COLUMN
Utrecht wil zorgvuldig omgaan met zijn erfgoed.
Utrecht maakt nieuw plan wervenherstel Naar aanleiding van een onderzoek van de Antea Group maakt de gemeente Utrecht een nieuw plan voor de wal- en kluismuren die nog hersteld dienen te worden. Daarvoor is onderzoek nodig naar de samenhang met werfkelders, en de invloed van onder meer bomen, varen en baggeren. De Utrechtse werven hebben wal- en kluismuren die bijna 4 kilometer lang zijn. Sinds 2008 is meer dan de helft van alle walen kluismuren in het wervengebied hersteld. Het overgebleven deel van de muren is voldoende stabiel, maar moet nog worden hersteld. Het nieuwe plan wordt opgesteld in samenspraak met de eigenaren van de kelders en andere belanghebbenden. Het beheer en herstel van de muren hangt sterk samen met de werven, kelders en bruggen. De werf- en
kluismuren, bruggen en wegen zijn eigendom van de gemeente en de kelders zijn vaak privé-eigendom. Dit plan is in het voorjaar van 2021 klaar. In mei 2019 is het herstel van de wal- en kluismuren stilgelegd waar dit kon. Dit kwam omdat de planning niet werd gehaald en het herstel duurder was dan verwacht. In november 2019 onderzocht de Antea Group de werkwijze en kwam met een rapport met aanbevelingen. Het college B en W besloot daarna dat een andere aanpak van het project wal- en kluismuren noodzakelijk is. Er was meer tijd nodig om inzicht te krijgen in de omvang van het werk. Met alle onderzoeksinformatie komt er een grondige, nieuwe aanpak waarmee het erfgoed behouden blijft.
Ophef Nationale Milieudatabase Er is flinke ophef ontstaan over de Nationale Milieudatabase (NMD) – in beheer bij de Stichting Bouwkwaliteit (SBK) – die in het leven is geroepen om circulaire bouw te vereenvoudigen. Volgens Cobouw is er sprake van achterkamertjespolitiek en bescherming van bepaalde belangen. Het gebrek aan transparantie bij de vorming van de Stichting Nationale Milieudatabase als opvolger van SBK roept veel vragen op. D66 Kamerlid Jessica van Eijs zal hierover Kamervragen gaan stellen, omdat zij vreest dat de nieuwe opzet van NMB circulariteit niet bevordert, maar in tegendeel tempert. Er is bijvoorbeeld bezwaar dat het niet mogelijk is om via duurzaamheidscriteria een gewogen keuze te maken via de NMD. Ook hekelen mensen het gebrek aan wetenschappers in het bestuur van NMD. Het feit dat de opslag van CO2 door biologisch materiaal als
hout tijdens de groeifase niet mag worden meegeteld bij de bepaling van de milieuwaarde zet kwaad bloed. Uit een recent (21 januari) rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving blijkt dat het maar niet wil opschieten met circulariteit in Nederland. De bouwsector is een grootverbruiker van grondstoffen en zou minder moeten gebruiken, maar er is nauwelijks enige daling merkbaar de afgelopen jaren. “Er is minder focus op innovaties die het grondstoffengebruik radicaal efficiënter kunnen maken, nieuwe businessmodellen waarin wordt betaald voor gebruik in plaats van bezit, en vormen van financiering of beprijzing die dit kunnen ondersteunen. Hiervoor is meer aandacht nodig bij de verdere ontwikkeling van het circulaire-economiebeleid”, aldus het PBL dat pleit voor strakkere regelgeving en naleving ervan.
Dweilen Op 25 januari vond de Climate Adaptation Summit plaats in Den Haag. Wereldleiders als Angela Merkel en Han Zeng (vice premier van China) discussieerden online over de vraag om sneller aanpassingen door te voeren om de negatieve gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Alle lof voor het organiseren van dit evenement. Nederland loopt vooraan met zijn kennis en kunde over omgaan met water. Hiervoor ontvangt het land wereldwijd erkenning. Tegelijk zit er een vreemde bijsmaak aan het tromgeroffel van Nederland. Want adaptatie is goed, mitigatie is beter. Adaptatie is tenslotte een end-of-pipe-oplossing. Beter is het om te voorkomen dat de wereldtemperatuur stijgt. Bovendien kan het valse gevoel ontstaan dat adaptatie dé oplossing is. Laat Celsius maar groeien, ons deert het niet, wij weten wel raad met zeespiegelstijging, heftige regenbuien en zinderende droogte. Iedereen weet dat Nederland bij duurzaamheidslijstjes vaak hekkensluiter is. Het lukt niet eens om de eigen afspraken na te komen. Adaptatie verwordt dan tot een voortvarend dweilen met de kraan open. Hier tekent zich een algemene houding af van een regering van pappen en nathouden. Niet serieus de handen aan de ploeg. Een houding die we ook zien bij het regeringsbeleid aangaande corona. Ik vind het onbegrijpelijk dat het merendeel van de Nederlandse bevolking Rutte roemt om zijn pandemie-aanpak. Een aanpak die zich voortdurend kenmerkte door te laat, te weinig en te laks. Zelf was ik in Servië eind februari 2020. In maart was er een strenge lockdown: niemand ouder dan 65 mocht de straat op. Van 17.00 tot 06.00 mocht je niet naar buiten en van vrijdag 17.00 tot maandag 06.00 had je ook een geldige reden nodig om in de openbare ruimte te zijn. Gemeten naar het aantal besmettingen per 100.000 inwoners staat Nederland op nr. 5 in Europe, Servië op nr. 17. “De inconsistente boodschap van de Nederlandse regering heeft niet geholpen om het volk vertrouwen te geven. Aan het begin van de crisis weigerde het kabinet regels in te voeren, zoals een avondklok of het verplicht dragen van mondkapjes”, constateert BBC News. Het valt te hopen dat we na maart 2021 wel een regering krijgen die de ernst van de talloze crises onderkent en echte keuzes durft te maken. Ook op het gebied van duurzaamheid en adaptatie. Want die twee kunnen niet zonder elkaar; er zitten ook grenzen aan adaptatie. Teus Molenaar, redactiecoördinator Land+Water nr. 1/2 - februari 2021
5
