Primeur 3 - 2023

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

verpakkingsfolie met anti-fog

BOPP FLOWPACK FOLIE laser perforatie

Flexo bedrukking

Sas

Hardinxveld-Giessendam

Smart Packaging Solutions

introduceert een nieuwe punnet voor groenten en fruit. De massief kartonnen verpakking is sterk, circulair, makkelijk hanteerbaar en een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief voor plastic.

“De markt en de consument vragen steeds meer om duurzame verpakkingen”, vertelt Martijn Fluyt, Product Development Manager. “Ook overheden stimuleren dat. Zo is het

NIEUW PRODUCT VAN SMART

PACKAGING SOLUTIONS: DUURZAME PUNNET VOOR GROENTEN EN FRUIT

gewicht tussen de 0,5 en 2 kilo. Door het toepassen van massief karton is een robuuste, stevige verpakking gegarandeerd en daarmee is dit een ideale oplossing voor het verpakken van peren, spruiten en andere groenten en fruit. De consument kan deze na gebruik in de oud papierbak gooien zodat het massief karton wordt gerecycleerd. Het is dus echt een circulaire oplossing.”

STEVIGE EN MAKKELIJK HANTEERBARE VERPAKKING

kan de verpakking helemaal worden gepersonaliseerd, zowel qua afmeting, ontwerp als bedrukking met specifieke merkkleuren en logo’s.

ZICHTBAARHEID VAN HET PRODUCT

in Frankrijk vanaf 1 januari 2022 verboden om verse groenten en fruit in plastic te verkopen. Daarom hebben wij een punnet voor groenten en fruit gemaakt uit massief karton, een duurzaam alternatief voor plastic.”

100% CIRCULAIR

De groenten- en fruitverpakking is gemaakt van 100% gerecycleerd papier en karton en is geschikt voor allerlei toepassingen. Martijn: “De verpakking is geschikt voor producten met een

De groenten- en fruitverpakking kenmerkt zich door gebruiksvriendelijkheid voor een efficiënt verpakkingsproces. Het design maakt het mogelijk om de verpakking machinaal eenvoudig in de gewenste vorm te vouwen. Martijn: “Wij leveren de verpakkingen plano af om de transportkosten te minimaliseren. De gevouwen verpakkingen kunnen eenvoudig in elkaar worden gestapeld en, net zo belangrijk, makkelijk weer van elkaar worden gehaald zodat groenten en fruit snel en efficiënt kunnen worden verpakt.”

VERPAKKING BIEDT OPTIMALE BESCHERMING

Door het gebruik van massief karton en de constructie van de verpakking zijn groenten en fruit in alle fases van de supply chain maximaal beschermd en komen ze onbeschadigd en in optimale conditie aan bij de consument. Voor een unieke uitstraling

De groenten- en fruitverpakking is gemaakt vanuit het perspectief van de eindgebruiker. “Een consument wil graag in de winkel het product kunnen zien wat in de verpakking zit”, noemt Martijn als voorbeeld. “Daarom kan de verpakking worden voorzien van meerdere openingen, eventueel gestanst in de vorm van het product. Daarnaast is de verpakking hersluitbaar, zodat de consument het product thuis ook in de verpakking kan bewaren.”

DUURZAME

VERPAKKINGSOPLOSSINGEN

Bij het ontwerp van de verpakking was duurzaamheid het uitgangspunt.

Bewust

omgaan met verpakkingen en duurzaamheid

zit in het DNA van Smart Packaging Solutions. Wij vinden het belangrijk dat de grondstoffen van onze verpakkingen hun waarde behouden en blijven circuleren in de verpakkingseconomie. De gerecycleerde vezels zijn de hoofdgrondstof van onze massief kartonnen verpakkingen, die vervolgens weer 100% recycleerbaar zijn tot hernieuwbare grondstof.

Visie

33

Thema: Bewerkte AGF

46 “Plantaardig blijvende verandering in consumptiepatroon”

Rob Langeveld, GreenS & SaladS

50 Snijrobot zorgt voor hoger rendement

54 De nieuwbouw van Hessing Supervers op Greenport Venlo, nadert voltooiing

56 Verse pickles veroveren de markt

60 “Van teler tot aan het eindproces van onze klant, daar ligt onze focus” Mark van der Salm, Snijpunt

66 “Het belang van groenten en fruit – en het gemak daarvan – wordt steeds groter”

Jantine Heemskerk, Heemskerk fresh & easy

70 “Naast gezondheid en gemak, wordt genieten steeds belangrijker”

Fruity Pack

74 Verspilling tegengaan en waarde toevoegen

79 “Steeds meer klanten weten ons te vinden om onze stevige taugé”

82 “Met The Potato Chef betreden we een nieuwe markt waar veel potentie in zit”

Bart Nemegheer, De Aardappelhoeve

92 Special: Verpakken & wegen

104 AGF-verpakkingen verduurzamen: Waar staan we op de weg naar een volledig circulaire economie?

110 Gepersonaliseerde icepacks zorgen voor koeling tijdens transport

112 15 procent foliebesparing door nieuwe sealtechniek bij verticaal geproduceerde verpakkingen

114 Film-iLid, de looks van een deksel met de duurzaamheid en functionaliteiten van een folie

115 In de transitie van plastic naar karton zorgen Linerless etiketten voor verpakkingsoplossingen

“Prijsconcurrentie in West-Europa geeft ruimte voor premium appelrassen”

Thierry Mellenotte, Pink Lady

37ste jaargang • nummer 3 - 2023

Inhoudsopgave

4 “We hebben het geluk dat we in een groeiend segment van de markt zitten” Philip Symons, North Bay Europe

10 Hoe het repareren van pallets voor de ‘Appie’ leidde tot een wereldwijde speler in pallets en kisten

12 “Boycot AGF-luchtvracht door retail een hele goedkope reclamecampagne”

Peter Hobert, BUD Holland

13 “Luchtvrachtstop op groenten en fruit door sommige supermarkten pure greenwashing”

Alain Tulpin, Tulpin Group

16 “In opkomende landen ontstaan mogelijkheden voor bio-avocado’s”

Renzo Veenstra, Proganic:

18 Wat is de toekomst van conventionele koelschepen?

20 Kiwi-extract voor betere eiwitvertering

21 Banaan over het spoor terug van weggeweest

22 AGF-horecagroothandel Dick Schaap ontwikkelt seizoenskalender en nutriscore

24 Europees marktpotentieel voor avocado’s

26 “Seizoensgebonden marketing is voor supermarkten veel te ingewikkeld”

28 Een maand koud weer en tekorten in quotes

30 Overstromingen zetten streep door vroege start Santé-aardappelen van Malta

32 In 2022 is Turkse export groenten en fruit niet verder gegroeid

Vaste rubrieken

39 Japanse stad promoot rosé gemaakt van watermeloen

40 Het ‘beste van het beste’ en laagste prijsgarantie samengebracht

42 “Ik durf te beweren dat de Leanri het qua smaak zelfs wint van de Nadorcott”

84 Nieuwe machine wast kwetsbare zoete aardappel schoon met minder water

86 Even op adem komen voor de eindspurt of een zachte landing?

87 Argentinië en Brazilië willen gemeenschappelijke munt

87 Consumptie watermeloen hangt samen met hogere voedingskwaliteit

88 Bio-brandstof uit sinaasappelschillen

88 Paddenstoelen vergroten geheugen

90 Van kinderen groenteneters voor het leven maken

94 Volledig vernieuwd Jongfresh zet fundament voor toekomst neer

97 Natuurlijke kleurstoffen uit schimmels

97 EU staat nieuwe voedingsmiddelen op basis van paddenstoelen toe

98 Levend plantkundig erfgoed tot leven brengen en in leven houden

100 “Sorteerproces verbeteren en versnellen met minder mensen” William Oomen, Van Wamel:

PietPraat

Inflatie en hoge kosten spelen de consument nog steeds parten. Zo blijkt bijvoorbeeld de consumptie van fruit te dalen en wordt eerder voor de wat meer basic groentenproducten gekozen. De sector Bewerkte Groenten merkt het ook en heeft dit hoog op de agenda staan. Overigens zien de meeste groentenverwerkers de toekomst zonnig in: gezond, gemak en plantaardig worden immers steeds belangrijker.

Door koud weer stokte de aanvoer van vollegrondsgroenten uit Spanje; het was veelvuldig onderwerp van gesprek en PRIMEUR verzamelde quotes. Door de veranderende weersomstandigheden is er meer aandacht voor late citrusrassen, zoals bijvoorbeeld de Leanri-clementine. Ook in de verpakkingswereld is er veel gaande. In aanloop naar de Empack-beurs richten we onze blik op duurzaamheid en nieuwe regelgeving.

Verder neemt Pink Lady Europe CEO Thierry Mellenotte ons mee langs onderwerpen als groeimanagement en nieuwe appelintroducties, is niet iedereen overtuigd van de duurzame intenties achter het boycotten van AGF-luchtvracht en is er aandacht voor bio-avocado’s.

Vergeet ook onze socials niet. Zo vertelt de hoofdredacteur van De PSV Supporter over zijn passie en legt Mark Huisman uit dat in Thailand ja ook nee kan betekenen.

Veel leesplezier!

Pieter

Philip Symons, North Bay Europe:

“De omzetgroei is de afgelopen jaren echt sterk geweest,” zegt Philip Symons, Sales Director Europe bij North Bay Europe over de groeiende activiteiten van de Nederlandse North Bay dochteronderneming in Rotterdam. “We hadden al een goede, sterke lopende business, maar door de oprichting van North Bay Europe BV en het kantoor in Rotterdam hebben we veel meer mogelijkheden kunnen benutten.” Die kansen omvatten bijvoorbeeld export naar het Midden-Oosten. “We kunnen nu Europese productie naar Israël exporteren. Ook het feit dat onze mensen ter plaatse zijn waar het meeste fruit aankomt, is een enorm voordeel geweest.”

Degroei en toenemende volumes die klanten nodig hebben, leiden ook tot de noodzaak om het personeelsbestand uit te breiden, vertelt Philip’s collega Brian Klumpp, Directeur Marketing en Strategische Ontwikkeling. “Het personeelsver-

loop bij North Bay is erg laag. De meeste mensen zitten hier al lang, waardoor we veel ervaring in het bedrijf hebben.” Hij ziet dat dit niet alleen goed is voor het kennisniveau binnen het bedrijf, het duidt ook op een goede werkcultuur. “We hebben

een heel platte organisatie, met een klein managementteam, dat heel goed samenwerkt.”

STRATEGISCHE AMBITIE OM TE GROEIEN

Hoewel een punt van aandacht verwacht Philip niet dat de huidige economische dynamiek en bijbehorende daling van de fruitconsumptie in Europa de ambities van North Bay om verder uit te breiden in de weg staan. “We zien een ambitie voor drie jaar om onze afzet in Europa te verdubbelen. We hebben het geluk dat we nog steeds in een groeiend segment van de markt zitten. Van de totale omzet van North Bay vertegenwoordigt Europa momenteel ongeveer 10 procent. We hebben de strategische ambitie om dat percentage aanzienlijk te laten groeien

“We hebben het geluk dat we in een groeiend segment van de markt zitten”

om onze telers een beter evenwicht en een betere risicospreiding naar alle wereldmarkten te bieden.”

Philip ziet dat de uitbreiding van de telers - buiten de traditionele telersbasis in Amerika - kansen biedt voor groei van de verkoop. “We zijn een internationale telerscoöperatie met telers in heel Noord-, Midden- en Zuid-Amerika en we staan ook open voor leden in andere delen van de wereld. We voegen veel telers in Europa, Oost-Europa en Noord-Afrika toe, als aanvulling op ons aanbod, zodat we het hele jaar door een goed en sterk aanbod krijgen.” Philip laat weten dat afgelopen najaar in Spanje bessen zijn aangeplant en dat er dit jaar nog meer zullen worden geplant. Voor de komende herfst en het voorjaar van 2024 staan aanplantingen in Noord-Afrika, Portugal en Egypte op de agenda.

HET GAT DICHTEN

“We hebben een enorme kans om het gat te dichten, waar we traditioneel niet zoveel productievolume hebben in de Europese zomermaanden. We zijn zeer sterk in de productieperiode op het zuidelijk halfrond en nu vullen we het gat met de zomermaanden.” Philip merkt op dat de groeiende Europese bessenproductie niet alleen het volume verhoogt en dus afzetmogelijkheden creëert, maar ook inspeelt op de toenemende aandacht van de consument voor lokale teelt. “Het is belangrijk dat we lokale productie hebben. Het heeft geen zin om in bijvoorbeeld het Spaanse hoogseizoen veel fruit uit andere delen van de wereld te importeren, terwijl er hier in Europa goede volumes worden geproduceerd.”

Philip ziet het dichten van het productiegat, het toevoegen van producten, zoals vijgen en groenten, aan het portfolio en

Q U O T E S

de focus op Sekoya-rassen als de belangrijkste drijfveren voor groei. North Bay is een van de leden van de Fall Creek Sekoya Group die zich richt op het verbeteren van de eetervaring van blauwe bessen voor consumenten. “We groeien met onze partners in het premiumsegment met onze nieuwe Sekoya-variëteiten, die we het hele jaar door aan onze retailpartners willen aanbieden. De vraag van de consument naar blauwe bessen groeit en dat is waar we de toekomst zien: in het premiumsegment. En hetzelfde geldt voor bramen en frambozen, waar we ook veel aan veredeling doen om de beter smakende vruchten met een betere houdbaarheid te krijgen.”

DE ULTIEME GEMAKSSNACK

Een belangrijk aspect voor North Bay, want Philip wijst erop dat het belangrijk is voor herhalingsaankopen van consumenten. “We willen ervoor zorgen dat we 52 weken per jaar een superieur,

“We durven marge op AGF in te leveren om kwaliteit te kunnen blijven bieden”

Directeur Michel Mattheeuws van Nettorama

“KCB-ers zijn de Boa’s van de AGF”

Aldus de altijd genuanceerde mening van Philip van Geest op AGF.nl

“Zouden supermarkten dat zelf niet begrijpen of denk je dat daar dombo’s werken?”

Retailprofessor Laurens Sloot (EFMI) reageert op de opmerking dat de omloopsnelheid van biologische producten omhoog gaat als er minder hoge prijzen gerekend worden.

geweldig smakend stuk fruit aan de consument leveren, omdat we weten dat mensen dan het merk Sekoya herkennen en teruggaan om deze bessen te kopen.” Ook het feit dat blauwe bessen geen bereiding nodig hebben voor consumptie, helpt bij het stimuleren van de verkoop, aldus de verkoopdirecteur. “We hebben een prima uitgangspunt met de categorie bessen. Ananassen of mango’s verkopen is veel moeilijker. Dat mag dan wel fantastisch smakend fruit zijn, maar het is onhandig. Blauwe bessen zijn de ultieme gemakssnack.” (MW) 

info@northbayeurope.eu

Philip Symons en Brian Klumpp

De fruitconsumptie in Europa lijkt dezer dagen op een laag pitje te staan. Een zorg voor velen en ook voor Pink Lady, een van de bekendste appelmerken. Pink Lady Europe reageert op die situatie door de consument aan zich te binden door de strategie aan te passen en positief te reageren op wat de consument verwacht. Tijdens een interview met PRIMEUR op Fruit Logistica deelde Pink Lady Europe CEO Thierry Mellenotte zijn gedachten over onderwerpen als consumentenbehoeften, prijspositionering, duurzaamheidsambities, groeimanagement en nieuwe appelintroducties. Ondanks de uitdagingen ziet hij nog steeds kansen voor de middellange en lange termijn. “Onze boodschap is dat Pink Lady niet zomaar een appel is - er is een visie, een boodschap en een waarde.”

Thierry Mellenotte van Pink Lady: “Prijsconcurrentie in West-Europa geeft ruimte voor premium appelrassen”

De wereld om ons heen is momenteel een uitdagende omgeving. Hoe gaat het met Pink Lady te midden van deze onrust?

“Onlangs bleek dat de gemiddelde appelconsumptie in Nederland van november 2022 tot januari 2023 met vier procent is gedaald. Pink Lady zit in dezelfde trend. We zijn niet slechter, we zijn niet beter; we volgen gewoon de trend voor de hele categorie. De appelvoorraad in Nederland is vrij hoog. Eén van de redenen daarvoor is opnieuw dat de consumptie niet meer is wat ze vroeger was. Natuurlijk hebben we te maken met de economische context. Wat we zien is dat de massa van de markt gedreven wordt door lage prijzen - Elstar of Jonagold bijvoorbeeld - en vanwege de premium positionering van Pink Lady is het normaal dat dit gevolgen heeft. We weten dat de inflatiecontext veel invloed heeft op het gedrag van de consument, die zich zorgen maakt. Daar moeten we mee omgaan. Dat is de reden waarom we aan het begin van dit seizoen hebben besloten onze promotionele activiteiten op de markt op te voeren. We hebben het marketingbudget voor Europa met 10 procent verhoogd. We hebben er alle vertrouwen in, omdat we de steun hebben van de grote retailers. Maar ook hebben we een goede activiteit in het groothandelskanaal. Misschien zal het Europese seizoen iets langer duren dan in het verleden, maar dat is normaal gezien de context. Voor ons is de belangrijkste uitdaging de loyaliteit van de consument te consolideren en daarom passen wij onze strategie aan. De uitdaging is om capaciteit te winnen en tegelijkertijd positief te reageren op wat de consument verwacht. Zij zijn op zoek naar aanbiedingen en een goed aanbod. We weten dat huismerken en discounters het goed doen. Tegelijkertijd mogen we onze strategie op middellange en lange termijn niet vergeten: marktaandeel blijven ontwikkelen, nieuwe consumenten blijven aantrekken en de merkwaarde blijven ontwikkelen. Wij weten ook dat ons MVO-beleid op middellange en lange termijn heel belangrijk is voor de consument: wat het merk doet voor aspecten als biodiversiteit, beperking van de CO2-voetafdruk, kwaliteitsverbetering, ontwikkeling van nieuwe technieken en technologie voor onze telers. We richten ons op het heden, maar zullen onze middellange- en langetermijnstrategie voor het merk niet vergeten.”

Hoe ontwikkelt het merk zich?

“Onze strategie is om eerst, wat wij noemen dubbele referenties te ontwikkelen: met losse en voorverpakte appels het bredere scala van consumentenbehoeften afdekken. Voor Nederland - één van onze belangrijkste afzetgebieden in Euro-

Clubappel Pink Lady - de merknaam voor het appelras Pink Cripps - nu ook Rosy Glow en Seksie - die een roze tint heeft op een groene achtergrond - is in 1973 in Australië ontwikkeld uit een kruising tussen de rassen Lady Williams en Golden Delicious en viert daarom dit jaar zijn 50e verjaardag. Sinds de eerste oogst van Pink Lady-appels in 1979, het patent in 1990 en de registratie in 1992 is het handelsmerk Pink Lady in meer dan 70 landen geregistreerd. In Europa vertegenwoordigt het een jaarlijkse oogst van meer dan 200.000 ton, geproduceerd door meer dan 3.000 Europese telers.

pa - hebben we de doelstelling om de verkoop en promotie te ontwikkelen voor de zichtbaarheid van PinKids - kleine appels specifiek gericht op kinderen. Onze derde doelstelling is het ontwikkelen van ‘commitment promotion’ voor consumenten, om consumenten te binden. Deze initiatieven omvatten het programma ‘Adopteer een boom’, dat de consument de mogelijkheid biedt een echte boom in een echte boomgaard te adopteren. Het hele seizoen door ontvangt de consument nieuws over wat de teler in de boomgaard doet. Dit initiatief wil de consument bewust maken van wat de teler, die ver van de consument af staat, doet om appels te telen. Wij denken dat het belangrijk is voor de appelcategorie om mensen te informeren en bewust te maken van wat er in de loop van het jaar in een boomgaard gebeurt. BeePink is ook een promotie waarbij we de consument uitleggen wat er in de boomgaard wordt gedaan om bijen te beschermen en wat we doen om de biodiversiteit te ontwikkelen. De derde grote promotie voor de merkwaarde is PinkChef, een kookwedstrijd. We besteden ook aandacht aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). In verschillende Europese landen hebben we een communicatieplan om de consument uit te leggen wat we doen op het gebied van biodiversiteit, het beschermen van bijen en hoe we opkomen voor de

waarde van de telers. Gewoon om de consument uit te leggen dat Pink Lady zoveel meer is dan een appel.”

Hoe ziet Pink Lady, gezien de huidige dalende tendens in de Europese fruitconsumptie, de ontwikkeling van de appelcategorie in het algemeen en van de positie van de Pink Lady binnen die categorie?

“De trend van dalende consumptie is er. Het eerste effect van deze dalende consumptie is op het basisproduct: Elstar, Jonagold, Gala. Ik ben ervan overtuigd dat de markt voor het premium merk zal groeien, omdat de markt steeds verfijnder wordt. Ik denk ook dat in landen als Duitsland, Nederland, België, Frankrijk of Italië de appel in het hogere segment de toekomst heeft, omdat die landen nooit zullen kunnen concurreren met appels uit bijvoorbeeld Polen of Turkije wat betreft lage productiekosten. Een zeer belangrijke en grote vraag voor de West-Europese appelcategorie zal zijn: in welke richting willen we gaan? Voor mij is de enige weg de beste te zijn op het gebied van kwaliteit, het ontwikkelen van nieuwe merken met een echte toegevoegde waarde voor de consument en steeds verantwoordelijker te zijn op een manier die geïntegreerd is in hoe we denken over het maximaal verkleinen van onze voetafdruk op de planeet.”

“Het is moeilijk om de dalende fruitconsumptie te begrijpen. In Duitsland bijvoorbeeld blijkt uit cijfers dat zowel de appelprijzen als de consumptie met ongeveer negen procent zijn gedaald. Zelfs als de hele categorie daalt qua prijs, is dat niet genoeg om de daling van de consumptie te beperken. Dat is verschrikkelijk. We

Voor de teler geeft dat waarde aan de kleinere appels. Voor ouders is het een manier om kinderen te motiveren om meer fruit te eten. Het is ook een manier om verspilling tegen te gaan; als je een appel van normaal formaat aan een klein kind geeft, zal maar een deel ervan worden opgegeten, omdat het te veel is. Ook zijn we bezig met

“Een zeer belangrijke en grote vraag voor de West-Europese appelcategorie zal zijn: in welke richting willen we gaan? Voor mij is de enige manier om de beste te zijn als het gaat om kwaliteit, om nieuwe merken te ontwikkelen met een echte toegevoegde waarde voor de consument en om steeds verantwoordelijker te zijn op een manier die geïntegreerd is in hoe we denken over het maximaliseren van de vermindering van onze voetafdruk op de planeet”

denken al te lang dat fruit de belangrijkste concurrent van fruit is. In zekere zin is het goed om de ontwikkeling van nieuwe appelmerken met een nieuw marketingconcept te zien. Want wij gebruiken dezelfde instrumenten als onze belangrijkste concurrenten op het gebied van voeding, namelijk snacks, yoghurt, desserts, suiker en junkfood. We moeten dezelfde middelen introduceren. Marketing is niet vulgair; het is gewoon uitleggen wie je bent, wat je doet en hoe, om de consumenten ervan te overtuigen dat wat je doet goed voor hen is.”

Pink Lady is al sinds 1979 op de markt en sinds de jaren ‘90 in Europa. Heeft een concept appel een houdbaarheidsdatum?

“We proberen te voorzien in nieuwe consumentenbehoeften en daarom hebben we een paar jaar geleden PinKids ontwikkeld.

de ontwikkeling van producten van Pink Lady-appels. We hebben een strategie om samen met grote bedrijven producten in hun eigen categorie te ontwikkelen. Een specifieke referentie die we voor de Duitse markt hebben gemaakt is bijvoorbeeld een Pink Lady cider. We hebben ook Pink Lady sap, yoghurt en compote. Voor ons is dat een manier om de aanwezigheid van Pink Lady in andere categorieën dan alleen verse appels te ontwikkelen en de consumentenpopulatie te vergroten.”

Met name jonge mensen, de consumenten van morgen, lijken een sterke voorkeur te hebben voor ander fruit dan het meer traditionele fruit zoals bijvoorbeeld appels. Hoe beïnvloedt dat Pink Lady?

“We weten dat een groot deel van de Pink Lady-consumenten gezinnen zijn. Maar ook jong volwassenen en jonge stellen met jonge kinderen en tieners. Uit ons onderzoek blijkt dat het smaakprofiel van Pink Lady heel goed aansluit bij wat kinderen verwachten. Het is zoet, vol van smaak met een klein zuurtje. We maken ons niet zo druk om de concurrentie van de blauwe bes of ander powerfruit. We hebben het juiste fruit en met goede communicatie en marketing kunnen we de merkwaarde met de consument delen: bescherming van de biodiversiteit, vermindering van onze CO2-voetafdruk, enzovoort.

We weten dat dit een zorg is van de jonge generatie en het is een sterke focus van Pink Lady.”

“Ik denk dat dit de hele categorie raakt. We hebben veel onderzoek gedaan naar wie onze consument is en we zorgen ervoor dat we alle verschillende sociale categorieën afdekken, zodat we dicht bij de hele populatie staan. Dat betekent dat we een aanbod op hoog, gemiddeld en bescheiden niveau hebben. Ons doel is om het beste van onze productie aan de meerderheid van de mensen aan te bieden. En we vinden het belangrijk dat Pink Lady, een premium appel met meestal een premium prijs, dezelfde prijspositie behoudt en positief reageert op de budgettaire beperkingen van de consument. Maar dat ligt niet alleen aan ons en soms zijn we nogal verbaasd over de prijsstelling door de retail, maar daar hebben wij geen invloed op. In veel Europese landen wordt de appelconsumptie in stand gehouden door enorme promotie van twee of drie kilo-zakken met Elstar of Jonagold appels. Waarschijnlijk heeft de retail geen goede marge op dit soort producten. Dus moeten ze een andere referentie hebben die die lage marge kan compenseren. En als je een sterk merk hebt zoals bijvoorbeeld Pink Lady, profiteren ze daar misschien te veel van.”

Hoe geeft Pink Lady invulling aan de duurzaamheidsambitie, anders dan door biologische productie?

“Ongeveer twee procent van onze productie is biologisch en als de telers niet biologisch zijn, volgen ze een geïntegreerd fruitteeltprogramma. In de huidige context is het qua prijs erg moeilijk voor de categorie biologisch fruit omdat er veel biologisch volume is. Het prijsverschil tussen biologische en traditionele producten ligt tussen de 25 en 35 procent en we moeten erkennen dat in deze zeer specifieke periode, wanneer je de consument vraagt zo’n 30 procent meer te betalen, dat misschien te veel is. Voor de biologische telers is het een zeer moeilijke tijd.”

“Wij zijn ervan overtuigd dat er een derde weg is tussen traditionele en biologische productie, waarbij nieuwe technieken en technologieën de telers zullen helpen hun teeltmethoden steeds te verbeteren. Daarom besteden wij een deel van onze investeringen aan nieuwe start-ups op het gebied van nieuwe teelt- en opslagmethoden, het verkleinen van de CO2-voetafdruk en alternatieve chemische producten. Door het beste van de biologische teeltmethode te combineren met nieuwe technologie kan een nieuwe manier van telen ontstaan.”

Hoe doet Pink Lady het qua telers; groeit de telersgroep nog steeds?

“Voor de komende jaren tot 2030 hebben we een doelstelling om de productie met ongeveer zes tot zeven procent per jaar te verhogen om capaciteit te winnen, maar ook om de kwaliteit die we op de markt brengen te beheersen. Als je een groot merk bent en de vraag is er, ook al is het in de huidige situatie een hele uitdaging, weten we dat we op de middellange tot lange termijn veel marktaandeel kunnen winnen met Pink Lady, maar we moeten onze groei goed beheren. We consolideren ons huidige telersbestand van iets meer dan 3.000 telers in Europa, omdat zij gewend zijn de technische Pink Lady-appel te telen. We proberen ieder jaar nieuwe telers in onze groep op te nemen. We weten dat het voor jonge telers vrij moeilijk is om een nieuwe boomgaard te ontwikkelen en we kunnen hen daarbij helpen. In een groep is het ook belangrijk om nieuwe mensen te hebben die nieuwe ideeën kunnen inbrengen en die ervaring hebben in verschillende economische sectoren. Wij geloven dat het een goede manier is om dynamisch te blijven, te groeien, te bewegen en na te denken. Sinds vorig jaar hebben we een groep die de nieuwe generatie vertegenwoordigt, alleen nieuwe telers tussen 25 en 35 jaar oud. Zij komen met hun gevoeligheden, nieuwe ideeën en hun moeilijkheden. Het is belangrijk dat de hele groep begrijpt wat de nieuwe generatie telers zoekt en wat zij van het merk verwachten.”

Er komen veel nieuwe appelrassen - zowel vrije als concept - op de markt. Is dat een zorg voor Pink Lady?

“Als je steeds meer concurrenten hebt, betekent dat meer keuze voor de consument om iets nieuws te proeven en dat kan ertoe leiden dat je een deel van de consumenten kwijtraakt. Ik denk dat het omgekeerde van de medaille is, dat het verwarring schept voor de consument. Ik denk dat het

heel belangrijk is om nieuwe merken en nieuwe producten op de markt te hebben als je de hele categorie wilt ontwikkelen, omdat dat de interesse van de consument wekt. Als je een categorie producten hebt die nooit wordt vernieuwd, zul je zien dat die categorie afneemt. Dus het is leuk, maar we moeten ons afvragen of al die nieuwe referenties echt iets nieuws brengen? Daar ben ik niet zeker van. Je vindt steeds meer appels en nieuwe merken, maar ze zijn niet echt onderscheidend qua smaak, verdienmodel of waarden. Dat kan verwarring scheppen voor de consument. Bijvoorbeeld in Italië, waar er zoveel nieuw aanbod is, passen sommige retailers de strategie toe om snel van aanbod te veranderen. Dat betekent dat een nieuw merk misschien vier weken in de schappen ligt en dan stopt het en wordt het vervangen door een ander appelmerk, vanwege de druk van de appelsector om een nieuwe appel te introduceren. Wanneer er te veel keuze is in niet-onderscheidende appels, is dat overkill.”

Sommige van die nieuwe introducties lijken op Pink Lady en zijn gebaseerd op de Cripps Pink variëteit. Wat is uw beleid rondom die looka-likes?

“Daarom investeren we veel tijd en geld om onze telers erbij te betrekken, niet alleen voor de kwaliteit van het product, maar ook voor de MVO-strategie die we achter het merk hebben. We hebben het grote voordeel dat we nu meer dan 200.000 ton produceren. Wij zijn de belangrijkste appel in de premium categorie en hebben een sterke afzet en naamsbekendheid die ons een voordeel geeft ten opzichte van look-a-like rassen. Maar we moeten meer bieden dan alleen een fantastische appel qua product; daarom hebben al onze telers een handvest ondertekend dat op vier pijlers is gebaseerd: verantwoordelijkheid voor de planeet, ontwikkeling van de economie van onze gebieden - we weten

dat de Pink Lady-teelt in sommige gebieden zeer belangrijk is -, ondersteuning van nieuwe technieken om telers te helpen meer betrokken te zijn bij de bescherming van de planeet en vergroting en ontwikkeling van transparantie en informatie voor de burgers. Onze boodschap is dat Pink Lady niet zomaar een appel is. Er is een visie, een boodschap en een waarde. Eén van onze doelstellingen is het beschermen van een eerlijke waarde voor de teler. We proberen meer voordelen te ontwikkelen zodat we tegen de consu-

ment kunnen zeggen: Je hebt de keuze tussen een Pink Lady en een roze appel. Misschien zal het verschil in smaak niet zo duidelijk zijn, maar wat de consument moet weten is wat we kunnen doen. Pink Lady is echt anders met veel meer verantwoordelijkheid dan de andere roze appels kunnen leveren.” (MW) 

www.appel-pinklady.com

Hoe het repareren van pallets voor de ‘Appie’ leidde tot een

wereldwijde speler in pallets en kisten

Van der Pol pallets en kisten bestaat dit jaar 50 jaar. De oorsprong van het familiebedrijf gaat zelfs nog verder terug. Wat begon met het repareren van pallets voor het distributiecentrum van Albert Heijn groeide uit tot het produceren en verkopen van houten kisten en pallets in binnen- en buitenland.

Frans van de Pol senior nam in 1958 de groentekas van zijn vader in Rhoon over. Hij teelde in de kas allerlei groenten, zoals tomaten, sla en bloemkool. Frans verkocht zijn groenten via de groenteveiling aan de Waalhaven in Rotterdam, gelegen naast het distributiecentrum van Albert Heijn. Hier kwam hij in contact met de directeur van Albert Heijn, die iemand zocht voor het repareren van de houten pallets. Een mooie klus voor Frans in de wintermaanden wanneer het minder druk was in de kas. Toen drie jaar later de grond van de kwekerij werd onteigend, besloot Frans zich volledig te richten op het repareren van pallets. Daarmee was de start van het palletbedrijf een feit.

MEER RUIMTE EN CAPACITEIT

Van der Pol pallets en kisten is alweer jaren gevestigd in Woensdrecht. Frans sr. verhuisde het bedrijf in 1976 naar Brabant, waarna ook de tweede generatie aantrad. Vanaf dat moment veranderde er veel. “Het palletbedrijf maakte onder leiding van mijn vader een flinke ontwikkeling door,” blikt eigenaar Robert van der Pol terug. “Dankzij de aanschaf van machines en automatisering van verschillende processen is de productie flink opgeschaald. Het bedrijf breidde steeds verder uit om aan de groeiende vraag te kunnen blijven voldoen. Mijn opa was een echte handelaar. Elke avond was hij op pad om handel te kunnen drijven. Mijn vader vergrootte het

bedrijf vooral door te focussen op uitbreiding en volume en zelf ben ik meer van het specialistische werk.”

Robert is de derde generatie aan het roer van het familiebedrijf. Het familiebedrijf voortzetten lag lang in eerste instantie niet binnen zijn verwachting. Robert werkte na zijn studietijd als engineer. Toch bleek ook bij hem het ondernemersbloed door zijn aderen te stromen. “Ik ging alsnog aan de slag in het familiebedrijf en nam tien jaar geleden de zaak over van mijn vader.” Het repareren van pallets behoort inmiddels niet meer tot de bedrijfsactiviteiten. Van der Pol richt zich volledig op de productie en verkoop van houten pallets en kisten. Met zo’n 20 vaste medewerkers produceert Van der Pol jaarlijks ongeveer 650.000 pallets en 40.000 kisten. Ongeveer de helft van de kisten is bestemd voor de aardappelsector.

KWALITEIT VAN AARDAPPELSECTOR SAMEN HOOG HOUDEN

“Ik kan wel zeggen dat we zijn gespecialiseerd in (aardappel)kisten,” aldus Robert. In de loop der jaren hebben we onze kisten steeds verbeterd, zodat onze klanten met de kisten het beste uit hun producten kunnen halen. Dit in samenwerking met de gebruikers, er zit zoveel kennis in de industrie. Nederland is niet voor niets zo’n groot exportland. Kwaliteit behouden, aan de top blijven staan is iets wat continu

aandacht blijft vragen. Dit doe je als sector met z’n allen.” Een goede kist draagt daar volgens hem ook zeker aan bij. “Waar we zoal rekening mee moeten houden bij de ontwikkeling van nieuwe aardappelkisten? Minimaliseren van beschadigingen aan het product, een goede luchtverdeling en ook het feit dat bewaringen steeds groter worden spelen een rol. Kisten moeten vandaag de dag veel steviger zijn, omdat ze hoger gestapeld worden.”

Het ontwerpen en de productie van de pallets en kisten doet Van der Pol volledig in eigen beheer. Naast een standaardassortiment levert het bedrijf ook speciale producten, waaronder pallets met afwijkende afmetingen tot wel 6 meter breed. “Klanten kunnen ook kisten op maat laten maken, helemaal volgens hun eigen specifieke wensen en afmetingen. Daarbij komt mijn engineerachtergrond mooi van pas. We zijn daarin behoorlijk flexibel, wat best uniek is. Dat specialistische is wel waar we ons in onderscheiden en wat we ook verder willen uitbouwen. Daarnaast zijn we steeds internationaler actief. In Nederland hebben we een goede en stabiele markt, inmiddels hebben we klanten in vier continenten. De komende jaren hopen we steeds meer markten te kunnen bereiken met onze pallets en kisten. Dat we als klein palletbedrijf wereldwijd naam maken, maakt me wel trots.”

VERDUURZAMEN GAAT DOOR

Bij van der Pol heeft verduurzamen al jaren de aandacht. In 2003 kreeg het bedrijf als een van de eersten een biomassacentrale. Het afvalhout van de pallets kan dankzij deze centrale worden gebruikt voor de hittebehandelingen van

Frans (sr.) en Frank (jr.) van der Pol in de kas waar het allemaal begon

pallets en de verwarming van de loodsen. Deze biomassacentrale is in 2017 vernieuwd voor een zuiniger, schoner en veiliger exemplaar. “We zijn helemaal van het gas af,” geeft Robert aan. “En dankzij de zonnepanelen draaien we van april tot september zelfs helemaal energieneutraal. Duurzaamheid blijft een belangrijke pijler. Energiebesparing, duurzaam houtgebruik, afval beperken, maar ook zeker duurzaam omgaan met tijd en personeel. De productiviteit naar een nieuw niveau tillen dankzij verdere automatisering van de processen. Dit zorgt ervoor dat we de productie flexibeler kunnen inrichten en daardoor ook ons personeel flexibel kunnen inzetten. Genoeg ambities om waar te maken.”

HOUT VERSUS KUNSTSTOF

Op de vraag in hoeverre de komst van kunststof pallets en kisten de markt heeft veranderd, antwoordt Robert dat er zeker verschuiving heeft plaatsgevonden. “Toch is kunststof voor ons geen grote concurrent. Er is ruimte voor allebei en hout heeft zo zijn voordelen. Een houten pallet kun je repareren, kunststof niet. Daarnaast is hout nog steeds relatief goedkoop en hout is duurzaam. Voor elke boom die wordt gekapt wordt er een nieuwe aangeplant.

Doneeractie voor onderzoek naar kanker

Kort nadat Robert het bedrijf overnam bleek zijn vader ernstig ziek. Na een lang behandeltraject ging het een periode even goed met zijn vader, maar sinds 2017 is de kanker weer terug. “Vandaar dat we ons jubileum ook hebben gekoppeld aan een goede doelenactie, geld inzamelen voor onderzoek naar uitzaaiingen van darmkanker. Er is in de Verenigde Staten een veelbelovend apparaat ontdekt dat daar al wordt gebruikt. Dat apparaat komt ook naar Nederland, maar het moet nog wel officieel gecertificeerd worden. Hiervoor zamelen we geld in. Op 14 april organiseren we een groot feest voor klanten, leveranciers en het personeel. Dan is er ook extra aandacht voor deze actie. We hopen een mooi bedrag bij elkaar te kunnen verzamelen.” Voor meer informatie over de actie ga naar polpallets.nl/doneer

Hout is van zichzelf bijvoorbeeld ook antibacterieel. Niet geheel onbelangrijk in de voedingsmiddelenindustrie.”

Net zoals overal kampt Van der Pol met sterk stijgende kosten. De houtprijs is bijvoorbeeld flink gestegen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Rusland was altijd een grote houtleverancier, ongeveer 30% van al het hout kwam hier vandaan. “Dit zorgde voor schaarste en een flinke prijsdruk. De houtprijzen gingen wel drie keer over de kop. Er zijn ook niet echt alternatieven. Tegenwoordig komt het hout vooral

uit Europa. De houtprijzen zijn weer wel iets gedaald, maar ik geloof niet dat we ooit nog op het niveau van voor coronatijd komen. Daarbij hebben we natuurlijk ook te maken met toenemende loonkosten en inflatie, het blijft een onzekere tijd, maar tot nu toe hebben we niet echt minder verkocht. Dat geeft vertrouwen.” (CH) 

robert@polpallets.nl

Verschillende generaties vrachtwagens met bouwpakketten kisten en pallets van Van der Pol. Als klein palletbedrijf hebben ze wereldwijd naam gemaakt.

Peter Hobert, BUD Holland:

‘Invliegen groenten en fruit passé voor Albert Heijn’, zo kopten de kranten dit voorjaar toen Nederlands grootste supermarkt, in navolging van andere retailers, aankondigde om vanaf 1 juni 2023 de luchtvracht te schrappen als transportmodaliteit voor groenten en fruit. De retailer gaf als reden luchttransport vanuit het oogpunt van klimaatimpact niet als een duurzaam transportmiddel te zien en continu te kijken naar manieren om het product in Nederland of dichterbij te telen óf gebruik te maken van duurzamere manieren van transport.

“Eenhele goedkope reclamecampagne,” zo is de eerste reactie van exotenimporteur Peter Hobert van BUD Holland. “Ik verwacht dat nog geen 1% van het totale assortiment van Albert Heijn of andere retailers wordt ingevlogen, dus het is lekker makkelijk om zoiets aan te kondigen.” Voor de afzet van BUD Holland zal het besluit dan ook nauwelijks impact hebben. “Het merendeel van de exoten die wij als specialist voeren, liggen niet in het supermarktschap. Alleen met Pasen en Kerst is men bereid om schapruimte voor deze exoten in te ruimen. De rest van het jaar worden ze niet gevoerd in het assor-

timent, dus hooguit met de feestdagen zal het assortiment wat minder rijkelijk zijn dan voorheen het geval was.”

Als importeur van exotisch fruit, exotische groenten en specialiteiten uit de hele wereld is BUD Holland voor het grootste deel aangewezen op de luchtvracht. “Dat wil niet zeggen dat we niet kijken naar alternatieven. Dat is voor bijvoorbeeld kokosnoten en mango’s best mogelijk, maar sommige producten kun je nu eenmaal niet met de boot vervoeren als je de geldende kwaliteitsstandaarden wilt waarborgen. Dat kun je met natuurlijk aan

de boom gerijpte mango’s écht vergeten, maar ook met producten als aspergetips en legio overige voorbeelden. Zulke unieke producten wil je je klanten in Europa en daarbuiten toch niet ontzeggen?!”

“99% van deze producten vliegt bovendien op passagiersvluchten mee. Ik wil echt niet zeggen dat je niet moet nadenken over het milieu, maar het lijkt langzamerhand wel of andere dingen niet meer belangrijk zijn. En dat alles om goede sier te maken, want als de één het doet, kan de ander niet achterblijven. Nu zijn er gelukkig ook mensen die hun eigen afweging maken. Zo sprak ik op de beurs in Berlijn met een Britse retailer die juist zijn exotenassortiment met producten middels luchtvracht wil uitbreiden,” vervolgt Peter. Hij maakt zich dan ook geen zorgen over de impact die de boycot zou hebben. “Het merendeel van onze artikelen vind je nu eenmaal niet in de retail.”

In een verklaring stelde Henk van Ham, directeur merchandising en sourcing bij Albert Heijn, de keuze niet van de ene op de andere dag te hebben gemaakt. “We

“Boycot AGF-luchtvracht door retail een hele goedkope reclamecampagne”

Zapote Mamey

Peru vijgen Hala fruit Boomgerijpte mango

hebben ook een verantwoordelijkheid richting onze leveranciers waar we tientallen jaren mee samenwerken.” Hobert verwacht dat die impact wel meevalt. “De meeste avocado’s worden bijvoorbeeld al met de boot naar Nederland vervoerd. Onze leverancier van natuurlijk aan de boom gerijpte mango’s ligt er écht niet wakker van dat hij een weekje voor Kerst of met Pasen niet in een Nederlandse of andere Europese supermarkt ligt met zijn product.”

Met instemming citeert de importeur onderzoek uit Australië dat de bestaande definitie van voedselkilometers te weinig oog heeft voor de gevolgen van een sterk gemondialiseerd voedselsysteem. “Consumenten zoeken braaf in de supermarkt op de verpakking naar het land van herkomst, maar dan weten ze in feite nog niets. Als je de voedselproductie dichterbij huis haalt, raak je de kilometers eromheen nog niet per se kwijt. Kijk alleen naar de Braziliaanse soja die nodig is om in Nederland vlees en zuivel te produceren of naar

grondstoffen voor kunstmest die de hele wereld overgaan.”

“Voor ons zijn Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (M.V.O.) en duurzaamheid topprioriteit. Vrijwel al onze leveranciers zijn GlobalGAP en/of CoC (Chain of Custody) gecertificeerd en voldoen aan strenge eisen op het gebied van voedselveiligheid, traceerbaarheid, milieu, gezondheid, welzijn en veiligheid.” (IH) 

p.hobert@bud.nl

“Luchtvrachtstop op groenten en fruit door sommige supermarkten pure greenwashing”

Ook Alain Tulpin, als luchtvrachtvervoerder met een kantoor actief vanuit Oostende, Luik en Brussel, is duidelijk. “De beslissing van verschillende supermarkten om geen groenten en fruit meer via luchtvracht aan te kopen, getuigt van een verregaande hypocrisie. Het gaat immers om minder dan 1% van de omzet in groenten en fruit. Dat een discounter zoals Lidl dit doet, verbaast niemand, want bij Lidl kan je in de winter maar weinig groenten en fruit vinden die van buiten Europa komen. Het publiek bij een discounter koopt ook weinig van deze producten. Zo verdwijnen aardbeien uit het schap zodra deze niet meer uit België of Nederland komen.”

“Dateen gewone supermarkt zoiets doet, doet echter de wenkbrauwen fronsen, want hier komen mensen met meer koopkracht die meer willen betalen voor een boomgerijpte mango die per vliegtuig werd aangevoerd dan voor een nagerijpte bootmango, die qua smaak te wensen over laat en vaak ook eerder bruin dan rijp wordt. De supermarkt noemt duurzaamheid als beweegreden, maar dit moet met een grote korrel zout worden

genomen. Hoe duurzaam zijn Belgische/ Hollandse aardbeien die in een verwarmde en belichte kas worden geteeld, terwijl de Egyptische aardbeien gewoon buiten groeien in het open veld, maar met het vliegtuig naar Nederland komen? Aardbeien onderin het vliegtuig en passagiers erboven, het vliegtuig komt en gaat toch naar Egypte, ongeacht of hier nu aardbeien, sperziebonen, peulen of pepers ingaan.”

“Toen een vijftiental jaren terug het verhaal van de foodmiles opkwam, heeft Richard Branson van Virgin in het Verenigd Koninkrijk hier immers snel komaf mee gemaakt. Hij verklaarde toen dat de Britten een keuze konden maken, maar dat zijn vliegtuigen van Mombasa in Kenia bleven vliegen ongeacht of er nu groente in de vrachtruimte zat of niet. De lege ruimte die de groente vulde zou dan doorgerekend worden naar de reizigers die een

Alain Tulpin, Tulpin Group:

Leveranciers uit Guatemala en Indonesië

flink stuk meer zouden betalen voor hun vliegtuigticket. Het verhaal hield ook op, omdat foodmiles nu eenmaal geen objectieve manier van meten waren over de milieubelasting. Daarom is later de carbon foodprint gekomen. Toen liet een Engels grootwinkelbedrijf in 2006 een studie uitvoeren om aan te tonen dat het aankopen van Hollandse rozen duurzamer was dan rozen uit Kenia. Maar de studie bewees net het omgekeerde, namelijk de carbon footprint van de Keniaanse rozen beperkte zich tot het vervoer, terwijl de Hollandse rozen door verwarmen en belichten van de kas een veel hogere carbon footprint gaven,” vertelt Alain.

“De beslissing van Albert Heijn om vanaf juni niets meer in te vliegen is greenwashing, want groenten en fruit mogen niet meer per vliegtuig, maar voorgesneden ananas/meloen of gepelde granaatappels in plastic potjes mogen nog wel. Waar ligt het verschil? En wat met de bloemen die Albert Heijn verkoopt? Die komen het merendeel van het jaar uit landen zoals Kenia, Colombia, Ecuador per vliegtuig en toch worden ze nog verder verkocht, want daar telt de duurzaamheid niet. Wat is dan het verschil tussen Keniaanse peulen en Keniaanse bloemen als het om duurzaamheid gaat? Inderdaad, er is geen verschil,

alleen voor de bloemen durft men deze beslissing niet te nemen om de Hollandse bloemenhandel niet te schaden,” aldus de luchtvrachtvervoerder.

En wat met Afrikaanse landen die geen toegang hebben tot de zee, zoals Mali (mango), Uganda, Rwanda, Burundi (pepers, avocado’s, Aziatische groenten voor de wok), Eritrea, Zimbabwe, Zambia, Malawi (peulen/passiefruit)? Al deze landen worden met één pennenstreek de toegang tot Europese supermarkten ontzegd. De productie ligt vaak 1000-2000 km van de zee en de wegen zijn slecht tot erbarmelijk. Bepaalde producten zijn nu eenmaal niet geschikt om per container te versturen wegens de beperkte levensduur. Maar ook de kleinere producten uit Azië, Midden- en Zuid-Amerika vinden hun weg niet meer naar deze supermarkten. Het gaat hier om producten zoals physalis, sterfruit, okra, etc. De bevolking in de Benelux wordt steeds diverser en etnische groepen eten andere dingen, die nu niet meer beschikbaar zullen zijn bij de supermarkt. De buurtsupermarkt kan straks het verschil maken, door deze producten wel nog via luchtvracht te laten aanvoeren.”

“Er wordt geen rekening meer gehouden met de kleinere telers in Afrika, Zuid-Ame-

rika en Azië die van luchtvracht afhankelijk zijn voor hun inkomsten. Men vult nu eenmaal geen 40 voet container met physalis, pitahaya of pepers. Dit krijgt een kleine teler niet geproduceerd, maar ook niet verkocht. Mochten de supermarkten net het omgekeerde doen en inzetten op meer vers uit ontwikkelingslanden, dan zouden veel kleinere telers en kleine coöperaties de weg naar Europa vinden, waardoor de migratiestroom richting Europa serieus kan worden teruggedrongen, door mensen een toekomst te geven in hun thuisland. Vooral de migratiestroom via de Middellandse Zee zou flink kunnen minderen, waardoor er ook minder doden zullen vallen.”

“De consument laat zich om de oren slaan om geen groente te kopen die met het vliegtuig wordt aangevoerd in het kader van duurzaamheid, maar betaalt wel flink om de laatste nieuwe iPhone te hebben, die dan speciaal voor de vlugge levering per vliegtuig uit China wordt aangevoerd. Textiel, computers, smartphones maken het leeuwendeel uit van de luchtvracht en het zijn niet eens bederfelijke goederen. En daar telt duurzaamheid dan niet meer mee….” (IH) 

hq@tulpingroup.eu

Dagelijks BENELUX naar Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Luxemburg

Dagelijks vanaf luchthavens Oostende, Brussel, Maastricht en Luxemburg

Across industries and applications, we design specialised solutions.

Bringing together leading brands in processing equipment for the potato chip industry. Our solutions set the standard for yield, efficiency, and safety while producing the highest quality potato chips. Whatever your product needs, we can meet it with our expertise and passion.

Toen Proganic in 2014 begon met de teelt van biologische avocado’s in Tanzania, werd er ingezet op een langdurige samenwerking. Dat werpt nu zijn vruchten af. Want in de jaren die volgden, groeide niet alleen de afzet, maar ook de productie en het areaal.

Debiologische avocado’s worden geteeld in verschillende gebieden in Tanzania. Daardoor kon Proganic afgelopen jaar bijna jaarrond uit dat land importeren. Tanzania is heel geschikt gebleken voor de biologische teelt van avocado’s. Er is veel grond beschikbaar en de ziektedruk is er vrij laag. Proganic heeft er eigen telers en een eigen pakstation. “Dat doen we omdat we kwaliteit willen kunnen garanderen en op deze manier kunnen we een betrouwbare speler zijn. Hoewel we importeren en exporteren zijn we voornamelijk producent. We leveren niet rechtstreeks aan eindklanten. Onze avocado’s gaan naar verpakkers en van daaruit gaat het naar de retail,” vertelt medeoprichter Renzo Veenstra.

TEELTADVIES

Om altijd jaarrond te kunnen leveren, teelt Proganic ook bio-avocado’s in Mexico. Daarnaast is het bedrijf bezig om de teelt op te zetten in Libanon en Spanje. Toch blijft Tanzania, waar het allemaal begon,

de basis. “We zagen dat er in Tanzania goede mogelijkheden lagen voor de biologische teelt. Het waren telers die feitelijk al biologisch telen, maar geen meerprijs kregen voor het product, gezien er lokaal geen onderscheidt op de markt is. Wij hebben de telers geholpen om zich biologisch te certificeren en zo een afzetmarkt naar Europa te creëren, waar ze wel een meerprijs kunnen krijgen.” In elk land waar Proganic werkt, is er een kwaliteitsteam en een team dat teeltadvies geeft. Zij bezoeken de telers en begeleiden en ondersteunen hen. “We hebben de teelt op een aantal punten kunnen verbeteren. Het zijn soms kleine dingen, zoals het inzetten van bijen, die op lange termijn meerwaarde leveren. In het begin moesten we vertrouwen krijgen. We moesten duidelijk maken dat we werken met een programma voor onze klanten. Daar moest bijvoorbeeld het moment van oogsten op worden aangepast. Doordat we nu klanten hebben die we jaarrond leveren, hebben onze telers baanzekerheid en toekomstperspectief.” Renzo

vertelt dat Proganic veel investeert in de telers. Behalve de biologische certificering te bekostigen, betaalt het bedrijf een hogere prijs voor de vruchten waardoor de telers meer inkomsten krijgen. “Telers die er vanaf dag één bij zijn, groeien niet alleen qua productie, maar ook in areaal. Ze zijn aan het bijplanten en uitbreiden. Er is genoeg grond beschikbaar. Uiteindelijk is ons doel om een bepaalde groep telers te hebben die groot genoeg zijn om voldoende product beschikbaar te hebben.”

NIEUWE MARKTEN

Wekelijks komen er twee tot drie containers bio-avocado’s in Nederland aan. Een klein deel van de avocado’s gaan naar buiten Europa, de meesten blijven binnen de Europese grenzen. Duitsland en Oostenrijk zijn gevestigde biologische markten en nieuwe kansen liggen in Oost-Europa. “In landen als Polen, Kroatië, Tsjechië en Hongarije is avocado een opkomend product. Uiteindelijk zal daar ook een markt komen voor biologische avocado’s. De verhouding is nu nog klein. Als een klant uit een van die landen tien pallets afneemt, zitten daar een paar doosjes biologisch bij. Maar als die markt gaat groeien, groeit de vraag naar biologische avocado’s mee.”

“In opkomende landen ontstaan mogelijkheden voor bio-avocado’s”

Renzo Veenstra, Proganic:

Renzo Veenstra

Het volume van biologische avocado’s is lager dan dat van de conventionele avocado’s. In tegenstelling tot de conventionele markt willen biologische spelers meer specifieke maten, zo is de ervaring van Renzo. “Bio-spelers willen graag de middenmaten, terwijl conventioneel de voorkeur heeft voor de grotere maten of de kleintjes. Een ander verschil is dat conventionele avocado’s vaak gerijpt worden terwijl bio-avocado’s getriggerd worden aangeboden. De shelf-life is beter daardoor.”

CONSUMPTIE ZAL TOENEMEN

De afgelopen maanden klonken hier en daar geluiden van afnemende groei op de biologische markt, onder meer vanwege de hoge inflatie. Desondanks merkt Proganic niets van een afgenomen vraag. “Omdat we afgelopen zomer te maken hadden met droogte in Spanje, was er minder aanbod van biologische en conventionele avocado’s. De vraag naar bio-avocado’s gaat nog altijd door. Dat

heeft ook te maken met een stukje naamsbekendheid. Je ziet dat, wanneer het economisch goed gaat, het beter gaat met bio. Maar er is altijd een groep die bio blijft kopen.” Daarom ziet Renzo de toekomst

met vertrouwen tegemoet. “Avocado blijft een populair product en het wordt steeds meer gemeengoed. De consumptie per hoofd zal toenemen, ook in Nederland. Zeker in opkomende landen ontstaan mogelijkheden voor bio-avocado’s. Wat, denk ik, ook meespeelt is dat de jongere generatie per recept inkoopt en vaak staat avocado op het boodschappenlijstje. Het is een heel gezond product met goede voedingswaarden. Wij willen graag de bio-leverancier van Europa worden. De uitdaging daarbij is om jaarrond product te kunnen leveren met een goede kwaliteit, tegen een scherpe prijs. Mensen willen best betalen voor een biologische avocado, maar dan moet ‘ie wel goed en lekker zijn. Daarom zullen we in de toekomst blijven investeren in onze telers, zodat we gezamenlijk doorgroeien.”

sales@proganic.nl

Proganic teelt sinds 2014 bio-avocado’s in Tanzania

Wat is de toekomst van conventionele koelschepen?

“Het is wat je niet per se zou verwachten,” vat Richard Bright de impact van de afgelopen twee jaar op de tarieven van de gespecialiseerde koelschepen, samen. “De reefertarieven voor zowel containers als conventionele koelschepen zijn gestegen tot ongekend hoge niveaus.” Richard, die redacteur en oprichter is van Reefer Trends en ook de Reefer Brief redigeert, een nieuws- en informatiedienst voor de wereldwijde reefer shipping business, concludeert tijdens een interview met Mike Knowles op Fruit Logistica dat waar normaal gesproken vraag en aanbod de prijs bepalen, dit de afgelopen tijd niet het geval was in koeltransport. “De vraag naar reefercapaciteit heeft geen rol gespeeld bij de stijging van de reefertarieven voor zowel containers als de gespecialiseerde koelschepen.”

Als het niet vraag en aanbod is, wat dan wel? Richard ziet vier redenen voor de stijging van de tarieven. Deze omvatten, als gevolg van de coronaverstoringen, de toegenomen vraag naar droge lading, de beschikbaarheid van containers, dalende serviceniveaus van de containerlijnen - “van gemiddeld 70 tot 80 procent naar minder dan 30 procent” - en congestie van containers. “Deze vier redenen zullen zich waarschijnlijk nooit meer voordoen. De

afgelopen twee jaar waren een buitengewone periode, die zich hoogstwaarschijnlijk niet zal herhalen. Dat alles samen leidde tot een beperkte beschikbaarheid van koelcontainers, waarvan er veel werden gebruikt voor het vervoer van droge lading, waarmee meer geld werd verdiend dan met koelcontainers.” Daar komt nog bij dat het conflict in Oekraïne de druk op een toch al gespannen systeem nog verhoogt, merkt Richard op.

MODALITEIT OPNIEUW UITGEVONDEN

Wat is de impact van dit alles op de conventionele koelschepen, die al lange tijd te kampen hadden met een dalende trend ten gunste van containers? “De gespecialiseerde koelschepen hadden in 2020 dood moeten zijn.” Daarmee verwijst Richard naar de IMO-regels over zwaveloxide die vanaf januari 2020 van kracht zijn geworden. “Het conventionele koelschip is een stuk minder zuinig met brandstof dan het containerschip. De extra brandstofkosten hadden de koelschepen een stuk minder concurrerend moeten maken.” De analist concludeert dat de buitengewone marktomstandigheden de rederijen van koelschepen echter in staat hebben gesteld de modaliteit opnieuw uit te vinden. “Terwijl de containerlijnen werkten met een efficiëntie van 25 tot 40%, hadden de gespecialiseerde koelschepen een efficiëntie van meer dan 95%. Er was geen capaciteitsbeperking en de vloot kon nog steeds succesvol opereren.” Hij ziet het als de reden dat veel van de lading overstapte van containers naar gespecialiseerde koelschepen, die zich konden richten op service in plaats van op kosten. >>

Richard Bright lichtte op Fruit Logistica de stand van zaken rondom gespecialiseerde reeferschepen toe

• CFQ keurmerk garandeert stapelbaarheid.

• CFQ garandeert sterkte van de tray’s.

• Meer zekerheid tijdens transport.

• Optimale vulling van de vrachtauto’s.

• Betere bescherming van de vervoerde groenten en fruit.

• Verbinding met de GS-1 standaard, waardoor tray’s beter te indentificeren.

• Externe auditing door het BVI (Belgisch Verpakking Instituut).

• Het CFQ Keurmerk wordt gegarandeerd door de branche-organisatie Corrugated Benelux Association (CBA).

344 19 62

Richard haalt de analogie van bus versus taxi aan, om uit te leggen waarom de gespecialiseerde koelschepen de afgelopen 20 jaar marktaandeel verloor. De taxi - gespecialiseerde koelvaart - is weliswaar duurder dan de bus, maar biedt ook een dedicated en directe service. Dat brengt echter kosten met zich mee die, met krappe marges, een obstakel kunnen vormen. “Het probleem voor veel verladers is dat de marges zo krap zijn, dat deze extra kosten niet kunnen worden gedekt.”

STRIJD TUSSEN KOSTEN EN BETROUWBAARHEID

Dus nu de markt terugkeert naar meer ‘normale’ omstandigheden, zullen de gespecialiseerde koelschepen in staat zijn om het aandeel, dat ze de afgelopen jaren hebben verworven, te behouden? Volgens de analist spelen zowel kosten als betrouwbaarheid daarbij een rol. “Snel, dedicated en betrouwbaar is de mantra van de reeferindustrie. Als je dat kunt, compenseert dat de extra kosten die verladers betalen.” De analist merkt op dat het de industrie voor de vraag stelt of ze kosten- of servicegericht is.

“Dit jaar zal dat bepalen. De containerlijndienst zal normaliseren, er zal meer containerbeschikbaarheid zijn, er is geen congestie en de betrouwbaarheid van de containerlijn neemt toe tot het niveau van voor corona. De uitdaging voor de conventionele koelschepen is hoe zij zich gaan verdedigen tegen de waarschijnlijke kostenverlaging van de containerlijndiensten.” Richard voorziet dat de toenemende beschikbaarheid van containermaterieel en de afnemende vraag naar droge lading mogelijk zullen leiden tot een agressiever prijsbeleid van containerlijnvaartmaatschappijen. “Dat zal gevolgen hebben tussen containerlijnvaartmaatschappijen, maar ook bij de gespecialiseerde koelschepen.” De analist concludeert dat de mate van impact nog moet worden afgewacht.

VEROUDERENDE EN KRIMPENDE

VLOOT

Dan is er nog de factor dat de vloot van conventionele koelschepen veroudert en krimpt en er slechts een beperkt aantal nieuwe schepen wordt gebouwd, waardoor de capaciteit van de conventionele koelschepen als alternatief voor contai-

Kiwi-extract voor betere eiwitvertering

Pharmactive Biotech Pro-

ducts presenteert KWD+, een krachtig extract van kiwi's (Actinidia deliciosa). KWD+ heeft natuurlijke eigenschappen die de eiwitvertering bevorderen. Kiwi's zijn een uitzonderlijke bron van voedingsstoffen, vooral vitamine C, en hebben een antioxiderende werking en een positieve invloed op de spijsvertering. Dit wordt toegeschreven aan de natuurlijke aanwezigheid van actinidine, een enzym dat eiwitten helpt afbreken en de absorptie ervan verbetert. KWD+ wordt gewonnen uit traditioneel geteelde kiwi's in Nieuw-Zeeland en vervaardigd in de fabriek in Spanje. Het is gestandaardiseerd op ten min-

ste 0,15% actinidine en 0,1%.

Zowel bij dieren als in laboratoriumstudies is het vermogen

ners, beperkt is. Dit kan grote gevolgen hebben voor de sector, want Richard laat weten dat de gemiddelde leeftijd van de vloot 30 jaar is, terwijl de gemiddelde aanvaardbare levensduur van een koelschip 26 jaar is. Hij ziet dat er een zekere mate van investering is, om de schepen in de vaart te houden. Of deze investeringen ook nieuwbouw omvatten is voor de analist onduidelijk. Hij verwacht dat als verladers waarde zien in de dienst van de gespecialiseerde koelschepen, zij bereid zullen zijn extra te betalen, wat investeringen in de sector zou kunnen stimuleren. Hij merkt echter ook op dat de grote investeringen voor een zeer lange termijn - Richard geeft aan dat de kosten van nieuwbouw tussen de 40 en 50 miljoen USD liggen - een overweging zouden kunnen zijn om anders te beslissen. Kortom, er spelen vele factoren mee in de toekomst van de gespecialiseerde koelschepen, waarbij de ontwikkelingen van dit jaar een beslissende rol kunnen spelen. (MW) 

van actinidine aangetoond om de vertering van eiwitten in de maag en dunne darm te

verbeteren, waarbij ze worden omgezet in beter verteerbare eiwitfracties, peptiden genaamd. Het kiwi-extract van Pharmactive richt zich ook op de ouder wordende bevolking als middel ter ondersteuning van het behoud van spiermassa. KWD+ kan ook aantrekkelijk zijn voor veganisten die het vaak moeilijk vinden om de aanbevolen eiwitinname te halen. Dit is grotendeels te wijten aan de lagere biologische beschikbaarheid van veel plantaardige eiwitten. Gangbare veganistische eiwitbronnen, zoals tofu, hebben slechts een biologische beschikbaarheid van 64%. 

Banaan over het spoor terug van weggeweest

Waar het 30 jaar geleden heel gebruikelijk was om bananen per spoor te vervoeren, heeft dit type vervoer daarna tijdenlang stilgelegen, ziet Johan Claes, directeur van Belgian New Fruit Wharf (BNFW), dat is gericht op de afhandeling en logistiek van voornamelijk bananen. Nu merkt hij dat er weer interesse is vanwege het ecologische aspect van het vervoer per spoor. “Het is echt een duurzaamheidsbeslissing.”

“BNFW

laadt al 30 jaar bananen naar verschillende bestemmingen per spoor. De combinatie van een langere transittijd en hogere kosten zorgde er jarenlang voor dat het spoorvervoer stilgevallen is en vervangen door trucks. We zien nu toch, zeker met duurzaamheid in gedachten, weer een beweging richting spoor.” Johan merkt dat die interesse vooral wordt gedreven door de retail. “Meer retailers zijn bezig met duurzaamheid en daardoor kiezen zij soms voor de iets minder praktische, maar wel duurzaamste oplossing.” Het minder praktische element duikt vooral op bij de organisatie van het vervoer per spoor, waarvan Johan zegt dat het wat omslachtiger is dan het charteren van bijvoorbeeld een truck. “Daar staat dan weer tegenover dat een wagon 10 procent meer vracht kan vervoeren dan een truck; 22 paletten in een wagon en 20 in een truck.”

TWEE MAAL PER WEEK NAAR ZWITSERLAND

De hernieuwde belangstelling voor het spoor heeft ertoe geleid dat BNFW sinds twee jaar weer twee maal per week bananen per spoor naar Zwitserland stuurt. Johan geeft aan dat de samenwerking tussen Dole en de Zwitserse retailer ervoor zorgt dat elke maandag en woensdag wagons met bananen bij BNFW vertrekken en twee dagen later bij de rijperij ter plaatse worden afgeleverd.

Hoewel er gekeken wordt naar de haalbaarheid van andere bestemmingen en BNFW hoopt deze dienst te kunnen uitbreiden, geeft Johan zich voorlopig vooral te richten op Zwitserland als het gaat over het vervoer van bananen per spoor. Toch merkt hij op dat voor veel bedrijven het vervoer per trein binnen handbereik ligt. “Bananen zijn in de wagons gekoeld in de zomer, of verwarmd in de winter, dus op de juiste temperatuur en met de juiste ventilatie. Een paar uur meer of minder onderweg maakt niet zoveel uit.”

Zoals voorheen zou

Zuid-Duitsland –waarnaar vroeger dagelijks bananen per spoor werden vervoerd – daarbij waarschijnlijk het eerst in beeld komen. Wel is de ligging van een bedrijf van belang, geeft Johan aan. Die moet in de nabijheid van het spoor zijn, zodat de ontvangende partij over een eigen spooraansluiting kan beschikken. Daarbij zijn bananen zeer geschikt voor het vervoer per trein. “Tussen de drie en de vijf wagons is het minimum voor vervoer per spoor. Dan spreek je natuurlijk over producten met grote volumes en dan komen bananen in beeld.”

OVERDEKT LADEN

BNFW heeft een eigen spooraansluiting, waardoor het mogelijk is om in de eigen loods de wagons te laden. “Wij strippen de containers, sorteren de pallets met bananen en laden de wagons. Het is uniek dat wij dit binnen in de loods kunnen doen, omdat de sporen daar lopen. Wij laden en sluiten de spoorwagons en zorgen ervoor dat zij op de juiste temperatuur functione-

ren.” Daarbij worden de bananen vervoerd in herbruikbare plastic kratten. “De bananen gaan in plastic kratten naar Zwitserland en de kratten komen opgevouwen terug, met dezelfde spoorwagons en gaan daarna in containers terug naar de origine voor hergebruik.”

Johan geeft aan dat het een enkele keer niet lukt om de bananen per spoor te transporten. Als voorbeeld geeft hij de in de zomer van 2022 door overstroming onderbroken spoorlijn. “De omweg was te lang, toen hebben we een truck gecharterd. Inmiddels is dat hersteld en loopt de dienst weer wekelijks door. Vervelend als de trein niet kan rijden, maar het is geen ramp,” zegt Johan. “Stel dat er een probleem is, dan wordt er gewoon een truck ingeschakeld, daarin kunnen we flexibel zijn.” (MW) 

Johan.claes@sea-invest.com

In 1985 vervoerde BNFW al bananen per spoor

Door een spooraansluiting in de loods, kan BNFW bananen overdekt in de wagons laden

AGF-horecagroothandel Dick Schaap ontwikkelt seizoenskalender en nutriscore

De horeca is er om mensen te verwennen en dat kan natuurlijk makkelijker met aardbeien en asperges dan met appels en rode kool. Zo half maart werkt het weer met de overgang naar het nieuwe seizoen helaas nog niet zo goed mee. “We kunnen niet wachten tot het mooie weer aanbreekt,” verzucht Dick Schaap van de gelijknamige horecagroothandel in Purmerend. Deze relatief rustige tijd van het jaar geeft hem echter wel de gelegenheid te werken aan nieuwe concepten. Onlangs bracht hij een seizoenskalender uit en straks komt daar een nutriscore bij.

Er is overigens niets te klagen over de handel. Het horecabezoek blijft op niveau. Dick: “We zijn zeker niet ontevreden over de volumes, ook in de afgelopen winter bleven deze goed doorlopen.” Beschikbaarheid is wel een punt. “Op zich is alles te krijgen, maar de prijzen zijn uitdagend. Vaak adviseer ik klanten dan een alternatief product, bijvoorbeeld om groene paprika te nemen in plaats van rode of gele. Die zijn een stuk minder duur. Dat ik meedenk, vinden klanten wel prettig.” Dick merkt ook dat sommige klanten meer prijsbewust inkopen doen. Zelf is hij daar nauwelijks mee bezig. “Het is belangrijker om met mensen in gesprek te blijven en uit te leggen wat er aan de hand is. Vorig jaar waren de tomaten ook heel duur, toen hoorde je er niemand over klagen. Iedereen was blij dat de horeca weer open kon.”

Om in te spelen op het beschikbaarheidsvraagstuk en de stijgende belangstelling

voor lokaal product introduceerde Dick een seizoenskalender voor zijn klanten. Daarmee kunnen chefs bij het samenstellen van de kaart, rekening houden met producten die dan in het seizoen zijn. Dick: “Dan zijn ze qua prijs al beter af, want ze kopen iets dat dan volop beschikbaar is, waardoor ze sowieso het voordeligst uit zijn.” Dick Schaap affilieert zich sinds corona ook nadrukkelijk als local-“food”hero. Daarin past ook het werken met de seizoenskalender. “Deze geeft ons eigenlijk de mogelijkheid om een beetje te sturen op wat lokaal beschikbaar is,” licht hij toe. Overigens speelt het seizoen in horeca wat minder dan bij AGF-verkopers, ziet Dick. “Ik zie vooral vraag naar lokaal product komen vanuit supermarkten die door franchisers worden uitgebaat. Die zijn op zoek naar producten waarmee ze zich kunnen onderscheiden als lokale leverancier. Voor horeca moeten we het meer hebben van de breedte van ons assortiment.”

Het local-“food”-hero-zijn heeft overigens meer leuke vruchten afgeworpen. “We zijn in coronatijd bewust gaan bouwen aan dat merk. We zaten toen nog niet zo lang in Purmerend en begonnen ook aan particuliere klanten te leveren; dat hoeft gelukkig niet meer. In die tijd zaten ook veel telers met hun handel opgescheept, die we op die manier konden helpen. Zo is er een actief netwerk ontstaan dat elkaar steunt bij lokale initiatieven en afzet.” In de Beemster is Astrid Francis van de Beemster Valery aardappel een belangrijke spil. Boos als ze was dat retail buitenlandse aardappelen in plaats van Nederlandse verkocht, dumpte ze in mei 2020 ruim 6000 kilo Beemster Valley aardappelen voor het hoofdkantoor van Deen-supermarkten, de Noord-Hollandse keten die inmiddels is overgenomen door Albert Heijn. Door alle media-aandacht die de actie kreeg, heeft Astrid Francis lokaal product in de Beemster echter goed op de kaart weten te zetten. De Beemster is ook nog een gebied met de titel Wereld Erfgoed. “Dat heeft er allemaal toe geleid dat er binnenkort in Purmerend een winkel opent waar alleen lokale producten te koop zijn. Ik ben daar ook nauw bij betrokken en zal de logistiek gaan verzorgen.” Korte keten logistiek wordt vaak gezien als kostbaar struikelblok, maar het past juist goed binnen de normale bedrijfsvoering van Dick Schaap. “Het vergt geen aparte operatie, alleen wat planning. We rijden dagelijks al met 10 busjes rond in

Dick Schaap verzorgt de logistiek in de korte keten

de kop van Noord-Holland. Voor ons is het geen moeite om als retourvracht product bij telers op te halen,” legt hij uit.

Biologisch product is iets waar in de klantenkring van Dick weinig vraag naar is. Het is wel een gespreksonderwerp. “Een tijd geleden was biologisch hot, momenteel zie ik er echter weinig vraag naar. Klanten zijn wel geïnteresseerd in herkomst. Juist omdat ik de telers goed ken en weet hoe ze werken, kan ik hun verhaal goed overbrengen aan klanten die daar meer van willen weten. De meeste telers gaan heel bewust om met gewasbeschermingsmiddelen en dat kan ik ook uitleggen.” Een trend die wel speelt, is vegetarisch en vegan, vooral in de grootstedelijke gebieden. Dick verwacht dat die trend zich doorzet en hij bereidt zich voor op de vraag naar plantaardige eiwitten om de horeca te kunnen helpen in het aanbieden van een volledige plantbased kaart. “We zijn bezig met het ontwikkelen een nutriscore waarop alle voedingsstoffen in de producten staan vermeld,” besluit Dick. (ML) 

info@dickschaap.nl

Een van de tien bestelbusjes

Europees marktpotentieel voor avocado’s

Het aanbod van avocado's neemt snel toe, maar de Europese markt heeft nog ruimte voor groei en kan de hogere volumes absorberen. Het gezonde karakter en de vele toepassingen van avocado's resulteren in een sterke consumentenvraag naar avocado's. Fruitbedrijven kunnen meeliften op de promotie van avocado's, maar om mee te doen met het succes in de handel moet het aanbod consistent en van hoge kwaliteit zijn.

Avocado's (wetenschappelijke naam: Persea americana) worden ingedeeld in vier hoofdtypen: Guatemalaans, Mexicaans, West-Indisch en hybriden. Tot de commerciële variëteiten behoren: De Hass avocado, een Guatemalteeks ras met een zwarte schil, is tegenwoordig het belangrijkste aangeplante ras. Er zijn nieuwe Hass-variëteiten beschikbaar, zoals Lavi Hass, Lamb Hass en Gem Hass. Deze Hass-subvariëteiten helpen het leveringsseizoen te verlengen.

WAT MAAKT EUROPA TOT EEN INTERESSANTE MARKT VOOR AVOCADO'S?

De Europese vraag naar avocado's blijft groeien. Hogere volumes op de markt zullen de consumptie blijven opdrijven, maar de omvang van de teelt en het aanbod maken de avocadomarkt onvoorspelbaar.

Avocado zal in 2030 de op één na best verkochte tropische vrucht ter wereld zijn. Volgens het rapport Agricultural

Commerciële variteiten

Hass (Guatamala)

Fuerte

Ettinger

Pinkerton

Niet commerciële variteiten

Outlook 2021-2030 van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) zal avocado in 2030 naar verwachting de op één na meest verhandelde grote tropische vrucht zijn, na bananen. Hij zal het exportvolume van zowel ananas als mango inhalen. In Europa zijn avocado's reeds het tweede meest waardevolle uit derde landen geïmporteerde fruit geworden, na druiven. Een groeiende mondiale vraag en grote investeringen in de teelt liggen aan de basis van deze expansie.

Hoewel de teelt van avocado's de laagste is van alle grote tropische vruchten, is de groei groter dan die van andere vruchten. Verwacht wordt dat de wereldwijde teelt tegen 2030 12 miljoen ton zal bedragen, drie keer meer dan tien jaar geleden. In Mexico, de grootste avocadoproducent ter wereld, is het volume in 2020 gedaald.

Tropical Avocado (Dominicaanse Republiek)

Reed (Guatamala)

Ryan (Mexio/Guatamala)

Zutano (Mexico)

Maar op lange termijn kan het Mexicaanse aanbod met 5,2% op jaarbasis toenemen om aan de groeiende vraag in de Verenigde Staten te voldoen. Landen als Peru, Colombia en Kenia bleven met dubbele cijfers groeien, waarbij het grootste deel van hun export bestemd is voor de Europese markt.

De Verenigde Staten en Europa zullen naar verwachting de grootste importeurs blijven. Volgens de OESO/FAO zullen deze regio's in 2030 verantwoordelijk zijn voor 40% en 31% van de wereldwijde invoer, ondanks de groeiende handel met andere regio's zoals China en het Midden-Oosten. Voor telers en exporteurs zal het belangrijk zijn zich te concentreren op specifieke regio's waar de vraag kan groeien, maar ook om hun markten te diversifiëren, anticiperend op markten die minder geconcentreerd worden.

Harmonized System (HS) code 08044000 Avocado’s

Hoe verkleinen we de kloof?

De (glas)tuinbouw moet zich via heel veel kunst- en vliegwerk en politiek in beeld zien te krijgen als een mooie, duurzame toekomstbestendige industrie. En dat valt niet mee. Er is veel wantrouwen bij de stedeling ten aanzien van de manier van onze voedselproductie.

Hoe zat het ook alweer? Sinds de mens bestaat, veranderen we genetisch bijna niet. Dezelfde mens (toen en nu) moet hetzelfde eten waar zijn lichaam voor is gemaakt, anders krijg je problemen. Ons basisvoedsel, die een jager/verzamelaar bij elkaar scharrelde, bestond uit veel planten en een beetje klein wild, insecten en vis. Juist dat maakt onze primaire landbouw. De rest, wat je tegenwoordig in de supermarkt ziet liggen, zijn onzinproducten die hoogstwaarschijnlijk slecht zijn voor de mens. Met 1,2 miljoen diabetes-2-patiënten, 3,7 miljoen maag-, darm- en leverpatiënten plus 1,7 miljoen hart- en vaatziektenpatiënten is dat inmiddels toch wel een beetje bewezen. Al deze klachten komen juist niet door de consumptie van onze groenten en fruit. In tegendeel, bij een hogere consumptie is aangetoond dat de ziektekosten dramatisch omlaag kunnen.

Terwijl wij dus eigenlijk het gezondste jongetje of meisje van het supermarktschap zijn, wordt het ons eerder moeilijker dan makkelijker gemaakt. Verduurzamen is voor onze sector een manier om te overleven. We zijn daar ook bewezen goed in. Maar het wordt ons niet makkelijk gemaakt. Nieuwe technieken zijn vaak nog niet rendabel of een risico. Vandaar dat daar bijvoorbeeld Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie gelden voor zijn. Tata vraagt schaamteloos een miljard euro, maar de tuinbouw heeft bij de huidige energieprijzen geen schijn van kans. Dit komt omdat het holistische plaatje ontbreekt.

Hoge ziektekosten hebben invloed op de hoge belasting- en verzekeringspremie. Een lager inkomen leidt vaak tot consumptie van slechter voedsel, want ultra-processed is goedkoper dan vers. Hoge energiekosten maken vers duurder dan pakjes en zakjes. Niet verduurzamen maakt vers op termijn onbetaalbaar. Hierdoor stijgen de ziektekosten naar onbetaalbare hoogtes. De kloof tussen arm en rijk en ongezond en gezond wordt dan nog groter. Het is allemaal verbonden.

De tuinbouw zal moeten uitleggen wat de license to produce is. Aan zichzelf en aan de consument. Uitingen als Kom in de Kas, Varend Corso’s etc. zijn niet genoeg. De miljarden die de voedingsindustrie investeert in promotie van hun producten, kunnen wij niet doen. Wij moeten hopen op visionaire politiek. En ondertussen elke strohalm aanpakken om het gesprek met de consument en de buurvrouw aan te gaan om uit te leggen hoe geweldig onze sector is.

EUROPA KAN GROEIENDE VOLUMES AVOCADO'S ABSORBEREN

Avocado is de afgelopen jaren het meest dynamische fruit geweest. Er was een bijna onverzadigbare vraag en een onevenwichtig aanbod. De laatste jaren is er vaker een overaanbod geweest. Maar Europa bewijst dat het nog steeds meer avocado's kan opnemen.

Na een piek in de volumes in 2018 zagen de belangrijkste leveranciers, Peru en Zuid-Afrika, beide hun exportpotentieel in 2019 dalen, waardoor de algemene prijs hoger uitviel. In 2020 brak de coronapandemie uit, waardoor de vraag aanvankelijk plotseling toenam. Aan deze vraag werd voornamelijk voldaan door retailers, aangezien restaurants gesloten waren vanwege de lockdowns. De Europese importvolumes bleven groeien, maar de

toenemende teelt kwam de prijzen niet ten goede. Alles samen groeide de invoer tot een volume van meer dan 800.000 ton in 2021 en een waarde van bijna 1,8 miljard euro. In 2022 zagen de handelaren een soortgelijke ontwikkeling als in 2018 met buitensporige volumes uit Peru.

Het voordeel van avocado's is dat ze geprogrammeerd (contractueel gepland) worden door retailers. Hun promoties kunnen helpen om extra volume te verkopen. Zo kan een veel groter volume in de markt worden geduwd voor lagere prijzen en de consumptie stimuleren. Dit is wat er in 2018 en opnieuw in 2022 gebeurde, maar met een veel lagere winst als tegenprestatie. Ondanks de sterke vraag naar avocado's is er een grens aan het vermogen van Europa om de snelheid waarmee avocado's worden geteeld voor export over de

hele wereld bij te houden. Het aanbod heeft een grote invloed op het stimuleren van de Europese import. In de komende jaren zullen de importvolumes verder toenemen. Tegelijkertijd kun je nieuwe prijsdalingen verwachten wanneer er te veel aanbod is. Deze dalingen zullen vooral merkbaar zijn tijdens het Peruaanse seizoen, maar ook andere leveranciers uit Colombia, Mexico en Kenia bereiken volumes die de markt later in het jaar kunnen overvoeren. Nieuwe markten, binnen en buiten Europa, zullen nodig zijn om een groeiend aanbod duurzaam te maken. Op lange termijn (>3 jaar) zullen avocado's een standaardproduct worden voor de retail in de meeste Europese landen. Er zullen in heel Europa hogere volumes te zien zijn, maar ook een tragere groei. 

Jong geleerd, oud gedaan, maar dan wel met een andere insteek. Nick Jacobs leerde van jongs af aan alles over AGF én over ondernemen met groenten en fruit. In 2021 besloot hij een eigen winkel Het Seizoen, inmiddels een keten van 3 winkels, te starten. De naam zegt al alles over het concept erachter.

Met producten uit het seizoen wordt in de winkels helemaal uitgepakt. Dat betekent niet dat er ook alleen maar seizoensproducten te koop zijn. “We zijn heel streng begonnen, maar dan mis je een aan-

tal basisproducten. Bananen en druiven zitten in ieders dieet, je kunt niet zonder die producten,” vertelt Nick. Voor andere producten geldt dat als het seizoen voorbij is, Het Seizoen ze niet meer verkoopt.

De scheidslijn van Het Seizoen ligt liefst in Europa, maar vooral bij kwaliteit. Pink Lady appelen verkopen ze wanneer deze uit Italië komen, maar kiwi’s voornamelijk als ze uit Nieuw-Zeeland komen vanwege de betere kwaliteit.

De doelgroep van Het Seizoen is de hobbykok. Met bijzondere producten en recepten biedt Het Seizoen inspiratie met in de zomer nadruk op barbecueën en buiten eten. In het najaar op het wildseizoen. Momenteel is het citrus groot, het hardfruit, zuurkool met spek en hoewel op het eind lopend: bospaddenstoelen. “Daar zetten we vol op in vanaf oktober/november. Het zijn producten die mensen nergens anders kunnen vinden,” vertelt Nick. Door de consument mee te nemen met de delicatessen van het seizoen weet hij consumenten jaarrond naar zich toe te trekken.

Paddenstoelen zijn producten waar Nick’s vader, die zijn hele leven een groentewinkel uitbaatte, geen brood in zag. “Hij dacht dat hij het nooit zou kunnen verkopen. Als je het durft neer te zetten, dan loopt het,” is Nick’s ervaring nu. Paddenstoelen zijn juist een belangrijk product om het gat dat na de zomer valt, in te vullen. “Alleen in februari en september hebben we een klein dipje qua aanbod en verkopen.”

De focus op seizoenen geeft een enorm onderscheidend vermogen ten opzichte

Interieur is geïnspireerd op een Frans marktje

De vele verrassingen van Het Seizoen

“Seizoensgebonden marketing is voor supermarkten veel te ingewikkeld”

Nick Jacobs

van de supermarkt. In zijn vorige baan als vertegenwoordiger van Mars merkte hij dat wisselingen in het assortiment voor supermarkten altijd een enorme uitdagingen zijn, maar dat verandering in assortiment de consumenten op de juiste manier prikkelen tot aankoop. “Voor Mars was het jarenlang ondenkbaar dat ze iets anders dan marsrepen zouden gaan produceren, maar inmiddels heb je ook Mars-paaseitjes en kerstchocola. Inspelen op seizoenen is heel belangrijk geworden voor multinationals en ik ben ervan overtuigd dat seizoensgebonden marketing ook voor groenten en fruit werkt. Het is voor hen echter veel te ingewikkeld om dat goed te doen. Ze zouden het graag willen, maar met AGF kunnen ze niet snel genoeg schakelen,” legt Nick uit.

AGF is de basis, maar het assortiment is breder. Bij Het Seizoen zijn ook vlees, charcuterie, kaas en zuivel te vinden. De winkel straalt een en al passie uit voor goed artisanaal eten en biedt vele inspirerende en verrassende hoekjes. De aankleding is ‘boers’. In het centrum een boom, uitstalling in kisten op pallets en in een hoekje van de winkel brandt een open haard. Nick: “We proberen beetje op een Frans marktje te lijken.”

Voor groenten creëerde Nick plek die zijn vader ook nooit zou hebben bedacht: een inloop koeling die doorloopt naar de koelcel met voorraad. “De groenten staan een beetje verstopt, maar het is voor klanten een toffe plek om te ontdekken en daar helpen we ze natuurlijk een beetje bij. Voor onszelf is het heel praktisch. Het scheelt het heen en weer sleuren van groenten en geld, personeel is immers de grootste kost in een winkel. Bovendien verlengen we de houdbaarheid van groenten door ze gekoeld te houden.”

Salades en gesneden groenten waren goedlopende producten voor Nick’s vader. Die speelde daarop in, maar het 4e gamma is (nog) niet te vinden bij Het Seizoen.

Het past niet in het concept van hobbykok en ook niet bij de ondernemer, het zorgt voor heel veel extra werk en uitdagingen. Nick houdt het liever simpel. “Ook salades moeten knapperig en krokant zijn, dus die moet je elke dag vers maken. Gemak is wel iets dat mensen willen, dus misschien dat ik het in de toekomst ooit oppak, maar dan in samenwerking met een ander die het voor ons maakt en dat wij het verkopen. Wat we wel verkopen is soep, dat is niet veel werk en verkoopt heel goed.”

Het Seizoen is inmiddels actief op drie locaties. Er is een baanwinkel, een centrumwinkel en een buurtwinkel, allemaal dicht bij elkaar gelegen rondom Turnhout (België). Voor elke locatie is het de kunst om klanten binnen te krijgen, elke winkel vergt een andere aanpak.

De baanwinkel in Zevendonk langs een drukke doorgaande weg, was de eerste winkel die opende. De gunstige ligging met veel voorbijschuivende consumenten had wel het risico in zich dat mensen niet op de rem zouden trappen om te stoppen voor de winkel. De grote banners langs de weg waarop de seizoenproducten (en soep!) worden aangeprezen doen echter hun werk. “Voor de centrumwinkel werken borden minder goed. Daar zijn al veel meer prikkels waardoor je niet goed genoeg opvalt. Ik moet nog een goede manier vinden om mensen daar te bereiken.” De buurtwinkel is de voormalige groentewinkel van Nick’s vader. Die winkel is al gekend, maar richt zich voorlopig op het goedlopende deel van het seizoen en is in de ‘magere’ maanden gesloten.

Social media zijn ook een belangrijk uithangbord, vooral instagram. In de winkel in Zevendonk hangt een teller met het aantal volgers van de winkel. Die is opgelopen naar ruim 1200. Dat ‘grammen’ werkt, merkt Nick gelijk. “Als we bijvoorbeeld posten dat we soep aan het maken zijn, dan komen de mensen er na een paar uur al om.”

De inkopen voor Het Seizoen doet Nick voor een deel bij Fruithandel Sebrechts. Daarnaast haalt hij bij telers en boeren uit de omgeving, zeker wanneer producten als aardbeien, asperges en paddenstoelen in het seizoen zijn, zodat hij meerdere variëteiten kan aanbieden. Nick: “Onze focus ligt op producten die op dat moment echt lekker zijn. We proberen relaties op te bouwen met lokale boeren en ondernemers om zo steeds de verste producten te kunnen aanbieden. Zo leggen we ook op een natuurlijke manier de focus op duurzame producten. Want wat het verst is, is ook het lekkerst,” besluit Nick. (ML) 

nickjacobs@hetseizoen.be

Het Seizoen is gevestigd in een boerenschuur

Met paddenstoelen kun je als seizoensproduct goed uitpakken AGF is de basis maar het assortiment is breder

Een maand koud weer en tekorten in quotes

Koud weer in Spanje zorgde voor een tekort aan vollegrondsgroenten. Ook het zachtfruitaanbod was beperkt en opgeteld met de verlaagde belichte teelt in Nederland bleef ook het aanbod van tomaten en andere kasgroenten ver achter bij andere jaren. Dit met torenhoge prijzen als gevolg. In het Verenigd Koninkrijk leidde het zelfs tot lege schappen, al bleek dat vooral een prijskwestie, want Britse groothandelaren gaven stuk voor stuk aan voldoende aanbod te hebben om de supermarkten te voorzien. Een maand in quotes.

“Of de aardbeiprijzen uiteindelijk zullen dalen, hangt af van of de consument het kan/wil betalen.”

10-3-2023 | Frank Valckenier, Michel nv

“We hadden letterlijk een gat in de productie en kregen daar nog een koudefront van drie weken overheen, wat de producties praktisch stopzette. Vooral de koudere nachten waren funest voor de paprika’s en aubergines.”

23-2-2023 | Stephan van Marrewijk, Vicasol

“We hebben te maken met een ‘perfect storm’ in de blauwe bessen. Zo is het Chileense seizoen eerder afgelopen dan anders, terwijl de producties vanuit Marokko, Portugal en Spanje door kou ver achter blijven. Alternatieven zijn er dus niet op de markt en dat maakt deze situatie echt wel uniek.”

7-3-2023 | Harro van Dam, Carsol Europe

“Onvoorstelbaar, deze prijzen. We draaien nu toch al wel een paar jaartjes mee en natuurlijk hebben we weleens een uitschieter gezien, maar nu blijven de prijzen gewoon al dagen stabiel op ongelofelijke niveaus.”

13-2-2023 | Pieter de Ruiter, 4Fruit Company

“We moeten momenteel alle contracten korten. Het enige voordeel is dat het probleem zo breed is, dat het wordt geaccepteerd. Er zijn zelfs supermarkten die nu al twee weken geen bloemkool en broccoli voeren. Een ongekende situatie en het einde is nog niet in zicht.”

14-2-2023 | Dennis van Tricht, AGF-Direct

“Het Belgische aanbod kan het allemaal doen kantelen en bovendien zal het de komende weken in Spanje ook weer beter worden. Het komt goed, maar wanneer is nog even de vraag. Het kon echter ook zeker niet slechter worden.”

9-3-2023 | Christoph Bouvry, Bouvry

“Hoge prijzen van vrijwel alle groenten zijn koren op de molen voor champignons.”

17-2-2023 | Michel Lesage, Lesage Champignons

“Iedere dag kom je weer binnen en vraag je je af waar de prijzen nu weer zullen eindigen, maar desondanks blijft de verkoop redelijk goed doorlopen. Iedereen zit namelijk in hetzelfde schuitje.”

15-2-2023 | Danitsja Mulder, EFP International

“De piek van het seizoen vindt normaal gesproken plaats in februari, maar zou, omdat het een zeer bijzonder en onvoorspelbaar seizoen is, dit jaar zomaar kunnen verschuiven naar maart of april.”

24-2-2023 | Theo Kampschoer, Kampexport

“Deze torenhoge prijzen - en dat zo’n lange tijd - zijn gewoon krankzinnig. Dat geldt overigens ook voor de Spaanse aardbeien. Ik heb, geloof ik, nog nooit meegemaakt dat er eind februari een tekort aan Spaanse aardbeien is, maar nu zijn het in Huelva nachttemperaturen rond het vriespunt en brengen de Spaanse aardbeien gewoon 5 euro per kilo op.”

27-2-2023 | Miguel Gonzalez, MG Fruit

“De laatste drie maanden hebben we uitermate goed verkocht, doordat er minder volumes kwamen uit bijvoorbeeld Spanje. De problemen aldaar hebben voor een beperkt aanbod op de markt gezorgd, wat wij mooi in konden vullen.”

28-2-2023 | Slateler Rik Vanackere

“Iedereen had gehoopt dat de aanvoer wat meer op gang zou komen, maar de vorst heeft opnieuw zijn intrede gedaan in de Spaanse teeltgebieden. Deze en volgende week krijgen we nog wat Spaanse bloemkool binnen, maar het is onzeker hoe de aanvoer zich daarna gaat ontwikkelen.”

2-3 2023 | Danny Duijs, Tolpoort Vegetables “Het is een samenspel van omstandigheden; klimatologische problemen in het zuiden, waardoor de oogst tegenvalt en de hoge energiekosten, waardoor de producties bij ons in de winter duidelijk lager waren, leidden tot schaarste.”

6-3-2-2023 | Benny Cuypers, Bel’Orta

“De prijzen die nu voor trostomaten worden betaald, heb ik nog nooit meegemaakt”

16-2-2023 | Geert Baeke, Tino’s Fruit

“Er lijkt licht aan het einde van de tunnel. Het geeft wat lucht, maar ik durf er eigenlijk geen voorspellingen op los te laten. Het weer is niet rationeel.”

21-2-2023 | John Gijbels, Euro-Gijbels

“De beschikbaarheid van frambozen is helemaal dramatisch geweest. Er was gewoon nauwelijks aanbod en de Marokkaanse frambozen werden voor een kiloprijs van 16-18 euro verkocht, dat had ik zelf nog nooit meegemaakt.”

22-2-2023 | Maxim De Roeck, Fruitful Berries

“Met de kerstdagen liepen we hier in korte mouwen rond bij temperaturen rond de 20°C. Maar vanaf de tweede week van januari zijn de temperaturen hier in de omgeving van Tarragona overdag gedaald naar 8-10 graden met veel nachttemperaturen onder nul.”

20-2-2023 | Rien Paans, Verfru Europe

“Aanvoer Spaanse asperges ligt volledig stil door recente vorst.”

1-3-2023 | Tom Maes, Special Fruit

Overstromingen zetten streep door vroege start Malta Santé-aardappelen

geen Marokkaanse Nicola-aardappelen bij ons op de markt. Wel zie ik in de markt wat Egyptische Spunta-aardappelen voorbij komen, maar die zijn bij mijn klanten nooit zo geliefd, hoewel ze wel betaalbaar zijn. Deze aardappel is in Zuid-Europa meer in trek. De prijs van de Spunta’s ligt rond de 50 cent per kilo.”

De Maltezer aardappelteelt heeft eerder in februari flink geleden onder de weersomstandigheden. “Toen wij met z’n allen in Berlijn zaten, zijn er flinke overstromingen en stormen geweest. De straten en velden stonden blank. Zo erg heb ik het nog niet veel meegemaakt, terwijl we toch al heel wat jaartjes nieuwe aardappelen uit Malta importeren,” vertelt Kees Schouten van Altena Potatoes uit Veen.

“Nu is het landschap hier glooiend, dus de aardappelen hebben geen 24 uur onder water gestaan, maar het weer heeft wel de nodige schade veroorzaakt. De Santé-aardappelen stonden er in eerste instantie mooi op en zouden dit jaar vroeg arriveren, maar daar is een streep door gekomen. Inmiddels is het hier lekker weer,” vertelt Kees vanaf Malta. Altena werkt al sinds jaar en dag samen met het Maltezer aardappelbedrijf Quality Fruit & Vegetables, waar Raphael Scerri de scep-

ter zwaait. Eind maart start het seizoen met de Santé-aardappelen op, gevolgd door het bekende ras Alpha en Musica. “Ik verwacht dat we eind maart het seizoen kunnen opstarten, maar de aardappelen zijn wel kleiner en er zullen sowieso minder kilo’s arriveren dan we gewend zijn.” En het aanbod importaardappelen op de markt is al niet groot. Onze Marokkaanse leveranciers hebben een exportverbod, omdat ze zelf niet genoeg aardappelen hebben. Daarom zijn er dit jaar praktisch

“Tegelijkertijd zien we dat de export van de bewaaraardappelen binnen Europa goed doorloopt. Alleen de export naar Afrika verloopt dit jaar moeizaam. Blijkbaar zijn we toch te duur voor wat ze kunnen betalen. Als je ziet dat boeren nu nog 30 cent krijgen voor Agria’s en ook 25 cent voor Melody, dan mogen de boeren dit jaar niet klagen. Ik verwacht ook dat de prijzen op een redelijk goed niveau zullen blijven,” constateert Kees.

“Dat leidt er ook toe dat we met hoge prijzen voor de importaardappelen zullen starten, simpelweg omdat er geen aanbod is,” vervolgt Kees. “En naar Malta-aardappelen is er altijd vraag. Ik weet zeker dat ik er meer kwijt kan dan dat er deze kant op komt. Met name marktjongens zitten te springen om nieuwe oogst. De kwaliteit van de oude aardappelen gaat nu toch achteruit, dus die handelaren willen koste wat kost starten met nieuwe oogst.” (IH) 

kees@altena-bv.nl

Kees Schouten van Altena Potatoes

Raphael Scerri en Kees Schouten

PSV laat Peter Vos niet meer los

PSV – Sparta in De Kuip

PSV heeft veel trouwe fans, ook buiten de regio Eindhoven tot ver in Drenthe, Overijssel, Zeeland en België aan toe. Als hoofdredacteur van De PSV Supporter, het clubblad van Supportersvereniging PSV, wéét je dat. De doelgroep kennen en weten wat hen interesseert is één van de taken van Peter Vos in zijn rol als hoofdredacteur die overlap heeft met zijn dagelijks werk als Corporate Brand Manager voor de Opackgroup. Voor Opackgroup brengt hij het totaalpakket aan flexibele kunststof en papieren verpakkingen voor het voetlicht, in zijn vrije tijd steekt hij veel uren in De PSV Supporter.

nalistiek maakt een klein groepje invloedrijke journalisten de dienst uit. Daar kom je alleen met ellebogenwerk binnen. De cultuur in dat wereldje vond ik niet prettig. Ook professioneel gezien vind ik het minder interessant werk. Het interviewspectrum voor spelers is heel smal, het gaat vooral over de prestatie en hoe ze zich daarover voelen. Ik heb daarom bewust voor het communicatie vak gekozen.” Als (hoofd)redacteur van De PSV Supporter heeft en had Peter leuke ‘bijvangst’. Naast het ‘normale’ werk verslag doen van wedstrijden en fangroepen, kon hij mee op reis bij internationale matches. “Dan schrijf je natuurlijk niet alleen over de wedstrijd; je maakt ook een reisreportage over de stad waar ze spelen, de cultuur en hoe daar voetbal wordt beleefd. Ook interviewen we regelmatig bekende fans, zoals GertJan Segers van ChristenUnie en acteur Frank Lammers.”

Liefde

voor voetbal was niet vanzelfsprekend. “Mijn ouders hadden niets met voetbal. Ik begon daarom pas laat met voetballen bij een club, op mijn 16e. Dat heb ik ze nog weleens verweten, want ik heb lange tijd gedacht dat als ze me eerder op voetbal hadden gedaan, ik vast profvoetballer had kunnen worden,” lacht Peter. Peter werd dus pas ‘laat’ fan. In 1996 werd hij meegenomen naar de bekerfinale PSV – Sparta in De Kuip en daar kwam ineens een heleboel bij hem los. “Het was zo overweldigend,” vertelt hij. “Alles van de identiteit van de club sprak me aan, de Brabantse manier van met elkaar omgaan, loyaliteit, vriendschap, gezelligheid en ze hebben Phoxy, een vos als mascotte, dat vond ik heel grappig, omdat ik die achternaam heb.” Peter werd een fanatieke fan. Hij ging journalistiek en communicatie in Utrecht studeren, maar op kamers in Eindhoven, om maar zo dicht mogelijk bij PSV te zijn. Voor werkervaring, en nog een beetje de illusie hebbende dat hij ooit zelf

als speler op het voetbalveld terecht zou komen, meldde hij zich aan als redacteur bij De PSV Supporter. PSV-profspeler werd hij niet, maar hij heeft er wel een aantal kunnen interviewen. Op het voetbalveld komen was toen ook niet zo’n probleem. Peter blufte zich met zijn eigen camera(tje) het veld op en kon achter de goal van Manchester United gaan zitten om er plaatjes te schieten. Peter: “In die tijd kon dat nog, nu is alles veel strenger geworden. PSV heeft inmiddels een uitgebreide persdienst die liefst alles regisseert. Vroeger waren spelers eenvoudig benaderbaar en kon je vrij makkelijk een relatie opbouwen. Ik had destijds met onder andere Arnold Bruggink contact. Nu zijn er slechts enkele sportjournalisten-specialisten die dat kunnen. Die mannen hebben bij wijze van spreken hun matras op het trainingsveld liggen.”

Sportjournalist wilde Peter bewust niet meer worden. “In de top van de sportjour-

De PSV Supporter heeft een oplage van 17.000 abonnees. Met gemiddeld 3 huisgenoten die meelezen, maakt dat ze een bereik hebben van ruim 500.00 mensen. 10 keer per jaar maken ze met een 17-koppig redacteurenteam een magazine voor de fans dat, naast de al beschreven onderwerpen, ook ingaat op allerlei clubzaken, het jeugdvoetbal, projecten én niet te vergeten, vrouwenvoetbal. Net als in de AGF kunnen vrouwen in het voetbal extra aandacht gebruiken, dus daar let Peter als hoofdredacteur op. Een rol die hij sinds 2010 vervult met als kroon op het werk een 400 pagina tellend boek rondom het 100-jarig bestaan van de PSV Supportersvereniging. Via De PSV Supporter kan hij veel van zijn passie voor de club kwijt, maar helaas zet het soms ook een rem op zijn fan-zijn. “Je bent fan op basis van emotie. Als ik op de perstribune een wedstrijd volg, kan ik niet uitbundig juichen en los gaan als er een goal valt. Dat geldt natuurlijk ook voor mijn functie binnen Opackgroup met klanten die fan zijn van een andere club dan ik,” besluit Peter, “al ervaar ik dat in de wereld van AGF, food en verpakkingen voetbal vooral verbindt!” (ML) 

peter.vos@opackgroup.com

Foto: Rudd Bakker

“Bekerfinale

was overweldigend”

In 2022 is Turkse AGF-export niet verder gegroeid

Turkije is een grote producent en exporteur van groenten en fruit. De Turkse productie van groenten (excl. industrie e.d.) heeft een omvang van 70% van die in de hele EU en die van fruit (excl. industrieproduct) is goed voor ruim de helft. Turkije heeft 85 miljoen inwoners en de EU telt een kleine 450 miljoen inwoners. Per hoofd van de bevolking produceert Turkije dus veel meer groenten en fruit dan de EU.

Wereldwijd: Export verse groenten en fruit 2021 (basis: hoeveelheid)

Van de totale Turkse productie (excl. industrie product) aan groenten wordt maar een klein deel uitgevoerd, nl. in 2022 niet meer dan 5%. Bij fruit ging het om bijna 20%. Naar hoeveelheid gezien is Turkije wereldwijd gezien het achtste exportland voor groenten en fruit.

EXPORTWAARDE IN DOLLAR NAAR BENEDEN, MAAR IN EURO’S EN VOORAL IN LIRA’S OMHOOG

Bij de waarde van de Turkse export van groenten de fruit is het van beeld nogal verschillend als het gaat om de valutaeenheid waarin deze wordt weergegeven. Uitgedrukt in de in 2022 sterke dollar kwam de export in 2022 uit op 3,13 miljard dollar. Dat was 6% minder dan in 2021. Uitgedrukt in euro’s was er wel sprake van groei, nl. met 6% naar bijna 3 miljard euro. Uitgedrukt in Turkse lira’s groeide de export volgens het Turkse CBS (Turkstat) met maar liefst 75% naar 53 miljard lira. Dit jaar is de koerst van de lira t.o.v. van de euro nog wat verder gedaald.

OOK WAT MINDER NAAR RUSLAND

De Turkse export van groenten en fruit naar de veruit belangrijkste afnemer (bijna een derde van het totaal) Rusland is in 2022 heel lichtjes gedaald naar 1,47

lokale markt in Fethiye, Turkije. foto: Dreamstime.com

Turkije: Export verse groenten en fruit in 2022

miljoen ton. Sinds de “boycot-dip” in 2016 was de export naar Rusland t/m 2021 weer flink gegroeid.

Omdat de export naar diverse andere belangrijke afnemers vaak sterker daalde, was er voor het eerst in jaren geen groei meer van de totale Turkse export van groenten en fruit. In 2021 kon er nog 5,14 miljoen ton worden uitgevoerd. In 2022 was dat met 4,83 miljoen ton 6% minder.

Na Rusland is Irak de tweede afzetmarkt voor Turkse groenten en fruit. In 2022 kon er 760.000 ton naar Irak worden uitgevoerd. Wel meer dan in voorgaande jaren, maar in 2018 was het al eens bijna een miljoen ton.

Turkije: Export verse groenten en fruit in 2022

De export naar Oekraïne daalde fors, nl. met bijna een kwart van 430’ naar 330.000 ton. Daarmee bleef Oekraïne nog wel de derde afnemer van Turks product. In 2022 gingen er wel meer Turkse sinaasappelen en komkommers naar Oekraïne dan daarvoor.

De export naar het hele Midden Oosten is belangrijk voor Turkije. De hoeveelheden schommelen van jaar op jaar tussen de 1,2 en 1,5 miljoen ton. Naast Irak gaan er ook redelijke hoeveelheden naar de Golfstaten.

Er gaat heel weinig Turks product naar landen in Zuid- en Oost-Azië. Vorig jaar niet meer dan 140.000 ton waarvan 100.000 ton appelen naar India.

STEEDS MEER TOMATEN NAAR DE EU

Turkije: Export verse groenten en fruit

In het afgelopen jaar is er 940.000 ton Turkse groenten en fruit naar EU-landen geëxporteerd. Dat was 5% minder dan de recordhoeveelheid van 2021. Volgens Turkstat was Roemenië met 240.000 ton de belangrijkste (directe) afnemer in de EU. Dan volgen Duitsland met 170.000 ton, Bulgarije met 165.000 en Polen met 110.000 ton. Volgens Turkstat is er vorig jaar 54.000 ton groenten en fruit naar Nederland uitgevoerd.

Op totaalniveau laten cijfers van de import in de EU vrijwel hetzelfde beeld zien: volgens Eurostat werd er in 2022 met 930.000 ton wat minder ingevoerd dan 2021. Wel opvallend was de opnieuw sterke groei van de import van Turkse tomaten in de EU. In 2022 ging het om bijna 200.000 ton tegen 175.000 ton in 2021 en nog 100.000 ton in 2019. Ook de import van Turkse citroenen neemt gestaag toe naar 115.000 ton in het afgelopen jaar, maar in 2018 was er al eens een eenmalige uitschieter naar ruim 140.000 ton. Paprika’s is het derde product met in het afgelopen jaar een import van bijna 80.000 ton. Dat was wel minder dan

Aardappelen rooien op een veld in Anatolië, Turkije

Turkije: Productie en export verse groenten en fruit in 2022 (in 1000 ton)

Turkije: Productie fruit (in 1000 ton)

Excl. productie voor industrie ed.

Turkije: Productie

groenten (in 1000 ton) Excl.

in 2021. Andere belangrijke producten die in de EU uit Turkije worden ingevoerd zijn: watermeloen, mandarijnen en grapefruit. Het valt wel op dat er bij de import van diverse producten van jaar-op-jaar flinke verschillen te zien zijn.

MANDARIJN VERUIT BELANGRIJKSTE EXPORTPRODUCT

Mandarijn is veruit het belangrijkste Turkse exportproduct. Na een voortdurende groei tot 930.000 ton in 2021 was de export in het afgelopen 5% kleiner en kwam uit op 680.000 ton. Rusland is voor de Turkse mandarijnen van levensbelang.

Jaarlijks gaat er ca. een half miljoen ton naartoe. Dat is bijna 60% van de totale Turkse export van mandarijnen. Van de totale export naar Rusland vertegenwoordigen mandarijnen een derde.

Citroen is het tweede Turkse exportproduct. In het afgelopen jaar was de export

Export groenten en fruit (in 1000 ton)

In 2022 zijn wij gestart als zelfstandig opzetstation en leverancier van karton voor de AGF sector.

Wij zijn een service gerichte onderneming met korte lijnen tussen de klant en de directie en zien dat de klanten dit erg waarderen. Klant specifieke voorraden zijn ons dan ook niet vreemd en hierdoor zijn wij in de mogelijkheid om echt razendsnel te kunnen leveren.

NL-Services B.V. heeft om aan de komende vraag te kunnen voldoen de afgelopen periode aanzienlijk geïnvesteerd in haar machinepark. Aangezien wij niet verbonden zijn aan een karton producent kunnen wij bij de inkoop van karton c.q. plano’s binnen Europa op zoek gaan naar leveranciers die ons de gewenste kwaliteit, continuïteit van levering tegen een goede prijs kunnen bieden. Het spreekt voor zich dat onze klanten hier ook profijt van hebben, nl.: waar mogelijk betere kwaliteit tegen een lagere prijs.

Wanneer u op zoek bent naar een geschikte partner in het leveren en opzetten van uw karton dan bent u bij ons aan het juiste adres. Mocht u geïnteresseerd zijn neemt u dan gerust vrijblijvend contact met ons op.

Team NL Services

Amersgat 7 3151 ZJ Hoek van Holland Tel: 0174 257 088 | info@nl-service.nl

www.nl-service.nl

EU27: Import verse groenten en fruit uit Turkije (in tonnen)

Turkije: Export tomaten in 2022 (in tonnen)

met 595.000 ton een paar procent kleiner dan het jaar ervoor. Irak is de belangrijkste afnemer van Turkse citroenen met Rusland als andere belangrijke afzetmarkt.

MEER APPELEN, DE MEESTE NAAR INDIA

In 2021 kon er een recordhoeveelheid van 617.000 ton tomaten worden uitgevoerd. In het afgelopen jaar was er echter sprake van een forse teruggang naar 520.000 ton. Syrië is de belangrijkste afnemer en Oekraïne de tweede. Naar beide grote afnemers viel de Turkse tomatenexport in 2022 sterk terug. De export van Turkse tomaten naar de gehele EU groeit zoals gezegd; in 2022 naar 190.000 ton.

De Turkse export van appelen zit in stijgende lijn. In 2022 kon er 380.000 ton worden geëxporteerd. India is met 100.000 ton de belangrijkste afnemer. Rusland volgt als tweede en daarna volgen Irak, Syrië en Libië.

REDELIJK WAT ECHTE GROEIPRODUCTEN

Na de dalende trend van de export van Turkse sinaasappelen t/m 2020 was er in 2022 sprake van een verder herstel. Er kon 317.000 ton worden uitgevoerd. Ruim de helft ging naar Irak.

Dan volgt grapefruit. De export hiervan viel in het afgelopen jaar fors terug.

Van een aantal redelijk grote exportproducten is er ook in 2022 geen einde gekomen aan de groei van de Turkse export. Het gaat hierbij om perziken, watermeloenen, peen, komkommers, courgettes, abrikozen, vijgen en peren. 

Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

Turkije: Export citroenen (in tonnen)

Turkije: Export appelen (in tonnen)

Turkije: Export mandarijnen (in tonnen)

Turkije: Export groenten en fruit naar Rusland (in tonnen)

Turkije: Export groenten en fruit naar Irak (in tonnen)

Japanse stad promoot rosé gemaakt van watermeloen

Het kleine Japanse stadje Aomori in het noorden van Japan is begonnen met de productie van roséwijn op basis van watermeloen. De watermeloenwijn wordt gekenmerkt door zijn verfrissende zoetheid en is geschikt als aperitief of dessert. De toeristenvereniging van de stad heeft Sun Mamoru Winery Inc. opdracht gegeven de wijn te produceren in haar tweede fabriek in Owani, ook in de prefectuur, sinds het laatste boekjaar dat begon in april 2021. In het boek-

Chipszak op je neus

Het leven van de mensen die afval scheiden op vuilnisbelten in India is keihard. De lastig te recyclen chipszakjes kunnen nu een positieve bijdrage leveren. Dan moet je ze wel op je neus zetten. Chipszakken hebben een dun laagje aluminium op de plastic folie gedampt. Dat metalen laagje aan de binnenkant van de zakken voorkomt dat er licht en lucht in de verpakking komt. Het is een Indische start-up gelukt om van die zakjes blitse en onbreekbare zonnebrillen te maken.

Het geld dat deze brillen opbrengen, gaat gebruikt worden om de afvalinzamelaars beter te betalen en om de opleiding van hun kinderen te financieren. De zonnebrillen, uitgebracht onder de merknaam “Without”, zijn UV-gepolariseerd, unisex en wegen iets meer dan 25 gram. Klanten kunnen een QR-code op de zijkant van de zonnebril scannen om te zien hoeveel pakjes er zijn gebruikt om ze te maken, wie de pakjes heeft verzameld, enzovoort. De brillen kosten omgerekend ongeveer 12,50 euro.

jaar dat in april 2020 begon, werd in de stad 1.728 ton watermeloen geoogst, goed voor ongeveer 20% van alle in de prefectuur geoogste watermeloenen. Een watermeloenvariëteit genaamd Benimakura wordt gebruikt voor de wijnproductie. Volgens het wijnhuis was het aanvankelijk de bedoeling een wijn te maken met alleen watermeloen. Maar die behield bij de gisting de grasachtige geur die uniek is voor de komkommerachtige plant.

en laagste prijsgarantie samengebracht

In supermarktland is Edward Koornneef met een spannende ontwikkeling bezig. In de twee Jumbo Foodmarkten in zijn portefeuille combineert de multi-franchiser het beste van het beste op het gebied van vers met de laagste prijsgarantie van Jumbo. De ene Foodmarkt ligt in publiekstrekker The Mall of the Netherlands in Leidschendam en de ander in het behoudende, maar bemiddelde Westland. Deze ontwikkelen zich positief. “Consumenten zijn klaar voor Foodmarkt,” ziet hij.

Edward Koornneef sloot zich in 2016 aan bij Jumbo om zijn ambitie waar te maken: regionaal marktleiderschap in eten en drinken. “Wij willen ieder moment van de dag de beste en lekkerste supermarkt zijn en ook betaalbaar. Dat is gelukt, in elke plaats zijn we marktleider, zelfs in Leidschendam.” Als franchiser heeft hij een waar supermarktimperium opgebouwd. Onder Jumbo Koornneef vallen de 2 Foodmarkten en 4 reguliere Jumbo’s (Scheveningen, Wateringen, Kwintsheul en Oud-Beijerland). De supermarkten worden vanuit de Koornneef Retailgroep ondersteund door opleidingscentrum Koornneef Talent en Koornneef Vastgoed & Ontwikkeling. Met het waarmaken van de ambitie eindigt die trouwens niet. Er komt een 7e

supermarkt bij. Daarnaast is er een uitbreidings- en migratietraject gestart van drie Jumbo’s (Scheveningen, Wateringen en Oud-Beijerland) naar Foodmarkt Light. Ook spreekt Koornneef ambities uit op het gebied van horeca. Koornneef: “We willen Foodmarkt samen met Jumbo verder ontwikkelen en het Koornneef merk richting catering en horeca uitbouwen met eigen versproductie.”

Supermarktland zal de komende jaren sterk veranderen. Koornneef verwacht dat er ruimte blijft voor grote regionaal georiënteerde, kwalitatief hoogwaardige winkels. Kleine winkels (<200 ton omzet) zullen in de komende 5-10 jaar verdwijnen. Of eerder, want door inflatie staan veel winkels nu al onder grote druk door hogere huur- en energiekosten, terwijl ondernemers afhankelijk zijn van het basisassortiment van de formule. In dat assortiment bevechten supermarktformules elkaar op het

scherpst van de snede en houden elkaar daarmee in een laagste prijshoudgreep. Allemaal gunstig voor de Nederlandse consument, maar geen houdbaar scenario voor de gemiddelde supermarkt.

Jumbo onderscheidt zich als fullservice supermarkt mét de laagste prijsgarantie. Met zijn eigen hoogste kwaliteit versconcepten gaat Koornneef als franchiser een nog grotere spagaat aan. Koornneef: “Iedereen worstelt met het verdienmodel. Margedruk lag in eerste instantie vooral op kruidenierswaren, maar is inmiddels verschoven naar vers. Lidl heeft ervoor gezorgd dat we niets meer kunnen verdienen op AGF.” Voor Koorneef is de focus op prijs een doodlopende weg. Hij voorspelt dat de markt in drieën splitst: 20 procent van de koopstroom gaat naar online, 20 procent naar hard discount en de overgebleven 60 procent zal zich anders moeten organiseren. Er is één voordeel: buitenlandse supermarktketens wagen zich niet op de Nederlandse markt, maar in het buitenland zijn wel interessante ontwikkelingen en voorbeelden die Koornneef (eindelijk) kan toepassen in zijn Foodmarkten.

Voor Koornneef ligt de oplossing dus in het ontwikkelen van een eigen verdienmodel. Het Jumbo-assortiment is de basis en daarbuiten heeft Koornneef eigen inkoopconcepten ontwikkeld. Maaltijden van Landwaard Culinair, gesneden fruitconcepten van Healthy Hand, aardbeien direct van de teler via De Westlandse Aardbei zijn voorbeelden van concepten op of naast de

Jumbo Foodmarkt Koornneef onderneemt in

spagaat

Het ‘beste van het beste’

AGF-afdeling. “Dit traject aan we verder brengen voor de toekomst. In de gemiddelde supermarkt is 40 procent van het aanbod vers, in onze foodmarkt is dat 60 procent. En dat is nog maar het begin. In onze volgende winkel zal de nadruk nóg meer op vers liggen.”

In zijn Foodmarkts zijn deze concepten een enorm succes. “Ik ben blij verrast door de enorme klantenstroom en de positieve reacties. In de vestiging in Naaldwijk, die we in oktober openden, is tot dusver geen afdeling die tegenvalt. De verse maaltijden van Landwaart Culinair zijn een hit. En met de verse sushi breken we binnen Jumbo alle records.”

Specifiek inzoomend op AGF is te zien dat Jumbo Foodmarkt Naaldwijk volop ruimte geeft aan AGF. Er is een groot, diep en breed AGF-assortiment aanwezig waarbij het standaard Jumbo-assortiment is aangevuld met de al genoemde eigen inkoopconcepten, maar ook met (regionale) producten als de Westlandse Oogmeloenen, kaskooltjes plus seizoensproducten als asperges. Ook heeft de Foodmarkt een meer uitgebreid gesneden groentenassortiment via snijderij LTend. Verder valt de wand op met drie persmodules voor het

persen van vers sinaasappel-, granaatappel- en grapefruitsap. Uit eigen Foodmarkt keuken komen huisbereide Veggie Favorites, dat zijn ovenklare kant-en-klaarproducten op basis van groenten, bijvoorbeeld pompoenmaantjes, warme salade oesterzwam, pannenkoek spinazie pecan, gevulde portobello, traybake biet witlof en nog tientallen innovatieve groentenproducten. Trots is Koornneef verder op het vernieuwde verspakkettenconcept, waarvan hij de trekker is geweest binnen Jumbo. Het is een wand met daarin een helft met gekoelde versgesneden pakketten die extra gemak bieden en een helft met reguliere pakketten.

Koornneef meet het succes af aan omzet, winstgevendheid volgt daarna. “De eerste drie maanden is overleven, de 2e drie maanden verfijnen en daarna optimaliseren. Daar zijn we in Naaldwijk nu heel druk mee, na een jaar is het helemaal af,” is zijn ervaring. Koornneef daagt zijn personeel expres uit. Sushi, pizza en verse vis gaan fors in de aanbieding om maximale druk op die afdeling te zetten en daarvan te leren. Ook is hij niet bang om te investeren. Verse vis ging in de aanbieding om te zorgen dat klanten het gingen kopen. Van Landwaart Culinair-maaltijden heeft hij

eerst veel moeten weggooien, voordat de klant ze leerde kennen en het een succes werd. “Het is andersom denken, durven, doen en volhouden. Ik wil in elke categorie toegevoegde waarde leveren. Als je er nu niet aan begint, dan lukt het nooit. De omzetknop zetten we daarvoor als eerste aan en daarna kun je aan die knoppen gaan draaien. Landwaart had in het begin heel serieuze problemen, maar het heeft Koornneef formule veel verder gebracht.”

De kunst is om een klant telkens de ultieme klantervaring te geven. “Constantheid in winkelperformance is wat je moet leveren aan de klanten. Pas als een consument 9 keer ervaart dat het bij jou beter is dan in zijn reguliere supermarkt, stapt hij over.” Koornneef spreekt daarom niet van klanten, maar gasten in de winkel. Het winkelpersoneel wordt intern opgeleid binnen Koornneef talent, het eigen opleidingshuis voor de beste vakspecialisten en collega’s in retail en horeca. Personeel wordt opgeleid met oog voor detail om te komen tot de beste performance. “We geloven dat duizend kleine dingen samen een heel groot verschil kunnen maken” is het devies binnen Koornneef. (ML) 

www.koornneefretailgroep.nl

Van gekoelde gemaksproducten en stellingen tot los product, AGF is het visitekaartje van Jumbo Foodmarkt Naaldwijk

Wand met verspakketten

Leanri

Er wordt de laatste jaren steeds meer gekeken naar latere citrusrassen om het seizoen te verlengen. Klimatologische problemen hebben er, zeker in Spanje, toe geleid dat men steeds eerder klaar is met verscheidene variëteiten, waardoor de blik meer en meer gericht wordt op rassen waar men in een later deel van het seizoen de vruchten van kan plukken. Eén van deze relatief nieuwe rassen is de Leanri clementine. Een ras dat recent geïntroduceerd is, maar langzaam maar zeker zijn plek op de markt lijkt te veroveren. Ook John Gijbels is dit jaar gestart met de roodoranje premium variëteit en is overtuigd. “Ik denk dat het misschien wel de lekkerste clementine is, die we aan kunnen bieden,” vertelt de Belgische handelaar met een Catalaanse productiesite.

De Leanri is een resultaat van de mutatie tussen de Murcott en de Clementine, waarvan de rechten exclusief worden beheerd door de Protected Vegetable Varieties Company (CVVP) in Spanje. In 2019 is het ras met veel kabaal in Spanje geïntroduceerd, alvorens het vanaf het seizoen 2020-2021 voor het eerst in grote volumes gecommercialiseerd werd. Leanri is oogstklaar in de maanden januari en februari, rijpt 4-5 weken voor Nadorcott en na het einde van de oogst van de Clemenules. Het ras werd vanaf minuut 1 als veelbelovend beschouwd. Zo heeft het ras een hoge Brix-waarde tot 14 graden, een diameter van 70 mm en een gemiddeld gewicht van 150 g, naar informatie van de CVVP. De eigenschappen op een rijtje gezet zorgen voor de nodige verwachtingen, maar John geeft aan dat deze niet ten onrechte zijn.

De Leanri is bij de Belgische handelaar tot en met maart beschikbaar en het eerste seizoen is daarom net afgelopen. Toch kan het eerste volwaardige seizoen met de variëteit volgens John, die op zo’n 10 hectare werkt met de Leanri, dan ook het beste beschreven worden als ‘veelbelovend’. In Spanje worden de bomen al in groten getale aangekocht door telers. “Echter, we zien dat het grote publiek in Noord-Europa nog wel kennis moet maken met deze nieuwe variëteit. Vorig jaar zijn we ermee gestart en dit seizoen hebben voor het eerst gewerkt met wat grotere, doch nog steeds relatief beperkte, volumes. Echter is de ‘feedback’ die ik heb mogen ontvangen uiterst positief. Zo gaven enkele klanten zelfs aan dat ze dit seizoen meer Leanri verkopen dan ze vorig jaar Nadorcotts

hadden verkocht. Velen van hen, en ikzelf durf het ook te beweren, geven aan dat de Leanri in smaak nog beter is dan de Nadorcott. Tot de Orri op de markt komt, is het misschien wel de beste clementine die beschikbaar is. Hierdoor valt hij ook gelijk bij de consument in de smaak en komen ze ervoor terug.”

Dit is op zichzelf uiteraard al een bijzonder gegeven. Het premium ras is namelijk, zo legt John uit, wel iets duurder dan andere variëteiten. Desalniettemin pikken de consumenten het, ondanks de financieel uitdagende tijden voor velen, dus wel op. “Wat wij horen is dat de consument wel echt een verschil in smaak proeft ten opzichte van andere clementines. Dit heb je toch minder bij andere premium rassen, waardoor ik er een mooie toekomst voorzie. Dit seizoen was voor ons echt een seizoen van testen en ontdekken, maar op de Belgische markt lijkt hij wel degelijk goed aan te slaan. De klantretentie is hoog en dat is een belangrijke eerste stap om in de komende jaren uit te gaan bouwen. Het allerbelangrijkste voor het slagen van een ras is uiteindelijk dat de consument het graag eet.”

Hier lijkt het ras dus in het slagen. “Het was voor mij ook nog uitvinden hoe deze in de smaak zou vallen. In andere landen zullen we nog even moeten kijken hoe hij uiteindelijk opgepakt wordt, maar in België is mijn verwachting uitgekomen. Kwalitatief zagen ze er dit jaar dan ook super uit met een hoge Brix-waarde. Ondanks dat hij iets moeilijker te pellen is dan een Clemenule durf ik bovendien toch wel te beweren dat het nog steeds een ‘easypee-

ler’ is.” Het is de reden dat John volgend jaar de ingeslagen weg voort zal gaan zetten. “We hebben er achteraf ook nog redelijk van bij moeten kopen. Twee derde van mijn volume heb ik nog bij moeten kopen om aan de vraag te voldoen. Aankomend seizoen zullen we dus minimaal hetzelfde doen als afgelopen jaar en van daaruit zullen we weer kijken welke weg we in zullen slaan. Het is met de duurdere rassen altijd even afwachten of ze uiteindelijk volledig opgepikt zullen worden, maar de Leanri heeft alle eigenschappen om te slagen.” (JF) 

info@eurogijbels.be

variëteit vindt zijn weg steeds meer naar de consument

“Ik durf te beweren dat de Leanri het qua smaak zelfs wint van de Nadorcott”

John Gijbels

RUIM ASSORTIMENT

PALLETS OPZETRANDEN

STELLINGVLONDERS

EXPORTKISTEN

Binnen 48 uur een vrijblijvende offerte

Altijd een grote voorraad nieuw & gebruikte houten pallets

Pallets van hout uit duurzaam beheerde bossen www.hoekmanhoutindustrie.nl

• Uw adres voor al uw

AGF producten

• Altijd bij u in de buurt

• Ook voor bloemen- en plantendozen

Amersgat 7, 3151 ZJ Hoek van Holland

T. +31 (0)174 52 64 50

F. +31 (0)174 52 64 51

E. hans.keijzer@dssmith.com

I. www.dssmith-packaging.nl

VWS etiketteert groenten en fruit met geavanceerd afblaassysteem

VWS Nederland heeft voor het in lijn, snel en nauwkeurig etiketteren van producten het LP500 etiketteersysteem ontwikkeld. “Dankzij ons geavanceerde afblaassysteem, dat zich reeds jaren heeft bewezen in de voedingsmiddelenindustrie, is dit systeem ook uitermate geschikt voor het etiketteren van kwetsbare producten zoals groenten en fruit. Hierbij moeten productbeschadigingen absoluut worden voorkomen en mag het product bij het etiketteren niet worden aangeraakt”, legt directeur Patrick van der Vegt van VWS Nederland uit.

Vanuit een modern pand in Schaijk produceert en levert VWS Nederland roestvrijstalen weeg- en etiketteersystemen, die indien gewenst kunnen worden gekoppeld aan het ERP-systeem van de klant en worden uitgebreid met diverse inspectiesystemen, voor met name de voedingsmiddelenindustrie. Patrick van der Vegt: “Al onze systemen worden zowel hard- als softwarematig in eigen beheer ontwikkeld. Om de kwaliteit van de systemen te borgen, bouwen we deze allemaal in onze uitstekend geoutilleerde productieruimte in Schaijk. Zo weten we precies wat er de deur uitgaat en vinden klanten bij ons alles onder één dak.”

VWS Nederland heeft met zijn team samen meer dan 150 jaar ervaring in wegen en etiketteren. “We zijn met ons team van professionele en gemotiveerde medewerkers daardoor een innovatieve en betrouwbare partner. Niet voor niets hebben bedrijven van klein tot groot ons hun vertrouwen reeds geschonken en behoren zij tot onze gestaag groeiende groep tevreden klanten. Er zijn al volop systemen van ons operationeel in onder andere Nederland, Duitsland, België, Engeland, Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland”, vertelt Patrick van der Vegt.

Tevens nodigt VWS Nederland bezoekers van Empack in Den Bosch alvast van harte uit een bezoek aan stand 1.F23 te brengen. Hier toont VWS Nederland met gepaste trots de ‘Octopus Family’, stuk voor stuk volledig in eigen huis ontwikkelde en gebouwde systemen voor het automatisch in lijn of handmatig wegen en etiketteren van diverse producten. Graag tot ziens op Empack in Den Bosch!

info@vwsnederland.nl

VWS Nederland is gespecialiseerd in wegen, etiketteren en automatiseren. Wij verzorgen de verkoop, installatie en service op de door ons geleverde systemen, waaronder weeg- en etiketteersystemen, etiketteersystemen, weegapparatuur, inspectiesystemen, weeg- en registratieterminals en software. Daar waar gewenst realiseren wij specifieke maatwerkoplossingen. Ons team van professionele en gemotiveerde medewerkers heeft samen meer dan 150 jaar ervaring in wegen en etiketteren. Niet voor niets hebben bedrijven van klein tot groot ons hun vertrouwen reeds geschonken en behoren zij tot onze gestaag groeiende groep tevreden klanten. Er zijn al volop systemen van ons operationeel in onder andere Nederland, België, Engeland, Noord- en Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.

Octopus Ace LPQ500 Libra

Controleweger voor het controleren op gewicht met een capaciteit tot 65 verpakkingen per minuut

Etiketteersysteem met één of meerdere printers en een capaciteit tot 160 verpakkingen per minuut

Volautomatisch weeg- en etiketteersysteem met een capaciteit tot 125 verpakkingen per minuut

“In Thailand kan ja ook nee betekenen”

in 2010 en exporteert wereldwijd verse groenten en fruit onder het merk Namdhari. Het gaat om maandelijks 300 ton luchtvracht en jaarlijks 400 gekoelde zeecontainers, met een team van 350 collega’s. Het productaanbod is heel divers, van verse kokosnoten tot lemongrass, tamarinde, bananenblad, dragonfruit en allerlei soorten gemberachtige wortels die steeds populairder worden. Het hoofdkantoor van het bedrijf is gevestigd in Pathumthani en een ander filiaal in Ratchaburi. Het heeft vijf pakstations met in totaal tien koelruimten van verschillende grootte met een capaciteit van 500 ton, en op maat gemaakte temperatuurcontrolesystemen. Namdhari’s Euro Fresh is het handelskantoor dat vanuit Delft de wereldwijde export faciliteert.

Mark Huisman kwam via de drukkerijwereld terecht bij Flora Capital in Thailand. Op Fruit Logistica 2023 liep iedereen weg met de verse kokosnoten, in drie dagen gingen er drie pallets doorheen. Maar dat is lang niet het enige pareltje dat onder het premium merk Namdhari’s wordt verkocht. Dat Thaise producten overal ter wereld te koop zijn, is niet vanzelfsprekend. Zakendoen met en voor Thailand is heel verwarrend en ingewikkeld, is Mark’s ervaring. “Het is een land waar ja ook nee kan betekenen.”

Wieaan Thailand denkt, denkt aan vakantie en lekker eten. De zon schijnt er volop, de natuur is prachtig en er zijn heel veel mooie tropische eilanden. De mensen zijn vriendelijk en behulpzaam, de Thaise keuken is zo lekker dat je die kunt proberen te imiteren via producten die je hier in de supermarkt kunt kopen… en ja, Thailand heeft ook dat vooroordeel over de seksindustrie. Als kenner van het land relativeert Mark dat beeld grondig: “Ik heb inmiddels heel veel van de wereld gezien en ken geen ander land waarin de vrouw zo geëmancipeerd is en hoog in aanzien staat, als Thailand. Het land heeft bijvoorbeeld de meeste vrouwelijke CEO’s.”

Zakendoen in Thailand is complex. De omgangsvormen luisteren nauw, juridische trajecten zijn ingewikkeld en de samenleving is een stuk hiërarchischer dan in Nederland. Maar het grootste probleem is de taal. Mark: “Bijna niemand spreekt er Engels. Ik spreek inmiddels een heel klein beetje Thai. Het is een klanktaal,

woorden komen vanuit de keel en de betekenis van het woord is afhankelijk van de toon waarop het woord wordt uitgesproken. Een woord kan daarom meerdere betekenissen hebben, en dat in een land waar ja ook nee kan betekenen….”

De Thai zijn zeer gesloten mensen, ze kennen de vrijheid om je mening te uiten niet. Wel staan ze open voor de markt. Mark: “Alle Thai spreken de taal van geld en transacties. Daaromheen is alles strak georganiseerd. Vanuit de overheid willen ze absoluut geen imagoschade oplopen. Het is bijvoorbeeld lastig om producten naar Europa, de VS of Australië en Nieuw-Zeeland te mogen exporteren, omdat de eisen op het gebied van fytosanitair of residuen heel streng zijn. Naar het Midden-Oosten is exporteren veel makkelijker.”

Mark is Global Commercial Manager voor het moederbedrijf Flora Capital Co. Ltd en mede-eigenaar van Namdhari's Euro Fresh bv in Delft. Flora Capital is opgericht

Mark kwam met Flora Capital in contact toen hij voor zijn werk, destijds in de drukkerijbranche, werd uitgezonden op een missie om de prestaties van een Thaïs dochterbedrijf te verbeteren. “Eén van de contacten was Flora Capital. Het was een van de weinige Thaise bedrijven waar het personeel ook Engels sprak, wat het voor mij heel aangenaam maakte om daar te zijn en er ook een soort vriendschap ontstond. Destijds werkten er 50 mensen.” Uiteindelijk leidden deze contacten tot een nieuw businessplan om Namdhari’s producten wereldwijd te gaan exporteren. “Ik heb sinds mijn jeugd interesse gehad in groenten en fruit. Mijn opa was directeur van de groenteveiling in Utrecht en had vier groentewinkels. Een heel indrukwekkende man. Hij was destijds een van de weinigen met een auto, had een hoge hoed op en deed nog zaken met handjeklap. Hij heeft mij altijd als zijn opvolger gezien, maar doordat hij op jonge leeftijd is overleden, is het nooit zover gekomen. Ik ben in eerste instantie mijn vaders roots gevolgd in de drukkerijwereld. Heel mooi om vanuit die wereld de overstap naar de AGF te kunnen maken. Voor mij is het cirkeltje rond,” besluit Mark. (ML) 

mark@namdharithaifresh.com

Mark Huisman:

AGF-buitenland-Mark Huisman en Gursev Singh Namdhari, founder en CEO van Flora Capital

“Het foodservicekanaal stijgt weer, we hebben nieuwe, grote industrieklanten erbij gekregen en dat samen heeft ons geen windeieren gelegd, dus het gaat goed,” vat Rob Langeveld, Sales Director bij GreenS & SaladS, de huidige tendens samen. GreenS & SaladS is een maatwerk groente atelier, dat zich naast enkele retailactiviteiten vooral richt op gesneden groenten voor de industrie en foodservice.

In de markt ziet Rob twee trends als drijfveren voor de vraag naar gesneden groenten. Zo observeert hij enerzijds dat de zorginstellingen, woongroepen en ziekenhuizen door de toenemende vergrijzing steeds meer bereide maaltijden nodig hebben. Anderzijds merkt hij dat convenience voor de consument nog

steeds belangrijker wordt. “Consumenten stellen vaak andere prioriteiten en willen in steeds kortere tijd een maaltijd bereiden en zijn daardoor blijvend op zoek naar gemak.”

Toch spreekt hij ook zijn zorgen uit over de huidige economische dynamiek waarin

met inflatie en stijgende kosten rekening moet worden gehouden en noemt zaken als energiecompensatie en koopkrachtverbetering voor kwetsbare inkomensgroepen noodzakelijk om de economische balans te bewaren. “Als we dat op deze manier met elkaar in stand kunnen houden, zodat mensen in staat zijn om gezond te kunnen blijven eten, ben ik best positief naar de toekomst toe.”

ENERGIENEUTRAAL

GreenS & SaladS heeft plannen om de productiecapaciteit uit te breiden en zorgt er tegelijkertijd – in samenwerking met gemeente en provincie - voor dat het proces in toenemende mate energieneutraal wordt. “We gaan nog meer zelf energie

Rob Langeveld, GreenS & SaladS:

“Plantaardig blijvende verandering in consumptiepatroon”

opwekken, waarmee we door een besparing hierop, de financiering van de uitbreiding voor een deel kunnen dekken. Dan snijdt het mes aan twee kanten: je bent en goed bezig voor het milieu en je omgeving en je bent bezig met een gezonde groei voor het bedrijf en de medewerkers.”

Rob geeft aan dat de capaciteitsuitbreiding enerzijds is bedoeld om de groeimarkten te bedienen. Anderzijds wil de groentesnijderij met een nieuw concept de retail – die voorheen vanwege het grote benodigde volume een minder interessante markt voor GreenS & SaladS was – voor zich winnen. “Waar grote groentensnijderijen pas beginnen met produceren vanaf 500 kg of zelfs meer, zijn wij flexibel en kunnen we kleine volumes maken en zo nodig opschalen naar een paar ton. In dat bereik liggen mogelijkheden.”

ELKAAR VERSTERKEN

Rob ziet dat deze kleinere en flexibele hoeveelheden gesneden groenten vooral interessant zijn waar het fenomeen blurringeen grensvervaging tussen de supermarkt en foodservice - een rol speelt. “We zijn erg goed ingericht om kleinere volumes daarvoor te leveren.” Daarvoor onderzoekt GreenS & SaladS de mogelijkheden om samen met een maaltijdbereider op te trekken. “Groenten en kant-en-klaarmaaltijden liggen in elkaars verlengde. In het ‘blurring-gebied’ kunnen we elkaar versterken.”

GreenS & SaladS merkt dat de consument steeds meer richting plantaardige producten beweegt en veel waarde hecht aan het gezondheidsaspect van voeding. “Ik denk dat dit een blijvende verandering in ons consumptiepatroon is, ook voor de komende jaren.” Rob stelt vast dat er op het vlak van gezondheid nog uitdagingen liggen. “Uiteindelijk zie je wat wildgroei op dat vlak, zoals onlangs bleek uit onder-

zoek van de Consumentenbond, die aangaf dat bijna twee derde van de onderzochte vegaburgers te veel zout en verzadigd vet bevatten. Er moet op ingezet worden om dat gezonder te maken. Dat is wat consumenten willen.”

Consumententrends zijn belangrijk voor GreenS & SaladS en worden door het bedrijf nauwlettend in de gaten gehouden. “Wij proberen continu in de huid van de klant te kruipen en in de huid van de klant van de klant, de consument dus. Als je weet welke voorwaarden er worden gesteld aan producten en concepten, dan ben je gesprekspartner en heb je een toegevoegde waarde.”

COMMUNICATIE EN TRANSPARANTIE

De aanvoer van groenten stelt GreenS & SaladS in de huidige situatie – met een beperkte beschikbaarheid en hoge prijzen – voor wat uitdagingen en heeft ervoor gezorgd dat het bedrijf de bakens qua inkoop heeft verzet door te kiezen voor diverse leveranciers. “Daardoor zijn we minder afhankelijk van één leverancier, wat we in het verleden wat meer waren. De pakketten hebben we herverdeeld en dat biedt ruimte en mogelijkheden.”

Ook communicatie met klanten en transparantie speelt hierin een rol, geeft Rob aan. “Wij geven aan onze klanten aan als bijvoorbeeld de bloemkool heel duur is,

De groentesnijderij die de kunst van vers maatwerk verstaat!

Jubileumtaart

Afgelopen november was GreenS & SaladS 10 jaar actief in de markt van gesneden groenten en fruit. Dat werd gevierd met taart; speciaal voor het jubileum werd een pakket voor een hartige taart ontwikkeld. “Dit pakket met daarin alle ingrediënten voor een hartige taart, waaronder vers deeg en verse groenten, is heel goed ontvangen door onze klanten. Zo zeer zelfs dat het pakket in het assortiment wordt opgenomen,” geeft Rob aan. “Zo geven we de consument de mogelijkheid om op een smakelijke manier meer groenten te eten.”

zodat zij (bijvoorbeeld) hun productie kunnen uitstellen, ingrediënten kunnen vervangen of voorraden kunnen opbouwen in de periode dat de prijs en beschikbaarheid gunstiger is. Dan is het voor klanten geen verrassing en kunnen zij rekening houden met de omstandigheden en de maaltijden die zij maken.”

Daarbij ziet hij lokale en seizoensgebonden producten duurzamer zijn en het risico op beperkte beschikbaarheid verkleinen. “We zullen met zijn allen in de toekomst meer rekening moeten houden met seizoensgebonden groenten, bijvoorbeeld witte en rode kool zijn nu wel voldoende beschikbaar. We moeten die gekkigheid niet meer willen dat er 365 dagen per jaar

aardbeien of exoten beschikbaar zijn.” Rob ziet dat de retail daar ook op inzet, die willen lokaler en meer seizoensgebonden producten inkopen en dat is ook de focus van GreenS & SaladS. “Het wordt in toenemende mate belangrijk om de grondstoffen dichter bij huis te zoeken.” (MW) 

verkoop@greensandsalads.eu

Wij maken gezond eten lekker en makkelijk!

Snijrobot zorgt voor hoger rendement

“We zitten midden op de behoefte van de markt: robotisering van het snijproces,” zegt Jeroen Pannekoek, managing director van PIP Innovations, dat zich richt op gerobotiseerde snij-oplossingen voor de AGF-sector. Zo wordt de technologie van PIP Innovations bijvoorbeeld toegepast bij een grote chipsfabrikant in de Verenigde Staten en staan er diverse aardappel-, wortel- en aardbeienmachines door heel Europa en de VS. “Voor de wereldwijde AGF-sector is D-Blade een primeur, in deze vorm bestond die technologie nog niet.”

In 2015 - voortgekomen uit de wens om het snijafval door zwarte puntjes in aardappelschijven te verminderen - ontwikkelde Bart Kroef, mede-eigenaar van Peka Kroef, D-Blade om het zwarte puntje precies van de schijf te snijden. “Daarin hebben we verschillende technieken samengevoegd. Delta robots die traditioneel aan de ‘droge’ kant van een fabriek worden gebruikt, hebben we geschikt gemaakt voor de ‘natte’ kant. De bestaande grippers zijn vervangen door messen

en de toevoeging van vision-technologie, zoals dat bij optische sorteerders wordt toegepast.” Jeroen vergelijkt de machine met een mens. “Voorin zitten de ogen; dat is de vision-technologie, dan heb je de armen; dat zijn de robots en omdat hij niet kan lopen hebben we er een lopende band onder gedaan.”

SNEDE OP DE GEWENSTE PLAATS

Jeroen geeft aan dat de ontwikkelingen bij Peka Kroef niet stil hebben gestaan en dat

er inmiddels drie machines zijn geplaatst, die op jaarbasis 30 miljoen kilo aardappelen besparen. Het is één van de voordelen van D-Blade die hij benoemt: verbetering van het rendement. Maar ook de kwaliteit van de snede speelt een rol, geeft hij aan. “Bij het mechanisch snijden van bijvoorbeeld een wortel kunnen nooit precies gelijke stukken worden gesneden. Daarnaast zal de snede al snel tot beschadigingen leiden. Wij hebben de wortel in beeld en kunnen precies zien waar de kop zich bevindt, deze verwijderen en tegelijktijd de wortel in gelijke stukken snijden. We kunnen de snede op precies de gewenste plaats zetten. Zo zijn alle stukjes van de winterpenen en baby carrots even lang.” Daarnaast laat Jeroen weten dat D-Blade ruimte biedt voor productinnovatie omdat, door de messen te vervangen, de machine eenvoudig gebruikt kan worden voor andere of nieuwe toepassingen. “D-Blade kan heel veel, zo lang wij maar in

staat zijn het product goed te zien en het vanaf de bovenkant te benaderen met een mes.”

Inmiddels is D-Blade voor toepassingen in de aardappelen doorontwikkeld met nieuwe applicaties: bijvoorbeeld het halveren of kwarteren van aardappelen, het dynamisch portioneren en het produceren van Hasselback aardappelen. Na de aardap-

pelen volgde een toepassing voor wortelen en ondertussen staat PIP Innovations op eigen benen met D-Blade. Het bedrijf heeft de blik vooral gericht op de AGF-sector, met een focus op groenten, omdat in dat segment veel manuele arbeid nodig is. Jeroen noemt het een belangrijk aspect, omdat robotisering van snijwerkzaamheden niet alleen arbeid vervangt, maar er ook geen toezicht op de machine nodig is.

ONTKRONEN VAN AARDBEIEN

Het besparen op arbeid was ook één van de belangrijkste aspecten bij een recente toepassing van de D-blade-technologie: het ontkronen van aardbeien. Jeroen merkt op dat dit een enorm arbeidsintensief proces is, dat nog veelvuldig handmatig wordt uitgevoerd. En daar zit ook de bottleneck. Het oplopende tekort aan arbeidskrachten noopte een jamfabrikant tot een andere

D-BLADE: Intelligent Robotic Cutting System

oplossing. “Voor hen hebben we een aardbeienmachine ontwikkeld waarbij we, in plaats van met een klassiek mes, met een ‘aangescherpte stofzuigerslang’ hebben gewerkt waarmee het kroontje kan worden afgesneden. Vervolgens zuigen we het kroontje door de slang direct weg van de machine, zodat je een schoon product als uitvoer hebt aan het einde van de lijn. D-Blade doet dat met hetzelfde rendement als een mens, maar veel sneller, waardoor de fabrikant een snelle ROI heeft op D-Blade.”

S-BLADE

“Op dit moment draait de laatste innovatie van PIP Innovations in productie bij een frietfabrikant in Nederland. We noemen

hem S-Blade,” zegt Jeroen. “Met gebruik van andere technologieën snijden we zeer efficiënt en op hoge capaciteit de zwarte punten van frieten af. De komende drie maanden zullen uitwijzen wanneer S-Blade op de markt komt, maar de verwachting is eind 2023.” PIP-Innovations geeft aan dat S-Blade in verschillende uitvoeringen op de markt zal komen waardoor deze functionaliteit ook voor de kleinere producenten beschikbaar wordt.

“De vraag: Kan D-Blade ook dit?, blijft op ons af komen,” zegt Jeroen. Hij geeft aan dat PIP Innovations met veel enthousiasme bezig is met het ontwikkelen van toepassingen voor maïs, pastinaken, bloemkolen, komkommer en courgettes.

Hij laat weten dat D-Blade veel mogelijkheden voor verschillende producten biedt en dat PIP Innovations openstaat voor het verkennen van nieuwe mogelijkheden op vraag van de markt. Overigens houdt het bedrijf zich bij de ontwikkeling van een nieuwe machine vooral bezig met het doorontwikkelen van de visiontechnologie, de robotbesturing en de messen aan het gewenste product, maar bouwt de machines niet zelf; dat is uitbesteed aan partner VDL Systems in Uden. (MW) 

jeroen@pip-innovations.com

Dirk Groot Inkoop Geschilde uien van teelt naar eindproduct alles in eigen beheer Global Gap, Planet Proof en FSSC 22000 gecertificeerd Informeer naar de mogelijkheden. www.jtdonions.nl

Tim Groot Teelt

Verse pickles veroveren de markt

Ze hebben elkaar heel wat te bieden, daar waren Marcel van Bruggen van vanRijsingenfreshservice en Arend van den Berg van Bikl Foods het, toen ze met elkaar in gesprek raakten, al snel over eens. Zo zeer zelfs dat de groentesnijderij en de pickle producent de handen nu ineen slaan om verse pickles voor de foodservice en retail op de markt te brengen. “VanRijsingenfreshservice heeft Bikl efficiënte processen te bieden en Bikl heeft vanRijsingenfreshservice fabrieksvulling te bieden,” licht Marcel de voordelen van hun samenwerking toe.

VOL VAN SMAAK

Met

het foodservicekanaal betreedt vanRijsingenfreshservice, die zich traditioneel met geschilde, gesneden en daarvoor verpakte groenten vooral op de voedingsindustrie richt, dus een nieuwe markt. Uiteraard blijft de groentesnijderij ook actief voor de voedingsindustrie en Marcel geeft aan dat daar momenteel de beschikbaarheid van groenten een hot item is. “Ook wij hebben last van de misoogst in uien en er zijn komkommers

te weinig. Het is lang geleden dat we in een dergelijke situatie waren dat er nu nog geen goed uitzicht op Nederlandse productie is. Normaal gesproken zouden de komkommers uit Spanje in maart aflopen en zouden de Nederlandse komkommers op de markt komen.” Waar hij verwacht dat er in april voldoende komkommers uit Nederlandse productie zullen zijn, stelt hij vast dat er momenteel een gat is tussen de Spaanse en Nederlandse productie.

Bikl Foods legt zich toe op verse pickles, een product dat in Nederland nog geen gemeengoed is, maar waar wel een groeiende markt voor is, laat Arend weten. “We zijn in Nederland gewend aan gepasteuriseerde zoetzuur in potjes en wij maken een vers product dat ingemaakt of gefermenteerd is. We zien nu vraag ontstaan voor verse pickles bij horecaketens, cateraars en maaltijdbereiders. Het product is zo puur en vol van smaak dat het onvergelijkbaar is met wat je in een potje aantreft.” Arend maakt het duidelijk met de vergelijking tussen bijvoorbeeld verse olijven en olijven uit een potje of stukjes ananas uit blik en verse ananas. “Twintig jaar geleden aten we in Nederland alleen maar olijven uit een potje en nu is er een versmarkt en wij verwachten voor pickles eenzelfde ontwikkeling.”

Door de toenemende interesse in de ingelegde groenten heeft Bikl ook een uitbrei-

MAATWERK: Wij snijden topkwaliteit groenten in alle gewenste mixen en snits!

Versnijden van verse groenten en fruit Verkoop van verse aardappelkroketten Voorgebakken frieten + geschilde aardappelen

Bikl Pickles worden onder meer in stazakken geleverd

ding van het productieproces nodig. Nog niet zo eenvoudig om dat allemaal in eigen huis te doen, geeft Arend aan. “Het productieproces is een vak apart, wat vraagt om veel investeringen in snijden en certificeringen en vanRijsingenfreshservice heeft dat allemaal al perfect voor elkaar. Dit is niet iets wat je er even bij doet. Door de samenwerking, waarbij vanRijsingenfreshservice de productie voor zijn rekening neemt, kunnen wij ons meer concentreren op de verkoop. Wat is er duurzamer, efficiënter en beter voor de kwaliteit dan dat je op één plek groenten snijdt, inmaakt en verpakt? Het voorkomt gesleep met gesneden groenten, het is voordeliger, maar bovenal is het beter voor de kwaliteit. Omdat we bij vanRijsingenfreshservice alles op één plek kunnen doen, krijgen we een fantastisch eindproduct.”

ONTZORGEN

Met de verse pickles richten Marcel en Arend zich vooral op het ontzorgen van de horeca. Dit doen ze onder meer door gastrobakken te gebruiken die geschikt zijn om direct in gastronorm houders te hangen. Maar ook leveren de verse pickles een uniform product op, wat maar de vraag is als bijvoorbeeld de 40 vestigingen van een horecaketen allemaal zelf zoetzure uien maken – de één meer ervaren dan de ander -, laat Arend weten. Daarnaast biedt de vaste prijs een stabiel uitgangspunt voor kostprijscalculaties, waarvan Marcel aangeeft dat dit in eigen beheer door wisselende grondstofprijzen ook lastig is. “We kunnen de horeca ontzorgen als ze zelf pickles maken of we reiken hen een

nieuw product aan passend bij de menukaart.”

Het assortiment omvat zowel de wat meer traditionele producten als augurken, komkommers of zoetzuur, maar ook naar minder voor de hand liggende groenten of combinaties wordt gezocht, laat Marcel weten. Voorbeelden zijn rode kool met gembersiroop, rode ui ingemaakt met twee verschillende soorten azijn of de verse spitskool pickle. “Die spitskool is supervers en zo gesneden dat hij zowel een bite heeft als fluweelzacht is. Het heeft heel veel toepassingen: de spitskool kan worden gebruikt als garnituur bij een mixed grill gerecht, op een broodje of met het sap kan bijvoorbeeld een dressing gemaakt worden,” zegt Arend.

Bij het inleggen en fermenteren van de groenten wordt het gebruik van niet natuurlijke additieven vermeden met een focus op natuurlijke producten. “Wij gebruiken natuurazijn, rietsuiker en niet de zoetstof die vaak wordt gebruikt bij het inleggen. We voegen ook geen kleurstoffen of conserveringsmiddelen toe. Het is echt een 100 procent natuurlijk product

Smaakmaker

Waar pickles – gefermenteerde of in azijn ingelegde groenten – vroeger ook in Nederland veel werden gemaakt en vooral werden gezien als een manier om verse groenten voor de winterperiode te conserveren, merkt Arend dat het product nu vooral gebruikt wordt als een smaakmaker. Voorheen werden pickles dus buiten het oogstseizoen gegeten, terwijl hij ziet dat er nu ook veel vraag is naar pickles gemaakt van de groenten in het seizoen. Overigens leeft de inmaakcultuur in bijvoorbeeld Oost-Europa nog veel meer. “Onze Poolse productieleiders werden enthousiast van het inleggen en fermenteren. Samen met Bikl werd volop geëxperimenteerd om tot ideeën te komen. Je merkt dat het echt een cultuur-ding is,” zegt Marcel.

vanRijsingenfreshservice, traditioneel gericht op de voedingsinstrie, betreedt met de verse pickles een nieuwe markt

waarmee we toch in staat zijn een lange houdbaarheid te behalen,” besluiten Marcel en Arend. (MW) 

m.vanbruggen@vr-freshservice.com arend.vandenberg@biklfoods.nl

Arend van den Berg en Bert Wiggers van Bikl Pickles

Waterzuivering met UV o

Onderhoudsvriendelijke uv-ontsmetter dankzij ‘crossfire’-effect

Uv-ontsmetting is een mooie techniek waarbij uv-straling bijna 100% van alle bacteriën, schimmels, parasieten en virussen doodt. Uv-licht zendt kortgolvige uv-straling uit die micro-organismen doodt en zo voor een kiemvrije en antibacteriële omgeving zorgt.

De service eromheen kan nog weleens lastig zijn, zeker wat betreft het vervangen van de lampen. Bij Tuprotec hebben ze daar nu, in samenwerking met Hallett, iets op bedacht. Tuprotec-directeur Lies van Geest vertelt over die nieuwe vinding, het ‘crossfire’-effect.

“De lampen hangen daarbij niet meer in het water, maar zijn buiten het water gezet. Doordat ze in een spiegelkamer zitten, kan zo het water in de buis worden ontsmet. Dankzij een spindel draait het water in de buis rond, zodat het ook geen besmetting kan veroorzaken op de buis.”

Self-service

De UV Pure ontsmetter, zoals het product heet, is voorzien van een sensor met drie functies: deze meet de lichtdoorlaatbaarheid van het water, of de lampen goed functioneren, en of er geen vervuiling op de spiegels zit. “Het is dus een self-servicing systeem.”

Mochten de lampen vervangen moeten worden, dan gaat dit heel eenvoudig. “Het systeem is eenvoudig te openen, en binnen vijf minuten kan je zo twee lampen vervangen.”

Betere kwaliteit, minder energie

Lies vertelt verder dat de UV Pure zorgt voor betere kwaliteit: “De Hallett kan zelfs met slechts 30 procent lichtdoorlaatbaarheid in het water toch nog goed reinigen. Omdat de uv van buitenaf komt, via een spiegelkamer, is de intensiteit van het uv-licht veel hoger. Met minder energie bereik je dus meer.”

En nog een voordeel: omdat de buizen niet in het water zitten, wordt het water niet warm, zoals bij de traditionele systemen.

Ook voor groentenverwerkingsbedrijven

Dat de UV Pure een succesvolle uitvinding is, blijkt wel uit de interesse vanuit de markt: “Ze komen in alle Boeing Dreamliners te hangen, in Airbussen, en ook bij Duitse waterzuiveringsbedrijven worden ze in gebruik genomen. Ook in de tuinbouwsector is er interesse, maar we merken in Nederland dat telers de kat uit de boom willen kijken.”

En dat terwijl Lies diverse UV Pure systemen beschikbaar heeft, ook voor gebruik in de tuinbouw: de kleinste versie kan 6,2 kuub water per uur verwerken, en dan is er ook nog een model voor 8,5 kuub per uur en eentje die 17 kuub per uur aankan. “Ze kunnen achter elkaar worden geplaatst – heel flexibel dus, vooral omdat het zo makkelijk is om de lampen te vervangen. Daarbij kan je vuiler water verwerken, en je verbruikt minder energie omdat je de warmte niet in het water stopt.” Om deze reden zijn ze ook geschikt voor groentenverwerkingsbedrijven, omdat het water koud blijft.

Poe ozon waterzuivering in serie geschakeld, goed voor 200m³ schoon water per uur

Hallet UV pure installaties

hangen vrij van het water

f met ozon is maatwerk

ClearWater Tech, LLC

POE - POINT-OF-ENTRY OZONE SYSTEM

ClearWater Tech, LLC

POE - POINT-OF-ENTRY OZONE SYSTEM

POE - POINT-OF-ENTRY SKID MOUNTED OZON SYSTEMEN

De POE systemen van ClearWater Tech zijn ontworpen als bedrijfsklare, complete oplossingen. Deze volledig geïntegreerde ozon systemen worden geleverd, voorzien van alle bedrading en leidingen, gemonteerd op powder coated of roestvrij staal frame, klaar voor installatie.

Elk systeem bevat een ozongenerator, boosterpomp, injectie verdeelstuk en contactsysteem in één pakket. De standaard uitrusting omvat ook een programmeerbare timer die het ozoninjectieproces voortzet nadat de bronpomp of het hoofdsysteem afsluit. Deze veiligheidsfunctie voorkomt dat onbehandeld water langs het zuiveringssysteem stroomt.

De toepassingen werken voor lokale bronnen, kleine waterbottelarijen en afvalwater recycling.

KENMERKEN

• Bedrijfsklaar en compleet gemonteerd

• Powder coated staalconstructie

• Ozongenerator met ingebouwde luchtdroger

• Ozon injectiesysteem met contact tank

• Booster pomp

• Recirculatie-lus

TOEPASSINGEN

• Lokale bronnen

• Kleine waterbottelarijen

• Afvalwater recycling

VOORDELEN

• Betere hygiëne, volledige desinfectie

• Elimineert geur en smaak; krachtige, maar veilige oxidatie

• Bespaart geld door vermindering chemische behandeling

• Bespaart tijd; ontsmettingsmiddel ter plaatse geproduceerd, geen opslag of hantering van chemicaliën

• Beschermt het milieu; ozon reduceert verontreinigende stoffen

• Vertragingstimer

• Terugstroombeveiliging

Lokale bronnen Oppervlaktewater Kleine bottelarijen

Recycled afvalwater Lijnen voor waterbotteling

POE10 Ozon Generator

Inmiddels 25 jaar geleden werd Snijpunt opgericht om paprika op een innovatieve manier te verwaarden en de klant in zijn proces te ontzorgen, geeft Algemeen Directeur Mark van der Salm aan. Hij stelt vast dat deze uitgangspunten nog verrassend actueel zijn. “Dat zijn waarden die we nog steeds hebben. Onze functie in de keten is om de klant te ontzorgen door verse groenten verder te verwerken naar een goed en kwalitatief halffabricaat.”

Paprika is nog steeds onze corebusiness, maar in de loop der jaren zijn er meerdere productgroepen aan toegevoegd, geeft Mark aan. “Van één productielijn en één product zijn we gegroeid naar 12 productielijnen en 15 productgroepen, waaronder bijvoorbeeld bloemkool- en broccoliroosjes, geschoonde radijs en flespompoen.” Bij het toevoegen van nieuwe productgroepen is onder andere een uitgangspunt voor Snijpunt hoeveel arbeid een product voor de klant vergt; en wat heeft in zijn productieproces echt meerwaarde om als halffabricaat aangeleverd te worden. “Wij moeten het beter doen dan onze klant dit zelf kan, want de klant

kan ook besluiten om het proces zelf uit te voeren. Wij moeten excelleren waar het de houdbaarheid van het product betreft, maar ook op het vlak van kostenbesparing door arbeid, efficiëntie en beschikbaarheid.”

NIEUWE INITIATIEVEN

Eén van de nieuwe producten die in de wachtrij staan en waar onderzoek naar wordt gedaan is geschoonde komkommers, waaruit de zaadlijsten zijn verwijderd, als basis voor salade. Het van zaad ontdoen van een komkommer is een arbeidsintensief proces, merkt Mark op. “Als we dat machinaal kunnen verwerken op een goe-

de manier of als we door onderzoek een ander komkommerras kunnen gebruiken dat van zichzelf minder zaad bevat, dan kunnen we daarin een verschil creëren.” Daarmee doelt hij onder andere ook op de langere houdbaarheid die het verwijderen van de zaden uit de komkommer geeft.

Verder laat hij weten dat een mono product op basis van paprika wordt voorbereid, ook met innovatie op het gebied van houdbaarheid. “De houdbaarheid daarvan is twee tot drie dagen langer dan wat er in het huidige assortiment beschikbaar is. Dat realiseren we door procesbeheersing en met een speciaal geselecteerde verpakking. Dit is een product dat we samen met onze klanten in het foodservicekanaal ontwikkelen en niet zelf willen gaan vermarkten.” De keuze voor paprika was daarbij voor Snijpunt logisch. “We hebben zo’n 500 hectare paprika achter ons en door de kennis die zowel bij ons als bij Harvest House aanwezig is, kunnen we de hele keten goed beheersen. Daardoor kunnen we een kwalitatief hoogwaar-

Mark van der Salm, Snijpunt:

“Van teler tot aan onze klant, daar ligt onze focus”

25 jaar!

Op 1 juni 1998 ging Snijpunt van start met het verwerken van paprika’s die net niet retail geschikt waren, door bijvoorbeeld een afwijkende vorm, maar prima geschikt om een kwalitatief halffabricaat van te maken. Sinds 2018 is Snijpunt – dat werd opgericht door paprikateler Karel Vromans en compagnon Marco Romein – onderdeel van coöperatie Harvest House die 72 leden telt die gezamenlijk 1.200 hectare bewerken. “De combinatie met Harvest House geeft Snijpunt diverse ketenvoordelen, zoals de productbeschikbaarheid, toegevoegde waarde op de productgroep paprika en korte logistieke ketens op gebied van versheid van het product. Snijpunt heeft met haar team de ambitie om de groei die vanaf ongeveer 2005 werd ingezet en een ononderbroken lijn laat zien, ook naar de toekomst uit te nutten,” aldus Mark. Later dit jaar viert Snijpunt het 25-jarig jubileum met een groot feest.

dig product realiseren waarmee we onze klant kunnen ontzorgen op het gebied van houdbaarheid. Bij paprika blijft houdbaarheid een uitdaging.”

MOGELIJKHEDEN VOOR GROEI

Mark ziet dat de meerwaarde van een toegevoegde productgroep vaak zit in totale ontzorging dat een halffabricaat kan bieden. “In het foodservicekanaal is de tendens dat er steeds meer snelheid en convenience wordt gevraagd vanuit restaurantketens. Daar is arbeid een uitdaging en zie je een sterke groei door het gemak wat de chef-kok wenst.” Hij geeft

aan dat zo’n 70 procent van de omzet halffabricaten voor de foodservice betreft en dat rond de 30 procent van de gesneden groenten verder zijn weg naar de retail vindt. “Ook daar zien we mogelijkheden voor groei.”

FOCUS OP EXPORT

Qua markten ligt de focus van Snijpunt op dat deel van Europa dat binnen een halve dag transport te bereiken is. Na Nederland, dat de grootste markt blijft, worden vooral België, het VK, Duitsland, Denemarken, Zweden en Noord-Frankrijk beleverd.

“Onze groeikansen liggen hoofdzakelijk op

export. In Nederland is de markt aardig verdeeld, maar in het VK hebben we zeker nog potentiële klanten die we graag zouden willen beleveren.” Mark stelt vast dat in het VK en Nederland convenience in de retail in de vorm van gesneden groenten al is ingeburgerd, maar in bijvoorbeeld Duitsland is dat veel minder het geval. Toch voorziet hij ook daar autonome groei en kansen voor Snijpunt. “Al duurt het wat langer dan verwacht, ga ik ervan uit dat, zeker in de steden, die ontwikkeling ook gaat komen en dat de markt voor gesneden groenten ook in Duitsland zal veranderen.”

UITDAGINGEN HUIDIG SEIZOEN

In het huidige seizoen geeft de beperkte beschikbaarheid van groenten Snijpunt behoorlijke uitdagingen, omdat de afgesproken volumes door leveranciers vanwege de tegenvallende oogsten soms niet kunnen worden geleverd. Mark geeft aan dat de situatie ervoor zorgt dat er product bijgekocht moet worden en dat dit af en toe een zoektocht is. “Daarbij is ons uitgangspunt dat we onze contracten nakomen. Wij doen wat we beloofd hebben en houden hierin de lange termijn vast. Het zorgt ervoor dat de klanten daarin

ontzorgd worden en zich kunnen blijven focussen op hun eindproces,” vertelt Mark.

LANGE TERMIJN

Daarbij denkt Mark niet dat de huidige economische dynamiek de groei in de weg zal zitten. “Vooralsnog zien wij op de korte termijn geen reden tot afname van ons volume. De consument en foodservicepartijen kiezen nog steeds voor gemak.” Wel ziet hij dat voor de toekomst arbeid een steeds moeilijker en duurder in te vullen factor zal worden. “Het is de reden dat we voor de toekomst sterk inzetten op ver-

dere automatisering van het productieproces om op arbeid te kunnen besparen,” besluit Mark. (MW) 

m.salm@snijpunt.nl

Haal meer uit jouw emballage stroom met HB RTS. Bespaar kosten en CO² door een optimale inzet van RTI’s.

Wij zijn dé partner in emballage verwerking. Van verhuur tot reiniging en van opslag tot uitgifte, onze 300 medewerkers staan voor je klaar Of het nu gaat om structureel gebruik van emballage of tijdelijke pieken, HB RTS biedt emballage oplossingen op maat.

Neem contact op voor meer informatie: informatie@hb-rts.com | 030 78 20 979

Innovatieve oplossingen voor de beste snit

Reiniging

(CBL) kratten, pallets, palletboxen

Verhuur en beheer

(CBL) kratten, palletboxen, pallets, rolly's en dolly's

Pool management

Van producent tot verkooppunt

Retour management registratie, sorteren en uitgifte

Jantine Heemskerk, Heemskerk fresh & easy:

“Met alle grondstofprijsstijgingen is het best een uitdagende periode geweest,” antwoordt Jantine Heemskerk van Heemskerk fresh & easy dat zich richt op het wassen, snijden en verpakken van verse groenten, salades en fruit en verspakketten, op de vraag hoe het is in de branche. Daarnaast ziet Jantine dat de veranderende weersomstandigheden een steeds grotere invloed hebben op de beschikbaarheid van AGF. “Het is niet helemaal nieuw, want met AGF is er wel vaker ergens iets aan de hand. Maar wij zien wel dat de mate waarin het gebeurt en de hoeveelheid producten die daar last van hebben, toeneemt.”

Toch ziet zij op lange termijn de toekomst voor bewerkte AGF niet somber in, al was het maar omdat voeding een steeds grotere rol gaat spelen bij het streven naar gezondheid. “Dat wordt alleen maar belangrijker en daar liggen nog steeds heel veel kansen. Het belang van groenten en fruit – en het gemak daarvan – wordt steeds groter. In aspecten als zorgkosten en psychisch welbevinden ligt een relatie met voeding. Ik voorzie dat, ondanks dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid nog lang niet wordt gegeten, daar uiteindelijk voor ons de kansen liggen voor gemak.”

FYSIEK EN MENTAAL GEMAK

Daarbij maakt Jantine onderscheid tussen mentaal gemak, het bieden van een oplossing voor de vraag hoe eet ik gezond, en fysiek gemak, waar de producten alvast gewassen en gesneden of samengesteld zijn. “Wat wij in de afgelopen jaren gezien hebben, is dat die productgroepen waar vooral mentaal gemak is toegevoegd, zoals bijvoorbeeld maaltijdsalades en verspakketten, erg gegroeid zijn. Dat is echt waar een consumentenbehoefte ligt. De consument wil graag geholpen worden bij het maken van een lekkere keuze.” Vooral

ook ‘lekker’ is belangrijk, geeft Jantine aan. “Uiteindelijk gaat het wel om gezond, maar dat moet wel hand in hand met lekker gaan. Als je elke dag eet en het is wel gezond, maar het is niet lekker, dan is dat niet vol te houden. Het is de kunst om de combinatie te maken en te laten zien dat gezond eten juist heel erg lekker en makkelijk is.”

“Het belang van groenten en fruit – en het gemak daarvan – wordt steeds groter”

Jantine Heemskerk

Kwaliteitis

vanRijsingenfreshservice

Marcel van Bruggen m.vanbruggen@vr-freshservice.com

Bikl Arend van den Berg arend.vandenberg@biklfoods.nl

Hét adres voor alle service en onderhoud aan:

DUURLAND, KRONEN, FAM, GKS, URSCHEL en EILLERT apparatuur

- levering van nieuwe messen en onderdelen!

- al het onderhoud aan was, spoel, snij en verwerkingsapparatuur.

- Bel ons en informeer naar de mogelijkheden voor onderhoud en service aan uw machinepark!

- Tevens levering occasion machines

Bezoek onze vernieuwde website: www.cbserviceonderhoudsbedrijf.nl

VOLLEDIGE PRODUCTZEKERHEID

Voedselveiligheid op hoge snelheid waarborgen

Waar voorheen steekproeven werden verricht op producten en verpakkingen kiest men nu steeds vaker voor zekerheid.

Beperk ompakken, retouren, (imago)schade, rotten, gezondheidsrisico’s, ...

Beperk kosten.

ONZE MACHINES

• Controlewegers

• Metaaldetectie

• X-ray controle

• Code en label inspectie

• Seal inspectie

• Lek detectie

“Uiteindelijk gaat het erom dat je een product aanbiedt, wat de consument graag wil.” Jantine ziet dat de consument steeds gevarieerder gaat eten en dat ook de smaakrichtingen veranderen. “In plaats van bijvoorbeeld alleen de traditionele tomatensoep, is er nu ook wortel-tomatensoep of tomaten-pastinaaksoep. Dus ook met een relatief eenvoudig en bekend product, kun je variëren. Mensen eten ook andere wereldkeukens. Je ziet dat er bijvoorbeeld veel met kokosmelk wordt gekookt. Daar zijn zeker verschuivingen in.”

VERSCHUIVINGEN TUSSEN DE PRODUCTGROEPEN

Daarnaast merkt Jantine dat de consument in toenemende mate keuzes moet

brede productrange, van maaltijdsalades en verspakketten, waar consumenten best wat geld aan uitgeven, tot bijvoorbeeld soepgroente of gesneden andijvie, wat relatief goedkope producten zijn.”

Daarbij probeert Heemskerk de klanten zoveel mogelijk de juiste adviezen te geven over bijvoorbeeld actieproducten, welke producten dominanter in het schap kunnen staan en communicatie naar de consument toe. Als voorbeeld noemt Jantine de verspakketten die als duur gezien worden, terwijl als je de kosten per persoon bekijkt, de prijs best meevalt. “Dan is het niet zo duur en het kan helpen om de consument te bewegen en daar proberen wij als fabrikant in mee te denken.” Daarnaast vindt zij dat er goed over nagedacht

Daarop is geen eenduidig antwoord, maar Jantine zoekt wel naar een evenwicht tussen de korte termijn en de toekomst. “Uiteindelijk moet je met de toekomst bezig zijn en vooruit willen. Maar daar moet je de juiste balans in vinden. Wel ontwikkelen in mooie, nieuwe producten en tegelijkertijd de ogen niet sluiten voor het feit dat consumenten op een andere manier boodschappen doen.” Zij ziet dat de invloed van de economische dynamiek op de bewerkte AGF-aankopen per retailformule verschillend is en dat sommige producten zoals bijvoorbeeld een luxe salade bowl toch een goede afzet kennen. Daardoor ziet zij het als belangrijk om voortdurend op de doelgroep te blijven inspelen. “Wij kijken naar de actualiteit, maar verliezen niet het zicht op de lange termijn.” (MW) 

Bowls

Salade

“De consument heeft nog steeds een focus op gezond en gemak. Maar we zien ook dat het aspect genieten steeds relevanter wordt,” zeggen Wim Kleinjan, Algemeen Directeur, en William de Vries, commercieel manager van Fruity Pack. “Wij werken hard aan de verdere ontwikkeling van onze innovatie gemaksconcepten; enerzijds door de uitbreiding van ons Pick en Mix-assortiment, waarbij de consument de keuze kan maken tussen gesneden fruit, verwentussendoortjes, rauwkostsalade, zachtfruit en little salads. Anderzijds investeren wij in een nieuwe locatie voor ons nieuwe segment: maaltijden, zoals maaltijdsalades, lunchsalades en pokébowls.”

De focus op de consument en de investeringen zijn de positieve uitkomst van het dal waar Fruity Pack tijdens de corona-

in eerste instantie heel hard geraakt,” zegt Wim, “maar daarna zijn we er heel sterk uitgekomen.” Hij doelt daarmee op de sluiting van de horeca en foodservice.

Het heeft gezorgd voor een transitie bij Fruity Pack van een focus op vooral gesneden fruit naar een breder assortiment gemaksvoeding.

AANVULLING OP DE MARKT

“Tijdens de coronaperiode hebben we gezien dat foodservice ineens een kwetsbare afzetmarkt kan zijn. Toen hebben we ons afgevraagd hoe we meer in het retailkanaal konden doen.” Het antwoord daarop heeft Fruity Pack gevonden in het verbreden van het assortiment onder de merknaam Healthy Hand. “We willen een categorie neerzetten die een aanvulling is op de markt. Bijvoorbeeld met ambachtelijke pokébowls, luxe lunch- of rauwkostsalades en luxe verwentussendoortjes, zoals bavarois met vers fruit. Daarmee

ziet

“Naast gezondheid en gemak, wordt genieten steeds belangrijker”

kunnen we de markt in de retail enorm ontwikkelen.”

Waar het gesneden fruit en de zuivel in combinatie met fruit op de hoofdlocatie in Rotterdam wordt bereid, is er voor de andere producten onder het Healthy Handmerk een nieuwe vestiging in Oud-Beijerland geopend: Fruity Pack Kitchen. “Alles wordt daar dagvers bereid met als doelstelling ambachtelijke kwaliteitsproducten voor de retail beschikbaar te maken,” zegt William. Fruity Pack positioneert zich daarmee in de markt als een tegenhanger van thuisbezorgde maaltijden. “Waar dan een pokébowl van 15 euro heel normaal is voor de consument, proberen wij dezelfde kwaliteit en luxe voor een lagere prijs in de retail te brengen. Zodat de retail ook

Verse soepen

Begin dit jaar nam Fruity Pack een belang in Soupy, dat versgemaakte soepen op basis van zelf getrokken bouillon op de markt brengt. “Wij zien deze producten als een verlengstuk van de Healthy Hand producten waarmee we een ander eetmoment kunnen invullen. Soupy heeft hetzelfde DNA als de Healthy Hand Kitchen: verse producten tegen betaalbare prijzen.” Daarbij verwacht Fruity Pack dat er op het gebied van verse soepen in de retail nog een hele ontwikkeling te maken is. “Met de verse soepen hebben we er een categorie bij waar we onze klanten blij mee kunnen maken.”

echt de concurrentie kan aangaan met thuisbezorgde maaltijden.”

EFFICIËNT EN FLEXIBEL

Wim ziet dat de platte en flexibele organisatie van Fruity Pack bijdraagt aan de mogelijkheid om luxe producten tegen een scherpe prijs in de markt te zetten. “Daardoor kunnen wij met een efficiënte kostprijs een heel mooi product in de markt zetten. Het leidt ertoe dat wij producten kunnen aanbieden die qua prijsniveau

overeenkomen met producten die als massaproduct worden geproduceerd.”

William geeft aan dat de Healthy Hand Kitchen ook fungeert als zogenaamde ‘dark kitchen’. “Er zijn steeds meer formules die horeca-elementen toevoegen aan hun concepten met convenience en to-goproducten. Daar wil de retail vaak producten brengen die lekkerder en mooier zijn, maar het moet ook makkelijk zijn. Deze producten maken wij in onze dark kitchen

Fruity Pack team

dagvers.” Overigens heeft Fruity Pack, dat IFS Higher Level gecertificeerd is, zowel op de nieuwe locatie in Oud-Beijerland als in Rotterdam gezorgd dat uitbreiding mogelijk is. “We hebben enorme ambities om in deze categorie door te groeien en daar hebben we ruimte voor gecreëerd,” zegt Wim.

UITDAGINGEN

Toch geeft hij aan dat alle goede perspectieven niet kunnen wegnemen dat er ook uitdagingen zijn. Naast beschikbaarheid van producten door weersverandering

Logistiek

bijvoorbeeld ook op het gebied van personeel. “Het is moeilijk om personeel te vinden. Maar ook gaan de cao-lonen in de AGF hard omhoog. Voor het loon van een productiemedewerker houdt dat, tussen januari 2022 en januari 2023, een stijging van rond de 20 procent in.” Enerzijds ziet hij dat dit kansen biedt. “In het foodservicekanaal zal je zien dat het te duur wordt om producten zelf te maken.” Maar anderzijds ziet hij wel dat deze ontwikkeling zal bijdragen aan hogere prijzen. “Onze producten zullen in de winkel steeds duurder worden en daar zullen we de komende

“Jaren geleden zijn wij overgegaan op het orderpicken op klantniveau,” geeft Wim aan. Recente ontwikkeling is dat winkels per consumenteneenheid kunnen bestellen. “Onze klanten kunnen een hoog rendement realiseren, omdat ze heel gericht kunnen inkopen.” Daarnaast faciliteert Fruity Pack een logistiek platform waarop ook andere partijen kunnen aansluiten, als hun klant dat wenst. Wim geeft aan dat dit vooral geschikt is voor producten met een korte houdbaarheid in dezelfde koelketen. “Het is bedoeld om heel efficiënt de gehele gemakscategorie ook duurzaam naar de retailer te krijgen.” Overigens staat Fruity Pack open voor het uitbreiden van deze dienstverlening naar meerdere retailers.

jaren met zijn allen moeten proberen een antwoord op te vinden.”

Wim ziet dat ook de huidige economische dynamiek de consument parten speelt. “De koopkracht in onze categorie producten staat onder druk.” Hij geeft aan dat hoewel het bedrijf als geheel groei kent, verschillende categorieën toch krimpen onder druk van de economische omstandigheden. Daar waar hij op de lange termijn groeikansen ziet, leiden de huidige omstandigheden ertoe dat Wim voor de korte termijn zijn verwachtingen heeft bijgesteld. “Op de korte termijn zullen we misschien met zijn allen door een dalletje heen moeten. Maar op de lange termijn ben ik heel positief. In ons familiebedrijf staan alle neuzen dezelfde kant op en onze categorie gaat nog groeien, daar ben ik van overtuigd. We zien de toekomst met vertrouwen tegemoet.” (MW) 

Wim@fruitypack.com

William@fruitypack.com

K.I.M. Nederland B.V. Tweelingenlaan 144

7324 BP Apeldoorn

T. +31 (0)55 368 91 91 info@kim-nederland.nl www.kim-nederland.nl

Bij K.I.M. Nederland pro teert u van onze unieke expertise als het gaat om koel- en vriescellen en verwerkingsruimten. Deze zijn volledig afgestemd op uw logistieke organisatie en de actuele marktontwikkelingen in uw branche.

Dat zorgt voor een eindproduct dat exact aansluit op uw eisen en wensen!

KOELCEL, VRIESCEL OF VERWERKINGSRUIMTE NODIG?

Verspilling tegengaan en waarde toevoegen

De voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties, FAO, geeft aan dat ongeveer 14 procent van het voedsel ter waarde van 400 miljard USD verloren gaat tussen de oogst en de retail. Daarnaast wordt er nog eens naar schatting 17 procent van het voedsel verspild bij de retail en de consument. Daar valt dus nog een wereld te winnen. Het is dan ook geen wonder dat er steeds meer initiatieven opduiken om voedselverspilling tegen te gaan. Ook omdat het mes vaak aan twee kanten snijdt: minder foodwaste en toegevoegde waarde voor reststromen en b-keuze.

Eén van de initiatieven op dat gebied zijn de pastasauzen en tomatenbasis van Food Fellows gebaseerd op tomaten uit reststromen. Food Fellows –

onderdeel van telerscoöperatie Harvest House - werd opgezet vanuit de wens om de reststroom die ontstaat bij het verpakken van de tomaten te benutten en

verwaarden, geeft Commercieel Directeur Michel Wouda aan. “Al een aantal jaren verwerken we in ons pakstation een behoorlijk volume aan smaaktomaatjes voor de retail. Daar zit weleens een tomaatje bij dat net iets te rijp is of wat een klein scheurtje heeft. Normaal gesproken werden die producten afgevoerd. Sinds een jaar of vijf verwerkt de productie-unit deze verse tomaten binnen 24 uur tot een 100 procent natuurlijke tomatenblend of pastasaus. Zo kunnen we de reststroom zo veel mogelijk terugdringen en verwaarden in concepten met toegevoegde waarde.”

BANANENBROOD

Of, zoals Laura Hoogland doet, je maakt bananenbrood van bananen die anders zouden worden vernietigd. In 2019 richtte zij Sunt op en focust met haar bedrijf op het benutten van afgekeurde bananen. “Van de 100 miljoen ton geteelde bananen wordt er wereldwijd door heel de keten ongeveer de helft verspild,” licht zij het ontstaan van Sunt toe. Inmiddels maakt het bedrijf bananenbrood, granola, donuts en bananenpuree van geredde bananen.

DIP

Een ander voorbeeld is de Broccomole van het Spaanse Anecoop. De Broccomole, die eindigde op de derde plaats van de Fruit Logistica Innovation Award 2023, is een nieuw type dip op basis van avocado en broccoli. Naast een nieuwe manier van broccoli consumeren, houdt het voor Anecoop ook in dat de coöperatie de productie van haar leden optimaal kan benutten, aldus Francisco Garrido van Anecoop. Daarnaast ligt de voetafdruk van Broccomole 50 procent lager dan die van een klassieke guacamole, omdat voor het telen van broccoli minder water nodig is.

SMAAKMAKERS

Steeds vaker ook zoeken bedrijven samenwerking om hun reststromen te verwaarden. Soms zelfs over de grenzen. Zo sloegen Waterman Onions uit Emmeloord, Roussel Onions uit België, Sawari Fresh International uit Barendrecht en de Noord-Hollandse Biesheuvel Garlic de handen ineen en ontwikkelen onder de naam Faiafood foodconcepten op basis van convenience in verse uien, gember en knoflook van de reststromen uit de productie. “Omdat wij onze eigen producten telen, verwerken en verpakken, zijn wij flexibel en kunnen wij snel reageren op nieuwe smaakcombinaties, producttoepassingen en klantvragen,” aldus Erik Waterman van Waterman Onions.

KETCHUP

The Ketchup Project gaat niet alleen voedselverspilling tegen, maar zet ook in op duurzame productie. De organisatie helpt de telers met het leren over en implementeren van duurzame land- en tuinbouwmethoden. Het drogen van de tomaten en mango’s gebeurt op basis van zonne-energie en verbruikt minder energie dan het inkoken van tomaten. Om gronduitputting te voorkomen onderwijst The Ketchup Project telers op regeneratieve land- en tuinbouwmethoden. The Ketchup project brengt onder meer tomatenketchup en mangoketchup op de markt.

ZOETE SPREAD

En wat te denken van een zoete spread op basis van verspilde groenten gecombineerd met cacao? Groentegoed combineerde pastinaak, cacao en raapzaadolie tot een gezonde zoete spread onder de naam Choco Pastinaak. Het product bevat 83,5 procent ‘verspilde’ Hollandse pastinaak en stond bij het Nationaal Schoolontbijt in november 2022 op meer dan 2000 ontbijttafels. (MW) 

Small details, big difference

Dé efficiëntste oplossing OptiCor OC-60

Capaciteit: ontkernen van ijsbergsla tot 60 stuks/minuut en delen van ijsbergsla tot 45 stuks/minuut

■ Ontkernen vanuit de onderzijde

■ Instelbare ontkerndiepte

■ Smart (slim) digitaal bedieningspaneel

Messcherpe resultaten Deelmachine DMA-90

Capaciteit: tot 32.000 stuks/uur

■ Gelijkmatig snijresultaat

■ Minder onderhoud en meer capaciteit

■ Innovatief richtsysteem

Verrassend veelzijdig

PepperCorer PC-55

Capaciteit: tot 3.300 stuks/uur

■ Boordiepte wordt aangepast aan de lengte van de paprika

■ 3-dimensionaal snijden, van ringen of partjes tot blokjes

■ Effectieve scheiding van product en afval met behulp van vacuüm

Een machine die voor u denkt

Bandsnijmachine

BSM-150

Capaciteit: tot 1.500 kg/uur

■ Geschikt voor een grote diversiteit aan producten

■ Vele verschillende snijmogelijkheden

■ Hoge snijkwaliteit

Hoge

Onze manier van snijden behoudt de versheid van uw product.

Voorbereiding van ingrediënten voor salades

Precies en hygiënisch snijden van groenten, vlees en kazen, evenals het maken van sauzen en dressings.

Nr. 1 Best verkopende leverancier van industriële snijmachines ter wereld.

De wereldleider in Voedsel Snijtechnologie

Neem contact met ons op voor een gratis demonstratie met uw product.

URSCHEL B.V. | nl.urschel.com

Het sluiten van de horeca vanwege de coronapandemie had ook zijn weerslag op de taugémarkt, maar inmiddels is de verkoop bij Mulders

Top Sprouts weer up and running. Het gaat zelfs zo goed met de taugé dat uitbreiding noodzakelijk is.

Het afgelopen jaar is de verkoop van taugé van Mulders Top Sprouts met zeker 50 procent gegroeid. Om deze kiemgroente goed de kunnen bewaren is extra koelcapaciteit nodig. “Daarom hebben we geïnvesteerd in een nieuwe koelcel, waarmee ons koelvermogen ten opzichte van de oude koelcel wordt verdubbeld,” vertelt

Tonnie Mulders van Mulders Top Sprouts.

“De nieuwe koelinstallatie maakt het mogelijk om binnen een uur na oogsten de taugé terug te koelen van 20 naar 3 gra-

den Celsius. Dit zorgt voor een nog betere houdbaarheid van het product.”

Betere houdbaarheid en minder uitval Mulders Top Sprouts heeft voor het bewaren van de taugé gekozen voor koelen door middel van een vacuümwand; de lucht wordt dan als het ware door de taugé heen gezogen. De installatie wordt opgeleverd door Verschuure Koudetechniek uit Dreumel. Op het moment van schrijven kan de nieuwe koelcel bijna in gebruik wor-

den genomen. Tonnie kan niet wachten: “Deze koeltechniek is vrij uniek voor taugé, meestal wordt een traditionele koelinstallatie toegepast. Vacuüm koelen wordt bijvoorbeeld wel vaak gebruikt voor bladgroenten. Wij kiezen specifiek voor deze manier van koelen, omdat je daar de taugé op een efficiënte manier snel kunt afkoelen. Bij een standaard koeltechniek is dit niet mogelijk. Hoe sneller het product afkoelt, hoe hoger de kwaliteit en houdbaarheid.”

Tonnie vertelt ook andere koeltechnieken te hebben onderzocht, maar vacuüm koel is volgens hem voor taugé het meest effectief en het meest energievriendelijk. Bij deze techniek wordt alleen het product

De nieuwe koelcel. Om de ruimte zo goed mogelijk te benutten is er gekozen voor een verdiepingsvloer, waar de pallets met fust worden opgeslagen

Gespecialiseerd in telen, snijden en verwerken van snack wortelen

Investeren in beter en schoner product

“Klanten waarderen onze stevige taugé”

zelf en niet de koelcel gekoeld. Alleen het afkoelen van het product kost dus energie. “Er worden binnenkort 400 zonnepanelen geplaatst waar de koeling op zal draaien. En we gaan gebruikmaken van warmteterugwinning, zodat de warmte die vrijkomt bij het koelen weer gebruikt kan worden voor de kweekinstallatie.”

PRODUCTIE VERGROTEN OM AAN

TOENEMENDE VRAAG TE VOLDOEN

Naast de nieuwe koelinstallatie wordt

grondstof van taugé) in gebruik genomen. Daarmee kan Mulders Top Sprouts het uitgangsmateriaal nog schoner krijgen en eventuele onregelmatigheid weghalen. “De toenemende vraagt naar taugé vraagt om uitbreiding. Ondanks de goede kwaliteit en houdbaarheid van onze taugé blijven we zoeken naar mogelijke verbeteringen. Met deze investeringen realiseren we een nog beter en schoner eindproduct.” Dankzij uitbreiding van de koelcapaciteit kan Mulders Sprouts straks de productie

tie al flink gestegen. Tonnie verwacht met deze verbeteringen en uitbreidingen dit jaar met 25 procent te groeien.

De toenemende vraag dankt Mulders Top Sprouts volgens Tonnie aan de kwaliteit van de taugé. Hij legt uit: “Kenmerkend voor onze taugé zijn de dikkere, stevige en wat kortere scheuten. Dit is het resultaat van onze manier van kweken. Het proces van boon tot taugé duurt bij ons een week. Wij kweken de taugé heel rustig en geleidelijk. De stevige, wat kortere taugé zorgt voor een goede bite. Ook na het bakken of wokken blijft onze taugé lang knapperig. Dit is waarom klanten voor Mulders Sprouts kiezen. We bestaan nu zeven jaar, zelf ben ik al vanaf mijn zestiende actief in deze branche. Mooi om te zien dat steeds meer klanten ons weten te vinden om onze kwaliteit. We hoeven echt niet de grootste te zijn, maar willen in kwaliteit wel de beste zijn.” (CH) 

mulders.tonnie@gmail.com

Tonnie bij de was - inweektank waarin de grondstoffen ( mungbonen) worden gewassen en ingeweekt

ontworpen met kennis van uw proces en product

Productieproces zonder gas

• Maximale productkwaliteit

• Fors minder energieverbruik, -kosten en CO

-uitstoot

• Continu en betrouwbaar proces

• Restwarmte benutten en opwaarderen tot wel 80 graden en hoger, incl. stoom

• SDE++ mogelijk

De Aardappelhoeve wil restproducten opwaarderen met nieuw merk:

De regelmatige bezoeker aan beurzen zal The Potato Chef ongetwijfeld al eens zijn opgevallen. De Aardappelhoeve brengt het merk voor haar verwerkte aardappelproducten steeds meer onder de aandacht en inmiddels liggen hun producten door heel België in de schappen. “Het is een manier om onze restproducten op te kunnen waarderen en we zien toch dat het heel mooi opgepakt wordt,” vertelt Bart Nemegheer van De Aardappelhoeve.

De Vlaamse aardappelspecialist is in 2021 met het merk gestart, nadat duidelijk werd dat de verkoop van verse aardappelen beetje bij beetje begon te stagneren. “Eigenlijk ontstond het idee vanuit twee speerpunten. Ten eerste wilden we, zoals aangegeven, iets met ons restproduct,” legt dochter Ellen Nemegheer uit. “We hadden best wat reststroom van zowel de zoete aardappelen als de ‘gewone’ aardappelen, waar we eigenlijk niets mee konden. De eisen van de retail zijn zeer hoog, waardoor alle aardappelen die een deukje of foutje hadden niet meer geleverd konden worden. Toch wilden we er wel degelijk wat mee, waardoor we in eigen beheer besloten de (zoete) aardappelen te verwerken tot kroketten, friet, maar ook gekruide of pittige schijfjes, partjes en blokjes. We proberen het hele vierde gamma aan te bieden, maar brengen onder het merk daarnaast ook nog wel degelijk verse producten uit.”

“Ten tweede zagen we dus dat de verkoop van verse aardappelen de laatste jaren zeker minder stijgende was,” vult Bart aan. “Met The Potato Chef konden we nu ons assortiment uitbreiden om iets anders aan te kunnen bieden, maar ook de risico’s

te spreiden. Wie koopt er tegenwoordig namelijk nog een zak van 5 kilo aardappelen om zelf te schillen? Gezinnen worden kleiner en ook de behoefte aan gebruiksgemak in de keuken wordt alsmaar groter. Met deze producten willen we in deze behoefte van de consument voorzien. Met The Potato Chef betreden we een nieuwe markt waar veel potentie in zit.”

Inmiddels is het twee jaar verder en is het assortiment van het merk al significant uitgebreid. “Dit loopt dus over het hele spectrum. Als er een klein foutje in een aardappel zit, betekent dit nog niet dat het geen prachtig product is. Vandaar dat we het ideaal konden gebruiken voor de verwerking in bijvoorbeeld kroketten, maar eigenlijk alles. Zo leveren we ook verse geblancheerde friet. Waar de meesten de friet voorbakken, onderscheiden wij ons door ze te blancheren waardoor de smaak behouden blijft. Dit blijkt ook uit de positieve respons van de consument.”

De grootste reden dat het assortiment in relatief korte tijd zo sterk is uitgebreid, komt echter door de behoefte van haar klanten. “We kijken samen met klanten waar de markt naar vraagt en bovendien

is het altijd interessanter om met een breder assortiment aan te komen bij potentiële nieuwe klanten. Men is toch minder geïnteresseerd om een enkel product aan te kunnen bieden, maar wil graag een uitgebreid assortiment kunnen laten zien aan de consument.” Daarom blijft het bedrijf constant op zoek naar nieuwe producten om aan te kunnen bieden onder de naam The Potato Chef.

De (zoete) aardappelen voor het merk komen voornamelijk uit eigen teelt, maar om aan de vraag te voldoen moet het zo nu en dan worden aangevuld met ingekocht product. “We zijn nog niet volledig zelfvoorzienend hierin, maar willen daar uiteraard uiteindelijk wel naartoe. De aardappelen gaan vervolgens naar onze Nederlandse partner, waar het verwerkt wordt tot (zoete) aardappelkroketten/ zoete aardappelfriet en het als diepvries hier terug komt. Dan stockeren we het en verpakken we het vriesvers op basis van de bestellingen die we binnen krijgen.”

Zo belanden per jaar 35.000 ton aan producten van De Aardappelhoeve en The Potato Chef via de volautomatische verwerkingslijn van De Aardappelhoeve in

“Met The Potato Chef betreden we een nieuwe markt waar veel potentie in zit”

Bart Nemegheer

Tielt uiteindelijk in de schappen bij retail door heel België. “Voorlopig is het ook nog enkel België,” vervolgt Ellen. “Er zijn echter wel degelijk plannen om verder te groeien in buitenlandse markten. De naam is dan ook bewust gekozen. The Potato Chef is geen Vlaamse naam, maar iets internationaler van aard. Het symboliseert onze ambitie om met het merk de internationale markten op te gaan. Nederland is voor ons bijvoorbeeld een uiterst

interessante markt, waar we ook zeker aan het verkennen zijn. Er lopen al enkele gesprekken met Nederlandse retail. We blijven echter ook verder kijken.”

Ten slotte is er nog een bijzonder detail in het logo van The Potato Chef verwerkt. “Het logo is ontworpen door een ingehuurd ontwerpbureau, maar wij hebben vervolgens zelf nog het deel van ‘by Ruben’ toegevoegd. Mijn broer Ruben is ons een aan-

tal jaar geleden komen te ontvallen door een noodlottig ongeluk. Hij had echter een groot aandeel in de totstandkoming van het merk, waardoor we via deze weg wilden laten zien dat hij nog altijd onderdeel is van The Potato Chef en nooit vergeten zal worden,” besluit Ellen. (JF) 

bart@deaardappelhoeve.be

Machine wast kwetsbare zoete aardappel

met minder water

Eenkwetsbaar product als zoete aardappel wassen, dat is nog niet zo eenvoudig. “De huid van de zoete aardappel is als verf, maar de verf is nog niet droog,” aldus Joris Koenraadt van Maatschap Koenraadt. “Een waslijn vinden die goed schoonmaakt en productvriendelijk is, is heel lastig.” Die twee eigenschappen werden wel gevonden in de nieuwe waslijn van MCR Machinery. “We hebben eerst wat product in de proeflijn van MCR laten wassen. Toen viel meteen op dat de bewaarbaarheid na het wassen verbeterde.”

ZUINIG MET WATER

Juist omdat zoete aardappelen zo kwetsbaar zijn – elke beschadiging bij het wassen droogt uit en vermindert de bewaarbaarheid wat moet worden voorkomen – is wassen in een trommelwasser geen optie. De waslijn van MCR Machinery wast daarom op een heel andere manier, namelijk met de Undine reinigingstechniek die door IWC is ontwikkeld. Daarmee wordt een mengsel van water en lucht op hoge snelheid tegen de zoete aardappelen gespoten.

Op die manier worden vuil, bacteriën en schimmels weggespoeld. Door het mengen van water met lucht verbruikt de machine minimaal vijftig procent minder water. Daar is Joris blij mee. “Wij hergebruiken ons waswater. Als je veel water gebruikt, moet je ook een grote installatie hebben die het water reinigt, terwijl het dus ook met minder kan. Nu is water op zich nog niet zo duur, maar het moet ook warm genoeg zijn.”

BETERE BEWAARBAARHEID

Joris is opgetogen over het feit dat de bewaarbaarheid na het wassen dankzij deze manier van wassen flink is toegenomen. “We waren gewend dat de eerste bataten drie weken na het wassen begonnen te rotten, maar dat is nu verleden tijd. Nu kunnen we ze zeker dubbel zo lang bewaren. Hoe lang precies, dat moet de toekomst nog uitwijzen.”

De teelt van zoete aardappelen is een grote tak geworden van maatschap Koenraadt. Ze telen, bewaren en wassen zoete

Buik vol van vegan

Japanners hechten veel waarde aan eten en hoe het gepresenteerd wordt. Ze zeggen ook niet voor niets dat de Chinees met de tong eet en de Japanner met de ogen. Japan Airlines deed zowel het oog als de maag geen eer aan toen ze het echtpaar dat een veganistische maaltijd als dieetwens had opgegeven voor de langeafstandsvlucht vanaf Jakarta hun ontbijt serveerden. Tot verbijstering kregen ze één enkele banaan en een glas bruiswater. Eerst hadden ze de hoop dat het slechts een voorgerecht zou blijken te zijn, maar het bleek de hele maaltijdservice. Na een nauwelijks gekruide spaghetti voor lunch hadden ze de buik wel van vol van de Japanse vegan maaltijden.

aardappelen. Momenteel zijn ze bezig met het lanceren van het eigen merk: Polderjongens. De hoofdmoot is nog altijd het telen van pootaardappelen, maar omdat het bedrijf vroeg is met het pootgoed, sluit de teelt van de zoete aardappelen daar goed op aan. Joris vertelt dat de waslijn op de groei is gekocht. De teelt van zoete aardappelen is erg in ontwikkeling. Het bedrijf teelde afgelopen jaar 12 hectare voor de versmarkt, volgend jaar is het de bedoeling om 20 tot 25 hectare eigen teelt te wassen. “De machine is uitgetekend op 10 ton per uur. Nu kunnen we ongeveer 7 tot 8 ton per uur wassen. Maar omdat we nu de te kleine zoete aardappelen er nog met de hand uitsorteren, draaien we 3 tot 4 ton per uur. Vandaar dat we de waslijn binnenkort gaan uitbreiden met een sorteerfunctie.” (JH) 

mtskoenraadt@outlook.com

over schoeller allibert over schoeller allibert over schoeller allibert

MACHINEBOUW voor de voedingsindustrie

EMPACKBEURS

’SHERTOGENBOSCH

STANDNR: 1.C03

Gebruik de QR-code voor meer informatie over al onze oplossingen en/of bezoek ons woensdag 5 of donderdag 6 april op de:

Even op adem komen voor de eindspurt of een zachte landing?

14 maart. De uienprijs leek de laatste weken geen plafond te kennen, een unicum na lange tijd en een opsteker voor de boer en handel. Het belang van Nederland, dat op de wereldwijde exportmarkt één op de vijf uien levert, wordt nog eens extra onderstreept dit seizoen. Tot maar liefst één euro bruto kilo’s voor netto werd er betaald. Alsof het niets is, maar een cel van duizend ton kopen betekent wel een miljoen euro uitgeven en dan heb je de uien nog niet thuis, gesorteerd en in een baal gedaan. Laat staan geëxporteerd en de factuur die erbij hoort betaald gekregen van de uiteindelijke afnemer. De export zal dit jaar qua kilo’s geen record breken, maar is in euro’s absoluut ongeëvenaard.

Hetaantal transacties was echter dermate laag dat de noteringscommissies van de landbouwbeurzen niet voldoende informatie hadden om een betrouwbare notering op het bord te zetten die voldeed aan het reglement. Het leek meer een indicatie te worden van wat in het veld gehoord werd dan dat de notering op verifieerbare transacties was gebaseerd. Goes stopte als eerste met noteren, daarna volgde Emmeloord voor gele uien. Dat is bijzonder vroeg, maar het is ook een heel bijzonder jaar. Wie heeft afgesproken om een participatiecontract af te sluiten op de beurs zal een alternatief overeen moeten komen. Bijvoorbeeld participatie op de baalprijs. Middenmeer en Leeuwarden noteerden nog wel, maar die notering liep met ruim 30 cent uiteen van 68 tot 95 cent voor de onder- en de bovenkant. Kaalvallende uien worden momenteel geleverd richting Polen voor bijna de onderkant van die notering en zelfs voor gele tarra-uien wordt tot wel 30 cent per kilo betaald.

De export is traditiegetrouw in rustig vaarwater gekomen, maar dit seizoen lijkt eigenlijk alleen Europa nog werkelijk aan de markt te zijn. Op zich zou dat voldoende moeten zijn om het beschikbare exportvolume kwijt te kunnen. Vanuit omliggende landen worden wel mondjesmaat uien betrokken, maar ook daar viel de oogst tegen. Europa had afgelopen seizoen een miljoen ton minder uien en dat is fors minder dan de gebruikelijke 7 tot 7,5 miljoen ton bruto. Ook het zuidelijk halfrond, dat normaal gesproken nu aan de markt komt, heeft een matig volume beschikbaar en bovendien lijkt de kwaliteit te wensen over te laten of het nu Nieuw-Zeeland, Argentinië of Chili betreft, allemaal gaan ze het tekort niet oplossen, zo is de gedachte. Egypte is hetzelfde laken een pak, de opbrengsten per hectare vallen weliswaar mee, maar het areaal is met tientallen procenten gekrompen, aldus de insiders. Bovendien moeten producenten ook -al dan niet onder overheidsdruk-

aan de lokale bevolking kunnen blijven leveren. De lokale vraag naar uien neemt alsmaar toe, terwijl het beschikbare volume voor export amper 8 procent van de wereldwijde productie bedraagt.

Al met al maakt deze situatie dat de resterende Hollandse uien erg gewild zijn, met name in Europa. Zo blijft Engeland een enorme afnemer, de Brexit ten spijt. De retail wil geen lege schappen en waar normaal naast Hollandse uien ook Spaanse en Nieuw-Zeelandse het schap vullen, is de Britse consument nu bijna geheel afhankelijk van Nederland. In Frankrijk wordt gekeken naar overheidsmaatregelen voor maximale prijzen voor voedsel. Echter, dan zal de Franse overheid zelf het verschil moeten bijpassen, want anders lopen de exporteurs ongetwijfeld met een boog om het land heen, omdat er voldoende afzetalternatieven zijn voor Frankrijk.

De snelle prijsstijging bij de boer van soms tien cent of meer per week, zorgde voor een oververhitting. Daardoor voelt de markt nu rustiger aan en loopt het voor de boer ook stroever om zijn of haar uien te verkopen. Partijen die eerder nog voor een euro per kilo niet uit handen werden gegeven, worden nu aangebonden voor 90 cent. Nog steeds heel veel geld uiteraard. Bovendien gaat ook de kwaliteit een rol spelen, nu het seizoen vordert. Wie bruto voor netto verkocht ondervindt daar weinig hinder van, maar wie netto kilo’s verkoopt, denkt momenteel wel drie keer na wat te doen. Het kan ook zo zijn dat de markt even op adem moet komen. Immers, voor vaste leveringsprogramma’s van de

handel aan bijvoorbeeld supermarkten zitten de contracten vaak zo in elkaar dat een maximale stijging van enkele centen per week mogelijk is, maar geen ongebreidelde prijsstijging kan worden doorberekend.

Het is nog maar half maart en wie naar buiten kijkt ziet dat het seizoen weliswaar vroeg begon voor de plantuien, maar momenteel is het vanwege de koude en nattigheid nog geen groeizaam weer. Vanaf half maart liggen er nog zo’n 12 weken voor de boeg voordat de eerste winter- en vroege plantuien er kunnen zijn. Tot en met week 7 werden 905.000 ton uien uitgevoerd, slechts 6 procent minder dan het voorgaande seizoen. Wie uitgaat van een beschikbaar volume wat in de cijfers terug komt van 1.020 duizend ton, rekent eenvoudig uit dat er vanaf die week zo’n 5.500 tot 6.000 ton beschikbaar is voor export. Dat is nog geen derde van wat er in de laatste weken wegging die gepubliceerd werden. Alleen Engeland nam al 3.300 tot 3.600 ton per week af, hetgeen 60 procent is van het genoemde beschikbare volume.

Weliswaar komen er uien uit het buitenland, maar dat staat niet in verhouding tot de niet geregistreerde afzet binnen Euro-

pa, die momenteel veruit de grootste afnemer is. Immers, de registratie voor zogenaamde derde landen (buiten EU-27) is een stuk nauwkeuriger dan binnen Europa. Kortom, de vraag is of de prijsstijging richting de Paasdagen opnieuw doorzet en de laatste uien heel duur verkocht zullen worden, of dat de markt blijft hangen en een euro de absolute top was. Dat laatste lijkt haast onmogelijk, omdat niemand uien kan missen op het menu en alterna-

Argentinië en Brazilië willen gemeenschappelijke munt

tieven zijn er eigenlijk niet. Bovendien speelt op de Europese markt betaalbaarheid minder dan in Afrika of Azië, al laten de Franse onorthodoxe maatregelen zien dat de stijgende voedselprijzen de politiek wel degelijk zorgen baart. Het blijft dus niet alleen een heel bijzonder seizoen, maar ook nog eens extra spannend naar het einde toe. 

Consumptie watermeloen hangt samen met hogere voedingskwaliteit

Argentinië

en Brazilië hebben onlangs de eerste plannen bekendgemaakt voor de vorming van een gemeenschappelijke munt, "sur" genaamd, voor gebruik in Latijns-Amerika. Deze pogingen om de huidige afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar te verminderen door middel van de-dollarisering is een centraal kenmerk van de deglobalisering. Voorlopig zou de "sur" niet de valuta van de twee landen vervangen, maar

naast het nationale geld worden gebruikt in een poging om de afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar te verminderen. Inspanningen om de afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar te verminderen door de-dollarisering wordt niet toevallig geassocieerd met deglobalisering. Het is veeleer een centraal kenmerk van dit proces van opsplitsing.

DeNational Watermelon Promotion Board (NWPB) werkte onlangs samen met Nutrition Impact aan een onderzoeksproject om "de inname van watermeloen te bepalen en de associatie met kwaliteit van voedsel, energie- en nutriënteninname en fysiologische parameters bij kinderen en volwassenen te beoordelen". De studie wees uit dat de totale kwaliteit van het voedsel hoger was bij watermeloeneters in vergelijking met mensen die geen watermeloen eten¹. Volgens de studie¹ hadden kinderen en volwassen watermeloenconsumenten een meer dan 5% hogere inname van voedingsvezels, magnesium, kalium en vitamine A en een meer dan 5% lagere inname van toegevoegde suikers en totale verzadigde vetzuren en een hogere inname van lycopeen en ande-

re carotenoïden. "Onderzoek naar de voedingswaarde van watermeloen is essentieel voor zowel de sector als de consument," aldus Megan McKenna, directeur marketing en foodservice. "Door de voedingswaarde van watermeloen te begrijpen, ondersteunen we de sector door deze voordelen effectief te communiceren en tegelijkertijd consumenten te helpen geïnformeerde beslissingen te nemen over hun gezondheid en voeding." Met het oog op toekomstige potentiële projecten is het bestuur van plan de voedingsprofielen van watermeloen te financieren, zodat ze kunnen worden opgenomen in de USDA FoodData Central database.

Een team van onderzoekers van de Polytechnische Universiteit van Madrid (UPM) en de Universiteit van Castilla-La Mancha (UCLM) hebben afval uit de fruitindustrie gebruikt om sinaasappelolie te winnen en het potentieel ervan als brandstof voor bioreactoren te analyseren. "De verkre gen resultaten tonen aan dat genoemde olie tot voor 15% kan worden gemengd met vliegtuigbrandstof, zonder noemenswaardige wijzigin gen in de prestaties van de vliegtuigen te veroorzaken. De fruitsector, en in het bijzonder de sinaasappelsapindustrie, genereert een grote hoeveel heid bijproducten en afval, tot 30 miljoen ton per jaar in Span je. Deze residuen hebben een hoog gehalte aan terpenen, die via een transformatieproces geschikt zijn om bio-brand

stoffen te verkrijgen die kunnen worden gemengd met conventionele brandstoffen, zowel in de luchtvaart als in de auto-industrie. Zo bevatten sinaasappelschillen sinaasappelolie, die kan worden geëxtraheerd door persing of door

Paddenstoelen vergroten geheugen

Onderzoekers

van de Universiteit van Queensland hebben de werkzame stof van een eetbare paddenstoel ontdekt die de zenuwgroei stimuleert en het geheugen verbetert. Professor Frederic Meunier zei dat het team nieuwe actieve bestanddelen had ontdekt van de paddenstoel Hericium Erinaceus. "Extracten van deze zogenaamde pruikzwam worden al eeuwenlang gebruikt in de traditionele geneeskunde in Aziatische landen, maar wij wilden hun potentiële effect op hersencellen wetenschappelijk vaststellen," aldus professor Meunier. "Uit preklinische testen bleek dat de pruikenzwam een aanzienlijke invloed had op de groei van

hersencellen en de verbetering van het geheugen." Co-auteur dr. Ramon Martinez-Marmol vertelde dat de ontdekking toepassingen had die neurodegeneratieve cognitieve aan-

doeningen zoals de ziekte van Alzheimer zouden kunnen behandelen en beschermen. 

specialist

verpakkingen voor AGF”

Als vrouw moet je jezelf dubbel bewijzen in het zakenleven, maar dat er ook een horde te nemen is om bij het familiebedrijf te mogen werken, dat is verrassend. Roos van Vugt, Regional- and Country manager Benelux/France NNZ, nazaat van oprichter Rien Boot, kwam niet zomaar binnen in het familiebedrijf.

Roos kent het door haar overgroot opa opgerichte Koninklijke NNZ al haar hele leven. Ruim een eeuw geleden begon hij in 1922 met de handel in jute aardappelzakken onder de noemer Noord Nederlandse Zakkenhandel (NNZ). Inmiddels is NNZ uitgegroeid tot een multinational met 250 medewerkers verdeeld over 18 landen met 24 locaties en telt het een omzet van 200 miljoen euro. Roos’ oom Len Boot is de huidige en derde bestuursvoorzitter. Een andere oom, Marco, en neef Patrick Boot runnen de Amerikaanse tak. Roos zelf groeide vanuit een accountmanagement functie per 1 januari 2023 door naar Regional- and Country manager Benelux/ France.

Roos’ talent leek in eerste instantie te liggen op het creatieve vlak. Ze werd vanuit de familie gestimuleerd om dat verder te ontwikkelen. Na de middelbare school ging Roos naar de kunstacademie en werd designer. Inmiddels groeide het verlangen om zich in te gaan zetten voor Koninklijke NNZ bv. Het familiestatuut schrijft voor dat een familielid eerst 5 jaar lang ervaring moet opdoen buiten NNZ. Daar-

na kun je solliciteren, mits er een vacature is, er wordt geen functie gecreëerd. Bij gelijke geschiktheid krijg je als familie wel voorrang. “Het familiestatuut geeft duidelijkheid voor de familie, maar ook voor de medewerkers. We zeggen altijd, we zijn geen familiebedrijf, maar een bedrijf met een familie,” legt Roos uit.

Om toe te treden maakte Roos de switch van design naar marketing & sales en werkte een aantal jaar bij Friesland Campina. In 2016 kon ze bij NNZ aan de slag als accountmanager en begon aan een succesvolle loopbaan als manager, onlangs bekroond met de titel Sales Manager van het jaar 2021. “Meedoen aan die wedstrijd is eigenlijk niets voor mij, maar ik werd er helemaal in meegesleurd. Telkens was er weer een pitch, assessment of andere horde om te nemen. Aangezien ik een commercieel mens ben, nam ik de horde en ging ik voor de winst.”

Roos baseert dat succes op drie pijlers: creatieve intelligentie, lef en liefde. Roos: “Creatieve intelligentie heeft te maken met out-of-the box kunnen denken en kansen

zien. Lef spreekt eigenlijk voor zich. ‘Brutalen hebben de halve wereld’, zei mijn moeder al en dat geloof ik ook. Liefde wordt eerder geassocieerd met de zorg, maar ook in de zakenwereld is liefde essentieel. Liefde brengt je verder, je kunt het geven en dan krijg je het ook terug. Liefde laat zien dat je oprecht en eerlijk bent, eigenlijk denk ik niet dat je zonder liefde kunt.”

Ook in de mannenwereld die de AGF-sector is, komt Roos liefde tegen, voor het product. “In de AGF valt me op dat er met zoveel passie gewerkt wordt. Door de hele keten heen werken mensen elke dag weer keihard voor kleine marges. Een teler die met bloed, zweet en tranen bezig is met mooie producten, maar ook een verpakker die elke dag alles inzet om het product zo goed mogelijk bij de supermarkt te krijgen. Echt bewonderenswaardig hoe er gewerkt wordt. Het is centenwerk en retail heeft daarin veel macht. Dat maakt het pittig.”

Iedereen moet zich staande houden in de sector, voor vrouwen ligt de lat dan nog net iets hoger, is Roos’ ervaring. “Persoonlijk houd ik ervan om in een mannenwereld te werken. Het is niet makkelijk om als vrouw je weg te vinden in deze wereld. Net als werken binnen een familiebedrijf. Er wordt gewoon kritischer naar je gekeken, dat geldt overigens niet alleen in de AGF-branche. Het is jammer dat er quota en maatregelen nodig zijn om vrouwen vooruit te helpen.”

Vrouwen moeten zich zeker niet laten belemmeren door het imago van de AGF-wereld. “Laat je niet ontmoedigen, zou ik zeggen. Ga ervoor, want het is echt een ontzettend leuke wereld waar met veel passie en liefde wordt gewerkt. Het is heel fijn om daar deelgenoot van te zijn,” besluit Roos. (ML) 

Roos van Vugt managet met creatieve intelligentie, lef en liefde

Van kinderen groenteneters voor het leven maken

Tommy Tomato groeit door en dat is positief nieuws voor de AGF-sector. Het achterliggende doel van de start-up die warme groentelunches verzorgt op basisscholen is om van álle kinderen groenteneters voor het leven te maken, in de dagelijks aanbevolen hoeveelheid.

Dat we met zijn allen meer groenten moeten eten, daar is iedereen het over eens. Dat je niet bij de opvoeders moet zijn, maar bij de jeugd zelf, ligt niet voor de hand. “Het is makkelijk om kinderen iets aan te leren, daarom moet je juist op de jeugd inzetten. Kinderen bepalen thuis wat er op het bord komt. Kinderen die vegetarisch worden, veranderen het eetpatroon thuis. Daar begint dus de échte verandering,” stelt Bas Turk. Samen met Erik van der Plas startten ze in 2020 met Tommy Tomato.

HUB, HUB, HUB

Het gaat goed met de start-up. Steeds meer scholen sluiten zich aan en ze timmeren goed aan de weg als ondernemers. Op het moment van schrijven verhuist Tommy

Tomato naar een 7 keer zo grote hub met opwarmkeuken om de warme groentenlunches te kunnen verzorgen in de regio Haarlem. Ook in Utrecht zijn ze inmiddels actief met een hub.

In 2022 maakten ze een enorme groeistuip door. Bas: “We gingen 10 keer over de kop qua omzet en 3 keer qua scholen, van 35 naar ruim 100. Het doel voor komend jaar is om door te groeien naar 300 scholen. Daarvoor starten we hubs in Rotterdam en Den Haag. 2023 gaan we gebruiken om een goede blauwdruk te gaan maken, zodat we in 2024 elke twee maanden een hub op kunnen zetten. Eind 2025 willen we actief zijn in de 20 grootste steden van Nederland.”

SNOEPLUNCH

De Nederlandse (school)lunchcultuur van (wit)brood met vaak suikerrijk beleg, met de bijbehorende suikerpiek en -dip daarna, is uniek in de wereld. “Een snoeplunch noemen ze dat. Bizar dat we deze manier van lunchen in Nederland zo gewend zijn. Bijna in heel Europa zorgen ze op scholen voor een voedzame lunch. Ook in Nederland moet het anders. Gelukkig begint dat kwartje nu heel langzaam te vallen,” merkt Bas. Er is inmiddels een grote onderstroom op gang die de schoollunchcultuur wil veranderen. Uit een recente peiling van Pointer blijkt dat 44 procent van de ouders de broodtrommel wil inruilen voor een gezonde schoollunch. Het staat ook politiek op de agenda, maar dat is een lange weg, waarbij het woord betutteling een enorm obstakel is. In het kader van armoedebestrijding is er recent 100 miljoen euro uitgetrokken voor een gratis lunch in kwetsbare wijken. “Ook dat is hoognodig, want te veel kinderen gaan met honger naar school. En dat heeft effect op hun concentratie en leerprestaties.

Bas Turk en Erik van der Plas startten in 2020 met Tommy Tomato

Kansengelijkheid begint in de lunchtrommel. Maar met warme groentenlunches kun je meer vliegen in één klap slaan, minder honger, meer rust en concentratie in de klas, gezondere kinderen en alle kinderen leren groenten te eten. Dat laatste is misschien wel het allerbelangrijkst, want vaak krijgen ze dat niet mee vanuit thuis. Wij hebben daarom ook een heel lesprogramma ontwikkeld om kinderen groenteneters voor het leven te maken.”

KANSEN OP DE MARKT

De ambities van Tommy Tomato zijn groot, de markt waarin ze zich begeven is complex. Het is niet gemakkelijk om binnen te komen bij scholen. “Onze insteek is om scholen volledig te ontzorgen, maar scholen zijn heel wantrouwend, de reservebank is leeg en ze zijn huiverig voor nieuwe initiatieven. Bovendien is de besluitvorming heel stroperig, je moet eerst door allerlei hoepels springen, de directeur, het schoolteam, de ouderraad, voordat je binnenkomt. Dan pas kun je laten ervaren dat het

voor hen geen extra belasting is en wat het hen oplevert.”

Schoollunches is een nog onontgonnen markt van naar schatting 1 miljard euro. “Dan gaat het om het 5 keer per week aanbieden van een lunch op alle basisscholen in Nederland,” rekent Bas voor. “Dat gaan we niet in ons eentje doen. Wij zijn pioniers, als wij groeien en jaar op jaar bewijzen dat het kan, dan duiken wellicht andere partijen hier ook in.”

SPANNEND

Als missiegedreven bedrijf hoopt Tommy Tomato dat die ontwikkeling zich gaat inzetten. Komend jaar zetten ze zelf een cruciale stap: van start-up naar scale-up. Bas zoekt hierbij samenwerking met nieuwe bedrijven als Picnic en Crisp. “Daar lijken we veel op. Hun complexiteit zit in het aantal leveranciers en bij ons in de temperatuur en voedselveiligheid van de warme lunches, voor de rest doen we redelijk hetzelfde, het verzorgen van de last mile in voeding voor jonge gezinnen. We

hebben een aantal gesprekken gehad en zijn blij met de kennis en ervaring die ze met ons willen delen.” Met een spannend jaar voor zich voelt Bas die spanning niet als een last. “Wij zijn echt missie gedreven, we willen een verandering van de lunchcultuur en dat willen meer mensen. Meerdere keren per maand worden we wel benaderd door investeerders die ons willen helpen. Er komen mensen bij ons werken die in een commerciële baan best meer zouden kunnen verdienen, maar toch voor ons kiezen. Dat bevestigt allemaal dat we bijdragen aan iets goeds. Het is spannend, maar hierdoor voelen we ons gesterkt en dat geeft ook rust.” (ML) 

bas@tommytomato.nl

Foto’s met de klok mee: Health Angels brengen de warme maaltijden tot in de klas en halen de lege bakjes weer op, een goede lunch bevordert de leerprestaties

Wie werkt waar sinds februari 2023?

Geswitcht Van Naar

Evert Pronk

Raymond Segers

Robin Beentjes

Mark Versluis

Coen van der Pol

Stevie van Geest

Iris Bronwasser

Michel Zeelen

Pieter Pollux

Yex-Farmhouse

De Jong Verpakking

Hessing Supervers

Harvest House

Rungis

Westland Mushrooms

Biotropic

BASF

Zelfstandig

Vreugdenhil Young Plants

Steketee

Jaguar, TFC

Syngenta

Postuma AGF

Harva International

Fruitprint

Limgroup

Eurofresh

Maandelijks vermelden we de AGF-switchers die de overstap hebben gemaakt naar een ander AGF-bedrijf. Heb je een switch van jezelf of namens je bedrijf te melden? Geef ze door aan marjet@agfprimeur.nl en hij staat er de volgende keer bij.

Vrouw

eet

duurste aardappelchips ter wereld

Iedereen geniet van heerlijke chips, maar sommige chipjes zijn die liefde meer waard dan andere. Dat vindt in elk geval fabrikant Walkers Crisps die een Heart Shaped Crisp Hunt-wedstrijd organiseerde. Het mooiste hartvormige chipje is voor hen maar liefst ruim 113.000 euro (100.000 pond) waard. Helaas voor een Engelse dame die zo’n hartvormige aardappelchipje in de zak chips vond. Ze vond dit super grappig en deelde de foto van de chip op social media. Volgers die van de wedstrijd wisten probeerden haar ervan te weerhouden hem op te eten, maar ze waren te laat… De vrouw had de chip die haar rijk had kunnen maken al op voordat ze de reacties op haar foto las. De chips zijn waarschijnlijk veel te lekker.

Corné Ooms voelt zich als een vis in het water bij Adri & Zoon Yerseke

te, breidde later verder uit met de verwerking van rood fruit en daar kwamen ook appelen en granaatappels bij. Ook voegde Corné waarde toe aan asperges die op de Brabantse Wal worden geteeld door ervoor te zorgen dat deze een Europees erkend streekproduct werden en deze speciale asperges met zilte smaak tot in Japan geliefd werden.

Eind 2021 verkocht Corné zijn aandeel in Brabantsche Wal. “Daarna ben ik een jaar bij Hessing Supervers aan de slag gegaan als consultant voor de verwerking van fruit,” vertelt Corné. Ondertussen was hij bezig met een nieuwe stap, die moest buiten de AGF-sector zijn. Corné: “Ik ben 50 en toe aan een nieuwe stap. Om mezelf verder te kunnen ontwikkelen, moest dat wel iets heel anders zijn dan in AGF, dat wereldje ken ik inmiddels heel goed. Eind van het vorig jaar werd ik benaderd voor een functie bij Adri & Zoon Yerseke, een fantastisch mooi bedrijf in de vissector. Zij waren op zoek naar een commercieel directeur. We hebben een aantal goede gesprekken gevoerd, die ertoe leidden dat ik daar in januari kon beginnen.”

Corné Ooms heeft als ondernemer diverse sporen gevolgd in de AGF-sector. Als aspergeteler stortte hij zich op de hele keten. Hij zat bovenop de ontwikkeling van de allereerste volautomatische aspergesteekmachine, maar pionierde ook in geschilde asperges met Brabantse Wal dat later ook begon met de verwerking van rood fruit en andere convenience fruitproducten. Per 1 januari 2023 heeft Corné het roer echter helemaal omgegooid. Hij heeft afscheid genomen van de AGF-sector om als commercieel directeur aan de slag te gaan bij Adri & Zoon Yerseke, sinds 1983 actief in de in- en export van vis-, schaal- en schelpdieren.

Corné’s ondernemersbloed maakte dat hij als innovatieve teler een stapje verder zette. Vanaf het begin van het millennium was hij nauw betrokken bij de ontwikkeling van de eerste volautomatisch aspergesteekmachine. In de rubriek Uit de oude doos werd dat een aantal weken geleden op AGF.nl nog eens in herinnering gebracht. De ontwikkeling van die machine heeft 25 jaar later nog niet geleid tot een succesvolle marktintroductie. De complexiteit en het korte seizoen spelen hierin parten. Het aspergeseizoen duurt slecht acht weken en dat maakt het tes-

ten en ontwikkelen lastig. Toch worden nog altijd stappen gezet, weet Corné. Hij verwacht dat er ooit een goedwerkende machine op de markt zal komen, al zal hij die zelf niet meer gaan gebruiken, want met de teelt van asperges is hij helemaal gestopt.

Een andere kant die Corné opging was convenience. Hij kocht tweedehands een aantal industriële aspergeschilmachines om de retail te kunnen beleveren, onder andere aan de HEMA. Deze aspergeschillerij waarvoor hij Brabantse Wal opricht-

Adri & Zoon Yerseke is een zeer grote speler op het gebied van seafood. Ze zorgen dat vis-, schaal- en schelpdieren van hoge kwaliteit op de borden van liefhebbers over de hele wereld komen. Hiervoor kopen ze in op 25 verschillende visafslagen in binnen- en buitenland, ze fileren en verpakken de producten naar wens van de klant en verzorgen de logistiek naar de klant in eigen beheer. Corné: “De visbranche is nog transactiegericht. Ze werken nog grotendeels via de veiling, maar ook hier zie je een ontwikkeling richting preferred suppliers en ketenintegratie. De processen lijken erg op die in de AGF, alleen het product is totaal anders.” Corné voelde zich dus al snel als een vis in het water bij Adri & Zoon Yerseke, waar hij al zijn ervaring vanuit de AGF en het invullen van klantenwensen voor het convenience segment bij retailproducten kan inbrengen. Het AGF-wereldje blijft hij wel volgen, maar meer uit persoonlijke interesse. “Ik heb daar zo lang rondgelopen, het blijft leuk om dat bij te houden,” besluit Corné. (ML)  corneooms@adrienzoon.com

Aan de Madeweg in Monster is de afgelopen jaren achter elkaar door gebouwd. Radijsteler Jongfresh heeft er in fases het complete bedrijf vernieuwd. Oude kassen maakten plaats voor nieuwe kassen, een nieuwe verwerkingsruimte, kantoren en kantine. Bovendien zijn alle kassen aan elkaar gekoppeld met als resultaat een ‘radijsstraat’ met genoeg ruimte voor groei.

“Alles wat je doet, wil je goed doen,” zegt eigenaar Erik de Jong. Dat geldt ook voor alles wat er naast de pas afgeronde bouwactiviteiten op het bedrijf gebeurt, zo blijkt tijdens een rondleiding door het bedrijf. In 2020 werd de eerste fase van het bouwplan aangevat. Daarbij is 1,5 hectare kas vernieuwd. Een jaar later volgde al fase 2, sneller dan verwacht. Erik kwam om tafel te zitten met de buurman. Besloten werd twee percelen om te ruilen. Hierdoor kwamen de percelen van Jongfresh aan de Madeweg op een rijtje te liggen en sloten ook de percelen van de buurman, Optiflor, beter op elkaar aan. Allebei besloten zij na de verkaveling te gaan bouwen.

Voor Jongfresh betekende dat nog eens 3,3 hectare kas slopen en herbouwen. Bovendien werd direct ook een verwerkingsruimte gebouwd van 3.800 vierkante meter. “Ja, we zitten nu ruim in ons jasje,” bevestigt Erik bij binnenkomst in de gro-

te hal. Hij laat er zien dat op diverse plekken alvast nagedacht is over toekomstige groeistappen. Zo is er al een gootje in de betonvloer aangelegd voor het geval er een tweede koelcel gespiegeld naast de huidige koelcel bij moet komen. Ook kan er makkelijk nog een verpakkingslijn bij in de hal waar losse radijs en bosradijs worden verpakt.

RAINBOW EN LILA

De radijsteler verzorgt ook zelf de afzet. Jongfresh heeft met de jaren naam gemaakt met een ruim assortiment met veel specialties. Rainbowradijs is er zo eentje. Het zijn drie kleuren radijs op één bos. “Vijf jaar terug zijn we hier voorzichtig mee begonnen. Vooral de paarse radijs erbij krijgen was een uitdaging. Langzaam zijn we gaan uitbreiden van enkele collies per dag naar echt opschalen vorig jaar.” Teelttechnisch heeft de teler het inmiddels helemaal in de vingers. “Het is een super

leuk product. Uit de markt krijgen we er positieve reacties op.”

2023 is het jaar van de start van weer een nieuw product: lila radijs. In de grootste kas van de drie trekt Erik er handmatig een handjevol uit de grond. Verderop doen enkele medewerkers hetzelfde. Jongfresh koos er zeven jaar geleden voor alleen nog maar met de hand te oogsten. Hierdoor hebben de radijstelers de mogelijkheid andere rassenkeuzes te maken. Rekening houden met of een product machinaal geoogst kan worden, hoeven zij niet.

De lila radijs valt op met lila aan de bovenkant van het knolletje en wit aan de onderkant. Naast kleur kijkt Jongfresh naar smaak en textuur, belangrijk voor het mondgevoel. Als alle drie die aspecten perfect in orde zijn, is een nieuw radijscon-

Erik de Jong

Volledig vernieuwd Jongfresh zet fundament voor toekomst neer

Lila radijs is nieuw bij Jongfresh

cept geboren. “Ik heb het idee dat het met lila radijs ook de goede kant op gaat,” zegt Erik. Net als bij rainbowradijs begint de verkoop eerst met ‘enkele collies per dag’ om daarna, als de markt het product weer omarmt, langzaam op te schalen.

ENERGIE

Drie jaar lang stond veel in het teken van bouwen. Een mooie tijd, maar ondertussen draaide de teelt en verkoop van de radijs gewoon door. Door goed na te denken en door gebruik te maken van huurkassen, wist Jongfresh de productie ook tijdens het herbouwen van kassen op peil te houden. “Soms heb ik het gevoel dat er de laatste jaren niets terecht is gekomen van al mijn plannen,” geeft Erik aan als het over de drukke jaren gaat. Zijn hoofd zit vol ideeën, maar niet alles kan tegelijk. Gelukkig heeft hij een team met mensen, waaronder zijn ouders, om zich heen. “Als ik dan toch weer eens om me heen kijk, zie ik gelukkig ook dat we ‘best wel iets bereikt’ hebben.” Het is een understatement, zeker in de ogen van een buitenstaander. Die ziet een modern bedrijf aan de Madeweg en in het stalletje op het parkeerterrein voor de deur ook een aanlokkelijk assortiment radijs dat niet zomaar overal te krijgen is.

Halverwege maart is door Jongfresh met alle bij de bouw betrokken partijen stil-

gestaan bij het mooie eindresultaat. Daarmee kan de blik ook weer vooruit en kan de focus extra op niet-bouwgerelateerde activiteiten. Privé betekent dat voor Erik later dit jaar een keer weer echt vakantie. Een caravan in een van de schuren verklapt dat dit op het lijstje bij hem en zijn familie staat.

Zakelijk zijn er onder meer het energievraagstuk, teeltontwikkelingen en blijvende vernieuwing in de afzet. De vernieu-

wing van het bedrijf vond plaats middenin de coronacrisis en ook de energiecrisis kwam om de hoek kijken terwijl Jongfresh volop aan het bouwen was. Oorspronkelijk stond na afronding van de kassen investeren in LED-belichting voor jaarrond teelt op de rol. “We hebben er al testen mee gedaan. Ik zou graag nu stappen willen zetten, maar dat is op dit moment niet realistisch.”

Een paar LED-lampen uit een eerdere test met LED-belichting zijn strategisch opgehangen in een schaduwhoek. Opschalen met LED laat vanwege de energiecrisis nog even op zich wachten

Blik in de grootste van drie kassen in de ‘radijsstraat’ aan de Madeweg in Monster

Over het invullen van de energievraag in de toekomst denkt Erik volop na. Tegenover het bedrijf wordt een aardwarmteproject gerealiseerd. Ideaal, toch? “Dat zou je denken, maar voor een specifieke, koude teelt als de onze is aansluiten niet zo vanzelfsprekend.” Over een maatwerkoplossing om het toch al lage gasverbruik nog verder omlaag te krijgen of te vervangen door een gasloos alternatief, breekt Erik zich nog het hoofd.

KINDEREN

In de teelt ligt de focus op weerbaar telen. Zoals dat gaat in een echt familiebedrijf helpt vader Peter daarin mee. 1,5 hectare kas is ingericht voor testen met weerbaar telen, met speciale aandacht voor de bodem. “We zijn hier al flink in het gebruik van kunstmest omlaaggegaan,” geeft Erik aan. Met onder meer biostimulanten wordt gekeken wat er allemaal mogelijk

is. De vernieuwde waterruimte met automatische bakkenvuller maakt het makkelijk om per kas voedingsrecepten aan te passen. Voor Jongfresh is het daarbij de uitdaging om weerbaar telen aan te laten sluiten op het telen van heel veel verschillende soorten rassen. De komende tijd investeert de teler in het optimaliseren van een weerbare teelt.

Met zowel teelt als afzet in eigen huis heeft Erik ook een duidelijke visie over de kansen voor radijs verderop in de keten. “Met ons met de hand geoogste product en speciale rassenkeuzes zijn wij in staat een ander product te maken.” Radijs blijft radijs, maar er is wel degelijk verschil tussen soorten. Zelfs in ‘gewone’ rode radijs. “Het komt voor dat wij door een klant gevraagd worden rode radijs aan te voeren waarbij ook een andere teler radijs aanvoert. Als dan blijkt dat onze radijs

Radijs is een bodemgebonden teelt, dus een waslijn is welkom

beter in de smaak valt, dan is dat een mooi compliment. Als radijstelers in Nederland telen we allemaal een gezond product, maar dat is nog wel iets anders dan het lekkerste of meest representatieve product.”

Bij Jongfresh zetten ze nadrukkelijk ook daarop in, waarbij niet alleen naar de kopende consument van nu wordt gekeken, maar ook naar kinderen. “Dat worden de consumenten van de toekomst. Wij willen graag de nieuwe generaties aan het eten van radijs krijgen.” Met het oog daarop zet Jongfresh in op losse radijs, in de markt gezet als snoep- of snackalternatief. In de verwerkingsruimte is plek voor extra machines om aan deze vraag te kunnen voldoen. Met de complete verbouwing van het bedrijf is een fundament voor toekomstige groei neergezet. (TT) 

erik@jongfresh.nl

In de verpakkingshal worden bosradijs en losse radijs verpakt. Jongfresh ziet groeikansen in losse radijs en wil er de consument van de toekomst voor zich mee winnen

De kassen zijn gekoppeld, waarbij ook een slootje wordt overgestoken

Michroma, opgericht in 2019, werkt aan hoogwaardige kleurstoffen gemaakt van schimmels via precisiefermentatie. Om dit te bereiken richt Michroma zich op het creëren van 'fungale biofactories' om kleine moleculen, zoals kleuren, efficiënter te produceren. Noramay Cadena, Supply Change Capital's Managing Director en Michroma bestuurslid: "We zien een overtuigend markten consumentenpotentieel voor Michroma's schimmelplatform om de volgende generatie natuurlijke ingrediënten te creëren, van kleurstoffen tot smaken, die gezonder en duurzamer zijn en tegelijkertijd de efficiëntie van de teelt maximaliseren. We zijn enthousiast

EU staat nieuwe voedingsmiddelen op basis van paddenstoelen toe

over de snelheid en vaardigheid waarmee ze hun capaciteiten uitbouwen. Meer nog, in het licht van de huidige verstoring van toeleveringsketens wereldwijd, geloven we dat Michroma de basis legt voor de duurzame ingrediënten van de toekomst." 

De Europese Commissie heeft toestemming gegeven voor het op de markt brengen van nieuwe voedingsmiddelen voor menselijke consumptie, gemaakt van onder meer paddenstoelen, volgens verschillende verordeningen die begin januari 2023 in het Publicatieblad van de Europese Unie (EU) zijn gepubliceerd. Een van de verordeningen geeft groen licht voor de verkoop van erwten- en rijsteiwit gefermenteerd door shiitake-mycelium, nadat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) tot de conclusie is gekomen dat het gebruik ervan veilig is onder bepaalde voorwaarden. Zo kan

het eiwit onder andere worden gebruikt in bakkerijproducten, ontbijtgranen, dranken, zuivelproducten, vleesbereidingen, soepen of salades. Paddenstoelpoeder met vitamine D2 is ook een van de nieuwe voedingsmiddelen waarvan de verkoop nu is toegestaan in de EU, hoewel het gebruik ervan in voedingssupplementen voor zuigelingen en jonge kinderen is uitgesloten.

BELFRUCO

Rostockweg 1, Kaai 212

2030 Antwerpen

T. +32 3 543 65 44 comcel@sea-invest.com www.sea-invest.com

An ocean of opportunities

• Your specialist in container stripping and unloading of sea-going vessels

• Large climate controlled storage capacity

• Quality Control, Repacking, Labelling

Proud members of the SEA-invest Group

Also in Antwerp, Zeebrugge, Hamburg and South-Africa

BELFRUCO

• Full AEO certified customs broker, fiscal representation, Phyto & common health related services, freight forwarding

• Web based EDI access for our customers

• Multimodal transports: we offer the best customized solutions by barge, truck & rail

BNFW (Belgian New Fruit Wharf)

BNFW (BELGIAN NEW FRUIT WHARF)

Levend plantkundig erfgoed tot leven brengen en in leven houden

Jarenlang teelde Chris Loncke met zijn bedrijf Frambofruit frambozen in Loppem. In die beginjaren was er een goede samenwerking met ‘Special Fruit’ in Meer. Inmiddels is hij teler in ruste, maar nog altijd actief met tuinbouw voor zijn langzaam maar zeker uitdijende hobby: Cattleya en aanverwanten, een geslacht van orchideeën.

Rond

1890 slaagden de eerste kwekers erin om orchideeën te telen. Jarenlang waren het alleen de welgestelden, die zich deze bijzondere planten konden veroorloven. De planten die Chris verzamelt, zijn van de geslachten Cattleya, Laelia en Brassavola. Chris: “Deze planten zijn ooit als botanisch materiaal vanuit de tropen naar hier gebracht. Voor het eerst in 1860, maar toen lukte het nog niet om ze verder te telen. Er werden personen uitgestuurd naar Brazilië, Colombia, Costa Rica, Mexico om planten vanuit die landen naar Europa te zenden.”

Voor orchideekwekers was het de kunst om vanuit de oorspronkelijke planten de mooiste orchideeën te ontwikkelen. Al die kruisingen zijn in boeken bijgehouden vanaf begin 1880 tot nu. Daarin staat de naam van de plant, de twee ouders, de naam van de kweker en de datum waarop deze plant voor de eerste keer bloeide.

De kruisingen werden vernoemd naar rijke en grote afnemers, de adel, rijke heren, Russische tsaren, de ‘beau monde’ of naar belangrijke steden als Brugge en Brussel. Een van die bijzondere orchideeën is de Cattleya Hendrick Geeraert. “Deze Belgische volksheld was in het interbellum de verpersoonlijking van het burgerverzet tegen de Duitse invaller. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij bij de Belgische soldaten achter de IJzer beroemd als de Nieuwpoortse schipper die in oktober 1914 de sluizen in Nieuwpoort opende en zo het Duitse leger een halt toeriep,” weet Chris, die naast de kruising zo mogelijk ook het verhaal van de vernoemde nagaat.

Chris raakte op heel jonge leeftijd gefascineerd door orchideeën. Niet alleen vanwege het uiterlijk en de heerlijke geur, maar vooral vanwege de ‘wortels’, de herkomst en geschiedenis van orchideeën. “Na het overlijden van mijn vader, toen ik 9 jaar was, zijn wij naar Brugge getrokken. Daar startte ooit de wereldberoemde Engelse

kweker Frederic Sander eind 1890 een bijhuis, destijds ook wel ‘Het Venetië van het noorden’ genoemd, om zo voet in Europa te hebben. Zo kon Sander zijn export op het vaste land hebben en alle exportperikelen vanuit Engeland omzeilen.”

Brugge kende destijds drie grote orchideekwekerijen: Sander, Flandria (het grootste hofbouwbedrijf van Europa in die tijd, zo rond 1900) en Vincke-Dujardin, waar Chris ook stage liep. Nederland startte later met de orchideeënteelt. In de jaren 1930 waren kwekers als De Jong, Barendsen uit Aalsmeer, Hacke van Mijnden in Nieuw-Loosdrecht zeer bekend. De meeste kwekers van toen bestaan niet meer. In Nederland zijn er nog enkele wereldspelers actief, zoals Floricultura,

Cynthia Model AM

Edgard Wigan

maar dan met de Phalaenopsis orchidee, weet Chris.

Chris heeft, onder andere uit de faillissementen van de Brugse kwekers, plantkundig materiaal kunnen bemachtigen. De oudste planten in zijn bezit zijn originele botanische planten die naar Europa werden gehaald. Aan de hand van boeken waarin kruisingen staan gedocumenteerd, legt Chris een collectie aan van levend plantkundig erfgoed. Zo probeert hij alle beschreven kruisingen weer tot bloei te brengen en in leven te houden, iets wat in deze tijd met dure energie een extra uitdaging is. Chris: “Indien beide ouders aanwezig zijn, probeer ik die kruising die reeds eerder is gemaakt, maar reeds uitgestorven is, te hermaken. Ik heb inmiddels 1000 kruisingen en misschien wel de grootste collectie ter wereld.”

Het kruisen en telen van orchideeën vergt zeer veel geduld en is bovendien heel spe-

cialistisch werk. De zaden van orchideeën zijn klein, soms zelfs zo fijn als stof, wat dus al een uitdaging is, maar het laten ontkiemen op een geschikte bodem is vaak nog lastiger. “Een orchidee heeft geen kiemkracht, dus wordt deze altijd gezaaid op een voedingsbodem, in een labo. Dit is specialistenwerk en kan niet door mij worden gedaan, daarvoor is er Orchideeen Lucke uit Duitsland, die dit voor mij doet,” vertelt Chris. “Aangezien niet altijd de twee gebruikte bloemen op hetzelfde moment bloeien, worden er van iedere plant de mannelijke geslachtsdelen in de diepvriezer bewaard, en kan ik die gedurende een jaar gebruiken om een kruising te hermaken.” Of de kruising is gelukt, is pas 6 jaar later duidelijk, zo lang duurt het voordat een orchidee gaat bloeien.

Chris zou zijn collectie graag officieel beschermen en onderbrengen bij een stichting. “Er zijn vele soorten erfgoed, denk aan gebouwen, schilderijen, beelden,

enzovoort, maar voor planten bestaat er in België en Nederland voorlopig nog niets. Er zijn wel nationale tuinen, maar daar staan bijna nooit hybriden in, en er is geen samenwerking tussen privé- en botanische tuinen. Een hybride is niet botanisch, maar komt wel van een kruising tussen twee botanische.”

Verder is Chris ook nog altijd op zoek naar ‘Handelsblad voor den tuinbouw 1931’ waarin meer informatie te vinden is over orchideeën en de bedrijven Barendsen uit Aalsmeer, De Morgenster uit Den Haag, JJ Van Cruyningen te Haarlem en Bongaards te Dieren. Wie hem daaraan kan helpen, kan altijd contact met hem opnemen. (ML)

chris@frambofruit.nl

Maasmond produceert al meer dan 50 jaar de meest uiteenlopende labels en folie voor de verpakkingsindustrie.

Uw producten kunnen in hoogwaardige exodruk geleverd worden met korte en exibele levertijden

Lord Rotschild Loppem ‘Annick’

William Oomen van Van Wamel:

Bij de aanschaf van een nieuwe machine staat gebruiksvriendelijkheid altijd hoog op de wensenlijst. Vanzelfsprekend wellicht, maar in tijden van arbeidskrapte en alsmaar stijgende kosten is het zelfs een must. Gebruiksgemak is een belangrijke eigenschap van het PERFECT-Sort optische sorteersysteem van PERFECT Van Wamel, die met behulp van de laatste techniek, waaronder Artifical Intelligence en Deep Learning, maximaal inzet op kwaliteit en efficiëntie.

Fruitbedrijf en Pakstation Tijssen uit Altforst nam afgelopen jaar een gloednieuwe bedrijfshal in gebruik. Het Gelderse fruitbedrijf teelt en sorteert appelen en peren. “We zijn verhuisd naar een andere locatie. Daar is een nieuwe bedrijfshal inclusief pakstation neergezet en er wordt nog een koelhuis gerealiseerd,” vertelt eigenaar Menso Tijssen. “Dit betekende voor ons ook investeren in nieuwe machines, waaronder een sorteermachine. De oude sorteerlijn was aan vervanging toe. Met oog op de toekomst was het tijd om uit te kijken naar de meest moderne sorteertechniek.”

MULTIFUNCTIONELE MACHINE MET

HOOG GEBRUIKSGEMAK

Menso kwam na een uitgebreide zoektocht uit bij de Uni-Grader van Van Wamel met het nieuwe PERFECT-Sort systeem. Een optische sorteermachine waarbij vision (camera) technieken worden gecombineerd met sorteersoftware op basis van Artificial Intelligence en Deep-Learning

technologie. Deze slimme sorteerder beoordeelt razendsnel elke afzonderlijke vrucht op maat, kleur, gewicht, vorm en uitwendige gebreken. “We hebben een multifunctionele machine nodig. De appelen en peren worden namelijk direct van de band ingepakt. Verpakkingen variëren van schalen en punnets tot zakken, dozen en kratten. Daar moet de sorteermachine zich op kunnen aanpassen. Daarnaast stond het verhogen van de capaciteit en kwaliteit hoog op onze wensenlijst. Na verschillende machines te hebben bekeken en onderzocht, besloten we voor het slimme PERFECT-Sort systeem van PERFECT te gaan.”

Bij de keus van een nieuwe machine speelden er voor Menso een aantal aspecten mee. “Dat de machine nakomt wat hij belooft en ook de service moet goed zijn. Ervaringen van anderen met PERFECT

Van Wamel waren positief. Dat ze bij ons in de buurt zitten, is een mooie bijkomstigheid. Zeker zo belangrijk vinden we

de gebruiksvriendelijkheid. Zelf werken we vooral met vaste medewerkers, maar om ons heen zien we dat het best lastig is om kwalitatief goed personeel te vinden en te houden. Bij ons moet er ook weleens iemand anders invallen. Dan moeten de mensen feilloos met de machine kunnen draaien; we willen dat iedereen makkelijk overweg kan met de machine.”

EENVOUDIGE BEDIENING

BELANGRIJKER DAN OOIT

“Bedieningsgemak is voor klanten inderdaad een grote vereiste en speelt een steeds grotere rol,” vult William Oomen van Van Wamel aan. De managing director merkt de laatste jaren een toenemende behoefte naar eenvoudig te bedienen machines. “Dan moeten we dit natuurlijk ook echt kunnen waarmaken. Zelf zijn we speciaal hiervoor een samenwerking aangegaan met deskundigen van de Radboud Universiteit die gespecialiseerd zijn in het (menselijk) gebruik van systemen. Software is technisch en complex, maar de bediening moet juist eenvoudig en voorspelbaar zijn. Net zo makkelijk als het bedienen van een app op je telefoon. Het PERFECT-Sort systeem is heel intuïtief, het spreekt voor zich, zonder tekort te doen aan alle mogelijkheden en prestaties van de machine.”

Een aspect waar ook zeker rekening mee is gehouden, is vruchtvriendelijkheid en de handling van Conference-peren in het

“Sorteerproces verbeteren en versnellen met minder mensen”

bijzonder. Deze peer kent vele vormen en is gevoelig. De Uni-Grader van PERFECT is specifiek ontworpen voor het sorteren van gevoelige producten, zoals Conference-peren. Minimale overgangen en de toepassing van cups zorgen voor een vruchtvriendelijke en efficiënte behandeling van het fruit over de machine.

MEER VOLUME EN MEER RENDEMENT, OOK MINDERE PARTIJEN

Sinds juli 2022 heeft het fruitbedrijf het PERFECT-Sort systeem in gebruik. En dat bevalt Menso uitstekend. “We hebben een enorme efficiëntieslag kunnen maken. Met de hand kwaliteit uitsorteren werkt prima, maar het kost wel meer tijd en de resultaten kunnen weleens afwijken.” Een machine heeft nooit een mindere dag. “Deze slimme sorteermachine voorkomt ook dat goede vruchten worden uitgesorteerd, want dat wil je niet.”

Het meest bijzondere is volgens hem toch wel de slimme techniek. Dankzij het (camera) vision systeem in combinatie met Artificial Intelligence en Deep-Learning kan Menso zijn klanten topkwaliteit garanderen en klantspecifiek en marktgericht sorteren. “We merken dat de markt over het algemeen kritischer wordt op kwaliteit, alles moet gewoon goed zijn. Door goed op kwaliteit te kunnen sorteren zetten we een flinke stap vooruit. Bovendien is het nu mogelijk om het maximale uit elke partij te halen. Als een partij voor een groot deel niet voldoet, is niet efficiënt sorteren niet haalbaar. Met deze sorteermachine kan dat wel. We sorteren nu, afhankelijk van het product, tot ongeveer 25 procent efficiënter.” William: “Gebruikers kunnen met het nieuwe systeem eenvoudig de pro-

ductklassen en productspecificaties van klanten selecteren. Dat was een van onze speerpunten: zonder moeite en makkelijk klantspecifiek sorteren mogelijk maken. Daardoor wordt de maximale opbrengst uit een partij gehaald en het voorkomt voedselverspilling.”

PRETTIG WERKEN ONDER BETERE WERKOMSTANDIGHEDEN

Werken met de Uni-Grader is volgens Menso echt een verademing. “Zeker voor het personeel dat dagelijks aan de sorteerlijn staat. Voor de afvoer van klasse II heeft PERFECT bijvoorbeeld een efficiente oplossing, waardoor onze medewerkers minder draaibewegingen hoeven te maken. Verder is het geluidsniveau van de machine laag. Daarmee is de werkomgeving flink verbeterd. En dat blijkt ook wel, want personeel dat voor de verhuizing had aangegeven eerdaags te stoppen, heeft nu toch besloten om te blijven. Dat zegt toch genoeg?! Toegegeven, het was een flinke stap voor ons om zo’n investering te doen, maar als we kijken naar de alsmaar stijgende kosten is dit wel hét moment. Met het nieuwe systeem kunnen we weer prima mee met de markt, nu en in de toekomst.”

FOCUS OP EFFICIËNTIE EN DE TOEKOMST

“Stijgende productiekosten van fruit, stijgende loonkosten, fruitprijzen die achterblijven ten opzichte van de inflatie,” zo somt Charles van den Heuvel van Van

Wamel op. Investeren in efficiëntie is volgens hem dan ook een logische en noodzakelijke stap. “Met name de beschikbaarheid van mensen is een punt. Het is steeds lastiger om personeel te vinden en te binden. Medewerkers die de taal niet (goed) spreken en verloop van personeel maken het noodzakelijk om medewerkers snel en makkelijk te kunnen begeleiden om de sorteermachine goed te bedienen en er alles uit te halen wat de machine biedt. Met het nieuwe PERFECT-Sort systeem kan het sorteerbedrijf hieraan voldoen”

Van Wamel is al meer dan 30 jaar actief met de ontwikkeling van optische sorteertechnieken. Het systeem hebben ze ontwikkeld met de laatste technieken, de nieuwste vision systemen en software. “We zijn daarmee volledig opnieuw begonnen. Dat is in ons voordeel geweest, er waren geen erfenissen uit het verleden waar we last van hadden of rekening mee moesten houden,” aldus de product- en salesmanager. Dit alles heeft geresulteerd in de nieuwe PERFECT-Sort Uni-Grader, waarmee sorteren een extra dimensie heeft gekregen.” (CH) 

charlesvdheuvel@vanwamel.nl williamoomen@vanwamel.nl

UG PERFECT Sorteermachine

Groot deel van het team van Perfect sorteermachines

Ook meer weten over het optimaliseren van het verpakkingsproces?

Bezoek ons op de Empack stand 1 E36 of neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek.

+31 (0)313670460 sales@boixeurope.com

6 APRIL 2023 Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch SCHRIJF JE IN MET

CODE MP1251

YOUR BOX FORMING PARTNER

van der Laan, Food Cabinet:

Ben je jong, heb je kinderen en kijk je af en toe op Instagram? Dan kan het haast niet anders dan dat je een post van Power to the Pieper langs hebt zien komen. “Tegenwoordig boosten we alle content om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk jonge gezinnen aardappelen top-of-mind houden,” vertelt Liset van der Laan van Food Cabinet. Sinds 2015 verzorgen ze namens de NAO promotiecampagnes voor aardappelen.

Consumenten

worden overspoeld met talloze voedingstrends, onder andere de trend die het eten van koolhydraten afraadt. Daarnaast staat, door de komst van rijst en pasta, de traditionele Hollandse AGV-maaltijd onder druk. In de veronderstelling dat het imago van de aardappel wel een oppepper kon gebruiken kwamen er campagnes gericht op het afstoffen van het imago en werd de aardappel op een moderne manier neergezet. Na twee jaar bleek uit onderzoek dat het imago inmiddels goed genoeg was, maar dat specifiek de jonge gezinnen de aardappel over het hoofd zagen en werden zij campagnedoel.

Liset: “Over de aardappel valt ontzettend veel moois te vertellen. De aardappel combineert de beste eigenschappen die voedsel kan hebben. Hij is een voedzaam ingrediënt dat lokaal in Nederland geteeld wordt en het is een culinaire duizendpoot. Veelzijdig en smaakvol. Binnen de campagne lopen daarom drie campagnepieken waarin we focussen op die drie kernwaarden: gezondheid, duurzaamheid en kookgemak, want uit onderzoek bleek dat mensen die waarden belangrijk vinden, maar er niet goed van op de hoogte zijn in relatie tot de aardappel.”

Jaarlijks bestaat de campagne uit drie campagnepieken die vaak bestaan uit een combinatie van een activatie en een social media campagne. Liset: “Juist het totaalplaatje, met verschillende raakpunten met de doelgroep, maakt een campagne succesvol.” Liset geeft als voorbeeld het maken van de grootste stamppot van Nederland in 2020. Dat was een heel succesvolle en spannende activatie die plots midden in de coronatijd viel en coronaproof moest worden uitgevoerd, wat lukte. “We wilden de nieuwe aardappeloogst van 2020 groots vieren en nodigden meesterchef Robert Kranenborg uit om de grootste stamppot van Nederland te bereiden. Hiervoor lieten we speciaal een grote pan

maken met een inhoud van maar liefst 1.500 liter. Gezinnen konden zich voor een portie intekenen en meer dan 1.000 gezinnen kregen daarop een gezinsportie andijviestamppot met groentejus thuisbezorgd. De actie kreeg veel media-aandacht en we haalden het jeugdjournaal.” De campagne had zo een heel groot bereik binnen de doelgroep. “Op social media gaven we de doelgroep handvatten om zelf aan de slag te gaan met de aardappel en deelden we bijvoorbeeld lijstjes met stamppotrecepten.”

Tegenwoordig promoot Power to the Pieper alle content die altijd luchtig is met een dosis humor. “Door het algoritme is het organische bereik op Facebook in het algemeen tegenwoordig helaas enorm afgenomen. Ook al heb je een grote groep volgers, gemiddeld bereik je nog slechts 3 procent van je fanbase. Op Instagram wordt het ook minder. Om een goed bereik te hebben, moet je content dus wel boosten. We maken tegenwoordig minder content en gebruiken het budget voor het maken van kwalitatief hoogwaardige content en promotie van deze berichten. Aan de ene kant jammer dat je minder content maakt, maar promotie heeft als voordeel dat je, naast het bereiken van je organische fanbase, gericht op een specifieke doelgroep kan adverteren.”

Content categorieën die goed scoren zijn weetjes en lijstjes. Vooral lijstjes van recepten, die worden veelvuldig aangeklikt en/of bewaard. Ook is het de kunst om een reactie uit te lokken, zoals bijvoorbeeld de vraag om het geheime ingrediënt van je stamppot te delen. Verder werken ze veel samen met influencers, foodbloggers en tv-koks die op hun eigen kanalen content van Power to the Pieper, al dan niet tegen betaling, delen.

Om hun content zo goed mogelijk af te stemmen op de doelgroep, doet Food Cabinet regelmatig onderzoek over aardappelkennis en -gebruik bij jonge gezinnen. Dat levert mooie content op die voor reuring zorgt op social media. Zoals het weetje dat de meeste mensen het liefst aardappelen met sperziebonen eten, daarop gaan mensen reageren met hun favoriete combinatie. Ook kwamen ze te weten dat een derde van de Nederlanders nog nooit op een boerderij is geweest. Dat gegeven gebruikten ze om de Nationale Aardappelrooidag onder de aandacht te brengen.

Achterliggend doel is om de verkoop van aardappelen te stimuleren. “Dat is iets wat wij als campagnebureau niet kunnen meten. Omdat de verkoop van zoveel verschillende factoren afhankelijk is, meten we binnen de campagne vooral het bereik.” Power to the Pieper blijkt telkens een groot succes. “De aardappel is echt een geliefd product,” besluit Liset. (ML) 

liset@foodcabinet.nl

Liset

“Power to the Pieper houdt aardappel top-of-mind bij jonge gezinnen”

AGF-verpakkingen verduurzamen:

Om verpakkingen verder te verduurzamen wordt hergebruik en recycling van verpakkingen sterk gestimuleerd en gebruik van eenmalige verpakkingen meer en meer de kop ingedrukt. Eind vorig jaar kondigde de Europese Commissie weer nieuwe voorstellen aan om verpakkingsafval te voorkomen. En dat was best even schrikken. In 2030 moeten alle kunststofverpakkingen recyclebaar of herbruikbaar zijn en worden onnodige verpakkingen zelfs verboden. Ook de nieuwe SUP-wetgeving brengt veranderingen met zich mee.

Er zijn de afgelopen jaren al flinke stappen gezet en ook de komende periode worden er weer nieuwe maatregelen genomen in de verdere verduurzaming van verpakkingen. Het gebruik van eenmalige verpakkingen wordt uiteindelijk helemaal aan banden gelegd. Wegwerpplastic zoals rietjes, bestek en borden zijn twee jaar geleden al uit de schappen verdwenen en dit jaar verdwijnen ook de

eenmalige zakjes voor groenten en fruit uit de meeste Nederlandse supermarkten. Consumenten kunnen hiervoor in de plaats gebruikmaken van herbruikbare verszakjes. Initiatiefnemers Albert Heijn, Aldi, Jumbo, Lidl en Plus verwachten daarmee ongeveer 126 miljoen plastic en 10 miljoen papieren zakjes per jaar uit te sparen. Het Plastic Pact NL, een alliantie van de Nederlandse overheid, hoopt dat ook de

andere supermarkten snel volgen zodat er volledig afscheid kan worden genomen van de wegwerpzakjes op de AGF-afdeling.

VERBOD GAAT AAN

VERPAKKINGSVOORDELEN VOORBIJ

Veel vervelender is dat verse groenten en fruit met een gewicht lager dan anderhalve kilogram straks niet meer in een verpakking voor eenmalig gebruik mogen worden aangeboden. Is deze ambitie überhaupt haalbaar? We vroegen het Robert Bakker van GroentenFruit Huis. “Nee, dit verbod is niet realistisch. Uitzonderingen daargelaten, maar de meeste groenten en fruit worden verpakt met een reden. Om het product te beschermen en/of de houdbaarheid te verlengen bijvoorbeeld. Dit voorstel houdt geen rekening met de vele voordelen van verpakken, het leidt juist tot meer voedselverspilling. Samen met ande-

Waar staan we op de weg naar een volledig circulaire economie?

re Europese koepelorganisaties maken we ons daarom hard voor een aanpassing op het voorstel van de Europese Commissie.”

Verduurzamen van AGF-verpakkingen heeft grote aandacht bij de brancheorganisatie. Om aangesloten leden te helpen zelf aan de slag te gaan heeft GroentenFruit Huis het Brancheplan Duurzaam Verpakken opgesteld. “Uitgangspunt van dit plan is dat AGF-producten worden verpakt als het een vermindering van de totale milieubelasting van het product oplevert of als verpakken niet anders kan. Denk aan behoud van kwaliteit, houdbaarheid, voedselveiligheid, traceerbaarheid, enzovoorts.”

NIEUWE SUP-WETGEVING VAN

KRACHT

De gestelde richtlijnen voor kunststofproducten voor eenmalig gebruik roepen namelijk nog best veel vragen en onduidelijkheden op. Zeker nu ook de Nederlandse SUP-wetgeving bekend is. Robert vertelt dat de gevolgen voor verpakte AGF-producten redelijk beperkt zijn. Toch is hij niet te spreken over de uitvoering van de richtlijnen. “Er wordt echt gekeken naar

Intelligente verpakking: verpakking van de toekomst?

Intelligente verpakkingen, ook wel smart packaging genoemd, zijn in opmars. Intelligente verpakkingen zijn verpakkingen die de conditie en kwaliteit van producten kunnen controleren. Verwacht wordt dat deze verpakkingen in de toekomst een grote rol gaan spelen in de levensmiddelenindustrie en de strijd tegen voedselverspilling. Intelligente verpakkingen bevatten sensoren of indicatoren die de kwaliteit van het product meten en eventuele veranderingen kunnen detecteren. Denk aan informatie rondom temperatuur, vochtgehalte of de aanwezigheid van bac-

het gewicht. De meeste AGF-producten zitten daarboven, maar maaltijdsalades bijvoorbeeld niet. Deze verpakkingen worden vanaf 1 juli 2023 hoger belast en dat niet alleen, ook de verkooppunten moeten een extra heffing voor deze verpakkingen vragen. Helaas is dit niet centraal vanuit Nederland bepaald, verkooppunten mogen op basis van een richtbedrag zelf

teriën. De sensoren zijn gekoppeld aan software en staan in verbinding met het netwerk van de gebruiker. Het kan ook zo zijn dat een sensor een optisch signaal in gang zet op de verpakking zelf, denk bijvoorbeeld een etiket dat verkleurt wanneer het product niet meer gegeten kan worden.

Intelligente verpakkingen zijn speciaal ontwikkeld om verspilling te beperken, voedselveiligheid te verbeteren en de kwaliteit van de producten te behouden.

de meerprijs bepalen. Inefficiënt wat ons betreft en het brengt een flinke (administratieve) verplichting met zich mee.”

Volgens Robert zijn verpakkingsproducenten voor de AGF-sector overigens al goed op weg. “Er is vooral veel aandacht voor verpakkingen gemaakt van dunnere materialen, om het gewicht van verpak-

Wij ontzorgen u volledig in het verwerken en verpakken van uw AGF-producten.

kingsafval omlaag te brengen en monomaterialen, ofwel verpakkingen die uit één soort materiaal bestaan. Het gebruik van duurzame materialen is niet langer iets dat wordt nagestreefd, maar is al behoorlijk ingeburgerd. Steeds meer verpakkingen zijn gemaakt van herbruikbaar of recyclebaar materiaal. Een veelgebruikt kunststof is rPET, gemaakt van eerder gebruikt PET-plastic en volledig recyclebaar.

BEHOEFTE AAN GOEDE

ALTERNATIEVEN VOOR PLASTIC

Toch staat plastic wel degelijk zwaar onder druk en wordt er hard uitgekeken naar goede alternatieven. Geen overbodige luxe, mede omdat er vandaag de dag meer groenten en fruit verpakt wordt. Dit blijkt uit cijfers van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) en komt met name voort uit de nog altijd groeiende markt voor verse gemaksproducten, zoals gesneden groenten, maaltijden, verspakketten en salades. Robert: “Karton kan bijvoorbeeld een optie zijn. Dit materiaal is goed recyclebaar, afbreekbaar in de natuur, maar het kan niet tegen vocht.

Voor veel groenten en fruit geen geschikt materiaal dus. Ook materiaal van hernieuwbare grondstoffen ofwel biobased wordt gezien als een alternatief. Dit materiaal is overigens niet altijd bio afbreekbaar of composteerbaar en er is vaak veel landbouwareaal nodig om het te kunnen produceren. Daarnaast is er veel aandacht voor natuurlijke coatings, dat al steeds vaker wordt toegepast bij exoten en der-

Mopal stapelt draagkracht

gelijke. De behoefte is er om het natuurlijke beschermlaagje ook bij producten met een eetbare schil, zoals komkommers en paprika, te mogen gebruiken. Als zo’n coating eenmaal is goedgekeurd voor producten met een eetbare schil kan het best een mooie oplossing zijn.” (CH) 

bakker@groentenfruithuis.nl

NGeef de juiste draai aan gastronomie

et dat stapje meer meegeven aan een thuisgerecht, bezorgmenu of in food service. Adviseer uw klant de juiste draai te maken met onze DeliTwist. De R-PET bakjes met schroefdeksel zetten een nieuwe standaard in de gastronomie: lekdicht, praktisch en hygiënisch.

Bovendien is de DeliTwist door het gebruik van R-PET een duurzame keuze. Het gebruik hiervan wordt aanbevolen door gerenommeerde merken in de levensmiddelenindustrie, Retail & FMCG. Zo blijft Brabo-Pack stappen zetten in duurzaamheid en circulariteit.

Meer weten? Bel Brabo-Pack! Specialist in smaakmakende totaalconcepten.

EMPACK DEELNEMERSLIJST 2023

5 & 6 april 2023 | Brabanthallen Den Bosch

Gepersonaliseerde icepacks zorgen voor koeling tijdens transport

Producten die tijdens transport koud dienen te blijven, is een op maat gemaakt proces. De capaciteit die een icepack moet leveren, om een product lang genoeg te koelen, is afhankelijk van het gewicht en volume. “Bij Icepack Factory bekijken wij samen met de klant en onze eigen formule op welke manier de producten het beste gekoeld kunnen worden,” vertelt Eddy Neuteboom. Door een flexibele productiemethode en verpakking kan Icepack Factory in eigen beheer koelelementen op maat maken. Eddy: “De icepacks kunnen wij ook klantspecifiek bedrukken met logo’s of andere informatie in verschillende kleuren. De icepacks zijn sterk en kunnen meermalig gebruikt worden. Daarnaast is de bedrukking een zeer interessant reclamemedium.”

MILIEUVRIENDELIJK EN DUURZAAM

De icepacks zijn gemaakt van 100% recyclebare folie. Het koelmiddel is voor 95% water, niet milieubelastend en daardoor via de gootsteen weg te spoelen. De icepacks kunnen meerdere keren gebruikt

worden, zowel door de consument als door bedrijven. Dat maakt de icepacks een duurzame oplossing om te koelen. “Geïnteresseerden kunnen een sample aanvragen via onze website www.icepackfactory. nl,” besluit Eddie.

De stand van Icepack factory is tijdens de Empack te vinden op standnummer: 1.A06. 

e.neuteboom@icepackfactory.nl

Traysealers, case packers en flowpackers

Sismatec biedt topseal, casepack en flowpackoplossingen voor de voedingsmiddelenindustrie. Afhankelijk van uw wensen, bieden wij uiteenlopende mogelijkheden. Met onze kennis en expertise op het gebied van verpakken denken we met onze klanten mee en geven we advies over het toepassen van de juiste verpakking. Sismatec is leverancier van A-merken, waaronder de merken Proseal en Belca. Proseal heeft een breed assortiment traysealers en case packers, Belca heeft de flowpackers. De trend in de Nederlandse markt is op dit moment de duurzame topsealverpakking.

Proseal traysealers

De Proseal traysealers bieden de oplossing om verpakkingen te topsealen en zijn in staat om 30 (semi-automatisch) tot 240 (volautomatisch) verpakkingen per minuut te sealen. Door de mogelijkheid tot verlenging van de houdbaarheid van het product wordt voedselverspilling tegen gegaan middels het toepassen van een hersluitbare topsealverpakking. Hierdoor kan de verpakking teruggezet worden in de koelkast.

Proseal case packer Sismatec en Proseal bieden met de case packer de end-of-line oplossing voor het automatisch inpakken van trays/punnets/emmers (met topseal of deksel) in kratten en dozen tot wel 160 verpakkingen per minuut. Deze machine is de perfecte aanvulling op uw bestaande verpakkingslijn en zorgt voor een besparing op personeelskosten, de continuïteit van uw productieproces, een hoge mate van flexibiliteit in het verwerken van diverse verpakkingen met korte omsteltijden, en de mogelijkheid tot automatische of handmatige invoer van dozen en kratten. Bovendien is de case packer eenvoudig te integreren in uw verpakkingslijn(en).

Informatie en advies

Onderzoek wijst uit dat 30 procent van het geproduceerde voedsel wordt geconsumeerd en ergens verloren gaat tussen de boer en de consument. Een juiste keuze voor de verpakking kan dus helpen om deze voedselverspilling deels tegen te gaan. De steeds strengere milieueisen dwingt ons om ook te kijken naar alternatieven voor plastic, met als resultaat dat we tegenwoordig ook in staat zijn om verpakkingen van alternatieve materialen te sluiten. Denk hierbij aan karton, pulp, suikerriet en recyclebaar plastic.

Voordelen topsealverpakking

• Plasticreductie

• Gebruik van recyclebare folie

• Mono-materiaal voor de trays en foliën

• Efficiënter in de logistieke keten

• Strakke presentatie in de winkel

Belca flowpackers

Uiteraard zijn wij ons bewust van andere verpakkingsoplossingen. Zo leveren wij ook flowpackers om uw diverse producten te verpakken. Met onze Belca machines kunnen we met een korte omsteltijd verschillende schaalafmetingen verpakken op eenzelfde machine. Deze flowpackers zijn in staat om duurzaam te verpakken door mono-materialen te gebruiken voor schalen en folies.

Bent u op zoek naar bewezen topseal, casepack of flowpackoplossingen voor het optimaliseren van uw bedrijfsproces? Of bent u juist op zoek naar een betrouwbare partner die een oplossing vindt voor uw vraagstuk? Informeer naar de mogelijkheden door contact met ons op te nemen via info@sismatec.nl of te bellen naar (0031) (0) 546 874 113.

process & packaging solutions

15 procent foliebesparing door nieuwe sealtechniek bij verticaal geproduceerde verpakkingen

Of het nu gaat om een verpakking van worteltjes of een zak gemengde sla, frites of champignons: voor veel versproducten zijn er oplossingen in verticale verpakkingsvormen te bedenken. Reductie van verpakkingsmaterialen is de norm bij nieuwe ontwikkelingen.

Volgens VDL, gespecialiseerd in het maken van verticale verpakkingsmachines, blijft plastic een belangrijk verpakkingsmateriaal in de AGF, mits goed recyclebaar. Actief in verschillende branches zien ze dat voor zogeheten high value-producten papier een verpakkingssoort is waar veel bedrijven naar kijken. Maar voor AGF-producten, waar veel vocht bij vrijkomt, is papier niet ideaal, omdat papier en vocht elkaar van nature bijten. Op zetmeel gebaseerde verpakkingen werken redelijk, maar alleen voor het gebruik op korte termijn. Ze zijn minder geschikt als je een zo lang mogelijke shelf life nastreeft.

Ook door doorontwikkeling van machines is de hoeveelheid plastic die wordt gebruikt te reduceren. VDL maakt tegenwoordig gebruik van een speciaal sealsysteem waardoor zakken een sealnaad hebben van maar 2 mm breed, de free skirt van de zak is helemaal weg. “Onze klanten kunnen hierdoor tot 15% folie per zak besparen. Het ceramic seal systeem werkt perfect met mono layer materialen zoals PP en PE. Deze zijn 100% recyclebaar en

worden veel gebruikt in de vers- en diepvriesindustrie. Los daarvan is het onderhoudsvriendelijk. We kunnen snelheden halen tot 100 (middel grote) zakken per minuut,” zo laat Job Kusters van VDL Packaging weten.

De afgelopen maanden si het ceramic seal systeem verder ontwikkeld en kan het worden toegepast op VDL’s IP66 washdown verpakkingsmachine. “Deze VFFS machine is special ontwikkeld voor de vers- en diepvriesmarkt. De machine is gebaseerd op een geslo-

ten frame. Omstel- en schoonmaakkosten zijn een grote kostenpost voor de producent. Door toepassing van een gesloten frame, met gecombineerde formaat wissel arm, is de VDL verpakkingsmachine in korte tijd te reinigen en om te stellen, wat veel schoonmaak- en omsteltijd bespaart.” (ML) 

j.kusters@vdlpackaging.com

Skillpack BV zal de Empack weer aangrijpen om haar bezoekers te informeren over de nieuwste ontwikkelingen op verpakkingsgebied.

Tijdens de Empack zal Skillpack bv een aantal innovaties op zowel product als machine niveau tentoonstellen.

Zwaartepunt zal liggen op circulaire verpakkingen. Een daarvan, op de Skillpack stand, is de vernieuwde Ice Karton sleeve machine. Ten opzichte van de huidige markt is deze machine uniek in het concept flexibiliteit. De Ice Karton sleeve machine kenmerkt zich door de snelle formaat wissels, de machine laat zich in luttele seconden omstellen. Dit is mogelijk gemaakt door het werken met Fuzzy Logic Control.

Tevens zal Skillpack een bloemlezing van haar machine programma presenteren, u vindt op onze stand o.a. een dieptrekker, flowpacker en een verticale vorm vul- en sluitmachine (verticale flowwrapper) welke is voorzien van een meerkops weger. Vanzelfsprekend voldoen alle machines aan de modernste eisen op het gebied van bediening, veiligheid, hygiëne en onderhoud. Zo is het mogelijk om het leeuwendeel van de machines in RVS en cantilevered uit te voeren om zo te voldoen aan de strengste eisen. Wij adviseren u graag hierover.

Naast deze machine zal Skillpack tevens gebruik maken van de Empack om de nieuwste technieken betreffende flowpacken, bagloaden en multiheadweger tentoon te stellen. Ook zijn, zoals vanzelfsprekend, ook onze hersluitbare concepten weer paraat.

Voor meer informatie kunt u telefonisch contact met ons opnemen. Tel. 078-6933900 of via email: info@skillpack.nl.

U kunt ons vinden in Hal 1 stand A02. Wij verwelkomen u graag met een hapje en een drankje.

Film-iLid, de looks van een deksel met de duurzaamheid en functionaliteiten van een folie

De verpakkingsbranche staat onder hoge druk om het negatieve imago van plastic en verpakkingen om te buigen naar een positieve. Verpakkingen zijn in het leven geroepen om voedsel veilig en gezond bij de consument te krijgen. Wanneer je echter gaat beknibbelen op verpakkingen maakt dat de kans op voedselverspilling weer groter. Bovendien willen consumenten ook de garantie op voedselveiligheid die een goede verpakking ook kan garanderen. Producten gaan door vele handen en elke keer dat het wordt aangeraakt, kan het een besmetting veroorzaken.

De branche is daarom actief op zoek naar milieuvriendelijker materialen in combinatie met materiaalreductie met een gewenst design en gebruiksgemak. Een belangrijke trend in retail en foodservice is het vervangen van deksels door topseal folie (van rigide tot soepel). Dit zorgt voor minder materiaalgebruik, verlaagt de kostprijs per pakket en heeft het potentieel om aan grote volumes te voldoen. Ook staat aluminiumfolie ter discussie vanwege beschikbaarheid, kostprijs en de wens van monomateriaal.

Abarka packaging solutions heeft het verpakkingsconcept SkirtAll vertaald naar de belangrijkste trends van nu. Wim van Cuijk: “De deksels en aluminiumfolie moeten eruit, waardoor wij de ontwikkeling

zijn gestart met als resultaat een miniskirt genaamd FilmiLid. Dit concept ziet eruit als een deksel en heeft de duurzaamheid en functionaliteiten van een folie. Indien gewenst kan deze hersluitbaar zijn zodat product na opening bewaard kan blijven in de verpakking. FilmiLid heeft een ambachtelijke uitstraling van een deksel met de duurzaamheid en functionaliteit van een folie. Het biedt het beste van twee werelden en is daarmee een interessante oplossing voor bijvoorbeeld het verpakken van AGF, convenienceproducten en to-goproducten.”

Bij het opnieuw nadenken over het verpakkingsconcept, werd niet alleen gekeken naar functionaliteit en duurzaamheid, maar ook naar uitstraling. “Tegenwoordig is het belangrijk om de aandacht op je te vestigen, in het schap of online. Een klant heeft maar een paar seconden nodig om te beslissen welk product hij gaat kopen. De ambachtelijke uitstraling van Film-iLid staat garant voor een hoge attentiewaarde

en een geweldige belevingswaarde van het product. Het is wetenschappelijk bewezen dat smaak voor meer dan 50% gebaseerd is op de presentatie,” aldus Wim.

Film-iLid is leverbaar voor industriële sealmachines en HSA tafelsealmachines. Film-iLid is verkrijgbaar met een hersluitbare folie of label dat op alle materialen past, ook op papier en biobased materiaal.

info@chfood.nl

In de transitie van plastic naar karton zorgen Linerless etiketten voor verpakkingsoplossingen

De wens van retailers om plastic bakjes te vervangen door karton zet de verpakkingsindustrie voor nieuwe uitdagingen. Zoals de vraag hoe je kwetsbaar zachtfruit in karton kunt verpakken zonder dat je het zicht op het product verliest. Linerless etiketten blijken daarvoor een goede oplossing.

In de wereld van etiketten vindt een opmars plaats van Linerless. Het zijn milieuvriendelijke etiketten zonder rugpapier, ook wel liner of backing genoemd. Doordat de etiketten rondom de verpakking worden gewikkeld vervangen ze de plastic seals. Op de Empack presenteert Espera de Ravenwood Nobac etiket-applicator Fruit Lid. Deze kan een linerless kartonnen label met actueel geprinte informatie een kartonnen verpakking sluiten en zo een mooie presentatie geven. Daarbij biedt het een alternatief verpakkingsconcept voor groeten en fruit in tegenstelling

tot het eenmalig gebruik van plastic. De machine is geschikt voor diverse soorten

Banding for Sustainability

groenten en fruit, hardfruit, avocado’s, tomaten, kiwi’s, uien en aardappelen. De Nobac fruit linerless applicator kan worden gebruikt als standalone etiketteermachine voor toepassingen met een vast gewicht, of kan worden aangesloten op een weeg-prijsetiketteerder voor toepassingen met vangstgewicht en gemiddeld gewicht. Snelheden van 60 – 70ppm kunnen worden gehaald. Coderen gaat via een Thermo Transfer systeem. Doordat Linerless etiketten geen rugpapier bevatten zorgt dat voor minder afval tijdens het hele productieproces.

De stand van Espera is tijdens de Empack te vinden op standnummer 1.A41. (ML)  espera@espera.nl

Waterkers - Cresson

Nasturtium officinale Kruisbloemfamilie

Waterkers niet verwarren met tuinkers (Lepidium sativum)

Reeds de oude Grieken en Romeinen gebruikten waterkers, met de Latijnse naam, Nasturtium. In die tijd werd het echter niet gekweekt, maar verzameld in het wild op de hier voorkomende locaties, zoals voornamelijk langs of in een stromend beekje.

Hippocrates, de Griekse ‘grondlegger’ van onze westerse geneeskunde, gebruikte de waterkers als geneeskrachtig kruid bij de behandeling van o.a. psychische aandoeningen.

Waterkers komt oorspronkelijk voor in Europa en Azië. Inmiddels is er ook teelt in de Verenigde Staten en Australië. Onderzoek in Turkije en Iran toont aan dat de oude toepassingen als medicijn tegen een reeks van lichamelijke klachten nu wetenschappelijk zijn bevestigd. De commerciële teelt en de veredeling van waterkers is pas laat op gang gekomen, althans in vergelijking met andere groenten en kruiden. Er wordt gezegd dat de eerste commerciële teelt werd gedaan door ene Nicolaus Meissner in het Duitse Erfurt in het midden van de 17de eeuw. Een eeuw later schreef de Engelsman Philip Miller in zijn Gardener’s Dictionary (1731) over de gekweekte wilde waterkers die op de markt te koop was, maar die de burger toch ook zelf zou kunnen kweken, hoe naïef.

Nederlands: Waterkers, Cresson, Waterraket

Frans: Cresson de fontaine

Duits: Brunnenkresse, Echte

Brunnenkresse

Engels: Watercress

Spaans: Berro

Italiaans: Crescione acquatico

Dat de teelt van waterkers geen eenvoudige zaak is, mag wel duidelijk zijn. Liefst in een omgeving met vers stromend bronwater. In ieder geval ontwikkelde Christian Reichart (1685–1775) het teeltsysteem in zogenaamde ‘Klingen’ (watersloten) in Dreienbrunnen in de omgeving van Erfurt. Napoleon nam in 1809 een tuinman uit Erfurt mee naar Frankrijk en introduceerde de cultuur nabij Versailles. Zelfs in 1909 kon de vraag naar waterkers voor Parijs niet volledig worden gedekt door de Franse productie. Import uit Duitsland bleef nodig. Maar naarmate schoon oppervlaktewater in de 20e eeuw steeds schaarser werd, nam de teelt steeds meer af. Sinds de jaren negentig heeft waterkers echter een renaissance doorgemaakt door een terugkeer naar ‘oude en vergeten’ groenten.

De groente wordt gezien als de eerste voorbode van het voorjaar. Soms al bij een milde winter eind januari of begin februari te oogsten.

Er zijn in de loop der jaren veel klonen van waterkers gemaakt van planten die individueel zijn vermeerderd en geselecteerd op de individuele kwekerijen. De meest voorkomende is de ‘Dark Green American’-kloon, die donkergroen van kleur is. De lichtgroene kloon ‘French Green’, die vroeger op grotere schaal werd geteeld, is vanwege zijn lichte kleur niet meer populair. Een hybride met de kleinbladige bruine waterkers (Nasturtium microphyllum) wordt beperkt gekweekt.

Witte waterkers: Rorippa nasturtium-aquaticum (echte waterkers). Slanke waterkers: Rorippa microphylla Syn. Wilde waterkers: Nasturtium microphylla . Witte waterkers wordt veel gekweekt voor rauwkost, met name in Engeland. De plant heeft een sterke radijssmaak en is rijk aan vitamine C. Vooral de nazaten van witte en

slanke waterkers komen voor het kweken in aanmerking.

Jaarronde aanvoer o.a. uit Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Engeland en Spanje.

Waterkers is zéér kort te bewaren, liefst direct na de oogst naar de eindgebruiker.

Direct na de oogst terugkoelen tot 1°C à 2°C en bij 95% RV verpakken en vervoeren.

Waterkers is zowel rauw in salades als garnering, maar ook gekookt te eten. Op de boterham met kaas, tahin, zonnebloempasta of pindakaas is waterkers een leuke, pittige afwisseling. De blaadjes kunnen ook door de sla worden gedaan met de smaak van scherpe radijs.

Waterkers kort koken, hooguit twee minuten, om het als warme bijgroente op te dienen. Verder kan het worden verwerkt in een gebonden soep. Soms wordt waterkers in een stamppot samen met spinazie of andijvie gebruikt. Verder kun je gekookte aardappelen besprenkelen met fijngehakte waterkersbladeren.

Voedingswaarde per 100 gram product:

g

© Dick Pijpers www.allesovergroentenenfruit.nl

Hans van Westen – MJ Pronk:

ten klaargezet voor vertrek naar de klanten, en om te zorgen dat de handel vanaf Zwaagdijk daar op tijd aanbelandt, help ik na de lunch vaak mee om het fruit, appels en peren, om te pakken en klaar te zetten, zodat de vrachtwagen zo vroeg mogelijk in Poeldijk is. Ik vind het heerlijk om fysiek bezig te zijn na een hele ochtend achter het bureau te hebben gezeten. Bij grotere bedrijven kan dat niet, daar is wat je doet meestal helemaal afgekaderd.”

Inmiddels werkt Hans samen met de derde generatie Pronk. “Die verbondenheid met het familiebedrijf vind ik mooi. MJ Pronk is een leuk bedrijf om voor te werken. Er heerst een no-nonsensementaliteit en veel vrijheid. Ik voel me er echt thuis. De lijntjes zijn kort en we hebben eigen transport en dat werkt allemaal in ons voordeel.”

Wanneer iemand lang in dienst is bij dezelfde werkgever mag deze bij wijze van spreken tot de inventaris van het bedrijf worden gerekend. In een tijd waarin mensen gemakkelijk van baan wisselen, is het een hele prestatie om zo lang trouw te blijven aan één bedrijf. Deze maand Hans van Westen, die sinds 1998 in dienst is bij MJ Pronk.

Datbloed kruipt waar het niet gaan kan, bewijst Hans van Westen, die net als zijn opa en vader in de AGF-handel terechtkwam. “Mijn opa en vader hebben beiden eerst in Zwaag bij veiling B&O gewerkt. Mijn vader vervolgens, vanaf de fusie in 1983, bij veiling WFO/The Greenery in Zwaagdijk-Oost 10 kilometer verderop, waar ook het kantoor van Pronk gevestigd is,” vertelt hij.

Hans was niet van plan de AGF-handel in te gaan. Na zijn schooltijd zag hij in eerste instantie een goede toekomst weggelegd in de supermarktbranche. Hij doorliep een opleiding tot bedrijfsleider. “Ik begon als AGF-chef en daarna groei je door naar allerlei afdelingen en in verschillende filialen. Op zich vond ik het leuk, maar de ontwikkeling die toen gaande was met steeds ruimer wordende openingstijden, in de avond en op zondag vond ik niets. Ik zag het niet zitten om heel mijn leven in het ritme van de supermarkt te moeten werken. Daarna ben ik voor een

horecaleverancier gaan werken, maar ook dat ritme lag me niet.” Toen solliciteerde Hans op de vacature in sales die er bij MJ Pronk beschikbaar was. Dat bleek de juiste match. “Ik had ook een goede kruiwagen, want mijn vader was keurmeester op de veiling. Peter Pronk wist daardoor wel wat voor vlees hij in de kuip had.”

In de AGF-handel worden lange dagen gemaakt, maar met dat ritme heeft Hans geen moeite. “Ik probeer er zelf om half zeven als eerste te zijn om de voorraadverschillen met Poeldijk te tackelen. Tussen vier uur en half vijf taai ik meestal af naar huis.”

Hans werd voor de commercie aangenomen, maar heeft inmiddels veel meer taken op zijn bord. Certificering, BHV, telefonie en energie en wat hij ook graag doet, is ‘s middags meehelpen in de loods.

“We zijn sterk in hardfruit dat hier in Zwaagdijk wordt geleverd. Op onze locatie in Poeldijk worden alle verkochte produc-

Hans houdt het niet alleen 25 jaar uit, omdat hij zich er thuis voelt en het werk zo afwisselend is, vooral de AGF-handel zelf maakt het werk zo boeiend. “Het is een cliché, maar elke dag is weer een nieuw avontuur. De seizoenen en weersomstandigheden zijn altijd anders en dat zie je aan de prijzen. Dit jaar is extreem; 30 euro voor een doos paprika’s en 18 euro voor een doos cherrytomaten, dat heb ik echt nooit eerder meegemaakt.” De band met klanten is ook belangrijk. “Veel van onze klanten zijn al decennialang klant. Met veel van hen heb ik ook al 25 jaar contact. Als je elkaar bijna dagelijks spreekt, ontwikkel je niet alleen een zakelijke band. Soms ontwikkel je zelfs een vriendschap en kom je ook privé bij elkaar over de vloer.”

Richting de toekomst hoopt Hans nog lang te kunnen blijven werken. “Je hebt niet alles in de hand, natuurlijk. Ik probeer fit en gezond te blijven en ik hoop zeker nog het 75-jarig jubileum van MJ Pronk mee te kunnen maken.” Zijn eigen 25-jarig jubileum is al gevierd en stond, heel passend, ook enigszins in het kader van afwisselend werk. “In verband met de verbouwing van ons kantoor heb ik op de dag van mijn jubileum samen met een aantal collega’s nog tapijt uit het kantoor lopen trekken,” besluit Hans lachend. (ML) 

hans@mjpronk.nl

“Elke dag is weer een nieuw avontuur”

Waar voeding en kunst elkaar raken….

Check deze leuke doodles van Nady Nadhira. Op haar Insta-pagina staan tientallen ‘kunstwerkjes’. Koekjes en pastasoorten zijn een grote inspiratiebron, maar ook groenten en fruitsoorten zijn de basis van een aantal grappige doodles.

Whiteboard in de cloud

In bijna elke vergaderruimte staat een flipover of hangt misschien een whiteboard, maar Microsoft Whiteboard heeft deze ook gedigitaliseerd. Met de app maak je een bord, kopieert de link ernaartoe en stuurt u die link naar iedereen die de vergadering bijwoont, virtueel of persoonlijk. Zodra iedereen deelneemt aan het bord, kunnen ze uit de vrije hand tekenen en zoveel plakbriefjes toevoegen als ze willen, terwijl ze in realtime zien hoe alle anderen hetzelfde doen. In tegenstelling tot fysieke whiteboards hebben deze virtuele borden geen grenzen, wat betekent dat u in elke richting kunt scrollen om meer ruimte te creëren voor meer ideeën.

Slaap zacht en stil

Wist je dat Nederland meer dan 6 miljoen snurkers telt? En dat snurken een geluid tot wel 90 decibel kan produceren? Grote kans dat de nachtrust van veel AGF-(st)ers daar ’s nachts onder lijdt. Maar als het aan de Koreaanse makers van de Motion Pillow ligt, is dat verleden tijd. Volgens hen maakt de Motion Pillow een einde aan je snurkprobleem. Het kussen detecteert je gesnurk, waarbij vier ingebouwde airbags je in de optimale slaaphouding brengen. Zo heeft je partner eindelijk een goede nachtrust. Maar of jij dat ook hebt?

Shake gemak

Bij het koffie zetten zijn we al helemaal om richting gemak en waarom zullen we dat succes niet verder uitbreiden, dachten ze bij The Bartesian. Met hun cocktailmachine in bezit, hoef je niet langer een zelfgemaakte cocktail samen te stellen, in te schenken en te shaken, want het apparaat brengt het gemak van de Nespresso-capsule naar de cocktail. Je vult vier reservoirs met wodka, tequila, whisky, gin en water. Daarna breng je je favoriete cocktailcapsule in (deze bevat allerlei bittertjes en sapconcentraten) en kies je de sterkte van de alcohol. Met een druk op ‘Mix’ gooit het apparaat zijn bartender-skills in de mix. Bartesian, what else?

Digitaal archief

Mi File Manager is een gratis bestandsbeheerder, gemaakt door Xiaomi, met een schone, gebruiksvriendelijke interface waarin bestanden centraal staan. De app sorteert bestanden automatisch op type, maar het is ook mogelijk om elke map op uw smartphone te bekijken en indien nodig nieuwe mappen te maken. Systeembestanden zijn standaard verborgen, maar het is mogelijk om deze zichtbaar te maken via een optie in de instellingen. Nadat een bestand is geselecteerd, kun je details bekijken, delen, verplaatsen, verwijderen, kopiëren, hernoemen of openen met een andere app. Bovendien kun je bij het bekijken van bestanden via hun systeemmappen zowel mappen als bestanden aan uw favorieten toevoegen. Het gedeelte over apparaatoptimalisatie laat zien hoeveel van uw opslag wordt gebruikt en beveelt resterende rommel aan om te verwijderen. Hier kunt u ook alle grote bestanden op uw apparaat bekijken, samen met video’s en APK-bestanden, zodat u ze eenvoudig kunt verwijderen om ruimte vrij te maken op uw apparaat. Met Mi File Manager heb je zelfs op afstand toegang tot bestanden via LAN of FTP, die beide eenvoudig zijn in te stellen. De app wordt door advertenties ondersteund en er is momenteel geen manier om de advertenties te verwijderen.

Hulp in kleinste kamertje

Toiletteren kan enorm opluchten, maar het is voor de meesten meer noodzakelijk dan een gewaardeerd uitstapje. Daar moet het Numi 2.0 Toilet verandering in brengen. De hoofdrolspeler in het kleinste kamertje van het Japanse bedrijf Kohler is voorzien van spraakbediening, warmteregeling en Bluetooth-technologie waardoor je het liefst uren wilt blijven zitten. De sanitaire troon kan ook muziek afspelen voor een ‘meeslepende ervaring’. Een ander indrukwekkende kenmerk is het bidet met aanpasbare temperatuur, positie en druk.

Weetje: Hete pepers

Japanse samoerai eten, voorafgaand aan een wedstrijd, een rituele maaltijd waarin veel Spaanse pepers worden verwerkt. Het eten van pepers maakt de Samoerai, maar ook beoefenaars van andere vechtsporten zoals karate, moediger en geeft hen het gevoel dat ze onoverwinnelijk zijn.

Maar wist je dat pepers (in welke kleur dan ook) eigenlijk helemaal niet pittig zijn? Door een chemische reactie van de alkaloïde capsaïcine op de tong, raakt ons smaakorgaan helemaal van slag en denken dat ze in brand staan. Daar komt dus het branderige gevoel vandaan.

Lang leve lang leren

Coursera wil iedereen toegang bieden tot leerervaringen. Het online leerplatform biedt al meer dan 5000 courses/cursussen aan. Deze courses zijn volledig online te volgen. De focus ligt op het hoger en universitair onderwijs. Coursera werkt hiervoor samen met meer dan 200 universiteiten en bedrijven uit 55 landen waaronder Duke University, Stanford, Erasmus Universiteit Rotterdam, Google, IBM en Intel.

Coursera maakt het mogelijk om altijd en overal iets nieuws te leren. Er zijn veel gratis courses die je toegang geven tot de online videolessen, huiswerkoefeningen en discussieplatforms. Er zijn ook betaalde courses met toegang tot extra opdrachten, projecten en een certificaat. De gemiddelde duur van een course is 4 tot 6 weken en prijzen starten vanaf ongeveer €35,-.

Met Coursera for Business kan je als bedrijf zijnde je werknemers leermogelijkheden bieden die ze nodig hebben om verder te groeien en hun

... februari 1998 (Primeur • elfde jaargang)

Colofon

AGF-PRIMEUR bv

Stevinweg 2, 4691 SM Tholen

Tel +31 (0)166 - 69 82 00

info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl

Uitgever en hoofdredacteur:

Pieter Boekhout

Redactie:

Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Jobke Den Hertog, Jannick Flach

Illustrator:

Sandor Paulus

Advertenties & abonnementen:

Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl

Vormgeving:

Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten

Drukkerij:

Veldhuis Media BV, Meppel

Jaarabonnement

€ 79,95 in Nederland en België

€ 94,95 in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum

Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGF-Primeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.

Privacy

AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden.

Disclaimer

Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.

Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.