Inleiding verlichting

Schoonheid, sfeer en functionaliteit

Hoewel er door de coronacrisis inmiddels al bijna twee jaar geen enkele grote beurs op het gebied van verlichting heeft plaatsgevonden, zijn er in deze periode wel tal van prachtige armaturen geïntroduceerd en projecten met spraakmakende lichtoplossingen opgeleverd – waaronder enkele technische hoogstandjes en vele oogstrelende ontwerpen. Een selectie.

Armatuur Ambitus, ontworpen door Yorgo Lykouria voor Zumtobel, is winnaar van de prestigieuze Red Dot Award 2021 voor ‘Best of the Best’-product. Lykouria, oprichter en creatief directeur van designstudio Rainlight, werkte reeds tien jaar samen met Zumtobel aan het ontwerp. Ambitus onderscheidt zich door zijn compacte profiel en de ronde vorm voor een lichtspreiding van bijna 360 graden, wat zorgt voor maximale efficiëntie en optimale lichtkwaliteit. De ontwikkeling omvatte het gebruik van buigzame led’s en een uiterst complex toolingsproces. Het geperforeerde patroon van Ambitus kwam tot stand met behulp van geavanceerde rekenformules. Het ontwerp doet denken aan een sterrenhemel, waarbij het armatuur is opgehangen aan zeer dunne kabels die ook stroom en data vervoeren. Het resultaat is een exact, elegant product dat design combineert met haarscherpe functionaliteit. Ambitus biedt regelbare witte, directe en indirecte verlichting, de kleurtemperatuur kan worden aangepast via programmeersystemen of een smartphone. Uit onderzoek blijkt dat licht niet alleen een visuele functie heeft, maar ook een emotionele en biologische. Ambitus kan, afhankelijk van het biologische ritme van de gebruiker, harmonie bereiken door energie gevend of kalmerend licht te leveren.

www.zumtobel.com

Hanglamp Nuée van Marc Sadler Foscarini is als een grote, zwevende wolk van licht. Een afwisseling van lichte en donkere zones, van transparantie en ondoorzichtigheid, kenmerken het vluchtige materiaal dat de lamp zijn vorm geeft. Nuée is een object dat in beweging lijkt te zijn, met verschillende lagen die elkaar overlappen en verschuiven. Het technische materiaal waarvan Nuée is gemaakt – een driedimensionaal technisch weefsel – geeft de lamp visuele lichtheid. Het materiaal wordt gemaakt met een speciale technologie die Foscarini voor het eerst in de verlichtingssector toepast. Het materiaal wordt met de hand getrokken en gevormd om de lamp zijn vorm te geven. Lichte en donkere zones komen tot leven, doorkruist door het licht, en geven een poëtisch en intrigerend effect. Nuee’s licht wordt op twee manieren en in twee richtingen verspreid: een eerste lichteffect wordt gecreëerd in de ‘wolk’ – een zachte, diffuse verlichting die warm en uitnodigend is. Het tweede licht wordt naar beneden geprojecteerd, perfect voor het verlichten van de eettafel of het werkblad. Nuée is zeer geschikt voor informele, huiselijke settings, maar ook voor openbare ruimtes – als enkele unit, of in combinaties: boven een tafel, in het hart van een kamer, in ontvangstruimtes of vergaderzones.

www.foscarini.com

Verner Panton ontwierp in 1971 de Panthella, waarmee hij een grafische en figuratieve lamp wilde ontwerpen met een eigen, sculpturale identiteit – terwijl het functionele aspect zichtbaar wordt in de manier waarop de vorm van de lampenkap en de voet ook als reflectoren werken. Als eerbetoon aan de iconische Panthella en de vijftigste verjaardag introduceert Louis Poulsen een nieuwe middelgrote Panthella tafellamp. De Panthella Tafel 320 vormt samen met de bestaande Panthella Mini en Tafel 400 een prachtige reeks tafellampen voor de meest uiteenlopende ruimtes. De Panthella Tafel is verkrijgbaar in drie formaten, de Mini en Tafel 320 zijn er met een nieuwe, unieke afwerking van gemetalliseerd messing.

www.louispoulsen.com

Kai Linke ontwierp voor de Duitse ‘design editor’ Pulpo de Kokeshi – een lamp in een vorm die is geïnspireerd op de gelijknamige houten Japanse poppen zonder armen of benen. De gestileerde versies hebben een ‘torso’ van keramiek in wit, grijs of terracotta, met de hand gemaakt – waardoor elke versie weer anders is en andere blaasjes en strepen vertoont. Op de torso is een mondgeblazen glazen kap in wit of zachtgrijs acetatoglas geplaatst. De Kokeshi is er in drie maten (cm): small Ø 30 × 75,6 H medium Ø 45 × 112,5 H en high Ø 60 × 150 H.

www.pulpoproducts.com

Studio VIX, het merk van ontwerpers en oprichters Kitty de Groot en Menno Mastenbroek, ontwerpt duurzame interieurproducten die een positieve interactie teweeg brengen tussen mensen en met het product. Bron van inspiratie voor De Groot en Mastenbroek is de natuur, en de producten verwijzen in naam en uiterlijk steeds naar flora en fauna, om het mooie van buiten bij ons op te roepen. Studio VIX presenteert nu Bloem – een krachtige en elegante, driepotige vloerlamp met aan elk uiteinde een lampenkap die doet denken aan een opengaand sneeuwklokje. De drie draaibare lampenkappen kunnen worden gericht op muur, plafond en/of werkvlak, en maken het mogelijk om een fascinerend lichtspel, en daarmee sfeer te creëren.

www.studiovix.nl

Dirk Wynants, oprichter van Extremis, ontwierp voor Modular Lighting Instruments de Como Corner – een familie van lineaire led-verlichting waarmee zacht en gelijkmatig, indirect licht kan worden gecreëerd. Como Corner bestaat uit een rechte of gebogen behuizing waarachter een aluminium extrusie zit verborgen die op het plafond of de muur kan worden bevestigd. Como Corner straalt op- en neerwaarts licht uit, elke led-strook kan afzonderlijk worden bediend. De behuizing kan in dezelfde kleur worden geschilderd als de muur of het plafond, voor een naadloze integratie en een versmeltend effect. Como Corner in geschikt als omgevingsverlichting voor thuis en in de horeca, maar ook voor kantooromgevingen. Door integratie met Casambi kan de lichtsterkte draadloos worden afgestemd op het tijdstip van de dag – via spraak, beweging of slimme apparaten.

www.supermodular.com

Bloomlight van de Amsterdamse ontwerpstudio VOUW (in 2017 opgericht door Mingus Vogel en Justus Bruns), reageert op voorbijgangers en lijkt te ademen als een organisch wezen. De lamp is geïnspireerd op bewegingen in de natuur en het principe van lichtvervuiling. Bij het naderen ‘voelt’ de lamp de aanwezigheid van personen en buigt deze zich nieuwsgierig naar voorbijgangers toe. Deze bloeit vervolgens langzaam open en begroet de aanwezigen met een zacht licht. Wanneer bezoekers weglopen, keert Bloomlight terug naar zijn oorspronkelijke positie en dooft het schijnsel. Het ontwerp is dit jaar te zien bij het Lights Coming Festival (voorheen bekend als Taiwan Lantern Festival) in Hsinchu, Taiwan. Bloomlight is volledig in eigen beheer ontwikkeld met technieken als 3D-printen, lasersnijden en het frezen van op maat gemaakte aluminium onderdelen. LiDAR scanners detecteren de voorbijgangers. De sensor scant de omgeving rondom de lamp en identificeert bewegende objecten om voor de lamp te signaleren welke kant deze dient op te buigen. Justus Bruns: “Bloomlight staat voor ons symbool voor ‘slow tech’. We gebruiken technologie als middel om mensen dichter bij elkaar, de natuur en schoonheid in het algemeen te brengen. Ons doel was om een technisch designobject te creëren dat toch op een natuurlijke manier beweegt.”

www.vouw.com

Vij5 en Atelier LVDW (Laura van de Wijdeven) introduceren een nieuwe lamp in de Vij5 collectie – de Jute Light. De kap wordt handmatig en in kleine series door Van de Wijdeven gemaakt uit 50 procent jutevezels en 50 procent porseleingips. De combinatie zorgt ervoor dat beide materialen elkaar versterken: de jute werkt als bewapening in het gips en zorgt tegelijkertijd voor een bijzonder en uniek patroon. Voordat de materialen vermengd worden, krijgen de vezels bij voorkeur een natuurlijk kleurbad, zoals indigo, kurkuma of rode oker. De kracht en schoonheid van het uiteindelijke materiaal wordt benadrukt door het minimalistische ontwerp. De jute vezels, in de vorm van een soort pluis, komen van Forbo. Deze natuurlijke vezel is het enige afvalmateriaal bij de productie van Forbo’s linoleum. Door met dit materiaal te werken wordt het linoleum een zero-waste product. Gips is, net als glas, eindeloos recyclebaar en kan na verwerking breed worden ingezet. De kap van de Jute Light kan aan het einde van de levensduur door Atelier LVDW teruggebracht worden naar een ruwe gipsvorm en weer voor nieuwe producten worden gebruikt. De Jute Lights zijn er in drie kleurvarianten: ongekleurde jute, groen en indigo blauw. De lamp wordt geleverd inclusief led lichtbron.

www.vij5.nl, www.atelierlvdw.nl

In mei werd de Bourse de Commerce – Pinault Collection in Parijs geopend, het voormalige 18de eeuwse beursgebouw dat werd getransformeerd tot museum voor de privécollectie moderne kunst van miljardair François Pinault. Architect van de transformatie was Tadao Ando in samenwerking met NeM / Niney & Marca Architectes en Pierre-Antoine Gatier. Studio Bouroullec ontwierp verschillende lichtinstallaties voor de Bourse de Commerce, die werden ontwikkeld in samenwerking met en geproduceerd door Flos Bespoke, de divisie van Group Flos die is gespecialiseerd in ontwikkeling en productie van customized lichtoplossingen voor grote projecten. Op de foto Ronan en Erwan Bouroullec in een van de monumentale trappenhuizen van het museum, waarvoor zij de Vertical Lights ontwierpen – meterslange modulaire armaturen gemaakt van ranke blauwgrijze aluminium staven in combinatie met kappen van mondgeblazen glas, opgehangen aan stalen kabels. (Foto: Luca Caizzi/Courtesy of Flos).

www.flos.com, www.bouroullec.com, www.tadao-ando.com, www.pinaultcollection.com

Ihana van Marset is ontworpen door de Finse architect Joanna Laajisto, die niet de juiste lamp kon vinden voor haar nieuwe studio in een 19e eeuws gebouw in Helsinki. In haar zoektocht naar schoonheid, en naar geschikte verlichting, creëerde ze deze sculpturale lamp, die zich onderscheidt door de pure, haast grafische vorm en de subtiele balans tussen onbuigzaamheid en broosheid. Ihana – Fins voor prachtig, exquise – bestaat uit vriendelijk ogende, mondgeblazen kappen van opaalglas die contrasteren met de strakke zwartgelakte stalen structuur waaraan ze zijn bevestigd. Ihana is verkrijgbaar in verschillende maten en met maximaal 14 kappen, en uitgerust met een ‘dim to warm’ technologie waarmee je zowel de lichtintensiteit als de kleurtemperatuur kunt regelen – van warm wit (3000K) tot ultra warm wit (1800K) dat kaarslicht nabootst. Ihana is een zowel tijdloos als eigentijds ontwerp voor zowel moderne als klassieke interieurs, en tevens zeer geschikt voor hoge ruimtes.

www.marset.com

Hang- en tafellamp Flybye van Ernst Koning voor Hollands Licht bestaat uit een kap van gepoedercoat staal die rust op een hoogwaardige, op maat gemaakte led-buis met warm wit licht. De twee elementen zorgen samen voor functioneel direct licht. Door de perforatie in de kap geeft de Flybye ook indirect licht, en zo voor een evenwichtige lichtspreiding. Dit maakt de lamp geschikt voor boven de eet- of werktafel. Nieuw zijn de twee tafellampvarianten T1 en T2. De T1 rust op een enkele poot die geplaatst is in het midden van de lamp. Het is mogelijk de poot rechtstreeks op de tafel of op een standaard te monteren. De T2 is een verlengde tafellamp voor het gebruik in bibliotheken, kantoren en op vergadertafels. De positie van de kap creëert een natuurlijke ruimteverdeler en daarmee privacy. Net als bij T1 zijn de poten direct op de tafel te bevestigen. De kap is er in wit en zwart. Flybye krijgt een zachtere uitstraling door de optionele geperforeerde cover van Divina MD-vilt van Kvadrat. Door toevoeging van de hoes, beschikbaar in vijf kleuren, past Flybye zich gemakkelijk aan elk interieur aan. Alle versies zijn dimbaar.

www.hollandslicht.eu