24
NEDERLAND
30 JANUARI 2016 ELSEVIER
GEVAAR UIT DE KLINIEK MOORDLIJST / Tien procent van de moorden is in 2015 gepleegd door ernstig gestoorde personen. Vallen er gaten in de geestelijke gezondheidszorg? Ja, zeggen advocaten. Instellingen verschuilen zich achter ontwijkende taal. Gerlof Leistra Foto’s Mischa Keijser
I
n een psychose doodt de 34-jarige Martin V. woensdagavond 18 FEBRUARI 2015 zijn moeder Carla Horeman (59) in haar woning in Heemstede. Hij lijdt al twintig jaar aan paranoïde schizofrenie. Vijf weken eerder was hij voorwaardelijk ontslagen uit Zuiderpoort in Haarlem, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg (ggz). Daar was hij een jaar eerder gedwongen opgenomen op bevel van de rechter. Een van de voorwaarden voor zijn ontslag was het innemen van zijn medicatie. Bekend was dat Martin medicatie zag als ‘puur gif’ en niet uit zichzelf zou slikken. Bovendien gebruikte hij zodra hij de kans kreeg alcohol en speed. Toch werd Martin vrijgelaten, en vanaf dat moment ging het snel slechter met hem. Op de dag van haar dood belde zijn moeder twee keer de ggz. Ggz-moorden zijn de opvallendste trend in Elseviers Moordlijst 2015. Vorig jaar werden 115 moorden gepleegd. Dat is het laagste moordcijfer sinds Elsevier in 1992 begon alle gevallen van moord en doodslag te registreren. Van die 115 levensdelicten zijn zeker twaalf gepleegd door gestoorde personen, van wie het onbegrijpelijk is dat ze niet vastzaten in een kliniek. Dat is 10 procent van het totaal. Vermoedelijk is het percentage nog hoger: een deel van de moorden is (nog) niet opgelost. Rode draad in deze za-
16els004z024 24
ken: hulpverleners hebben het gevaar van hun (ex-)cliënt schromelijk onderschat. Hoe kan het zo vaak misgaan?
18 FEBRUARI: MARTIN DOODT ZIJN MOEDER
Behandelplan
ZONDAGAVOND 18 FEBRUARI 2015 Op bezoek in haar woning in Heemstede slaat en schopt de 34-jarige Martin ‘s avonds zijn moeder (59) dood. Overdag had zij twee keer de ggz gebeld dat het niet goed ging met haar schizofrene zoon.
Advocaat Brigitte Roodveldt (50) schrikt als ze in de krant leest over de gewelddadige dood van Carla Horeman. In de omschrijving herkent ze meteen haar cliënt Martin V. ‘De eerste gedachte was hoe het in godsnaam mogelijk was dat hij niet meer in de ggz verbleef.’ Het behandelplan dat zijn psychiater twee dagen voor zijn voorwaardelijk ontslag op 15 januari 2015 opmaakte, vindt Roodveldt veelzeggend. ‘Betrokkene heeft geen ziekte-inzicht, vindt het gebruik van psychofarmaca feitelijk niet nodig en is alleen akkoord gegaan met ambulante voortzetting omdat het onderdeel was van het ontslag onder voorwaarden.’ Het rapport meldt dat de ‘medicatietrouw’ beperkt was en van korte duur, terwijl er geregeld sprake was van alcohol- en drugsmisbruik. ‘Martin wil zelf graag met ontslag, maar zijn moeder en zus zien dat niet zitten.’ Toch gaat Martin twee dagen later met voorwaardelijk ontslag. Hij krijgt medicatie mee. Roodveldt: ‘Het gevaar dat werd veroorzaakt door het ziektebeeld, is onvoldoende ingeschat.’ De drie zussen van Carla Horeman zijn nog altijd afwisselend boos en verdrietig. Ze
12 moorden door gestoorde personen 10-1-2015 Rotterdam (Oudedijk) In hun woning steekt de 38-jarige Bart van U. zijn zus Loïs (43) dood. Een maand later blijkt dat hij vermoedelijk ook verantwoordelijk is voor de dood van Els Borst in 2014. 18-2 Heemstede (Iepenlaan) In haar woning slaat en schopt de 34-jarige Martin V. zijn 59-jarige moeder Carla Horeman dood. Hij was net
26-01-16 14:01