Sürdürülebilirlik

Page 1

Sürdürülebilir Kalkınma Ve Ötesi


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tarihçesi  Tarih boyunca her zaman insanoğlu sürdürülebilirlik konusunda kafa yormuştur.  Nüfus, beslenme ve çevresel kısıtlar arasındaki çetrefilli ilişki, sürdürülebilirlik eksenine ele alınmaya çalışılmıştır.  Bunun başarılamadığı durumlarda ise, Sümer örneğinde olduğu gibi, M.Ö. 21 ve 17. YYlar arası nüfus yüzde 60 azalmış ve medeniyet çökmüştür.


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tarihçesi  Aynı bunun gibi, ortaçağ medeniyetlerinin tümü, kıtlığı engellemek ve sürdürülebilirliği sağlamak üzere ekonomik ve etik bir yapı inşa etmeye çalışmıştır.  Ahilik ve Lonca teşkilatlanması gibi.


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tarihçesi  Her şey Adam’la başladı. –

Adam Smith – 1776 – The Wealth of Nations

Uzmanlaşma

Yeni ekonominin temelleri

Ortaçağ ekonomik modelinden keskin bir kopuş

 J. Locke: Doğayla uyum yerine doğaya egemen olma yaklaşımının belirginleşmesi  Marks: Kultura/Natura: İnsan, doğayla mücadele ettikçe medeniyetini büyütür.  …


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tarihçesi  Bu noktada, yapacağımız tahlile başlamadan önce üretim ilişkilerine bir göz atmak istiyorum.  Marksist altyapı ve üstyapı ilişkileri: Bir üretim ilişkisindeki ekonomik yapı altyapıdır. Bu altyapıya göre şekillenen sınıflarda hegemon sınıflar, kendi estetik, felsefe, değer yargıları gibi toplum hayatını belirleyen soyut olayları üstyapı olarak inşa eder.  Kısacası, altyapı ve üstyapı birbirinden ayrılmazdır.  Su değirmeni feodaliteyi, buhar makinesi burjuvaziyi yarattı. Marks


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tarihçesi: Kalkınma

 Kalkınma, salt üretimin ve kişi başına gelirin artırılması demek olmayıp, azgelişmiş bir toplumda iktisadi ve sosyo-kültürel yapının da değiştirilmesi, yenileştirilmesidir.


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tarihçesi: Büyüme  Büyüme, bir ekonomide zaman içinde mal ve hizmet üretimi miktarında artış olmasıdır.  Büyüme ise, mutlaka o ekonomide yapısal değişimi gerektirmez. Büyüme nitelikten çok nicelik bakımından ortaya çıkan bir değişiklik olup, üretimin ve kişi başına gelirin reel olarak artırılmasıdır.  Sadece niceldir, sayıdır. Nitel yani kaliteyle ilgilenmez.


Sürdürülebilir Kalkınma  1972 yılında Stockholm Konferansında ortaya atılan bu yeni kalkınma stratejisi, birçok tartışmayı beraberinde getirse de günümüzde de geçerliliğini korumaktadır. Sürdürülebilir kalkınma “çevre değerlerinin ve doğal kaynakların savurganlığa yol açamayacak biçimde akılcı yöntemlerle, bugünkü ve gelecek kuşakların hak ve yararları da göz önünde bulundurularak kullanılması ilkesinden özveride bulunmaksızın, ekonomik gelişmenin sağlanmasını amaçlayan çevreci dünya görüşü” olarak tanımlanmıştır. (http://www.undp.org.tr/Gozlem3.aspx?Web)

 BM Brundtland Komisyonu Raporuna göre, sürdürülebilir kalkınma, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılama  O zamandan bugüne BM ve diğer birçok örgüt tarafından sürdürülebilir kalkınma üzerine çokca konuşulmuş ve tartışılmıştır. Fakat, tam tarifi mümkün olamamıştır.  Bununla birlikte, birçok kurum ve kişi, sürdürülebilir kalkınmayı bir oximoron olarak görmektedir.


Sürdürülebilir Kalkınmanın Meşrulaştırılması

 Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamaları  Sürdürülebilirlik Standartları ve Sertifikalar  Rainforest Alliance, UTZ Certified, Fairtrade

 Sözleşmeler, protokollar, …  Küresel İlkeler, …


Sürdürülebilir Kalkınmanın Tıkanışı  Ekonomiyi öncelemesi  Amaç mı, Araç mı?  Devletlerin gücünü kaybetmeye başlaması, kamu yararı vurgularının azalması  Şirketlere ve devletlere rekabetçi baskılar  Aktörler arasında yeterli işbirliğinin olmayışı  Aşağıdan yukarıya değil, yukarıdan aşağıya olması  İstenen bilinç dönüşümünün gerçekleşememesi  Yaygın bir şekilde insan merkezli bakış açısı  Sadece insan tarihine odaklanılması, diğer canlı tarihlerine bakılmaması  Diğer ekosistemlerin göz ardı edilmesi  Aşırı uzmanlaşmanın sürmesi  Çevre sorunlarının sınır aşan karakterine rağmen hala sınırların olması  Disiplinler arası çalışmaların yok denecek kadar az olması  İnsanlığın kendisine yetecek bilginin kat be kat fazlasını üretmesi  Karın sadece ekonomik anlamda tarifi


Yeni Arayışlar: Sürdürülebilir Kalkınmanın Ötesi Biopolitics International Organization


Altyapı ve Üstyapı İlişkileri Değişiyor.  Artık 19. yüzyılın eğitim sistemi işe yaramıyor.  İnsanlar daha bilgili  Teknolojiye erişim daha kolay  Bilgiye erişim daha kolay  Üretim ilişkileri emek yoğundan teknoloji yoğuna dönüşmekte  Sınırlar aşınıyor, ulusal sermayeler yerine küresel sermayeler oluşuyor.  İnsanlar değişim istiyor.  Modernleşmenin kodları günümüz dünyasında artık işlemiyor.  Daha adil, daha etik, daha temiz, daha barışçıl bir dünya isteniyor.

BIO, bu arayışlardan birisi ama önemli birisi


Biopolitics International Organization  Yunanlı Profesör Agni Vlavianos-Arvanitis tarafından 1985 yılında kuruluyor. –

Çevrenin korunması için uluslararası işbirliklerini artırmak ve eğitimler vermek

 165 ülkeden binlerce akademisyen ve karar alıcıya ulaşmış durumda  ECOSOC’a danışman kuruluş  1990 yılında Bioçevre Uluslararası Üniversitesini kuruyor.  Bio olimpiyatları düzenliyor ve Bio-Ödülleri veriyor.  İnsan merkezli bakıştan biyoloji merkezli bakışa yöneliş için mücadele ediyor.  Nihai Amaç: Dünyamızdaki bütün canlıların değerinin anlaşılması ve korunması


Biopolitics International Organization  Karı Yeniden Tanımlamak  Sürdürülebilir Kalkınmada karın amaç mı araç mı olduğu tartışılırken, BIO karı tamamen farklı bir açıdan değerlendirmektedir.  BIO’ya göre karın da içinde bulunduğu hakim ekonomik değer teorisi, bio-odaklı ekonomik değer teorisine doğru evrilmelidir.  Finansal başarı, salt kendisi veya insana ilişkin değil, tüm dünyaya ve yıkıcı etkilerin azaltılmasına ilişkin katkıları ile değerlendirilmelidir.


Biopolitics International Organization  Küresel aktif katılımın sağlanması  Sürdürülebilir kalkınmada savunulan yalnızca düzenleme odaklı çevre koruma yaklaşımı yerine, halkın yerel ve ulusal düzeyde katılımını teşvik eden bio odaklı politikalara ihtiyaç bulunmaktadır.  Öte yandan, sürdürülebilir kalkınmada halkın yerel ve ulusal düzeyde katılımını önceleyen mekanizmalar henüz ele alınmamaktadır.  Modern teknolojinin nimetlerinden de yararlanarak, toplumsal yapıyı, yeni binyılda gelecek nesillerin ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirmemiz gerekmektedir.  Biolara ilişkin işbirliği yapmak isteyenler için merkezlerin kurulması ve işbirliği geliştirmelerinin sağlanması,  Dünya çapında bir referandum düzenlenerek insanlığın tümünün gezegenin geleceğine karar verebilmesinin sağlanması  BIO, teorinin yanında aktivisimi de çevrenin ve bionun korunmasında önemser.  Yerel meseleleri ele alan gençlik ve yaşlıların aktif katılımı olan çevreci hareketler,


Biopolitics International Organization –

Bio-diplomasi

 Biyodiplomasi anlayışı bütün canlıların hayatlarının birbirine bağlı olduğunu savunur ve diplomatları ve politika belirleyicileri uluslararası ilişkileri genişletmeye ve küresel, bölgesel ve yerel güçler arasında köprü oluşturmaya çağırır. Biyodiplomasi, egemen devletler ve sivil toplum için uzun dönem çevre politikalarını ve hareketlerini belirlemeleri konusunda bir fırsat sunmaktadır. Aynı zamanda biyodiplomasi biyolojik ve kültürel çeşitliliği devam ettirir, insan ilişkilerini güçlendirir, dünya gündemini mevcut kriz ortamından uzaklaştırıp uluslar arası ve kültürlerarası perspektife yaklaştırarak dünya barışına katkı sağlar.  Çevre problemleri küresel sorunlardır. Çözüm için barış ve uluslararası anlayış perspektifinden hazırlanacak kalkınma planlarına gerek duyulmaktadır. Biyo diplomasi yaklaşımına göre devletler çevreye zarar verecek savaşlardan kaçınmalıdır. Bu sayede dış politika kırılgan ve yarışmacı boyuttan birliktelikçi ve birbiri ile bağlantılı çerçeveye geçecektir.  Son on altı yıldır, binlerce ülkenin diplomatları ve ileri gelenleri B.I.O. girişimi ile yakından ilgilenmekte ve biyo-diplomasiyi güçlendiren sempozyum ve toplantılara katılmaktadırlar.


Biopolitics International Organization  Küresel Sorumluluk için Bio-Eğitim  BİO, hayatboyu çevre okuryazarlığının bioların değerinin anlaşılması için elzem olduğunu belirtir.  Eğitimin her aşaması için biolar ve bioçevreyle alakalı materyallerin konulmasını savunur.  Uluslararası Bioçevre Üniversitesi aracılığıyla disiplinlerarası bir yaklaşımla, teknolojiyi etkili ve verimli bir şekilde kullanarak bioların korunması ve değerinin anlaşılması için çalışmalar yapmaktadır.  BİO, halihazırdaki toplumun ters çevrilmiş bir üçgen gibi olduğunu ve teknoloji aracılığıyla yaratılan değerin üçgenin tepesinde bulunanlarca kullanılabildiğini belirterek, üçüncü binyılda bunun ters çevrilmesi ve biolara saygı duyan bir hale gelmesi gerektiğini belirtmektedir.


Biopolitics International Organization

 BIO, iletişim teknolojilerinden iki şekilde faydalanılması gerektiğini önermektedir.  Barışı ve uluslararası işbirliğini artırmak ve küresel düzeyde çevre okuryazarı insanlar yetiştirmek ●

Haber bültenlerinde biolarla ilgili konuların konulması

 İnsanların tümünün hayatlarını etkileyen kararlara herkesin katılımı için elektronik oylama gibi mekanizmaların belirlenmesi


Biopolitics International Organization  Bioçevreye yatırım yapmak –

Bio-turizm

İşsizlik Maaşı yerine Yeşil Maaş (ağaç dikimi, geri dönüşüm projeleri, vs.)

Bioçeşitliliğin korunması için yerel gen bankalarının kurulması,

Biolarla ilgili konularda düşüncelerin açıklanacağı bir Fikir Bankası kurulması

Bioçevre Yönetim Sistemleri

Biomimari

Bioşehircilik faaliyetleri

Daha temiz ürünlerin üretilmesi


Biopolitics International Organization

 Çevre Olimpiyatları ve Bio Ödülleri –

Olimpiyat ruhunun canlanmasının barışa ve huzura katkı sağlayacağına inanılmaktadır.

Bu amaçla verilen bio-ödülleri bioların gelişimi için yasa yapıcılar, şehir plancıları, vs. farklı alanlarda ödüllerin verilmesini önermektedir.


Sürdürülebilir Kalkınmanın Ötesi İçin Vakıf Felsefesi Ne Olmalıdır?


Sürdürülebilir Kalkınmanın Ötesi İçin Vakıflar Genel Müdürlüğü Neler Yapabilir?


VGM Neler Yapabilir?  Sosyal Girişimcilik Mevzuatının Ülkemizde Gelişmesi İçin Çalışmalar Yapabilir. Vergi teşvikleri, muafiyetler, vs.  Sosyal Girişimcilik Ödülleri Verebilir.  Sosyal Girişimcilik Konferansları Düzenleyebilir.  Yılın Vakfı, gibi ödüller verebilir.  Vakıf kurmak isteyenlere küresel çapta ve ülke çapında eksikliği hissedilen alanlar konusunda teknik danışmanlık sağlayabilir.  Bir ağ kuruluşu gibi çalışarak vakıflar arasında vizyon ve bilgi transferi yapılmasına katkı sağlayabilir.  Sokak Festivalleri gibi festivaller aracılığıyla vakıfların iyi işlerinin halka daha iyi aktarılmasını sağlayabilir.  Vakıf Karavanı gibi uygulamalarla vakıf bilincini ve sosyal sorumluluk uygulamalarında iyi örnekleri ülke çapında ücra noktalara yaygınlaştırabilir.  Lexiographic çalışmalarla, kültürel soyut miras başta olmak üzere, geçmiş dönemin mirasını geleceğe aktarabilir.


VGM Neler Yapabilir? 

Proje Teklif Çağrıları yürütebilir.

Üniversitelerde VGM gönüllülüğü gibi gönüllüler aracılığıyla vakıf bilincini artırıcı faaliyetlerde bulunabilir.

Milli Eğitim Müfredatı ve üniversite müfredatına vakıf bilincini artırıcı dersler konulabilir.

Kültürel varlıkların korunması ve vakıf mirasının aktarılması için restorasyonu teşvik edici ve vergi muafiyetleri sağlayıcı mekanizmalar artırılabilir.

Kamu-özel-stk işbirliklerinin artırılması ve çevrenin korunması ile verimli çalışmalar yapılabilir.

Vakıf Radyo, Vakıf TV gibi karasal ve online TV’ler ve dijital mecralar kurarak vakıf bilincinin artırılması çalışmaları yapılabilir.

E-bülten, sosyal medya yönetimi gibi alanlarda kapasite geliştirici faaliyetlerde bulunulabilir.

Vakıf Dergisi gerek matbu gerek online çıkarılabilir.


Teşekkür ederim. Sorular?


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.