SAFARI IN THE DESERT
ELİF AS SENA DOĞRU SERAP ACAR
ZEYNEP İNCİ
ÇÖL İKLİMİ • Dönenceler civarında, Asya ve Kuzey Amerika’da karaların iç kısımlarında ve Güney Amerika’nın güneyinde görülür. Dönenceler çevresinde alçalıcı hava hareketleri çöl oluşumuna neden olmaktadır. Karaların iç kısımlarında ise yüksek dağlar nemli hava kütlelerini engellediği için çöller meydana gelmektedir.
ÇÖL İKLİMİNİN OLDUĞU YERLER
• Afrika’nın kuzeyinde Büyük Sahra, Ortadoğu’da Necef, Asya’da Gobi, Taklamakan, Deşti Kebir, Avustralya’da Gobbon ve Gibson, Güney Afrika’da Kalahari ve Namib, Güney Amerika’da Patagonya, Atacama ve Peru ile ABD’nin güneybatısı yeryüzündeki başlıca çöl alanlarıdır.
SICAK ÇÖLLER • 30° enlemlerinde görülür. • Yılda 1-2 kez yağış düşer. • Vahaların dışındaki yerler yerleşmeye elverişli değildir. • Yıllık sıcaklık farkı azdır. • Gece ile gündüz arası sıcaklık farkı fazladır. • Görüldüğü yerler: Büyük Sahra (Kuzey Afrika), Kalahari (Güney Afrika), Atacama (Güney Amerika), Arizona (Kuzey Amerika), Viktorya (Avustralya), Tar (Hindistan) , Kisimu(Kenya) • Bitki örtüsü dikenli bitkilerdir.
V AHA NEDİR ? • Çöllerdeki doğal tatlı su kaynaklarına vaha denir. Genelde bir pınar ya da yeraltı su kaynağı vardır. Vahalar sayesinde çölde bazı bitkiler de yetişir. Örneğin hurma, limon, portakal, şeftali, bazı sebzeler ve hatta arpa ve buğday… • Her vahada sürekli su olmayabilir. Ancak Afrika’da yer alan Büyük Sahra çölünde her zaman su kaynağı olduğu için insanlar sürekli burada yaşayabilir. • Diğer verimli bir vaha ise Mısır’daki Sina çölündedir. Bu vaha o kadar bereketlidir ki yaklaşık iki yüz kadar pınarı sayesinde çölün ortasında binlerce hurma ve zeytin ağacının yetişmesini sağlar.
SOĞUK ÇÖLLER
• Kutup çevrelerinde görülür. Sadece Antartika`nın çevresinde görülmez • Bitki örtüsü yoktur.
KARASAL ÇÖLLER • Orta kuşak karalarının deniz etkisinden uzak iç kesimlerinde görülür.
• Bitki örtüsü steptir. • Görüldüğü yerler: Taklamakan, Gobi, Karakum, Kızılkum; Nevada Çölleri(Kuzey Amerika) • Diğer özellikleri sıcak çöllerle aynıdır. •
ÇÖL İKLİMİNİN ÖZELLİKLERİ ✅Çöllerdeki nem yetersizliği, günlük sıcaklık farkının büyümesine zemin hazırlamıştır. ✅Günlük sıcaklık farkının 50°C yi bulduğu zamanlar olmaktadır. ✅Geceleri sıcaklık 0°C düşebilir. ✅Bu iklim tipini, yağışların yok denecek kadar az olması belirler. ✅Yıllık yağış miktarı 100 mm’nin altındadır. ✅Yağışlar daha çok konveksiyonel hareketlerle oluşan kısa süreli sağanak yağmurlar şeklindedir. ✅Bitki örtüsü bazı kurakçıl otlar ve kaktüs bitkileridir.
ÇÖL İKLİMİNİN İNSAN YAŞAMINA ETKİLERİ • Çöl iklimi sıcak ve kurak olduğu için insan yaşamını olumsuz etkiler.Yağış oranının düşük olması yaşamı zorlaştırır.Gece ve gündüzler arasında sıcaklık farkları olmaktadır.Güneş yanıkları ,susuzluk,yanıklar çöl ikliminin olumsuz etkilerindendir.
ÇÖL İKLİMİ HARİTASI
KAYNAKÇA • BİLGİLER : • https://www.bile-bilen.org/cografya/col-ikliminin-insan-yasamina-etkileri-nelerdir.html • https://www.iklim.gen.tr/col-iklimi.html • https://www.turkcebilgi.com/çöl_iklimi • http://www.sosyalbilge.com/index.php/yeryuzunde-yasam/477-col-iklimi
• https://www.pekbilgili.com/vaha-nedir-vaha-hakkinda-bilgi/ • VİDEO : • https://youtu.be/5frULkpn2Qc
•BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.