LEADERS OF AGRICULTURE 2024

LEADERS OF AGRICULTURE

2024

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ • ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • KΥΚΛΟΦΟΡΕΊ ΔΩΡΕΆΝ ΜΕ ΤΗΝ AGRENDA

00-00_EXOFYLLO_ TELIKO.indd 1

09/01/2024 21:09

00-00_EXOFYLLO_ TELIKO.indd 2

09/01/2024 21:09

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΕDITORIAL

Η

ιδιωτική πρωτοβουλία και η συνεργασία μεταξύ των κρίκων της αλυσίδας αξίας, είναι οι βασικοί μοχλοί ανάπτυξης της ελληνικής γεωργίας τα τελευταία χρόνια. Σε μια χώρα με καχεκτική δημόσια διοίκηση, αδύναμο θεσμικό πλαίσιο και σοβαρό έλλειμμα συνεταιριστικής κουλτούρας και συλλογικών δομών, όλο το βάρος για την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και τη λειτουργία της αγοράς, πέφτει σ’ εκείνους τους λίγους πρωταγωνιστές των εξελίξεων που ξέρουν να ανοίγουν δρόμους. Πρόκειται για πρόσωπα και φορείς που ταυτόχρονα με το ειδικότερο αντικείμενό τους στον επιχειρηματικό στίβο, φροντίζουν επίμονα για τη μετάδοση της γνώσης, την εμπέδωση πνεύματος συνεργασίας και την ενίσχυση του ελληνικού branding διεθνώς. Είναι η πλευρά του φεγγαριού την οποία έρχεται να φωτίσει η σημερινή έκδοση Leaders of Agriculture, που επιμελήθηκε με ιδιαίτερη φροντίδα η συντακτική ομάδα της Agrenda, αναδεικνύοντας πρόσωπα και επιχειρήσεις που ηγούνται με συνέπεια των προσπαθειών στήριξης της αγροτικής παραγωγής και ανάπτυξης του αγροτικού χώρου. Με επίκεντρο τον αγρότη, ίσως τον πιο αδύναμο κρίκο της εν λόγω αλυσίδας αξίας, η παρούσα έκδοση αναζητά τους ηγέτες σε όλα τα επιμέρους πεδία που σχετίζονται με την πρωτογενή παραγω-

γή και τη διαχείριση των αγροτικών προϊόντων, ξεδιπλώνοντας αρετές και προσφέροντας ερεθίσματα που μπορούν να φανούν χρήσιμα σε πολλούς και να επιδράσουν καταλυτικά στην τόνωση της αγροτικής δραστηριότητας. Μεταξύ αυτών, βέβαια, ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η σταχυολόγηση μέσα από τις τάξεις των ίδιων των αγροτών, κάποιων προσώπων με ηγετικά χαρακτηριστικά και επίδραση, όχι μόνο στη βελτίωση των οργανωτικών δομών της παραγωγικής δραστηριότητας αλλά και στην τόνωση του ηθικού των ανθρώπων της υπαίθρου. Γιατί ο ρόλος των Leaders δεν σταματάει την αγροτική εκμετάλλευση. Παραμένει ζωηρός σε όλες της εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής, στηρίζοντας ανθρώπους και επηρεάζοντας καταστάσεις με ζητούμενο την πρόοδο της κοινωνίας και την αειφορία του πλανήτη. Άλλωστε, η αγροτική δραστηριότητα είναι συνυφασμένη με την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς ο ρόλος του αγρότη είναι δεμένος με τη φροντίδα της γης. Στους Leaders του αγροτικού χώρου επομένως ανήκουν και όσοι εκ των συντελεστών του κινούνται δραστήρια στη διαμόρφωση μιας άλλης νοοτροπίας, που καλλιεργούν το σεβασμό στο περιβάλλον και προσφέρουν λύσεις για την κατάκτηση της αειφορίας. Επιπλέον, σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει να ασπάζεται τους όρους της πράσινης συμφωνίας, δίνοντας μέσω αυτής μια νέα διάσταση στο ευρωπαϊκό όνειρο της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών, οι προασπιστές αυτής της ιδέας είναι για μια ακόμη φορά οι άνθρωποι της πρώτης γραμμής. Η πρώτη έκδοση του Leaders of Agriculture προσφέρει μια καλή βάση, ο ευγενής ανταγωνισμός για το καλύτερο, μόλις τώρα αρχίζει.

Ευγενής ανταγωνισµός µε ιδέες για το καλύτερο στην αγροτική παραγωγή

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΣ, Εκδότης Διευθυντής

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 3

03-05_edit_periex_.indd 3

09/01/2024 21:32

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

LEADERS OF AGRICULTURE

IΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Green Box Εκδοτική Α.E. Νίκης 24, Σύνταγµα, 105 57 Tηλ: 2103232905, Fax: 2103232967 E-mail: info@agronews.gr

Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΛΛΑΖΕΙ εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού του γεωργικού κόσμου, που θα 76 Στην αξιοποιεί νέες τεχνολογίες προς όφελος της δουλειάς του, η BASF ανασυντάσσει τις δυνάμεις με φράση-κλειδί τη βελτιστοποίηση της παραγωγής στον αγρό

ΙΣΧΥΣ ΕΝ ΤΗ ΕΝΩΣΕΙ συνεταιριστικό επιχειρείν 44 Διδάσκει ο ΑΣ Ζαγοράς, που διακρίθηκε ως

Συλλογική Προσπάθεια της Χρονιάς 2023 από την εφημερίδα Agrenda

EΚΔΟΤΗΣ/ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ/ ΒΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΟΧΟΣ/ ΝΟΜΙΜΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ Γιάννης Πανάγος ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Ειρήνη Σκρέκη ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Πέτρος Γκόγκος Μαρία Γιουρουκέλη Γιώργος Κοντονής Λεωνίδας Λιάμης Γιώργος Λαμπίρης Σoφία Σπύρου ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Παναγιώτης Αραβαντινός ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Σπύρος Αλεξίου Φανή Παπαπετροπούλου ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Χαρά Οικονόμου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟ

56

Αξιόπιστους συνεργάτες απαιτεί η σύγχρονη πρωτογενής παραγωγή σύμφωνα με τον Γιάννη Κοντέλλη

Στο εξώφυλλο φιλοξενούνται o Μιλτιάδης Χαρένης με την οικογένειά του και (από αριστερά) οι Κίμων Θεοφανόπουλος, Λευτέρης Σαΐτης και Νίκος Κουτλιάμπας

ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ/ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Πολύνα Γεωργαγγέλη Ειρήνη Βλάχου Σταύρος Κοντός ΕΚΤΥΠΩΣΗ/ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΝΕΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε. ΔΙΑΝΟΜΗ ΑΡΓΟΣ Α.Ε.

4 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

03-05_edit_periex_.indd 4

09/01/2024 23:18

03-05_edit_periex_.indd 5

09/01/2024 21:32

LEADERS OF AGRICULTURE

24

FYTRO SEEDS ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΧΑΡΕΝΗΣ

Ο Μιλτιάδης Χαρένης με τη σύζυγό του Παρασκευή Ζαφειρούδη και τα παιδιά τους στην εκδήλωση απονομής των βραβείων του Αγρότη της Χρονιάς που έλαβε χώρα στην Ξάνθη στις 2 Δεκεμβρίου 2023.

Μιλτιάδης Χαρένης Νέα Γωνιά Χαλκιδικής στρέμματα 4.000 βασική καλλιέργεια σκληρό σιτάρι απόδοση 500 κιλά/στρέμμα εφαρμογή γεωργίας ακριβείας

6 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 6

09/01/2024 22:23

Μια κατηγορία από µόνος του ο Αγρότης της Χρονιάς «Γεννήθηκα πριν από 52 χρόνια αλλά πριν 45 χρόνια νιώθω σαν να φύτρωσα µέσα στο χώµα και µέσα σε αυτή τη γη και αυτό προέρχεται από την αγάπη που έχω για το επάγγελµα αυτό». Με αυτά τα λόγια ο Μιλτιάδης Χαρένης, µετά την ανάδειξή του ως Αγρότης της Χρονιάς 2023, υποδέχθηκε τους ανθρώπους της Agrenda στην εκµετάλλευσή του στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής. Πρότυπο σύγχρονου «ψηφιακού» αγρότη επιχειρηµατία, ο οποίος, από το 2018, εφαρµόζει στην εκµετάλλευσή του µε σιτηρά, που αριθµεί 4.000 στρέµµατα µε απόδοση της τάξης των 500 κιλών το στρέµµα, µεθόδους γεωργίας ακριβείας. Με τον υπερπλήρη εξοπλισµό και σκληρή δουλειά σε πέντε χρόνια έχει µειώσει τα κόστη και τα σιτηρά του που θυµίζουν σε όψη χωράφια στον… Καναδά, έχουν βελτιώσει και τις αποδόσεις τους. Και µε το δεδοµένο ότι τα περισσότερα κτήµατα δεν είναι αρδεύσιµα, το αποτέλεσµα θα µπορούσε να χαρακτηριστεί και «µικρό θαύµα» µε την εξήγηση να βρίσκεται στη µελετηµένη κατεργασία του εδάφους και την επιστηµοσύνη στη χρήση προϊόντων θρέψης. Από παιδί στα χωράφια και την οικογενειακή εκµετάλλευση, όπου εργάστηκε και ως µισθωτός, ο Μιλτιάδης Χαρένης σπούδασε στην Αµερικανική Γεωργική Σχολή και στη συνέχεια ξεκίνησε τη δική του εκµετάλλευση. «Στην αρχή ο πατέρας µου έδωσε λίγα στρέµµατα και κάποια στιγµή, αφού έκανα τη δική µου οικογένεια, αποφασίσαµε να χωρίσουµε τη δουλειά ή µάλλον η απόφαση ήταν δική του. Και καλώς το έκανε γιατί µε τον τρόπο αυτό µε έβαλε να πατήσω στα πόδια µου πιο µπροστά από το κανονικό. Έκτοτε κάνουµε τη δουλειά µας ξεχωριστά και όποτε χρειάζεται ο ένας βοηθάει τον άλλον, µέχρι και σήµερα που ο πατέρας µου έχει φτάσει 80 χρόνων». Τα περισσότερα στρέµµατα της εκµετάλλευσης είναι σκληρά σιτάρια, για τα οποία υπάρχουν σιλό ώστε να αποθηκεύονται και να πουλιούνται την κατάλληλη στιγµή, χωρίς την πίεση του θερισµού. «Με την τακτική αυτή προσπαθώ να πάρω όσο υπεραξία µπορώ για το προϊόν µου» σηµειώνει ο ίδιος. Κρίσιµες παράµετροι επιτυχίας είναι οι επιλογές σε µηχανήµατα και εξοπλισµό για τον Μιλτιάδη Χαρένη, ο οποίος ταξιδεύει συχνά και σε διεθνείς εκθέσεις, ώστε να ενηµερώνεται για τις τεχνολογικές εξελίξεις ενώ συνεργάζεται στην ανάπτυξη νέων προϊόντων µε κορυφαίες εταιρείες αγροτικών εισροών.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 7

06-39_LEADERS.indd 7

09/01/2024 22:23

LEADERS OF AGRICULTURE

24

AGROTECH SA

Χριστόδουλος Μ

8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 8

09/01/2024 21:19

ριστόδουλος Μποζατζίδης, CEO Agrotech SA

Πρώτη στις πωλήσεις, πρώτη στον αγρό Η Agrotech, η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία εμπορίας γεωργικών μηχανημάτων και ανταλλακτικών, ανήκει στον όμιλο εταιρειών Agrogroup (Μποζατζίδης-Μητσιολίδης), ο οποίος από το 1984 κατέχει ηγετική θέση στον κλάδο. Το 2012 ξεκινά η συνεργασία της με τη μεγαλύτερη κατασκευάστρια εταιρεία γεωργικών μηχανημάτων παγκοσμίως John Deere, αναλαμβάνοντας την αποκλειστική αντιπροσώπευση των μηχανημάτων και ανταλλακτικών της σε Ελλάδα και Κύπρο. Το 2014 και το 2015 ο κύκλος εργασιών ξεπερνά τα 53 εκατομμύρια ευρώ και το 2016 χαρακτηρίζεται ως η πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη εταιρεία στην Ελλάδα! Η ανοδική πορεία συνεχίζεται με τζίρο που ξεπερνά τα 120 εκατομμύρια για το 2020. Το 2022 η Agrotech γίνεται αποκλειστικός αντιπρόσωπος της John Deere σε Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία. Ακόμη, η Agrotech εκπροσωπεί κολοσσιαίες εταιρείες ανταλλακτικών, ελαστικών, παρελκομένων και άλλων μηχανημάτων αγροτικού ενδιαφέροντος όπως Apv, Avr, Bargam, Bossini, Camso, Celli, Dji, Dominoni, Fae Group, Fantini, Fliegl Agro-center, Geringhoff, Hardi, Imac, Italmix, Kemper, Kverneland, Lopez Garrido, Mascar, Maternacc, Mazzotti, Merlini, Merlo, Michelin, Moro Aratri, Orsi, Pellenc, Pichon, Pottinger, Rauch, Serrat, Stoll, Unia και Zurn.

Agrotech Academy, για θεωρητική και πρακτική κατάρτιση Η Agrotech Academy σε συνεργασία με την John Deere, τον παγκόσμιο ηγέτη στο χώρο των γεωργικών μηχανημάτων, προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πακέτο τεχνογνωσίας και καινοτόμων πρακτικών στη γεωργία. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη σχολή της Agrotech για την ειδικότητα του τεχνικού συντήρησης και επισκευής γεωργικών μηχανημάτων που παρέχει ένα μοναδικό στην Ελλάδα πρόγραμμα κατάρτισης. Οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τις πρωτοποριακές τεχνολογίες των μηχανημάτων που, μαζί με τις υπηρεσίες γεωργίας ακριβείας, συνθέτουν το μέλλον της γεωργίας. Η θεωρητική και πρακτική κατάρτιση γίνεται από πιστοποιημένους εκπαιδευτές της John Deere στα υπερσύγχρονα γεωργικά μοντέλα της κορυφαίας κατασκευάστριας εταιρείας παγκοσμίως. Όσοι παρακολουθούν το πρόγραμμα της Agrotech Academy ενισχύουν τη θέση τους στην αγορά, αναβαθμίζοντας τις γνώσεις τους. Όχι μόνο χτίζουν την καριέρα που θέλουν αλλά εξελίσσονται ταυτόχρονα χωρίς όρια στην ίδια την Agrotech. Αξίζει να σημειωθεί ότι μια θέση εργασίας στην εταιρεία περίμενε έως τώρα κάθε απόφοιτο της Agrotech Academy, καθώς το 90% των συμμετεχόντων βρήκαν εργασία στην Agrotech μετά το πέρας των σπουδών τους.

Agrotech SA Άνθρωποι 300+ μια δυνατή ομάδα Κεντρικά κατ/τα 6 Sub dealers πανελλαδικά 81 Κεντρικά συνεργεία 5.600 τ.μ. σε Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Θήβα, Ορεστιάδα Κινητά συνεργεία 23 Κωδικοί αντ/κών σε στοκ 77.000 Απομακρυσμένη τεχνική βοήθεια 24 ώρες / 7 ημέρες

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 9

06-39_LEADERS.indd 9

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

AGROTECH SA

Υπευθυνότητα και βιωσιμότητα Η Agrotech αποδεικνύει μέσα από πολυάριθμες πρωτοβουλίες το υψηλό αίσθημα εταιρικής ευθύνης της. Με ένα πλήθος συνεργασιών, για παράδειγμα, με το «Χαμόγελο του Παιδιού», με τα «Παιδικά χωριά SOS», με την «ΕΛΕΠΑΠ», αλλά και με πολλούς άλλους οργανισμούς, αθλητικούς και μορφωτικούς, στηρίζει έμπρακτα όσους έχουν ανάγκη. Το 2023 στήριξε πολύπλευρα τους πληγέντες στη Θεσσαλία με δωρεές ει-

δών πρώτης ανάγκης και με πιστωτικές ενέργειες συμβάλλοντας έτσι στην ανακούφιση των κατοίκων που δοκιμάστηκαν. Τέλος, η εταιρεία μείωσε το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στα καταστήματά της ενώ στο άμεσο μέλλον θα τοποθετήσει ηλιακά πάνελ σε όλες τις εγκαταστάσεις της που θα εξασφαλίζουν το 100% της χρησιμοποιούμενης ενέργειας.

Η Agrotech σήμερα • Σχεδιασμός χρηματοδοτικού πλάνου με βάση τις εκάστοτε ανάγκες και προγράμματα οικονομικής διευκόλυνσης

• Απευθείας σύνδεση με τις αποθήκες της John Deere για άμεση παραγγελία B2B

• Ολοκληρωμένες υπηρεσίες Γεωργίας Ακριβείας • Εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης

Μοναδικό After Sales Service • Υπερσύγχρονα εργαλεία και εφαρμογές διαγνωστικού ελέγχου βλαβών • Τεχνική υποστήριξη πελατών Σαββατοκύριακα και αργίες • Άρτια εκπαιδευμένοι και εξειδικευμένοι τεχνικοί με πολυετή πείρα • Συστηματική μέτρηση της ικανοποίησης των πελατών με σκοπό τη συνεχή βελτίωση

• Σταθερή εκπαίδευση των συνεργατών σε μηνιαία βάση για αναβάθμιση των υπηρεσιών και της εξυπηρέτησης που προσφέρουν

10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 10

09/01/2024 21:19

06-39_LEADERS.indd 11

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

GAVRIEL

Ευάγγελος Γαβριήλ, γενικός διευθυντής

GAVRIEL LTD διακίνηση λιπασμάτων διεθνών οίκων έτος ίδρυσης 1969 τρία εργοστάσια Καβάλα, Βόλος, Άργος δυναμικό παραγωγής 160 tn/ώρα συνεργασίες 1.200 γεωπονικά καταστήματα εξαγωγές > 20 χώρες

12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 12

09/01/2024 21:19

Μόνο εξέλιξη απαιτεί ο κλάδος της θρέψης Η GAVRIEL, για άλλη μια χρονιά, ως μία αμιγώς ελληνική εταιρεία που αφουγκράζεται συνεχώς και επισταμένως τις ανάγκες των Ελλήνων αγροτών και της αγροτικής γης, προχώρησε σε ανάλογες επιχειρηματικές κινήσεις, ώστε να καλύψει επαρκώς τις εκάστοτε ανάγκες που προέκυψαν, συμβάλλοντας στη διασφάλιση ενός καλύτερου και βιώσιμου μέλλοντος ολόκληρου του αγροδιατροφικού κλάδου. Με μία ολοκληρωμένη γκάμα κοκκωδών αλλά και κρυσταλλικών πλήρως υδατοδιαλυτών λιπασμάτων, συμπεριλαμβανομένων των απλών χημικών, απλών σύμμεικτων, σταθεροποιημένων, κρυσταλλικών πρώτων υλών, κρυσταλλικών ΝΡΚ αλλά και ιχνοστοιχείων, παρέχει πολλαπλές λύσεις ικανές να καλύψουν και την πιο απαιτητική ανάγκη θρέψης με σκοπό να αυξηθούν οι αποδόσεις των καλλιεργειών και να βελτιωθεί η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων.

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIΑ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΑΛΗ]

Αναβάθμιση γραμμών παραγωγής Με πρόσφατα αναβαθμισμένες υπερσύγχρονες γραμμές παραγωγής σε Άργος, Βόλο και Καβάλα, και με τη χρήση πρώτων υλών που προμηθεύεται συντηρώντας σταθερές συνεργασίες με τους μεγαλύτερους οίκους παραγωγής λιπασμάτων παγκοσμίως, εξασφαλίζει την παραγωγή άριστης ποιότητας λιπασμάτων, τα οποία είναι πλήρως εναρμονισμένα με τον νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό περί λιπασμάτων που τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιούλιο που μας πέρασε. Τα λιπάσματα της GAVRIEL πλέον φέρουν την «σήμανση CE», πληρώντας τις αυστηρές πανευρωπαϊκές απαιτήσεις και τα πρότυπα ποιότητας. Επιπλέον η GAVRIEL εμπλούτισε την γκάμα νέας τεχνολογίας λιπασμάτων της με την καινοτόμο σειρά λιπασμάτων Deplant, που είναι ενισχυμένα με σταθεροποιητή νιτροποίησης DMPP. Τα Deplant είναι λιπάσματα υψηλής αποδοτικότητας που ήρθαν να προστεθούν στην ήδη καθιερωμένη σειρά λιπασμάτων Νέας Τεχνολογίας Nutrimore με σταθεροποιητή ουρεάσης Agrotain. Η GAVRIEL ξέρει πολύ καλά «ότι δεν εξελίσσεται πεθαίνει», γι’ αυτό και παραμένει ενεργή, με σταθερή ανάπτυξη, συντονισμένη πάντα με τις σύγχρονες εξελίξεις που αφορούν τον αγροτικό κλάδο.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 13

06-39_LEADERS.indd 13

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

GAVRIEL

Χορτασμένα από άζωτο φυτά με χρήση σύγχρονης τεχνολογίας Προϊόντα λίπανσης που διασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα του αζώτου στα φυτά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς να επιβαρύνουν το περιβάλλον διασφαλίζουν οι σύγχρονες τεχνολογίες που επιδοτούνται από τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. Εταιρείες πρωτοπόροι της εγχώριας αγοράς, όπως η GAVRIEL, θέλοντας πάντα να βρίσκεται στο πλευρό των αγροτών, ψάχνει, βρίσκει και προωθεί προϊόντα νέας τεχνολογίας, τα οποία αξιοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό από τα φυτά. Με αυτό τον τρόπο πρακτικά τα κοστολόγια λίπανσης μειώνονται, η σοδειά των καλλιεργειών αυξάνεται, η κερδοφορία των παραγωγών μεγιστοποιείται και το μέλλον τους διασφαλίζεται. Αυτήν τη φορά η GAVRIEL ήρθε να προσθέσει στην ήδη επιτυχημένη και καθιερωμένη πλέον σειρά λιπασμάτων Nutrimore με σταθεροποιητή ουρεάσης Agrotain τη νέα σειρά Deplant με σταθεροποιητή νιτροποίησης DMPP. Το άζωτο είναι το στοιχείο που καθορίζει τις τελικές αποδόσεις της καλλιέργειας, γι' αυτό και είναι απαραίτητη η προσθήκη του σε κάθε καλλιεργητική σεζόν. Είναι γνωστό όμως ότι από το άζωτο που παρέχεται κάθε φορά με ένα λίπασμα λιγότερο από το 50% τελικά απορροφάται από τα φυτά; Το άζωτο δυστυχώς από τη φύση του είναι ένα πολύ κινητικό στοιχείο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ανάλογα και τις γενικότερες συνθήκες εδάφους και κλιματικών συνθηκών που επικρατούν, έως και 80% του αζώτου που περιέχεται σε ένα λίπασμα αμέσως μετά την εφαρμογή του να εξαερώνεται με την μορφή αμμωνίας, οξειδίων του αζώτου ή στοιχειακό άζωτο καταλήγοντας στην ατμόσφαιρα, πρακτικά μολύνοντας την. Επίσης, άλλο ένα ποσοστό του αζώτου που μπορεί να φτάσει και το 60%, πρακτικά ξεπλένεται και απομακρύνεται από το ύψος της ριζόσφαιρας των φυτών χωρίς να προλάβει να απορροφηθεί από αυτά, για να καταλήξει στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα επιβαρύνοντας τον με επιβλαβή για την υγεία νιτρικά. Πολλαπλά σημεία υπεροχής δίνει ο σταθεροποιητής νιτροποίησης DMPP Η σειρά λιπασμάτων DEPLANT, που ήρθαν και πρακτικά ενισχυμένα με τον καινοτόμο σταθεροποιητή νιτροποίησης DMPP, πετυχαίνουν τη μέγιστη αξιοποίηση του αμμωνιακού αζώτου που περιέχουν από τα φυτά. Τα DEPLANT υπερέχουν ξεκάθαρα στα σημεία:

• Υψηλές μονάδες αμμωνιακού αζώτου με μηδενικές απώλειες που παρέχονται σε ιδανικό ρυθμό. Πρακτικά ο σταθεροποιητής DMPP που περιέχουν τα λιπάσματα DEPLANT καθυστερεί τη μετατροπή του αμμωνιακού αζώτου σε νιτρικό μέχρι και 10 εβδομάδες. Με αυτό τον τρόπο η παραγωγή νιτρικού αζώτου γίνεται με πολύ ομαλό ρυθμό. Τα φυτά προλαβαίνουν να απορροφήσουν πλήρως το παραγόμενο νιτρικό άζωτο. Έτσι, χωρίς να δημιουργούνται πλεονάσματα νιτρικού αζώτου και άρα απώλειες, οι καλλιέργειες απορροφούν στο 100% το αμμωνιακό άζωτο που τους παρέχουμε και ανταποδίδουν με αυξημένη και βελτιωμένη ποιοτικά παραγωγή.

• Φώσφορο πάνω από 90% υδατοδιαλυτό. Στους τύπους DEPLANT που περιέχουν φώσφορο αυτός είναι τουλάχιστον 90% υδατοδιαλυτός. Τα φυτά μπορούν να απορροφήσουν μόνο τον υδατοδιαλυτό φώσφορο που περιέχεται σε ένα λίπασμα, συνεπώς με τα DEPLANT επιτυγχάνεται άριστη αξιοποίηση του φωσφόρου που παρέχεται από τα φυτά.

• Υψηλές μονάδες 100% υδατοδιάλυτου καλίου. H σειρά DEPLANT δίνει τη δυνατότητα για επιλογή τύπων θειϊκού ή χλωριούχου καλίου. Γνώμονας επιλογής παραμένει μόνο η καλλιέργεια και το πόσο ευαίσθητη είναι στην παρουσία χλωρίου.

• Καινοτόμα ιχνοστοιχεία DDP. Τα DEPLANT όταν περιέχουν ιχνοστοιχεία όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος ή το βόριο αυτά είναι πάντα τα καινοτόμα DDP ιχνοστοιχεία που είναι 10 φορές πιο ισχυρά από τις απλές μορφές ιχνοστοιχείων. Απορροφούνται στο 100% από τα φυτά παρέχοντας θρέψη σε δύο χρόνους και άμεσα αλλά και παρατεταμένα. Η έξυπνη επιλογή που γίνεται επένδυση για κάθε χωράφι Επιλέγοντας τον κατάλληλο τύπο DEPLANT, επιτυχάνεται η μέγιστη αξιοποίηση του λιπάσματος από τα φυτά. Πρακτικά αποφεύγεται η σπατάλη χρημάτων που γίνεται με την χρήση άλλων λιπασμάτων των οποίων πολλές μονάδες θρέψης που περιέχουν δεν φτάνουν ποτέ στα φυτά. Η επιλογή λιπάσματος είναι επένδυση. Και τα DEPLANT είναι η έξυπνη επιλογή που θα επιστρέφει στον παραγωγό στο πολλαπλάσιο το όφελος με αυξημένες αποδόσεις και ποσοτικά και ποιοτικά, με σεβασμό στον άνθρωπο αγρότη αλλά και το περιβάλλον. Όπως άλλωστε χαρακτηριστικά αναφέρουν οι άνθρωποι της εταιρείας: «Τα λιπάσματα GAVRIEL DEPLANT κάνουν το καλό καλύτερο!».

Η NEA ΣΕΙΡΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ DEPLANT ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΗ ΝΙΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ DMPP ΕΡΧΕΤΑΙ ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ NUTRIMORE

ΑΖΩΤΟΥΧΟΙ ΤΥΠΟΙ DEPLANT

NPK ΤΥΠΟΙ DEPLANT

21 ΘΕΙΪΚΗ ΑΜΜΩΝΙΑ

15-13-15M

21+B ΘΕΙΪΚΗ ΑΜΜΩΝΙΑ +Β

14-14-14S

21+Fe+Zn ΘΕΙΪΚΗ ΑΜΜΩΝΙΑ +Fe+Zn

12-10-17S+2MgO+TE

26+B ΑΣΒΕΣΤΟΥΧΟΣ ΝΙΤΡΙΚΗ ΑΜΜΩΝΙΑ +Β

20-6-16+ B

14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 14

09/01/2024 21:19

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 15

06-39_LEADERS.indd 15

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

Η ελληνική ώρα της υδροπονίας Την ιστορική συγκυρία που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη της υδροπονικής καλλιέργειας στη χώρα αναλύει ο γενικός διευθυντής της Intelligence Green Crops (IGC), Κώστας Φιλιππακόπουλος

Μετά την τριετή λειτουργία της μονάδας υδροπονίας με μετακινούμενα κανάλια στο Κάστρο Βοιωτίας, έχουμε ως ιδιοκτησία και διοίκηση της IGC A.E. συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη του κλάδου της υδροπονικής θερμοκηπιακής γεωργίας κηπευτικών και φρούτων πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για το ελληνικό κράτος μέσα στο πλαίσιο του σχεδιασμού ανάπτυξης και στήριξης της θερμοκηπιακής γεωργίας. Μέχρι σήμερα παρά τα σαφή πλεονεκτήματα, τα οποία έχουν αναδειχθεί μέσα από τη λειτουργία λίγων αλλά σύγχρονων υδροπονικών θερμοκηπιακών μονάδων παραγωγής κηπευτικών, που έχουν κατασκευαστεί και τεθεί σε λειτουργία με ιδιωτική πρωτοβουλία, δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για την ανάπτυξη και στήριξη του κλάδου. Ο κλάδος της υδροπονικής καλλιέργειας στο γενικότερο πλαίσιο της θερμοκηπιακής γεωργίας πρέπει να τύχει κρατικού σχεδιασμού ανάπτυξης και στήριξης, ιδιαίτερα αν συνυπολογιστεί η καλπάζουσα κλιματική αλλαγή και η προκαλούμενη από αυτήν ερημοποίηση των εδαφών. Επιπλέον, η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα από την ευρεία και ελλιπώς ελεγχόμενη χρήση των χημικών λιπασμάτων, καθώς και η αυξανόμενη έλλειψη φρέσκου νερού για άρδευση, πρέπει να οδηγήσει σε εκείνες τις καλλιεργητικές μεθόδους που χρησιμοποιούν λιγότερη γη και λιγότερο νερό. Αυτά τα δύο θεμελιώδη πλεονεκτήματα σε συνδυασμό με τη μη χρήση φυτοπροστατευτικών χαρακτηρίζουν στο έπακρο τις υδροπονικές καλλιέργειες.

Λειτουργία θερμοκηπιακών μονάδων σε συνθήκες αυξανόμενου ενεργειακού κόστους Οι υψηλές ενεργειακές ανάγκες των υδροπονικών θερμοκηπιακών μονάδων για να επιτύχουν τον έλεγχο κλίματος στο εσωτερικό τους, που είναι ο βασικός

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIΕΣ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΑΛΗ]

Προστιθέμενη αξία στην παραγωγή φρούτων και λαχανικών Η εξάπλωση της υδροπονικής καλλιέργειας κηπευτικών και φρούτων στη χώρα μας θα δώσει μεγάλη προστιθέμενη αξία στην παραγωγή τους αξιοποιώντας τα δύο ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας: Ήλιος και ήπιοι χειμώνες σε σχέση με τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπου μέχρι τώρα βρίσκεται η υδροπονία σε πλήρη άνθιση.

Ο Κώστας Φιλιππακόπουλος είναι γενικός διευθυντής της Intelligence Green Crops (IGC).

16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 16

09/01/2024 22:38

Intelligence Green Crops θερμοκηπιακή μονάδα υδροπονίας φυλλωδών έκταση 21 στρέμματα Κάστρο Βοιωτίας brand Μαγικός Κήπος έτος ίδρυσης 2019 παραγωγή 30.000 φυτά/ μέρα

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 17

06-39_LEADERS.indd 17

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

στόχος όλης της θερμοκηπιακής γεωργίας, πολλώ δε μάλλον της υδροπονικής, σε συνθήκες αυξημένου ενεργειακού κόστους, επιτρέπει τη βιωσιμότητά τους στο Νότο (Μεσογειακή Λεκάνη) και την «απαγορεύει» στο Βορρά. Επομένως είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη ο κρατικός σχεδιασμός ανάπτυξης και στήριξης της υδροπονικής θερμοκηπιακής γεωργίας στην Ελλάδα. Εκσυγχρονισμός υφιστάμενων και κατασκευή νέων θερμοκηπίων Γενικότερα ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων θερμοκηπίων ώστε να ικανοποιούν τις προϋποθέσεις της υψηλής παραγωγικότητας μαζί με την κατασκευή νέων θερμοκηπίων υψηλής τεχνολογίας πρέπει να αποτελέσει στόχευση άμεσης προτεραιότητας της αγροτικής πολιτικής ενισχύσεων της χώρας μας. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ένας αναπτυγμένος κλάδος υδρο-

πονικής θερμοκηπιακής γεωργίας θα αυξήσει κατακόρυφα τις εξαγωγές κηπευτικών προϊόντων και φρούτων, καθώς η παραγωγή τους σε αντίστοιχες θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις υποχωρεί στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους. Επίσης η ανάπτυξη του κλάδου θα οδηγήσει στη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας στην περιφέρεια μειώνοντας αφενός την ανεργία ιδιαίτερα μεταξύ των νέων και αφετέρου την εσωτερική μετανάστευση προς τις μεγάλες πόλεις. Η Intelligence Green Crops (IGC) είναι στη διάθεση της Πολιτείας για κάθε περαιτέρω πληροφορία ή και διευκρίνιση, διακατεχόμενη από τη μεγάλη αγωνία να μην χαθεί η ιστορική συγκυρία για την ανάπτυξη του υδροπονικού κλάδου και γενικότερα της σύγχρονης θερμοκηπιακής καλλιέργειας στη χώρα μας.

Η ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΧΩΡΕΙ ΛΟΓΩ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Ο κλάδος της υδροπονικής καλλιέργειας στο γενικότερο πλαίσιο της θερμοκηπιακής γεωργίας πρέπει, σύμφωνα με τους ανθρώπους της IGC, να τύχει κρατικού σχεδιασμού ανάπτυξης και στήριξης.

18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 18

09/01/2024 22:39

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 19

06-39_LEADERS.indd 19

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ

Συμβολή επί του αποτελέσματος Ο διπλασιασμός του τζίρου για τον Πτηνοτροφικό Συνεταιρισμό ΠΙΝΔΟΣ μέσα σε μια δεκαετία δεν μπορεί παρά να είναι προϊόν πετυχημένης συνεργασίας και στο management της οργάνωσης Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι ο Αγροτικός, Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων ΠΙΝΔΟΣ αποτελεί μακράν το καλύτερο παράδειγμα συνεργατισμού στην Ελλάδα. Την τελευταία δεκαετία, μάλιστα, με άξιο management και συνεχείς επενδύσεις, έχει υπερδιπλασιάσει τον τζίρο του, ο οποίος προσεγγίζει τα 350 εκατ. ευρώ. Με 600 παραγωγούς πουλερικών μέλη απασχολεί στις τάξεις του περί τους 1.200 εργαζόμενους και ολοκληρώνει φέτος ένα επενδυτικό πρόγραμμα 40

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIΕΣ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΑΛΗ]

εκατομμυρίων ευρώ, χτίζοντας με συνέπεια την εικόνα μιας επιχείρησης που δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει τις πιο πετυχημένες της αγροδιατροφής στον ευρωπαϊκό χώρο. Κι αν το σταθερό τιμόνι του Λάζαρου Τσακανίκα, ως γενικού διευθυντή, είναι αυτό που εξασφαλίζει διαχρονικά την αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας, η παρουσία του Ανδρέα Δημητρίου ως προέδρου του Συνεταιρισμού ήρθε να προσθέσει ενέργεια, η οποία αποτυπώνεται καθαρά στα οικονομικά αποτελέσματα των τελευταίων ετών.

Αριστερά: Τη θέση του προέδρου του ΑΠΣΙ «ΠΙΝΔΟΣ» διατηρεί ήδη από το 2012 ο Ανδρέας Δημητρίου. Δεξιά: Ο ακούραστος εδώ και 36 χρόνια γενικός διευθυντής του Συνεταιρισμού των Ιωαννίνων Λάζαρος Τσακανίκας.

20 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 20

09/01/2024 21:19

ΑΠΣΙ Πίνδος Ροδοτόπι Ιωάννίνων έτος ίδρυσης 1958 παραγωγοί-μέλη 600 εργαζόμενοι 1.200 κύκλος εργασιών 2022 337,8 εκατ. ευρώ, αύξηση 18% σε σχέση με το 2021 επενδύσεις 2020-2024 40 εκατ. ευρώ

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 21

06-39_LEADERS.indd 21

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ

Επενδύσεις με άξονες τον άνθρωπο και το περιβάλλον Ο ΑΠΣΙ Πίνδος αναπτύσσεται διαρκώς, μέσα από επενδύσεις στην έρευνα και στην καινοτομία και βρίσκεται σε διαδικασία υλοποίησης του επενδυτικού του προγράμματος, 2020 -2024, ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού εντάσσονται ενέργειες για την περαιτέρω ανάπτυξη της παραγωγικής δυναμικότητας, με τη δημιουργία νέου πτηνοσφαγείου και νέου εργοστασίου ζωοτροφών, την περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση του δικτύου διανομής πανελλαδικά, τη δημιουργία νέων υποδομών, την ανανέωση και αύξηση του εταιρικού στόλου, αλλά και δράσεις, οι οποίες σκοπεύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, στην ανακύκλωση υλικών και στην ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Βασικό άξονα των επενδύσεων του ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ αποτελεί και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, αξιοποιώντας και υιοθετώντας ολιστικά στη λειτουργία του τεχνολογίες αιχμής και συστήματα αυτοματοποίησης, τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα μεταξύ άλλων, τη βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας, τη διάθεση καινοτόμων προϊόντων στην αγορά, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειάς του. Βιώσιμη Ανάπτυξη και Εταιρική Υπευθυνότητα Απόλυτη προτεραιότητα του ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ αποτελεί η ευθυγράμμιση της επιχειρηματικής στρατηγικής με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την Εταιρική Υπευθυνότητα. Αυτό συνεπάγεται πως κάθε δράση στην ΠΙΝΔΟΣ γίνεται με γνώμονα την υπεύθυνη επιχειρηματική λειτουργία, την ενίσχυση της εθνικής και τοπικής οικονομίας και την προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικότερα, όσον αφορά το περιβάλλον, σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας εφαρμόζονται μέθοδοι κυκλικής οικονομίας, στο ευρύτερο πλαίσιο ενός πρότυπου μοντέλου, επενδύοντας δυναμικά και συστηματικά προς την κατεύθυνση της προστασίας του

περιβάλλοντος και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Συνεταιρισμού. Ενώ είναι η μοναδική επιχείρηση στην Ελλάδα που σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχει ενσωματώσει όλες τις σύγχρονες διαδικασίες της ανακύκλωσης και η πρώτη εταιρία στον κλάδο της που χρησιμοποίησε συσκευασίες από 30% ανακυκλωμένο υλικό – Rpet, στη σειρά των έτοιμων ψημένων προϊόντων της. Πρωτοπορία στο Κοτόπουλο Ελεύθερης Βοσκής Ο ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ συνεχίζοντας να πρωτοπορεί, παρουσίασε στην αγορά, σε πρωτοποριακή συσκευασία -ECO SAFETY PACK- το Κοτόπουλο Ελεύθερης Βοσκής, δείχνοντας σεβασμό τόσο στον καταναλωτή όσο και στο περιβάλλον και διατηρώντας ισορροπία στη γεύση, την ασφάλεια και την προστασία του κοτόπουλου. Η νέα πρωτοποριακή συσκευασία Eco Safety Pack είναι υψηλής προστασίας συσκευασία, 100% φιλική ως προς το περιβάλλον, 100% ανακυκλώσιμη. Πρόκειται για μια συσκευασία, η οποία πρώτη φορά εμφανίζεται και χρησιμοποιείται στην Ελλάδα, σε προϊόντα κοτόπουλου. Το κοτόπουλο συσκευάζεται σε τροποποιημένη ατμόσφαιρα (MAP), για ακόμη μεγαλύτερη φρεσκάδα και ασφάλεια του προϊόντος, γεγονός που οφείλεται στις σύγχρονες μεθόδους που διαθέτει η τεχνολογία της πτηνοτροφίας. Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο λανσάρισμα χάρισε στον Συνεταιρισμό δύο νέες διακρίσεις στα Meat Awards 2023 αποσπώντας Gold και Platinum βραβεία. Λίγο νωρίτερα μέσα στον Οκτώβριο του 2023 ο Συνεταιρισμός απέσπασε σημαντικές διακρίσεις στα Packaging Awards και τα Supermarket Awards 2023. Στα υπόλοιπα προϊόντα του Συνεταιρισμού που ξεχωρίζουν ανήκουν η πλούσια γκάμα των έτοιμων ψημένων προϊόντων, που αποτελούν ιδανική λύση για τη σύγχρονη κουζίνα, και η νέα σειρά των Chicken Gourmet, των μαριναρισμένων προϊόντων με βότανα και μπαχαρικά της Ηπείρου. Πρεσβευτής της μεσογειακής διατροφής Ας σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της στρατηγικής του για τις εξαγωγές και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς του, ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων ΠΙΝΔΟΣ δίνει σταθερό παρών στις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις όπως η ANUGA με στόχο να κατακτήσει μια θέση στο τραπέζι των καταναλωτών και να τους «εκπαιδεύσει» ταυτόχρονα για το ελληνικό κοτόπουλο, αλλά και τη μεσογειακή διατροφή.

22 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 22

09/01/2024 21:19

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 23

06-39_LEADERS.indd 23

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΒΑΣΊΛΗΣ ΧΟΥΪΝΆΒΑΣ

Βασίλης Χουϊνάβας καλλιεργητής αμυγδάλων έτος γέννησης 1933 περιοχή Νέσσωνας Λάρισας παράγει ετησίως 40 τόνους συνεργάζεται με γεωπονικά καταστήματα επενδύει με ίδια κεφάλαια

24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 24

09/01/2024 21:19

Οι επενδύσεις δίνουν ζωή και η ζωή επενδύσεις Έχει ήδη πατήσει τα 90 χρόνια, όμως δεν το βάζει κάτω. Ο Βασίλης Χουϊνάβας, αγρότης από το χωριό Νέσσωνας της Λάρισας, όχι μόνο ανεβαίνει από τα χαράματα στο τρακτέρ αλλά γενικότερα στη δουλειά βάζει κάτω πολλούς νεότερους αγρότες. Εδώ και κάποια χρόνια, επειδή ακριβώς η δουλειά του πηγαίνει καλά, αγοράζει κάθε τόσο ένα μετά το άλλο χωράφια. Είναι ο πρώτος υποψήφιος σε όποιο κτήμα διατίθενται προς πώληση στην ευρύτερη ζώνη του καποδιστριακού δήμου Νέσσωνα (περιοχή Συκουρίου). Οι αμυγδαλεώνες όμως είναι η μεγάλη του αδυναμία. Με περισσότερα από 150 στρέμματα αμυγδαλιές, θεωρείται από τους καλύτερους καλλιεργητές της περιοχής, καθώς ακολουθεί σχολαστικά -με βοήθειες βέβαια από τους εργάτες που απασχολεί στην εκμετάλλευσή του- όλες τις καλλιεργητικές φροντίδες που απαιτούνται για μια άριστη παραγωγή. Αρκεί μια γρήγορη ματιά στους αμυγδαλεώνες της περιοχής για να καταλάβει κάποιος ποια είναι τα δένδρα του Χουϊνάβα. Είναι αυτά που έχουν δεχθεί την καλύτερη καλλιεργητική φροντίδα. Για να γίνει βέβαια αυτό, κάθε τόσο προσθέτει στο στόλο του και κάποιο μηχάνημα. Τα τελευταία χρόνια έχει φέρει στην αυλή του δύο καινούργια τρακτέρ, με κατάλληλες προδιαγραφές για την εκμετάλλευσή του, ενώ, πριν λίγο καιρό παράγγειλε και ένα τρίτο. Πρόκειται άλλωστε για την επιτομή του αυτοδημιούργητου. Ξεκίνησε από εργάτης γης σε ξένα χωράφια, πέρασαν από τα χέρια του τα πρώτα αγροτικά μηχανήματα και εργαλεία που έφερναν στο χωριό οι παλιοί νοικοκυραίοι, βασανίστηκε για χρόνια μέχρι να στήσει τη δική του εκμετάλλευση και χαίρεται όσο λίγοι το αγροτικό επάγγελμα. Δεν τον πτόησε ούτε η καταστροφή στον Θεσσαλικό κάμπο Για τον κυρ Βασίλη, οι επενδύσεις που σχετίζονται με τη δουλειά του είναι συνυφασμένες με τη ζωή του. Οι επενδύσεις του δίνουν ζωή και η ζωή του δίνει επενδύσεις. Δεν τον έχει πτοήσει ούτε η μεγάλη ζημιά που έχει υποστεί, τουλάχιστον στα μισά κτήματά του, από τον πρόσφατο κατακλυσμό στη Θεσσαλία. Δηλώνει μάλιστα αποφασισμένος να ξαναφυτέψει (ανασύσταση) όσα κτήματα, με όσες αμυγδαλιές χρειαστεί, εφόσον αποδειχθεί ότι δεν άντεξαν στο υδατικό στρες, λόγω της πολυήμερης παραμονής του νερού στα κτήματα του Βάλτου. Βέβαια, εκτός από πείσμα και επιμέλεια για τη δουλειά, ο κυρ Βασίλης διαθέτει και μια βαθιά κοινωνικότητα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι, στα 90 του, παραμένει η ψυχή του χωριού. Πρόεδρος της τοπικής κοινότητας για πολλά χρόνια και πάντα ενεργός στα κοινά, είναι αυτός που κάθε τόσο, στήνει μικρά, ωραία τσιμπούσια, καλύπτοντας τις περισσότερες φορές και τα έξοδά τους. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, μετά την εκκλησία, μιας και ήταν και η γιορτή του, όλοι οι χωριανοί πέρασαν από το παλιό σχολείο (ανακαινίστηκε πρόσφατα) για τη βασιλόπιτα του κυρ Βασίλη. Για να ακολουθήσει βέβαια, ένα ακόμα μικρό γλέντι, προς τιμήν του.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 25

06-39_LEADERS.indd 25

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

FYTRO SEEDS

Ηχηρή συνεργασία στα κηπευτικά Ισχυρό κίνητρο για μια ακόμη πιο δυναμική πορεία η νέα συνεργασία της Fytro Seeds με έναν ηγετικό προμηθευτή όπως η BASF Nunhems, για τη διάθεση σπόρων σε συγκεκριμένα είδη λαχανικών, σύμφωνα με τον CEO της εταιρείας διανομής πολλαπλασιαστικού υλικού, Νίκο Σταυριδάκη

26 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 26

09/01/2024 21:19

Ποια είναι η Fytro Seeds, σε ποιο αντικείμενο δραστηριοποιείται και τι θέση καταλαμβάνει στον κλάδο της; Η Fytro Seeds SA ιδρύθηκε το 1997 από τέσσερις γεωπόνους έμπειρους στο χώρο των σπόρων λαχανικών που αποφασίσαμε να συνεργαστούμε και να ιδρύσουμε μια εταιρεία διανομής πολλαπλασιαστικού υλικού. Σε αυτά τα 27 χρόνια κερδίσαμε την εμπιστοσύνη του παραγωγού και κατακτήσαμε μια ισχυρή θέση ανάμεσα στις 2 - 3 πρώτες επιχειρήσεις εμπορίας φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού για λαχανικά στην Ελλάδα. Μια επιτυχία που οφείλεται τόσο στην άριστη ποιότητα των σπόρων, αλλά και στους πολύ καλά εκπαιδευμένους τεχνικούς, συναδέλφους γεωπόνους, όπως και στο διοικητικό προσωπικό που υποστηρίζει το τεχνικό τμήμα. Ποιο είναι το μερίδιο αγοράς σας; Εκτιμούμε ότι έχουμε γύρω στο 12% της αγοράς σπόρων κηπευτικών. Διαθέτουμε ένα δίκτυο πωλήσεων με περίπου 600 καταστήματα και φυτώρια και καλύπτουμε γεωγραφικά όλη την επικράτεια. Μάλιστα, ένας λόγος που μας βοήθησε να κατακτήσουμε αυτή τη θέση είναι ότι εστιάζουμε σε κάθε περιοχή και στις ανάγκες του καταναλωτή. Όπως το περιγράφετε, θα έλεγα πως η προσέγγισή σας είναι «κομμένη και ραμμένη» στις ανάγκες και τις προοπτικές της κάθε περιοχής. Ακριβώς, κάνουμε focus στο τι θέλουν οι παραγωγοί της κάθε περιοχής. Δηλαδή, με διαφορετικό υλικό θα απευθυνθούμε στην Κρήτη, η οποία έχει ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα, και με διαφορετικό στην Ημαθία. Και εδώ θα ήθελα να επαναλάβω πως δεν στηριζόμαστε μόνο στην ποιότητα του σπόρου μας, αλλά και στην ταχύτατη και πολύπλευρη εξυπηρέτηση μετά την πώληση. Ο γεωπόνος μας είναι κοντά στον παραγωγό στη σπορά, τη φύτευση, τη διακίνηση, παρέχοντας εναλλακτικές επιλογές μέσα από μια μεγάλη γκάμα ποικιλιών. Τι περιλαμβάνει το portfolio σας σε επίπεδο ποικιλιών και υβριδίων;Εν συντομία θα σας πω ότι διακινούμε περί τους 600 κωδικούς σπόρων λαχανικών. Είναι μια τεράστια γκάμα. Καλύπτουμε τις ανάγκες του παραγωγού από το σπόρο για μαϊντανό μέχρι το σπόρο τομάτας. Δεν κάνουμε focus μόνο σε ένα προϊόν υψηλής κερδοφορίας. Θέλουμε να καλύψουμε τις ανάγκες σε όλα τα είδη που μπορεί να μας ζητήσει ο παραγωγός. Άλλωστε διαθέτουμε και Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης το οποίο συνέχεια πειραματίζεται σε νέες ποικιλίες.

κομμάτι αυτό υπόσχεται να δώσει λύσεις η τεχνολογία GRISP, η οποία μέχρι τώρα δεν επιτρέπεται στην Ευρώπη, αλλά ενδέχεται αυτό να αλλάξει σύντομα. Μιλάμε για κάτι παρόμοιο με τη γενετική τροποποίηση; Υπάρχει μια σύγχυση εδώ. Στα γενετικά τροποποιημένα τοποθετούμε γόνο από διαφορετικά είδη. Μιλάμε για μεταφορά γονιδίου από ένα είδος σε άλλο. Η τεχνική GRISP ναι μεν επεμβαίνει στο γονιδίωμα, αλλά εντός του ίδιου είδους κι εκεί είναι η διαφορά. Για παράδειγμα θα γίνει πειραματισμός να δημιουργηθεί μια νέα τομάτα με αντοχή στις ασθένειες, καλύτερη γεύση και μεγαλύτερη απόδοση, αλλά μεταφέροντας γενετικό υλικό από μια άλλη τομάτα και όχι από άλλο είδος. Όλα αυτά επιτυγχάνονται σε ταχύτερο χρόνο με την τεχνική GRISP. Τι προσβλέπετε από το μέλλον σε σχέση με την εταιρεία σας; Το 2023 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά και ασχοληθήκαμε πάρα πολύ με την έρευνα για την τοποθέτηση νέων ποικιλιών. Για παράδειγμα, είναι ήδη διαθέσιμη στην αγορά μια νέα ποικιλία τομάτας, η Τyscala, η οποία έχει ανθεκτικότητα στον ίκτερο της τοματιάς. Ένα άλλο σημαντικό για εμάς είναι το ξεκίνημα επίσης μέσα στο 2023 μιας νέας αποκλειστικής συνεργασίας με έναν μεγάλο προμηθευτή, τη BASF Nunhems, για τη διάθεση σπόρων μαρουλιού, αγγουριού, πιπεριάς, σελινόριζας και πράσου. Η μεγάλη αναγνωρισιμότητα, η ποιότητα και η εμπειρία της BASF Nunhems στον τομέα των κηπευτικών, μας δίνει ένα ισχυρό κίνητρο για να πάμε ακόμη πιο μπροστά και να βελτιώσουμε τη θέση μας στην αγορά. Με τη Nunhems έχουμε το ίδιο όραμα, να τροφοδοτήσουμε την αγορά με κατάλληλο γενετικό υλικό, το οποίο θα ικανοποιεί τις ανάγκες του καλλιεργητή, του εμπόρου και του καταναλωτή. Οι «πράσινες» πολιτικές που προωθούνται όλο και πιο συχνά, πλέον, σε επίπεδο Ε.Ε., πώς σας επηρεάζουν; Εστιάζουμε πράγματι και στη βιώσιμη ανάπτυξη και την αειφορική καλλιέργεια και έχουμε ξεκινήσει μια προσπάθεια με την τοποθέτηση στην αγορά βιοδιεγερτών που θα δώσουν χαρακτηριστικά στα προϊόντα και θα μειώσουν τη χρήση των χημικών σκευασμάτων στο χωράφι όπως επιτάσσουν και οι ευρωπαϊκές πολιτικές. Είμαστε έτοιμοι, πλέον, και σε αυτό το πεδίο και αισιοδοξούμε ότι το 2024 θα είναι μια πολύ καλύτερη χρονιά για εμάς, καθώς πιστεύουμε ότι αυτή η κίνησή μας θα έχει μια θετική απήχηση και θα βελτιώσει ακόμη περισσότερο τη θέση μας.

Ποιες είναι οι τάσεις στον τομέα των κηπευτικών, ενόψει και της νέας χρονιάς; Οι τάσεις καθορίζονται από πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα, στο παρελθόν μια οικογένεια αγόραζε ένα κουνουπίδι 3,5 έως 5 κιλά. Αυτό σήμερα είναι αντιεμπορικό και το ίδιο συμβαίνει με το καρπούζι ή άλλα προϊόντα. Πάμε σε μικρότερα μεγέθη, ενώ και στα πράσινα λαχανικά η νοικοκυρά επιλέγει πλέον την έτοιμη σαλάτα. Υπό την έννοια αυτή, το 2024 επηρεάζεται εν πολλοίς από τις συνθήκες που είχαμε και το 2023. Αυτό που διαφοροποιεί τα πράγματα είναι ότι βλέπουμε ενδιαφέρον για τη δημιουργία νέων μονάδων θερμοκηπίων και μια αυξημένη ανάγκη για λαχανικά το καλοκαίρι, λόγω του τουρισμού. Στην ύπαιθρο υπάρχει μάλλον μια μείωση στις καλλιέργειες που έχει να κάνει με την κλιματική κρίση και την έλλειψη εργατικών χεριών και μένει να δούμε τι θα γίνει με το ενεργειακό.. Τι άλλες προκλήσεις καλείστε να αντιμετωπίσετε και κατά πόσο έχετε προετοιμαστεί για να πετύχετε τους στόχους σας; Είμαστε έτοιμοι, αλλά πρέπει να επισημάνω ότι στο χώρο μας, επειδή η Ελλάδα θεωρείται ένα ανοικτό περιβόλι, ο ανταγωνισμός είναι πολύ υψηλός. Από εκεί και πέρα, οι εξελίξεις στη γενετική βελτίωση είναι ραγδαίες και αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση. Αν στο παρελθόν χρειαζόταν 10 έτη για να δημιουργηθεί και να τοποθετηθεί στην αγορά μια ποικιλία, τώρα αυτό επιτυγχάνεται σε μια τριετία. Απαιτείται έρευνα, πειραματισμός και εγρήγορση διαρκώς, διότι έχουμε και την εμφάνιση νέων ασθενειών ή την ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε υφιστάμενες, που σημαίνει πως δημιουργείται η ανάγκη ανάπτυξης νέων ποικιλιών και υβριδίων. Στο

Fytro Seeds SA Εισαγωγή, επιλογή & διανομή σπόρων κηπευτικών Μεταμόρφωση Αττικής έτος ίδρυσης 1997 σημεία πώλησης 600 Fytro Seeds 800 κωδικοί προϊόντων Νίκος Σταυριδάκης, CEO Fytro Seeds

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 27

06-39_LEADERS.indd 27

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

FYTRO SEEDS

Για περισσότερα από 27 χρόνια η Fytro Seeds φροντίζει τις καλλιέργειες στην Ελλάδα

SEEGREEN F1 κοντό αγγούρι

TYSCALA F1 υβρίδιο τομάτας

Η εταιρεία FYTRO SEEDS S.A δραστηριοποιείται στην εισαγωγή, επιλογή και διανομή σπόρων κηπευτικών στην Ελλάδα από το 1997. Ιδρύθηκε πριν από 27 χρόνια από μια ομάδα έμπειρων και καταρτισμένων γεωπόνων. Σκοπός ήταν να τοποθετήσει η εταιρεία στην ελληνική αγορά ποικιλίες κηπευτικών υψηλής ποιότητας και απόδοσης, ώστε να ενισχυθεί το αγροτικό εισόδημα μέσω της αναβάθμισης σε ποιότητα και αξία των προσφερόμενων προϊόντων. Η πίστη σε αυτό το όραμα καθώς και η αφοσίωση στον παραγωγό και τις ανάγκες του, καταξίωσαν την εταιρεία αυτή τη στιγμή να βρίσκεται σε μια από τις κορυφαίες θέσεις στον κλάδο του πολλαπλασιαστικού υλικού στην Ελλάδα στον τομέα των κηπευτικών. Σε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις τόσο σε σχέση με τις συνεχείς αλλαγές σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, όσο και σε σχέση με τις απαιτήσεις του σύγχρονου παραγωγού και καταναλωτή, η FYTRO SEEDS κατάφερε να ανταπεξέλθει με τον καλύτερο τρόπο, συνεχίζοντας την ισχυρά ανοδική πορεία της μέσα στα χρόνια. Βασικό συστατικό αυτής της επιτυχίας είναι η υψηλή ποιότητα των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρει.

οπουδήποτε καλλιεργούνται λαχανικά. Παράλληλα, η ομάδα της εταιρείας λειτουργεί εστιασμένα ανάλογα με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις κάθε περιοχής. Στην προσπάθειά για συνεχόμενη βελτίωση και αναβάθμιση σε προσφερόμενες ποικιλίες και υβρίδια, ενεργό ρόλο παίζουν για τη FYTRO οι συνεργάτες της. Με ένα ισχυρό δίκτυο διανομής -πάνω από 600 σημεία πώλησης σε όλη την Ελλάδα- συνεργαζόμενα καταστήματα γεωργικών εφοδίων και φυτώρια αναλαμβάνουν την προώθηση και διανομή των σπόρων της εταιρείας προς καλλιέργεια, η οποία βρίσκεται δίπλα τους συνεχώς, υποστηρίζοντάς τους με το FYTRO SEEDS AFTER SALES SUPPORT.

Τεχνική κάλυψη παραγωγών κηπευτικών σε όλη την Ελλάδα Η FYTRO SEEDS έχει εδραιώσει μακροχρόνιες, ισχυρές συνεργασίες με μεγάλους, διεθνούς αναγνωσιμότητας, σποροπαραγωγικούς οίκους. Ενδεικτικά αναφέρουμε την πολυετή συνεργασία με τη Syngenta Hellas, τον γαλλικό οίκο Gautier Semences, την ισπανική εταιρεία Semillas Fito και τελευταία με τη BASF- Nunhems. Επιπλέον, μια ομάδα 15 καταρτισμένων γεωπόνων αναλαμβάνει να καλύψει τεχνικά παραγωγούς σε όλη την ελληνική επικράτεια

Επέκταση στον τομέα των βιοδιεγερτών Τέλος, με τη δυναμική μιας εταιρείας με μακρά και πετυχημένη πορεία στην γεωργική αγορά της Ελλάδος η FYTRO SEEDS επέκτεινε τη δραστηριότητά της τα τελευταία χρόνια και στον τομέα των βιοδιεγερτών. Αυτό έγινε με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση των καλλιεργειών ως προς την αύξηση του όγκου και ποιότητας της παραγωγής αλλά και προκειμένου να ακολουθήσει η εταιρεία τις τάσεις του μέλλοντος στη θρέψη και φυτοϋγεία, όπως ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία σήμερα. Η FYTRO SEEDS για πάνω από 27χρόνια φροντίζει τις καλλιέργειες στην Ελλάδα. Με ποιότητα, αξιοπιστία και συνέπεια καινοτομεί και εμπνέει εμπιστοσύνη στον παραγωγό, τον έμπορο και τον καταναλωτή. Με νέες ισχυρές συνεργασίες επενδύει στο μέλλον εξελίσσοντας και αναπτύσσοντας προϊόντα υψηλής ποιότητας και μέγιστης εμπορικής αξίας.

28 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 28

09/01/2024 21:19

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 29

06-39_LEADERS.indd 29

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΤΡΆΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΏΣ:

Χρηματοδοτούμε τον αγροτικό 30 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 30

09/01/2024 22:40

τομέα για ένα αειφόρο μέλλον IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 31

06-39_LEADERS.indd 31

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Έμφαση στη διευκόλυνση της υλοποίησης των Σχεδίων Βελτίωσης, των έργων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και του Αναπτυξιακού Νόμου Η εποχή που διανύουμε είναι κομβική για την πορεία της ελληνικής αγροτικής οικονομίας, καθώς οι προκλήσεις είναι πολλαπλές και σημαντικές. Κορυφαία όμως αυτών, νομίζω ότι είναι η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις της που θέτουν σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, την ανάγκη ενεργητικής παρέμβασης από τους αγρότες και τις αγροτικές επιχειρήσεις. Η Τράπεζα Πειραιώς βρίσκεται διαχρονικά δίπλα στον Έλληνα παραγωγό, επιδιώκοντας να στηρίξει ουσιαστικά την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Εξασφαλίζει με ολοκληρωμένες λύσεις την απαραίτητη ρευστότητα για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών τους. Παράλληλα, επιδιώκει να στηρίξει χρηματοδοτικά τον Τομέα με στόχο την «έξυπνη», «πράσινη» και συνολικά «βιώσιμη» ανάπτυξή του. Στο πλαίσιο αυτό έχει διαμορφώσει τα κατάλληλα χρηματοδοτικά σχήματα για την αξιοποίηση των επιχορηγούμενων προγραμμάτων από τους παραγωγούς και εμπλουτίζει συνεχώς τα προσφερόμενα εξειδικευμένα χρηματοδοτικά της εργαλεία για την υλοποίηση κάθε υγιούς επενδυτικού σχεδίου. Σημειώνεται ότι, μόνο την τριετία 2021-2023, η Τράπεζα Πειραιώς χρηματοδότησε περισσότερα από 2.000 Σχέδια Βελτίωσης. Η Τράπεζα Πειραιώς έχει θέσει ως προτεραιότητά της την υποστήριξη της

Γιάννης Χανιωτάκης Διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα, Τράπεζα Πειραιώς

αποτελεσματικής απορρόφησης των πόρων που προέρχονται από τις ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης, παρέχοντας στους πελάτες της μία ευρεία γκάμα προϊόντων και λύσεων. Για το σκοπό αυτό, αξιοποιεί όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, συγχρηματοδοτούμενα, εγγυήσεων και επιδότησης επιτοκίου, προς όφελος των πελατών της, σε συνέχεια των σχετικών πρωτοβουλιών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στο πλαίσιο αυτό, είχε ενεργή συμμετοχή στην αξιοποίηση του Ταμείου Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης αλλά και των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων. Επίσης, καθοριστικής σημασίας για την Τράπεζα Πειραιώς είναι η στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας, η οποία αποτελεί πηγή καινοτομίας και «φρέσκων» ιδεών, με σκοπό τη διασφάλιση του μέλλοντος της ελληνικής παραγωγής τροφίμων. Ενδεικτικά, το 60% των αγροτικών χρηματοδοτήσεων για το 2022 και αντίστοιχο ποσοστό για το 2023 αφορούσε σε δάνεια νέων αγροτών. Παράλληλα, η Τράπεζα Πειραιώς έχοντας ως στρατηγική επιλογή της τη στήριξη του αγροτικού τομέα διατήρησε σταθερό το βασικό επιτόκιο δανεισμού των αγροτών καθ΄ όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών, παρά την αύξηση των παρεμβατικών επιτοκίων. Διαμορφώνει την επόμενη μέρα του Αγροτικού Τομέα Για το 2024, η Τράπεζα Πειραιώς δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην διευκόλυνση της υλοποίησης των Σχεδίων Βελτίωσης, των έργων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και του Αναπτυξιακού Νόμου που μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας του Τομέα. Επιπλέον, με εξειδικευμένα τραπεζικά προϊόντα για επενδύσεις όπως για παράδειγμα τα δάνεια για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Net Metering κ.ά. και συμβουλευτική, η Τράπεζα Πειραιώς υποστηρίζει δυναμικά κάθε «έξυπνη», «πράσινη» και «βιώσιμη» επενδυτική πρόταση των αγροτικών επιχειρήσεων, των αγροτών και των συνεργατικών τους σχημάτων που προάγουν τη συνεργασία και τη βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Πέραν των χρηματοδοτήσεων, όμως, η Τράπεζα Πειραιώς πιστεύει ότι η στήριξη του αγροτικού τομέα πρέπει να γίνεται μέσα και από μια σειρά παράλληλων δράσεων ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης του χώρου σε σημαντικά θέματα. Στο πλαίσιο αυτό, αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες όπως -ενδεικτικά- η στήριξη της Γυναικείας Αγροτικής Επιχειρηματικότητας με το πρόγραμμα EQUAL, το έργο Ανασύστασης του Ελαιώνα της Άμφισσας σε συνεργασία με την Πολιτεία και κορυφαία ακαδημαϊκά και ερευνητικά Ιδρύματα, η υλοποίηση της Ακαδημίας Πτηνοτροφίας σε συνεργασία με τη Νέα Γεωργία Νέα Γενιά, η έκδοση του περιοδικού «ΕΠΙ ΓΗΣ» και πολλά άλλα. Η εμπιστοσύνη που δείχνει ο αγροτικός κόσμος στην Τράπεζα Πειραιώς, την κατ’ εξοχήν Τράπεζα του Αγροτικού Τομέα, δημιουργεί την ευθύνη αλλά και τη δέσμευση της Τράπεζας για υπεύθυνη και ολοκληρωμένη υποστήριξη του Τομέα και για ουσιαστική συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων, προς όφελος των ιδίων και της εθνικής οικονομίας.

32 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 32

09/01/2024 22:40

06-39_LEADERS.indd 33

09/01/2024 21:19

LEADERS OF AGRICULTURE

24

YARA

Η αποστολή μας Να θρέψουμε υπεύθυνα τον παγκόσμιο πληθυσμό και να προστατεύσουμε τον πλανήτη. Το όραμά μας Μια κοινωνία που βασίζεται στη συνεργασία, η εξάλειψη της πείνας και η προστασία του πλανήτη. Οι αξίες μας καθοδηγούν τις πράξεις μας σε καθημερινή βάση, στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας να φέρουμε εις πέρας την αποστολή μας: Φιλοδοξία Αναζήτηση Συνεργασία Υπευθυνότητα

34 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 34

09/01/2024 21:20

Φιλοδοξία, αναζήτηση, συνεργασία, υπευθυνότητα

Ελευθέριος Ρουμελιώτης, Commercial Director Yara Ελλάς «Στη Yara αναπτύσσουμε γνώση για να ανταποκριθούμε υπεύθυνα στη διασφάλιση της επαρκούς παραγωγής τροφής για τον παγκόσμιο πληθυσμό και για την προστασία του πλανήτη. Υποστηρίζοντας το όραμά μας, ακολουθούμε μια στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης, προωθώντας λύσεις θρέψης φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακές λύσεις μηδενικών εκπομπών. Η φιλοδοξία μας στη Yara είναι να αναπτύξουμε ένα διατροφικό μέλλον με θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αναπτύσσουμε λύσεις και προϊόντα, ψηφιακά εργαλεία και συνεργασίες με την αλυσίδα παραγωγής τροφίμων που βοηθούν τους παραγωγούς να καλλιεργήσουν με θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, λαμβάνοντας υπόψη τις πιέσεις που προκύπτουν στους φυσικούς πόρους λόγω της κλιματικής αλλαγής.»

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 35

06-39_LEADERS.indd 35

09/01/2024 21:20

LEADERS OF AGRICULTURE

24

YARA

Η παγκόσμια φιλοδοξία της Yara Οι περιβαλλοντικές και οι εμπορικές προκλήσεις των τελευταίων ετών, έχουν φανερώσει πόσο εύθραυστο είναι το σύστημα παραγωγής τροφίμων. Ένα ανθεκτικότερο σύστημα παραγωγής μπορεί να συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο σε σταθερότερες αποδόσεις με βελτιωμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά, προς όφελος της ανθρώπινης υγείας. Ως η μόνη παγκόσμια εταιρεία θρέψης των καλλιεργειών, με περισσότερα από 100 χρόνια αγρονομικής εξειδίκευσης, η Yara ηγείται της αλλαγής αυτής με την ανάπτυξη ολοκληρωμένων λύσεων που βασίζονται στην γνώση και την τεχνολογία. Βασικό κομμάτι της φιλοδοξίας μας είναι η ανταλλαγή γνώσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Βοηθάμε τους αγρότες να παράξουν τροφή με μετρήσιμο τρόπο, υπεύθυνα, προστατεύοντας το περιβάλλον, ενισχύοντας την ποιότητα ζωής. Υπό το πρίσμα αυτό και για να συνεχίσουμε να εκπληρώνουμε την αποστολή της Yara -να θρέψει υπεύθυνα τον παγκόσμιο πληθυσμό και να προστατεύει τον πλανήτη- θα αναπτύξουμε ένα μέλλον με θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Με τη νέα φιλοδοξία μας, θα επιδιώξουμε να κλιμακώσουμε την ανταλλαγή γνώσεων της Yara για να δημιουργήσουμε μετρήσιμο, θετικό παγκόσμιο αντίκτυπο, να βοηθήσουμε στην παραγωγή τροφής για τον παγκόσμιο πληθυσμό και να συμβάλουμε σε ένα υπεύθυνα μέσω δράσεων στην προστασία του περιβάλλοντος, μειώνοντας τις εκπομπές ρύπων και θα βελτιώνει την ποιότητα ζωής. Η Yara ιδρύθηκε το 1905 για να αντιμετωπίσει το τότε αναδυόμενο επισιτιστικό πρόβλημα της Ευρώπης. Σήμερα, έχει παγκόσμια παρουσία με σχεδόν 17.000 υπαλλήλους, καταγράφοντας πωλήσεις σε 160 χώρες

Το γνώριζες ότι η Γη έχει σφυγμό; Στην Yara, προσεγγίζουμε αυτό το μυστηριώδες επιστημονικό φαινόμενο σαν σύμβολο της φιλοδοξίας μας: Να αναπτύξουμε ένα διατροφικό μέλλον με θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Οι αυξανόμενες προκλήσεις της επισιτιστικής ασφάλειας, της υποβάθμισης του εδάφους, της κλιματικής αλλαγής και των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας απαιτούν άμεση δράση από όλους μας. Στη Yara, αναγνωρίζουμε ότι πρέπει να λάβουμε μέρος στην αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών. Θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να οδηγήσουμε το μετασχηματισμό του συστήματος παραγωγής τροφίμων προς όφελος της αποκατάστασης των εδαφών μας, τη μείωση των εκπομπών και τη βελτίωση της πρόσβασης σε υγιεινά τρόφιμα. Αυτός είναι ο λόγος που εμείς, καθοδηγούμενοι από τον σκοπό μας, την επιστήμη και τα περισσότερα από 100 χρόνια αγρονομικής γνώσης, δεσμευόμαστε να δώσουμε πίσω στη Γη περισσότερα απ' όσα παίρνουμε. Η φιλοδοξία μας να αναπτύξουμε ένα διατροφικό μέλλον με θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο είναι και η δέσμευσή μας να γίνουμε μέρος της λύσης και ενισχύει τον σκοπό μας να θρέψουμε υπεύθυνα τον κόσμο προ-

στατεύοντας τον πλανήτη. Η ανάπτυξη ενός διατροφικού μέλλοντος με θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο βασίζεται σε δύο στρατηγικούς πυλώνες: 1. Επιτάχυνση της λειτουργικής στρατηγικής μας, μέσω της ανάπτυξης επιχειρηματικής κουλτούρας και συνεχούς βελτίωσης, των αποτελεσματικών λειτουργιών και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050.

2. Επέκταση του εύρους του χαρτοφυλακίου προϊόντων και υπηρεσιών, με την ανάπτυξη νέων ψηφιακών πλατφόρμων, την πράσινη και μπλε αμμωνία, και το market place καθαρού άνθρακα.

36 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 36

09/01/2024 21:20

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 37

06-39_LEADERS.indd 37

09/01/2024 21:20

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

Τη δική του ιστορία γράφει το πρώτο επώνυμο ροδάκινο Ο Συνεταιρισμός Αγροτών Προϊόντων Βελβεντού, ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ, αναδεικνύεται σημαντικός παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη στο Βελβεντό Κοζάνης και στην ελληνική οικονομία με παραγωγή που ξεπερνά τους 14.000 τόνους. Ιδρύθηκε το 1917 και πλέον η παραγωγή του, εκτός από τα ευρέως διαδεδομένα ροδάκινα Velvita, περιλαμβάνει μήλα KIKU, για τα οποία ο ΑΣΕΠΟΠ αποτελεί αποκλειστικό διακινητή σε Ελλάδα και Κύπρο, ακτινίδια, νεκταρίνια, κεράσια, δαμάσκηνα, βερίκοκα και πολλά ακόμη προϊόντα. Οι εγκαταστάσεις του καλύπτουν περίπου 42 στρέμματα και περιλαμβάνουν γραφεία διοίκησης, 13 ψυκτικούς θαλάμους ελεγχόμενης ατμόσφαιρας, αποθήκη γεωργικών εφοδίων, αποθήκη υλικών συσκευασίας, χώρο παραλαβής - παραγωγής και ένα υποκατάστημα στην Κεντρική Λαχαναγορά Αθηνών στο Ρέντη. Ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ διαθέτει 15 μόνιμους υπαλλήλους, αλλά το καλοκαίρι απασχολεί από 80 έως 100 άτομα ως εποχικό προσωπικό. Ο Συνεταιρισμός αριθμεί περίπου 400 ενεργά μέλη που καλλιεργούν

εκτάσεις 6.500 στρεμμάτων και χρησιμοποιούν σύγχρονες και περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους καλλιέργειας, όπως το σύστημα σεξουαλικής σύγχυσης εντόμων, που ελαχιστοποιεί τη χρήση φυτοφαρμάκων και το σύστημα βιολογικής καταπολέμησης ενάντια στον τετράνυχο με εξαπόλυση ωφέλιμων ακάρεων. Ευρεία αναγνώριση στις αγορές του εξωτερικού Τα προϊόντα του Συνεταιρισμού έχουν αποκτήσει ευρεία αναγνώριση στο εξωτερικό, οδηγώντας σε αυξημένη ζήτηση, που σε ορισμένες περιπτώσεις, υπερβαίνουν την προσφορά με αποτέλεσμα την αυστηρή επιλογή πελατών και αξιόπιστων εταιρειών που επιζητούν σταθερές και μακροχρόνιες σχέσεις συνεργασίας, όπως οι SUNVILLE και C.T.E.P.C εκ των οποίων ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ αποτελεί τον έναν από τους δύο μετόχους. Ο Συνεταιρισμός υιοθετεί το σύστημα ολοκληρωμένης παραγωγής και διαθέτει πιστοποιήσεις ISO 22000:2018, GLOBALG.A.P. - GRASP και IFS, από τον Σεπτέμβρη 2023, ενώ από το

38 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

06-39_LEADERS.indd 38

09/01/2024 22:41

ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού Κοζάνη έτος ίδρυσης 1917 μέλη 400 παραγωγή >140.000 τόνοι προϊόντα ροδάκινα Velvita, μήλα KIKU, ακτινίδια, νεκταρίνια, κεράσια, δαμάσκηνα, βερίκοκα εγκαταστάσεις 42 στρέμματα προσωπικό 15 μόνιμοι υπάλληλοι

Ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού Νίκος Κουτλιάμπας 2002 εφαρμόζει Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης. Ο Συνεταιρισμός διαχειρίζεται την παραγωγή των μελών του και παρέχει όλα τα γεωργικά εφόδια σε τιμές κόστους, με δυνατότητα πίστωσης μέχρι την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Τα παραγόμενα προϊόντα εξάγονται προς χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης καθώς και της Μέσης Ανατολής με τον συνολικό όγκο εξαγωγών να υπερβαίνει τα 3.250.000 κιλά, αντιπροσωπεύοντας το 40% των συνολικών πωλήσεων. Πρόσφατα ο Συνεταιρισμός εντάχθηκε στο τρίτο κατά σειρά συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ πρόγραµµα εµπορικής προώθησης των προϊόντων «FRUIT UP!», τριετούς διάρκειας και ύψους 1,8 εκατ. ευρώ που αφορά τις αγορές της Ελλάδας και της Γαλλίας. Πλάνο επενδύσεων ύψους 30 εκατ. ευρώ Το νέο πλάνο επενδύσεων ύψους 30 εκατ. ευρώ µε στόχο τον διπλασιασµό του κύκλου εργασιών έως το 2030 µε την κατάκτηση νέων αγορών στο εξωτερικό αποτελεί όραμα του προέδρου του Συνεταιρισμού,

Νίκου Κουτλιάµπα. Η δημιουργία ενός νέου τυποποιητηρίου για ακτινίδιο πρόκειται για µία επένδυση συνολικού ύψους 7,8 εκατ. ευρώ, η οποία είναι προγραµµατισµένη να υλοποιηθεί στην περίοδο 2024 έως και 2027, αποτελώντας µέρος ευρύτερου επενδυτικού σχεδιασµού συνολικού ύψους 12,3 εκατ. ευρώ. Για την περίοδο 2027 έως και 2030, τοποθετείται η δηµιουργία νέου εργοστασίου µεταποίησης προϊόντων παραγωγής και συσκευασίας τσιπς φρούτων. Το κόστος επένδυσης θα φτάσει τα 8,5 εκατοµµύρια ευρώ και θα αποτελέσει µέρος συνολικού επενδυτικού πλάνου που θα ανέλθει στα 16,8 εκατοµµύρια ευρώ. Στόχος του επενδυτικού πλάνου του ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ είναι ο διπλασιασµός του κύκλου εργασιών, στα 30 εκατ. ευρώ ως το 2030 από 15 εκατ. που είναι σήμερα, αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση της συνεταιριστικής ιδέας που µπορεί να εξασφαλίσει την καλύτερη ποιότητα και ανταγωνισμό των ελληνικών προϊόντων, υψηλότερο εισόδημα για τους Έλληνες αγρότες, συρρίκνωση της µαύρης οικονοµίας και συγκράτηση του κόσµου στην ελληνική περιφέρεια.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 39

06-39_LEADERS.indd 39

09/01/2024 21:20

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΣΑΪΤΗΣ

Τα εργοστάσια έχουν ψυχή Ο Ελευθέριος Μιχ. Σαΐτης γεννήθηκε στο Καλοχώρι Λάρισας, σε ένα αμιγώς ελληνο-βλάχικο χωριό. Η απώτερη καταγωγή της οικογένειάς του πιθανολογείται ότι ήταν από τον ιστορικό οικισμό της Μοσχόπολης. Οι πρόγονοί του ήταν νομάδες κτηνοτρόφοι, ενώ έχασε τους γονείς του σε νεαρή ηλικία μεγαλώνοντας με πολλές στερήσεις. Γαλουχημένος στο συνεκτικό ομαδικό πνεύμα των προγόνων του, επέλεξε συνειδητά να έχει πάντα συνεταίρους συνοδοιπόρους στην επιχειρηματική του πορεία. Τελείωσε το Δημοτικό σχολείο στον γενέθλιο τόπο του και το εξατάξιο Γυμνάσιο στο Συκούριο, ενώ τη διαδρομή Καλοχώρι-Συκούριο-Καλοχώρι, την έκανε καθημερινά με τα πόδια. Όντας σημαιοφόρος στο Γυμνάσιο, εισήχθη από τους πρώτους στην ΑΣΟΕΕ (σημερινό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και αποφοίτησε πάλι πρώτος ως αριστεύσας. Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης στη Λάρισα, ως παραλήπτης-ζυγιστής ζαχαρότευτλων, ενώ λίγο αργότερα ξεκίνησε να εργάζεται ως λογιστής και υπεύθυνος εξαγωγών σε κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία. Το 1968 ιδρύει Φροντιστήριο Λογιστικής- Σχολή Λογιστών και Γραφείο Εισαγωγών-Εξαγωγών με ευρύ φάσμα εργασιών, εγχείρημα που στέφθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία, δίνοντάς του τη δυνατότητα να χαράξει από νωρίς τον εξαγωγικό προσανατολισμό. Μακροχρόνιο επιχειρηματικό έργο Το μακροχρόνιο επιχειρηματικό του έργο ξεκινά το 1970 με την ίδρυση της ΕΡΜΗΣ, εξαγωγική βιοτεχνία ταγαριών-φλοκατών. Μία τυχαία συνά-

ντησή του σε ένα ασανσέρ στη Λάρισα με έναν Γερμανό εισαγωγέα κονσερβών φρούτου και τοματοπολτού θα οδηγήσει τον ίδιο και τους συνεταίρους του στην ίδρυση της ΚΡΟΝΟΣ Α.Ε., κονσερβοποιία φρούτων, στη Σκύδρα Ν. Πέλλας. Η εταιρεία παραμένει έως σήμερα ηγέτιδα του κλάδου και από τους βασικούς εργοδότες του Ν. Πέλλας. Πρωτοστάτησε ως άτομο και ως εταιρεία στην καθιέρωση της κομπόστας ροδάκινο ως εθνικό προϊόν και της Ελλάδας ως πρώτης δύναμης παγκοσμίως. Το 1989 ιδρύει μαζί με άλλους συνεταίρους την INTERCOMM FOODS Α.Ε., στη Λάρισα, αρχικά ως βιοτεχνία μαρμελάδας, η οποία στη συνέχεια εξελίσσεται σε βιομηχανία επεξεργασίας φρούτων σε ασηπτική συσκευασία (πρωτοπόρος ιδέα για την εποχή). Το 2001 προστίθεται Τμήμα Παραγωγής Ελιάς και η εταιρεία εξελίσσεται σε ηγέτιδα στον κλάδο επιτραπέζιας ελιάς, καθιερώνοντας την ελληνική ελιά στο ράφι όλων των αλυσίδων στο εξωτερικό. Το 1998, ιδρύεται εταιρεία στη Ρωσία και Ρουμανία για την προώθηση ελληνικών ειδών διατροφής υπό το brand Delphi, ενώ το 2002 ακολουθεί η ίδρυση της εταιρείας Golden Fruits (πλέον Hellenic Land-Saitis AE) με αντικείμενο την εξαγωγή νωπών φρούτων. Το 2010 επεκτείνεται η δραστηριότητα στον τομέα της Ανανεώσιμης Ενέργειας, με την ίδρυση της Kronos Sun Energy. Το 2017, ακολουθεί η Agrophoenix AE, στο Ζερβοχώρι Ημαθίας, υπερσύγχρονη εταιρεία παραγωγής χυμών φρούτων και συναφών προϊόντων σε καινοτόμες συσκευασίες. Υπέρμαχος της ομαδικότητας και της υγιούς επιχειρηματικότητας, στηρίζει

40 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 40

09/01/2024 23:00

Λευτέρης Σαΐτης επιχειρηματίας ίδρυση Κρόνος ΑΕ 1971 ίδρυση Intercomm Foods 1989 ίδρυση Agrophoenix 2017

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 41

40-81_LEADERS.indd 41

09/01/2024 23:00

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΣΑΪΤΗΣ

τη σύμπραξη της μεταποίησης με τον πρωτογενή τομέα, τρέφοντας απέραντο σεβασμό στους συνοδοιπόρους αγρότες και εργαζομένους των εταιρειών. Σε αυτές τις αρχές και καταβολές στηρίζεται η μακροημέρευση της ΚΡΟΝΟΣ επί 53 χρόνια, της INTERCOMM FOODS 35 χρόνια και έπεται συνέχεια. Από τις βασικές αρχές του είναι ότι ο επιχειρηματίας από τη στιγμή που θα επαναπαυτεί στις δάφνες του, η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Επίσης, θεωρεί τη γρήγορη προσαρμογή στις εξελίξεις εκ των ουκ άνευ. Αταλάντευτος οδηγός του στην πορεία του είναι η ηγεσία με συναισθηματική νοημοσύνη και σεβασμό στις ηθικές αξίες. Θεωρεί υποχρέωσή του (κατάθεση ψυχής), να ευχαριστήσει δημόσια όλους εκείνους (συγγενείς, φίλους, γνωστούς, επώνυμους και ανώνυμους), που βοήθησαν ανιδιοτελώς τόσο τον ίδιο, όσο και τους συνεταίρους του, να ξεπεράσουν ανυπέρβλητες οικονομικές δυσκολίες, στην εφιαλτική δεκαετία του 1971-1981 στην ΚΡΟΝΟΣ ΑΕ, κυριολεκτικά ένα salto mortale. Συγχρόνως, εκφράζει τις άπειρες ευχαριστίες του προς τους συνοδοιπόρους συνεταίρους που όλα αυτά τα χρόνια, ανεξάρτητα από τις τυχόν διαφορές τους, έκαναν αυτόν το πολύ δύσκολο αλλά ωραίο αγώνα στο επιχειρείν. Επίσης, στο ανθρώπινο δυναμικό των εταιρειών ΚΡΟΝΟΣ, INTERCOMM FOODS, AGROPHOENIX, που όλα αυτά τα χρόνια στα εύκολα και στα δύσκολα, συνέβαλαν τα μέγιστα και που χωρίς τις δικές τους θυσίες δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν όλα αυτά που έγιναν, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι τα εργοστάσια έχουν ψυχή. Είναι παντρεμένος με την Καλυψώ Μότσιου και έχουν τρεις κόρες, την Φραντζέσκα, την Νάντια και την Ιωάννα-Αλεξάνδρα, οι οποίες ασχολού-

νται ενεργά με τις επιχειρήσεις, ενώ ήδη η τρίτη γενιά συμμετέχει στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι. Τιμήθηκε για τη συνολική επιχειρηματική προσφορά του Είναι εργασιομανής, τελειομανής και αυστηρός με τον εαυτό του, διάγοντας έναν πολύ απλό και λιτό τρόπο ζωής. Είναι λάτρης της φύσης και με πλούσιο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο, έχοντας πάντα ως αρχή «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος». Είναι ομιλητής σε εκπαιδευτικά ιδρύματα σε θέματα επιχειρηματικότητας, ενώ κάθε χρόνο απονείμει υποτροφίες σε αριστεύσαντες μαθητές στην τοπική κοινωνία. Τον Μάρτιο 2022, του απονεμήθηκε «Τιμητική Διάκριση Συνολικής Επιχειρηματικής Προσφοράς» στον ελληνικό αγρο-διατροφικό τομέα από την Ernst & Young. Σήμερα, οι εταιρείες των οποίων υπήρξε ιδρυτής, συνεργάζονται με χιλιάδες παραγωγούς από όλη την ελληνική επικράτεια από τον Έβρο έως τη Μάνη, έχουν καθαρά εξαγωγικό χαρακτήρα με πωλήσεις σε πάνω από 80 χώρες σε όλον τον κόσμο και απασχολούν συνολικά πάνω από 1.200 άτομα.

42 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 42

09/01/2024 23:00

40-81_LEADERS.indd 43

09/01/2024 23:00

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΑΣ ΖΑΓΟΡΑΣ

Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου έτος ίδρυσης 1916 αριθμός παραγωγών 835 ποσότητες φρούτων 18 εκατ. κιλά ανά έτος πρόεδρος Ιωάννης Β. Κράβαρης γενικός δ/ντής Διονύσης Βαλασσάς

Διδάσκει συνεταιριστικό επιχειρείν η Συλλογική Προσπάθεια της Χρονιάς 44 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 44

09/01/2024 23:20

Ο ΑΣ Ζαγοράς απασχολεί 50 άτομα μόνιμο προσωπικό, με το 60% να είναι γυναίκες.

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου, ευρύτερα γνωστός από τα μήλα ZAGORIN, το 2023 έκλεισε μια ιστορία 107 ετών. Στο δυναμικό του ανήκουν 835 παραγωγοί-μέλη, με τα δημοφιλή στους καταναλωτές Π.Ο.Π. κόκκινα μήλα ποικιλίας «Starking Delicious» να αποτελούν τη «ναυαρχίδα» σε επίπεδο ποσότητας παραγωγής τόσο των μήλων συνολικά, όσο και των υπόλοιπων προϊόντων, μεταξύ των οποίων κάστανο, αχλάδι, ακτινίδιο, κεράσι, άλλες μικροποσότητες φρούτων και καρπών όπως ροδάκινα και καρύδια. Συνολικά οι ποσότητες φρούτων που περνούν από τα συσκευαστήρια του Συνεταιρισμού είναι 18.000.000 κιλά, ενώ σε ό,τι αφορά το μήλο το τονάζ που συγκεντρώνει αντιστοιχεί στο 8-10% της εγχώριας παραγωγής και καταγράφεται ότι το 35% του κόκκινου μήλου που πωλείται στη λιανική είναι Zagorin. Στο πέρασμα των χρόνων, ο ΑΣ Ζαγοράς έχει κατοχυρώσει μια σειρά από επίσημες πιστοποιήσεις για τα προϊόντα του και έχει διακριθεί στα πλαί-

σια πολλών διοργανώσεων, όπως τα MΤΑ, για τις γενικότερες πρακτικές του και ειδικά για την εξειδικευμένη φροντίδα των μήλων. Στις πιο πρόσφατες βραβεύσεις του ανήκει το Χρυσό Βραβείο ως «Top Protected Designation of Origin Product» στα «Greek Exports Forum & Awards 2023». Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αποτελεί τον πρώτο φορέα στην ΕΕ που κατοχύρωσε το 1996 Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης για το μήλο, «Μήλα Ζαγοράς Πηλίου», και το κάστανο στοχεύει να είναι το επόμενο βήμα. Στη Ζαγορά όλες οι εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού Ο ΑΣ Ζαγοράς διαθέτει σήμερα ένα υπερσύγχρονο ιδιόκτητο συγκρότημα διαλογητηρίων-συσκευαστηρίων-ψυγείων, που θεωρείται από τα μεγαλύτερα των Βαλκανίων και αποδεικνύει το συνεχές επενδυτικό έργο που

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 45

40-81_LEADERS.indd 45

09/01/2024 21:33

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΑΣ ΖΑΓΟΡΑΣ

ΜΙΑ ΗΘΙΚΗ ΑΝΤΑΜΟΙΒΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ «ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣ ΖΑΓΟΡΑΣ πραγματοποιείται στον τομέα εκσυγχρονισμού της υλικοτεχνικής του υποδομής, ενώ η σημαντικότερη πρόσφατη επένδυση ήταν η αλλαγή του διαλογητηρίου με δυνατότητες εσωτερικού ελέγχου των μήλων, το πρώτο που εγκαθίσταται στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι εκτός από το κεντρικό υπάρχει και δεύτερο διαλογητήριο - συσκευαστήριο για αχλάδια και φιρίκια, διαλογητήριο καστάνων, μηχανές συσκευασίας, σύστημα καθαρισμού νερού διαλογητηρίου, ενώ στις εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται και σούπερ μάρκετ, γραφεία, ΚΥΔ και κατάστημα γεωργικών εφοδίων. Επίσης διαθέτει δύο πρατήρια στις Κεντρικές Λαχαναγορές Αθήνας και Θεσσαλονίκης αλλά και στόλο πέντε ιδιόκτητων φορτηγών οχημάτων με ρυμουλκούμενο. Σύστημα Ολοκληρωμένης ∆ιαχείρισης Ο Συνεταιρισμός διακρίνεται για την προσήλωσή του στις καλλιεργητικές τεχνικές με στόχο την ποιότητα των προϊόντων και την προστασία των καλλιεργητών και των καταναλωτών παράλληλα με τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος. Το παραπάνω επιτυγχάνεται με τεχνικές που ενσωματώνονται στο Σύ-

στημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Γεωργικής Παραγωγής και αφορά όλες τις καλλιέργειες. Παράλληλα ένα πλήρες Σύστημα Ποιότητας και Ασφάλειας Τροφίμων για όλα προϊόντα που διαχειρίζεται και εμπορεύεται, εξασφαλίζει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο του στόχου. με βάση τις απαιτήσεις των πιο αυστηρών και σύγχρονων προτύπων. Ευρύ κοινωνικό έργο και πολιτιστικό βάθος Παράλληλα όμως με το οικονομικό έργο του ο ΑΣ Ζαγοράς αναπτύσσει και ευρύ κοινωνικό έργο. Το ιστορικό και πολιτισμικό βάθος του έφεραν ακόμα και την καταχώρησή του ως φορέα στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Υπενθυμίζεται ότι το Σεπτέμβριο του 2023 το Πήλιο βρέθηκε στο επίκεντρο φυσικών καταστροφών και ο ΑΣ Ζαγοράς αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα και ζημιές. Μέχρι όμως το τέλος του έτους η Οργάνωση, που τιμήθηκε με τη διάκριση Συλλογική Προσπάθεια της Χρονιάς» από το θεσμό του Αγρότη της Χρονιάς της εφημερίδας Agrenda, στηριζόμενη στο πνεύμα συνεργασίας των μελών της, είχε ήδη βρει ξανά το βηματισμό της.

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIA: ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ]

Οι εκπρόσωποι του ΑΣ Ζαγοράς (από αριστερά) Γεώργιος Βασιλείου, Δέσποινα Βαρούτα & Αντώνης Πολίτης, παραλαμβάνουν τη διάκριση της «Συλλογικής Προσπάθειας της Χρονιάς» από τον Νίκο Κυριακίδη, Government Affairs Manager South Europe της Yara, στο πλαίσιο του θεσμού «Αγρότης της Χρονιάς» της εφημερίδας Agrenda, που το 2023 έλαβε χώρα στην Ξάνθη.

46 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 46

09/01/2024 21:34

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 47

40-81_LEADERS.indd 47

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

BAYER ΕΛΛΑΣ

Υγεία και τροφή για όλους με

Bayer Ελλάς Καινοτομία σε υγεία, γεωργία και διατροφή Τομέας Επιστήμης Γεωργίας σπόροι υψηλής αξίας λύσεις χημικής & βιολογικής φυτοπροστασίας εκτεταμένο δίκτυο υποστηρικτικών υπηρεσιών ψηφιακές εφαρμογές

48 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 48

09/01/2024 21:34

καινοτόμες λύσεις και υπηρεσίες Η Bayer Ελλάς για ακόμη μια χρονιά ηγήθηκε τόσο σε εμπορικό επίπεδο, όσο και σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, υποστήριξης της κοινωνίας και ανάπτυξης του γεωργικού κλάδου και της ευρύτερης οικονομίας. O Τομέας Επιστήμης Γεωργίας, μέσα από τις δραστηριότητές του τη χρονιά που πέρασε στόχευσε στην ανάπτυξη και διάθεση νέων προϊόντων, υπηρεσιών και λύσεων που θα αποτελέσουν εργαλεία στα χέρια των παραγωγών και ταυτόχρονα θα συμβάλλουν στη διασφάλιση τροφής υψηλής ποιότητας σε προσιτή τιμή. Η εταιρεία, έχοντας λοιπόν σαν αποστολή να πετύχει «Υγεία και Τροφή για όλους», δεν θα μπορούσε να μη δομήσει τη στρατηγική των δράσεών της σε τρεις βασικούς αειφόρους πυλώνες, Περιβάλλον-Κοινωνία-Οικονομία. Περιβάλλον: Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης και επιτυχημένης συνεργασίας της με την οργάνωση We4all, η Bayer Ελλάς τον Οκτώβριο 2023 ολοκλήρωσε τη φύτευση 1.500 καρποφόρων δέντρων και μελισσοκομικών φυτών σε περιοχές της Βόρειας Εύβοιας, με τη συμμετοχή εργαζομένων της Bayer και παρουσία της We4all και των τοπικών αρχών. Τα 1.500 καρποφόρα δέντρα φυτεύτηκαν σε περιοχές που επλήγησαν στις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, αλλά και τις πρόσφατες πλημμύρες. Στόχος της δράσης ήταν να αποκατασταθεί πρωτίστως το τοπικό οικοσύστημα, αλλά και η αγροτική παραγωγή, η οποία είναι βασικός πυλώνας της τοπικής οικονομίας. Η δράση αυτή θα έχει θετικό αντίκτυπο στην περιβαλλοντική προστασία της πληγείσας περιοχής και θα συνεισφέρει στη δημιουργία ενός καθαρού και υγιούς περιβάλλοντος.Ταυτόχρονα, θα συντελέσει στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά της και για τις επόμενες γενιές. Μέσα από συνεργασίες με διακεκριμένους εταίρους, η Bayer Ελλάς εφαρμόζει εδώ και περισσότερο από 15 χρόνια δράσεις που αποσκοπούν στην ανάπλαση του φυσικού περιβάλλοντος, είτε του δάσους, είτε των καρποφόρων δέντρων και μελισσοκομικών φυτών. Κοινωνία: Για ακόμη μια χρονιά η Bayer Ελλάς εκφράζει έμπρακτα την ευαισθησία και τη δέσμευσή της στην κοινωνία, στηρίζοντας τις περιοχές της Θεσσαλίας που υπέστησαν ζημιές μετά τις καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας Daniel, τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η εταιρεία, ανταποκρινόμενη στις άμεσες ανάγκες των πληγέντων, διέθεσε μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες αλλά και δερμοκαλλυντικά. Παράλληλα, πρόσφατα ολοκλήρωσε την παράδοση 100 παλετοδεξαμενών με στόχο τη συνεχή διάθεση πόσιμου νερού στα χωριά και τις πόλεις που αντιμετωπίζουν ακόμη προβλήματα υδροδότησης. Επιπλέον, προχώρησε σε ενέργειες αποκατάστασης του κατεστραμμένου εξοπλισμού του Κέντρου Υγείας Παλαμά, σε στενή συνεργασία με την ΑMΚΕ ΔΕΣΜΟΣ. Αυτή η σύμπραξη είναι ένα ακόμη βήμα προς την αποκατάσταση των απαιτούμενων υπηρεσιών υγείας και την αναδόμηση της υγειονομικής υποδομής. Αξίζει να σημειωθεί, ότι καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών των μηνών, οι εργαζόμενοι της εταιρείας συγκέντρωσαν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, τα οποία διέθεσαν στις πληγείσες περιοχές, σε συνεργασία με την οργάνωση «Άλλος Άνθρωπος». Οικονομία: Η σταθερή παρουσία της εταιρείας για περισσότερο από 65 χρόνια αποδεικνύει τη δέσμευσή της στη χώρα και την οικονομία της. H Bayer Ελλάς, πιστή στη δέσμευσή της για καινοτομία σε όλους τους τομείς

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 49

40-81_LEADERS.indd 49

09/01/2024 21:34

LEADERS LEADERS OFOF AGRICULTURE AGRICULTURE

24 24

BAYER ΕΛΛΑΣ

δραστηριοποίησής της και αναγνωρίζοντας τη δύναμη της συνεργασίας απέναντι στις συνεχώς αυξανόμενες προκλήσεις, ανακοίνωσε τον Οκτώβριο 2023 την έναρξη του νέου κύκλου του προγράμματος Level-up που πραγματοποιείται για 3η συνεχόμενη χρονιά, ανανεωμένο σε Level-up| G4A. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2021 για υποστήριξη και συμβουλευτική νεοφυών επιχειρήσεων, διαφορετικής ωριμότητας, έχοντας ως κύριο στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών σε βιώσιμες επιχειρήσεις, οι οποίες μπορεί να αναπτυχθούν είτε οργανικά είτε μέσω της εξασφάλισης χρηματοδότησης. Ήδη από το 2022, το πρόγραμμα ενισχύθηκε περαιτέρω και από την Bayer AG μέσω του προγράμματος Ανοικτής Καινοτομίας G4A. Το ανανεωμένο πρόγραμμα Level-up|G4A, περιλαμβάνει δύο βασικούς άξονες: α. Το Level-up |G4A Incubator: Ο άξονας αυτός αφορά σε πανεπιστημιακές ομάδες και ομάδες ερευνητών από τους κλάδους της

Υγείας και της Αγροδιατροφής, που θέλουν να εξελίξουν μία καινοτόμο ιδέα ή έργο σε επιχειρηματική πρόταση και β. Το Level-up|G4A Accelerator που αφορά σε νεοφυείς επιχειρήσεις της βιομηχανίας της Υγείας και της Γεωργίας, οι οποίες βρίσκονται σε pre-seed/ Seed επίπεδο. Μέχρι σήμερα, 14 νεοφυείς επιχειρήσεις από το χώρο της υγείας και της αγροδιατροφής έχουν ολοκληρώσει τους δύο κύκλους του προγράμματος, έχοντας έρθει σε επαφή με σημαντικούς εταίρους του οικοσυστήματος, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Σε μια χρονιά μεγάλων προκλήσεων όπως η αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων, τα οποία ανακύπτουν όλο και πιο έντονα τα τελευταία χρόνια, αλλά και προκλήσεων σε κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, η Bayer Ελλάς αποτέλεσε σύμβολο εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας για τον Έλληνα παραγωγό και αρωγός δημιουργίας μιας κοινωνίας που ενδυναμώνεται συνεχώς, με την υγεία και διατροφή να αποτελούν θεμελιώδη δικαιώματα.

50 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 50

09/01/2024 21:34

40-81_LEADERS.indd 51

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

EUROCHEM

EuroChem έτος ίδρυσης 2001 στις 5 μεγαλύτερες εταιρείες λιπασμάτων παγκοσμίως παράγει άζωτο, φώσφορο & κάλιο ανθρώπινο δυναμικό 27.000 εργαζόμενοι πεδίο δράσης σε 25 χώρες

Σε ειδικές συνθήκες, το κατάλληλο management

Τα τρία τελευταία χρόνια η αγορά των λιπασμάτων πέρασε από διάφορες δύσκολες καταστάσεις απόρροια των γεωπολιτικών γεγονότων. Το ξέσπασμα του COVID19 και ο Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος δημιούργησαν πρωτόγνωρες συνθήκες στις τιμές και στη διαθεσιμότητα των προϊόντων και των πρώτων υλών. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, ο Γιάννης Βεβελάκης, βαθύς γνώστης της συγκεκριμένης αγοράς αλλά και επιδέξιος manager, κατάφερε να ισορροπήσει μια σειρά από αντίρροπες δυνάμεις αυτής της δύσκολης περιόδου. Με προτεραιότητα την εξυπηρέτηση του δικτύου, που μένει πιστό στην εταιρεία τα τελευταία 22 χρόνια λειτουργίας της, αλλά και την εξασφάλιση ενός καλού κλίματος εντός της εταιρείας, κατάφερε και να διατηρήσει ανοικτούς τους διαύλους διάθεσης των προϊόντων της EuroChem στην Ελλάδα, αλλά και να καταφέρει μαζί με τους συνεργάτες του να διατηρήσει τα μερίδια της εταιρείας στην αγορά. Πρωτοπόρος στα λιπάσματα με αναστολείς Έπειτα από 22 χρόνια ζωής (ιδρύθηκε το 2001), η EuroChem μεγάλωσε και συγκαταλέγεται πλέον στις πέντε μεγαλύτερες δυνάμεις της βιομηχανίας των λιπασμάτων, αλλά και στις ελάχιστες εταιρείες οι οποίες παράγουν και τα τρία βασικά συστατικά των λιπασμάτων (άζωτο, φώσφορο και κάλιο). Η είσοδος της EuroChem στις 5 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, επιτεύχθηκε μέσω της δημιουργίας ορυχείων, μονάδων φυσικού αερίου, εργοστασίων παραγωγής αμμωνίας, καλίου, φωσφορικών λιπασμάτων, NPK λιπασμάτων κ.λπ., αλλά και μέσω της δημιουργίας υποδομών για τη μεταφορά των τελικών προϊόντων στους καταναλωτές (λιμάνια, δίκτυα σιδηροδρομικών γραμμών κ.λπ.). Σήμερα, στην EuroChem εργάζονται πάνω από 27.000 άνθρωποι σε περισσότερες από 25 χώρες. Μεγάλο πλεονέκτημα αποτελεί η ιδία παραγωγή και επάρκεια πρώτων υλών, η οποία εξασφαλίζει την ανώτερη ποιότητα των λιπασμάτων της.

52 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 52

09/01/2024 21:34

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIA: ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΑΛΗ]

Ο επί σειρά ετών πρόεδρος του ΣΠΕΛ και διευθύνων σύμβουλος της EuroChem Ελλάς, Γιάννης Βεβελάκης

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 53

40-81_LEADERS.indd 53

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

EUROCHEM

Η EUROCHEM ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΗ ΦΕΤΙΝΗ ΕΚΘΕΣΗ AGROTICA, ΑΠΟ 1η ΕΩΣ 4 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ, ΣΤΟ STAND 1a - ΒΕΛΛΙΔΕΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ας εστιάζει στην υιοθέτηση νέων και περισσότερων φιλοπεριβαλλοντικών καλλιεργητικών δεσμεύσεων και γεωργικών πρακτικών, συνδεόμενη άμεσα με τους στόχους οι οποίοι έχουν τεθεί στην πράσινη συμφωνία της (Green Deal) και το Farm to Fork. Πιο συγκεκριμένα μεταξύ των διαφόρων eco schemes τα οποία μπορεί ο παραγωγός να χρησιμοποιήσει, επιβραβεύει τη χρήση αυτών των λιπασμάτων επιδοτώντας τα με 4,5€/στρ. για τις αροτραίες και 6€/στρ. για κηπευτικά και μόνιμες καλλιέργειες αντίστοιχα.

Πρωτοπόρος στα λιπάσματα με αναστολείς Από τις πρώτες κιόλας ημέρες ύπαρξής της, η εταιρεία EuroChem επένδυσε στην τεχνολογία και πιο συγκεκριμένα στους αναστολείς (παρεμποδιστές). Όπως όλες οι τεχνολογικά καινοτόμες ιδέες, στην αρχή αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία, κάτι που διήρκεσε όμως πολύ λίγο. Τα λιπάσματα ENTEC® με αναστολέα νιτροποίησης DMPP καθώς και τα UTEC® με τον νέο αναστολέα ουρεάσης UTEC® liquid plus, πλέον αποτελούν κυρίαρχα εργαλεία στα χέρια των επαγγελματιών παραγωγών, που αξιολόγησαν τα οφέλη από τη χρήση τους όλα αυτά τα χρόνια και παραμένουν πιστοί στην ποιότητα και αποτελεσματικότητα που αυτά τους προσφέρουν. Με τα λιπάσματα ENTEC® & UTEC® στο πορτοφόλι της, η EuroChem λογίζεται πλέον ως πρωτοπόρος στα λιπάσματα με αναστολείς, με την εμπειρία χρόνων και την ανώτερη ποιότητα των πρώτων υλών να αποτελούν εγγύηση για τον παραγωγό. Τα πλεονεκτήματα από τη χρήση αυτών των λιπασμάτων, δεν περιορίζονται μόνο στα οφέλη του παραγωγού, αλλά επεκτείνονται ακόμα περισσότερο. Ένας άλλος τομέας υπεροχής τους, είναι και η προστασία του περιβάλλοντος μέσω των μειωμένων απωλειών αζώτου. Η ΕΕ, αναγνωρί ζοντας πλέον την επιτακτική ανάγκη για την προστασία του υδάτινου ορίζοντα αλλά και της ατμόσφαιρας, θέσπισε τη νέα ΚΑΠ, η εφαρμογή της οποί-

Για την επιφανειακή λίπανση των σιτηρών Την περίοδο που διανύουμε, στο προσκήνιο βρίσκεται η επιφανειακή λίπανση των σιτηρών. Τα λιπάσματα ENTEC® & UTEC®, μέσω των αναστολέων νιτροποίησης και ουρεάσης που αντίστοιχα περιέχουν, επιμηκύνουν τη διάρκεια παραμονής του αμμωνιακού αζώτου στο έδαφος. Επιτυγχάνουν με αυτό τον τρόπο την αρμονική θρέψη των καλλιεργειών με όλες τις μορφές αζώτου, αυξάνοντας σημαντικά τις στρεμματικές αποδόσεις και την ποιότητα της παραγωγής. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η παροχή του αζώτου προσαρμόζεται αυτόματα στις εκάστοτε απαιτήσεις των φυτών και το άζωτο προστατεύεται από απώλειες λόγω έκπλυσης και εξάχνωσης. Εκτός λοιπόν από την επιδότηση που δικαιούνται, τα λιπάσματα ENTEC® & UTEC® έχουν κάποια χαρακτηριστικά τα οποία τα καθιστούν πολύτιμα στα χέρια του επαγγελματία παραγωγού, όπως: • Αξιόπιστη παροχή αζώτου σε όλες τις καιρικές συνθήκες (εξαιρετικά σημαντικό στις περιόδους που διανύουμε) • Καλύτερη εκμετάλλευση του αζώτου λόγω της προσαρμοσμένης παροχής του στις ανάγκες του φυτού • Εξοικονόμηση εργασίας και μείωση κόστους μέσω του μειωμένου αριθμού εφαρμογών • Μειωμένη έκπλυση και απορροή του αζώτου στον υδροφόρο ορίζοντα • Σημαντική μείωση των απωλειών αζώτου από εξάχνωση • Προϊόντα υψηλής ποιότητας, με άριστη διασπορά στο χωράφι και μεγάλη διάρκεια ζωής στην αποθήκη.

ENTEC® EVO™ 27 Την κυριαρχία στον τομέα των λιπασμάτων με αναστολείς, έρχεται να επιβεβαιώσει το 2024, ένα απόλυτα νέο προϊόν, το ENTEC® EVO™ 27. Πρόκειται για την υψηλής ποιότητας ασβεστούχο νιτρική αμμωνία της EuroChem (Rieselkorn® 27), με τον νέο αναστολέα νιτροποίησης DMPSA. Τα πλεονεκτήματα του προϊόντος θα έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν οι παραγωγοί στο αμέσως επόμενο διάστημα, μιας και η επιφανειακή λίπανση των σιτηρών είναι προ των πυλών, με λίγα λόγια όμως το ENTEC® EVO™ 27: • Ο αναστολέας DMPSA εγγυάται την σταθεροποίηση

της ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας (πολυετή πειραματικά δεδομένα).

• Aυξάνει την απόδοση και την ποιότητα (περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες).

• Μειώνει τα αέρια θερμοκηπίου (N2O/CO2) έως και 71% κατά την εφαρμογή λιπάσματος στο χωράφι.

• Μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο έκπλυσης νιτρικών • Ακολουθείται από τα υψηλής ποιότητας χαρακτηριστικά των προϊόντων της EuroChem, όπως η απουσία σκόνης στο σακί και η ομοιομορφία των κόκκων για άριστη διασπορά στο χωράφι • Επιδοτείται σύμφωνα με τη νέα ΚΑΠ 2023-2027.

54 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 54

09/01/2024 21:34

40-81_LEADERS.indd 55

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

PG CONDELLIS SA

Όταν η ιστορία PJ Condellis SA έτος ίδρυσης 1958 τέσσερις κλάδοι πωλήσεων γεωργικά μηχανήματα, επαγγελματικά οχήματα, χωματουργικά & βιομηχανικά μηχανήματα, λιπαντικά σέρβις & ανταλλακτικά εντός 24 έως 48 ωρών

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIΑ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΑΛΗ]

Γιάννης Κοντέλλης, επικεφαλής της PJ Condellis SA Έν έτει 1919 η ιστορία ξεκινά... Οι καταβολές της εταιρείας χρονολογούνται από το 1919, όταν ο Ιωάννης Κοντέλλης επέστρεψε από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να γίνει ο επίσημος αντιπρόσωπος της Ford, αρχικά στη Μυτιλήνη και αργότερα στον Πειραιά και την Αθήνα, ιδρύοντας την εταιρεία Ι. Ε. Κοντέλλης Α.Ε. Το 1952, δημιουργήθηκε ένα ειδικό τμήμα για την προώθηση των γεωργικών ελκυστήρων Ford, με επικεφαλής τον Παύλο Κοντέλλη, γιο του Ιωάννη. Στη συνέχεια, το 1958 ιδρύθηκε η Παύλος Ι. Κοντέλλης Α.Ε.Β.Ε. για την αποτελεσματική διαχείριση του αυξανόμενου όγκου πωλήσεων γεωργικών ελκυστήρων.

56 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 56

09/01/2024 21:34

συναντά τη σύγχρονη τεχνολογία

Η εξέλιξη... Από τα πρώτα της χρόνια, η εταιρεία διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη της αγοράς των χωματουργικών μηχανημάτων. Το 1962, αντιπροσώπευε ήδη τους φορτωτές Bray, τους αεροσυμπιεστές Holman και αργότερα τους εκσκαφείς Priestman ενώ σύντομα συνέδεσε το όνομά της με τους μεγαλύτερους οίκους της αγοράς, όπως η International Harvester, η Ruston-Bucyrus, η Bucyrus-Erie, η Barber-Greene και η American Hoist. Με συνεχή παρουσία από το 1958 στον κλάδο των Χωματουργικών και Βιομηχανικών Μηχανημάτων και από το 1992 στον κλάδο των Επαγγελματικών Οχημάτων και Οχημάτων, η PJ Condellis SA απολαμβάνει εξαιρετική φήμη τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 57

40-81_LEADERS.indd 57

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

PG CONDELLIS SA

[© ΦΩΤΟΓΡΑΦIΑ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΡΑΜΑΛΗ]

Σήμερα, η εταιρεία PJ Condellis SA διατηρεί τέσσερις ξεχωριστούς κλάδους πωλήσεων: • Κλάδος Γεωργικών Μηχανημάτων: Αντιπροσωπεύει τους οίκους New Holland (γεωργικοί ελκυστήρες και μηχανήματα συγκομιδής), Case IH (γεωργικοί ελκυστήρες και μηχανήματα συγκομιδής) και Yanmar (γεωργικοί ελκυστήρες), καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στην ελληνική αγορά γεωργικών μηχανημάτων.

• Κλάδος Επαγγελματικών Οχημάτων: Από το 1992 εκπροσωπεί την Iveco, έναν από τους δύο μεγαλύτερους κατασκευαστές στην Ευρώπη, παρέχοντας πλήρη γκάμα επαγγελματικών οχημάτων (φορτηγά πάσης φύσεως και παντός μεγέθους, λεωφορεία, πυροσβεστικά και στρατιωτικά οχήματα κ.λπ.).

• Κλάδος Χωματουργικών και Βιομηχανικών Μηχανημάτων: Αντιπροσωπεύει μερικούς από τους σημαντικότερους οίκους του κλάδου: • Την Case Construction, που κατασκευάζει πλήρη σειρά χωματουργικών μηχανημάτων όπως μπουλντόζες, ελαστικοφόρους και ερπυστριοφόρους φορτωτές και εκσκαφείς, γκρέιντερς, μικρούς φορτωτές (skid steer loaders), μίνι εκσκαφείς.

• Τη Gomaco, τον μεγαλύτερο κατασκευαστή μηχανημάτων διαστρώσεως σκυροδέματος στον κόσμο.

• Την Unicarriers (TCM, ATLET, NISSAN), τον παλαιότερο και σημαντικότερο Ιάπωνα κατασκευαστή περονοφόρων ανυψωτικών οχημάτων, κα-

θώς και την NPK, που κατασκευάζει στην Ιαπωνία υδραυλικές σφύρες και εξαρτήματα κατεδάφισης.

• Κλάδος Λιπαντικών: Η εταιρεία αντιπροσωπεύει την Petronas Lubricants, κορυφαίο παραγωγό λιπαντικών. Η Petronas Lubricants International αποτελεί τμήμα της διεθνούς εταιρείας ενέργειας και πετροχημικών Petronas με έδρα την Μαλαισία, η οποία δραστηριοποιείται παγκοσμίως στην ανάπτυξη, παραγωγή, πώληση και διανομή λιπαντικών καθώς και υγρών λειτουργίας για την αγορά του αυτοκινήτου. Συνεχής προσήλωση Με την πολυετή πείρα μας, η εταιρεία PJ Condellis SA έχει καθιερωθεί ως αξιόπιστος συνεργάτης σε κάθε επαγγελματική απαίτηση. Η τεχνική υποστήριξη και η δέσμευσή της στην ποιότητα αποτελούν το θεμέλιο της επιτυχίας της, αφού από αυτήν εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, η διαθεσιμότητα ή μη των μηχανημάτων. Η οργανωμένη υποδομή και το δίκτυο υποστήριξης των μηχανημάτων και οχημάτων της εταιρείας σε όλη την Ελλάδα, της επιτρέπουν να υπερηφανεύεται για το ότι μπορεί να καλύψει οποιαδήποτε ανάγκη για σέρβις ή ανταλλακτικά εντός 24 έως 48 ωρών το αργότερο σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η PJ Condellis SA αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα συνδυασμού ιστορίας και δέσμευσης προς την καινοτομία και την ικανοποίηση του πελάτη.

58 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 58

09/01/2024 21:34

40-81_LEADERS.indd 59

09/01/2024 21:34

LEADERS LEADERS OFOF AGRICULTURE AGRICULTURE

24 24

Ο γ.γ.του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Στρατάκος, παραδίδει τη διάκριση στον Κτηνοτρόφο της Χρονιάς 2023, Μιχάλη Κυριακίδη στο πλαίσιο της εκδήλωσης του Αγρότη της Χρονιάς που έλαβε χώρα στην Ξάνθη στις 2 Δεκεμβρίου 2023.

FYTRO SEEDS ΜΙΧΑΛΉΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΉΣ

Θέλει προσήλωση η πρωτιά στην κτηνοτροφία Αποφάσισε να παραμείνει στον τόπο που γεννήθηκε και να συνεχίσει τη μακρόχρονη παράδοση της οικογένειάς του στην κτηνοτροφία και τα κατάφερε περισσότερο από καλά. Η σημερινή εικόνα της προβατοτροφικής μονάδας του 30χρονου Κτηνοτρόφου της Χρονιάς 2023 Μιχάλη Κυριακίδη στον Πετεινό Ξάνθης δεν θυμίζει σε τίποτα αυτό που παρέλαβε πριν από μια επταετία. Έπιασε το τιμόνι το 2016, έχοντας πρώτα αποκτήσει τις απαραίτητες περγαμηνές. Με ειδίκευση στη Ζωική Παραγωγή από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και με στρατηγικές κινήσεις, πενταπλασίασε το κοπάδι προβάτων που παρέλαβε με τη σημερινή δυναμικότητα του κοπαδιού να ανέρχεται στα 1.000 ζώα, φυλής Lacaune και την παραγωγή γάλακτος στους 300 τόνους ετησίως, ενώ περισσότερα από 1.000 νεογέννητα αρνάκια διατίθενται σε άλλους κτηνοτρόφους και παχυντές. Πρόκειται για μια ακμάζουσα επιχείρηση που έχει συνεργαστεί κατά καιρούς με τις μεγαλύτερες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας, η οποία

σημειώνεται ότι από τον Οκτώβριο του 2023 έχει δημιουργήσει τυροκομείο 50 τ.μ., πλήρως εξοπλισμένο για την παρασκευή Φέτας και Γιαουρτιού με την επωνυμία «Τυροκομικά Προϊόντα Μιχαήλ» ενώ στη μονάδα του έχουν πραγματοποιηθεί σεμινάρια που έχουν οργανώσει καθηγητές με τη συμμετοχή κτηνιάτρων και συχνά δέχεται τις επισκέψεις φοιτητών. Στόχος του δραστήριου κτηνοτρόφου στα επόμενα χρόνια είναι η δημιουργία γενετικά βελτιωμένου κοπαδιού που θα πιάνει τα 500 κιλά γάλα ανά ζώο το χρόνο, με σαφώς βελτιωμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Παράλληλα ο Μιχάλης Κυριακίδης κυνηγά και την ενεργειακή του αυτονομία. Το 2019 επένδυσε σε αγροτικό φωτοβολταϊκό πάρκο 500kW. Επιπλέον, σχεδιάζει την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις στέγες της κτηνοτροφικής του εγκατάστασης. Για τις ανάγκες της εκμετάλλευσής του καλλιεργεί 200 στρέμματα λόλιουμ πολυετές και μηδική για την ελεύθερη βόσκηση των ζώων. Διαθέτει επίσης 300 ελαιόδενδρα και όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό.

Μιχάλης Κυριακίδης Πετεινός Ξάνθης εγκαταστάσεις 3 σταύλοι, 3.000 τ.μ. & αρμεκτήριο 32 θέσεων ζωικό κεφάλαιο 1.000 Lacaune και διασταυρώσεις παραγωγή γάλακτος 300 τόνοι ετησίως

60 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 60

09/01/2024 21:34

40-81_LEADERS.indd 61

09/01/2024 23:02

LEADERS OF AGRICULTURE

24

AGROHELLAS A.E.

Agrohellas Α.Ε. έτος ίδρυσης 1991 παραγωγή & εμπορία λιπασμάτων, ζωοτροφών, δημητριακών, πολ/κού υλικού & φυτοπροστατευτικών Αγχίαλος Θεσσαλονίκης υποκαταστήματα Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη, Γιαννιτσά & Λάρισα

Ολιστικές λύσεις για τη θρέψη των φυτών και των ζώων

62 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 62

09/01/2024 21:34

Καινοτομία στη λίπανση Διατηρώντας μία σύγχρονη μονάδα παραγωγής λιπασμάτων στην Αγχίαλο Θεσσαλονίκης, η εταιρεία παράγει μια μεγάλη γκάμα λιπασμάτων που εξασφαλίζουν την άριστη θρέψη των φυτών και οδηγούν στη βελτιστοποίηση του παραγωγικού αποτελέσματος. Φροντίζει να προσαρμόζεται στις ανάγκες της αγοράς με τις κατάλληλες καινοτομίες και επεκτείνει τη δυναμικότητά της επενδύοντας σε μια πλήρως αυτόματη γραμμή παραγωγής λιπασμάτων.Η Agrohellas Α.Ε. δημιουργεί στρατηγικές συνεργασίες με κορυφαίες εταιρείες του χώρου, έχοντας ως πρωταρχικό μέλημα να προσφέρει στον Έλληνα παραγωγό καινοτόμα προϊόντα τα οποία δίνουν λύσεις σε καίρια θέματα, όπως το αβιοτικό στρες. Η εταιρεία στοχεύει στην αύξηση του δυναμικού παραγωγής και της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, δημιουργώντας ένα βιώσιμο μέλλον στην ελληνική γεωργία.

H εταιρεία ακολουθεί πιστά τα διεθνή πρότυπα και ποιοτικά στάνταρ, εναρμονίζεται με το κανονιστικό πλαίσιο που ορίζουν τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία, πάντα βασιζόμενοι στην επιστημονική γνώση και την προηγμένη τεχνολογία. Συμβαδίζοντας με τις απαιτήσεις του νέου Κανονισμού 2019/1009 (Fertilizing Products Regulation) της ΕΕ, για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τη διάθεση προϊόντων λίπανσης της Ε.Ε. στην αγορά, τα προϊόντα της Agrohellas A.E. φέρουν τη σχετική σήμανση CE.

Εκτός από τις εγκαταστάσεις στην Αγχίαλο, η Agrohellas Α.Ε. λειτουργεί φυτώριο στην περιοχή των Γιαννιτσών. Η Agrohellas A.E. είναι μία αμιγώς ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον αγροδιατροφικό κλάδο για περισσότερα από 30 χρόνια. Κύριοι άξονες της δραστηριότητάς της είναι η παραγωγή και εμπορία λιπασμάτων, ζωοτροφών, δημητριακών, πολλαπλασιαστικού υλικού και φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων. Η εταιρεία διαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις στην Αγχίαλο Θεσσαλονίκης και στον Έβρο, φυτώριο στην περιοχή των Γιαννιτσών, καθώς και ορυζόμυλο στα Ρίζια του Έβρου. Η Agrohellas Α.Ε. κατέχει ηγετική θέση στον τομέα του αγροδιατροφικού κλάδου. Διαθέτει υποκαταστήματα στην Ορεστιάδα, στην Αλεξανδρούπολη, στα Γιαννιτσά και στη Λάρισα, ενώ το 2024 αναμένεται να ανοίξει το νέο υποκατάστημα στην περιοχή της Αμφιλοχίας σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις. Το εκτενές δίκτυο πωλητών και καταστημάτων της εταιρείας εξυπηρετεί το μεγαλύτερο τμήμα της χώρας, με στόχο την πλήρη κάλυψη της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Πρωταρχικό μέλημα της εταιρείας είναι η παραγωγή και εμπορία ζωοτροφών

υψηλής ποιότητας, η δημιουργία στοχευμένων προϊόντων για συγκεκριμένες περιόδους των παραγωγικών ζώων, καθώς και η διατήρηση των κατάλληλων προδιαγραφών σε όλα τα επίπεδα δραστηριότητας. Επενδύοντας συνεχώς στον εκσυγχρονισμό των γραμμών παραγωγής, η Agrohellas Α.Ε. προχωράει στη δημιουργία σύγχρονου εργοστασίου παραγωγής ζωοτροφών και φυραμάτων, επεκτείνοντας τις εγκαταστάσεις της στην Αγχίαλο Θεσσαλονίκης. Το όραμα της εταιρείας είναι η δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος, η μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων του αγροδιατροφικού τομέα και η ευημερία των παραγωγών, της κοινωνίας και του πλανήτη μας με επίκεντρο τον άνθρωπο και με σύμμαχο την επιστημονική γνώση, την έρευνα και την τεχνολογία. Έχοντας ως γνώμονα την άμεση και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των παραγωγών, η εταιρεία στοχεύει στην εξεύρεση βιώσιμων και ολιστικών λύσεων για τη θρέψη των φυτών, των ζώων, και των ανθρώπων, ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 63

40-81_LEADERS.indd 63

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

THE GRECIALS

The Grecials σειρά βιώσιμων παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων από τη ΣΕΚΕ περιοχή Ξάνθη προϊόντα ελαιόλαδο, επιτραπέζιες ελιές, μέλι, χυμοί φρούτων & φρέσκα φρούτα

Η ΣΕΚΕ, ΜΕ 70 ΧΡΟΝΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗ ΡΑΧΟΚΟΚΑΛΙΑ ΤΗΣ «THE GRECIALS»

Επιτραπέζιες ελιές Καλαμάτας, απύρηνες/ κομμένες σε άλμη, Καλαμάτας, απύρηνες και μαριναρισμένες με ρίγανη και ποικιλία Πράσινες Χαλκιδικής απύρηνες/κομμένες σε άλμη προσφέρει το brand The Grecials.

64 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 64

09/01/2024 21:34

Το τολμηρό εγχείρημα της ΣΕΚΕ Έχοντας περισσότερα από 70 χρόνια εμπειρίας στον αγροτικό τομέα και τεράστια εμπειρία στη διεθνή εμπορευματοποίηση με ενεργή παρουσία σε περισσότερες απο 30 χώρες παγκοσμίως, η ΣΕΚΕ ΑΕ αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της σειράς προϊόντων «The Grecials». Η νέα γκάμα προϊόντων με την

Βιολογικό EVOO, EVOO Κρήτης ΠΟΠ, ψυχρής εκχύλισης, EVOO Σπάρτης (ΠΟΠ), ψυχρής εκχύλισης, EVOO αρωματισμένο με ρίγανη, EVOO Λαδολιά/Μανάκι, προσφέρει η The Grecials.

επωνυμία «The Grecials» γεννήθηκε το 2019 με γνώμονα τη βαθιά αγάπη της ΣΕΚΕ για τα αγνά, υψηλής θρεπτικής αξίας και ποιότητας, βιώσιμα παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα που παράγονται από ελληνικούς συνεταιρισμούς. Τα προϊόντα της σειράς παράγονται σε συνεργασία με αγροτικούς συνεταιρισμούς σε όλη την Ελλάδα. Σε μια συνοπτική παρουσίαση η «The Grecials» προσφέρει: • αγροτικά προϊόντα που καλλιεργούνται στην ελληνική γη και διατίθενται στο εμπόριο σε όλο τον κόσμο, τιμώντας την ιστορία, την παράδοση και την αγνότητα κάθε γωνιάς της χώρας • προωθεί την ελληνική καθαρή καλλιέργεια γης με φυσικό και βιώσιμο τρόπο από σύγχρονους συνεταιριστικούς παραγωγούς εξελίσσοντας παραδοσιακές μεθόδους των προγόνων τους • διατηρεί την ποιότητα της πρώτης ύλης και την παραγωγή προϊόντων υψηλής θρεπτικής αξίας πλούσιων σε γεύση και άρωμα, προστατεύοντας παράλληλα το φυσικό περιβάλλον. Όλα τα προϊόντα The Grecials είναι χωρίς γλουτένη, μη γενετικά τροποποιημένα, απολύτως αγνά, 100% φυσικά, αειφόρου παραγωγής, υψηλής διατροφικής αξίας και με σεβασμό στο περιβάλλον. Προσφέρονται επιτραπέζιες ελιές και ελαιόλαδο ενώ η γκάμα προϊόντων συμπληρώνεται με μέλι αλλά και φυσικούς χυμούς & φρούτα. Τα προϊόντα με τη σφραγίδα εγγύησης της ΣΕΚΕ, «The Grecials», εξάγονται σε πολλές αγορές του κόσμου, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Αγγλία, η Σερβία και η Aμερική. Γιατί να επιλέξει κανείς το brand «The Grecials» Στην ερώτηση «γιατί να επιλέξει κανείς το brand The Grecials», η απάντηση των ανθρώπων της εταιρείας είναι: • Η προσφορά μας είναι εξαιρετικής ποιότητας και οικονομικά συμφέρουσα. • Αναπτύσσουμε μακροχρόνιες, αμοιβαία επωφελείς, συνεργασίες με τους πελάτες μας και γι’ αυτό μας τιμά να είμαστε παρόντες ήδη 70 χρόνια σε αυτόν τον κλάδο • Είμαστε μια ελληνική συνεταιριστική εταιρεία και πίσω μας στέκονται εκατοντάδες οικογένειες που αγαπούν το επάγγελμά τους. • Είμαστε ευέλικτοι να καλύψουμε όλες τις ανάγκες των πελατών μας χωρίς καμία έκπτωση στην ποιότητά μας τηρώντας την «υπόσχεση μας». • Παρέχουμε την γκάμα των προϊόντων μας πάντα συνοδευόμενη με όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά ποιότητας και χημικές αναλύσεις από αναγνωρισμένα ινστιτούτα. Πρότυπο επιτυχημένης συνεταιριστικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στον πρωτογενή τομέα της χώρας, με κερδοφόρα πορεία και διαχρονικά σημαντική προσφορά στις τοπικές κοινωνίες, αποτελεί η ΣΕΚΕ, η οποία ιδρύθηκε το 1947 από τον μεγάλο συνεταιριστή και πολιτικό ηγέτη Αλέξανδρο Μπαλτατζή.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 65

40-81_LEADERS.indd 65

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

TEOFERT

Είκοσι τρία χρόνια πρωτοπορίας στα εξειδικευμένα και καινοτόμα λιπάσματα 66 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 66

09/01/2024 21:34

Teofert όμιλος επιχειρήσεων οικογένειας Θεοφανόπουλου εξειδικευμένες τεχνολογίες λιπασμάτων

Η TEOFERT Α.Ε. ηγείται τα τελευταία 23 χρόνια στο χώρο των εξειδικευμένων λιπασμάτων, στην ελληνική αγορά, με διαφορά. Ανήκει στον Όμιλο Επιχειρήσεων της οικογένειας Θεοφανόπουλου, ο οποίος δραστηριοποιείται στο διεθνή χώρο των πρώτων υλών και λιπασμάτων από τη δεκαετία του 1960. Στόχος της εταιρείας είναι να προσφέρει μόνο καινοτόμες και ποιοτικές λύσεις που καλύπτουν όλες τις ανάγκες των Ελλήνων παραγωγών και αναδεικνύουν τα γεωργικά προϊόντα τους. Τον στόχο αυτό τον κατορθώνει έχοντας συγκεντρώσει τόσες πολλές εξειδικευμένες τεχνολογίες στο χώρο των λιπασμάτων, που δεν μπορούν να βρεθούν σε καμία άλλη αντίστοιχη εταιρεία της ελληνικής αγοράς. Η εταιρεία TEOFERT θέλησε, από τα πρώτα χρόνια κιόλας λειτουργίας της, να αλλάξει την νοοτροπία του Έλληνα αγρότη, όσον αφορά την εφαρμογή των λιπασμάτων στο

χωράφι, καθιστώντας τον πιο αποτελεσματικό και ταυτόχρονα κερδίζοντας του χρόνο και χρήμα. Με αυτό το κίνητρο εισήγαγε πρώτη στην ελληνική αγορά τα «έξυπνα λιπάσματα» δίνοντας βαρύτητα στα σταθεροποιημένα, αντιλαμβανόμενη ότι αυτά θα αποτελέσουν και το μέλλον της γεωργίας και στην Ελλάδα. Κάτι το οποίο επιβεβαιώνεται κάθε χρόνο με την συνεχόμενη αυξητική τάση που παρουσιάζουν τα συγκεκριμένα λιπάσματα, καθώς και την ενσωμάτωση της εφαρμογής τους στην νέα ΚΑΠ. Όλα αυτά τα χρόνια, εμπορικής και παραγωγικής δραστηριότητας της TEOFERT συνέβαλαν σημαντικά στην εξέλιξη του τομέα των λιπασμάτων, καθιστώντας την ΤΕΟFERT ως έναν σημαντικό παίχτη στον κλάδο των αγροεφοδίων. Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να διατηρήσει το 85% των συνολικών πωλήσεων της εταιρείας να ανήκει μόνο σε εξειδικευμένα λιπάσματα (σταθεροποιημένα, λιπάσματα αυξημένης απορρόφησης αζώτου & φωσφόρου με ενσωμάτωση πολυμερών, και άλλα), αφήνοντας ένα πολύ μικρό ποσοστό στα κοινά λιπάσματα.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 67

40-81_LEADERS.indd 67

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

TEOFERT

Σταθμοί ορόσημα της TEOFERT 1996- DAP (φωσφορικό διαμμώνιο, 18-46): η πρώτη φορά που το γνωστό πλέον, σε όλους λίπασμα DAP (18-46), διατέθηκε στην αγορά ως λίπασμα, για απευθείας χρήση από τον αγρότη, από την εταιρεία ΤΕΟFERT και όχι ως πρώτη ύλη. Έκτοτε, καθιερώθηκε η χρήση του από τους Έλληνες αγρότες και αποτελεί ακόμα και τώρα μία από τις πιο δημοφιλής επιλογές για τη βασική λίπανση των μεγάλων καλλιεργειών, εφαρμόζοντας ένα πυκνό λίπασμα αζώτου- φωσφόρου στην καλλιέργεια εφάπαξ.

2001-Αlzon 47: έφτασε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το προϊόν Alzon 47, το οποίο αποτέλεσε την πρώτη σταθεροποιημένη ουρία, με παρεμπόδιση νιτροποίησης μέσα στον κόκκο, προϊόν ανάπτυξης της γερμανικής εταιρείας SKW-Piesteriz.

2002-Piazur 46: έφτασε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το προϊόν Piazur 46, το οποίο αποτέλεσε την πρώτη σταθεροποιημένη ουρία με παρεμπόδιση ουρεάσης μέσα στον κόκκο, προϊόν ανάπτυξης της SKW-Piesteritz. Το προϊόν αυτό αποτελεί ακόμα και τώρα την πιο αποτελεσματική παρεμπόδιση ουρεάσης με 2-ΝPT, τεχνολογίας PIAZUR στην αγορά.

2004-PiaMaX 46: η πρώτη ουρία παρεμποδισμένη με δύο καινοτόμους παρεμποδιστές νιτροποίησης (methylpyrazole & triazole). H τεχνολογία PiaMaX χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και απόλυτη συμβατότητα με τα κύρια αζωτούχα λιπάσματα. Ενσωματώνεται σε πολλά N, NP και ΝPK λιπάσματα της εταιρείας.

2010-Avail N: για πρώτη φορά στην Ελλάδα ξεκίνησε ο πειραματισμός με πατενταρισμένα πολυμερή για την αύξηση της διαθεσιμότητας του αζώτου στα φυτά και την μέγιστη απορρόφηση του, από αυτά.

2010-Avail P: για πρώτη φορά στην Ελλάδα αναπτύχθηκαν λιπάσματα με πατενταρισμένο πολυμερές για την μέγιστη απορρόφηση του φωσφόρου από τα φυτά και την μη δέσμευση του στο έδαφος. Οι τεχνολογίες Αvail Ν και P αποτελούν δύο καινοτόμες τεχνολογίες, αυξημένης αποτελεσματικότητας στο χωράφι μετά από πολυάριθμο πειραματισμό από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ενσωματώνονται και συνδυάζονται και οι δύο σε N, P, και NPK λιπάσματα του προϊοντικού καταλόγου της εταιρείας.

2018-Alzon neo-N: παγκόσμια καινοτομία της SKW-Piesteritz με διπλή παρεμπόδιση ουρεάσης & νιτροποίησης μέσα στον κόκκο, περιέχοντας παρεμποδιστές τελευταίας γενιάς. Το alzon neo-N αποτελεί το λίπασμα παντός καιρού, αφού προστατεύει το άζωτο κάτω από όλες τις καιρικές και εδαφολογικές συνθήκες, αυξάνοντας την απόδοση των καλλιεργειών. Με παρουσία σε ολόκληρη την Ελλάδα και την εμπιστοσύνη των πελατών της η TEOFERT συνεχίζει να αναπτύσσεται και να ερευνά για αξιόπιστες και προηγμένες λύσεις θρέψης και λίπανσης.

68 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 68

09/01/2024 21:34

40-81_LEADERS.indd 69

09/01/2024 21:34

LEADERS LEADERS OFOF AGRICULTURE AGRICULTURE

24 24

BARILLA HELLAS

Είκοσι δύο χρόνια σταθερά Όταν το 2002 ξεκίνησε να σχεδιάζεται από την Barilla Hellas η ανάπτυξη του προγράμματος συμβολαιακής καλλιέργειας στο σκληρό σιτάρι, ήταν ένα πρωτάκουστο και ιδιαίτερα καινοτόμο -για τα δεδομένα του τότε- σύστημα εφοδιαστικής αλυσίδας στον τομέα των σιτηρών. Σήμερα, κλείνοντας 22 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά σιτηρών, παραμένει το ίδιο πρωτοποριακό και μοναδικό στην εφαρμογή του, μιας και μέσω αυτού η Barilla Hellas κατάφερε να αναδείξει τα πλεονεκτήματα του συστήματος αλλά και να γίνει παράδειγμα και για άλλες βιομηχανίες του κλάδου. Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από το πρόγραμμα συμβολαιακής καλλιέργειας της Barilla Hellas έχουν απτά οφέλη που εντοπίζονται σε τρία κυρίως πεδία: Μείωση της

70 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 70

09/01/2024 21:34

Barilla Hellas συμβολαιακή καλλιέργεια στρέμματα 60.000 αγροτικές εκμεταλλεύσεις 1.000 σκληρό σιτάρι 22.000 τόνοι ποικιλίες 2 αποκλειστικής χρήσης

δίπλα στους παραγωγούς αβεβαιότητας, αύξηση της αίσθησης εμπιστοσύνης των παραγωγών προς τη βιομηχανία και πλήρης αποδυνάμωση της όποιας κερδοσκοπικής συμπεριφοράς των ενδιάμεσων της αλυσίδας. Το πρόγραμμα της συμβολαιακής καλλιέργειας Αυτά τα αποτελέσματα δεν συμβαίνουν απλά. Είναι φυσικό επακόλουθο της διαρκούς επικοινωνίας των ανθρώπων της Barilla Hellas με τους παραγωγούς, της συνεχούς παρακολούθησης και συντονισμού κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου, από τη σπορά και τη συγκομιδή του σιταριού, μέχρι την αποθήκευση και την παραλαβή του. Μέσω του προγράμματος συμβολαιακής καλλιέργειας που περιλαμβά-

νει καλές καλλιεργητικές πρακτικές με σεβασμό στο περιβάλλον, η Barilla Hellas καταφέρνει να παράγει σιτάρι υψηλής ποιότητας, αναγκαίο για την παραγωγή των προϊόντων της, που είναι ο πρωταρχικός στόχος της. Παράλληλα, επιτυγχάνει την ιχνηλασιμότητα και τη συνεχή τροφοδοσία και κατά συνέπεια τον προγραμματισμό του εργοστασίου, στηρίζοντας έτσι, σε βάθος χρόνου, την εξοικονόμηση του κόστους λειτουργίας αυτού. Η συνεχής και σταθερή παρουσία της Barilla στην ελληνική αγορά με δύο εργοστάσια μεταποίησης, τον Μύλο στην ΒΙΠΕ Βόλου και το Εργοστάσιο Ζυμαρικών στον Ελαιώνα Θήβας, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά ελληνικής παραγωγής σιτάρια, αποτελεί έμπρακτη και ουσιαστική στήριξη στην ελληνική ύπαιθρο και την αγροτική παραγωγή της χώρας.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 71

40-81_LEADERS.indd 71

09/01/2024 21:34

LEADERS OF AGRICULTURE

24

BARILLA HELLAS

Η ποιότητα επιβραβεύεται Σε ό,τι αφορά την τιμολογιακή πολιτική της Barilla Hellas, ο παραγωγός απολαμβάνει τις καλύτερες τιμές μέσω των συμβολαίων, έχοντας στην διάθεσή του μια εγγυημένη ελάχιστη τιμή που καλύπτει στην ουσία το κόστος παραγωγής αλλά και μια πριμοδότηση της ποιότητας που τον επιβραβεύει για το προϊόν που παράγει. Για τον δικαιότερο καθορισμό των τιμών, η εταιρεία καθιέρωσε τα συστήματα υπολογισμού της τιμής τύπου price formula. Για να πετύχουν οι παραγωγοί την απαιτούμενη ποιότητα στο σκληρό σιτάρι παρέχεται μια σειρά από εργαλεία που τους βοηθούν να πετύχουν τον στόχο, όπως: • Ποικιλίες υψηλής απόδοσης σε ποιότητα και ποσότητα (SVEVO – PURO) • Δίκτυο συνεργατών-γεωπόνων για συμβουλευτικές υπηρεσίες • Εγχειρίδιο Καλλιέργειας & Συντήρησης Σκληρού σίτου • Δεκάλογος καλών πρακτικών καλλιέργειας • Εκπαίδευση και ενημέρωση παραγωγών και γεωπόνων για τα νέα εργαλεία που βοηθούν τους παραγωγούς μας να βελτιώσουν την απόδοση και τα έσοδά τους.

• Δωρεάν χρήση του GRANODURO.NET που επιτρέπει στον παραγωγό να παίρνει τις σωστές αποφάσεις στο σωστό χρόνο να μειώνει το κόστος ενώ ταυτόχρονα να βελτιώνει την ποιότητα μειώνοντας και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της καλλιέργειάς του.

ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΒΙΏΣΙΜΗΣ ΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑΣ ΣΚΛΗΡΟΎ ΣΊΤΟΥ BARILLA HELLAS ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΎΣ: Μετεωρολογικοί σταθμοί σε λειτουργία

40

Στρέμματα ενταγμένα στο σύστημα GRANODURO.net

49.000

Τόνοι σκληρού σίτου παραγμένοι με μειωμένο περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα κατά 22%

22.000

Το αποτύπωμα της Barilla Hellas στην ελληνική εγχώρια παραγωγή Οι καλλιέργειες σκληρού σίτου που επιλέγει η Barilla Hellas καλύπτουν σχεδόν όλη την ελληνική επικράτεια από τη Θράκη, τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία έως την Αττική. Για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο και μετά τα πρόσφατα καταστροφικά καιρικά φαινόμενα στη Θεσσαλία, στελέχη της εταιρείας μάς επισημαίνουν ότι έχουν παρατηρήσει μια περαιτέρω στροφή στην καλλιέργεια του σκληρού σίτου σε βάρος άλλων καλλιεργειών (π.χ. βαμβάκι, ηλίανθο κλπ). Αυτό έχει εντείνει το ενδιαφέρον των παραγωγών στο συμβολαιακό πρόγραμμα της Barilla και ως εκ τούτου και την ευθύνη της εταιρείας προς τους καλλιεργητές.

ΟΙ ΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΕΣ ΣΚΛΗΡΟΎ ΣΊΤΟΥ ΠΟΥ ΕΠΙΛΈΓΕΙ Η BARILLA HELLAS ΚΑΛΎΠΤΟΥΝ ΣΧΕΔΌΝ ΌΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΠΙΚΡΆΤΕΙΑ 72 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 72

09/01/2024 21:34

40-81_LEADERS.indd 73

09/01/2024 23:05

LEADERS OF AGRICULTURE

24

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΉ ΓΕΩΡΓΙΚΉ ΣΧΟΛΉ

Εν αρχή ην η γεωργική εκπαίδευση H Αμερικανική Γεωργική Σχολή είναι ιστορικά συνδεδεμένη με την επαγγελματική εκπαίδευση και καινοτομεί σε προγράμματα βιωματικής επαγγελματικής κατάρτισης. Σε αυτό το πλαίσιο, στον Όμιλο Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης και Κατάρτισής της, λειτουργεί το τμήμα Γεωργικών Εφαρμογών, το οποίο αποτελείται από τον Φορέα Παροχής Γεωργικών Συμβουλών και το Κέντρο Διά Βίου Μάθησης. Αποστολή του Τμήματος είναι να οργανώνει κι υλοποιεί προγράμματα συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, διά βίου μάθησης, εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις ιδιωτών σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, δράσεις ενημέρωσης και πληροφόρησης του κοινού και επισκέψεις μελέτης πεδίου στην Ελλάδα και εξωτερικό σε θέματα αγροδιατροφικής επιχειρηματικότητας, αγροτουρισμού, αξιοποίησης παραγωγικών πηγών, προστασίας του περιβάλλοντος, εφαρμογής νέων τεχνολογιών στην πρωτογενή παραγωγή, βιοασφάλειας τροφίμων και εκπαίδευσης εκπαιδευτών. Όλοι οι εισηγητές είναι πιστοποιημένοι εκπαιδευτές ενηλίκων μη τυπικής εκπαίδευσης από τον ΕΟΠΠΕΠ του ΥΠΕΠΘ. Τα σεμινάρια ενηλίκων και η κατάρτιση των παραγωγών και κτηνοτρόφων, προσφέρονται από το Κ.Δ.Β.Μ. Από το 2005 ως σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί 56.100 ώρες πρακτικής εφαρμογής σε 42 διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα του αγροδιατροφικού τομέα για τουλάχιστον 14.840 ενήλικες. Επιπλέον, οργανώνει επισκέψεις μελέτης πεδίου για ομάδες ενηλίκων, εταιρείες ή οργανισμούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό και το πρόγραμμα σχεδιάζεται με βάση τις ανάγκες της κάθε ομάδας, πραγματοποιείται στις σύγχρονες εγκαταστάσεις της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και εμπλουτίζεται με εκπαιδευτικές επισκέψεις σε επιχειρήσεις του τομέα ενδιαφέροντος. Οι επισκέψεις μελέτης πεδίου (study visits) συμβάλλουν στην ανταλλαγή ιδεών και πρακτικών και ενθαρρύνουν τη δικτύωση ομοειδών επιχειρήσεων (clusters). Το τμήμα συμμετέχει σε ένα σημαντικό αριθμό δραστηριοτήτων και προγραμμάτων ανάπτυξης και συνεργάζεται με ιδιωτικές εταιρείες του αγρο-

ΤΟ ΤΜΉΜΑ ΓΕΩΡΓΙΚΏΝ ΕΦΑΡΜΟΓΏΝ ΑΠΟΤΕΛΕΊΤΑΙ ΑΠΌ ΤΟΝ ΦΟΡΈΑ ΠΑΡΟΧΉΣ ΓΕΩΡΓΙΚΏΝ ΣΥΜΒΟΥΛΏΝ ΚΑΙ ΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΔΙΆ ΒΊΟΥ ΜΆΘΗΣΗΣ

74 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 74

09/01/2024 21:34

Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκη τηλέφωνο επικοινωνίας 2310/492700 email info@afs.edu.gr ιστότοπος www.afs.edu.gr

διατροφικού τομέα, αναπτύσσοντας σημαντικές δράσεις στη συμβολαιακή γεωργία μέσα από προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, με στόχο να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις και δεξιότητες στους συμμετέχοντες παραγωγούς και κτηνοτρόφους συμβολαιακής γεωργίας με τις εταιρείες που συνεργάζονται. Παρέχει γνώσεις μέσω βιωματικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, συναντήσεων, παροχής συμβουλευτικής και επιτόπιων μελετών, όπου μέχρι στιγμής έχει καταρτίσει και συμβουλέψει περισσότερους από 1.880 αγρότες. Με τις συγκεκριμένες δράσεις δίνεται έμφαση στις καινοτόμες μεθόδους και τεχνολογίες που αφορούν την ποσοτική και ποιοτική βελτιστοποίηση της παραγωγής και την προστασία του περιβάλλοντος για την ενίσχυση της παραγωγής στον αγροδιατροφικό τομέα. Οι Γεωργικές Εφαρμογές αναπτύσσονται στο εκπαιδευτικό αγρόκτημα της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, στα εργαστήρια του Perrotis College, στους αγρούς των συμμετεχόντων, στους στάβλους των κτηνοτρόφων και στις εγκαταστάσεις της εκάστοτε βιομηχανίας. Αναπτύσσονται συνεχώς συνεργασίες με τον γεωργικό και βιομηχανικό κλάδο της Ελλάδας και του εξωτερικού, έχοντας ως στόχο τη δημιουργία μοναδικής κουλτούρας συνεργασίας που θα αυξήσει την παραγωγικότητα και θα τροφοδοτήσει την οικονομική ανάπτυξη. Πιο συγκεκριμένα προάγει: • Αύξηση του γεωργικού εισοδήματος

• Πιστοποίηση της ασφάλειας τροφίμων • Τήρηση κανόνων εφαρμογής Ορθών Γεωργικών Πρακτικών και νέας τεχνολογίας, που συνάδουν με την ευφυή παραγωγική διαδικασία

• Προστασία του περιβάλλοντος • Αξιολόγηση και επίλυση προβλημάτων που αφορούν την ποιοτική πα-

ραγωγή και διαχείριση προϊόντος • Δημιουργία κουλτούρας στους τοπικούς αγρότες για τη νέα γεωργία • Κοινοτική ανάπτυξη της υπαίθρου • Αγροτοδιατροφική επιχειρηματικότητα • Εκπαίδευση τοπικών στελεχών παραγωγής και διοίκησης • Ορθολογική διαχείριση εδαφοϋδατικών και ενεργειακών πηγών • Βελτιστοποίηση πρακτικών παραγωγής, οικονομικά βιώσιμων, οικολογικά και κοινωνικά υπεύθυνων, για την αειφόρο ανάπτυξη της υπαίθρου και τη δημιουργία «Φροντιστών της Γης». Οι γεωργικοί σύμβουλοι που συμμετέχουν στην παροχή συμβουλών σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, είναι πιστοποιημένοι και ενταγμένοι στον πιστοποιημένο Φορέα Παροχής Γεωργικών Συμβουλών όπου και είναι εγγεγραμμένος στο αντίστοιχο μητρώο του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Τέλος, συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα (LIFE, HORIZON, ERASMUS κ.λπ.) σε ότι έχει να κάνει με την κατάρτιση και την συμβουλευτική αγροτών και την έρευνα πεδίου.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 75

40-81_LEADERS.indd 75

09/01/2024 21:35

LEADERS OF AGRICULTURE

24

BASF

BASF Agricultural Solutions τέσσερις πυλώνες Αειφόρες πρακτικές φυτοπροστασίας και ολοκληρωμένης διαχείρισης Πειραματικοί αγροί για ανάδειξη καλών καλλιεργητικών πρακτικών Ψηφιακός μετασχηματισμός και καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία Σπόροι

76 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 76

09/01/2024 21:35

Η γεωργία αλλάζει Το 2024 ξεκινά μία νέα εποχή! Μια εποχή ευκαιρία για ένα πραγματικό και ουσιαστικό νέο ξεκίνημα. Μια εποχή συνεργασίας με στόχο την έμπρακτη στήριξη του πρωτογενούς τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της εξωστρέφειας όσων δραστηριοποιούνται στον αγροδιατροφικό κλάδο. Μια εποχή γεμάτη ευκαιρίες που εκτιμάμε ότι θα οδηγήσει σε αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων και σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Mια εποχή ψηφιακού μετασχηματισμού του γεωργικού κόσμου, που θα αξιοποιεί νέες και σύγχρονες τεχνολογίες προς όφελος της δουλειάς του αλλά και του περιβάλλοντος. Στην BASF πιστεύουμε ότι δουλειά μας είναι να παρέχουμε στους παραγωγούς καινοτόμες λύσεις για παραγωγή αγροτικών προϊόντων υψηλής ποιότητας και απόδοσης. Με τα νέα δεδομένα της ορθής περιβαλλοντικής διαχείρισης, η λέξη κλειδί είναι η βελτιστοποίηση της παραγωγής στον αγρό με χρήση όλων των τύπων συστημάτων παραγωγής. Γι’ αυτό το λόγο, έχουμε δεσμευτεί ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα προσθέσουμε περισσότερες από 30 συνδυαστικές και καινοτόμες λύσεις στα χέρια των παραγωγών, με ένα βασικό στόχο: Τη στήριξη του Έλληνα παραγωγού με λύσεις από το σπόρο έως τη συγκομιδή, που βοηθούν στην αύξηση της παραγωγής, στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των καλλιεργειών σε ακραίες συνθήκες και στη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος των γεωργικών δραστηριοτήτων.

IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE 77

40-81_LEADERS.indd 77

09/01/2024 21:35

LEADERS OF AGRICULTURE

24

BASF

Τέσσερις διαφορετικοί πυλώνες στηρίζουν τις προσπάθειές μας

1

Οι αειφόρες πρακτικές φυτοπροστασίας και ολοκληρωμένης διαχείρισης Στην BASF ακολουθούμε τις εξελίξεις και βάζουμε στο επίκεντρο τον παραγωγό. Στόχος μας να του προσφέρουμε λύσεις για όλους τους τύπους συστημάτων παραγωγής, συμπεριλαμβανομένης και της βιολογικής, καθώς και προϊόντα φυσικής προέλευσης, όπως μικροβιακά, φυσικές ουσίες ή φερομόνες και προϊόντα χημικής φύσης για τον επαρκή έλεγχο εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων. Η γεωργία αλλάζει και είναι στο χέρι μας να ακολουθήσουμε την αλλαγή και να την αξιοποιήσουμε. Σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάσαμε και φέραμε στην αγορά δυο νέες βιολογικές λύσεις, το μυκητοκτόνο Serifel® και το εντομοκτόνο Velifer®. Αντίστοιχα, συνεχίζουμε να προσφέρουμε το Κelpak που είναι ένας φυσικός βιοδιεγέρτης που παράγεται από την εκχύλιση φυκιών του είδους Ecklonia maxima καθώς και το ΤriaAlfa Essence που είναι υγρό λίπασμα νέου τύπου. Παράλληλα, αξοιοποιώντας τη μακρά παράδοση που έχουμε στην αγορά των μυκητοκτόνων, φέραμε στην αγορά το Revyona®, μία τριαζόλη νέας γενιάς, με ξεχωριστή δομή που κάνει τη διαφορά σε σχέση με τις υπόλοιπες κλασικές τριαζόλες.

2

Οι πειραματικοί μας αγροί, για ανάδειξη καλών καλλιεργητικών πρακτικών Η καινοτομία στη φυτοπροστασία πιστεύουμε ότι πρέπει να αποδεικνύεται με δεδομένα από το χωράφι. Στο πλαίσιο αυτό, τα τελευταία χρόνια, εγκαταστήσαμε πειραματικούς αγρούς όπου δοκιμάζονται στην πράξη νέα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με τρόπο που βελτιστοποιεί τα αποτελέσματά τους και την απόδοση της καλλιέργειας με σεβασμό στο περιβάλλον. Ο καλύτερος τρόπος για να εισαχθεί μια καινοτομία στον αγρό ή να αλλάξει μια καθιερωμένη τακτική φυτοπροστασίας ή άλλη καλλιεργητική πρακτική προς

το καλύτερο, είναι να συγκριθεί δίπλα στο φυσικό της χώρο, στο χωράφι του παραγωγού.Δώσαμε προτεραιότητα στην ελιά, στα πλαίσια μιας γενικότερης προσπάθεια ολιστικής προσέγγισης της ελαιοκαλλιέργειας. Η ελιά αποτελεί, άλλωστε, μια εθνικά σημαντική καλλιέργεια με εξαγώγιμα προϊόντα, αλλά και με μεγάλη ιστορική και συμβολική σημασία. Η προσπάθεια συνεχίστηκε με τις καλλιέργειες του μήλου και του ροδάκινου. Εγκαταστάθηκαν διαφορετικοί αγροί με στόχο την πρόταση νέων λύσεων και τη δημιουργία «τεχνικών συζητήσεων». Σε μια αγορά που αλλάζει θέλουμε να παραμείνουμε ενεργοί με νέες προτάσεις. Η προσπάθεια συνεχίζεται.

3

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και τα καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του γεωργικού κόσμου αποτελεί πλέον μονόδρομο. Κύριος στόχος της BASF είναι η περαιτέρω βελτίωση της παραγωγικότητας στη γεωργία με την χρήση τεχνολογιών αιχμής. Τα ψηφιακά εργαλεία σχεδιασμένα να παρέχουν γεωπονικές προβλέψεις για την έγκαιρη λήψη ορθών αποφάσεων απλοποιούν τις καθημερινές εργασίες των παραγωγών και συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση της απόδοσης, στην εξοικονόμηση πόρων και στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου οικονομικών ζημιών. Το 2024 φέρνουμε στην αγορά το Agrigenius από την εταιρία Horta, το οποίο είναι ένα σύστημα υποστήριξης λήψης αποφάσεων που χρησιμοποιεί ψηφιακό εξοπλισμό, όπως μετεωρολογικούς σταθμούς ή αισθητήρες στον αγρό, με στόχο τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων, για την παροχή ειδοποιήσεων και επιχειρησιακών προτάσεων που θα οδηγήσουν στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Το Agrigenius παρέχει μια συνεχή ροή δεδομένων που οδηγεί σε ένα διαρκώς ενημερωμένο στιγμιότυπο του αγρού.

4

Οι σπόροι Τα τελευταία χρόνια η BASF έχει παρουσία και στην αγορά του σπόρου, κυρίως για εκτατικές καλλιέργειες και κηπευτικά. Αποτελεί πλέον προτεραιότητά μας η δημιουργία σπόρων και υβριδίων που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του Έλληνα παραγωγού για υψηλές αποδόσεις και σταθερότητα. Παράλληλα όμως είναι ιδιαίτερα σημαντική για εμάς κι η ιχνηλασιμότητα ώστε να μπορούν οι παραγωγοί να μετρούν τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις της καλλιέργειάς τους, καθώς κι η υποστήριξη της αλυσίδας αξίας.

Προγράμματα Συνεργασίας Στην BASF ξεχωρίζουμε δυο σημαντικές προσπάθειες, που βασίζονται σε αξιόλογες συνεργασίες: Tο Πρόγραμμα Πιστοποίησης Βαμβακιού με Βιώσιμες Γεωργικές Πρακτικές» (Certified Sustainable FiberMax - CSF) και την προσφορά σπόρων λαχανικών κάτω από την ομπρέλα της BASF-Nunhems. Στην προσπάθεια ενίσχυσης της καλλιέργειας του βαμβακιού δημιουργούμε υπεραξία στον τελικό προιόν και ακολουθούμε το ταξίδι του βαμβακιού, μέχρι το ρούχο. Το CSF πρωτοπορεί και χρησιμοποιεί την τεχνολογία του blockchain, για να παρακολουθεί κάθε ενέργεια

και πρακτική, που συμβαίνει από την ημέρα που φυτεύεται ο σπόρος, μέχρι την ημέρα που ένας πελάτης επιλέγει να αγοράσει το τελικό ρούχο. Τελος, η BASF-Nunhems φέρνει στην αγορά μοναδικές ποικιλίες και εγκαινιάζει συνεργασίες σε ολόκληρη την τροφική αλυσίδα των λαχανικών σε συνδυασμό με τις ανάγκες και τις τάσεις της εποχής. Η γεωργία αλλάζει και αποτελεί δική μας ευθύνη να διευκολύνουμε αυτήν την αλλαγή, με σεβασμό στο περιβάλλον και τις αειφόρες πρακτικές. Το μέλλον της γεωργίας ξεκινά εδώ!

78 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 78

09/01/2024 21:35

40-81_LEADERS.indd 79

09/01/2024 21:35

LEADERS OF AGRICULTURE

24

TUV HELLAS

Νέο σημείο αναφοράς το ανθρακικό αποτύπωμα

Η

Η αγροτική παραγωγή κινδυνεύει από τα ακραία καιρικά φαινόμεκλιματική αλλαγή είναι εδώ και αναμένεται να μειώνει το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν κάθε ευρωπαϊκής χώρας κατά 1% τις να ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Τα πρότυπα πιστοποίησης της επόμενες τουλάχιστον δύο δεκαετίες, ενώ για τις χώρες του ευαγροτικής παραγωγής και των τροφίμων γενικότερα θα ακολουθήσουν την τάση της αγοράς και θα δώσουν επιπλέον έμφαση στην μείωση του ρωπαϊκού Nότου το ποσοστό θα είναι μεγαλύτερο. Στo πλαίσιo περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Αντίστοιχα θα δοθεί έμφαση στην προτης ευρωπαϊκής στρατηγικής «farm to fork» δίνεται ιδιαίτερη έμφαση για κίνητρα στους γεωργούς και κτηνοτρόφους ώστε να παράγουν με βιώσιμο ώθηση της αποδοτικότητας των πόρων, στην προστασία της βιοποικιλότρόπο, ασφαλή και υγιεινά τρόφιμα, εξασφαλίζοντας ένα σταθερό και δίκαιο τητας, στην ορθή χρήση των λιπασμάτων, στην ορθή διαχείριση του νερού εισόδημα, προστατεύοντας το περιβάλλον και συμβάλλοντας στην καταποκαι στην διαχείριση της ζωικής παραγωγής.

H TÜV HELLAS (ΤÜV NORD) προσφέρει υπηρεσίες επιθεώρησης πιστολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και το γεγονός ότι περίπου το ένα ποίησης και στα πρότυπα GLOBALG.A.P Spring (Sustainable Program τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχοfor Irrigation and Groundwater Use), LEAF (Linking Environment And Farming) και GLOBALG.A.P BioDiversity. νται από τα συστήματα διαχείρισης τροφίμων, Έτσι, και προκειμένου να απαντήσουμε σε θα έχει ως συνέπεια αφενός να αναπτυχθούν ένα από τα βασικά ερωτήματα της νέας εποπρωτόκολλα στην αγροτική παραγωγή για την ποσοτικοποίηση και την επαλήθευση των εκχής, εκτιμούμε πως τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα, όσον αφορά τα πρόπομπών αερίου άνθρακα και αφετέρου να δοθεί έμφαση στη μείωση του περιβαλλοντικού τυπα, αρκούν και με το παραπάνω για να κααποτυπώματος κατά την παραγωγή τροφίμων λύψουν τις τρέχουσες και σίγουρα πολλές από στα υφιστάμενα πρότυπα/ πρωτόκολλα. τις μελλοντικές ανάγκες της πολιτικής «from Η επαλήθευση του ανθρακικού αποτυπώμαfarm to fork». τος θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμη στην προσπάΜε τη διαφορά ότι το ζητούμενο είναι, τα πρότυπα αυτά να εφαρμόζονται, να ελέγθεια των επιχειρήσεων για το άνοιγμα νέων αγορών, αφού απαιτητικές αγορές του εξωτεριχονται και εν τέλει να πιστοποιούνται ουσικού, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωαστικά και όχι μόνο «στα χαρτιά». Να γίνει δηλαδή συνείδηση ότι η πιστοποίηση δεν μένο Βασίλειο, ζητούν από τις επιχειρήσεις που Θωμάς Αραπογιάννης είναι «αναγκαίο κακό» για να βρεθούν τα διαθέτουν τα προϊόντα τους στις συγκεκριμένες Διευθυντής Πιστοποίησης Αγροδιατροφικού προϊόντα στα σημεία πώλησης και στο τέλος αγορές πιστοποιητικό μέτρησης του ανθρακιΤομέα TÜV HELLAS (TÜV NORD) στο πιάτο των καταναλωτών. Αλλά αντίθεκού αποτυπώματος. Παρόλο που μέχρι σήμερα, η επαλήθευση του τα, αποτελεί εργαλείο και δικλείδα ασφαλείανθρακικού αποτυπώματος αποτελεί προαιρετικό εργαλείο για τις επιας για όλους τους κρίκους της διατροφικής αλυσίδας, εξασφαλίζοχειρήσεις, είναι εξαιρετικά πιθανό στο άμεσο μέλλον να γίνει υποχρεωτιντας ταυτόχρονα την αναγκαία ιχνηλασιμότητα. κό από απαιτητικές αγορές όπως των ΗΠΑ και της Κεντρικής Ευρώπης. Γι’ αυτό και η ύπαρξη εξειδικευμένων γεωργικών συμβούλων που Έτσι, δεν αποκλείεται να αναχθεί, αν όχι σε υποχρεωτική νομοθετική θα μπορούν να παρακολουθούν τις εξελίξεις και να συνεργαστούν υποχρέωση, σίγουρα όμως σε νέο σημείο αναφοράς για την παραγωγή. αρμονικά με τους φορείς πιστοποίησης είναι ιδιαίτερα θετική και καΗ TÜV HELLAS (ΤÜV NORD) διαθέτει μακρά εμπειρία και έμπειρα στελέλοδεχούμενη. Εφόσον το πρόγραμμα αυτό, εφαρμοστεί ουσιαστικά και όχι «στα λόγια», μπορεί να προσφέρει στους αγρότες πρόσβαση σε χη στις επαληθεύσεις εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου, ενώ είναι διεξειδικευμένες γνώσεις και συμβουλές που είναι απαραίτητες σε ένα απιστευμένη στην Ελλάδα από το ΕΣΥΔ με αριθμό Πιστοποιητικού 884-4, διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Λειτουργώντας έτσι ως ενδιάδιενεργώντας ήδη από το 2006 επαληθεύσεις στο ETS για την εμπορία εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και επαληθεύσεις κατά ISO 14064 στην μεσος ανάμεσα στους παραγωγούς και τους φορείς πιστοποίησης, διΕλλάδα και το εξωτερικό. ευκολύνοντας το έργο και των δύο πλευρών. Επιπλέον, με αφετηρία το κυκλικό μοντέλο οικονομίας για τη μετάβαση Την ίδια στιγμή όμως, όλοι οι εμπλεκόμενοι οφείλουν να κατανοήσουν ότι σε κλιματικά ουδέτερα πρότυπα, η τάση φαίνεται να είναι ότι στα πρόη διαδικασία πιστοποίησης δεν είναι μονόδρομος, αλλά πλέον λειτουρτυπα πιστοποίησης θα αξιολογούνται από τους φορείς πιστοποίησης αν γεί αμφίδρομα. Οι καταναλωτές είναι πλέον περισσότερο ενημερωμένοι εφαρμόζονται πράσινες φιλο-περιβαλλοντικές λύσεις όπως η χρήση ηλικαι συνειδητοποιημένοι από ποτέ. Και επιλέγουν όχι μόνο συγκεκριμέακών συλλεκτών στις φάρμες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, να προϊόντα αλλά και εταιρείες που έμπρακτα τηρούν βιώσιμες πρακτιτην χρήση από τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους ηλεκτρικής ενέρκές καλλιέργειας, μεταποίησης και μεταφοράς. Έτσι, αναζητούν τα σχετικά πιστοποιητικά που εξασφαλίζουν το «καλώς έχειν», επιβραβεύοντας στην γειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ή και η συμμετοχή σε ενεργειπράξη τις βέλτιστες πρακτικές. Συνεπώς, με αρωγό τους φορείς πιστοποίακές κοινότητες.

H TÜV HELLAS (ΤÜV NORD) είναι διαπιστευμένος Oργανισμός για τον ησης, οι παραγωγοί καλούνται να αναγνωρίσουν τις νέες ανάγκες των έλεγχο και πιστοποίηση Φωτοβολταϊκών Σταθμών ως προς τις απαιτήκαταναλωτών και να προσαρμοστούν σε αυτές, ώστε να διατηρήσουν και να διευρύνουν το μερίδιό τους με μια διαρκώς μεταβαλλόμενη και εξαισεις του προτύπου EN 62446, έχοντας συσσωρευμένη εμπειρία σε Φ/Β έργα με εγκατεστημένη ισχύ που ξεπερνά τα 1.000 MWp. ρετικά απαιτητική αγορά.

80 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 • LEADERS OF AGRICULTURE

40-81_LEADERS.indd 80

09/01/2024 21:35

40-81_LEADERS.indd 81

09/01/2024 21:35

2024

Κυκλοφορεί 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

ΜΕ ΤΗΝ AGRENDA

82_LEADERS.indd 82

09/01/2024 23:08

00-00_EXOFYLLO_ TELIKO.indd 3

09/01/2024 21:09

00-00_EXOFYLLO_ TELIKO.indd 4

09/01/2024 21:09