บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคำยืมภาษาบาลี-สันสกฤตในวรรณกรรมประกอบพิธีกรรมล้านนา ผลการวิจัยพบว่า ในวรรณกรรมประกอบพิธีกรรมล้านนาทั้งหมด 7 บท ได้แก่ บทสืบชาตา บทสมมาครัวทาน บทสู่ขวัญคน บทเรียกขวัญวัวควาย บทส่งเคราะห์ บทขึ้นท้าวทั้งสี่ และบทปันพรปีใหม่ พบคำยืมภาษาบาลี-สันสกฤตปรากฏในตัวบท ได้แก่ 1. ปรากฏเป็นคำนามที่เรียกเทพ สมมติเทพ บุคคล และสัตว์ที่มีพลังอำนาจที่ยิ่งใหญ่ 2. ปรากฏคำยืมภาษาบาลี-สันสกฤตที่ยืมมาใช้เพื่อความไพเราะของตัวภาษา ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นคำสามัญที่สุภาพใช้เพื่อสร้างความไพเราะในการเรียงร้อยถ้อยคำในตัวบท
การใช้คำยืมภาษาบาลี-สันสกฤตประกอบในตัวบทวรรณกรรมประกอบพิธีกรรมล้านนานั้นเป็นศิลปะการเลือกใช้ภาษาเพื่อทำให้ภาษามีความไพเราะ และเพิ่มอรรถรสในตัวภาษา
คำสำคัญ : คำยืมภาษาบาลี-สันสกฤต วรรณกรรมประกอบพิธีกรรมล้านนา