3.1 ΆΚΥΚΛΕΣ (ΑΛΕΙΦΑΤΙΚΕΣ) ΑΛΚΟΟΛΕΣ Ι. ΘΕΩΡΙΑ ∆ιακρίνονται: i. Σε κορεσµένες-ακόρεστες, ανάλογα µε το είδος του δεσµού µεταξύ των ατόµων άνθρακα στην ανθρακική αλυσίδα. Π.χ.
CH3CH2CH2CHCH3 | OH CH2 = CHCH2OH
2-πεντανόλη (κορεσµένη) 2-προπεν-1-όλη (ακόρεστη)
HC = C − CH2CH2OH
3-βουτιν-1-όλη (ακόρεστη)
ii. Σε µονοσθενείς, δισθενείς, τρισθενείς κ.λπ., ανάλογα µε τον αριθµό των αλκοολικών υδροξυλίων που περιέχουν στο µόριο τους. Π.χ
CH3CH2OH
αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη ή οινόπνευµα (µονοσθενής)
CH2 − CH2 | | OH OH
1,2- αιθανοδιόλη ή γλυκόλη (δισθενής)
CH2−CH−CH2 | | | OH OH OH
1,2,3-προπανοτριόλη ή γλυκερίνη (τρισθενής)
iii. Σε πρωτοταγείς, δευτεροταγείς, τριτοταγείς, ανάλογα µε το αν το άτοµο του άνθρακα µε το οποίο συνδέεται το υδροξύλιο είναι πρωτοταγές, δευτεροταγές ή τριτοταγές. Η τάξη ενός ατόµου άνθρακα καθορίζεται από τον αριθµό των ατόµων άνθρακα µε τα οποία ενώνεται. H C C C | | | | Η−C−C H−C−C H−C−C C−C−C | | | | H H C C πρωτοταγές δευτεροταγές τριτοταγές τεταρτοταγές άτοµο C άτοµο C άτοµο C άτοµο C Π.χ. CH3CH2OH CH3CHCH3 | OH
αιθανόλη (πρωτοταγής) 2-προπανόλη (δευτεροταγής)
Χηµεία Γενικής Παιδείας Β΄ Λυκείου
187