โครงการ “เปงใจ@กาดกองตา” จัดตัง้ โดยลูกหลานจังหวัดลำปาง ทีส่ นใจอาคารสถาปตยกรรมเกาแก มีอยูมากมายในพืน้ ทีจ่ งั หวัดลำปาง และจากการทีไ่ ดเขาไปศึกษาขอมูลก็ไดพบวา อาคารเหลานีเ้ ปนกุญแจสำคัญ ทีเ่ ปนหลักฐานทางประวัตศิ าสตรทีแ่ สดง ถึงเมืองลำปางในอดีตกวา 100 ป และเห็นวาควรเปนอยางยิง่ ทีจ่ ะมีการเรียนรู และเผยแพรขอมูลทางประวัตศิ าสตรดังกลาว เพือ่ สรางคุณคาและสงเสริมการทองเทีย่ วของ จังหวัดลำปาง
หนังสือเลมนีจ้ ดั ทำขึน้ เพือ่ ใหขอมูลอำนวยความ สะดวกในการทองเทีย่ วถนนคนเดินกาดกองตา จังหวัดลำปาง และสงเสริมการทองเทีย่ วเชิงอนุรกั ษ ผานการเลาเรือ่ งราวทาง ประวัตศิ าสตรของยานชุมชนกาดกองตา จังหวัดลำปาง ภายในหนังสือประกอบไปดวย ขอมูลการทองเทีย่ ว แผนที่ และสงตอเรือ่ งเลายานเกากาดกองตา ทีค่ นในพืน้ ที่ ชุมชนรวมกับเปงใจ@กาดกองตา รวบรวมไว หวังวา หนังสือเลมนีจ้ ะเปนประโยชน และสรางความเปงอก เปงใจ ใหกับทานผูอืน่ ทุกทานหนาเจา รายไดจากการขายจะมอบใหกับชุมชนเพือ่ นำไป พัฒนาการทองเทีย่ วชุมชนกาดกองตาตอไป ขอบใจจาดนักเจา
เลมที่ 1 ประจำเดือนมกราคม-มีนาคม 2559 เปงใจ @ กาดกองตา
สารบัญ
แผนที่ถนนคนเดินกาดกองตา ขอมูลสถาปตยกรรมที่สำคัญ และรานอาหารที่พักในยานถนนคสเดินกาดก โซนที่ ๑ โซนที่ ๒ โซนที่ ๓ โซนที่ ๔ เรื่องเลายานเกากาดกองตา - แบงปนเรื่องราวจากคุณณธัช บุญยิ้ม - แบงปนเรื่องราวจากคุณยายซิ้วหลั่นเฮวอา บทสงทาย
กองตา
ารีย
ก 1 3 9 13 19 24 25 29 31
วัดเกาะวาลุการาม
1
สะพานรัษฎาภิเศก
2
3
4
5
6
7
8
9
เรื่องเลายานเกา กาดกองตา
24
อาคารเยียนซิไทลิกี คุณณธัช หรือครูหนึง่ ครูสอนศิลปะทีจ่ งั หวัดลำปาง เคยอาศัยอยูทีอ่ าคารเยียนซิไทลิกแี หงนีเ้ มือ่ ป พ.ศ. 2545 สมัยนัน้ กาดกองตายังไมเปนทีร่ จัู ก ยังไมมีถนนคนเดิน เปนเพียง ชุมชนทีเ่ งียบสงบ ใจกลางแหลงเศรษฐกิจของจังหวัดลำปาง ครูหนึง่ เคยอาศัยอยู โดยทำการเปดสอนศิลปะทีต่ กึ นี้ หองสอง ปจจุบนั คือทีส่ อนเทควันโด (คูหาดานริมขวาสุด) ขางในอาคารเปนหองสีเ่ หลีย่ ม สมัยกอนเคยเปน หองสำหรับเก็บเงิน หรือเก็บสวยจากผูทีส่ ญ ั จร ผานไปมาทางเรือ “ยันสรีไทนาจะเปนอาคาร ทีม่ คี นคอยเก็บเงินเรือตางๆ เขามาเทียบทา ซึง่ หองเก็บทีม่ ตี เซฟตรงนี ู จ้ ะมีประตูหนาๆ ใหญๆ คอยปด-เปดอยู ”
คุณ
ตอนทีเ่ ขาไปอยู เจาของอาคารคนเกา ยังไมไดปลอยขาย ขางในหองทีเ่ ชาก็จะมี ของเกาวางเกะกะเต็มไปหมด
ณณธัช บุญยิ้ม (ครูหนึ่ง)
26
ดวยความทีช่ น่ื ชอยในของเกา ก็เลยทำการสำรวจดูหอง บังเอิญเปดตูแลวพบกับปายอาคาร “ผมเจอปายของอาคารนี้ ชือ่ วา ยันสรีไท อยู” ปายนีม้ คี นทีร่ กั ของเกา เดินทางมาพบและ จะเอาไปอนุรกั ษ ครูหนึง่ จึงยกใหไปเพราะตนเองก็ไมใชเจาของทีน่ ่ี เจาของเดิมก็อนุญาตใหไป ซึง่ ก็ไมรูวาตอนนีป้ ายนัน้ อยูทีใ่ ด
อักษรไทยทีน่ าจะแกะดวยชางจีน เปนการแกะไมเปนตัวอักษร ตัวหนังสือนูนสีทอง
พืน้ เปนสีเขียว
ผมเคยเห็นปาย อาคารนี้ชื่อ “ยันสรีไท” ขอบทองผสมแดง มีรอยถลอก
ภาพสเกตปายอาคารเยียนซิไทลิกี จากการบอกเลาของครูหนึง่ 28
คุณยายซิว้ หลัว่ เฮวอารีย ผูอาศัยทีย่ านตลาดจีน(กาดกองตาในปจ คุณยายตอนปนจักรยานขามตะพานขามแมน้ำวัง เพือ่ ไปโรงเรียน
สมัยกอนตรงนมีแตทีข่ ายของ ทีบ่ านคุณปู(อาคารเยียนซิไทลิก)ี ก็ข “สมัยกอนตอนทีย่ งั ไมมีรถไฟ เรือจะเขาตรงขางหลังตึกนี้ ติดแม ตรงใตสะพาน(สะพานรัษฎา) แลวก็จะมาสงตามบาน”
คุณยายซิ้ว ทายาทเจาข
จจุบนั )ตัง้ แตยังเด็ก สมัยนัน้ นวิชชานารี ซึง่ อยูฝงตะวันตกของแมน้ำวัง
กขายของขายทุกอยาง มน้ำเลย เรือมา ของจะออก
“คนจีนขายของ คนพมาก็ทำพวกไม คาไม บานก็จะสวยๆ” แตตอนนัน้ คุณยายยังเด็ก ไมคอยออกไปไหนเลยไมรูวาอาคาร อืน่ ๆทีไ่ กลออกไปเปนอยางไร เมื่อกอนอาคารเยียนซิไทลิกี เปน 3หอง “เมือ่ กอนตึกแบงเปน 3 หอง เอาไวขายของ พอรถไฟมาก็เลย ไปซือ้ ทีด่ นิ ทำหองตอไป แลวก็ทำน้ำมะเน็ดขาย” (น้ำอัดลมรุนแรก มีรสชาติคลายๆน้ำมะนาว แตงรสเพิม่ ความซา)
หลั่วเฮวอารีย ของอาคาร เยียนซิไทลิกี 30
ขอเชิญพีน่ องชุมชนกาดกองตาทุกทาน หรือผูสนใจ รวมเปนสวนหนึง่ ในการสงเสริมการทองเทีย่ ว ถนนคนเดินกาดกองตา จังหวัดลำปาง โดยการสงตอเรื่องราว/บอกเลาเรื่องราว เกีย่ วกับยานเกากาดกองตา หรือแบงปน รู ป ภาพชุ ม ชนกาดกองตาในสมั ย ตางๆ ทัง้ อดีตและปจจุบนั เพือ่ จัดทำหนังสือแนะนำ การทองเทีย่ วเชิงอนุรกั ษ “เปงใจ@กาดกองตา” (รายไดหลังหักคาใชจายมอบใหกับเจาของ เรือ่ งราวทีไ่ ดรับคัดเลือก และนำไปพัฒนาดาน การทองเทีย่ วชุมชนตอไป) มาร วมกั น สร างคุ ณ ค าให กั บ ชุ ม ชน ประวัตศิ าสตร “กาดกองตา” และมอบความ เปงอก เปงใจใหกับนักทองเทีย่ วกันเนอเจา
31
พบกับ Travel Guide กาดกองตา เลม 2 ประจำเดือนเมษายน-มิถนุ ายน 2559 ไดเร็วๆนี้ ติดตอขอรับขอมูลเพิม่ เติมไดที่ ศูนยการเรียนรูนิยมปทมะเสวี หอศิลปลำปาง
32