Konoplja
„Zabranjena“ biljka kao hrana i lijek
K
Konoplja potiče sa Kavkaza, baš odakle potiču i prvi ljudi. Gajena je u Egiptu prije 6.000 godina, kao i u drevnoj Kini, odakle i potiče najstariji zapis o njenoj preradi. Prvi usjev koji je čovjek uopšte počeo da uzgaja u starim civilizacijama bila je konoplja. Danas bi glad u svijetu bila potpuno iskorijenjena kada bi se gajenje konoplje moglo obavljati slobodno. Njeno sjeme sadrži jedan od najvećih izvora proteina u prirodi. Konoplja posjeduje masne kisjeline koje potpuno čiste tijelo od holesterola. Ove masne kisjeline ne nalaze se više nigdje u prirodi. Sjeme konoplje je sjeme biljke – Cannabis sativa i iste vrste kao i kanabis (marihuana), ali su različite jer sadrže samo tragove THC, psihoaktivnog jedinjenja u marihuani. Sjeme konoplje je izuzetno hranljivo i bogato zdravim mastima, proteinima i raznim mineralima. Sadrži preko 30% masti. Izuzetno je bogato dvjema esencijalnim masnim kisjelinama, linoleinskom kisjelinom (omega-6) i alfa-linolenskom kisjelinom (omega-3). Istraživanja pokazuju da naš imuni sistem zavisi od ravnoteže omega-6 i omega-3 masnih kisjelina. Sjeme konoplje je dobar izvor zasićenih i esencijalnih masnih kisjelina. Naš organizam nije sposoban da proizvede esencijalne kisjeline i mora ih dobiti iz ishrane. Takođe sadrže gama-linolen-
sku kisjelinu. Sjeme konoplje je i veliki izvor proteina, jer više od 25% njegovih ukupnih kalorija potiče od visokokvalitetnih proteina. To je znatno više od sličnih namirnica, kao što su sjeme chia i lana, čije kalorije su 16–18% proteina. Kompletni izvori proteina su veoma rijetki u biljnom carstvu. I varenje proteina konoplje je takođe veoma dobro, mnogo bolje od proteina iz mnogih žitarica, orašastih plodova i mahunarki. Sjeme konoplje je takođe veliki izvor vitamina E i minerala, kao što su fosfor, kalijum, natrijum, magnezijum, sumpor, kalcijum, gvožđe i cink. Može se konzumirati sirovo, kuvano ili prženo. Ulje sjemena konoplje je takođe veoma zdravo i koristi se kao hrana i lijek u tradicionalnoj medicini Istoka više od tri milenijuma. Konzumiranje sjemena konoplje može smanjiti rizik od srčanih oboljenja, zahvaljujući velikoj količini aminokisjeline arginin, koja utiče na širenje i opuštanje krvnih sudova, što dovodi do sniženog krvnog pritiska i smanjenog rizika od srčanih oboljenja. Osim toga, istraživanja na životinjama pokazuju da sjeme i ulje konoplje može smanjiti krvni pritisak, smanjiti rizik od stvaranja krvnih ugrušaka i pomoći srcu da se oporavi nakon srčanog udara. Sjeme i ulje od konoplje ljekovito utiču na bolesti kože. Davanje ulja od sjemena kono-
plje ljudima sa ekcemom može poboljšati nivo esencijalnih masnih kisjelina u krvi. Ulje blagotvorno utiče na suvu kožu, smanjuje svrab i potrebu za ljekovima za kožu. Konoplja pomaže probavi jer je je dobar izvor i topljivih i nerastvorljivih vlakana. Rastvorljiva vlakna u želucu stvaraju supstance slične gelu. To je vrijedan izvor hranljivih supstanci za korisne probavne bakterije i može smanjiti nagli porast šećera u krvi, čime se smanjuje rizik od dijabetesa i reguliše nivo holesterola. Nerastvorljiva vlakna pomažu da hrana i otpad prođu kroz stomak. Konoplja je posebno zdrava za žene, jer može smanjiti simptome PMS-a i menopauze. Do 80% žena u reproduktivnoj dobi može patiti od fizičkih ili emocionalnih simptoma uzrokovanih predmenstrualnim sindromom (PMS) uzrokovanim osjetljivošću na hormon prolaktin. Gama-linolenska kisjelina (GLA), koja se nalazi u sjemenkama konoplje, proizvodi prostaglandin E1 koji smanjuje efekte prolaktina. U studiji, uzimanje sjemena konoplje rezultiralo je značajnim smanjenjem simptoma PMS-a, bolova u grudima, depresije, razdražljivosti i zadržavanja tečnosti povezane sa PMS-om. Takođe, GLA u sjemenu konoplje može regulisati hormonsku neravnotežu i komplikacije povezane sa menopauzom.