การเพิ่มความสามารถดานการฟงโดยใชกิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลง ของนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ
ศุภิสรา วิริไฟ
โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ ภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550
2
บทคัดยอ หัวขอวิทยานิพนธ
ผูวิจัย วุฒิการศึกษา พ.ศ.
การเพิ่มความสามารถดานการฟงโดยใชกิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษ จากเพลงของนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ ศุภิสรา วิริไฟ ครุศาสตรมหาบัณฑิต (การจัดการการเรียนรู) 2550
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงคเพื่อ 1) เพื่อศึกษาความสามารถดานการฟงโดยใชกิจกรรม เรียนภาษาอังกฤษจากเพลง กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยครั้งนี้เปนนักศึกษาระดับประกาศนียบัตร วิ ช าชี พ ชั้ น สู ง ป ที่ 2 โรงเรี ย นเทคนิ ค วิ ม ลบริ ห ารธุ ร กิ จ กรุ ง เทพมหานคร ภาคเรี ย นที่ 1 ปการศึกษา 2550 จํานวน 18 คน เครื่องมือที่ใชในการวิจัย เปนแผนการสอน 6 แผน แบบทดสอบ วัดความสามารถดานการฟงและแบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟง การทดลองใชเวลา 12 ชั่วโมง แบบแผน การทดลอง One – Group Pretest – Posttest Design และวิเคราะหขอมูลโดยการ ทดสอบคาสถิติ t - test แบบ Dependent ผลการวิจัยพบวา 1. การใชเพลงเปนกิจกรรมฟงภาษาอังกฤษ ทําใหนักศึกษามีความสามารถดานการฟง ภาษาอังกฤษเพิ่มขึ้นโดยไดคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 12 คิดเปนรอยละ 40 2. นักศึกษามีความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษเพิ่มขึ้นอยางมีนัยสําคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 หลังจากการรับการสอนโดยใชเพลงเปนกิจกรรมการฟง
3
Abstract Thesis Title
The Researcher Level of Study Year
Enhancing the Listening Ability by Using Songs English Learning for Diploma Students of Wimol Business Administration College Supitsara Wirifai Master of Education, Learning Management 2007.
The objective of this study was to study the listening ability by using songs English learning. The sample group was 18 diploma students at Wimol Business Administration College in the first semester of the 2007 academic year. The instruments in this study were lesson plans, a listening tests and listening skills recording forms. The experiment lasted twelve hours, and the research design was one-group pre-test – posttest. The data was analyzed t-test dependent. The results of the research were as follows : 1. The students’s ability in listening English was significantly enhanced. The mean was increased by 12 point, an increase of 40 percent. 2. The students’s ability in listening English was significantly increased at .01 level.
4
สารบัญ หนา บทคัดยอภาษาไทย……………………………………………………………………… บทคัดยอภาษาอังกฤษ…………………………………………………..….…………… สารบัญ………………………………………….…………………………………….… สารบัญตาราง………………….………………………………………………………... สารบัญภาพ………………………………………………………………….………….. บทที่ 1 บทนํา ความเปนมาและความสําคัญของปญหา……….....….………..…..……..…… วัตถุประสงคของการวิจัย….…………………………………….…………… ประโยชนของการวิจัย………..……………………………….……………… ขอบเขตของการวิจัย……………..……………………………...........………. นิยามศัพทเฉพาะ…………………………………….......…………………… 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ แนวคิดพื้นฐานของการจัดการเรียนรูภ าษาอังกฤษ……………………….…… แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับการเรียนรูภาษาอังกฤษ แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูภาษาอังกฤษ แนวคิดเกี่ยวกับหลักสูตรภาษาอังกฤษ การฟง ความหมายของการฟง ความสําคัญของการฟง ประเภทของการฟง การพัฒนาการฟง ความสามารถในการฟง
2 3 4 6 7
8 9 9 9 12 14 14 15 16 17 17 19 20 21 22
5 การสอนทักษะการฟงภาษาอังกฤษ เพลง ความหมายของเพลง บทที่ ความสําคัญของเพลง ประโยชนการใชเพลงประกอบการเรียนการสอน ลักษณะของเพลงประกอบการเรียนการสอน การนําเพลงไปใชในการเรียนการสอนฟงภาษาอังกฤษ งานวิจัยที่เกี่ยวของ…………………………………………………..………… กรอบแนวคิดในการวิจัย………………………..……………...……….....….. สมมติฐานการวิจัย…………………….……………………………………… 3 วิธีดําเนินการวิจัย แบบของการวิจัย………………………………......………...................……. ประชากร………………………………...............………… การเลือกตัวอยางและแผนการสุมตัวอยาง เครื่องมือที่ใชในการวิจัย…………………….……………..………….......…. การเก็บรวบรวมขอมูล………………………………………...……………… การวิเคราะหขอมูล………………………………………............…………… 4 ผลการวิเคราะหขอมูล สวนที่ 1 การทดสอบวัดความสามารถดานการฟงของนักศึกษากอนและ หลังการทดลอง สวนที่ 2 การสังเกตพฤติกรรมการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษาระหวาง การสอนโดยผูวิจัย 5 สรุป อภิปรายผล และขอเสนอแนะ วัตถุประสงคของการวิจัย วิธีการดําเนินการวิจัย การวิเคราะหขอมูล สรุปผลการวิจัย……………….……..…………………....................……….... อภิปรายผล………………….…………….……........………..........…………..
24 27 28 หนา 28 28 30 31 35 36 36 37 37 37 38 40 40
44 48 50 50 51 51 51
6 ขอเสนอแนะ……………………………..……………...........……………….. บรรณานุกรม……………………..…………………..……………....………………… ประวัติผูวิจัย…………………………………………........……. …………..………….
53 55 59
สารบัญตาราง ตารางที่ 4.1 ผลการทดสอบวัดความสามารถดานการฟงของนักศึกษากอนและหลัง การทดลอง….......................................................................................................... 4.2 การเปรียบเทียบความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษากอนและ หลังการทดลอง...................................................................................................... 4.3 ผลการเปรียบเทียบความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษากอน การทดลองและหลังการทดลอง……….……….…..……………..……….…….. 4.4 แสดงคะแนนเฉลี่ยและคารอยละจากการสังเกตพฤติกรรมดานการฟง ของนักศึกษาโดยผูวิจัย.……….…..……………………………..……….……..
หนา
46 47 49 49
7
สารบัญภาพ ภาพที่
หนา
2.1 แผนภูมิกระบวนการฟง.........................................................................................................18 2.2 กรอบแนวคิดในการวิจัย........................................................................................ 35
8
บทที่ 1 บทนํา ความเปนมาและความสําคัญของปญหา ภาษาอั ง กฤษได รั บ การยอมรั บ ว า เป น ภาษาสากลเป น สื่ อ กลางที่ ใ ช ใ นการติ ด ต อ ดานตาง ๆ แพรหลายทั่วโลก ความสําคัญของภาษาอังกฤษจึงเปนแรงผลักดันใหคนเราตองเรียน ภาษาอัง กฤษเป น ภาษาหลัก เพื่อ ใชเปน เครื่องมือในการติด ตอ สื่อสาร และเทคโนโลยีตาง ๆ กับประเทศอื่น ๆ ตลอดจนทําความเขาใจขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมและวิถีความเปนอยู ของตางประเทศ ซึ่งจะตองใชภาษาอังกฤษ เปนเครื่องมือสื่อสารระหวางกันและกันทั้งสิ้น (สุมิตรา อังวัฒนกุล. 2540 : 163) ภาษาอังกฤษเขามามีบทบาทมากในสังคมไทย และเปนภาษาสากล ที่มีผูนิยมใชติดตอระหวางประเทศ ทั้งในดานการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และการศึกษา ตลอดจน ภาษาอังกฤษเปนพื้นฐานที่จําเปนในการศึกษาตอในระดับสูง (วรวรรณ เปลี่ยนบุญเลิศ. 2540 : 74) การเรียนรูภาษาอังกฤษจึงเปนสิ่งจําเปนเพราะภาษาอังกฤษมิใชเปนเครื่องมือในการศึกษาคนควาหา ขอมูลที่ตองการและเพื่อการประกอบอาชีพเทานั้น ภาษาอังกฤษยังสามารถใชเปน เครื่องมื อ ในการติด ตอ สื่อสาร การเจรจาตอ รองเพื่อการแขงขัน และความรว มมือทั้งทางด านเศรษฐกิ จ และการเมืองไดอยางมีประสิทธิภาพ การเรียนภาษาอังกฤษแตกตางจากกลุมสาระการเรียนรูอื่นเนื่องจากผูเรียนไมไดเรียน ภาษาอังกฤษเพื่อความรูเทานั้น แตเรียนเพื่อใหสามารถใชภาษาอังกฤษเปนเครื่องมือในการสื่อสาร กับผูอื่น ไดต ามความตองการในสถานการณตาง ๆ ทั้งในชีวิต ประจําวัน และการงานอาชีพ การที่ผูเรียนจะใชภ าษาอังกฤษไดถูก ตองคลองแคลว และเหมาะสมนั้น ขึ้ น อยูกับทัก ษะการใช ดังนั้นการเรียนภาษาอังกฤษในหองเรียนและนอกหองเรียน การจัดกระบวนการเรียนรู โรงเรียน ควรดําเนินการสงเสริม สนับสนุนใหผูสอนสามารถจัด บรรยากาศ สภาพแวดลอม สื่อการเรียน และอํานวยความสะดวกเพื่อใหผูเรียนเกิดการเรียนรูและมีความรอบรู ทั้งนี้ผูสอนและผูเรียน อาจเรี ย นรู ไ ปพร อ ม ๆ กั น จากสื่ อ การเรี ย นการสอนและแหล ง วิ ท ยาการประเภทต า ง ๆ (พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 (2542 : 14)
9 การฟง เปน พฤติกรรมแรกที่สําคัญในการเรียนรูภ าษาและเปน กระบวนการสื่อสาร ที่ตองมีการตอบสนอง โตตอบ การปฏิสัมพันธ ดังที่ โจนส (Jones. 1986 : 1) และ สการเบรอ (Scarbrough. 1984 : 142) กลาวไวตรงกันวา การฟงเปนการเขาใจความคิดผูอื่นและรับรูขอมูลใหม เมื่อเราเขาใจสิ่งที่เราฟง เราก็สามารถเชื่อมโยงความคิดเห็นกับประสบการณเขาดวยกันและสามารถ พูดโตตอบไดอยางถูกตอง เมื่อการฟงประสบความสําเร็จ ก็จะสงผลไปสูความสําเร็จดานการพูด ซึ่ง อัชเชอร (Asher. 1982 : 19, อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 1) กลาววา การที่เด็กจะพูดคําใด คําหนึ่งออกมานั้น จะตองผานการฟงมาอยางมากมาย นอกจากนี้ ในการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ ผูเรียนตองมีความสามารถดานการฟง พูด อานและเขียนได ซึ่งจําเปนตองใหสอดคลองทั้ง 4 ทักษะ แตทักษะการฟงมัก จะไมมีก ารเรียนการสอนในชั้นเรียนเพราะความยุงยากในการจัด กิจกรรม (สุไร พงษทองเจริญ. 2535 : 117-1118, อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 1) ความจริงแลวการฟง มีประโยชนตอการดํารงชีวิตประจําวัน เพราะทักษะการฟงเปนทักษะทางภาษาที่มนุษยใชมากที่สุด ตามที่วารินทร สินสูงสุด (2542 : 19) กลาววา มนุษยใชทักษะการฟงมากกวาทักษะอื่นโดยเฉลี่ย ไมนอยกวา 1 ใน 3 ของเวลาในการติดตอสื่อสาร แม ว า ทั ก ษะการฟ ง เป น ทั ก ษะพื้ น ฐานที่ สํ า คั ญ และนํ า ไปสู ก ารพั ฒ นาทั ก ษะอื่ น แต เ ท าที่ ผ า นมาครูส ว นมากเนน ในเรื่ อ งทัก ษะการอ านและเขี ย นโดยเฉพาะอย า งยิ่ ง ความรู ด า นไวยากรณ นั ก เรี ย นจึ ง รู ก ฎเกณฑ ท างภาษาทํ า ให นั ก เรี ย นขาดการฝ ก ฝนทั ก ษะการฟ ง ซึ่งตรงกับผลการวิจัยของ กันยา ถิรโพธิ (กันยา ถิรโพธิ. 2526 : 66 , อางถึงในจุฑารัตน เจริญสินธุ. 2541 : 4) ที่ไดศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาภาษาอังกฤษชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5 ในจังหวัด นนทบุรี พบว านัก เรียนยั งขาดทัก ษะการฟง เพื่อเขาใจคํา ถามหรือข อความและสอดคลองกั บ งานวิจัยของ เนาวรัตน พงษเกษมพรกุล (เนาวรัตน พงษเกษมพรกุล . 2530 : 58-60, อางถึงใน กรรณิกา เครือทนุ. 2541 : 41) ที่ไดศึกษาระดับความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักเรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายทั้ง 3 ชั้น สังกัดกรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ พบวา นักเรียน มีความสามารถในการฟงอยูในระดับต่ําและมีปญหาในการฟงภาษาอังกฤษทุกระดับ จากปญหาการฟงภาษาอังกฤษของนักเรียนดังกลาว ไดมีผูศึกษาปญหาและอุปสรรค และคิดคนวิธีการ กิจกรรมตาง ๆ ที่จะเพิ่มความสามารถดานการฟงของนักเรียน เชน จอลลี่ (Jolly. 1975 : 11-14, อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 17) ไดนําเพลงมาประกอบการสอนภาษาอังกฤษ พบวา นัก ศึกษาตั้งใจฟงเพื่อความเขาใจภาษาที่ใชใ นเพลง รวมถึงความสัมพันธ ของวัฒนธรรม ซึ่งการฟงเพลงมีผลตอการออกเสียง ศัพท สํานวน และโครงสรางไวยากรณ ซึ่งสอดคลองกับ เตือนใจ เฉลิมกิจ (2540 : 16) และ วราภรณ วราธิพร (2543 : 6) ไดกลาวถึง การใชเพลงประกอบ ในการสอนวิชาภาษาอังกฤษวา เพลงสามารถสรางความสนใจและกระตุนใหนักเรียนอยากจะเรียน
10 และชวยใหนัก เรียนเกิดความคงทน จําโครงสรางภาษา คํา การออกเสียง ไดน านขึ้น แลวสงผล ในการพัฒนาความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษ นอกจากนี้ เตือนใจ เฉลิมกิจ (2540 : 30-32, 151) ได ก ลา วเพิ่ ม เติ ม ถึงการฟ ง เพลงว า เป น กิ จ กรรมที่ ส งเสริม ความสามารถทางดา นภาษา โดยใชภาษากายและน้ําเสียง เพื่อชวยใหเด็ก เขาใจความหมายพรอมกั บเพิ่มพูนภาษาใหกับเด็ก ทีละนอย เพราะกิจ รรมนี้จ ะทํา ใหผูเรียนจดจอในสิ่งทีกําลังฟง และสามารถแสดงความเขาใจ ในสิ่งที่ฟงโดยปราศจากความกังวล เนื่องจากธรรมชาติของเด็กชอบฟงเสียงจังหวะดนตรี ซึ่งเสียง ทํานองนั้นเด็กสามารถเรียนรูภาษาไดดีกวาการพู ดธรรมดา ครูสามารถใชเพลงฝกทักษะการฟง และประเด็นทางภาษา (Language point) เชนเดียวกันกับ ประนอม สุรัสวดี (2541 : 21) กลาววา การเรียนภาษาอังกฤษดว ยเพลงเปนการเรียนในลักษณะเหมือนไมไดกําลังเรียนเพราะนักเรียน จะเพลิดเพลินกับการฟงเพลง ซึ่งกิจกรรมดังกลาวจะนําไปสูการฝกทักษะอื่นไดครบทั้ง 4 ทักษะ ปจ จุ บัน ผู วิจัย สอนวิช าภาษาอั งกฤษในระดับประกาศนียบั ต รวิ ชาชีพชั้ น สูง (ปวส.) โรงเรียนเทคนิค วิมลบริหารธุรกิจ พบวา นักเรียนมีปญหาดานการฟง กลาวคือนักเรียนฟงคําสั่ง ภาษาอังกฤษไมเขาใจ นอกจากจะสั่งคําสั่งเปนคํา ๆ เชน Come in, Come here , Stand up ,listen ตลอดจนนั ก เรี ย นไมส นใจเรื่ อ งฟง จากเทป จึง ไม สามารถบอกสาระสํา คั ญ หรือ ตอบคํ า ถาม จากเรื่ อ งที่ ฟ ง ได ป ญ หาในเรื่ องนี้ ส ง ผลต อ ทั ก ษะทางภาษาในด า นอื่ น ๆ จึ ง ทํ า ให ก ารเรี ย น ภาษาอั ง กฤษของนั ก เรี ย นไม สั ม ฤทธิ์ ผ ลซึ่ ง สอดคล อ งกั บ ผลการวิ จั ย ของกรมวิ ช าการ กระทรวงศึ ก ษาธิก าร (2539 : 57) พบวา นัก เรีย นมีค วามสามารถดา นการฟ งจับ ใจความต่ํ า จะมีค วามสามารถในการอานจับใจความต่ําและนักเรียนที่มีผลสัมฤทธิ์ใ นทางการเรียนสูงกวา นักเรียนที่มีผลสัมฤทธิ์ดานการเรียนปานกลางและต่ําจะมีความสามารถดานการฟงสื่อสารสูง จากปญหาการฟงในชั้นเรียนดังกลาว ทําใหผูวิจัยหาวิธีที่จ ะชวยเพิ่มความสามารถ ดานการฟงของนัก เรียน จึงไดเลือกใชเพลงเปน กิจ รรมการฟงเพื่อกระตุนใหผูเรียนมีสว นรว ม เพราะเพลงเปนสื่อที่ทรงคุณคาทางการเรียน ช วยผอนคลายอารมณเครียดในบทเรียน กอใหเกิด ความสนุก สนานจากการฟง ซึ่งสงผลใหนักเรียนมีความสามารถเพิ่มมากขึ้น และมีค วามมั่นใจ ในตนเองที่ จ ะใช ป ระโยชน จ ากการฟ ง สื่ อ ต า ง ๆ เช น วิ ท ยุ โทรทั ศ น ภาพยนตร เป น ต น เพื่อผอนคลายอารมณหรือหาความรูตาง ๆ นอกจากนี้เพลงยังจะชวยใหนักเรียนเขาใจและจดจํา ขอความบางสวนเพื่อนํามาสื่อสารกัน เชน “I love you more than I can say” ดังนั้น จึงกลาวไดวา การใช เ พลงประกอบการสอนภาษาอั ง กฤษเป น กิ จ กรรมที่ ส นุ ก สนานเพลิ ด เพลิ น ส ง เสริ ม ความสามารถด า นการฟ ง ภาษาอั ง กฤษที่ เ หมาะสมกั บ วั ย ของนั ก เรี ย น ซึ่ ง สอดคล อ งกั บ กระทรวงศึกษาธิการ (2540 : 17) ไดกลาวถึงแนวการจัดการเรียนการสอนภาษาอังกฤษวา ครูควร
11 เน น กิ จ กรรมการเรี ย นการสอนที่ ใ ห นั ก เรี ย นมี ค วามสุ ข สนุ ก สนาน เพื่ อ ให เ กิ ด เจคติ ที่ ดี ตอภาษาอังกฤษ โดยใชเพลงและอื่น ๆ
วัตถุประสงคของการวิจัย 1.เพื่อศึกษาความสามารถดานการฟงโดยใชกิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลง ประโยชนของการวิจัย 1. ไดวิธีจัดกิจกรรมการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ 2. เปนแนวทางการพัฒนาการจัดกิจกรรมเสริมการเรียนการสอนในวิชาอื่น ขอบเขตของการวิจัย ในการวิ จัยครั้งนี้ เป น การวิ จัย การเพิ่ม ความสามารถด านการฟ งโดยใช กิจ กรรม เรียนภาษาอังกฤษจากเพลงของนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง โรงเรียนเทคนิควิมล บริหารธุรกิจ กรุงเทพมหานคร 1. ประชากร ประชากรที่ใ ชในการศึกษาครั้งนี้ ไดแก นักศึกษาระดับประกาศนียบัต รวิชาชีพ ชั้ น สู ง ป ที่ 2 ที่ เ รี ย นวิ ช าภาษาอั ง กฤษ 2 โรงเรี ย นเทคนิ ค วิ ม ลบริ ห ารธุ ร กิ จ เขตบางซื่ อ กรุงเทพมหานคร ซึ่งกําลังศึกษาอยูในภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550 จํานวน 3 หองเรียน นักเรียน 62 คน 2. กลุมตัวอยาง นักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้น สูงปที่ 2 หอง กบ.211 จํานวน 18 คน ภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550 โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร 3. ตัวแปร 3.1 ตัวแปรอิสระ : กิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลง 3.2 ตัวแปรตาม : ความสามารถดานการฟง
12 4. ระยะเวลา การทดลอง ในภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550 ตั้งแตเดือนมิถุนายน 2550 - ตุลาคม 2550 นิยามศัพทเฉพาะ เพลง หมายถึง เพลงภาษาอังกฤษที่ผูวิจัยเลือกใชเปนกิจกรรมการฟงภาษาอังกฤษ โดยการคั ด เลื อ กเพลงที่ มี เ นื้ อ หาและวงคํ า ศั พท ตามหลัก สู ต รสถาบัน เทคโนโลยี ร าชมงคล ชั้น ประกาศนี ย บั ต รวิ ช าชี พ ชั้ น สู ง พุ ทธศั ก ราช 2545 (ปรั บปรุ ง 2546) โดยนํ าเพลงสากล มาฝก ทัก ษะการฟงและรว มรองเพลงในชั้น เรียนเพื่อใหผูเรียนไดฝก ทัก ษะการฟงและการพูด ออกเสียง ความสามารถดานการฟง หมายถึง ความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษ ซึ่งไดแก ฟงเพลง ตอบคําถามได และปฏิบัติตามคําสั่งได วัดไดจากแบบทดสอบความสามารถในการฟง และแบบบันทึกพฤติกรรมการฟงที่ผูวิจัยสรางขึ้น
13
บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ ในการวิจัยเรื่อง การเพิ่มความสามารถดานการฟง โดยใชกิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษ จากเพลงของนัก ศึก ษาระดับประกาศนียบัต รวิชาชีพชั้น สูง โรงเรียนเทคนิค วิมลบริหารธุร กิจ ผูวิจัยไดศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ และไดนําเสนอตามหัวขอตอไปนี้ แนวคิดพื้นฐานของการจัดการเรียนรูภ าษาอังกฤษ 1. แนวคิดพื้นฐานของการเรียนรูภาษาอังกฤษ 2. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูภาษาอังกฤษ 3. แนวคิดเกี่ยวกับหลักสูตรภาษาอังกฤษ การฟง 1. ความหมายของการฟง 2. ความสําคัญของการฟง 3. ประเภทของการฟง 4. การพัฒนาการฟง 5. ความสามารถในการฟง 6. การสอนทักษะการฟงภาษาอังกฤษ เพลง 1. ความหมายของเพลง 2. ความสําคัญของเพลง 3. ประโยชนการใชเพลงประกอบการเรียนการสอน 4. ลักษณะของเพลงประกอบการเรียนการสอน 5. การนําเพลงไปใชในการเรียนการสอนฟงภาษาอังกฤษ งานวิจัยที่เกี่ยวของ
14
แนวคิดพื้นฐานของการจัดการเรียนรูภ าษาอังกฤษ การจัด การเรียนรู ภ าษาอังกฤษเปน กระบวนการที่ซับซอนตองอาศัยความสัมพัน ธ ระหว า งผูเ รี ย นกั บผู ส อน ซึ่ง มี พื้ น ฐานอยู บ นทฤษฎี แ ละวิธี ก ารต า ง ๆ มากมาย จึ งทํ า ให เ กิ ด ความหลากหลายของแนวคิด และกอใหเกิด วิธีก ารจัด การเรี ยนรูที่แ ตกตา งกัน ออกไป ดังนั้ น การกําหนดแนวทางในการจั ด การเรียนการรู ภ าษาอังกฤษ ผูสอนตองเขาใจแนวคิด ของตน จึงจะทําใหสามารถวิเคราะหมโนมติเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูไดชัดเจนยิ่งขึ้น (สุมิตรา อังวัฒนา กุล. 2539 : 21) สุมิตรา อังวัฒนากุล ไดแบงแนวคิดไว 3 ลักษณะ ไดแก แนวคิดเกี่ยวกับการเรียนรู ภาษาอังกฤษ แนวคิด เกี่ยวกั บการจัด การเรี ยนรู ภ าษาอังกฤษ และแนวคิด เกี่ยวกับหลั ก สูต ร ภาษาอังกฤษ (สุมิตรา อังวัฒนากุล.2539 : 22) 1. แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับการเรียนรูภาษาอังกฤษ แนวคิด เกี่ยวกับการเรียนรูภ าษาอังกฤษที่ไดรับความสนใจมากที่สุด ในปจ จุบั น คือ แนวคิดของ สตีเฟน คราเชน ( Stephen Krashen. 1987 : 35-40, อางถึงในสุมิตรา อังวัฒนากุล. 2539 : 22-25 ) มี 5 ประการ ดังนี้ 1.1 สมมติ ฐ านเกี่ ย วกั บ การเรี ย นและการรู ภ าษา (The acquisition learning hypothesis) แบงกระบวนการเรียนรูเปน 2 แบบคือ การรูภ าษา (Language acquisition) และ การเรียนภาษา (Language learning) การรูภาษา เปนการเรียนภาษาที่สองอยางไมรูตัว รูกฎเกณฑของภาษา มุงใช ภาษาเพื่อการสื่อสาร ไมเนนกฎเกณฑของภาษาใหแกผูเรียน การเรียนภาษา เปนการเรียนภาษาอยางรูตัว รูกฎเกณฑของภาษา แตไมใชภาษา เพื่อการสื่อสาร 1.2 สมมติฐานเกี่ยวกับขั้นตอนในการเรียนรูต ามธรรมชาติ (The natural order hypothesis) การเรียนภาษาเปนกระบวนการที่เปน ไปอยางมีขั้นตอนตามลําดับกอนหลัง ผูเรียน จะเรียนรูโครงสรางบางอยางกอนแลวจึงเรียนรูโครงสรางอื่นตามลําดับ 1.3 สมมติ ฐานเกี่ ยวกับ กลไกทดสอบทางภาษา (The monitor hypothesis) การรูภ าษาทําใหผูเรียนสามารถใชภ าษาในชีวิตจริงได แตก ารเรียนภาษาทําใหผูเรียนสามารถ ตรวจสอบความถูกตองของภาษาหรือทําหนาที่เปนกลไกทดสอบภาษา ซึ่งมีประโยชนไมมากนัก เพราะมีเหตุผล 3 ประการดังนี้ 1) การไมมีเวลาพอที่จะตรวจสอบความถูกตองของการใชภาษา
15 จริง ๆ และการใชภาษาจะมุงที่เนื้อหาที่จะพูดมากกวารูปแบบของภาษาที่จ ะพูด 3) กฎเกณฑ ทางภาษามีเปนจํานวนมากผูใชภาษาจึงไมแนใจวาจะมีความรูพอที่จะตรวจสอบไดครบถวน 1.4 สมมติฐานการรับขอมูลทางภาษา (The input hypothesis) ปจจัยที่จําเปนอยางยิ่ง สําหรับการเรียนรูภ าษาคือขอมูลทางภาษาที่ผูเรียนสามารถเขาใจได (Comprehensible input) ตองเปนขอมูลที่นาสนใจและเกี่ยวของกับตัวผูเรียน 1.5 สมมติฐานเกี่ยวกับความแตกตางดานจิตใจ (The affective filter hypothesis) ปจจัยสําคัญอีกประการหนึ่งในการเรียนภาษาคือดานจิตใจ ไมวาจะเปนแรงจูงใจ ความวิตกกังวล ซึ่งอาจเปนแรงเสริมหรือเปนอุปสรรคตอการเรียนรูภาษา สรุ ปไดว า การเรีย นรูภ าษาอั งกฤษเป น การเรีย นรู อย างมีก ระบวนการ มีขั้ น ตอน ตามลําดับกอนหลัง ผูเรียนสามารถใชภ าษาอังกฤษในชีวิต จริง และตรวจสอบความถูก ตองได ซึ่ ง ป จ จั ย ที่ จํ า เป น คื อ ข อ มู ล ทางภาษาอั ง กฤษต อ งเป น ที่ น า สนใจและเกี่ ย วข อ งกั บ ตั ว ผู เ รี ย น แตอุปสรรคในการเรียนรูภ าษาอังกฤษ คือความแตกต างดานจิ ต ใจ เชน ความวิต กกังวลหรื อ แรงจูงใจ แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูภาษาอังกฤษ จากแนวคิด ที่วา การจัด การเรียนรูภ าษาอังกฤษเปนภาษาที่สอง มี 2 ลักษณะ คือ การเรียนแบบการรูภ าษา (Acquisition) และแบบการเรียนภาษา (Learning) ทําใหเกิด แนวคิด เกี่ยวกับการจัดการเรียนรูภาษาอังกฤษที่ตางกันออกไป ดังที่ สตีเฟน คราเชนและ เทรซี่ เทอรเรล (Stephen Krashen. 1987 : 35-40 & Tracy Terrel. 1986 : 13, อางถึงในสุมิตรา อังวัฒนากุล. 2539 : 22-25) ไดกลาวถึงแนวคิดในการสอนแบบธรรมชาติ (Natural approach) มีลักษณะสําคัญดังนี้ 1. การสอนภาษาที่ไดผล คือการเลียนแบบวิธีก ารเรียนภาษาแมข องผูเรียน โดยจัด ประสบการณใหผูเรียนไดพบและคุนเคยกับเจาของภาษาที่จะเรียนใหมากที่สุด เนนคําศัพทมากกวา ไวยากรณเพราะการเรียนภาษาคือการเรียนคําศัพท 2. ไมใชภาษาของผูเรียนในหองเรียนแตใหใชวิธีการออกกิริยาทาทางและวิธีพูดชา ๆ เพื่อใหเด็กเกิดความเคยชิน และวิธีแลกเปลี่ยนคําถาม 3. เนนภาษาพูดเปนหลักสําคัญมากกวาทักษะอื่น ๆ เพื่อใหเกิดความเคยชิน ไมเนน การเปรียบเทียบภาษาที่เรียนกับภาษาแม
16 สรุปไดวา แนวการจัดการเรียนรูภาษาอังกฤษแบบธรรมชาติมจี ุดสําคัญ คือ การสื่อสาร ในสถานที่ จ ริ ง (Real communication) ดั ง นั้ น ผู ส อนจะต อ งให ข อ มู ล ทางภาษาที่ ผู เ รี ย น สามารถเขาใจและมีค วามสนใจ รวมทั้งจัด หากิจ กรรมตาง ๆ ที่จ ะอํานวยประโยชนใ หผูเรียน ไดเรียนรูภาษาและสามารถใชภาษาไดโดยอัตโนมัติ แนวคิดเกี่ยวกับหลักสูตรภาษาอังกฤษ หลักสูตรเปนสิ่งสําคัญที่ควบคูไปกับวิธีการจัดการเรียนรูในการเรียนรูภาษาอังกฤษ ถามีการปรับปรุงแนวคิด ทฤษฎีการเรียนรูใหไดผล หากหลักสูตรไมสอดคลองกับทฤษฎีการเรียนรู ยอมทําไดยากและบังเกิด ผลนอย รอท เอลทิส (Rod Ellis. 1987, อางถึงในสุมิตรา อังวัฒนากุล . 2539 : 35) ใหความหมายของคําวา หลักสูต ร หมายถึงการกําหนดขอบเขตของเนื้อหาที่จะจัด การเรียนรู หรือเนื้อหาหลักสูตร การจัดเนื้อหาหลักสูตร แบงไดเปน 3 ประเภท ดังนี้ 1. การจัดเนื้อหาของหลักสูตรแบบเนนโครงสราง (Structural syllabus design) การจัด หลักสูตรแบบนี้ใหความสําคัญกับรูปแบบของภาษาเปนอันดับแรก เนื้อหาทางคําศัพทเปนอันดับ รอง การจั ด หลั ก สู ต รจะดู จ ากไวยากรณ เ ป น หลั ก ถื อ รู ป แบบโครงสร า งเป น หน ว ยพื้ น ฐาน ในการเรียน โดยเรียงลําดับรูปแบบโครงสรางที่ตองการจะจัดการเรียนรู อยางไรก็ตามการจัดเนื้อหา หลักสูตรในลักษณะนี้ ผูเรียนไมสามารถนําความรูที่ไดเรียนไปใชในชีวิตประจําวันได นอกจากนี้ บทเรียนไมนาสนใจ เพราะยึดเนื้อหาเปนหลัก (Subject-mattered center) 2. การจัดเนื้อหาของหลักสูตรเนนสถานการณ (Situational syllabus design) การจัด เนื้อหาแบบนี้ เชื่อวา ภาษาอังกฤษที่เกี่ยวพันกับสถานการณแวดลอม และสถานการณที่เปนตัวแปร ที่มีบทบาทสําคัญตอบริบทของภาษาอังกฤษ การจัดเนื้อหาของหลักสูตรนี้ยึดเนื้อหาทางไวยากรณ เชนเดียวกับแบบแรก แตมีจุดเนนที่ความตองการของผูเรียนและสถานการณจัดเปนหนวยพื้นฐาน ในการจัด การเรีย นรู แตมีจุด บกพรองวา ผู พูด จะเลือกพู ด ประโยคใดนั้น ขึ้ น อยูกับเจตนาและ วัต ถุ ประสงค ข องผู พูด มากกวา สถานที่พู ด นอกจากนี้ การจั ด ลํ าดั บสิ่ งที่ เรี ยนรู ไ ดย ากเพราะ สถานการณเดียวกันอาจตองใชโครงสรางและศัพทที่มีความยากงายตางกัน 3. การจัดเนื้อหาหลักสูตรแบบเนนหนาที่และการสื่อความหมาย (Functional syllabus design) เปนการจัดเนื้อหาหลักสูตรบนรากฐานตามแนวหนาที่ของภาษาอังกฤษมากกวาไวยากรณ พอสรุปไดดังนี้ 3.1 เนนสิ่งที่ผูพูดตองการจะสื่อสาร 3.2 วิเคราะหความจําเปนของผูเรียนที่จะใชภาษาแสดงความคิดหรือความหมาย 3.3 เนนวัตถุประสงคในการใชภาษาหรือความตั้งใจของผูพูด
17 3.4 ไวยากรณเปนองคประกอบที่สําคัญ เพราะเปนเครื่องมือที่ชวยใหใชภาษา ในการสื่อสารได 3.5 ใหความสําคัญกับสถานการณการใชภาษา การฟง 1. ความหมายของการฟง ไดมีนักการศึกษา นักวิจัย ไดใหความหมายของการฟงไวหลากหลาย แตมีความหมาย ใกลเคียงกัน ดังนี้ ลอฟตัน (Louhton. 1996 : 4-6, อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 5)ใหความหมาย ของการฟงเปน 4 ลักษณะ ดังตอไปนี้ 1. การฟงเปนเครื่องมือที่ใชในการติดตอสื่อสารและเปนทักษะการสื่อสารที่เกี่ยวของ กับการไดยินเสียงซึ่งมีการตอบ 2. การฟงเปนศิลปะที่ตองการกฎเกณฑ ความตั้งใจ การมีสวนรวม และความเขาใจ ที่ตองไปในทางเดียวกัน เชนเดียวกับการวาดภาพ การเลนดนตรี เปนตน 3. การฟงเปนกระบวนการไดยิน การเขาใจ การประเมินและการตอบสนองขอความ ที่ฟง ซึ่งการตอบสนองของผูฟงอาจจะไมเปนคําพูดเสมอไป แตเปนการใชภาษาทาทางก็ได 4. การฟงเปนการสรางสรรคประสบการณ ความรูสึก ความพอใจ และความตื่น เตน ที่เกิดขึ้นขณะฟง ซึ่งเปนกระบวนการที่มีลําดับ 5 ขั้น ดังภาพที่ 2.1 ผูพูด
ขอความ การตอบสนอง
ภาพที่ 2.1 แผนภูมิกระบวนการฟง ที่มา (นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 5)
สิ่งแวดลอม
การฟง
18 เจี ย รนั ย พงษ ศิ ว าลั ย (2538 : 102)ให ค วามหมายของการฟ ง ว า การฟ ง เป น กระบวนการทางสมองหลายขั้ น ตอนที่ ต อ เนื่ อ งจากการได ยิ น ซึ่ ง เป น ความสามารถ ทางสติปญญาและเปนความสามารถที่จะรับรูสิ่งที่ไดยิน จับความ ตีความ ของสิ่งที่รับรู เขาใจ และ จดจํานําไปใชได ดังนั้นผูฟงจะตองตีความหมายสิ่งที่ไดฟงแลวโตตอบ ดวยภาษาที่ถูกตอง แวลเล็ต (Valette. 1967 : 47-48 และอันเดอรวูด Underwood. 1989 : 1, อางถึงใน เพ็ญแข วงศสุริยา. 2546 : 9) ไดใหความหมายของการฟงไววา เปนกิจกรรมที่ตองใหความตั้งใจ และพยายามเขาใจความหมายของเสียง (Sound) และรูปแบบของภาษา(Pattern) ที่ไดยิน การที่จะ ประสบความสําเร็จ ใจการฟง ผู ฟง จะตองเข าใจความหมายของผูพู ด ที่ ตอ งการจะสื่ อ เพราะ ความหมายของประโยคที่ผูพูดพูดนั้นอาจมีความหมายหลายอยาง ในฐานะผูฟงจะตองจดจําคําพูด และวิเคราะหปจจัยอื่น ๆ ที่ใชเสนอขางสารนั้น ลี และแวนพาทเต็น (Lee & Vanpattern. 1995 : 59-63 , อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 6) ให ค วามหมายของการฟงไววา เปน ขบวนการสื่อสารและจิต ภาษาศาสตรที่ผูฟง ตอบสนองผูพูดดวยความหมายที่ถูก ตอง การสื่อความหมายแตกตางกัน ถาหากสถานการณนั้น ไมเหมือนกัน โดยผูฟงจะตองใชค วามเขาใจ ความตั้งใจ และใชความรูทั้งดานภาษาและไมใ ช ภาษาศาสตรใหสัมพันธกัน วินโดวสัน (Windowson . 1983 : 59 – 60, อางถึงในสมร ปาโท. 2545 :12) ไดกลาวถึงความแตกตางคําวา “การฟง” กับ “การไดยิน” ไว ดังนี้ การฟง (Listening) หมายถึงความสามารถที่จะเขาใจวาประโยคหนึ่งประโยคใด โดยเฉพาะนั้นสัมพันธกับประโยคอื่น ๆ ที่พูดไปแลวอยางไร เขาใจวาประโยคดังกลาวมีหนาที่ อยางไรในการสื่อสาร ซึ่งการฟงแบบนี้ผูฟง จะเลือกจําแตเฉพาะที่สัมพันธ หรือตรงกับจุดประสงค ในการฟง และจะไมสนใจตอสิ่งที่ไมตองการ ถาจะกลาวอีกนัยหนึ่ง การฟงหมายถึงความสามารถ ที่ผูเรียนเขาใจวาประโยคนั้น ๆ เกี่ยวของประโยคที่ผูพูดพูดนั้นอาจมีความหมายหลายอยาง ใน การได ยิ น (Hearing) หมายถึ ง ความสามารถของผู ฟ ง ที่ จ ะเข า ใจหน ว ยย อ ย ของภาษาในรูปของกระแสเสียง และโดยอาศัยความรูดานระบบเสียงและไวยากรณของภาษา ผูฟงจะสัมพันธหนวยยอยของภาษานั้นเขาดวยกันเปนประโยค และเขาใจความหมายของประโยค หรือกลาวอีกนัยหนึ่งคือ การไดยินหมายถึง ความสามารถของผูเรียนที่สามารถจําสวนของภาษา ที่ไดยิน โดยอาศัยความรูเรื่องระบบเสียงและระบบไวยากรณของภาษาในการเชื่อมสวนตาง ๆ ของภาษา เขาดวยกันเปนขอความหรือประโยคเพื่อทําความเขาใจความหมายของประโยคนั้น สนิ ท ตั้ ง ทวี ได ก ล า วถึ ง การฟ ง ว า การฟ ง เป น ทั ก ษะทางภาษาที่ สํ า คั ญ มาก ตอการสื่อสาร เปน สว นสําคัญตอการคิด และการพูด การฟงชว ยใหเกิด ความรูและความรอบรู
19 ในการฝกทักษะการฟงมีหลายแบบเพื่อนําไปใชในกิจกรรมการเรียนรู เชน ฟงเพื่อเขาใจความหมาย ของคํา ขอความฟงเพือ่ พินิจสาร และวิเคราะหสาระสําคัญ เปนตน (ศิริพร มาวรรณา. 2546 : 12) ฐะปะนีย นาครทรรพ. (2543 : 316-326) กลาวถึงการฟงวา มีประโยชนตอตนเอง และสังคม ชวยทําใหพัฒนาสมรรถภาพทางความคิด ความรูและสติปญญาทําใหเรียนรูและจดจํา เขาใจสิ่งตาง ๆ การใชทักษะการฟงโดยใหนักเรียนฟงและจับประเด็น วิเคราะห ตีความ ประเมิน คุณ คา และจดบัน ทึก ได ซึ่ง ในการส งเสริ มการฟ งส ว นหนึ่ งคื อใหฝ ก ฟง สารประเภทความรู โดยจับสาระสําคัญได สรุปไดวา การฟงเปนกิจกรรมกระบวนการสื่อสารที่มีการไดยิน การรับขอมูล การแปล ขอ มูล การตอบสนองข อมู ลนั้ น ซึ่ง ต องทํา งานสั มพั น ธ กัน และการฟง จะตอ งตั้ งอยูบ นฐาน ของขบวนการจิตภาษาศาสตร คือความตั้งใจ ความเอาใจใส ความเขาใจ การใชภาษาพูดและภาษา ทาทาง 2. ความสําคัญของการฟง ทั ก ษะแรกที่ ม นุ ษ ย รั บ รู ใ นการสื่ อ สารคื อ ทั ก ษะการฟ ง และเป น ทั ก ษะที่ ใ ช ในการสื่อสารมากที่สุด ซึ่งเห็นไดจากเด็ก ๆ เรียนรูและทําเสียงเลียนแบบคําพูดของพอแม โดย การฟง นั่นคือเด็กฟงภาษากอนที่จะเกิดการเรียนรู มีผูกลาวถึงความสําคัญของการฟง ไวดงั นี้ แมคโดเนลล (McDonell. 1992 : 58- 59, อางถึงในธิดา โมสิกรัตน. 2534 : 191-192) ไดกลาวถึงความสําคัญของการฟงวา เปนเครื่องมือการเรียนรูที่มีประสิทธิภาพในการใชภาษาเพื่อ การสื่อสาร ผูที่มีความสามารถในการฟงจะสามารถใชภาษาเพื่อการสื่อสารไดอยางมีประสิทธิภาพ และสามารถเรียนรูสิ่งตาง ๆ รอบตัวแลวสะสมเปนความรูสืบตอกันมาตั้งแตอดีตถึงปจจุบัน สนธยาพรรณ ยาทวม (2538 : 16) ไดกลาวถึงการฟงวา เปนการเตรียมความพรอม สํา หรั บ ทั ก ษะอื่ น เพราะการสอนภาษาอั ง กฤษในป จ จุ บั น มุ ง เน น ให ผู เ รี ย นมี ค วามสามารถ ใชภาษาอังกฤษในการสื่อสารได เยาวรัตน การพานิช กับ อังคณา ทองพูน (2543 : 22-24) และโบเวน (Bowen. 1985 : 89) ไดก ลา วถึงการฟงว า เปน ทัก ษะที่สําคัญ สําหรั บผูเรีย นภาษาเนื่องจากเปน การรับสาร (Receptive skills) ซึ่ง จะตองมีสว นเกี่ยวข องกับภาษาพูด ทัก ษะการฟ งตองไดรับการพัฒ นา เปนลําดับแรกในการเรียนภาษาแมและภาษาที่สอง โดยเฉพาะนักเรียน เพราะนักเรียนจะประสบ ความสําเร็จในการเรียนขึ้นอยูกับความเขาใจขณะที่ครูฟงบรรยาย และกิจรรมอื่น ๆ ในหองเรี ยน ซึ่งสอดคลองกับ ปเตอรสัน (Peterson. 1991 : 106, อางถึงใน กรรณิกา เครือทนุ. 2541 : 23) ที่ไดกุญแจสําคัญของความสําเร็จ ซึ่งจะนําไปสูความสามารถทางภาษาและทักษะดานอื่น ๆ
20 จากความสําคัญของการฟงขางตน สรุปไดวา การฟงเปนพฤติก รรมแรกที่สําคัญ ในการสื่อสารรับรูภาษา เรียนรูเรื่องราวตาง ๆ และความสามารถในการฟงที่มีประสิทธิภาพนําไปสู การพัฒนาทักษะอื่นได 3. ประเภทของการฟง มีนักการศึกษาหลายทาน ไดแบงประเภทของการฟง ไวดังนี้ สชิเคนดานซ และคณะ (Schickendanz, et al. 1997 : 29, อางถึงใน ทองสุข เกลี้ยง พรอม. 2531 : 19) ไดแบงการฟงไว 4 ประเภท คือ 1. การฟงแบบตั้งใจ (Attentive listening) เปนการฟงที่ตองกําจัด สิ่งรบกวน ใหหมดเพื่อเด็กจะไดสามารถมุงความสนใจไปในสิ่งที่ฟงอยางแทจริง 2. การฟงแบบวิเคราะห (Analytical listening) เปนการฟงในระดับใหความสนใจ เพื่อโตตอบดวยวิธีใดวิธีหนึ่ง ผูฟงตองคิดอยางรอบคอบในขณะที่ฟง 3. การฟงแบบซาบซึ้ง (Appreciative listening) หรือแบบนันทนาการเปนการฟง เพื่อความเพลิดเพลิน เชนฟงละคร ดนตรี 4. การฟงแบบไมตั้งใจ (Marginal listening) เปนการฟงขณะที่ทํากิจกรรมอื่น เชน การฟงวิทยุในขณะทําการบาน กรรณิกา พว งเกษม (2535 : 48) ไดแบงการฟงไว 2 ประเภท ซึ่งเปนการฟง ในลักษณะการเรียนการสอนทั่วไป คือ 1. การฟงแบบใหนักเรียนนั่งฟงเพียงอยางเดียว(Passive learning) การฟงแบบนี้ นักเรียนจะนั่งเฉย ๆ ไมตองแสดงออก 2. การฟงแบบมีสวนรวม(Active listening) เปนการฟงที่สงเสริมใหนักเรียน แสดงออก เชนฟงคําสั่งแลวปฏิบัติ ฟงนิทานแลวแสดงทาทางประกอบ สรุปไดวา การฟงมี 2 ประเภท คือ 1) การฟงแบบตั้งใจ เปนการฟงที่เปาหมาย และมีส มาธิใ นการฟง 2)การฟงแบบไม ตั้ง ใจหรื อการฟง ทั่ว ไป ซึ่ง มีกิ จ กรรมอื่ น ร ว มอยู ดว ย ในการฟงอาจจะเปนการฟงอาจจะเปนการฟงโดยตรงจากผูพูดหรือฟงจากสื่อตาง ๆ เชนโทรทัศน วิทยุ เปนตน ในการเรียนการสอนภาษาอังกฤษครูควรจะจัดกิจกรรมใหนักเรียนฟงแบบตั้งใจ
21 4. การพัฒนาการฟง การที่ผูฟงจะมีความสามารถในการฟงเขาใจเรื่องราวและโตตอบไดถูกตองนั้น จะตองมีการพัฒนาการฟงเพื่อทําใหเปนผูฟงที่มีประสิทธิภาพ ไดมีนักการศึกษาใหแนวคิดในการ พัฒนาการฟง ดังตอไปนี้ ธิดา โมสิก รัตน (2534 : 212-213) และเฟรดเดอริกส (Fredericks. 1997 : 202) ไดกลาวถึง การพัฒนาการฟงทั่วไปและการพัฒนาการฟงที่เกี่ยวของกับการเรียนการสอน ไวดังนี้ 1. สรางความกระตือรือรนในการฟง และฟงดวยความตั้งใจ 2. สรางอุปนิสัยและความสามารถในการฟงใหอยูในระดับที่ดีที่สุดเทาที่จะทําได 3. ฟงสิ่งตาง ๆ ใหจบ และจับประเด็นสําคัญในสิ่งทีฟ่ งใหได 4. ฝกหัดทั้งวัจนสารและอวัจนสาร 5. ศึกษาและเพิ่มพูนคําศัพทตาง ๆ ใหมากที่สุดเทาที่จะทําได เฟรดเดอริกส ไดกลาวเพิ่มเติมวา ครูและนักเรียนควรวางจุดหมายของการฟง พรอม ทั้งจัดขั้นตอนการฟงและบรรยากาศใหเหมาะสมกับจุดมุงหมาย นอกจากนี้ครูควรใชเทคนิควิธีการ ที่จะชวยพัฒนาการฟงของนักเรียนดวยความเขาใจและจัดกิจกรรมหลังการฟง โรสท (Rost. 1991 : 7-8 ) ได กลาวถึง การพัฒ นาการฟง ที่เกี่ยวของกับผูสอน และผูเรียนวา 1. ครูควรใชภาษาอังกฤษในชั้นเรียนและเปดโอกาสใหนักเรียนพูดคุย เปน ภาษาอังกฤษ 2. ครูค วรสงเสริมใหผูเรียนมีอิสระในการฟงภาษาอังกฤษหลังจากการเรียน การสอนในหองแลว เชน พูดคุยกับชาวตางประเทศ ฟงภาษาอังกฤษจากสื่อตาง ๆ เปนตน 3. ครูควรใชอุปกรณการฟงที่มีประสิทธิภาพและจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ที่ นาสนใจ กระตุนใหผูเรียนแสดงออก 4. ครูจัดทําบทเรียนการฟงใหเปนการสอนฟงมากกวาการทดสอบ จากขอความการพัฒนาการฟง สรุปไดวา ผูฟงจะตองมีสมาธิ ความตั้งใจ ติดตาม เรื่องราวที่ฟงจนจบ สามารถสรุปประเด็นสําคัญและวิจารณเรื่องที่ฟงไดดวยความเขาใจ เหลานี้เปน ศิลปะในการฟง ดังนั้น ครูจะตองจัดกิจกรรมการเรียนที่มีความหมายและนาสนใจ เพื่อกระตุนให นักเรียนปรารถนาที่จะฟงดวยความตั้งใจและกระตือรือรน ในการฝกทักษะการฟงนักเรียนจะตองมี จุดมุงหมายในการฟง เพื่อใหนักเรียนฟงดว ยความเขาใจแลวจดจําสิ่งที่ไดจากการฟงไปพัฒนา
22 ทักษะอื่น ๆ ตอไป นอกจากนี้ครุและนักเรียนควรใชภาษาอังกฤษในการสื่อสารกันพรอมกับเนนให นักเรียนมุงหาความรูจากการฟงนอกหองเรียน 5. ความสามารถในการฟง กระทรวงศึก ษาธิ ก ารไดกํ าหนดหลั ก สูต รวิช าภาษาอั งกฤษ ระดับ มัธ ยมศึก ษา พุทธศักราช 2539 ใหผูเรียนมีความสามารถในการใชภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารดวยการฟง พูด อาน เขียน ไดอยางถูกตอง ชัดเจน เหมาะสมกับระดับที่เรียนทั้งในดานการใชภาษาเขา สูสังคม และวัฒนธรรมพรอมกับมีเจตคติที่ดีตอการเรียน แตการที่จะเกิดความสามารถเชนนี้ ผูเรียนตองมี ความสามารถในการฟงใหเขาใจตั้งแตระดับคําตลอดจนขอความ แลวสามารถสรุปใจความสําคัญ ของเรื่องที่ฟงได จึงจะสามารถสื่อสารไดตามตองการ ฉะนั้นไดมีนักการศึกษา หลายทาน กลาวถึง ความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษ ไวดังนี้ โรสท ( Rost. 1991: 3-4, อา งถึ งใน นนทพร ภูว รัต น . 2546 : 9) ไดก ลา วถึ ง ความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษวาผูฟงตองมีทักษะตาง ๆ ดังนี้ 1. ทักษะดานการรับรู (Perceptive skills) คือ ความสามารถในการจําแนกเสียงตาง ๆ และจดจําคําที่ฟงได 2. ทักษะดานการวิเคราะห (Analysis skills) คือ ความสามารถในการจําแนกหนวย ทางไวยากรณ และสามารถจําแนกหนวยทางภาษาที่ควรนําไปใชได 3. ทักษะดานการสังเคราะห (Synthesis skills) คือความสามารถในการเชื่อมโยงตัว ชี้แนะดานภาษากับสวนอื่น ๆ และสามารถนําความรูเดิมมาใชประกอบ เพื่อใหเกิดความเขาใจใน การฟงไดอยางเหมาะสม บราวน และ ยูล ( Brown and Yule. 1988: 58, อางถึงใน กรรณิกา เครือทุน. 2541 : 25) ไดกลาวถึงความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษวา ผูฟงสามารถเขาใจความหมายของคําศัพท ที่อยูในขอความที่ไดฟงและตองเขาใจความสัมพันธของคําในประโยค เชน ตองเขาใจคําวา “He” หมายถึงใครในประโยค แลว สามารถสรุปอ างอิงเกี่ยวกับเรื่องที่ฟงได พรอมกลาวเพิ่มเติมวา การที่ผูฟงจะเขาใจเรื่องที่ฟงนั้น ผูฟงตองใชความรูทางดานภาและความเขาใจในบริบทเพื่อตีความ สิ่งที่ไดฟง ขณะเดียวกันผูฟงสามารถเชื่อมโยงสิ่งที่ไดฟงมากอนกับขอความ ที่กําลังจะตามมา เขาดว ยกัน การใชค วามรูทั้งในดานภาษา บริบทในการฟงและการเชื่อมโยงขอความดังกลาว จะทําใหผูฟงเกิดความเขาใจในสิ่งที่ผูพูดออกมา พรอมกับชวยใหผูฟงสามารถทํานายในสิ่งที่ผูพูด ตั้งใจจะกลาวดวย
23 นอกจากนี้ ยั ง มี นั ก ก ารศึ ก ษา ท า นอื่ น กํ า หนดควา มสามารถในการฟ ง ภาษาตางประเทศ เปนระดับตาง ๆ ดังตอไปนี้ แวลเล็ท และดิสิค(Valette & Disick. 1972 : 141-142, อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 10) ไดแบงระดับความสามารถในการฟงภาษาตางประเทศ เปน 5 ระดับ ดังนี้ 1. ระดับทักษะกลไก เปนระดับที่ผูฟงสามารถแยกแยะความแตกตางระหวาง ภาษาแมกับภาษาตางประเทศจากเสียงที่ไดยิน โดยไมจําเปนตองเขาใจความหมาย 2. ระดับความรู เปนระดับที่ผูฟงเขาใจความหมายของบคําหรือประโยคที่ไดฟง แลวสามารถตอบสนองได 3. ระดับถายโอน เปนระดับที่ผูฟงสามารถฟงขอความยาว ๆ หลายประโยคและ เขาใจประโยคที่แตงขึ้นใหม โดยใชศัพทและไวยากรณที่เรียนมาแลว 4. ระดับสื่อสาร เปน ระดับที่ผูฟงเขาใจความหมายโดยทั่ว ไปของขอความที่ มี คําศัพทใหม โดยการคาดหมายตามประสบการณเดิมและสามารถฟงขอความที่พูดอยางรวดเร็วได เชน บทภาพยนตร รายการ วิทยุหรือโทรทัศน 5. ระดับวิพากษวิจ ารณ เปน ระดับที่ผูฟงเขาใจและแยกประเภทขอความที่ฟง พรอมความสามารถประเมินผลไดวา เปนภามาตรฐานหรือไม ตลอดจนเขาใจอารมณ ความรูสึก และความมุงหมายของผูพูด จากน้ําเสียงถอยคํา แฮรริส (Harris. 1974 : 32–40, อางถึงใน นนทพร ภูวรัตน. 2546 : 10) ไดจําแนก ความสามารถในการฟ ง ภาษาต า งประเทศออกเป น 2 ระดั บ รวมทั้ ง ให ตั ว อย า งลั ก ษณะ ของความสามารถในการฟงระดับตาง ๆ ดังนี้ 1. ความสามารถในการจําแนกเสียง ประกอบดวย 1.1 ความสามารถในการจําแนกเสียงคําโดด โดยสามารถจําแนกเสียงวาเหมือน หรือตางกันอยางไร หรือคําใดออกเสียงตางไปจากคําอื่น ๆ ที่ไดยิน 1.2 ความสามารถในการจําแนกคําที่มีอยูในขอความโดยสามารถจําแนกไดวา คําใดที่ไดยินในประโยคหรือขอความนั้นตรงกับรูปภาพใดหรือประโยดใด 2. ความสามารถในการเขาใจขอความที่ไดฟง ประกอบดวย 2.1 ความสามารถในการปฏิบัติตามประโยคคําสั่งที่ใหผูฟงปฏิบัติตาม 2.2 ความสามารถในการเลือกคําตอบใหตรงกับขอความที่ไดฟง 2.3 ความสามารถในการเข า ใจเรื่ อ งราวทั่ ว ไปที่ จํ า ลองสถานการณ ในชีวิตประจําวัน โดยผูฟงสามารถจดจําสาระสําคัญตาง ๆ ได
24 สรุปไดวา ความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษมีหลายระดับ ซึ่งความสามารถ ในการฟงระดับพื้นฐานเปนความสามารถในการจําแนกเสียงเปนคํา เปนประโยค และการแยกแยะ ความแตกต า งระหว า งภาษาแม กั บ ภาษาต า งประเทศ ส ว นความสามารถการฟ ง ที่ สู ง กว า ระดั บ พื้ น ฐาน เป น ความสามารถในการเข า ใจข อ ความที่ ฟ ง ได โดยสามารถนํ า ความรู เ ดิ ม มาเชื่อมโยงกับสิ่งที่ไดฟง แลวตอบสนองสื่อสารไดถูกตอง สําหรับการวิจัยนี้ ผูวิจัยไดกําหนดให นักเรียนมีความสามารถในการฟง ประโยคคําสั่ง เพลงดวยความเขาใจ 6. การสอนทักษะการฟงภาษาอังกฤษ การเรียนรูภาษาเพื่อการสื่อสารประกอบดวย 4 ทักษะ แตทักษะแรกของการเรียนรู ภาษาคือการฟง ซึ่ ง ระวิวรรณ ศรีครามครัน ( 2539 : 113) ไดกลาววาการสอนฟงเปนการฝก ทัก ษะในดานการฟง เพื่อใหผูเรียนสามารถฟงเสียงภาษาตางประเทศไดอยางเขาใจ คุน เคยกับ สํ า เนี ย งภาษาต า งประเทศและเข า ใจจุ ด ประสงค ข องผู พู ด ซึ่ ง ผู เ รี ย นจํ า เป น ต อ งฝ ก ทั ก ษะ ในดานการฟงเพื่อเปนผูที่มีความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษใหเขาใจเปนลําดับอยางตอเนื่อง ตั้งแตคํา วลี ประโยค จนถึงขอความและเนื้อเรื่อง นอกจากจะฟงไดอยางเขาใจแลวผูเรียนจะตอง สามารถระบุเนื้อหาหรือความหมายของสิ่งที่ไดยินมาอยางถูกตองอีกดวย ในการสอนทักษะการฟง กระทรวงศึกษาธิการไดกําหนดจุดมุงหมายไวในหลักสูตร ภาษาอั งกฤษ พ.ศ. 2539 ว า ใหนั ก เรีย นสามารถฟ งประโยคคํา สั่ง /ขอรอง แลว ปฏิบัติ ต ามได ฟงคําถามแลวพูดตอบไดและใชการฟงแสวงหาความรูจากสื่อตาง ๆ ดวยความเพลิดเพลิน พรอมทั้ง เปนผูฟงที่ดี การสอนฟง เปนกระบวนการในการฝกฟงเสียงและสําเนียง ความถูกตองตามหลัก ภาษาและความเขาใจเรื่องราวที่ฟง จึงมีนักการศึกษาไดเสนอแนะวิธีการสอนทักษะการฟง ดังนี้ ทิพพดี อองแสงคุณ (2535 : 32 – 34 ) และระวิวรรณ ศรีครั่นคราม (2539 : 113 – 125) ไดกลาวถึง การสอนฟงวา ควรสอนไปตามลําดับงายไปยาก ดังนี้ 1. ฝก ทั ก ษะใหจ ดจํา และเข าใจความหมายของสิ่ ง ที่ ได ยิ น เชน การฟ งเสี ย ง พยั ญ ชนะ-คํ า เดี่ ย ว-วลี และประโยค โดยพยายามเชื่ อ มโยงคํ า ต า ง ๆ ที่ ไ ด ยิ น เป น กลุ ม คํ า ที่มีความหมาย 2. ฝก ทัก ษะใหผูเรียนคาดเดาเหตุก ารณใ นสิ่ งที่ไดยิน และจดจําเนื้อเรื่อง เชน การฟงเรี่องสั้น ๆ การฟงบทสนทนาหรือขอความตาง ๆ
25 นอกจากนี้ สุมิตรา อังวัฒนกุล (2540 : 156 – 160) และทิพพดี อองแสงคุณ (2535 : 35 – 37 ) ไดเสนอแนะลําดับขัน้ ตอนการสอนฟง ดังนี้ 1. ตั้ ง จุ ด ประสงค ผู ส อนควรตั้ ง จุ ด ประสงค ว า จะให ผู เ รี ย นทํ า อะไร โดยมี จุดประสงคปลายทาง (Terminal objective) และจุด ประสงคนําทาง(Enabling objective) ซึ่งเปน การกระตุนความสนใจของผูเรียนและใหผูเรียนรูจุดมุงหมายของการฝกทักษะการฟงและกิจกรรม ที่ตองกระทํา 2. การดําเนิน การสอน ผู สอนดําเนิน การสอนโดยจัด กิ จ กรรมใหส อดคลอ ง กับจุดประสงคการนําทาง มีเทคนิคและวิธีการชวนใหผูเรียนสนุกสนาน สนใจเรียน 3. การฝก ฟง ผูสอนดําเนิน การฝก โดยจัด กิจ กรรมใหสอดคลองกับจุดประสงค ปลายทาง และเปดโอกาสใหผูเรียนไดฟงซ้ํา ซึ่งจะฟงกี่ครั้งขึ้นอยูกับความยากงายของเรื่องที่ฟง ลักษณะงานที่ใหทํา และความสามารถของผูเรียน 4. การถายโอน ใหผูเรียนทําแบบฝกหัดหรืองานที่มอบหมายให หลังจากการฟง 5. ผูสอนใหคําติชมในงานของผูเรียน เชน เฉลยคําตอบหรือให ผูเรียนไดแกไข ขอผิดพลาดดวยตัวเอง อันเดอรวูด (Underwood. 1989 : 25–28) และสุไร พงษทองเจริญ (2535 : 117 – 121) ไดแนะนําการสอนทักษะการฟง ดังนี้ 1. การเตรียมการกอนการสอน เชน การเลือกบทเรียน การเตรียมเทป การเตรียม บทเรียนกอนสอน การวางแผนการสอน เปนตน 2. การวางขั้นตอนการสอน 2.1 กอนการฟง (Pre - listening) เปนการเตรียมตัวนักเรียนกอนที่จะฟงและทํา กิจ กรรมตาง ๆ เชน พูด เกี่ยวกับภาพ อภิปรายเกี่ยวกับเรื่องที่จ ะฟง อานเนื้อหาใหฟง ทบทวน บทเรียน สอนคําศัพทและโครงสรางที่สําคัญ เปนตน 2.2 ระหวางการฟง (While – listening or during listening) ในขณะที่นักเรียนฟง ควรมีกิจ กรรมต าง ๆ ใหทําเพื่ อแสดงวานัก เรี ยนฟงแลว มีค วามเขาใจ เชน ตรวจสอบสิ่งที่ฟ ง กั บ รู ป ภาพ จั บ คู ภ าพกั บ สิ่ ง ที่ ฟ ง จั ด ลํ า ดั บ รู ป ภาพตามเรื่ อ งที่ ฟ ง เขี ย นเครื่ อ งหมายถู ก /ผิ ด หนาขอความตามสิ่งที่ฟง เติมคําลงในชองวาง การทายเรื่อง เปนตน 2.3 หลัก การฟง (Post listening) เปน กิจ กรรมที่ค รูจัด ใหสอดคลองกับเรื่อง ที่ไดฟงไป เชน วิจารณอารมณของบุคคลหรือลักษณะนิสัยของบุคคลในเรื่องที่ ฟง สรุปเรื่องที่ฟง แสดงบทบาทสมมุติ เปนตน
26 จากแนวคิดขอเสนอแนะในการสอนฟง สรุปไดวา ครูตองเตรียมตัวนักเรียนกอน การฟง จัดกิจกรรมใหสอดคลองกับบทเรียน เหมาะสมกับความสามารถของนักเรียน และครูตอง กําหนดจุดประสงคการฟงใหชัดเจนเพื่อใหการฟงของนักเรียนบรรลุเปาหมาย แลวดําเนินการสอน ตามขั้นที่วางแผนไว โดยใชสื่อการสอนประเภทตาง ๆ เพื่อให น.ร.รูสึกผอนคลายและสนุกสนาน ในการเรียนทักษะการฟง ดังนี้ 1. การเรียงลําดับภาพ (Picture ordering) ผูเรียนดูจากภาพชุด แลวฟงคําบรรยายของ แตละภาพหรือฟงเรือ่ งทั้งหมด และนําภาพมาเรียงใหถูกตองตามคําบรรยาย 2. การทายอะไรเอย (What is it ? Technique) วิธีนี้ผูสอนจะบรรยายเกี่ยวกับของ สิ่งหนึ่งแลว ใหผูเรียนทายวาเปนอะไร โดยผูสอนจะคอย ๆ ใหขอมูลเพิ่มขึ้นทีละนอย ๆ 3. การฟงและเลือกคําตอบ (Listening and choosing) กิจกรรมนี้ผูเรียนจะฟงผูสอน บรรยาย และพยายามเลือกรูปที่ตรงกับคําบรรยาย จากรูปของชุดที่คลายคลึงกันแตมีความแตกตาง กันในบางรายละเอียด ซึ่งคําบรรยายไมควรจะสั้นเกินไปควรใหขอมูลอื่น ๆ ที่ไมตรงประเด็นนัก หรือที่เกี่ยวของเพียงเล็กนอย ทั้งนี้เพือ่ เปนการฝกทักษะการฟง 4. การเติมขอความ (Dicto - composition )ผูเรีย นจะได รับใบงานที่มีข อความ ไมสมบูรณ ฟงแลว เติมขอความที่หายไป ระยะการเวน คําที่หายไปนั้นขึ้นอยูกับผูสอนจะเลือก ตามความเหมาะสม ในการที่จะฝก ผูเรียนทํา Dicto-composition นั้น ผูสอนจะอานโดยใชขอ ความเร็วปกติ โดยไมมีการหยุดเวนระยะใหเติมคํา ผูฟงจะตองพยายามฟงคําที่หายไปใหได แลว เติมลงในชองวาง การอานนั้นอาจอาน 2-3 ครั้ง ขึน้ อยูกับความยากงายของเนื้อหาและความสามารถ ของผูเรียน การฟงเพลงในแบบ Dicto-composition นั้น ผูสอนควรเลือกเพลง ที่มีระดับ ความยาก งายเหมาะกับการเรียน คําที่ไมมีสํานวนเปรียบเทียบยากเกินไป เพลงที่เปนเรื่องราว มีเสียงชัดเจน เพื่อที่ผูเรียนจะไดจําคําในเนื้อเพลงนั้นได เมื่อเลือกเพลงไดแลวผูสอน นําเนื้อเพลง มาพิมพ โดยเวน คําบางคําหรือวลีไวเปดเทปใหผูเรียนฟง ผูเรียนจะตองพยายาม แกะเนื้อเพลง โดยถาผูเรียนยังไม เขาใจสํานวนหรือความหมายในเพลง ผูสอนก็ควรจะอธิบาย ใหฟงการใชเพลงในการฝกทักษะ การฟงนั้น เปนสิ่งที่ทําใหผูเรียนเกิดความตื่นเตน สนใจ ทําใหบรรยากาศของหองเรียนสนุกสนาน ขึ้น 5. การฟงเพื่อความเขาใจ (Listening comprehension) ผูเรียนจะตองเคยชินกับเสียง ตาง ๆ คําศัพท ตลอดโครงสรางของไวยากรณ ผูสอนควรคํานึงถึงหลักความจริง ที่วาในชีวิตจริง ผูเรียนจะไดฟงน้ําเสียงหรือสําเนียง ตลอดความเร็ว หรืออัตราการพูด ที่แตกตางกันไปของผูพูด ดังนั้น ในการฝกการฟงผูสอนควรจะใหผูเรียนฟงบทสนทนาเรื่องสั้น ๆ ไมวาจะเปนเสียงจากเทป หรือผูสอนเองในระดับเสียงจนตลอดความเร็วปกติที่เปนธรรมชาติ ไมควรพูดชาหรือเนนเกินไป
27 ในการฝก ฟงบทสนทนาหรือเรื่องสั้น หรือภาพยนตรนั้น ผูสอนไมค วรหวังที่ จะใหผูฟงเขาใจ ทั้งหมดแตใหเขาใจเปนสวนใหญ สําหรับการตั้งคําถามในเรื่องใหนักเรียนฟง ผูวิจัยพิจารณาตามหัวขอ ตอไปนี้ 1. รูปแบบของคําถาม - “Yes/No” questions - Alternative questions - “ wh – “ questions 2. รูปแบบของแบบฝกหัด - แบบถูกผิด (True/False ) - แบบที่มีตัวเลือกหลายตัว (Multiple choice )ควรประมาณ 3 – 4 ตัว - แบบเติมคําลงในชองวาง (Completion ) - แบบตอบไดอยางเสรี (Free answer) ซึ่งคําตอบอาจมีทั้งสั้นและยาว 3 . ลําดับกอนหลังในการถามคําถาม - ถามกอนฟง - ถามหลังจากฟง 4. ลําดับความสําคัญของเนื้อเรื่องที่จะไปตั้งคําถาม - จากงายไปยาก - จากเรื่องทั่ว ๆ ไป สูการเนนเรื่องโดยเฉพาะ 5. วิธีการตั้งคําถาม - ถามปากเปลา ใหตอบปากเปลา (Oral question answers) - ถามในรูปของขอเขียนและใหเขียนตอบ (Written questions written answers) เพลง เพลงที่มีความสัมพันธกับมนุษยตั้งแตแรกเกิด เชน เพลงกลอมเด็ก นอกจากนี้ยังมีเพลง ที่แ ต งไว สํ าหรั บ เด็ ก ๆ ร อ ง เกี่ ยวกั บ สัต ว บ าง เกี่ย วกั บสุ ข ภาพ เกี่ย วกั บเทศกาลต าง ๆ เช น สงกรานต วัน เกิด วั น คริสตมาส เปน ต น เพลงแตละเพลงจะมีลีลาและทว งทํานองที่ตางกั น ทั้งน้ําเสียงและความรูสึก ของผูรอง ซึ่งทําใหผูฟงเกิด อารมณคลอยตาม และสนุก สนานซึ่งใน ปจจุบันไดนําเพลงมาใชในการเรียนการสอนเพิ่มมากขึ้น เห็นไดจากงานวิจัย เทปเพลงการศึกษา เปนตน
28
1. ความหมายของเพลง คําวา “เพลง” ไดมีนักดนตรีและนักการศึกษาใหความหมายไว ดังนี้ ชินโอสถ หัสบําเรอ (2530: 33 - 35) ไดกลาวถึงความหมายของเพลงตามพจนา นุ กรมวา เพลง (น.) หมายถึง ลํานํา ทํานอง คําขับรอง ทํานองดนตรี เปนตน ชื่อการรองเพลงแกกันมี ชื่อ ต าง ๆ กัน เช น เพลงปรบไก เพลงฉ อย เพราะฉะนั้น คํ าวา เพลงนี้ จึงตรงกั บ Song ในภาษาอังกฤษ สวนวิจิตรา เจือจันทร (2533 :28) ไดใหความหมายของเพลงวา เพลงหมายถึง บท ประพันธที่มีทํานองใชขับรอง หรืออาจจะมีดนตรีประกอบดวยเพลงเปนศิลปะที่มีคุณคาของทุกคน เปนสิ่งจรรโลงใจทําใหบุคคลเกิดอารมณคลอยตามไดโดยงาย 2. ความสําคัญของเพลง เพลงมีความสําคัญตอจิใจผูฟง ใหความบันเทิงและลดความเครียด ผอนคลายอารมณ ทําใหเกิดมนุษยเกิดสุนทรีภาพทางอารมณ ไดมีนักการศึกษากลาวถึงความสําคัญของเพลง ดังนี้ หนวยงานศึกษานิเทศน (หนวยศึกษานิเทศ กรมพลศึกษา. ม.ป.ป. : 17-19, อางถึงใน วราภรณ วราธิพร. 2543 : 12 ) ไดกลาวแสดงวา เพลงเปนเครื่องพัฒนาอารมณใหเบิกบานแจมใส เสียงและทํานองของเพลงเปนการแสดงออกถึงความเชื่อชมยินดีหรือเศราโศก เสียใจ การรองเพลง เปน การใหค วามสุข และความพึงพอใจทั้งผูรองและผูฟง การรองเพลงชวยบํารุงสุขภาพทั้งกาย และจิต สนั่น มีขันหมาก (2529 : 1, อางถึงใน วราภรณ วราธิพร. 2543 : 14) ไดกลาวถึง ความสําคัญของเพลงวา มีบทบาทตอชีวิตของเราเพลงกับชีวิต มีความสําคัญใกลชิดเปน อันหนึ่ง อันเดียวกับมนุษยมาตั้งแตเกิด เสียงเพลงเกิดจาการสรางสรรคของคนนักการศึกษาที่ชาญฉลาด จึงนําเพลงมาเปนสื่อในการศึกษาทั้งที่เปนสื่อหลักและการเสริมพลังที่ครูนํามาใชในการสอน 3. ประโยชนการใชเพลงประกอบการเรียนการสอน เพลงสามารถใชประกอบการสอนไดหลายสาขาวิชา ดังนี้ ศิลปศึกษา บทเพลงชวยเราอารมณใหเกิด ความคิดสรางสรรคทางศิลปและสราง เสริมจินตนาการใหแกเด็กในการวาดภาพ พลศึกษา บทเพลงทําใหเด็ก ๆ ไดมีโอกาสแสดงทาทางและเคลื่อนไหวเพื่อชวยใน การตอบสนองทางกาย
29 ภาษาอังกฤษ บทเพลงสวนมากจะมีเนื้อเพลงซ้ํา ๆ เพื่อนักเรียนจะไดฝกฟงและออก เสียงภาษาอังกฤษ เชน เพลง Row Row Your Boat วิทยาศาสตร มีบทเพลงที่เกี่ยวกับธรรมชาติทําใหเด็ก ๆ ไดเรียนรูปรากฏการณ ตาง ๆ เชน เมฆ ฝน ทะเล ศิลปะภาษา เราสามารถนํากลอนมาใสทํานอง ทําใหเปนบทเพลงได นอกจากนี้การ อานเนื้อเพลงนัวเปนการสรางประสบการณ ทางดานทักษะ และความเขาใจเรื่องการออกเสียงทาง ภาษาได สังคมศึกษา บทเพลงชวยใหเขาใจศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมประเพณีของแตละชาติ ได และยังชว ยบอกสัญลัก ษณภูมิประเทศ ประวัติศาสตรและความรัก ชาติข องชนชาติตาง ๆ ตลอดจนชว ยพัฒ นาบุค ลิก ภาพและเปน สิ่งผ อนคลายความตึง เครียดใหแ กผูเ รียนได (วิจิ ต รา เจือจันทร. 2533 : 32) กรมวิชาการ (2539: 270) ,ดวงเดือน แสงชัย (2533 : 48) และกริฟฟ (Griffee. 1992 : 4-6) ไดกลาวถึงประโยชนของเพลงในดานกิจกรรมการเรียนการสอนและอารมณวา 1. สรางบรรยากาศในการเรียนใหส นุก สนาน ลดความเครีย ดระหวางครูกั บ นักเรียน เพลงชวยหลอหลอมลักษณะนิสัย จิตใจ ของนักเรียนใหออนโยน 2. ชวยพัฒนาความคิดสรางสรรค บุคลิกภาพและดานสังคมของนักเรียน 3. ใชนําเขาสูบทเรียน สรุปบทเรียนหรือทบทวนบทเรียนเปนการย้ําสิ่งที่เรียน ไปแลว เชน คําศัพท รูปประโยค กฎไวยากรณบางเรื่อง เชน เกี่ยวกับ กาล (Tense) ตาง ๆ เปนตน นอกจากนี้ ใ นเพลงจะมี คํ า ที เ ป น แสลง (Slang) เป น สํ า นวน (Idioms) ซึ่ ง เป น ภาษาพู ด ในชีวิตประจําวัน 4. พัฒนาทางภาษา ซึ่งเปนการฝกการฟงใหเขาใจขอความในเนื้อเพลง พรอมทั้ง เปนการฝกการออกเสียง เชื่อมคํา และจังหวะไปในตัว ทําใหเด็กเกิดความภาคภูมิใจที่สามารถรอง เพลงได จึงเปนการปลูกฝงใหเด็กมีทัศนคติที่ดีตอการเรียนภาษาอังกฤษและชวยสงเสริมใหการ เรียนดีขึ้น 5. เพลงใหความรูหลากหลายแกนักเรียน เชน วัฒนธรรม สถานที่สําคัญ วันสําคัญ เปนตน และใชเพลงเปนจุดเริ่มตนในการสนทนา หรืออภิปรายเนื้อหาที่บรรจุอยูในเพลง เจียรนัย พงษศิวาภัย (2539 : 103 -104) ไดกลาววา การนําเพลงมาประกอบการสอน ในชั้ น เรียนจะชว ยทํา ให ผูเรี ยนเกิด ความสนุก สนาน ไม เบื่ อหน าย โดยคิ ด ว า การเรีย นภาษา เป น กิ จ กรรมที่ ส นุ ก สนานเพลิ ด เพลิ น ทํา ให ผู เ รี ย นเข า ใจซาบซึ้ งกิ น ใจและจดจํ า ไว ไ ด น าน ดังจะเห็นไดวา เราจะพบประโยคและสํานวนที่อยูในเพลงมาพูดคุยกัน เชน
30 -Come and sit by my side if you love me. -Don’t think too much it’s all right. -Please release me and let me go. สุมิตรา อังวัฒนกุล (2540 : 101-103) ไดกลาวถึงประโยชนการเรียนรูจากเพลงวา ทําใหผูเรียนมีความสามารถในสิ่งตอไปนี้ 1. เขาใจเรื่อง จับประเด็นสําคัญ และโอนสิ่งที่รูใหคนอื่นฟงตอไปได 2. จําแนกและวิเคราะหได คือ ฟงแลว สามารถบอกไดวาอะไรเปนเหตุ อะไรเปน ผล ขอเท็จจริงเปนอยางไร และสวนใดที่บอกความรูสึกนึกคิด 3. ตีความได บางครั้งเนื้อหาสาระที่ฟงไมไดบอกไวอยางชัดเจน มีค วามหมาย ซอนเรนอยู ผูฟงก็สามารถตีความของสิ่งที่ซอนเรนอยูไดอยางถูกตอง 4. วิจารณได คือ เมื่อฟงแลว สามารถบอกไดวา ขอความที่ฟงนั้น มีขอดี ขอเสีย อะไรบางฟงแลวไดรับประโยชนอะไรบาง สรุปไดวา เพลงมีประโยชนทางดานรับความรูสึกจอกเพลงและเรียนภาษาอังกฤษ จากเพลงดวยความสนุกสนาน ดังนั้นครูสามารถนําเพลงไปสอดแทรกไดเกือบทุกวิชา 4. ลักษณะของเพลงประกอบการเรียนการสอน เพลงที่ จ ะทํ า ให นั ก เรี ย นสนใจสนุ ก สนาน ควรจะมี ลั ก ษณะของเนื้ อ เพลง ที่เกี่ยวของกับสิ่งตอไปนี้ 1. บทเพลงเกี่ย วกั บบ านและโรงเรี ยน บทเพลงเกี่ย วกั บคน โดยเฉพาะเพลง ทีส่ ามารถเติม ชื่อของตน ชื่อของเพื่อน ๆ ลงไปได 2. บทเพลงที่เด็กไดมีโอกาสตบมือ เขาจังหวะ และแสดงทาทางตาง ๆ 3. บทเพลงที่ กํ า ลั ง เป น ที่ นิ ย ม ซึ่ ง ได ยิ น มาจากโทรทั ศ น วิ ท ยุ หรื อ บทเพลง ในภาพยนตร การโฆษณา 4. บทเพลงเกี่ยวกับเทศกาล ฤดูกาล และวันผักผอนตาง ๆ 5. บทเพลงทีส่ ามารถแสดงเปนเรื่องราวได หรือ เปนกิจกรรมบทบาทสมมุติ เชน เพลงเกี่ยวกับการทักทาย การกลาวลา (วิจิตรา เจือจันทร. 2533 : 32, อางถึงใน ภิญโญ บุญทอง. 2528 : 132) นอกจากนี้ ประนอม สุรัสวดี ( 2541 : 33 ) ไดกลาวถึงการเลือกเพลงที่นํามาเปนสื่อวา ครูตองคํานึงถึงความยาก-งายของเพลง เชนเกี่ยวกับคําศัพทใหม เนื้อหาและหลักสูตร ทวงทํานองที่ งายตอการรองและจดจํา เปนตน
31 สรุปไดวา ลักษณะของเพลงที่นํามาประกอบการสอนฟง เปนเพลงที่มีทวงทํานอง สนุกสนานเนื้อรองไมยากเหมาะสมกับนักเรียนและเนื้อหาในบทเรียน 5. การนําเพลงไปใชในการเรียนการสอนฟงภาษาอังกฤษ การนําเพลงไปใชในการสอนฟงภาษาอังกฤษ ซึ่งกลาวไดวาเพลงเปนสื่อการสอน ที่สําคัญประเภทหนึ่งในวิชาภาษาอังกฤษที่นักเรียนมีโอกาสฟงเสียงเจาของภาษาที่นอกเหนือจาก สื่อชนิด อื่น ๆ ครูสามารถใชเพลงประกอบการสอนภาษาอังกฤษ เปน การมุงเนน ทัก ษะการฟง ไดเปนอยางดี ขณะเดียวกันก็ไดฝกทักษะการพูด การอานและการเขียนดวย เชนเดียวกับครูสามารถ นําเพลงไปใชใ นการนําเขาสูบทเรียน สรุปบทเรียนทบทวนคําศัพท รูปประโยคกฎเกณฑทาง ไวยากรณ เปนตน ซึ่งเปนการสรางบรรยากาศที่ดีและเปนกันเองกับนักเรียนทําใหนักเรียนมีเจตคติ ที่ดีตอการเรียนภาษาอังกฤษ 5.1 จุ ด มุ ง หมายในการนํ า เพลงไปใช ใ นการเรี ย นการสอนฟ ง การนํ า เพลง มาประกอบการสอน ครูตองมีจุดมุงหมายที่เหมาะสมกับแผนการสอนและวัยของนักเรียน ซึ่งมี นักการศึกษาไดกลาวถึงการนําเพลงมาประกอบการสอน ดังนี้ ศิธร แสงธนู และคิด พงศทัด (2521 : 108, อางถึงในนนทพร ภูวรัตน. 2546 : 17) ไดสรุปจุดมุงหมายในการสอนเพลงไว ดังนี้ 1. เพื่อใหนักเรียนรูสึก วา บทเรียนมีค วามหมาย นาสนใจ นาสนุก เปน การ ปลูกฝงทัศนคติที่ดีตอการเรียนภาษาอังกฤษ 2. เพื่อย้ําและทบทวนสิ่งที่เรียนไปแลว เชน แถบประโยค คําศัพท หรือการ ออกเสียงใหนักเรียนจําไดดียิ่งขึ้น 3. เพื่อใหนักเรียนไดฝกการออกเสียงมากขึ้นโดยไมเกิดความเบื่อหนาย เชน เสียงสระพยัญชนะเสียงเชือ่ มคํา เชื่อมประโยค และจังหวะ เปนตน เจีย รนั ย พงษศิ ว าภัย ( 2539 : 101-102 ) และแอบบอ ต (Abbott.2002 : 10) ไดก ลาววา การเรียนภาษาจากเพลงเปน การมุงเนนทัก ษะการฟงพรอมทั้งไดฝก ทัก ษะการพูด การอ า น และการเขี ย นในขณะเดี ย วกั น ด ว ย ดั ง นั้น ผู ส อนควรทราบจุ ด มุ ง หมายของการฟ ง 3 ประการคือ 1. ฟงเพื่อความเพลิด เพลิน ไดแก การฟงเรื่องราวที่สนุก สนาน ชวนใหเกิด ความนึกฝนหรือจิน ตนาการ ผูฟงฟงแลวเกิดความสุข ความบันเทิง ผอนคลายความตึงเครียด ตลอดจนคลายความวิตกกังวล
32 2. ฟงเพือ่ ความรูเนนเนื้อหาวิชา คือ การฟงเรื่องราวที่เกี่ยวกับวิชาการ ขาวสาร และขอแนะนําตาง ๆ ซึ่งผูฟงจะตองใหเขาใจ ใชความคิดและจดจําสาระสําคัญ 3. ฟงเพื่อใหไดรับคติชีวิตหรือความจรรโลงใจ การฟงประเภทนี้ มีความสําคัญ ตอการดํารงชีวติ ประจําวันมาก เพราะผูฟงจะตองใชวิจารณญาณเลือกเชื่อในสิ่งที่ควรเชื่อและรูจัก ปฏิเสธในสิ่งที่ตนไดพิจารณาแลวไมถูกไมควร เปนการชวยใหผูฟงมีแนวทางดําเนินชีวิตที่ดีงาม และเปนไปในทางสรางสรรคเพื่อประโยชนแกตนเองและสังคม สรุปไดวา เพลงเปน สิ่งเรา อยางหนึ่ง ที่ทําให เกิ ด ความสนุ ก สนาน กระตุน ให นักเรียนอยากเรียนรู ซึ่งครูตองตั้งจุดมุงหมายในแตละครั้งวา ตองการใหนัก เรียนฟงเพื่อความ เพลิดเพลิน เพื่อทบทวนสิ่งที่เรียนไปแลว เพื่อฝกการออกเสียง หรือเพื่อเนื้อหาวิชาการ เปนตน 5.2 กิจกรรมการใชเพลงในการเรียนการสอน นักวิชาการไดเสนอแนะกิจกรรม เพลงในชั้นเรียน ดังนี้ เจียรนัย พงษศิวาภัย (2539 : 52)ไดกลาววา ครูควรใชเพลงเปนเครื่องมือเพิ่มพูน ประสบการณ โดยจัดกิจกรรมตาง ๆ เชน 1. เลาเรื่อง หรือเลาเรื่องที่สรางขึ้นมาใหมเกี่ยวกับเพลง 2. เขียนเรื่องราวเกี่ยวกับเพลง 3. ดัดแปลงเนื้อหาเปนบทสนทนาสั้น ๆ 4. นําแบบประโยคในเพลงไปสรางประโยคใหม 5. หาคําใหมมาแทนในเพลงหรือนํา ประโยคดี ๆ มาเปน การฝกโครงสราง ทางไวยากรณ 6. แสดงทาทางประกอบจังหวะ 7. สนทนาซักถามเกี่ยวกับเนื้อเพลงเหมือนกับ ถาม-ตอบ ในการอานเพื่อความ เขาใจ 8. เขียนเนื้อเพลงลงสมุด ซิลวา (Silva. 2002 : 1-3) ไดก ลาวถึงการสอนภาษาอังกฤษดวยเพลงวา เปนการศึกษาเพื่อความเพลิดเพลิน (Edutainment ) โดยการจัดกิจกรรมเพลงในลักษณะ ดังนี้ 1. ฟงเพลงแลวเติมคําที่ขาดหาย หรือใหนักเรียนแกคําที่เขียนผิดแลวเขียนให ถูกตอง 2. เรียงลําดับเนื้อเพลง 3. ใชเพลงผอนคลายอารมณ ขณะนักเรียนทําขอสอบ โดยการเปดเพลงเบาๆ 4. ใชเพลงในกิจกรรมละลายพฤติกรรม สรางมิตรภาพ
33 5. ใหนักเรียนตอบคําถามเกี่ยวกับความหมายของเพลง แอบบอต (Abbott. b2002 : 15 ) ไดกลาวเพิ่มเติมวา ครูควรเปดเพลงใหนักเรียน ฟงอยางนอย 3 ครั้ง และถามนักเรียนเกี่ยวกับความรูสึกที่ไดฟงเพลงนั้นหรือการใชคําในเนื้อเพลง แมกระทั่งเสียงเครื่องดนตรีที่บรรเลงครูก็ถามนักเรียนไดเชนเดียวกัน ดังนั้น จึงกล าวได วา การนํา เพลงมาเปน สื่อการจัด กิ จ กรรมการฟงเหมาะสม อยางยิ่งเพราะการจัดกิจกรรมดวยเพลงจัดไดหลากหลาย ซึ่งเปนการเรียนภาษาดวยความเพลิดเพลิน และสรางบรรยากาศที่กอใหเกิด การเรียนรูภ าษา ในการจัด กิจ กรรมก็ตองจัด ใหเหมาะสมกั บ นักเรียนและเนื้อหาของภาษาที่นักเรียนเรียน 5.3 ขั้นตอนการสอนเพลงประกอบการเรียนการสอนฟงภาษาอังกฤษ ในปจ จุบัน เพลงประกอบบทเรี ยนภาษาอั งกฤษมีปริ มาณเพิ่มขึ้ น และความ แตกตางของทํานองมากขึ้น ซึ่งสามารถคัดเลือกนํามาใชประกอบการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ ไดเปนอยางดี ไดมีนักการศึกษาเสนอแนะขั้นตอนการสอนเพลงประกอบการเรียน ดังนี้ แกรม (Graham. n.d. 1998 : 34, อางถึงใน วราภรณ วราธิพร. 2543 : 21) ไดกลาวถึงการใชเพลงประกอบการสอน ดังนี้ 1. ทบทวนหรือแนะนําโครงสรางไวยากรณที่ปรากฏอยูในเพลงหรืออธิบาย เนื้อหาของเพลงโดยใชอุปกรณ (Visual aids) หรือแสดงทาทาง (Action) และคําที่พองรู ปหรือ พองเสียง ตลอดจนคําที่สัมผัสกัน 2. เปดเพลง 1 รอบ ครั้งแรกเพื่อใหนักเรียนคุนเคย 3. กอนจะเปด โอกาสใหนักเรียนเห็นเนื้อเพลงทั้งหมด ควรนําเสนอเพลง ที่ละบรรทัด รองแตละบรรทัดและใหนักเรียนรองตาม ควรบันทึกเพลงทิ้งชวงแตละบรรทัด 4. แจกเนื้อเพลงใหกับนักเรียน เปดเพลงอีกครั้งแตตน ในชวงแรกใหนักเรียน อานเนื้อเพลงตาม เพื่อใหเกิดความคุน เคยกับจังหวะ ทํานอง จากนั้นเปดเพลงหลาย ๆ ครั้ง และ ชักชวนใหนักเรียนรองเพลงดวย 5. หลังจากที่นักเรียนสามารถจับทํานองเนื้อรองไดแลว นักเรียนก็สามารถรอง ไปกั บ ดนตรี ที่ ไ ม มี เ นื้ อ ร อ ง หรื อ คาราโอเกะได ในช ว งแรกนั ก เรี ย นควรร อ งเป น กลุ ม เมื่อมีความมั่นใจมากขึ้นจึงใหรองเปนคูหรือรองเดี่ยว การใชดนตรีไมมีเนื้อรองหรือคาราโอเกะนั้น สามารถนํามาใชไดอยางหลากหลาย เชน ใหนัก เรียนแตงเนื้อร องเพิ่มเติ มหรือเปลี่ยนแปลงไป จากเดิม 6. นําเนื้อ รองมาสรา งกิจ กรรม เป ด โอกาสให นัก เรีย นทํา กิจ กรรมตา ง ๆ รวมกับเพลง
34 เจียรนัย พงษศิว าภัย (2539 : 105-106) ไดก ลาวถึงขั้น ตอนการสอนเพลง มีองคประกอบ 3 ประการ ดังนี้ 1. การเลือกเพลง การเลือกเพลงถือเปนเรื่องสําคัญมากเพราะถาเพลงที่ใชใน การเรียนไมเหมาะสม ผูเรียนจะขาดความสนใจ ทําใหการเรียนการสอนไมประสบผลสําเร็จ ใน การเลือกเพลงจะตองคํานึงถึง - ระดับชั้น วัย และความสามารถของผูเรียน - ความไพเราะ จังหวะของเพลง ไมเร็วหรือชาเกินไป - ภาษาไมยาก คําที่อยูในเพลงชัดเจนและมีความหมาย - เปนเพลงที่ผูฟงแลวเกิดความรูสึกและจินตนาการใกลเคียงกันสามารถ รองตามได 2. การดํ า เนิ น การสอน การดํ า เนิ น การดํ า เนิ น การสอนมี ห ลายรู ป แบบ สามารถปรับแตงใหเขากับบรรยากาศของชั้นเรียนได ดังนี้ - แจกเนื้อเพลงแลวอธิบายศัพท สํานวนหรือโครงสรางทางไวยาการณ ที่จําเปน - เปดเพลงใหฟงพรอมทั้งดูเนื้อเพลงตามไปดวย - เป ด เพลงให ฟ ง เป น ครั้ ง ที่ 2 ถ า ต อ งการให ผู เ รี ย นทํ า ท า ประกอบ หรือรองตาม - ถามคําถามทั่ว ๆ ไป เพื่อใหผูเรียนมีโอกาสฝกทักษะฟง พูด เชน - What’s the feeling of the song ? (Happy, Angry, Lonely or Sad ) - What’s The song about ? (Love, War, Misunderstanding) 3. การประเมินผล - เก็ บ เนื้ อ เพลงที่ แ จกไปครั้ง ที่ แ รกคื น มา แล ว แจกเนื้อ เพลงที่ ผู ส อน เตรียมเวนคําที่เหมาะสมวางไว เพื่อใหนักเรียนเติมขณะที่เปดเพลงใหฟงอีกครั้งหนึ่ง - ถามคําถามจากเนื้อหาของเพลง (Comprehension) คําถามนี้อาจเปน แบบตอบปากเปลา หรือแบบใหเลือกตอบ (Multiple choices)หรือแบบเติมคําหรือขอความให สมบูรณ (Completion) - อาจเปนคําถามปลายเปด (Open – ended questions) เพื่อใหผูเรียนได อภิปรายแสดงความเห็น (Opinions) นัก เรียนทุกคนตองพยายามหาเหตุผลมาสนับสนุน ความ คิดเห็น ของคนโดยไมมีการตัดสินวาความคิดเห็นของนักเรียนคนใดผิดหรือของคนใดถูก และ ผูสอนเปนเพียงคอยควบคุมชั้นเรียนเทานั้น
35 จากขอเสนอแนะในการจัดขั้นตอนการสอนเพลงสรุปไดวา ครูตองคัดเลือกเพลงให เหมาะสมกับเนื้อหาแลวเริ่มดวยการฟงเพลง อานเนื้อรอง ใหนักเรียนทําความเขาใจความหมายของ เพลง ฝกการรองเพลง ทําใหกิจกรรมเกี่ยวกับเพลง เชน แสดงทาทางประกอบการฟง ทําแบบฝกหัด จากเนื้อเพลง งานวิจัยที่เกี่ยวของ สุปราณี กัลปนารถ (2533 : 40) ไดศึกษาเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน วิชา ภาษาไทยของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 พบวา นักเรียนที่เรียนวิชาภาษาไทยโดยไมใชเพลง ประกอบการสอนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกวานักเรียนที่เรียนวิชาภาษาไทยโดยไมใชเพลง ประกอบการสอน รองเนื อ ง ศุ ข สมิ ติ (2537: 47) ได ศึ ก ษาผลของการใช เ พลงเสริ ม บทเรี ย นวิ ช า ภาษาอังกฤษที่มีตอผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 ในโรงเรียนสังกัด กรุงเทพมหานครพบวา นักเรียนที่สอนโดยใชเพลงเสริมมีผลสัมฤทธิ์สูงกวานักเรียนที่สอนตาม คูมือครู อยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และมีคาน้ําหนักผลกระทบ (Effective size) เทากับ .80 วราภรณ วราธิพร (2543 : 47) ไดศึกษาการใชเพลงปะกอบการสอน เพื่อสราง แรงจูงใจในการเรียนภาษาอังกฤษและพัฒนาความสามารถดานการฟงและการพูดของนักเรียน ชั้น มัธยมศึกษาปที่ 1 โปรแกรมสองภาษา ผลที่ไดรับคือ นักเรียนมีแรงจูงใจในการเรียนภาษาอังกฤษ โดยการใช เ พลงประกอบการสอนเพิ่ ม ขึ้ น ร อ ยละ 18.6 ความสามารถด า นการฟ ง และพู ด ภาษาอังกฤษของนักเรียนเพิ่มขึ้นรอยละ 24 ฮาหน (Harn. 1973 , อางถึงใน รองเนือง ศุข สมิติ . 2537 : 21) ไดนําเพลงไปใช ในการสอนภาษาเยอรมันและพบวา เพลงเปนสื่อที่ชวยใหเกิดการเรียนรู และทําใหนักเรียนสามารถ จําคําศัพทภาษาเยอรมันไดอยางมีประสิทธิภาพ จอลลี่ (Jolly. 1978, อางถึงใน รองเนือง สุขสมิต.ิ 2537: 21 ) ไดศึกษาและทดลอง พบว าเพลงมี อิท ธิ พ ล อยา งจริ ง จั งในการสอนออกเสีย ง (Pronunciation) ศั พ ท สํ านวน และ โครงสรางทางไวยากรณ รวมทัง้ ความเขาใจในความสัมพันธของวัฒนธรรมและภาษาที่ใชในเพลง ดว ย และจากการสํ ารวจความเห็ น ของนั ก เรีย นร อ ยละ 91 มี ค วามเห็ น พ องตอ งกั น ว า เพลงมี ประโยชนสามารถตอบสนองความตองการทั้งดานจิตวิทยาและการศึกษา สวนทางดานอารมณ
36 เพลงทําใหเกิด การผอนคลายและสรางบรรยากาศที่สนุก สนาน รื่น รมยลดความเบื่อหนายใน หองเรียนซึ่งสงผลทําใหเกิดความอยากเรียนมากขึ้น สึมิเอะ (Sumie. 2001, อางถึงใน อุไรวรรณ ปราบริปู (2543 :43 ) ไดนําเพลงไปใช กับนักเรียนอาชีวะที่ตองการสอบภาษาอังกฤษเพื่อรับประกาศทางภาษา เชน TOEIC พบวา การฟง เพลงเปนวิธีการที่ดีในการฝกฟง เพื่อการออกเสียงใหถูกตอง นอกจากนี้เพลงยังเปนสื่อที่กระตุนให นักเรียนตองการเรียนภาษาอังกฤษจากการฟงเพลงและเรียนดวยความสนุกสนานซึ่งแตกตางจาก กอนหนาที่ไมไดใชเพลง กรอบแนวคิดในการวิจัย ตัวแปรตน
ตัวแปรตาม
กิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลง
ความสามารถดานการฟง
ภาพที่ 2.2 กรอบแนวคิดในการวิจัย สมมุติฐานการวิจัย 1. ผูเรียนมีความสามารถดานการฟงเพิ่มขึ้น
37
บทที่ 3 วิธีดําเนินการวิจัย ในการวิ จัยครั้งนี้ ผูวิจัยไดดําเนิน การวิจั ยเพื่อ เพิ่ มความสามารถด านการฟ งโดยใช กิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลงของนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง โรงเรียน เทคนิควิมลบริหารธุรกิจ โดยมีวิธีดําเนินการวิจัยและรายละเอียดดังนี้ 1. แบบของการวิจัย 2. ประชากร 3. การเลือกตัวอยางและแผนการสุมตัวอยาง 4. เครื่องมือที่ใชในการวิจัย 5. การเก็บรวบรวมขอมูล 6. การวิเคราะหขอมูล แบบของการวิจยั การวิจัยครั้งนี้เปนการวิจัยกึ่งทดลอง ( Quasi experimental research ) ประชากร ประชากร ที่ใชในการศึกษาครั้งนี้ ไดแก นักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง ปที่ 2 ที่เรียนวิชาภาษาอังกฤษ 2 โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร ซึ่งกําลังศึกษาอยูในภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550 จํานวน 3 หองเรียน นักศึกษา 62 คน การเลือกตัวอยางและแผนการสุมตัวอยาง กลุมตัวอยาง เปนนักศึกษาระดับประกาศนียบัต รวิชาชีพชั้น สูงปที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปก ารศึก ษา 2550 โรงเรียนเทคนิค วิม ลบริหารธุร กิจ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร จํานวน 1 ห อ งเรี ย น นั ก ศึ ก ษาจํ า นวน 18 คน ซึ่ ง ใช ก ารสุ ม ตั ว อย า งแบบกลุ ม (Cluster sampling) ดวยการจับสลากจาก 3 หองเรียน มา 1 หองเรียน
38 เครื่องมือที่ใชในการวิจัย เครื่องมือที่ใชในการทดลอง มีดังนี้ 1. แผนการสอน 2. แบบทดสอบวัดความสามารถดานการฟง 3. แบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟง แผนการสอน เป น แผนการสอนโดยใช เ พลงเป น สื่ อ ในการจั ด กิ จ กรรมการฟ ง ซึ่งนักศึกษาจะไดฟงเพลงจากเทปโดยเจาของภาษา จํานวนแผนการสอนทั้งหมด 6 แผน แผนละ 2 ชั่วโมง ๆ ละ 60 นาที รวม 12 ชั่วโมง มีขั้นตอนการสรางดังนี้ 1. วิเคราะหเนื้อหา คัดเลือกเพลงใหตรงตามจุดประสงคการเรียน 2. ศึกษาหลักสูตรภาษาอังกฤษระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง พุทธศักราช 2545 (ปรับปรุง 2546) วัต ถุประสงค โครงสร าง และแนวทางการจั ด การเรีย นการสอนวิช า ภาษาอังกฤษ 2 ของสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล 3. ศึกษาหนังสือ English II ที่ใชเปนแบบเรียน 4. ศึกษาเอกสารเกี่ยวกับเพลงในการประกอบการสอนภาษา จากหนังสือ Internet และเอกสารตาง ๆ เพื่อนํามาปรับใหสอดคลองกับจุดประสงคเชิงพฤติกรรมของวิชาภาษาอังกฤษ II 5. สรางแผนการสอนโดยใชเพลงเปนกิจ กรรมการฟง ใหเหมาะสมกับเนื้อหา ในแตละแผนการสอน ประกอบดวย 5.1 กิจกรรมกอนการฟง (Pre – listening activities) เพื่อสรางความพรอมของ นักศึกษากอนการฟงจริงและใหนักศึกษาไดใชความรูเดิม เดาเรื่องราวกอนที่จะฟงจริง 5.2 กิจกรรมระหวางการฟง (While – listening activities) ใหนักศึกษาฟงเพลง เปนการฝกทักษะการฟงดวยความเขาใจ เพื่อใหนักศึกษาบรรลุจุประสงคของการฟง 5.3 กิจกรรมหลังการฟง (Post – listening activities) เปนการชวยใหการฟง ของนักศึกษาบรรลุจุดประสงค และติดตามผลหลังจากการฟงของนักศึกษา 6. ตรวจหาความเที่ย งตรงของแผนการสอนโดยใหผูเ ชี่ยวชาญตรวจ แลว นํ า แผนการสอนมาพิจารณาแกไขปรับปรุง
39 แบบทดสอบความสามารถดานการฟง แบบทดสอบวัด ความสามารถดา นการฟงใชวั ด ก อนและหลั งการทดลอง เพื่ อวั ด ความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษเปนรายบุคคล ซึ่งลักษณะขอสอบเปนปรนัย มี 3 สวน ดังนี้ สว นที่ 1 ใหนัก ศึ ก ษาฟงเทป เกี่ย วกับการนัด หมาย ระหวางที่ฟงใหนัก ศึก ษา ทําเครื่องหมาย √ ลงในชองที่สัมพันธกับบุคคลนั้น ขอสอบสวนนี้มีคะแนนเต็ม 10 คะแนน สวนที่ 2 ใหนักศึกษาฟงบทสนทนา แลวเลือกคําตอบที่ถูกที่สุดในแตละขอสอบ สวนนี้มีคะแนนเต็ม 10 คะแนน สวนที่ 3 ใหนักศึกษาฟงเพลง แลวเขียนเติมคําที่หายไปในแตละขอสอบสวนนี้มี คะแนนเต็ม 15 คะแนน รวมคะแนนทั้งหมด 35 คะแนน วิธีการสรางแบบทดสอบ มีดังนี้ 1. ศึ ก ษาวิ ธี สร า งแบบทดสอบจากหนั ง สื อ Understanding and Developing Language Tests ( Weir. 1993 ) การทดสอบและประเมินผลการเรียนภาษาอังกฤษ (อัจฉรา วงศโส ธร. 2544) การทดสอบและการประเมินผลทางภาษา ( สําอาง หิรัญบูรณะ. 2542 : 32) แลวนําวิธีการ แนะแนวมาประยุกต ใชในการสรางแบบทดสอบ 2. ศึก ษาและวิเคราะหเนื้อหาทางภาษา และจุดประสงคการเรียนรูของกิจกรรม การฟงที่ใชในการทดสอบ เพื่อนําไปใชในการสรางแบบทดสอบ 3. ศึก ษาและคั ด เลือกบทสนทนา เพลง ที่ใ ช ใ นการสรางแบบทดสอบแลว นํ า แบบทดสอบที่สรางขึ้น รวมทั้งเกณฑการใหคะแนนไปใหผูเชี่ยวชาญตรวจสอบคุณภาพแลวนํามา แกไขปรับปรุง แบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟง แบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟง โดยใชเพลงเปนกิจกรรมการฟงประกอบการสอน 1. แบบบัน ทึก การสังเกตพฤติก รรมดา นการฟง ผูวิจัยเปน ผูบัน ทึก การสังเกต ดวยตนเอง มีเกณฑดังนี้ 1 หมายถึง ตอบสนองไดนอย 2 หมายถึง ตอบสนองไดปานกลาง 3 หมายถึง ตอบสนองไดมาก
40 2. เมื่อสรางแบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟงเสร็จแลว ใหผูเชี่ยวชาญตรวจสอบ และนํามาแกไขปรับปรุง การเก็บรวบรวมขอมูล ในการวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยไดเก็บรวบรวมขอมูลดวยตนเอง โดยปฏิบัติตามขั้นตอนดังนี้ ผูว ิจัยดําเนินการเลือกกลุมตัวอยาง โดยการสุมตัวอยางแบบกลุมดวยวิธีการจับสลาก จาก 3 หองเรียน มา 1 หองเรียน 1. ผูวิจัยชี้แจงจุดประสงคการเรียน และใหคําอธิบายเกี่ยวกับการจัด การเรียนการ สอนวิชาภาษาอังกฤษ II 2. ผูวิจัยดําเนินการทดสอบกอนเรียน (Pre - test) ดวยแบบทดสอบวัดความสามารถ ดานการฟง โดยใชเวลา 1 ชั่วโมง แลวผูวิจัยตรวจบันทึกคะแนนกลุมตัวอยางที่ไดจากการทดสอบ เปนคะแนนทดสอบกอนการทดลอง 3. ผูวิจัยดําเนินการสอนดวยตนเองตามแผนการสอน 6 แผน ๆ 2 ชั่วโมง รวมทั้งหมด 12 ชั่วโมง ในภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550 ตั้งแตเดือนมิถุนายน 2550 – ตุลาคม 2550 4. เมื่อผูวิจัยดําเนินการสอนครบ 12 ชั่วโมงแลว ไดทําการทดสอบดวยแบบทดสอบ วัดความสามารถดานการฟง ดวยแบบทดสอบชุดเดิมของกลุมทดลองอีกครั้งและบันทึกผลการสอบ ใหเปนคะแนนหลังการทดลอง ( Post-test ) 5. ผูวิจัยบันทึกพฤติกรรมดานการฟงโดยใชแบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟง การวิเคราะหขอมูล การศึก ษาวิจัย การเพิ่มความสามารถดานการฟงโดยใชกิจ กรรมเรียนภาษาอังกฤษ จากเพลงของนัก ศึก ษาระดับประกาศนียบัต รวิชาชีพชั้ น สูง โรงเรียนเทคนิค วิมลบริหารธุร กิจ ผูวิจัยใชโปรแกรมสําเร็จรูปในการคํานวณและการวิเคราะหคาตาง ๆ ดังตอไปนี้
41 สถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูล 1. สถิติพื้นฐานในการวิเคราะหขอมูล 1.1 คามัชฌิมเลขคณิต หรือคาเฉลี่ย (Mean) (พิชิต ฤทธิ์จรูญ. 2544 : 72- 84) สูตร
X
เมื่อ X X X N
= X N คือ คาเฉลี่ย คือ คะแนนของนักเรียนทั้งกลุม คือ ผลรวมคะแนนของนักเรียนทั้งกลุม คือ จํานวนนักเรียนทั้งกลุม
1.2 คาสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : S.D.) (ลวน สายยศ และ อังคณา สายยศ. 2540 :103) สูตร
S.D.
เมื่อ S.D X2 X2 N
=
N X2 - X2 N N - 1
คือ ความเบี่ยงเบนมาตรฐาน คือ ผลรวมทั้งหมดของคะแนนแตละตัวยกกําลัง 2 คือ ผลรวมของคะแนนทั้งหมดยกกําลัง 2 คือ จํานวนนักเรียนกลุมตัวอยาง
2. สถิติในการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือในการวิจัย 2.1 การหาคาความตรงเชิงเนื้อหา (Content validity) คา IOC ของแบบทดสอบ ความสามารถดานการฟง (ลวน สายยศ และอังคณา สายยศ. 2538 :53) สูตร
IOC = R N
42
เมื่อ IOC R N
คือ ดัชนีความสอดคลองระหวางขอสอบกับจุดประสงคการเรียนรู คือ ผลรวมของคะแนนความคิดเห็นของผูเชี่ยวชาญ คือ จํานวนผูเชี่ยวชาญ
3. สถิติที่ใชทดสอบสมมติฐาน 3.1 หาประสิทธิภาพ (Efficiency) ของแผนการสอนตามเกณฑ 80/80 ดวยคา E1 / E2 (พิชิต ฤทธิ์จรูญ. 2544 :83) E1 =
x / N
x 100
A E2 = เมื่อ
E1 E2 x F A B N
F/N B
x 100
แทน ประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนการสอนซึ่งเปนคารอยละของคะแนนเฉลี่ย จากการทําแบบฝกหัด การทดสอบยอยระหวางเรียน แทน ประสิทธิภาพของผลลัพธ ซึ่งเปนคารอยละของคะแนนเฉลี่ยที่นักเรียนทั้งกลุม ทําแบบทดสอบหลังเรียน แทน คะแนนรวมของนักเรียนจากการทําแบบฝกหัดหรือทดสอบยอยระหวางเรียน แทน คะแนนรวมของนักเรียนจากการทําแบบทดสอบหลังเรียน แทน คะแนนเต็มของแบบฝกหัดหรือแบบทดสอบยอยระหวางเรียน แทน คะแนนเต็มของแบบทดสอบ แทน จํานวนนักเรียน
43 3.2 หาคาสถิติ t – test แบบ Dependent เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กอนเรียนและหลังเรียน (ลวน สายยศและอังคณา สายยศ. 2538 : 248) สูตร
t =
D N D2 -D 2 N–1
เมื่อ t แทน คาที่ใชพิจารณา D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละคู N แทน จํานวนนักเรียน แทน ผลรวม D D D2 แทน ผลรวมของ D แตละตัวยกกําลังสอง D 2 แทน ผลรวมของ D ทั้งหมดยกกําลังสอง df = n - 1
44
บทที่ 4 ผลการวิเคราะหขอมูล
การวิ จั ย ครั้ ง นี้ เป น ศึ ก ษาการวิ จั ย กึ่ ง ทดลอง ผู วิ จั ย มี วั ต ถุ ป ระสงค เ พื่ อ ศึ ก ษา ความสามารถด า นการฟ ง โดยใช กิ จ กรรมเรี ย นภาษาอั ง กฤษจากเพลง ของนั ก ศึ ก ษาระดั บ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ ในการดําเนินงาน ผูวิจัยไดสราง แผนการสอน 6 แผน แบบทดสอบความสามารถดานการฟง และหาคุณ ภาพของเครื่องมื อ ผลการหาคาความสอดคลองของแผนการสอนมีคาเทากับ 0.66 – 1 จากนั้นไดนําไปทดลองใชกับ นักศึกษากลุมทดลอง ตอมาผูวิจัยไดนําแบบทดสอบความสามารถดานการฟงชุดเดิมไปทําการ ทดสอบกอนการทดลอง(Pre-test) กับนักศึกษากลุมตัวอยางและทดลองจัดการเรียนการสอนกับ นักศึกษากลุมตัวอยางตามแผนการสอน ใชเวลาในการทดลอง 6 สัปดาห สัปดาหละ 2 ชั่วโมง รวมเปน 12 ชั่วโมง เมื่อการทดลองจบแลวไดนําแบบทดสอบความสามารถดานการฟงชุด เดิม ไปทําการทดสอบหลังการทดลอง (Post-test) และผูวิจัยรวบรวมขอมูลทั้งหมด มาทําการวิเคราะห ทางสถิติ ผลการวิเคราะหขอมูลแบงเปน 2 สวน ดังนี้ สว นที่ 1 การทดสอบวั ด ความสามารถด า นการฟ ง ของนั ก ศึ ก ษาก อ นและหลั ง การทดลอง สวนที่ 2 การสังเกตพฤติกรรมการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษาระหวางการสอนโดย ผูวิจัย สวนที่ 1 การทดสอบวัดความสามารถการฟงของนักศึกษากอนและหลังการทดลอง ผู วิ จั ย ได ทํ า การทดสอบวั ด ความสามารถด า นการฟ ง ก อ นและหลั ง การทดลอง ของนักศึกษากลุมทดลองแลวนําคะแนนที่ไดไปหาคาเฉลี่ย (Mean) คารอยละ (Percentage) และ t-test แบบ Dependent เพื่อเปรียบเทียบกันดังตารางที่ 4.1 ดังนี้
45 ตารางที่ 4.1 ผลการทดสอบวัดความสามารถดานการฟงของนักศึกษากอนและหลังการทดลอง
คน ที่
4 11 8 10 12 10 11 13 11 7 6 7 7 11 8 10 6 9 161
10 10 10 คะแนน คะแนน คะแนน 6 5 7 9 8 7 7 7 5 8 8 7 7 8 7 7 9 6 9 9 7 9 6 8 6 8 8 5 7 9 8 6 8 8 5 4 5 7 6 6 6 5 7 6 5 7 7 7 7 8 7 7 9 7 128 129 120
รวม 30 คะแนน
คะแนน เพิ่มขึ้น
18 24 19 23 22 22 25 23 22 21 22 17 18 17 18 21 22 23 377
14 13 11 13 10 12 14 10 11 14 16 10 11 6 10 11 16 14 216
คาเฉลี่ย
10 10 10 คะแนน คะแนน คะแนน 1 2 1 3 4 4 3 2 3 3 4 3 4 3 5 2 3 5 4 4 3 4 4 5 4 5 2 1 3 3 1 4 1 2 1 4 3 2 2 4 4 3 3 3 2 3 5 2 1 2 3 4 2 3 50 57 54
รวม 30 คะแนน
แบบ ทด สอบ สวนที่ 1
หลังการทดลอง แบบ แบบ ทด ทด สอบ สอบ สวนที่ สวนที่ 2 3
2.78
3.17
3.00
8.94
7.11
7.17
6.67
20.94
12.00
คิดเปนรอยละ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 รวม
แบบ ทด สอบ สวนที่ 1
กอนการทดลอง แบบ แบบ ทด ทด สอบ สอบ สวนที่ สวนที่ 2 3
27.78
31.67
30.00
29.81
71.11
71.67
66.67
69.81
40.00
เพิ่มขึ้น รอยละ
46.67 43.33 36.67 43.33 33.33 40.00 46.67 33.33 36.67 46.67 53.33 33.33 36.67 3.33 33.33 36.67 53.33 46.67
46 จากตารางที่ 4.1 พบวาคะแนนความสามารถดานการฟงภาษาอั งกฤษของนักศึกษา ทุกคนเพิ่มขึ้นหลังจากการทดลอง โดยมีคะแนนเฉลี่ยกอนและหลังการทดลองเปน 8.94 และ 20.94 ตามลําดับ คิดเปนรอยละ29.81 และรอยละ 69.81 ตามลับเชนกัน ในแบบทดสอบวั ด ความสามารถด า นการฟ ง แบ ง เป น 2 ส ว น ดั ง นี้ ส ว นที่ 1 ให นัก ศึ ก ษาฟ ง เทปเกี่ ยวกับ การนัด หมาย ส ว นที่ 2 ให นั ก ศึ ก ษาฟง บทสนทนา และส ว นที่ 3 ใหนักศึกษาฟงเพลงแลวเขียนเติมคําที่หายไป คะแนนที่นักศึกษาไดกอนการทดลองคิดเปนคาเฉลี่ย 2.78 , 3.17 และ 3.00 และ คิดเปนรอยละ 27.78 , 31.67 และ 30.00 ตามลําดับ ซึ่งหลังการทดลอง นักศึกษาไดคะแนนเฉลี่ย 7.11, 7.17 และ 6.67 คิดเปนรอยละ71.11, 71.67 และ 66.67 แสดงวา ความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษาทั้งหองเพิ่มขึ้นโดยมีคาเฉลี่ย 12 คิดเปนรอยละ 40 ตารางที่ 4.2 การเปรียบเทียบความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษากอนและหลัง การทดลอง คนที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
กอนการทดลอง (30 คะแนน) 4 11 8 10 12 10 11 13 11 7 6 7 7 11
หลังการทดลอง (30 คะแนน) 18 24 19 23 22 22 25 23 22 21 22 17 18 17
ผลตาง (D) 14 13 11 13 10 12 14 10 11 14 16 10 11 6
(ผลตาง)2 (D)2 196 169 121 169 100 144 196 100 121 196 256 100 121 36
47 ตารางที่ 4.2 การเปรียบเทียบความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษากอนและหลัง การทดลอง (ตอ) คนที่ 15 16 17 18 รวม คาเฉลี่ย
กอนการทดลอง (30 คะแนน) 8 10 6 9 161 8.94
หลังการทดลอง (30 คะแนน) 18 21 22 23 377 20.94
ผลตาง (D) 10 11 16 14 D = 216 12.00
(ผลตาง)2 (D)2 100 121 256 196 D2 = 2698
จากตารางที่ 4.2 พบวานักศึกษามีคะแนนความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษเพิ่มขึ้น สูงสุดคือ 16 จํานวน 2 คน คะแนนคิดเปนรอยละ 53.33 สวนคะแนนที่เพิ่มนอยที่สุด คือ 6 คะแนน จํานวน 1 คน คิดเปนรอยละ 20 เมื่อพิจารณาคะแนนความสามารถดานการฟงกอนการทดลอง ที่ผูวิจัยไดกําหนดเกณฑ ผานดานการฟงไว 15 คะแนน ของคะแนนเต็ม 30 คะแนน ซึ่งกอนการทดลองซึ่งไมมีนักศึกษาผาน เกณฑรอยละ 50 แตหลังการทดลองปรากฏวานักศึกษาทุกคนมีคะแนนผานเกณฑที่กําหนดไว และมีนักศึกษาที่ไดคะแนนสูงสุดถึง25 คะแนน สวนนักศึกษาที่ไดคะแนนนอยที่สุดคือ 17 คะแนน มีจํานวน 2 คน แสดงวานักศึกษาทุกคนมีความสามารถดานการฟงเพิ่มมากขึ้น
48 ตารางที่ 4.3 ผลการเปรียบเทียบความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษา กอนการทดลองและหลังการทดลอง
ความสามารถดานการฟง ภาษาอังกฤษ
N
กอนการทดลอง
18
D
D 2
(D) 2
216
2698
46656
t
10.59**
18
หลังการทดลอง * มีนัยสําคัญทางสถิติ ที่ .01
จากตารางที่ 4.3 พบวาความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษาเพิ่มขึ้นหลัง การทดลองมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ตารางที่ 4.4 แสดงคะแนนเฉลี่ยและคารอยละจากการสังเกตพฤติกรรมดานการฟงของนักศึกษา โดยผูวิจัย
ครั้งที่
1 2 3 4 5 6
ฟงเพลงแลว จับใจความสําคัญได
พฤติกรรมที่สังเกต ฟงเพลงแลว ตอบคําถามได
ฟงเพลงแลว เติมคําศัพทได
คะแนน เฉลี่ย
คิดเปน รอยละ
คะแนน เฉลี่ย
คิดเปน รอยละ
คะแนน เฉลี่ย
คิดเปน รอยละ
1.89 2.22 2.33 2.33 2.39 2.56
62.96 74.07 77.78 77.78 79.63 85.19
2.00 2.17 2.22 2.44 2.44 2.72
66.67 72.22 74.07 81.48 81.48 90.74
2.06 2.39 2.56 2.61 2.78 2.83
66.67 79.63 85.19 87.03 92.59 94.44
49 จากตารางที่ 4.4 พบวา คะแนนพฤติกรรมดานการฟงของนักศึกษาในกลุมทดลอง ทั้งหมดพัฒ นาขึ้น ทุกพฤติก รรมและนักศึกษาทุก คนผานเกณฑรอยละ 60 เมื่อวิเคราะหค ะแนน พฤติกรรมดานการฟงของนักศึกษาแตละคน พบวา คะแนนพฤติกรรมดานการฟงของนักศึกษา มีคะแนนสูงถึงรอยละ 98.15 จํานวน 2 คน สวนคะแนนต่ําสุดที่รอยละ 61.11 จํานวน 1 คน และเมื่อวิเคราะหคะแนนพฤติกรรมดานการฟงทั้ง 3 ประเภทแลว พบวา พฤติกรรมดานการฟงเพลง แล ว เติ ม คํ า ศั พ ท ไ ด เ ป น พฤติ ก รรมที่ นั ก ศึ ก ษาตอบสนองได ม ากที่ สุ ด คิ ด เป น ร อ ยละ 94.44 สว นพฤติก รรมการฟง เพลงแล ว ตอบคํ าถามได นั ก ศึ ก ษาตอบสนองได คิ ด เป น ร อ ยละ90.74 และพฤติกรรมการฟงเพลงแลวจับใจความสําคัญได นักศึกษาตอบสนองได คิดเปนรอยละ 85.19 แสดงวานักศึกษามีความสามารถดานการฟงเพิ่มมากขึ้น
50
บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผล และขอเสนอแนะ การวิจัย เรื่อง การเพิ่มความสามารถดานการฟงโดยใชกิจ กรรมเรี ยนภาษาอังกฤษ จากเพลงของนัก ศึก ษาระดับประกาศนียบัต รวิชาชีพชั้น สูง โรงเรียนเทคนิค วิมลบริหารธุร กิจ สรุปสาระสําคัญและการศึกษาไดดังตอไปนี้ วัตถุประสงคของการวิจัย 1. เพื่อศึกษาความสามารถดานการฟงโดยใชกิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลง วิธกี ารดําเนินการวิจัย 1. ประชากรและกลุมตัวอยาง ประชากร ที่ใชใ นการวิจัย เปน นัก ศึก ษาระดับประกาศนียบัต รวิชาชีพชั้นสูงปที่ 2 ที่เรียนวิชาภาษาอังกฤษ 2 โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานครซึ่งกําลัง ศึกษาอยูในภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2550 จํานวน 3 หองเรียน นักศึกษา 62 คน กลุมตัวอยาง เปนนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้น สูงปที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปก ารศึก ษา 2550 โรงเรียนเทคนิค วิม ลบริหารธุร กิจ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร จํานวน 1 ห อ งเรี ย น นั ก ศึ ก ษาจํ า นวน 18 คน ซึ่ ง ใช ก ารสุ ม ตั ว อย า งแบบกลุ ม (Cluster sampling) ดวยการจับสลากจาก 3 หองเรียน มา 1 หองเรียน 2. เครื่องมือที่ใชในการวิจัย 1. แผนการสอน 2. แบบทดสอบวัดความสามารถดานการฟง 3. แบบบันทึกพฤติกรรมดานการฟง
51 การวิเคราะหขอมูล ผูวิ จั ย นํ าข อ มูล ที่ ได จ ากการทดสอบก อ นการเรี ยนและหลัง การเรีย นและการสัง เกต พฤติกรรมดานการฟง ดังนี้ 1. เปรี ย บเที ย บค า เฉลี่ ย และค า ร อ ยละของคะแนนจากแบบทดสอบความสามารถ ดานการฟงของนักศึกษากอนและหลังการทดลอง 2. เปรียบเทียบความสามารถดานการฟงของนักศึก ษากอนและหลังการทดลองโดยใช t-test แบบ Dependent 3. เปรียบเทียบคาเฉลี่ยและคารอยละของคะแนนพฤติก รรมดานการฟงของนักศึก ษา โดยผูวิจัย สรุปผลการวิจัย จากการศึกษาคนควาการใชกิจกรรมเรียนภาษาอังกฤษจากเพลงในการเพิ่มความสามารถ ดานการฟงในการสอนภาษาอังกฤษ สรุปไดดังนี้ 1. การใชเพลงเปนกิจ กรรมฟงภาษาอังกฤษ ทําใหนัก ศึกษามีค วามสามารถดานการฟง ภาษาอังกฤษเพิ่มขึน้ โดยไดคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 12 คิดเปนรอยละ 40 2. นัก ศึก ษามีความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษเพิ่มขึ้น อยางมีนัยสําคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 หลังจากการรับการสอน โดยใชเพลงเปนกิจกรรมการฟง อภิปรายผล ผลจากการใชเพลงในการเพิ่มความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษาปรากฏ วา นักศึกษามีความสามารถดานการฟงภาษาอังกฤษเพิ่มมากขึ้นกวาเดิม ซึ่งเห็นไดจากการวิเคราะห ผลการประเมินความสามารถดานการฟงโดยใชแบบทดสอบ และผลการสังเกตพฤติกรรมดานการฟง ซึ่งองคประกอบที่ทําใหนักศึกษาประสบความสําเร็จตามเปาหมาย มีดังนี้ 1. เพลงเปนสื่อการเรียนการสอนที่สะดวก ประหยัด และเปนสิ่งที่นักศึกษาชอบอยูแลว โดยธรรมชาติ เพราะเนื้อหาในเพลงอยูในความสนใจของนักศึกษา เพลงที่นํามาจัดกิจกรรมเปนเพลง ที่ นักศึกษาสามารถรองไดงาย หรือคําศัพทซ้ํา ๆ ทํานองเพลงสนุกสนาน เหมาะสม เช น Simon says, More than I can say, My heart will go on , Beautiful Sunday เปนตน นอกจากนี้เนื้อหาของเพลง
52 มีการฝกออกคําสั่ง เชน Put your hand on your head ดังนั้นนักศึกษาไดฝกการฟงปฏิบัติตามคําสั่งและ ออกคํ า สั่ ง ให เ พื่ อ นปฏิ บั ติ ต าม นั ก ศึ ก ษาจึ ง มี ค วามรู สึ ก ว า ไม ถู ก บั ง คั บ ให จํ า ศั พ ท หรื อ เนื้ อ หา เมื่อครูผูสอนสามารถจัดหาเพลงใหสอดคลองกับเนื้อหาในบทเรียนและจุดประสงคการเรียนรู นักเรียน จึง ตั้ง ใจฟ งเพลง แลว สง ผลใหนั ก ศึก ษามีค วามสามารถด านการฟง เพิ่ม มากขึ้ น ทํ าให นัก ศึก ษา มีความภาคภูมิใจในความสามารถของตนเอง ซึ่งตรงกับคํากลาวของ ดวงเดือน แสงชัย (2534 : 48) ไพจิต ปุราคํา (2535 : 78) และ กริฟฟ (1992 : 5) ที่กลาวไววา การฟงเพลงเปนการฝกการฟงใหเขาใจ ข อ ความในเพลง ซึ่ ง เป น การพั ฒ นาภาษาทํ า ให ผู ฟ ง เกิ ด ความภาคภู มิ ใ จเช น เดี ย วกั บ งานวิ จั ย ของปยะศักดิ์ สินทรัพย (2530 : บทคัดยอ) จอลลี่ (Jolly. 1987 : 66) และ อุไรวรรณ ปราบริปู (2543 : 46) ที่กลาวไววา เนื้อหาในเพลงสรางความสนใจใหกับผูเรียนสงผลใหนักศึกษามีพัฒนาการ ทางภาษา ดีขึ้น 2.การจัด กิจ กรรมการเรี ยนการสอน โดยใชเ พลงสามารถจั ด ได หลากหลาย ทํ าให นักศึกษาไดฝกการใชภาษาอยางมีความหมาย (Meaningful) ซึ่งผลจากการจัดกิจกรรมทําใหนักศึกษา มีความสามารถดานการฟงมากยิ่งขึ้น และการจัดกิจกรรมมีความหลากหลายสงเสริมการฟงทั้งสิ้น เชน ฟงแลวตอบคําถามจากครู ฟงแลวเติมคําใหสมบูรณ กิจกรรมตาง ๆ ที่กลาวขางตน เปนกิจกรรมการฟง ที่เหมาะสมเพราะเปนการฟงที่สัมพันธกับทักษะอื่น ดังที่ไรท (Wright.1995 : คํานํา) กลาววา การจัด กิจกรรมการฟงจะตองสัมพันธกับการพูด และการอาน กับ เชนเดียวกับ เจียรนัย พงษศิวาลัย (2531 : 101) และ แอบบอด (Abbott. 2002 : 10) ไดกลาววา การเรียนภาษาจากเพลง เปนการมุงเนนทักษะ การฟงพรอมเขียน การจัดกิจกรรมขางตนสามารถทําเปนกิจกรรมคู เปนการทํางานระหวางนักศึกษา 2 คน เช น การเติ ม คํ า การตอบคํ า ถาม เป น ต น ส ว นกิ จ กรรมกลุ ม ที่ นั ก ศึ ก ษาร ว มทํ า กั น ทั้ ง ชั้ น เชน รองเพลงรวมกัน การตอบคําถามของครู ซึ่งการจัดกิจกรรมดังกลาวเปนการฝกใหนักศึกษาฟงแลว จับใจความสําคัญและตอบคําถามจากเพลง จึงทําใหนักศึกษามีความสามารถดานการฟงเพิ่มมากขึ้น ซึ่งตรงกับงานวิจัยของรองเมือง สุขมิติ (2537 : 47)และ วราภรณ วราธิพร (2543 : 237) ที่ไดกลาววา วิธีการสอนโดยใชเพลงประกอบการสอนทําใหนักศึกษามีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้นและพัฒนา ความสามารถดานการฟง 3. การใช เ พลงเป น เป น กิ จ กรรมการฟ ง เป น การสร า งบรรยากาศในการเรี ย น ภาษาอังกฤษใหนักศึกษาไดมีโอกาสมีสวนรวมในการเรียนการสอนในรูปแบบตาง ๆ ซึ่งเปนการฝก ความสามารถดานการฟงและประสบการณทางภาษาแกนักศึกษา การที่นักศึกษาไดมีสวนรวมในการ รองเพลง แสดงอารมณต อบสนองและสรางจิน ตนาการความคิด สรางสรรค ทําใหนัก ศึก ษารูสึก สนุกสนาน มีค วามสุขที่ได รองเพลง สอดคลองกับงานวิจั ยของ วราภรณ (2543:47) และ สิมิเอะ (Sumie. 2001 : 109) ที่ก ลาวไววา เพลงเปนสื่อที่ก ระตุนใหนัก ศึก ษาตองการเรียนภาษาอังกฤษ
53 จากการฟงเพลงและเรียนดว ยความสนุกสนาน นอกจากนั้น ใบงานที่ผูวิจัยออกแบบเหมาะสมกับ เนื้อหา ระดับของผูเรียน และสอดคลองกับจุดประสงคซึ่งสอดคลองกับ พอสสตัน และคณะ (Paulston et al. 1976 : 131-132, อางถึงใน สุมิตรา อังวัฒนากุล.2540 : 156-160) กลาววาลักษณะของงานที่ให นักศึกษาทํานั้น จะตองสอดคลองกับจุดประสงคปลายทาง และความสามารถของผูเรียน 4.วิธีการสอน ผูวิจัยทํากิจกรรมการสอนฟงตามลําดับขั้น คือ กอนการสอนฟง มีกิจกรรม กอนการฟง(Pre-listening) ซึ่งเปนการเตรียมตัวใหพรอมกอนที่จะมีกิจกรรมการฟงจริงเมื่อนักศึกษา มีค วามเข าใจและพรอ มที่ จ ะฟงแลว ผูวิ จัย จึง จะจั ด กิ จ กรรมการฟ งในขั้ น ระหว างการฟ ง (While listening) ผูวิจัยจะอธิบายกิจกรรมตาง ๆ ที่นักศึกษาตองกระทําใหเขาใจกอน พรอมกับมีการตรวจสอบ ความเขาใจของนักศึกษา เชน ผูวิจัยจะใชคําถามวา Can you follow me ? Do you understand ? เปนตน ในการฟงเพลง ผูวิจัยจะใชเทคนิคเปดเทปใหนักศึกษาฟงตลอด 1 จบกอน เพื่อใหนักศึกษา คุนเคย นักศึกษาจะเริ่มทํากิจกรรมเปดเทปครั้งที่ 2 และการทํากิจกรรมแตละครั้ง ผูวิจัยจะไมรีบเรง ใหนักศึกษาทํางานใหเสร็จ และผูวิจัยจะคอยชวยเหลือนักศึกษาเมื่อนักศึกษาตองการ ซึ่งตรงกับ โรสท (Rost.1991 : 7-8) ที่ก ลาวไว วา ใหก ารฟง เป น การสอนฟ งมากกวา การทดสอบและไมค วรเร ง ใหนักศึกษาทํากิจกรรมใหเสร็จโดยที่ไมเขาใจ ขั้นหลังการฟง (Post listening) เปนกิจกรรมติดตามผล หลังการฟง ซึ่งไดแก การรองเพลงรวมกัน สรุปตัวละครในเนื้อเพลง ความหมายของเพลง เปนตน ซึ่งวิธีการนี้สอดคลองกับการสอนทักษะการฟง ของอันเดอรวูด (Underwood. 1989 : 25-28) และ สุไร พงษทองเจริญ (2535 : 117-121) ที่กลาวไววา ขั้นตอนในการสอนทักษะการฟง ไดแก กอนการฟง (Pre-Listening) และแตละขั้นตอนจะตองจัดกิจกรรมใหเหมาะสม ซึ่งสิ่งเหลานี้จะชวยใหนักศึกษา บรรลุจุดมุงหมายในการฟง ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนําเพลงมาจัดกิจกรรมการฟง 1.1 การคัดเลือกเพลง ควรคํานึงถึงประเภทของเพลงใหเหมาะสมกับวัยของนักศึกษา 1.2 เพลงที่คัดเลือกมานั้นจะตองสอดคลองกับเนื้อหาและจุดประสงค จึงจะบังเกิดผลและ ในการจัดกิจกรรมไม ควรเรงผูเรียนเพื่อใหทํากิจ กรรมใหครบถวน เพราะจะทําใหผูเรียนขาดความ มั่นใจและเกิดความเบื่อหนาย 1.3 ครูที่ไมถนัดในการรองเพลงควรใชเทปเพลงชวยในตอนแรก ๆ หรือมีอาสาสมัครชวย รองซึ่งอาจเปนนักศึกษา
54 2. ขอเสนอแนะในการทําวิจัยครั้งตอไป 2.1 ควรศึกษาการใชเพลงเพื่อพัฒนาทักษะการอานและการเขียน 2.2 ควรศึกษาการสรางชุดฝกอบรมครู เรื่องการใชเพลงประกอบการสอนฟงเพื่อพัฒนา ดานการสอนของครู 2.3 ควรศึกษาการใชทักษะการฟงเพลงเพื่อนําไปสูการพัฒนาทักษะการพูด การอานและ การเขียน
55
บรรณานุกรม กรรณิการ เครือทุน. (2541). ความสัมพันธพื้นฐานระหวางความรูเดิมเกี่ยวกับเนื้อหาและ ความสามารถในการฟงภาษาอังกฤษของนักศึกษาแผนการทองเที่ยวระดับประกาศนียบัตร วิชาชีพชั้นสูงในสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล. วิทยานิพนธครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการสอนภาษาอังกฤษเปนภาษาตางประเทศ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. กรรณิการ พวงเกษม. (2541). ปญหาและกลวิธีการสอนภาษาไทยในโรงเรียนประถมศึกษา. กรุงเทพฯไทยวัฒนาพาณิช จุฑารัตน เจริญสินธุ. (2541). การใชแบบฝกทักษะการฟงภาษาอังกฤษสําหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 6. วิทยานิพนธศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม. เจียรนัย พงศิวาภัย. (2539). “เรียนภาษาจากเพลง” ใน แนวคิดและเทคนิควิธีการสอน ภาษาอังกฤษระดับมัธยมศึกษา. บรรณาธิการโดย สุมิตรา อังวัฒนากุล.กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณวิทยาลัย. ชินโอรส หัศบําเรอ. (2530). “มาคิดบัญญัติศัพทดนตรีภาษาไทยกันดีไหม” ถนนดนตรี, 1 (5), 33 – 35. ฐะปะนีย นาครทรรพ. (2543). เอกสารการสอนชุดวิชาการสอนภาษาไทย การสอนทักษะเพื่อการ สื่อสารระดับมัธยมศึกษาตอนตนหนวยที่ 1-8. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. ดวงเดือน แสงชัย. (2530). การสอนภาษาอังกฤษระดับประถมศึกษา. กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร. เตือนใจ เฉลิมกิจ. (2540). Why use song in the classroom?. (เอกสารประกอบคําสอน). กรุงเทพฯ : ม.ป.พ. ทองสุก เกลี้ยงพรอม. (2531). แบบฝกทักษะการฟงภาษาไทยสําหรับนักเรียนชั้นประถม ศึกษา ปที่ 1 ที่พูดภาษาเขมรในจังหวัดสุรินทร. วิทยานิพนธศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาประถมศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแกน. ทิพพดี อองแสงคุณ. (2535). กิจกรรมและสื่อวิชาการสอนภาษาอังกฤษระดับประถมศึกษา. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณวิทยาลัย. ธิดา โมสิกรัตน. (2534). การใชภาษาไทยหนวยที่ 4 การพัฒนาสมรรถภาพในการฟง. (พิมพครั้งที่ 12). นนทบุรี : มหาลัยสุโขทัยธรรมธิราช.
56 นนทพร ภูวรัตน. (2546). การใชเพลงและนิทานในการเพิ่มความสามารถดานการฟงของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 5 โรงเรียนบานบางวัน จังหวัดพังงา. วิทยานิพนธปริญญา ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการสอนภาษาอังกฤษในฐานะภาษาตางประเทศ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. ประนอม สุรัสวดี. (2530). กิจกรรมและวิธีการสอนภาษาอังกฤษ. (พิมพครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช. -------. (2541). ภาษาอังกฤษระดับประถมศึกษา สื่อการนําสื่อไปใช. กรุงเทพฯ :โรงพิมพบพิธ. พิชิต ฤทธิ์จรูญ. (2544). การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู : ปฏิบัติการวิจัยในชั้นเรียน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย. เพ็ญแข วงศสุริยา. (2546). การพัฒนาความสามารถในการฟง – พูดภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร โดยใชสถานการณจริงของนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง ชั้นปที่ 1 สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขตสกลนคร. วิทยานิพนธปริญญาศิลปศาสตร มหาบัณฑิต สาขาการสอนภาษาอังกฤษในฐานะภาษาตางประเทศ มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ. เยาวรัตน การพาณิช และอังคณา ทองพูน. (2543). “ความเขาใจในการฟงภาษาอังกฤษ ของนักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแกน” วาสารคณะมนุษยศาสตรสังคมศาสตร, 17 (2), 22-24. ไพจิตร ปุราคํา, มล. (2535). กิจกรรมและสื่อการสอนวิชาภาษาอังกฤษ ระดับประถมศึกษา. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. ระวิวรรณ ศรีครามครัน. (2539). การสอนวิชาภาษาอังกฤษ. มหาวิทยาลัยรามคําแหง. รองเนือง ศุขสมิต.ิ (2537). ผลการใชเพลงเสริมบทเรียนวิชาภาษาอังกฤษที่มีตอผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาป 6 ในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาประถมศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม. ลวน สายยศ และอังคณา สายยศ. (2538). เทคนิคการวิจัยทางการศึกษา. กรุงเทพ : สุวีริยาสาสน. วรวรรณ เปลี่ยนบุญเลิศ. (2540). แนวคิดและเทคนิควิธีสอนภาษาอังกฤษระดับมัธยมศึกษา. (พิมพครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : สํานักพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. วราภรณ วราธิพร. (2543). การใชเพลงประกอบการสอนเพื่อสรางแรงจูงใจในการศึกษาอังกฤษ และพัฒนาความสามารถดานการฟงและการพูดของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 ในโปรแกรมสองภาษา. สารนิพนธศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการสอนภาษาอังกฤษ ในฐานะภาษาตางประเทศ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
57 วารินทร สินสูงสุด. (2542). ศิลปะการฟง. กรุงเทพฯ : สบายใจ. วิจิตรา เจือจันทร. (2533). ผลของการใชเพลงในการฝกอานออกเสียงตัวพยัญชนะ ร ล สําหรับ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 2. วิทยานิพนธครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาประถมศึกษา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. วิชาการ, กรม กระทรวงศึกษาธิการ. (2540). หลักสูตรภาษาอังกฤษพุทธศักราช 2539 . กรุงเทพฯ : คุรุสภาลาดพราว. ศิริพร มาวรรณา. (2546). ผลของการใชทักษะการสื่อสารและการประเมินผลตามสภาพจริง ที่มีตอผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 เรื่องการนําเสนอ ขอมูล. วิทยานิพนธการศึกษามหาบัณฑิต วิชาเอกการมัธยมศึกษา มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ. ศึกษาธิการ, กระทรวง . (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : พริกหวานกราฟฟคจํากัด. -------. (2539). หลักสูตรภาษาอังกฤษ พุทธศักราช 2539. กรุงเทพฯ : คุรุสภา ลาดพราว. สนธยาพรรษ ยาทวม. (2538). การเปรียบเทียบความสามารถในการฟง-พูด ภาษาอังกฤษ และ ความเชื่อมั่นในตนเองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1 โดยการสอนแบบ T.P.R. ที่พัฒนาตามแนวทฤษฎีอรรถฐานกับการสอนตามคูมือครู. ปริญญานิพนธการศึกษา มหาบัณฑิต (การมัธยมศึกษา) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. สมร ปาโท.(2545). การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ในการฟง-พูดภาษาอังกฤษของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 ที่ไดรับการสอนโดยใชกิจรรมเพื่อการสื่อสารและวิธีการสอน ตามคูมือครู. วิทยานิพนธศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการสอนภาษาอังกฤษ ในฐานะภาษาตางประเทศ มหาวิทยาลัยศิลปากร. สุปราณี กัลปนารถ. (2533). การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาภาษาไทยระหวาง การสอนโดยใชบทเพลงประกอบการสอนกับการสอนโดยไมใชบทเพลงประกอบ การสอนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 ในโรงเรียนบานพลายชุมพล อําเภอเมือง พิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก. ปริญญานิพนธการศึกษามหาบัณฑิต (การประถมศึกษา) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พิษณุโลก. สุมิตรา อังวัฒนกุล. (2539). วิธีสอนภาษาอังกฤษเปนภาษาตางประเทศ. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. -------. (2540). แนวคิดและเทคนิควิธีการสอนภาษาอังกฤษ ระดับมัธยมศึกษา. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
58
สุไร พงษทองเจริญ (2535). กลุมการสอนการฟงและการเขียนคูมือการจัดกิจกรรมการเรียน การสอนภาษาอังกฤษ ระดับมัธยมศึกษาตอนตน. กรุงเทพฯ : หนวยศึกษานิเทศก สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน กระทรวงศึกษาธิการ. Abbott, Marilyn. (2002). “Using Music to Promote L 2 Learning Among Adult Learners” TESOL, 11 (1), 10-15. Bowen, Donald J. (1985). 1922-TESOL techniques and procedures. Massachusetts : Heinle & Heinle Publishers. Fredericks, Anthony D. and others. (1997). Teaching the Integrated Language Arts : process and practice. New York : Addison – Wesley Educational Publishers. Griffee, Dale T. (1992). Songs in action. UK : Prentice Hall International. Jones, Leo. (1986). Ideas Speaking and Listening Activities for Upper – intermediate Students. London : Cambridge University Press. Rost , Michael. (1991). Listening in Action. England : Prentice Hall International. Scarbrough , David. (1984). Reasons for Listening. England : Cambridge University Press. Silva, Carlos. (2002). “Teaching English with Songs and Music,” (Online). available : http://language.freeyellow.com Underwood , May (1989). Teaching Listening. New York : Longman. Wright, Andrew. (1995). Storytelling with Children. New York : Oxford University Press.
59
ประวัติผูวิจัย ชื่อ-สกุล เกิดวันที่ ที่อยู
นางศุภิสรา วิริไฟ 11 กันยายน 2508 บานเลขที่ 860/8 ถนนประชาชื่น แขวงบางซื่อ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร 10800 โรงเรียนเทคนิควิมลบริหารธุรกิจ เขตบางซื่อ กรุงเทพมหานคร 10800
สถานที่ทํางาน ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2526 มัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนสตรีศึกษา อําเภอเมือง จังหวัดรอยเอ็ด พ.ศ. 2530 ศิลปศาสตรบัณฑิต วิชาเอกภาษาอังกฤษ วิทยาลัยศรีอีสาน(คณาสวัสดิ์อุทิศ) พ.ศ. 2548 ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการการเรียนรู มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร กรุงเทพมหานคร