W2 februari

Afgiftekantoor 9000 Gent X

België - Belgique PB Gent X 3/5962

n° 531

P007868

FEBRUARI 2011

nieuw!

CHILI

1 jaar na de aardbeving

Interview met Leo Ghysels

LOOK AND FEEL GentbRugge getuigt

“We mogen niet blijven stilstaan”

IVOORKUST Impact van de politieke crisis Kavokiva en Uirevi

VRIJWILLIGERS OP REIS

Hamburg, Tanzania en Chili Als vrijwilliger kom je overal

JE MAANDELIJKSE DOSIS THEMA IN DE KIJKER WERELDWINKELINFO W2 | 01

ASCETEN IN DE WOESTIJN

MAR SABA IS EEN GRIEKS-ORTHODOX KLOOSTER IN DE KIDRONVALLEI IN DE WOESTIJN VAN JUDEA, 20 KM TEN OOSTEN VAN BETLEHEM OP DE WESTELIJKE JORDAANOEVER. ER WONEN NOG 12 MONNIKEN IN NAVOLGING VAN DE ASCEET SABAS, DIE HET KLOOSTER IN 439 STICHTTE. TOT OP HEDEN ZIJN VROUWEN NIET TOEGELATEN

FOTO: DOMINIQUE DELLAERT

nieuw!

KLIMAATTOP CANCUN - foto: Ainhoa Goma/Oxfam

09

CHILI IN DE KIJKER

1 JAAR NA DE AARDBEVING Interview met Leo Ghysels: “ik ben fier op onze wereldwinkels”

12

W2, 38STE JAARGANG W2 verschijnt maandelijks (niet in januari en juli) 531 (februari 2011)

REDACTIEADRES Ververijstraat 17, 9000 Gent

EDITO Foto: Eric Van der Meirsch

COLOFON

Boeiend

redactie@oww.be tel. 09/218 88 62

REDACTIE

HOF VAN COMMERCE

Minder suiker, minder fair trade?

Waarom we met de chocomelk onder de 51% fairtradeingrediënten zakken.

Marijke Moyson MEDEWERKERS Marijke Moyson, Eline Demey, Leo Ghysels, Saar Van Hauwermeiren, Valerie Vervecken, Marieke Poissonnier, Jeroen Brugge, Nancy De Wispelaere, Hans Canters, Marlies Hermans, Magalie Schotte, Nathalie Brouwers, Peter D’hollander, Guido Godenmond.

17 PALESTINA

11

MEISJE VAN KUAPA KOKOO eet eerlijke chocolade

LAY-OUT

DRUKKERIJ Druk in de Weer, Forelstraat 35,

Handelsmissie met Vlaamse touroperators: “meer dan een reis”

9000 Gent

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

23

ABONNEMENT €15,00 op rekeningnummer IBAN-nummer: BE74 5230 8000 8507 BIC: TRIOBEBB

Scholen in actie

met vermelding W2

Fotoverslag van jong geweld tijdens de Week van de Fair Trade

Groepsabo: monique.esprit@oww.be of 09/218 88 99 Gedrukt op Cyclus Print (100 % kringlooppapier)

INHOUD 04 | W2

We willen in de nieuwe W2 ook echt meer input van vrijwilligers. Aarzel dus niet ons iets te laten weten wanneer jullie op reis gaan, partners bezoeken, leuke activiteiten organiseren of iets te vertellen hebben. Dit moet echt hét blad voor de wereldwinkelvrijwilligers worden. We geven in dit nummer al een startschot aan Nathalie die naar Hamburg trok, Lut en Melt die koffie proefden in Tanzania en Peter en zijn gezin die Chili bezochten na de aardbeving.

Ook Leo Ghysels bleef lang genoeg in het land om een stand van zaken te geven over de situatie in Chili.

Joris Rossie, Ververijstraat 17, 9000 Gent

SMEER ZE

Want ook al ziet de W2 er een beetje anders uit, de inhoud blijven we natuurlijk ophangen aan dezelfde kapstokken als voordien. Al zullen we af en toe en meer dan vroeger eens een stapje buiten onze organisatie zetten. Of het bredere internationale kader bij onze verhalen betrekken. Want we zijn vertrokken op een zeer boeiende reis dit jaar. Of het land nu gesplitst wordt of niet, wij gaan voluit voor meer samenwerking. Het Oxfam-in-België verhaal moet dit jaar voor iedereen concreet worden. Daarbij hoort uiteraard ook meer samenwerking met Oxfam International, waar men momenteel werkt aan nieuwe internationale structuren en boodschappen. Door die nieuwe structuren wordt de werking van de verschillende Oxfams beperkt of uitgebreid in bepaalde landen. En het is in die nieuwe context dat Oxfam Solidariteit in Haïti werkt.

En het is daarom dat ze de steun aan de partners anders moet invullen en we iets te snel waren met de commentaar in de vorige W2 dat ze de steun aan onze koffiepartner Recocarno in Haïti zomaar opgeven. Volgende maand vind je in de W2 het hele verhaal over de nieuwe structuur en de consequenties voor onszelf en onze collega-Oxfams.

Veertig jaar wereldwinkels, ook dat is een boeiend thema voor het jaar dat nog zo maagdelijk voor ons uitgespreid ligt. Veertig jaar vrijwilligers en veertig jaar partners in het Zuiden. Reden genoeg om dit jaar in een feestthema te steken.

Een aantal mensen zullen in de W2 hun zegje mogen doen over wat is geweest en wat zij denken dat gaat komen. Oxfam Fairtrade-marketingman Jeroen Brugge mag de spits afbijten met zijn mijmeringen over Oxfam-Wereldwinkels.

Het mag al eens explosief zijn.

Efraïm

Toerisme in PalestinA

Wow! Hij ligt er. Eindelijk. De Nieuwe W2. Met man en macht, tekst en beeld, hebben we er aan gewerkt en wij zijn heel stilletjes toch een beetje fier op de nieuwe boreling. Het was immers geen eenvoudige taak, zo’n vernieuwing. Een paar maanden navraag bij lezers leerden ons dat sommigen de W2 perfect vinden en anderen er zelfs niet aan beginnen. Dat er vraag is naar meer diepgang maar ook naar meer fait divers. Dat er lezers zijn voor lange artikels en lezers die graag grasduinen in kleinere artikels. Het perfecte tijdschrift voor alle vrijwilligers maken is een onmogelijke opdracht, maar we hopen toch dat we met deze W2 een aanzet geven om zoveel mogelijk vrijwilligers warm te maken voor het verhaal van onze organisatie, onze partners, onze acties en de producten van eerlijke handel.

Oxfam-Wereldwinkels is een democratische vrijwilligersbeweging die door haar strijd voor een rechtvaardige wereldhandel opkomt voor ieders recht op een menswaardig leven.

WWW.OXFAMWERELDWINKELS.BE

Ondertussen hebben velen onder jullie een paar dagen geleden op de Algemene Vergadering kunnen kennis maken met een pak nieuwe gezichten binnen Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam Fairtrade. Met een nieuwe gedelegeerd bestuurder en een nieuwe human resources manager is de Ververijstraat klaar voor een boeiend jaar waarin we het verleden en de toekomst gaan proberen verzoenen. Boeiend inderdaad.

Wij gaan ervoor, jullie ook hoop ik!

MARIJKE MOYSON | Hoofdredacteur EDITO W2 | 05

CHILI

deze aardbeving er gewoon teveel aan was. Ondertussen beeft de aarde trouwens nog altijd in Chili. De talrijke naschokken kunnen nog tot zeven gaan op de schaal van Richter (b.v. op 2 januari 2011 was er schok van 7,1 in de streek van Temuco). Maar daar horen we hier in Europa niet echt veel van."

Opvolging van de fondsen na de aardbeving.

TEKST: MARIJKE

MOYSON

- FOTO'S: YEL

Drie keer bezocht Leo Ghysels onze Chileense partners vorig jaar. Een paar dagen na de aardbeving eind februari sprong hij op het vliegtuig om mee de schade te gaan opmeten en onze steun aan de getroffen partners te betuigen. In april, tijdens een dienstreis in Argentinië, maakte hij een zijsprong naar Chili om de vooruitgang te gaan bekijken. En afgelopen december vloog hij een derde keer naar Chili, om deel te nemen aan de Algemene vergadering van Vinos Lautaro. Ook toen kon hij niet naast de gevolgen van de aardbeving kijken.

LEO: "In april ging ik een kijkje nemen in Chili om de vooruitgang na de aardbeving op te meten. De grootste problemen konden echter niet zomaar opgelost worden. Onze wijnpartners, en bij uitbreiding alle wijnproducenten in Chili, verloren honderdduizenden liters wijn door de aardbeving. De juiste cijfers wilde Wines of Chile (de beroepsfederatie van de grootste wijnbedrijven) zelfs niet communiceren uit schrik dat de prijzen de hoogte in zouden schieten. Ze gaven in een eerste communiqué aan dat er 125 miljoen liter wijn verloren ging, maar in werkelijkheid lag het verlies veel hoger, tot het dubbele. Die verloren wijn betekent een groot kapitaalverlies waar de producenten nog een aantal jaar de consequenties van zullen voelen.

Dat was dan ook de grootste vraag van onze partners, dat we als het ware voor een kapitaalinjectie konden zorgen om hen er voorlopig weer bovenop te helpen. Want we merken nu al dat het aanbod aan Chileense wijn gedaald is. In mei 2010 werden er al door de grote

THEMA IN DE KIJKER 06 | W2

wijnbedrijven volop druiven aangekocht in Argentinië. Heel wat van de stocks waren letterlijk weggevloeid.

De kans dat de Chileense wijnen in 2011 duurder zullen worden is zeer reëel. De prijs van de druiven is met meer dan 25% (50-60 pesos -zo’n 10 eurocent-) gestegen. Meer dan waarschijnlijk ook in onze wereldwinkels. Al heeft dit niet alleen met de aardbeving te maken.

Veel wijngaarden zijn dringend toe aan vernieuwing om de productie op peil te houden.

In plaats van een kleine oogst voor meer geld te proberen verkopen doen de boeren er beter aan hun productiviteit te verhogen, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit, zodat ze voor een competitieve prijs hun wijn kunnen verkopen. Maar, wijngaarden vernieuwen, kost natuurlijk ook geld."

onze producenten die het meest waren getroffen moesten bijstaan.

Zij hadden immers relatief weinig verloren. Wel was er bij hun leden in de VIde regio nogal wat schade.

Vele bijenkolonies waren verdwenen, nadat de bijenkoninginnen waren gestorven, wat als gevolg heeft dat een kolonie opnieuw opgebouwd moet worden. Om hulp te bieden aan het opstarten van nieuwe bijenkolonies, steunen wij ook Apicoop met een bescheiden bedrag.

Oxfam-Wereldwinkels heeft zijn bijdrage in de eerste plaats gericht op structurele hulp, het verloren werkingskapitaal van de partners werd terug ten dele opgekrikt."

“ik ben echt fier op onze wereldwinkels”

En onze andere Chileense partners?

LEO: "Ik was ook in Lipimavida (papaya’s) waar we samen met de vrijwilligers van Stabroek het nodige gedaan hebben om de verloren productie te vergoeden. Maar daar zie je dat naast het verlies van productie, wat al bij al nog meeviel, het is een wonder dat hun verwerkingslokaal – op een paar honderd meter van de kustlijn, waar de tsunami lelijk huishield – niet is verwoest, er vooral veel schade bij de mensen zelf was.

Een van de vrouwen haar man, een ambachtelijke visser, verloor bijvoorbeeld zijn boot. Een aantal huizen van de leden werden volledig verwoest.

Apicoop, onze honingpartner, meldde ons dat we in de eerste plaats

Was er buiten de kapitaalsinjectie nog geld over om de boeren zelf te ondersteunen?

LEO: "ja, er ging uiteraard ook geld naar de boeren zelf, ook al was dit minder dan het deel van het fonds dat we voor kapitaalopbouw reserveerden. Het geld werd uitbetaald aan de coöperaties die op de Raad van Bestuur beslisten wie van de leden er het meeste nood had aan ondersteuning. Die keuze lag natuurlijk zeer gevoelig want hoe beslis je wie wel en wie niet onmiddellijk geholpen wordt. Dat was een proces waarmee wij ons niet wilden bemoeien. De boeren zelf hadden vooral schade aan de huizen en het irrigatiesysteem. Op het platteland zijn de huizen immers nog op de traditionele manier gebouwd en minder stevig dan huizen in de stad.

Chili maakt om de zoveel jaren een aardbeving mee en het was duidelijk dat voor een aantal van deze huizen

Afgelopen zomer sloten we onze solidariteitsactie met Chili af met een bedrag van €77.792,52. Had je dat verwacht?

LEO: "Nee, ik had gehoopt op 50.000 euro, dus ik ben meer dan tevreden met het resultaat. De partners uit Chili zijn natuurlijk goed gekend bij de vrijwilligers. We werken er al lang mee samen, de producten verkopen goed en er zijn al veel vrijwilligers naar Chili getrokken om onze partners daar te bezoeken. Ik ben er zeker van dat een goede kennis van de partners de betrokkenheid vergroot.

Ik vind dat een bewijs dat we de band tussen onze partners en onze vrijwilligers moeten vergroten en in stand houden. Op die manier kunnen we echt van solidariteit spreken.

Ik vind het resultaat van onze actie echt ongelooflijk. De respons van de wereldwinkels was enorm groot en ook van het resultaat via de aandeelhouders van Alterfin ben ik dik tevreden. Ik ben echt fier op onze wereldwinkeliers en op Alterfin. Door deze ramp en de solidariteitsactie die daaruit volgde is de al bestaande band met onze partners in Chili nog hechter geworden.

In Chili was de solidariteit trouwens ook enorm groot. Het was echt bemoedigd om te zien hoe die natie aan elkaar hangt als hen iets overkomt.

Ook de jongeren. Overal kwamen jongeren helpen om puin te ruimen, eten te bedelen etc."

LEO GHYSELS IS VERANTWOORDELIJK VOOR CHILI OP DE PRODUCENTENDIENST VAN OXFAM-WERELDWINKELS

Hoe ziet de toekomst er uit voor onze partners in Chili?

LEO: "goed, er wordt vooruit gekeken en het enthousiasme om uit te bouwen is zeker aanwezig. Lautaro is bijvoorbeeld een haalbaarheidsstudie aan het maken om zelf een bottelarij te bouwen. Op die manier zouden zij zelf de kwaliteit van het bottelen én de meerwaarde van zelf bottelen in eigen beheer kunnen houden. Voor ons komt dat ook goed uit omdat we sinds kort niet meer in recycleerbare flessen kunnen bottelen (zie W2 oktober 2010).

Als we moeten kiezen tussen one-way bottelen in het Noorden of de wijn gebotteld in het Zuiden aankopen, dan

kiezen we resoluut voor het laatste.

We proberen de ecologische meer kost wel te recupereren. Zo willen we helpen om grond aan te kopen in de Andes om inheemse bomen te planten en willen we de boeren van Apicoop helpen zonnepanelen te installeren.

We zijn zeker nog niet klaar in Chili.

Begin februari 2011 willen we het eindrapport van onze steun aan Chili publiceren."

MEER INFO over de aardbeving en de ondersteuning van Oxfam-Wereldwinkels vind je op WEB www.oxfamwereldwinkels.be/ aardbevinginchili

THEMA IN DE KIJKER W2 | 07

KLIMAATTOP CANCÚN Opnieuw vertrouwen in de VN-onderhandelingen TEKST: SAAR

VAN HAUWERMEIREN

- FOTO:

Ainhoa GOMA /Oxfam

beheer van dit fonds. We verkregen dat 25 van de 40 leden die het klimaatfonds verder vorm zullen geven leden zijn van ontwikkelingslanden.

De onderhandelingen in dit comité starten in maart 2011.

Oxfam was ook vragende partij om in het akkoord te verzekeren dat de helft van de klimaatfinanciering zou gaan naar maatregelen die landen in staat stellen om hun kwetsbaarheid ten opzichte van de klimaatimpact te verminderen. Vooral in de landbouwsector is dit meer dan dringend. Het akkoord stelt dat een significant aandeel van de financiering naar zogenaamde “adaptatie” moet gaan, maar plakt daar geen percentage op. Dat moet verder onderhandeld worden.

IVOORKUST

Impact op onze partners BOER VAN DE COÖPERATIE KAVOKIVA - foto: Isabel Vertriest

Sinds de presidentsverkiezingen van 28 november is Ivoorkust verscheurd door een machtsstrijd tussen de beide presidentskanditaten Laurent Gbagbo en Alassane Ouattara. Volgens de waarnemingen heeft Ouattara de verkiezingen gewonnen en de internationale gemeenschap heeft Gbagbo gevraagd om af te treden. Gbagbo weigerde en stortte het land daardoor in een politieke crisis die intussen ook al mensenlevens heeft geëist. Deze situatie heeft uiteraard ook een zware impact op onze partners. Sinds eind november zijn we constant in contact gebleven met onze partners Kavokiva en Uirevi. Gelukkig zijn er nog geen doden of gewonden gevallen bij onze partners. Economische implicaties zijn er wel. De politieke crisis valt immers midden in het hoogtepunt van de oogst die zich uitspreidt van september tot februari.

Hoe nu verder?

DUIZENDEN BETOOGDEN IN CANCÚN VOOR EEN EERLIJK KLIMAATAKKOORD

Het was een immense opluchting toen in de nacht van 10 december meer dan 190 landen tot een internationaal klimaatakkoord kwamen in Cancún. Een globaal probleem als de klimaatverandering kan enkel opgelost worden als alle landen binnen de Verenigde Naties bereid zijn tot samenwerking.

Het politiek haalbare versus het wenselijke…

Het akkoord staat jammer genoeg niet bol van ambitieus beleid om de broeikasgassen te verminderen. Het verankert wel het politieke akkoord van Kopenhagen in het VN-proces. En dat geeft een goede basis voor verdere onderhandelingen tijdens 2011 in aanloop naar de volgende “Kritiek punt: hoe VN-klimaattop in Zuid-Afrika. het klimaatfonds Toch hing het akkoord op het laatste nippertje nog aan een op lange termijn zijden draadje. Tijdens de laatste onderhandelingsnacht distantispijzen?” eerde Bolivia zich als enige land van het compromisakkoord dat de Mexicaanse voorzitster Espinoza op tafel legde, omdat het niet ambitieus genoeg was. Espinoza stelde echter dat één land een akkoord tussen meer dan 190 landen niet kon teniet doen.

Oprichting globaal klimaatfonds Het akkoord leverde een globaal klimaatfonds op voor de financiering van klimaatmaatregelen in het Zuiden. Eén van de belangrijkste politieke eisen van Oxfam was de gelijke vertegenwoordiging in het

Tot zover de positieve punten. Wat kon niet worden vastegelegd in Cancún? Er is nog geen duidelijk engagement om tegen de volgende klimaattop werk te maken van bindende reductiedoelstellingen voor broeikasgasemissies in lijn met wat er nodig is volgens de klimaatwetenschappers. Ook is het nog wachten op een akkoord waarbij de rijke landen zich tot een tweede verbintenisperiode voor het Kyotoprotocol vastleggen. Het was even slikken toen Japan al op de eerste onderhandelingsdag liet weten dat voor hen een Kyoto bis niet meer hoeft. Een verderzetting van het Kyotoprotocol werd in het akkoord uiteindelijk wel opengehouden, maar de toekomst ervan is onzeker.

Kavokiva

Een andere teleurstelling voor Oxfam is dat het aspect “gender“ niet behouden bleef in het financieringsluik. Dit was een belangrijk aandachtspunt voor Oxfam International. Vrouwen spelen een fundamentele rol in de landbouw en voedselproductie in het Zuiden. Zij moeten ook over de nodige financiële middelen kunnen beschikken.

Een kritiek punt is dat er nog geen akkoord is rond nieuwe financieringsbronnen die het globaal klimaatfonds op lange termijn moeten spijzen.

Uirevi

Oxfam blijft deze belangrijke onderhandelingen opvolgen en zal ook in 2011 ijveren voor een sterk politiek engagement om in december tot een rechtvaardig klimaatakkoord te komen in Zuid-Afrika.

WEB www.oxfamwereldwinkels.be/cancun

Bij Kavokiva zijn de gevolgen van de politieke crisis duidelijk voelbaar. Het vervoeren van de cacao naar de havens van Abidjan en San-Pédro verloopt erg moeilijk. Voor de crisis werden de coöperaties betaald op het moment dat de cacaobonen geleverd werden in de centraal gelegen magazijnen in Gonaté of Zoukougbeu, vanwaar transporteurs de bonen verder vervoeren naar de havens. Nu hebben de cacaobedrijven beslist dat de coöperaties zelf moeten instaan voor het vervoer naar de havens en pas betaald worden bij aankomst daar. Hierdoor wordt de betaling uitgesteld en kunnen de producenten levensnoodzakelijke aankopen niet doen. Bovendien breken geregeld stakingen uit onder transporteurs omdat de wegen te gevaarlijk geworden zijn. Eind december, over de helft van de oogsttijd, had de coöperatieve slechts een derde van de cacaobonen kunnen verkopen. Tussenhandelaars maken van deze vertraging gretig gebruik om bij de producenten cacao onder de prijs te gaan aankopen. De producenten verliezen op deze manier 30% op elke verkochte kilo cacaobonen. Kavokiva berekende dat de producenten op deze manier na slechts twee maanden in totaal 1.115.721 euro zullen verliezen.

Daarnaast ontvangt de coöperatie geen premie voor de bonen die via de tussenhandelaars worden verkocht.

Ook bij Uirevi is het grootste probleem de onmogelijkheid om de grondstoffen die Uirevi produceert te vervoeren naar de havens. De transporteurs weigeren dienst. En zolang de grondstoffen de hoofdstad niet bereiken kunnen ze niet geëxporteerd worden.

Net als bij Kavokiva verwacht Uirevi dat de producenten tegen een verlies van 30% aankijken.

Naast de logistieke problemen, wordt ook de sociale toestand erger. Door verschillende opvattingen tussen de leden heeft een aantal leden de velden achtergelaten om bij familie of vrienden in de hoofdstad de situatie af te wachten.

NANCY, ISABEL EN ATTI OP BEZOEK BIJ UIREVI - foto: Isabel Vertriest

ACTUEEL 08 | W2

ACTUEEL W2 | 09

51%

SUIKERAANDEEL ZAKT Meer chocomelk, minder fair trade?

TEKST: JEROEN

BRUGGE

In de telex klonk het zo:” We hebben samen met INZA een vernieuwd recept uitgewerkt. Met het oog op gezondere chocomelk werd het gehalte aan rietsuiker aanzienlijk verminderd. Voor distributie in scholen is dit een belangrijke wijziging, die hopelijk zorgt voor meerverkoop. “ Door deze aanpassing duikelt de chocomelk onder de historische 51% fairtradeingrediënten-norm.

Partner in de scholen Onze chocomelk is geen succesverhaal van in het begin. Toch blijven we geloven in de unieke positie van dit product. Naast de verkoop in de wereldwinkels werd het al snel duidelijk dat we met dit product ook naar de lagere scholen moesten gaan. We hebben hiervoor de handen in elkaar geslagen met Inza, een toonaangevende producent van melkproducten én marktleider in de scholenomgeving. Concreet werken we samen met Milcobel, de melkcoöperatie.

Smaakaanpassing Een commerciële partner vinden was slechts één stap in het zoeken naar een betere marktpositionering. Er moest ook gesleuteld worden aan de samenstelling van dit product. Enerzijds vond de smaakpolitie de chocomelk te zoet, anderzijds kwam het product binnen de scholencontext niet in aanmerking voor subsidiëring zolang het suikergehalte niet onder de 7% zakte. Bovenop deze twee obstakels kwam uiteraard een algemene gezondheidsclaim. Net zoals iedereen in een voedingsomgeving zijn we ons zeer bewust van de toenemende bewustwording inzake gezonde voeding bij de consument.

Een logisch gevolg van de daling van het suikeraandeel is echter dat het aandeel fairtradeingrediënten daalt naar 43,5% en we onze grens van 51% niet meer halen. Het hoofdbestanddeel van chocomelk blijft namelijk… melk.

Subsidies Een nieuwe chocomelk dus die nog steeds de verbondenheid tussen Noord en Zuid symboliseert en waarvan we het suikergehalte konden laten zakken terwijl de smaak evolueerde naar een conventionele chocomelk én we de bovengrens voor subsidies in scholen niet overschrijden. Helaas is er een tweede bepalende regel in het spel die stelt dat de maximumprijs die een school voor gesubsidieerde chocomelk mag vragen €0,35 bedraagt. Met onze aankoopprijs van €0,45 gaan we hierover. Wegens de hoge cacaoprijzen op de wereldmarkt en de stijgende melkprijs kunnen we hier niet onder. Het zal dus meer dan ooit een kwestie zijn om consumenten én scholen te overtuigen om bewust voor onze chocomelk te kiezen.

HOF VAN COMMERCE 10 | W2

Mag het iets minder zijn?

De 51%-norm is een hoge standaard die we onszelf opleggen om niet af te glijden naar een niveau waarop we niet echt meer spreken van een fairtradeproduct. Het blijft echter een zeer arbitraire grens en we kunnen ons de vraag stellen of het geen tijd is om af en toe een compromis te sluiten als de marktomstandigheden erom vragen.

Hebben we met de keuze om de norm te doorbreken voor de chocomelk nu de eerste steen gelegd om de percentages in al onze producten naar beneden te halen? Absoluut niet.

We beschouwen het hanteren van de hoogste standaard als één van dé kernelementen in onze strategie en als fundamenteel belangrijk voor ons onderscheidend vermogen op de markt.

Is het ondenkbaar dat we in de toekomst nog producten op de markt brengen die onder de 51% duiken? Al evenmin. We zouden niet op een gezonde en verstandige manier bezig zijn met ons assortiment en met ons bedrijf mochten we mogelijkheden en algemene marktontwikkelingen voorbij laten gaan omwille van het feit dat de spelregels belangrijker geworden zijn dan het spel.

FAIRTRADESYSTEEM VERHOOGT DE CACAOPRIJS EN PREMIE De laatste jaren is er steeds meer vraag naar fairtradecacao. Het aanbod kan die stijgende vraag niet volgen.

Ook FLO heeft zijn minimumprijzen voor cacao verhoogd en er wordt een hogere premie per ton fairtradecacao uitbetaald.

De fairtradepremie is sinds 1 januari 2011 opgetrokken van 150 US dollar naar 200 US dollar per ton cacao. Deze verhoging zal, gecombineerd met de groeiende fairtrademarkt, ervoor zorgen dat coöperaties wereldwijd tot 10 miljoen dollar extra zullen verdienen om te investeren in de projecten die zij kiezen.

De FLO-minimumprijs wordt verhoogd tot 2000 dollar per ton cacao. Omdat de wereldmarktprijs daar momenteel boven ligt, betalen wij de boeren de wereldmarktprijs.

Indien die wereldmarktprijs daalt tot onder het niveau van de FLO-minimumprijs, betalen wij nooit minder dan de FLO-minimumprijs. Zo garanderen we de boeren een waardig inkomen.

FAIRTRADECONTROLE WERKT Kuapa Kokoo pakt kinderarbeid stevig aan TEKST:

VALÉRIE VANDERVECKEN

In 2009 verloor Kuapa Kokoo haar fairtradelicentie. Bij controle door FLO-cert (de fairtradecertificeringsorganisatie) werden onregelmatigheden op fairtradecriteria ontdekt. Na de schorsing heeft Kuapa Kokoo correctieve maatregelen genomen om opnieuw aan alle criteria te voldoen. Met succes. Sinds januari 2010 zijn ze opnieuw fairtradecacaoproducent. Kuapa Kokoo is een voorbeeld van het feit dat fairtradecontrole werkt.

Valérie Vandervecken, partnerverantwoordelijke bij Oxfam-Magasins du Monde ging afgelopen zomer op bezoek bij deze Ghanese cacaoproducent.

Ghanese cacao Door het opnieuw behalen van haar licentie komt Kuapa Kokoo weer in aanmerking als leverancier van fairtradecacao voor de chocoladeproducten van Oxfam Fairtrade. In de periode dat Kuapa geschorst was verhuisde de focus van OWW/OFT naar Ivoorkust en meer bepaald naar de coöperatie Kavokiva.

Ondertussen heeft Kavokiva een groot contract afgesloten met Nestlé, waardoor het zijn volledige oogst aan fairtradevoorwaarden kan verkopen.

Kuapa Kokoo is een grote coöperatie van 45000 cacaoboeren, opgericht in 1993 als antwoord op de gedeeltelijke liberalisering van de cacaomarkt door de Ghanese overheid. De boeren zijn lid van één van de 1400 dorpsgemeenschappen.

Via deze gemeenschappen verkopen ze hun cacao aan Kuapa Kokoo die de cacao vermarkt.

Controle In augustus 2009 kreeg Kuapa Kokoo een onverwachte controle. Er werd specifiek gecontroleerd op twee fairtradecriteria: de besteding van de fairtradepremie en het al dan

niet tewerkstellen van kinderen onder de ergste vormen van kinderarbeid. Wat de premie betreft vonden de inspecteurs geen onvolkomenheden. Wat eventuele kinderarbeid betreft was de conclusie dat er op dat moment geen systeem voorhanden was in de coöperatie voor het opsporen en remediëren van de problematiek. Als gevolg hiervan werd de licentie voorlopig ingetrokken en werden er correctieve maatregelen voorgesteld.

Volgend na deze audit stelde Kuapa Kokoo een consultant aan die op korte termijn een intern controlemechanisme en een strategisch plan moest uitwerken. Tijdens de periode van schorsing heeft Kuapa Kokoo geen cacao aangekocht van de boeren waar er problemen zouden zijn en geen cacao verkocht op de fairtrademarkt.

Huidige situatie Sinds februari 2010 werkt er binnen Kuapa Kokoo iemand specifiek op het onderwerp kinderarbeid. Er is een pilootprogramma opgericht waarin al 28 associaties meedraaien. In elk district is er een werkgroep opgericht die vorming geeft aan de boeren rond het opsporen en remediëren van de ergste vormen van kinderarbeid.

Honderd procent van de productie van Kuapa Kokoo is fairtradegecertificeerd.

Momenteel verkopen ze slechts 5 à 6% aan de fairtrademarkt maar dit zou kunnen oplopen tot 10% door de aankoop van Cadbury die in 2009 aankondigde om hun belangrijkste chocoladeproducten fair trade te laten certificeren. Dat betekent dat er meer fairtradegecertificeerde cacao nodig is. Kuapa Kokoo hoopt in de toekomst nog meer te kunnen verkopen onder fairtradevoorwaarden.

AANKOPEN OXFAM FAIRTRADE Sinds Kuapa Kokoo opnieuw fairtradegecertificeerd is, heeft Oxfam Fairtrade twee aankopen gedaan van cacao afkomstig van deze coöperatie.

De Ghanese cacaobonen worden in Duitsland verwerkt tot cacaopoeder en dit poeder wordt gebruikt in de recepten van Oxfam chocopasta en chocomelk.

Het gaat om een aankoopvolume van 30 ton cacaopoeder. Met dit volume kunnen we ongeveer een jaar verder. In de verwerking van cacaobonen tot cacaopoeder, rest er steeds een gelijke hoeveelheid cacaomassa. We sloten een overeenkomst met de Duitse fairtradeorganisatie GEPA, dat Oxfam Fairtrade het cacaopoeder afneemt en dat GEPA de cacaomassa afneemt voor verwerking in hun chocolades.

NANCY DE WISPELAERE

HOF VAN COMMERCE W2 | 11

MIJMERINGEN

Persoon TEKST: JEROEN

40 jaar wereldwinkels doet iets met een mens.

Sommige mensen geeft het inspiratie om hun aandeel in een stuk van die geschiedenis te overdenken. In twee afleveringen neemt Jeroen Brugge ons mee in zijn mijmeringen.

1988

Dat was het gezegende jaar waarin ik mijn eerste schuchtere pasjes zette in wat toen nog een bescheiden fairtradebeweging was. Bescheiden maar met veel maatschappelijke weerklank want we deden iets wat niemand ons toen ooit had voorgedaan: ontwikkeling mogelijk maken via handel. Een piepklein maar beloftevol alternatief voor een wild om zich heen grijpende vrije markt. Bruisend van daadkracht.

We waren toen in al ons enthousiasme zelfs zo naïef om te denken dat het systeem dat we voorstonden ooit de plaats zou innemen van het kapitalistische monster. Een alternatief waarbij mensen en hun rechten op de eerste plaats zouden komen en waar lokaal initiatief de remedie zou blijken te zijn voor niet aflatende en steeds globaler wordende macht- en geldhonger. We waren zo open en welwillend naar iedereen die samen met ons scherpe kanttekeningen plaatste bij de Reagonomics en het Thatcherisme van de jaren tachtig, dat we vaak niet in de gaten hadden dat onze niet altijd zo goed gesloten rangen met regelmaat geperverteerd werden door verlichte linkse denkers die totalitarisme en bikkelhard staatsdirigisme zonder enige gêne in de plaats stelden van een al even onmenselijk economisch systeem. De pest in de plaats van de cholera, dwepen met al dan niet goed gecamoufleerde dictators die een laagje gezondheidszorg of onderwijs als schaamlap voor hun edele dictatoriale delen

MIJMERINGEN 12 | W2

hingen maar voor de rest de massa even monddood hielden. Verzet dat systematisch gesmoord werd in angst of bloed maar hé, wie maalt er om het begraven van de democratie als er een hoger gemeenschappelijk doel in het spel was en elke Cubaan of Tanzaniaan het recht kreeg om één te zijn in ellende. In elk geval, er waren intellectuele idioten genoeg te vinden die Lenin, Mao en een trits Afrikaanse of Latijns-Amerikaanse potentaten en hun bewegingen een heldenstatus toekenden die, zo zou de geschiedenis later zoals steeds ongenadig uitwijzen, maar al te vaak niet verdienden.

Au fond was dat allemaal ok. Het feit dat zowel de dwalende theoretici als de goedmenende pastoors onderdak vonden bij eenzelfde maatschappelijke beweging maakte ons uniek en uit de botsing van ideeën ontstond uiteindelijk vaak een pragmatische middenweg die ons allemaal bij de les hield. We waren er voor de kleine boer in het Zuiden en we zouden via een economisch systeem waarbij we alle tussenschakels uitschakelden, behalve onszelf dan, met een aan zelotisme grenzende ijver bewijzen dat het alternatief werkte. Fundamentele bouwsteen van ons, achteraf bekeken toch wel wat pretentieus, concept was de coöperatieve gedachte die we zelfs ingang wilden doen vinden in culturen die in hun denken mijlenver verwijderd waren van deze organisatievorm. Geen kat die ondertussen ook in de mot had dat het individualisme in West en Oost aan een ongeziene opmars begonnen was

Fatima Wallet Ibrahim gaat op stap om onderwijs te promoten in Zigberi, een afgelegen regio in Burkina Faso op de grens met Mali.

BRUGGE

toen de muur naar beneden tuimelde en dat we jaar na jaar en naarmate de wereld meer dorp werd verder dan ooit van ons einddoel verwijderd werden.

Maar ook dat was helemaal niet erg want we waren nog steeds één in al onze verscheidenheid als puntje bij paaltje kwam, niemand kon het heilig vuur doven. We ontdekten ondertussen dat we het volk ook konden verheffen via hun portefeuille, dat de funeste schommelingen van de grondstoffenmarkt ook op een eenvoudige wijze konden worden uitgelegd aan scholieren en middenveldorganisaties en de lokale wereldwinkels schoten, ondanks de anti-rakettenbetogingen waarin we collectief meeliepen, als kleine atoompaddenstoelen uit de grond.

Jazeker, we hadden onze verschillen in zienswijze die we beslechten op heroïsche en uitermate zelfbevredigende Algemene Vergaderingen, denkdagen, workshops allerhande.

Verschillen die vaak van meta-econo-

“een doel zo nobel dat we bijna collectief bereid waren om ervoor te sterven” mische of ideologische aard waren en die de problematiek van de kruidenier moeiteloos overstegen. Maar bovenal: ons primaire objectief bleef zeer duidelijk, de basis van ons bestaan niet systematisch gecontesteerd en we waren in wezen allemaal samen ‘voor’ een maatschappelijk project van ongeziene omvang. Een positivisme dat meteen ook lijnrecht inging tegen de klassieke ngobeeldvorming van uitgemergelde Biafraantjes en collectebussen waarvan de opbrengst toch in de verkeerde zakken terecht kwam. Daadkracht die dreef op een groeiende beweging van vrijwilligers die zichzelf nog zagen als middel om een doel te bereiken. Een doel zo

nobel dat we bijna collectief bereid waren om ervoor te sterven. Op café weliswaar, maar toch.

2010

en ik vraag mij meer dan ooit, niet zonder een serieuze brok kritische zelfevaluatie, af waar we de mist ingegaan zijn en waar diezelfde basisbeweging zelf in toenemende mate het doel geworden is en niet langer het middel.

Zijn we ondertussen het slachtoffer van ons eigen succes en te groot om nog langer unisono achter één fundamenteel concept te gaan staan? Zijn we te vadsig geworden en te dicht gaan aanschurken tegen allerlei doel- en belangengroepen die in wezen ons doel niet dienen?

Hebben we de deuren te wijd opengezet voor teveel kruideniers, teveel mensen die ondanks een verraderlijk gepolijst maatschappelijk discours zelf teveel het centrum van het heelal zijn, teveel salonfähige figuren en derderangs profeten of filosofen die zogezegd niet meer kunnen aarden in een al even zogezegd dolgedraaide maatschappij en die hun managementtools of socio-culturele methodiekjes aan een ongeziene snelheid op ons afvuren? Ik kan er niet echt de vinger op leggen maar wat ik wel weet is dat we ons ondertussen in een veelheid van zienswijzen en allerlei marginale debatten verliezen. Een kakofonie aan grote gelijkjes die de organisatie afleiden van de essentie van haar bestaan en die dienen als schaamlap om onze eigen onkunde te maskeren. Onkunde die het heruitvinden van en bevlogen en bovenal gemeenschappelijk project in de weg staat. Geen tegenbeweging meer maar een beweging die vooral tegen en met zichzelf vecht en te vaak voorbij gaat aan de kern van ons bestaan: het fundamentele recht op een beter bestaan voor achtergestelde kleine producenten in het Zuiden (een Zuiden dat ondertussen gelukkig ook al een beetje in het Noorden mag liggen).

Reacties en andere ontboezemingen altijd welkom op REDACTIE@OWW.BE

FATIMA WALLET IBRAHIM OP HAAR OXFAM BROMMER foto: Ami Vitale / Oxfam

“Wanneer de nieuwe school opent zal ik proberen om zoveel mogelijk kinderen in de klas te krijgen. Tijdens de zomervakantie bezoek ik daarom alle gezinnen. Sommigen wonen buiten de dorpen en ver van de school, maar Oxfam gaf me een brommer zodat ik iedereen kan bezoeken.”

Product Stevige canvas fietstas.

Deze fietstas is afkomstig van producenten van de Federatie van Tibetaanse Coöperaties in India (FTCI). FTCI heeft een dubbele missie: inkomen genereren voor producenten - Indiërs en Tibetanen - en de ondersteuning van de Tibetaanse vluchtelingengemeenschap in India.

Het overgrote deel van de winst wordt via de Tibetaanse regering in ballingschap besteed aan onderwijs en gezondheidszorg. Maar de federatie investeert ook in gezonde en veilige arbeidsomstandigheden in de werkplaatsen.

WEB www.fairtrade.be

Actie In november kwamen we terug van The European Development Days met een speelgoedambulance. Gewonnen door hoepels rond barbiepoppen te gooien.

Ikzelf van heel dichtbij, een collega van heel ver af. De barbies stelden dokters voor, de afstand tot het speelbord werd bepaald door je geografisch standpunt (ik Denemarken, collega Burkina Faso). Het was een spel van de koepel van Deense ngo’s om kinderen heel concreet te laten zien wat de overeenkomsten (we hebben allemaal dokters nodig) en de verschillen (maar soms is gezondheisdzorg krijgen niet evident) waren met kinderen in ontwikkelingslanden.

(Marijke Moyson)

W2 | 13

PALESTINA “Palestina is een uitzonderlijke bestemming, het is meer dan een reis, het is een totaalervaring en een confrontatie met de realiteit.”

Duurzaam toerisme naar de Palestijnse Gebieden en Israël TEKST: Eline

Demey

Al jaren voert Oxfam-Wereldwinkels Palestijnse producten van eerlijke handel in. Op die manier tonen we dat handel met de Palestijnse Gebieden kan, ondanks de vele obstakels voor productie en handel die veroorzaakt worden door de Israëlische bezetting. Zoals onze Palestijnse partners willen we door eerlijke handel de sociale en economische situatie van boeren en vrouwen versterken en tot een duurzame ontwikkeling komen in de rurale delen van de Palestijnse Gebieden.

Oxfam-Wereldwinkels werkte al een tijd aan de voorbereiding van een handelsmissie naar de Palestijnse Gebieden: vanuit onze eigen ervaring met import uit de Palestijnse gebieden wilden we de brug slaan naar andere Belgische bedrijven. Tijdens de voorbereiding voor de missie kwam ook de Belgische touroperator Joker aan bod en rijpte de idee van een sectorale missie gefocust op toerisme.

Samen werkten we een divers toeristisch parcours uit waarmee we het toeristisch potentieel van de Palestijnse Gebieden konden laten zien en aantonen dat je op een verantwoorde en veilige wijze in het gebied kan rondreizen. “Zelf kunnen ervaren hoe het is om door het gebied te reizen, geeft een andere kijk en een ander verhaal dan de media brengen”, zegt Sara Beeckman van Joker.

Duurzaam en bewust toerisme kan bijdragen tot een rechtvaardige oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict: door lokale initiatieven en organisaties te steunen, door aandacht te hebben voor de Palestijnse realiteit, door contact met mensen, door kennis te maken met de diversiteit in Israël en de Palestijnse Gebieden.

EL SUR 14 | W2

Dominique Dellaert, Vreemde Kontinenten

Toerisme in Israël en de Palestijnse Gebieden

Met deze reizen bieden Belgische touroperators voor het eerst sinds jaren opnieuw groepsreizen aan naar de Palestijnse Gebieden, naast de politieke missies die ngo’s jaarlijks aanbieden. Nu het reisadvies voor de Westelijke Jordaanoever positiever is, is het hopen dat de geïnteresseerde reizigers zullen volgen. Aan de reizen en de motivatie van de touroperators zal het niet liggen – de actualiteit en veiligheid zullen hierin een belangrijke rol spelen.

Israël en de Palestijnse Gebieden beschikken over een religieuscultureel erfgoed van wereldklasse. Het kleine aantal bezoekers en de beperkte ontwikkeling van de toeristische sector staan niet in verhouding tot dat aanbod. In 2008 kwamen ongeveer 3 miljoen toeristen aan in Israël, van wie de helft ook bezet Palestijns gebied bezocht.

De bezoekersaantallen aan Israël zijn klein in verhouding tot de uitgebreide promotie die het land voert.

De Israëlische toeristische sector is in vergelijking met de Palestijnse veel groter en beter uitgebouwd, maar de Palestijnen hebben meer troeven in handen – de belangrijkste daarvan is de authentieke “Palestijnse ervaring”.

Veel Palestijnse touroperators zijn echter nog sterk gefocust op klassiek toerisme zoals pelgrimages. Er is nog niet zo’n gedifferentieerd aanbod dat inpikt op de interesses van de individuele of alternatieve reiziger. Een ander nadeel is dat het een relatief dure bestemming is, wat veel mensen niet verwachten.

De studiereis Eind september 2010 vertrokken we met een kleine, gemotiveerde groep: Joker, Vreemde Kontinenten, Anders Reizen en Karavaan. Een reisjournalist maakte de groep compleet.

De reis ging van Jeruzalem over Ramallah naar Betlehem, de Dode Zee, Jericho en Jaffa. We bezochten de Oude Stad in Jeruzalem, maakten een fietstocht door Jeruzalem en zwommen in de Dode Zee. We sliepen

kiest voor een diepgravende reis van 8 dagen die historisch-culturele, religieuze en politieke inzichten zal brengen. Anders Reizen biedt een 10-daagse wandelreis op de Westelijke Jordaanoever aan. De wandelaar zal de politieke realiteit, maar ook het Palestijnse landschap en gastvrijheid leren kennen.

MEER INFO OP: SCHILDERING VAN DE JONGE ARAFAT (LINKS) EN MARWAN BARGHOUTHI (RECHTS) OP DE MUUR BIJ QALANDIA-CHECKPOINT, TUSSEN RAMALLAH EN OOST-JERUZALEM. Foto: Dominique Dellaert

bij Palestijnse families in Betlehem, praatten met Palestijnse vluchtelingen in een vluchtelingenkamp, leerden van een groep vrouwen in een dorpje bij Ramallah hoe we een Palestijns gerecht (“musakhan”) moeten klaarmaken en genoten van een visschotel aan het strand van Jaffa.

Ontmoetingen Tussen de diverse activiteiten door waren er ook vele ontmoetingen.

Samen met Paltrade organiseerden we een netwerkmoment in Betlehem. Dr. Khouloud Daibes, de Palestijnse minister voor toerisme, en Geert Cockx, de Belgische consul-generaal, waren hier aanwezig. Voor de studiereis zelf werkten we samen met enkele lokale, Palestijnse én Israëlische, touroperators die ons wegwijs maakten in het gebied en die vele vragen konden beantwoorden over de politieke context en de beide samenlevingen. Ook het

WEB www.joker.be

www.vreemdekontinenten.be www.andersreizen.be www.karavaan.be

contact met gewone mensen, vooral tijdens de homestay in Betlehem, was verrijkend en verhelderend.

De ontmoeting met de heer Cockx, de Belgische consul-generaal in Jeruzalem, is alle deelnemers bijgebleven. De consul-generaal gaf een uiteenzetting over de politieke context. Hij luisterde ook aandachtig naar het belang dat touroperators – en reizigers! – hechten aan een betrouwbaar en genuanceerd reisadvies. Een vraag waar iedereen mee zit die voor het eerst naar de Palestijnse Gebieden en Israël reist, is de kwestie van de veiligheid. De deelnemers ondervonden dat het niet “levensgevaarlijk” is om in het gebied rond te reizen, maar dat je wel waakzaam moet zijn en dat het belangrijk is om je te laten bijstaan en informeren door lokale partners die de context goed kennen.

Stef Cools (Karavaan): “Angst is een verkeerd woord. Waakzaam zijn is beter geplaatst. Je kan veilig reizen als je je

laat begeleiden door de juiste mensen die de situatie kunnen inschatten.” Dat werd duidelijk toen we op een vrijdag enkele dorpjes rond Ramallah wilden bezoeken en twee keer onze reisweg moesten aanpassen doordat het Israëlische leger de weg afgesloten had voor manifestaties en protesten van Palestijnen.

GRIEKS-ORTHODOX KLOOSTER TEGEN DE FLANK VAN DE BERG DER VERZOEKING IN JERICHO. OP DEZE BERG HEEFT JEZUS VOLGENS DE OVERLEVERING 40 DAGEN GEVAST EN WERD HIJ VERLOKT DOOR DE DUIVEL. Foto: Sara Beeckman

Allen daarheen!

Het waren zes intensieve dagen. De touroperators wachtte nadien de zware taak om uit de vele mogelijkheden een mooi, coherent én betaalbaar reisschema samen te stellen. Het resultaat mag er zijn: in 2011 bieden ze samen maar liefst 7 reizen aan naar het gebied.

Joker biedt een 14-daagse reis aan met klemtoon op exploratie en beleving: wandelen, fietsen, koken, contact met mensen. Vreemde Kontinenten

EL SUR W2 | 15

L E E F D N OK A

LO

! n e o d e o t s e j t n Gordij TEKST: M a

son r ij k e M o y

E - FOTO: Y

L

Een namiddag in het najaar. Ik ben op weg naar de wereldwinkel van Gentbrugge, op een koude maar zonnige dag. Een ideaal moment om de winkel te bezoeken, want het eerste dat me opvalt is het licht dat door de enorme etalages de winkel binnenschijnt. Twee enorme etalages, vermits de winkel in een hoekpand zit, recht tegenover het station van Gentbrugge.

Carine en Lut houden vandaag de winkel open. Eric komt uit het magazijn als ik toekom. Samen vertellen ze waarom ze meededen aan het look&feel-project en wat er voor hun winkel veranderd is.

GENTBRUGGE

ERIC: “doe eens het gordijntje toe! Ik moet dat blijven herhalen, want dat wordt vaak vergeten.”

CARINE: “we staken al heel veel energie in het uitzicht van onze winkel, maar door de professionele ondersteuning hebben we vooral de presentatie van het artisanaat aangepakt. We presenteren nu minder objecten en zetten ze bijvoorbeeld op kleur. Dat is niet altijd gemakkelijk want we hebben de neiging om alle artisanaatobjecten uit te stallen om de klant meer keuze te geven. Wat we nu doen is sneller ons aanbod veranderen en goed nadenken over de voorwerpen die we in consignatie nemen. Ik hou zelf van mooie dingen uitstallen maar heb best wel wat goede tips gekregen van de etalagiste.”

ERIC: “de grootste verandering voor mij is het licht in de winkel. In plaats van de rieten rolluikjes die als afscheiding tussen de etalages en de rest van de winkel dienst deden hebben we nu grote witte, stoffen schermen die heel veel licht binnenlaten. Dat geeft meteen een frissere sfeer aan de winkel.

Nog een grote verandering is alles wat zich afspeelt rond de kassa en de toog. Vroeger hing er achter de kassa een groot, zwaar prikbord waar we allerlei informatie ophingen, zowel voor de klant als interne informatie voor onze vrijwilligers. We hebben dat allemaal verwijderd. De informatie voor de vrijwilligers kan je nu in het keukentje vinden (doe eens het

BEWEGING 16 | W2

LUT EN CARINE (vlnr) FIER OP HUN WERELDWINKEL.

gordijntje toe!). Tussen de kassa en het keukentje hangt er een kralengordijntje dat eigenlijk altijd toe moet, maar wat soms vergeten wordt (lacht).

Op de muur achter de kassa hebben we de muurtekst opgehangen.

Daarvoor hebben we wel eerst de muur helemaal moeten behandelen, want die was in slechte staat.

Met de hulp van een aantal vrijwilligers hebben we hem helemaal gerenoveerd en een nieuw kleurtje gegeven.

Het idee van de muurtekst is goed, maar de tekst zelf zouden wij liever anders zien. Het is een beetje te poëtisch nu.”

Als ik vertel dat we de tekst aan het aanpassen zijn, zijn de vrijwilligers van Gentbrugge duidelijk opgetogen.

verschil in presentatie. Wij hebben ze zelf gemaakt, maar je kan ze ook laten maken.”

ERIC: “veel van de tips die we het laatste jaar krijgen om de winkel en ons materiaal beter te presenteren pasten wij al toe, zoals de fotopresentaties op de laptop op de toog.

Toch zijn we blij dat we meegedaan hebben met dit project.

We zijn er echt van overtuigd dat we altijd moeten verbeteren en veranderen. Dat we niet mogen blijven stilstaan. Als we niet af en toe vernieuwen, dan worden we een ouderwets winkeltje.“ Of het veel extra werk met zich meebrengt, de nieuwe look van de winkel, vraag ik aan de vrijwilligers.

“als we niet af en toe vernieuwen worden we een ouderwets winkeltje”

LUT: “ik ben eigenlijk nog maar net vrijwilliger, dus ik heb de hele voorgeschiedenis niet meegemaakt. Ik vind het een fijne winkel om in te werken.

Vooral de muziek die aanstaat vind ik wel aangenaam.”

CARINE: ”zoals ik al zei moeten we meer afwisselen met het artisanaat.

In plaats van één presentatie een maand te laten staan proberen we nu om de twee weken af te wisselen. Ook de etalages worden vervangen om de veertien dagen.”

ERIC: “we hebben dus eigenlijk vooral kleine dingen aangepakt. Meer licht, een betere presentatie van het artisanaat, meer ruimte. Grote aanpassingen naar meubilair hebben we niet gedaan. De toog uit het winkelconcept hadden we al een tijdje. De grote rekken zijn niet conform het winkelconcept maar passen er wel nog in.

We kregen het advies om de rode gordijntjes waarachter onze voorraad verborgen zit te vervangen door lichtgekleurde gordijntjes of in het beste geval door lades die we kunnen uitschuiven.”

CARINE: “wat we wel nieuw gemaakt hebben zijn de panelen om juwelen op te hangen. Dat geeft echt een groot

ERIC: ”we hebben een thematafel ook waar we het thema in de kijker volgen.

Iedereen heeft zo zijn eigen thema’s en producten die hij of zij opvolgt en die zorgt dan ook voor de thematafel.”

En de reacties van de klanten?

CARINE: “positief. We hebben veel passage omdat we tegenover het station en in de buurt van het ziekenhuis zitten. Als we met onze etalages mensen kunnen overuigen om binnen te komen, dan zijn we goed bezig.”

MEER INFO (voorbeelden, filmpjes en getuigenissen) vind je op WEB www.oxfamwereldwinkels.be/ lookandfeel

BEWEGING W2 | 17

DE SPIEGEL

WIE: Marlies Hermans (19) STUDIE: Bachelor secundair onderwijs ORGANISATIE: JoTeam FUNCTIE: Jongerenvoorzitster

HET LEVEN ZOALS HET IS: OXFAM JONGEREN

Het JoTeam bestaat uit toffe, jonge maar vooral geëngageerde mensen.

We behartigen de belangen van de jongeren binnen Oxfam-Wereldwinkels.

Daarom moet je niet noodzakelijk jong zijn, hoogstens jong van geest, maar het helpt wel!

In september vorig jaar werd ik verkozen tot jongerenvoorzitster, niet de makkelijkste functie. Je moet toch even zoeken naar je positie binnen de groep, zeker in de korte inloopperiode die ik had. Je moet je inwerken om je eigen stempel te kunnen drukken op de groep. En die stempel heb ik zeker.

Ik wou jongerenvoorzitster worden omdat sterk geloof in de capaciteiten en het engagement van jongeren, want zij vormen de toekomst. Ik geloof dat elke generatie een waardevolle boodschap heeft. De wijsheid van de ouderen mogen we zeker niet negeren, maar jongeren, daarin zit onze hoop. Zij moeten het na ons waarmaken, ook als wij er niet meer zijn.

Die wijsheid overdragen op jongeren, hen activeren en behoeden voor fouten uit het verleden, daar ben ik elke dag mee bezig, ook vanuit mijn opleiding. De aanpak van generaties verschilt en soms is de generatiekloof erg groot. Vaak worden jongeren over het hoofd gezien of worden ze niet begrepen. Dan heb je een soort schakel nodig. Iemand die het bestuur kan inlichten en de signalen van jongeren kan opvangen en deze omzetten in daden. En daar situeert zich het JoTeam, als een soort van telefoon.

Want jongeren hebben een engagement. Een engagement vol hoop. Ze zijn er klaar voor. En het enige wat ik daarop kan zeggen is: ik ook!

Wil jij ook voor ‘DE SPIEGEL’ gaan staan?

Mail naar hans.canters@oww.be

DE TOPTIP

Elke maand ziet u hier een prent uit het jongerenarchief van OWW. Hang er tekstballonnetjes in, of plak er een titeltje op.

(De redactie is niet verantwoordelijk voor gebeurlijke vunzigheden.)

Inzendingen stuur je naar: hans.canters@oww.be

BOEKEN WEBSITE REIS MUZIEK OF FESTIVALTIP

WIN!

De inzender van de grootste gag wint zowaar een W² jaarabonnement!

TIP

Dit boek ligt al anderhalf jaar op de planken en is stilaan een must voor iedereen die begaan is met het klimaat en met een duurzame samenleving. De titel laat geen ruimte voor interpretatie: ‘Terra Reversa – de transitie naar rechtvaardige duurzaamheid’ is een wervend pleidooi voor een andere samenleving. De auteurs, Peter-Tom Jones en Vicky De Meyer brengen de barrières voor een duurzaam bestaan in kaart, en reiken het 4 E – model aan (enable, encourage, exemplify en engage) om er ons zelf én de boompjes én de bloempjes én de bijtjes langsheen te loodsen. Voor techneuten met een groen hart! Zie www.epo. be. Er is ook een denktank met dezelfde naam: www.terrareversa.be

DOWNLOAD DE FOTO OP: WEB

www.oxfamwereldwinkels.be/ joowwfoto

Heb jij een 'TOPTIP'?

Laat maar horen: hans.canters@oww.be

JÓOWW! 18 | W2

JÓOWW! W2 | 019

OOK PATRICK JANSSENS WAS VAN DE PARTIJ OP HET WERELDRECORD FAIRTRADEIJSJES ETEN IN ANTWERPEN

OP REIS

Nathalie in Hamburg In het najaar van 2010 vielen er 2 gelijktijdige uitnodigingen in de mailbox van de Antwerpse trekkersgroep. Eén voor de uitreiking van de 100ste titel van FairTradeGemeente in Lier en één voor een workshop in Hamburg over hun weg naar de Fairtradetown-titel. Ik koos voor de internationale uitwisseling. Deze Hanzestad van om en bij de 2, miljoen inwoners zit zeker al op het goede spoor, maar wilde toch nog ervaringen horen uit andere steden om inspiratie op te doen. Samen met trekkers uit Hannover en Malmö ging ik graag in op deze vraag. Ik vroeg me wel af wat onze meerwaarde kon zijn op deze vergadering. Wat konden wij, een trekkersgroep bestaande uit ngo’s en een vertegenwoordiger van de stad, nog vertellen aan een grote, formele stuurgroep van een grote stadsstaat die naast de lokale 11.11.11 ook vertegenwoordigers telt uit het parlement en het bedrijfsleven?

Zij vonden volgende ideeën uit Antwerpen alvast zeer interessant:

1 elk jaar een nieuw fairtradeproduct lanceren binnen de stadsdiensten door een openbare aanbesteding die enkele jaren duurt,

2 een fairtradespel laten ontwikkelen voor de stad/ provincie door een gespecialiseerde organisatie,

3 het wereldrecord fairtradeijsjes eten samen met de scholen,

4 “ons criterium 6” dat de link legt met lokale duurzame landbouw.

(Hamburg is “European Green Capital” in 2011.).

Ook dat onze eigen burgemeester vroeger nog een wereldwinkel open hield, deed heel wat toehoorders plezier. Ik had zeker nog wat verwezenlijkingen kunnen vertellen uit Antwerpen maar ook Hannover en Malmö konden sterke ervaringen voorleggen. Vooral Karin uit Malmö blies me omver door te beginnen met enkele veelzeggende cijfers: de koffiedrinkende Zweden stegen in hun gebruik van 0,5% fairtradekoffie voordat de campagne van start ging, naar een goede 50% fairtradekoffie vorig jaar! Dat Malmö en Hamburg redelijk wat kunnen investeren in promomateriaal bleek uit hun folders en affiches en ook uit hun websites.

Tenslotte nodigde de trekkersgroep van Malmö Fairtradetown ons uit voor de vijfde Internationale Fairtradetowns Conferentie op 18 en 19 november 2011, na de edities in Bonn, Lyon, Brussel en Londen. Deze conferentie is dé plek om ervaringen en ideeën uit te wisselen en inspiratie op te doen rond de FairTradeGemeentecampagne op internationaal vlak. Het is enorm boeiend om te leren wat er op dit vlak internationaal en in andere landen gebeurt.

NATHALIE BROUWERS | OWW Antwerpen WEB www.fairtradetowns.ning.com OP REIS 20 | W2

We brachten een bezoek aan verschillende leden van de coöperatie: DON EDUARDO SILVA'S huis is volledig vernield. Bij de instorting van zijn huis werd hij bedolven, maar gelukkig had hij slechts zijn enkel gebroken. Aan de heropbouw moest hij nog beginnen. Voorlopig woont hij in zijn schuur.

DON JOSÉ HERRERA verloor zijn huis en ook kwamen zijn vrouw, zijn twee broers en verschillende verwanten om bij de aardbeving. Hij woont ondertussen bij zijn dochter. Geld van de staat had hij nog niet gezien. Er was ook veel schade aan de irrigatiekanalen van de wijngaarden.

OP REIS Lut en Melt in Tanzania Tijdens de 11.11.11-reis van afgelopen zomer kregen Lut uit Kessel-Lo en Melt uit Wuustwezel de kans om onze oudste koffiepartner in Afrika te bezoeken. KNCU in Tanzania.

Na een zeer professionele uitleg over de geschiedenis worden we meegetroond naar een bouwwerf waar eind augustus de eerste fairtradecoffeeshop in Afrika moet komen.

Ook de kantoren zullen mettertijd naar de nieuwbouw verhuizen. In de verwerkingsfabriek niet veel verder worden ons allerlei geheimen van de koffie onthuld. Het is er stil, er zijn onderhoudswerken bezig. De machines worden pas in gang gezet op 1 augustus wanneer de oogst binnen komt.

Onze groep werd ook getest tijdens een professionele koffieproeverij. Daar vielen we snel door de mand. Goed proeven is een werkje voor mensen met een fijne neus en een ontwikkelde smaak en dat is duidelijk niet voor iedereen weggelegd. De proever van KNCU legt ons precies uit wat we moeten doen: krachtig slurpen, spuwen en beschrijven. Iedereen is het erover eens dat de laatste koffie in de rij de lekkerste is. De proever glimlacht, hij wist het wel. Die laatste koffie was harder gebrand en fijner gemalen en dus klaar voor consumptie. Voor echte ‘cupping’ gebeurt dat niet.

Op de vraag hoeveel koffie van KNCU naar Oxfam-Wereldwinkels gaat, werd prompt een map met facturen opengeslagen, en in minder dan een minuut zien we de bestelling van de Ververijstraat. 18.300 kg, dat zijn heel wat kopjes koffie.

AUTO’S OP HUN KOP IN EEN STRAAT IN SANTIAGO, CHILI NA DE AARDBEVING VAN 27 FEBRUARY 2010.

KINDLY DONATED FROM EPA WWW.EPA.EU - foto: Claudio Reyes

OP REIS

Peter, Lief en Sen in Chili In februari 2010 verbleef Raul Navarrete van Vinos Lautaro enkele dagen bij ons na een drukke werkreis langs verschillende klanten in Europa. Op 27 februari, zaterdagmorgen, vernamen we het nieuws dat Chili opgeschrikt was door een aardbeving. Vooral de streek rond Curico, waar Vinos Lautaro gevestigd is, was hard getroffen. ’s Zondags keerde Raul naar Chili terug wetende dat zijn familie ongedeerd was.

Afgelopen zomer reisden we zelf naar Chili en op 6 augustus zagen we Raul terug in Curico.

In het dorp Sagrada Familia, waar de meeste leden wonen van de coöperatie, waren er open plekken tussen de huizen. "Ingestorte woningen", zei Raul, want het meeste puin was reeds geruimd.

Her en der zag je mooie tuinhuisjes; dit waren door de staat voorziene noodwoningen. Alle problemen waren zeker niet opgelost.

DON RAFAEL ESPINOZA had meer geluk.Zijn huis was al in wederopbouw.

Van het rampenfonds kreeg hij ongeveer € 2000 steun, maar het materiaal kost bijna evenveel in Chili als in Europa. De coöperatie Sagrada Familia gaf ook een tussenkomst van ongeveer € 750. Hij vertelde ons dat zijn dochter voor een naschok had gezorgd. Zij had beslist om alleen te gaan wonen en was nu een tweede woning op hetzelfde erf aan het bouwen. Ondertussen woont ze in een tent in de woning in opbouw.

DON ELIAS PALMA was op het moment van de aardbeving op zomervakantie in Iloca aan de kust. Gelukkig logeerden ze vrij hoog en hebben ze de tsunami die Iloca en Lipimavida gedeeltelijk verwoestte enkel gezien en gehoord. Terug thuis bleek een deel van hun huis ingestort te zijn.

Zaterdag 7 en zondag 8 augustus bezochten we Iloca en Lipimavida aan de kust. Veel huizen aan de kustlijn zijn verwoest door de tsunami. Wij vroegen ons af waarom de mensen zo dicht bij de kust woonden. Maribell van Frutos de Lipimavida (de producenten van onze mini-papayas) vertelde ons dat de kustlijn op verschillende plaatsen 200 meter landinwaarts was opgeschoven. Enkele producenten leden heel wat schade. De winkel en het magazijn lagen dicht bij de kustlijn en door de tsunami ging een groot deel van de stock verloren. Maribell vertelt ons fier dat haar dochter voor verpleegster kan studeren dankzij de extra premie die zij ontvangen via fair trade.

OP REIS W2 | 21

GUIDO GODENMOND

AGENDA VAN EEN FEESTJAAR

Het is zover, het feestjaar is begonnen!

40 jaar Oxfam-Wereldwinkels, tegen eind 2011 zal iedereen het geweten hebben. Wat komt er allemaal op ons af?

TREFDAGEN FEBRUARI

OKTOBER

05 19 26 27

Week van de Fair Trade Lancering Boek ’40 jaar Oxfam-Wereldwinkels’ In het najaar publiceren we een boek over 40 jaar OxfamWereldwinkels. Op het feest op 14 mei voorzien we een voorpublicatie en krijgen wereldwinkeliers de mogelijkheid tot voorintekening op een aantal exemplaren.

februari: februari: februari: februari:

Westhoek én Waasland/Beveren Limburg Onder-Antwerpen Schelde-Leie

WEB www.oxfamwereldwinkels.be/trefdagen

APRIL-MEI-JUNI:

MAART

Thema in de Kijker ’40 jaar Oxfam-Wereldwinkels’ Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van Oxfam-Wereldwinkels zetten we de vrijwilligers en de partners samen in de kijker.

Koffiestops op 18 maart 2011 Nodig je vrienden, familieleden, collega’s, buren en voorbijgangers uit om in ruil voor een kop (h)eerlijke koffie een vrije bijdrage te leveren voor het werk van Broederlijk Delen. Schenk koffie bij je thuis, op het werk, aan de schoolpoort, in de kerk, bij je vereniging,... overal!

Wij sturen je een Koffiestop-pakket en je kan aan de slag.

MEI: Partnerbezoeken bij wereldwinkelgroepen Oxfam-Wereldwinkels nodigt voor haar 40ste verjaardag begin mei 20 kernpartners uit. Zij worden een aantal dagen opgevangen bij 20 wereldwinkels. Tijdens deze dagen nemen ze deel aan lokale activiteiten door de wereldwinkels georganiseerd. Dit geeft de wereldwinkels de gedroomde gelegenheid om een partnerband te versterken of op te starten.

MEER INFO: WEB www.broederlijkdelen.be/voercampagne/koffiestop

MELANGE CONTINENTAL 3 FEEST 40 JAAR OXFAM-WERELDWINKELS 14 MEI 2011

9-10 MEI / DEINZE: Partnerseminarie Een seminarie met vertegenwoordigers van de producenten uit het Zuiden en van de fairtradeorganisaties en Oxfams uit het Noorden. Centraal staat de toekomstvisie op fair trade en de rol daarin van zowel Oxfam-Wereldwinkels als de producenten.

14 MEI / 10U TOT 16.30U / DE VOORUIT IN GENT: Partnerdag Op de partnerdag, in samenwerking met Oxfam Solidariteit en Magasins du monde-Oxfam, krijgen de bezoekende producenten het woord.

14 MEI / 17U / DE VOORUIT IN GENT: Plenaire vergadering Op deze vergadering worden de resultaten van het partnerseminarie gepresenteerd. Vrijwilligers en producenten zijn welkom.

14 MEI / HET KUIPKE IN GENT: Avondfeest ‘Melange Continental’ Een groots feest in Het Kuipke in Gent voor vrijwilligers, partners, klanten, sympathisanten. Je krijgt een luchtig en gevarieerd programma voorgeschoteld met veel ontmoeting, literatuur en swingende muziek.

AGENDA 22 | W2

KUIPKE - CITADELPARK GENT deuren: 19u • aanvang: 20u MET O.A. GORAN BREGOVIC / Wedding and Funeral Band "LIVE COLUMNS": Saskia De Coster / Hugo Camps AFTERPARTY: DJ Lieven Verstraete / Squadra Bossa feat. Buscemi PRESENTATIE: Dina Tersago / (andere namen volgen) TICKETS: www.sherpa.be / 070 25 20 20 SPECIALE PRIJS VOOR WERELDWINKELIERS Beperkte oplage! (zolang de voorraad strekt - uiterlijk tot 28.02.2011) Staand: 19 euro ipv 30 (11 euro korting) Zittend: 21 euro ipv 32 (11 euro korting) (genummerde plaatsen) (reservatie: 1,5 euro per ticket)

ALLE INFO: WEB www.oxfamwereldwinkels.be/40jaar_ondersteuning VANAF 1 MAART 2011: Staand: 30 euro / Zittend: 32 euro (genummerde plaatsen) (reservatie: 2 euro per ticket)

LOKAAL In november en december werden de Vlaamse steden en gemeenten overspoeld door de geschenkenbeurzen van Oxfam-Wereldwinkels.

Halle-Buizingen In 2004 beleefden we in Halle-Buizingen een topjaar wat omzet betreft. Nadien ging het helaas in dalende lijn, ook wat de sfeer in de groep betreft. Gelukkig hadden beide dalingen niets met elkaar te maken. Begin 2009 verziekte de sfeer in de groep zodanig dat er heel wat vrijwilligers de groep verlieten.

Ondanks vele campagnes om nieuwe vrijwilligers aan te trekken, hielp niets. Tot er 9 personen via een advertentie op www.vrijwilligerswerk.be zich aanboden. We kropen terug uit het dal. In november 2009 stelde onze voorzitter Bruno voor om eind 2010 een geschenkenbeurs te organiseren samen met de andere leden van STROS Halle (Stedelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking).

Het scepticisme was zeer groot. De laatste 3 maanden voor de beurs groeide echter het vertrouwen in elkaar en het opzet.

Zaterdag 18/12/10, 9u45 voor de ingang van de geschenkenbeurs. De schepen (van ontwikkelingssamenwerking) sprak ons bemoedigende woorden toe. 10u10 de beurs liep vol en bleef vol. Ongeveer 1400 bezoekers later ruimden we op. We verkochten voor bijna 10% van de totale omzet van het vorige boekjaar. Een gemotiveerde ploeg vrijwilligers staat klaar voor de toekomst en vooral voor het Zuiden.

COLUMN

Wiedergutmachung

Onze raad van bestuur is net beëindigd met een lichte frictie tussen twee kampen, maar toch tafelt iedereen na.

Helga, onze voorzitter, werd tussen de regels verweten dat ze de touwtjes te strak in handen houdt. Klaas, de junior van het gezelschap, drukte de vinger zachtjes op de wonde.

Toch reageerde Helga alsof ze gestoken werd. Ze voelde zich duidelijk niet erkend voor het werk dat ze al jarenlang bijna dagelijks levert. Ze kreeg bijval van Karel en Geertrui, herpakte zich met mondjesmaat, maar de angel bleef steken waar hij stak. Het is stil. Ik neem een glas. Een fles Lautaro gaat van hand tot hand.

Helga kucht. Ze zet een elleboog op tafel en richt zich tot Klaas, met een hand die klaar is om te tellen. Ze zegt dat ze geen lessen te krijgen heeft van een winkelier die één, blootsvoets klanten bedient. Die twee, sigaretten paft aan de winkeldeur. Die drie, veel te ruige plaatjes draait. Die vier, zijn vrienden en hun vuile honden binnen laat. En die vijf, zijn vriendje kust achter de kassa! Niemand schenkt de wijn zo klaar als Helga, al heeft deze wijn zo te zien de afdronk van een hondendrol. Klaas slikt. Hij zet ook een elleboog op tafel, met een hand die klaar is om áf te tellen. Vijf vingers priemen in de lucht. Eén. In de zomer verdragen zijn voeten geen schimmelschoenen.

Ter illustratie – het is januari - legt hij een sandaal op tafel. Twee. Hij is een gelegenheidsroker die buiten rookt, en enkel als er geen klanten in de winkel zijn. Niemand die er verder over kankert. Drie. Dat honden bij wet uit voedingswinkels worden geweerd weet hij pas sinds kort. De hondjes van zijn vrienden blijken overigens zindelijk en schattig te zijn. Vier. Iemand die Manu Chao ruig noemt is een ouwe zaag die geen ruk van wereldmuziek kent. Bij vijf houdt Klaas enkel nog zijn imposante middelvinger in de lucht. Hij zegt het zachtjes. Dat hij en zijn vriendje kussen waar ze willen. Dat het in de winkel over niet meer gaat dan een zuinig begroetinkje. En dat hij wat kussen betreft geen lessen hoeft van mensen die genoegen nemen met het knuffelen van een boom. Saadia knikt en schrikt tegelijk. Ik glimlach. Geertrui begint te proesten. Karel kijkt onze voorzitter met enorme ogen aan. Hij wil weten of ze werkelijk bomen knuffelt. Klaas gespt zijn sandaal aan en vertrekt. Hij mompelt nog dat het niet om willekeurige bomen gaat, maar om één welbepaald exemplaar. Onze voorzitter blijkt getrouwd te zijn met een gladde iep.

Helga had snel door dat een wiedergutmachung met Klaas zich opdrong.

Ze zag wel iets in het voorstel van Saadia. Met drie zitten we in een stilstaande auto. Saadia aan het stuur, ik naast haar, Karel op de achterbank.

Karel tuurt door een verrekijker over aanpalende velden naar de rand van een bos. Hij mompelt. Blijkbaar is ook Anders van de partij. Anders is een collega-vrijwilliger en het bewuste vriendje van Klaas. Ze blijken sigaretjes te roken rond de boom van Helga. Alle drie. Saadia gelooft er geen snars van Helga rookt toch niet - en sommeert de verrekijker. Haar mond valt langzaam open. Blijkbaar is er muziek, want ze beginnen nu te dansen. Ik merk op dat dat de afspraak was. Helga zou in het bijzijn van Klaas Manu Chao laten horen aan haar gladde iep. Op hun blote voeten. Saadia vraagt of het ook de afspraak was dat ze zich al dansend zouden uitkleden.

Het is mijn verrekijkerbeurt, maar Karel heeft het ding al uit Saadia’s handen gegrist. Blijkbaar krijgt de geplande wiedergutmachung een verassende wending. Ik merk op dat het waarschijnlijk geen gewone sigaretjes waren. Saadia knikt. Ze vindt onze vrienden dan ook geen gewone vrienden. Ze vindt ze prettig gestoord. Heel prettig gestoord. Ze trekt een snoet van een hele mooie, prettig gestoorde vriendin. Met Saadia zou ik graag een keer een ruzie wiedergut willen machen, maar dan op haar manier, en de mijne. Terwijl ik haar vraag of ze vanavond plannen heeft zie ik de theelichtjes al glanzen op haar zachte huid. Karel zegt dat Klaas een belachelijk klein pietje heeft.

LOKAAL KABAAL W2 | 23

V.U. JORIS ROSSIE P/A VERVERIJSTRAAT 17 | B-9000 GENT | 37STE JAARGANG 531 | FEBRUARI 2011 - 010

zaterdag

14 mei 2011

Gent > Citadelpark

MELANGE

3

Feest! met o.a.

Goran Bregovic And The Wedding And Funeral Band Live Column:

Saskia De Coster & Hugo Camps

Bart Peeters & band Afterparty

Lieven Verstraete Squadra Bossa feat Buscemi Presentatie: Dina Tersago Voorverkoop met e 11 korting voor Wereldwinkeliers! tot 28/2 !

Tickets: 070-25 20 20 • www.sherpa.be

mmv:

NEW GOFF • INTERLABEL nv • ROTO SMEETS • DRUK in de WEER • ALTHAEA