အလင္းအိမ္မဂၢဇင္း အတြဲ (၇) အမွတ္ (၁၁)

Page 1

1

jrefrmouU&mZf 1378 / wydk@wGJv

2006 ckESpf/ {+yDvwGif pwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

1


1

jrefrmouU&mZf 1378 / wydk@wGJv

2006 ckESpf/ {+yDvwGif pwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

1


2

rmwdum tvif;tdrfpum;

4

uAsm ppfru Jh rBm at;puf reufcif;[mar$; okcuAsm tv_y&GJ uf opfyifwufjcif; owfyku H dk rSefatmifa&;=u t&Sdukd t&St d wdik f; b0qdw k m oif,&l w,f rdom;pk 0pfvpfpvpf rd;k wdrrf sm; xdyw f ef;v#Kd @0Suf

'*kefwm&m armifjynfhrif; cifatmifat; armifwifopf rif;udkEdkif atmifa0; &JJ+ird f; armifoD;oef@ pdkif;0if;jrifh okcrdefvd_if vSoef;

6 7 8 9 10 12 18 19 20 22 23

umwGe;f tifwmeufrS umwGe;f rsm;

atmfyu D s,/f Ath / Lai Lone 24

okw / &opHk

tem*wf yOPrjrefrmEdkifiHawmf...

at;+idrf; (av;rsuEf mS ) (pm&dkuw f ifqufonf) OD;udkeD ol&Jaumif;vm; armifodef;vGif q&mOD;udek D 'kw, d t}udrf vkyf}uHc&H .. 'ef+im&Sdef; q&m0ef/ pma&;q&m/ uAsmq&mr.. armifpGrf;&nf xdn k =unfat; 2

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

26 37 43 49 54


3

+idrf; (od@k ) ndef; ed'gef; bkwˆKd if; t,f'w D mESifh vufzuf&nf,Ofaus;r_ wdk@ya,m* a&jrSKwAf Hk; atmif+yD ppfwyf[m Edik fi&H J@tapcH jzpf&r,f Edik fiaH wmf us&_;H jcif; tiftm;}u;D olu oabmxm;}u;D rS rD'D,mESifh w&m;Oya' pdk;rdk;a&; [dktaumif'Dvm 'Dtaumif[o dk mG ; tjyefvrf;qD

ql;iSuf a&$Oa'gif; '*kefwm&m rtrm AdkvfcsKyfatmifqef; cifrrrsdK; xGe;f 0if;+idrf; ausmfausmfpdk; (*syef) *suu f rG ;f +cHuek ;f rif;udkEdkif

57 62 75 80 83 90 95 101 107 110 114

EkEk&nftif;0

118

&ke;f xGufc&Jh aom jrefrmjynf

oef;0if;vd_if

131

tvif;tdrf rSwfpk

tvif;tdrf rD'D,m

139

Min Soe Naing

0wˆKwdk Om%f}u;D armifwk@d om;tz

bmomjyef tcef;quf

tvif;tdrfr*~Zif;rS xkwfa0+yD;aompmtkyrf sm;

141 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

3


4

tvif;tdrfpum; wdik ;f jynfudk jynfov l x l k wpf&yfv;kH eD;yg;rS wdu k &f u kd f a&G;jc,fwifajrmS ufxm;aom a':atmifqef;pk=unf acgi;f aqmifonfh trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf (NLD) tpd;k &rS tkycf sKyf aeonfrmS wpfEpS yf if &Sad wmhrnfjzpfonf? xdt k pd;k &opf wpf&yfwiG f umuG,af &;/ jynfxaJ &;/ e,fpyfa&;&mrsm;udk 2008 tajccHOya't& ppfwyfrS wm0ef,l pDrHcef@cGJ tkycf sKyf aeaomf vnf; wdkif;jynfwGif rvHk+cHKr_rsm;/ rwnf+idrfr_rsm;ESifh w&m;Oya' tppftrSef pdk;rdk;r_rsm;r&Sd &ifqdkifae=u&onf? Edik if eH ,ferdwf wdki;f &if;om;a'orsm;wGif ppfrufrsm; jzpfygG ;ae=u&+y;D / Edik if t H wGi;f wGif 'kp&dkuform;rsm;ESifh rl,pfaq;0g;rsm; aygrsm;/ ysH@ESH@aeonf? xdkta=umif;t&m rsm;onfu wdki;f jynftwGuf aumif;rGeaf om vuQ%m r[kwaf y? +idr;f csrf;a&;/ trsdK;om; jyefvnf oifhjrwfa&;rsm;twGuf t}uD;rm;qHk; taESmuft,Sufrsm;jzpfonf? wdkif;jynf. vHk+cHKa&;udk +cdrf;ajcmufv#uf&o Sd nf?

4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


5

wpfzufrS tpd;k &wpf&yf. aumif;rGefaom vkyaf qmifcsut f ay: t[ef@twm;/ tzsuftqD; jzpf&onf? txl;ojzifh "w&m;Oya' tppftrSef pdk;rdk;wnf+idrfr_r&Sd/ vHkjcHKr_r&Sdjcif;" onf wdkif;jynfESifh vlxk. t"du tEW&m,fjzpfonf? xdk@a=umifh wdkif;jynfwGif "2008 tajccHOya'" t& vkyfaqmifae=ur_udk txl;jyefvnf pDppf=u&ef tzufzufrSm &Sd=uaom tiftm;pkrsm;ESifh jynfolvlxk wpf&yf vHk;tm; Ed_;aqmfyg&ap? rvGJaom pum;jzifh qdk&v#if "2008 ckESpf tajccHOya'" onf vlom; rnfol wpfOD;/ wpfa,mufudkr# trSefpifppf aumif;usdK; &rnfr[kwfay? arwWm/ apwem/ opPm jzifh........... tm%m&SifrSefor# usqHk;ap&rnf? tvif;tdrf&Jabmfrsm; (*syef)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

5


6

ppfrJhurBm pufaoewftm; ckwfjzwf¶dkufcsKd; xufydkif;usdK;ap rdk;ysHcHwyf t+rD;jywfap wyfrrsm;vnf; y,fzsuf+yD;ap ppfOD;pD;csKyf ¶kyfodrf;ysufap vufeuf¶kHudk oH&nfusdKap wdkufav,mOfysH usnfqH,rf;rsm; ppftiftm;[l tEkjrLAkH; vk;H 0z,f¶Sm; zsufqD;xm;I "g;rSx,foGm; ajymif;&rnf? xdka&mcg0,f urm?ajrjyif at;=unf&$ifI xdka&mcg0,f Zmwfpifxdefvuf aps;uGufpnfum; wyfr[mtpm; aq;¶kHrsm;jyif urf;em;,rkH ,pfxHzk ;l 0ef; H rf;jzwf vl;vmcwf=u pmoifausmif;rsm; wnfxm;&rnf yef;jcv usnfqHtpm; aq;0g;pmtkyf yef;csDjycef; qef;opfjc,fa&; xkwfvkyyf pfrnf a¶S;a[mif;jywdkuf rudkËfusdKif;a&$ ppfav,mOfysH ukefrcHI pmayusrf;*ef apmif;cwfoHwnfh ae&efa*[m wdu k w f mtdrfaqmuf ody`HpGrf;&nf =upH nfwdk;wuf tajrmuftpm; v,form;wGuf tzufzufrS cHpm;&a=umifh v,fxGefpufrsm; ckwfarmif;oGm;onf 0ajymom,m vl@cef;0gonf vlom;aumif;usdK; jyK&efwnf;? =umvsiS af &xuf vef;od@k wnf;?

'*kefwm&m (ppfrkef;oluAsmrsm; pm 24-25 &efuek w f uUokv d fuavmif¶iS t f oif; yxrt}udrf 1961ckESpf =o*kwfv 6&uf Armbmom 'kwd,t}udrf 1963ckESpf =o*kwv f 6&uf Arm/ t*Fvyd f) 6

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


7

at;puf &orSs auseyf&rSmyg udk,fpdkuo f avmuf rpm;chJ& udk,frpdkuaf yr,fh pm;chJ& rsSygw,f? tjyifrSm rdk;awG&Gmaewkef;vm; "csrf;vdkuw f m tJ,m;uGef; ydwfay;ygvm; [if" whJ tdyfcsifrl;wl;oHeJ@ udk,fyw d fay;chJygw,f? pGrf;tif ac|wmol=uD;vdk@ cifAsm;wdk@xifzdk@ aemuf tm;enf;olukd nSmwmwwfol=uD; vdk@ cifAsm;wdk@ xifzdk@ aemuf olrudk qufrcspf&rSm pdk;vdk@?

armifjynfhrif;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

7


8

reufcif;[m ar$; tvif;aygufrSefom;xlrSm tjzLa&miftvif;awGjyef@um;vdk@ jywif;zGifhvdkufawmh avEkat;ESifhtwl at;jr=unfvifaom bk&m;0wfjyKoHav; u wdk;a0S@ 0ifvmcJhawmhonf/ reufcif;onf ar$;aeav.? reufcif;onf ar$;aeav.? reufcif;onf ar$;aeav.?

cifatmifat; (18 'DZifbm 2016 wrmyifrsm;=um; 7;15 em&D)

8

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


9

okcuAsm tm;vk;H 'kuaQ wG@aeawmh okcuAsm zwfcsifyghrvm;? 'gayr,fh okcudk vdktyfw,f? c&D;ua0;awmh tenf;qkH; pufbD;uav;wpfpD; vdktyfovdk okcudk vdktyfw,f? u,f&D,m uav;vnf?; ygzdk@ vdt k yfw,f?

armifwifopf 11 Zefe0g&D 2017

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

9


10

tvSL yGJ&uf opfyifwufjcif; tvSL&ufrmS [db k ufurf;u *ef;rom;awG tav%awm t,kwWtewW xkwfv$ifhaewm ckcHr,f trSm;jyJhjyJh w&m;rJhawGudk &ifqdkifzdk@ vm[Jh vlav; wm0efaf y;vdkuf cg;awmif;udsKufprf; [dkbufurf;u vltE<awG zdrfhwkefapaomf0f avmfpyDumeJ@ ESuv f ku d fr,f atmfrnfumuGJÅ’ yufvku d fr,f

yifpnfwG,zf uf vlav;cufjyD vufurtm; qufomG ;OD;rS ajct=uG "[aumif vlav; rif; bmawG;vJ vrf;=uKH vkyfay;&wmuG"wJ?h vlav; rwwfEdkif rsufESmrd_ifvsuf quftwuf "tdv k luav;iJh [dkbufvSnfhjyD; [dkbufuidk ;f udk ul;prf;ygh ighqdwftkyf=uD; v$wfausmif;jyD;rS acsmif;yg;urf;yg; jyKwfusrvm;vdk@ eifoGm;arSsmf=unfh ausmif;ygbd"wJh

opfyifajc&if; ajrwvif;0,f aqGoif;aomaom vluav;vnf; awG;qcufcuf vlav;ausmrSm avmfpyDumeJ@ [dkbuful;Edk; qufwufEk;d "aeygOD;[ ay;vdkuf=uprf; &Srf;vG,ftw d f=uD; vrf;c&D;rSm okH;zdk@"wJh "[Jhvluav; eifhuadk y;wJh ab;vG,ftdwfrmS "m;ygygu h , G f cg;awmif;ajrSmifvsuf vlav;wufpOf ightdrfacgifrdk; wnfhwnfh xdk;wJh yifjrifhta&muf atmufu atmfjyD [dk;ajrmufbufudkif; eif rqdkif;bJ "vG,ftdwx f rJ mS a=umfjimygouG oGm;ckwfvSJ@" c%xkwjf y;D aumfow k u f yfvdkupf rf;yg["wJh

10

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


11

yifzsm;udkif;xdyf avmf=u;D cdswzf k@d pdwfoefoefeJ@ quftwuf "wufomwufyg ewfjynf&mG txd tmom0wD-EG,feD ewfyef; ig qifjref;r[Jh cl;ay;prf;"wJh vlav;crsm rlvwm0ef rausyGefrl pdwf0rf;ylvsuf xdyo f dk@ wufjrJ atmufuvnf;ql em;vnf;yljyD "[Jh vluav; ta&;ryg wdk@cdkif;wmjiif; jrifjyif;uwfw,f eifqif;vm&if odr,frSw"f wJh pdwf&_yyf ifyef; avmf=u;D xrf;vsuf yifxufcG=um; ajcum;,m;ESifh tm;ukef =uKH;ac: vlav; atmfjyD "u,fawmfr=l uygO;D AdsKŒ"wJ?h ²²²²?

rif;ukdEdik f

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

11


12

owfyHkudk rSefatmifa&;}u tcktcsdef[m wdkif;jynfwnfaxmifp tcsdefvm; wdkif;jynfysufwJh tcsdefvm;? owfykHudk rSefatmifa&;=u? tckumv[m +idrf;csrf;aewJh umvvm; ppfyaGJ wGjzpfaewJh umvvm;? owfykHudk rSefatmifa&;=u? 'Dae@ tajctae[m yef;aygif;wpf&myGifhwJh tajctaevm; yef;cif;udk jrif;pD;+yD;wufeif;wJh tajctaevm;? owfyu kH dkrSefatmifa&;=u? 'Dae@ taetxm;[m va&mifatmufrSm jrif;&dkif;awG ckefaygufaewJh taetxm;vm; &GufoabFmwpfaxmifa&cs tvSw&m;udk ppfcif;,laewJh taetxm;vm;? owfyu kH dkrSefatmifa&;=u? usaemfi,fi,f ckepfwef;ausmif;om;b0 (ykord rf mS ) pifay:wuf }uKd ;0dkif;xJ vufa0Sh0ifxdk;awmh enf;jyq&mu usaemfhudk "rif; owfyHak umif;w,f" "rif; owfykHaumif;w,f" vdkh tcgcg csD;usL; usaemf armfzl;w,f?

12

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


13

'Dwke;f rSm bm;rm;tkef;a&$ vufa0S@xdk;&if; }udK;0dkif;xJ OD;aESmufaoG;a=umjywf aooGm;awmh tazuusaemfhudk vufa0S@xdk;cGifh rjyKawmhygbl;? usaemfowfyakH umif;wm taz rodygbl;? usaemfhenf;jyu tazhudk "'Daumif owfykHaumif;w,f" vdk@axmufcHvnf; taz vufrcHawmhygbl;? tJ'u D p+y;D usaemfowfyakH umif;wm wjcm;vlawG rjrif&awmhygb;l ? }udK;0dkif;eJ@ a0;oGm;awmh usaemfvnf; owfyHak wGarhvmygw,f? tcsdef=umwmeJhtrSs owfyHak wGvnf; nHhoGm;ygw,f? usaemf &Spfwef; tcspfprf;+yD? udk;wef; q,fwef; vGrf;rdk;oef;ayg h? xGef;xGe;f 0if;u cifoDwmxGe;f udkcspfw,f cifoDwmxGef;u xGef;xGef;0if;udkjyefrcspfygbl;?

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

13


14

usaemf tonf;uGJ ZD;bdef[dkw,ftay:xyf avSum;u vdrfhus? cspfolpGefhypf avSum;xpfrmS oHk;ESpfok;H rdk;? 'Dvedk J@ q,fwef;atmif ykord faumvdyfa&mufawmh usaemf }udK;0dki;f xJjyefa&mufomG ;w,f? 'DwpfcgwufwJh}uKd ;0dik ;f u EdkifiHa&;}udK;0dkif;? r q v ppftm%m&SifpepfeJ@xdk;&wJh urBmra=u}udK;0dki;f ayg h? bdkif;ceJ rdSKif;&mjynfhyJrG Sm usaemf axmifxJ arSmuf oGm;w,f? axmifxJrSmvnf; }udK;0dkif;awGtjynfh (}uKd ;wdu k x f Jae&wmud;k ) usaemfvuf&nfjyefwufvmw,f owfyakH wGaumif;vmw,f? axmifuvGwfawmh usaemf uAsmq&mjzpfvm owfykHawGvnf;ydkaumif;vm? 'Dwpfcg usaemfhenf;jyu ppftm%m&Sipf epfudk,w f dkifyJ '*kefwm&majymwJh rkqdk;pdkifoifyJ? 14

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


15

usaemfhuAsmawG cdkifrmvmwJhwpfae@ }udK;0dkif;ay:wuf pdefac:ypfw,f 1988 ? 1988 'Dwkef;u a':atmifqef;pk=unfu igw@dk y&dowfyJ? (tckawmh igwdk@u ol@y&dowfjzpfoGm;+yD) &Spfq,fh&pS frSm OD;ae0if;u wdkif;jynfudk ta&;}u;D wJh rde@f cGef;wpfckajymw,f? wpfwdkif;wpfjynfvkH; iwfaewJhtcsdef OD;ae0if;u ta&;}uD;wJh rde@f cGef;udak jymw,f? " owfykHudk rSefatmifa&;=u " wJh? ta&;}uD;wJhrdefhcGef;u OD;ae0if;udkajymw,f " owfykHudk rSefatmifa&;=u" wJh? wa,mu eD&k;d bk&ifudkxk;d w,f "owfykHudk rSefatmifa&;=u" wJh? eD&dk;bk&ifu OD;ae0if;udkxdk;w,f " owfykHudkrSefatmifa&;=u" wJh? usaemfowfyakH umif;wm OD;ae0if; odroGm;&Smygbl;? OD;ae0if;tokbrSmvnf; usaemf cJraygufvdkuf&ygbl;? usaemfhtazuawmh olraocif usaemfowfykHaumif;rSef;odoGm;cJhygw,f? owfykaH umif;vGef;awmh cGyfa'gif;tvH a&$0ga&mifpGef;+yD; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

15


16

usaemfvnf; anmif;& ,Gef;&awmhwmayg h? OD;ae0if;udk usaemfrarhygbl; olzsufqD;oGm;wJh ,leD,Hudkvnf; usaemfwdk@ jyefraqmufEdkifao;ygbl;? (a':atmifqef;pk=unfuawmh jyefaqmufr,fv@dk ajymxm;w,f) OD;oef;a&$udkvnf; usaemfrarhygbl; olzsufqD;oGm;wJh &efuek +f rdK}h uD;udkvnf; usaemfwdk@ jyefrjyKjyifEdkifao;ygbl;? (a':atmifqef;pk=unfuawmh rjzpfraejyefjyifrSmyg) OD;odef;pdef}uD;udkvnf; usaemfrarhygbl; olzsufqD;oGm;wJh jynfaxmifpkudkvnf; usaemfwdk@ jyefrxlaxmifEdkifao;ygbl;? (a':atmifqef;pk=unfuawmh jyefxal xmifzdk@ vkyaf eygw,f) olykefarG;+yD; wdkif;jynftkyfcsKyfoGm;wJh OD;ae0if;udk usaemfcGifhrv$wfygbl;? OD;oef;a&$wdk@ / OD;odef;pdefwdk@ qufarG;cJhwJh jynfwGif;ppfudkvnf; usaemf rcspfygbl;? rdwfaqG a':atmifqef;pk=unf}udK;yrf;aewJh +idrf;csrf;a&;udkrS r,kH=unf&if cifAsm; bmudk,k=H unfrSmvJ? rdwfaqG +idrf;csrf;a&;udkcspf&if ppfukq d ef@usif&r,f? tjypfrJhwhJ jynfolawGtwGuf tjypf&SdwJh ppfyGJawG&yf? tem*wf&SdwJh EdkifiHawmftwGuf tem*wfrJhwJh ppfyGJawG&yf? w&m;wJh arSsmfvifhcsufawGtwGuf rw&m;wJh ppfyGJawG&yf? 16

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


17

jynfwGif;jzpfppfyGJawG csufcsif;&yf jynfwGif;jzpf trkef;w&m;awG csufcsif;&yf jynfwGif;jzpf oHo,awG csufcsif;&yf? jynfwGif;ppfudk cspfaewJholawG ppfab;oifhvdk@ rao=uygapeJ@? jynfwiG f;ppfukd ypfaxmufcHaewJholawG ppf'%foifhvdk@ rao=uygapeJ@? a':atmifqef;pk=unf}udK;yrf;aewJh +ird f;csrf;a&; atmifjrifygap? a':atmifqef;pk=unf}udK;yrf;aewJh +ird f;csrf;a&; t"Gefh&Snfygap? ppfyaGJ wG&yf ppfyaGJ wG&yf aoewfajymif;u yef;rsm;yGifhap? ppfyaGJ wG&yf ppfyaGJ wG&yf uwkwfusif;u yef;eH@oif;ap? 'Dae@ 'Dtcsdefu a':atmifqef;pk=unfudk " cspf " &rSmvm; a':atmifqef;pk=unfudk " ypf " &rSmvm;? owfykHudk rSefatmifa&;=u? (2017 od@k )

atmifa0; 12/ 27/ 16 acwW- rpf&SD*ef tar&duefjynfaxmifpk? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

17


18

t&Sdudk t&Sdtwdkif; txuf txuf txuf qd=k uwJh txufwumh txufwk@d &JŒ txuf [dk; txufrSm ro'<g &nfpmawGtjynfh cef@cef@cdkifcdkif ydkifqdkif}udKif}uKd if}uD;eJ@ rsuv f H;k a'guaf xmuf+yD; pmzwfaew,f qdak v&JŒ? bmudk bmtwGurf S rxdefrcsef rumruG,f rvdrrf 0Suf ¶dk;¶dk;om;om; t&Sdudk t&Sdtwdkif;?

&J+idrf; 14/ 1/ 2017/ paen?

18

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


19

b0qdkwm oif,l&w,f b0qdkwm oif,l&w,f aezdk@ oif&w,f aozdk@ oif&w,f ¶Sifzdk@ oif&w,f b0ukd cifwG,zf k@d vnf; oif&w,f?

armifoD;oef@

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

19


20

rdom;pk rdom;pkqkw d m wpfa,mufa&S@a&mufz@dk wpfa,muf aemufqkw&f w,f opfuikd ;f wpfuidk ;f wdk;xGuzf k@d opfudkif;wpfudkif; tckwfcH&w,f rdom;pk oDcsif;[m twuftqif;&Sdw,f oHp+Hk rnfw,f? rdom;pkqkw d m vla+cmufa,muf&Sd vla+cmufa,muf vufq,facsmif;&Sd vufq,facsmif; acwfu awmif;qdkwJ@twdkif; v_yf&Sm;&w,f tdrf&v Sd t l ukef? vJusoGm;wJ@ ightazae&mukd ighnDav;0ifcJh w,f ,dkifeJ@oGm;wJ@ ightar&J@ ae&mukd ighnDrav; 0ifcJ@w,f rdom;pkudk igr+rifcJ@bl;? ightawG;tac:u om;orD;qdkwm oD;+cm;&Sifoef&wJ@ b0wpfck igu vrf;ay:rSm=u;D +yif;cJ@vdk@ vrf;eJ@ aoG;om;awmfpyfw,fvk@d xifw,f?

20

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


21

ighrdom;pkrSm ig[m rvif;wJ@rD; ighrdom;pkrSm ig[m rvHk+cHKwJ@x&H igh=udK;udk wD;cwfvku d w f dkif; toHa=umifxGufw,f ighrdom;pkrSm rdk;,dkaygufav; wpfaygu&f Sdaew,f qdk&ifvnf; igyJ+zpfrSm ighrdom;pkrSm =urf;cif;wpfayguf usdK;yJ@aew,fqdkvnf; igyJ+zpfrSm ratmif+rifwJ@ abmvHk;toif;[m igh rdom;pkyJ r0ifwJ@*dk;awGu igoiG f;cJ@wm?

pdik f;0if;+rifh

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

21


22

0pfvpfpvpf rdk;wdrfrsm; +idrf;csrf;a&; wpfyGJ ppfyGJ wpfykvif; uAsm wpfcGuf puf0dkif; urBm rrl;awmhygbl; tcspf&,f?

okcrdefvd_if

22

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


23

xdyfwef;v#dK h0Suf 'Dowif;udk v#dK@0Sufxm; 'Dowif;udk b,folrS rodapeJ@ 'Dowif;u t&rf; ta&;}uD;w,f 'Dowif;udk vHk;0 rayguf=um;apeJ@ 'Dowif;udk v#dK@0Sufxm; bmowif;vJ igwdk@ raor&Sif jzpfaewJh owif;av?

vSoef;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

23


24

tifwmeufrS umwGef;rsm;

24

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


25

tifwmeufrS umwGef;rsm;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

25


26

tem*wf yOPr jrefrmEdkiif aH wmf ta}umif; OD;udkeD puFmylrSm &Si;f vif;cJhyHk

at;jidr;f (av;rsuEf Sm) (pm&dkufwifqufonf) (1) "g;jywdkufcH&jcif; jrefrmEkdifiH zJG@pnf;yHktajccHOya'udk jrefrmEdkifiHvGwfvyfa&;r&rDuwnf;u Adv k cf sKyaf tmifqef;?;aqmif+y;D awmh 1947 ckEpS rf mS a&;qJcG yhJ gw,f? a&;qG&J mrSm jynfoal wGu a&G ; aumuf w if a jrS m uf x m;wJ h jref r mOya'ynm&S i f a wG / Ek d i f i H a &;orm;awG e J @ Edik if jH cm;om;Oya'ynm&Siaf wGygwhJ aumfrwDu a&;wmjzpfygw,f? tajccHOya'udk pa&;+y;D wpfveJ@ 3&uft=umrSm AdkvfcsKyfwkd@ vkyf}uHcHcJh&ygw,f? tJ'ga=umihf ygvrD efOuUX OD;Eku wm0ef,+l y;D tajccHOya'ukd qufvufa&;qJcG w hJ m pufwifbmv 24 &ufae@rSm twnfjyK jyXmef;EkdifcJhygw,f? tJ'D 1947 tajccHOya'[m jrefrmjynfoljynfom;awG 'Drdkua&pD&hJ t&omudk tjynhft0 cHpm;&Edkifapbdk@ tmrcHay;xm;wJh Oya'jzpfygw,f? jrefrmEdkifiHvGwfvyfa&;&t+yD; 24 &uft=umrSm uGefjrLepfawG awmcdkoGm;chJ ygw,f? tJ'Dup+yD; jynfwGif;ppfrD; tpysdK;cJhwm 1950 ckESpfrSm jrefrmwpfEdkifiHvHk; olykefawGvufudk usqif;cJhwm &efukeftpdk;& jzpfcJh&ygw,f? tJ'Davmuf qdk;0g;vSwJh tajctaerSmawmif jrefrmEdik if zH G@J pnf;yHt k ajccH[m enf;enf;rS twdr;f tapmif; r&dcS hyJ gbl;? EkdifiHwpfEdkifrSm 'Drdkua&pD b,favmuf&dSovJqdkwm ae@pOfxkwf owif;pmudk=unhf&if 26

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


27

odEdkifygw,f? tJ'Daemuf a&G;aumufyJG vkyfw,f? odyfr=umcif zqyv ESpfjcrf;uJGw,f? tJ'Daemufawmh tm%modrf;w,f? tJ'D 13 ESpfavmuf[m jrefrmEdkifiHrSm EdkifiHa&; tajctaeawG odyfraumif;wmawmifrS 'Drdkua&pDpepfudk yDyDjyifjyif taumiftxnf azmfEdkifcJhw,f? tJ'Dtcsdefu jrefrmEdkifiH[m t&rf;csrf;omcJhw,f? tm%modrf;whJtcsdefrSm jrefrmEdik if rH mS Edik if aH wmft&HaiG tar&duefa':vm 228 oef; &dw S ,f? tJ'aD cwfuydu k q f eH @J qdk t&rf;rsm;w,f? aq;ukoa&;pepf/ ynma&; pwmawG t&rf;aumif;cJhw,f? jrefrmEdik if u H dk w&kwf/ tdEdN,wdk@uvm+yD; ynmoifcJh&w,f? jrefrmEdkifiH[m ta&S@awmiftm&SrSm tjynfjynfqdkif&m avqdyf}uD;udk ydkifcJhwJh yxrqHk;EdkifiH jzpfcJhw,f? tcktajctaee@J cifAsm;wdk@ Ed_if;,SOf=unhfyg? 2013/ 8 av;vHk; aiG&wktcrf;tem;rSm EkdifiHawmforRw t}uHay; q&m}u;D OD;jrihfu ajymoGm;w,f? jrefrmEdkifiH[m xdkif;EdkifiH&J@ 2011 *sD'yD D udkrDb S dk@ ESpf 20/ rav;&Sm;/ tif'ked ;D &Sm; udrk b D @dk 28 ESp/f pifumylukd rDb@dk qd&k if 46 ESpf vdu k , f &l r,fv@kd qdkygw,f? 'gawmif olwdk@u &yfaeygrS? 'gawmif olwdk@udkrDbdk@ &dk;&dk;vdkufvdk@r&bl;? tif*siyf g0g tifrwefaumif;wJh armfawmfum;eJ@rS vdu k v f @kd &r,f? um;uvnf; aumif;&r,f? vrf;uvnf; cvkwfuefoif;/ csdKihfcGufr&dS&bl;? armif;wJh '&dkifbmuvnf; aumif;&r,f? vrf;rSm bD;ayguf&if jyifrJh ruUif;epfuvnf; tqifoihf &dS&r,f? tifrwefaumif;wJh armfawmfum;qdkwm xkxnf}uD;rm;wJh t&if;tESD;rsm;wJh pD;yGm;a&;vkyfief;udk qdkvdkwm/ vrf;aumif;&r,fqdkwm infrastructure/ tifwmeufwdk@/ vrf;wdk@/ rD; wdk@udkajymwm? uGsrf;usifwJh '&dkifbmqdkwm orRwwdk@/ 0ef}uD;wdk@vdk OD;aqmifra_ y;wJh yk*K~d v/f bD;aygu&f if zmbdk@/ qDjywf&ifjznhb f @kd qdw k m u¾wdik ;f / u¾wdik ;f rSm vd&k ifjznhfqnf;ay;Edik b f @kd uGsrf;usifwhyJ *k K~d vf ynm&Siaf wG&hJ yHhy;dk r_ukd qdv k kw d m? tJ'gavmuf bufpHkjynhfpHkwJhtajctaeeJ@ vkdufrS xdkif;udk tESpf 20 eJ@rDr,f? uGsefawmfwdk@ tifrwefcsrf;omaewJhtcsdefrSm pifumylqdkwm rav;&Sm ; awmifbufydkif;u wHig&Gmuav; taeeJ@yJ &dSao;w,f? tck ESpfaygif; 50 twGif; ta&S@awmiftm&Sr Sm tcsrf;omqHk;Edkifi H jzpfoGm;cJh+yD? uGsefawmfwdk@[m tifrwef }uD ; us,f c ef ; em;wJ h / 'D r d k u a&pD t vG e f x G e f ; um;wJ h/ csrf ; omwJ h E d k i f i H a wmf } uD ; ud k twdww f pfcsed w f ;kH u ydik q f ikd cf hJ w,f? tJ'gukd vli,fyikd ;f awG odapcsiw f ,f? tckvil ,fawGu rqv ppftpd;k &vufxuf/ tJ'aD emuf tvGet f ifrwef qd;k 0g;wJh ppftm%m&Siv f ufxufrmS }u;D jyif;cJ&h w,f? uGseaf wmfw@kd wdik ;f jynf&t hJ qihf b,favmufjrihw f ,fqkw d m tifrwefrx S if&mS ;wJh rSwfausmufwpfck &dScw Jh ,f? tJ'gbmvJqkad wmh ukvor*~twGif;a&;r_;csKyjf zpfcw Jh Jh OD;oef@ yJ? bma=umihf OD;oef@udk urBmhukvor*~ taxGaxG twGif;a&;r_;csKyf tjzpfcef@cJhovJ? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

27


28

OD;oef@awmfwm rSefw,f? 'gayrJh OD;oef@&JhEdkifijH zpfwJh ArmEdkifiH&JhyHk&dyf[m odyfudk aumif;wJh twGuf jrefrm EdkifiHom;jzpfwJh OD;oef@om ukvor*~twGif;a&;r_;csKyf tjzpf wm0ef xrf;aqmifxdkufw,f qdk+yD; a&G;vdkufwm? 'g[m bmudkjyovJqdk&if uGsefawmfwkd@ jrefrmjynf[m yH&k dyt f ifrwefaumif;cJhw,fqw dk mudk jywm? jrefrmEdik if [ H m 'Dru kd a&pDEikd if /H uGseaf wmfw@kd ydik w f hJ 'Dru kd a&pDukd 'g;jywdu k cf v H u kd &f vd@k vufvGwfqHk;&H_;oGm;wm? tJ'gudk jyef&atmif,b l dk@ }udK;pm;aew,fqdkwm tm;vHk;odbkd@ vkdw,f? uGsefawmfwdk@u olrsm;ydkifwJhypPnf;udk twif;t"rR awmif;,laewm r[kwfbl;? usKyfwdk@qDu vk,o l Gm;wJhypPnf;udk jyefay;ygvdk@ awmif;aewm? tck EdkifiHjcm;uvlawG uGsefawmfwdk@qDvmwJhtcg olwdk@u uGsefawmfwdk@udk 'Drdkua&pD ,Ofaus;r_qdk+yD; oGefoif ay;csifw,f? 'Drdkua&pDvkdcsif&if b,fvdkae&r,f/ b,fvdkxdkif&r,f/ b,fvdkajym&r,f pojzihf? wu,fawmh uGsefawmfwdk@[m olaX;yJ? uGsefawmfwkd@udkvm+yD; olaX;qkdwm b,fvdkae&w,f/ b,fvdkxdkif&w,f oifay;aep&m rvdb k ;l ? uGseaf wmfw@kd [m olaX;? 'g;jywdu k cf v H u kd &f vd@k om rJo G mG ;wm? tck uGseaf wmfw@kd qDu 'g;jywdkufcHvdkuf&wJh ypPnf; jyefawG@+yD? olcdk;rd+yD? uGsefawmfwdk@u 'g;jywdkuf,loGm;wJh uGsefawmfwdk@ ypPnf;udk jyefay;bdk@ awmif;aewm? tJ'Dawmh cifAsm;wdk@wwfEikd &f if a[m'DrSm uGseaf wmfw@dk qDu vk,loGm;wJhypPnf;? tJ'g jyefvkcd sifw,f? tJ'g &atmif,al y;yg? uGsefawmfwk@d ukd olaX;qdkwm b,fvdkae&r,f/ b,fvdkxdkif&r,f roifay;ygeJ@? tJ'DtultnDrsdK; rvdkcsifbl;? tJ'g ulnD&mra&mufbl;? uGsefawmftJ'DvdkyJ ajymvdkuw f ,f? uGsefawmfwdk@[m r&ao;wJhypPnf;udk awmif; aewm r[kwfbl;? ukd,hfrSm&dSwyJh pPnf;udk tvkcHoGm;&vd@k jyefawmif;aewm? jrefrmEdkifiHvGwfvyfa&;&+yD;aemuf wdkif;&if;om;awGu zuf'&,fjynfaxmifpk awmif;qkdw,f? tJ'gudk yifvn Hk DvmcHrmS uwnf;u jynfaxmifpkpepfe@J oGm;bd@k oabmwl xm;wm&dSw,f? 1947 zJG@pnf;yHktajccHOya'rSm wdkif;&if;om;awGudk udk,fydkiftkyfcsKyfcGihf ay;r,f? tJ'gukd r}uKd uf&if 10 ESpft=umrSm cJx G u G cf iG fah y;r,fqkw d m xnhx f m; w,f? tck OD;Ektpdk;&wufvmawmh wdkif;&if;om;awGu tJ'g awmif;qdkw,f? tJ'g ndSwm tawmf ajyvnfaeyg+y?D OD;Eku wdik ;f &if;om;awGukd ud, k yf ikd t f kycf sKyfciG afh y;ygr,f? cifAsm;wd@k bufu cJrG xGufygbl;vdk@ uwday;yg vd@k ndSw,f? tJ'D aqG;aEG;yJaG wG[m atmifjrifae+yD? tJ'aD wmh 1947 zJG@pnf;yHt k ajccHOya'jyifrJh tpnf;ta0;udk 1962 ck/ rwfv 7 &ufae@rSm vkyfr,f? rwfv 2 &ufae@ nae 4 em&DrSm ndSEd_if;wmawG ajyvnfae+yDqdkwJhta=umif; a&'D,dkuae a=ujimvdkuw f ,f? tJ'Dae@rmS yJ tm%modrf;vdkufw,f? 1962 rSm tm%modr f; +yD; aemuf 1964 ckESpfr Sm wdk i f; &if; om;pnf; vHk; nDnw G af &;udk umuG,o f nhOf ya' qk+d yD;awmh toif;tzJ@G awG tm;vH;k udk zsuyf pfvu kd w f ,f? 28

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


29

bmtzJG@rS zJG@vdk@r&awmhbl;? owif;pmvGwfvyfcGihfudk &kwfodrf;vdkufw,f? EdkifiHawmf&Jh tcsKyftcsmtm%m oHk;ckpvHk;udk ppftm%m&Sif AdkvfcsKyf}uD;ae0if;u csKyfudkif vdkufw,f? 1962 uae 1972 udk awmfveS af &;aumifpD pepfe@J tkycf sKyw f ,f? tJ't D csed rf mS awmfveS af &; aumifpDOuUX AdkvfcsKyf}uD;ae0if; qdkwJhemrnfeJ@ tkyfcsKyfw,f? 1973 eJ@ 1974 u toGiful;ajymif;a&; umv? tJ'Daemuf 1988 xd jrefrmhqdk&S,fvpfvrf;pOfygwDqdk+yD; wpfygwDpepfeJ@oGm;w,f? jrefrmhqdk&S,fvpf vrf;pOfygwDOuUX/ EdkifiHawmf orRw OD;ae0if; tjzpfeJ@ tkyfcsKyfw,f? OD;ae0if;wpfa,mufwnf;uyJ 26 ESpfvHk;vHk; EdkifiHawmftm%mudk udkifwG,f tkyfcsKyfcJhw,f? 1988 rSm wpfEdkifiHvHk; tHk=urG _jzpf+yD; ppfwyfu tm%mjyefodrf;vdkufjyefw,f? tJ'DrSm tm%modrf;acgif;aqmif Adkvfapmarmif wufvmw,f? tpdk;&0ef}uD;tzJG@rSm 8 a,mufyJ&dSw,f? olu tm%mudk =um=umodrf;rxm;ygbl;vdk@ uwday;w,f? tm%m odrf;+y;D &ufyikd ;f twGi;f rSm Ekid if aH &;ygwaD wG rSwyf w kH ifb@kd Oya'jyXmef;w,f? wpfEpS t f wGi;f rSm a&G;aumufyJGOya' jyXmef;ay;w,f? 2 ESpfrjynhfcifrSmbJ a&G;aumufyJG vkyfay;w,f? t&rf;jrefw,f? 'gayrJh a&G;aumufyJG+yD;oGm;awmh tajctaeawG wrsdK;wzHk ajymif;oGm;w,f? tm%mvJ$ay;ygr,f vdk@ t}urd f}udrf ajymaewJhtcgusawmh usef;rma&;raumif;bl;qdk+yD; ol@ukd t+i drf;pm;ay;vdkufw,f? odyfr=umygbl; qHk;oGm ; &Sm w,f? Adkvfa pmarmif usqHk;oGm;jcif;eJ@twl uGsefawmfwdk@EkdifiHa&;vnf; t}uD;tus,f ajymif;vJoGm;w,f? a&G;aumufyGrJ mS jywfjywfom;om; tEdki&f cJhwhJ NLD ygwD &uf&ufpufpuf zdEydS cf HcJh&w,f? Edik if aH wmftm%m tyfEiS ;f bd@k udpP vH;k 0aemufqw k o f mG ;w,f? ta=umif;trsdK;rsKd ;jy+y;D 2008 zJG@pnf;yHktajccHOya'udk a&;r,fqdk+yD; tcsdefqJGvdkuf w,f? 15 ESpfeD;yg; tcsdef,l+yD; zJG@pnf;yHktajccHOya'udk a&;w,f? tJ'D=um;umvwpfavSsmufvHk; uGsefawmfwkd@udk t}uD;tus,f &uf&ufpufpuf zdESdyftkyfcsKyfcJhw,f? bmtjypfrSr&dSbJ vlaygif;rsm;pGmudk yk'rf trsdK;rsdK;wyf+yD; axmifcs cJhw,f? jrefrmEdkifiHordkif;rSm tJ'Dumv[m vlvlcsif;twlwl &uf&ufpufpuf tkyfcsKyfcHcJh&wJh tqdk;0g;qHk; ESpf 50 vdk@ ajymvdk@&ygw,f? 2005 ckESpf uGsefawmhfom; ausmif;tyfbdk@ pifumyludk vmw,f? jrefrmjynf av,mOfuGi;f u rxGurf csif; tqifajyrS ajyygrh vm;vdk@ &ifav;aew,f? b,ftcsderf sm; ighjyefac:xm;vdkufavrvJ[Jh? roGm;&bl;vdk@rsm; ajymawmhrvm;[Jh? om;ausmif;tyfbdk@ ydkufqHawGuvnf; ygvmw,f? 'DydkufqHa=umihfrsm; tzrf;cH&awmhrvm;[Jh e@J pdwfxJrSm t&rf;cHpm;ae&w,f? pifumylav,mOfuGif; qif;vdkufwJhtcsdefrSm uGsefawmf[m awmfawmhfudk vGwfvyfwJh cHpm;r_rsdK;eJ@ cHpm;vdkuf &w,f? ArmEdkifiHom;wpfa,muf[m ArmEdkifiHrSm tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

29


30

usOf;=uyfae+yD; awmh wpfc grS ra&mufzl; wJh/ tifr wefpnf;urf; }uD;yg w,fqdkwJh/ wHawG;awmif t&rf;raxG;&bl;qdw k Jh pifumyluadk &mufwt hJ cg uGsefawmf[m awmfawmhudk vGwfvyfayghyg; oGm;w,f? aemufwpfae@reufusawmh uGsefawmhftwGuf tifrwefylyifwJh OD;wifat;u vSr;f zH;k qufw,f? OD;udek /D b,fvv dk /J tqifajy&Jhvm; qdak wmhusG efawmhfu, kd fusG efawmf vl qdkwm tckrS od&ygw,fq&m vdk@ jyefajzjzpfvdkuf w,f? bmjzpfvdk@vJqdkawmh EdkifiHjcm; a&mufawmhrS 'DuvlawG uGseaf wmfw@d t k ay: wu,ftjynht f 0 vlvkd qufqw H m cH&w,f? uGsefawmfwdk@ udk,hfwidk f;jynfrSmud, k faecJh&wm wpfcgrS vGwfvw G fvyfvyf rcHpm;cJh&bl;?

(2) EdkifiHawmftm%mudk b,folykid fovJ twdkc sKyf&&if yxrjrefrmEdki fi Ha wmfrSm EdkifiHawmftm%mudk bk&ifqdkwJh yk*d~KvfwpfOD;wnf;u ,lxm;w,f? 'kwd,jrefrmEdkifiHawmfrSm EdkifiHawmftm%mudk t*Fvyd t f pk;d &u odrf;ydkufxm;w,f? wwd,jrefrmEdki fiHawmf[m 'Drdkua&pDE dkifi H? uGs efawmfwdk@a&G;wJhtpdk;&u uGsefawmfwdk@udk tkyfcsKyfw,f? EdkifiaH wmftm%m[m jynfolvlxv k ufxJrmS &dw S ,f? 1962 rSm OD;ae0if;u tm%modrf;+yD; EdkifiHawmftm%mudk t"rRvkoGm;w,f? tJ'g pwkwˆjrefrmEdkifiaH wmf? tJ'aD wmh yxrjrefrmEdik if aH wmfrmS Edik if aH wmftm%mudk bk&ifawGyikd fwyhJ pPn;f vd@k owfr Swfxm;w,f? 'kwd, jrefrmEdkifi Ha wmfrSm Edki fiHa wmft m%mudk t*Fvdyfu olydkifwJhypPnf;vdk@ owfrSwfjyefw,f? wwd,jrefrmEdkifiHawmfrSm EdkifiHawmf tm%mudk jynfolawGydkifw,fvdk@ cHpm;&ygw,f? pwkwˆjrefrmEdkifiHawmfrSm EdkifiHawmf tm%mudk ppfwyfu olydkifwJhtm%mqdk+yD; twif;a&mt"rRygodrf;oGm;w,f? vGwv f yfa&;a=ujimpmwrf;/ pmrsuEf Sm 5 rSm jrefrmEdik if [ H m vlwpfO;D wpfa,muf uydkifwhJ Edik if rH [kwfbl;? jrefrmEdik if [ H m vlwpfpw k pfz@JG ydik w f hJ Edik if rH [kwb f l;? jrefrmEdkifiH[m jrefrmEdkifiHom;/ wdki;f &if;om;tm;vHk;ydik w f Jh tarGtESpf om jzpfw,fv@dk azmfjyxm;ygw,f? 1947 zJ@G pnf;yHt k ajccHOya' yk'rf 3 rSm Edik if aH wmftm%m[m Edik if o H m;rsm;xHrmS yJ wnfw,f? Edkiif aH wmf tm%m&Jh yif&if;ydik &f iS [ f m Edik if o H m;awGjzpfw,fvk@d wdwdusus a&;xm;ygw,f? yk'fr 4 rSm Oya'jyKtzJG@/ tkyfcsKyfa&; tzJG@eJ@ w&m;pD&ifa&;tzJG@wdk@[m EdkifiHom;awGydkifwJh EdkifiHawmftm%mudk EdkifiHom;awGudk,fpm; cH,lusihfoHk;wJholawGom jzpfw,f vdk@ &Sif;&Sif;vif;vif; a&;xm;ygw,f? qdkvw dk mu Edik fiaH wmftm%m[m jynfoal wGydkifw,f? jynfol}uKd ufwJholawGyJ wkdif;jynfudk tkyfcsKyfvdk@&w,f? jynfolr}udKuf&if tcsdefra&G; jzKwfcsvdk@&w,f? tJ'DrleJ@ 30

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


31

uGsefawmfwdk@EdkifiHudk wnfaqmufcw Jh m? tck yOPrjrefrmEdik if aH wmfukd wnfaxmif=ur,fqakd wmh wyfrawmfuyJ a&$@w,f? bmeJ@a&$@ovJqdkawmh 2008 ckESpf zJG@pnf;yHktajccHOya'eJ@ a&$@w,f? 'gqdk tJ'D EdkifiHawmftm%mudk ESpf 50 =umodrf;xm;wJh ppfwyfu yOPrjrefrm EdkifiHawmfudk wnfaqmufbkd@ b,ftcsdK;csKd;xm;ovJ? uGsefawmfwdk@vkdcsifwJh EdkifiHawmf yHkpHrsdK;vm;? tJ'gudk oHk;oyfbdk@ 2008 ckESpf zJG@pnf;yHk tajccH Oya'udk oHk;oyf=unhf=ur,f?

(3) 2008 ckESpf zJG@pnf;yHk tajccHOya' uGsefa wmfwdk@ =unhf&rSm u tcsufwpfcsufwnf; yJ? Edki fiHa wmftm%mudk b,fem;rSm xm;rvJ? b,fo@l qDrSm xm;rSmvJ? 2008 ckE Spf zJG@pnf; yHk tajccHO ya'rSm Edki fiH a wmf. Oya'jyKtm%mudk jynfaxmifpkv$wfawmfukd tyfESif;w,f? EdkifiHawmf&Jh tkyfcsKyfr_tm%m orRwudk tyfESif;w,f? w&m;pD&ifa&;tm%mudk jynfaxmifpkw&m; ol}u;D csKyu f kt d yfw,f vkd@ a&;xm; ygw,f? tay:,H=unhv f u dk &f if Edik if aH wmftm%mudk jynfou l ykd J tyfxm;oa,mifa,mif? yk'fr 4 rSm EdkifiHawmftm%monf EdkifiHom;rsm;xHrS oufqif;I EdkifiHwpf0Srf;Y wnfonfvkd@ a&;xm;w,f? 1947 zJG@pnf;yHktajccHO ya'rSm u Edki fi Ha wmftm%m [m Edki fiHom;rsm; uomydkifw,f vdk@ &Sif;atmif a&;xm;w,f? tck a&;xm;yHkt& EdkifiHom;rsm;xHrS oufqif;I qkdawmh EdkifiHom;awGyikd o f a,mifa,mif ajymcsiv f nf; ajymvd@k &w,f? 'gayrJh EdkifiHom;rsm;xHrS oufqif;w,fqdkawmh olwdk@u jiif;rSmayg?h [kwfw,fav/ t&ifwHk; uawmh rif;wdk@ydkifwmyJ? tck qif;oGm;+yD rif;wdk@qDrSm r&dSawmhbl;? igwdk@qDa&mufae+yDqdk b,fvadk jymrvJ? tJ'v D kd r&Sif;r&Sif;a&;xm;w,f? xm;awmh/ 'Dy'k rf t& Edik if o H m;awGuykdiw f ,fv@kd jiif;&ifjiif;vd@k &ao;w,f? 'gayrJh jiif;vdk@r&wJh yk'frawGu &daS ew,f? Oya'jyKtm%mudk jynfaxmifpkv$wfawmfu ydkifw,f? 'gqdk jynfaxmifpk v$waf wmfudk b,fvkzd G@J xm;ovJ? jynfaxmifpkv$wfa wmfqdkwm trsdK;om;v$wfawmfeJ@ jynfo l@ v$wfa wmf ESpf&yfaygif;+yD; zJG@xm;wm? jynfol@ v$wfawmfudk v$wfawmftrwf 440 eJ@zJG@w,f? tJ'DrSm 330 u jynfoal wGa&G;wm? 110 u umuG,af &;OD;pD;csKyu f cef@wm? trsKd ;om;v$wfawmfukd v$wfawmftrwf 224 a,mufeJ@zJG@w,f? tJ'DrSm 168 a,mufu jynfolawGa&G;wm? 56 a,mufu umuG,fa&;OD;pD;csKyfu cef@wm? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

31


32

v$waf wmfESp&f yfaygif;awmh 664 a,muf&w dS ,f? 498 a,mufu t&yfom;awG a&G;xm;wJh v$wfawmf udk,fpm;vS,fawG? 166 a,mufu umuG,fa&;OD;pD;csKyfqdkwJh vlyk*Kd~ vfwpfO;D wpfa,mufwnf;u cef@xm;wJh wyfrawmfom; ud, k fpm;vS,af wG? tJ'Dawmh EdkifiHawmftm%mudk v$wfawmfu ydkifw,f? v$wfawmftrwf 4 yHk 3 yHu k kd jynfou l ydik w f ,f? 4 yHk 1 yHu k kd umuG,af &;OD;pD;csKyfu ydik w f ,f? qdak wmh jynfou l ydik w f m Oya'jyKtm%m&Jh 4 yHk 3 yHkyJydkifwm? usefwJh 4 yHk 1 yHkudk awmh umuG,fa&;OD;pD;csKyfqkdwJh vlwpfOD;wpfa,mufwnf;u ydkifaew,f? yk'fr 109/ 141/ 161 t& EdkifiHawmftm%m &hJ 4 yHw k pfyHkudk umuG,fa&;OD;pD;csKyfwpfa,mufxJ&Jh vufxJrSm tyfxm;wm? t=urf;zsOf;tm;jzihf jrefrmEdkifi HvlOD;a& oef; 60 &dSw,f? v$wfawmfr Sm t&yfom;trwfaygif;u 498 a,mufyJ &dSw,f? xm;yg 500? oef; 60 udk 500 eJ@pm;&if t&yfom; wpfodef; ESpfa omif; rS v$wfawmfudk, fpm;vS,f wpfa ,mufyJ &w,f? wyfrawmfom;u ig;odef;oHk;aomif;ausmf &dSw,f? pm;=unhfvdkuf&if ppfom; 3200 udk trwf 1 a,muf &w,f? uGsefawmfwdk@bufu t&yfom; wpfodef;ausmfudk trwf wpfa,mufyJ&aecsdefrSm olwdk@u vl 3000 ausmfukd trwf 1 a,mufE_ef;eJ@ v$waf wmfukd pD;xm;w,f? Oya'jyKtm%m&Jh av;yHkoHk;yHkudk uGsefawmfwdk@&xm;w,f? av;yHkoHk;yHk}uD;rsm; awmifqkd+yD; aysmfraeygeJ@? tkyfcsKyfa&;tm%mudk quf=unhf&atmif? zJG@pnf;yHk tajccHOya' yk'rf 16 rSm Edik if aH wmforRwonf Edik if aH wmf. t}u;D tuJ vnf;jzpfonf? tpd;k &tzJG@. t}uD;tuJvnf;jzpfonf? yk'rf 58 rSm Edik if aH wmforRwonf EdkifiHawmf. t}uD;tuJjzpfonf wJh? aemuf yk'fr 199 rSm tpdk;&tzJG@&Jh t}uD;tuJ[m orRwjzpfonf vk@d a&;xm;w,f? jynfola &G;wJhorRwrSm Edki fiHa wmftm%m&dS&if jynfolrSmtm%m&dSwmeJ@ twlwlygbJ? jynfola&G;aumuf wifajrSmufwJh v$wfawmfrSm EdkifiHawmftm%m&dS&if jynfolrSmtm%m&dSwmeJ@ twlwlygbJ? jynfolua&G;xm;wm jzpfwJh twGuf r}uKd uf&if jzKwf+yD;aemufwpfa,muf a&G;vdk@&w,f? 'gqdk&if orRwrSm wu,ftm%m&dSovm; =unh&f atmif? EdkifiHawmforRw[m wu,fvdk@ EdkifiHht}uD;tuJrSef&if ol@vufatmufrSm tvky fvkyfwJh 0ef}uD;awGudk olcef@ &r,f? ta&;ygwJh umuG,fa&;/ jynfxJa&; eJ@ e,fpyfa&;&m? tJ't D zJ@G tm;vH;k u vufeufuikd w f t hJ zJ@G awG? tJ'D 0ef}u;D oH;k Xme&Jh 0ef}u;D a&m 'k-0ef}uD;udkyg orRwu cef@ydkifcGi&hf dS&r,f? tckawmh tJ'D0ef}uD;Xme oHk;Xme&Jh 0ef}uD;eJ@ 'k-0ef}uD;awGudk umuG,fa&; OD;pD;csKyfu cef@&r,f? tJ'Dvdk umuG,fa&;OD;pD;csKyfu cef@wmudk v$wfawmfeJ@ orRwu 32

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


33

jiif; ydkifcGihfvnf; r&dSbl;? jzKwfydki fc Gi hfvnf; r&dSbl;? tJ'Dtwdki f; &Si f;&Si f;vif;vif; jywfjywfom;om; a&;xm;w,f? tck uGsefawmfwdk@a&G;aumufwifajrSmufxm;wJh orRw}uD;onf EdkifiHawmf&Jh tifrwefrS ta&;}u;D wJh tJ'D 0ef}u;D oH;k yg;eJ@ 'k0ef}u;D awGukd cef@tyfyidk cf iG fh r&db S ;l ? tJ't D m%m umuG,fa&;OD;pD;csKyfudk vH;k 0O\Hk tjywfay;xm;w,f? umvHkudk 11 a,mufeJ@zJG@w,f? orRwudk OuUX cef@xm;w,f? tJ'D 11 a,mufx Jr Sm orRwud k rJa y;rJholu 2 a,mufyJ&dS w,f? t&yfom; 'korRw eJ@/ EkdifiHjcm;a&;0ef}uD;? orRweJ@aygif;ygrS oHk;a,mufyJ&dSw,f? aemuf v$wfawmf OuUX ESpfa,mufu b,fol@rJay;rvJ rodbl;? aemufxyf 6 a,muf? umuG,fa&;OD;pD;csKyf/ ol@wynhf 'k- umuG,fa&; OD;pD;csKyf/ aemuf+yD; ol@wynhfawGjzpfwJh umuG,fa&;0ef}uD;/ jynfxJa&;0ef}uD;/ e,fpyfa&;&m0ef}uD;/ aemuf+yD; wyfrawmfom; 'k-orRw/ 'gvJ olcef@xm;wJh ol@wynhfbJ? 'Dawmh umuG,fa&;OD;pD;csKyfe J@ ol@wynhf 5 a,mufu umuG,fa&;eJ@ vHk+cKH a&;aumifpDrSm ygaew,f? 11 rJrmS olu 6 rJ? umuG,fa&;OD;pD;csKyaf tmufrmS vky&f wJh ol@wynhf 5 a,mufu ol@udk rvJGraoGudk axmufcH&r,f? 'Dawmh ar;p&m&dSw,f? umuG,fa&;OD;pD;csKyfudk b,folu cef@ovJwJh? w&m;ol}uD;csKyf/ pm&if;ppfcsKyfwdk@udk orRw}uD;u cef@Edkifw,f? 'gayrJh umuG,fa&; OD;pD;csKyu f akd wmh rcef@Edik b f ;l ? odyt f =hH obd@k aumif;w,f? yk'rf 342 rSm umuG,af &;OD;pD;csKyu f kd umuG,af &;ESihf vHk+cHKa&;aumifpD. axmufcHcsufjzihf orRwu cef@&rnf wJh? orRwu umvHku cdkif;wJhtwdkif; trdef@xkwfay;&rSm? umvHk&Jhtm%mu b,fol@vufxJrSmvJ? umuG,fa&;OD;pD;csKyf&Jh vufxJrSm? 'Dvdkqkd umuG,fa&;OD;pD;csKyfudk b,folcef@rSmvJ? (ajzmif;ajzmif;ajzmif;ajzmif;) tJ'g pmxJygwJhtwdkif; ajymjywm? tkyfcsKyfa&;Xmet}uD;tuJonf orRw/ EdkifiHa wmft}uD; tuJonf orRw? 'g pmtkyfxJrSm ygwm? 'gqdk tJ' g [kwfr[kwf pOf;pm;=unhf&atmif? jrefrmEdkifiH wpfEdkifiHvHk;udk b,foltkyfcsKyfaeovJ? tedrhfqHk; &yfuGut f kyfcsKyfa&;r_;/ ol@txufrSm +rdK@e,ftaxGaxG tkyfcsKyfa&;r_;/ ol@txufrSm t*Fvdyfvdk GA (General Administration) vdk@ac:wJh c&dkiftkyfcsKyf a&;r_;&dSw,f? ol@txufrSm wkdif;-axG/ tkyf&dSw,f? aemuf+yD;awmh jynfaxmifpktqihf taxGaxG tkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme &dSw,f? ol@txufrSm jynfxJa&;0ef}uD;? vufawG@rSm wdkif;jynfudk tJ'D taxGaxG tkyfcsKyfa&;OD;pD;Xmeu tkyfcsKyfaew,f? tJ'D taxGaxG tkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme&Jh tkyfcsKyfr_udk &JwyfzJG@u taxmuf tulay;w,f? trdef@remcHwJh aumifawG tm;vHk;udk w&m;pJGr,f? tcsKyfxJxnhfr,f/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

33


34

axmifcsr,f? vufeufudkifxm;wJh &J u GA eJ@wJG+yD; tvkyfvkyfw,f? +rdK@e,f&JwyfzJG@/ c&dik f&w J yfz@JG / wdki;f &JwyfzG@J / olw@dk txufrSm &JcsKyef J@ txufq;kH rSm jynfxaJ &; 0ef}u;D &dw S ,f? 'Duae@ jrefrmwpfEkdifiHvHk;udk taxGaxG tkyfcsKyfa&;?OD;pD;XmeeJ@ jynfol@&JwyfzJG@u tkycf sKyaf ew,f? olw@kd ESpaf ,muf&hJ txufrmS jynfxaJ &;0ef}u;D &dw S ,f? jynfxaJ &;0ef}u;D udk umuG,fa&;OD;pD;csKyfu cef@ xm;w,f? 'Da wmh wdki f;jynfudk wu,ftkyfc sKyfa ewJh jynfxJa&;0ef}uD;onf orRwtvdkus tkyfcsKyfrvm;/ umuG,fa&;OD;pD;csKyf tvkdus tkyfcsKyfrvm;? tJ'g wdkif;jynfudk b,folwu,ftkyfcsKyfaeovJ qdkwm jrifomatmif ajymjywm? pmtkyfxJrSm wdkif;jynfudk orRwtkyfcsKyfygw,fvdk@ (xif&atmif) a&;xm;ayrJh wu,fvufawG@rSm wdkif;jynfudk orRw tkyfcsKyyf gw,fvk@d rajymEdkifbl;? 'gudk=unhfjcif;tm;jzihf EkdifiHawmf&JhtkyfcsKyfr_tm%mudkvnf; umuG,fa&; OD;pD;csKyfudk ay;xm;w,f? aemufqHk; w&m;pD&ifa&;tm%mudk =unhf&atmif? 1947 zJG@pnf;yHktajccHOya'rSm w&m;pD&ifa&;tm%mudk w&m;v$waf wmfcsKyu f dk tjynhft0 tyfESif;w,f? b,fol@udkrS cJGray;bl;? OD;ae0if;vufxufrSmwHk;uvnf; wjcm;[mawGom ol,x l m;w,f? w&m;pD&ifa&;tm%mudk ,lrxm;bl;? w&m;ol}u;D udo k m zdtm;ay;csifay;r,f? w&m;a&;tm%mudkawmh w&m;&Hk;csKyfudkyJ tyfxm;w,f? 'Dbuf Adkvfoef;a&$acwfrSmvnf;yJ w&m;&Hk;csKyfudkyJ tyfxm;wmyJ? ppfwyfu b,fwHk;urS w&m;a&;tm%mudk r,lcJhbl;? tck 2008 zJG@ pnf; yHktajccHO ya' yk' fr 343 rSm ppfbufw&m;pD&ifa&; eJ@ywfouf&if umuG,af &;OD;pD;csKyf&Jh tqHk;tjzwfonf t+y;D tjywfjzpfonf? qdkvdkwmu umuG,fa&;OD;pD;csKyf[m ppfbufw&m;pD&ifa&;&Jh w&m;ol}uD;csKyf/ ppfom;tm;vHk;[m umuG,af &;OD;pD;csKyf&Jh trdef@atmufrSm b,fvdkrS v_yfvdk@r&atmif xnhfay;vdkufwm? wu,hfudkyJ tm%m&SiftppftrSefjzpfatmif vkyfay;xm;wm? tkyfcsKyfa&;udkvnf; um ˜csKyfyJvkyf/ ppfwyfudkvnf;yJ um ˜csKyfyJvkyf/ w&m;a&;udv k nf; um ˜csKyfyJvyk f qdak wmh b,fvedk nf;eJ@rS w&m;rSswwhJ w&m;pD&ifa&; rjzpfEdkifbl;? 'grsdK; urBmay:rSmvnf; r&dSbl;? qdkawmh EkdifiHawmf tcsKyftcsm tm%m oHk;ckpvHk;udk umuG,fa&;OD;pD;csKyfudk wpfrsdK;r[kwf wpfrsdK;tyfxm;wm[m +yD;cJhwJh pwkwjˆ refrmEdik if aH wmfukd tkypf ;kd cJw h hJ ppftpd;k &u aemuf yOPrEdik if aH wmfukd tkypf ;dk bk@d csxm;wJh azmifa';&Sif;bJ? tJ'aD zmifa';&Si;f twdik ;f omoGm;&if b,fawmhrS 'Dru kd a&pDEkid if u H dk ra&mufEikd b f ;l ? 'Dru kd a&pDEidk if w H pfc&k hJ pHcsdef[m Ekid if aH wmftm%m b,frmS wnfovJqw kd t hJ ay: rlwnfw,f? 34

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


35

EkdifiHawmf tm%m[m jynfolawGvufxJrSm&dSrS 'Drdkua&pDEdkifiHtrSefjzpfr,f? wu,fvdk@ EkdifiHawmf tm%m[m jynfolawG vufxJrSmr&dSbJ wpfpHkwpfa,muf/ wpfpkwpfzJG@&J@ vufxJrSm&dScJh&if tJ'g 'Drdkua&pDEdkifiHr[kwfawmhbl;? tJ'ga=umihfrdk@vdk@ 2008 zJG@pnf;yHk tajccHOya'eJ@ wnfaqmufrhJ jrefrmEdik if H[m b,fenf;eJ@rS 'Dru kd a&pDEikd if rH jzpfEikd af wmhb;l ? bma=umihfvJ qdak wmh ckeu uGseaf wmfajymcJw h hJ yk'rf awGt& Edik if aH wmftm%mudk jynfou l kd tyfESif;xm;&rJt h pm; wpfpw kH pfa,muf aomoludk tvGet f uGsaH y;tyfxm;wJh twGuf tJ'D 2008 zJG@ pnf;yHktajccHOya'eJ@ 'Dr dkua&pDEdkifiHudk b,fvdkenf;eJ@rSwnfaqmufvdk@ r&Edkiaf wmhbl;?

(4) 'Drdkua&pDf jrefrmEdkifiHawmf}uD; ay:aygufvmatmif bmvkyf=u&rvJ 'Dvq kd kd cifAsm;wd@k / uGseaf wmfw@kd bmvky=f urvJ? Edik if aH wmfwnfaqmufwahJ e&mrSm/ EdkifiHa&;pepfwpfckudk wnfaqmufwJhae&mrSm b,fawmhrS wpfOD;wpfa,mufwnf;eJ@ wnfaqmufv@d rk &bl;? Edik fio H m;tm;vH;k &Jt h ay:rSm rlwnfw,f? Edik fio H m;tm;vH;k qdw k mrSm jynfwiG f;rSm&daS ewJh Edik fio H m;awGa&m/ Edik fi&H yfjcm;a&mufaewJh Edkiif o H m;awGrSmyg tm;vH;k rSm wm0ef&w Sd ,f? jrefrmjynfxu J vlawGyJ atmfae&if tJ'gjrefrmEdkifix H u J vlawGwif atmfaewm jzpfr,f? EkdifiHjcm;a&mufaewJh jrefrmawGuvnf; ukd,fvdkcsifwJh jrefrmEdkifiHyHkpHudk ajymay;bd@k vdkw,f? 'Dae&mrSm pdeaf c:r_awGuawmh trsm;}uD;aygh? 'gqkd uGsefawmfwdk@ydkifwJh tm%mudk 'g;jywdku, f o l mG ;wJh[mukd b,fvkjd yef,=l urvJ wJh? 'gayrJh 'g;jywdkuf,lxm;vdk@ igwdk@ tm%mudk jyefay;ygvdk@ ajymvdk@&ao;w,f? tck tJ'gudk w&m;0ifjzpfatmif zJG@pnf;yHktajccHOya'eJ@ vkyfxm;w,f? 'gqdk uGsefawmfwdk@tm%m uGsefawmfwdk@ jyef&atmif b,fvkdvkyfrvJwJh? tJ'g t}uD;rm;qHk; pdefac:r_? tJ'Dpdefac:r_ eJ@ qufpyfaewJh aemufxyfpdefac:r_wpfck? tJ'D 'kwd,pdefac:r_udk awmfawmfcufcufcJcJ vkyf,l&vdrrhf ,f? tJ'guawmh ESpf 50 twGif; wjznf;jznf;eJ@ ,kd,Gif;ysupf D;oGm;wJh uGsefawmfwkd@&Jh pdwfaepdwfxm;awGudk jyefjyifbk@d ? tJ'g tifrwefcufwht J vky?f trSm;=umawmh trSejf zpfw,fqw kd hJ pum;yH&k w Sd ,f? trSm;wpfc[ k m tESpf 50 avmuf=umoGm;wJt h cgusawmh tJ'gukd trSev f @kd xifaewJo h al wG trsm;}u;D &dSw,f? wu,fu trSm;[m trSm;yJ? trSefr[kwfbl;? 'ga=umihf trSefw&m; jyefxeG f;um;atmif/ trSew f &m;udv k ufcH+y;D trSew f &m;udk xde f; odr f ; apmihf a &S m ufw Jh ,Ofa us;r_ jyef+ yD; ay:aygufv matmif uG sefa wmf wd k@ &Jh pdwaf epdwfxm;awGukd b,fvkjd yif=urvJ? tJ'g[m uGseaf wmfw@dk &ifqdik f&rJh pdeaf c:r_wpfck? wpfqufwnf;rSmyJ bmo,HZmwrSr&dw S hJ a[monfpifumyl bma=umihcf sr;f omovJ? tJ'g vlom;t&if; tjrpf? vlawGudk ynmwwfawGjzpfatmif vkyfay;w,f? ynma&;pepf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

35


36

aumif;rGejf cif;&Jh tusdK;aus;Zl;a=umihf csr;f om vmwm? uGseaf wmfw@kd vnf; uGseaf wmfw@kd Ekid if H zG@H +zKd ;wdk;wufapcsi&f if ynma&;pepfukd jriS w fh ifb@kd vkrd ,f? ESpaf ygi;f 50 ysupf ;D ,d, k iG ;f oGm;wJh ynma&;pepfukd b,fvkjd yef wnfaqmuf=urvJ? aemufwpfcsuf? qif; &Jc srf;om uGm[r_? 'g[m EkdifiH&JhzG@ H+zdK;wdk;wufr_e J@ wdu k &f u kd yf wfoufaeygw,f? aemufxyf pdefac:r_wpfcku wyfrawmf&Jh tcef;u¾/ EdkifiHa&;rSm vHk;0yg0ifywfoufcGihf r&dw S Jh tzJG@tpnf; wpfcu k ESpaf ygi;f 50 =um Ekid fiaH wmftm%mudk t"rR&,l vufudkix f m; oHk;pGJcJhw,f? 'Dae@txd EdkifiHawmftm%mudk olwdk@ydkifw,f/ olwdk@ay;rS &r,fvdk@ txif&SdwJholawG &Sdaeao;w,f? tJ'Dawmh tJ'Dwyfrawmf&J@ tcef;u¾/ tem*gwf jrefrmEdkifi&H @J wyfrawmf&J@ tcef;u¾udk b,fvpdk Of;pm;rvJ?

at;jidrf;(av;rsufESm) (pm&dkufwifqufonf)

36

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


37

OD;udkeD ol&Jaumif;vm;

armifodef;vGif OD;udek D[m jyef=um;a&; jynfaxmifp0k ef}u;D OD;azjrifh acgif;aqmif+yD; tif'ekd D;&Sm;udk avhvmc&D;xGuf wJh tzGJŒxJrSm ygoGm;ygw,f? bmomt,l rwl uGJjym;olrsm;t=um; cspf=unf&if;ESD;pGm twl ,SOfwGJa exkdifr_ avhvma&;c&D;jzpfygw,f? wyfr awmfom; 0ef}uD;awG/ v$wfawmfudk,fpm;vS,fawGvnf; yg0ify gw,f? tJ'D c&D;pOfu tjyef r*Fvm'Hak vqdyt f a&muf tdrfjyefz@kd jyifqifaepOfrmS aoewfe@J ypfcwfvyk }f uo H wfjzwfwmudk cHc Jh&ygw,f? owif;pmawG/ *sme,fawGr Sm vnf; tJ' Do wif; udk txl; tom;ay; azmfjycJyh gw,f? "NLD Oya't}uaH y; OD;udek D aoewfjzifh teD;uyf vky}f uo H wfjzwfc&H "acgi;f pOfe@J azmfjy+yD; trsKd;om; 'Drdkua&pDtzGJŒcsKyfygwDrS Oya't}uHay;jzpfol w&m;v$wfawmfa&SŒae OD;udkeDonf Zefe0g&D 29 &uf nae 5em&D 10 rdepftcsdefcef@wGif &efukeftjynfjynfqdkif&m avqdyf Terminal 1 a&SŒwGif vky}f uHowfjzwfcHcJh&jcif; a=umifh uG,fveG o f Gm;cJha=umif;vdk@ azmfjy=uygw,f? OD;udkeDvkyf}uHowfjzwfcH&+yD;wJhtcg Facebook rSm xifjrifcsuftrsKd;rsKd;ay;=u/ a&;om;=uwmudk zwf&_ &ygw,f? tcsKŒd uawmh oem;*&k%moufa=umif;/ rdom;pke@J xyfwl 0rf;enf;&a=umif;/ wkdif;jynftwGuf epfem r_wpfckjzpfa=umif;/ ol&JŒ vkyfaqmifcsuaf wGukd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

37


38

=unfh+y;D *k%, f al =umif;/ ol&Jaumif;wpfa,mufvkd aoqHk;cJh jcif;jzpfa=umif;/ *k%fjyKcsD;usL; =uygw,f? tcsKdŒrESpfoufwJh vlawGuawmh cs;D usL;p&mrvdak =umif;/ bma=umifv h q J adk wmh OD;udkeD[m tpPvmrfbmomudk;uG,o f ljzpfvdk@ rGwfpvifawG&JŒ aumif;usKd;udkom =unfh oljzpfa=umif; ponfjzifh qef@usiaf &;om;=uygw,f? 'geJ@ywfouf+y;D bmrSra0zefvkyd gbl;? vGwfvyfpGm oabmuGJvJcG Gifh&dyS gw,f?

orRw&Hk; 'gayr,fh OD;udek v D yk }f uo H wfjzwfc&H r_e@J ywfouf+y;D vky}f ucH &H vk@d 25 em&Dt=umrSm EdkifiHa wmforRw&Hk; uvnf; a=unmcsufxkwfjyefygw,f? OD; udke Dvkyf}uHc H&r_[m Edik if aH wmfwnf+ird rf _ ysujf ym;ap&ef &nf&, G v f yk f aqmifjcif;jzpfEikd af =umif;/ ueOD;ppfaq;csuf rsm;t& oHk;oyfawGŒ&Sd&a=umif;vdk@ EdkifiHawmforRw&Hk;u xkwfjyefa=unmcJhygw,f? tckjzpfpOfrSm jynfola wG txdwfwvef@rjzpfbJ/ wnf+idrfa t;csrf;pGmaexdkif=uzdk@ bmoma&;eJ@vlrsKd;a&; aoG;xdk;r_awGukd txl;owdjyK=uzdk@vnf; owday;xkwfjyefygw,f?

wyfr awmf jrefrmhwyfrawmfuvnf; OD;udek v D yk f}ucH &H r_e@J ywfouf+y;D a=unmcsufxw k jf yef ygw,f? jzpfpOfrSef ay:aygufa&;jzpfr_ usL;vGefolawGudk tjrefzrf;qD;Edkifa&;twGuf vH+k cKH a&;tzGJŒtpnf;awGvnf; yl;aygi;f aqmif&Gurf mS jzpfwht J a=umif; wyfrawmfowif;rSef xkwfjyefa&;tzGJŒu 30-1-2017 &ufae@u a=unmcsuf xkwfjyefcJhwmyg?

EdkifiHa&; tiftm;pkrsm; jref r mEdk i fi H ta&;ygwJh Edk i fi H a &;tif tm;pka wGu vnf; a=unmcsuf a wG toD;oD;xkwfjyefcJh=uygw,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJŒcsKyf/ 88 rsKd;quf +idrf;csrf;a&;ESifh yGihv f if;vl@tzGŒJ tpnf;/ &Sr;f wkid ;f &if;om;rsm; 'Dru kd a&pDtzGJŒcsKy/f Edkiif Ha&;tusOf;om;a[mif; rsm;tzGJŒ ponfh ponfh tzGJŒtpnf;toD;oD;u xkwfjyefcJhwm jzpfygw,f? &efuke fwkdif; ppfXmecsKyfwkdif; rSL; AdkvfcsKyfrsKd; aZmfodef;uvnf; "'DudpPudk jrefrmEdkifiHjynfol@&JwyfzGJŒu ta&;,laqmif&Gufaeygw,f? u|efawmfwdk@u tjynfht0 yl;aygif;aqmif&Gufay;xm;ygw,f?" vdk@ ajymwJh ta=umif; owif;pmxJrSm zwf&ygw,f? tm%m& NLD ygwDu OD;udkeDvky}f uHcH&jcif;udk 0rf;enf;a=umif;/ a':atmifqef; pk=unfESifh trsKd;om; 'Drdkua&pDtzGJŒcsKyftwGuf tpm;xdk;r&aom qHk;&_H;r_}uD;wpf&yf jzpf a =umif; / a=unmcsufxkw fjyefc J hy gw,f? aejynf awmfr Sm vnf; OD ;udkeDtwGuf 0rf;enf;jcif;txdrf;trSwftjzpf v$wfawmfodk@ wufa&mufwJh 'DcsKyf trwfawGu zJ}udK;teufwyfqif+yD; wufa&mufcJhygw,f? tJ'Dvdka=unmcsufawG xkwfjyef&w,fqdk uwnf;u 'Djyoem&JŒ twdrfteufeJ@ tajctaeudk cef@rSef;rd=ur,fxifygw,f? OD;udkeD&JŒorD;}uD; a'gufwm,OfEG,fcdkifu "vluawmh jyefvmapcsifvdk@rS 38

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


39

r&awmhwm? u|efrwdk@rSm aemufxyfjzpfapcsifwm qdkwm r&Sdawmhbl;av? tr_rSef ay:apcsifwmaygh? 'gygyJ? a&qHk;ajrqHk;txd vkduf+yD; tr_r Se fa y:apcsifw,f? 'gyJ awmif;qdkcsifygw,f? 'Dxufwjcm;bmrS awmif;qdkp&mr&Sdygbl;"vk@d ajym =um;cJhygw,f? u|efawmfeJ@ q&mOD;udkeDwdk@ aygif;oif;qufqHvmcJh=uwm ESpfaygif; 40 ausmf &Sdyg+yD? ol@ta=umif;udk tptqHk; odolwpfa,mufvdk@ ,lqygw,f? olbmawGvkyw f ,f? bm&nf&G,fcsufeJ@vkyw f ,f qdkwmawGukd vnf; *Ce%od&o Sd lwpfOD;jzpfygw,f?

OD;udkeDESifh zGJŒpnf;yHktajccHOya' q&mOD;udek D[m 2013ckESpf Zefe0g&Dvu zGJŒpnf;yHt k ajccHOya'udk b,fvjdk yif=u rSmvJ qdkwJh pmtkyfudk a&;om; xkwfa0cJhygw,f? tJ'DpmtkyfrSm u|efawmftrSmpm a&;om;cJyh gw,f? tJ't D rSmpmrSm ole@J u|eaf wmf ajymqdak qG;aEG;=uwJh ta=umif;t&mawGukd azmfjycJyh gw,f? "tajccHOya'udk jyifoifw h ,fv@kd u|eaf wmfajymwmu vlwpfO;D wpfa,muf/ toif;tzGJŒwpfcktwGuf &nf&G,f+yD;ajymwm r[kwfygbl;? wpfwdkif;jynfvHk;/ wkdif;&if;om; vlrsKd;pktm;vHk;/ EdkifiHol EdkifiHom;tm;vHk;&JŒ aumif;usKd;twGuf &nf&G,f+yD; ajymwmyg" "tajccHOya'udk jyifwJhtcg w&m;Oya'&_axmifh Legal point of view wpfckwnf;uom jyifzdk@ u|efawmfajymaewm r[kwfygbl;? Political point of view EdkifiHa&;&_axmifh/ Logical point of view ,kwWdaA' &_axmifhpwJh ² ² ² pwJh &_axmifh trsKd; rsKd; uae oHk; oyf +yD; jyifo ifhw ,fv dk@ u|ef awmf, lq +yD; 'D a qmif;yg;awGu dk u|efawmfa&;aewmyg" vdk@ olu qdkygw,f?

wyfrawmftay: oabmxm;

wyfrawmfeJ@ywfouf+yD; oloabmxm;udk u|efawmfuar;awmh "'Drdkua&pD Edik if aH wmf}u;D wnfaqmuf&mrSm wyfrawmf[m tvGefta&;}u;D wmayg?h tajccHOya' yk'rf (122)rSm Oya'ESifhtnD trnfpm&if; wifoGif;aom wyfrawmfom;rsm;onf jynfol@ v$wfawmfudk,fpm;vS,frsm;twGuf owfrSwf xm;onfh t&nftcsif;rsm;ESifh jynfhpHk &rnfvdk@jyÏmef;xm;+yD;om;yJ? olwdk@vnf; EdkifiHhom;aumif;awGyJ? 'gayrJh u|efawmfjzpfap csiw f mu wyfrawmfom; ud, k fpm;vS,fawGukd c%c%rajymif;vJbJ jynfol@v$waf wmf t&yfom;udk,fpm;vS,fawG&JŒ oufwrf;twdkif; pcef@uwnf;u v$wfawmfoufwrf; ukefwJhtxd &Sdapcsif w,f? jynfol@v$wfawmf t&yfom;udk,fpm;vS,frsm;enf;wl wyfrawmfom;udk,fpm;vS,fawGuvnf; rdrdwdk@&JŒ vGwfvyfaomqENt& rJay;ydkifcGifh/ wkdif;jynfwm0efxrf;aqmifcGifh &SdapcsifwmygyJ" vkd@ ajymygw,f?

'Drdkua&pDEdkifiHjzpfvmzdk@

tJ'DpmtkyfrSmyJ pma&;ol&JŒtrSmtaeeJ@ "EdkifiHwpfEdkifiH. zGJŒpnf;yHk tajccHOya' qdkonfrSm EdkifiHawmf tm; rnfodk@rnfyHk wnfaxmif tkyfcsKyfrnfqdkonfudk EdkifiHom;rsm; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

39


40

t=um; oabmwlcsKyfqdkxm;aom pmcsKyf }uD;wpf&yfjzpfonf? EdkifiHawmftm%m. yif&if;ydki&f iS frmS Edik if Hom;jynfolrsm;omjzpf&m Edkiif o H m;wd@k . qENomt"dujzpfoifyh gonf? zGJŒ pnf; yHktajccHO ya'udka &;qGJol vlwpfpk.qENudko m tav;xm;&rnfq dk vSsif EdkifiHom;wdk@. tcef;u¾rSmaemufwef;odk@ a&mufoGm;rnfjzpf+yD; rnfonfhtcgrSs 'Drdkua&pDEdkifiH jzpfvmrnf r[kwfyg[k u|efawmftav;teuf ajymvdkygonf"vdk@ ol@oabmxm;udk wifjyoGm;ygw,f?

OD;udkeDESifh rJrormr_rsm; [ef@wm;csuf a&G;aumufyJG rJrormr_awGeJ@ ywfouf+y;D awmh pmtkyw f pftyk af &;cJyh gao;w,f? 'Drdkua&pD a&G;aumufyGJrsm;/ rJrormr_rsm;ESifh jynfolwkd@. tcGifhta&;rsm; qdkwJh pmtkyfjzpfygw,f? tJ'DpmtkyfrSm "2010 jynfhESpf a&G;aumufyGJtay: oHk;oyf&ygu uef@uGufr_rsm;/ twkdiftawm jy\emrsm; tajrmuftrsm; &SdcJha=umif; awGŒ&onf? tHh=ozG,f&m taumif;qHk;jy\emrSm a&G;aumufyGJae@ nae (4)em&D rJ&Hk;rsm; ydwf+yD;aemuf rJa&wGuf &mwGif nOfheufonfxd }uKd wifrJxkwfrsm; wpfxkyf+yD;wpfxkyf a&mufvmum noef;aumifausmfo nfxd rJrsm;a&wGufa e&onfhudpPjzpfa=umif; awGŒ &onf ? wpf pHkwpfa ,muf tEdki fr &rcsif ; }ud Kwifr Jrsm; qufu m/ qufum a&mufvmaeonfhoabmjzpfonf? trSeftm;jzifh }udKwifrJqko d nfrSm rJ&HkpzGifhonfh eHeuf (6)em&D uwnf;uyif rJ&Hkodk@ a&muf&Sd+yD;jzpf&rnf? aemufxyf }udKwifrJ[lI rnfonfh t&yfurSs vm&ef ta=umif;r&Syd g? vmcJv h sS ifvnf; Oya't& vufrcH&yg" vdk@ axmufjycJh ygw,f? pmayeJ@ todOm%fay;&Hkruygbl;? vludk,fwkdifvnf; te,fe,f t&yf&yfodk@ vSnv hf nfomG ;a&muf a[majymygw,f? tJ'Dwek f;u NLD tzGŒJ 0ifr[kwaf o;yg? ud, k hu f m; udk,farmif;? udk,fhxrif; udk,fpm;? udk,fhukefusp&dwf udk,fbmomuscH+yD; vSnfhvnf a[majymwm jzpfygw,f? 'ga=umifh trSew f &m;udk zH;k uG,v f o kd w l csKŒd u ol@udk rkef;wD;=uwm jzpfygw,f? armfv+rKd io f @kd a[majymyGo J mG ;wke;f uqd&k if u|eaf wmfvnf; vdkuyf gomG ;cJyh gw,f? eHeufwpfyGJ/ naewpfyGJ qufwdkufa[mwm xrif;arh/ [if;arhygyJ? &efukefudk jyefa&muf awmh n 1em&D xdk;yg+yD? a[majymyGJwkdi;f rSm olajymae=upum;av; wpfcGef;&Sdygw,f? "'Drdkua&pDEdkifiHa&;pepfwGif "tpdk;&" qdkonfrSm vlxk. aus;u|efjzpfygonf? jynfol@0efxrf;jzpfonf? t&Sifocif r[kwfyg? jynfolvlxko mvSsif t&Si focif/ Edik if aH wmftm%m. yif&if;ydik &f iS rf sm; jzpf=uygonf" vd@k t+rw J rf;axmufjyygw,f? +y;D awmh a&G;aumufyJrG wkdifrD odxm;&rnfh tcsurf sm;/ }udKwifjyifqifxm;oifh yHkrsm;/ a&G;aumufyJG usif;yonfh ae@wGifvnf; owdxm;&rnfh tcsufrsm; aqmif&Guf&rnfh enf;vrf;rsm;udk vnf; a[majymydk@csygw,f? 40

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


41

2012 ck {+yDv 1&ufae@rSm usif;yr,fh =um;jzwfa&G;aumufyGJrwkdifrD rSefrSef uefuef jzpfatmif }udK;yrf;r_rsm;udkjyKvkyf+yD; "a&G;aumufyGJESifh rJrormr_" acgif;pOfeJ@ aqmif;yg;rsm;a&;w,f? Oya'oabmw&m; awGudk t&Sdudk t&Sdtwdkif; ajzmifhajzmifh rS e fr Se fw if j yw,f ? tJ ' D a qmif ; yg;awG u d k pk p nf ; +yD ; "vmrnf h a&G ; aumuf y G J r S m rJb,fvdkay;&rSmvJ" qdkwJh pmtkyfuav;udk xkwfa0+yD; jynfol=um;odk@ pdrfh0ifysHŒESH@ oGm;atmif }udK;pm;w,f/ a&G;aumufyGJrSm q&m&JŒ apwemt&mxifcJhygw,f? tm;vHk; od+yD;jzpfwmrdk@ tus,rf azmfjy awmhygb;l ?

OD;udkeDESifh w&m;Oya'pdk;rdk;a&; jrefrmjynfrSm w&m;Oya'pdk;rdk;r_ enf;yg;aew,f? w&m;Oya'pdk;rdk;r_r&SdorSs wkdif;jynfat;csrf;om,mr_ &SdrSmr[kwfbl; qdk+yD; "*VKefq&mpH &mZ0wfw&m;cHvm; ESifh w&m;Oya'pd;k rdk;a&;aqmif;yg;rsm;" pmtkyfudk 2012 atmufwkdbmvu xkwaf 0cJyh gw,f? tJ'DpmtkyfrSm [Hom0wDOD;0if;wif/ pma&;q&m armif0HoeJ@ u|efawmfwdk@ trSmpm a&;jzpfcJhygw,f? tJ'DtrSmpmawGudk zwfvkduf&if OD;udkeD b,fvdkvlpm;vJqdkwm odom ay:vGifygvdrfhr,f? q&mOD;udkeDudk Oya' ynmrSm olom tawmfqHk;vdk@ u|efawmfqdkvdkwm r[kwyf gb;l ? olvkd awmfwho J /l olxuf awmfwo Jh lawGvnf; &Srd mS yg? 'gayrJh ynmawmfovdk wdkif;jynftwGuf apwemaumif;xm;zdk@vJ vdkyg w,f? OD;udkeDudk rvdkvm;olawGu bmomrwl vlrsK;d rwlwt hJ wGuf uJ&h ŒJ &_wcf stjypfwif=uygw,f? ol&ŒJ wkid ;f jynftay:xm;wJh apwem/ vlr sKd;bmom tajcjyK aoG; xdk; v_H@ aqmfr _awG rjzpfapvdkwJh pdwf"mwf/ wpfwkdif;jynfvHk; w&m;Oya'pdk;rdk;+yD; +idrf;csrf;om,mapvdkwJh oabmxm;awGudkawmh jrifatmif=unfw h wfzk@d vkdygw,f?

OD;udkeD ol&Jaumif;vm; OD; udke Du G,f vG e fw Jh a e@u ol &JŒ orD ; }uD; jzpfo l a'guf wm,OfE G ,fc dki f ud k *sme,fwpfapmifu "OD;udkeDudk ol&Jaumif;vkd@xifygovm;"vdk@ ar;w,f? orD;jzpfolu "u|efrtwGufudk ar;wmvm;/ u|efrtwGuf qdk&ifawmh azazu ol&aJ umif;aygh? 'gayrJh tjcm;vla wG&JŒ owfr Swf csufudkawmh u|efr rody gbl; ? ol& Ja umif; [kwfw,f/ r[kwfbl;qdkwm trsm;u owfrSw=f urSmav" vdk@ ajzvku d fa=umif; ajymjyygw,f? &SdwfpyD;,m;a&;wJh *sL;vD;,yfqDqmjyZmwf udk zwfzl;=urSmyg *sL;vD;,yfqq D m vkyf}uHowfjzwfcH&+yD; wJhaemuf vkyf}uHolacgif;aqmifA&l;wyfu rdef@cGef;ajymw,f? olajym+yD;wJhtcg qDqm&JŒ rdwfaqG rwftef awmfeDu rdef@cGef;ajymw,f? ol@&JŒrdef@cGef;rSm "u|eaf wmf'u D akd &mufvmwm[mjzifh qDqmudk jrKS yEf o HS +*KFd [f zd@k twGuo f m jzpfygw,f/ ol@udk csD;usL;axmyemjyKzdk@ a&mufvmwm r[kwfygbl;? vlawG[m raumif;wmav;awG tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

41


42

vkyfr dw,fqdk&if/ olwdk@ao+yD; wJhtxd ajymprSwfjyK usef&pfwwf=uygw,f? tJ. . aumif;wmav;awGq&kd ifawmh olw@kd &JŒ t&d;k pke@J twl jrKS yEf yHS pfvu kd =f uwmygy?J 'gu vlawG&ŒJ obm0 qdkawmh qDqmeJ@ ywfouf+yD;awmhvnf; ² ² ² &Sdygapawmh ² ² ² " wJh? tckvnf; OD;udkeDudk *k%fjyKcsD;usL;zdk@ 'Daqmif;yg;udk a&;wmr[kwfygbl;? 'gayrJh wdkif;jynfe@J vlrsK;d tay: ol@&JŒ opPmazmufwt hJ csu/f Ak'b < momudk apmfum;ajymqdw k ht J csu/f trsKd;bmom tajcjyK aoG;xdk;v_H@aqmfr_ awGjyKwJhtcsuf/ wpfckwav&Sd&if vlawG odoGm ;atmif taxmuft xm;tudk;tum;eJ@ azmfjyapcsifygw,f ? oufoufr Jh tykwcf swho J abmrsK;d awmh rajym=uapcsifygb;l ? ol@&JŒ aumif;rGefwhv J kyfaqmifcsufawGukd arhypfcsifarhyg? arhypfvkd@&Edkifygw,f? 'gayrJh taxmuftxm;r&Sd wrifoufouf pGypf aJG jymqdw k mawGudk awmh a&Smif&mS ;apcsiyf gw,f? OD;udek u D awmh ol@toufukd pGe@f v$w+f y;D usefwJholawG olvdkrjzpfatmif owday;cJhyg+yD? wkdif;jynftwGuf wefzdk;&SdwJholawG olvdk touf pGef@roGm ;=uygapeJ@ vkd@ qka wmif; aerdy gw,f? wu,fawmh 'Djzpf&yf[m u|eaf wmfwk@d wdik ;f jynfrSm w&m;Oya'pd;k rd;k r_ r&Sv d @kd ygb?J +y;D awmh OD;udke&D ŒJ ynmeJ@apwemudk ,SOfwGJ+yD; jrifapcsifygw,f? OD;udkeD&JŒ w&m;Oya'pdk;rdk;a&; pmtkyfrSm u|efawmftrSmpm a&;ay;wkef;uarcESifh rvdconf aygif;qHk.? xdktcg "jrpfr{&m"ay:xGef;cJh.? "jrpfr{&m"onf jrefrmjynf. "touf"² ² ? q&m. apwemESifh q&m. ynmwdk@onf aygif;qHk.? xkdtcg "w&m;Oya' pdk;rdk;a&; aqmif;yg;rsm;" pmtkyf ay:xGef;cJh.²²? "w&m;Oya'pdk;rdk;a&;"onf jrefrmEdkifiHESifh EdkifiHom;rsm;. "touf" ² ² ²? xkd@a=umifh wdik ;f jynfukd cspfaom/ Edkiif o H m;tm;vH;k udk jrwfEk;d aom/ +idrf;csrf;a&;udk vdkvm;aom/ wnf+idrfat;csrf;a&;udk ESpfoufaom oltm;vHk; "w&m;Oya'pdk;rdk;a&;"udk ESvHk;onf;yGwfwGif odrf;qnf;+yD;/ OD;aESmufwGif odkrSD;xm; Edkif=uygapvdk@ qENjyKrdygw,f? tckvnf; aemufxyfaemufxyf vkyf}uHowfjzwfr_awG xyfrHray: ayguf=u ygapeJ@vdk@ qkrGefaumif; awmif;aerdygawmhw,f ² ² ² ? uJ rdwfaqG oifuaum OD;udkeDudk b,fvdkjrifygovJ? OD;udkeDtay: b,fvdk owfrSwfygovJ? vGwfvyfpGm oabmuGJvGJcGifh&Sdygw,f? vlwpfa,muf bmajymw,f qdw k mxuf bmvkyw f ,fqw dk mudk =unfh+y;D qHk;jzwf=uwmayg?h cspfcifav;pm;vsuf

armifodef;vGif (WeeklyHeadline 42

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

Vol2, No.6, (6-2-2017)

rS ul;,lazmfjyygonf?)


43

q&mOD;udkeD 'kkwd,t}udrf vkkyf}uHcH&awmhrSmvm;

'efjim&Sdef; jrefrmhta&;avhvmol owif;pmq&m bmwD;vf vpfwem&JŒtqdk

"OD;udek v D yk =f ucH &H wm[m &d[ k if*smta&;eJ@ qufE, G af ewma=umifh vd@k qd=k uw,f? 'gu wu,fhudk t"dyg` ,fr&SdwJhtqdkyJ? OD;udkeDu rGwpf vifwpfOD;/ jrefrmrGwfpvifwpfOD;vdk@ qdkwm ydkrSefr,f? ol@udkuGsefawmfodwm ESpfawmfawmf=umjyD? olu ol@omoemeJ@ ol&ŒJ Edik if Ha&;vSKyf&mS ;rSKukd b,fwek ;f urS a'G;a&m,Sufwifrvkyk cf b Jh ;l ? 'Dru dk a&pDenf;ruswhJ 2008 tajccHOya'tay:rSmom olt"du pd;k &drpf w d x f m;cJw h ,f? b,fwek ;f urS ol@omoem eJ@ ywfowfjyD; ajymavhajymxr&Sdbl;? ol@twGufawmh ol@,Hk=unfrSKe@JolyJ/ 'gxufbmrS ryd kb l; ? &d k[ if* smta&;eJ@ olv ky f= uHc H &wJ hta&;ud k b,fo lr S qufp yf qifa jcay; Ekkdirf ,frxifbl;? 'Dvq kd ifajcrsdK;u t"dy`g,fvHk;0r&Sw d hq J ifajcyJ? ol@vlrsdK; udk,fhwkdif;jynfukd 'Dru kd a&pDenf;vrf;tay: rSeo f xufreS af tmif a&mufapzd@k qEN&o dS u l kd jrifrh m;wJh *k% k o f u d mQ &So d lvk@d qkd&k r,f? olu ya&mzuf&Sife,f qefveG f;olwpfOD;vnf;jzpfygw,f?

a'gufwm rvpfqm ca&mufcsf / e,l;aqmufa0;vf,leDAmpDwD&JŒtqdk

"OD;udke[ D m a':atmifqef;pkk=unforRwjzpfa&;udk wm;qD;xm;wJh Oya'yk'rf 59 (p)udk ygvrD efu zsufodrf;edkifzdk@ tawG;tjrifudk csjycJholwpfOD;jzpfw,f? 19 47 ckESpfu jyXmef;cJhwJh tajccHOya'udk zsufodrf;jyD;wJhtcsdef 19 50 jynfhvGefumvawGrSm OD;udkeDu tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

43


44

(OD;ae0iftpdk;&) jyXmef;r,fh tajccHOya'&JŒ t&if;tjrpfjy\emawGudk eufeuf&SdKif;&SdKif; avhv moabmayguf c J ho l v nf; jzpfw ,f? 'ga=umif hv nf; 2008 tajccH O ya'&J Œ xGufaygufudk csufcsif; axmufjyEdkifcJhwmjzpfw,f? EdkifiHwum rD'D,mawGrSm OD;udkeD udk rGwfpvifa&SŒae/ 'grSr[kkwf tJeftJvf'DOya't=uHay;pojzifh azmfjy=uw,f? 'gayr,fh OD;udk eDu tJ'gawGxuf tpaygif;rsm;pGmydk rdkaeolwpfOD;tjzpf trSwf&ae=u&r,f? jrefrmhorkidk ;f rSm xif&mS ;wJh Oya'ynm&Siaf wG/ ordik ;f 0ifrw G pf vifawGe@J wef;wl OD;udek u D v kd nf; trSwf&oihyf gw,f?"

vkkyf=uHcH&csdefeJ@ bma=umifhvkyf=uHcH&ovJ OD;udkeDvkyf=uHcH&csdefrSm ol[m jynfaxmifpk0ef=uD; OD;azjrifhacgif;aqmifwJh 21 OD;tzGJŒeJ@twl EkkdifiHawmf&JŒwm0efay;tyfjcif;a=umifhoGm;cJh&wJh tif'dkeD;&Sm;c&D;pOfuae jyefvnfa&muf&Sdcsdefjzpfygw,f? jynfaxmifpk0ef=uD;eJ@tzGJ@[m EkdifiHawmfu ay;tyfwJh wm0efwpf&yfukd xrf;aqmiftjy;D jyefvnfa&muf&dcS sed jf zpfw,fqkw d mudk txl;owdcsyf=u &rSm jzpfygw,f? bmwD;vfvpfwem&JŒ tqdk "21 OD;xJrSmrS olwpfa,mufwnf; vkkyf=uH cH&wJhtay:rSmoHk;oyfzkd@ tcsuftvuftjynfhtpHkr&Sdao;wma=umifh tcktcsdefrSm uGsefawmfwdk@ rSef;qjyD;yJ ajymEkkdifygvdrfhr,f? aoewform;u OD;udkeDav,mOfuGif;xJu xGuftvmudk apmifhaecJhw,f? 'ga=umifh'Daoewform;udk apckkdif;wJh aemufuG,f uwpfOD;uawmh av,mOfe J@ jyefvmr,fq dkwmvnf; odw,f/ jyefvmr,fhtcsdef udkvnf;odw,f? 'gu taotcsm=udKwifpDrHrSKqdkwmudk n$efjyaew,f? a&m&rf;jyD; aoewfeJ@ ywf&rf;wmrsdK; r[kkwfbl;? &dk[if*smta&;eJ@ 'geJ@bmqdkbmrS rywfoufbl;? 'Dvkyf=uHrSKu EkkdifiHa&;t& jzpfysufoGm;chJwJh vkkyf=uHrSK=uD;yJ? 'DtjzpftysufaemufuG,frSm tzG@J tpnf; wpfcck &k EdS ikd w f ,fqw kd muawmh trSet f uefy?J 'Dwikd ;f jynf (jrefrmjynf)rSm jzpfcw Jh hJ EkkdifiHa&;vkyf=uHrSKawGwkdif;rSm wukkd,fawmf aoewform;qdkwm r&Sdbl;/ 'gu EkkdifiHa&;t& jzpfcJhwJh vlowfrSK / 'Dtjzpftysufudk ekkdifiHa&; (vkkyf=uHrSK) vdk@yJ aocsmayguf,q l &r,f? aemufuG,fu b,ftkyfpk yg0ifaeovJqw dk m =udK;pm;&SmazG&r,f?"

OD;udkeDrSrdrdudk,fudk azmfjycJhyHk

"uGseaf wmfu wm;*wfyJ? bmvd@k vJqadk wmh uGseaf wmfu a':atmifqef;pk=k unf&ŒJ Oya't=uaH y;jzpfovdk tajccHOya'jyifqifa&;A[dkaumfrwD&ŒJ tzGJ@0ifvnf;jzpfaew,f?"

OD;udkeD. ajympum;tcsdKŒ

(u) ² (EkkdifiHawmf. twkkdify ifc Hyk *~dKvfOya'ESihfywfowfI) "'Dae&mrSm yHkr Sefr[kwfwJh enf; vrf;wpfc k awmh&Sdw,f? 59(p)udk acwW&ky fodrf;zdk @ txl;Oya' wpf&yfjyXmef;zdk@vdkw,f? 'Dtxl;Oya'udk jynfaxmifpkv$wfawmfu rJcGJwt Jh cg &mESKef; 51 44

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


45

&mESKef;eJ@ twnfjyKvdkufEidk frSmjzpfw,f? (&dkufwm / azazmf0g&D 2 / 2016 S) 'Dajym=um;csuf uawmh 2016 {jyrD S jyXmef;cJhwJh EkkdifiaH wmf. twkkdifyifcHOya'rxGufay:rD/ tJeftJvf'DygwD Edik if aH wmftpd;k &tjzpf pwifwm0efrxrf;aqmifru D wnf;u ajym=um;xm;csujf zpfygw,f?" (c)² (rsdK ;apmif h O ya'ESi f hy wf o wf I) "rsd K;apmif hO ya'u Ak ' < b mom0if trsdK;orD;awGuko d m tumtuG,fjyKxm;w,f? wjcm;bmom0iftrsdK;orD;awGtwGuf a&m? Oya'wpf&yfqdk wm vlwdkif;udk tumtuG,fay;&wmrsdK;jzpfw,fcifAs? tckk 'DrsdK;apmifhOya'u wwdkif;jynfxJrSm aewJh bmomjcm;trsdK;orD;awGudk vHk;0vpfvsLjyK xm;wmrsdK;jzpfaejyD? " ({&m0wD/ pufwmbm 2 / 2015) jcdrf;ajcmufrSKtcsdKŒ OD;udkeD vkyf=uHcH&csdefrwdkifrD/ azhbGwfay:rSm jcdrf;ajcmufpmtcsdKŒ ysHŒESHŒcJhygw,f? q&mawmf OD;0D&oltrnfcHxm;wJh azhbGwfpmrsufESmu rsdK;apmifhOya'udk xdyg;ol b,folrqdkudk jcdrf;ajcmufxm;wmrsKd ; &SdcJhygw,f? 'ghtjyif OD;udkeD vkkyf=uHcH&jyD;csderf Smvnf; tJeftJvf'DygwDrS a':atmifqef;pkk=unfuvGJjyD; usefoltm;vHk;udk vkkyf=uHowfjypfr,fvdk@ jcdrf;ajcmufaewJh azhbGwfpmrsufeSmtcsdKŒ &SdaeqJjzpfygw,f? 'DtcsuftvufawG[m rsufuG,fjyKxkdufwJh tcsuftvufrsdK;awGr[kkwfyg? trkkef;pum;awGtay:EkkdifiHawmftpdk;& &JŒ =udK;&Snf&SnfvSefxm;rSKu OD;udkeD&JŒtoufudk paw;apovdk jzpfcJhw,fqdk&if rSm;,Gif;r,frxifyg?

'kkwd,w=udrfvkyf=uHzdk@ =udK;pm;aejyDvm; q&mOD;udkeD vkkyf=uHcH&wm[m jrefrmh'Drdkul;ajymif;a&;twGuf toufpaw; cHch&J wmrsKd ;omjzpfw,fqjkd y;D jynfoltrsm;pku k vwfwavm cH,lxm;ygw,f? aemufquf wGJtaeeJ@ jrefrmhta&;oHk;oyfolawG xifjrifxm;ovdk OD;udkeD[m jrefrmh'Drdkua&pD acwfajymif; umv&JΠxm0&ol&Jaumif;jzpfvmr,f/ jrefrmrGwpf vifrsm;&JΠjrefrmEkikd fiHa&; ordkif;rSm yg0ifay;qyfrKS xm0&rSwfwkid fopfjzpfvmr,f? 'gawGukd rvdv k m;olrsm;&Sad eovdk OD;udek Dukd vkyf=uHwJh vlwpfpkuvnf; 'DvdktjzpfrsdK;udk vdkvm;=urSm vHk;0r[kwyf g? 'Dawmh rvdk rk ef;xm;olawGu =u,fwpfyGifhtjzpf orkkdif;wGif&pfawmhr,fh OD;udek v D yk f=ucH &H rSKukd uzsu, f zsuv f yk f=uude;f yJ &Syd gawmhw,f? OD;udek v D ky=f ucH &H rSKukd 'Du&D twkkdif;twm wpfckxd 0dwfavSsmhr,f/ EdkifiHa&;'grSr[kkwf bmoma&;,Hk=unfcsufa=umifh towfcH&wmrsdK; r[kkwfy J ykk*~dKvfa&;a=umifh towfc H&wmrsdK;qdkjyD; tuGufqif 0g'jzef@ygvdrhrf ,f?

OD;vSaqG(trwfa[mif;) . a&;om;csuf

"usaemfŒtawG;u OD;udek D udk owfwm[m Edik if aH &; a}umifh vdŒk aomf? / bmoma&; a}umifh vdkŒ aomf? / tajccHOya' jyifrSmpdk;vdkŒ a}umifh vdkŒ aomf? / &rf;wkyf rSef;wkyfaewJŒ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

45


46

vlawGukd pdwyf surf w d ,f ? 'guaemufawmh ppfvu kd &f if ay:vmrSmbJav avmp&mrvdb k ;l / udk,fhrSwfcsufu aomufwpfv$J}uD;jzpfae&if &SufzG,f bJ / Oyrm 'Dvlu &mZ0wfr_ŒeJŒ axmifepS &f n S u f s b0 ysucf ŒJ &wm[m OD;udek aD &SŒaevdu k w f ma}umifh qdjk y;D tjiKd ; eJŒ e,fpyfu aoeyf0,f apmifhaqmfwmqdk&if ajc§O a}umifh wdkŒ EdkifiHa&;a}umifhwdkŒ rGwfqvifjzpfvdkŒ pwJŒ rSwfcsufawG[m [mo awG jzpfukefrSmaygh ?" txufyg oHk;oyfcsufudk OD;vSaqGu ,ae@ae@pGJeJ@ ol@&JŒ azhbGwfpmrsufESmrSm a&;wifxm;wmjzpfygw,f? OD;vSaqG&ŒJ oH;k oyfcsuu f awmh uG,v f eG o f Ol ;D udek &D ŒJ ruG,v f eG rf D ordkif;a=umif;tcsuftvufay: tajcrcHbJ rdrdukd,fydkif ykk*~vducHpm;jyD; a&;om;xm; wmrsdK;omjzpfygw,f? 'gayr,fh aoG;qlvG,fwJh jrefrmy&dowf twGufawmh OD;vSaqGu y&d,m,fomomeJ@ eufeufuav;ESuw f wfwmudk owdcsy&f ygr,f? OD;udkeDeJŒtwl Laurel Oya'tusdK;aqmiftzGJ@wnfaxmifol OD;cifarmifaX;&JŒ rSwfcsufuawmh OD;vSaqG&JŒ oHo,udk wppDzJhxkwfjyxm;ygw,f? OD;cifarmifaX;u onfAGKd upf *f sme,frmS "Oya'a=umif;t& vkycf h=J uwmcsn;f qdak wmh owfavmufatmifem =unf;p&mr&Sdbl;xifw,fav" qdkjy;D vkyf=uHcH&rSKeJ@ vkdufygaqmif&u G cf hw J JhtrSK tcif;awG tquftpyfr&SdEdkiw f ht J a=umif; oHk;oyfjyxm;ygw,f? "'DtvkyfawGrvkyfeJ@? qufvkyf&if owfr,fvdk@ owday;w,f? ol (OD;udkeD) udk,fwdkifjyefajymw,f" vdk@ a&SŒae=uD; OD;tkef;vSdKif&JŒtqdkudk onfAdGKufpfu udk;um;xm; ygao;w,f?

OD;odef;pdeftpdk;&vufxuf orRwt=uHay; OD;aeZifvwf. a&;om;csuf

"OD;udkeDtaeeJ@ (1982) EdkifiHom;Oya'eJ@ (2008) zGJ@pnf;yHk tajccHOya'udk jyifqifzdk@}udK;pm;wm tawmfrsm;rsm; od+yD;jzpfygw,f/ tJ'DtcsufawGu a':atmifqef; pk=unf&J@ pOf;pm;yHk uGmjcm;cJ@vdk@jzpfjzpf/ a':atmifqef;pk=unf tvkyf tifrwef rsm;jym; vdk@jzpfjzpf/ OD;udkeDeJ@ t&ifuavmuf xdawG@r_ r&SdcJ@awm@ygbl;/ OIC eJ@ tpPvmrf todkif;t0dkif;&J@ zdtm;ay;jcif;ukd OD;udkeDu wpfpHkwpf&m cHae&w,fqdkwJ@owif;vnf; xGufvmcJ@jyefw,f/ arSsmfrSef;xm; ovdjk zpfrvmvd@k a':atmifqef;pk=unfukd az@pfbkwu f }urd ;f 0g;xm;wmawGuv kd nf; zwfvku d f&ygw,f?" OD;aeZifvwf[m ol@tjrifeJ@aumufcsufudk txufygtwkkdif; OD;udkeD vkkyf=uH cH&tjyD; tvsiftjrefcsjy toHk;awmfcHcJhygw,f? OD;aeZifvwf&JΠpGyfpGJxm;wJh 19 82 EkkdifiHom;Oya'udk OD;udkeDu jyifqifzdk@=udK;pm;cJhjyD; tJ'ga=umifh a':atmifqef;pkk=unfeJ@ tjrifuGJvGJcJhw,fqkw d muawmh &,foGr;f aoG;zG,f t"rRpGyfpGJcsufyJjzpfygw,f? OD;udkeD[m 2013 ckkeSpfuwnf;u What is PR? Quintana, Myanmar and 1982 Citizenship Law qdkwJhpmtkyfudk a&;om;jyD; 19 82 EkkdifiHom;jzpfcGifhOya'udk 46

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


47

axmufjya0zefco Jh ljzpfygw,f? 'Dvk&d dx S m;wJh a&SŒae=u;D udkrS a':atmifqef;pk=unfu 2016 {jyDrSm EdkifiHawmf. twdkifyifcHyk*~dKvf&mxl;zefwD;zdk@ toHk;cscJhava&mhovm;? 'grSr[kkwf OD;aeZifvwfajymovdk OD;udek u D yJ vwfwavmaumufumiifumeJ@ ol@tjrifawGajymif;jy;D 1982 EkkdifiHom;jzpfcGifhOya'udk vufxdvdk@ a':atmifqef;pk=unfeJ@ cGmjyJcJhava&mhvm;? tajzuawmh a':atmifqef;pk=unfudk,fwdkif OD;udkeD&JŒ 1982 EkdifiHom;jzpfcGifhOya' tay:xm;&SdwJh tjrifoabmxm;udk od&SdjyD;rS rdrd&JŒeHab;rSm Oya'twkdifyifvmvkyfzdk@ urf;vSrf;cJhwmyg? OD;aeZifvwfu OD;udkeDonf a':atmifqef;pkk=unfudk =udrf;0g;xm;wmawG vkkyfxm;ygw,fvdk@vnf; pGyfpGJxm;jyefygao;w,f? 'g[m vkyf=uHpGyfpGJrSK / toa&zsufrSK jzpfygw,f? OD;udkeD&JŒ 2017 ESpfopful;yef=um;v$mrSm v$wfawmftrwfrif;awGudk a&G;aumufyGJr0ifrD ay;xm;wJhuwdawGjznfhqD;zdk@eJ@ tajccHOya'jyifqifa&;awGudkom tav;xm;wdkufwGef;xm;wmawG@&jyD; OD;aeZifvwfqdkovdk a':atmifqef;pkk=unfudk =urd ;f 0g;xm;wmrsdK; wpfvk;H wyg'rSs rawG@&yg? (OD;udek D. ESpo f pfu;l yef=um;v$m tjynft h pHk) OD;aeZifvwftaeeJ@ vuf&dS tajccHOya'udk bk&k m;wpfq*l w l pfv;kH vdk ud;k uG,x f m;aomfjim; vnf; jynfolvlxk wpf&yfvHk;uawmh tJ'DOya'udk b,fvdkoabmxm;ovJqdkwm odwma=umifh usD;vef@pmrsm;pm;&awmhr,fvk@d txifa&mufoGm;cJhava&mhovm;[kom oHk;oyf&ygawmhr,f?

OD;udkeD b,folvJ/ b,fol@twGuftvkkyf vkkycf JhovJ OD;udkeD / a&SŒae=uD;OD;udkeD / q&m=u;D OD;udek D / zcif=u;D OD;udkeD/ cifyGef;onf=u;D OD;udkeD/ bdk;bdk;=uD;OD;udkeD ponfponfwdk@xuf "EdkifiHawmf. twkdifyifcHyk*~dKvf/ Oya'tm; zefwD;=uHqay;cJhol" / "udk,fusdK;rzufbJ jrefrmh'Drdkua&pDta&; EdkifiHom;tm;vHk; aumif;pm;a&;twGuf tvkkyfvyk fcJhol" qdkwJh tcsuf 2 cku omjy;D ay:vGifxif&mS ;ygw,f? a':atmif q ef; pk= unfu d k OD; ud ke D ul nD c Jhw m[m a':atmifq ef; pk=unf aumif;pm;a&; twGurf [kw k fyg? jrefrmvlxk=u;D aumif;pm;a&;twGuf jzpfygw,f? 'ga=umifhvnf; OD;udkeD&JŒema&;[muGsefawmfwdk@ vlrSef;odwwfpuwnf;u vlrsdK;bmompHk EdkifiHom; aomif;csD rwdkufwGef;&bJ wufcJhwJh }uD;us,fwJh yxrqHk; ema&;tcrf;tem;jzpfcJhygw,f? EdkifiHwumacwWa&muf EdkifiHom;awG ema&;vkyf&cJhwJh ema&;tcrf;tem;jzpfchyJ gw,f? rGwpf vifx=k uD;0ef;&Hxm;wJh tv,frmS rS Ak'k b < mom0ifawG/ c&pf,mefbmom0ifawG/ [dENLeJ@ tjcm;tjcm;aom bmom0ifawGpkpnf;aygif;&Hk;cJh=uwJh ema&;tcrf;tem;=uD;jzpfygw,f? 'Dema&;tcrf;tem;=u;D uae vlrsdK;bmompHk EdkifiHom;awG=um;rSm EdkifiHcspfpdwf qdkwJh aygif;pnf;ay;apwJh tm;wpfckudk tif;tm;tjynfh owif;pum;ay;cJhygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

47


48

uGsefawmfwdk@&JŒylaewJhaoG;awGudk bD;tjzpfvnfywfapjyD;awmh OD;udkeDema&;uay;wJh owif;pum;udk qufvufo,f,loGm;zd@k vdktyfygw,f?

uGsefawmfwdk@ vuf&Sdbmvkkyfoifhowkkef; OD;udkeDvkyf=uHcH&rSKudk EkkdifiHa&; bmoma&;vkkyf=uHcH&rSKtjzpfuae tqifavsmh usao;odrfatmifoGm;atmif/ usL;vGefolawG tjypfavsmhoGm;atmif/ aemufuG,fu vufrnf;=u;D awGukd razmfxkwf rzrf;qD;Edik &f avatmif/ jrefrmh'rD u kd a&pDvKS y&f Sm;rSKorkid ;f rSm OD;udkeD&JŒemrnf arS;rSdefaysmufuG,foGm;atmif/ OD;udkeD ruG,fvGefrD ol@&JŒ azhbGwf pmrsuEf mS rSm t=urd =f urd af 0rSschw J hJ 2008 tajccHOya'jyifqifa&;udpP ao;odrfaysmufuG,f oGm;atmif/ tm;oGecf Gepf ku d fvyk af qmifae=uoltm;vH;k udk &Skwfcs=uygp@kd / rsuu f , G jf yK=uygpk@d / =uOfa&Smif=uygpk@d ? "wpfa,mufa,mufuawmh trSefw&m;twGuf &yf&r,f? vlqdkwm wpfcgyJ aow,f? tJhawmh rSefwmudv k kyf&if;eJ@yJ aooGm;r,f?" q&mOD;udkeD (1953-2017) rS e f w mud k vk y f & if; aooG m ;aom OD ; ud ke Dt m; vk y f = uH o wfj zwf c H &jcif ; ta=umif;&if;rSefudk azmfxkwfEkdifa&;twGuf OD;udkeD. txufygajympum;twkdif; &yfwnfjyvdkufyg rdwfaqG?

'efjim&Sdef; (Media Group rS&,lygonf)

48

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


49

q&m0ef pma&;q&m uAsmq&mr}uD; a':}unfat;

armifpGrf;&nf a=omf =u,fyGifhawG[m wpfyGifh+yD;wpfyGifh a=uGusae=uwmygyJvm;? ckvJ pmay=u,fy Gifh wpfy Gi fh a=uG cJh jyef ygyaum? "=unfa t;" wJh? trnf&if; uawmh a':=unf=unfyJ jzpfygw,f? &efuek f Zmwdwh?J 1929 ckESpf 'DZifbm 13 rSm arG;zGm;oljzpfv@dk / ckuG,v f Gefcsdef 2016 'DZifbmv 28 rSm ol@touf[m 87 ESpfwif;wif; jynfhcJhyg+yD? rdbawGu ukeo f nfrsKd;¶d;k jzpfv@kd orD;rde;f uav;udk ynma&;rSm tm;ray;cJyh gb;l ? 'gah =umifh ynma&; jywfawmif; jywfawmif;jzpfc&Jh wm c%c%ygyJwh?J 'kw, d urBmppf}uD; jzpfawmh oHk;wef; atmif+yD; ynmoifysufcJh&w,f? ppf}uD;+yD;vdk@ ausmif;awG jyefzGifhawmh owWrwef;up+y;D ausmif;jyef wuf&w,f? 7wef;/ 8wef;/ 9 wef;eJ@ wuUov kd 0f ifwef;wd@k udk wpfEpS cf eJG @J atmifcw hJ ,f? wuU odv k 0f ifwef;rSm t*Fvyd pf m*k%x f ;l eJ@ atmifwt hJ jyif xdyfq;kH 10 a,mufrSm pm&if;aygufcJhygw,f? r=unf=unfu ^m%faumif;w,f? ynmoif&mrSm ausmif;rSmoifwmxuf ud, k fhbmomjzwf vrf;u avhvmqnf;yl;cJw h mrsm;w,fqdkygw,f? jrefrmpmay t*Fvdyf pmaywd@k udk udk,fhbmom avhvm cJw h ,f? wcsKŒd ysKŒd uAsmpmtkyfawGudk wpftkyv f ;kH tvGwf usuzf ;l owJh? wuUov kd f0ifwef;atmif+y;D aq;wuUov kd u f kd 5ESp=f umwufc+Jh y;D rS rdbawGu rdef;uav;yJ 'Davmufwwf&if awmfa&mayghqdk+yD; ausmif;xkwfvdkujf yefwmeJ@ ynmvrf; jywfoGm;cJh&jyefw,f? urm&Gwfv Sn f; wef; rSm t*Fvdy fpm enf;jy q&mvkyfa ewJh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

49


50

OD;cifarmifvwf wdk@eJ@ qufr+d y;D ynma&;udk jyefqufawmh &efuek w f uUokv d u f bGŒJ & w,f? bGJŒ&+yD;awmh wuUodkvfrSmyJ t*Fvdyfpm usLwm (enf;jy) 0ifvkyfvdkufygao;w,f? wpfEpS w f nf; ygy?J aemuf-wpfEpS -f ESpEf pS ef m;+y;D aq;wuUov kd fukd jyefwufvu kd w f ,f? 1970 ESpf q&m0efjzpfw,f? udk,fydkifaq;cef;zGifh+y;D wpfESpfavmufeJ@ em;vdkujf yefw,f? 1971 rSm tar&duefjynfaxmifpkudk xGufoGm;+yD; csDum*dkrSm tvkyfoif q&m0efb0eJ@ ynm qufvufqnf;yl;jyefw,f? 1973-76 ESpfrsm;twGif;rSmawmh e,l;a,muf+rdKŒudkul;+yD; pdwfa&m*gtxl; ukaq;ynmrsm; qnf;yl;cJhw,fvdk@ od&ygw,f? +yD; awmh e,l ;a,mufu ta&SŒ ajrmuf +rdK Œ }uD ; rsm;u wuU o dkvf a wG r Sm uxdu / txl;ukq&m0ef tvkyfudkvkyfygw,f? 1986-88 ckESpf/ touf 60 0ef;usifrSm pifpifewDwuUokv d u f dk ul;+yD; pdwfa&m*guak q;ynmrsm;udk qufvufqnf;yl;jyefygw,f? 1988 qdkwm ArmjynfrSm &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk}uD; jzpfyGm;wJhESpfaygh? tJ'DESpfrSm tar&dum;uae t*Fvefukd jyefomG ;vdu k yf gw,f? t*Fvefukd jyefomG ;w,fvk@d ajym&wmu vGefcJhwJh ESpfaygif; tpdwf oHk;q,favmufu wpfcg t*FvefrSm aevdkufcJhzl;ao;wmudk;? vef'ef+rdKŒ -bDbDpD toHv$ifhXmerSm toHv$ifhcJhygao;w,f? t*Fvefa&mufawmh tpdk;&aq;¶kH}uD;awGrSma&m/ udk,fydkifaq;cef;awGrSma&m q&m0efvkyf&if; toufarG;0rf;ausmif;jyKygw,f? t*FvefrSm 1988 u 2001 ckESpftxd aexdkiftvkyfvkyf+yD; tvkyfu t+yD;tydkif tem;,lvdkufygw,f? touf 70 ausmfaygh? +yD;awmh om;orD;rsm;&Sd&m tar&duefjynf axmifpkudk jyefygw,f? tdk[dkif;,dk;jynfe,frSm tajccsaexdkifw,fvk@d yJ u|efawmft=urf;zsi;f rSwfrdyg awmhw,f? tdk[idk ;f ,d;k rSmaewkef;u u|efawmfu zd@k wf0def;+rdKŒrSm aew,f? td[ k kid f;,dk;eJ@ zdk@wf0ed ;f wdk@u odyrf a0;vSbl;? 'gah =umifh oGm;a&mufawGŒqHkygw,f? +cHus,f0if;us,f}uD;xJrSm wpfxyftdrfwpfvHk;eJ@ wpfa,muf wnf;aeygw,f? teD;tem;rSm om;orD;tdrf&Sdw,fvdk@ qdkygw,f? tdrf+cH0if;xJrSmawmh t*FvdyfuAsmawGxJrSmygwJh tufzdk;'pfyef;yifawGeJ@ usL;vpfyef;yifawG yGifhaeygw,f? +cHpnf;¶du k awmh awm+cKH yw k af wGygy?J &SOhu f av;awGu +cHKyw k fxu J xGuv f m+y;D jrufcif;ay: ajy;v$m;ckefaygufaewm jrif&ygw,f? ,kefuav;awGvnf; &Sdw,fvdk@ ajymygw,f? ,kefav;awG/ &SOfhav;awGeJ@ orifav;awG udk 0g&Sifwef+rdKŒpGef&yfuGufawGrSm jrifawGŒ cJh&zl;yg+yD? 'Dwdkif;jynfrSm +rdKŒeD;0ef;usifu taumifyavmif av;awGudk vufwJhprf; avhr&Sd=uyg? trJvdkufcsif&if trJvdkufcGifhay;xm;wJh awm}uD;rsufrnf;xJudk oGm;+yD; ypf&w,fvk@d qdyk gw,f? tdrfrSmawmh wjcm;tdrfawGrSm awGŒ&avh&SdwJh wDADwdk@/ a&cJaowWmwdk@tjyif pEN&m;wpfvHk;udk vnf; awGŒ&ygw,f? pEN&m;ay:rSm *DwoauFwawGeJ@ wGJxm;wJh oDc sif; pmtk yf wpf tk y f wif xm; ygw,f ? u|ef a wmfw dk @udk aumif ; aumif; rGe f rG ef / 50

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


51

azmfazmfa&Ga&GvufcaH wGŒcJyh gw,f? u|eaf wmfw@kd tzGŒJ rSm zd@k wf0ed ;f udk a&mufaewJh uAsmq&m armifpdk;csdefeJ@ pma&;q&m armifopfqif;wdk@ ESpfa,muftjyif t*Fvef toHv$ifhXme (bDbDpD) rsm toHv$ifhzl;wJh jrefrmq&m0efwpfa,mufvnf; ygygw,f? u|efawmfwdk@udk ol@om;tdru f csu+f y;D yd@k wmvd@k xifyg&ŒJ ? rke@f [if;cg;eJ@ {nfch yH gw,f? a&S;a[mif;aESmif;jzpfawG odyrf ajym jzpfchyJ gb?l olwpfO;D wnf; pEN&m;wpfv;kH eJ@ b,fvkad ew,fxikd w f ,f/ pm;aomuf w,fqdkwm awGavmufyJ ajymjzpf=uygw,f? pEN&m;av;wD;vdkuf/ pma&;vdkuf pmzwf vdu k yf gyJw?Jh tdk[dkif;,dk;u jyefvm+yD;aemuf u|efawmfu om;orD;awG&Sd&m e,l;a,mufudk ajymif;vmcJhyg w,f? r=umcifrSm a':=unfat;vJ ol@orD;&Sd&m e,l;a,mufudk ajymif;a&$Œ vmcJhw,fvdk@ =um;&awmh u|efawmfoGm;awGŒzdk@ }udK;pm;ayr,fh awGŒcGifhr&awmhygbl;? jrefrmpma&;q&mawG/ uAsmq&mawG/ EdkifiH a&;orm;awGeJ@ vHk;0rawGŒcsifawmhbl;qdkwJh owif;rsKd;udk =um;od&ygw,f? e,l;a,mufrSm wpf+rdKŒ wnf;ae=uayr,fh oma&;ema&; udpPawGeJ@ yGJvrf;awGrSmawmif rqHk&yg? ol@crsm um;wdkufcH&+yD; ajcusKd;xm;vdk@ b,frS roGm;&bl;vdk@vnf; =um;&ygw,f? olroGm;Edkifayr,fh b,fol@udkrSvnf; vmcGifh rjyKyg? b,fwek f;u od=uovJawmh rqkEd kid /f vGwv f yfwt Jh m&StoHu pef;pef;wife@J awmh tquf toG,f&Sdw,fvdk@ od&ygw,f? oluG,fvGefonftxd wpf+rdKŒwnf;aeolcsif; awGŒcGifh r&vdkufwm 0rf;enf;p&myg? oluG,fvGefawmh om;orD; 6 a,muf (om;oHk;a,muf/ orD; oHk;a,muf) xGe;f um; usef&pf w,f =um;od&ygw,f? oltdraf xmifjyKwmu 1935 qdak wmh ol@touf 24-25 ESpft&G,faygh? tdrfaxmifouf 50 ausmf? olpma&;wmu 1974 avmufuyg? tuf 18 ESpaf yg?h '*kew f m&m&JŒ wm&mr*~Zif; u arG;xkwf vdkufwJh uavmif&Sifyg? wm&mr*~Zif;rSm p+yD;ygcJhwJh 0wˆKwdku "xkdn" wJh? ol@&JŒ emrnf}uD;uAsmu "wap>" xifygw,f? "n}uD;rif;}uD;/ x+yD;xdkifae/ tdyf&mawGJ/ wGef@a=urGvdyf odyfnpfw,f"pojzifh rSwrf dygw,f? q&m '*kew f m&mu "w[Dwo D mG ;&atmif" uAsmeJ@ emrnf}u;D ygw,f? "jynfo@l pmay" udk brf;wifa=u;G a=umf+y;D jynfo@l b0eJ@ uif;uGmwJh pmrsK;d udu k wef;wif&ygr@kd vm;vd@k a0zefavSmifajymif cH&ygw,f? bmyJjzpfjzpf-acwfprf;pmayu ¶kef;xGuf+yD; opfqef;wJh ta=umif;t&m/ opfqef;wJh tawG; tac:/ opfqef;wJh a&;[efrsm;a=umifh q&mwm&meJ@ twl "=unfat;"/ "=unfat;" qdk+y;D [pfa=u;G cJh zl;ygw,f? 1947 u =unfat;[m 1957 xd 10 ESpf=umawmhxdatmif t&Sdefwufwkef;yg? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

51


52

1956-57 rSm u|efawmfwdk@ wuUodkvfa&mufyg+yD? eH&HuyfpmapmifawGrSm aygufpnf/ armifod*Fg/ aZmfaZmfatmif (armifrdk;ol) wdk@u =unfat;[efuAsmrsm;udk wGiw f Giu f s,u f s,f a&;ae=uygw,f? aZmfaZmfatmifu aZmf (ov†m) ov†marmifoif;&Duavmifemrnfrsm; a&;ygw,f? armifod*Fgqdkwmu armifomEdk;yg? olwdk@ 4 OD;[m "=unfat;"ca&ZDawGtjzpf xif&Sm;ygw,f? uef+rJeef;jrifhEG,f/ armif0if;az (jrif;+cH)/ tif;0atmifaqG wdk@u awmausmif;awGu vmwmqdkawmh acwfrqef=uyg? =unfat; ca&ZD rjzpfvm=uyg? olw@kd oH;k OD;u wifr;kd / armifprG ;f &nf/ =unfatmifq+kd y;D acwfprf;a&;[ef u ¶kef; rxGufcJh=uyg? 'gha=umifh aESmif;vli,f pmayorm;awGu olwdk@udk armf'efxJ pm&if;roGif;bJ "Neo-Khitsan" wJh? acwfprf;vufopf/ acwfprf;aemufqufwGJvdk@yJ todtrSwfjyKcJh=uygw,f? ("armifrdk;ol"qdkwm =unfat;&JŒ wjcm;uavmifemrnf/ "rrdk;ol" u ,lovdkvdk =um;zl;ygw,f? armifrdk;olukd ar;=unfhyg?) armifo*FgeJ@ armifrdk;olwdk@u axmif0ifaxmifxGufrsm;vdk@ =unfat;uAsmeJ@ tqufjywfoGm;cJh =u+yD; aZmfaZmfatmifu axmufvSrf;a&;0wˆKxJ vSsKd;0ifoGm;cJhygw,f? 'gayrJh "*sL;" wdk@wpfawG rEWav; aq;wuUov dk b f ufrmS uavmifaoG;=uawmh "=unfat;a&m*g"(onf;cHyg-tjyifrSm tJ'DvdkyJ ajymygw,f) jyefxvm=uygw,f? "pdwu f ;l ,Oftysi;f xlruav;rsm;&Jh p¶du k [ f efyef"vdk@ wifr;kd u qdak vh&ydS gw,f? ck armf'efydk@pfarmf'efpwJh uAsmrsm;rSmawmh =unfat; uGif;qufjywfoGm;cJh+yD? xif;&SL;yif&dyfu bmomjyef/ uAsmuGif;qufvdk@ qdk&rvm;rodyg? "=unf a t;"u uAsmrS m omru 0wˆ K buf r S m vnf ; emrnf & ygw,f ? "u|efr ynmonf " / "rD " / "EGr f; vstd r fj yef " / "zke f; ouf w dki f " / "wrf; wwwfn f " / "umzGJŒqdkoD"/ "armif udkudkeJ@ jreENm" pwJh 0wˆKrsm;[m wGifus,fqJyg? wausmhjyef yHkEySd x f kwfa0wdkif; vli,fawGu zwfae=uqJyg? =unfa t;eJ@ twl wm&mr*~Zif;u arG;xkwfvdkufolawGuawmh rdk; pnf/ armifpnfol/ =unfvif/ atmifvif;/ Aef;armfwifatmif/ jroef;wifh/ ausmfatmif polawG jzpfygw,f? olwdk@u q&mr}uD;=unfat;t&if wpfa,muf+yD;wpfa,muf a&SŒqifh aemufqifhqdkovdk uG,v f Gefukef=uyg+yD? olwdk@xJrSm toufti,fqHk; a':=unfat;u aemufqk;H uG,v f eG w f myg? uAsmq&mwifrdk; uawmh trsm;em;vnfvG,fatmif wifr dk;cHpm;r_vnf; ay:atmifajym&&if (awmom;pdwf) yg? "Armjynf jyefcsifw,f"yJ wzGzGajymygw,f? =unfat;uawmh t*Fvef tar&duefrSmyJ arG@avsmfolyg? 'gayrJh oluG,fvGefawmh Ak'<*g,mrSm ol@t¶dk;tdk;udk jrSKyfESHr,fvdk@ rSm=um;oGm;cJha=umif; od&ygw,f? wpf+rdKŒwnf;aeoljzpf+yD; uAsma&;olcsif;vnf; jzpf=uayr,fh =unfat;udk 52

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


53

u|eaf wmfu wpfcgyJ qHzk ;l vdu k w f myg? olb,ft&yfrSmaew,fqw kd mawmif rrSe;f qwwfyg? 'gha=umifh =unfat; tvGrf;pmudk olpdrf;qefqefyJ "usrf;udk;/ rSef;udk;" awGeJ@om a&;vdu k yf gw,f? =unfat;pmay t"Ge@f &Snf ap/ =unfat;0dnmOf[m Ak't < &dyrf mS +ird ;f csr;f pGm vJavsmif;Edkifygapownf;?

armifpGrf;&nf 2007 Zefe0g&D 12 e,l;a,muf (rdk;rc rD'D,mrS)

axmif ESifh rdcif vlxk a':trm xGufjyD - udk,af wG hjzpf&yfrSef pmpkrsm; - zdk;oH (vlx)k trSmpum;ESifhtwl - tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS pDpOfxkwfa0 jzef hcsdonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

53


54

xdkn =unfat;

tysdKrav;onf arm@I =unfhvdu k . f ? vonf tifrwefyif jrif@I aeavjyD? v onf jymaomaumif;uif0,f a&$a&mifvdv k kd aiGa&mifvkdvkd 0if;rSnfhaeojzif@ zJjymay:wGif [kdvrd @f onfvrd @f vdr@f um [ef,al eaom t&nf&if@&if@ ykvv J ;Hk ESi@f yrmwl.? aqmifawmf ul;ckdif yrm tdIaeaom wdraf wmifwd@k onf va&mifw0uf t&dyfw0ufjzif@ jyKd awm@rnf@ yrm av;yifpmG wGu J saeay.?pdef=u,fyiG @f wk@d onfvnf; wzswzf swaf wmufum rsuaf wmif wcwfcwfESi@f vufae=uavonf? av onf "uefom"ukd jzwfI jywif;rS wdww f qdwf ck;d 0ifum ar@aq;obG,f =umyef;&eHÅ’rsm;jzif@ rl;ar@acGaysm@oGm;atmif xkHvkdufav.? jywif;rSm wG,fuyfaeonfh tkdifADEG,frsm;onf va&mifwGif vSae=u.? aysm@nufaom cef;qD;tjzLonf v&Sd&mokd@ vufvSrf;um vl;vdrf@aeav.? tysdKruav;onf n.tvSukd tEkpdwfI tr$rf;wifum El;nGwfzG,f&m pdwfu;l tdyrf uf rufae.? vGrf;&rvkd aqG;&rvkd xkdtyd rf ufonf Zmwfvrf; tajcwnf&m r&Sdojzif@ t&Snf=uD; arsmaeawm@onf? teufrxifaom tdyfrufonf ol@tm; EGrf;vsacGaysm@um rqef@wiH@ jzpfapav.? ukdif;...bmvkdaeygvdrf@? n. tvSukd 54

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


55

pdwf0ifpm;aeonfrSm &l;oGypf Gm wzwfowfyif t,loD;aeawm@ravmuf jzpf.? okd@ayrJ@ auseyfESpfodrf@r_ r&SdyJ [m aeonfrSm bmvkdaeygovJ? tysdKruav;onf tdyf&may:okd@ EGrf;vspGm vSJcsvkdufonf? jywif;rS jrif&aom v/ wdrf/ =u,fwkd@ESif@ jynfhp kHonfh aumif; uifw0ufwysufukd jywif;aygifonf yef;csDum;wcsyf jzpfatmif av;axmif@ykH uG,fay;av.? olronf nyef;csDum;ukd =unfh&if; ykdIykdI EGrf;acGvm.? xkdyef;csDum;csyfonf uAsm,Ofwyk'fyrm olrtm; nSdKŒEkdifpGr;f onf? *DwoHudk =um;&av.? *DwoHonf tvGefw&m at;aq; c|JŒEGJŒaom wa,mESif@ tqkd wGJxm;onfh toHyif jzpf.? toHonf oJ@oJ@av; ay:vm&mrS tvGef jznf;av;pGm eD;IeD;I vm.? teD;qk;H okŒd a&mufvmav.? a0;&mrS eD;vmaomfvnf; eD;&mrS a0;roGm;acs? tysKd ruav; onf toufr&_bJ pdwfxufoefpGm em;axmif.? "yef;yGif@awGvnf; va&mifOD;0,f iSufuav;awGvnf; aw;oHusL;um jrL;vkd@ cspfaoG;0if i,fcspfcif armif@&ifwGif;rSm cspfwif;qkdvkd@ aysmfapcsif" tysdKruav;onf olukd,fwkdif Zmwfvkdufjzpfvm.? tvGef EGJŒvspGm x xkdifav.? *DwoHonf olr. jyoemukd &Sif;ay;.? bmvkdaeonfukd &dyfrdvmav.? olronf yif@ouf&u _ m yck;H wGe@f vkduaf v.? olr. pdwrf supf d0,f rde;f rysdKav;. tcspfudk arSsmfrSe;f cGi@f yefaeaom a,musmF ; ysdK. o%?ef wa,m ykdufae[efukd jrif&ayonf? a,musFm;ysdKonf tcspfaoG;a=umif@ rnfrSs wkefvy_ af csmufcsm;aevdrf@rnfenf;? ol. rsufv;kH wkdŒonf rnfrSs 0if;ajymifaevdrf@ rnfenf;? wa,moHonf v_dif;wGeŒf uav; azmfomG ;.? yef;cufuav;awGudk azmfomG ;.? ta&mif tvsOf;oif@pGm pyfoGm;.? tuGufpdyfuav;rsm; rxdwxd qufpyf.? *DwoHonf *&k%moH yg.? cspfaomfvnf; rke;f csipf &m/ tifrwefyJ csJv G Ge;f onf? *DwoHonf toufyg.? tm;wufonfh t&dyfta,mifukdvnf; jyav.? vufavSsm@ rvkdvkdvnf; xif& onfh a=umuf&GHŒovkdvkd pum;emxkd;ovkdvkd taetxm;ESif@ tcspfa0'emukd jyqkd.? tajz xGujf yD;jy?D yef;ewforD;uav;. t[efjzif@ 'l;csI xkdifae&mrS 'l;axmufum jywif;ukd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

55


56

rSDav.? tysdKruav;onf apmif@pm;aeonfh cspfolokdŒ n$w fcJ@ avjyD? olr onf teufrxifonfh tnnf;uav; wcsufukd wkd;wkd;oufom r_wfxw k fum r0H@ r&J a&SŒodk@ ,Ge;f um jywif;rS ikŒH um *DwoHjzif@ tcspfyef=um;aeolukd =unfhvkdufavonf? "[m...." a,musmF ;ysKd onf wa,myku d u f m apmif@pm;ae[efyif? ok@d aomf atmufwef;pm; wa,muf/ acgif;pkwfzGm;ESif@/ t0wftpm;onfvnf; txufwef;pm;. *kdufrsdK; wpufrS rygacs? vrf;ab; zkwfawmxJrSm xkdifvkd@ygaum? b,f@ES,f =urf;ykd;ygvdrf@? *DwoHESif@ rwefvdu k fonfh jzpfjcif;? tysdKruav;onf &ifukd r um taemufokd@ ,kdifoGm;av.? jiLplaom rsuEf mS xm;/ used q f aJ eaom ESv;Hk jzif@ jywif;wHcg;ukd *sK;H ueJ ydw. f ? tkid Af ED , G u f av; wEG,f wHcg;rSm nyfum a=urGoGm;.? cef;qD;uav;onfvnf; ajrmufwufoGm;.? tysdKruav;onf tdyf&may:okd@ aqmif@atmif@ vSJcsum apmifukd acgif;jrD; wif;wif;jcKHI rsufpd twif;rSdwfI tdyf.? nonfvnf; rvSawm@jyD? aw;oHonfvnf; rEkawm@jyD?

=unfat; wm&mr*~Zif; twGJ 1 trSwf 4 {jyD 1947 ( acgif;avmif;oH

56

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

group rS

wyfqifhu;l ,lazmfjyonf )


57

+rdKŒr+idrf; 108ESSpfjynfh trSwfw&

jidrf; (odk hr[kwf) ndef; ed'gef; ql;iSuf

&moDbGJŒ/ rEœav;+rdKŒbGJŒywfysKd;tm; wD;cwfaeaom apmif;oHnSif;EGJŒwGif jrLxJY rEœav;awmifawmfyHk&dyfu cyfa&;a&;xif.? qkawmif;jynhftm¶kHcH/ OD;cEDœoHr¾yfESihf "mwfawmfwdkufwdk@. atmufajctkwfzdeyf xHk;a&mifazG;azG;wdk@onf rtHk@wtHk@rdk;om; atmufY rsuEf SmyGiafh e =uonf; awmifawmftm; aemufcx H m;aom usHK;+rKd Œ¶d;k jymom'fw@dk . aumufa=umif;Y aejcnfpkwfwHu tvif;tarSmifoGif;aeonf? jrifuiG f; tm; ta0;odk@ qkwfcGmum cyfvSrf;vSrf;rS =unhfvdkufaomtcg ausmfrdk;"mwfwHcg;. tcsKd;usvSaom bHk(7)qihfjymom'fzsm;/ tdrfwdku*f Gr;f yH=k um;rSm ae&nfaeaoG; vSpfcJeJjyL.? xdt k cg jra&mif usHK;a&jyifwiG f ae&nf,pdk D;usoGm;onf? ae&dy/f a&&dyfu ausmrf ;kd wHcg;rD;um. xH;k jzLjzLydwf um;Y v_yv f y_ &f mS ;&Sm;a&mifjyef[yfomG ;ygao;.? xdt k csdeaf e&dy/f a&&dyfw@kd . abmifbifcwf tv_yt f &Sm;rSm 1909ckESp/f Zefe0g&DvjyuQ'def pmrsuEf Sma&;a&;ay:vmonf? rSed f&mrSvif;/ azsmh&mrS &ihfvmaom jyuQ'defpmrsufESmwGi"f 25"&ufae@ pGJujznf;jznf;csif; ao;&mrS }u;D vmonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

57


58

1909ckESpf/ Zefe0g&Dv (25)&uf? aumZmouU&mZf 1270jynhfESpf waygif;vqef; (5)&uf/ wevFmae@? rEœav;&wemyHk eef;+rdKŒawmf ausmfrdk;wHcg;. awmifbufw¶kwfwef;&yfuGuf 28vrf;/ vrf; 80ESihf 81vrf;=um;aetdrfwGif tbkd; OD;&dyf-tbGm;a':rrav;/ taz a&$y ef;wdr fq&m}uD; OD;nD- trd ,Ge f;xnfuke fo nfac: cspfOD;wdk@ u 7wemwpfOD; arG;zGm;oef@pifcJhonf? Ekopf axG;puav;i,f. tvl;tvGef@ t¶kef;tuefcyftkyftkyf idkoHwdk@ESihftwl jyuQ'defpm&Gufrsm;vnf; ydawmufwpfiHk/ ykef;nufwpfyGihf/ oZifwpfcuf &moDtul;tajymif;wdk@Y wpf&Gufcsif;/ wpf&Gufcsif; vefum ajymif;vJjyef.? ueOD; wpfvcsif;/aemuf wpfESpfcsif;?

1910˜ 1911˜ 1912? wzsyf zsyfvef oG m ;aom jyuQ' d e fp m&Gu fr sm; yH k &d y f Y apmif; q&ma'0ÁE<m armifarmif}uD;/ &Gmpm;}uD; pdefaA'gESihf yef;csDq&m OD;bouf wdk@. yHk&dyfrsm; a&;a&; ay:vmonf ? xd k @ twl "ZrŠ L u|ef ; vH k ; / od r f ; usKH ; aygif ; ¶H k ; "tpcsD o D c sif ; cH } uD ; ud k wpfyg;oGm;wD;cwfaeonfh apmif;oHoJhoJh av;vnf; cyfa0;a0;rS ay:xGufvmonf? *Dwq&m}uD;rsm;. ¶kyfyHkv$mrsm; ydkrdkyDjyifvmonfESifhtwl apmif;oHuvnf; ydkrdk=unfvifvm.? wjznf;jznf;ajymif;vJaeaom jyuQ'defpmrsufESmrsm;u 1919ckESpf ta&muf &yfwef@oGm;um jrifhrm;vSonfh jrifuiG ;f us,ef &H }H u;D Y csw d fqx JG m;aom apmif;q&m a'0ÁENmarmif armif}uD;/ &Gmpm;}uD;pdefaA'gESifh yef;csDq&mOD;boufwdk@. ¶kyfyHkum;csyf}uD; rsm;udk 10ESpfom;t&G,farmifausmfndrf;trnf&Sd uav;i,fwpfOD; u tm;yg;w& armh=unfhaeonf? " ² ² nDvif;a&mif+zdK;/ aewl¶dk;/ odrf;jref;ydkifpdk;/ tacgifrdk;/ pHumavbkef;wef;/ vef;vef;vif; &$e;f rd;k rSs/ ,OfrsK;d pHky&Hk mrSm &Sif a&mifxifvsS r;f vSsr;f / rif;crf;rif;em;/ pHv k v S sS yo f m;/ pdefa=umifeDvmrsm;ESifhESifh/ yGm;qifhqifh ² ² apmif;oHwD;vHk;rSm uav;i,fu oG,u f saom vufuav;ESifh aygiu f kyd w k fum pnf;csufvdkufa eonf? xdk@aemuf wD;vHk;oHpOftwdki f; b,fnmvufESpfbufjzifh qdkif;0dkif;wD;[ef v_yf&Sm;vmonf? xdk@aemuf bif*sdK/ r,f'vifESifh Aswfapmif;wD;[efrsm; ² ² ²? uav;i,f. vufa v;rsm;u wl&d, mypPnf; rsm;rygbJ [efjzifhwD; cwf =unfha e&mrS "ESp f rsm;i,fjzifh / yGif hvif; i,fomxG e f;"[la om tydk' fta&mufw Gi f udk,w f dkifAswfapmif;jzifh wpfocH sif;xyfum vdkufvHwD;cwfEkid favawmhonf? armifausmfndrf;onf "ZrŠLuGsef;vHk;"udk tqdkESifh wD;uGuf[eftm; apmif;q&m 58

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


59

a'0ÁEmN armifarmif}u;D xHrS ae@csi;f +y;D wuf,El ikd cf o hJ jzifh a'0ÁEmN udk,w f kid f tH=h ocs;D usL;&ovdk tdrfeD;csif;&Gmpm;}uD; pdefaA'gxHodk@vnf; 0ifxGufoGm;vmum jrefrmhr[m*Dwtm; em;jzifhrSwfom; aewwfonf? xd k@ a=umifh armif a usmfn dr f; av; 10ES pft &G ,f uyif bif* sKd/ r,f' vif/ Asuaf pmif;rsm;jzifh jrefrmr_*w D aw;}u;D bGŒJ }u;D rsm;u em;,Of wD;cwfEikd o f jzifh tbd;k jzpfou l wpf&yfwnf;ae yef;csDq&m}uD; OD;boufxHodk@ *Dwtm;pepfwus avhvmEdkif&ef tyfESHvdkufa wmhonf? OD;boufum; yef;csDq&mwpfOD;omru *Dwynmudkvnf; xJx0J if0if avhvmvdu k pf m;cJu h m jrefrmrsm;xJY taemufwikd ;f *Dw oauFw ynmudv k nf; ueOD;wwfajrmufoljzpfco Jh nf? armifa usmfn de f; av; OD ; bouf xH o d k@ *Dw ynm oif= um;aeaomtcg OD; boufE Sifh &if; ESD;aom ¶ky f& Sif¶ Hkt aemufwdki f;aw;*Dwq&m pEN&m;rpPw m&D*dk;/ rpPwmabmfbD/ wa,mq&mrmwif/ rpPwm*sDa'gufuvyfwdk@xHuyg EdkifiHwum*Dw oauFwynmrsm;udk pepfwus oif=um;cJh&+yD; rpPwm&D*dk;."&D* dkAif"wD;0dki f;Yyif vdkufygwD;r_wcf Jh&onf?

1924ckESpf taemufwdki f; *Dwaw;oGm ;wpf ydk' ft m; a&;rSwfx m;aom *DwoauFw pm&Gufav;tm; =unfh&if;r,f'vifjzifh wD;cwf=unfhae.?aemufxyf aw;oGm;wpfydk'f udkvnf; oauFwpm&Guf =unfhum wa,mjzifhvG,fulpGm xdk;Edkifaeonf? xdktcg r,f'vifav;tm; toHjyefn+dSy;D r[m*Dwaw;oGm;av; wpfyikd ;f wpfpudk wD;cwf=unfo h nf? xdk@aemuf wpfoHcsif;rSwfom;jzifh rsOf;5a=umif;yg *DwoauFw pm&GufvGwfY oauFw rsm;jzifh rSwfom;=unfhonf? wpfoHcsif;/ +yD;awmhwpfa=umif;csif;/ xdk@aemuf wpfydk'fcsif;? Todk@jzifh oDcsi;f }u;D wpfyk'fv;Hk ? wpfyk'fvHk;udk a&;rSwf+yD;aomtcg xdkoauFwrsm;twdkif; bif*sKdjzifh vdkufvH wD;cwf=unfo h nf? "eef;bHkoD[maqG ² ² ²oO…manmifa&$/ &$ef;a0xdefajymif/ nDawmifqufum ydkifpdk;pHawmhom/ tdk ² ² ² qifjzLqENefqufjyef dvdk@jim; r&Sm;vdk&m/ bkef;awZm² ² ² " Todk@jzifh wpfyk'fvHk; yDyDjyifjyif acsmacsmarGŒarGŒ? Todk@jzifh w¶kwfwef;vrf;r}u;D ay:&Sd vrf;rD;a&mifrSdefysysatmufrSm wD;0dik f;av; wpf0dkif;. r,f'vif/ wa,m/ bif*sKdwl&d,mrsm; wD;cwfoHwGif armifausmfndef;. "eef;bHo k [ D mawG"bif*sKv d ufou H umvom;rsm;. npOfyaJG wmif;cH&aom bif*sKv d ufoH jzpfvmavawmh .? xdkpOfu TuJhodk@aom vrf;ab;taysmfwrf;wD;0dkif;av;rsm;rSm rEœav;+rdKŒ. tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

59


60

jywdkufrSm tESH@tjym;&SdcJhonf? w¶kwfwef;rSm yJykyfwef; rSm/ ouFef;wef;rSm/ qdkifwef;rsm;? xdk@aemuf xdkwD;0dkif;av;awG tjyeftvSefvnfywf aygif;pkwD;r_wf=u&if; rEœav;aps;csKd/ taemufbuf qdkif wef ;&yf&S d {&m0wDpma&;}uD; udkj rod ef; aetdrfY taysmfwrf; wD;0dik ;f av;wpf0ikd ;f pkppk nf;pnf;wnfaxmifvku d =f uawmh.? udkbouf/ udb k tke;f / udb k aiG/ udkoef@/ udkvS'if/ udkjrodef;/ udkb+idrf; polwdk@ pwifwnfcJh=uonfh wD;0dkif;av;udk armifausmfndef;(0g)udkb+idrf;u "Ak'< a0,sm 0pP+rdKŒr taysmfwrf; wl&d,mtoif;"[k pwiftrnfay;cJhonf?

1925ckESpf aps;csKed m&Dpif jymom'fay:rS csK;d wpftyk v f ef@ys=H uonf? 'pfum;ukr% ` D"mwf&xm; wpfpD;u acgif;avmif;oH qlqlnHnHtoHay;&if; bDvrf;rSqif;um em&Dpifta&muf awmifbufodk@csKd;oGm;.? aps;csKdtaemufbuf 'qdkif'l;cef;'vufzuf&nfqdkifav;rSm +rdKŒrwl&d,mtoif;om;awG csdef;csufpka0;=uonf? toif;wnf&mudk jrodef;tdrfeDcsif;rS taygiq f ikd fyikd &f Sif OD;awmfvu kH taygiq f ;kH taemufwikd f;avr_wf wl&d,m ypPn;f rsm;ESit fh wl tjcm;avr_wf ac:ay:wl&, d mypPn;f rsm; 0,f,&l ef aiGa=u;rsm;vnf; vSL'ge;f onf? Tod@k jzifh pnf;rsOf;pnf;urf;rsm; pepfwusa&;qGJum "+rdKŒrwl&d,mtoif;"tjzpf pepfwus zGŒJ pnf;vdkufawmhonf?

1928ckESpf xd k t csd e f r Sp I taemuf w d ki f; wl& d , mypP n f ; rsm;ud k u|rf ; usif y dk i f E dk i f p Gm wD;r_wfEdkif&eftwGuf taemufwdkif;wl&d,mrsm;ESifh ur?mh*Dw oauFwenf;ynmrsm;udk uGsrf;usifwwfajrmufcJhaom udkb+idrf;onf "m;wef;&yfrS udkoef@ESifhtwl yl;aygif; OD;aqmifum toif;om;rsm;tm; taemufwidk f;*Dwynmrsm; avhusiho f if=um;ay;cJo h nf? tndKa&mif oajy!Gef@uav;awGcsnf; pkpnf; xdk;xm;aom a=uGyef;tdk;jzLY Oa&my*Eˆ0if[efuJonfh =uufaoG;&ifha&mif ESif;qDwpfyGifh vnf; tpGrf;ukefyGifhaeonf? oajyndK/ ESif;qDeDESifh a=uGyef;tdk;jzLt&dyfu pEN&m;cHk. ra[mf*eDa&mifa=u;rHkjyifudk uif;ZmqifpG,fEkav;jzwf +yD;rS r&Jw&JrSef=unfh&&Sm.? pEN&m;cHkab;rSm acwfrDatmf'D,dk *&rf}uD;&Sdonf? atmf'D,dk*&rf&Sd "mwfpufY "mwfjym;wpfcsyfvnfaeonf? Oa&m y*Eˆ0ifaw;}uD; bGJŒ }uD;wpfyk'fu "mwfjym;rSwpfqifh atmf'D,dk*&rfrS toHxGufae.? cyfvSrf;vSrf;tcef;axmifhwGif rSefpDa&$csqdkif;0dkif;}uD;rS a&$&dyfrSef&dyfrsm;u tvif;oD;rSdefrSdef tuif;av;awGudk v_yfjyaeonf? Oa&myaw;}uD;bGJŒ }uD; "mwfjym;udk em;axmif&if; "mwfjym;t,fvbrftzHk;Y ¶dkufESdyfxm;aom &Sif;vif;zGifhqdkcsufrsm;udk zwfolzwf/ &Sif;jyol&Sif;jy/ aw;oGm;tm; jyefvnfzGifh&if; em;pdkufr Swfom;olu rSwfom;=u.? Todk@jzifh udkb+idrf;wdk@ onf 60

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


61

"m;wef;udkoef;wdkufwGif pkum taemufwdkif;*Dwt;avhvm=u.? cHpm;=u.? &,l=u.? ADodkbif. qifzdkeD"mwfjym;rsm;u udkb+idrf;(0g) udk+idrf;. ESvHk;om;xJY yl;0ifoGm; cJh+yD? onfuwnf;u" ² ² ² &GmtHkap/ wdrfajrjre,fqdkif;vdk@av ² ² ²? td k ¶_w dk i f; axGv Sw ,f / a&$ onf ; qG w f v Gwf z G, f " [la om "bH k y sHa eeef ; "tpcsD &moDbGJŒoDcsif;cH}u;D udk qifzdke=D o*wfp=wmyHkpHjzifh wifjycsifonfh tmoDovnf; udk+idrf;. &ifY pwiftjrKawpkcJhonf? xdkodk@ pm;*Dw/ oGm;*Dw/ tdyf*Dw/ xdki f*DwESifh *DwESifhom rde f;rl;ae+yD; ywf0ef;usifudkyif arhavsmhaeaom tcsdefY tbdk;ESifh tbGm; u udk+idrf;tm; tdrfeD;csif;rS rdwDˆvm+rdKŒol raEœav; aemfrefausmif;q&mrav; "roef;ar"ESifh tdrfaxmifcsxm; ay;cJhonf? xdkpOfu udk+idrf; touf 20rjynfhao;? wu,fawmh udk+idrf; (15)ESpfom;t&G,u f yif rdcifuG,fvGefoGm;cJh.? zcifu aemuftrd af xmifjyKaomtcg rdcif.rdbESpyf g;jzpfaom tbd;k OD;&dyf/ tbGm;a':rrav;uyif udk+idrf;udkac:,l jyKpkapmifha&SmufcJh=uonf? udk+idrf;rSm arG;csif;[lInDarmifausmfodef;om &Sdaomfvnf; nDjzpfol 10ESpfom;t&G,fuyif uG,v f GefcJhojzifh wpfOD;wnf;ajr;uav; udk+idrf;udkuyif tbdk;tbGm;u tlvd_ufonf;vd_uf tcspfydkcJhavonf? tcspfqHk;ajr;uav; tdrfrSmuyfapvdkI tdrf&mxlaxmifay;cJhaomfvnf; udk+idrf;rSm ZeD;onfaps;yd@k qdkifziG hf ay;+y;D uwnf;u *Dwtaygif; toif;rsm;ESiyfh J wpfaeukef awmh.? '+rdKŒr'ESifhtwl jrefrmh*DwEdkifiHwumpHrDwifjyEdkifa&;[laom &nf&G,fcsufudkom wpfqif h+ yD ;wpfq if h vSr f ; .? Tod k @avS s mufv S r f; &if; wpf b uf u oDc sif; av;awG a&;pyfjzpfonf? +rdKŒr.yifwdkifaw;a&;q&m eef;awmfa&SŒq&mwifxHrS oDcsif;rsm; tcsdefrD r&onfh tcgtoif;twGuf oDcsif;av;awG rjzpfrae a&;pyfay;cJh&onf? xdk@a=umif h+rdKŒrwl&d,mtoif; pwifIpepfwuszGJŒpnf;onfh 1928 ckESpfrSmyif uqkefanmifa&ESifh wpf0gwGif;[laom oDcsif;ESpfyk'fudk toif;twGuf a&;pyfay;cJhygonf? 1929ckESpfwGif +rdKŒr0gqdk oDcsif;udk toif;. yxrqHk;0gqdkyef;uyfyGJtwGuf a&;pyfay;cJhyg.? (quf&ef)

ql;iSuf

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

61


62

bkwˆdKif;

a&$Oa'gif; a&$Oa'gif;. ajzmifhqkdcsuf "a&mh ...ukd0if;wif...'gav; owif;pmxJ xnfhay;prf;" zwf=unfhvkdufawmh acgif;pOfu "a&$Oa'gif;. ajzmifhqkdcsuf" ",cifurl vlrsm;rsm;ukd odcsifonf? rdrdud, k fvnf; vlrsm;rsm;u odatmif vkycf rJh dz;l onf? ,ckrl a*gwrAk'<. =o0g'twkdif; rdrdukd,frdrdodatmif =udK;pm;vsuf&SdjyDjzpfI vlawGukdvnf; rodvkd? rdrdt m; vlrsm;u odjcif;ukdvnf; rvkdvm;? rdrdukd,frdrd obm0usu s odzkd hukdom ta&;=uD; ygawmhownf;? (a&$Oa'gif;) "q&m=uD;[mu aqmif;yg;vm;/ a=unmcsufvm;" q&m=uD;u aq;wHukdom zGmaeonf? "b,fvkdxnfhcsifwmvJ q&m=uD;" q&m=uD;uawmh cyfrqdwfyif? usaemf xyfjyD; txGef hrwuf0Hhawmh? aemufwpf ae hxkwf owif;pm ([Hom0wD 25 - 7 - 71) wGif 14 ydGKifh pmvk;H rnf;jzifh pmom;pD ESpfvkdif;pmvkH;jzifh acgif;wyf/ cJyef;abmifcwfjyD; ykHESdyfazmfjyvkdufawmhonf? "rdrdukd,frdrd obm0usus odzkd h"q&m=uD; tm&kHjyKcJhonfrSm =umygjyD? "ukd,fhukd,fukd,fod/ ukd,fhtwWukd,fod" qkdaom qkH;rpum;rsm;onf urBmh bmoma&; t,ltqrsm;wGif a&yef;pm;cJhaom pum;&yf jzpfonf? "a&$Oa'gif;. ajzmifhqkdcsuf" onf q&m=uD; a&$Oa'gif; aemufqkH;a&;cJhonfhpm jzpfonf? aemuf q k H ; yk H E S d y f c J h o nf h p mvnf ; jzpf o nf ? twk d q k H ; pmwpf y k ' f v nf ; jzpf o nf ? q&m=uD ; . 62

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


63

pme,fZif;ykHESdyfpmrsm;teuf vlodtenf;qkH; pmwpfyk'fvnf; jzpfonf?

[Hom0wD OD;0if;wif (aumufE_wfcsuf)

.................... a&$bdka wmifbuf refusnf;wHk&Gm rSm rl;jrpfrazmufvkyfrDtcgu }uD; csnf i,fcsnjf zpfczJh ;l aom &Gmwpf&Gmjzpfonf? xdkpOfurl awmifolv,form;rsm;onf rdk;udkom tm;udk;I v,fvkyf=u&onfjzpfaoma=umifh rdk;aumif;aomESpfrsm;wGif zGHŒ+zdK;pnfum; aom&Gm }uD; jzpf vmI rdk; acgif a omESp fw Gi f ajcmufu yfi wfj ywfa om &Gm i,fa v; jzpfoGm;jyefonf? ESpfESpf oHk;ESpfrsS qufvufI rdk;acgif&mwGifrlum; &Gm ol&Gmom;rsm;onf &GmeD;csKyfpyfodk@ acwWoabmjzifh ajymif;a&$Œae&HkESifh r+yD;awmhyJ &Gm udk pGef@ypfum atmufjynfatmuf&Gm ( yJcl;/ om,m0wDpaome,frsm; )odk@ wpfcgwnf; ajymif;a&$Œ oGm;wwf=uavonf? xdktcsdeu f mvrsdK;wGif refusnf;wHk&Gmonf usyw f nf;qif;&Jjcif;udk vdefyed fIcHEdkifonfh tdrfaxmiftenf;i,fjzifh av;ig;q,ftdrfrsSom usef&Sdavawmhonf? 1907 ckESpfavmufu rdk;a&umwm}uD;+yD;I rl;ajrmif;rsm; ayguv f monfwGif refusn;f wHk&mG rSm }u;D vdkuif ,fvu dk rf [kwfawmhyJ wpforwfwnf; }u;D vmonfh &Gmwpf&mG jz pfvmavonf? xdktcsdefrSp I ayvrf;r}uD;vnf; aygufvmonfjzpf&m ayvrf; awmifbufY rif;vuf0JokEN&arG;zGm;onfh &Gma[mif;wpfae&mwGif wpftdrfrsSyif r&SdbJ jzpfc&hJ mrS tdrrf sm;ayguv f mI ,cktcgYrl awmif&mG / ajrmuf&mG / wdu k u f ek ;f [lI oH;k ydik f;cGv J suf rSnfhac: xm;=uavonf? rif;vuf0JokEN&.arG;zGm;&mXmerSm awmif&mG wGif wnf&o Sd nf? rl;ajrmif;ayguI f awmif&GmwGif a&S;OD;pGma&mufvmaom av; ig;tdrfteuf awmifbuftpGefqHk;aomtdrf ( trSerf Sm wJuav; )wGif udOk m%fus,Ef iS hf reef;aygw@kd vifr,m; aexdik . f ? ?wd@k vifr,m; rSm EGm;wpf&SOf;ESifh vSnf;rSwpfyg; udk,fydkifv,fajrr&Sdojzifh olwpfyg;.v,fajrwGif oD;pm;vkyu f kid &f avonf? vkyu f kid af omv,fajrrSm q,f{ucef@&SdI xdak cwfu pyg;aps;rSm av;q,fusyf ig;q,fusyfom &Sdavonf/ 4if;rSxGuf&Sdaom pyg;udk ajr&SifESifhwpf0ufpDcGJ,l&aom xHk ;pHr sSom&S daomf vnf; pm;aomufu ke frsm; aps;E_e f;r}uD; jrifhvSa o;aoma=umifh oD;pm;vkyfukid faom udkOm%fus,fwk@d vifr,m;yifvsiS f racsmifcsdapumrl tvsifraD tmif pm;oHk;EdkifI om;udk txdkuftavsmuf &SifjyKEdkif=uao;onf? ................... tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

63


64

ud kO m%fu s,fE S i fh reef ; aygwdk @ vif r ,m;Y om;uav;wpf a ,muf& Sd. ? udOk m%fus,fonf pmzwfwwfojl zpfI tenf;tusO;f pmzwfwwfonfEiS hf ?.om;uav; trnfudk ygVdqefqef od'<d[k rSnfhac:xm;.? wpfa,mufwnf;aom om;uav;jzpf onfhtwdkif; tvGefcspfcifaomrdbrsm;onf od'<dtm; u|Jausmif;/ EGm;ausmif;tvkyfrsdK;Y rcdik ;f apbJ &GmxJY pm;EdkifaomufEikd af om ajrydik &f iS rf sm;.om;rsm;uJo h @kd bke;f }uD;ausmif;wGif =um&SnfpGmxm;um pmayoif=um;aponf? ausmif;rS jyefvmvsSif tdrfr_udpPrsm;udkyif rcdkif;bJ zl;zl;r_wfxm;onfqdk&rwwf &+yD;aompmrsm;udkom &GwfqdkI jyapav.? &+yD;aompmrsm;[lonfrSmvnf; u}uD;cacG;uyif rwufacs? od'rd< mS tawmfxmG ;usKd i;f aom t&yftarmif;&Sad v&m ol.ud, k v f ;kH ESihf rvdkufavsmatmifyif }uD;rm;I jAufus,faomajcvufrsm;ESifh ukyfwdk=urf;wrf;aom ajcacsmif;vufacsmifrsm; &Sd.? ?.rsufESmrSmvnf; tvsm;xuf teHaumif;vSonfjzpf&m ESmacgif;/ rsufpd/ ezl;ESifh yg;jyifwdk@rSmvnf; +yD;qHk;atmif rxk&ao;bJ avmif;&HkrsSom avmif;xm;onfhyef;yk&kyEf Sifh wlvSonf? aosmS ifaypl;uav;udk uspfvpfatmifx;kH xm;aom od'o d< nf tcgcyford ;f ryDro jyHK;aewwfaom rsufESmxm;&SdonfjzpfI vlwdkif;u oabmaumif;onf[k ,lq=u.? oabmaumif;jcif;um; [kwfaumif;[kwfayrnf? odk@&mwGif ol.=unfhyHk=unfhenf;rSm xHkxdkif;aomtrlt&mESifhtwl udk,fhtzdk@awmh em;vnfwwfjcif;udk azmfjyvsSuf&aSd yonf? bke;f }u;D ausmif;Y&Spd Of od'rd< mS u}u;D rS t txdatmif &Gwq f w kd wf&ef ajcmufvrsS oif&.? xdak emuf pmvHk;rsm;udk rSwrf datmif wpfEpS fcef@ oif&.? TwGif q&mawmf}uD;u eifrh mS emrnfawGu zdpD;aew,f? eift h azemrnfuvnf; Om%fus,w f ?hJ eifeh mrnfuvnf; ydÉu d wfo;kH yHx k u J emrnf}u;D rsKd ;jzpfaew,f? 'Dtwdik ;f qd&k if emrnfy+d y;D eif jym;zd@k om&Sw d ,f? 'ga=umifh eifeJ@udkufatmif bkwfxdkif;vdk@ ig rSnfhr,f? odk@aomf eifhtaz auseyfatmif ygVdqefqefeJ@ vHk;qifh+y;D bkwdKˆ if;vd@k a&;=upd@k [k rdef@awmfr&l m xdkae@rSpI ausmif;Yomru &GmxJwiG fvnf; od'dr< Sonf bkwdKˆ if;odk@ ul;ajymif;oGm;avonf? bkwˆdKif;onf bkef;}uD;ausmif;Y ig;ESpw f if;wif;jynfhumrS oifykef;}uD;ukefav.? &SifjyKumeD;Y ouFef;awmif;wpfyk'fudk wpfESpfvHk; cs,l&onf? udkOm%fus,fESifh reef;ayg wdk@onf om;uav;tm; ( &Gmol&Gmom;rsm;.t,l0g'twdkif; ) omoemhabmifY wnfjrJvsSif rdbrsm;tzdk@ jrwfonf[k oabm&I &SifjyK+y;D onfhaemufwGif vlrxGuaf pbJ qufvufIaeap+y;D vsiS f t&G,af &mufaomtcg &[ef;cH&ef pdwu f ;l =uao;onf? od@k &mwGif &Gmbkef;awmf}uD;u TrsSavmuf Om%fxdkif;I xHkzsif;aomoludk &[ef;cHay;jcif;tm;jzifh omoemawmftwGuf tusdK;rsm;rnfrxifonfESifh wpf0gwGif;rsSavmufom udk&iftjzpf ESifhaeap+y;D um vlxGuzf k@d wdkuw f Gef;vdkufavonf? 64

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


65

rdbrsm;onf bkef;}uD;ausmif;Y =um&Snfpmoifapjcif;jzifh tusdK;r&Sda=umif; odjrifvm=uI q,fih g;ESpo f m;&S+d yjD zpfaom bkwKdˆ i;f tm; ausmif;rS xkwIf awmifoEl iS q hf ikd &f m wdkvDrdkvDtvkyfrsm;Y cdkif;ap.? bkwˆdKif;onf cdkif;aomtvkyfudkomvkyfI zGJEk/ qefuGJ ponfrsm;udk awmif;,lum 0ufrsm;udk usdKIausG;.? cdkif;Iaumif;aom oli,fuav;[k qdkum wpf&GmvHk;u ydkvsSHaom qefuGJ/ zGJEk/ xrif;&nfESifh xrif;usefrsm;udkyg bkwˆdKif;odk@ ay;=u.? bkwˆdKif;onf rdbrsm;.tvkyfudk bmwpfckrsSrvkyfaomfvnf; 0ufpmtwGuf &zdk@rlum; wpf&GmvHk;twGuf u|efcHonf[k qdk&rwwf vdkvdkcsifcsifvkyfay;av.? rdbrsm;url wpfpw kH pf&m nnf;wGm;jcif;r&SdbJ om;uav; auseyfjcif;twGufyif 0rf;xJu ESpfodrhv f suf &Sd&Sm=uav.? ....................... 0ufuav;ajcmufaumif }u;D vmjyefaomtcg 0ufvufrS OD;av;.t=uaH y;csuf t& av;aumifudk aiG ig;q,fusyfESifh a&mif;csvdkuf.? rdbrsm;onf qif;&Jolrsm; jzpfaomfvnf; tdrfr_tdrfwmtwGuf bmrsStvkyfrvkyfaom bkwˆdKif;xHrS aiGawmif;,l zd@k r=ub H J ?tuJukd =unfhae=u&m bkwdKˆ i;f onf aiGESpfq,fhig;usyjf zifh 0ufjcw H pfckaqmufI usef&Sdaom ESpfq,fhig;usyfudk rdbrsm;odk@ ay;tyfvdkuf.? rdbESpfyg;wdk@onf usyfwnf; qif;&Jolrsm;jzpfaomfvnf; aiGESpfq,fhig;usyfudk roHk;cJh=ubJ rkef@aowWmyHk;wpfckudk *a[aqmfI tayguu f av;wpfcak zmuf+y;D vsiS f xnfx h m;vdu k . f ? ?aiGrmS bkwKdˆ i;f tdraf xmif usaomtcsdefY vufzGJŒ&eftwGu[ f k bkwˆdKif;tm; ajymjy&m bkwˆdKif;onf tvGefoabm usaom trlt&mESifh [J[J[J [k &,farmonf? odk@aomf bmrS rajymacs? xdk@aemuf usef&Sdaeaom0ufrsm;rSm aygufzGm;jyefI ajcmufaumifrsScsef+yD; a&mif;csjyef&m aiG&&Sdjyef.? Twpf}udrfwGifrl 0ufpmtwGuf aiGESpfq,fhig;usyfrSwpfyg; usefaom aiGig;q,fudk rdbrsm;vufodk@ rtyfawmhbJ rkef@aowWmyHk;xJodk@ ol@bmom xnfhvdkufavawmh.? odk@&mwGif rdbrsm;rSm wpHkw&mrsS rajym&Sm=uacs? pdwfxJYrl atmifhoufouf jzpf&Sm=uyHkay:.? EGm;wd&p>mef wpf}udrfarG;vsSif wpfaumifrsSom arG;wwfygvsuf wcsdKŒaom ukvm;rsm;onf bmbl}uD;rsm;jzpfvm=uao;&m 0ufwd&p>mefrlum; wpf}udr fvsSif q,faumiftxdarG;wwfaoma=umifh a=u;G wifvsiS f 0ufarG;[laom jrefrm pum;yHyk ifvsiS f &Sd a o;onf? bkw ˆdKif; rSm vnf; 0uf x D; }uD; wpf a umifr sSE S i fh 0uf rajcmuf a umifr S &SpfaumiftxdrsSom csefum t&G,fa&mufvmaom 0uf[lorsS r=umc% a&mif;cs avawmh&m oHk;av;ESpfcef@=umaomtcg ol.aowWmrkef@yH;k rSm jynfhvrk wwf jzpfvmav awmhonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

65


66

0ufrsm ;a&mif;onfhtcgwdkif; bkwˆdKif;onf rdbrsm;tm; wpfjym;wpfcsyfrsS ray;awmhbJ 0ufpmzdk;rsSomcsefum aiGtm;vHk; yHk;xJodk@ xnfhvdkuaf v.? wpfcgwpf&H rdcifreef;aygu "ighom;rSm aiGawG tyHk}uD;&+yDaemf/ olaX;}uD;wpfa,mufjzpfae+yDa[h/ [dkbuf&Gmu ajrydkif&Sif}uD; OD;vlwkwfawmif ighom;avmuf aiG'*Fg;rsm;rsm; r&Sdbl;" [k ajymaomtcg bkwˆdKif;u [J²²²[J[J [k &,f&HkrSwpfyg; bmrsS jyefrajymacs? odk@&mwGif ol.aiGaowWmudk ,cifuxuf eufvaS tmif wl;IjrKyfxm;vdku. f ? bkwˆdKif;.zcif udkOm%fus,frSm pmuav; rawmufwacgufoifzl;I w&m;pum; ajymcsifolwpfa,mufjzpfav&m 'kr*Fv/ okr*FvudpPrsm;Y vnf;aumif;/ oDwif;ae@ OykofZ&yfYvnf;aumif; 0dkif;zGJŒ+yD; pum;ajym&vsSif tauseyf}uD; auseyfwwfol wpfa,mufjzpfonf? v,fvyk &f mY tjcm;awmiforl sm;uJo h @kd aemufacs; ( ajr=oZm ) csjcif;/ ajr}uD; txl;nufatmif xGef,ufjcif;/ rl;a&udk olwpfyg;enf;wl apmifh,ljcif; tp&Sad om vHk@v0D&d,rsdK;r&SdonfhtwGufa=umifh ol.v,frSm pyg;txGuftenf;qHk;jzpfae.? olwpfyg;&oavmuf r&aomtcgwiG f "Om%fus,w f k@d u ukodkvfay; w,fnhaH youdk; " ponfjzifh uHudkom wGifwGi f}uD;csI ajymwwfa vonf// odk@jzpfI udkOm%fus,f wdk@vifr,m;rSm r=uHKzl;atmifrdk;aumif;I wpfe,fvHk; pyg;txGufaumif;aomESpfu bkwˆdKif;tm; &SifjyKvdkufEdkifjcif;rSwpfyg; rnfonfhESpfwGifrS acsmifacsmifcsdcsd r&SdcJh=uay? odk@&mwGif bkwˆdKif;url wpfjym;wpfcsyfrsS xkwI f ray;? rdbrsm;uvnf; zGih[ f I rawmif; cJh =uay? ud kO m%f us,fo D;pm;vky fa om v,fa jryd ki f &S i f OD; zd k;=uG, fo nf vHk@v0D&d,enf;yg;aom udkOm%fus,fudk oabmrusaomfvnf; awm&GmxHk;pHrSm vkyfaeusoD;pm;wpfa,mufudk jzKwf+yD; wpfjcm;wpfa,muftm; csxm;&ef cJ,Of;ojzifh atmift h nf;IaecJ&h .? OD;zdk;=u, G frauseyfjcif;rSm oD;pm;ESihv f ,f&iS o f nf v,frx S Guaf om pyg;udk wpf0ufpDcGJ,l=u&onfjzpf&m oD;pm;vkyfol.0D&d,enf;yg;r_a=umifh pyg;xGuf enf;cJhvsSif ajrydkif&Sifzdk@vnf; epfemonf[k em;vnfaoma=umifhjzpfonf? xdk@a=umifh OD;zdk;=uG,o f nf udkOm%fus,ftm; }udK;pm;I tvkyfvkyfzdk@ t}udrf}udrfwdkufwGef;ygvsuf xl;jcm;r_r&Sad =umif; awGŒ&onft h cg oD;pm;vkyo f l v,fajymif;&vdrrhf nf[k +crd ;f ajcmufz;l onf? odk@aomfvnf; udkOm%fus,frSm xl;jcm;jcif;r&SdbJ ajr&Sif.pum;a=umifh pdwfraumif; jzpf&jcif;om tzwfwifvsuf &Sdavonf? ......................... wpfae@oY bkwˆdKif;onf aiGaowWmjrKyfxm;aomae&m wl;azmfvsuf&Sd&m rdbrsm;u udpPuadk r;onfESifh v,f0,frnfjzpfa=umif; ajymav.? "b,fu v,fukd 0,frmS vJom;&,f" "OD;zd;k =u, G fqDu" 66

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


67

"olw@dk qDu b,fv,fv"J "cifAsm;wd@k vkyfwv Jh ,fav" udkOm%fus,fESifhreef;ay:wdk@ wpfa,mufudkwpfa,muf vSr;f =unfh=u.? "olu a&mif;rSmwJhvm;" "usKyf ajym+y;D +yD" "b,favmufwv Jh "J "wpf{u ig;q,fwJh" TwGif rdbESpfyg;onf bkwˆdKif;.tajrmftjrif&Sdjcif;udk csD;rGrf;pum;ajym=um;I ausmoyf&ifoyfjyKvkyf=u&m bkwˆdKif;onf rdbrsm;.vufudk z,fI "usKyf0,f+yD;&if usKyfv,fjzpf+yD/ v,faxmufcudk usKyfudk ay;&r,f" rdbrsm;onf &kwfw&uf tH?=o0rf;enf;jcif;jzpf=uaomfvnf; olwyg;tm; ay;&jcif;xuf udk,fhom;tm; ay;&jcif;u aumif;ao;onf[k atmufarhum "ay;yghr,f vluav;&,f"[k ajym&Sm=u.? bkwˆdKif;onf aiGaowWmxJrS aiGig;&musyu f dk zciftm; a&wGufapI ( udk,fwidk f ra&wwf ) z,fxm;+yD;vsiS f usefaomaiGrsm;udk jrKyfxm;vdkuf.? pyg;ay:csdefeD;aomtcg bkwˆdKif;onf 0if;jcHaxmifhwpfae&mwGif pyg;usDwpfvHk; aqmufI zcifxHrS&&Sdaom v,faxmufcpyg;udk usDxJodk@ oGwfoGif;vdkufav.? xdktcsdefodk@wdkifatmif bkwˆdKif;onf tdrfoHk;p&dwftwGuf wpfjym;wpfcsyfrsS rxnfhbl; aomfvnf; rdbESpfyg;onf om;.tjyKtrludk =uifemr_enf;onf[k oabmrxm;=uyJ em;rvnf&Smaoma=umifhomjzpfonf[k onf;cH=u.? om;.ypPnf;rsm;onf rdbrsm;. ypPnf;jzpfonf[k rSwx f if=uavoavm rajymwwfacs? xdktcsdeYf rl bkwKdˆ if;onf 0ufarG;jrLjcif;tvkyu f kd t}u;D tus,v f kyv f su S &f adS v+y?D ?wdk@.aetdrfrSm &GmocsõKif;ESifh rvSrf;rurf;wGifwnf&SdI ocsõKif;teD;Y 0ufjcH}uD;wpfck vky+f y;D vsiS f 0ufaumifEpS q f ,f oH;k q,frsS arG;jrLvsu S f&. Sd ? 0ufpmusKd jcif;/ 0ufpmau|;jcif; vkyif ef;rsm;udkvnf; olwpfa,mufwnf; rEdkifawmhonfjzpfI bkwq f kt H rnf&Sd rdef;uav; wpfa,mufudk ol&if;iSm;tjzpf iSm;xm;.? bkwfqHkrSm tjcm;&Gmwpf&GmrS a&mufvmI aumufpdkuf ysdK;E_wftvkyfrsdK;vkyfum ajrydkif&SifOD;zdk;=uG,faetdrfY uyf&yfrSDcdk&aom rdef;uav;wpfa,mufjzpf&m bkwˆdKif;onf bkwfqHkudk tcsdefjynfhriSm;bJ vdkaomtcsdefrS ac:cdkif;jyD; txdkuftavsmuf ay;urf;um OD;zdk;=uG,f.tdrfYyif aejrJ aeapav.? 0ufjcH}uD;vkyf+yD;onfhaemuf ESpfEpS fcef@t=umwGif bkwdKˆ if;onf rdrdwdk@aecJhaom wJu dk zsufI oyfo yf& yf&yf &Sdaomtdr fw pfvHk ; aqmufvky f&m udkO m%fu s,fES i fh reef;aygwdk@vnf; wjyHK;jyHK; &Sdae=u.? odk@&mwGif tdrfoHk;p&dwftwGufrl ( wpfcgwpf&H tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

67


68

=uufuav;wpfaumifwpfa v 0,fc sufjcif;rSwpfyg; ) wpfjym;wpfcsyfrS ray;bJ ,ciftwdkif;aecJh=u.? =uufom;[if;csufaom tcsdefYvnf; &iftkyfESifhaygifom;udk bkwˆdKif;udk,fwdkif a=umfpm;I rdbrsm;rSm t&dk;t&if;udkom udku=f u&.? xdktcgrsdK;wGif udkOm%fus,fu "=uufqdkwm t&dk;rS csdKwmyg&Sifr&,f" [kajym&m reef;aygu "usKyfu tom;r=udKufwwfygbl;? awmfauseyf&if jyD;wmygy"J [k jyefajym.? tdro f pfaqmufvyk jf y;D aomtcg udkOm%fus,ef iS rf eef;aygw@dk tm; taumif;qHk; tcef;ay;I bkwdKˆ if;rlum; tdrfa&SŒ=urf;jyifYom tdyfavh&Sdonf? wpfae@aom naerdk;csKyf umeD;tcsdefwGif bkwˆdKif;ESifhbkwfqHkwdk@onf ocFsKdif;ukef;teD;Y 0ufpmau|;vsuf&Sd=u&m bkwˆdKif;onf 0ufpmusif;YiHk@um 0ufpmrsm;udk e,fvsuf&Sdae&mrS cg;qef@vdkufonfwGif ol.OD;acgif;onf bkwfqHk.=uD;rm;armufjzdK;aom &iftHkom;eSifh wdkufrd.? bkwfqHk. rsuEf Smudk armh=unfv h u kd af omtcg jyKH ;jz;D jzD;=u;D vkyaf eonfuadk wGŒvdu k &f m bkwKdˆ i;f u [J[J [k &,fvu kd . f ? xdahk emuf qufvufI 0ufpmau|;=ujyef&mwGiv f nf; bkwq f . kH &ifto kH nf bk w ˆd K if ; .ausmES i fh a omf v nf ; aumif ; / yk c H k ; ES i fh a omf v nf ; aumif ; / wH a wmif E S i fh aomfvnf;aumif;/ c%c% wdkufrdonfcsnf;jzpfae&m bkwfqHku bkwˆdKif;.ausmudk jyHK;jzD;jzD;vkyfum tomt,mxkvdkufwdkif; bkwˆdKif;vnf; [J[J jzpfaeavawmhonf? xdkae@wGif rd;k tawmfcsKyrf S 0ufjcrH S olw@kd jyefvm=u&m olw@kd ESpfa,muf.tuJukd rvpfwrf; apmifh=unfv h mcJŒaom reef;0g.rsufpdY bkwdKˆ i;f a&m bkwq f yHk g rsuEf Smysuv f m onf [ k xif r d . ? xdk t cgY bk w ˆ dK if ; rS m touf e S pf q ,f h i g;eS pf r sS &S d I bk w f q Hk r Sm toufEpS q f ,fcef@&Sad vjy?D bkwq f rkH mS ykyu k u G /G ezl;armufarmuf/ eSma&mifaumufaumuf/ tom;rnf;rnf;/ eSKwfcrf;wGJwGJ&aSd v&m rufavmufp&m wpfuu G frsS r&Sdolwpfa,mufjzpf onf? od@k aomf bkwq f HktwGuf ajym&efwpfuu G &f SdayonfrSm 4if;&GmrS umvom;vlvnf rsm;onf bkwfqHkY rufarmp&mrsufeSmrsdK; r&Sdaomfvnf; olr.wifyg;ESifh&ifom;wdk@udk rsufpdusonfhtwGufa=umifh taysmfoabmeSifh vSnfhpm;zsm;a,mif;cJ@=uzl;onfrsm;udk jyif;jyif;xefxef jiif;y,fcJ@onfcsnf; jzpfav.? bkwfqHkjyefoGm;jyD;aemuf bkwˆdKif;onf udkO m%fus,fESi fhreef;aygwdk@tm; pum;ajymp&m&Sdonfqdkum tdrfxJodk@ac:oGm;av&m rdbrsm;onf wpfa,mufrsufeSm wpfa,muf=unfhum uGyfyspfuav;ay:Y xdkif=u.? xdkif; ? udkif; ²²² tazwdk@ tarwdk@ usKyf rdef;r,lawmhr,f ayg ? b,foleJ@vJ om;&,f/ bkwfqHkeJ@vm; xdkif; ? [kwfw,f/ [J[J ayg ? wpf&Gmoludk r,lcsifygeJ@ vluav;&,f? [dkbuftdrfu wifwifOD;u awmfygw,fuG,f? rdef;uav;u qif;&Jayr,fh vdrRmygbdoeJ@ 68

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


69

xdkif; ? vdrRmwm usKyf r=udKufbl;? usKyfvkyfwJ@tvkyfudk ulvkyfrS =udKufw,f? wifwifO;D u [ef=u;D yef=u;D eJ@ vSvaS v; 0wfcsiw f ,f? 0ufq&kd if olu &Gw H wfw,f? rjzpfb;l us,f ? rdef;r,ljyD;&if rif;wdk@ b,frSmaervJ xdkif; ? 'DrSmaerSmayghAs? usKyfaqmufxm;wJ@tdrfyJ ayg ? tcef;u wpfcef;wnf; om;&,f xdkif; ? tcef;xJrSm usKyfwdk@ aer,f? cifAsm;wdk@ tjyifxGuftdyf=uaygh r=umrD bkwˆdKif;ESifhbkwfqHkwdk@ r*Fvmaqmif=u&m reef;aygwdk@vifr,m;u txdkuftavsmuf tau|;tarG;uav;ESifh vkyfcsif=uaomfvnf; bkwˆdKif;u "bmvkyfzdk@ ydkufqHtukefcH&rSmvnf;As"qdkum o=um;acGESifh vBuf&nf=urf;rsSavmufudk &Gmvl=uD; av;ig;a,mufavmuftm; zdwf=um;au|;arG;jcif;jzifh udpPjyD;apav.? r*FvmraqmifrD rD;zdkwJuav;ESifhuyfvsuf tzDuav;csay;jyD; rdbrsm;tm; ajymif;a&$Œap&m rdbrsm; &ifxJu em=u&Smaomfvnf; xHkxdki f;aomom;uav;jzpfI rodwwf&Sm[kq dkum ajymif;a&$Œ&Sm=uavonf? ac|;rbkwfqakH &mufvmonfah emuf bkwKdˆ i;f onf tdk;cGI J pm;=uvsiS f tuket f us rsm;=urnf[q k ku d m olw@kd vifr,m;ESpaf ,muftwGuf wpfvvsiS f aiG ESpq f ,fusyx f nfhI twlwuGyif pm;aomuf=u.? rD;zdkacsmifudpPrSm reef;ayg.wm0efjzpfI bkwfqHkrSm yef;uefcGufa,mufaq;a=umjcif;/ armif;axmif;jcif;/ qefzGwfjcif;paom tvkyfrs Savmufom ulnu D m 0ufupd u P dk vifr,m;eSpfa,mufvk;H vkyfudkif=uav.? wHrsufpnf; vSnf;jcif;paom tvkyfrsSavmufudkyif rvkyfcsifawmhyJ tm;vyfaomtcsdefrsm;wGif bkwfqHkonf tcef;xJodk@0ifI tdyfavonf? reef;aygonf ac|;rbkwfqHktay: rauseyEdkifonfjzpfI tdrfoltdrfom;rsm;rSm wpfae@wpfjcm; pdwf0rf;uGJjym;vmum wusufusufjzpfvm=uav.? reef;aygu wHrsuf pnf;rS rvSn;f csifaumif;avm[k bkwq f t Hk m; qlyo l nft h cg bkwKˆd if;onf bmrSjyefrajymyJ wHrsupf nf;udk oluk, d w f dkifuidk I f vSJavawmhonf? v,fxeG I f jyefvmaom udOk m%fus,f u EGm;rsm;udk xGefrS jzKwf&ef bkwq f ku H dk ac:aomtcg bkwdKˆ i;f u xI jzKwaf y;vdu k af v.? wpfae@oY av;a,mufom; xdkifI xrif;pm;=upOf bkwfqHku yg;pyfwyswf yswfjrnfonfeSifh reef;aygu "vifaeom;arG; t&G,f=uD;a&mufvdk@awmif pm;wm/ aomufwm uav;vdk wyswyf swef J@ r&Sub f l;vm;"[k ajymvdu k fr&d m xdkif; ? bmAs? taru bkwfqHkudk &GHvdk@vm; ayg ? &GHvdk@awmh [kwfaygifuG,f? vlkjrifraumif;vdk@ ajymwmyg xdki;f ? olpm;wwfovdk pm;rSmyJAs? cifAsm;wdk@ twlwrl pm;edik &f if wjcm;pD pm;=u&Hk &Sw d myJ? cifAsm;wdk@vifr,m; rD;zdkxJ pm;=uAsm? 'gyJ&dw S myJ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

69


70

xdkae@rSpI bkwKˆd if;wd@k vifr,m;u tdrfa&SŒrSmpm;=uI reef;aygwk@d vifr,m;rSm rD;zdkacsmifwGif pm;=u&av.? bkwˆdKif;.tavhwpfckrSm wpfcGef;ajymjyD;vsSif rnfol awmif;yefIrsS jyifawmhrnfr[kwaf cs? ESpu f JpG m;&vsiS f tuket f usrsm;vSonf[k reef;aygu uef@ uGufa omfvnf ; "'gjzifh wpfv ESpfq,f hi g;usyfxnfhr ,fA sm"[k bkwˆdKif ;u qHk;jzwfcsufcsvdkufavonf? roifhjrwfrSKonf wpfae@wpfjcm; =uD;xGm;vmav&m aemufydkif;Yrl reef;aygESifh bkwfqHkwdk@rSm rac: rajymedkifaomtjzpfodk@ a&mufav.? tm;vyfaomtcsdefrsm;Y reef;aygwk@d vifr,m;u tdrfaemufaz;wGif xdik f=uI bkwfxkid f;wd@k vifr,m;u tdraf &SŒ Y xdkifI ae=uavonf? bkwfqHku "udkbkwˆdKif; usKy fausmudk azsmufay;prf;ygawmf? ,m;vGe f; vdk@ "[k ajymonfe Si f h bkwfx dkif ; u [J[J [k&,fu m bkw fq Hk.ausmudk t,m;ajyatmif azsmufay;cdkuf reef;ayg 0ifvmI jrifonfESifh xGDceJ wHawG;axG;um vSnfhxGufoGm;&m bkwˆdKif;u [J[J [k us,af vmifpGm &,fvu dk favonf? tjcm;wpfcsdeYf vnf; bkwdKˆ if;wdk@vifr,m; tdycf ef;xJY&Spd Of udkOm%fus,o f nf zGifhxm;aomwHc g;teD;rS avsSm ufoGm;I bkwfq Hkudk bkwˆdKif;u eif;ay;aeonfu dk jrifc&hJ onfeiS fh reef;aygtm; "rifo h m;udk oGm;=unfph rf;ygO;D "[k v$wv f u kd . f ? reef;aygvnf; tcef;aygurf S oGm;=unfjh y;D aemuf &ifbwfukd pHx k u k m vSnjhf yefvmav.? TwGif tcef;xJrS [J[[ J laom bkwdKˆ if;.&,foHukd =um;vdkuf&.? ........................ wpfESpfavmuf=umaomtcg bkwfqHkY orD;av;wpfa,muf arG;zGm;vm.? TtcsdefrSpI bkwfqko H nf tdrfrSKtrd fwmudkvnf;aumif;/ 0ufudpPudkvnf;aumif;/ bmrS rvkyfawmhyJ uav;udpPESifhyif tcsdefukefavawmhonf? reef;aygrSm armif;axmif;jcif;/ a&cyfjcif;paom tvkyrf sm;udyk if wpfa,mufwnf; vky&f awmhonf? Ttjcif;t&mwd@k udk udkOm%fus,fvnf; odI rausrcsrf;&Sdav&m bkwˆdKif;onf rdbrsm;.rauseyfjcif;udk odygaomfvnf; *&kpu dk o f nfh vuQ%mr&Sad cs? odk@ESiyfh if udkOm%fus,fESirfh eef;aygwk@d onf om;&l;om;rdkufuav;omjzpfI atmifhtnf;onf;cHum ae=u&avonf? orD;uav; av;bufoGm;aomt&G,fwGif bkwˆdKif;wdk@vifr,m;tdyfaecdkuf reef;aygu ajymif;zl;aq;vdyf vdyf&if; ajr;uav;udk xdef;ausmif;aeav&m wpfawmif omom jrifhaom ckwifay:rS atmufodk@ xdk;usoGm;onfESifh uGDceJ atmfidkvdkuf.? reef;aygvnf; ajr;udk aumuf,al csmjh rLrnfjyKqw J iG f bkwKdˆ i;f wd@k vifr,m; ajy;xGuv f m=uI "bmjzpfwmvJ"[k ar;=u&m reef;aygrS jzpfyHkudk ajymjy.? xdktcg bkwˆdKif;onf rdcifudk rsuaf pmif;xdk;=unf+h yD; uav;udk rdcif.vufxrJ S vk,loGm;av.? aemufwpfae@ udkOm%fus,fonf v,fawmrSjyefvmaomtcg bkwˆdKif;onf 70

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


71

rdcifa&mzcifyg pum;ajymp&m&Sdonf[k ac:ojzifh ESpfa,mufvk;H 0ifvm=uI uGyyf spfay:Y xdkif=u.? bkwfqHkrlum; tdrfaemufaz;wGif uav;ESifhtwl xGufaeav.? xdkif; ? tazwdk@ tarwdk@ ayg ? om;a& us,f ? vluav;a& xdkif; ? cifAsm;wdk@eJ@ usKyfwdk@eJ@ twlaevdkawmh rjzpfbl;AsdKŒ ayg ? b,fhES,fvkyfrvJom;&,f xdkif; ? b,fhES,frS rvkyfbl;? cifAsm;wdk@ xGuf=uayawmh ayg ? tvdkav;awmf xdkif; ? rvdkav;eJ@awmh? usKyf qHk;jzwf+yD;+yD ayg ? tarwdk@ b,frSmae&rvJuG,f xdkif; ? rqdkEdkifbl;av? 'Dtdrfuawmh usKyfaqmufwJhtdrfyJ? usKyfwdk@ aerSmaygh ayg ? tarwdk@rSm aep&mtdrfr&SdbJeJ@ xGufoGm;vdk@jzpfyghrvm; ighom;&,f xdkif; ? 'Dvv kd yk =f upd@k ? [db k uf&mG u udx k eG ;f &Siw f @kd vifr,m;u olw@kd wJuav;udk a&mif;+yD; atmufjynfatmuf&Gm ajymif;rvdk@wJh? ESpfq,fhig;usyf oHk;q,favmufeJ@ 0,fvdk@&&if usKyf 0,fay;r,f? cifAsm;wdk@ ajymif;ae=uayawmh? udkif; 'gyJ aemufq;Hk Y bkwKˆd if;onf wJtrd u f av;udk oH;k q,fhig;usyfESih0f ,fI rdbrsm;tm; ajymif;a&$Œaexdki fapavonf? bkwˆdKif;rSm 0ufrsm;wif&eftwGuf vSnf;ESifhEGm ;ESi fh jzpfaeav&m rdbrsm;.wdkvDrdkvDypPnf;uav;rsm;udk rdrdvSnf;jzifhwifI udkOm%fus,f vifr,m;uvnf; ypPnf;tcsdKŒudk olwdk@.vSnf;jzifhwifvsuf armif;xGufvm=u.? xGufcgeD;Y reef;aygonf ajr;uav;udk erf;&SLyfaomfvnf; bkwfqHkuku d m; E_wrf qufacs? wJtdkuav;odk@ a&mufaomtcg bkwˆdKif;onf rdrd.vSnf;ay:rS ypPnf;rsm;udk cs&o kH m csay;I ae&mcsxm;&mY rulnb D J "udik ;f usKyjf yefawmhr,f? vdw k m&Sd ajym=uaygAh sm" [kqku d m jyefvmcJah v.? reef;aygwdk@vifr,m;onf rsuf&nf0dkif;vsuf bmrS rajymEdkif=ubJ "a=omf vluav;²²² vluav; "[k wwGwfww G f a&&Gwfum usefae&pf=u&Smavonf? bkwˆdKif;onf bkwfqHktay:Y =uifempdwf&SdvSonfr[kwfbJ vkyfp&m&Sdaom tvkyfudk rnSmrwmcdkif;wwfaomfvnf; orD;uav;udkrl tawmfcspfcifyHk&avonf? reef;aygw@dk &Spd Ofu tar}u;D vkyv f rd rhf nfqI kd r,m;udk wyifwyef;rcdik ;f aomfvnf; rdbrsm; ajymif;a&$ŒoGm;+yD;aemufY bkwfqHkrSm csuf&/ jyKwf&/ armif;axmif;&/ a&cyf&/ cl;cyfau|;&/ aq;&a=um& tpptvkyfrsm;udk uav;wpfzufESifh vkyf&awmhonf? TtxJwGif 0ufudpPYvnf; ulnD&ao;onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

71


72

wcgw&H bkwfqHku ol&if;iSm;wpfa,mufavmufxm;&ef ajymaomtcg bkwˆdKi f;u "bmvJ eifu ajrydkif&Sif}uD;rsm; rSwfaeovm; "[k aigufief;avh&Sd.? ajymrnfhom ajymonf? ajrydkif&Sifrsm;Y bkwˆdKif;uJhodk@ aiGom;av;ig;axmifudk jrKyfESHxm; Edkif=uonfr[kwfacs? bkwˆdKif;onf pdwf=unfvifaomtcgrsm;wGif orD;uav;udk xdef;jcif;tm;jzifh bkwfqHk.tvkyfudk ulnDwwfonf? rdrd.vufY ayGŒcsDxm;aom tcgrsm;Yum; bkwˆdKif; onf orD; uav;udk wpdrfhpdrfh=unfhum erf; &SHKŒwwfay&m jrif&olrsm;u "olarG;wmawmh olcspw f wfvu dk fwm/ taztarudak wmh pdrf;pdr;f um;um;" [k &SHKŒrJhum uJh&JŒwwf=uavonf? wcsdKŒuvnf; "[Jh bkwˆdKif;/ eifhorD;uav;udk tawmfcspfovm;"[k ar;&if bkwˆdKif;u "cspfwmayghAs" [kjyefajz.? "eifhtazeJ@ tarudkaum[Jh" "bmqdkifvJAs? taztaru taztar/ orD;u orD;yJ ²²²[J[J " "awmfprf;yg[,f/ eifawmh/ Edk@ ²²²eifhr,m;aum" "orD;avmufawmif cspfaygif" .................... wpfae@oY bkwˆdKif;onf 0ufjcHodk@ oGm;I a&mif;zdk@oifhawmfaom0ufrsm;udk a&G;cs,v f suf&pdS Of bkwq f o kH nf rD;zdkxYJ uav;wpfzufEiS hf csujf yKwv f su&f o dS nf? xdt k cdu k f EGm;vGwfwpfaumifonf jcHxJodk@0ifvmI wif;ukwfY csnfxm;aom EGm;wpfaumifudk a0SŒonfEiS hf &ke;f &if;qefcwfqn l v H su&f &dS m bkwq f ko H nf orD;uav;udk rD;zdt k eD;Y csxm;cJI h EGm;vGwfukd ajcmufxw k &f ef ajy;xGuv f mcJ. h ? csnfxm;aom rdrdwdk@EGm;rSmvnf; }udK;jywfI EGm;ESpfaumifonf t}udwfte,f a0SŒaeaoma=umifh bkwfqHkrSm jzefajz&efrvG,fulbJ jzpfae.? xdktcdkuf orD;uav;idkoH =um;&av&m bkwfqko H nf EGm;rsm;udk ypfxm;I rD;zdko@dk jyefajy;vm.? teD;odk@a&mufaom tcg bkwfqHkonf "trav; vkyf=uygOD;awmh? aoyg+yDawmh" [k ukef;I atmfav.? ta=umif;rlum; av;bufoGm;wwfaom orD;uav;onf zdkcaemufay: Y wnfxm;aom ig;a=umf',ftdk;udk vufESifhESdKufojzifh vufa&mrsufESmyg qDylawG avmifukefonfudk awGŒ&aoma=umifhaywnf;? bkwfqHk [pfatmfaomtoHudk 0ufjcHrS bkwˆdKif;=um;&I tajy;tv$m; jyefa&mufvmcJh.? bkwˆdKif;onf tjzpftysuftvHk;pHkudk od&&Sd aomtcg bkwq f ku H dk owfypfrnfqku d m ajymif;&d;k pif;aom"m;r}uD;udk ajy;qGJonfEiS hf &Gmom;rsm;u twif;qGJ,l jzefajzvdku=f u.? xdk@aemuf zsyfzsyfvl;aeaomuav;ESifh bkwˆdKif;wdk@tm; u&k%moufaom &Gmom;rsm;u aq;+r;D wdk ay;vdak y;/ reef;aygw@dk vifr,m;udk ajy;ac:olu ac:ESihf ysmysmovJ ulnD=uayonf? wcsdKŒuvnf; a&$brdk S q&m0efac:+yD;ukrS awmfayrnf[k t=uaH y;=u.? 72

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


73

reef;aygwdk@vifr,m;udk ajy;ac:aomvli,f jyefa&mufvmI reef;aygwdk@vifr,m;rSm cyfapmapmuyif awmif&dk;odk@ vSnf;ESifh xif;acG&ef xGufoGm;a=umif; ajymjyav.? aus;&Gmom;wdk@.xHk;pHtwdkif; bkwˆdKif;wdk@.tdrfY &Gmol&Gmom;awG 0dkif;vsuf xdkifp&mr&Sdatmif jynfhusyfvsuf&Sd&m bkwˆdKif;rSmrl orD;uav;udk vufay:rS rcsbJ tHw}uw d f}udwEf iS fh bkwq f u Hk dk rsufapmif;wxd;k xd;k vkyaf eaoma=umifh bkwq f rkH mS teD;od@k ruyf0HhbJ acsmifxJY ukyfae&.? ol.yg;pyfuvnf; "ujrif;r eifha=umifh/ Adkif;wmr eifha=umifh "[k wwGww f w G f &Gwfvsuf&d. S ? orD;uav;rSm rsuEf mS wpfjcrf;ESifh vufwpfzuf u|r;f vkrwwf&dI S owdvpfum ratmfEdkif&SmawmhbJ wpfcsufwpfcsufY nnf;&HkrsS nnf;oH=um;&av&m bkwˆdKif;rSm npmxrif; vHk;0rpm;EdkifbJ orD;uav;udkom wiHk@iHk@ESifh =unfhaeavawmh.? A[kokw &Sdaom&Gmom;wpfa,mufu '%f&mjyif;xefaoma=umifh aq;jrD;wdkavmufeSifh rjzpfEdkif? a&$bdkrS q&m0efyifhac:I ukr S awmfrnf[k t=uHay;=u&m bkwˆdKif; u "q&m0ef ac:ay;=uygAsm? ig;q,f wpf&m ukefcsifukefygap"[k ajym.? TwGif &Gmom;wpfa,mufu "usKyfac:ay;r,f? cifAsm;vSnf; ay;vdku"f [k ajym.? tjcm;wpfa ,mufu vnf ; "ta0;yifh r ,f q d k aiGy grS jzpf r ,f ? yd k u fq H wpfcgwnf;ay;vdkuyf gvm;"[k ajym.? bkwKˆd if; "ydu k q f b H ,favmuf ay;vdu k &f rvJ"[k ar;I wpfa,mufu " wpf&m avmuf ay;vdkufaygh "[k ajymvdku. f ? bk wˆdK if;u "'gjzif h ² ² ² ²aeOD; ? uav;udk csDxm;=uprf; yg"[k ajymI rdef;r=uD;wpfa,muf.vufodk@ tyfxm;cJ@jyD;vsSif wl&Gif;wpfacsmif;udk ,lI tcef;xJodk@ 0ifoGm;.? bkwKdˆ if;wd@k tdyaf om ukwifatmufY ajr=u;D onf tenf;i,fyv G su&f adS omfvnf; orD;twGufa=umifh r$efvsuf&Sdaom bkwˆdKif;onf xdktjcif;t&mudk owdrjyKrdbJ ukef;I wl;av.? aiGaowWmrlum; r&Sdawmhacs? aowWmxJY aiGom;a&m puULyg ig;axmif ausmfz;kd avmuf&. Sd ? "trav; vm=uygOD; "[k wpfc Ge f;atmfjyD; bkwˆdKif; vnf; idki fvsuf&Sd&m &Gmol&Gmom;rsm; ajy;0ifvmI ta=umif;jcif;&mudk tH=o&avawmhonf? aemufqHk;Y ajrydkif&SifOD;zdk;=u, G x f rH S aiGwpf&macs;I a&$bdkodk@ q&m0efac:&ef vlwpfa,mufudk apv$wfvdkufav.? bkwˆdKif;rlum; vHk;0 nnf;wGm;jcif;rjyKawmhbJ wpfnvHk; wdwfqdwfpGm idkifvsufom&Sdawmh.? aemufwpfae@ qGrf;cHcsdefY q&m0ef a&mufvmI rD;avmifaom'%f&mrsm;udk uko.? ( xdkpOftcgu 0ufvufjrdK@Y aq;&Hk r&Sdao;acs )? tu,fI csufcsif;vufiif; avmavmq,fq,fuko&ygvsSif cJ,Of;jcif; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

73


74

r&Sdaomfvnf; ,ckrl pdk;&drf&aomtajcodk@ a&mufaeavjyD? &Gmom;wpfa,mufonfvnf; reef;aygwdk@vifr,m;udk oem;onfhtwGuf eHeufapmapmuwnf;u reef;aygwdk@vifr,m;udkac:&ef jrif;wpfpD;ESifh awmif&dk;odk@ wufoGm;cJ@ av.? xdka e@naewGif uav;rrSm owdr &bJ&Sdae&mrS tjyif; zsm;I vmcJ@av.? q&m0efvnf; wwfeikd o f rsS =uKd ;pm;yg.? od@k aomf rwwfEikd af wmhbJ uav;rrSm tjyif;zsm;&mrS jidrfoGm;jy;D ZD0defcsKyfoGm;&SmavjyD? orD;uav; toufr&Sad wmha=umif; od&I bkwfqku H wtm;v$wfI [pfatmf idka=uG;vdkufonfeSifhwjydKifeuf tdrfa&SŒ Y vSnf;wpfpD;qdkufvmI udkOm%fus,fESifh reef;aygw@kd onf vSn;f ay:rS qif;ajy;vm=uav&m bkwKdˆ i;f bmrajym nmrajymESihf tdrx f rJ S ajy;xGufjyD; rdbESpfyg;wdk@.ajcaxmufrsm;udk qHyifESifh wpfvSnfhpD yGwfavawmhonf? bkwˆdKif;um; orD;awmh qHk;&.? odk@aomf rdbESpfyg;udkum; jyefI &avawmh.?

a&$Oa'gif;

0J}oCrSmaw;oHjydKifvkd h

A[kviG jf yif 88 rsdK;quf ausmif;om;acgif;aqmif wpfOD;. axmifwGif;jzpf vufawG@b0 EdkifiHa&;aemufcH 0wÎKopf t vif ; td rf r *~ Z if ; rS pD p Of x kwf a 0 jz ef@ csd o nf ? 74

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


75

t,f'Dwm ESifh vufzuf&nf ,Ofaus;rSK '*kefwm&m

(u)

t,f'DwmESifh vufzuf&nf qdkifcsifrS qdkifrnf? t,fwDwmonf ol@tdrfwGifvnf; vufzuf&nfazsmfI aomufEdkifonf? odk@aomf t,f'Dwmb0ESifh vufzuf&nfqdkifuawmh qdkifukd qdkifonf? t,f'Dwmb0qdkonfrSm t,f'Dwmb0. pm;0wfaea&;udk qdv k dk&if;r[kwf? owif;pm/ r*~Zif;/ *sme,f t,f'w D m. b0udk qdv k jkdcif; jzpfonf? v_y¶f mS ;aeaom t,f'w D mb0? t,f'w D mpm;yGw J iG f xdik u f m +ird o f ufaeI rjzpf? t,f'w D monf vltrsm;ESihf xdawG@&rnf? vltrsm;. cHp m;r_udk od&rnf? pma&; q&mrsm;ESifh xdawG@&rnf? vufzuf&nfqkid fqo dk nfrSm vltrsm; vG,fv, G fulul xdawG@qHkpnf;&m ae&mwck? u|efawmfi,fpOf touf 20 rwdkifrD ausmif;om;b0u pmuav; ayuav; awmufwkrd ,f& a&;&if;u t,f'Dwmrsm;ESifh xdawG@cJh&onf? u|efawmfonf ppfudkif;ausmif;aqmifrS jzwfum oxHkausmif;aqmifa¶S@¶Sd e*g; bwfpu f m;udk pD;um ql;avbk&m;vrf;wGif qif;vdu k o f nf? xd@k aemuf ql;avbk&m; vrf;¶Sd 0dw&kd , d bk&ifr yef;jcHa¶S@ '*kerf *~Zif;wdu k o f @kd 0ifomG ;onf? xyfc;dk av;od@k wufvu dk &f onf? xdkxyfcdk;av;wGif t,f'Dwm. tcef;? t,f'Dwmpm;yGJwGif =um=um xdkifcsifrS xdkifrnf? xdktcgu '*kefr*~Zif; tr_aqmift,f'Dwmrsm; jzpf=uaom udkvSbl;/ udkpef;aiG/ udkcsif;pdef (a¶$nmarmif) wdk@ESihf atmufo@dk qif;um ql;avbk&m;vrf; rS auG@vdkuf+y;D 32 vrf;xdy¶f Sd o[m,vufzuf&nfqdkifodk@ twloGm;=uonf? olwdk@uawmh vufzuf&nfrSmonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

75


76

u|efawmfuawmh r&if;ESD;cifu vufzuf&nf rSmonf? wiHkESpfiHkom aomufonf? u|efawmfu vufzuf&nf odyfaomufwwfol r[kwf? aemufu|efawmfhta=umif; odoGm;aomtcg u|efawmfhtwGuf ADwmrdk/ udkuk;d ponfw@dk rSmwwfonf? olw@dk u em;vnfaeonf? usGefawmfa&mufvmvSsif udkcsif;pdeu f vufzuf&nfwdkufAsm[kac:+yD; atmufodk@ qif;wwfonf? udkcsif;pdefu u|efawmfhxuf q,fESpfcef@ }uD;rnf? vufzuf&nfqdkifxdkifI pum;aumif;ae=upOf yef;csDq&m udkav;/ yef;csDq&m udkb&if}uD;wdk@vnf; a&mufvmwwfonf? olwk@d ESifh 0dkif;zGJ@=ujyefonf? (c) 1946 wGif u|efawmf wm&mr*~Zif;xkwfa0cJh&m vufzuf&nfqdkifESifh ruif;yJ jzpf&jyefonf? usGefawmfhxHodk@ vm=uaom pma&;q&mrsm;udk c%wjzKwf pum;ajym+yD; vufzuf&nfqdkifodk@ ac:oGm;wwfonf? wm&mr*~Zif;wnf&m 14 vrf;¶Sd tcef;onf usOf;onf? tdrw f Gifvkyx f m;aom tcef;jzpfI tvkyrf qefyJ tdrfqefaeonf? {nfo h nfrsm; uvnf; Ttcef;usO;f av;wGif =um¶Snf pum;ajym&ef qEN¶cSd sifrS ¶Srd nf? usGeaf wmfx h HwiG f a&;om;=uaom wuUov kd af usmif;om; vli,frsm;udk 14 vrf;ESiu hf yf vsuf a¶$awmifwef; xdyf¶Sd tDaumfaemrpfuzD;odk@ ac:oGm;avh¶Sdonf? onfqdkifu aumfzDaumif;onf? aumfzDcyfcg;cg; azsmfwwfonf? tdrfrSm pum;ajym&onfu odyrf vGwfvyfovdk cHpm;&onf? jrifuGif;uawmh pdrf;aewwf onf? vufzuf&nfqdkifuawmh jrifuGif;u rpdrf;? vltrsm; 0ifxGufae=uonf? wpdrf;rqef? xdk@a=umifhyif vufzuf&nfqkid f xdkif&onfrSm t&om¶Sdonf[k xifrdonf? xdk@aemuf u|eaf wmf. wm&mr*~Zif;pmyHEk ydS w f u dk rf Sm udik ;f wef;od@k a¶$@ajymif;oGm; &m ,if;udkif;wef;xdyfwGifvnf; vufzuf&nfqdkif ¶Sdonf? Tvufzuf&nfqdkifodk@ vnf; u|eaf wmfw@dk oGm;wwfonf? udkif;wef;xdyfwGif apwDwql ¶Sdonf? vufzuf&nfqdkifxdkif&if; ,if;apwDrS qnf;vnf;oH =um;&onfhtcg wrsdK;cHpm;&onf? vufzuf&nfqdkif a&mufoGm;aom tcg vGwfvyfoGm;I rdrdcHpm;r_udk vGwfvGwfvyfvyf ajymcsifvmonf? udk,fh0dkif;ESifh udk,f tjcm;olrsm;udv k J *¶kpu kd pf &mrvd?k tdrw f iG u f sawmh wrsKd ;? tdrrf mS awmh tdro f l tdro f m;rsm; ¶SdaeI rvGwfrvyf jzpfaewwfonf? wm&mr*~Zif;rSm 1950wGif &yfpJoGm;I u|efawmfwdk@onf Aef;armfwifatmif. vif;,kef*sme,f0dkif;odk@ a&mufoGm;jyefonf? vif;,kef*sme,frSm vrf; 40 w0dkuf¶Sd ppftwGi;f u AHk;usxm;I jyefraqmufEidk af om wdu k +f ydKwu dk yf suf eH&rH sm;=um; ajrpdku"f edrk;d 0g;umtdrfuav;rsm; jzpf=uonf? vif;,kef*sme,ftcef;rSm odyfus,f us,fjyef@jyef@r¶Sd? 76

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


77

pmpDcrHk sm;ESihf jynfu h syaf eonf? xdik pf &m ukvm;xdik rf sm;uvnf; odyrf rsm;? vlrsm;vmvsif usGeaf wmfwdk@onf teD;tem;¶Sd vufzuf&nfqdkifok@d oGm;=uonf? udkwifatmifxdkifwwfaom vufzuf&nfqdkifrSm r[mAE<Kvvrf;ay:¶Sd yvuf azmif; vufzuf&nfqikd f jzpfonf? udw k ifatmifu ol@t}uKd uf a¶G;xm;aom qdik f jzpfonf? olu vufz uf&nf}udKufol? olu {nfhonfb,fE Spfa,mufvmvm {nfhonfudk vufzuf&nfwdkuf&if; aomufavh¶Sdonfudk u|efawmfu tHh=ordonf? u|eaf wmfuawmh xH;k pHtwdik ;f vufzuf&nfaomuforl [kw?f aumfzD od@k r[kwf vSsif Edk@bmnm rSmwwfonf? wcgu u|efawmfhxuf touf 15ESpf tESpf20 cef@}uD;aom pma&;q&m}uD; wOD;u u|eaf wmfu h kd a0zefzl;onf? u|eaf wmfu "e¶Siq f efowJ?h u|eaf wmfbmrSs rwwfEikd ?f u|efawmhft}udKufESifh u|efawmfaomufjcif;om jzpfonf? "olrsm;uawmh vufzuf&nfaomufw,f? oluawmh a[mvpfaomufw,f Asm;" [k &,farmum ajymavonf? vufzuf&nfqdkifxdkif&onfudk u|efawmfu }udKufonf? vlpHkonf? aqG;aEG;&onf? jiif;ckef=u&onf? tjiif;tckefxJrS acwfay:cHpm;r_ &vmwwfonf? vufzuf&nfqdkifonf tcrf;tem;ryg? crf;raqmif awmufajymifr_ r¶Sd? pum;tajcusatmif xdef;ausmif;uGyfuJaom obmywd r¶Sd? xdka=umifhvnf; acwfay:pmay a&pD;a=umif;onf vufzuf&nfpm;yGJrS pD;qif; wwfjrJ jzpfonfudk u|efawmfu oabmusonf? aemufydkif;wGif vrf;ab; vufzuf&nfqdkifrsm; acwfpm;vmonf? tdrfcef;rsm; uvnf; p&dwf}uD;vSonf? taysmuf}uD;vSonf? tdrfcef;rsm;riSm;Edkif? xdktcg vrf;ab; yvufazmif;ay:wGif acG;ajcwdk acG;ajcykuav;rsm;jzifh qdkifzGifhxm; wwf=u onf? yvufazmif;ab;[k txifao;Ir&? vufzuf&nf t&nftaoG;u aumif; onf? aps;uvnf; odwfao;onfr[kwf? vrf;ab; vufzuf&nfqdkifrsm;wGif pmayorm; rsm;omr[kwf? yef;csDq&m/ umwGef;q&m/ ADG'D,dkq&m paom tEkynm¶Sif rsm;. A[dktjzpfvnf; qHk&m/ xdawG@&mae&m jzpfonfudk u|efawmfu }udKufonf? pma&;q&m t,f'DwmqdkonfrSm vlxkESifh uif;uGmI rjzpf/ jynfol@b0ESifh uif;uGmI rjzpf? jynfo@l b0ESifh uif;uGmvSsif vlxkcpH m;r_ukd odrnfr[kwf? jynfol@b0ESifh uif;uGmvSsif acwfay:pmayudk zGJ@Edkifrnfr[kwf[k u|efawmfu xifaeonf? (*) u|efawmfi,fpOf 5-6 ESpfom; t¶G,fu jzpfrnf? vGefcJhaom ESpf 60- 70 ESpfcef@u jzpfrnf? u|efawmfwdk@ &efukef udkif;wef;wGif aezl;onf? urf;em;vrf;ESifh udkif;wef;vrf;xdyf wtdrfausmf axmihftdrfESifh vrf;=um;wckom jcm;onf? tdrfay:rSaeI tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

77


78

ukvm;vufz uf&nfqdki fudk jrifa e&onf? u|efa wmfw dk@ tdrfwGif pyg;vkyfi ef; ESi fh u|efawmfhtazu qufpyfaeI olwdk@u vufzuf&nf rjywfrSm aomufae=uonf? tdrfay:rSaeI }udKif;a&;jym;vm;[k atmfvdkufvSsif ukvm;u vufzuf&nfwcGuf vmydk@onfudk rSwrf daeao;onf? xdkacwfu ukvm;pum;jzifh ajymI vufzuf&nfudk rSm=um;&onf? u|efawmf vufzuf&nfudk jrnf;=unfhzl;onf? vufzuf&nfay:wGif Edk@rvdkifrsm;u ay:aeonf? wcgw&H Edk@rvdkifzwfrSm vufzuf&nfyef;uef yef;uGufay:wGif wifIaeao;onf? xdkacwfu ukvm;rsm;omvSsif vufzuf&nfqdkif zGi=fh uonf? ukvm;Arm t"du¶k%f;rsm; ay:xGef;vmaomtcg jrefrmvufzuf&nfqdkif tenf;tusOf; ay:xGuf vmonf? *syefacwfwGifum; jrefrmvufzuf&nfqdkifrsm; tawmfay:vmonf? ppf+yD;acwfwGif r*~Zif; *sme,f t,f'Dwm tcef;rsm;odk@ a&mufaomtcg pmpDorm;rsm;u Edk@qDcGufjzifh vufzuf&nf rSm aomufonfudk awG@ae=uonf? yHkEySd pf uftvkyform; pmpDorm;rsm;u vufzuf&nf tawmf}udKuf=uonf? u|efawmfwk@d pmrsm; pDaeonft h cgwiG f u|eaf wmfw@kd u vufzuf&nfwu kd v f sS if olw@kd u ¶$ijf yae=uonf? 1953 w0du k u f u|eaf wmfonf qdAk D,ufjynfaxmifpo k k@d oGm;&mvrf;c&D; av,Ofay:wGif vufzuf&nf wdu k o f nf? ¶k¶Sm ;vufzuf& nf yHkpHuwrsdK;? aiGa &mif yef;uEkwfu Gufa zmfxm;aom vufudkifatmufwGif zefcGuf/ ,if;zefcGufxJwGif vufzuf&nf o=um;ESifhazsmfonfudk oHyk&m nSpfxm;onf? ¶k¶Sm;wdk@uvnf; vufzuf&nfudk csdKif;[k ac:=uonf? w¶kwfjynfa&mufawmh aqG;aEG;yGJrsm;wGif vufzuf&nf vmcsonf? vufzuf &nfpdrf;? pdrf;0gEka&mifxJwGif vufzuf¶Guf pdrf;zwfrsm;u vwfvwfqwfqwfuJhodk@ awG@ae&onf? vufzuf&nfeuf qdkwmvnf; ¶Sdao;onf? oluawmh aq;eH@vdk cyfar$; aw;aw;? w¶kwfvufzuf&nfwGif pHy,feH@/ ESif;qDe@Hrsm; oif;aewwfonf? u|efawmfwdk@wGifvnf; vufzuf&nf=urf;udk ¶dk;&mtcif;tusif;wrsdK;tjzpf awG@Edkifonf? ¶Srf;jynfa&mufawmh avSmfxm;aom vufzuf&nfeH@uvnf; wrsdK;? 1930 u vm;¶_d;wGif yxr cHpm;&jcif;jzpfonf? olwdk@uawmh tcg;&nf[k ac:onf? acwfrsm;pGmudk jzwfoef;&if; vufzuf&nfudk u|efawmf xdawG@ae&onf? ,ae@acwfwGifum; vrf;ab;yvufazmif;awGrSm acG;ajcykav;ESifh vufzuf &nfqdkifrsm;udk awG@ae&onf? u|eaf wmfu 'gukd vufzuf&nfqidk f,Ofaus;r_ [k ac:vdu k cf sio f nf? ol@acwfEiS hf ol? 78

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


79

u|efawmfh pmayrdwfaqGxJwGif vufzuf&nf}udKufolrSm Aef;armfwifatmif? oluawmh wae@udk b,fESpfcGuf aomuf&rvJ/ aomufEdkifol jzpfonf? ol@a=umifhyif usGefawmfonf vufzuf&nfqdkifrsm;udk a&mufcJh&onf? olt}uKd ufqHk;u a¶$avSum; vufzuf&nf? tjcm;qdkifqdkvSsif odwfroGm;csif? raomuf? ol. a'gufwma&csrf; 0wˆK xJwGi f ol@ Zmwfvdkufo nf raocifuav;wGi fy if vufz uf&nfc g;cg;wcGuf awmifw h onfukd zwfc&hJ zl;onf? 0wˆKzwfy&dowfuvnf; 0wˆKxu J Zmwfaumif. twdik ;f vufzuf&nfudk pGJvef;onf[k =um;zl;&onf? vufzuf&nfqdkifqdkonfrSm vlpHkonfrSm obm0? wcsdK@u vlpHkonfhtwGuf r}udKu?f vlpakH wmh t,ltqpHk cHpm;r_tpHk =um;&onf? rwlaom cHpm;r_vnf; ygcsifygrnf? ud p P r ¶S d y g? 'gu obm0w&m;? ,if ; od k @ rwl a om t,l r q¶S d o l r sm; w0dik ;f wnf;wGif twl+ird ;f csr;f pGm ¶Sad ejcif;u aumif;onfo h abm? rwlonfukd twif;t"rR wlatmifvkyfapjcif;u obm0w&m;r[kw?f r}uKd ufwmcsif; wlcsirf S wlrnf? t}uKd ucf sif; wlrnf? udpPr¶Sd? ,ae@acwfonf A[k0g'acwf? ,ae@ vli,ft,f'w D m (vlvwfyikd ;f vnf;jzpfEidk f onf?) wd@k . cHpm;r_/ olwk@d .ordki;f udk jzwfoef;cJah om tawG@t}uKH rsm;t& odae=uonf? acwf+ydKif cHpm;r_ qdkonfuvnf; A[k0g'?

'*kefwm&m pHy,fjzLr8~Zif;/ trSwf (7)/ =o*kwf/ 2001?

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

79


80

wdk hya,m* rtrm (Taqmif;yg;udk a&;ol - rtrmonf rEWav;+rdKŒ A[dk&f trsdK;om;ausmif;rS q,fwef; atmif+yD;aemuf txufwef; ynmudk qufvufoif,laeol jzpfI ,cktcg &efukef wuUodkvfausmif;/ 0dZ…mwef;Y ynmoifvsuf &Sdonf? 1297 ckESpf wuUodkvf jrefrmvdk pum;ajym+ydKifyGJwGif (rr}uD;ESifh rtrm) wdk@ twGJonf yxr aiGzvm;udk&&Sd&m rtrmrSm Taqmif;yg;&Sif jzpfa=umif;?)

acgif;+rD;jcHK tdrfwGif;ykef;b0jzifh raecJhbl;aom jrefrm trsdK;oRD;wdk@onf jrefrmh }u;D yGm;r_wiG f ta&;ygt&ma&mufatmif aqmifprG ;f Edkiaf vonf? od@k aomf wd@k trsKd ;oR;D rsm;. aqmif&Gufcsuf wdk@ya,m*jzifh jrefrmjynfonf ,ck tajcrS a&SŒodk@ wxpfwufEdkif ygrnfavm? wdk@ulnDjcif;jzifh tb,frS c&D;a&mufI tb,frsS wmoGm;aeonfukd jyefvnf ppfaq;oifhvaS yonf? jrefrmhpD;yGm;a&;Y wdk@trsdK;oRD;wdk@um; tawmftwefyif 0ifa&muf wGifus,f Edkifonf? odk@aomf tpGr;f &So d avmuf vkyf/ rvkyfum; pOf;pm;bG,jf zpf.? ,ck jrefrmjynf. 80

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


81

pD;yGm;a&; tajcum; awmifolv,form;rsm;udk =unfjh cif;tm;jzifh rnfrSs qdk;0g;aeonfukd odomEdik o f nf? od@k aomf Adv k q f efonf qdak om jrefrmvli,fw@kd rSm urBmajrjyifw0Sr;f vH;k vdv k kd t*Fvdyfaps;&Hkjzpfatmif jyKvkyfaeaom t*Fvefpepfudk tm;rus enf;r,lbJ uHqdk; rdk,f;arSmif trdcH&ojzifh wdkif;wyg;odk@ vcpm; tjzpfjzifh apv$wfvdkufjcif;cH&aom/ ra&wGufEdkifavmufonfh rsufE SmjzLvlrsdK;udkom tm;usbd.? wyg;u|eftvkyfu dk ESpfouf=u.? pD;yGm;a&;Y wGifus,fEdkifonfqdkaom trsdK;oRD;rsm;uvnf; rif;uawmf pdk;uawmf tjzpfjzifh [dk;[dk;ausmfpHcsif=uonfrSm tvkt,ufyif jzpfay.? vcpm; tvkyf&Sm;yg;pu u|Ekfyfonf 0rf;ajrmufrd.? wdk@jrefrm a,mufsm;awG udk,fh'l;udk,fc|ef wyGJwvrf; tpGrf;jy=uayawmhrnf[k tm;wwfrdcJh.? =upH nf=uwdkif;vnf; atmifjrif ygap[k qkawmif;cJh.? odk@aomf ,ckwdkif u|EfkyfajrSmfvifhcsufum; rjynfhcJh? tdkifpDtuf/ bDpt D uf aps;wd@k omvSsif wd;k I wwfch. J ? uawmfcH&ef t&nftcsi;f jzpfaom aiGwaomif;/ armfawmfum; wpif;/ pdefwqifpmrSs t&if;tESD;onf ysufvkqJqJ&Sdaom jrefrmydkif vkyfief;wdk@udk toufqufay;vdkufaomf rnfrSs tusdK;&Sdrnfenf;? av;q,fpm; tvkyu f kd bDatawG wyHw k acgi;f 0ifIavSsmufonfrmS wd@k ya,m* uif;onf[k qdkEdkifygrnfavm? wdk@ya,m* ruif;acs? ta=umif;rlum; wdk@wawG vcpm;udkom rufarm=uonf? vcpm;u wyg;u|efudkomtm;ay;=uonf? Tum; wdk@wawG. trSm;awmfykrH sm;wnf;? trsdK;. oefpGrf;usef;rma&;wGifvnf; wdk@0ifa&mufpGufbuf Edkifao;onf? r=umao;rDu &efukef+rdKŒwGif use;f rma&; w&m;yGJ wckY aZmf0w d f}uD;u "bdef;pm; omom t&dk;ay: ta&wifonfudk ykqdk; qD; I0wfxm;aom jrefrmvlrsdK;/ oeyfcg;vdrf;I AdkvfqHawmuf aumhaeatmif o˜aom jrefrmvlrsdK;" [k qdkcJh.? "&ufpufvSyguvm; aZmf0w d }f u;D &JŒ 'gavmufvJ r[kwfao;ygb;l " [k rnfol jiif;Edik yf grnfenf;? rde;f rvSsm/ vlrrm/ azgh&kyf/ avodrf;wdkif;vS udEM&DurnfhES,f &Sdaom oludkyifvSsif ydkufqH&Sdu/ vcpm;jzpfu rjiif;rz,f om;rufbrf;csifaom rdcifEiS hf Edik if jH cm;rS vmvmorSsukd vSv}S u;D jzKe;f awmht[ hH k =u&H , G rf ad om rde;f rysdKonf vlrrmudyk if cifyeG ;f awmf&mS =u.? "tarmifw@kd 'D&yk f 'Da&eJ@awmh tdrOf D;cef; rwifEkid fb;l [kom jiif;ygu a,mufsm; oeyfcg; vdr;f aomacwfvnf; aysmufI xGm;usdKif;oefrmaom ta&SŒwdkif;om; brmvlrsdK;[laom *k%fvnf;a&mufayvdrfhrnf?" wdk@ya,m*jzifh }uHKvSDajzmhawmhaom ydk;arG;arG;&rnfh trsdK;om;rsm; rjzpfygapvifh? acwfrSDaom trsdK;oRD;onf acwfukd tvGJoHk;pm;I ,cktcgwGif tm;vyfcsdefY zJ&dkuf.? wD;ygwD/ 'if;em;ygwD paom aysmfyGJ trsdK;rsdK;odk@ oGm;.? tcsif;csif; *k%fwk *k%f+ydKifvkyf.? TudpPjzifhomvSsif tcsdefukef&Sm=uonf? rdrdfwk@d armifbGm; om;oRD;rsm;udk roGefoiftm;=uawmhay? epfrGr;f bG,&f mwd@k Yom wdk@utp wkd@ya,m*jzpfawmht/hH wd@k um; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

81


82

vlrsm;.rdcif/ wdk@vSsif om;oRD;rsm; q&m/ OZkr*~-vrf;rSefudk n$efjy&efrSm/ wdk@ya,m*om jzpfb. d ? }uD ;yGm;vdka om jrefrmjynfY wdk@trsdK;oRD; awG brf; pm;orSs cH=u&rnf? ,Hk=unfyg.avm? }uD;yGg;a&;udk - wdk@ya,m*jzifh zefqif;=uygpdk@? r=umao;rDuyif aumvdyfausmif;ol wOD;ESifh jrefrmjynf. vGwfvyfa&;pum;prd=u&m/ xdkrdef;uav;u "vGwfvyfa&; bmvkyfbdk@vJ&Sifh t*Fvdyf tkyfpdk;aewm taumif;om;bJ? u|efrwdk@ vufe ufvJ bmr&Sd/ nmr&SdeJ@ udk,fhbmom tkyfpdk;ae&if w&ky fawG *syefawGu 0dik ;f wdu k u f ek rf mS ayg?h yD;awmh brmrif;qdw k m wa,mufraumif;&if wrsKd ;vH;k owfw,fq”kd ponfjzifh ud, k ht f rsdK;. pGrf;&nfukd r,Hk/ ud, k fhtrsdK;. rif;rsm;udk tvGJvx GJ if/ ud, k ht f rsdK;udk ud, k fr&kdao? udk,foifxm;aom ynmrSsjzifh rcsihcf sdeb f J xifjrifcsufay;ae&m u|Eyfk q f ufI em;raxmif0Hhawmhojzifh awmf&ef awmif;yefvdkuf&ay.? jrefrmtrsdK;oRD;rsm;.a=u;rH_ wdk;wufaeaom acwf. a&SŒoGm;rsm;jzpfonf[k odrSwfjcif;cH&ol ,leDAmpDwD ynmoif wOD;xHrS TuJhodk@aom avoHudk =um;&ojzifh xdkrdef;uav;tm;?/ ol. rdbrsm;tm;? txiftjrifao;rdonf? xdkrdef;uav;rS aygufbGm;rnfh om;pOfajr;qufum; rawG;0Hh atmifyif jzpfay.? tlyg E_wfpm;rnfh ua0ruav;ay? xdka=umifh tdk - brmjynfrSD; trsdK;oRD;wdk@ wdk@wawG. ya,m*jzifh jyef@yGm;aeaom vuf&Sd csd K Œ,G i f ; ysuf j ym;r_ r sm;ud k jyif q if o k w f o if wd k @ wawG ya,m*jzif h brmrsm; csrf;om}uD;yGm;a=umif; brmrsm; vGwfvyfwdk;wufa=umif;udk aqmif&Guf vkyfudkifvsuf/ wdk@brm trsdK;opfwnf;[laom taqmuftODopf wnfaxmif&mY wdk@wawGonf v$pl;-aqmuf paom}ud,mrsm;udkudkifI tvkyfciG fodk@ 0if=uuket f hHownf;?

rtrm/ wuUokdvf (T&Sm;yg;aqmif;yg;ukd rSsa0ay;aom puFmyltrsdK;om;wuUokdvf ta&SŒawmiftm&Savhvma&;Xme vufaxmufygarmuQ a'gufwmcsdtJtdu, d (CHIE IKEYA) ukd aumif;uifrS txl; aus;Zl;wif&Sdyga=umif;) (aumif;uif (EdkifiHjyK tEkynmr*~Zif;) rS ul;,lazmfjyygw,f?)

82

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


83

a&jrKyfAkH; atmifjyD

Min Soe Naing

1240 jynhfESpfu t*Fvdyft&m&SdrSwfwrf;wGif "owif;ay;ol 2 OD;xHrS =um;& onfrSm jrefrmwdkŒonf ¶dkifz,f aoewfrsm;ESihf awmfyD'dk a&atmufAkH;rsm; vkyfudkifEdkifjyD jzpfa=umif;" [k qdk.? ?wdkŒrSm atmifyifv,fuefwiG f uaemifrif; prf;oyfatmifjrifchaJ om a&jrKyfAH;k rsm; jzpfonf? xdAk kH;prf;oyfonhaf eŒudk jrauwk. eef;"avh pmtkyfY TodkŒazmfjy onf? uaemifrif;? ? b,fE, S v f J a&$jynf0ef=u;D (OD;bd;k vdi_ )f &J?h 'DuaeŒ udpP atmifjrif&if usKyfwdkŒ b,fvlrsdK;udkrS a=umufzG,rf jrifbl; r[kwfygvm;? OD;bd;k vdi_ ?f ? rSev f yS g? atmifjrifz, G &f adS =umif;yg? taxmufawmfrsm; ay;ydŒk vdu k w f hJ ukvm;jzLrsm;&Jh azmfpyfenf;twdkif; rvGJraoG jyKvkyfcJhaomAkH;jzpfygonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

83


84

uaemif? ? tdrf;/ nDawmfokH;q,frif;om; ,rf;pyfazmfenf;uvJ tawmf aumif;oAs? vufeuf ynmawmfoif ia&$om;vnf; jyefvmawmhrmS rdŒk r=umcif jrefrmEdik if H udk vufeufwyfqifjyD; ukvm;jzLawGudk armif;xkwfEdkifr,fAs? OD;bdk;vd_if? ? rSefvSyg/ udk,fawmf=uD; puf¶HkrSm wpfaeŒu jyD;pD;xGuaf jrmufwJh "0ZD&m0k"" tajrmuf=u;D 40 tjyif AxufjcKd uf aoewf 2000 xGuaf ejyrD Œkd ukvm;jzLrsm;udk a=umufz, G f r&Sdyg? uaemif? ? 'geJh rif;=uD;&Jh/ 'DuaeŒ aemifawmfbk&m;u oHC'ge qGrf;auGs;yGJ=uD; cif;usif;wJah eŒygvm;? a&$eef;&Sifujzihf omoema&;udo k m tuJay;awmfrlw,f? wdik ;f jynf&hJ &efp, G &f efajimihfawGudkjzihf wpfqdwfavmufrSs atmufarhawmf rrlbl;? OD;bdk;vd_if? ? rSefyg? t&G,af wmfu axmufvmawmh omoemt&dyf cdkvH_awmf rl&Smwmyg bk&m;? uaemif? ? tJovdk wdki;f jynfukd ypfxm;vdkŒvnf; b,frSm awmfygrvJ? usKyrf Sm awmh aemifawmfbk&m;udk opPmawmfjrJjyD; toufeJhvJjyD; wdkif;jynfta&; &Gufaqmif ae&w,f? 'DtxJ jrifueG ;f nDaemifu ae&mwum armufarmufrmrm 0ifpyG cf sifao;w,f? tcsdefawmf usjyDvm;/ uEMDapmfuJawmfrif;&Jh? uEMD0ef? ? rSefyg? uaemif? ? uJ/ ud, k af wmfuyG u f w J hJ awmfy'D Akd ;Hk udk aAGaqmf prf;=unhrf ,f? aemufjy;D a,mrif;=uD; pD&ifwJh a&jrKyfAkH;udk prf;=u armifrif;rsm;? tcsed fum; eHeuf 2 armif; (7 &meD) cefŒ&Sad vjy?D atmifyifv,f wpf0u dk fwiG u f m; wdwfqdwfvsuf &S. d ? uaemifrif;u awmfyD'dkpeufwHukd rD;¶d_Œ I tm;ukefv$Jum uefwGif;odkŒ vGihfypf vdkuf.? "'dkif;" [laom toH=uD;rSm p=um0Vm wpfckvkH;udk wkef¶dkuf jrnf[nf;oGm;.? atmifyifv,fuefudk rD;cdk;zk;H v$rf;oGm;.? uaemif? ? [m; [m; atmifjy/D ur?mwpfvm$ ;rSm jrefrm=umG ;Edkijf yaD [h jrefrmudk txifao;&if ukvm;jzL &ifav;r[a[h aemf? 0efrif;rsm;? ? atmifjyD bk&m;? uaemif? ? aemifawmf =um;&if tm;&awmfrlr,f? ............

aemifawmf. trdefŒ tdr fa&SŒtdrfawmfo dkŒ jrif;ESihfjyefvmaom uaemifrif;. a&$pdwfawmfrSm aumif;uifwdr fzsm;Y vGi hfyg;aysmfjrL;ae.? ajrmufO,smOfteD; vufe uf¶HkrS wloH ayoHwdkŒonf atmifyGJ& tdrfa&SŒrif;om;tm; oHpHk0dkif;jzihf qD;=udK[ef &Sdawmh.? tdrfa&SŒ 84

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


85

avSum;rS apmihf=udKaeaom rdzk&m; vd_ifxdyfacgifwifodkŒ vSrf;I ar;awmfrl&mwGif uaemif? ? 'Dreuf ESrawmf eef;awmf=uD;udk a&mufovm;? vd_if? ? rSefyg / tvªawmfyGJ rpJcif jyefvma=umif;yg / armifbk&m;&Jh AkH;oHa=umihf wpfeef;awmfvkH; tkef;tkef;u|ufu|uf qlnHoGm;a=umif; bk&m;? uaemif? ? aemifawmfu b,fvdkrsm; rdefŒqdkowkH;? vd_i?f ? AkH;oH=um;awmh omoemydik f q&mawmf=u;D qGr;f pm;&mu qufvufbek ;f ray;awmhyJ vufaq;awmfrlvdkŒ a&$eef;&Sif pdwfraumif;ygbl; bk&m;? q&mawmfu owW0gtrsm; aoausysufpD;rSmrdkŒ qGrf;pm;r0ifa=umif; rdefŒ=um;ygw,f? uaemif? ? tdrf; / ukvm;jzLbkef;=u;D rsm; qd&k if 'Dxuf pm;vdkŒ r0if jzpf=urSmaygh? ( xdktawm twGif; a,mtwGif;0ef OD;bdk;vd_if tcpm; 0ifvm. ) b,fES,fvJ a,mrif;=uD;/ vufeufoH r=um;csif=u&if 'DEdkifiH =um=um cHEdkif ygrh vm;? a,m? ? rSefyg / epfrGef;zdkŒ ta=umif;ygyJ bk&m;? uaemif? ? tif; / aemifawmf&Jh oabmawmfu b,fvdkwJhwkH;? a,m? ? nDawmfudk vufeufpGefŒv$wfa&; azsmif;zs arwWm&yfcH ay;ygr,fvdkŒ omoemydkif=u;D xHrSm wm0efcH,lvku d yf gowJh bk&m;? uaemif? ? [dkuf udk,u f sdK;enf;jyD rif;=uD; / wdkif;jynfawmh qkH;jyD ................ ndKjr ( OD;ode;f wif ) &Jh uke;f abmif&mS yHak wmf pmtkyx f u J aumufEkw S af zmfjywmyg? ndKjr emrnfudk rodolrsm;[m The Hell Hound At Large (i&JacG;}uD;vGwfaeonf) qdw k hJ aqmif;yg;acgi;f pOfuadk wmh =um;zl;r,f xifygw,f? a&;om;ol Yamamin (,rrif;) qdw k m ndKjr ygy?J td;k a0r*~Zif;/ wm0efct H ,f'w D m udak tmifqef; eJh aqmif;yg;&Sif udo k ed ;f wif (ndKjr) wdkŒ[m ausmif;om;oydwf=uD;&Jh ZmwfvdkufausmfawGyg? vGwfvyfa&;&jyD;awmh OD;odef;wif (ndKjr)[m rkH&GmygvDrefv$wfawmftrwf / EdkifiHvkH;qdkif&m owif;pmq&m toif;=uD; OuUXjzpfvmw,f? Edik fiH*k%&f nfbGJh 'kwd,qihf&&Sdcw Jh ,f? bbOD;0if;wif&Jh q&maygh? bbOD;0if;wifu OD;odef;wif (ndKjr)&Jh ukef;abmif &SmyHkawmf ordkif;pmtkyfrsdK;a&;avmufwJh ynmr&cJb h l;vdkŒ nnf;nL&Smw,f? uaemifrif; a&jrKyfAkH;atmifjrifjcif;[m jrefrmhpufr_awmfvSefa&; ed'gef;ygyJ? 'ga=umihfvJ wyfrawmft*Fsife D,mwuUodkvf&Jh wHqdyfrSm uaemifr if; a&jrKyfAkH; ayguu f aJG eyHu k kd tv,fwnhw f nhrf mS xnho f iG ;f xm;wmyg? wyfrawmft*Fsief , D mwuUov kd f Defence Services Institute of Technology (DSIT) udk wyfrawmfenf;ynmwuUov kd f Defence Services Technological Academy (DSTA) vdŒk emrnfajymif;w,f? tckawmh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

85


86

wHqyd fajymif;vdu k jf yDvm;awmh rodb;l ? Adv k rf ;ª pdik ;f ode;f 0if;[m tJ'aD usmif;qif;ayg?h olŒ&Jh bGv hJ ufrw S u f kd tifwmeufay:rSm awGŒvdkŒ ausmif;wHqdyfudk yl;wGJazmfjyEdkifwmyg/ bma=umihf 'Dordkif;udk a&;jyaewmvJ qdkawmhbmoma&; eJh Edki fiHa&; a&maxG;r_a=umihf jrefrmwrsdK ;om;vkH; 1885rSm olŒu|efb0 a&mufcJh&wmudk odapcsifvdkŒyg? tu,fvdkŒ a&jrKyfAkH;pDrHudef;om qufvuf vkyu f idk cf Gi&hf r,f qd&k if {&m0wDjrpfa=umif;wavSsmufu csDwwfvmr,hf e,fcshpJ pfoabFm awGukd a&jrSKyfAkH;awGu azmufcGJESpfjrKyfEdkifrSmjzpfw,f? t*Fvdyf[m urBmudkvSnhfvnf odrf;ydu k Ef idk w f m olŒ&J a&wyfa=umihfyg? =unf;a=umif;u csw D wfvm&if e,fajru|r;f usifwhJ jrefrmh=unf;wyfeJh wdkif;&if;om;awG&Jh ajymuf=um;wyfudk r,SOfEdkifygbl;? a&&SnfppfyGJudkvJ ppfokH;pm;&dwf wGwfajcrudkuf&if tusdK;pD;yGg;=unhfwJh t&if;&Sif[m vufa&SmifrSmygyJ? jrefrmrSm uaemifrif; pufr_awmfvSefa&; pwifaeovdk *syefrSm ar*sDrif;[m 1868u pjyD; pufr_awmfvSefa&;vkyfcJhvdkŒ *syeftifyg,mudk tm&Swv$m;odrf;ydkufjyD; jrefrmtxda&mufatmif ajcqefŒEdkifcJhygw,f? ESajrmvdkuyf gbdawmh? 'Dae&mrSm bmoma&; eJ@ EdkifiHa&; ˜ bkef;=uD; eJ@ EdkifiHa&; uGJjym;r_udk &Sif;&Sif; vif;vif;&SdzkŒd vdyk gw,f? "bmoma&; eJ@ EdkifiHa&;" ra&mtyfyg? AdkvfcsKyfatmifqef;uawmh "EdkifiHa&;vkyfwm edAŠmefa&mufzdkŒ r[kwfbl;" vdkŒ 'Jhajymygw,f? bmoma&;udk EdkifiHa&;xJxnhf&if ppfom;awG ykwD;udkifzdkŒyJ &Sdygr,f? "&Jaomfrao/ aoaomfi&J rvm;"qdkwm r[kwfygbl;vdkŒ bk&m;&Sifuk, d w f kid f (oH,kwWedum,f/ oVm,we0*f / *gr%doH,kwf / a,m"mZD0okwf ) rSm twdtvif; a[mawmfrljyD;om;yg? owW0gtrSwfeJh aoapvdkaom apwemygaerSawmh tukodkvf[m ajy;rvGwyf gbl;? jrwfpGmbk&m;u 'Dvrdk ed fŒawmfrlygw,f? "ppfAv dk rf LS ; ppfajrjyifY tm;xkw}f uKd ;pm; (wdu k fcku d )f olonf TowW0gw@kd onf towf cH=u&ygap/ taESmiftzGJŒ cH=u&ygap/ tjzwfc=H u &ygap/ ysufpD;=uygap/ Ttwdkif; rjzpfbJ ¶dS=uygap" [laom pdwfxm;rsKd;udk a&S;uyifpGJ,lcJh./ raumif;ojzihf jyKcJh./ raumif;ojzihf xm;cJh./ tm;xkwf}udK;pm; (wdkufcdkuf) aepOfwpfzuf ppfonfwdk@. nSO f; qJowfjzwf cH&aom ppfonfol&Jonf cE<m ysufa=uG ao+yD;onfrSa emufY y&Zdwrnfaom i&Jodk@ a&muf&./ "ppfajrjyifY tm;xkwf}udK;pm; (wdkufcdkuf) aepOfwpfzuf ppfo nfwdk@. nSO f; qJowfjzwf cH&aom ppfonfol&Jonf cE<m ysufa=uG ao+yD;onfrSa emufY 86

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


87

y&Zdwewfwdk@. taygif; tazmftjzpfodk@ a&muf&."[k xdko ltm; t,l jzpfc Jhr l xdkol.ht,lonf rSm;aom t,ljzpf./ ppfAdkvfrSL; rSm;aom t,l¶dSaom yk*~dKvfowW0gtm; i&Jwd&p>mef[laom vm;&m "*wd" ESpfyg;wdk@wGif wpfyg;yg;aom vm;&m "*wd" udk ig a[m.[krdef@awmfrl.? Todk@ rdef@awmfrlaomf a,m"mZD0rnfaom ppfAdkvfrSL;onf idkav./ rsuf&nfus.? "bkef;=uD; eJ@ EdkifiHa&;" qdkwmawmh a&mvdkŒ&ygw,f? bkef;=uD;u EdkifiHa&;udk EdkifiHa&;tawG;tac:eJh a[majymvkyfaqmifwmyg? q&mawmf ?;OwWrwdkŒ Oyrm&Sdygw,f? vlrsdK;jcm;/ bmomjcm; rcGJjcm;ygbl;? olqefŒusifwm e,fcsJhpepfyg? EdkifiHa&;tjrifeJh tm&Swdkufudk tvif;yGihfay;wJhyk*~sdKvfyg? ukvm;jynfu [if't l oif;=uD; (vlrsdK;jcm;/ bmomjcm; )rSm OuUXawmifvkyfvdkufygao;w,f? vGwfvyfa&;twGuf e,fcsJhudk qefŒusif&mrSm w&kwfjzpfjzpf/ ukvm;jzpfjzpf/ jrefrmjzpfjzpf / csi;f jzpfjzpf e,fcst hJ *Fvyd u f kd 0dik ;f jy;D awmfveS w f m "bmoma&; tqk;H trt&" vk;H 0 r[kwfygbl;? jrwfpGmbk&m;u vlrsdK;udk apmihfygvdkŒvJ ra[mcJhygbl;? qÏoH*g,emwif 'DCedu,f/ ygxu d 0*f od*gF vokwf ygVad wmf jrefrmjyefrmS 'Dvt kd wdtus a&;om;xm;ygw,f "rdbwdk@. OpPmudk rysufatmif apmihfxdef;jcif;/ tpOftqufrS vmaom ukodkvf0wfudk jyK jcif;jzihf trsKd;tEG,fudk wnfaptHh?" (om;orD;0wf/ od*Fgvokwf) vlrsdK;wl/ bmomwlcsif; ,l&r,fvdkŒ ryg&Sdygbl;? 'gudk vdk&mqGJjyD; bmoma&;udk EdkifiHa&;rSm 0ifa&maewmyg? oHwl a=umif;uGJ vd&k mqGaJ wmh bmjzpfovJ 'Dvakd v; jyifvu kd af wmh ydrk aumif;bl;vm; vdŒk rar;yge?hJ ax&0g' omoemrSm cGihfrjyKyg? ao&nfraomuf&vdkŒ qdkxm;&if xef;&nfawmh aomufaumif; ygw,fvdkŒ twdk;tavsmhvkyfcGihfr&Sdyg? tom;jy`rf;qGrf; okH;aqmifcGihfjyKxm;&if oufowf vGwfpm;wm ydkaumif;wmaygh apm'ueJh &Sifa'0'wfvkyf&yf[m oHCmudkuGJa pwJh tjypftxda&mufygw,f? bkef;=uD;u EdkifiHa&; vkyf&if EdkifiHa&; eJ@ yufoufjyD; avhvmzdkŒvdkygr,f? rdrd em;rvnf&if em;vnfol vlyk* ~dKvfa wG&J@ OD;aqmifr _udk cH,l&ygr,f? yd ËuokH;yHk usrf;aygufatmif oifcJhaomfvnf; EdkifiHa&;ta=umif; euef;wvkH;rS rodyJ w&m;a[m yv†ifudk ckwkH;vkyfjyD; "ig[m q&m/ 'g,um[m wynhf/ iga[mwm trSe/f igcdkif;wm vky"f qdkwmrsdK; oGm;vkyfvdkŒ r&ygbl;? 'Drdkua&pD[m bmvJ/ vlŒtcGihfta&;[m bmvJponf ponf tajccHutp avhvm&ygr,f ? a&S;u EdkifiHa&; bkef;awmf=uD;awG EdkifiHa&;todynm b,fvdkavhvm qnf;yl;w,f/ b,fvdk vkyfaqmifw,f/ bmjzpfw,f aqmif&ef/ y,f&ef ordkif;oifcef;pm tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

87


88

,ljy;D twk,l&ygr,f? trsdK;om;EdkifiHa&;oHa,mifvdkufjyD; v$wfawmfudk ygwDEdkifiHa&; vkyfw,fqdkjyD; edrhfcsovdk ajymqdkaewmawG[m EdkifiHa&;tjrif r&Sdao;wmudk jyoaewJh om"uwckyg? tkyfcsKyfa&; tm%m/ Oya'jyKtm%m/ w&m;pD&ifr_tm%m [lI EdkifiHawmf tm%mokH;&yfqw kd m &Syd gw,f? 'Dtm%m (3) &yf r&S&d if Edik if aH wmfvJ u|efjzpfrmS yJ? 'Dtm%m (3) &yftwGif; 0ifa&mufpGwfzufaeolwdkif;[m tm%mEdkifiHa&;xJrSm yg0ifyufouf aewmygyJ? b,fvdkvlpm;u orwjzpfoihfw,f²²²/ b,fOya'udk jy'gef;oihfw,f²²²²/ b,fvdkw&m;pD&ifwm rrSswbl;²²²² ponf ponf yg0ifpGwfzufaejyD;rS ²²²²² "'dkŒrsm;u tm%mEdik if Ha&; vkyw f m r[kwb f l;"vdkŒ ajymwmrsdK; - bk&ifxuf=uD;wJh rif;q&mbkef;=uD; vkyfcsifaew,f ajymwmrsdK; - tjrD;tarmuf rwnhfwmrsdK;awG awGŒae&ygw,f? trsdK;om;a&;trnfcHcH/ trsdK;bmomomoem trnfcHcH - 'g[m tm%mEdkifiHa&;ygyJ? tm%mxJ 0ifpGwfjy;D rS "tm%m"qdw k hJ pum;vkH; ok;H ESH;k &rSm rowDovdk jyDwDwD vkyfraeygeJh?? &J&J &ifqdkifvdkufyg? " 'dkŒrsm;u orw rvkyfygbl;? rJay;cGihfr&Sdygbl;"vdkŒ ajymaewm¶HkeJh uif;vGwfjyDvm;? udk,f bk&if rjzpfayr,hf udk,fjzpfapcsifwJh vlpm;udk eef;wifwm²²² / udk,t f rdefŒray;ayr,hf 'gvkyf&if tjypfay;vdkufvdkŒ owfrSwfcdkif;wm²²²/ udk,fw&m;rpD&ifayr,hf rif;wdkŒ pD&ifwm ighoabmus vkyfuG,hfaemf²²² vdkŒ ab;u ajymaewm? 'gawG[mvJ tm%mEdkifiHa&;awGcsnf;yJ? ed*kH;csKyfajym&&if bkef;=uD; EdkifiHa&;vkyfcsifvkyfyg/ bk&m;udk qGJrxnhfygeJ@? udk,hfa'goeJh udk,f ukvm;udk rkef;&if rkef;yg/ w&m;udk qGJrxnhfygeJ@? a0g[m& ukvm;zefxdk;jyD; pum;vkH;EdkifiHa&; rvkyfygeJ@? ud, k fa&;wJh yefcsDum; udk,v hf ufrSwfxdk;=uyg bmoma&;e,fy,fxrJ Sm q&m-'um qufqHa&;yg?? EdkifiHa&;rSmawmh "rRyv†if ay:u w&m;a[movdk txufatmuf qufqHa&; r[kwfygbl;? wef;wl&nfwl Edik fio H m; qufqHa&;jzpfwmrdkŒ tjyeftvSef axmufjyr_awGudk rvGJraoG &ifqdkif&rSm/ a0zefcH&rSm "rRwmyg? 'gudk tjypfrwifyJ em;vnfEdkif=uygap/ jrefrmEdik if H omoemordik ;f rSm xk;H vrf;pOfvmu a&GŒavSsmvmwJh tajctaewckukd em;vnf=uyg? omoemydik yf if jzpfyap avmuDta&;rSm rSm;,Gi;f pGm 0ifpw G af e&if uefŒuGuf &rSmyJ? 'g[m oHCmudk rav;pm;vdkŒ r[kwfyg? bkef;=uD;udk a0zefwm onf;cH=uyg? ppftpdk;&vdk pufaoewfeJh rypfygbl;? rD;AkH;ypfjyD; avmifrD;rwdkufygbl;? a0zefuefŒuGufr_ udkawmh onf;cHyg? vufcyH g? ige@J rwl ig&h efoq l jdk y;D trsKd ;om;opPmazmuf wHqyd rf uyfyge@J ? 88

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


89

omoemydkif q&mawmf=uD; eJh rif;wkef;rif; trSm;rsdK; jrefrmhordkif;rSm 'kwd,r`d xyfrH tjzpfrcHEdkifyg? "bmoma&;udk EdkifiHa&;rSm a&maESmrdvdkÅ’" EdkifiHa&m omoema&m u|efjzpf&wJh oifcef;pm&Sdygw,f?

Min Soe Naing

vl@abmifopf 'Drdku&ufwpfygwD jyef=um;a&;XmeESifh tvif;tdrf pmaytiftm;pk ylaygif;xkwfa0jzef@csdonf?

xGuf+yD tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

89


90

ppfwyf[m EkdifiH&JΠtapcHjzpf&r,f EdkifiH[m ppfwyf &JΠtapcH rjzpf&bl; Adv k fcsKyfatmifqef;

&Jabmfw@dk ²²²²²²²² ,ae@ &Jabmfwdk@ tpktcsKdŒ[m ppfAdkvfavmif;uav;rsm;tjzpf bGJ@tqihf twef;ukd cH,=l u&awmhr,f? ,ae@ txd &Jabmfw@kd [m ausmif;om;rsm;jzpf+y;D wm0ef&,fv@kd rdrw d dk@tay:rSm r&Sd=uao;bl;? ,ae@ausmif;uxGuf+yD; ArmhwyfrawmftoDoD; ÏmetoD;oD;rSm &mxl;tvkyf 0wW&m;rsm;&wmeJ@w+ydKifeuf &Jabmfwdk@ toD;oD;rSm udk,hfwm0efESihf udk,hf0wW&m;ESihf jzpfoGm;+yD? 'Dvdk udk,hfwm0ef udk,f0h wW&m;ESihf ArmEkdifiHawmfeJ@ Armhwyfrawmf&JŒ tr_udk xrf;=uwJt h cg &Jabmfwk@d udk rSmoihfrSm&m tcsuaf wGudk igwd@k rSm=um;vkdw,f? yxrqk;H &Jabmfw@dk ukrd mS csiw f mu igw@kd tck ArmEdik if [ H m udk,rfh if;ud, k fch si;f Edik if H jzpfw,f? 'd@k wyfrawmf[m wEdik if v H ;Hk wrsK;d om;vk;H &JŒtusK;d twGujf zpfw,f? 'ga=umihf 'DEifkd if H 'DtusK;d ukd umuG,f&r,hf Armhwyfrawmf [mvnf; ArmwEkid fiv H kH; wrsKd;om;vkH;twGuf jzpfw,fqw kd m em;vnf&r,f? 'Dwyfrawmf[m vlwOD;wa,muftwGuf wnfaxmifxm;wmr[kw?f wEdik if v H ;Hk wrsK;d om;vk;H twGuf jzpf w,f? 'Dwyfrawmf[m wzG@J wygwD vlwpktwGuf wnfaxmifxm; wmr[kwf?wEdikf fiHv;Hk wrsKd;om;vkH;twGuf jzpfw,f? wu,hfopPmjzpf&r,f 'Dwyfrawmf[m a&S;t*Fvyd f vufxufuvdk a=u;pm;wyf r[kw?f Edik if eH @J trsK;d ukd umuG,af pmihfa&Smihfzdk@ EdkifiH ESihftrsKd;udk rwifay;zdk@ jzpfw,f? 'ga=umihf 'Dwyfrawmf[m EdkifiHeJ@trsKd;. opPmudk tjrJapmihf&r,f? a&S;wkef; uvdk wjcm;EkdifiH wjcm;trsKd;udk 90

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


91

opPmapmihw f mr[kw?f tJ'Dvakd pmihw f hJ opPm[m 0wfa=uwrf;a=uapmihw f Jh opPm jzpfw,f? tck igwdk@[m igwdk@trsKd; igwdk@EdkifiHukd opPmapmihf&r,f? 'ga=umihf igwdk@apmihfwJhopPm[m wu,hf opPmjzpf&r,f? tay:,HomjzpfwJh opPmrjzpf &bl;? b,fvdak pmihf&rvJ? ,cktcg &Jabmfwdk@ay:rSm enf;vrf;t wkdif; tqihfqihfcef@tyfxm;wJh t}uD;trSL;tm;vkH;awG[m 'DEikd if H 'DtrsK;d &JŒ ud, k pf m;awGy?J tJ'D ud, k pf m; Ekid if eH @J tusK;d ukd opPmapmihjf cif;[m uk, d Efh ikd if eH @J ud, k ft h rsK;d udk opPmapmihw f myJ? 'Dawmh &Jabmfw@kd ar;p&m pum;wcGe;f &Sdw,f? wu,fvdk@ 'Dt}u;D trSL;awGxJu b,foljzpfjzpf ukd,f}uKd ;iJ+h y;D EdkifiHeJ@ trsKd;udkopPmrJ+h yD; vky&f if b,hf ES,hfvkyfrvJ? 'Dvkd ukd,fusKd;iJh+yD; vlrsKd;&JŒtusKd;eJ@ EdkifiHukd qef@usifwJh t}uD;tr_;awG [m =um=um raeEkid yf gb;l ? tcsdew f efwt hJ cg jyKwu f srmS yJ? &mZ0ifrSm =unhfv@kd &S&d if b,favmuf }u;D wJhvl jzpfjzpf rw&m;vkyw f t Jh cg jyKwf uswmcsn;f yJ? 'Dvdrk w&m;wJh t}u;D tr_;awG &S&d if &Jabmf wd@k &JŒ tay:rSmvnf; wnfw,f? Oyrm rw&m;wJh t }u;D tr_;wa,mufu 0wW&m;eJ@ rqkdifwJh EdkifiHESihf trsm;tusKd;eJ@ rywfowfwJh trde@f rsKd;ay;wJhtcg trdef@[m enf;usrus w&m; rw&m; Edik fieH @J trsK;d rSm tusK;d &Srd &Sd =unhf&r,f? tJovk=d unhfwht J cg ud, k pfh w d fxrJ mS r&Sif;&if ol@xuf}uD; wJht}uD; tr_; wa,mufudk jzpfjzpf tjcm;t}uD;tr_;wa,muf udkjzpfjzpf oGm;ar;&r,f? 'DtcgrSm &Jabmfwdk@[m b,f'if; rSefw,f rSm;w,f odEdkif&r,f?

awmfatmif}udK;pm;=uyg usKyftzdk@ajym&&if &Jabmfwdk@xJujzpfjzpf tckwyfxJrSm &SdwJh ppfom;uav;u p+y;D tm;vkH; &JabmfawGxu J jzpf jzpf usKyx f uf t&nftcsif; tusiphf m&dwW tvkyt f udik f EdkifiHcspfpdwf tajrmftjrif &Sdw,fvdk@ awG@wmeJ@w+ydKif euf usKyf[m tJ'DvdkawmfwJhvludk xkd;wif+yD; aemufvkdufvkyfzdk@ toihf&Sdw,f? 'ga=umihf &Jabmfwdk@ tm;vkH; }udK; pm;=uyg? awmfatmif }udK;pm;=uyg?

&mxl;tqihftwef; uae@ &Jabmfwdk@tm;vkH;ukd pdfwfxJrSm &Sdonhftwkdif;ajymjyr,f? ,cktcg igwdk@txJrSm EdkifiHtwGuf trsKd;rsKd; t epfemcHbl;wJh vlawG&Sdw,f? igwdk@ odwmvnf; &Sw d ,f? rodwmvnf;&Sw d ,f? od@k aomfvnf; a&S;uom 'Dvkd t epfemcH+y;D tcktvkyrf vky&f if b,folrS rwkd;wwfEdkifbl;? tu,fI tckvnf; tvkyfvkyfw,f? a&S;uvnf; tepfemcH zl;w,fq&dk if 'Dvv dk rl sK;d [m vlrsm;wumxuf wk;d wwfrmS trSefy?J uae@ qdik &f mvl}u;D awG rodao; vdk@ rwkd;wwfao;&if aemufwae@ wkd;wwfrSmyJ? wu,fawmfwJholawG[m b,forl S ESrd x f m;vd@k r&ygb;l ? ud, k u fh , dk u f v kd nf; od'w d< ifaep&mrvdb k ;l ? vl}u;D awGuv kd nf; rsuEf Smvkypf &mrvkdbl;? 'gayr,hf eDyeG fu jyefvmvd@k ppfausmif;uqif;vd@k a&S;u tepfem cHzl;vdk@qkd+yD; ,cktcg tvkyfaumif;aumif; rvkyf&if b,folrSwwf rSm r[kwfbl;? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

91


92

'Dh j yif v l a wG t wG u f usKyf r ajymEkdi fa yr,h f Armhw yf r awmfr Sm usKyf tck a e&mrSm wm0ef,laeorSs tck usKyfajymcJhwJh pepfu wqHjcnfrS cGmroGm;bl;? a&GŒroGm;bl;qkdwm tm;vkH;odapcsifw,f? 'gu &mxl;t qihftwef; wdk;wwfwmeJ@ ywfowf+yD;&Jabmfwdk@ukd odbk@d ajymjyjcif;yJ?

wefcdk;jybdk@r[kwf wjcm; rSm=um;vkw d hJ tcsuu f awmh ajymae=upum;yJ? 'gayr,hf xyf+y;D t"dym` ,f av;eufatmif ajymvdkuf OD;r,f? igwk@d ppfwyf[m Edikf fiHol EdkifiHom;awGudk nSOf;bdk@r[kwf? vufeuftm;udk;wefcdk;jybdk@ r[kwf? ppfwyf[m EkdifiH&JŒ tapcHjzpf&r,f? EdkifiH[m ppfwyf &JŒ tapcH rjzpf&bl;? 'gu pum;&dkif;&dkif;eJ@ em;vnfatmifajymjywm yJ?'Dpum;ukd usKyfajymwmu ppfwyfudk usKyfjyefESdrfcsifwJh oabmeJ@ajymwm r[kwfbl;? igwdk@[m vufeufudkif vlawGjzpf=uaomfvnf; rw&m; rvkyf? EdkfifiH&JŒ &efolawGr[kwf? EdkfifiH&JŒ rd w f a qGa wGq kd w m tm;vk H; oabm ayguf a tmif ajymjyjcif ; yJ ? trS e f a jym&&if vlawG[mykxkZOfawGbJ tm;&SdwJhtcg tm;enf;wJhvlawGudk nSOf;csifwJh pdwf&Sdw,f? tm;enf;wJholawGuvnf; tm;enf;wJhtcgwkef;uawmh tm;}uD;aewJhvludk vufeuf tm;ukd; tm%mtm;udk; vkyfcsifw,fajym=uwmyJ? rdrdwdk@udk,fwdkif tm;}uD;wJhae&m tm%m&Sw d ahJ e&m a&mufwt hJ cgus awmh t&ifwek ;f uajymwmawGarh+y;D wrsK;d vky=f uwmyJ? 'gx;kH pHb?J igw@dk u 'Dvrdk [kwf tm;enf;wJhtcgvnf; tm;}u;D wJv h u l dk rw&m;&if ra=umuf? tm;}uD;wJt h cgvnf; tm;i,fwhv J lukd rw&m;rvkyf qkw d t hJ wkid ;f vkycf sif w,f? jycsiw f ,f? tJ'ga=umihf ppfwyf[m EdkfifiH&JŒ tapcHjzpfw,fvdk@ ajymwmbJ? EdkfifiH[m bmvJ? EdkifiH[m t rsK;d yJ? trsK;d [m bmvJ? trsKd;[m wEkdifiHv;Hk rSm&Sw d hJ EdkifiH&JŒtusKd;udkvkyf+y;D EdkifiH&JŒtr_ukd b,fcgrqdk xrf;r,f qkw d v Jh l tm;vkH;yJ? 'Dae&mrSm vlrsK;d a&;w&m;tppfukd ajymjycsifw,f?

rSefuefaom vlrsKd;a&;w&m; vlrsK;d a&;w&m;qkw d m bmvJ? ud, k t fh rsK;d om csp+f y;D 'Djh yif vlrsK;d awGukd rke;f xm;wm vlrsKd;a&; w&m;bJvm;? r [kwfbl;? udk,t hf rsKd;csp, f Hek J@ 'Djh yifvlrsK;d ukv d nf; rkef;bd@k rvdkb;l ? od@k aomfvnf; ud, k t fh rsK;d tusK;d udk vmxdwhJ vlawGuakd wmh twGi;f uvl jzpfjzpf tjyifuvl jzpfjzpf wdkufckdufESdrfeif;&rSmayg?h 'gu igwdk@trsKd;&JΠ&efol tjzpf om ESdrfeif;jcif;jzpfw,f? b,fvrl sK;d b,fol b,f0gq+kdy;D ESrd ef if;wmr[kwb f ;l ? &mZ0ifu=kdunh&f if ur?mhvrl sK;d awG[m tcsif;csif; wdkufwJhtcg wdkuf=uwm awG@ &rSm yJ? rwnhfo nhftcg wkduf=uwJhtcg wkduf=u&rSmaygh? 'g ayr,hf wjcm;vlrsKd;awGudk rkef;wm[m vlrsKd;a7;vdk@ xifwm wxpfcs rS m ;w,f ? usKyf w dk @ [m rqk d i f w J hw jcm;vl r sKd ; awG u k d rk e f; bdk @ rvd k b l; ? usKyfw d k @ EkdifiHtwGif;rSmvnf; wkdif;&i;fom;tcsif;csif; ArmyJ &Srf;yJ u&ifyJ csif;yJ pojzihf cGJp&m rvdkb;l ? 92

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


93

igwdk@wawG[m rSm;+yD;wmawGukd xyfrrSm;=u&bl;? igwdk@[m trSefeJ@twk [kwfwmeJ@ r[kwfwm cGJjcm;od&r,f? vlrsKd;a&;w&m;jzpfjzpf bmjzpfjzpf trSefw&m;udk ,lwwf&r,f? 'gu vlrsKd;a&; w&m;eJ@ygwfowf+yD; usKyfrSmcsif wmyJ? Zmwdrmef aumi;faumif;xm;wwfatmif vkyf=uyg? udk,hfEdkifiHukd cspfyg? ArmawGu vlzsif;awG vlysif;awG vl a=umufawG vlydkawG vl&kdif;awG vl@*GpmawG vl@rw&m;wmawG 'Dvdk urBmrSm txifcH&atmif rvkyfygeJ@? Arm awG[m 'Dvdkr[kwfbl; qkdwm tvkyfvkyf+yD; *k%f,l=uyg? tJ'g usKyf vlrsKd;a&;w&m;eJ@ywfowf+yD; rSmcsifwmyJ?

vl}uD;qkdwm bmvJ aemuf rSmcsifwmu a&SŒudk &Jabmfwdk@[m vl}uD;jzpfae+yD? vl}u;D qdkwm bmvJ? touf}uD;wmudk qkdvkdwm vm;? r[kwfbl;? toufr}uD;ayr,hf vkyfwJhtvkyf}uD;&if vl}uD;bJ? tck igwdk@ &Jabmfwdk@&JŒ tvkyf[m igwdk@ EdkifiH&JŒ tcsKyftjcmtm%m 'gawGukd igwdk@ &ifajruwkwfvkyf+yD; umuG,fbdk@yJ? 'Dhxuf}uD;wJhtvkyf &SdEdkifyg?;r vm;? r&SdEdkfifbl; 'ga=umihf igwk@d [m vl}uD;pdwfaygu&f r,f? tpp t&m&m qifjcifwwf&r,f? aumif;onf raumif;onf awmfonf rawmfonf [kwfonf r[kwfonfukd qifjcifwikd ;f xGmEdkif&r,f? tck igw@kd tcsKŒd t vkyaf wGu oufaojyaew,f? ab;uvlawGajymwkid ;f t&rf;r,k=H ueJ@? pl;prf;qifjcif+yD;rS ,kH=u&r,f? igwdk@ 0wW&m;eJ@rqdkifwJh tus,ftus,f jzpfr,hfudpPqkd&if igwdk@a&Smif&r,f? b,fvkd ab;uvlu Adkvf}uD;&JŒ— bm }u;D &JŒ— eJ@ vmajrSmufay;ay; igw@kd ryg&bl;? 0wW&m;eJ@ igw@kd awmhrqdik b f ;l ? 'gayr,hf aumif;wJu h pd P w&m;wJh udpP vltrsm; aus;Zl;wifr,hf udpq P &kd if ud, k ef J@rqkid b f l;qk+d yD; vspfvsLr&_ŒygeJ@? ulnDay;=uyg? aqGrsKd;udpP rdwf aqGupd PawG[m udk,fwm0efvkyfwht J a&;rSm raESmuf,u S fygapeJ@? b,fawmhrS opPmrazmuf aemuf+yD; rSm csifwmu ajymcJhwJhtwkdif; ukd, hfukd, fukd txifr }uD; ygeJ@? 'DrSmoifvu dk w f mawG[m ynmuke+f yD r ,lq=ueJ@? ynm[m b,fawmhrS ukew f ,fr&Sdb;l ? vlrsK;d jzpfjzpf Edik if Hjzpfjzpf vlw?; wnf;jzpfjzpf wkd;wwfr_[m vuf&dt S ajctaeeJ@ tm;r&bJ wif;rwdrb f J a&SŒqufvuf }uKd ;pm;rSom wd;k wwfrj_ zpfEidk w f ,fqw kd m &mZ0if orkid ;f awGu aumif;aumi;fjyxm;w,f? ukd,fykdif^m%feJ@ pOf;pm;=unhfvnf; odEdkfifwmyJ?'ga=umihf b,f[mukdrS avSeH"g;xpf r,lygeJ@? txifr}uD;ygeJ@? 'Dhxufwkd;atmifvkyf=uyg? tck igwdk@EdkifiH[m vGwfvyfw,f qkdayr,hf [efruswmawG trsm;}uD;yJ? usKyfrSmvnf; csGwf,Gi;f csuaf wG@&SdwmbJ?

udk,hfcsKdŒ,Gif;csufudk udk,fjyif=u&r,f? odk@ayr,hf usKyf &Jabmfwdk@ukd uwdwck jyKr,f? EdkifiHeJ@ trsm;tusKd;&JŒopPmudk usKyf b,fawmhrS razmuf? &Jabmfwk@d xJu jzpfjzpf 'Djh yifxu J jzpfjzpf usKyx f ufawmfwv Jh l tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

93


94

xGufjy Ekdfifygap? usKyfz,fay;bdk@ toihfyJ?

ppfom;rSppfom;qkdwhJ pdwfukd azsmuf=u aemufq;kH wck rSmcsifwmu igwdk@om Edfik fiHcspfw,fqdkwJh pdwf"gwfrxm;=ubdk@yJ? 'DEikfd if HrSm jzpfjzpf 'DhjyifEidk fiHrSm jzpfjzpf ppfom;awGcsn;f Ekid if cH spfwhJ vlawG&=Sd uwmr[kwb f ;l ? wjcm;ppfom;r[kwfayr,hf EdkfifiHtwGuf trsKd; rsKd; tepfemcH trsKd;rsKd;pGef@pm; vkyf=uwJh vlawGvJ&SdwmyJ? tJ'ga=umihf ppfom;rSppfom;qkdwJh pdwfoabmxm;udk ajymif;=u&r,f? odk@ayr,hf wckem;vnfapcsifw,f? usKyf[m ppfwyfukd rw&m;ESdrfr,f? vlvnfvkyfr,f? ppfwyf&Å’J tcGift h a&;rsm;udk rw&m;csK;d zsufr,fq&dk if usKyf tpGr;f uke}f uKd ;pm; wkduzf sufr,f qdkwm &Jabmfwdk@ odap csifygw,f? uae@ 'DrmS ajymwmawGukd tm;vk;H ppfom;awG odygap? odatmifajymjy=uyg? tJ'g aemufqH;k rSm=um;jcif;yJ?

AdkvfcsKyfatmifqef; (

Thuya Soemoe Daweithar

xHrSwqif@ ul;,lygonf)

(7) Zlvdki f atmifapmOD; (rd_if;&mjynfh)/ OD;ynmoD&d 0if;wifhxGef;/ ref;&Smvm;zef;/ wifhaZmf/ ZGefrd_if;/ OD;atmifxl; tvif;tdrfr*~Zif;rS pDpOfxkwfa0 jzef@csdonf 94

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


95

EdkifiHawmfus&SHK;jcif;

(state failure)

cifrrrsdK;

EdkifiHawmfqdkwJh oabmw&m;ay:rSm tajccHjyD;/ EdkifiHawmfawG wnfaxmif vm=uwma=umifh urBmay:rSm EdkifiHawmf trsm;tjym; ay:xGufvmcJhygw,f? tcsdKŒEdkifiH awmfawGu tiftm;=u;D rm; vmjyD; tiftm;=u;D rm;aomEdkifiHrsm; (strong states) awG jzpfvm=uovdk/ tcsdKŒ EdkifiHawmfawGus awmh tm;enf;aom EdkifiHrsm; (weak states) awG jzpfvmygw,f? tcsdKŒEdkifiHawmfawG usawmhvJ us&SHK;aom EdkifiHrsm; (failed states) awG jzpfoGm ;=ujyD;/ Edk ifi H tcsdKŒuawmh jydK vJa omEdk i fiH r sm; (collapsed states) awG jzpfoGm;=uygw,f? tcsKd ŒEdkiif HawG[mqdk&if tm;=uD;aom EdkifiHtqifhukd r&yJ/ vGwfvyfa&; &puwnf;u tm;enf;aomEdik if t H qifhrSmyJ &Sjd y;D / wjznf;jznf;eJŒ us&KHS ;aom EdkifiHtqifu h kd a&GŒavsmoGm;&muae jydKvJrSKtxd jzpfoGm;wmawGvJ &Sdygw,f? tcsdKŒEdkifiHawG usawmhvJ tm;enf;aomEdik fit H qifrh mS yJ q,fpEk pS af ygi;f rsm;pGm &yfwefŒaeygw,f? qdrk m;vD;,m;/ uGe*f k/d vdu k af b;&D;,m;eJŒ abmhpeD;,m;pwJh Edik if HawG[m us&KHS ;jy;D / jyKd vo J mG ;wJh Edik if aH wG jzpfygw,f? 'DEdkifiHawGrSm A[dktpdk;&&JŒ &yfwnfEdkifrSK &yfwefŒoGm;jyD;/ jynfolvlxk tay:rSm tpdk;& wm0efausjyGefatmif xrf;aqmifEdkifjcif; r&SdwJhtxd jzpfoGm;cJhygw,f? Edik if aH wmfukd wm0ef,x l m;&wJh tpd;k &w&yf[m jynfov l x l t k wGuf yHyh ;kd ay;&r,fh vkyfief;wm0efawGudk rxrf;aqmifEdkifwJhtcg EdkifiHawmftm;enf;jcif;eJŒ us&SHK;jcif;awG jzpfyGm;wwfygw,f? 'Dvdktm;enf;jcif;eJŒ us&SHK;jcif; jzpfvmwJh vuQ%m&yfawGuawmh pD;yGm;a&;wnfjidrfrSKr&Sdjcif;/ ynma&;ESifh usef;rma&;apmifha&SmufrSKrsm; tm;enf;jcif;/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

95


96

&mZ0wfrKS EiS fh t=urf;zufrKS rsm; xlajymjcif; pwmawGyJ jzpfygw,f? 'DvuQ%m&yfawG&adS ewJh EdkifiHawGrSm tpdk;&&JŒ zdESdyfrSK ,EW&m; uyg aygif;pyfvmwJhtcg vufeufudkif yËdyuQawG ay:xGuv f mwwfygw,f? 'Dvkd yËdyuQawG jzpfymG ;&mu ppfajy;'kuo Q nfrsm; rsm;jym;vmjcif;/ a&&Snftpma&pm jywfvyfrSK jzpfjcif;/ pD;yGm;a&;taqmufttHkjydKvJjcif;/ jynfoltrsm; aoa=uysuf p D; jcif; / a&m*gb,qdk ; rsm; wd k ;yGm ;jcif ; pwmawGy g xyf qifhj zpf y Gm ; vmwwfygw,f? tqdkygtajctaerSm oufqdkif&m tpdk;&awGu zdESdyfrSK,EW&m;udk &yfwefŒ jyD; / Edkifi Hawmfudk jyefvnfw nfaqmufa &; =udK;yrf;Edki fzdkŒ vdktyfygw,f? 'DvdkvkyfaqmifrSKr&Sd&if EdkifiHawmf[m Failed states tqifhudk a&mufoGm;&mu/ collapsed states txd jzpfoGm;wwfygw,f? 'ga=umifh EdkifiHawmf&JŒ vkyu f idk faqmif&GufEdkifrSK pGrf;&nf eJŒ EdkifiHawmfus&SHK;rSK[m wdkuf&dkuf qufpyfrSK &Sdw,fvdkŒ qdkEdkifygw,f? EdkifiHawmfus&SHK;jcif;udk avhvmwJh EdkifiHa&;ynm&SifawGu &SKaxmifhoHk;rsdK;uae avhvm xm;=uygw,f? yxr&SKaxmifhuawmh EdkifiHwumpepfrSm jzpfyGm;aewJh macrolevel changes awGukd tm&HkpdkufjyD;/ 'kwd,&SKaxmifuawmh EdkifiHawmf- vlŒtzGJŒtpnf; wdkŒt=um;u qufqHa&; (state–society relations) udk txl;jyKavhvmxm;ygw,f? wwd,&SKaxmifu h awmh tkypf rk sm; t=um;u r[mAsL[mqufEG,rf KS (micro-level strategic interactions) awGukd tm&Hkpdkuf xm;ygw,f? (1) Macro-level perspectives EdkifiHawmfwnfaqmufjcif; (state building) &JŒ t"du oGifjyifvuQ%m awGjzpfwJh EdkifiHa&;pGrf;aqmifrSK/ EdkifiHa&;w&m;0ifrSKeJŒ EdkifiHa&;vkyfydkifcGifhtm%m&SdrSK pwmawG zGHŒ jzdK; wdk;wufa &;[m linear process r[kwfy gbl;? tajctaeawG ajymif;vJwmeJŒtrSs 'DoGifjyif vuQ%mawG&JŒ zGHjzdK;wdk;wufrSKawGuvJ aemufjyefqkwf oG m ;Ed k i f y gw,f ? Oyrmtm;jzif h system structure rS m ajymif ; vJ o G m ;wJ h t cg EdkifiHawmfwnfaqmufjcif;udk oufa&mufrSKESpfrsdK; jzpfyGm;Edkif ygw,f? tifyg,m=uD;awG us&S H K ;oG m ;wJ h t cg wbufr Sm Ed ki f iH w umpepf ud k rSD c dkw J h tm;enf; aom Ed k i fi H rsm; ay:xGufvmjy;D / tjcm;wbufrmS vJ pD;yGm;a&;pepfajymif;vJrKS awG jzpfay:vmwwf ygw,f? Oyrmtm;jzifh azmfjy&&if 19 &mpkwek f;u pydet f ifyg,m us&KHS ;oGm;csed rf mS awmiftar&durSm Edik if rH sm;pGm ay:xGuv f mcJyh gw,f? yxrurBmppfjyD; umvrSmwke;f uvJ &k&mS ;/ =op=w;D ,m;[efa*&DeŒJ Ottoman tifyg,mwdŒk jyKd usjy;D / Oa&myrSm Edik if rH sm;pGm ay:xGuv f mcJyh gw,f? 'kw, d ur?mppfjy;D umvrSm b,fv*f s, D /H a[mfvef/ jyiopf/ jAw d o d sS eŒJ ay:wl*t D ifyg,mawG jyKd usjyD;/ tm&SeJŒ tmzd&duwdkurf Sm EdkifiHrsm;pGm ay:xGuf vmcJhygw,f? qdAk D,uf,leD,H=uD; jyKd vo J mG ;csed rf mS vJ tm&Stv,fyikd ;f eJŒ ta&SŒ Oa&mywdŒk rSm Edik if Hrsm;pGm ay:xGuv f mcJyh gw,f? 'Dvdk systemic transitions awGa=umifh/ EdkifiHrsm;pGm ay:xGufvmcJhovdk 96

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


97

e,fajrydkifeufeJŒ vlrsdK;pkta&;pwmawGay:rSm rlwnfwJh yËdyuQrsm;pGmvJ ay:ayguf vmcJyh gw,f? 'kwd,urBmppfjy;D umveJŒ qdkA, D uf,el , D =H u;D jyKd vJjy;D csed frmS ay:xGuv f mwJh EdkifiHawGudk OD;aqmifwJh EdkifiHacgif;aqmifawGrSm jy\emoHk;&yfudk &ifqdkifcJh&ygw,f? yxrjy\emuawmh Edkifi Hawmf&JŒ e,fa jrydkife ufudk umuG,fa pmifha&Smuf&r,fh jy\emjzpfjyD;/ EdkifiHi,fawG/ EdkifiHopfawG jzpfwma=umifh usL;ausmf&efpcH&rSKawGeJŒ e,fajrydkifeuftjiif;yGm;rSKawGudk &ifqdkifajz&Sif; =u&ygw,f? 'kwd, jy\emuawmh EdkifiHwGif;rSm &SdaewJh vlŒtzGJŒtpnf;awGu vlrsdK;a&;/ bmoma&; uGJjym;rSK rsm;jym;jyD;/ yËdyuQjzpfEdkifacs rsm;jym;aewm jzpfygw,f? aemufqHk; jy\em=uD;uawmh EdkifiHacgif;aqmiftrsm;pk[m vGwfvyfa&; vSKyf&Sm;rSKawG/ awmfvSefa&;awGu acgi;f aqmifawGjzpfwma=umifh/ ppfa&;eJŒ awmfvSefa&; tawGŒt=uHKrsm;om&SdjyD; 'Drdkua&pD ,Ofaus;rSK&SdwJh wdkif;jynfwnfaxmifrSKqdkif&m/ EdkifiHtkyfcsKyfa&;qdkif&m todynmawGeJŒ tawGŒt=uHKawG r&Sd=uwmyJ jzpfygw,f? 'D j y\emawG u Ed k i f i H a wG u d k weak states tqif h r S m q,f p k E S p f a ygif ; rsm;pG m &yfwefŒaeap&Hkomru/ tcsdKŒEdkifiHawGudk failed states tqifhtxd a&muf&SdoGm; apcJhygw,f? vGwfvyfa&;&jyD;p EdkifiHawGrmS jzpfyGm;avh&SdwJh vlrsdK;a&;tajcjyK yËdyuQawG[m udkvdkeDpepf&JŒ tarGqdk;awGjzpfa=umif; axmufjyajymqdk=uwJh EdkifiHa&;ynm&SifawGvJ &Syd gw,f? udv k ekd D vufatmufcH Edik if aH wGrmS awmifay:ajrjyefŒqdik &f m/ ta&SŒtaemufqikd &f m/ awmifajrmufqdkif&m cGJjcm;tkyfcsKyfrSKawG &SdwwfjyD;/ EdkifiHa&;yg0gawGudk a'oqdkif&m uGJjym;rSKay:rSm cGJjcm;ay;tyf avh&Sdygw,f? udkvdkeDtifyg,mawG jydKusjyD;/ vGwfvyfa&; ay;csed fawGrSmvJ ajryHkawGay:rSm e,fajrawG cGJjcm;jyD;/ vGwfvyfa&;ay;cJhwmawG &Syd gw,f? tcsdKŒtm&Se JŒ tmz&duEdki fiHa wGrSm qdk&if vlrsdK;pkwckxJwif e,fe dr dwfxdpyfaewJh EdkifiHESpfckxJrSm uGJjym;pGm a&muf&Sdaewwfygw,f? 'Dvdk e,fajrcGJjcm;owfrSwfrSKawG/ EdkifiHa&;yg0gcGJjcm;ay;tyfxm;rSKawGa=umifh vGwfvyfa&;&jyD;csdefrSm vlrsdK;pkuGJjym;rSKqdkif&m yËdyuQawG/ oufqdkif&m e,fajra'oay:rSm tajccHjyD; vGwfvyfa&; awmif;qdkrSKawG jzpfymG ;vmygw,f? 'geJŒ ywfoufjyD; EdkifiHa&;ynm&Sif Charles Alao qdkolu tmz&duwdkufrSm yËdyuQjzpfymG ;wJh tm;enf;aomEdik if Hrsm; ay:xGuv f mjcif;[m udv k ekd pD epf a=umifjh zpfa=umif; twdtvif; xkwfazmfa&;om;cJhygw,f? udkvdkeDpepfu aoG;cGJxm;wJh vlrsdK;a&;/ EdkifiHa&;eJŒ bmoma&; tkyfpak wGt=um;rSm common sense of citizenship wnfaqmufzŒkd cJ,Of; wma=umifh yËdyuQawG jzpfyGm;vm&jyD;/ EdkifiHawmfus&SHK;jcif;rsm; jzpfyGm; cJh&a=umif; qdx k m;cJyh gw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

97


98

Edkiif Hawmfus&HKS ;jcif;jzpfyGm;apwJh aemufxyftcsuw f csufuawmh pD;yGm;a&;pepf ajymif;vJrSKrsm; jzpfygw,f? pD;yGm;a&;tajctaeawG[m EdkifiHa&;eJŒ vlrSKa&;tajctae awGukd v$rf;rdk;Edkifygw,f? txl;ojzifh pD;yGm;a&;&m wef;wlnDrSsrSK (economic equity) [m Edik if aH wmfus&KHS ;rSKeŒJ qdik w f hJ ta&;jzpf ygw,f? Edik if aH &;ynm&Sif Gurr eJŒ Duvall qdo k w l Œkd u EdkifiHawmftwGif;rSm pD;yGm;a&;eJŒ EdkifiHa&; vkyfydkifcGifhtm%mawGudk nDrSspGm cGJa0rSK r&Sd&if jidrf;csrf;a&;wnfaqmufzdkŒ cufcJa=umif; qdkxm;cJh ygw,f? wdkif;jynfrSm qif;&Jcsrf;om uGm[rSK=uD;rm;jyD;/ pD;yGm;a&;vkyfydkifcGifhrsm;udk tpdk;&jzpfap/ vlwef;pm;w&yfujzpfap/ ppfwyfu jzpfap vuf0g;=u;D tkyx f m;rSKawG &Sad ecJ&h if ykeu f efrSKeŒJ Edik if aH &;rwnfjidrrf KS awGu rvGJraoGjzpfvmEdkiaf =umif; EdkifiHa&;ynm&Sifrsm;u avhvmawGŒ&SdcJh=u ygw,f? (2) Intermediate perspectives: state–society relations 'D&KS axmifhu jynfwiG ;f zdtm;rsm;a=umifh EdkifiHawmfus&HKS ;&jcif;udk txl;jyKavhvm xm;ygw,f? 'D&SLaxmifht& EdkifiHawmfus&SHK;jcif;[m political order udk EdkifiHwGif;rSm rSDwif;aexdkifwJh jynfolawGu todtrSwfrjyKjcif;a=umifh jzpfygw,f? EdkifiHwEdkifiHrSm&SdwJh EdkifiHom;awGtcsif;csif; pnf;vHk;nDnGwfpGm twlwuG,OS fwGJaexdkifzdkŒtwGuf tm;vHk;u vufcHxm;wJh national identity vdktyfy gw,f? 'grSom vlr sdK ;a&;/ bmoma&; uGJjym;jcm;em;wJh tkypf ak wGt=um;rSm inter-group cooperation &Sv d mrSm jzpfygw,f? 'Dvkd national identity aysmufuG,fvm&if state-society relations ysufjyD;/ EdkifiHawmf us&HKS ;jcif; jzpfwwfygw,f? Edik if aH &;ynm&Sif Douglas Dearth qdo k u l Edik if aH wmfukd tkycf sKyw f t hJ pd;k &taeeJŒ (basic obligations of statehood) udk jynfolawGtwGuf ryHhydk;ay;Edkif&if EdkifiHawmf us&SHK;jcif; jzpfwwf w,fvdkŒvJ qdkxm;ygw,f? tpdk;&[m internal order &Sdvmatmif xdef;odrf;Edkifjcif;/ external aggression udk wGef;vSefEdkifjcif; rjyKvkyfEdkif&if state-society relations ysufoGm;wwfygw,f? 'ga=umifh Edi k fiaH &;ynm&Sif Pauline Baker eJŒ John Ausink qdkolwdkŒu EdkifiHawmfus&SHK;jcif;[m tpdk;&,EW&m;ysuf,Gif;jcif;rSm tpjyKa=umif; qdx k m;cJyh gw,f? tpdk;&tkyfcsKyfa&;,EW&m;[m jynfolvlxk&JŒ vdktyfcsufawGudk yHhydk;Edkifjcif; r&Sad wmhwt Jh cg/ wdik ;f jynfwGi;f rSm qif;&JErG ;f yg;rSK/ aus;vufa'orS tajrmuftjrm;pGeŒf cGmrSK/ obm0ywf0ef;usif ysu, f iG ;f rSK/ pD;yGm;a&; tcGihf tvrf; wef;wlnrD sS r&Srd SKawG jzpfymG ;vmjy;D / vlxku EdkifiHawmfudk t,Hkt=unf uif;rJhvmygw,f? 'DtcgrSm EdkifiHawmfjzpfwnfrSKudk todtrSwfjyKrSK usqif;vmjyD;/ EdkifiHawmf us&SHK;jcif; jzpfyGm;apEdkifa=umif; axmufjy a&;om;cJ=h uygw,f? EdkifiHawmfus&SHK;rSK[m tpdk;&&JŒ EdkifiHa&;pepftay:rSmvJ rlwnfa=umif; tcsdKŒ 98

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


99

ynm&S i f r sm;u qd k x m;=uygw,f ? Paul Brass eJ Œ Atul Kohli qd k o l w d k Œ u vufeufukid fykeu f efrSKrsm;eJŒ vlxw k ku d yf JrG sm; jzpfymG ;vm&jcif;[m vlxk&JŒ vSKy&f Sm;rSKawGukd tpd;k &u udkiw f , G yf rHk mS rlwnfa=umif; axmufjyxm;cJyh gw,f? tpdk;&[m Edik if o H /l Edik if Hom;&JŒ vd k t yf c suf a wG u d k yH h y d k; ay;jcif; r&S d & H k o mru/ jynf o l v lx k & J Œ touf t d k ; td r f pnf;pdrfvHkjcHKa&;udkyg jcdrf;acsmuf vmw,fvdkŒ vlxku ,lqvmwJhtcsdefrSm state-society relations udk xdcdkufjyD; vufeufudkif ykefuefrSK jzpfyGm; wwfygw,f? vlrsdK;pkwckudk EdkifiHa&;/ pD;yGm;a&;/ vlrSKa&;t& ta&;ay;jcif;[mvJ tjcm; vlrsdK;pkawG&JŒ awmfvSefa&; vSKyf&Sm;rSKawGudk jzpfyGm;apwwfygw,f? &0rf'geJŒ bl&ef'D EdkifiHawGrSm jzpfyGm;cJhwJh yËdyuQawG[m vlrsdK;pka&;&m rl0g' (ethnic policies) awGrSm tajccHcJhwm jzpfygw,f? (3) Micro-level perspectives 'D&SLaxmifhu vlwOD;csif;eJŒ tkyfpka&;&m yËdyuQawGa=umifh EdkifiHawmfus&SHK;jcif; jzpfyGm;wwf wmawGudk txl;jyKavhvmxm;ygw,f? vlwOD;csif;eJŒ vltkyfpkawGudk vlwcsKd Œu qGaJ qmif pnf;&H;k jy;D / tjcm;tkypf 0k ifrsm;udk rke;f wD;vmatmif/ a=umuf&ŒHG vmatmif jyKvkyfwmawG &Sdwwf ygw,f? tJ'Duaewqifh t=urf;zufwdkucf dkufrSKrsm;/ vlrsdK;wkef; owfjzwfrSKrsm;udk OD;wnf oGm;apEdkiyf gw,f? micro-level &SLaxmifht& qufE, G frKS jzpfpOf ESpf&yf&Sdygw,f? yxr jzpfpOfu vufeufudkiftiftm;pkrsm;eJŒ tkyfpkrsm;t=um;u qufEG,frSKjzpfpOfjzpfjyD;/ 'kwd,jzpfpOf uawmh vufeufudkiftiftm;pkrsm;/ tkyfpkrsm; eJŒt=urf;zufrKS &ŒJ OD;wnfvrf;a=umif;udk ajymif;vJ apEdik af om jyifytiftm;pkrsm;t=um;u qufEG,frSKawGjzpfygw,f? yËdyuQawG jzpfyGm;aewJh EdkifiHawGrSm ‘emerging anarchy’ qdw k Jh jy\em&Sdwwfygw,f? rif;rJhp&du k q f efqef jyKusihrf KS awG ay:ayguv f mwmjzpfygw,f? 'Dvdkay:aygufvm&if tkyfpkzGJŒ&efjyKrSKawG ay:xGufvmjyD;/ t=urf; zuf wdkufcdkufrSKawG jzpfymG ;vmwwfygw,f? EdkifiHa&;ynm&Sif Beverly Crawford eJŒ Ronnie Lipschutz qdkolwdkŒu zdEySd fcsKycf s,rf KS &SdwJh tkycf sKyaf &;,EW&m;[m political space wckukd ay:xGufapEdkifa=umif; qdkxm;cJhygw,f? 'D political space udk rif;rJh0g'DtcsdKŒu toHk;csrSK&SdvmwJhtcg intergroup violence jzpf w wf ygw,f? 'D v dk jzpf y Gm ; vmcsd e fr Sm tk yf c sKyfa &;,EW&m;u tk y f p kw ck w nf; ud k y J OD ; pm;ay;vmwJ ht cg tjcm;tk y f pk wck u Ed k i f i H a wmft ay: ,H=k unfrKS uif;rJv h mygw,f? wwd,tpktzGŒJ (Oyrm- Edik if Hwum)&JŒ vHjk cKH a&; tmrcHcsuu f kd awmif;qdkrSK&Sdvmygw,f? 'DvdkvHkjcHKa&;tmrcHcsuf r&&SdwJhtcg yËdyuQ =uD;rm;vmjyD;/ EdkifiHawmfus&SHK;jcif; jzpfyGm;apwwfygw,f? 'kw, d qufE, G frKS jzpfpOfuawmh belligerents awGeŒJ conflict dynamics udk v$r;f rd;k Edik pf rG ;f &Sw d hJ jyifytiftm;pkawGt=um;u qufEG,rf KS jzpfygw,f? jyifytiftm;pkawGu tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

99


100

EdkifiHa&;tajctae tcsdK;tauGŒawGrSm toHk;jyK&r,fh t=urf;zufrSKo¾mefawGudk a&G;cs,rf KS awGrmS v$r;f rdk;wm awGvJ &Sw d wfygw,f? vlrsdK;a&;/ bmoma&;tkyfpkrsm;t=um; t=urf;zufrSKawG&JŒ vrf;a=umif; awGudk jyifytiftm;pkawG OD;wnfwJh vrf;a=umif;awG bufukd a&$Œ,lomG ;wmawGvJ &Syd gw,f? abmhpeD;,m;/ udq k Akd ekd ŒJ &0rf'gEikd if aH wGrmS jzpfymG ;cJw h hJ tkyfpw k Gi;f t=urf;zufrKS awGudk avhvm =unf&h mrSm abmhpeD;,m;u Serb acgi;f aqmifrsm;/ &0rf'gu Hutu acgi;f aqmifrsm;&JŒ yËdyuQ pwifzŒkd qHk;jzwfcsuaf wGrmS jyifytiftm;pkawGu v$rf;rd;k rSKrsm;pGm&SdcJhygw,f? jyifytiftm;pk awG&JŒ v$rf;rdk;rSKawGa=umifh conflict intensity ajymif;vJEidk fygw,f? urBmay:rSm wnfaxmifjzpfwnfvmwJh EdkifiHawmfawGxJrSm tm;=uD;aomEdkifiH rsm;&Sdovdk/ tm;enf; aomEdkifiHrsm ;/ us&SHK;aomEdkifiHrsm;eJŒ jydKvJaomEdkifiHrsm;awGvJ ay:xGuv f mygw,f? tm;enf;aom EdkifirH sm;tjzpf q,fpEk pS af ygif;rsm;pGm &yfwaHh e&muae us&KHS ;aomEdik if rH sm;tqifu h kd a&muf&jdS y;D / Edik if aH wmfjyKd vjJ cif;awGvJ jzpfymG ;apwwfwt Jh wGuf udk,fhEdkifiHudkus&SHK;aomEdkifiH/ jydKvJaomEdkifiH tqifhodkŒ ra&muf&Sdapa&;[m oufqdkif&m EdkifiHrsm;u EdkifiHol/ EdkifiHom;rsm;&JŒ wm0efjzpfyga=umif; a&;om;wifjytyfygw,f?

cifrrrsdK;

1 0 0 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


101

tiftm;}uD;olu oabmxm;}uD;rS jidrf;csrf;a&;eJ h eD;ygr,f xGef;0if;+idrf;

"avmbeJ@ a'goudk atmifEdkifr,fqdkvdk@&Sd&if u|efrwdk@ EdkifiHrSm trsKd;om; jyefvnfoifhjrwfa&; r&Sdp&mta=umif; bmrSr&Sdygbl;? t"du 'DESpfckygbJ? avmb ud, k t hf wGuf ud, k v f ckd siw f hJ pdw/f a'go [dkbufukd rvdkvm;wJph w d f/ rke;f wD;wJph dw/f [db k ufukd ausm csifwJhpdwf 'Dpdwf ESpfcka=umifh u|efrwdk@ EdkifiHrSm +idrf;csrf;a&; r&cJhwm jzpfygw,f? 'DpdwfESpfckom aysmufuG, f oGm ;r,fqdk&if/ vHk;0 aysmufuG,foGm ;jcif; r[kwfbJ trsm;}u;D avsmu h s oGm;r,fq&kd if u|erf wd@k &JŒ trsK;d om; jyef vnfoifjh rwfa&;eJ@ +ird ;f csrf;a&; jzpfpOf awG[m atmifjrifr,fqkw d m u|efrvHk;0 ,Hk=unfygw,f?" 2017 ck ESpfqef;wpf&ufae@rSm EkdifiHawmf &JŒtwkdifyifcH yk*~Kdvf a':atmif qef;pk=unfu NRPC trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;eJ@ +idrf;csrf;a&; A[dkXmezGifhyJG tcrf;tem;rSm ajym=um;cJhwJh rdef@cGe;f jzpfygw,f?

tvGefa,bl,sqef Ekid fiaH wmf. twkid yf ifcHy*k K~ dv&f ŒJ rde@f cGe;f rSm avmbeJ@ a'goukd vH;k 0 aysmufuG,f oGm;atmif 'grSr[kwf trsm;}uD;avsmhus oGm;atmif b,fvkd usifh=uHaqmif&Guf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

101


102

&r,fqw dk m xnfo h iG ;f ajym=um;cJw h m rawG@&ygb;l ? tvGeaf ,bl,sqefwhJ vrf;n$ecf suu f vkyfief;pOfrSm vufawG@taumiftxnfazmfzkd@ t&rf;cufcJa=umif; okH;oyf=uygw,f? trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;eJ@ +idrf;csrf; a&;jzpfpOfatmifjrifzkd@ wyfrawmfzufu jzpfap/ wk di f; &if; om;awGz uf ujzpfa p/ ESp fzuf pvkH ;ujzpf ap awmif; qkda e=uwmawG/ rvdkrkef;wD;wJhpdwfa wGukd b,fvkd enf;vrf;eJ@ nSdE_dif;=uyg? b,fvkd avsmhcs=uyg? b,ftcsuaf wGuawmh b,fvdjk zpfoifhw,f qkw d mrsKd; vrf;n$efEikd &f ifydrk o kd ifah wmfr,fv@kd ,lqygw,f?

pum;ru|Hatmif vuf&SdEkdifiHa&;tokdif;t0kdif;rSm EkdifiHawmf. twkdifyifcH yk*~Kdvf a':atmif qef;pk=unf&JŒ vrf;n$efr_awGukd taumiftxnfazmfzkd@&m tuJjzwf okH;oyf=uwJhtcg odyf+yD;a,bl,sqefwJh rdef@cGef;awGtwGuf tiftm;pk toD;oD;=um;rSm b,fol@twGuf bmajymaew,f qkw d m cef@rSe;f & cufw,fv@dk jrifae=uygw,f? wcsKŒd uawmh b,fpum;u bmrufaqh*sf Message ay;csifwmqkd+yD; bmomjyefa y; =uygw,f? tajctae ta=umif;a=umif;a=umifh pum;ru|Hatmif acgif;aqmifyDyD ynm&Sdqefqef ajym=um; wmvk@d vnf; tuJjzwfrd ygw,f? aocsmwmwckuawmh acgif;aqmiftrsm;pk&JŒrde@f cGef;[m &Sif;vif;jywfom;wJhrl0g'awGeJ@ b,fvkdtaumiftxnfazmf&r,f qkdwJh vkyfief;pOfukd wcgxJ wGJ+yD;ajymavh&Sdwmukd owdxm;rdygw,f? rvkdtyfbJ pum;vkH;tvSty wefqmqifr_ enf;=uygw,f?

olrem ukd,frem w&m; 'Dae&mrSm q&m}u;D ocifu, kd fawmfri_d f;&JŒ +idrf;csr;f a&;w&m;ukd trSwf&rdoa&GŒ tenf;i,fwifjyvkdygw,f? q&m}uD;u jynfwGif; +idrf;csrf;a&;ukd jyefvnfwnfaqmuf wJhtcgrSm wpfOD;tay:wpfOD; rvkdrkef;xm; tmCmw w&m;rsm;ukdz,f&Sm;+yD; olrem uk, d rf em uk, d cf si;f pmarwWmw&m;ukd yGm;rsm;um rnDrnGwf roifrh wifh yËdyuQreS o f rSsw@dk ukd &yfpJ=uzk@d jynfolvlxk}uD;ukd yef=um;&mrSm tck vkd azmfjywmukd awG@&ygw,f? olremukd,frem w&m;rSswwJh enf;vrf;jzifh +idrf;csrf;a&;ukd &,lEkdifjcif;[m jzpf a y:vsuf & S d a om yËd y uQ r _ t &yf & yf u k d csKyf + id r f ; oG m ;ap&ef twG u f o mvS s if ajzazsmufEdik fonfr[kwaf y? olremukd,rf em w&m;rSswaom oabmxm;jzifh tcsi;f csif; tjyefj yef tvSefvSef ulnD¶kdi f; yif; aygif;oif;qufq H aexkdi f=ujcif;onfyifvSsif rjzpf a o;aom yËd y uQ r _ t &yf & yf u k d v nf ; }ud K wif I wm;qD ; Ek d i f a y onf ? Toabmw&m;t& qkdvSsif wpfOD;.tcGifhta&;ukd wpfO D; u todtrSwfjyKjcif;/ av;pm;jcif;wkd@ &SdtyfI xkdtcGit fh a&;rsm; ESifh ywfoufI 0ifa&mufusL;ausmpf u G fzufjcif; r&Sdtyfay? wpfOD;ESifhwpfOD; wef;wloabmxm;I qufqHaygif;oif; aexkdifjcif; onf 1 0 2 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


103

'Drkdua&pD.tajccH olrem ukd,rf em oabmxm;yif jzpfayonf? Toabmxm;jzifh wpfOD;ESifhwpfOD;/ wpfpkEiS fhwpfpk/ wpfzGJ@ ESiw hf pfzJ@G / wpfygwDEiS fhwpfygw/D wpfjynfESiw fh pfjynf qufqHaygif;oif; oGm;=u rnfqkdygu xm0pOf+idrf;csrf;a&;ukd &&Sdrnfom jzpf ayonf? qk+d y;D awG@&ygw,f?

vlxyk g0ifaom +idrf;csrf;a&;

'ga=umifhrkd@ q&m}uD; ocifukd,fawmfr_dif;u "olremukd,frem w&m;rSsw aomoabmxm;onf jynfol.tusKd;ukd tajccHI jynfol. qENjzifh +idrf;csrf;a&;ukd wnfaqmufrnfh oabmxm; jzpfonf" qdk+yD; tckvkd wifjycJhwm jzpfygw,f? +idrf;csrf;r_r&Sdjcif;onf jynfol.tusKd;ukd trsm;qkH; xdckdufepfemaponf? xk@d a=umifh +ird f;csrf;r_wnfaqmufjcif;onf jynfol. tonf;pGJ t}uD;rm;qkH;qENjzpfonf? ,if;ta=umif;a=umifh jynfo. l qENudk qef@usiaf oGznfaom +ird f;csr;f a&;/ jynfo. l tusK;d ukd ysufpD;aprnfh +idr f; csrf;a&;[lIr&SdEkdifa y? jynfolwpf&yfvkH;onf +idrf;csrf;r_ukd wnfaqmuf&mwGif um,uH&SifESpfOD; ESpfzufudk om olremukd,rf em w&m;rSswaom enf;jzifh +idrf;csr;f a&;ukd t&,lap&eftwGuf qENay;axmufc=H ujcif;omru rdrw d d@k twGif; aqGrsKd;om;csif;/ oli,fcsif;/ rdwfaqG/ vlxkvlwef;pm;/ vlrsKd;pk tiftm;pktcsif;csi f; twGif;YyifvSsif olremukd,fremw&m;rSswaom enf;vrf;jzifh tjyefjyeftvSefvSef ulnD¶kdif;yif; qufqHaygif;oif;aexkdif=urSvnf; tajctjrpfrSpI vlxkukd,fYu yg0if wnfaqmufaom +idrf;csrf;a&;jzpfayrnf? wpfenf; qkd&&if jynfol. qENr yg&SdvSsif +idrf; csrf;a&;onf tcsnf; ESD;yif jzpfomG ;zG,&f m &So d jzifh jynfwiG ;f +ird ;f csrf;a&; twGuf }uKd ; yrf;&mwGif jynfoo l mvSsif t"du/ jynfolomvSsif r¾dKif/ jynfolomvSsif tkwfjrpf/ jynfolomvSsif Adokumjzpfa=umif; az: jyxm; wmawGŒ &ygw,f? tESpf c sKyf tm;jzifh olr emukd,frem w&m;rSswwJh +idrf;csrf;a&;oabmxm; qkdwm[m ukd,fcsif;pm arwWmw&m; jzpf ygw,f? yËdyuQudk ajzazsmufEkdif&kH omru wm;vnf;wm;qD;Ekdifyg w,ff? ESpfOD;ESpfzuf&JŒ ajzmifh rwfa pjcif; / auseyfr_ &Sdapjcif;wkd@ukd jzpfay:apygw,f? twdwfukd aemufuG,fjyKum/ ypPKy`ef'kuQukd csKyf+idr f;ap+yD; tem*wf&JŒ tusKd;ukdvnf; a&S; ¶_Ekd ifyg w,f? jynfo l&JŒ tusKd;ukd tajccHwt Jh wGuf jynfol@qENeJ@ uku d fnDw,fvkd@ qkdEkdifygw,f?

vGefcJhwJh +idrf;csrf;a&;vkyif ef;pOf vGefcJhwJh OD;odef;pdef ppfwykdif;tpkd;&vufxuf +idrf;csrf;a&;vkyfief;pOfawG&JŒ tESpo f m&uawmh 2008 zG@J pnf;ykt H ajccHOya' wnfwhH ckid +f raJ &;/ wkid ;f &if;om;vufeufuidk f awmfvSefa&;tzGJŒtpnf;rsm;&JŒ aoG;pnf;nDnGwfr_ukd +zdKcGJa&;/ EkdifiHwumtokdif;t0kdif;ukd vSnhf zsm;a&;awG yJ jzpfyg w,f? jynfov l x l u k dk rpm;& 0cref; ude;f *%ef;awG eJ@ jrefrmhenf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

103


104

jrefrmh [ef pnf;urf;jynf0h wJh 'Dru dk a&pDqw dk m }u;D eJ@ rdwq f ufay;cJyh gw,f? vufawGŒrSmawmh wkdif;&if;om;a'oawGrSm jynfwGif;ppfrD;t&Sdefjyif;pGm qufvufawmufavmif ae+yD; a'otoD;oD;rSm vnf; aiGa=u;azmif;yGrl/ ukefa ps;eHK; =uD;jrifhvmr_/ &mZ0wfr_rsm; wdk;wufrsm;jym;vmr_/ 'Drku d a& pDa&;ESihf vl@ tcGiht f a&; csKyfcs,f[ef@wm;r_rsm;&Sv d mjcif;eJ@ bmoma&;/ vlrsKd;a&; r_dif;wkdufcH&um jynfolvlxk[m usD;vef@pmpm;ae&+yD; qif;&J wGi f;xJu &kef;rxGufEkdifwJhb0rSm 0Jvnfa e&ygw,f? 'ga=umifhvnf; OD; odef; pdef ppfwykdif;tpkd;&ukd jynfolvlxku raxmufcb H J tm%m vufv$wfcJh&wm jzpfygw,f?

tarGqufcHxm;& 'ga=umifh wkdif;&if;om;vlrsdK;aygif;pkH jynfolvlxkw&yfvkH;[m trsdK;om;a&;/ +idr;f csr;f a&;/ 'Drku d a&pDa&;/ trsKd ;om;aoG;pnf; nD nGwfa&;qkw d hJ vdt k ifqENawG jyif;jypGmeJ@ 2015a&G;aumufyGJrSm "ajymif;vJcsdefwef+yD" qkd+yD; a=u;G a=umfcJhwJh trsKd;om; 'Drdkua&pD tzGJ@csKyfudk wcJeuf rJay;axmufcHcJh=uwmvnf;jzpfygw,f? vuf&Sd NLD OD;aqmifwJh tpdk;&opf[m tm;vkH;yg0ifr_r&Sdw Jh wEkdifi HvkH; twkdif;twmraqmifwJh NCA ukd tarGqufcHxm;&wm jzpf ygw,f? NCA rSm wkdif;&if;om; vufeufuikd af wmfvSefa&; tzGJ@ tpnf;tcsKdŒukd csefvSyfxm;jcif; eJ@ aemufqufwGJtjzpf wkdif;jynftwGuf jy\em ykdr kdwkd;yGm ;a&;ukdom OD; wnfapwJ h Ekdi fi Ha &;vrf; jy ajrykHukdvnf; NLD tpkd;&u tarGqufcHxm;&wmjzpfygw,f? tJ'Dvkd rSm;,Gif;wJhrlawGukd rSefuefatmifwnfhrwfzkd@ tpk;d &rSm wm0ef &Sad ew,fv@dk ,lqygw,f? wkid ;f &if;om;vufeufuidk t f zG@J awG taeeJ@vnf; a&&SnfwnfwHhckdif+rJwJh wEkdifiHvkH;+idrf;csrf;a&;ukd taumiftxnfazmfEkdifzkd@ yl;aygif;yg0if }uKd;yrf;ae=uwmukd awGŒ&ygw,f?

rl 9 csufeJ@ tajz&Sm 2015 ckESpf atmufwdkbmrSm orRwOD;odef;pdeftpdk;&u a&G;aumufyGJudk ta=umif;jyK+yD; tjrefvufrw S x f ;dk a&;udo k m zdtm;ay; aqmif&GufcJh ygw,f? yg0ifywfouf olawGtm;vkH; yg0ifndSE_di;f tajz&Sma&;udk &nf&G,fcsuf&Sd&Sd vpfvsL&_cJhygw,f? typftcwf &yfpJ a&;aqG;aEG; nSdE_dif; r_a wGr Sm yg0ifc JhwJh tzGJ@ tpnf;tm;vkH;yg0if&rnfhtpm; tzGJ@ tpnf ;tcsKdŒ ukd csefvSy fc Jhwmukda wG@ &ygw,f? wdk i f; &if; om; vufeufudk if awmfvSefa&;tzGJ@tpnf; 20 ausmf&Sdayr,fh 8 zGJ@om yg0ifvufrSwfa&;xdk;cJh=uwmvnf; wEkdifiHvkH; twkdif; twm raqmifcJhygbl;? xkdenf;wlpGm NCA yg EkdifiHa&;vrf;jyajrykH tqifhqifht& EkdifiHa&;rlabmif rl=urf;qGJjcif;/ twnfjyKjcif;awG rSmvnf; wEkdifiHvkH; twkdif;twm raqmifovkd tm;vkH;yg0ifr_vnf; r&SdcJhyg? tqifhwpfqifhcsif;pDukd yg0ifoihyf g0ifxu dk o f t l m;vk;H yg0ifr&_ &dS jdS zifh +y;D ajrmufatmif aqmif&u G jf cif;r&Syd J vrf;jyajryk&H ŒJ tqifh 4 jzpfwJh jynfaxmifpk +ird ;f csrf;a&; nDvmcH 21 &mpkyifvkH nDvmcHudk vmr,fh 2017 1 0 4 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


105

ckESpf azazmf0g&DrSm aemufxyfwpf}udrf usif;yzkd@ pDpOfvkyfaqmifaewm[m NCA eJ@ +idrf;csrf;a&;jzpfpOfukd xdckdufapygw,f? wwd,tqifhtjzpf tckvyk faqmifae=uwJh trsK;d om;tqifhEkdifiHa&; aqG;aEG;yGJ qkdwmvnf; NCA eJ@ +idrf;csrf;a&;jzpfpOfukd xdckdufapw,f vkd@ ajymp&mjzpfaeygw,f? 'ga=umifh r kd @ NCA vrf ; a=umif ; twk d i f ; quf o G m ;r,f q k d& if NCA jzpfp Of t ay: jyefvnfoH;k oyfp&m tajccHta=umif; w&m;awG &Sv d mygw,f? 'gayr,fh wyfrawmftaeeJ@ NCA jy efvnf okH;oyfr_ukd vufrcHw JhtwGuf nDnGwfaom wkdi f;&if;om;vlrsK d;rsm; zuf'&,faumifpD UNFC taeeJ@ jynfwiG ;f +ird ;f csr;f a&;wnfaqmufr_ tqifajyacsmarG@apzk@d olwkd@ukd,fwkdif yg0ifa&;qGJcJhwJh NCA ukd vufrSwfa&;xkd;Ekdifa&; tqkdjyKrl 9 csufeJ@ aqG;aEG;nSdE_dif; tajz&Smaewm ukd awG@&yg w,f?

rv$Jra&Smifom &ifqdkif& qkdyJ vGwfvyfa&;ae@u aejynfawmfrSmvkyfcJhwJh wyfrawmfpGrf;&nfowWdqkdif&m *k%fxl;aqmif wHqdyfeJ@vufrSwf *k%fjyKcsD;jrSifhyGJrSm umuG,fa&;OD;pD;csKyf AdkvfcsKyfrª;}uD; rif;atmifvd_ifu ",ae@xufwdkif tjrifusOf; ajrmif;aeqJjzpfo nhf vufeufudkif wkdif;&if;om; tzG@J tpnf;wcsKd Œu acgi;f aqmif vkyforl sm;onf 'Dru dk a&pDazmfaqmif&mwGif +idrf;csrf;pGmaqmif&Gu&f rnfh tpm; jynfolvlxk. touf/ tdk;tdrf/ pnf;pdrf xdyg;r_ rsm;/ EdkifiHawmf. tusKd;pD;yGm;udk tzsufvkyfief;ESihf xdyg;vmr_rsm;tjyif +idrf;csrf;a&;udk trSefwu,f&,l vdkpdwf tm;enf;aejcif;a=umifh rv$Jra&SmifombJ ppfa&;t& &ifqdkif ajz&Sif; &r_rsm; &SdaeqJjzpfa=umif;/" qkd+yD; jypfwifajymqdkwmawG@& ygw,f? qufvuf+yD; tpGef;a&mufaeolawG acgif;aqmifaewJh vufeufudkiftzGJ@tpnf;awG&JŒ rif;rJh p¶kduf qefqefvkyf&yfawGudk [ef@wm;+yD; wyfrawmfu w&m;aomppf qifE$Jaewmjzpfw,f vdk@vnf; ajymqdyk gw,f?

t=urf;zufaomif;usef;olwJh umcsKyf&JŒ ESp fopful;E_wfc Gef;qufpum;u wk dif;&if; om; vufe ufukdi f tzGJŒtpnf;awGudk t=urf;zuform;awGv@kd emrnfwyfay;zkdŒ Edik if v H ;Hk tqifhvw $ af wmfrmS rJcq JG kH;jzwfjy;D &SKH;edrcfh w hJ hJ tok;H tE_e;f wck ukd ESpo f pfu;l &ufrmS tcGiahf umif;,l+y;D tm;yg;w& xnhfoGif;ajym=um; csufw&yfjzpfw,fvkd@ qkdEkdifygw,f? t=urf;zufaomif;usef;ol pum;vkH;udk EdkifiHawmftqifv h $wfawmfrSm umuG,fa&; 0ef=uD; eJ@ jynfxaJ &;0ef=u;D uae wqifh twnfjyKzdk@ =udK;pm;ygw,f? v$wfawmfu vufrcHawmh tqdk&SKH;ygw,f? tJ'gudk rauseyfawmh =uHhcdkifa&;ygwD ta&twGuf tompD;&xm;wJh wckwnf;aom jynfe,f v$wfawmfjzpfwJh &Srf;jynfe,f v$wfawmfuae twnfjyKcJhygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

105


106

wHqdyfuyf wu,fawmh umcsKyf[m jynfaxmifpktqifhv$wfawmf&Jh qkH;jzwfcsufudk av;pm;vdkufem&r,fh Edkiif ht H }uD;tuJwpfa,mufygyJ? 'gudkov d sufeJ@ tckvdk xyfrHoH;k E_ef; vdu k w f m[m v$waf wmfukd rxDrjhJ rifjyKwhJ oabmoufa&mufygw,f? v$waf wmf txufrmS umuG,af &; OD;pD;csKyf&Sdovm;vdk@ ar;cGef;xkwfp&m jzpfygw,f? tckvdk aomif;usef;ol wHqyd u f yfwmrsK;d [m Armjynfu azmufjyef wJt h pk;d &tqufqufeŒJ ppftyk pf w k avSsmufv;Hk vkyfvmwJh vkyf&yfwckjzpfygw,f? ppftkyfpk&JŒ t=urf;zufzdESdyfr_ukd vufeufukdif ckcH&wJh tiftm;pkawGukd aomif;usef;olawGqkd+yD; wavSsmufvkH; ac:vmcJhwm awG@&ygw,f? 'DaeŒurBmrSm t=urf;zufr_ qef@usifa&; acwfpm;vmawmh wavSsmufvkH; ac:a0:vmwJh jynfwGif;aomif; usef;olqkdwm&JŒ a&SŒrSm t=urf;zufqkdwhJ pum;vkH;wck xnhf oGif;ay;zkdŒ =uKd;yrf;vmwmjzpfw,fvd@k okH;oyfEikd yf gw,f?

oabmxm;}uD;zkd@ vuf &SdtajctaerSm vuf e ufukdi fckc Ha wmfv Sefa e=u&wJh wkdi f; &if; om; tzGJŒtpnf;awG[m wEkdifiHvkH;typftcwf&yfpJa&;eJ@ +idrf;csrf;a&;jzpfpOf twGuf tpkd;&/ wyfrawmfwkd@ &JŒ +idr f; csrf;a&; aqG; aEG;bufa wGjzpfw,f qkdwmukd tav;teuf todtrSwfjyK&rSm jzpfygw,f? 21 &mpkyifvkH nDvmcH[m yifvkHpdwf"mwfukd tajccH w,fqd&k if yifvrkH Sm xm;&Scd h=J uwJh jynfaxmifpk tjrKaw uwdu0wf awGe@J yifvkHpmcsKyfyg tcsut f vufawGukd rsufu, G jf yKv@dk r&ygb;l ? Ekid if HrmS tiftm;t}u;D qk;H jzpfwhJ wyfrawmf bufu oabm xm;r}uD; bJ avmbeJ@ a'goawG ukd ravsmhcsbJ wkdif;&if;om;vufeuf ukdiftzGJŒawG vufeufcsa&; twGuf zdtm;ay;aewJh xkd;ppf qifaer_awGeJ@ tjrpfjywf acsr_ef;a&; wkduyf aJG wGudk qifEa$J eorSs ppfrSef wJh jynfwiG ;f +idr;f csr;f a&;eJ@ trsK;d om;jyefvnf oifjh rwfa&; qkdwmawG[m tvSr;f a0;aeOD;rSmjzpfa=umif; wifjyvkduf&ygw,f?

xGef;0if;+idrf; 10/ 1/ 2016 (20/ 1/ 2017 ae@xkwf jrefrmoHawmfqifh *sme,frS)

1 0 6 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


107

rD'D,meJΠw&m;Oya' pdk;rdk;a&;

ausmfausmfpdk; (*syef) vuf&SdtdkuDem0gc&dkif 'kwd,tkyfcsKyfa&;rSL;[m 2015 ckESpfwkef; u jynfolydkif ausmif;awGrSm ausmif;q&m tvkyfavSsmufxm;wJh olawGxJu wpfcsKdŒudk t&nftcsif; ppfpmar;yJG tatmifay;zdkŒqdkwJhoabm oufa&mufwJh =oZmt&Sdeft0gudk c&dkifynma&; aumifpD0ifwcsKdŒtay: oHk;pGJcJhw,fqdkwJh pGyfpGJajymqdkcsuf r=umao;cifu ay:xGuf vmcJw h ,f? 'Dupd u P kd azmfxw k af &;om;wmu The Okinawa Times owif;pm u jzpfw,f? c&dkif'kwd,tkyfcsKyfa&;rSL;u tJ'Dvdkvkyfw,fqdkwJh owif;tptexGufvmawmh owif; axmufu tjzpftysuu f kd pHkprf;+y;D owif;&atmif vdu k af wmhwmaygh? owif;pm / *sme,f/ r*~Zif; / &kyfjrifoH=um; pwmawG Investigative Journalism pHkprf;azmfxkwfwJh pme,fZif;enf;vrf;udk toHk;cs+yD; tjzpftysufrSefawGukd ta=umif;&if; tao;pdwfudk bufrvdkuyf J a&;om;azmfxkwf+yD; jynfoltrsm;odatmif wifjyzdkŒwm0ef&Sdygw,f? tJ'Dowif;udk wdkusKdtajcpdkuf Mainichi owif;pmu xyfrHpHkprf; +yD; a&;om; xkwfjyefygw,f? tdkuDem0g c&dkif'kwd,tkyfcsKyfa&;rSL;uawmh ol'grsKd;rvkyfygbl;vdkŒ jiif;csufxkwfovdk tdkuDem0gc&dkif ynma&;aumfrwDu olwdkŒtay: tJ'DvdkrsKd;=oZm t&Sdeft0goHk;wmrsKd; r&Sdbl;vdkŒvnf; &Sif;csufxkwfw,f? pGyfpJGcsufwpfckxGufay:vm+yDqdk&if oufqdkifolawG[m wHkŒ jyef&Sif;vif; csuf tjrefqHk ;ay;wm[m tajctaeta=umif; t&mud k tjrefqH k;ajz&Si f ;Edk i fz dkŒ twGuf aumif;rGew f ,fvŒdk usaemfjrifw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

107


108

*syef[m zuf'&,ftkyfcsKyfa&;pepfudkoHk;wJhEdkifiHyg ? tpdk;&tzGJŒ / c&dkiftkyfcsKyf a&;tzGŒJ / +rKd Œtkycf sKyfa&;tzGŒJ / +rKd Œe,ftkycf sKyaf &;tzGŒJ pojzifh tkyfcsKyaf &;tzGJŒtqifhqifh[m tm%meJŒ vkyfydkifcGifhawGudk cGJa0usifhoHk; =uw,f? c&dkifwGif;u jynfolydkifausmif;awGrSm q&mawGcefŒxm;a&; tydkif;rSm ynma&;0ef}uD;Xmeu vkyfydkifcGihfr&Sdbl;? c&dkifynma&; aumfrwD uyJ vkyfykid fcGifh&w Sd ,f? tJ'DaumfrwDu t&nftcsif;ppfaq;wm / a&G;cs,fwm / cefŒtyfwm / tjypf&SdvdkŒta&;,lwm pwmawGukd vkyw f ,f? 'DvdkrsKd;vkyfydkifcGifh&SdolawGxJu wpfa,mufudk tdkueD m0gc&dkif 'kwd,tkyfcsKyf a&;rSL;u olŒ&Hk;udk zdwfac:+yD; q&mppfpmar;yGJ 0ifajzol wpfcsKdŒ&JŒemrnfeJŒ cHkeHywfawGudk ay;+y;D 'Dval wG pmar;yG0J ifajzw,f? =unhaf y;yg OD;qd+k y;D ajymw,fvŒkd owif;pmrSma&;w,f? c&dkifynma&;aumfrwD&Hk;u owif;&yfuGufudk udk;um;+yD; Mainichi owif;pmu trsm;odatmif a&;wmjzpfw,f? tm%m&SdolawG rrSefruefvkyfw,fqdkwJh owif;tpte xGufvm+yDqdk&if rD'D,mu [kwf r[kwf rSef rrSef qdkwmudk aoaocsmcsm pHkprf;ar;jref;avhvm+yD; azmfxkwf&rSmjzpfw,f? 'Dvydk J Oya'a&;&m wm0ef&SdolawG uvnf; rSef rrSef [kwf r[kwf qdkwmeJŒ repfemoihfwJh olawG repfematmif azmufzsufusL;vGefolawGudk twdtus azmfxkwf &r,f? tJ'g[m olwdkŒ&JŒwm0efyJ ? w&m;&Hk;uvnf; rSefrSefuefuef rSsrSsww =um;em+yD; tjypf&S dw,fvd kŒqHk ;jzwf&if Oya'jyXmef; csufa wG usihf xHk ; awGe JŒ tnD wdwu d susq;kH jzwf ta&;,l&rSm jzpfw,f? wu,fvŒkd vdrv f nf=upH nfw,fqw kd m xif&mS ; w,fqdk&ifvnf; vkyw f ho J lawGukd ta&;,l tjypfay;zdkŒvdw k ,f? t"dutcsufu vlr_todki f;t0dki f;twGi f; rrSe fr uefvky faqmifwmawG/ rw&m;tEdkifusifhwmawG/ ravsmf=oZmoHk;wmawG / &mZ0wfr_usL;vGef wmawG pwJh tr_upd PawGjzpf+yq D dk&if pHkprf;ppfaq;azmfxkwf &rSmjzpfw,f? xdxda&mufa&muf ta&;,l tjypfay;&r,f? 'Dvdkvyk frS jynfov l x l ku olwdŒk [m ab;uif; vHkjcKH w,f / pdk;&drfa=umih=f u r_awG r&SdyJeJŒ aexdki fEdki fw,f / olwdkŒ aexdkifwJhvlr_todkif;t0dkif;[m at;csrf;wJh w&m;rSswwJv h rl _ todik f;t0dkif; jzpfw,fvŒkd ,Hk=unfpw d fjzpfvmrSmyg? tJ'Dvdk pdwfcHpm;csuf rsKd;jzpfay:w,f qdkwm[m vlr_todkif;t0dkfif;twGif; w&m;Oya'pdk;rdk;r_ tm;aumif;w,f qdw k mudk oufaojywmyJav? 'Dvkrd sK;d w&m;Oya'pdk;rdk;r_&rSd S 'Drdkua&pDxGe;f um;rSm / 'Drdkua&pDudk wnfaqmuf vdkŒ&rSm? 'ga=umifh jrefrm EdkifiaH cgi;f aqmif a':atmif qef;pk=unfu w&m;Oya'pd;k rd;k a&;[m tifrwefta&;}u;D w,fvŒkd oltjrJ ajymwmayg?h +y;D cJhwv hJ w $ fawmfoufwrf;rSm usif;ycJw h hJ =um;jzwfa&G;aumufyGJrSm a':atmifqef;pk=unf a&m olŒ&JŒygwD&JŒ NLD yg0if+ydKif+yD; tEdkif&cJhawmh a':atmifqef;pk=unf[m v$wfawmf w&m;Oya'pdk;rdk;a&; aumfrwDrSm 1 0 8 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


109

OD;aqmifcJhwmudk =unhf&if ol[m w&m;Oya'pdk;rdk;a&;twGuf tm;pdu k fvkyaf qmifvw dk ,f qdw k mudk &Si;f aeatmif jywmyJjzpfw,f ? tJ'w D ek ;f u twdu k t f cHygwb D 0eJŒ v_y&f mS ;cJ&h wmyg? a[m - tckqdk&if tm%m&ygwD taeeJŒ EdkifiHudk OD;aqmifae+yD ? jrefrmEdkifiH wGif;rSm w&m;Oya'pdk;rdk;r_ (Rule of Law) tm;aumif; vmatmifvkyfa qmifzdkŒ tcGifhtvrf;awG t&ifuxuf ydk+yD;awmh rsm;vm+yD? bmjzpfvdkŒvJqdkawmh jynfolvlxku w&m;0ifay;tyfvu kd w f hJ tm%mudk usio hf ;kH cGi&fh vdŒk yJjzpfw,f? 'Dawmh w&m;Oya'pd;k rd;k a&;udk t&if uxuf ydk+yD;awmh aumif;atmifvkyfvmEdkifav 'Drdkua&pDjyKjyifajymif; vJa&;/ 'Drdkua&pD wnfaqmufa&; vkyfief;pOfawG[mvnf; t&ifuxuf ydk+yD;awmhwdk;wuf vmav jzpfr,fqdkwm b,folurS jiif;vdkŒr&wJhtcsuyf g? 'ga=umifh jyefcsKH=unhfr,fqdk&if rD' D,mqdkwm[m b,ftpdk;&wufw uf vlrt _ odik ;f t0dik ;f twGi;f rw&m;r_ / rrSerf uefr_ / xdcu kd ef pfemr_ pwmawG avsmeh nf;oGm;ap vdkwJh&nf&G,fcsufeJŒ tjzpfrSefawG udk azmfxkwfzdkŒ ta&;}uD;w,f? wpfbufbufudk epfemapvdkwJh &nf&G,fcsufygvdkŒuawmh pme,fZif;usifh0wfcsKd;azmufwmyJ? 'g[m rD', D mavmurS usiv f nfvy_ &f mS ;aewJo h t l m;vH;k apmihx f ed ;f &r,fh ta&;t}uD;qH;k tcsuyf ?J wdw k akd jym&&if rD', D m&JŒ toufyJ ? ud, k &fh ŒJ toufukd umuG,af pmihaf &SmufzŒdk vdw k ,fav? t"du uawmh udk,fah owGif; udk,frwl;zdŒk ygyJ? wpfcsde fwnf;rSmyJ 'Dvdkr sKd; trSe fudkazmfxkwfz dkŒ }udK;yrf;vkyfaqmifwmudk tpdk;&uyJjzpfjzpf / tm%m&SdoluyJ jzpfjzpf / aiGa=u;=oZm&SdoluyJjzpfjzpf zdtm;ay;wmrsKd; +cdrf;ajcmufwmrsKd;udk b,fenf;eJŒrS vkyfvdkŒrjzpfbl; ? tJ'gqdk&if w&m;Oya'pdk;rdk;a&;[m tm;aumif;vmaew,fvŒkd ajymvdŒk &w,f? 'Dvrkd [kwv f Œkd uawmh tJ'Dvrl t _ odik ;f t0dik f;rSm EdkifiHrSm 'Drdkua&pDxGef;um;zdkŒ qdkwm a0;aeOD;rSmygyJ ? rD'D,m avmuom;awG=um;rSmvnf; igwdkŒ 'Dvdka&;vdkufvdkŒ&Sd&if [dkyk'fr eJŒ ta&;,lcH&rSmvm; / 'Dyk'freJŒ pGJcsufwifcH &rSmvm;qdkwJh pdk;&drfa=umihf=u r_awGeJŒ odkŒavm odkŒavm jzpfaejyef&ifvnf; 'Drdkua&pDxGef;um;wJh vlr_todkif;t0dkif;rSm a'gufwdkifwpfck tjzpfeJŒ &yfwnfaewJh rD'D,m[mvnf; ,dik feJŒeJŒ jzpfaeOD;rSmyg ?

ausmfausmfpdk; (*syef) 2017 / Zefe0g&D 27

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

109


110

[dktaumif'Dvm/ 'Dtaumif[dkoGm; *suu f rG ;f +cHuek f;

(wpf) pHkeH@om+rdKifawm}uD;xJrSm ae@csif;ncsif; csrf;om=uG,f0oGm;+yD;wJhoumv ae@csif;ncsif;qko d vdyk J =oZmtm%mwefc;dk yg0gawG wufoGm;wJh owW0gawG&ySd govm;vdk@ ar;vmcJh&if &SdyghcifAsmvdk@yJ ajz&rSmyg cifAs? tJ'g *sufuGrf;+cHukef;u ukd,fhbmomudk,fodwmr[kwfbl;? wd&p>mefawGu ajymwm? jywm? tJonfvdk uHZmwm+zdK; armufum wefcdk;awmufwJh wd&p>mefawGu odyfrsm;rsm;pm; pm;}uD;awmh &SdvSwmr[kwfygbl;? &SdvSav;ig;q,faumif aygh? olwkd@u wpftkyfpk owfowffzJŒG xm;=uwm? acgif;aqmifwmu 0HykavG? wpf&uf om;ig;awGcsnf;yJ oD;oef@a&mif;wJh wd&p>mefaps; uav;a&SŒrSm um;wpfp;D xd;k &yfawmh bm&,fr[kwb f l;? *suu f vSrf;=unfhrdwmaygh? um;u vifc¶lqm cifAs? um;ay:u qif;vmwmu 0HykavG uawmf? ydkuq f Htdwftaumif; pm;eJ@? aewm rsufrSeftrnf; }uD;eJ@? xdyfwef; av'D¶SL;udk 0wfvdk@? vuf0wfvufpm;awGu tukefvHk; yvufwDerfawGcsnf; yJ? tJ²² em;uyfuawmh pdef aygh? vufvufxvkd@? tJ'g tJ'gq+kd yD; ab;em;rSm }uH¶;dk uav;wpfacsmif;udkuf aewJh qifwpfaumifu vSrf; jywmeJ@ *sufu vSrf;=unfhrd awmh qifuyJ pum;udkqufyg w,f? 0Hyak vGrdom;pku ae@ csif;ncsif;udk csrf;omoGm;wm avwJh? "bZmtvkyftudkifawG rsm; aumif;vkd@ygvdrfh? rpPwm tJvD;zifh&,f" *suu f qifukd Elephant &,fv@kd &nf!e$ ;f um tEd@k uvdk ar;=unfah wmh olvnf; 0HykavG &JŒtvkyfudk wdwdususrac: wwfbl;? 'Dudkvmprf; [dkudk oGm;prf;vkyfwJh vkyif ef;avAsm wJh? xm;? 1 1 0 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


111

wpf&ufusawmh waygif; v}uD;yJ xifyg&JŒ? opf&GufawG u a=uGvdk@? a&awGu cef;vdk@? O=oawGu wGev f d@k ? od;k ruav;wpfaumif jcif;}uD;wpf jcif;udk rEkdirf eif;qGv J kd@? "jcif;uyf²² tJava,mif vd@k csO;f uyf²² [kwyf gb;l ? oDwif;u|wo f mG ;uefawmhrvd@k q&m}u;D *suaf &"wJ?h "tEd@k ²² tck waygi;f v OpPm? b,fEh mS od@k oDwif;u|wf uefawmhyJG qifE&J$ jyefygvrd hf odk;uav;iJhav" odk;ruav;u [if;[if; [if;[if;eJ@ &,fygw,f? wd&p>mefavmurSm ae@wkdif; oDwif;u|wfw,f q&m}uD; *suf&JŒqkdvm;? *suftHh=ovdk@rS rqHk;ao;bl; wpfae&mu jyef vmyH&k wJh orifuav;wpf aumifu +yHK;+yHK;+yHK;+yHK;eJ@? "tckrS oGm;wmvm;? udk,fawmh +yD;cJh+yD? udk,ht f vSnfh a&mufzdk@ renf;}uD;udk apmifhcJh& w,f? [dkrSm²² wef;pDaewJh wd&p>mefawGu rsm;rSrsm;yg [,f"wJh? 'geJ@ odk;eJ@ orif tEkd@uvdk qHk=upOftcdkurf Sm *sufu rod &ifar; rpif&ifaq; vkyf&yg w,f? tJ'g b,fowW0gukd oGm;uefawmh=uwmwHk;Asm? b,fh ESma=umifhwHk;Asm? tJonfhowW 0gu bZmtvkyfudk vkyfaevdk@ wkH;Asm ponfponfaygh? "0Hyak vG"wJ?h +yKd ifwlajzoAs? "'Duv dk mprf;/ [dkukdoGm; prf; vkyif ef;"wJh? 'gudkvnf; +ydKifwlyJ ajz oAs? a=omf²² wd&p>mefavmu rSm ae@csi;f ncsi;f qko d vdk bZm tvkyf&,fv@kd rnfrnf&& r[kwfbJ 'Dudkvmprf;/ [dkudk oGm;prf; vkyfief;eJ@ =uG,f0csrf; om wefc;kd ?ZmwufoGm;w,f qkdwma=umifh 0HykavG}uD;udk *sufpdwf0ifpm;oGm;rdwmawmh trSefyJcifAs? owW0g &if;ESD;ol *su0f yH kavG}uD;&JŒ tdrb f ufukd vSnhu f m aphiak vhvmcsio f mG ; wmujzifh trSeyf aJ yg?h 'Dudkvm prf;? [du k dkoGm;prf;wJh? tJ o[m bmvkyfief;ygvdrfh? (ESpf) 0Hy kavG}uD; &JŒ ¶Hk;cef; xJudk 0ifoGm ;awmh 0Hyka vGu vuf xJrSm yGdKifwm (Pointer)uav; eJ@? "mwfcJeJ@oHk;wJh yGdKifwm? "mwfr D; aygufpvdk[muav;? vSrf; +yD;xd;k vdkuf&if rD;eDeDuav;u ud, k f!$efjycsifwhaJ e&mrSm oGm; jyaewJh ud&, d muav;? ¶Hk ; cef ;&J Œ eH & Hw pf a e&mrSm usawmh ajryH k} uD; ? pH k eH @ om+rd K if awm}uD; &J Œ yx0D a &ajrtae txm;ud k acsmif ; uav;/ ajrmif ; uav; awmif y lp mu av; opfikwfwku d av;u tp jyxm;wJhajryHk? *suftcef;xJudk 0ifoGm; awmh owW0guav;wpfaumif u w¶_yf¶_yfidkvdk@? aoaocsm csm=unfhvdkufrdawmh a&jrif; uav;? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

111


112

"q&m}uD; &,f² ² a&&Sdw Jh ae&m b,fae&mydk@ ydk @ &ygw,f ? tck OpPm u awmifukef;ay:rSm jzpfaevkd@ygAsm" pmoifwJh tvkyfvm;/ aq;ukwJh tvkyfvm;/ w&m;pD &ifwJh tvkyfvm;/ vHk+cKH rx _ de;f odrf;wJh tvkyv f m;/ opfawm tvkyv f m;/ bmtvkyv f yk f w,fawmh rodygb;l ? tEdk@aomf awmxJrSm wd&p>mef0efxrf;vkyfaewJh a&jrif;uav;udk awmif ay:pcef;wpfcu k kd a&$Œypfvu dk f wma=umifh vm+yD;awmif;yefae yHk&ygw,f? 0Hyak vGu ajryH}k u;D ay:rSm rD;eDeu D av; [dak jy;onfvm$ ; vkyu f m yGKd iw f meJ@ avSsmuf axmuf=unfhae&mu cyfrmrm yJ ajymygw,f? "tJ'g²² udk,fhvlu apm apmpD;pD;vm0if+yD; ajymxm;& rSmav? tck[muawmh atmf 'g (Order)u xGuf+yD;ae+yDqdk awmh ajcmufv/ wpfESpf apmifh aygh? aemufwpfcg x&efqzm (Transfer)us jyef=unfhay;r,f" a&jrif;u pmtdwfuav; wpftdwfeJ@ 0HykavGudk uefawmh oAs? acsmif;em;/ ajrmif;em;/ a&tdkifem;/ b,fem;ydk@kydk@yg q&m}uD;&,fwJh? awmifukef;ay: awmh rvkyfvdkuf ygeJ@cifAsmwJ?h 0HykavGu oGm;oGm;wJh? a=omf²² 'Duv kd mprf;/ [du k kd oGm;prf; vkyfief;qkdwmudk *suf uGrf;+cu H ek ;f cyfa&;a&; oabm aygufpjzpfvmcJhyg&JŒ? *suf0HykavG}uD;&JŒ ¶Hk;cef; xJrSm&Sdaewkef; 0HykavGuawmf wpfcsuf0ifvmygw,f? "'gvifa&²² a&SŒESpf om; awmfarmifudk um;av;vJay;& atmif aiGvdkr,f aemf"wJ?h 0Hyak vG}u;D u acgi;f enf; enf;¶_yo f mG ;wJyh ekH @J yGdKiw f meJ@ ajr yHu k kd avSsmufx;kd =unfah e cJu h m wpfcGe;f yJajymygw,f? "tif;²² [dak tmufcsif; iSuf vifr,m;udkyJ a&$ŒrSjzpf r,f? ajrmufe@J awmif awmt pGeftzsm;udk cGJydk@vdkufrS rifhom; udpP ajyvnfrSm? uGefysLwm?¶du k faewJhtaumif ac:vdkuf Transfer Order av; ¶dkufcdkif; xm;&atmif’’ aumif;vdu k w f ht J vky?f ajryH}k uD;udk=unfu h m tb,f owW0gudk tb,fae&mod@k a&$Œ um tojym&Sm&aomfaumif; tHhvkd@ }uHpnfae&wJhtvkyf? "vky&f ufvu kd w f m? 0Hyk avG q&m}u;D &,f? ql;avuke;f qkw d m uGsefr cifyeG ;f a&m/ om; a&m qHk;cJhwJhae&mrdk@ aemif x&efqzmawGrSm ql;avukef;udk rydk@ ygeJ@? ql;avukef; uvGJ&if t ukefoGm;ygrh ,fvkd@ toem;cHpm wifxm;ygvsufeJ@ tck²² ql; avukef;wJh =unfyh gOD;" "bm²² toem;cHpmwif &if +yD;a&mvm;²² udk,fwdkifvm awGŒav" 0Hyak vG}uD;u aigufawmh ql;avuke;f od@k qkw d Jh x&efqzm atmf'gukd udik x f m;wJh 1 1 2 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


113

orifr uav;crsm rsuf&nfawGayguf ayguf aygufaygufusvdk@? [dkuo kd mG ;prf;/ 'Duv kd m prf;eJ@ vkyif ef;eJ@ 0Hyak vGw@dk pef; yGichf +hJ yq D w dk m pHek H@om+rKd irf mS onf[mudk ac:wmudk;? "tvkyv f ky&f wm cuf w,f q&m}u;D *suf&,f" cufw,fw?hJ tajymif;t a&$Œudik w f hJ 0Hyak vGu nnf;yg w,f? cufwm aumif;wm ayg?h cufrS tuGuf0ifvmr,fhOpPm? owW0gwkdif; owW0gwdkif;udk t cufawGŒatmif tuGuf a&$ŒEdkif ygrS awmxJu tpG,f&SdwJht aumifawG 'l;ESef@aeEkdifr,fhOpPm? "'uf'D orD;ydkuq f Henf; enf;vdkw,f"wJh? 0HykavG}uD;&JŒ orD;ti,f u zatudk wpfcGef;0ifajym+yD; jyefxGuo f Gm;wmeJ@ wd&p>mef}uD; u ajryHka&SŒrSmx&yfum yGdKifwm eJ@ axmuffvdk@ &SmjyefazGjyefygw,f? b,fowW0g'u k aQ wGŒ OD; r,f rajymwwfygbl;av?

*sufuGrf;+cHukef;

axmif ESifh rdcif vlxk a':trm xGufjyD - udk,af wG hjzpf&yfrSef pmpkrsm; - zdk;oH (vlx)k trSmpum;ESifhtwl - tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS pDpOfxkwfa0 jzef hcsdonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

113


114

tjyefvrf;qD

rif;udkEkid f nu ewfwvif;pmaya[majymyGJtwGuf {nfhcHonfhtdrfrS om;trdESpfOD; Zmwfvrf;udk od&onf? vGefcJhonfh ESpftpdwaf usmfoHk;q,ftwGif; &efuek fwuUodkvf ausmif;om;jzpfol om;twGuf *k%, f cl aJh omrdcifrSm EdkifiH. a&qefc&D;wGif &ke;f uefwufchaJ om om;twGuf axmif0ifpm jyif&awmhonfh yifyef;r_Œ/ylyefr_rsm;jzifh ewWvif;jrdKŒwGif vGrf;qGwf ae&csdefjzpfygonf? om;jzpfoltif;pdefrS axmifajymif;&ol/ EdkifiHa&;tusOf;om; wpf&mcefŒESifhtwl &xm;jzifyh gvmonf? ZmwdjrdKŒta&mufrSm &xm;vrf;a=umif;rSm;jyD; aemufjyefqkwfacwW&yfem;pOf tar&S&d mjrKd Œav;udk &rf;a&mf=unfah eyg.? &xm;vrf;ab;upm;uGif;xJwiG f i,foil ,fcsif; wpfOD;udkawGŒ I jywif;rS acgif;jyLatmfac:ygonf? oli,fcsif;u a=umifawmiftai;jzifh wkefŒ jyefyg.? b,frw S rf yd grh vJ/ av;uGu=f um;qHyifnyS x f m;cH&/ axmif0wfpkEH Sizhf t kH vdr;f vdr;f ausmif;om;u vufxyd fcwffcv H ufukd ajrmS ufjy&if; ol@emrnf olajymum tpazmf&onf? oli,fcsif; rsuEf mS rSm tHh=owkefv_yjf cif;jzifh 0rf;om0rf;enf;? bmajym&rnfrod? ausmif;om;u oHajccsif;wc|ifc|if jrnfatmifx&yf&if; wpfcGef;aom pum;jzifhtulnD 1 1 4 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


115

awmif;onf? tarhudkajymay;ygumG [lI? oli,fcsi;f vSpcf eJ 'ke;f qdik ;f ajy;awmhonf? jc0H if;xJac|;oH w&$J&J$ ajy;0ifvmaom om;ol i ,f c sif ; ud k = unf h & if ; rxd w f o m rvef Œ omjzpf & onf h rd c if r S m blwmwGifom;a&mufaeonfh owif;odonfESifh ajcrudkifrd/ vufrudkifrd/? owd&csdefwGif blwmodkŒ tarmw=uD; ajy;aerdjyD? "bmjzpfovJ"[k pdk;&drfolwdkŒ tar;udk ajzcJŒonfrSm pum;wpfvk;H wnf;om om;...om;...[lI? ........................... vufxdyfpHkcwfcHxm;&onfh om;vufudk rdcifu &xm;atmufrS vufww Hk Hkjzifh qkyfonf? tm;azsmhaeonfh tarhvufrsm;u om;vufuo dk mru &xm;=uD;udkyg qGx J m; Edkifrnfh cGeftm;rsdK; b,fu&vmonfrod? b,faxmifajymif;&rSmvJ/ b,fudkvdkuf vm&rSmvJ/ aeaumif;&JŒvm;/ bmvdkao;vJ/ tarh tar;awGu e*dkqlnHaeonfh blwm wpfckvHk;udk zHk;vdkufonf? om;rSm bmrSs wdwdususrajzEdkif? jynfrSm axmif&Sdawmh jynfaxmifjzpfrvm;/ c&D;qHk;udk udk,w f dkifodcGifhr&Sd? ra&&monfh om;.c&D;twGuf rdcifaomu˜u ESvk;H om;udzk v d monf? rem;wrf;ajy;vm&onfh tarm/ Z&m.oabmawGa=umifh touf &SLr0onfh =um;u om;udk b,fa&mufa&muf tarvkdufvmr,f[k ,wdjywf uwdudkom txyfxyfay;onf? xdkjzpf&yfudk usaemfem;axmif&if; om;bufu bmrSra&&moavmuf tar@ bufu aocsm vdkufwm[k pdwfxJ csD;usL;*k%fjyKaerdygonf? 'Hk;qdkif;ajy;vm&onfh tarm=um;rStcdik t f rm uwday;aeaom xdrk cd ifonf eHab;rSb0wl EdkifiHa&; tusO;f om; rsm;udk tm;usapjyD; olwdkŒrddcifawGudk owd&apcJ@onf? "om; b,fyJa&mufa&muf tar@twGufawmh ra0;ygbl;om;&,f/ tarŒudk rpd;k &drfygEiS "hf [laom pum;ueHab;rS &Jtapmift h a&Smuf rsm;udk rsuEf mS v$JomG ; apcJŒonf? xdkrcd ifrSmaemifaomf uke;f wpfwef/a&wpfwef ul;&aom o&uf axmifoŒdk vpOf c&D;ESif&ygawmhonf? ....................... xdkodkŒ rdcifrsm;pGm xdkumv =urf;&S&S=uD;udk vG,fydk;cJ@=u&ygonf? udkZm*emESifh olŒtpfudk udk0ÀtwGuf olwdkŒrdcif xdkodkŒ&ifqdkifcJh&onf? pma&;q&m wm&mrif;a0ESifh oltpfudk udkatmif'if twGuf olwdkŒ rdcif=uD;rSm iyda=umf 2 xkycf Jo G ,fc@J ydŒk cJ@&onfyif? udk*sifrED iS hf olŒtpfukd rsdK;udrk sdK;rdcif vnf; axmifodkŒ tvSnfhus ajy;cJ@&onfyJ? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

115


116

.................... om;wpfa,mufvnf; wpfa,mufrŒkd ESpaf ,mufvnf;ESpaf ,mufrŒkd acwf=urf;udk qefum wufESpf acsmif;jydKifwl wpfudk,fwnf;avSmfcJŒ&aom rdcifrsm ;pGm&Sda=umif; erlemrSsjyygonf? rxif&Sm;aom tjcm; rdcif rsm;pGm. yifyef;qif;&Jr_rSm 'Dxuf ravsmh cJ@=uyg? .................... om,m0wDaxmifae udkpnfol (aq;&HkwGif EdkifiHa&;tusOf;om; ausmif;om; b0jzifh usqHk;&ol) ESifh ol.tpfudk udkcifarmifaZmfwdkŒ rdcifukv d nf; iJ@=unfhrdygonf? om;ESpfa,mufukd vGr;f I qdu k m axmifa&SŒrSm r=umc% vmai;aeaom om;aysmufrdcif jzpfyg.? ........................ a[majymyGJc&D;vmaom usaemfhtm; wpfcgu ewWvif;blwmrSm jrifolwdkif; &ifqdkŒcJŒ&aom jrifuGif; (odkŒ ) tarmqdkŒaeonfh=um;rS rdcifwpfa,muf. rarmEdkifaom uwdpum;udk jrifa,mif =um;a,mifaponfh ewWvif;rS xdt k arudk=unfh&if; usaemfvnf; usaemfhtarudk teuf&SdKif;qHk; vGrf;qGwfowd& rdygonf? ........................ usaemfwŒdk vdo k m;awGu ud, k , f =Hk unf&m a&G;avSsmuf=u rdom;pkukd vSnrfh =unfh wrf; csED ikd =f u aomfvnf; rdcifrsm;rSm usaemfwŒkd vdk tonf;rrmEdkif=uyg? rpdr;f um;Edik f=uyg? txl;ojzifh usaemf@ tarrSm om;wpfa,mufxJarG;xm;olyDyD olŒorD;rsm;xuf usaemfh tay: tm;udk;wG,fwmpdwfykcd JŒol jzpfyg.? qdk&vSsif usaemfpdrf;um;oavmuf taru ork'N,ESpfqydkonf? xdktar. om;aysmufcsdefaomuonf tjcm;tarrsm;xuf ravsmhcJ@yg? olwpfyg;xH tylul;rSm pdk;I0rf;renf;atmifae&olawG. &ifwGif;a0'emrSm ydka=uuGJp&maumif;onf[k usaemf xifygonf? ........................ odkŒESifh wpfaeŒ usaemfhtm; bmrS=udKwiftodray;bJ e,faxmifodkŒ csufcsif; ac:aqmifomG ;=uonf? b,fjrKd ŒvJqw dk mar;vnf; olwkŒd ud, k w f ikd rf odyg[k vdu k yf Œkd olawGu qdk=uonf? 'Dwkid f;jynfxJu ausmfrydkŒavmufygb;l [kom ESvHk;oGi;f &awmhonf? ........................ rdom;pkudkvnf; todray;aoma=umifh tarhcrsm b,fvdkuf&rSef; rodyg? ppfawGaxmif[koda om tcgwGif wpfcgrSsra&mufzl;aom &cdkifjynfe,f xdkjrdKŒodkŒ b,fvdkomG ;&rSef;vnf; tarrod&Smyg? 1 1 6 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


117

........................ pHkprf;od&orSs &dk;rvrf;u rdef;rom;rsm;twGuf =urf;wrf;vSovdk a&vrf; jzifhvnf; &ufaygif;rsm;pGm =umygvdrfhrnf? ava=umif;u a&mwJŒ/ xdk&ufydkif; usaemfhxH vdkufvm&ef av,mOfvufrSwfpDpOf aepOfyif ppfawGav,mOfwpfpD; rkefwdkif;rdum ysuu f sonfo h wif;qd;k u tus,fw0ifhygvmonf? eD;pyfolrsm;u &moDOwk=urf;aeonfh ckvdkrdk;OD;avOD;wGif roGm;&ef 0dkif;wm;=uaomfvnf; tarum; tar yDoa=umif; jyygawmhonf? om;jzpfolxH rkefwdkif;=um;u ta&muf ysHcJŒonf? ........................ usaemfuadk wGŒonfESifh odrf;=uHK;zufum wodrho f drhif dk&Smonf? tcgwdkif;rsuf&nf wpfpufrpdkŒ/ rsuEf mS wpfcsufrysufatmifaecJŒoltar/ 'Dwpfcg [efraqmifEidk f&Smawmhyg? av,mOfay: a&mufuwnf;u bk&m;pmawGqdkvmw,f? om;tay:xm;wJŒ arwWmudk bk&m;xH wdkifwnfopPmqdkvmw,f? om;udk awGŒcGifh&ygapvdkŒ qkawmif;vmwm[k &SdKuo f H=um;rS remwrf;ajymjyaecJŒygonf? ........................ xdkumv&Snf=uD;tm; om;aysmufrdcifawGomru orD;aysmuf rdcifawGvnf; rsm;pGmausmjf zwf &ifqikd cf ŒJ &a=umif; jznfph u G v f ykd g.? &ifaoG;rsm;twGuf ylyef&aomrdcifrsm;/ &ifaoG;wdkŒtjyefvrf;udk jywif;0rS aeŒpOfrSef;arSsmfcJŒ&aom rdcifrsm;/ jyuQ'defrSm rSifeD =uufajcawG jynfhatmifcwfcJŒ&aom &ufpGJrsm;a&SŒu tarrsm;tm;vHk;twGuf usaemf yef;csDwpfcsyfqGJcsifonf? txl;ojzifhvGwf&uf aphwmawmif jyefcGifhr&/ xyfrHxdef;odrf; cH & onf h umvwGi f tararS s mf a erS m b,f a vmuf x yf a rSs mf & rS e f ; rod & S m onfh tar@rsufESmudk usaemfrSef;q=unfh&if; ,ck yef;csDudk pdwful;xJ qGJaecJhonf? ........................ yxrqH;k t=urd f tdrjf yefa&mufonfESihf yxrqH;k a&;qGJonfrmS ,ckyef;csDum;csyf yifjzpfyga=umif; txl;&Sif;jyp&mvdkrnf rxifawmhyg? ........................ usaemft h arqdak omfvnf; om;aysmuf/ orD;aysmuf rdciftm;vHk;onfyif usaemfh tarjzpfonf[k onfyef;csDum; udk,pf m;jyKjzpfapcsifygonf? ........................ acwf=urf;wGif om;aysmuf/ orD;aysmufrdcifwdkif; rkefwdkif;udk qefcJh=uonf r[kwyf gvm;?

rif;udkEdkif ( jrpfqkHaA'g*sme,f/ twGJ(1) / trSwf(7) rS ) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

117


118

0wˆKwdk Om%f}uD;armifwdkŒom;tz

EkEk&nf tif;0 1989ckESpfwek f;u om&r*~Zif;twGuf usra&;wJ@0wˆKav;wyk'fudk(qH&if;emem zGyfwwfyD; csD;usL;cJvSwJ@) q&marmifom&uawmh ol@xkH;pH ol@[efyeftwdkif; toHav;av;=uD;eJ@ "aumif;w,f[ igwdk@i,fi,fwkef;uvJ pufbD;qdk odypf ;D csifwm odyfvkcd sifwm vlysdKaygufprSm pufbD;+rifwmeJ@ wufcGcsifwm[²²"wJ@²²? tJ'D0wˆKav; udkwvkH;csif;zwfyD; typf tem tqm&Sm&wJ@ pdppf&wJ@ pmaypdppfa&;r_; wa,mufuawmh (tHh=op&mygyJ) 'DJ0wˆKav;udk typftemtqm&Smzdk@ zwfae&if;uyJ &_duf=uD;wiif idkau|;cJ@&ygowJ@²²?

usr0wˆKav;eHrnfu "Om%f=uD;armifwdk@om;tz"wJ²²?

.................... &$HŒESpfa&mifa&jyifay:rSm ESif;xkudk azmufxGif;vmwJh aea&mifu wvufvuf awmufyaew,f? aejynfawmfa[mif;&JŒ usHK;a[mif;}uD;xJrSm a[mif;EGrf;rnf;npf aewJv h al wG v_yv f y_ &f &G G jzpfp+yK+y?D a&yH;k awG/ a*:jym;awG/ oH',f0ikd ;f awG ud, k pf eD ŒJ &$ŒH epfxu J a&$re_ af &$p/ ausmufre_ af usupf av;awGukd tirf;r& &SmazGae=uolawG/ &$ŒH a&at;at;xJrmS ajcovHk;wpf0ufpdrfxm;&ayr,fhvJ aqmif;tat;'%fudk enf;enf;rS rcHpm;&ovkd oH',f0dkif;udkyJ tqufrjywf vSnfhae=uw,f? arSsmfvifhcsufawG pl;&SaewJh rsufvHk;tpHkeJŒ oH',f0dkif;&JŒ tv,fA[dkudkbJ pl;pkduf=unfhae=uw,f? &ifxJuvnf; wwGwfwGwf qkawmif;&if;ayhg? uHaumif;&ifygvmrJh ausmufuav;wpfyGifh[m tcsdef=umjrifhpGm cHpm;cJh&wJh qif;&JJwGif;eufvSwJh b0udk ajymif;vJu,fwifypfEkdifw,fav? a&$r_efa&$p av;awGuvJ v,fvkyf/ uyfckwf/ oifjzL;&uf/ oHoydwfxkqkdwJh &dk;&mtvkyfawGxuf xrif;ydk0Ekdifw,fav? a&yl'%f/ a&at;'%f/ aeyl'%fawGa=umifh vlŒudk,fcE<mawG 1 1 8 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


119

rnf;npfazmoGyf+yD; &kyfysuq f if;ysufjzpfwmuawmh wpfu¾aygh? xm;ygawmh? 'gawGudk ab;csdwx f m;vkdufawmh &kyv f zS Œdk xuf Akdu0f zdkŒu ydkta&;}u;D w,fav? aea&mifyGifhvmwmeJŒtrSs usHK;xJrSm vlawGydkrsm;vm+yD? usHK;wHwm;tkdfav; ay:rSmvJ vlawGjynfv h m+y?D a&$0,fo/l ausmuf0,foal wGeŒJ a&$usifwmudk vm=unfo h al wG? plyguyf[Ge;f oH/ pufbD;bJvo f H/ usKH ;ab;u ta=umfonf rkefŒonfav;awGtoH a&maxG; qlnHaew,f? a[m a&$usifu&d d,m wefqmyvm tjynfhtpHkeJŒ vlwpftkyf usHK;xJudk qif;vm=u+yef+y?D "Om%f}u;D armifwŒdk om;tzawmifvm+y"D "a[m q&mwkdŒom;tzvm+y"D qif;vmwJhvltkyfxJudk &$HŒESpfa&xJu vlwpfcsdKŒu vSrf;E_wfquf=uw,f? vltkyfxJrSm Om%f}u;D armifwkdŒ om;tzudk ar;p&mrvdkbJ odEkdifw,f? ta&mifvGifh ykqdk; pdr;f qifwl 0wfxm;wJh q,fEh pS Ef Spft&G,f uav;wpfa,mufeJŒ cyf&G,&f , G v f w l pfa,muf/ aps;aygayg/ udkif;eufeuf yg0grsufrSefeJŒ zsifjzLtusô tdwfaxmifxJrSm oHk;usyfwef abmvfyiftusm;av;xdk;xm;+y;D oHy;kH csw d x f m;wJh a*:jym;wpfvuf udk ycHk;rSm xrf;xm;wJh Om%f}u;D armiftaz[m ausmif;q&mwpfa,mufrSef; jrif&HkeJŒodomEkdifw,f? 'gayr,fh tom;ta&uawmh olwkdŒom;tzvnf; olrsm;wumawGvkdyJ rnf;ajcmufajcmuf rGJnpfnpf? &$HŒa&xJuae atmfac:ae=uwJh oli,fcsif;awGqDudk vSpfceJ jyHK;jyE_wfqufwJh Om%f}uD;armifudk olŒtazu =unfhw,f? om;udk vlwumu cspfcifapwJht+yHK;/ t&yf/ uav;u ykwufwuf/ rsufESmav;[m zdk;0&kyfav;vkd jynfhjynfh0dkif;0dkif;? aeavmifaewJh tom;rnf;rnf;av;eJŒ rvkdufatmif +yHK;vkdufrSjzifh oGm;uav;awGu jzLazG;nDnmvdkŒ? ausmif;u q&m q&mrawG/ ausmif;om;ausmif;olawGuvnf; pmawmfwJhom;udk onftjyKH ;av;a=umifh ydkcspf=ujyefa&m? ykqdk;av;udk cg;aawmif;ajrSmifaeatmifusdKuf+yD; usHK;xJudk ajy;qif;rvdkŒ Om%f}uD;armif [efjyifwkef; usKH;wHwm;tkdbufqu D pufbD;bJvo f aH v;wpfck wvGiv f iG f jrnfvmw,f? Om%f}uD;armifajymwJh "wD;awmif wD;awmif" qdkwJh toHwpfrsdK;av;eJŒ jrnfwwfwhJ armifArmpufbD;bJvfoHav;? om;tzESpfa,mufvHk; acgif;awG usHK;wHwm;bufqD csmceJ vnfoGm;=uw,f? usHK;wHwm;ab; anmifyifajcrSm opfvGifawmufyaewJh armifArm pufbD;uav;/ eDndKa&mifuwDWygpGyf zifxkdifcHk/ eDndKa&mif uwDWygp pGyfxm;wJh bm;wef;/ eDndKa&mif vufudkifav; ESpfzuf? +yD;awmh bJvfav;udk tqufrjywfwD;aewJh ydkif&Sifuav;? wkdŒom;tzudk t+rJwrf; ajcmufvSefŒaeus eDndKa&mif pufbD;wap>av;udk bmrrSwfrd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

119


120

p&m&SdvJ om;&,f? Om%f}uD;armifudk olŒtaz vSrf;=unfhawmh pufbD;wpfap>udk rjrifovdk vSpcf eJjyKH ;&if; &$ŒaH &xJukd Om%f}u;D armif ajy;qif;oGm;+y?D rnmeJŒ om;&,f? rif;av;pufb;D udk jrifygw,f? rjrif[efayr,fh [efraqmifwwfao;wJh rif;t+yHK;av; rJhaewmudkvnf; tazodygw,f? rnmygeJŒ om;&,f? ......................... rnmygeJŒ om;&,f? wkdŒom;tzrSm wpfa,mufeŒJ wpfa,muf rnma=u;a[hvŒkd taz t+rJwrf; ajymayrJh om;t+rJwrf;nmw,f? taz pdwfcsrf;omatmif nm&&SmwJh om;&JŒ nmrsufvHk;av;awGudk jrif&wkdif; tazhuk, d t f az rkef;rdw,f? a'gojzpfrdw,f? tm;EGŒJ wJh rde;f rom;wpfa,mufeŒJ vlrr,fav; oH;k a,muf&ŒJ 0efav;udak wmifrS rxrf;Ekid w f hJ a,musfm;wpfa,muf[m &Sufp&maumif;vSw,fom;&,f? wpfcgwpfavawmhvnf; ukefonf v,fvkyf "m;rckwftjzpfeJŒ yifyef;rSmpdk;+yD; r&SdrJh &SdrJh=um;xJu ynmoifay;cJhwJh om;&JŒ tbdk;tbGm;/ tazh&JŒ taztarawGudk pdwq f ;kd rdw,f? olwŒkd &JŒwpfOD;wnf;aom om;av; ryifyef;wmvJreS yf g&ŒJ ? olwŒdk jzpfapcsiw f hJ ausmif;q&mvnf; jzpfwmrSefyg&JŒ? 'gayrJh olwdkŒ jzpfrSmpdk;wJh ukefonfv,fvkyf "m;rckwf awGavmuf xrif;r0bl;qkw d m rif;tbd;k tbGm;awGudk taz odapcsifvdu k w f mom;&,f? wu,fawmh udk,haf usmif;q&mtvkyfuav;udk tazjrwfEkdf;ygw,f? rGefjrwfwJhtvkyf? ''em oH;k em '' eJŒvky&f wJt h vkyrf kŒd vdŒk vJ yk+d y;D jrwfEf;dk p&m/ *k%, f pl &m aumif;ygw,f? 'gayrJh rif;wdkŒtwef;udk jrefrmpmoifwJh q&mOD;xGef;vGifajymovkd 0goem/ apwem/ tepfem wifr u tqif r ajyr_ a wG e JŒ &if e m&wmygaygif; +yD ; emav;emeJ Œ vky fa e&awmh b,faysmfp&maumif;awmhrvJ om;&,f? 'gayrJ ho m;&,f om;ud k a wmh aysmf a pcsif w ,f? om;b0av;ud k a wmh aysmfp&maumif;apcsifw,f? om; t+rJwrf;aysmfaeatmif tazvkyfay;csifw,f? 'g[m om; ''tl0J'' qdk+yD; vlŒavmu}uD;xJudk a&mufyg+yD qkdunf;u xm;cJhwJh tazh qENyg om;&,f? om;OD;rdkŒvdkŒvJ tazhom;}uD;udk &l; rwwf tazcspfcJh&w,f? tazwif r[kwfbl;aemf? om;tarvnf; om;udk cspfvkdufwm t&l;trl;ygbJ? ckcsdefrSm pD;yGm;a&; rajyvnfvŒkd om;taru om;udk uyfcw k zf Œkd / uyf&ufzŒkd c%c% ausmif;xGuzf Œkd ajymwmudk taru ighudk rcspfvkdŒvm;vdŒk om;xifaew,fr[kwv f m;? wu,fawmh r[kw&f mS ygb;l om;&,f? olŒcrsmvnf; rdom;pkig;a,mufpm;td;k udk tazhrv l wef;q&m vpmav; oH;k &mausmef ŒJ xde;f xm;vkŒd r&awmhwht J qH;k rSm tdrrf mS ae&if; wpfaeŒ ig;usyf0if/ ajcmufusyf0if uyfayguf/ uyf&uf tvkyfuav; vkyfawmh uav; ESpfa,mufeJŒ woDvifwjzpfa&m? 'gawmif rpm;avmufbJ ta=uG;ywfvnf0dkif;vkdŒ? 1 2 0 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


121

onfawmh bmyJjzpfjzpf ckdif;pm;vdkŒ &ae+yDjzpfwJh om;udk oltm;udk; awmhwmayg? tarhudk tjypfrwifcsiyf geŒJ om;&,f? ol[m av;wef;uae xGufwJh &GmxJrmS tjcm;rde;f rawGxu J wpfa,mufyaJ vuG,?f aemuf+y;D awmh tazwdŒk &GmxJrmS tazwpfa,mufu vG&J if tm;vH;k uke fo nf v,fv ky f/ uyf c kwf wJ ho la wG c snf ; jzpf ovkd om;wd kŒ t&G, fa wG qk dv nf ; rsm;aomtm;jzifh ausmif;rae=uawmhbl;r[kwfvm;? pdwfcsom;? ausmif;aecsifwJh tazhom;/ b,fawmhrS ausmif;rxGuaf p&bl;? taz[m ausmif;q&mwpfa,mufav om;&,f/ ausmif;q&m wpfa,muf&JŒom;/ ausmif; rae&bl;qdkwJh &ife ifhp &m b0rsdK;udk b,fa wmhr S / tif; ...wwfE kdi forSs ra&mufap&atmif tazwif;cHxm;r,f? +yD;awmh tazhom;[m pmawmfwJhom;/ tdk; ... awmfwmwmrS trsm;u tm;us&avmufatmif q&m rdbawG=um;rSm taz acgif;armh aeEdkifatmif awmfwJhom;? onfom;udk taz b,fvkdvkyf ausmif;xkwf&ufygrh vJ? om;u t*Fgom;? em;&Gufuav;awGuvnf; um;um;eJŒrdkŒ Om%f}uD;armifvkdŒ tazudk,w f kdif rSnfhcJhwm? rsufESmav;uvJ i,fi,fav;uwnf;u csdKrS csdK? b,folŒ vufay:jzpfjzpf xd;k vku d o f mG ;wwfwhJ uav;av? i,fi,fav;uwnf;u vlcspv f cl ifrsm;wJh uav;av? }uD;vmawmhvnf; pmawmfwJh Om%f}uD;armif? rsufESmcsdKwJh Om%f}u;D armif qkd+yD; &GmxJrSm ausmif;rSm cspfolcifol ac:csifwJholawGu 0dkif;vkdŒ? 'gudkyJ tazhukd cspfwJh/ tazhtvkyfudk txif}uD;av;pm;wJhom;u "om;udk ausmif;rSm ac:csif=uwm q&mhom; rdkŒAs/ tazu q&mrdkŒ" wJhav? a=omf...om;&,f/ 'ga=umifrh Œkd vJ &Gmrlvwef;ausmif;rSm oH;k wef;yJa&mufao;w,f wcgwnf; tazh ausmif;udk vdkufz dkŒ ylq mawmhwmyJ? tazha usmif; u &Gm uae ESpfrkdifavmufa0;wJh &Gm}uD;u tv,fwef;ausmif;om/ ajcusif b,fvkdufEkdifyghrvJ? ig;wef;usrS ajymif;yg om;&,fvkdŒ twefwefajymayrJh b,fvkrd S r&bl;? om;tazeJŒwlwl ausmif;oGm;csiv f kŒd ygwJh? om;aewJah usmif;rSm om;tazu q&mqdak wmh aumif;w,fAseJŒ? tazhausmif;udk ZGwfvkdufwm? yxr ESpf&uf oHk;&uf ajcusifavSsmuf&wJh '%fa=umihf om;ajcaxmufav;awG a&mifudkif;vmw,fav? taz ausmydk;cJhr,fqkdwmawmif wpfpufuav;rS tuyfrcHb;l ? "om;u awmom;yJAs" qk+d y;D }udwfrw dS af vSsmufwu hJ av;? a=omf...tJonfhuwnf;u om;av; ajymcJh&Smwmaemf? tazrSwfrdwmaygh? tazwd k Œ om;tzud k wpf p D ; +yD ; wpf p D ; jzwf a usmf o G m ;aewJ h ausmif ; jyef p uf b D ; av;awGuk=d unfh&if; "taz om;wkdŒrSm pufbD;av;wpfpD;&Sd&if odyfaumif;rSmyJaemf" wJh ? tazu acgi;f ndwf+y;D rsuEf mS ysuyf sufeŒJ "wpfaeŒus 0,frmS aygo h m;&m/ om;vkcd sio f vm;" vdkŒar;awmh "odyfvdkcsifwmyJwJh"? om;rsufvHk;av;awG[m vkdcsifrufarmwJh t&SdefeJŒ wzsyfzsyfawmufyvdkŒ? tJhonfhwkef;uawmh om;av;[m i,fao;awmh ausmif;q&m tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

121


122

taz&JŒ vlrJG b0trSefudk b,foyd ghrvJaemf? wpfaeŒaeŒ tazu wu,f0,fay;r,fvkŒd yJ om;xif&mS rSmayg?h wu,fwrf;usawmh tazwkŒd odyf=uyfwnf;aewmyJ? tazh vcav;eJŒ tazwdkŒ rdom;pk tEkdifEkdif pm;aomufae&wm? om;eJŒtaz ausmif;oGm;zdkŒtwGuf pufb;D av;wpfp;D b,favmufyJ vdt k yfvt kd yf taz r0,fEikd yf gb;l om;&,f? pufb;D uav; wpfpD;[m om;rarG;cif taz ausmif;q&m pvkyfuwnf;u vdktyfcJhwm? om;arG;vdkŒ om;awmif ausmif;om;jzpfcJh+yD taz r0,fEkdifao;ygbl;om;&,f? onfvked ŒJ yJ tazwkŒd om;tz ukyu f yk f ukyfuyk ef ŒJ om;av;u vG,t f w d fuav; acgi;f csdw/f tazu vufqt JG w d af v;qG+J y;D ausmif;oGm;ausmif;jyef vrf;rSm ajcusiaf vSsmuf aewJh jrifuGif;udk ausmif;om;ausmif;ol/ q&m q&mrawG aeŒwkdif;awGŒae=u&w,f? om;av;udk cspfcifoem;wJhpdwfeJŒ tazwdkŒ om;tzudk pufbD;awGay:uae E_wfquf oGm;wwf=uw,f? "a[m ...Om%f}uD;armifwkdŒ om;tz"wJh? "Om%f}uD;armif/ Om%f}uD;armif" qdkwJh E_wfqufoHawGukd tazhom;av;u vG,t f dwfcsw d x f m;wJh acgi;f av;armh+yD; +yHK;jyKH ;jy&Smw,f? 'gayrJh om;t+yHK;[m tm;i,f+yHK;/ rJh+yHK;/ tazodygw,fom;&,f? tJhonfhESpfu tvsifESpfoHk;wef; ESpfuvdk om;av; pufbD;udk wwGwfwGwf rylqmawmhbJ E_wfqdwf +idro f uf aewmudkvnf; tazodwmyJ? av;wef;a&mufwJhESpfrSm tdrftajctaeudk om;odae+yDav? om;taru om;udk uyf&ufckdif;zdkŒ ausmif;xGufckdif;vGef;vdkŒ om;eJŒtaztar auseyfatmif nae ausmif;u jyefvmuwnf;u 0g;awGjzwf+y;D uyfayguf=u&w,f? tdrrf ;dk uyf&ufzdkŒ uyfpm awGukd nOfeh ufwx hJ d aygu=f u&w,f? bufx&D rD;a&mif atmufrmS om;[m uyfayguv f u dk /f pmzwfvu fkd / zathudk vSrf;ar;vku d ef JŒ? eHeufus tapm}uD;x+y;D om;tz ESpaf ,muf nu aygufxm;wJh uyfpmawGeJŒ uyfx&uf=uw,f? ausmif;roGm;cif wdkŒom;tz tdrfrdk;uyf av;q,f+yD;awmh tiSm;&ufcu wpfq,f ESpfusyfE_ef;eJŒ &SpfusyfpDa&m? rif;tarvJ auseyfa&m? aeŒwkdif; uyfayguf uyf&uf&vdkŒ "m;xd&m 0g;&S&mawGeJŒ ajrjzLudkifwJh tazhvufeJŒ azmifwdefudkifwJh rif;vufuav;awG =urf;wrf; yGef;yJhaewmawmifrS tazwdŒk rdom;pk b,fvadk exkid pf m;aomuf&w,fqw kd m om;od+y;D wJah emufrmS om;yg;pyfu "pufbD;"qdkwhJ toHav; wjznf;jznf; aysmufoGm;cJhwmyJ? pmoifwwfwmuvGv J Œkd bmrS rvkyw f wfwhJ tazu pdwrf aumif; jzpf&u kH vGv J Œkd bmwwfEkdifrSmvJ om;&,f? 'gayr,fh pmoifwmuvGJvdkŒ bmrS rvkyfwwfwmcsif;wl pmawmfw J h o m;[m om;vkd c sif w mav;ud k &atmif , l E k d i f c J h w ,f a emf ? tazom om;aysmf&$ifr_udk zsufpD;wJhvl? om;ESvHk;om; EkEkav;udk xdckdufemusifatmif vkyfwJholyg 1 2 2 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


123

om;&,f? tazhudk b,fawmhrS cGifhrv$wfygeJŒ? taz tJhonfhaeŒudk b,fvkdvkyfarhEkdifyghrvJ? om;ig;wef;atmif ajcmufwef;wufwJhESpf? tJhonfhESpfu tazaeraumif;vkdŒ ausmif;rwufEkdifawmh om;wpfa,mufwnf; ausmif;vkdufoGm;wm/ naeapmif;vdkŒ taztdrfa&SŒwGif &yfaewkef; ausmif;ujyefvmwJhom;[m ta+y;tv$m; 0ifajy;vmcJh wmav? "taz"wJh? tus,f}uD;atmfac:vkdufw,f? jrL;&$ifaewJhtoHeJŒ²² ? "taz om;qk&r,f/ ig;wef;tm;vHk;xJrSm om;yxrwJh / wpf+rdKŒe,fvHk;rSm om;yxrwJh " taz b,favmuf =unfEl;aysmf&$ifoGm;w,fqkdwmudk tazh&ifudk cGJjyvkdŒ&&if cGJjyvkdufcsifw,f om;&,f? onfcHpm;r_rsdK;udk om;}uD;vmvdkŒ om;rSm pmawmfwJh om;wpfa ,muf&vm&ifa wmh om;em;vnfvm vdrfhr ,f? =unfhav ynma&;udk pdwfr0ifpm;wJh rif;tarawmif rD;zdkxJuae tm;&0rf;om ajy;xGuv f mcJh ao;w,fav? om;uav tazhvufukq d GJ+yD; atmifEkdifwJh rsufESmav;eJŒ "'D r,f taz/ om;&r,fhqk udk bmrSw fovJ/ tazrSe f; prf; / om;&JŒ q&m OD;xGef;vGifu aoaocsmcsm ajymvkdufwm/ om;&r,fhqku pufbD;wJhAs odvm;/ armifArmpufbD;" td k . ..om;&,f ? od y f a ysmf a e&S m wJ h om;av;uawmh tazh r suf E S m ud k owdrxm;vku d &f mS ygb;l ? rod om;qk;d &Gm vSr;f 0ifajymwJh rif;tar&JŒ "armifArmu tjyifrmS b,f a vmufv J" qkdw Jhp um;ud k taz a'gow}uD ; rsufa rSm if ukwf jywmudk vJ om;owdrxm;rdvkduf&Smygbl;? olŒtarudk oefbufcg qkay;yGJtwGuf olŒtusôeJŒ ykqkd;av;ukd jzLjzLav; zGyfay;zdkŒ ajymae&Smw,f? taz b,fvkdvkyf ajymxGufawmhrvJ om;&,f? om;udk ay;r,fhqk[m pufbD; 0,f,lcGifh pm&Gufav; wpfck&,f/ pufbD;av;&JŒ xkwfaps; aiGig;&mausmf tazhrSm r&Sdwm&,f/ pufbD;av;&JŒ tjyifaps;u ESpfaxmifeD;yg; qdkwm&,f/ pufbD;av;u &r,hf/ tjrwfwpfaxmifausmf[m/ rif;tareJŒ aeŒwkdif; &efjzpfae&wJh ukefpHkqkdifu ta':}uD;&JŒ a=uG;tcsdKŒt0ufudk ajyvnfoGm; apEkdifw,f qkw d mawG&,fukd om;udk taz b,fvadk jym&rvJ? om;udk taz b,fvv dk yk f &ufpuf&rvJ? 'gayr,fh wu,fhwu,fusawmh om;ud k taz &uf pufc Jh&wmyJa emf? qkay;yGJaeŒudk "tazeJŒom;wkŒd pufb;D eJŒausmif;oGm;&awmhr,f "qkw d mudk *gxmwpfckvkd wwGwfwGwf &Gwfae&SmwJh om;av; aysmfygapqdk+yD; taz [efaqmifaysmfaecJhw,f? olŒtar vdrf;ay;vdkufwJh oeyfcg;tazG;om;av;eJŒ qkwuf,al ewJhom;av;udk =unfh+yD; a,musmf ;wefrJh taz idck svu kd cf sifvu dk w f m? tazhem;u vkyaf zmfuikd zf uf q&m/ q&mrawG tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

123


124

0dkif;csD;usL;ae=uwmawGuvnf; tazhudk wrifavSmifae=uovkdyJ? qkay;yGt J jyefvrf;rSm em;rvnf&mS wJh om;av;u pufb;D xkw, f lcGihf pm&Guaf v; wudkifukid feŒJ "taz pufbD;oGm;,lr,fav? oGm;pdkŒav"eJŒ? tazwdkŒom;tz ausmif;jyefvrf;u refusnf;yiftdk}uD;&JŒatmufrSm om;ukd &ufpufcJhwm om;rSwfrdrSmygaemf? aysmf&$ifwuf=uGaewJh om;u "taz armifArmpufbD;&JŒ uvifav;u toHwpfrsdK;av;aemf/ wD;awmif wD;awmiffeJŒ jrnfwm? om;odyf=udKufwmyJ" vdkŒ aumufceJajymvkdufawmh &ufp ufrvdk [efjyifa ewJh tazhE_wfawG &kwfw &ufu qGHŒtoGm;w,f? +yD;awmhrS om;ycHk;av;udk udkif+yD; "om;tJh'Dpm&Gufav;eJŒ pufbD;udk 'Dwdkif;oGm;,lvkdŒr&bl;/ ykdufqH ig;&mausmf ay;&OD;rSm" vdkŒ taz ajymvkdufawmh om;rsufESmav; yxr tHtm;oifhoGm;w,f? +yD;awmh rsufESmav; nSdK;oGm;w,f? tazwkdŒrSm ydkufqHr&Sdbl;om;/ tJh'pD ufbD; 0,f,cl Gifhudk a&mif;vdku&f if tazwkdŒ ykdufqHkaxmifausmf&r,f? tazwdkŒrSm a=u;G awGeJŒqdkwm ighom; odw,fr[kwfvm; qkdwJh pum;udk taz ajymvkdu&f wJh tcsdefydkif;av;udk taz b,fvkd rkef;rSef;rodbl;? om;[m idck svdu k frvm;/ bmajymvku d rf vJq+kd y;D taz &ifwxdyx f dyef JŒ =unfah ecJhayr,hf &ufpufwhJ tazvkyfoludk om;[mjyef+yD; r&ufpufcJhygbl;? Om%fxufjruf oabmaygufvG,fwJh rsuEf mS av;wpfcsufrJhceJ jzpf&u Hk vGv J kŒd acgif;av; ndw+f y;D "'gjzifv h J a&mif;vku d fav taz/ om;wdkŒ t&iftwkdif;yJ oGm;rSmaygh/ ckqkda&awG}uD;awmhrSm/ pufbD;pD;vdkŒvJ &awmhrSm r[kwfygbl;"wJ?h om;&JŒtoH wdk;wd;k wkefwek af v;udk taz b,fawmhrS arhrmS r[kwfawmh ygbl; om;&,f? om;idkcsvdkufwmurS wpfckck ajymvkdufwmurS wppfppf emusifaewJh tazh&ifrSm cHomvdrfhOD;r,f? om;vlnmuav;&,f/ rif;uav;tdyfaewJhtcgrSmawmh tazhudk rnmEkdif awmhbl;? nwkdif;vkdvdk rif;a,mifwwfwJh "wD; awmif²² wD; awmif pufbD;vmaew,f/ ab;udk ab;ud"k qdkwJh toHrsdK;av;awG? taz jrefjrefeif;prf;yg? [kdrmS rDawmhr,f " qk+d yD; [uf[ufyufyuf &,farmvkdufwJh toHrsdK;av;awG[m tazh&ifrmS em&w,fuG,f? om;av;ajymovkdyJ aemuf&ufawGrSm a&awG}uD;awmh ausmif;oGm;vrf;awG a&ausmf+yD; pufbD;awG odyfrpD;Edkif=uawmhbl;? 'gayr,hf &Gmuae wmvrf;rtul; a&vrf;c&D;rSmvnf; avSr&SdwJhtazwkdŒom;tz vnfyif;txd a&udkul;+yD; vm=u&w,f? a&xJrSm acgif;av;armh+yD; ul;aewJhom;av;udk taz az;rul;cwf&if;u pdk;&drfw}uD; ajymcJhw,faemf/ uwday;cJhw,faemf? qkay;yGJt+yD;up+yD; ai;idkifE_wfqdwfaewwfwJh om;av; pmawmf&wmudk pdwfem+yD; pmr}udK;pm;awmhrSmudk a=umufwJh ausmif;q&m tazwpfa,muftaeeJŒaygh? 1 2 4 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


125

"om; ²² ² pm=uKd ;pm;aemf/ 'DEpS x f J yxr&atmif }uKd ;pm;/ om;qk&&if pufb;D av;udk taz&atmif xkwfay;r,faemf om; " vdkŒ ? om;rsufvHk;av;awG 0if;vufoGm;wmudk taz rarhygbl;? a=omf om;&,f? om;u uwdwnfcw Jh ,faemf? om;}uKd ;pm;cJhw,f? ajcmufwef; rSmvJ om;yxr &cJhjyefw,f? uwdrwnfcJhwmu taz/ toHk;ruswmu taz? tJhonfh ta=umif;udk taz rawG;csifbl; om;&,f? taz rawG;yg&apeJŒawmh? .......................... tazuvJAsm/ a&$&zdkŒ ta&;}uD;aewJh=um;rSm ac:r=um;/ atmfr=um;eJŒ bmawG awG;aejyef+yDvJ rodbl;? [if;…² om; odygw,faemf? taz pufbD;ta=umif;awG;aewm r[kwfvm;? anmifyifajc&if;u armifArmpufbD;uav;udk jrifvkdufuwnf;u taz rsufE Sm raumif; jzpfo Gm ;wm om;jrifom;yJ? om;uawmh =unfhr aeygbl; ? taz pdwrf aumif;rSmpd;k vdŒk rjrifcsiaf ,mifaqmif+y;D om;a&xJudk qif;ajy;ypf vku d w f m at;a&m? 'gawmif " wD;awmif wD;awmif" eJŒ toHay;aeao;w,f? [if; uvif wD;w&wm awmfawmfaumif;aew,feJŒ wlw,f? tvum;aumifrav;? odyfrkef;zdkŒaumif;wJh aumifrav;? rde;f uav;wefrehJ ŒJ pufb;D udk wv$m;v$m;vky+f y;D pD;aewmyJ? olpmawmfvŒkd &wJh pufbD;rsm; atmufarhae ovm; rodbl;? tvum; olŒtazu tjrwfay;0,fvkdŒ&wJh pufbD;rsm;? tJh'g wu,fwrf;rSm ighpufbD;/ ighpufbD;/ igpmawmfvdkŒ&wJh igh&JŒpufbD;? 'kw, d t}urd af jrmufav? rdrsdK;rsdK;&,f eifpD;aewm igph ufbD;qkdwm wpfausmif;vHk;todyg? eifu }uD;us,fraeprf;ygeJŒ? ightaz pdwfrcsrf;omatmifvnf; igwkdŒem;rSm w&pf0J0J vmrvkyfprf;eJŒ/ [if; ig[dw k pfcgwkef;uvkd ynmjyvkduf&rvm; ? bmrSwfwk;H ? olŒudk *&kpdkufraeprf;ygeJŒ taz&m aemf? olŒqDukd r=unfheJŒaygh? tazhrsufESm tJhvdkrsdK;jzpfae&if om;idkcsifw,f taz&? tazhrsufeSmtJhvdkrsdK;jzpfaewm om;c%c% awGŒzl;w,f? awGŒwJhtcgwkdif;vnf; om; tazhukd odyo f em;wmyJ? om;tazhudk cspfw,f? tarhxufudk ydkcspfw,f? 'gha=umifh om;i,fi,fuwnf;u tazhaemuf wpfaumuf aumufvkdufcsifwmaygh? tazausmif;oGm;awmhr,fqkd&if om;ydkvdkufcsifao;? tazu rsurf SefeJŒqkdawmh cefŒvJcefŒw,f? om;wdkŒ&GmxJrSm tazhvdkrsdK; rsufrSef wyfwv hJ l wpfa,mufrS r&Sb d ;l ? wjcm;tazawGeŒJ vJ tazu rwlygb;l aemf? om;orD;awGukd tazu r&dkufbl;? pum;ajym&ifvJ csKdcsdKomomyJ ajymw,f? om;wdkŒtdrfav;[mvnf; tazha=umifh tazzwfwJh pmtkyfawG &Sdwma=umifh tazx&HrSm uyfxm;wJh &_arSsmfcif;yHk/ yef ;yHk a v;awG&S dw ma=umifh &Gm xJ u wjcm;tdr fa wGe JŒ rwlb l; ? om;wd k Œ&Gm xJ u om;oli,fcsif;awGu tm;us=uw,f? tJh'g taz ausmif;q&mjzpfvkdŒayghaemf? 'gha=umifh om;}uD;vm&if ausmif;q&mvkyrf ,fqkd+yD; pmwtm;}uKd ;pm;wmayg?h tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

125


126

'gayr,ft h arha=umifo h m; pm}uKd ;pm;&usKd ;reyfygb;l taz&maemf? taru om;udk tazhvdkvJ pm}udK;pm;wmudk tm;ray;bl;? om;udk ausmif;csnf;bJ xGufcdkif;aewmyJ? av;wef;a&mufuwnf;u xGufckdif;+yD; &GmxJu wjcm;vlawGvkd uyfayguf/ uyf&ufwJh tvkyfvkyfapcsifwm? 'gayr,fhtaz&m tarom;udk bmvdkŒausmif;xGufapcsifwmvJ qkw d mudk om;od&awmhvnf; om;tarhukd pdwrf qk;d awmhygb;l ? om;wdŒk u qif;&Jwmudak emf taz? taru ajymw,f? eift h az tvkyu f Om%f&daS yr,fh xrif;r0bl;wJ?h om; tarhukd rajym&JvdŒk om tazhukd tJv h rdk ajymapcsib f ;l ? taz[m ausmif;q&m b,favmufoem;zdkŒ aumif;w,fqkdwm tar rodvdkŒ ajymwmyg? ausmif;rSmav wjcm;q&mawG aq;vdyfwaxmif;axmif;aomufvnf; taz raomufbl;? wjcm;q&mawG vufzuf&nf xGufaomufvnf; taz rvdu k b f ;l ? +yD;awmh om;=unfx h m;wm q&mawGxrJ mS tazhyq k ;kd eJŒ tusu ô tEGr;f qH;k / raumif;qH;k ? om;tazhukd odyfoem;wmyJ? 'gha=umifhrdkŒvkdŒ tazhudk pufbD;rylqmawmhwmaygh? om;i,fwkef;u rodwwwfwkef;uom ylqmrdwmyg? 'gayr,fhom;wkdŒ ausmif;oGm;&if om; oli,fcsif; awGu pufbD;ay:uae "Om%f}uD;armifa&" vdkŒ E_wfqufoGm;wJhtcgrsdK;rSmawmh odyf0rf;enf;wmyJ? tazeJŒ om;wdkŒtwGuf pufbD;uav;wpfpD;uawmh wu,fvdkwmyg taz&maemf? ausmif;eJŒtdrfeJŒu ta0;}uD;OpPm? ausm if;u tdrfjyefa&muf&if om;a&m taza&m arm+yD; anmif;aewmyJ? armwJhanmif;wJh=um;xJu tarckdif;wJh uyfaygufwJh tvkyfukd om;udk ul+yD; tazvkyf& ao;awmh ydkarmwmaygh/ ydkyifyef;wmaygh? om;qkduyfaygufaewJhtcsdef c%c% tdyfidkufwmyJ? vufudk c% c% "m;xd w,f? 'gayr,fh b,favmufyv J t dk yfvt dk yf om;wkŒd r0,fEidk af wmhvnf; bmwwfEikd rf mS vnf; taz&m aemf? 'gayr,hf taz&m rwwfEkdifbl; r&Edkifbl; xifxm;+yD;awmhrS om;vdkcsifwJh pufb;D av; &r,fqakd wmh om;avt[kwfukd ajymwm rk;d }uKd ;ypf/ bk&m;pl;/ om;t&rf;t&rf; aysmw f myJ? om;tJ'h grsKd ; aemufb,fawmhrS aysm&f awmhrmS r[kwaf wmhygb;l taz&m? om;u bmrS rodwmud;k ? om;xifwmu qk&r,fh pufb;D av;udk qkay;yGpJ m;yGeJ m;rSm axmifxm; r,f xifwmaygh? refusn;f yift}kd u;D atmufrS rjzpfEidk w f t hJ a=umif; om;udk tazajym&if;jzpfomG ;wJh tazhrsufESmudk om; rarhygbl;? om;rSefwmajym&&if odyf0rf;enf;rdw,f? 'gayr,hf om;ridck svdu k fygb;l ? tazhrsuEf mS [m odyo f em;p&maumif;wmyJ? tazh rsurf eS af tmufu rsufv Hk; awGxJrSm rsuf& nfawGvnfa ew,f? tazhtoHa wG wke faew,f? taz pdwfcsrf;omoGm;atmif om;idkcsifpdwfudk xdef;+yD;xm;vkdufwmaygh? taz rodatmif 1 2 6 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


127

arSmifxJusrS om;idkwm? tdyf&mxJa&mufrS bufx&DrD;vHk;av;vJ +idrf;oGm;rS om;idkwm? 'grS om;tdyfaysmfoGm;wJht cg taz om;udk vm=unfh&if; rsuf&nfawGudk awGudk rjrif&rSmaygh? om;av tJhonfwkef;utdrfrufawGvnf; c% c% rufwmyJ? tdrfrufxJrSm om;eJŒtaz armifArm pufbD;av;eJŒ ausmif;oGm;=uw,f? tazu a&SŒu eif;vdkŒ? om;uaemufcHkrSm pD;vkdŒ? om;}udKufwJh onfpufbD; uvifoHav;uvnf; wD; … awmif/ wD; … awmif eJŒ qlnHvdkŒ? wpfcgwav usawmhvnf; tdrfrufxJrSm b,folrSef;rodwJh vl}u;D wpfa,mufu om;wdŒk udk ydkuq f HawGay;vdkŒ? ''a&mh ydkuq f Hig;&m/ pufbD;xkwfzkŒd '' wJh? tdrfrufxJrSm om;aysmfvkduf&wm? Ekd;vmawmhvnf; tvum;? tjyifrSm tJhonfvdk ydu k q f aH y;r,fv h l wu,f&d&S if odyaf umif;rSmyJ? om;wkŒd tar&JŒ trsK;d awGuvnf; tvum;? om;wdŒk vdk ydu k q f rH &Sw d hJ vlcsn;f yJ? 'gayr,fh 'gawGukd om;tarhukd ajymrjycsiyf gb;l ? om;bmrS rjzpfovkdbJ tazeJu twlwl tvsifuvkd ausmif;oGm;wmyJ? ausmif;jyef&ifvJ tazeJutwl uyfaygufwJh tvkyfvkyfwmyJ? 'gayr,hf om;av odyfpum;rajym csifawmhbl;? upm;vJrupm;csifbl;? pmvJrusufcsifbl;? om;rS raysmfwmudk; taz&? tazuawmh om;ta=umif;udk rodbJ ausmif;tjyefvrf;awGrmS tvsiu f vkyd J om;ukd ausmif; uta=umif; awG w kd Œ / tazzwf w Jh pmtk yf xJ u ta=umif ; awG udk ajymjyaewwfw,f? wwGwfww G f ajymaewJh tazhpum;awGukd om;pdw0f ifpm;&r,ft h pm; om;&ifxJrSm tazhudk ar;cGef;wpfckyJ ar;aerdw,f? om;wkdŒab;em;u jzwfoGm;wJh pufbD;awGudk =unfh&if;aygh? "om;&JŒbD;av;udk tazb,frSma&mif;ypfvkduw f mvJ[if" vdŒk av? 'gayr,fh avtaz/ om;rSwrf w d ,f? a&}u;D wJhwpfaeŒ om;wdŒk om;tzESpaf ,muf ausmif;oGm; =uwkef; tazuom;udk uwday;awmhvJ om;jyefaysmfoGm;w,fodvm;? tazu onfajcmufwef;ESpfqk&&if om;udk pufbD;xkwfay;r,fwJh? pm}udK;pm;wJh? om;0rf;omwmaygh? om;pmawG jyefusufcsifvmw,f? Om%f}uD;armifygwJh taz&m? bmvdŒk r&&rSmvJvŒkd om;wdwfww d u f av; }uKH ;0g;ypfvku d fw,f? om;jyefaysmw f mjrifawmh tazhrsuEf mS vnf; =unfvifaewmyJ? om;odypf w d cf sr;f omwmyJ? pmusuv f Œdk vJ odyaf umif;wmyJ? uyfayguf uyf&uf&wmvJ odyaf umif;wmyJ? om;onfavmuf aysmfaerSawmh ajcmufwef;udkvnf;tomav; vGwfvGwfu|wfu|wf atmifwmaygh? atmifwaJh eŒup+yD; om;&ifxJrSm t+rJwxdwfxdwf/ xdwfxdwfeJŒaewmyJ? om;rESpfwkef;uvdk yxr&ygawmhrvm;/ r&&if b,fES,fhvkyfrvJqkdwmu wpfrsdK;? wu,fvdkŒr&cJh&if tazhrSm ydkufqHig;&m&Sdy ghrvm;qdkwmu wpfrsdK;/ om;&ifxJrSm wxdwx f w d feŒJ jzpfaewmudk tazodapcsifvku d w f m? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

127


128

rESpfuwnf;u tazh0,fwifxm;wJh anmifa&tdk;pifay:u qif&kyfydkuq f Hbl; av;udk tarhtvpfrSm om;c%c% oGm; r˜ =unfhwm taz rodbl; r[kwfvm;? wpfaeŒawmh ydkufqHbl;xJu ydkufqH,lr_eJŒ tazeJŒtar pum;rsm;=uawmh om;av tarhukd rrkef;pzl; rkef;ypfvkdufw,f odvm;? "aemufwpfcgxd&J&if xd=unfhprf;/ 'gighom;twGufuG" vdkŒatmfajymvdkufwJh tazha'go[m om;em;xJrmS csdKaewmyJ? om;av pkb;l av;xJ tazydkuq f HxnhfEidk af tmif aeŒv,fausmif;qif;rkeŒf pm;zdkŒ ydkufqaH wmif tarhqD vmrawmif;ygbl;? 'gayr,fh om;u uHraumif;ygbl;taz&m aemf? tif;...om;eJŒtazav yxrqk &jyef+yDa[h/ pufbD; pD;&awmhr,fa[h qd+k yD; om;qk&wmod&wJah eŒu ausmif;uae aysm+f y;D jyefvm=uwmaemf? om;wk d Œ aysmfv d k u f= uwmaemf ? om;u td r f j yefv rf ; rS m pd w fy l y ef + yD; "tazh r S m ydkufqH&Sdvm;[if" vdkŒar;awmh tazu rsufESmwpfcsufrysufbJ "&SdwmayghuG" whJ? om;av wu,fajymwm bmrS rawG;rdbl; ? a[monfh vrf; ay:rSm tazeJŒ igeJŒ pufbD;wu,fpD;&awmhr,fqkdwmudkyJ awG;aerdwm? td.k ..om;wdkŒtdrfvJjyefa&mufa&m tdrfrSm idkaewJh nDrav;eJŒ tarhtrsdK;tcsdKŒudk awGŒ&awmhwmyJ? tar uav;ysufusvdkŒ aq;&Hw k ifvu dk &f w,fw?hJ nDrav;&,f/ tar&,f trsKd ;wpfa,muf&,f aq;&Ho k mG ;=u+yw D ?hJ taru aoG;awGwtm; tefaew,fqkdvm;? oGefaew,fqdkvm;? om;eJŒtazvnf; ysm,mcwf+yD; aq;&Hv k u dk zf Œdk jyif=uawmhwmyJ? tazu pd;k &drw f }u;D eJŒ "olŒrSm ydkuq f rH &Sb d l;/ ykdufqH ydkufqH ygoGm;&Jvm;" vdkŒwwGwfwGwfajym&if; rsufvHk;u anmifa&tdk;pifay:udk a&mufoGm;w,f? om;vJjrifygw,f? pifay:rSm qif&kyfav;r&Sdawmhbl;? aq;&Hko Gm ;wJhvrf;wpfavSsmufr Sm tazuom;vufawGudk qky fxm;&if; "rif;tar ,l&&SmrSmyJom;&,f +yD;awmhqif&kyfxJrSm ydkufqHu odyfvJr&Sdygbl;"wJh? om;uawmh wkd;wkd;av;yJajymrdw,f? "tar raoygbl;aemf taz" vdkŒ? om;wpfa,mufwnf; tazrygbJ qkay;yGJwufawmhvJ om;ridkygbl;? qk,l+yD; qif;vmawmh om;twef;ydkifq&mru om;udkzuf+yD; rsuf&nf0Jawmhvnf; om;ridkygbl;? 'gayr,fhtazhudk apmifhaewJh tar&Sd&m aq;&Hkudkom;a&mufawmhrS "a&mh...taz/ om;armifArmbD;udk r}udKufawmhbl;" qdk+yD; (om;xdk;ay;aewJh pufbD;xkwf,lcGifh pm&Gufav;udk ausmcdkif;+yD;) rsuf&nfawG wpfaygufcsif;usaewJh tazhudk jrifawmhrS om;ikdcsvdkufwm? +yD;awmhvnf;+yD;oGm;wmyJtaz&maemf? tazpdwfraumif;rjzpfygeJŒ? tar aeaumif;vmwmudkyJ om; 0rf;omw,f? ckqkd om;wdkŒpufbD;vJ rvdak wmhygb;l ? 'gayr,fh "om;rvk d c sif a wmh b l ; vm;" vd k Œ tazar;wk e f ; u "rvk d c sif a wmh b l ; " qd k w m om;nmajymwm? om;av pufbD;av; wpfpD;udk vdkawmh vdck sifygw,f? 1 2 8 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


129

a[m … =unfprf;/ "wD;awmif/ wD;awmif " wJh ? vmjyef+yD [k[ d mrav; wpfacguf? "[if;aemf/ [dkwpfcgvdk igynmjyvkdufjyefa&mhr,f? odyrf kef;zdkŒaumif;wJh [mrav;?" taz&,f om;bD;av;udk onfaumifrav; rsdK;rS oGm;a&mif;w,f? tjcm; wpfa,mufa&mif;&if +y;D a&m? ausmif;qdv k aJ usmif;rdŒk taztodyJ? odyaf rmfwahJ umifrav;? om;rsuaf pmif;xd;k aewmudk tazjrifvkŒd vm;[if? om;udk vSrf;r=unfyh geJŒtaz&,f? om; bmrS rvkyyf gbl;? [dkwpfcgausmif;rSmwkef;uawmh olpGmus,fvkyfwmudk rcHEkdifvdkŒyg? tJhonfhwkef;u olu om;udk aeŒwkdif;armfjyaewm taz&? om;odom;yJ? om;pmawmfwmudk olu remvdkbl;? om;pufbD;av;udk rjrif&&ifawmh om;bmrS rjzpfygbl;? 'gayr,fholu pufbD;av;udk wpfaeŒwpfrsdK; uwDWygpawG pGyfpGyfvm+yD; om;jrifatmif armfjyawmh om;rkef;rdwmaygh? onfawmh om;vJ olr&Sdwkef; pufbD; awG=um;xJu olŒbD;udk avavsmhypfvkdufwmayg? avsmhypf+yD; csufcsif; x roGm;rdwm om;rSm;wmyg? pufbD;av;udk ighbD;av;qkd+yD; om; c%av; udkif=unfhaerdvdkŒ [dk[m rav;eJŒ rdoGm;wm? q&m}u;D udk oGm;wkdifawmh q&m}u;D u om;udk qHk;rw,f? &kdufvJ &dkufw,f? wjcm; q&m/ q&mrawGvnf; ab;em;rSm&Sdw,f? 'gayr,fh om; r&Sufygbl;? &ku d fwmvJ remygbl;? om;rsufESmudk wif;awmifxm;vkdufao;? 'gayr,hftaz&,f? "Om%f}uD;armif bmjzpfvkdŒvJ"qkdwJh tazhtoHeJŒ q&m/ q&mrawGudk wkd;a0SŒ+yD; &Hk;cef;xJ0ifvmwJh tazhudkvJjrifvkdufa&m om;av b,fvdk 0rf;enf;oGm;rSef; rodbl;? rsuf&nfawG wayguaf ygufusvm+yD; tazhudk ajy;zufrdawmh wmyJ? om;udk tJhonfhaeŒwkef;u &Hk;cef;xJ vl&Sif;oGm;wJhtxd tazt}um}uD; zufxm;cJh wmaemf? tazu om;udk pum;wpfcGef;yJajymw,f? "tazhudkoem;&if aemufrvkyfygeJŒ om;&,f"wJh? om; tazh udk odyfoem;wmaygh? om;rvkyfawmhygbl;? om; onfaumifrav; udkvnf; ta&;rvkyfawmhygbl;? om;udk taruvnf;ajymw,f? om;ausmif;ydwfwkef; }udK;pm;+yD; a&$usifwJh? a&$wHk;wkdŒ tzdk;wefwJhausmuf&&if pufbD;rajymeJŒ um;awmif 0,fEidk w f ,fw?hJ [ift h if; om; um;rvdck siyf gb;l ? pufb;D av;yJ vkcd siyf gw,f? bk&m;od=um; rvdkŒ om;',f0dkif ;xJu &$HŒ ESp fa wGxJ rSm pufbD;wpfpD; pmzdk;&dSr ,hf a&$c Ja v;wpfcJ ygvkdufprf;ygAsm? wu,fvdkŒ zG ...rajymaumif;/ ajymaumif; ausmif;jyefzGifhwJhaeŒtxd pufbD; wpfp;D zd;k a&$r&cJ&h ifa&m om;ckESpfwef;rSm yxr&atmif }uKd ;pm;&OD;rSmvm;[if... taz? .......................... aqmif;aeu jyif;jyif;ylaew,f? usHK;wHwm;tdkav;ay:rSm a&$usifwmudk vm=unfhwJ h vlawG ydkydkrsm;vmovdk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

129


130

usKH;xJu &$HŒa&awGxJ rSmvJ vlawGeJŒ v_y&f Sm;qlnHvkdŒaew,f? "Om%f}uD;armif / Om%f}u;D armif" &$HŒa&xJu Om%f}uD;armifwkdŒ om;tz usHK;wHwm;ay:udk vSrf;=unfh=uw,f? wHwm;ay:rSm cspfcif=uifemwJht+yHK;awGeJŒ vuf,rf;jyaewJh ausmif;q&mrav;eJŒ Om%f}uD;armif oli,fcsif;awG? Om%f}u;D armifu &$HŒpufawG ayusaH ewJh yg;av;awG azmif;aeatmif +yKH ;aew,f? om;[m onfvkd +yKH ;xm;&if tifrwefcsppf &maumif;wJu h av;? om;udk tJvadk v; t+rw J rf; +yHK;aeapcsifw,f? td.k ..ta&; xJrSm pufbD;bJvfoHu jrnfvmjyef+yD? anmifyifajcu pufbD;av;udk om;tzESpfa,mufvHk; rjrif[efaqmif=uw,f? wpfa,mufrsufESmf wpfa ,muf =unf hr d=uw,f ? rnmeJŒ om;&,f? rif;rsufvHk; awG pufbD;av;udk rufrufarmarm vSr;f =unfvu dk fwm tazjrifygw,f? rsuv f ;kH xJu '%f&mav;awGuv kd nf; tazjrifygw,f? pdwfcsom; ausmif;zGifh&if qk&atmif }udK;pm;OD;om;&,fvdkŒ taz rajymawmh ygbl;? taz rnmcsifbl;? td.k ..cufvu dk fwm? pufbD;bJvo f Hu jrnfvmjyefyg+yD? "wD;awmif/ wD;awmif" wJh....?

EkEk&nf tif;0 1989 ckESpf/ {+yD

1 3 0 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


131

bmomjyef tcef;quf a'gufwmbarmf .

&kef;xGufcJh&aomjrefrmjynf Ba Maw BREAK THROUGH IN BURMA Memoirs Of a Revolution 1939 - 1946

oef;0if;vSkdif (jyefqdkonf) rl&if;pma&;q&m a'gufwmbarmf. (Breakthrough in Burma) vuf&mjzpfonf?a'gufwmbarmfonf udkvdkeD acwfynmwwf 0wfvHka&S@aewpfOD;jzpf+yD;/ jrefrmEdkifiH.udkvdkeDacwf 0ef}uD;csKyfa[mif;wpfOD;/ zufqpf*syefacwf t"dywdtm%m&SifwpfOD;/ twdkuftcH EdkifiHa&;orm;wpfOD; jzpfcJhbl;olwa,mufjzpfum/ oljzwfoef;}uHKawG@cJh&aom jrefrmjynf. EdkifiHa&;jzpfpOfudk tajccHI a&;om;xm;aom pmtkyfjzpfonf? pma&;q&m oef;0if;v_difrS bmomjyefI a&;om;xm;onfudk tvif;tdrfrStcef;quftjzpf az:jyvdkufygonf? acwfwpfacwf/ EdkifiHwpfEdkifiH. EdkifiHa&;ordkif; jzpfpOfudk acgif;aqmifwpfa,muf jzpfcJhol. a&;om;csufudk avhvmod&SdEdkif&ef wifjyvdkufygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

,cifvrStquf u&ifjy\emrSm tqdkygumvtwGif;u tay:vGiftxif&Sm;qHk; vlrsdK;a&; t"du&k%;f wpfcjk zpfonft h av#muf tjcm;a'orsm;od@k ys@H ES@v H mcJo h nf? ,cifu +Aw d o d #w@kd tumtuG,f atmufwGif aexdkifcJh=uonfh awmifwef;a'o vlrsdK;rsm;rSm ,ck +Adwdo# tkyfcsKyfa&; +ydKysufoGm;onfh tcg ‚wdk@twGuf vHk+cHKr_uif;rJhoGm;onf? awmifbuf vGifjyifrS vlrsdK;}uD;wdk@udk a=umuf&GH@onfhpdwfrsm; jyefay:vmonf? ArmhwyfrawmfESifh ‚wdk@ . aemufqufwG Jjzpf& yfr sm; ‚wdk@ e,fa jrESi fhe D;uyfv maomtcg tqdk yg a=umufpw d rf sm; ydk}u;D vm=uonf? OD;pGm awmifil / yJcl;ESifh om,m0wD wdk@wGifjzpfcJhonfh yËdyuQwdk@udk OD;pGm azmfjyygrnf? ‚a'orsm;wGif vlenf;pkrsm;rSm t&nftwGufrsm;onf? yËdyuQjzpfvm onfhtcg orm;&dk;us wdkufcdkufr_rsm; }udK=um;}udK=um;jzpfcJhonf? u&if tdENd,ESifh w&kwftrsdK;om;tcsdK@u jrefrmwdk@udk jyefwdkufcJh=uovdk tcsdK@u *syefwdk@tumtuG,f ,lcJh=uonf? tdENd,ESifhw&kwfvlrsdK; trsm;pkrSm w&kwfESifh tdENd,odk@ xGufajy;=uonf? odk@ wnf;r[kwf ‚wdk@vlr sdK; trsm;pk&Sdonfh ae&mrsm;odk@ajy;=uonf? tdE Nd,odk@ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

131


132

xGufajy;=uonfh trsdK;om;wd@k .tjzpfrSm 0rf;enf;a=uuGzJ G,af umif;vSonf? trSeftm;jzifh tb,fha=umifh Todk@xGufajy;&onfudkvnf; cdki fvHko nfh ta=umif;w&m; &SmrawG@=u / tkwfatmfaomif;wif; txdwfwvef@jzpfcJhonf [lIom em;vnfxm;=uonf? rif;rJh tajctae}uD;twGif; jzpfymG ;cJhonfh vlrsKd ;a&; yËdyuQrsm;wGif tdENd,trsdK;om;rsm; [dkae&m 'Dae&m yg0ifcJh=uonfomjzpfonf? *syefwdk@0ifa&muf vmonfhtcsed f tkyfcsKyaf &;uif;rJah eonfhumvtwGif; jrefrmwdk@tygt0if vlrsdK;pktm;vHk; 'kuQyifv,f a0cJhonfcsnf;omjzpfonf? odk@wdkif tdENd,trsdK;om;rsm;rSm ajcrudkif vufrudkifjzpfcg tdENd,odk@xGuaf jy;=ujcif;jzpfonf? +Adwdo#wdk@uvnf; 'DvdkxGufajy;zdk@ ajrSufay;cJhonf? &cdkifrSxGufajy;vmol rsm;rSty ‚wdk@wGif cdkifvHkonfh ta=umif;jycsufr&Sday? jzpfEdkifonfhtcsufrSm wpfcgu jzpfcJhonfh ukvm; Arm t"du&k%f;ESifhywfoufI jrefrmwdk@zufu vufpm;acsrnfudk pd;k &drfxw d v f ef@onft h wGuf jzpfEkid fonf? od@k wdkiyf dkIjzpfEidk facs&SdonfrSm urBm}uD;wpfckvHk; ydI k z&kzd &J jzpfaeonft h csed fwiG f ZmwdEikd fio H nfom rdrw d @kd twGuf tvH+k cKH q;kH jzpfonf[al om vlrsdK;tvGrf;pdwfjzpfonf? TwGi f AdkvfcsKyfpwD; 0Jvf wyfrsm;ESi fhtwl ajrmufzuf emomawmifwef;wdk@udkjzwfI tdEd, N odk@xGuaf jy;cJhonfh "wmbD " udk u|ef ky fa r;jref ;cJh o nf? wmbD rS m 0g&ifh td E Nd , uG e fu &uf acgif;aqmifwpfOD;vnf; jzpfonf? "tJ'Dvdk tdENd,udk oufpGef@qHzsm; oGm;aewJhtcsdefrSm *syef 'grSr[kwf jrefrm awGu 'kuo Q nfawGudk raESmifh,Sufbl;vm;" "raESmifh,u S yf gbl;" vdk@ olu csufjcif;tajzay;onf? "usaemfwdk@ pcef;awGay: *syefav,OfysHawGvmw,f? 'gayr,fh tm;vHk;udk usaemfu tdENd,OD;xkyfawGaqmif;+yD; +idrf+idrfoufoufxdkifae=uzdk@ ajymxm;w,f? av,OfysHawGu ysH0J+yD; ta0;xGufoGm;=uw,f? 'DavmufygyJ? " pum;udk acwW &yfvdkuo f nf? +yD;aemuf emusnf;r_ wpfckckjzifh oluqufajymonf? 'gayr,fh aocsifpdwfaygufoGm ;wmuawmh tdENd,a&mufoGm;wJhtcsdefyJ? em*awmifwef;awGudk tarmqdk@rwwf usaemfwdk@ jzwfausmfvmcJh&ayr,fh tdENd, trsdK;om;awGu usaemfwdk@xifovdk r}udKqdkcJh=ubl;? aemufxyfESpf&ufausm fausmf c&D;qufc&Jh +y;D aemufq;Hk tifzm a&mufawmhrS +Adwdo#ppfwyfu usaemfw@dk udk ysLysLiSmiSm }udKqdk+yD; vdktyfwmawG axmufyh=H uw,f? u|ekfyfuol@udk u|ekfyfwdk@tpdk;& vufxufwGif tdE, dN od@k r[kwf tjcm;vlenf;pkrsm;yg0ifonfh vlrsdK;a&; t"du&k%;f wpfcrk # rjzpfcahJ =umif; qlbwfcsef'&mbdk@(pf) udk u|efkyfwk@d wwfEdkifor#tulnaD y;cJ+h yD; u|efky fwdk@ ajray:wGif ol.vGwfvyfa om [dE NLrSm ydkIcdki fr mvma=umif; 1 3 2 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


133

ajymjyonfhtcg pdwf0ifwpm; em;axmifae+yD; wpfvHk;r# jyefrajymcJhay? tdENd,odk@ xGufajy;=uonfh 'kuQonfrsm;rSm wrl;rSwqifh em*awmifwef; [l;aumif;awmif=um; armif;awmESifh bl;oD;awmif wdk@rSjzwfausmfcJh=uonf? [l;aumif; awmif=um;twdkif;jzwfoGm;onfh tkyfpkrSm oJ AGufESifh &GH@EGH@rsm;twGif;epfI tawmf rsm;rsm;touf&H_;cJh&&Smonf? odk@twGuf ‚ae&mudk tDAmul; ocsFKdif;[k ac:prSwf jyK=uonf? tcsdK@um; wdk;raygufEdkifonfh awm}uD;twGif; vrf;aysmufI toufqHk;&H_; =u&onf? em*awmifwef;c&D;vrf;rSm tjcm;vrf; rsm;xufpmv#if rqdkoavmuf aumif;onf[k qdEk ikd o f nf? iSuzf sm;ESiht f jcm;ul;pufa&m*gwk@d a=umifh aoqH;k olenf;yg;onf? +Adwdo#w@dk .pm&if;Z,m;t& tdEd, N od@k xGuaf jy;ol ig;ode;f teuf trsm;pkrmS vrf;c&D;wGif aoqHk;cJh&onf? Tta&wGufrSm tapmydkif;jrefrmjynf ppfqifa&;wpfckvHk;wGif aoqHk;cJh onfh ta&twGufxuf ydkonf? ajrmufydkif;wdkif;&if;om;rsm; taeESifhrl ‚wdk@. vkyf&dk;vkyfpOf enf;twdkif; t=uyftwnf;udk&ifqdkifcJh=u&onf? OD;qHk;pwifcJholrSm &Srf;trsdK;om;rsm;jzpfonf? wdkufyGJtapmydkif;Yyif jzpfvmrnfhtajymif;tvJudk }udKjrifcJh=uovdk ,cifenf;a[mif; twdkif; pDrHaqmif&GufcJh=uonf? ‚wdk@.enf;a[mif;rSm ppfatmifolvuftwGif; ‚wdk@uH=urRmudk ay;tyfvdkuf+yD; tjyeftvSeftm;jzifh ‚wdk@vHkjcHKr_udk tumtuG,f ay;&efjzpfonf? *syefwyfrsm;a&mufvmonfESihf apmfbmG ;rsm;u *syefw@dk xH cdv k v _H dku=f u+y;D tjcm;ppfwyfrsm; txl;ojzifh jrefrmESifhw&kwfwyfrsm; ‚wdk@e,fajrtwGif; 0ifcGifhrjyKzdk@ awmif;qdkcJhonf? xdktcsdefu *syefeJ@ bD tdkif at wdk@ yËdyuQrSm }uD;rm;vmaeovdk bD tdkif at wyfrsm; aomif;usef;aeonf [laom aumv[v vnf;ysH@ESH@aecsdefjzpfonf? w&kwfwyfrsm;um; ,leefbufodk@ tvHk;t&if;ESifh qkwfaecsdefjzpfonf? *syefwdk@uvnf; apmfbmG ;wdk@awmif;qdrk w _ k@d udk vdu k af v#mcJ+h y;D &Sr;f jynftwGif;0ifvmonfh Armwyfpw k pfcu k kd csujf cif;jyefqkwfzk@d trdef@ay;vdkuo f nf? odk@wdik f ‚wyfpktjyefc&D;wGif &mZ0wfr_wpfckukd usL;vGefcJh&m wyfpk AdkvfudkAdkvfvusfmu ao'%fay;vdkufonf? *syefwyfaemufqG,frS &Srf;jy nfe ,ftwGif; 0ifzdk@}udK;pm;onfhtjcm; jrefr mwyfpkwpfc krSmvnf; tvm;wl jyefqkwfcJh=u&onf? odk@jzifh jrefrmwyfrsm;r&SdonfhtwGuf &Srf;jynfe,ftwGif; vlrsdK;a&; yËdyuQrsm; uif;&Sif;cJhonf? odk@wdkif &kyfydkif;qdkif&mt& xdcdkufqHk;&H_;r_wpfck &&SdcJhonf? 1942 ck {+yv D v,fwiG f w&kwpf pfwyfrsm; u&ifeaD 'ow0du k w f iG f &H;_ edr+hf y;D aemuf w&kwfjynf,el efok@d qkwcf mG &ef &Srf;jynfe,ftwGif; 0ifvmcJh=uonf? od@k wdik f ajrmufbuf xdkif;EdkifiHESifhawmifbufrSarmfawmf,Ofrsm;jzifh csDvm=uonfh *syefwyfrsm;u ‚wdk@ t&ifa&muf&SdI vm;&d_;udkodrf;vdkufonf? vm;&d_;um; w&kwfvrf;r}uD;wGif cGv#uf wnf&Sdaom +rdK@jzpfonf? TwGif w&kwfjynfodk@qkwcf Gmaeaom wyfrsm;udk ae&mtawmf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

133


134

rsm;rsm;rS jzwfawmufwu dk cf u kd cf o Jh nf? 0&kef;oke;f um;ESifh wyfysuo f mG ;onfh w&kwfppfom; rsm;rSm "m;jy*d% k f;rsm;tjzpf awG@or# &Gmwd@k udk vk,uf wdu k cf u kd f=uawmhonf? xdt k csed u f u|efkyfudk,fwdkif }uHKawG@cJhonfh tjzpftysufwpfckudk azmfjyygrnf? &Srf;vlr sdK;rsm;taeESifh tumtuG,fawmif; cH&onfr Sm ordki f; a&;qdkif&m ta=umif;wpfck&Sdonf? &Srf;vlrsdK;wdk@onf xdkif;wdk@. a&S;a[mif;EdkifiH eefcsdK ysuf+yD;csdefrS jrefrmaemufqHk;rif;quftxd jrefrmESifhw&kwfwdk@. vufatmufcH b¾m tcGefquf b0jzifh ESpfaygif;rsm;pGmaecJh&onf? ,ckjy\emwGif *syefwdk@xH cdkvH_I tumtuG,f,l&onfrSmvnf; w&kwf wyfysufw@dk . cdk;,l vk,uf aomif;usef;r_ESifh jrefrmwyfrsm;tay: pdk;&drfruif;jzpfcJh&onfh ta=umif;rsm;a=umifh jzpfonf? ajrmufbufESifhtaemufbuf&Sd ucsifawmifwef;a'orsm;wGifvnf; tvm;wl yHkpHrsm;&SdcJhonf? ucsifvlrsdK;ESifh ‚wdk@ywf0ef;usifwGif aexdkifonfh vlrsdK;pkrsm;rSmvnf; w&kww f yfrsm;. aESmuf,u S zf sufq;D r_rsm; &Scd o hJ nf? +Aw d o d #axmufvrS ;f a&;tpD&ifcpH mt& rEWav;us+y;D aemuf w&kww f yfrsm;rSm w&kwjf ynfo@kd qkw&f ef jrpf}u;D em;ESihf ucsiaf wmifwef; a'orsm;ud k ausmfI csD v m=u&m ‚wd k @ &ef r S u muG , f& ef &S r f ; wd k @ enf ; wl ucsif trsm;pkonfvnf; *syefwdk@xH tultnDawmif;cJh=uonf? od k @ wd k i f tcsd K @um; +Ad w d o #wd k @ tay: opP m cH a e=uao;ovd k tcsd K @ acgif;aqmifrsm;u ArmESifh *syefwdk@ESi fh vufwGJtwlwltvkyfvkyfaeonfhtwGuf ppf+yD;csdefwGif ucsifacgif;aqmifrsm;t=um;oabmxm;uGJvGJvm=uonf? ucsifjynfol trsm;pktaeeJ@rl ‚wd@teD;0ef; usifw Gi fjzpfyGm ;aeonfh vlrsdK;jcm;wdk@.wdkufy GJudk ‚wdk@ESifhrqdkifovdk aecJh=uonf? *syefwdk@taeESifh xdktajcaewdk@udkaumif;pGm toHk;cs Edik fco Jh nf? jrpf}uD;em;odk@ csOf;uyfvmonfh Armwyfwk@d udkvnf; jyefqkwcf dkif;cJhonf? 1942 ckESpf jrefrmhvGwfvyfa&;udk todtrSwfjyK+yD;onfhaemufYyif tqdkyga'orsm;udk tdENd,rS +Adwdo#wdk@+cdrf;ajcmufr_udk wm;qD;zdk@twGuf ta&;ay:ppfa'otjzpf *syef ppftkyfcsKyf a&;atmufwGif qufvufxm;cJhonf? ucsifwdk@bufuvnf; tqdkygtajctaeudk vufccH =Jh uonf? tH h = ozG , f a umif ; onf r S m csif ; a'ojzpf o nf ? ‚a'owG i f vl r sd K ;a&; jy\emrsm;r&Sdonfhtjyif jrefrmjynfppfyGJrsm;+yD;qHk;+yD;aemuf wpfESpf/ ESpfESpfcef@yif +Adwdo#tu|if;tusefrsm;&Sdaeao;onf? csif;vlrsdK;trsm;pktaeeJ@vnf; awmifwef; a'ovlrsdK;pkwdk@ ay:vpDtwdik f;vdkufemcJh=uonf? ‚ay:vpDt& tjcm;vlrsKd ;wd@k ESifh jy\emrjzpfyJ cyfuif;uif;aexdik jf cif;jzpfonf? w&kw fE Si fhj refr mwyf r sm;vnf; ,if ;a'otwG i f ; r0if vmovd k *syefw dk @ uvnf; 1 3 4 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


135

csif;a'otawmfrsm;rsm;udk onftwdkif;vGwfxm;cJhonf? ppfumvtwGif; vlrsdK;a&; yËdyuQ tqd;k 0g;qHk;jzpfcJhonfha'orSm &cdkijf zpfonf? ‚.yx0D taetxm;onf v nf ; ta=umif ; w&m;wpf c k j zpf o nf ? jy\emum; ,if;a'otwGi;f &cdkifvrl sdK;rsm;ESihf tajccsvma&mufaexdkif=uonfh tdE, Nd trsKd ;om;wd@k . yËdyuQjzpfonf? xdktcsed fu tqdkyga'otay: *syefw@dk .ay:vpDrmS tdENd, e,fjcm;a'o vlrsdK;om;ESifh‚ tdENd,EdkifiHtaeESifh vnf;aumif; em;vnfr_vGJacsmfaprnfh udpPwpfckr# rvkyfrdap&efESifh jzpfEdkifor# rdwfaqGtjzpf pnf;&Hk;&efjzpfonf? Adkvf&efatmifuyfuGo J nfh bD tdkif at wyfcGJrSm 1942 ckESpf rwfvukefwGif *syefw@kd xuf &uftenf;i,fapmIa&mufonf? qkwcf mG vmaom +Aw d o d #wyfrsm;ESihf ykÀm; u|ef; wGif wdkufyGJi,f wpfckjzpfyGm;+yD;aemuf +Adwdo#wyfrsm;vHk;0qkwfcGmoGm;onftxd &uftenf;i,fapmifhqdkif;+yD; ppfaxG odk@0ifonf? tjcm;vlrsdK;i,frsm;wGif&Sdwwfonfh ordki;f a&;aemufcH ta=umif;w&m;rsm;vdyk if &cdik Ef iS Ahf rmwd@k qufqaH &;rSmvnf; t+rJwap tuJqwfonfho abm&Sd onf ? odk@ wdk i f &cd kif odk @csDvmonf h bD tdk if at rlu m; &cdkifjynfolwdk@u 0rf;yef;wom}udKqdkcJh=uonf? TonfrSmvnf; ta=umif;w&m; rsm;&So d nf? trsKd ;om;a&;tH=k urG E_ iS hf ,if;.zdtm;trsKd ;rsKd ;a=umifh &cdik Ef iS Ahf rmwd@k umvwpfck txd teD;uyf yl;aygif;cJh=uonf? Adkvf&efatmifESifh &cdkiftrsdK;om;vli,ft&m&Sdrsm;. pnf;urf;wus uGyfuJr_ atmufwGif bD tdkif at wyfudk ydbd ppfwyfwpfcktjzpfzGJ@pnf;I v_yf&Sm;EdkifcJhonf? Adkvf&efEdkifwdk@wyf a&mufvmcsdefwGif t"du&k%f;rSm tm;aumif;ae+yDjzpfonfhtwGuf ESpzf ufpvH;k rS ol@ta=umif;ESio hf l }uKd qkd cJh=uonf? &cdik w f @kd u tdE, dN vlrsKd ;wd@k udk wdu k cf u kd zf @kd vufeufvdkaecsifovdk tdENd,vlrsdK;wdk@uvnf; Oya'rJhwdkucf dkufr_rsdK;udk wnfqJa&;t& tumtuG,f a y;apcsif =uonf? +Adw do #wdk @ ppf &H _; onf[ kqd ko nf ES i fh yËdy uQr Sm wif;rmvmcJh+yD; +Adwdo#wdk@ vHk;0pGef@cGmxGufoGm;csdefwGif ppfaxGc&dkifrSm 0&kef;okef;um; jzpfawmhonf? ajryHk cifjym;ESifh +rdK@a[mif;rS tdENd,trsdK;om;rdom;pkwdk@udk &cdkif wdk@u wdkufcdkuf =uonfhtwGuf e,fjcm;ESifh tdE, Nd EdkifiHtwGif; 0ifajy;=u&onf? ausmufawmf tv,fu|ef;ESifh tjcm; tdEd, N trsdK;om;wd@k &Gmrsm;udk rD;wif&=d_ uonf? tajrSmftjrif&aSd om &cdkiftrsdK;om; wdk@u a'ocH tdENd,trsdK;om;wdk@udk umuG,fzdk@}uKd ;pm;cJh=uaomfvnf; tajctaeum; qdk; 0g;ae+yD jzpfo nf? rsm;r=umrDy if tdE Nd,trsdK;om;wdk@ bufrS wefjyefwku d cf dkurf r_ sm; pwifvmawmhonf? e,fp yfa 'orS tdE Nd, trsdK;om;rsm;ESi fh aemufxyf tdENd,Edki fiHtwGi f;rS a&mufvmolwdk@ ta&twGufrSm &cdkifwdk@xufrsm;vmonf? bl;oD;awmif armif;axm a'ow0du k rf S &cdik f &Gmwdk@udk vk,ufzsuq f ;D I rD;&d@_ =uonf? &cdik t f rsKd ;orD; ig;&mcef@udkvnf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

135


136

twif; t"rR ac:=uonf [kqo dk nf? t=urf;zufrr_ sm; onf;xefvmonfhtwGuf bD tdkif at ESihf &cdik v f x l u k *syefw@kd udk =um;0ifwm;qD;ay;zd@k yef=um;cJo h nfhwikd f qdck o hJ vdk *syefw@kd . ay:vpDt& jiif;y,fcJhonfhtjyif bD tdkif at udkyif tcif;jzpfa'orsm;odk@ roGm;zdk@ t}uHay;ao;onf? rnfodk@&Sdap bD tdkif at taeESifhrl bl;oD;axmifESifh armif;axm rS ArmESifh&cdkif 'kuo Q nfrsm;udk u,fvdkonfhtwGuf tqdkyg+rdK@rsm;odk@ csv D m=uonf? od@k wdik f tqrwefrsm;jym;vSonfh ta&twGufESifh tdENd,trsdK;om;rsm;u+rdK@ESpf+rdK@udk ydwfqdk@zdk@ }uKd ;pm;aeonft h wGuf &wwfor# 'kuQonfwk@d udk armfawmfrsm;ESiafh c:,lI qkwcf Gmzdk@ bD tdkif at t&m&Sdrsm; qHk;jzwfvdkuf=uonf? TY tjzpfqdk;wpfckESifh}uHK&jyefonf? armfawmfrsm;ay: txdwfwvef@ESifh tvkt,uf wuf=uojzifh rcsdrqef@wifvmonfh armfawmfwpfpif;rSm epfjrKwf+yD; c&D;onftm;vHk; toufqHk;&&Smonf? a'ocH tdENd, trsdK;om;rsm;ESifh ,m,D+idrf;csrf;a&; ,lz@kd +rKd @rS useo f w l @kd udk rSm=um;um b t D ikd f at ESihf tjcm;'kuo Q nf armfawmfrsm; pGe@f cGmvm =uonf? bD tdkif at ESifh &cdkif a'ojynfolwdk@. qufqHa&;um; a,bk,stm;jzifh acsmarG@cJhonf? tjcm;a'orsm;wGif bD tdkif at qdkv#if a=umufvef@aeonfhtcsdefwGif &cdkifvlxk. ,Hk=unfr_ &&SdcJhonf? ZGefv wGif bD tdkif at udk zsufodrf;I yHkrSefwyfrawmf zGJ@pnf;zd@k qH;k jzwfonft h cg Adkv&f efatmifw@kd wyfujkd yefac:cJo h nf? TwGif +Aw d o d # aiGwu kd frS &&Sdonfh &l;yD;aiG 1800 000 wpfodef;&Spfaomif;ESifh jyefa&mufvm=u+yD; ‚aiG tm;vHk;udk &efukef ppfXmecsKyfodk@ v$Jajymif;cJhonf? Tonfwdk@um; 1942 ckESpf ZGefvtwGif; ,m,D tkyfcsKyfa&;aumfrwD rzGJ@rD uaomif; ueif;jzpfcJhonfh oHk;v umvtwGif; jrefrmjynf&Sd vlrsdK;a&;tajctae wdk@jzpfonf? jy\ema[mif; rsm; tajz&cgeD; qJqJwGif jy\emopfw dk@ a&muf&Sd vmonfESifhvnf; wlonf? odk@wnf;r[kwf vGwv f yfcgeD;tcsdefwGif vlrsdK;pktoD;oD;wdk@. jy\ema[mif;rsm; jyefay:vmonfyh Hkvnf;&onf? trSeftm;jzifh tqdkygjy\emrsdK;rSm jrefrmjynfwpfjynfYom &Sdonfr[kwfyg? vlrsdK;trsm;tjym; aexdkif=u+yD; ‚wdk@udk pkpnf;xm;Edkifavmufonfh bHktusdK;pD;yGm;ESifh trsdK;om; o&kyfo¾mefaumif;pGm rjzpfxGef;ao;onfh A[dkvl@tzGJ@tpnf;wdkif;wGif wnf&dw S wfygonf? jrefrmjynfY *syefrsm; usL;ausmf0ifa&mufvmjcif;a=umifh uaomif;ueif; jzpfc&Jh onfh tajcaeu ,cifjrKwu f , G af eonfh tcsut f vufw@kd udk azmfjyvdkujf cif;vnf; jzpfonf? Oyrm vlrsdK;pk yHkpHrsm;jzifh aexdkifcJh=u+yD; olpdrf;udka=umuf&GH@aom ‚wdk@.pdk;&drf aomursm;rSm tusyftwnf;umvtwGif; jyefay:vmcJhonf? tqdkyga=umuf&GH@r_onf jrefrmjynfa'otrsdK;rsdK;wGif jzpfyGm;cJhonf? vlrsdK;a&;jy\emwdk@udk wpdwfwydkif;tm;jzifh 1 3 6 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


137

udk,fpm;jyKaeovdk vlrsKd ;pkb0qD aemufa=umif;jyefvSnhaf eonfh oauFwvnf;jzpfonf? jrefrmjynfwGif aexdkif=uonfh vlrsdK;rsm;taeESihfurBmhyËdyuQ}uD; wpfckESifh &kwfw&uf qHkawG@=u&onfhtcg ,cif pdk;&drfxdyfvef@r_rsm; jyefay:vmum wpfOD;tay:wpfOD; ,Hk=unfpdwfcsr_ r&Sd=uyHkvnf;&onf? *syef w&kwf tdENd, jrefrmESifh tjcm;a'ocH jynfolrsm;rSm wpfOD;udkwpfOD; &eftoGifaqmifvm+yD; vlrsdK;pkrsm;wGif jzpfwwfonfhtwdkif; teD;qHk; vlpdrf;udk &efoltjzpfowfrSwfcJh=uonf? vlrsdK;a&;rkef;wD;r_rsm;ESifhywfoufI tjcm;a=umif;w&m;rsm;vnf;&Sdao;onf? ‚wdk@ teuf wpfckr Sm ppfwyftrsdK;rsdK;twGi f;yg0ifvmonfh tao[tr$m;wdk@. vufvGwfpy,f ,kwfrm &ufpufr_ rsm;jzpfonf? *syefppfwyfrS udk&D;,m;tkyfpkrsm;/ w&kwfppfwyfrS "g;jyrsm;ESifh bD tdkif at twGif;rS tcGifhta&;orm; rolawmfrsm;um; jynfolvlxktwGuf qufqkyf rkef;wD;p&mrsm;jzpfvm=u+yD; xdktrkef;w&m;rSm ‚wdk@ udk,fpm;jyKxm;onfh ppfwyf (odk@) tzGJ@tpnf; (odk@)vlrsdK;wdk@xH ul;pufoGm;onf? ppf+yD;cgeD;rSmjzpfay:cJhonfh jrefrmESifh *syefwdk@ .yËdyuQ/ ppf+yD;csdefjzpfyGm;cJhonfh jrefrmESifh u&if / jrefrmESihf awmifwef;wdik ;f &if;om;rsm; jrefrmESihf rl*sm[pf ponfh q,f&mpkEpS cf ak usmf qufvufjzpfymG ;vmonfh vlrsKd ;a&; uaomif;ueif;tajcaewdk@udv k nf; qdck yJh gta=umuf w&m;ESifh oHo,pdwfwdk@u azmfjyaeygonf? ppftwGif;umvY ppfwyfrsm;rSm OD;wnfcsufausmufI jynfolvlxk (odk@) vlrsdK;pkrsm;=um; qdk;qdk;0g;0g; tEdkifusifhcJh=uonf? jynfolwdk@uvnf; rawmfrw&m; tEdkifusifhcJh=uonfh ppfom;wdk@udk ppfa=umifh &ufpuf=urf;=uKwfvmonfh vlrsm;tjzpf rjrif=uyJ rnfonfhvlrsdK; rnfonfh EdkifiHom;[k jrif=uonf? a'ocHjynfolrsm;=um; yËdyuQjzpfyGm;&onfh ta=umif;w&m;Y tjcm;aom twdwfta=umif;w&m;wpfckrSm vlrsdK;pkwdk@udk wpfckwnf;aom trsdK;om;Edkiif Htjzpf pkpnf;odrf;oGif;Edik fjcif;r&So d nfhtwGuf ordkif;.wkef@jyefr_jzpfonf? ordkif;. tiftm;pkrsm;rSm uzsuf,zsufESifh wm;qD;cHxm; &onfhtwGuf vlr sdK;}uD; ESifh vlrsdK;i,f [la om t&_wftaxG; yËdy uQudk zefwD; ay;vdkufjcif;jzpfonf? Tonfum; u|efkyfwdk@EdkifiHtwGif; vlrsdK;tcsif;csif;wif;rmjcif; ESifhywfoufI rlvta=umif;w&m;wpfckjzpfonf? vH;k 0rarhtyfonfh tjcm;ta=umif;t&mwpfckrmS tcsed t f cgt&jzpfay:vmonfh Edki fiHa &;udpPESi fh qufp yfa eonf? +Adwdo# tky fcsKyfa&;udk wGef;vSe f+zdKzsuf&mwGif ta&;awmfyHk}uD;wpfckvHk;udk wGef;ydk@ay;vdkufonfh tiftm;pkrsm;rSm vlrsdK;a&;tiftm;pk rsm;jzpfonf? TonfrSm vljzLrsm ;v$rf;rdk;r_udk awmfvSefaeonfh tm&Sjynfolwdk@. tpdwftydkif;wpfckvnf;jzpfonf? jrefrmwdk@udk a&S@odk@wGef;ydk@vdkufonfh pdwf"gwfrSm tjcm;tm&Swdkufom;wdk@twGufvnf; xdkenf;vnf;aumif;jzpfonf? vlrsdK;}uD;jzpfap tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

137


138

vlrsdK;i,fjzpfap tqdkygpdwf"gwfu wpfOD;ESifhwpfOD; qufqHa&;wGif vlrsdK;a&;todudk tnDtr#jzpfay:aponf? vlrsdK;toD;oD;um; rdrdwdk@ Zmwd/ ykn/ *k%f rme wdk@ jzifh tHk=uG cJh=u&m TuJho@dk tajctaetwGi;f wpfcsd efr[kwf wpfcsdefY wpfpkESiw fh pfpk xdyfwku d f awG@ =uvdrrhf nfjzpfonf? Tonfw@kd um; jrefrmjynf ppfumvtwGi;f yËdyuQw@kd udk tjcm;enf;jzifh oHk;oyfjcif; jzpfonf? tqdkyg yËdy uQrsm;rSm vlrsdK;a&;todopfE Sifh ‚uarG;xkw f ay;vdkufonfh tvGeftu|H ,Hk=unfvG,fjcif; jzpfonf?

oef;0if;vdSKif (qufvufaz: jyygrnf?)

vl@abmifopf 'Drdku&ufwpfygwD jyef=um;a&;XmeESifh tvif;tdrf pmaytiftm;pk ylaygif;xkwfa0jzef@csdonf?

xGuf+yD 1 3 8 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


139

tvif;tdrf rSwfpk

tvif;tdrf pmaytiftm;pk ESpfopful;c&D;pOf tjzpf 1.1.2017 ae@wGif Nihon - Ji Buddha Temple / Aloha Garden (Tateyama) ESifh Tokyo Garma Village odk@ oGm;a&mufcJh&m tvif;tdrf rdom;pkESifhtwl *syefEdkifiHwGif ynmoif=um;aeaom ausmif;om;/ ausmif;olrsm;ESihf *syefa&muf jrefrm rdom;pkrsm; &if;ES;D cspcf ifpmG twlvku d yf g cJh=uygonf? owif; - tvif;tdrf rD'D,m "gwfyHk - at;odkuf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

139


140

1 4 0 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


141

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

141


142

zdwfac:tyfygonf EdkifiHa&;/ vlr_a&;/ pD;yGm;a&; tawG;tjrifaqmif;yg;rsm; a0zefa&;aqmif;yg;rsm; uAsm/ 0wˆKwdk/ umwGef;/ yef;csDrsmudk

rnfolrqdk vGwfvyfpGm ay;yd@k Edik fygonf? pmrlrsm;udk (15) &ufae@ aemufq;Hk xm;+yD; ay;yd@k =uyg&ef arwWm&yfcHtyfygonf?

tvif;tdrfr*~Zif;

1 4 2 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)


143

t,f'Dwm

pmtkyfcsKyf/ xkwfvkyfa&;

&J+idrf;/ cifarmifaZmf tHharmf

ausmfrkd;Ekdif / aX;0if; wifEkid f / rif;olatmif

tr_aqmif t,f'Dwm rif;rif;odef;/ ausmfcdkif0if; / Anm;b&dik f,efuif; &Jjrifhatmif

owif; ESifh rD'D,m xGef;+idrf; / at;okduf

jynfwiG f;/jynfy jzef@csda&; ta0;a&muf t,f'Dwm

atmif=unf / ausmfrsdK;xGef; udk=unfpef;

aZmfaZmfatmif (t*Fvef) ABFSU (88)rsKd;quf

&Hk;tzGJ hESifhb¾ma&; pmpDpm&dkuf pnfoljrifh

atmifaZ,smndK / xGef;xGef;0if; atmifrsdK;rif; r0if;oEWmatmif

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

143


144

tvif;tdrf odk hqufoG,f&ef POST 169-0075 TOKYO TO, SHINJUKU-KU TAKADANOBABA,3-7-10 303,HIGARI BLD TEL - FAX 03 - 6313 - 4178 Japan. TEL Ye Nyein - 080-5070-0080 Khin Maung Zaw - 080-4797 7462 Kyaw Moe Naing - 090-6528 9292 Ant Maw - 090-8486 2161 Min Min Thein - 090-9954 5070 Banya Brian King - 080-9177 6885 Aung Zay Yar Nyo - 080-3423 3773 Kyaw Khine Win - 080-6608 1246 Tun Nyein - 090-7198 4763

e-mail

1 4 4 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

- aalinneain@yahoo.com


1

jrefrmouU&mZf 1378 / wydk@wGJv

2006 ckESpf/ {+yDvwGif pwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ (7) trSwf (11)

1


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.