WOJENNE LOSY GLOBUSA JAGIELLOŃSKIEGO I GLOBUSA BYLICY niedługim czasie po aresztowaniu profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego przez Niemców 6 listopada 1939 zjawił się wieczorem w gmachu Chemii przy ul. Olszewskiego 2 wyższej rangi wojskowy Niemiec z zapytaniem o Globus Jagielloński. W rozmowie ze mną mówił, że w 1939 roku był w Krakowie i widział ten globus na wystawie nauk przyrodniczych w Sali Refektarzowej w gmachu Chemii przy ul. Olszewskiego 2. Oczywiście, powiedziałam, że nic nie wiem, żeby przyszedł za dwa–trzy dni, to może się w tym czasie dowiem, gdzie jest globus. Rozmowa ta była dla mnie ostrzeżeniem, że trzeba sprawdzić, gdzie znajduje się globus, i natychmiast zabezpieczyć go przed ewentualną niemiecką grabieżą. Przypomniałam sobie, że dzieje Globusa Jagiellońskiego związane były z rodziną Estreicherów, a szczególnie z byłym dyrektorem Biblioteki Jagiellońskiej Ka-
rolem Estreicherem. Stąd nasunęło się przypuszczenie, że globus może znajdować się w Zakładzie Chemii Nieorganicznej w gabinecie prof. Tadeusza Estreichera. Zaraz po odejściu Niemca poszłam do pani Estreicherowej, żony profesora, która potwierdziła moje przypuszczenie i dała mi klucze od szaf w gabinecie profesora. Wraz z córką prof. Estreichera bardzo łatwo znalazłyśmy globus w jednej z pierwszych szuflad w szafie. Globus zabrałam do teczki i aby jak najszybciej usunąć go z budynku przy Olszewskiego, zaniosłam go do moich
Jadwiga Schoen w laboratorium
kuzynów Wysockich na ul. Wiślną, skąd po kilku dniach zabrałam go do siebie do domu przy ul. Biskupiej 10.
Libraria Collegium Maius, widok ogólny z globusami: Jagiellońskim i Bylicy na pierwszym planie; ok. 1930
46
alma mater nr 179
Stanisław Mucha
W