AMSTERDAMS HISTORISCH MUSEUM
Zaal 22 Amsterdam 1940-1945
Ook het leven in Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt voor een deel aan de hand van ervaringen van individuen en voorwerpen die daarbij aansluiten belicht. Wie geïnteresseerd is in een opmerkelijk maar wrang tijddocument kan naar de film Schuilplaats Alcazar kijken, tijdens de oorlog gemaakt en gespeeld door joodse onderduikers. Vanuit een ruimte over het illegale blad Trouw leidt de trap naar een verscholen hoekje op de zolder met stoel, tafel en radio. Hier kan de bezoeker zelf een zender zoeken en bijvoorbeeld luisteren naar Radio Oranje met een gloedvolle toespraak van koningin Wilhelmina of naar Adolf Hitler op een van de andere zenders.
Fritz Behrendt (geb. 1925) Fritz zat op de kunstnijverheidsschool in de Gabriël Metsustraat. Zijn grootste talent was tekenen. Hij was in 1937 met zijn ouders uit Duitsland naar Amsterdam gevlucht, waardoor het gezin statenloos was geworden. Toch kreeg hij in 1943 een oproep voor de Wehrmachtkeuring. Hij werd goedgekeurd, maar hij hoefde voorlopig niet in dienst. Wel kreeg hij een officieel Wehrmachtausweis. In februari 1945 werd hij samen met zijn broer gearresteerd omdat zij zich op de Duitse Marinewerf aan de Handelskade hadden opgehouden. Dat was verboden terrein. Fritz werd opgesloten in het Huis van Bewaring aan de Weteringschans, waar ook verzetsmensen en gedeserteerde Duitse soldaten gevangen zaten. In april 1945 werd hij vrijgelaten.
Hesselina Sara de Beer-van Essen (1892–1943) Tandarts Line de Beer uit de Lairessestraat stond er sinds de zomer van 1940 alleen voor. Haar man, met wie ze samen de praktijk hield, was overleden. Vanaf mei 1941 mocht ze geen niet-joodse patienten of personeel meer hebben. In de zomer van 1942 begon de deportatie van de joden. In februari 1943 dook Line de Beer onder, op aandrang van vrienden en kennissen. Een deel van haar dierbare verzameling dierenbeeldjes had ze toen reeds ondergebracht bij haar vroegere assistente Jo de Bos-Ebing. Verschillende malen vond Lines broer bij de familie De Bos een tijdelijk onderduikadres. Hij overleefde de oorlog. Line de Beer werd opgepakt en op 21 mei 1943 vermoord bij Sobibor.
54