018 10o Πανελλήνιο Συνέδριο Αθλητικής Ψυχολογίας 2008 all

ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ: ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΘΛΗΤΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΗ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΚΗΣ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ Κούμπουλα, Μ., Τσοπάνη, Δ., Ψυχουντάκη, Μ., Φλέσσας, Κ., & Χαιροπούλου, Χ. Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών mariakoumpoula@gmail.com ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η αθλητική παρακίνηση στην αγωνιστική και μη αγωνιστική δομή του αθλήματος της ρυθμικής γυμναστικής. Η δομή του μη αγωνιστικού αθλητισμού αφορά στη συμμετοχή σε αθλητική δραστηριότητα η οποία βασίζεται στη φιλοσοφία του παιχνιδιού, την ψυχαγωγία, τη συμμετοχή και όχι απαραιτήτως τη νίκη. Αντίθετα, η δομή του αγωνιστικού αθλητισμού επικεντρώνεται στην επίδοση και την επίτευξη της νίκης ή της νίκη με οποιοδήποτε «κόστος» (Deci, Betley, Kahle, Abrams, & Pore, 1981˙ Fortier, Vallerand, Brière, & Provencher, 1995). Η συμμετοχή, λοιπόν, των ατόμων στη μια ή στην άλλη δομή του αθλήματος διαφέρει ως προς τους στόχους που θέλουν να επιτύχουν και πιθανόν και στους παράγοντες που τα ωθούν να συμμετέχουν σε κάθε μια από αυτές. Η παρακίνηση αναφέρεται σε αυτούς τους παράγοντες που ωθούν τα άτομα να εμπλακούν σε μια δραστηριότητα (Deci & Ryan, 1985) και πιθανόν αυτή να επηρεάζεται από τη δομή του αθλήματος (Vallerand, 2007). Ο Deci (1975) διαχώρισε την παρακίνηση σε δυο κύριες κατηγορίες, την εσωτερική και την εξωτερική. Εσωτερική παρακίνηση είναι η τάση που οδηγεί κάποιον να ασχοληθεί με μια δραστηριότητα, για προσωπική ευχαρίστηση, ενώ η εξωτερική παρακίνηση προέρχεται από εξωτερικές πηγές, οφείλεται κυρίως στην επιρροή του ατόμου από το οικογενειακό ή το κοινωνικό του περιβάλλον. Οι Vallerand, Blais, Brière και Pelletier (1989) πρότειναν την ύπαρξη τριών τύπων εσωτερικής παρακίνησης: την εσωτερική παρακίνηση για τη μάθηση, την εσωτερική παρακίνηση για την ολοκλήρωση και την εσωτερική παρακίνηση για την εμπειρία της διέγερσης. Αντίστοιχα οι τέσσερις τύποι της εξωτερικής παρακίνησης είναι η εξωτερική ρύθμιση, η ενδοβολική ρύθμιση, η ρύθμιση μέσω ταύτισης και η ρύθμιση μέσω ενσωμάτωσης(Deci & Ryan, 1985.Vallerand, Pelletier, Blais, Brière, Senecal, & Vallieres, 1992). Από την άλλη πλευρά υπάρχουν άτομα που δεν παρακινούνται ούτε εξωτερικά ούτε εσωτερικά, το είδος της παρακίνησης αυτής ονομάζεται «μη παρακίνηση» ή έλλειψη παρακίνησης. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει εάν τα άτομα που συμμετέχουν σε διαφορετικές δομές του αθλήματος της ρυθμικής γυμναστικής (αγωνιστική, μη αγωνιστική), διαφοροποιούνται όσον αφορά στο είδος της παρακίνησης (εσωτερική, εξωτερική, έλλειψη παρακίνησης). ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Συμμετέχοντες: Στην έρευνα έλαβαν μέρος 98 αθλήτριες ρυθμικής γυμναστικής, ηλικίας 14 χρονών και άνω. Από αυτές οι 40 ήταν αθλήτριες αγωνιστικών τμημάτων ή ήταν μέλη των Εθνικών Ομάδων (Ηλικίας, Μ=14.9 έτη, SD=2.07), οι υπόλοιπες 58 ήταν αθλήτριες μη αγωνιστικών τμημάτων, αντίστοιχων ηλικιών (Μ=15.07 έτη, SD=1.91). Όργανα μέτρησης: Για την αξιολόγηση των κινήτρων χρησιμοποιήθηκε η Κλίμακα Αθλητικών Κινήτρων (SMS˙ Pelletier et al., 1995) προσαρμοσμένη στον ελληνικό πληθυσμό από το Δογάνη(2000). Η κλίμακα περιλαμβάνει 28 ερωτήματα τα οποία απαρτίζουν 7 παράγοντες: 3 παράγοντες για την εσωτερική παρακίνηση, 3 παράγοντες για την εξωτερική παρακίνηση και το παράγοντα έλλειψη παρακίνησης. Οι συντελεστές εσωτερικής συνέπειας (Cronbach a) των μεταβλητών κυμάνθηκαν σε αποδεκτά επίπεδα (από 0.64 έως 0.88). Διαδικασία μέτρησης: Μετά τη χορήγηση ειδικής άδειας από τον πρόεδρο ή την γυμνάστρια του συλλόγου και τους γονείς των αθλητριών πραγματοποιήθηκε η διανομή των ερωτηματολογίων στους χώρους διεξαγωγής της προπόνησης, πριν ή μετά την προπόνησή 80