sommige gevallen in jouw plaats.

Erfbelasting Als je een woning erft, moet je erf belasting betalen over

Verwerping en beneficiaire aanvaarding moet bij de

de WOZ-waarde. Daarbij wordt rekening gehouden hoeveel

rechtbank worden geregeld. Dit kan de notaris ook voor

hypotheek er op de woning zit. Uiterlijk acht maanden

de erfgenamen regelen. De notaris helpt je ook een keuze

na een overlijden moet je aangifte hebben gedaan voor

te maken tussen aanvaarden, beneficiair aanvaarden en

de erf belasting. Binnen twee maanden volgt er een

verwerpen.

aanslag. Als je een onverkoopbare woning hebt dan kun je de Belastingdienst vragen om uitstel van betaling van

Vaak kiezen erfgenamen ervoor het zekere voor het onze­

de erf belasting. Vaak is de Belastingdienst daar wel toe

kere te nemen en beneficiair te aanvaarden, zeker als zij

bereid, maar betaal je wel rente.

weten dat er schulden zijn.

Je kunt alleen voor beneficiaire aanvaarding kiezen als je je nog niet als erfgenaam hebt gedragen, zegt de wet. Na een overlijden moet je dus opletten dat je je niet als erfge­ naam gedraagt voordat je beneficiair aanvaardt hebt. Dit betekent bijvoorbeeld dat je de woning van de overledene niet mag leeghalen, eventuele waardeloze inboedel niet naar de afvaldienst mag brengen en geen geld mag pinnen van de bankrekening van de overledene. Een begrafenis regelen voor de overledene mag natuurlijk wel.

je woning

•

39

©SBS/Elvin

BUREN

40 • je woning

BUREN

Beter een goede buur Je kunt een hoop plezier met je buren beleven maar ook een hoop gedoe. Elk jaar komen duizenden burenruzies voor de rechter. Als je onenigheid met de buren hebt, hoef je niet per se naar de rechter. Je kunt bijvoorbeeld voor mediation kiezen. Er zijn ook buren die een beroep doen op het tv-programma ‘Bonje met de buren’, dat eerder werd uitgezonden door RTL4. Nu wordt het programma uitgezonden op SBS6 en gepresenteerd door Jochem van Gelder en Patty Brard. Van Gelder, eerder presentator van onder andere ‘Willem Wever’ en ‘Praatjesmakers’ vertelt over hoe hij en Patty de buren weer tot elkaar brengen: “Het doel is de buren samen aan tafel te krijgen en ze elkaar hun verhaal te laten vertellen. Vaak blijkt dat men van elkaar niet weet wat voor achtergronden soms een rol kunnen spelen in het probleem wat op tafel ligt.”

Jochem van Gelder en Patty Brard verlenen eerste hulp bij burenruzies

Van RTL4 naar SBS6 Het tv-programma ‘Bonje met de buren’ werd eerder uitgezonden door RTL4 waarbij de presentatie in handen was van Natasja Froger en John Williams. In die opzet gingen Froger en Williams op bezoek bij buren die er samen niet meer uitkwamen.

Een deel van de oplossing was er in die zin dus al, dat de buren samen het verzoek naar RTL deden om door John en Natasja geholpen te worden. In de nieuwe opzet van seizoen 5 bij SBS doet een van beide buren een verzoek tot bemiddeling. Vervolgens gaat na onderzoek door de redactie ofwel Jochem ofwel Patty op de andere, nietsvermoedende buurman af om de andere kant van het verhaal te beluisteren. De keuze welke presentator waar op afgaat, wordt bepaald door welke persoonlijkheid naar het oordeel van

het productieteam het beste ‘matcht’.

De nieuwe opzet geeft volgens Jochem van Gelder een hele andere dimensie aan het proces: je kent immers maar één kant van het verhaal; het is maar afwachten en dus altijd een verrassing of de andere buur, die dus niets van het verzoek om bemiddeling afweet, wil meewerken.

Eigenlijk vindt Jochem dat het mooiste van het programma: die onwetendheid maakt dat het verdere verloop van het programma verrassend blijft voor alle betrokkenen (programmamakers en buren).” In sommige cases was dit dus echt wel heel spannend”, aldus Jochem, “omdat je echt niet weet waar je aan begint en hoe het zal eindigen.”

Geluidsoverlast De meest voorkomende problemen vinden hun oorsprong in geluidsoverlast. “Dit is helemaal niet zo vreemd: we wonen hier in Nederland en zeker in de Randstad nou eenmaal niet allemaal in een vrijstaande villa. Vaak

zijn (rijtjes)huizen niet goed geïsoleerd, waardoor heel veel contact- en andere geluiden ongewenst je leefomgeving binnendringen. Als je dan vervolgens het probleem niet in de kiem weet te smoren, dan heb je voor je het weet met een langslepend conflict te maken waarin buren ook niet meer met elkaar willen communiceren. Dat, terwijl juist in communicatie de sleutel naar de oplossing ligt.”

Huur- of eigendom maakt volgens Jochem niet uit. Het risico van geluidsof andere overlast ligt gauw op de loer omdat we (althans de meesten onder ons) in Nederland nu eenmaal dicht op elkaar wonen. Daar moeten we met zijn allen nu eenmaal mee (leren) leven.

In de situaties waar Jochem en Patty op af gaan, heeft buurtbemiddeling en mediation dus al niet meer geholpen en is de irritatie over en weer al (veel te) hoog opgelopen. In zo’n situatie gaat het vaak al niet alleen meer om de

je woning

•

41

BUREN

geluidsoverlast, maar is er inmiddels een stapeling van problemen ontstaan.

“Aannames doen de zaak vaak geen goed: als er iets gebeurt is het vermoeden al vaak dat de ‘foute buurman’ dat wel zal hebben gedaan”, vertelt Van Gelder. “De kunst is partijen met elkaar aan tafel te krijgen en ruimte te bieden om elkaars verhaal aan te horen. Vaak

vloerisolatie als contactgeluiden in de bovenliggende flat de oorzaak van de ergernissen zijn. Of andere maatregelen zoals bijvoorbeeld geluidsisolatie aan de woning waardoor pianospelen voor de ene buur mogelijk blijft, maar de andere buur niet hoeft mee te genieten.” Jochem en Patty creëren met zo’n tegemoetkoming een sfeer

Bonje met de buren De meest indrukwekkende case vond Jochem een conflict waarbij wederom geluidsoverlast de hoofdrol speelde. Hier ging het om een buurvrouw die te pas en te onpas piano speelde, waarbij het conflict zo hoog opspeelde dat de buren over en weer van elkaar opnames maakten om te kunnen laten zien waar ‘de ander’ allemaal mee bezig was. Allemaal moeite en tijd die ze ook hadden kunnen besteden aan het creëren van een sfeer waarin de onstane problemen bespreek­ baar hadden kunnen worden gemaakt en opgelost. Uiteindelijk hebben Van Gelder en Brard ze allebei aan tafel gekregen en zijn ze met z’n allen tot een oplossing gekomen.

blijkt dat men van elkaar niet weet wat voor achtergronden soms een rol kunnen spelen in het probleem wat op tafel ligt.”

waarin er bij beide buren bereidheid ontstaat om met elkaar te willen gaan praten en naar elkaar te willen luisteren.

Oplossing

Op camera

Van Gelder probeert mensen inzicht probeert te geven in ‘waar gaat het nu eigenlijk over’. Voordat je stappen kunt zetten, zegt hij, moet de angel uit het conflict. “Soms vereist dat de meer directe aanpak van Patty en soms werkt mijn wat meer beschouwende aanpak. Voor ons is beiden belangrijk: welke aanpak ook werkt, het gaat uiteindelijk om het resultaat.”

Als de buren dan met elkaar écht in gesprek zijn gekomen, kan aan een oplossing worden gewerkt. “Om tot een oplossing te kunnen komen, moet je de mensen wel iets in het vooruitzicht kunnen stellen; bijvoorbeeld

Van Gelder is zich bewust van wat de camera ‘doet’ in de burenruzies: “Je stapt wel in het leven van mensen en hun emoties en daar moet je wel zorgvuldig mee omgaan. Voor de camera gedragen mensen zich nu eenmaal anders. We willen geen emotie melken maar wel aan de kijkers zichtbaar maken wat een impact een burenruzie op de levenssfeer van mensen kan hebben.”

42 • je woning

Eerder werkte Van Gelder met kinderen in de programma’s ‘Willem Wever’ en ‘Praatjesmakers’. Is zijn werk met buren niet heel anders? “Ik zie over-

eenkomsten in het werken met kinderen en het werken met volwassenen: je moet zo min mogelijk sturen om het verhaal zo zuiver mogelijk op tafel te krijgen.”

“Ik zie dat ‘tijd’ naast ‘communicatie’ een hoofdrolspeler is in het ontstaat van conflicten.”

Heeft van Gelder tips voor buren om ruzie te vermijden? “Ik zie dat ‘tijd’ naast ‘communicatie’ een hoofdrolspeler is in het ontstaat van conflicten.

Door werkeloosheid of bijstand of andere oorzaken zitten inmiddels meer mensen thuis die tijd hebben om de buren in de gaten te houden. Daar kun je je natuurlijk aan gaan ergeren. Je kunt ook kijken waar de ruimte is om elkaar binnen de grenzen van redelijkheid, toch de vrijheid te gunnen, “te leven en te laten leven.”

Als tip voor iemand die ‘nieuw’ ergens komt te wonen: “Stel jezelf voor, wacht niet tot de buren jou een keer uitnodigen om kennis te maken maar draai het om: nodig je directe buren uit, creëer goodwill, leg uit wie je bent, wat je doet. Voorkom dat er een voedings­ bodem voor conflicten ontstaat. En heb je dan een keer een feestje, dan leg je uit dat er wat lawaai zou kunnen zijn. Daar creëer je bij je buren begrip voor eventuele overlast maar ook voor je buren ook ruimte om als het echt te gek wordt, daar wat van te kunnen zeggen.”

Hoe zit het met

Goede verstandhouding met de buren:

het burenrecht helpt!

Het kopje suiker en het praatje over de heg. Een goed contact met de buren is prettig. Maar dat het niet altijd lukt, blijkt wel uit het programma ‘Bonje met de buren’. Het burenrecht kan helpen in het hebben of krijgen van een goede verstandhouding. Het burenrecht zijn de regels in de wet waaraan ‘eigenaren van aangrenzende erven’ zich moeten houden. Het burenrecht geldt ook tussen buren die huurders zijn.

De belangrijkste regel uit het burenrecht is dat de eigenaar van een huis en tuin daarvan gebruik mag maken, maar hij/zij mag geen inbreuk maken op de rechten van anderen.

De vraag is dus: wat zijn de rechten van je buren?

Mag ik de takken die boven mijn tuin hangen van de gigantische kastanjeboom van de buren, snoeien?

Volgens het burenrecht mag je niet zomaar allerlei bomen en struiken plaatsen, als dat hinder zou kunnen opleveren voor de buren. We kennen allemaal wel de voorbeelden van ‘De rijdende rechter’. Te grote bomen en overhangende takken zijn een bron van veel voorkomend burenleed. Volgens het burenrecht mogen bomen niet binnen twee meter van de erfgrens staan. Voor struiken en heggen geldt een afstand van een halve meter. Als een boom van je buurman dus te dicht op de erfgrens staat, dan kun je je buurman daar (schriftelijk) op aanspreken.

Lastiger wordt het als een boom die er twintig jaar of langer staat; je kunt dan niet langer eisen dat de boom wordt gekapt omdat er inmiddels sprake is van verjaring. Voor bomen of struiken die niet hoger zijn dan de ‘scheidsmuur’ tussen de twee erven, geldt de twee-meter-eis overigens niet. Als je last hebt van overhangende takken dan kun je de buurman ook daarop aanspreken. Hij moet dan in principe de takken snoeien. Pas als door de buurman geen gehoor wordt gegeven aan jouw verzoek, mag je zelf de snoeischaar ter hand nemen. Of dat verstandig is, is natuurlijk wel de vraag. Vaak zal dit soort ‘initiatieven’ door de buren niet op prijs worden gesteld en het zal de verhouding tussen jou en je buren ook niet ten goede komen.

De uitbouw van de buren is over de erfgrens gebouwd.

Wat kan ik daar tegen doen?

Je kunt in principe eisen dat het bouwwerk, voor zover dat in jouw tuin staat, wordt verwijderd. Ook hier biedt het burenrecht uitkomst: het is mogelijk om samen met de

buurman een andere regeling te treffen. Deze regeling kan dan bestaan dan uit het vestigen van een erfdienstbaarheid – al dan niet tegen vergoeding – waardoor het bouwwerk wel over de erfgrens mag blijven staan. De notaris kan je hier verder over informeren.

De regels van burenrecht hebben meestal te maken met (het voorkomen van) hinder. Een speciale vorm van hinder is burenoverlast. Denk hierbij aan overhangende takken, het plaatsen van een te hoge schutting of scheidsmuur, stankoverlast of geluidsoverlast. Sommige gemeenten hebben hiervoor specifieke regelingen (verordeningen) in het leven geroepen, waarbij van de wettelijke regelingen kan worden afgeweken. Die regelingen kun je meestal terugvinden op de site van de gemeente.

Maar als het dan toch misgaat, wat kun je dan doen?

- Probeer allereerst met je buren te praten en leg uit wat je bezwaren zijn.

- Kom je er niet uit dan kun je proberen buurtbemiddeling of mediation in te schakelen.

- Als het gaat om verbouwingsplannen door je buren waar jij het niet mee eens bent, maak dan gebruik van je mogelijkheden tot het indienen van bezwaar binnen de wettelijke termijn.

- Als je zelf verbouwingsplannen hebt, overleg die dan eerst met de buren die daar eventueel last van zullen ondervinden. Door je buren bij de plannen te betrekken, kweek je vaak al veel goodwill.

- Maak zo nodig foto’s die eventueel als bewijs kunnen dienen.

- Als je een rechtsbijstandsverzekering hebt: informeer naar je rechten en plichten.

- Soms kan een rechts- of wetswinkel uitkomst bieden.

- Als je een rechtszaak overweegt, bedenk dan dat dit de situatie er waarschijnlijk niet beter op maakt. Probeer zo veel mogelijk te voorkomen dat de relatie met je buren verder verslechtert.

- Wil je weten of er een erfdienstbaarheid of een recht van overpad is? De notaris kan dat voor je uitzoeken.

je woning

•

43

in beeld

Zo woon ik Een kerk verbouwen tot een woonhuis.

Dat is wat Ellen en Gerard Groten samen hebben gedaan in Bussum. “Je moet er samen in geloven, anders gaat het niet”, zegt Ellen. Het begon te kriebelen toen ze de kerk op Funda zag, op een zondagavond in de kerstvakantie. De verbouwing vroeg veel geduld en denkwerk. Het hele project is door hen zelf begeleid, van het papierwerk bij de gemeente tot het overleg met de architect en de bouwkundige. Dat kostte anderhalf jaar.

“Maar zo werd ‘de kerk’ wel gaandeweg ‘ons huis’.”

Kairos © Fotografie Martine Kolner

Kerk, Bussum Ellen (50) en Gerard (51) Groten

in beeld

Marjo Baas //baasin.nl

Yurt, Bronckhorst Marieke Woudhuizen (47) en Harm Koopmans (49) Het bijzondere aan de woning van Marieke en Harm is dat het geen woning is, maar een tent. Al tien jaar leeft het stel in een ‘yurt’, een Mongoolse nomadentent.

Harm handelt er ook in. Ze noemen het ‘luxe kamperen’, waarin je bewust omgaat met spullen, water en de natuur.

Midden in de yurt staat de houtkachel. Daarop wordt gekookt. Een koelkast of kraan hebben ze niet. “We halen groente uit de moestuin en water bij de boerderij hiernaast. Als je zo woont, word je heel bewust van wat je nodig hebt en wat niet.”

je woning

•

45

FEITEN EN REGELGEVING

Belastingen en eigen woning Hoe zit het?

Als je een huis koopt, heb je met verschillende soorten belasting te maken.

overdrachtsbelasting

volledige hypotheekrenteaftrek als ze aflossingsvrij zijn.

De overdrachtsbelasting: 2% over de koopsom van het

Na 1 januari 2013 afgesloten hypotheken moeten in maxi­

huis. Als in de koopsom ook een bedrag voor overgenomen

maal 30 jaar helemaal worden afgelost. Dit betekent dat je

roerende zaken (zoals gordijnrails en een stellingkast in

alleen nog hypotheekrenteaftrek hebt als je een annuïtaire

de garage) is begrepen, dan mag je waarde van die roeren­

of lineaire hypotheek hebt. Je betaalt dan iedere maand

de zaken aftrekken van de koopsom waardoor je minder

behalve rente ook een stukje aflossing.

overdrachtsbelasting betaalt. Je moet dan wel een lijst maken van welke roerende zaken je van de eigenaar hebt

Tot 2018 dringt de overheid stapsgewijs de maximale

overgenomen.

hoogte van de hypotheek terug: de zogenaamde loan-tovalue. Dit is de verhouding tussen hoogte van de lening en

onroerendezaakbelasting

de waarde van het koophuis. Per 2018 is deze loan-to-value (inclusief 2% overdrachtsbelasting!) 100%. Dit betekent

Als eigenaar ga je ook onroerendezaakbelasting (ozb)

dat je vanaf 2018 geen hogere hypotheek meer kan krijgen

betalen. Let daarbij op de meest recente WOZ-beschikking

dan de waarde van het koophuis.

van je woning. Als het aankoopbedrag lager ligt dan de

Verbouwingen kunnen nog wel aftrekbaar worden meege­

WOZ-waarde, dan kan het – afhankelijk van het tijdstip/

financierd als de te verwachten waardestijging goed is

de situatie – zinvol zijn een nieuwe beschikking aan te

onderbouwd door middel van een taxatierapport.

vragen. Ben je het niet eens met de WOZ-waarde van die nieuwe beschikking, dan kunt je daar bezwaar tegen

Een hogere lening tot een loan-to-value van 106% blijft

maken.

wel mogelijk bij energiebesparende investeringen.

Zoals dakisolatie, energiezuinige kozijnen en deuren en

Deze WOZ-waarde is niet alleen van belang voor de

zonneboilers.

ozb; de WOZ-waarde is ook van belang voor het bepalen van de hoogte van rioolheffing, afvalstoffenheffing en

De rente over de restschuld die overblijft na de verkoop

waterschapslasten.

van een woning is vanaf 2015 langer aftrekbaar. Er is sprake van een restschuld als de prijs waarvoor de woning

Inkomstenbelasting

is verkocht lager is dan de hypotheek die op de woning zit.

De rente die u op de financiering van de restschuld betaalt,

Ook voor de inkomenstenbelasting verandert er het een en

is vijftien jaar aftrekbaar. De financiering van de rest­

ander als je eigenaar bent van een woning. Afhankelijk van

schuld wordt ook wel onderwaterhypotheek genoemd.

het feit of je er zelf woont (eigen woning) of dat de woning als belegging (huur, vakantiewoning) wordt gebruikt, heb

Heb je in 2015 een nieuw huis gekocht, maar staat je

je te maken met belasting die je betaalt in verschillende

huidige woning nog te koop? Dan blijft de hypotheekrente

boxen: box 1 (eigen woning) of box 3 (belegging).

die je betaalt over beide huizen vanaf drie jaar lang aftrek­ baar. De termijn van de verhuisregeling in de hypotheek­

Wat betreft de hypotheekrenteaftrek hangt het ervan af of je vóór of ná 1 januari 2013 een hypotheek hebt afgesloten.

Hypotheken van vóór 1 januari 2013 hebben in principe

46 • je woning

renteaftrek gaat permanent van twee jaar naar drie jaar.

Notaris wijst de weg in de juridische jungle

artikel

Samenwonen van ouders en kinderen, zorgen voor elkaar Drie generaties onder één dak. Het komt steeds vaker voor dat ouders gaan samenwonen met hun kinderen en kleinkinderen. Dat biedt iedereen voordelen. Ouderen kunnen langer thuis wonen, en zolang ze de mantelzorg van hun kinderen nog niet nodig hebben, passen ze graag op de kleinkinderen of helpen een handje thuis. Voor wie daarvoor kiest, is het een ideale woonoplossing. Maar wel eentje met veel juridische haken en ogen.

Het samenwonen van ouders en kinderen is juridisch gezien zo ingewikkeld, omdat er heel veel wetten en regels zijn waar je mee te maken krijgt. Een greep uit het oerwoud van belemmerende regelgeving: de gemeente geeft niet zomaar een vergunning voor een aanbouw of een extra huisnummer, uitkeringen kunnen worden verlaagd omdat er sprake is van samenwonen, de Belastingdienst doet lastig over de hypotheekrenteaftrek en de toeslagen

kunnen lager worden. “In deze juridische jungle is het voor mensen lastig om een goed overzicht te krijgen van de consequenties van het samenwonen, ook de financiële consequenties”, zegt Lucienne van der Geld, juridisch directeur van Netwerk Notarissen.

“Veel ouders en kinderen komen naar de notaris omdat ze hun afspraken willen vastleggen. En voor advies over de gevolgen.”

Van der Geld heeft zich hard gemaakt

voor duidelijkheid voor ouders en kinderen die gaan samenwonen. Ook bij de politiek trok ze aan de bel.

Netwerk Notarissen maakten een overzicht van alle knelpunten rond samenwonen bij mantelzorg en bood dat aan aan de politiek. De politiek is opgeroepen om te komen met een visie op het samenwonen van ouders en kinderen, zodat de wetten en regels daarop kunnen worden afgestemd.

Zover is het helaas nog niet. Intussen zet de trend zich door dat ouders en kinderen gaan samenwonen met de bedoeling om in de toekomst voor elkaar te zorgen. Aan deze mensen is het advies om hun zaken zo goed mogelijk te regelen en afspraken goed vast te leggen.

je woning

•

47

artikel

Wat moet er allemaal geregeld worden?

Het begint met het in kaart brengen van de financiële situatie van zowel ouders als kinderen. Daar kun je volgens Van der Geldbeter maar vroeg mee beginnen, liefst nog vóór het samenwonen. Het financiële plaatje geeft overzicht, stelt ze. Ze lepelt in rap tempo een aantal vragen op die rond het samenwonen van belang zijn.

Krijgen de ouders AOW, zorgtoeslag?

Welke toeslagen zijn er verder nog? In wiens huis gaan ze samenwonen? Dat

48 • je woning

van de ouders of dat van de kinderen?

Huur of koop? En wie betaalt een eventuele verbouwing? Willen de ouders geld schenken aan het kind met wie ze gaan samenwonen? Of gaan de kinderen geld lenen, bij de bank of bij hun ouders? Als er ook nog andere kinderen zijn, hoe voorkom je dan scheve verhoudingen binnen de familie? Hoe willen de ouders en kinderen de kosten van het wonen delen?

Het zijn een heleboel vragen. Maar door de antwoorden krijgt de notaris al snel een goed beeld van de fiscale en

“Veel ouders en kinderen komen naar de notaris omdat ze hun afspraken willen vastleggen.

En voor advies over de gevolgen.”

artikel

financiële gevolgen van het samenwonen, zodat hij de ouders en de kinderen daarover kan informeren en advies kan geven. Door de zaken vervolgens zo goed mogelijk te regelen, kan hij ervoor zorgen dat ouders en kinderen weten waarvoor ze kiezen. En kan hij hun afspraken op een juridisch juiste manier vastleggen.

“Ouders en kinderen die bij elkaar wonen hebben heel wat te regelen”, concludeert Van der Geld. Speciaal

“Als je je financiële huishouding goed regelt, voorkom je dat er later bij de erfenis onenigheid ontstaat.” voor deze doelgroep is er een samenwooncontract gemaakt. In zo’n samenwooncontract maken ouders en kinderen afspraken die zijn toegesneden op hun persoonlijke situatie.

Net als twee levenspartners die gaan samenwonen, staan in het samenwooncontract afspraken over bijvoorbeeld de kosten van de huishouding en hoe die worden betaald. “Als je je financiële huishouding goed regelt, voorkom je dat er later bij de erfenis onenigheid ontstaat, bijvoorbeeld over de kosten die de ouder meebetaalde aan het huis en/of de huishouding”, zegt Van der Geld.

Ook is het belangrijk dat de juridische grondslag waarop de een bij de ander inwoont wordt omschreven. Verder is het zaak om aandacht te besteden aan de vraag wat er moet gebeuren als de ouder overlijdt. Kunnen de kinderen dan nog in het huis van de ouder blijven wonen? Het gevaar bestaat dat andere broers en zussen willen dat het kind het huis verlaat omdat ze het willen verkopen. “Als je dat goed wilt

vastleggen, heb je een samenwooncontract en een testament nodig”, zegt Van der Geld.

Goede regelgeving vanuit de overheid en goede afspraken tussen ouders en kinderen onderling is geen overbodige luxe bij het samenwonen van ouders en kinderen. Het belang daarvan neemt alleen maar toe. Op dit moment geven al anderhalf miljoen mensen in Nederland mantelzorg aan mensen in hun omgeving, meestal familie. De mantelzorgers geven gemiddeld 23 uur zorg per week. De regering wil dat ouderen en hulpbehoevenden steeds langer thuis blijven wonen en stemt de regels daar op af. De verwachting is dus dat mantelzorg de komende jaren steeds meer toeneemt.

Aan ouderen die zoveel mogelijk zelf willen bepalen wat er met hen en met hun geld moet gebeuren als ze achteruitgaan, adviseert Van der Geld een ‘levenstestament’ te maken. Daarin kun je iemand aanwijzen die beslissingen voor je neemt als je dat zelf niet meer

“Als je dat goed wilt vastleggen, heb je een samenwooncontract en een testament nodig.” kunt. Het kan bijvoorbeeld gaan om medische beslissingen, maar ook om beslissingen over geld, het huis en de spullen. Met een levenstestament bepaal je wie er dan over je beslist. Je familie hoeft dan niet naar de rechter om een bewindvoerder te laten aanwijzen.

Het levenstestament past perfect in de trend dat ouders, samen met hun kinderen, op hun eigen, persoonlijke manier vormgeven aan hun leven en hun oude dag.

Vergunningvrij een mantelzorgwoning in de tuin Vanaf 1 november 2014 kun je zonder vergunning in je tuin een ‘mantelzorgwoning’ bouwen. Deze maatregel is ingegeven door de wens van het kabinet om niet alleen ouderen, maar ook mensen met een lichamelijke, of verstandelijke handicap of een psychische stoornis langer zelfstandig te laten wonen. De regels waaraan die mantelzorgwoning moet voldoen zijn vastgelegd in de wet.

Gemeenten kunnen zelf de mogelijkheden voor het (vergunningvrij) plaatsen van mantelzorgwoningen vergroten, waardoor lokaal maatwerk kan worden geleverd.

Een mantelzorgwoning is nu een tijdelijk bouwwerk en mag maximaal 15 jaar blijven staan. Er mogen maximaal twee personen in de woning wonen, waarvan er minimaal één mantelzorg moet krijgen.

Wil je een mantelzorgwoning bouwen in de tuin?

Op www.omgevingsloket.nl kun je checken of je voor je bouwplannen een vergunning nodig hebt.

je woning

•

49

vraag het de notaris

vraag het de Netwerknotaris Wat heb ik als appartementseigenaar te maken met het reservefonds?

Wat is het nut van het registreren van een koopcontract in het kadaster?

“Het reservefonds is bedoeld om groot onderhoud aan het gebouw te kunnen bekostigen. Bij groot onderhoud kan worden gedacht aan vernieuwing van het dak, schilderwerk en dergelijke. Uitgaven voor groot onderhoud kunnen daarmee over een aantal jaren worden uitgesmeerd. Het reservefonds is van de appartementseigenaren samen.

Een aandeel in het reservefonds is vaak afhankelijk van de grootte van het appartement. De splitsingsakte bepaalt de grootte van uw aandeel. Als u een appartement koopt, is in de verkoop ook het aandeel in het reservefonds begrepen.

Als er een reservefonds is, dan betaalt u maandelijks via de servicekosten een deel mee aan het reservefonds.

“Als je een koopcontract sluit, ben je daarmee nog geen eigenaar. Je bent pas eigenaar als het huis aan jou wordt overgedragen in een notariële akte. Ook moet deze akte zijn ingeschreven bij het kadaster. In de tijd tussen het sluiten van het koopcontract en het moment dat de akte bij de notaris wordt getekend, kan er van alles misgaan.

Bijvoorbeeld omdat de verkoper failliet gaat vóór de afspraak bij de notaris. Om dit te voorkomen kun je het koopcontract laten registreren bij het kadaster. Iedereen kan dan in het kadaster zien dat het huis aan jou verkocht is.

Dit betekent ook dat je meer zekerheid krijgt dat jij degene bent die eigenaar wordt van het huis. Want na de ondertekening van het koopcontract kan er nog van alles gebeuren waardoor het huis niet meer aan jou kan worden overgedragen.

Hoeveel geld in het reservefonds moet worden opgenomen, geeft de wet niet aan. Dit is afhankelijk van de huidige onderhoudstoestand van het gebouw. Bij een gebouw dat dertig jaar oud is, zijn eerder grote onderhoudskosten te verwachten dan bij een nieuw gebouw. De opbouw van het reservefonds hangt dus onder andere af van de staat van het gebouw en de materialen die zijn gebruikt.

Als je het koopcontract bij het kadaster hebt laten registreren, kan het huis toch aan jou worden overgedragen, ook al zou een van die vervelende situaties zich voordoen. Er zijn wel eisen waaraan moet worden voldaan, voordat het koopcontract geregistreerd kan worden.”

Kairos © Fotografie Martine Kolner

Voor u is de hoogte van het reservefonds op een aantal manieren van belang: - als er voldoende is gereserveerd hoeft u bij een grote reparatie van bijvoorbeeld het dak niet opeens een groot bedrag mee te betalen; - uw aandeel in het reservefonds telt mee bij bij de bezittingen in box 3 voor de inkomstenbelasting; - mogelijk wil een koper van een appartement een lagere koopprijs betalen als het reservefonds niet of met een beperkt bedrag gevuld is.

U kunt bij de Vereniging van Eigenaars informeren wat de hoogte is van het reservefonds.“

Naast faillissement kunnen zich nog meer vervelende situaties voordoen, bijvoorbeeld: de verkoper heeft na het ondertekenen van het koopcontract het huis verhuurd of hij heeft het huis nog een keer, maar dan aan een ander verkocht. Ook is het mogelijk dat de verkoper een grote schuld heeft en de schuldeiser beslag laat leggen op het huis, of dat het vermogen van de verkoper onder bewind wordt gesteld.

50 • je woning

wat is …

Wat is …

Wat is … Kosten koper De kosten van de overdracht van een woning komen volgens de meeste koopcontracten voor rekening van de koper. Dit zijn dus de kosten voor de overdrachts- en hypotheekakte bij de notaris, de kosten van het kadaster en de overdrachtsbelasting.

Het ondertekenen van een koopcontract is niet genoeg. Het huis komt pas echt op je naam als je bij de notaris bent geweest en daar de akte van overdracht hebt ondertekend. Daarna stuurt de notaris een afschrift van die akte naar het kadaster waarmee het huis op je naam komt en je jezelf eigenaar van het huis mag noemen. De notaris controleert onder meer nog of de verkoper van het huis niet inmiddels failliet is gegaan enzo.

Omdat de koper de kosten van de overdracht betaalt, heeft hij dus ook meestal de keuze van de notaris.

Naast deze kosten krijgt een koper vaak nog met andere kosten te maken, zoals afsluitprovisie, taxatiekosten of aanvraagkosten voor de Nationale Hypotheekgarantie.

Een deel van de kosten die de koper maakt om eigenaar te worden van een huis zijn aftrekbaar voor de inkomsten-

Colofon ‘je woning m/v’ is een uitgave van Netwerk Notarissen, het samenwerkingsverband van 160 notariskantoren in Nederland.

Netwerk Notarissen Lt. Gen. Van Heutszlaan 8 3743 JN Baarn www.netwerknotarissen.nl info@nnco.nl winter 2015

belasting in het jaar van de aankoop.

Dat zijn onder meer de notaris- en kadasterkosten die te maken hebben met de hypotheek.

Een regelmatig voorkomend misverstand is dat onder ‘kosten koper’ ook de kosten van de makelaar van verkoper, of de kosten van doorhaling van diens hypotheek zouden vallen. Dat is dus niet zo.

Mocht er voor de overdracht een tolk nodig zijn, dan worden de kosten daarvoor betaald door degene die daar gebruik van maakt.

Wat is … Vrij op naam ‘Vrij op naam’ wil zeggen dat de kosten van de overdracht van de woning worden betaald door de verkoper. Als je een nieuwbouwwoning koopt, dan is dat meestal ‘vrij op naam’. Je kunt de ‘vrij op naam’-afspraak ook maken bij de aankoop van een bestaande woning. In de praktijk wordt hier wel voor gekozen als de verkoper voor de overdracht per se naar zijn eigen notaris wil; door af te spreken ‘vrij op naam’, ofwel kosten verkoper, heeft hij de keuze van de notaris.

Wat is … Huis onder water Als je huis onder water staat, wil dat zeggen dat de huidige waarde van het huis minder is dan de hypotheekschuld die er nog op rust.

Tekst/redactie Notarieel Kenniscentrum Netwerk Notarissen, Steven Pont Concept en realisatie Blik grafisch ontwerp, Utrecht Illustratie Blik grafisch ontwerp, Utrecht Fotografie Kairos © Fotografie Martine Kolner Baas in fotografie, Marjo Baas Hollandse Hoogte Inge Pont Rahi Rezvani © SBS/Elvin Drukwerk Koninklijke Van Der Most, Heerde

Die situatie hoeft niet altijd een probleem te zijn: als je toch van plan bent om in de woning te blijven wonen, dan lost het zich hopelijk in de toekomst wel op als de huizenprijzen weer gaan stijgen.

Het wordt wel een probleem als je dit huis wilt verkopen: je blijft dan immers met een restschuld zitten omdat de verkoopopbrengst niet genoeg is om de bestaande hypotheekschuld af te lossen. Die restschuld kan weer een probleem opleveren als je een nieuwe woning wilt kopen, omdat veel banken niet bereid zijn om die restschuld mee te financieren in de nieuwe lening.

Als de huidige hypotheek onder NHG is verstrekt, kan dit nog uitkomst bieden.

Wat is …

Nationale Hypotheekgarantie De Nationale hypotheekgarantie (NHG) is een garantie waar je niet alleen voor in aanmerking kunt komen als je een woning koopt, maar ook als je al eigenaar bent van een woning, die je wilt verbouwen. Deze garantie beperkt de financiële risico’s van het hebben van een eigen woning omdat de hypotheek voldoet aan de normen van ‘verantwoord lenen’ van het Nibud.

Daarnaast beschermt de NHG je tegen een eventuele restschuld. Prettige bijkomstigheid is dat een lening onder NHG rentekorting kan opleveren.

Op Twitter twitter.com/Netwerknotaris Nieuwsbrief www.netwerknotarissen.nl/nieuwsbrief (kosteloos) Contact Drs. R. Coster, coster@nnco.nl Copyright Netwerk Notarissen Overnemen van tekst vinden wij plezierig mits dit met bronvermelding ‘Netwerk Notarissen’ gebeurt.

je woning

•

51

Er is altijd een netwerknotaris bij u in de buurt

Wij hebben met elkaar kennis en ervaring binnen handbereik Netwerk Notarissen vormen een organisatie van 154 Nederlandse notariskantoren. Wij werken nauw samen en kunnen zo mensen beter van dienst zijn op de kruispunten van hun leven.

Netwerk Notarissen staan open voor alles dat nieuw is en staan midden in de snel veranderende maatschappij. We schetsen actuele scenario’s voor onze cliënten en zoeken direct passende oplossingen bij de nieuw ontstane werkelijkheid. Netwerk Notarissen staan in open contact met elkaar.

We delen onze kennis, ervaring en ons netwerk zodat dit iedereen ten goede kan komen.

Netwerk Notarissen nemen pro-actief deel aan de maatschappelijke discussie, via kranten, radio, tv, en ook in ‘Den Haag’. Dat doen we in taal die voor iedereen te volgen is.

Om de mensen in het land beter te informeren en elkaar beter te begrijpen. Door te werken zoals we werken, kunnen Netwerk Notarissen net iets meer essentiële waarde leveren op de kruispunten van je leven. Vandaar onze lijfspreuk:

Netwerk Notarissen. Net Iets Meer Notaris.