Schrijversmoeders
Mijn zoon de crimineel, mijn zoon de Nobelprijswinnaar Ernest van der Kwast interviewde J. M. Coetzee over zijn moeder en probeert zijn eigen moeder nog altijd te bewijzen dat hij zijn leven niet heeft vergooid.
T
naar. “And for whom anyway, do we do the things that lead to Nobel Prizes if not for our mothers?” stelde Coetzee ten overstaan van de koning en koningin van Zweden, de leden van de Zweedse Academie en alle andere genodigden.
Koude vingers Ik was geraakt door deze vraag. Ik denk dat de belangrijkste persoon in ons leven onze moeder is. Er is niemand die een grotere invloed op mij heeft gehad dan mijn moeder. Ik heb jaren overhoop met haar gelegen. Mijn moeder, van Indiase afkomst, had andere verwachtingen van mij. Ik moest naar de universiteit, ik moest doorstuderen, ik mocht vooral geen schrijver worden. Ik ben economie gaan studeren voor haar, en ik heb mijn bachelordiploma behaald voor haar. Toen was ik
oen de Zuid-Afrikaanse schrijver John Maxwell Coetzee in 2003 de Nobelprijs voor de Literatuur won, sprak hij in zijn ‘banquet speech’ zijn dank uit aan zijn moeder. Zijn vrouw Dorothy had hem enige dagen ervoor verteld hoe trots zijn moeder zou zijn geweest als ze nog in leven was geweest. “Trotser nog dan op mijn zoon de doctor?” vroeg Coetzee. “Zelfs trotser dan op mijn zoon de professor?” “Nóg trotser”, antwoordde zijn vrouw. Ze zou negenennegentigeneenhalf jaar oud zijn geweest, de moeder van de schrijver van grote romans als Waiting for the Barbarians, Life & Times of Michael K, en het briljante Disgrace. Als zijn moeder nog in leven was geweest, dan was ze waarschijnlijk dement geweest, antwoordde Coetzee zijn vrouw. Dan zou ze niet hebben geweten wat er om haar heen gebeurde. Maar daar ging het natuurlijk niet om. Zijn vrouw had gelijk. Zijn moeder zou ontzettend trots zijn geweest: mijn zoon de Nobelprijswin-
6
Aad Hoogendoorn
Door Ernest van der Kwast
eindelijk sterk genoeg om me van haar te bevrijden. Waarom niet eerder, waarom pas op mijn 22ste? Het is een vraag die ik vaak krijg. Laat ik het erop houden dat de ketens niet van toiletpapier waren; het was een worsteling, een enorm gevecht, en toen ik eenmaal mijn hart durfde te volgen en voor het schrijverschap had gekozen, hoorde ik de stem van mijn moeder vaak tegen mijn geweten spreken. Ik werkte ’s avonds als kelner in een restaurant, ik schreef ’s ochtends aan een roman, waarvan slechts zevenhonderd exemplaren zouden worden verkocht. Ik woonde in een sloopwoning. ‘Waarom vergooi je je leven?’ Dat hoorde ik mijn moeder zeggen, terwijl ik met mijn koude vingers literatuur probeerde te schrijven. Het succes kwam ironisch genoeg pas toen ik een roman over mijn moeder
Kom naar het Mama Tandoori Festival > en neem je moeder mee > Dinsdag 7 maart, vanaf 17.30 uur, foyer hoofdgebouw > Feest voor studenten en hun moeders > Met medewerking van Vrije Schrijver Ernest van der Kwast, hoogleraar sport en recht Marjan Olfers, filosoof Stine Jensen, cabaretier Nathalie Baartman en dj Frezo Vivace > Toegang gratis, inclusief boek Mama Tandoori van Ernest van der Kwast > Eten € 6,00 Ernest van der Kwast met zijn moeder bij de presentatie van Mama Tandoori in 2010
> Tickets aan de zaal en online: www.vu.nl/ mamatandoori
nr 13 — 22 februari 2017
ADVALVAS