Garbhnal

Page 1

+∆EÚ : 15 °ÚÆ˙¥…Æ˙“ 2008

∫…∆Æ˙I…EÚ

n‰˘¥…‰∂… {…∆i… ∫…®{……n˘EÚ

+…i®……Æ˙…®… ∂…®……«

|…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™……Â EÚ“ ®…… ∫…EÚ <«-{… j…EÚ…

+v…Æ˙-{…Æ˙∫…-+…E÷Ú±… ®…x… ®…‰Æ˙…, +…ƒM…x… P…Æ˙ x… §…÷Z……™… x… ∂… x…Ω˛” x…”n˘, x… V……M… n˘¥…∫… ®…Â, M……‰Æ˙“ ®……‰Æ˙“ M…‰Ω÷ƒ˛+x… ∫……ƒ{… - ®…n˘x… ¥……i∫™……™…x…


{…Æ˙J…

22

|…‰®…{……±… ∂…®……«

<∫… +∆EÚ ®…Â ®…v™… ¥…M…« EÚ“ x…Ë i…EÚi……

12 : EÚ ¥…i……

E÷ÚUÙ UÙ ¥…™……ƒ

EÚ“Ãi… S……Ëv…Æ˙“

EÚ…™…«GÚ®… B ®…Ë]ıÆ˙ +…Ï°Ú

x……‰ <®{……]Áı∫…

46 : ¥™…∆M™… V…§§……Æ˙ f¯…∆EÚ¥……±……

±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ ±…J…… ∫…®{…⁄h…« ∫…i™… : +…i®…EÚl…… +∆∂… 48

+∫…°Ú±… +…n˘®…“ EÚ“ ∫…°Ú±… EÚΩ˛…x…“

: 39 : 51 : 54 : 55 : 28

56 57 59 60 63

: : : : :

|…¥……∫…“ EÚ ¥…i…… |…¥……∫…“ EÚΩ˛…x…“ EÚi……§… +{…x…“ §……‰±…“ ®…÷Ω˛…¥…Ɖ˙

±……‰EÚ…‰ HÚ™……ƒ EÚΩ˛…¥…i…Â |…¥……∫…“ J…§…ÆÂ˙ +…{…EÚ“ §……i… µ…i… B¥…∆ i™……ËΩ˛…Æ˙

M…¶…«x……±… E‰Ú {…÷Æ˙…x…‰ +∆EÚ

{…Ω˛±…‰ EÚ¥…Æ˙ {…Æ˙ °Ú…‰]ı…‰O……°Ú

∫…∆V…“¥… n˘k… +…J…Æ˙“ EÚ¥…Æ˙ °Ú…‰]ı…‰O……°Ú

¥…¥…‰EÚ +x…÷¥……n˘ ∫…Ω˛™……‰M…

+i…÷±… EÚ®{……‰ÀV…M… ∫…Ω˛™……‰M…

¥…x…™… b‰˜]ı…-EÚx¥…V…«x… ∫…Ω˛™……‰M…

+x…÷Æ˙…M… ∫…“`ˆ… ®…∆ S…i… n˘x…‰∂… ¶……‰V…Æ˙…V… |…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™…… ∫…‰ =x…EÚ“ §……‰±…“-§……x…“ ®… §……i… EÚÆ˙x…‰ EÚ… ®…∆S… Ω˲ ™…Ω˛ <«-®…ËM…W…“x…. {… Æ˙V…x……Â, ®…j…… +…ËÆ˙ ÀΩ˛n˘“ |…‰ ®…™…… EÚ…‰ <∫…‰ °Ú…ÏÆ˙¥…b«˜ EÚÆÂ˙. ®…ËM…W…“x… E‰Ú §……Ɖ˙ ®… +{…x…‰ ¥…S……Æ˙… ∫…‰ Ω˛®… W…∞¸Æ˙ Ω˛“ +¥…M…i… EÚÆ˙…™…Â. atmaram26@yahoo.com

www.bhuparivar.net

{…Æ˙ ={…±…§v… Ω˲.

GARBHANAL

: EÚΩ˛…x…“ 32 §…“x…… n‰˘¥…“

V…÷M…x…⁄ ∂……Æ˙n˘‰™…

: Æ˙®™…-Æ˙S…x…… 7 : x…V… Æ˙™…… 9 : ®…x… EÚ“ §……i… 14 : Ω˛i……‰{…n‰˘∂… 15 : ®……x…∫…-®…∆l…x… 16 : ®…Ω˛…¶……Æ˙i… 19 : {…∆S…i…∆j… 21 : ÀΩ˛n÷˘∫i……x… 4


GARBHANAL

+{…x…“ §……i…

3

{…UÙ±…‰ n˘x…… BEÚ EÚ ¥…-M……‰π`ˆ“ ®… V……x…‰ EÚ… ®……ËEÚ… ®…±……. i…®……®… EÚ ¥…™…… x…‰ ¶……¥…{…⁄h…« EÚ ¥…i……Bƒ {…g¯”, ∏……‰i……+… x…‰ i…… ±…™……ƒ §…V……™…”. ®……Ω˛…˱… EÚ ¥…i……®…™… Ω˛…‰ M…™……. EÚ ¥…-M……‰π`ˆ“ E‰Ú §……n˘ S……™…- §…∫E÷Ú]ı EÚ… n˘…ËÆ˙ S…±…… +…ËÆ˙ +…‰V…¶…Æ˙“ EÚ ¥…i…… ∫…÷x……x…‰ ¥……±…… EÚ“ §……i…… ®… EÚØ˚h…-Æ˙∫… =i…Æ˙ +…™……. E÷ÚU‰ÙEÚ ÀΩ˛n˘“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú `‰ˆE‰Ún˘…Æ˙… EÚ“ ±…‰-n‰˘ EÚÆ˙x…‰ ±…M…‰. BEÚ §…÷V…÷M…« EÚ ¥… n÷˘ x…™……n˘…Æ˙“ EÚ“ i…Æ˙CEÚ“ E‰Ú ®…÷q‰˘ {…Æ˙ +…¥…‰M… ®… +… M…B. §……‰±…‰- ™…Ω˛ i…Æ˙CEÚ“ <EÚΩ˛Æ˙“ Ω˲, <∫…‰ ∫…®{…⁄h…« =z… i… x…Ω˛” EÚΩ˛… V…… ∫…EÚi……. ®…x…÷π™… EÚ“ ∫…¥……»M…“h… =z… i… E‰Ú ±…B æ˛n˘™… +…ËÆ˙ §…÷ r˘ ®… ∫……®…∆V…∫™… §…`ˆ…x…… Ω˛…‰M……. EÚ…‰Æ˙“ ¶……¥…÷EÚi…… ™…… Y……x… EÚ“ EÚ…‰Æ˙“ x…“Æ˙∫…i…… ∫…‰ ®…x…÷π™…V…… i… EÚ… ¶…±…… x…Ω˛” Ω˛…‰x…‰ ¥……±……. <∆∫……x… E‰Ú ∫…®…÷ S…i… ¥…EÚ…∫… E‰Ú ±…B æ˛n˘™… +…ËÆ˙ §…÷ r˘ EÚ… ∫…®…x¥…™… S…… Ω˛B. Ω˛®… ∫…¶…“ V…Y……∫…÷ Ω˛…‰EÚÆ˙ =xΩ² ∫…÷x…i…‰ Æ˙Ω‰˛ +…ËÆ˙ ¥…‰ §……‰±…i…‰ Æ˙Ω‰˛- æ˛n˘™… ™……x…‰ EÚ ¥…i…… +…ËÆ˙ §…÷ r˘ ™……x…‰ ¥…Y……x…. V…Ë∫…‰ M…fiΩ˛∫l…“ EÚ“ M……c˜“ ®… +…n˘®…“ +…ËÆ˙ +…ËÆ˙i… n˘…‰ S…CE‰Ú Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛, ¥…Ë∫…‰ Ω˛“ n÷˘ x…™……¥…“ i…Æ˙CEÚ“ EÚ“ M……c˜“ E‰Ú n˘…‰ {… Ω˛™…‰ ΩÈ˛, EÚ ¥…i…… +…ËÆ˙ ¥…Y……x…. n˘…‰x…… ®… ∫…‰ EÚ∫…“ BEÚ E‰Ú +E‰Ú±…‰ §…⁄i…‰ M……c˜“ x…Ω˛” S…±… ∫…EÚi…“. §…÷V…÷M…«¥……Æ˙ E‰Ú ¥…S……Æ˙… ∫…‰ ∫…¶…“ ∫…Ω˛®…i… l…‰ +…ËÆ˙ ®……Ω˛…˱… ®… M… Æ˙®…… +… M…™…“ l…“. +…V… EÚ… ¥…Y……x… <«∂¥…Æ˙ E‰Ú +Œ∫i…i¥… EÚ…‰ ®……x…¥… ®…x… EÚ“ n÷˘§…«±…i…… E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ˙ ®……x…i…… Ω˲. {…÷Æ˙…x…“ {…Æ˙®{…Æ˙…+… +…ËÆ˙ ∫…∆∫EfiÚ i… EÚ“ J…±±…“ =c˜…x…‰ ®… =∫…‰ +…x…∆n˘ +…i…… Ω˲. |…EfiÚ i… ∫…‰ ¥…Y……x… +§… x…Ω˛” b˜Æ˙i……, §…Œ±EÚ ¥…Ω˛ =∫…‰ M…÷±……®… §…x……x…‰ {…Æ˙ =i……∞¸ Ω˲. |…EfiÚ i… ™…… x… {…fil¥…“, V…±…, i…‰V…, ¥……™…÷ +…ËÆ˙ +…EÚ…∂… {…Æ˙ ¥…Ω˛ ±…M……i……Æ˙ °Úi…Ω˛ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˲. ™…Ω˛ ∫…§… EÚ∫… EÚ“®…i… {…Æ˙ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… Ω˲ <∫…EÚ“ {…Æ˙¥……Ω˛ EÚ∫…‰ Ω˲? ®……x…… EÚ ¥…Y……x… EÚ“ §…n˘…˱…i… <∆∫……x…“ EÚ…Ë®… ∫…÷J…-∫…÷ ¥…v……+… ∫…‰ ±…EÚ-n˘EÚ Ω˛…‰ M…<« Ω˲, ±…‰ EÚx… +…V… +…n˘®…“ ®… ∫…÷ ¥…v……+… E‰Ú UÙx… V……x…‰ EÚ… b˜Æ˙ ¶…“ i…‰V…“ ∫…‰ {…x…{…… Ω˲. ¥…Y……x… x…‰ +…n˘®…“ EÚ… x…W… Æ˙™…… <∫… EÚn˘Æ˙ §…n˘±… n˘™…… Ω˲ EÚ ¥…Ω˛ ±…M……i……Æ˙ ∫¥……l…‘ +…ËÆ˙ +…{……{……‰∫…“ Ω˛…‰i…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˲. n÷˘ x…™…… EÚ… x…W……Æ˙… M……ËÆ˙ EÚÆ˙x…‰ ±……™…EÚ Ω˲ EÚ ∫…¶…“ +{…x…‰-+{…x…‰ ∫¥……l……Á ®… ¥™…∫i… ΩÈ˛, Ω˛Æ‰˙EÚ EÚ…Ë®… +…ËÆ˙ n‰˘∂… +{…x…“ v…÷x… ®… ®…M…x… Ω˲, EÚ∫…“ E‰Ú n˘±… ®… {…c˜…Ë∫…“ E‰Ú ±…B x… i……‰ ∫…Ω˛…x…÷¶…⁄ i… Ω˲ +…ËÆ˙ x… ∫…∆¥…‰n˘x……. n÷˘ x…™…… E‰Ú ∂…J…Æ˙ {…Æ˙ {…Ω÷ƒ˛S…‰ n‰˘∂… i…EÚ ¥…ËY…… x…EÚ ={…±…Œ§v…™…… EÚ“ §…n˘…˱…i… ¥…x……∂… E‰Ú +…ËV……Æ˙ §…x……x…‰ ®… V…÷]‰ı ΩÈ˛. +…V… x…Ω˛” i……‰ EÚ±… Ω˛®… ™…Ω˛ ∫¥…“EÚ…Æ˙x…… Ω˛“ Ω˛…‰M…… EÚ ¶……Ë i…EÚ i…Æ˙CEÚ“ E‰Ú ∫……l… Ω˛“ +…n˘®…“ E‰Ú ®…x… EÚ…‰ +…v™……Œi®…EÚi…… EÚ“ J…÷Æ˙…EÚ ¶…“ S…… Ω˛™…‰ +…ËÆ˙ ™…Ω˛ +…v™……Œi®…EÚi…… +…i…“ Ω˲ EÚ ¥…i…… E‰Ú V… Æ˙™…‰. EÚ ¥…i…… Ω˛®……Ɖ˙ +∆i…®…«x… E‰Ú ∫…∆∫EÚ…Æ˙ ΩÈ˛. ¥…‰ Ω˛®……Æ˙“ ∫¥……l…«{…⁄h…« ¥…S……Æ˙v……Æ˙…+… EÚ…‰ J…i®… EÚÆ˙E‰Ú ®…x… EÚ…‰ =n˘…Æ˙ §…x……i…‰ ΩÈ˛. <∫…E‰Ú +±……¥…… Ω˛®… ™…Ω˛ ¶…“ ∫…®…Z…x…… Ω˛…‰M…… EÚ V…Ë∫…‰ +E‰Ú±…“ i…Æ˙CEÚ“ +∆i…i…: j……∫… {…Ën˘… EÚÆ˙i…“ Ω˲, ¥…Ë∫…‰ Ω˛“ EÚ ¥…i…… EÚ“ EÚ…‰Æ˙“ ¶……¥…÷EÚi…… ∫…‰ EÚ…™…Æ˙{…x…… {…Ën˘… Ω˛…‰i…… Ω˲. ¥…S……Æ˙ +…ËÆ˙ ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ ®… BEÚ∞¸{…i…… ±……W…®…“ Ω˲. +E‰Ú±…… ™……‰M…“ ™…… +E‰Ú±…… ¶……‰M…“ ∫…∆∫……Æ˙ EÚ…‰ ∫…÷J…n˘…™…“ x…Ω˛” §…x…… ∫…EÚi……. n˘…‰x…… ®… ∫…∆i…÷±…x… EÚ…™…®… EÚÆ˙E‰Ú Ω˛“ <∆∫……x… ¶……Ë i…EÚ i…Æ˙CEÚ“ EÚ… +∫…±…“ +…x…∆n˘ =`ˆ… {……™…‰M……. §…÷V…÷M…«¥……Æ˙ EÚ ¥… EÚ“ §……i… EÚ… ®…®…« ™…Ω˛“ l…… EÚ i…Æ˙CEÚ“ EÚ“ n˘…Ëc˜ ®… l……‰c˜“-∫…“ V…M…Ω˛ EÚ ¥…i…… EÚ…‰ ¶…“ n˘“ V…™…‰. ¥…‰ +…{…∫… ®… ¥…Æ˙…‰v…“ x…Ω˛”, §…Œ±EÚ BEÚ-n⁄˘∫…Ɖ˙ E‰Ú {…⁄Æ˙EÚ ΩÈ˛. V…Ë∫…‰ +E‰Ú±…“ EÚ ¥…i…… +{…⁄h…« Ω˲ ¥…Ë∫…‰ Ω˛“ +E‰Ú±…“ i…Æ˙CEÚ“ ¶…“ +v…⁄Æ˙“ Ω˲. +…{…EÚ“ |… i… GÚ™……+… EÚ… <∆i…W……Æ˙ Æ˙Ω‰˛M……. atmaram26@yahoo.com


|… i…¶…… ∫…C∫…‰x……

Æ˙®™…-Æ˙S…x……

EÚ§…“Æ˙ EÚ“ ¥……{…∫…“ - +®…‰ Æ˙EÚ… ®…Â

∫¥…

M…« ®…‰ Æ˙ Ω ˛ i …‰ - Æ˙ Ω ˛ i …‰ ∂…i…… §n˘™……ƒ §…“i… M…<»* EÚ§…“Æ˙n˘…∫… `ˆΩ˛Æ˙‰ °ÚCEÚc, P…÷®…CEÚc, J…Æ˙“-J…Æ˙“ ∫…÷x……x…‰ ¥……±…‰! ∫¥…M…« E‰Ú ∂……xi… V…“¥…x… ∫…‰ §……‰Æ˙ Ω˛…‰x…‰ ±…M…‰* EÚ¶…“ Z……c-°Ú]ıEÚ…Æ˙ EÚ… ®……ËEÚ… Ω˛“ x…Ω˛” ®…±…i……! =xΩ˛Â v…Æ˙i…“ EÚ“ ™……n˘ +…x…‰ ±…M…“* ™…Ω˛…ƒ E‰Ú Ω˛…±… V……x…x…‰ EÚ“ |…§…±… +…EÚ…∆I…… ®…x… ®…‰ V……M… =`ˆ“* ±……‰M… EÚ∫… i…Æ˙Ω˛ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È, EËÚ∫…‰ M…÷∞¸ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È +§…, EËÚ∫…‰ S…‰±…‰? v…®…« EÚ… V……‰ ∫…“v…… ∫…Ω˛V… ®……M…« ¥…‰ n˘J…… M…B l…‰, ±……‰M…… EÚ…‰ Æ˙…∫… +… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë ™…… x…Ω˛”? EËÚ∫…… V…“¥…x… V…“i…… Ω˛Ë ®…x…÷π™…? +…v™……i®… EÚ“ Æ˙…Ω˛ {…Æ˙ EÚi…x…… +…M…‰ §…g… Ω˛Ë <∆∫……x…? =∫… ∫…®…™… i……‰ =x…E‰Ú §…Ω˛÷i… ∫…‰ +x…÷™……™…“ Ω˛…‰ M…™…‰ l…‰, {…∆l… EÚ… EÚ…®… EËÚ∫…… S…±…… Æ˙Ω˛‰ ΩÈ˛ S…‰±…‰? Ω˛xn˘⁄ ®…÷∫…±…®……x…… ®… ∫…n¬˘¶……¥… E‰Ú +∆E÷ÚÆ˙ i……‰ =xΩ˛…Âx…‰ {…x…{…… n˘™…‰ l…‰, +§… i……‰ ∫……ËΩ˛…p«˘ EÚ“ ¢Ú∫…±… {…Æ˙ ¢Ú∫…±… =M… Æ˙Ω˛“ Ω˛…‰M…“ ! =xΩ˛…Âx…‰ {…Æ˙®… {…i…… ∫…‰ EÚΩ˛…, "¥…Ω˛…ƒ n˘÷ x…™…… EÚ… {…i…… x…Ω˛” C™…… Ω˛…±… Ω˛…‰M……! Ω˛®… ™…Ω˛…ƒ J……±…“ §…Ë`ˆ‰ ΩÈ˛* ±…M…… +…™… BEÚ S…CEÚÆ˙?' ¶…M…¥……x… V……x…i…‰ l…‰ EÚ ∫¥…M…« E‰Ú M…“i…-∫…∆M…“i…, x……S…-E⁄Ún˘ ®… <x…EÚ“ V…Æ˙… ¶…“ Ø˚ S… x…Ω˛” Ω˲, ∞¸J……-∫…⁄J…… J……EÚÆ˙ `ˆhb˜‰ {……x…“ ∫…‰ i…fi {i… {……x…‰ ¥……±…‰ EÚ§…“Æ˙ ∫¥……n˘… E‰Ú +…x…xn˘ ∫…‰ ¶…“ x…Æ˙‰ =n˘…∫…“x… Ω˛È* =x…x…‰ ∫……‰S…… x…“S…‰ V……EÚÆ˙ <∫… ¥™… HÚ EÚ…‰ °ÚÆ˙ +∂…… xi… Z…‰±…x…“ {…c‰M…“, Ω˛i……‰i∫…… Ω˛i… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ±…™…‰ EÚΩ˛…, "¥…i∫… , i…§… ∫…‰ M…∆M…… ®…‰ +{……Æ˙ V…±…-Æ˙… ∂… §…Ω˛ S…÷EÚ“ Ω˛Ë*

¥…Ω˛…ƒ E÷ÚUÙ ¶…“ V……x……-{…Ω˛S……x…… x…Ω˛” ®…±…‰M…… i…÷®Ω˛Â*' {…Æ˙ EÚ§…“Æ˙ i……‰ EÚ§…“Æ˙ `ˆΩ˛Æ˙‰! EÚ∫…“ EÚ“ §……i… ±…M…x…‰ n˘Â i…§… x……! §……‰±…‰, "x…Ω˛” {…Æ˙®… {…i……, ®…Èx…‰ ∫…÷x…… Ω˛Ë EÚ§…“Æ˙-{…∆l… +…ËÆ˙ EÚ§…“Æ˙{…∆l…“ ¥…Ω˛…ƒ ®……ËV…⁄n˘ Ω˛È* ±……‰M…… x…‰ §…Ω˛÷i… i…Æ˙CEÚ“ EÚÆ˙ ±…“ Ω˛Ë* ®…È =∫… n˘÷ x…™…… EÚ…‰ n˘‰J…x…… S……Ω˛i…… Ω˛⁄∆*' Z…CEÚ“ +…n˘®…“ Ω˛Ë, ®……x…‰M…… x…Ω˛”! ∫…n˘… E‰Ú ¥…x……‰n˘“, ¥…πh…÷ V…“ EÚ“ +…‰Æ˙ n˘‰J……* =xΩ˛…Âx…‰ +…ƒJ… Z…{…EÚEÚÆ˙ <∂……Æ˙… EÚÆ˙ n˘™……* V……x…‰ n˘…‰ <∫…‰ °ÚÆ˙* Æ˙…‰i…… Ω˛÷+… ±……Ë]ı +…™…‰M……- ∫……‰S…… ¥…v……i…… x…‰* "`ˆ“EÚ Ω˛Ë* V…Ë∫…“ i…÷®Ω˛…Æ˙“ <SUÙ…! {…Æ˙ V……x…‰ E‰Ú {…Ω˛±…‰ l……‰c“ i…Ë™……Æ˙“ EÚÆ˙ ±……‰* l……‰c“ +∆O…‰W…“ ¶……π…… ∫…“J… ±……‰, +…V…EÚ±… ¥…Ω˛…ƒ =∫…“ EÚ… §……‰±…-§……±…… Ω˛Ë* ∫…§… ∫…÷ ¥…v……™… Ω˛È, P…⁄®…x…… +…∫……x… Ω˛Ë, n˘‰∫…- ¥…n˘‰∂… P…⁄®……‰M…‰ §…Ω˛÷i… EÚ…®… +…™…‰M…“*' {…÷∫i…EÚ §…Ω˛… n˘‰x…‰ ®… ¥…∑……∫… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ `ˆΩ˛Æ˙‰ EÚ§…“Æ˙, ®… ∫… EÚ…M…n˘ i……‰ EÚ¶…“ UÙ÷+… x…Ω˛” +§… EÚ±…®… C™…… Ω˛…l… ®… {…EÚc‰∆? §……‰±…‰, "Ω®… +∆O…‰V…“ ∫…‰ C™…… EÚ…®…? EÚ…Ëx… n˘÷ x…™……n˘…Æ˙“ EÚÆ˙x…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È? Æ˙…®… EÚ… x……®… i……‰ +¶…“ ¶…“ S…±…i…… Ω˛Ë ¥…Ω˛…ƒ, Ω˛®…‰∂……-Ω˛®…‰∂…… S…±…i…… Æ˙Ω˛‰M……* V…∫…x…‰ +…i…®… EÚ…‰ V……x… ±…™……, Æ˙…®… EÚ…‰ {…Ω˛S……x… ±…™…… =∫…‰ E÷ÚUÙ V……x…x…… §……EÚ“ x…Ω˛” Æ˙Ω˛… - g¯…<« +…J…Æ˙ |…‰®… EÚ… {…g‰¯ ∫……‰ {…∆ b˜i… Ω˛…‰™…*'

GARBHANAL

4

V…x®… ®…v™…|…n˘‰∂… ®…Â. ∂…I…… - B®….B.,{…“-BS….b˜“., +…S……™…« x…Æ˙‰xp˘ n˘‰¥… ∫x……i…EÚ…‰k…Æ˙ ®…Ω˛… ¥…t…±…™… EÚ…x…{…÷Æ˙ ®… +v™……{…x…. Æ˙]ı…™…Æ˙ Ω˛…‰x…‰ E‰Ú §……n˘ + v…EÚi…Æ˙ EËÚ±…“°Ú…‰Ãx…™……, +®…‰ Æ˙EÚ… ®… x…¥……∫…. EÚ ¥…i……™…Â, EÚΩ˛… x…™……ƒ, ±…P…÷-={…x™……∫…, ¥™…∆M™… +… n˘ ±…J…i…“ Æ˙Ω˛“ ΩÈ˛. +…EÚ…∂…¥……h…“ E‰Ú ±…™…‰ - ¥……i……« B¥…∆ Æ˙∆M…®…∆S… E‰Ú ±…B x……]ıEÚ, ∞¸{…EÚ, M…“ i…-x……]ı¨ +… n˘ ¶…“ ±…J…‰ ΩÈ˛. Ω˛xn˘“ EÚ“ ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« ∫…… Ω˛˛ i™…EÚ {… j…EÚ…+…‰∆ ®…∫…±…x… ¥…∂……±… ¶……Æ˙i…, Y……x……‰n˘™…, ¥…“h……, EÚ…n˘∆§…x…“, ∫……{i…… Ω˛EÚ Ω˛xn÷˘∫i……x…, v…®…«™…÷M… i…l…… +®…‰ Æ˙EÚ… ∫…‰ |…EÚ… ∂…i… ¥…∂¥…- ¥…¥…‰EÚ , ¥…∑…… ®… Æ˙S…x……+… EÚ… |…EÚ…∂…x…. |…EÚ… ∂…i… EÚi……§… : ∫…“®…… E‰Ú §…∆v…x… (EÚΩ˛…x…“ ∫…∆O…Ω˛ ), P…Æ˙ ®…‰Æ˙… Ω˛Ë (±…P…÷ ={…x™……∫… ∫…∆O…Ω˛), =k…Æ˙ EÚl…… (EÚ…¥™…), ¢ËÚ∫…±…… ∫…÷Æ˙ I…i… Ω˛Ë (Ω˛…∫™…-¥™…∆M™… EÚ“ Æ˙S…x……™…Â). ∫…®{…E«Ú : pratibha_saksena@yahoo.com


GARBHANAL

Æ˙®™…-Æ˙S…x…… ¥…πh…÷ x…‰ •…¿… EÚ…‰ ∫…… ¶…|……™… n˘‰J……* n˘…‰x…… ®…÷∫EÚÆ˙…B* "`ˆ“EÚ Ω˛Ë ! i…÷®Ω˛…Æ˙‰ V……x…‰ EÚ… |…§…xv… Ω˛…‰ V……BM……*' i…E«Ú-E÷Ú∂…±… EÚ§…“Æ˙ x…‰ +∆O…‰V…“ EÚ… {…“UÙ… UÙ…‰c n˘™……* +SUÙ… C™……-E÷ÚUÙ x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi…… ! EÚ™……* x…Ω˛” i……‰ =∫…EÚ“ ¶…“ UÙ“UÙ…±…‰n˘…Æ˙ EÚÆ˙ b˜…±…i…‰! V…§… "E‰Ú Bx… +…‰ b˜§…±…¬ B±… <« b˜“ V…“ <«' ∫{…‰ ±…∆M… EÚÆ˙ x……ϱ…‰V… {…gi…‰ i……‰ b˜∆b˜… "™…‰ ∫…§… EËÚ∫…‰ f¯…ƒS…‰ §…x…‰ Ω˛È ±……<x… EÚ“ ±……<x… J…®§…‰ M……c Æ˙CJ…‰ Ω˛È, EÚ…Ω˛‰?' ±…‰EÚÆ˙ J…c‰ Ω˛…‰ V……i…‰* EÚΩ˛i…‰ V…§… "E‰Ú' +…ËÆ˙ "b˜“' EÚ“ +…¥……W… "EÚ… ∫…®…÷Z……¥…È? +§… x…“S…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰ ∫…§… +…{…Ë n˘‰J… ±…‰x……*' x…Ω˛” x…EÚ±…i…“ i……‰ <xΩ˛‰ x…EÚ…±… °ÂÚEÚ…‰* V…Ω˛…ƒ "]ı“' +…ËÆ˙ "{…“' "+SUÙ… ™…‰ i……‰ §…i……™… n˘‰+…‰ ™…‰ EÚ…Ëx… n˘‰∫… Ω˛Ë V…Ω˛…ƒ =i……Æ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰?' ∫……<±…‰x]ı n˘‰J…i…‰ i……‰ =xΩ˛‰ ¥…h…«®……±…… ∫…‰ Ω˛“ §……Ω˛Æ˙ v… EÚ™……x…‰ {…Æ˙ "™…‰ +®…Æ˙“EÚ… Ω˛Ë V…∫…‰ {…Ω˛±…‰ E‰Ú V…®……x…‰ ®… {……i……±… EÚΩ˛… V……i… Æ˙Ω˛…*' =i……∞¸ Ω˛…‰ V……i…‰* +CJ…c +…n˘®…“ `ˆΩ˛Æ˙‰, E÷ÚUÙ ∫…÷x…x…‰ ∫…®…Z…x…‰ EÚ…‰ +x…V……x…“ V…M…Ω˛ ∫……Æ˙“ x…<«-x…<« §……i… n˘‰J… EÚ§…“Æ˙ EÚ…‰ E÷ÚUÙ P…§…Æ˙…Ω˛]ı Ω˛…‰x…‰ i…Ë™……Æ˙ Ω˛“ x…Ω˛” ! ±…M…“, ±…‰ EÚx… EÚΩ˛… E÷ÚUÙ x…Ω˛”, ∂……x… V……‰ P…]ı V……i…“ ! V…x…®… E‰Ú °ÚCEÚc ! E÷ÚUÙ M…`ˆÆ˙“-®…÷`ˆÆ˙“ i……‰ ∫……‰S…i…‰ Æ˙Ω˛‰ - EÚ…Ëx… V…M…Ω˛ Ω˛Ë ™…Ω? §……ƒv…x…“ x…Ω˛” l…“* ™……x… S……±…EÚ EÚ…‰ +…i…‰ {……i……±… ±……‰EÚ ™…… x……M… ±……‰EÚ? n˘‰J…… i……‰ =`ˆ…±…“ ±…÷EÚ…`ˆ“ Ω˛…l… ®… +…ËÆ˙ n˘÷ x…™……ƒ ®…‰ l…‰ i……‰ P…⁄®…- °ÚÆ˙EÚÆ˙ +…ËÆ˙ i…Ë™……Æ˙ Ω˛…‰ M…B* ∫…k∫…∆M… EÚÆ˙ EÚÆE‰Ú §…Ω˛÷i… §……i… V……x… ∫……¢Ú-∫…÷l…Æ˙“ S……Ëc“ "EÚΩ˛…ƒ =i…Æ˙…‰M…‰, ∫…∆i… V…“?' M…B l…‰ {…Æ˙ i…i¥…-i…i¥… EÚ“ O…Ω˛h… ∫…cEÂÚ, ∂……x…n˘…Æ˙ EÚ…Æ˙ EÚÆ˙ §……EÚ“ ¶…⁄∫…‰ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ =c… n˘”* "EÚΩ˛” ¶…“ =i…Æ˙ V……™…ÂM…‰, <i…x…“ §…c“ n˘…Ëc Æ˙Ω˛“ Ω˛È, ¥… S…j… =xΩ˛‰ ®…±……±… Ω˛…‰x…‰ ±…M…… ¶…⁄∫…… ¶…“ n˘÷ x…™……ƒ Ω˛Ë* EÚ §…Æ˙… J…c… §…V……Æ˙ ®…‰ ®……ƒM…‰ EÚ¶…“-EÚ¶……Æ˙ §…c‰ EÚ…®… +…i…… Ω˛Ë, ∫…§…EÚ“ J…ËÆ˙, x…… EÚ…Ω˛⁄ ∫…‰ n˘…‰∫i…“ x…… EÚ…Ω˛⁄ ¥…‰π…-¶…⁄π…… ®… ±……‰M…! l……‰c… Æ˙J… ±…‰x…… l……* ∫…‰ §…ËÆ˙! +…ËÆ˙ ¶…“, x…… P…Æ˙ i…‰Æ˙…, x…… P…Æ˙ ∫…§… +{…x…‰ +{…x…‰ ®… ®…‰Æ˙… S… c™…… Æ˙Ëx… §…∫…‰Æ˙… Ω˛Ë*' S…±……‰, Ω˛…‰™…M…“ ∫……‰ n˘‰J…“ V……™…M…“ ! ¥™…∫i…! ™…Ω˛ … ƒ ¶…“ ∫……l… +…™…… n˘⁄i… ®…÷∫EÚÆ˙… n˘™……* =i……Æ˙ n˘™…… =xΩ² E‰Ú ±…¢Ú…‰ ±…«™…… E‰Ú ∫……x…£Ú… x∫…∫…EÚ…‰ x…M…Æ˙ ®…Â* S…EÚÆ˙…B +{∫…Æ˙…Bƒ Ω˛È C™……? >{…Æ˙ ∫…‰ x…“S…‰ =i…Æ˙i…‰-=i…Æ˙i…‰ +…`ˆ n˘∫…∫…‰ J…c‰ Ω˛…‰ M…™…‰* P…x]ı‰ ±…M… M…B, V…§… i…EÚ ™……x… v…Æ˙i…“ UÙ⁄i…… ¥…Ω˛ P…⁄®… M…<« l…“, x…“S…‰ EÚ… Ω˛∫∫…… ∫……®…x…‰ "i……‰ +§… Ω˛®… S…±…Â', n˘⁄i… x…‰ {…⁄UÙ…* +… M…™…… l……* l……‰c“ >{…Æ˙ l…‰ i…¶…“ ∫…‰ ™…Ω˛…ƒ E‰Ú o˘∂™… n˘J……<« n˘‰x…‰ "EÚ…Ëx… EÚ∫…EÚ… ∫……l… n˘‰i…… Ω˛Ë?' ±…M…‰* >ƒS…“->ƒS…“ <®……Æ˙i…Â, n˘…Ëci…“ Ω˛÷<« i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ EÚ“ M…… c™……ƒ, ™…Ω˛ +…n˘®…“ Ω˛®…‰∂…… n˘…∂…« x…EÚ §…x…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë, =∫…x…‰ ∫……‰S…… +…ËÆ˙ Z…]ı¬ ∫…‰ E÷ÚUÙ ™……x… +…∫…®……x… ®…‰ =ci…‰ Ω˛÷B {…Ω˛±…‰ Ω˛“ n˘‰J… S…÷E‰Ú l…‰ ¥…‰* ¥…®……x… =c… ±…‰ M…™……* "Ω®… EÚ… °ÚÆ˙ EÚ∫…“ ∫¥…Æ˙M… ®…‰ ±…Ë +…B Ω˛…‰?' ∫……x…£Ú… x∫…∫…EÚ…‰ EÚ“ S…®…EÚ-n˘®…EÚ ¶…Æ˙“ M…M…x…S…÷®§…“ <®……Æ˙i…… EÚ…‰ +…ƒJ… "¥…Ω˛“ v…Æ˙i…“ Ω˛Ë ∫…xi… V…“, V……‰ +…{… UÙ…‰c M…B l…‰* {…Ω˛S……x… ®… x…Ω˛” °Ú…c‰ n˘‰J…i…‰ EÚ§…“Æ˙ J…c‰ l…‰* +… Æ˙Ω˛“ x……?' ∫…®…÷˘xn˘Æ˙ EÚ“ +…‰Æ˙ ∫…‰ +…i…‰ ∂…“i…±… Ω˛¥…… E‰Ú Z…EÚ…‰Æ˙‰* EÚ§…“Æ˙ EÚ…‰ Z…÷Æ˙Z…÷Æ˙“ "∫…S… ®…‰ §…Ω˛…‰i… i…Æ˙CEÚ“ EÚÆ˙ ±…“ Ω˛Ë ±……‰M…x… x…‰! ' =`ˆx…‰ ±…M…“* ∫……¢Ú-∫…÷l…Æ˙“ S……Ëc“ ∫…cEÂÚ, ∂……x…n˘…Æ˙ EÚ…Æ˙ n˘…Ëc Æ˙Ω˛“ Ω˛È, "+§… i……‰ BEÚ V…M…Ω˛ §…Ë`ˆ EÚÆ˙ Ω˛“ n˘÷ x…™……¶…Æ˙ EÚ“ §……i… ∫…÷x… ∫…EÚi…‰ ¥… S…j… ¥…‰π…-¶…⁄π…… ®… ±……‰M…! ∫…§… +{…x…‰-+{…x…‰ ®… ¥™…∫i…! ™…Ω˛…ƒ ¶…“ Ω˛…‰, V…∫…‰ S……Ω˛…‰ n˘‰J… ¶…“ ∫…EÚi…‰ Ω˛…‰*' +{∫…Æ˙…Bƒ Ω˛È C™……? ∫…÷x…Ω˛Æ˙‰-Ø˚{…Ω˛±…‰ ®…÷HÚ E‰Ú∂…, BEÚn˘®… M……‰Æ˙… Æ˙∆M…, ∫…§… Ω˛`ˆ™……‰M… EÚ… S…®…iEÚ…Æ˙ Ω˛…‰M……* EÚ§…“Æ˙ x…‰ ∫……‰S……- ∫……v…x…… ∫…‰ §…n˘x…- n˘J……> EÚ{…c‰ {…Ω˛x…‰ ∫¥…i…j…i…… ∫…‰ ¥…S…Æ˙h… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛“ Ω˛È* =x…x…‰

5


Æ˙®™…-Æ˙S…x…… +…ƒJ… °‰ÚÆ˙ ±…”, ∫¥…M…« ®… ¶…“ +{∫…Æ˙…+…‰∆ ∫…‰ EÚi…Æ˙…i…‰ °ÚÆ˙i…‰ l…‰* ¥…‰ ®…÷∫EÚÆ˙…i…“ Ω˛÷<» {……∫… +…i…” i……‰ "§…Ω˛x……-§…Ω˛x……' §……‰±… EÚÆ˙ <v…Æ˙-=v…Æ˙ ]ı±… l…‰* +S……x…EÚ =xΩ˛…Âx…‰ n˘‰J…… BEÚ +…‰Æ˙ E‰Ú ∫…ƒEÚÆ˙‰ Æ˙…∫i…‰ {…Æ˙, V…∫… {…Æ˙ M…… c™…… EÚ… +…¥……M…®…x… x…Ω˛” Ω˛Ë, §… x…™……x… P…÷]ız…… {…Ω˛x…‰ BEÚ +…n˘®…“ ¶……M…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* EÚ§…“Æ˙ S……ËEÚz…‰ Ω˛…‰ M…™…‰ - V…∞¸Æ˙ EÚ…‰<« S……‰Æ˙-=S…CEÚ… Ω˛Ë* ™…Ω˛…ƒ EÚ…‰<« v™……x… Ω˛“ x…Ω˛” n˘‰ Æ˙Ω˛…, +V…“§… ±……‰M… Ω˛È! x…Ω˛”, ∫……®…x…‰-∫……®…x…‰ n˘‰J… EÚÆ˙ S…÷{… Æ˙Ω˛ V……™…ƒ ™…Ω˛ Ω˛®…∫…‰ x…Ω˛” Ω˛…‰M……! I…h…¶…Æ˙ ®… =xΩ˛…Âx…‰ i…™… EÚÆ˙ ±…™…… +…ËÆ˙ ¶……M…‰ =∫…E‰Ú {…“UÙ‰! ¥…Ω˛ +…M…‰ ¶……M…i…… S…±…… V…… Æ˙Ω˛… l……, EÚ§…“Æ˙ n˘…Ëc ±…M…… Æ˙Ω˛‰ l…‰ =∫…‰ {…EÚcx…‰ E‰Ú ±…B - Z…{…]ıEÚÆ˙ {…EÚc Ω˛“ ±…™……! =∫…E‰Ú n˘…‰x…… Ω˛…l… {…EÚc‰ J…c‰ Ω˛È EÚ§…“Æ˙! ±……‰M… x…EÚ±…i…‰ S…±…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, EÚ∫…“ EÚ…‰ EÚ…‰<« ®…i…±…§… x…Ω˛” +…ËÆ˙ =S…CEÚ… V……x…‰ EÚ∫… ¶……π…… ®… E÷ÚUÙ EÚΩ˛‰ V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* "+Æ˙‰ EÚ…‰<« Ω˛Ë' EÚ§…“Æ˙ S…±±……B* +…ËÆ˙ EÚ∫…“ x…‰ i……‰ x… =x…EÚ“ ¶……π…… ∫…®…Z…“ x… {…÷EÚ…Æ˙ EÚ… |…i™…÷k…Æ˙! BEÚ +…n˘®…“, V……‰ E÷ÚUÙ ∫…®…™… {…Ω˛±…‰ Ω˛“ ¢ÚW…“ ∫…‰ +…™…… l…… ∫……®…x…‰ +… M…™……* "EÚ… Ω˛÷< M…¥……?' "<« S……‰Æ˙ Ω˛Ë, V…∞¸Æ˙ E÷ÚUÙ S…÷Æ˙…B ¶……M…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë' EÚ§…“Æ˙ EÚ∫… EÚÆ˙ Ω˛…l… {…EÚc‰ Ω˛È* =∫…x…‰ =∫… P…÷]ız…‰¥……±…‰ ∫…‰ E÷ÚUÙ M…]ıÆ˙- {…]ıÆ˙ EÚ“, ¥…Ω˛ ¶…“ i…®…i…®…… Æ˙Ω˛… l……* "+Æ˙‰ UÙ…‰ c™…‰ =∫…‰, ¥…Ω˛ V…… M…∆M… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë*' "<« EÚ… Ω˛…‰¥…i… Ω˛Ë?' "®…Ëb˜ ®…Ëx…---{…÷ ±…∫…' +… n˘ V……x…‰ C™…… EÚΩ˛i…… ¥…Ω˛ °ÚÆ˙ ¶……M…i…… S…±…… M…™……*' §……i… ∫…®…Z…EÚÆ˙ §…c“ Ω˛ËÆ˙i… Ω˛÷<« =xΩ˛Â! {……M…±… EÚΩ˛ M…™…… Ω˛Ë V……x…‰ n˘…‰ {…Ω˛±…‰ ¶…“ <∫… n˘÷ x…™…… E‰Ú ±……‰M…x… x…‰ {……M…±… ∫…®…Z…… l……* "¶…±…‰ i…÷®… ®…±… M…B, x…Ω˛” V……x…‰ EÚ… Ω˛…‰i……! ¶…<™…… i……‰Ω˛…Æ˙ x……®… EÚ… Ω˛Ë?' "Æ˙…®… ¶…V…x…!' "EÚ… J…⁄§… ®…±……™…… Ω˛Ë Æ˙…®… x…‰!' n˘…‰x…… ®… §……i…S…“i… Ω˛…‰x…‰ ±…M…“* S…±……‰ BEÚ `ˆEÚ…x…… i……‰ ®…±……! "<« ∫……®…x…‰ EÚ…‰<« Æ˙…V…… EÚ… ®…Ω˛±… Ω˛Ë?'

"x……Ω˛” > i……‰ Æ˙…®…b˜… <x… Ω˛Ë* <x… ®…i…±…§… Æ˙Ω˛x…‰ EÚ“ V…M…Ω, ∫…Æ˙…™…*' ®…M…x… Ω˛…‰ M…B EÚ§…“Æ˙ Æ˙…®… EÚ… x……®… ∫…÷x…EÚÆ* i…§… i……‰ Ω˛™…<«∆ ]ıEÚ V……B∆M…‰, BEÚ…v… °ÚCEÚc +…ËÆ˙ ®…±… M…B i……‰ J…⁄§… V…®…‰M…“! ¥…‰ Æ˙…®…b˜… <x… ®…‰ V…… P…÷∫…‰ - Æ˙…®… E‰Ú x……®… {…Æ˙ §…x…“ Ω˛Ë - EÚi…x…“ ¶… HÚ Ω˛Ë, Æ˙…®…c‰ EÚ…‰ +¶…Ë i…EÚ {…EÚc‰ Ω˛È ±……‰M…! |…∫…z… Ω˛…‰ M…™…… EÚ§…“Æ˙ EÚ… ®…x…! <i…x…‰ ∫…÷xn˘Æ˙ ∫…÷Ω˛…x…‰ P……∫… E‰Ú S……ËEÚ, °⁄Ú±…… EÚ“ §…Ω˛…Æ˙ ∫…§… Æ˙…®… EÚ“ ®……™…… Ω˛Ë* ±……x… ®… §…Ë`ˆ M…B V……EÚÆ˙ Æ˙…®…-x……®… V…{…x…‰ ±…M…‰! ¥……‰ =v…Æ˙ BEÚ ™…÷¥…… ∫j…“ ∫……l… ®… BEÚ {…÷Ø˚π… C™…… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È? Ω˛…™… Æ˙…®…, +…ƒJ…‰ °Ú]ı“ EÚ“ °Ú]ı“ Æ˙Ω˛ M…<«∆* J…⁄§… W……‰Æ˙ ∫…‰ J……ƒ∫……-J…ƒJ……Æ˙…, ¥…‰ ±……‰M… +{…x…“ ±…“±…… ®…‰ ±…“x… Æ˙Ω˛‰* EÚ§…“Æ˙ ®…÷ƒΩ˛ °‰ÚÆ˙ EÚÆ˙ §…Ë`ˆ M…B, {…Æ˙ S…Ëx… x…Ω˛” {…c Æ˙Ω˛… l……* Æ˙˙…®…b˜‰ EÚ“ ∫…Æ˙…™… - ™…Ω˛“ x……®… i……‰ §…i……™…… l…… Æ˙…®…¶…V…x… x…‰ - ®… +…i…‰-V……i…‰ ±……‰M… n˘J……<« {…c Æ˙Ω˛‰ l…‰ - ∫…Æ˙‰ +…®… ±…{…]ıi…‰- Z…{…]ıi…‰, EÚ∫…“ EÚ…‰ ∂…Æ˙®… x…Ω˛”, EÚ…‰<« Æ˙…‰EÚ-]ı…‰EÚ x…Ω˛”* <∫…∫…‰ +SUÙ… Ω˛Ë +∆n˘Æ˙ S…±… - Æ˙…®… EÚ“ ∫…Æ˙…™… ®… ∫…∆i…… EÚ… V…®……¥…c… Ω˛…‰i…… Ω˛“ Ω˛…‰M……, l……‰c… ∫…i∫…∆M… Ω˛…‰ V……™…! +∆n˘Æ˙ E‰Ú o˘∂™… - ∂…Æ˙…§… {…“x…‰ +…ËÆ˙ {…±……x…‰¥……±…… EÚ“ ¶…Æ˙®……Æ! ¥…‰ +…M…‰ §…gi…‰ S…±…‰ M…B* ¶……‰V…x… - ®……∆∫… ®…SUÙ“ Z…”M…‰ E‰ÚEÚc‰ +…ËÆ˙ V……±…‰ C™……-C™……! +V…“§… ®…Ω˛EÚ! M……™… +…ËÆ˙ ∫…÷+Æ˙ EÚ“ ∂…EÚ±… §…x…“ Ω˛È - n˘…‰x…… EÚ… ®……∆∫… Æ˙…ƒv…i…‰ Ω˛È* +…ËÆ˙ EÚ… n˘‰J…x…… §……EÚ“ Ω˛Ë? x… Ω˛xn˘⁄, Ω˛xn˘⁄ Æ˙Ω˛…, x… ®…÷∫…±…®……x…, ®…÷∫…±…®……x…* Æ˙…®… EÚ… x……®… v…Æ˙E‰Ú EËÚ∫…‰ {……{… EÚÆ˙®… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È ±……‰M…! ¶……M…i…‰ Æ˙Ω˛‰ EÚ§…“Æ˙ ™…Ω˛…ƒ ∫…‰ ¥…Ω˛…ƒ! ∫……M…Æ˙ EÚx……Æ˙‰ EÚ“ Æ˙∆M…-Æ˙ ±…™……ƒ n˘‰J…”, §……W……Æ˙… ®…‰ §…EÚi…… x…∆M……{…x…* Æ˙…®… ¶…V…x… EÚ… P…Æ˙ ¶…“ n˘‰J… S…÷E‰Ú - ®…‰Ω˛Æ˙…∞¸ E‰Ú EÚ{…c‰? ¥…‰ i……‰ ®…÷ƒΩ˛ °‰ÚÆ˙ EÚÆ˙ §…Ë`ˆ‰ Æ˙Ω˛‰* J……x…‰ EÚ“ ¶…±…“ S…±……<« {……x…“ i…EÚ x…Ω˛” {…™…… M…™……* =∫…“ ∫…‰ ∫…÷x…… ™…Ω˛…ƒ i…±……EÚ n˘‰EÚÆ˙ +…ËÆ˙i… ¶…“ §……Æ˙-§……Æ˙ x…B-x…B ®…Æ˙n˘… ∫…‰ ∂……n˘“ EÚÆ˙ ±…‰i…“ Ω˛È! EÚ…x… {…Æ˙ Ω˛…l… v…Æ˙ ±…B =xΩ˛…Âx…‰ i……‰* +§… x…Ω˛” n˘‰J…… V……i……! {…Æ˙ V……™…ƒ i……‰ V……™…ƒ EÚΩ˛…ƒ? ∫…÷x…… l…… ±……‰M… ∫…÷J…“ Ω˛È* ∫…S…®…÷S…- ∫…÷ J…™…… ∫…§… ∫…∆∫……Æ˙ Ω˛Ë J……™…‰ +Ø˚ ∫……‰¥…‰, n˘÷ J…™…… n˘…∫… EÚ§…“Æ˙ Ω˛Ë V……M…‰ +Ø˚ Æ˙…‰¥…‰! ∫……M…Æ˙ EÚx……Æ˙‰ BEÚ S…^ı…x… {…Æ˙ §…∫…⁄Æ˙i…‰ §…Ë`ˆ‰ Ω˛È* EÚ…Ëx… V……x…‰ {…Æ˙®……i®…… EÚ…‰ EÚ§… n˘™…… +…BM…“ !

GARBHANAL

6


¥…“x…… ¥…V… = n˘i… ±……Ω˛…ËÆ˙ ®…‰∆ V…x®…. |……Æ˙ ®¶…EÚ ∂…I…… EÚ]ıx…“ ®…v™…|…n˘‰∂… ®…‰∆ +…ËÆ V…§…±…{…÷Æ˙ ¥…∂¥… ¥…t…±…™… ∫…‰ ∫x……EÚ…‰k…Æ. B®….Bb.˜ ®…‰∆ ¥…∂¥… ¥…t…±…“x… ∫¥…h…« {…n˘EÚ |……{i… EÚ™……. ¶…Æ˙i…x……]™…®…ı x…fii™… ¥… x……]ıEÚ…‰∆ ®…‰∆ M…Ω˛x… + ¶…∞¸ S…. f¯‰Æ˙…‰ x……]ıEÚ…‰∆, ]ı‰±…“ °Ú±®……‰∆, v……Æ˙…¥…… Ω˛EÚ…‰ ¥… EÚ<« {…∆V……§…“ °Ú±®……‰∆ ®…‰∆ ¶…“ + ¶…x…™… EÚ™……. 52 EÚ∂i……‰∆ EÚ… v……Æ˙…¥…… Ω˛EÚ "¥……{…∫…“' EÚ™……. Æ˙∆M…®…∆S… +…EÚ…∂…¥……h…“ ¥… n˘⁄Æ˙n˘∂…«x… E‰Ú ∫……l…-∫……l… ±…‰J…x… EÚ…™…« ¶…“ S…±…i…… Æ˙Ω˛…. EÚ…¥™… ∫…∆O…Ω˛ "∫…z……]ı…‰∆ E‰Ú {…Ω˛Æ˙‰n˘…Æ'˙ +…ËÆ˙ EÚΩ˛…x…“ ∫…∆O…Ω˛ " {…P…±…i…“ ∂…±……'. <x… n˘x…… ®…Ω˛i¥……EÚ…∆I…“ ={…x™……∫… ±…J… Æ˙Ω˛“ ΩÈ˛. +…{…EÚ“ EÚΩ˛… x…™……ƒ +…ËÆ˙ EÚ ¥…i……™… www.veenavij.com {…Æ˙ ¶…“ {…g¯“ V…… ∫…EÚi…“ ΩÈ˛. ∫…∆{…E«Ú : veena_vij@hotmail.com

7

x…V… Æ˙™…… Ω˛∆n˘“ E‰Ú +Æ˙h™…Æ˙…‰n˘x… EÚ… n⁄˘∫…Æ˙… {…Ω˛±…⁄

GARBHANAL

™…⁄.

B∫…. ®…‰∆ EÚ∫…“ x…‰ ®…÷Z…∫…‰ EÚΩ˛… +…{… +{…x…“ Æ˙S…x……B∆ Æ˙…‰®…x… +∆O…‰V…“ ®…‰∆ ¶…“ ±…J…‰∆, V…∫…∫…‰ Ω˛®… {…g¯ ∫…E‰Ú∆* ¶……π…… ¶…“ <«V…“ Ω˛…‰x…“ S…… Ω˛B, V……‰ ∫…®…Z… +… ∫…E‰Ú* ¥…Ω˛” V…∫…®…‰∆ Ω˛®… +…{… §……‰±…i…‰ Ω˛È* ¥…Ë∫…‰ §…Ë∫]ı i……‰ ™…Ω˛“ Æ˙Ω˛‰M…… EÚ +…{… EËÚ∫…‰]ı EÚ“ §…x…¥…… n˘‰∆, V…∫…∫…‰ Ω˛®… EÚ…Æ˙ ®…‰∆ ∫…÷x… ∫…E‰Ú∆* BCS…÷+±…“ ™…Ω˛…∆ ]ı…<«®… §…Ω˛÷i… EÚ®… ®…±…i…… Ω˛Ë x…, +…{…EÚ…‰ i……‰ {…i…… Ω˛“ Ω˛Ë* <∫… i…Æ˙Ω˛ Ω˛xn˘“ ¶…“ BxV……ƒ™… EÚÆ˙ ∫…E‰Ú∆M…‰ +…ËÆ˙ ±…M…‰M…… Ω˛®… +{…x…‰ n˘‰∂… E‰Ú EÚÆ˙“§… Ω˛È* Ω˛®……Æ˙‰ n˘‰∂…¥……∫…“ V……‰ ¥…n˘‰∂……‰∆ ®…‰∆ V……EÚÆ˙ §…∫… M…B Ω˛È, ∫…S… {…⁄ UÙ™…‰ i……‰ ¥…‰ +{…x…“ ®……]ı“ EÚ“ ∫…÷M…∆v… {…“UÙ‰ Ω˛“ UÙ…‰c +…B Ω˛È* ¥…n˘‰∂…“ "Æ˙…ƒ±°Ú BÏb˜ ±……ƒÆ˙‰x…', <x]ı¨⁄∂…x…, §™…⁄]ı“°÷Ú±…, {¥……<«V…x…, {±…ËV…Æ˙ +… n˘ EÚ“ ∫…÷M…∆v… x…‰ =xΩ˛‰∆ +{…x…‰ ∫…‰ §……∆v… ±…™…… Ω˛Ë* ¶……Æ˙i… E‰Ú ¥…t…±…™……‰∆ B¥…∆ ®…Ω˛… ¥…t…±…™……‰∆ ®…‰∆ V……‰ Ω˛xn˘“ {…g“ l…“, ¥……‰ ®…∫…“ ∫…{{…“-®…∫…⁄Æ˙“ x… n˘™……‰∆ ®…‰∆ ¥…∫… V…«i… EÚÆ˙ n˘“ M…<« Ω˛Ë* ¥…‰ +∆O…‰V…“™…i… ®…‰∆ J……x…‰, {…“x…‰ ¥… V…“x…‰ ±…M…‰ ΩÈ˛* +§… B‰∫…‰ ®……Ω˛…˱… ®…‰∆ +…{… Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ C™…… §……i…‰∆ EÚÆ˙‰∆M…‰* §…Ω˛÷i… ±…°Úc‰ Ω˛È, ¥…n˘‰∂… ®…‰∆ +{…x…‰ n˘‰∂…¥…… ∫…™……‰∆ EÚ…‰ Ω˛xn˘“-∫…… Ω˛i™… E‰Ú |… i… +…EÚ π…«i… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ±…™…‰* ¥…Ω˛” P……‰Æ˙ +…∂S…™…« Ω˛…‰i…… Ω˛Ë, V…§…

+xi…V……«±… ∫…‰ +…{…EÚ“ EÚ…¥™… +…ËÆ˙ EÚΩ˛…x…“ EÚ“ EÚi……§…‰∆ ¥…n˘‰∂…“ ®…⁄±… E‰Ú ±……‰M… J…Æ˙“n˘i…‰ Ω˛È* BEÚ +…∫… EÚ“ EÚÆ˙h… n˘J……<« n˘‰i…“ Ω˛Ë EÚ +…V… ¶…“ Ω˛xn˘“ ∫……ƒ∫… ±…‰ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* ¥…n˘‰∂……‰∆ ®…‰∆ Ω˛xn˘“ EÚ…‰ §…S……x…‰ E‰Ú ±…B +xi…V……«±… EÚ… +…EÚπ…«h… EÚ…®… EÚÆ˙ M…™…… Ω˛Ë* Ω˛Æ˙ EÚ ¥… ¥… ±…‰J…EÚ BEÚ {±…‰]ı°Ú…Ï®…« {…Æ˙ +…x…… S……Ω˛i…… Ω˛Ë, +…ËÆ˙ ™…Ω˛ {±…‰]ı¬°Ú…Ï®…« n˘™…… Ω˛Ë +xi…V……«±… x…‰* ±…M…i…… Ω˛Ë, +{…x…‰ n˘‰∂… ®…‰∆ x…Ω˛” + {…i…÷ +xi…V……«±… {…Æ˙ Ω˛“ Ω˛xn˘“ EÚ… °Ú±…x…‰-°⁄Ú±…x…‰ EÚ… ¶… ¥…π™… x…¶…«Æ˙ Ω˛Ë* {…gx…‰ ¥……±……‰∆ EÚ“ ¶……Æ˙i… ®…‰∆ ¶…“ §…Ω˛÷i… EÚ®…“ Ω˛Ë* ™…Ω˛…∆ ∫…®…™… EÚ“ EÚ…‰<« EÚ®…“ x…Ω˛” Ω˛Ë, EÚxi…÷ <SUÙ…, V…Y……∫……, =i∫……Ω˛, =®…∆M… EÚ“ ¶……Æ˙“ EÚ®…“ Ω˛Ë* ∫…∫i…… ∫…… Ω˛i™… i……‰ Ω˛…l……‰∆ Ω˛…l… §…EÚ V……i…… Ω˛Ë* +SUÙ‰ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú §……¥…i…¬ +…{… |…EÚ…∂…EÚ…‰∆ ∫…‰ {…⁄UÙ‰∆ EÚi…x…… §…EÚi…… Ω˛Ë? ∫……‰S…x…‰ EÚ“ §……i… Ω˛Ë EÚ ™…Ω˛…∆ E‰Ú ±…‰J…EÚ…Â ¥… |…EÚ…∂…EÚ…‰∆ EÚ… C™…… ¶… ¥…π™… Ω˛Ë? Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ ¶……Æ˙“ ¶…Æ˙EÚ®… §……i…‰∆ EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ n˘±… {…Æ˙ Ω˛…l… Æ˙J…EÚÆ˙ ∫…SS……<« ∫…‰ EÚΩ˛‰∆ EÚ C™…… ¥…‰ +…V… E‰Ú ¥…HÚ ®…‰∆ P…Æ˙ EÚ… J…S…« ∫…… Ω˛i™… E‰Ú §…±…-§…⁄i…‰ {…Æ˙ S…±…… ∫…EÚi…‰ Ω˛È?...x…Ω˛” x…* i……‰ EÚΩ˛…∆ ∫…‰ +…BM…… ¥……‰ ∫…… Ω˛i™… V……‰ ∫… n˘™……‰∆ i…EÚ +{…x…‰ {…ËÆ˙…‰∆ E‰Ú x…∂……∆ UÙ…‰c‰M……* EÚΩ˛… Ω˛Ë x… EÚ "¶…⁄J…‰ ¶…V…x… x… Ω˛…‰™… M……‰{……±…'* °ÚÆ˙ B‰∫…‰ ®…‰∆ ¥…Ë∫…… ∫……… Ω˛i™… EËÚ∫…‰ ±…J…… V……BM……? §…Ω˛÷i… Ω˛“

∫…∫i…… ∫…… Ω˛i™… i……‰ Ω˛…l……‰∆ Ω˛…l… §…EÚ V……i…… Ω˛Ë* +SUÙ‰ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú §……¥…i…¬ +…{… |…EÚ…∂…EÚ…‰∆ ∫…‰ {…⁄UÙ‰∆ EÚ EÚi…x…… §…EÚi…… Ω˛Ë?


x…V… Æ˙™…… M…®¶…“Æ˙ ∫…®…∫™…… Ω˛Ë, Ω˛®…‰∆ <∫…∫…‰ EËÚ∫…‰ x…§…]ıx…… Ω˛Ë, {…Ω˛±…‰ Ω˛xn˘“ E‰Ú S……Ω˛x…‰ ¥……±…… EÚ…‰ <∫… {…Æ˙ ¥…S……Æ˙ EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B* +…V… E‰Ú ™…÷M… ®…∆‰ V…x…i…… n˘⁄Æ˙-n˘∂…«x… EÚ“ n˘“¥……x…“ Ω˛Ë* BEÚ…v… S…Ëx…±… Ω˛…‰ i……‰ E÷ÚUÙ EÚΩ², f¯‰Æ˙…‰∆ S…Ëx…±… +…ËÆ˙ =x… {…Æ˙ f¯‰Æ˙…‰∆ ∫…“ Æ˙™…±… S…±…i…‰ Ω˛È* {…÷Æ˙…x…‰ ∫…®…™… ®…‰∆ V…∫… ¥…HÚ M…fiΩ˛ h…™……ƒ {…÷∫i…E‰Ú∆ ¥… {… j…EÚ…B∆ {…g… EÚÆ˙i…” l…”, +§… ¥…‰ n˘⁄Æ˙-n˘∂…«x… {…Æ˙ ∫…“ Æ˙™…±∫… ∫…‰ V…÷c“ Æ˙Ω˛i…” Ω˛È* ∫……‰ V…… Ω˛Æ˙ Ω˛Ë EÚ 40 |… i…∂…i… {……`ˆEÚ i……‰ Ω˛®…x…‰ ™…⁄∆ Ω˛“ J……‰ n˘B, §……EÚ“ EÚ… Æ˙…®… ¶…±…… EÚÆ˙‰∆* ®…÷z……¶……<« B®….§…“.§…“.B∫…. V…Ë∫…“ °Ú±®……‰∆ ∫…‰ V…x…i…… ¥…∂…‰π…EÚÆ˙ ™…÷¥……-¥…M…« EÚ“ Ω˛xn˘“ i……‰ Æ˙∫……i…±… ®…‰∆ S…±…“ M…<« Ω˛Ë* ¥…‰ +]ı{…]ı“ Ω˛xn˘“ §……‰±…x…‰ ±…M…‰ Ω˛È* +§… +…{… §…i……B∆ EËÚ∫…‰ §…S……™…… V……B Ω˛xn˘“-∫…… Ω˛i™… EÚ…‰? {…UÙ±…‰ n˘x……‰∆ BEÚ x……®…“ +J…§……Æ˙ ®…‰∆ B‰∫…“ ¶……π…… EÚ“ EÚ ¥…i……B∆ ¶…“ {…gx…‰ EÚ…‰ ®…±…”* +§… Ω˛xn˘“ ¶……π…… EÚi…x…“ ∫…®…fir˘ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë, ™…Ω˛ i……‰ Ω˛xn˘“ E‰Ú `ˆ‰E‰Ún˘…Æ˙ V……x… ±…‰∆* Ω˛xn˘“ ¶……π…… EÚ…‰ §…S……x…‰ E‰Ú ±…™…‰ ±…®§…‰-±…®§…‰ ¥™……J™……x… n˘‰x…‰ ¥……±…‰ Æ˙…V…x…‰i…… ¥… x……®…“ ∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙…‰∆ E‰Ú {… Æ˙¥……Æ˙…‰∆ E‰Ú §…SS…‰ Ω˛V……Æ˙…‰∆ ¥… ±……J……‰∆ E‰Ú b˜…‰x…‰∂…x… n˘‰EÚÆ˙ +∆O…‰V…“ ∫E⁄Ú±……‰∆ ®…‰∆ ¶…i…“« EÚÆ˙…B V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛Ë* ∫……<»∫… ™…… ¥…Y……x… EÚ“ {…g…<« E‰Ú ±…B +∆O…‰V…“ {…gx…… + x…¥……™…« Ω˛Ë* Ω˛®…‰∆ <∫…∫…‰ EÚ§… <xEÚ…Æ˙ Ω˛Ë* {…Æ˙ ¥…‰ f¯∆f¯…‰Æ˙… i……‰ x… {…“]ı‰∆* ®…Ω˛‰∂…S…xp˘ u˘¥…‰n˘“ E‰Ú Ω˛…∫™… ¥™…∆M™… ®…‰∆ EÚi…x…“ ∫…SS……<« Ω˛Ë "{……`ˆEÚ…‰∆ i…EÚ +{…x…“ §……i… {…Ω˛÷ƒS……x…‰ E‰Ú ±…B Ω˛xn˘“ n˘¥…∫… EÚ…‰ +∆O…‰V…“ ®…‰∆ ®…x……x…… {…c‰M…… +…ËÆ˙ Ω˛xn˘“ E‰Ú {…I… ®…‰∆ |…§…÷r˘ {……`ˆEÚ…‰∆ EÚ…‰ EÚ…‰<« ∫…∆n˘‰∂… n˘‰x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È i……‰ ¶……π…h……‰∆ EÚ…‰ +∆O…‰V…“ ®…‰∆ UÙ{…¥……<«B*' +…V… EÚ… EÚ]ı÷ ∫…i™… ™…Ω˛ ¶…“ Ω˛Ë EÚ Ω˛®……Æ˙… ¶……Æ˙i… +∆O…‰V…“ ¶……π…… ®…‰∆ V…“ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* EÚ<« §……Æ˙ +…{… {…Æ˙‰∂……x… Ω˛…‰ V……i…‰ Ω˛È EÚ <∫… ¥…∂…‰π… ∂…§n˘ EÚ…‰ Ω˛xn˘“ ®…‰∆ C™…… EÚΩ˛i…‰ Ω˛È* =±…Z…x… ∫…Ω˛“ Ω˛Ë* EÚ…Æ˙h… +∆O…‰V… Ω˛®…‰∆ +{…x…“ ¶……π…… EÚ… M…÷±……®… §…x…… M…B Ω˛È* Æ˙…V…x…Ë i…EÚ ∞¸{… ∫…‰ Ω˛®… ∫¥…i…∆j… Ω˛…‰ M…™…‰

Ω˛xn˘“ ¶……π…… EÚ…‰ §…S……x…‰ E‰Ú ±…™…‰ ±…®§…‰-±…®§…‰ ¥™……J™……x… n˘‰x…‰ ¥……±…… E‰Ú §…SS…‰ Ω˛V……Æ˙…‰∆ ¥… ±……J……‰∆ E‰Ú b˜…‰x…‰∂…x… n˘‰EÚÆ˙ +∆O…‰V…“ ∫E⁄Ú±……‰∆ ®…‰∆ ¶…i…“« EÚÆ˙…B V…… Æ˙Ω˛‰ ΩÈ˛* Ω˛È, ±…‰ EÚx… ∫……∆∫EfiÚ i…EÚ ¥… +… i®…EÚ ∞¸{… ∫…‰ Ω˛®… ∫…n˘… E‰Ú ±…B M…÷±……®… §…x… M…B Ω˛È* {…Ën˘… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú §……n˘ ∫…‰ §…SS…‰ EÚ…‰ ]ı…-]ı…, §……™…§……™… ∫…‰ +∆O…‰V…“ ∂…÷∞¸ EÚÆ˙ n˘“ V……i…“ Ω˛Ë* {…Ω˛±…‰ V…x®… n˘x… {…Æ˙ EÚ∫…EÚ‰ P…Æ˙ E‰ÚEÚ x…Ω˛” EÚ]ı…... V…Æ˙… §…i……™…‰∆ i……‰? ™…… EÚ∫…E‰Ú P…Æ˙ "Ω˛Ë{{…“ §…l…« b˜‰' x…Ω˛” M……™…… M…™……? {…Ω˛±…‰ V…x®… n˘x… {…Æ˙ EÚ∫…E‰Ú P…Æ˙ EÚ]ı… ... V…Æ˙… §…i……™…‰∆ i……‰? EÚ∫…“ ¶…“ {……]ı“« ®…‰∆ +…{… EÚ…‰]ı-{…È]ı EÚ“ V…M…Ω˛ v……‰i…“-E÷Úi……« i……‰ x…Ω˛” {…Ω˛x…i…‰ x…* ∫……‰, Ω˛xn˘“ ∫…®®…‰±…x… S……Ω˛‰ ¥…∂¥… Ω˛xn˘“ ∫…®®…‰±…x… Ω˛…‰ ™…… Æ˙…π]ı≈ Ω˛xn˘“ ∫…®®…‰±…x…* ¶……Æ˙i… ®…‰∆ Ω˛…‰ ™…… x™…⁄™……E«Ú ®…‰∆* ∫…§… V…M…Ω˛ ∫…÷x…x…‰ ¥……±…‰ EÚ®… + {…i…÷ ¶……M… ±…‰x…‰ ¥……±…‰ Ω˛“ S……Æ˙…‰∆ +…ËÆ˙ o˘ π]ıM……‰S…Æ˙ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È* ∫…§…EÚ“ §……i…‰∆ EÚÆ˙i…‰ ∫…÷ x…B... EÚΩ˛i…‰ Ω˛÷B Ω˛ƒ∫…“ +…i…“ Ω˛Ë EÚ +…v…“ +∆O…‰V…“ i……‰ S…±… Æ˙Ω˛“ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë* EÚ∫…“ EÚ“ C™…… EÚΩ˛‰∆ +…{… ∫…S…-∫…S… §…i……B∆ EÚ +…{…EÚ… ±…J…… +…{…E‰Ú P…Æ˙ ®…‰∆ EÚi…x…‰ ±……‰M… {…gi…‰ Ω˛È* {…Ω˛±…‰ +{…x…… {… Æ˙¥……Æ˙ ∫…ƒ¶…… ±…B °ÚÆ˙ §……Ω˛Æ˙ EÚ“ ∫…÷ v… ±…“ V…B* V…Ω˛…∆ ∫¥…i…∆j…i…… n˘¥…∫… P…Æ˙ §…Ë`ˆEÚÆ˙ ®…x……i…‰ Ω˛…Â, ¥…Ω˛” Ω˛xn˘“ n˘¥…∫… ¶…“ ®…x…… ±……‰* C™……‰∆ ∂……‰Æ˙ ®…S……i…‰ Ω˛…‰!!!

"{……`ˆEÚ…‰∆ i…EÚ +{…x…“ §……i… {…Ω˛÷ƒS……x…‰ E‰Ú ±…B Ω˛xn˘“ n˘¥…∫… EÚ…‰ +∆O…‰V…“ ®…‰∆ ®…x……x…… {…c‰M…… +…ËÆ˙ Ω˛xn˘“ E‰Ú {…I… ®…‰∆ |…§…÷r˘ {……`ˆEÚ…‰∆ EÚ…‰ EÚ…‰<« ∫…∆n˘‰∂… n˘‰x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È i……‰ ¶……π…h……‰∆ EÚ…‰ +∆O…‰V…“ ®…‰∆ UÙ{…¥……<«B*'

GARBHANAL

8


Æ˙…Ω÷˛±… ={……v™……™… §…S…{…x… ∫…˱……x…… ®… M…÷W…Æ˙…* i…§… ∫…‰ +§… i…EÚ ∫…˱……x…“ Ω˛⁄∆* ∫…˱……x……, Æ˙i…±……®…, ®…‰Æ˙`ˆ, ∂…®…±……, EÚ±…EÚk…… +…ËÆ˙ §…x……Æ˙∫… ∫…‰ ∂…I…… |……{i… EÚÆ˙ E‰Ú {…UÙ±…‰ 21 ¥…π…« ∫…‰ +®…‰ Æ˙EÚ… E‰Ú ¥… ¶…z… ∂…Ω˛Æ˙… ®… Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛÷B +…V…EÚ±… ∫…B]ı±… ®… ®……<«GÚ…‰∫……ƒ¢Ú¬]ı EÚ∆{…x…“ ®… EÚ…™…«Æ˙i…* 6 ∫……±… ∫…‰ EÚ ¥…i……B∆ ±…J…x…‰ EÚ… ∂……ËEÚ {……±… ±…™…… Ω˛Ë, V…x…®… ™…… i……‰ Bx… +…Æ˙ +…<« EÚ“ j……∫……n˘“ EÚ… ¥…h…«x… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë ™…… ¢ÚÆ˙ V…“¥…x… EÚ“ ¥…b˜®§…x……+…‰ ®… Ω˛…∫™… f¯⁄∆f¯x…‰ EÚ… |…™……∫…* ∂…§n˘… ∫…‰ J…‰±…x…… +SUÙ… ±…M…i…… Ω˛Ë* EÚ ¥…i……B∆ ±…J…x…‰ EÚ“ |…‰Æ˙h…… ∫…∆i… EÚ§…“Æ˙ E‰Ú n˘…‰Ω˛…‰ ∫…‰ ®…±…“* UÙ…‰]ı“ EÚ ¥…i……, ∂…§n˘… EÚ… J…‰±… +…ËÆ˙ §……i… EÚ“ §……i…* {…UÙ±…‰ n˘…‰ ¥…π……Á ®… n˘…‰ +∆O…‰V…“ x……]ıEÚ…‰ ®… + ¶…x…™… EÚ™…… Ω˛Ë* ∫…®{…E«Ú : upadhyaya@yahoo.com

9

®…x… EÚ“ §……i…

V…§… i…EÚ n˘‰J…… x…Ω˛” +…<«x…… +{…x…“ J…… ®…™……ƒ x…W…Æ˙ +…<« x……

GARBHANAL

EÚ…

∂…! ™…‰ n˘…‰ {…∆ HÚ™……ƒ EÚ∫…“ ®…Ω˛…x…÷¶……¥… x…‰ EÚΩ˛” Ω˛…‰i…“* +…{…EÚ… n˘÷¶……«M™… Ω˲ EÚ ™…‰ ®…Èx…‰ ±…J…“ Ω˛È* ™…‰ ®…‰Æ˙‰ =∫… |…™……∫… EÚ… x…i…“V…… ΩÈ˛ V…∫…®… n˘⁄∫…Æ˙“ {…∆ HÚ E‰Ú +…J…Æ˙“ E‰Ú ∂…§n˘ {…Ω˛±…“ {…∆ HÚ E‰Ú +…J…Æ˙“ ∂…§n˘ Ω˛“ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È* BEÚ Ω˛±EÚ…-∫…… +∆i…Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* ¥……‰ ™…Ω˛ EÚ ™…… i……‰ ¥…‰ ∫…∆ v… u˘…Æ˙… §…x……B V……i…‰ ΩÈ˛ ™…… °ÚÆ˙ ∫…∆ v… ¥…SUÙ‰n˘ u˘…Æ˙…* S…⁄∆ EÚ ™…‰ ®…‰Æ˙“ {…∆ HÚ™……ƒ Ω˛È* i……‰ W…… Ω˛Æ˙ Ω˛Ë Ω˛Æ˙ EÚ…‰<« <∫… {…Æ˙ +{…x…“ ]ı{{…h…“ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* +…{… <i…x…‰ x…Æ˙…∂……¥……n˘“ C™…⁄∆ Ω˛È? ™…‰ C™…⁄∆ x…Ω˛” EÚΩ˛i…‰ EÚ : V…§… i…EÚ n˘‰J…… x…Ω˛” +…<«x……, +{…x…“ J…⁄ §…™……∆ x…W…Æ˙ +…<« x……* EÚΩ˛x…… =x…EÚ… ∫…Ω˛“ Ω˛Ë* M±……∫… EÚ…‰ +…v…… J……±…“ EÚΩ˛x…‰ E‰Ú §…V……™… +…v…… ¶…Æ˙… ¶…“ EÚΩ˛… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë* +…<«x…… §…Ω˛÷i… ={…™……‰M…“ ¥…∫i…÷ Ω˛Ë* <∫…EÚ… ={…™……‰M… Æ˙…‰V… Ω˛Æ˙ V…… i…, ∫…®|…n˘…™… +…ËÆ˙ n˘‰∂… ®… ∫…®……x… ∞¸{… ∫…‰ EÚ™…… V……i…… Ω˛Ë* ™…‰ §…Ω˛÷i… Ω˛“ ∫…∫i…‰ n˘…®…… {…Æ˙ ∫…§…EÚ…‰ ={…±…§v… Ω˛Ë* S……Ω˛‰ EÚ…‰<« ∫…÷§…Ω˛ =`ˆ EÚÆ˙ +{…x…‰ <«π]ı n˘‰¥… EÚ…‰ ∫®…Æ˙h… EÚÆ˙‰ x… EÚÆ˙‰, +…<«x…‰ E‰Ú n˘∂…«x… V…∞¸Æ˙ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* ∫j…“, {…÷Ø˚π…, §…SS…‰ +…ËÆ˙ §…⁄g‰ ∫…§… n˘‰J…i…‰ Ω˛È EÚ ¥…‰

EÚi…x…‰ ∫…÷∆n˘Æ˙ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ C™…… ∫…÷v……Æ˙ EÚ™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë i…… EÚ ¥…‰ +…ËÆ˙ ∫…÷∆n˘Æ˙ n˘J…Â* ±……‰M… =xΩ˛Â n˘‰J… i……‰ |…∫…z… Ω˛…Â* BEÚ +…ËÆ˙ +…™……®… x…W…Æ˙ +…i…… Ω˛Ë +…<«x…‰ EÚ…* ¥……‰ ™…Ω˛ EÚ +…<«x…‰ ∫…‰ ®…x……‰Æ˙∆V…x… ¶…“ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* M……ƒ¥… E‰Ú ®…‰±…… ®… +C∫…Æ˙ BEÚ J…‰®…… V…∞¸Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˲ V…∫…®… EÚ<« i…Æ˙Ω˛ E‰Ú +…<«x…‰ Ω˛…‰i…‰ Ω˲, V…x…®… <∆∫……x… §……Æ˙“-§……Æ˙“ ∫…‰ EÚ¶…“ ®……‰]ı… i……‰ EÚ¶…“ {…i…±……, EÚ¶…“ ±…®§…… i……‰ EÚ¶…“ UÙ…‰]ı… x…W…Æ˙ +…i…… Ω˛Ë* +…ËÆ˙ +…<«x…… |…™……‰M…∂……±…… ®… BEÚ ={…EÚÆ˙h… E‰Ú ∞¸{… ®… EÚ…®… +…i…… Ω˛Ë* <∫… EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ |…EÚ…∂… E‰Ú x…™…®… +…ËÆ˙ M…÷h… +… n˘ E‰Ú §……Æ˙‰ ®… |…™……‰M… EÚ™…‰ V……i…‰ Ω˛È* +…<«x…… §…SS……‰∆ EÚ… J…±……Ëx…… ¶…“ Ω˛Ë* ¥…‰ <∫…∫…‰ +…±……‰ EÚi… n˘…™…Æ˙‰ EÚ…‰ n˘“¥……Æ˙ +…ËÆ˙ UÙi… {…Æ˙ P…÷®……i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ =x…EÚ… EÚ…Ëi…⁄Ω˛±… EÚ®… Ω˛…‰x…‰ EÚ… x……®… x…Ω˛” ±…‰i……* +…<«x…… ∫…{……]ı Ω˛…‰i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ∫¥…¶……¥… ∫…‰ +i™…∆i… ∂…“i…±…* V……‰ UÙ ¥… n˘J……i…… Ω˛Ë ¥……‰ ∫…SS……<« E‰Ú §…±E÷Ú±… ¥…{…Æ˙“i… Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ ¶…“ EÚ…‰<« <∫…‰ n˘…‰π…“ x…Ω˛” `ˆΩ˛Æ˙…i……* ∫…§… ∫¥…™…∆ Ω˛“ <∫…EÚ… +…∂…™… V……x… ±…‰i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ <∫…EÚ… v…x™…¥……n˘ n˘‰i…‰ Ω˛È* <x… ∫…§… EÚ…‰ v™……x… ®… Æ˙J…i…‰ Ω˛÷B, ®…Èx…‰ +{…x…‰ §±……ÏM… E‰Ú ∫i…®¶… EÚ… x……®…


®…x… EÚ“ §……i… +…<«x…… Æ˙J…… Ω˛Ë* EÚ¶…“ ®…x……‰Æ˙∆V…x… EÚÆ˙‰M…… i……‰ EÚ¶…“ J…⁄ §…™……ƒ n˘J……BM…… i……‰ EÚ¶…“ J…… ®…™……ƒ* ®…÷Z…‰ EÚ ¥…i…… ±…J…x…‰ EÚ“ |…‰Æ˙h…… EÚ§…“Æ˙ E‰Ú n˘…‰Ω˛… ∫…‰ ®…±…“* ®…‰Æ˙… ®……x…x…… Ω˛Ë EÚ =x… E‰Ú V…Ë∫…… M……M…Æ˙ ®… ∫……M…Æ˙ ¶…Æ˙x…‰ ¥……±…… +…ËÆ˙ EÚ…‰<« x…Ω˛”* Ω˛…∫™…, ¥™…∆M™… +…ËÆ˙ n˘∂…«x… ®… ¥…‰ {……Æ˙∆M…i… l…‰* =x…EÚ… ™…‰ n˘…‰Ω˛… ®…÷Z…‰ J……∫… i……ËÆ˙ ∫…‰ {…∫…∆n˘ Ω˛Ë Æ˙∆M…“ EÚ…‰ x……Æ˙∆M…“ EÚΩ˛‰, §…x…‰ n˘⁄v… EÚ…‰ J……‰™……* S…±…i…“ EÚ…‰ M……c“ EÚΩ˛‰, n˘‰J… EÚ§…“Æ˙… Æ˙…‰™……* ∫…÷x…… i……‰ <∫…‰ +…{…x…‰ EÚ<« §……Æ˙ Ω˛…‰M……* ™…‰ BEÚ Ω˛∆n˘“ ¢Ú±®… E‰Ú M…“i… E‰Ú ∂…÷∞¸+…i… ®… ¶…“ M……™…… M…™…… Ω˛Ë* <∫…‰ ∫…®…Z…x…‰ E‰Ú ±…B <∫…‰ EÚ<« §……Æ˙ {…gx…… Ω˛…‰M……* i…“x…… i…l™… BEÚ ∫…‰ §…g¯EÚÆ˙ BEÚ ¥…b˜∆§…x…… EÚ…‰ =V……M…Æ˙ EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛* x……Æ˙∆M…“ BEÚ §…‰Ω˛n˘ Æ˙∆M…“x… ¢Ú±… Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫…‰ n˘÷ x…™…… x…‰ x……Æ˙∆M…“ EÚ… x……®… n˘‰ n˘™……* V…§… n˘⁄v… EÚ… J……‰™…… §…x…… ±…™…… V……i…… Ω˛Ë i……‰ ¥……‰ +…{…E‰Ú ∫……®…x…‰ Ω˛Ë +…ËÆ˙ n˘÷ x…™…… =∫…‰ EÚΩ˛i…“ Ω˛Ë J……‰™……* V……‰ ¥……Ω˛x… Ω˛Ë, S…±……™…®……x… Ω˛Ë =∫…‰ n˘÷ x…™…… EÚΩ˛i…“ Ω˛È M……c“! M……c“ i……‰ ±…EÚc“ V……i…“ Ω˛Ë, M……c‰ i……‰ ®…÷n˘Ê V……i…‰ Ω˛È* M……c“ EÚ… ®…i…±…§… Ω˲ V……‰ BEÚ V…M…Ω˛ {…Æ˙ +]ıEÚ V……B* V……‰ ¥…Ω˛…ƒ ∫…‰ Ω˛±… x… ∫…E‰Ú* ®…÷Z…‰ ¶…“ ∂…§n˘… ∫…‰ J…‰±…x…… §…Ω˛÷i… +SUÙ… ±…M…i…… Ω˛Ë* Ω˛Æ˙ EÚ ¥…i…… ®… E÷ÚUÙ x… E÷ÚUÙ ∂…§n˘ +… Ω˛“ V……i…‰ Ω˛È V…x…E‰Ú n˘…‰ +l…« Ω˛…‰* B‰∫…“ EÚ ¥…i……Bƒ °ÚÆ˙ ®…È blog <http://mere--words.blogspot.com/> {…Æ˙ |…EÚ… ∂…i… EÚÆ˙i…… Ω˛⁄ƒ +…ËÆ˙ ®…j……‰∆ EÚ…‰ ¶…‰V…i…… Ω˛⁄ƒ* {…UÙ±…‰ BEÚ ∫……±… ∫…‰ ∫…B]ı±… ∂…Ω˛Æ˙ ®… Ω˛Æ˙ ®…Ω˛“x…‰ E‰Ú S……Ël…‰ ∂… x…¥……Æ˙ EÚ…‰ ®…È +{…x…‰ P…Æ˙ BEÚ EÚ…¥™… M……‰π`ˆ“ EÚ… +…™……‰V…x… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛⁄ƒ* <∫…®… <∫… ∂…Ω˛Æ˙ ®… Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…‰ +…ËÆ˙ EÚ ¥…i…… ±…J…x…‰ ¥……±…‰ ™…… <∫…®… Ø˚˙ S… Æ˙J…x…‰ ¥……±…‰ ∫… ®®… ±…i… Ω˛…‰i…‰ Ω˛È* {…UÙ±…‰ Ω˛¢Ú¬i…‰ ®…È BEÚ {…÷∫i…EÚ ¥…®……‰S…x… E‰Ú EÚ…™…«GÚ®… ®… M…™…… l……* ¥…Ω˛…ƒ ®…‰Æ˙… {… Æ˙S…™… n˘‰i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛… M…™…… EÚ ™…‰ Ω˛Æ˙ ®…Ω˛“x…‰ x…™… ®…i… Ø˚{… ∫…‰ M……‰π`ˆ“ EÚ… +…™……‰V…x… EÚÆ˙E‰Ú Ω˛∆n˘“ EÚ“ ∫…‰¥…… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ ΩÈ˛* i……‰ ®…‰Æ˙‰ ®…x… ®… i…÷Æ˙∆i… BEÚ ¥……C™… EÚ…Èv… M…™…… - "®…È ®…… ∫…EÚ v…®…« x…¶…… Æ˙Ω˛… Ω˛⁄ƒ*' ®…È ∫……‰S…i…… Æ˙Ω˛… EÚ +M…Æ˙ ®…… ∫…EÚ v…®…« ±…M……i……Æ˙ S…±…i…… Æ˙Ω˛‰ +…ËÆ˙ EÚ¶…“ ™…‰ GÚ®… ]ı⁄]ı‰ x…Ω˛” i……‰ ∫…fiV…x… EËÚ∫…‰ Ω˛…‰M……? +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ ®…‰Æ˙… ∂…§n˘… ∫…‰ J…‰±… ∂…÷∞¸ Ω˛…‰ M…™…… V……‰ n˘⁄∫…Æ˙‰ n˘x… V…… E‰Ú Ø˚EÚ… V…§… "V…x®…' EÚ ¥…i…… {…⁄Æ˙“ Ω˛…‰ M…<«* ™…‰ BEÚ ∫…∆™……‰M… Ω˛“ l…… EÚ ¥……‰ ®…‰Æ˙… V…x®… n˘x… ¶…“ l……*

∂…÷r˘i…… ∫…¢«Ú ∂…÷r˘i…… EÚ“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ x…Ω˛“ Ω˛…‰x…“ S…… Ω˛B* |……™…: ∫……Æ˙“ ∂…÷r˘ ¥…∫i…÷B∆ <i…x…“ ={…™……‰M…“ x…Ω˛” Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë V…i…x…“ EÚ ®…±……¥…]ı E‰Ú §……n˘* 100 |… i…∂…i… ∂…÷r˘ ±……‰Ω˛… EÚ∫…“ EÚ…®… EÚ… x…Ω˛” Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* V…x®… E‰Ú {…“UÙ‰ EÚ…®…÷EÚ EfiÚi™… Ω˛Ë ™…Ω˛ BEÚ ∫…¥…« ¥… n˘i… ∫…i™… Ω˛Ë EÚ¶…“ Z…÷`ˆ±……™…… M…™…… i……‰ EÚ¶…“ x…EÚ…Æ˙… M…™…… Ω˛W……Æ˙ §……Æ˙ Ω˛®…∫…‰ ™…‰ ∫…S… UÙ÷{……™…… M…™…… EÚ¶…“ ∂…π]ıi…… E‰Ú x……i…‰ i……‰ EÚ¶…“ =©… E‰Ú ±…Ω˛…V… ∫…‰ "+¶…“ i……‰ J…‰±…x…‰ J……x…‰ EÚ“ =©… Ω˛Ë C™…… EÚÆ˙ÂM…‰ <∫…‰ V……x… E‰Ú?' ∫……‰S… E‰Ú ®…∆n˘ ®…÷∫EÚÆ˙… n˘‰i…‰ l…‰ ¥……‰ Æ˙∆M…“x… M…÷§§……Æ˙‰ ∫…‰ §…Ω˛±…… n˘‰i…‰ l…‰ ¥……‰ §…c‰ Ω˛÷B i……‰ ∫…i™… ∫…‰ {…n˘Ê =`ˆ M…B +…ËÆ˙ §…SS……‰∆ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ Ω˛®… ∞¸`ˆ M…B V…Ë∫…‰ BEÚ ∫…÷Ω˛…x…… ∫…{…x…… ]ı⁄]ı M…™…… +…ËÆ˙ n˘÷ x…™…… ∫…‰ ¥…∑……∫… =`ˆ M…™…… ™…‰ ®…^ı“ Ω˛Ë, ®…‰Æ˙… P…Æ˙ x…Ω˛” ™…‰ {…il…Æ˙ Ω˛Ë, EÚ…‰<« <«∑…Æ˙ x…Ω˛” ™…Ω˛ n˘‰∂… Ω˲, ®……i…fi-¶…⁄ ®… x…Ω˛” ™…‰ •…¿…∆b˜ Ω˛Ë, •…¿… EÚΩ˛” {…Æ˙ x…Ω˛” BEÚ §……i… ∫…®…Z… ®… +… M…<« i……‰ ∫…®…Z… §…Ë`ˆ‰ J…÷n˘ EÚ…‰ K…÷n˘…

GARBHANAL

10


GARBHANAL

®…x… EÚ“ §……i… P…÷∫… M…B "±…˧…' ®… ∂……∆i… EÚÆ˙x…‰ +{…x…“ I…÷v…… Ω˛Æ˙ ¥…∫i…÷ EÚ“ x……{… i……˱… EÚÆ˙‰ x… EÚÆ˙ ∫…E‰Ú i……‰ ®…J……˱… EÚÆ˙‰ ¥…‰n˘… EÚ…‰ Z…÷`ˆ±……i…‰ ΩÈ˛ Ω˛®… <«∑…Æ˙ EÚ…‰ x…EÚ…Æ˙i…‰ ΩÈ˛ Ω˛®… i…E«Ú ∫…‰ Ω˛Æ˙ +…∫l…… EÚ…‰ ®……Æ˙i…‰ ΩÈ˛ Ω˛®… <«∑…Æ˙ ∫……®…x…‰ +…i…… x…Ω˛” Ω˛®… E÷ÚUÙ ∫…®…Z……i…… x…Ω˛” EÚ¶…“ ∂…π]ıi…… E‰Ú x……i…‰ i……‰ EÚ¶…“ =©… E‰Ú ±…Ω˛…V… ∫…‰ "+¶…“ i……‰ J…‰±…x…‰ J……x…‰ EÚ“ =©… Ω˛Ë C™…… EÚÆ˙ÂM…‰ <∫…‰ V……x… E‰Ú' §……n˘±… M…Æ˙V…-§…Æ˙∫… E‰Ú UÙ]ı V……i…‰ Ω˛È <∆p˘v…x…÷π… E‰Ú Æ˙∆M… §…J…Æ˙ V……i…‰ ΩÈ˛* <∫… EÚ ¥…i…… EÚ…‰ §…Ω˛÷i…… x…‰ {…∫…∆n˘ EÚ™……* +…ËÆ˙ x…Ω˛” ¶…“ EÚ™…… i……‰ EÚ®…-∫…‰-EÚ®… V…x®… n˘x… EÚ“ §…v……<«™……ƒ i……‰ V…∞¸Æ˙ ¶…‰V…“ M…<»* {…Æ˙ n˘…‰ x…<« §……i… ∫…÷x…x…‰ ®… +…<»* BEÚ i……‰ ™…‰ EÚ V™……n˘…i…Æ˙ ±……‰M… J…÷∂… l…‰ EÚ <∫… EÚ ¥…i…… ®… ¥…‰n˘… +…ËÆ˙ <«∑…Æ˙ E‰Ú + ∫i…i¥… EÚ…‰ ∫¥…“EÚ…Æ˙… M…™…… Ω˛Ë* n˘⁄∫…Æ˙… ™…‰ EÚ <∫…®… V™……n˘…i…Æ˙ ∂…§n˘ Ω˛∆n˘“ E‰Ú l…‰* =n˘«⁄ E‰Ú <CEÚ…-n÷˘CEÚ… ∂…§n˘ l…‰* ®…÷Z…‰ ∫…±……Ω˛ n˘“ M…<« EÚ +…{… Ω˛∆n˘“ EÚ…‰ ß…π]ı Ω˛…‰x…‰ ∫…‰ §…S…… ±…Â* +M…Æ˙ K…÷n˘… EÚ…‰ EÚ ¥…i…… ∫…‰ V…÷n˘… EÚÆ˙ n˘™…… V……B i……‰ +SUÙ… Ω˛…‰M……* ∫……®……x™…i…: ®…È +{…x…‰ +…{… EÚ…‰ EÚ ¥…i…… i…EÚ Ω˛“ ∫…“ ®…i… Æ˙J…i…… Ω˛⁄ƒ* EÚ ¥…i…… E‰Ú +±……¥…… E÷ÚUÙ x…Ω˛” EÚΩ˛i……* +…ËÆ˙ x… Ω˛“ EÚ ¥…i…… EÚ“ ∫…¢Ú…<« n˘‰i…… Ω˛⁄ƒ* {…Æ˙ S…⁄∆ EÚ +§… ®……ËEÚ… ®…±… M…™…… Ω˲ i……‰ E÷ÚUÙ EÚΩ˛x…… S……Ω˛⁄ƒM……* ®…È Æ˙i…±……®… ®… +…ËÆ˙ Æ˙i…±……®… V…±…‰ ( ∂…¥…M…g +…ËÆ˙ ∫…˱……x……) ®… {…±…… Ω˛⁄ƒ* ¥…Ω˛…ƒ {…Æ˙ Ω˛®… ®……±…¥…“ ™…… ∫……v……Æ˙h… Ω˛∆n˘“ §……‰±…i…‰ l…‰* x…<«n˘÷ x…™…… BEÚ®……j… +J…§……Æ˙ l……* =∫…‰ n˘‰x…‰ +J…§……Æ˙¥……±…… +…i…… l……* +J…§……Æ˙ EÚ… §…±… +…i…… l…… Ω˛Æ˙ ®…Ω˛“x…‰* ®…‰Æ˙‰ x……x…… M……ƒv…“¥……n˘“ l…‰ +…ËÆ˙ |……l… ®…EÚ ¥…t…±…™… S…±……i…‰ l…‰ V…∫…‰ ±……‰M… j…¥…‰n˘“ |……<«¥…‰]ı ∫E⁄Ú±… E‰Ú x……®… ∫…‰ V……x…i…‰ l…‰* n˘‰ J…™…‰, §…x…… +∆O…‰W…“ +…ËÆ˙ =n˘«⁄ E‰Ú <i…x…“ UÙ…‰]ı“-∫…“ §……i… ¶…“ {…⁄Æ˙“ x…Ω˛” EÚ“ V…… ∫…EÚ“*

BEÚ +…ËÆ˙ =n˘…Ω˛Æ˙h…- +…{… V……<™…‰ BEÚ n˘⁄Æ˙-n˘Æ˙…V… E‰Ú M……ƒ¥… ®… V…Ω˛…ƒ BEÚ +v…‰c =©… EÚ“ ®……ƒ Ω˛Ë V……‰ EÚc“ ®…‰Ω˛x…i… EÚÆE‰Ú +{…x…… P…Æ˙ S…±……i…“ Ω˛Ë* =∫… E‰Ú {……∫… ¥…HÚ x…Ω˛” Ω˛Ë EÚ ¥……‰ ™…… =∫…EÚ“ ¶……π…… Æ˙…V…x…“ i… ∫…‰ ™…… ¢Ú±®…“ n˘÷ x…™…… ∫…‰ ™…… ]ı“¥…“ ∫…‰ |…¶…… ¥…i… Ω˛…‰* =∫…∫…‰ +…{… EÚ Ω˛™…‰ EÚ"®……<«, i…‰Æ˙‰ §…‰]ı‰ E‰Ú x…®§…Æ˙ +SUÙ‰ x…Ω˛” +…B Ω˛Ë <∫… ±…B ¥……‰ ¢ËÚ±… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë* i…⁄ =∫…EÚ“ EÚ…‰<« +SUÙ“-∫…“ ]ı¨⁄∂…x… ±…M…… n˘‰* Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë ¥……‰ +M…±…“ §……Æ˙ {……∫… Ω˛…‰ V……B' - ®……<« +…{…EÚ“ §……i… ∫…®…Z… V……™…‰M…“* +§… +…{… ™…Ω˛“ §……i… §…x…… x…®§…Æ˙, ¢ËÚ±…, ]ı¨⁄∂…x… +…ËÆ˙ {……∫… E‰Ú EÚΩ˛EÚÆ˙ ˘n‰˘J…Â, EÚΩ˛ {……™…ÂM…‰? §…Ω˛÷i… ®…÷ ∂EÚ±… Ω˛Ë* +…ËÆ˙ +…{… +M…Æ˙ ∂…¥n˘EÚ…‰∂… EÚ“ ∫…Ω˛…™…i…… ∫…‰ EÚΩ˛ ¶…“ n¢ i……‰ ®…È x…Ω˛” ∫…®…Z…i…… EÚ ¥……‰ ®……ƒ =∫… §……i… EÚ…‰ ∫…®…Z… {……BM…“* C™…… ¢Ú…™…n˘… Ω˲ <∫… i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ Ω˛∆n˘“ EÚ…‰ ∫…∆EÚ“h…« §…x……B Æ˙J…x…‰ EÚ“? +…M… ¶…“ =i…x…… Ω˛“ `ˆ“EÚ ∂…§n˘ Ω˛Ë V…i…x…… EÚ + Mx…* ®…÷Z…‰ ∫…®…Z… x…Ω˛” +…i…… Ω˛Ë EÚ C™…⁄∆ E÷ÚUÙ ±……‰M… §……i…-§……i… {…Æ˙ Ω˛∆n˘“ EÚ… Z…∆b˜… ¢ÚΩ˛Æ˙…x…‰ ∫…‰ §……V… x…Ω˛” +…i…‰? J…÷n˘ i……‰ +∆O…‰W…“ {…g- ±…J… EÚÆ˙ +…M…‰ x…EÚ±… ±…B* +§… S……Ω˛i…‰ Ω˛È EÚ §……EÚ“ ±……‰M… {…“UÙ‰ Ω˛“ Æ˙Ω² i……‰ §…‰Ω˛i…Æ˙ Ω˛Ë* BEÚ ∫…VV…x… i……‰ ™…Ω˛…ƒ i…EÚ ±…J… §…Ë`ˆ‰ EÚ " Ω˛∆n˘“ E‰Ú¥…±… M……ƒ¥… +…ËÆ˙ M…Æ˙“§…… i…EÚ ∫…“ ®…i… Æ˙Ω˛ M…<« Ω˛Ë* V…Ë∫…‰-V…Ë∫…‰ M…Æ˙“§…“ Ω˛]ıi…“ V……BM…“, ¥…Ë∫…‰-¥…Ë∫…‰ Ω˛∆n˘“ ®…Æ˙i…“ V……BM…“*' ®…‰Æ˙‰ ±…B ™…‰ BEÚ ∫…÷J…n˘ P…]ıx…… Ω˛…‰M…“* M…Æ˙“§…“ Ω˛]ı…x…‰ EÚ… |…™…ix… EÚ<« ¥…π……Á ∫…‰ EÚ™…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* +M…Æ˙ Ω˛®… <∫…®… ∫…¢Ú±… Ω˛…‰ M…B i……‰ ™…‰ BEÚ Ω˛π…« EÚ… ¥…π…™… Ω˛Ë* ®……i…®… ®…x……x…‰ EÚ… x…Ω˛”* Æ˙Ω˛“ §……i… Ω˛∆n˘“ E‰Ú ®…Æ˙x…‰ EÚ“* ¥……‰ B‰∫…‰ i……‰ ®…Æ˙x…‰ ¥……±…“ Ω˛Ë x…Ω˛“* +…ËÆ˙ +M…Æ˙ ®…Æ˙ ¶…“ M…<« i……‰ EÚ…‰<« M…®… x…Ω˛”* ®…È Ω˛®…‰∂…… ∫…‰ <∫… {…I… ®… Ω˛⁄ƒ EÚ <∆∫……x… §…‰EÚ…Æ˙ ®… Ω˛“ §…ƒ]ı… Ω˛÷+… Ω˛Ë V…… i… ®…Â, |……∆i… ®…Â, Æ˙…V™… ®…Â, n˘‰∂… ®…Â, ¶……π…… ®…Â, v…®…« ®…Â* C™…… Ω˛“ +SUÙ… Ω˛…‰ V…§… ∫……Æ˙“ ∫…“®……B∆ Ω˛]ı V……Bƒ +…ËÆ˙ Ω˛®… ∫…§… +…W……n˘“ ∫…‰ V…Ω˛…ƒ V……x…… S……Ω˛‰, V…… ∫…EÂÚ* x… {……∫…{……‰]«ı EÚ“ +…¥…∂™…EÚi…… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ x… Ω˛” EÚ∫…“ n˘⁄∫…Æ˙“ ¶……π…… EÚ…‰ V……x…x…‰ EÚ“ W…∞¸Æ˙i…* n˘⁄∫…Æ˙“ §……i… ¶……π…… ß…π]ı Ω˛…‰x…‰ EÚ“* x…B ∂…§n˘ V……‰cx…‰ ∫…‰ ¶……π…… §…±…¥……x… Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë, ß…π]ı x…Ω˛”* ∂…÷r˘i…… ∫…¢«Ú ∂…÷r˘i…… EÚ“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ x…Ω˛“ Ω˛…‰x…“ S…… Ω˛B* |……™…: ∫……Æ˙“ ∂…÷r˘ ¥…∫i…÷B∆ <i…x…“ ={…™……‰M…“ x…Ω˛” Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë V…i…x…“ EÚ ®…±……¥…]ı E‰Ú §……n˘* 100 |… i…∂…i… ∂…÷r˘ ±……‰Ω˛… EÚ∫…“ EÚ…®… EÚ… x…Ω˛” Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* =∫…®… ®…±……¥…]ı EÚÆ˙E‰Ú ∫]ı“±… §…x……™…… V……i…… Ω˛Ë* 100 |… i…∂…i… J…Æ˙‰ ∫……‰x…‰ ∫…‰ ¶…“ +…¶…⁄π…h… x…Ω˛” §…x……B V…… ∫…EÚi…‰ Ω˛È V…§… i…EÚ EÚ ®…±……¥…]ı x… Ω˛…‰*

11


EÚ“Ãi… S……Ëv…Æ˙“ 1935 ®… =z……¥… V…±…‰ E‰Ú x…<«®…{…÷Æ˙ M……ƒ¥… ®… V…x®…. §…S…{…x… M……ƒ¥… ®… §…“i…… V…Ω˛…ƒ {…Ëi…fiEÚ V…®…”n˘…Æ˙“ l…“. 1954 ®… B®….B. EÚ“ {…Æ˙“I…… {……∫… EÚ“. {…i…… V…®…”n˘…Æ˙ +…ËÆ˙ ®……ƒ EÚ¥… ™…j…“ +…ËÆ˙ EÚΩ˛…x…“ ±…‰ J…EÚ… l…”. M……ƒ¥…, EÚ∫§…‰ +…ËÆ˙ ∂…Ω˛Æ˙ E‰Ú ¥… ¶…z… ®…±…‰-V…÷±…‰ |…¶……¥… =x…EÚ“ EÚ ¥…i…… ®… ∫{…π]ı i……ËÆ˙ {…Æ˙ =¶…Æ˙ EÚÆ˙ +…i…‰ ΩÈ˛. +®…Æ˙…<« ®… §…J…Æ˙i…“ ®…n˘®……i…“ M…∆v… +…ËÆ˙ i……±…… ®… °⁄Ú±…“ EÚ…‰EÚ… §…‰±…“ =x…EÚ“ EÚ ¥…i…… ®… ™…j…-i…j… §…J…Æ˙“ n˘J…i…“ Ω˲. <x… n˘x…… ±…∆n˘x… ®… x…¥……∫….

EÚ…™…«GÚ®…

n˘x…- n˘x… ¶…Æ˙ ∫……‰x…… =`‰ˆ ¶…“ i……‰ ¶……M™… EÚ…‰ Æ˙…‰x…… §…Ω÷˛i… Ω÷˛+… i……‰ EÚi……§…… ®… n˘±…- n˘®……N… J……‰x……* ¥…x……« EÚi……§… °ÂÚEÚ n˘“¥……Æ˙ ®… ™…… Ω˛“ x…M……Ω˛… E‰Ú §…“V… §……‰x……* I…h…-¶…Æ˙ EÚ…‰ J……]ı UÙ…‰c˜ {…ËÆ˙… EÚ…‰ ¥™…l…« Ω˛±……

®……l…‰ {…Æ˙ Ω˛…l… Æ˙J…‰ ®…x… EÚ…‰ S…xi…… E‰Ú ∫……M…Æ˙ ®… b÷˜§……‰x……* E÷ÚUÙ +…ËÆ˙ S…‰i…x…… +…™…“ i……‰ {…ËÆ˙… ®… ∫…±…“{…x… {…Ω˛x……, P…⁄®… +…™…‰ §……W……Æ˙ EÚ… EÚ…‰x……* l……‰c˜“ GÚ™……∂…“±…i…… V……M…“ i……‰ {…Ëb˜ J…”S… ®…j…… EÚ…‰ {…j… ±…J… ®……‰i…“ {…Æ˙…‰x……* <x… ∫…§… ∫…‰ ∫…S… ®……x……‰ E÷ÚUÙ x…Ω˛” Ω˛…‰x……! ÀW…n˘M…“ EÚ…‰ B‰∫…… x… §…x……+…‰- EÚ ±…M…‰ §……‰Z…… f¯…‰x……* n÷˘ x…™…… ®… §…c˜“ x…™……®…i… ΩÈ˛ ®…j… W…Æ˙… =`ˆ…‰, Ω˛…Ë∫…±…… EÚÆ˙…‰ x……! l……‰c˜… Ω˛…l…-{…ËÆ˙ S…±……+…‰ <xΩ˛” {…ËÆ˙… EÚ“ S……{… ∫…‰ x…Z…«Æ˙ °⁄Ú]ÂıM…‰, <xΩ˛” Ω˛…l…… ∫…‰ i……‰ =M…‰M…… ∫……‰x……*

GARBHANAL

12


EÚ ¥…i……

¥…Di… ™…Ω˛ EËÚ∫…… ¥…Di… Ω˲ EÚ EÚ∫…“ EÚ…‰ EÚc˜“ §……i… EÚΩ˛…‰ i……‰ ¶…“ ¥…Ω˛ §…÷Æ˙… x…Ω˛” ®……x…i……! V…Ë∫…‰ P…fih…… +…ËÆ˙ {™……Æ˙ E‰Ú V……‰ x…™…®… ΩÈ˛ =xΩ² EÚ…‰<« x…Ω˛” V……x…i……* K…⁄§… J…±…‰ Ω÷˛B °⁄Ú±… EÚ…‰ n‰˘J… EÚÆ˙ +S……x…EÚ K…÷∂… Ω˛…‰ V……x……, §…c‰˜ ∫x…‰Ω˛“ ∫…÷æ˛n¬˘ EÚ“ Ω˛…Æ˙ {…Æ˙ ®…x… ¶…Æ˙ ±……x……, Z…÷ƒZ…±……x……;

GARBHANAL

+ ¶…¥™… HÚ E‰Ú <x… ∫…“v…‰-∫……n‰˘ ∞¸{…… EÚ…‰ ¶…“ ∫…§… ¶…⁄±… M…™…‰ EÚ…‰<« x…Ω˛” {…Ω˛S……x…i……* ™…Ω˛ EËÚ∫…“ ±……S……Æ˙“ Ω˲ EÚ Ω˛®… x…‰ +{…x…“ ∫…Ω˛V…i…… Ω˛“ BEÚn˘®… §…∫……Æ˙“ Ω˲* <∫… E‰Ú §…x…… V…“¥…x… E÷ÚUÙ <i…x…… EÚ `ˆx… Ω˲ EÚ ¢ÚF«Ú V…±n˘“ ∫…®…Z… ®… x…Ω˛” +…i……-™…Ω˛ n÷˘Ãn˘x… Ω˲ ™…… ∫…÷ n˘x… Ω˲* V……‰ ¶…“ Ω˛…‰ ∫…∆P…π……Á EÚ“ §……i… i……‰ `ˆ“EÚ Ω˲* §…g¯x…‰¥……±…‰ E‰Ú ±…B ™…Ω˛“ i……‰ BEÚ ±…“EÚ Ω˲* °ÚÆ˙ ¶…“ n÷˘J…-∫…÷J… ∫…‰ ™…Ω˛ EËÚ∫…“ x…∫∫…∆M…i……! EÚ EÚ∫…“ EÚ…‰ EÚc˜“ §……i… EÚΩ˛…‰ i……‰ ¶…“ ¥…Ω˛ §…÷Æ˙… x…Ω˛” ®……x…i……! ™…Ω˛ EËÚ∫…… ¥…Di… Ω˲?

V……‰ ¥™…HÚ x…Ω˛” EÚÆ˙ {……™…… Ω⁄ƒ˛ V……‰ ¥™…HÚ x…Ω˛” EÚÆ˙ {……™…… Ω⁄ƒ˛ ¥…Ω˛ C™…… ®…‰Æ‰˙ ®…x… ®… x…Ω˛” Ω˲? V……‰ ¶…“ ∫……‰S…“ V…… ∫…EÚi…“ Ω˲ {…“c˜… C™…… x…Ω˛” i…x… x…‰ ∫…Ω˛“ Ω˲? ¥…Ω˛…ƒ EÚØ˚h…… EÚ“ EÚ…Ëx… v……Æ˙ ={…V…“ V……‰ x…Ω˛” ®…÷Z… i…EÚ §…Ω˛“ Ω˲* ®…Èx…‰ i……‰ +Ɖ˙, {…… EÚÆ˙ ±…‰x…‰ EÚ…‰ ¥…Ω˛ §……ƒΩ˛ Ω˛“ V…… M…Ω˛“ Ω˲*

+x…÷¶…¥… x…¶… E‰Ú EÚ…‰x…‰ ®… BEÚ ∫…i……Æ˙… EÚ…ƒ{…… ®…÷Z… EÚ…‰ ±…M…… EÚ Ω˛…ƒ Ω˛Æ˙ S…“W… EÚ¶…“ i……‰ ™…… Ω˛“ >{…Æ˙ S…®…E‰ÚM…“* x…:∫i…§v… ±…Ω˛Æ˙ EÚ… {……x…“ E∆ÚEÚc˜ ∫…‰ EÚ…ƒ{…… ®…Èx…‰ V……x……-EÚ®… ∫…‰ EÚ®… V…c˜i…… BEÚ §……Æ˙ i……‰ ∫…Ω˛Æ‰˙M…“* ∫…÷x…∫……x… V…∆M…±…… EÚ“ ±…i…Æ˙… ®… °⁄Ú±… J…±…‰ K…÷∂…§…⁄ §……‰±…“-Ω˛…ƒ BEÚ §……Æ˙ ∫…§… {…Æ˙ ™…Ω˛ K…÷∂…§…⁄ §…J…Ɖ˙M…“* ®…∆ W…±… +§… i…™… l…“ ®…È x…‰ |… i…®…… V…§… {……±…“ +…∫l…… b˜…‰±…“-∫…{…x…… Ω˛“ ∫…÷xn˘Æ˙ ®…⁄Æ˙i… i……‰ ∫…§… E‰Ú V…Ë∫…“, ™…Ω˛ C™…… n‰˘M…“!

13


Æ˙…®…∫¥…∞¸{… ∂…®……« 1942 ®… V…x®…. ∫…∆∫EfiÚi… ®… ®…v™…®…… i…EÚ ∂…I……. ∫…∆∫EfiÚi… ∫…… Ω˛i™… B¥…∆ {…÷Æ˙…h…… EÚ… M…Ω˛x… +v™…™…x…. ∫…ËEÚc˜… §……Æ˙ ∏…“®…n¬˘¶……M…¥…i… {…÷Æ˙…h… EÚ… ¥……S…x…. ¥…‰n˘…∆i… E‰Ú Æ˙…®……x…∆n˘“ {…Æ˙®{…Æ˙… E‰Ú |…¥…S…x…EÚ…Æ˙. ∫E⁄Ú±… ®……∫]ıÆ˙“ EÚ“ +…ËÆ˙ {…g¯…x…‰ E‰Ú Æ˙…‰S…EÚ i…Æ˙“EÚ…Â EÚ…‰ <«V……n˘ EÚ™……. |…EfiÚ i… +…ËÆ˙ {…‰c˜… ∫…‰ ®……‰Ω˛. J…‰i…“ E‰Ú +±……¥…… °Ú±…n˘…Æ˙ ¥…fiI… ±…M…¥……x…‰ ®… ∫…∆±…Mx…. ∫…®{…E«Ú : E÷∆ÚV… §…Ω˛…Æ˙“ ®…∆ n˘Æ˙, O……®…-{……‰∫]ı J…Æ˙M……{…÷Æ˙, V…±…… ]ı“EÚ®…M…g¯ (®…v™…|…n‰˘∂…). °Ú…‰x… : 07684-276267

¥…n‰˘∂…‰π…÷ v…x…∆ ¥…t…: ¥™…∫…x…‰π…÷ v…x…∆ ®… i…* {…Æ˙±……‰E∆Ú v…x…∆ v…®…«: ∂…“±…∆ ∫…¥…«j… ¥…Ë v…x…®…¬** {…Æ˙n‰˘∂… ®… ¥…t… v…x… Ω˲, ∫…∆∫……Æ˙ E‰Ú EÚ…®…… ®… §…÷ r˘ v…x… Ω˲, {…Æ˙±……‰EÚ ®… v…®…« v…x… Ω˲, ∂…“±… ∫¥…¶……¥… ∫…§… V…M…Ω˛ Ω˛“ v…x… Ω˲.

+…S…Æ˙h… EÚ“ ®…Ω˛k…… ∫…¥…« ¥… n˘i… Ω˲. EÚΩ˛… V……i…… Ω˲ EÚ Ω˛®… n⁄˘∫…Æ˙… E‰Ú ∫……l… B‰∫…… +…S…Æ˙h… EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B V…Ë∫…… EÚ Ω˛®… +…ËÆ˙… ∫…‰ +{…x…‰ ±…™…‰ S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛. ±…‰ EÚx… n÷˘ x…™…… EÚ“ Æ˙“i… n‰˘ J…™…‰ EÚ ±……‰M… ∫…n˘… Ω˛“ ∂…EÚ…™…i…… ∫…‰ ¶…Ɖ˙ Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛, W…Æ˙…-∫…… ®……ËEÚ… +…™…… x…Ω˛” EÚ i…÷Æ∆˙i… Ω˛“ n⁄˘∫…Æ˙… {…Æ˙ =∆M…±…“ =`ˆ V……i…“ Ω˲. Ω˛®… J…÷n˘ E‰Ú +¥…M…÷h… x…Ω˛” n˘J…i…‰, C™…… EÚ Ω˛®……Æ˙… v™……x… n⁄˘∫…Æ˙… EÚ“ UÙ…‰]ı“-UÙ…‰]ı“ M…Œ±i…™…… {…Æ˙ §…x…… Æ˙Ω˛i…… Ω˲. V…§… i…EÚ Ω˛®… +{…x…“ EÚ®…V……‰ Æ˙™…… EÚ…‰ Y……x… E‰Ú |…EÚ…∂… ®… x…Ω˛” n‰˘J…ÂM…‰ i…§… i…EÚ ∫…÷v…Æ˙x…‰ EÚ… {…Ω˛±…… EÚn˘®… ¶…“ x…Ω˛” =`ˆ…™…… V…… ∫…EÚi……. +∆O…‰V…“ EÚ“ §…c˜“ |… ∫…r˘ EÚ ¥…i…… Ω˲ : ]ıEÚ‘ B∆b˜ n˘“ B∆]ı. |…∫…z… Æ˙Ω˛x…‰ EÚ… §…c˜… ∫…÷∆n˘Æ˙ Æ˙Ω˛∫™… =∫…®… U÷Ù{…… Ω÷˛+… Ω˲. EÚ∫∫…… ™…… Ω˲ EÚ Æ˙…‰V…®…Æ˙…« E‰Ú V…“¥…x… ∫…‰ =EÚi……<« Ω÷˛<« BEÚ ]ıEÚ‘ EÚ…‰ BEÚ n˘x… §…M…±… EÚ“ {…Ω˛…c˜“ {…Æ˙ +∫…∆J™… EÚ…±…“ S…“ ]ı™…… EÚ… Z…÷∆b˜ n˘J……. °ÚÆ˙ C™…… l……, =∫…x…‰ +{…x…‰ §…SS…… ¥… +x™… {… Æ˙¥……Æ˙… EÚ…‰ x™……Ëi…… n˘™……. ∫…§…EÚ…‰ {……∫… §…÷±……™…… +…ËÆ˙ EÚΩ˛… EÚ n‰˘J……‰ <x… S…” ]ı™…… ®… EÚi…x…… ∫¥……n˘ Ω˲, V…“¶…Æ˙ EÚÆ˙ J……+…‰. Æ˙…‰V…-Æ˙…‰V… +x……V… E‰Ú n˘…x…… ∫…‰ {…‰]ı x…Ω˛” ¶…Æ˙i……. ∫……Æ˙… E÷Úx…§…… =x… S…” ]ı™…… EÚ…‰ {…‰]ı ®… b˜…±…x…‰ ±…M……. l……‰c˜“ n‰˘Æ˙ ®… ]ıEÚ‘ V…§… J……-{…“EÚÆ˙ +P…… M…<« i……‰ EÚΩ˛x…‰ ±…M…” "+…ËÆ˙ i……‰ ∫…§… `ˆ“EÚ Ω˲ {…Æ˙ <∫… EÚ®…§…Ji… <∆∫……x… EÚ…‰ n‰˘J……‰, GÚ∫…®…∫… ®… Ω˛®…®… ∫…‰ EÚ∫…“ EÚ…‰ x…Ω˛” UÙ…‰c˜i……. P…Æ˙-P…Æ˙ ®… ]ıEÚ‘ {…EÚi…“ Ω˲. EÚ…∂…! ™…Ω˛ x… Ω˛…‰i…… i……‰ ÀW…n˘M…“ EÚi…x…“ ®…W…‰n˘…Æ˙ Ω˛…‰i…“.' l……‰c˜“ >ƒS……<« {…Æ˙ §…Ë`ˆ“ S…”]ı“ §……‰±…“, "]ıEÚ‘ i…÷®… BEÚ n˘x… E‰Ú x……∂i…‰ ®… Ω˛V……Æ˙… S…” ]ı™…… EÚ… ∂…EÚ…Æ˙ EÚÆ˙ S…÷EÚ“ Ω˛…‰ +…ËÆ˙ ∫……±… ®… BEÚ §……Æ˙ E‰Ú GÚ∫…®…∫… EÚ“ ∂…EÚ…™…i… EÚÆ˙i…“ Ω˛…‰.' +∫…±… ®… <∆∫……x…“ °Úi…Æ˙i… Ω˛“ B‰∫…“ Ω˲ EÚ V…§… ¥…Ω˛ ∫…c˜EÚ {…Æ˙ {…Ën˘±… S…±…i…… Ω˲ i……‰ =∫…‰ M……c˜“ ¥……±…… {…Æ˙ M…÷∫∫…… +…i…… Ω˲ +…ËÆ˙ V…§… ¥…Ω˛ +…Ï]ı…‰ ™…… ]ËıC∫…“ ®… §…Ë`ˆi…… Ω˲ i……‰ =∫…‰ {…Ën˘±… ¥……±…… {…Æ˙ J…“Z… +…i…“ Ω˲. +§… <∫… ∫……‰S… EÚ… C™…… EÚ™…… V……B. V…∫… n˘x… ™…Ω˛ ∫……‰S… ±… =∫…“ n˘x… ∫…§… `ˆ“EÚ Ω˛…‰ V……B EÚ ∫…∆∫……Æ˙ EÚ“ EÚ∫…“ ¶…“ ¥…∫i…÷ ™…… ¥™… HÚ ∫…‰ Ω˛®……Æ˙… ®…x… ¶…Æ˙x…‰ ¥……±…… x…Ω˛” Ω˲. V…i…x…… =x…E‰Ú ∫……l… ¶……‰M…- ¥…±……∫… EÚÆÂ˙M…‰ =i…x…… Ω˛“ =x…E‰Ú M…÷±……®… §…x…i…‰ V……BƒM…‰. Ω˛®… +{…x…‰ +…S…Æ˙h… {…Æ˙ ¶…“ M……Ω‰˛§…M……Ω‰˛ M……ËÆ˙ EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B EÚ =∫…∫…‰ EÚ∫…“ EÚ…‰ i…EÚ±…“°Ú i……‰ x…Ω˛” {…Ω÷ƒ˛S… Æ˙Ω˛“ Ω˲. Ω˛®… ∫…∆∫……Æ˙ EÚ…‰ ∫……I…“¶……¥… E‰Ú ∫……l… §…Æ˙i…x…… S…… Ω˛B ™……x…“ x…“Æ˙-I…“Æ˙ ¥…¥…‰EÚ EÚ… ∫®…Æ˙h… EÚÆ˙i…‰ Æ˙Ω˛x…… S…… Ω˛B. V……‰ ∫……l…«EÚ Ω˲ =∫…‰ M…±…‰ ±…M……Bƒ +…ËÆ˙ V……‰ +EÚÆ˙h…“™… Ω˲ =∫…‰ ¶…⁄±… V……™…Â.

GARBHANAL

14


M……‰∫¥……®…“ i…÷±…∫…“n˘…∫… |…™……M… E‰Ú {……∫… §……ƒn˘… V…±…‰ ®… Æ˙…V……{…÷Æ˙ x……®…EÚ M……ƒ¥… ®… ∫…∆¥…i…¬ 1554 EÚ…‰ V…x®…. EÚ…∂…“ ®… {…∆p˘Ω˛ ¥…π……Á i…EÚ ¥…‰n˘… +…ËÆ˙ n⁄˘∫…Ɖ˙ ∫…∆∫EfiÚi… O…∆l…… EÚ… +v™…™…x…. ¥…¥……Ω˛ E‰Ú §……n˘ {…ix…“ ®……‰Ω˛ +…ËÆ˙ {…ix…“ EÚ“ °Ú]ıEÚ…Æ˙ E‰Ú §……n˘ ∫…x™……∫…“ Ω˛…‰ M…™…‰. ∫…∆¥…i…¬ 1631 ®… P…Æ˙-P…Æ˙ ®… {…g‰¯ V……x…‰ ¥……±…‰ O…xl… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… +…ËÆ˙ ¥…x…™… {… j…EÚ… EÚ“ Æ˙S…x…… Ω˲. ∫…∆¥…i…¬ 1680 ®… ∂…Æ˙“Æ˙ i™……M…….

15

®……x…∫…-®…∆l…x…

GARBHANAL

∫…i…“ ®……‰Ω˛ BEÚ §……Æ˙ j…‰i…… V…÷M… ®……Ω˛”* ∫…∆¶…÷ M…B E÷∆Ú¶…V… Æ˙ π… ®……Ω˛“** ∫…∆M… ∫…i…“ V…M… V…x… x… ¶…¥……x…“* {…⁄V…‰ Æ˙ π… + J…±…‰∂¥…Æ˙ V……x…“** Æ˙…®…EÚl…… ®…÷ x… §…V…« §…J……x…“* ∫…÷x…“ ®…Ω‰˛∂… {…Æ˙®… ∫…÷J… ®……x…“** Æ˙ π… {…⁄UÙ“ Ω˛ Æ˙ ¶…M… i… ∫…÷Ω˛…<«* EÚΩ˛” ∫…∆¶…÷ + v…EÚ…Æ˙“ {……<«** EÚΩ˛i… ∫…÷x…i… Æ˙P…÷{… i… M…÷x… M……l……* EÚU÷Ù n˘x… i…Ω˛…ƒ Æ˙Ω‰˛ M… Æ˙x……l……** ®…÷ x… ∫…∆M… ¥…n˘… ®……∆ M… Æ˙{…÷Æ˙…Æ˙“* S…±…‰ ¶…¥…x… ∫…∆M… n˘SUÙE÷Ú®……Æ˙“** j…‰i……™…÷M… ®… BEÚ §……Æ˙ ∏…“ ∂…∆EÚÆ˙V…“ ∫……l… ®… V…M…n˘®§…… ¶…¥……x…“ ∫…i…“ V…“ l…”, ∏…“ +M…∫i… ®…÷ x… E‰Ú {……∫… M…B. @Ò π… x…‰ =x…EÚ…‰ ∫…§… V…M…i… EÚ… ∫¥……®…“ ®……x…EÚÆ˙ =x…EÚ“ {…⁄V…… EÚ“. ®…÷ x…∏…‰π`ˆ +M…∫i™… V…“ x…‰ Æ˙…®…EÚl…… ¥…∫i……Æ˙ ∫…‰ EÚΩ˛“ +…ËÆ˙ ®…Ω˛…n‰˘¥… V…“ x…‰ §…Ω÷˛i… ∫…÷J… ®……x… EÚÆ˙ ∫…÷x…“. i…l…… ∏…“ +M…∫i™… ®…÷ x… x…‰ ∫…÷xn˘Æ˙ Ω˛ Æ˙ ¶… HÚ {…⁄UÙ“ +…ËÆ˙ ∂…¥… V…“ x…‰ + v…EÚ…Æ˙“ V……x…EÚÆ˙ EÚΩ˛“. Æ˙…®…EÚl…… EÚΩ˛i…‰ ∫…÷x…i…‰ E÷ÚUÙ n˘x… ∂…¥…V…“ ¥…Ω˛…ƒ Æ˙Ω‰˛. ∫…i…∫…∆M… Ω÷˛+…, =∫…E‰Ú §……n˘ ®…÷ x… ∫…‰ V……x…‰ EÚ“ +…Y…… ±…‰EÚÆ˙ ∂…¥…V…“ ∫…i…“V…“ ∫… Ω˛i… +{…x…‰ ∫l……x… EÚ…‰ S…±…‰. ∂…¥…V…“ EÚ… x……®… j…{…÷Æ˙…Æ˙“ ¶…“ Ω˲. j… {…÷Æ˙ +Æ˙“ : i…“x… x…M…Æ˙… EÚ…‰ x…π]ı EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰. ®…Ω˛…¶……Æ˙i… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ ¥…‰ i…“x…… x…M…Æ˙ V……‰ i……Æ˙EÚ…∫…÷Æ˙ E‰Ú i……Æ˙EÚ…I…, EÚ®…±……I… +…ËÆ˙ ¥…v…÷x®……±…“ x……®… E‰Ú i…“x…… {…÷j…… x…‰ ®…™… n˘…x…¥… ∫…‰ +{…x…‰ ±…B §…x…¥……™…‰ l…‰. <x…®… ∫…‰ BEÚ x…M…Æ˙ ∫……‰x…‰ EÚ… ∫¥…M…« ®… l……, n⁄˘∫…Æ˙… +xi… Æ˙I… ®… S……ƒn˘“ EÚ… l…… +…ËÆ˙ i…“∫…Æ˙… ®…i™…«±……‰EÚ ®… ±……‰Ω‰˛ EÚ… l……. V…§… =HÚ i…“x…… +∫…÷Æ˙… EÚ… +i™……S……Æ˙ +…ËÆ˙ ={…p˘¥… §…Ω÷˛i… §…g¯ M…™…… i…§… n‰˘¥…i……+… E‰Ú |……l…«x…… EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ ∂…¥…V…“ x…‰ BEÚ Ω˛“ §……h… ∫…‰ =x… i…“x…… x…M…Æ˙… EÚ…‰ x…π]ı EÚÆ˙ n˘™…… +…ËÆ˙ {…“U‰Ù ∫…‰ =x… i…“x…… Æ˙…I…∫…… EÚ…‰ ¶…“ ®……Æ˙ b˜…±……. ™…Ω˛ nˢi™… i…“x…… ±……‰EÚ…Â ®… BEÚ-BEÚ ∞¸{… ∫…‰ Æ˙Ω˛i…… l……, <∫…EÚ…‰ ™…Ω˛ ¥…Æ˙ l…… EÚ V…§… EÚ…‰<« <∫…E‰Ú i…“x…… ∞¸{…… EÚ…‰ BEÚ Ω˛“ ∫…®…™… {…Æ˙…∫i… EÚÆ˙ ∫…E‰Ú i…¶…“ <∫…EÚ“ ®…fii™…÷ Ω˛…‰M…“. i…“x…… ±……‰EÚ…Â ®… <∫…E‰Ú EÚ±…‰ ®… +®…fii… Æ˙Ω˛i……

l……. ∂…¥…V…“ x…‰ B‰∫…‰ EÚ…‰ ®……Æ˙… EÚ…®…, GÚ…‰v…, ±……‰¶…, V…x…E‰Ú ¥…∂…¥…i…‘ ΩÈ˛ B‰∫…‰ |…¶…÷ Æ˙…®… EÚ“ EÚl…… j…{…÷Æ˙“ V…Ë∫…“ ∫……¥…v……x…“ ∫…‰ ∫…÷x…i…‰ EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛. ∫…∆M… ∫…i…“ V…M… V…x… x… ¶…¥……x…“* {…⁄V…‰ Æ˙ π… + J…±…‰∂¥…Æ˙ V……x…“** i…“x… ¥…∂…‰π…h… n‰˘EÚÆ˙ ∏…“Æ˙…®… ™…∂… EÚ“ ®… Ω˛®…… EÚ…‰ n˘J……™……. Æ˙…®…EÚl…… ∫…÷x…x…‰ E‰Ú ±…B ∂…¥… E‰Ú ∫……l… V…… Æ˙Ω˛“ ΩÈ˛ i…§… =x…E‰Ú i…“x… =k…®… x……®… O…xl…EÚ…Æ˙ x…‰ Æ˙J…‰. ±……Ë]ıi…‰ ∫…®…™… <x…EÚ…‰ Æ˙…®…EÚl…… ®… ∫…∆n‰˘Ω˛ Ω÷˛+… <∫… ±…B =∫… ∫…®…™… n˘I…E÷Ú®……Æ˙“ x……®… n˘™……, {…i…… EÚ… M…÷h… +… M…™……, ß…®… Ω˛…‰ M…™……. ∫…i™… M…÷h… v……Æ˙h… EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ ∫…i…“, {……±…x… EÚÆ˙x……, =i{… k… EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ V…M… V…x…x…“, +…ËÆ˙ ∫…∆Ω˛…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ ¶…¥……x…“. {… i… E‰Ú ∫……l… ∫…i∫…∆M… EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ {…ix…“ ®… i…“x… ∏…‰π`ˆ M…÷h… =i{…z… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛. {…i…… E‰Ú ¥…S……Æ˙… E‰Ú |…¶……¥… ®… ®……‰Ω˛-ß…®… +… n˘ n˘…‰π… =i{…z… Ω˛…‰ ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛. " j…{…÷Æ˙…Æ˙“' +…ËÆ˙ "n˘I…E÷Ú®……Æ˙“' : j…{…÷Æ˙ V……‰ +v…®…‘ l…… =∫…E‰Ú ∂…¥…V…“ x…‰ ®……Æ˙…. <∫…“ i…Æ˙Ω˛ V……‰ +v…®…‘ Ω˲ =xΩ² ®……Æ˙i…‰ ΩÈ˛, i™……M… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛. ∫…i…“V…“ x…‰ ™…Ω˛ +v…®…« EÚ™…… EÚ {… i… ¥…S…x… ®…fiπ…… ®……x……, •…¿ EÚ…‰ x…Æ˙ ®……x…… +…ËÆ˙ ∫…“i……V…“ EÚ… ∞¸{… v…Æ˙… <∫…“ ∫…‰ =x…EÚ…‰ i™……M… EÚ™……. {…÷x…: ∂…¥…V…“ x…‰ j…{…÷Æ˙ E‰Ú ®……Æ˙x…‰ ®… §…c˜“ ∫……¥…v……x…i…… ∫…‰ EÚ…®… ±…™…… l……, <∫…“ i…Æ˙Ω˛ ¥…‰ ∫…n˘… ±…I™… {…Æ˙ ∫……¥…v……x… Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛. n˘I…E÷Ú®……Æ˙“ : {…⁄¥…« V…§… <x…EÚ… ®…x… x…®…«±… l……, ∫…i∫…∆M… EÚ…‰ M…<« l…” i…§… V…M…V…x… x… ¶…¥……x…“ +… n˘ x……®… <x…E‰Ú O…xl…EÚ…Æ˙ x…‰ n˘™…‰ l…‰, +§… {…i…… ∫…∆§…∆v…“ x……®… n˘™……, n˘I… ®…Ω˛… + ¶…®……x…“ l……, =∫…‰ ¶…M…¥……x… ®… ∫…∆n‰˘Ω˛ l……, +i…: EÚx™…… EÚ…‰ •…¿ ®… ®……‰Ω˛ Ω˛…‰x…… C™…… +…∂S…™…« Ω˲. ∫…i…“ EÚ… ®……‰Ω˛ =∫…∫…‰ ¶…“ §…g¯… Ω÷˛+… Ω˲. {… i… E‰Ú <π]ı +…ËÆ˙ {…Æ˙…i{…Æ˙ •…¿ EÚ“ {…Æ˙“I…… ±…‰x……, Z…⁄`ˆ §……‰±…x…… +… n˘. ∫…i…∫…∆M… E‰Ú §……n˘ ¶…“ ®……‰Ω˛-ß…®… n⁄˘Æ˙ x… Ω÷˛+…, {…Æ˙“I…… ±…“, EÚ…±… ∫¥…¶……¥… EÚ®……Á EÚ“ |…§…±…i…… E‰Ú EÚ…Æ˙h… ¶…±…‰ ±……‰M… ¶…“ ¶…±……<« EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ S…⁄EÚ V……i…‰ ΩÈ˛. +i…: ∂…∆EÚÆ˙ V…Ë∫…“ ∫……¥…v……x…“ {…Æ˙®… +…¥…∂™…EÚ Ω˲ V…“¥…x… ®… i…¶…“ ±…I™… |……{i… EÚ™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˲.


®…Ω˛Ãπ… ¥…‰n˘ ¥™……∫… 16

®…Ω˛…¶……Æ˙i…

¥…Ë n˘EÚEÚ…±…“x… @Ò π… ¥…‰n˘ ¥™……∫… EÚ“ Æ˙S…x…… ®…Ω˛…¶……Æ˙i… EÚ“ M…h…x…… ¶……Æ˙i…“™… ∫…… Ω˛i™…-¶…∆b˜…Æ˙ E‰Ú ∫…¥…«∏…‰π`ˆ ®…Ω˛…O…∆l…… ®… EÚ“ V……i…“ Ω˲* <∫…®… {……∆b˜¥…… EÚ“ EÚl…… E‰Ú ∫……l… +x…‰EÚ ∫…÷xn˘Æ˙ ={…EÚl……Bƒ ΩÈ˛ i…l…… §…“S…-§…“S… ®… ∫…⁄ HÚ™……ƒ B¥…∆ ={…n‰˘∂…… E‰Ú =VV…¥…±… Æ˙ix… ¶…“ V…÷c‰˜ Ω÷˛B ΩÈ˛* ®…Ω˛…¶……Æ˙i… BEÚ ¥…∂……±… ®…Ω˛…∫……M…Æ˙ Ω˲ V…∫…®… +x…®……‰±… ®……‰i…“ +…ËÆ˙ Æ˙ix… ¶…Ɖ˙ {…c‰˜ ΩÈ˛* Æ˙…®……™…h… +…ËÆ˙ ®…Ω˛…¶……Æ˙i… ¶……Æ˙i…“™… ∫…∆∫EfiÚ i… +…ËÆ˙ v……î…EÚ ¥…S……Æ˙ E‰Ú ®…⁄±… ª……‰i… ®……x…‰ V…… ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛*

{……∆

S……‰∆ {……∆b˜¥… ®……i…… E÷Úxi…“ E‰Ú ∫……l… ¥……Æ˙h……¥…i… E‰Ú ±…B S…±… {…c‰* V……x…‰ ∫…‰ {…Ω˛±…‰ §…c…‰∆ EÚ…‰ ™…l……‰ S…i… +…n˘Æ˙∫… Ω˛i… |…h……®… EÚ™…… +…ËÆ˙ ∫…®…¥…™…∫EÚ…‰∆ ∫…‰ ¥…‰ |…‰®… ∫…‰ ®…±…‰ +…ËÆ˙ ¥…n˘… ±…“* =x…E‰Ú Ω˛ ∫i…x……{…÷Æ˙ UÙ…‰cEÚÆ˙ ¥……Æ˙h……¥…i… V……x…‰ EÚ“ J…§…Æ˙ {……EÚÆ˙ x…M…Æ˙ E‰Ú ±……‰M… =x…E‰Ú ∫……l… Ω˛…‰ ±…™…‰* §…Ω˛÷i… n˘⁄Æ˙ V……x…‰ E‰Ú §……n˘ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ EÚ… EÚΩ˛… ®……x…EÚÆ˙, x…M…Æ˙¥…… ∫…™……‰∆ EÚ…‰ ±……Ë]ı V……x…… {…c…* ¥…n˘÷Æ˙ x…‰ =∫… ∫…®…™… ™…÷ v… π`ˆÆ˙ EÚ…‰ ∫……∆E‰Ú i…EÚ ¶……π…… ®…‰∆ S…‰i……¥…x…“ n˘‰i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…V……‰ Æ˙…V…x…“ i…-E÷Ú∂…±… ∂…j…÷ EÚ“ S……±… EÚ…‰ ∫…®…Z… ±…‰i…… Ω˛Ë, ¥…Ω˛“ ¥…{… k… EÚ…‰ {……Æ˙ EÚÆ˙ ∫…EÚi…… Ω˛Ë* B‰∫…‰ i…‰V… Ω˛ l…™……Æ˙ ¶…“ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È V……‰ EÚ∫…“ v……i…÷ E‰Ú §…x…‰ x…Ω˛” Ω˛…‰i…‰* B‰∫…‰ Ω˛ l…™……Æ˙…‰∆ ∫…‰ +{…x…… §…S……¥… EÚÆ˙x…‰ EÚ… ={……™… V……‰ V……x… ±…‰i…… Ω˛Ë ¥…Ω˛ ∂…j…÷ ∫…‰ ®……Æ˙… x…Ω˛” V…… ∫…EÚi……* V……‰ S…“V… `ˆ∆b˜EÚ n˘⁄Æ˙ EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ V…∆M…±……‰∆ EÚ… x……∂… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë, ¥…Ω˛ §…±… E‰Ú +∆n˘Æ˙ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…‰ S…⁄Ω˛…‰∆ EÚ…‰ x…Ω˛” UÙ⁄ ∫…EÚi…“* ∫…‰Ω˛“-V…Ë∫…‰ V……x…¥…Æ˙ ∫…÷Æ˙∆M… J……‰n˘EÚÆ˙ V…∆M…±…“ +…M… ∫…‰ +{…x…… §…S……¥… EÚÆ˙ ±…‰i…‰ Ω˛È* §…÷ r˘®……x… ±……‰M… x…I…j……‰∆ ∫…‰ n˘∂……B∆ {…Ω˛S……x… ±…‰i…‰ Ω˛ËÈ* n˘÷™……Êv…x… E‰Ú π…b˜™…xj… +…ËÆ˙ =∫…∫…‰ §…S…x…‰ EÚ… ={……™… ¥…n˘÷Æ˙ x…‰ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ EÚ…‰ <∫… i…Æ˙Ω˛ M…⁄g ¶……π…… ®…‰∆ ∫…J…… n˘™…… EÚ V…∫…®…‰∆ n˘⁄∫…Æ˙‰ ±……‰M… x… ∫…®…Z… ∫…EÂÚ* ™…÷ v… π`ˆÆ˙ x…‰ ¶…“ ∫…®…Z… ±…™…… EÚΩ˛EÚÆ˙ ¥…n˘… ±…“* Æ˙…∫i…‰ ®…‰∆ E÷Úxi…“ E‰Ú {…⁄UÙx…‰ {…Æ˙ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ x…‰ ®……∆ +…ËÆ˙ ¶……<™……‰∆ ∫…‰, V……‰ E÷ÚUÙ ¥…n˘÷Æ˙ x…‰ EÚΩ˛… l……, ∫…§… §…i…… n˘™……* n˘÷™……Êv…x… EÚ“ §…÷Æ˙“ x…“™…i… E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ V……x…EÚÆ˙ ∫…§…E‰Ú ®…x… =n˘…∫… Ω˛…‰ M…™…‰* §…c‰ +…x…xn˘ E‰Ú ∫……l… ¥……Æ˙h……¥…i… E‰Ú ±…B S…±…‰ l…‰, ±…‰ EÚx… ™…Ω˛ ∫…§… ∫…÷x…EÚÆ˙ ∫…§…∫…‰ ®…x… ®…‰∆ S…xi…… UÙ… M…<«* ¥……Æ˙h……¥…i… E‰Ú ±……‰M… {……∆b˜¥……‰∆ E‰Ú +…M…®…x… EÚ“ J…§…Æ˙ {……EÚÆ˙ §…c‰ J…÷∂… Ω˛÷B

+…ËÆ˙ =x…E‰Ú ¥…Ω˛…∆ {…Ω˛÷∆S…x…‰ {…Æ˙ =xΩ˛…‰∆x…‰ §…c‰ `ˆ…`ˆ ∫…‰ =x…EÚ… ∫¥……M…i… EÚ™……* V…§… i…EÚ ±……J… EÚ… ¶…¥…x… §…x…EÚÆ˙ i…Ë™……Æ˙ Ω˛÷+…, {……∆b˜¥… n˘⁄∫…Æ˙‰ P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ Æ˙Ω˛‰ V…Ω˛…∆ {…÷Æ˙…‰S…x… x…‰ {…Ω˛±…‰ ∫…‰ =x…E‰Ú `ˆΩ˛Æ˙x…‰ EÚ… |…§…xv… EÚÆ˙ Æ˙CJ…… l……* ±……J… EÚ… ¶…¥…x… §…x…EÚÆ˙ i…Ë™……Æ˙ Ω˛…‰ M…™…… i……‰ {…÷Æ˙…‰S…x… =xΩ˛‰∆ =∫…®…‰∆ ±…‰ M…™……* =∫…EÚ… x……®… ∂…¥…®…¬ Æ˙CJ…… M…™……* ∂…¥…®…¬ EÚ… ®…i…±…§… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë EÚ±™……h… EÚÆ˙x…‰ ¥……±……* V…∫… ¶…¥…x… EÚ…‰ x……∂…EÚ…Æ˙“ ™……‰V…x…… ∫…‰ |…‰ Æ˙i… Ω˛…‰EÚÆ˙ n˘÷™……Êv…x… x…‰ §…x…¥……™……, =∫…EÚ… x……®… - {…÷Æ˙…‰S…x… x…‰ ∂…¥…®…¬ Æ˙CJ……* ¶…¥…x… ®…‰∆ |…¥…‰∂… EÚÆ˙i…‰ Ω˛“ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ x…‰ =∫…‰ J…⁄§… v™……x… ∫…‰ n˘‰J……* ¥…n˘÷Æ˙ EÚ“ §……i…‰∆ =xΩ˛‰∆ ™……n˘ l…“* v™……x… ∫…‰ n˘‰J…x…‰ {…Æ˙ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ EÚ…‰ {…i…… S…±… M…™…… EÚ ™…Ω˛ P…Æ˙ V…±n˘“ +…M… ±…M…x…‰ ¥……±…“ S…“V……‰∆ ∫…‰ §…x…… Ω˛÷+… Ω˛Ë* ™…÷ v… π`ˆÆ˙ x…‰ ¶…“®… EÚ…‰ ¶…“ ™…Ω˛ ¶…‰n˘ §…i…… n˘™……, {…Æ˙ ∫……l… Ω˛“ =∫…‰ ∫……¥…v……x… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…- ™…t {… Ω˛®…‰∆ ™…Ω˛ ∫……°Ú ®……±…⁄®… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë EÚ ™…Ω˛ ∫l……x… J…i…Æ˙x……EÚ Ω˛Ë i……‰ ¶…“ Ω˛®…‰∆ ¥…S… ±…i… x… Ω˛…‰x…… S…… Ω˛B* {…÷Æ˙…‰S…x… EÚ…‰ <∫… §……i… EÚ… V…Æ˙… ¶…“ {…i…… x… ±…M…‰ EÚ =∫…E‰Ú π…b˜¨xj… EÚ… ¶…‰n˘ Ω˛®… {…Æ˙ J…÷±… M…™…… Ω˛Ë* ®……ËEÚ… {……EÚÆ˙ Ω˛®…‰∆ ™…Ω˛…∆ ∫…‰ x…EÚ±… ¶……M…x…… Ω˛…‰M……* {…Æ˙ +¶…“ Ω˛®…‰∆ V…±n˘“ ∫…‰ B‰∫…… EÚ…‰<« EÚ…®… x… EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B V…∫…∫…‰ ∂…j…÷ E‰Ú ®…x… ®…‰∆ V…Æ˙… ¶…“ ∫…∆n˘‰Ω˛ {…Ën˘… Ω˛…‰x…‰ EÚ“ ∫…∆¶……¥…x…… Ω˛…‰* ™…÷ v… π`ˆÆ˙ EÚ“ <∫… ∫…±……Ω˛ EÚ…‰ ¶…“®…∫…‰x… ∫… Ω˛i… ∫…§… ¶……<™……‰∆ x…‰ i…l…… E÷Úxi…“ x…‰ ®……x… ±…™…… +…ËÆ˙ =∫…“ ±……J… E‰Ú ¶…¥…x… ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ ±…M…‰* <i…x…‰ ®…‰∆ ¥…n˘÷Æ˙ EÚ… ¶…‰V…… Ω˛÷+… BEÚ ∫…÷Æ˙∆M… §…x……x…‰ ¥……±……

GARBHANAL

{……∆b˜¥…… EÚ“ Æ˙I……


GARBHANAL

®…Ω˛…¶……Æ˙i… EÚ…Æ˙“M…Æ˙ ¥……Æ˙h……¥…i… x…M…Æ˙ ®…‰∆ +… {…Ω˛÷∆S……* =∫…x…‰ BEÚ n˘x… {……∆b˜¥……‰∆ EÚ…‰ +E‰Ú±…‰ ®…‰∆ {……EÚÆ˙, =xΩ˛‰∆ +{…x…… {… Æ˙S…™… n˘‰i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…- +…{… ±……‰M……‰∆ EÚ“ ¶…±……<« E‰Ú ±…B Ω˛ ∫i…x……{…÷Æ˙ ∫…‰ Æ˙¥……x…… Ω˛…‰i…‰ ∫…®…™… ¥…n˘÷Æ˙ x…‰ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ ∫…‰ ∫……∆E‰Ú i…EÚ ¶……π…… ®…‰∆ V……‰ E÷ÚUÙ ={…n˘‰∂… n˘™…… l……, ¥…Ω˛ §……i… ®…È V……x…i…… Ω˛⁄∆* ™…Ω˛“ ®…‰Æ˙‰ ∫…SS…‰ ®…j… Ω˛…‰x…‰ EÚ… ∫…§…⁄i… Ω˛Ë +…{… ®…÷Z… {…Æ˙ ¶…Æ˙…‰∫…… Æ˙CJ…‰∆* ®…È +…{… ±……‰M……‰∆ EÚ“ Æ˙I…… EÚ… |…§…xv… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ±…B +…™…… Ω˛⁄∆* <∫…E‰Ú §……n˘ ¥…Ω˛ EÚ…Æ˙“M…Æ˙ ®…Ω˛±… ®…‰∆ {…Ω˛÷∆S… M…™…… +…ËÆ˙ M…÷{i… ∞¸{… ∫…‰ E÷ÚUÙ n˘x……‰∆ ®…‰∆ Ω˛“ =∫…®…‰∆ BEÚ ∫…÷Æ˙∆M… §…x…… n˘“* <∫… Æ˙…∫i…‰ {……∆b˜¥… ®…Ω˛±… E‰Ú +xn˘Æ˙ ∫…‰ x…“S…‰ Ω˛“ x…“S…‰ ®…Ω˛±… EÚ“ S…Ω˛…Æ˙n˘“¥……Æ˙“ +…ËÆ˙ M…Ω˛Æ˙“ J……<« EÚ…‰ ±……∆P…EÚÆ˙ ∫…÷Æ˙ I…i… §…S…EÚÆ˙ §…‰J…]ıE‰Ú §……Ω˛Æ˙ x…EÚ±… ∫…EÚi…‰ l…‰* ™…Ω˛ EÚ…®… <i…x…‰ M…÷{i… ∞¸{… ∫…‰ +…ËÆ˙ <∫… J…⁄§…“ ∫…‰ Ω˛÷+… EÚ {…÷Æ˙…‰S…x… EÚ…‰ +xi… i…EÚ <∫… §……i… EÚ“ J…§…Æ˙ x… Ω˛…‰x…‰ {……<«* {…÷Æ˙…‰S…x… x…‰ ±……J… E‰Ú ¶…¥…x… E‰Ú u˘…Æ {…Æ˙ Ω˛“ +{…x…‰ Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú ±…B ∫l……x… §…x…¥…… ±…™…… l…… <∫… EÚ…Æ˙h… {……∆b˜¥……‰∆ EÚ…‰ ¶…“ ∫……Æ˙“ Æ˙…i… Ω˛ l…™……Æ˙ ±…‰EÚÆ˙ S……ËEÚz…‰ Æ˙Ω˛x…… {…ci…… l……* EÚ¶…“-EÚ¶…“ ¥…‰ ∂…EÚ…Æ˙ J…‰±…x…‰ E‰Ú §…Ω˛…x…‰ +…∫…{……∫… E‰Ú V…∆M…±……‰∆ ®…‰∆ P…⁄®…- °ÚÆ˙ +…i…‰ +…ËÆ˙ ¥…x… E‰Ú Æ˙…∫i……‰∆ EÚ…‰ +SUÙ“ i…Æ˙Ω˛ n˘‰J… ±…‰i…‰* <∫… i…Æ˙Ω˛ {…c…‰∫… E‰Ú |…n˘‰∂… +…ËÆ˙ V…∆M…±…“ Æ˙…∫i……‰∆ EÚ… =xΩ˛…‰∆x…‰ J……∫…… {… Æ˙S…™… |……{i… EÚÆ˙ ±…™……* ¥…‰ {…÷Æ˙…‰S…x… ∫…‰ B‰∫…‰ Ω˛±…- ®…±…EÚÆ˙ ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ EÚÆ˙i…‰ V…Ë∫…‰ =∫… {…Æ˙ =xΩ˛‰∆ EÚ…‰<« ∫…xn˘‰Ω˛ Ω˛“ x… Ω˛…‰, ®……x……‰ ¥…Ω˛ =x…EÚ… P… x…π`ˆ ®…j… Ω˛…‰* ¥…‰ ∫…n˘… Ω˛∆∫…i…‰-J…‰±…i…‰ Æ˙Ω˛i…‰* =x…E‰Ú ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ EÚ…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ EÚ∫…“ EÚ…‰ V…Æ˙… ¶…“ ∫…∆n˘‰Ω˛ x… Ω˛…‰ ∫…EÚi…… l…… EÚ =x…E‰Ú ®…x… ®…‰∆ EÚ∫…“ §……i… EÚ“ S…∆i…… ™…… +…∂…∆EÚ… Ω˛Ë* =v…Æ˙ {…÷Æ˙…‰S…x… ¶…“ EÚ…‰<« V…±n˘“ x…Ω˛” EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…… l……* =∫…x…‰ ∫……‰S…… EÚ B‰∫…‰ +¥…∫…Æ˙ {…Æ˙, <∫… f¯∆M… ∫…‰ ¶…¥…x… EÚ…‰ +…M… ±…M……<« V……™…‰ EÚ EÚ…‰<« =∫…‰ n˘…‰π…“ x… `ˆΩ˛Æ˙… ∫…E‰Ú* n˘…‰x……‰‰∆ Ω˛“ {…I… +{…x…‰+{…x…‰ n˘…∆¥… J…‰±… Æ˙Ω˛‰ l…‰* <∫…“ i…Æ˙Ω˛ EÚ…‰<« BEÚ §…Æ˙∫… §…“i… M…™……* BEÚ n˘x… {…÷Æ˙…‰S…x… x…‰ ∫……‰S…… EÚ +§… {……∆b˜¥……‰∆ EÚ… EÚ…®… i…®……®… EÚÆ˙x…‰ EÚ… ∫…®…™… +… M…™……* ∫…®…Z…n˘…Æ˙ ™…÷ v… π`ˆÆ˙ =∫…EÚ‰ Æ˙∆M…-f¯∆M… ∫…‰ i……c M…™…‰ EÚ ¥…Ω˛ C™…… ∫……‰S… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* =xΩ˛…‰∆x…‰ ¶…“ +{…x…‰ ¶……<™……‰∆ ∫…‰ EÚΩ˛…- {…÷Æ˙…‰S…x… x…‰ +§… Ω˛®…‰∆ ®……Æ˙x…‰ EÚ… x… ∂S…i… EÚÆ˙ ±…™…… ®……±…⁄®… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* ™…Ω˛“ ∫…®…™… Ω˛Ë EÚ Ω˛®…‰∆ ¶…“ +§… ™…Ω˛…∆ ∫…‰ ¶……M… x…EÚ±…x…… S…… Ω˛B* ™…÷ v… π`ˆÆ˙ EÚ“ ∫…±……Ω˛ ∫…‰ ®……i…… E÷Úxi…“ x…‰ =∫…“

Æ˙…i… EÚ…‰ BEÚ §…c‰ ¶……‰V… EÚ… |…§…xv… EÚ™……* x…M…Æ˙ E‰Ú ∫…¶…“ ±……‰M……‰∆ EÚ…‰ ¶……‰V…x… EÚÆ˙…™…… M…™……* §…c“ v…⁄®…v……®… Æ˙Ω˛“, ®……x……‰ EÚ…‰<« §…c… =i∫…¥… Ω˛…‰* J…⁄§… J……-{…“EÚÆ˙ ¶…¥…x… E‰Ú ∫…§… EÚ®…«S……Æ˙“ M…Ω˛Æ˙“ x…”n˘ ®…‰∆ ∫……‰ M…™…‰* x……ËEÚÆ˙ S……EÚÆ˙ ∂…Æ˙…§… E‰Ú x…∂…‰ ®…‰∆ S…⁄Æ˙ l…‰* {…÷Æ˙…‰S…x… ¶…“ ∫……‰ M…™……* +…v…“ Æ˙…i… E‰Ú ∫…®…™… ¶…“®…∫…‰x… x…‰ ¶…¥…x… ®…‰∆ EÚ<« V…M…Ω˛ +…M… ±…M…… n˘“* +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ {……∆S…… ¶……<« ®……i…… E÷Úxi…“ E‰Ú ∫……l… ∫…÷Æ˙∆M… E‰Ú Æ˙…∫i…‰ +∆v…‰Æ˙‰ ®…‰∆ Æ˙…∫i…… ]ı]ı…‰±…i…‰-]ı]ı…‰±…i…‰ §……Ω˛Æ˙ x…EÚ±… +…™…‰* ¶…¥…x… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ ¥…‰ x…EÚ±…‰ Ω˛“ l…‰ EÚ +…M… x…‰ ∫……Æ˙‰ ¶…¥…x… EÚ…‰ +{…x…“ ±…{…]ı…‰∆ ®…‰∆ ±…‰ ±…™……* {…÷Æ˙…‰S…x… E‰Ú Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú ®…EÚ…x… ®…‰∆ ¶…“ +…M… ±…M… M…<«* +…M… n˘‰J…EÚÆ˙ ∫……Æ˙‰ x…M…Æ˙ E‰Ú ±……‰M… ¥…Ω˛…∆ <EÚ_ˆ‰ Ω˛…‰ M…™…‰ +…ËÆ˙ {……∆b˜¥……‰∆ E‰Ú ¶…¥…x… EÚ…‰ ¶…™…∆EÚÆ˙ +…M… EÚ“ ¶…‰∆]ı Ω˛…‰i…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ Ω˛…Ω˛…EÚ…Æ˙ ®…S……x…‰ ±…M…‰* EÚ…ËÆ˙¥……‰∆ E‰Ú +i™……S……Æ˙ ∫…‰ V…x…i…… I…÷§v… Ω˛…‰ =`ˆ“ +…ËÆ˙ i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ EÚ…ËÆ˙¥……‰∆ EÚ“ x…∆n˘… EÚÆ˙x…‰ ±…M…“* {……∆b˜¥……‰∆ EÚ…‰ ®……Æ˙x…‰ E‰Ú ±…B {……{…“ n˘÷™……Êv…x… +…ËÆ˙ =∫…E‰Ú ∫……l…“ EËÚ∫…‰ π…b˜¨∆j… Æ˙S… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, EËÚ∫…“ S……±…‰∆ S…±… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, ™…Ω˛ ∫……‰S…EÚÆ˙ ±……‰M… GÚ…‰v… ®…‰∆ +x……{…-∂…x……{… §…EÚx…‰ ±…M…‰, Ω˛…™…-i……˧…… ®…S……x…‰ ±…M…‰ +…ËÆ˙ =x…E‰Ú n˘‰J…i…‰-n˘‰J…i…‰ ∫……Æ˙… ¶…¥…x… V…±…EÚÆ˙ Æ˙…J… Ω˛…‰ M…™……* {…÷Æ˙…‰S…x… EÚ… ®…EÚ…x… +…ËÆ˙ ∫¥…™…∆ {…÷Æ˙…‰S…x… ¶…“ +…M… EÚ“ ¶…‰∆]ı Ω˛…‰ M…™……* ¥……Æ˙h……¥…i… E‰Ú ±……‰M……‰∆ x…‰ i…÷Æ˙∆i… Ω˛“ Ω˛ ∫i…x……{…÷Æ˙ ®…‰∆ J…§…Æ˙ {…Ω˛÷∆S…… n˘“ EÚ {……∆b˜¥… V…∫… ¶…¥…x… ®…‰∆ `ˆΩ˛Æ˙…™…‰ M…™…‰ l…‰, ¥…Ω˛ V…±…EÚÆ˙ Æ˙…J… Ω˛…‰ M…™…… +…ËÆ˙ ¶…¥…x… ®…‰∆ EÚ…‰<« ¶…“ V…“i…… x…Ω˛” §…S……* ™…Ω˛ J…§…Æ˙ {……EÚÆ˙ §…⁄g‰ v…fii…Æ˙…π]ı≈ EÚ…‰ ∂……‰EÚ i……‰ V…∞¸Æ˙ Ω˛÷+…, {…Æ˙xi…÷ ®…x… Ω˛“ ®…x… =x…EÚ…‰ +…x…xn˘ ¶…“ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… l…… EÚ =x…E‰Ú §…‰]ı…‰∆ E‰Ú n˘÷∂®…x… J…i®… Ω˛…‰ M…™…‰* =x…E‰Ú ®…x… EÚ“ <∫… n˘…‰Ø˚J…“ Ω˛…±…i… EÚ… ¶…M…¥……x… ¥™……∫… x…‰ §…c“ ∫…÷xn˘Æ˙i…… ∫…‰ ¥…h…«x… EÚ™…… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ ±…J…i…‰ Ω˛È, M…Æ˙®…“ E‰Ú n˘x……‰∆ ®…‰∆ V…Ë∫…‰ M…Ω˛Æ˙‰ i……±……§… EÚ… {……x…“ ∫…i…Ω˛ {…Æ˙ M…Æ˙®… Ω˛…‰i…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë, EÚxi…÷ M…Ω˛Æ˙…<« ®…‰∆ `ˆ∆b˜… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë, `ˆ“EÚ =∫…“ i…Æ˙Ω˛ v…fii…Æ˙…π]ı≈ E‰Ú ®…x… ®…‰∆ ∂……‰EÚ ¶…“ l…… +…ËÆ˙ +…x…xn˘ ¶…“* v…fii…Æ˙…π]ı≈ +…ËÆ˙ =x…E‰Ú §…‰]ı…‰∆ x…‰ {……∆b˜¥……‰∆ EÚ“ ®…fii™…÷ {…Æ˙ §…c… ∂……‰EÚ ®…x……™……* ∫…§… M…Ω˛x…‰ =i……Æ˙ n˘™…‰* BEÚ ®……®…⁄±…“ EÚ{…c… {…Ω˛x…EÚÆ˙ ¥…‰ M…∆M……- EÚx……Æ˙‰ M…™…‰ +…ËÆ˙ {……∆b˜¥……‰∆ i…l…… E÷Úxi…“ EÚ…‰ V…±……∆V… ±… n˘“* °ÚÆ˙ ∫…§… ®…±…EÚÆ˙ §…c‰ V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ∫…‰ Æ˙…‰i…‰ +…ËÆ˙ ¥…±……{… EÚÆ˙i…‰ P…Æ˙ ±……Ë]ı‰* ∫…§… ±……‰M… V…“ ¶…Æ˙EÚÆ˙ Æ˙…‰™…‰ {…Æ˙xi…÷ n˘…∂…« x…EÚ ¥…n˘÷Æ˙ x…‰, V…“x……-®…Æ˙x…… i……‰

17


®…Ω˛…¶……Æ˙i… |……Æ˙§v… EÚ“ §……i… Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë, ™…Ω˛ ¥…S……Æ˙EÚÆ˙ ∂……‰EÚ EÚ…‰ ®…x… Ω˛“ ®…‰∆ n˘§…… ±…™……* + v…EÚ ∂……‰EÚ-|…n˘∂…«x… x… EÚ™……* <∫…E‰Ú +±……¥…… ¥…n˘÷Æ˙ EÚ…‰ ™…Ω˛ ¶…“ {…CEÚ… ¥…∂¥……∫… l…… EÚ {……∆b˜¥… ±……J… E‰Ú ¶…¥…x… ∫…‰ §…S…EÚÆ˙ x…EÚ±… M…™…‰ Ω˛…‰∆M…‰* <∫… EÚ…Æ˙h…, ™…t {… n˘J……¥…‰ E‰Ú ±…B n˘⁄∫…Æ˙…‰∆ ∫…‰ ®…±…EÚÆ˙ ¥…Ω˛ ¶…“ E÷ÚUÙ Æ˙…‰™…‰, °ÚÆ˙ ¶…“ ®…x… ®…‰∆ ™…Ω˛“ +xn˘…V…… ±…M……i…‰ Æ˙Ω˛‰ EÚ +¶…“ {……∆b˜¥… EÚ∫… Æ˙…∫i…‰ +…ËÆ˙ EÚi…x…“ n˘⁄Æ˙ M…™…‰ Ω˛…‰∆M…‰ +…ËÆ˙ EÚΩ˛…∆ {…Ω˛÷∆S…‰ Ω˛…‰∆M…‰, <i™…… n˘* {…i……®…Ω˛ ¶…“π®… i……‰ ®……x……‰ ∂……‰EÚ E‰Ú ∫……M…Æ˙ ®…‰∆ ®…Mx… l…‰* {…Æ˙ =x…EÚ…‰ ¥…n˘÷Æ˙ x…‰ v…“Æ˙V… §…∆v……™…… +…ËÆ˙ {……∆b˜¥……‰∆ E‰Ú §…S……¥… E‰Ú ±…B EÚ™…‰ M…™…‰ +{…x…‰ ∫……Æ˙‰ |…§…∆v… EÚ… Ω˛…±… §…i……EÚÆ˙ =x… ∫x…‰Ω˛{…⁄h…« {…i……®…Ω˛ EÚ…‰ S…xi……®…÷HÚ EÚÆ˙ n˘™……* ±……J… E‰Ú P…Æ˙ EÚ…‰ V…±…i…… UÙ…‰cEÚÆ˙ {……∆S……‰∆ ¶……<« ®……i…… E÷Úxi…“ E‰Ú ∫……l… §…S… x…EÚ±…‰ +…ËÆ˙ V…∆M…±… ®…‰∆ {…Ω˛÷∆S… M…™…‰* V…∆M…±… ®…‰∆ {…Ω˛÷∆S…x…‰ {…Æ˙ ¶…“®…∫…‰x… x…‰ n˘‰J…… EÚ Æ˙…i…¶…Æ˙ V…M…‰ Ω˛…‰x…‰ i…l…… S…xi…… +…ËÆ˙ ¶…™… ∫…‰ {…“ ci… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… S……Æ˙…‰∆ ¶……<« §…Ω˛÷i… l…E‰Ú Ω˛÷B Ω˛Ë‰* ®……i…… E÷Úxi…“ EÚ“ n˘∂…… i……‰ §…c“ Ω˛“ n˘™…x…“™… l…“* §…‰S……Æ˙“ l…EÚEÚÆ˙ S…⁄Æ˙ Ω˛…‰ M…<« l…“* ∫……‰ ®…Ω˛…§…±…“ ¶…“®… x…‰ ®……i…… EÚ…‰ =`ˆ…EÚÆ˙ +{…x…‰ §…∆v…‰ {…Æ˙ §…`ˆ… ±…™…… +…ËÆ˙ x…E÷Ú±… B¥…∆ ∫…Ω˛n˘‰¥… EÚ…‰ EÚ®…Æ˙ {…Æ˙ ±…‰ ±…™……* ™…÷ v… π`ˆÆ˙ +…ËÆ˙ +V…÷«x… EÚ…‰ n˘…‰x……‰∆ Ω˛…l……‰∆ ∫…‰ {…EÚc ±…™…… +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ ¥……™…÷n˘‰¥… EÚ… {…÷j… ¶…“®… =∫… V…∆M…±…“ Æ˙…∫i…‰ ®…‰∆ =x®…k… Ω˛…l…“ E‰Ú ∫…®……x… Z……c-Z…∆J……c +…ËÆ˙ {…‰‰c-{……Ëv……‰∆ EÚ…‰ <v…Æ˙-=v…Æ˙ Ω˛]ı…i…… ¥… Æ˙…Èn˘i…… Ω˛÷+… i…‰V…“ ∫…‰ S…±…x…‰ ±…M……* V…§… ¥…‰ ∫…§… M…∆M…… E‰Ú EÚx……Æ˙‰ {…Ω˛÷∆S…‰ i……‰ ¥…Ω˛…∆ ¥…n˘÷Æ˙ EÚ“ ¶…‰V…“ Ω˛÷<« BEÚ x……¥… ®…±…“* ™…÷ v… π`ˆÆ˙ x…‰ ®…±±……Ω˛ ∫…‰ ∫……∆E‰Ú i…EÚ |…∂x… EÚÆ˙E‰Ú V……∆S… ±…™…… EÚ ¥…Ω˛ ®…j… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ¥…∂¥……∫… EÚÆ˙x…‰ ™……‰M™… Ω˛Ë* i…§… x……¥… ®…‰∆ §…Ë`ˆEÚÆ˙ Æ˙…i……‰∆ Æ˙…i… =xΩ˛…‰∆x…‰ M…∆M…… {……Æ˙ EÚ“ +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ +M…±…‰ n˘x… ∂……®… Ω˛…‰x…‰ i…EÚ S…±…i…‰ Ω˛“ Æ˙Ω˛‰ i…… EÚ EÚ∫…“ ∫…÷Æ˙ I…i… ∫l……x… {…Æ˙ {…Ω˛÷∆S…… V……™…‰∆* ∫…⁄Æ˙V… b˜⁄§… M…™…… +…ËÆ˙ Æ˙…i… Ω˛…‰ S…±…“* S……Æ˙…‰∆ i…Æ˙°Ú +∆v…‰Æ˙… UÙ… M…™……* ¥…x…|…n˘‰∂… V…∆M…±…“ V……x…¥…Æ˙…‰∆ EÚ“ ¶…™……x…EÚ +…¥……V… ∫…‰ M…∆⁄V…x…‰ ±…M……* E÷Úxi…“ +…ËÆ˙ {……∆b˜¥… BEÚ i……‰ l…EÚ…¥…]ı E‰Ú ®……Æ˙‰ S…⁄Æ˙ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛‰ l…‰, >{…Æ˙ ∫…‰ {™……∫… +…ËÆ˙ x…”n˘ ¶…“ =xΩ˛‰∆ ∫…i……x…‰ ±…M…“* S…CEÚÆ-∫…… +…x…‰ ±…M……* BEÚ {…M… ¶…“ +…M…‰ §…gx…… +∫…∆¶…¥… Ω˛…‰ M…™……* ¶…“®… E‰Ú ∫…¥……™… +…ËÆ˙ ∫…§… ¶……<« ¥…Ω˛” V…®…“x… {…Æ˙ §…Ë`ˆ M…™…‰* E÷Úxi…“ ∫…‰ i……‰ §…Ë`ˆ… ¶…“ x…Ω˛” M…™……* n˘“x…¶……¥… ∫…‰ §……‰±…“- ®…È i……‰ {™……∫… ∫…‰ ®…Æ˙“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛⁄∆* +§… ®…÷Z…∫…‰ §…±…E÷Ú±… x…Ω˛” S…±…… V……i……* v…fii…Æ˙…π]ı≈ E‰Ú §…‰]ı‰ S……Ω˛‰∆ i……‰ ¶…±…‰ Ω˛“ ®…÷Z…‰ ™…Ω˛…∆ ∫…‰ =`ˆ… ±…‰ V……™…‰∆, ®…È

i……‰ ™…Ω˛” {…c“ Æ˙Ω˛⁄∆M…“* ™…Ω˛ EÚΩ˛EÚÆ˙ E÷Úxi…“ ¥…Ω˛” V…®…“x… {…Æ˙ M…Æ˙EÚÆ˙ §…‰Ω˛…‰∂… Ω˛…‰ M…<«* ®……i…… +…ËÆ˙ ¶……<™……‰∆ EÚ… ™…Ω˛ Ω˛…±… n˘‰J…EÚÆ˙ I……‰¶… E‰Ú ®……Æ˙‰ ¶…“®…∫…‰x… EÚ… æ˛n˘™… M…Æ˙®… Ω˛…‰ =`ˆ…* ¥…Ω˛ =∫… ¶…™……x…EÚ V…∆M…±… ®…‰∆ §…‰v…cEÚ P…÷∫… {…c… +…ËÆ˙ <v…Æ˙-=v…Æ˙ P…⁄®…-P……®…EÚÆ˙ =∫…x…‰ BEÚ V…±……∂…™… EÚ… {…i…… ±…M…… Ω˛“ ±…™……* =∫…x…‰ EÚ®…±… E‰Ú {…k……‰∆ E‰Ú n˘…‰x……‰∆ ®…‰∆ {……x…“ ¶…Æ˙ ±…™…… +…ËÆ˙ +{…x…… n˘÷{…^ı… ¶…M……‰EÚÆ˙ =∫…®…‰∆ ¶…“ {……x…“ ±……EÚÆ˙ ®……i…… ¥… ¶……<™……‰∆ EÚ“ {™……∫… §…÷Z……<«* {……x…“ {…“EÚÆ˙ S……Æ˙…‰∆ ¶……<« +…ËÆ˙ ®……i…… E÷Úxi…“ B‰∫…‰ ∫……‰™…‰ EÚ =xΩ˛‰∆ +{…x…“ ∫…÷v…-§…÷v… i…EÚ x… Æ˙Ω˛“* +E‰Ú±…… ¶…“®…∫…‰x… ®…x…-Ω˛“-®…x… ∫……‰S…i…… Ω˛÷+… S…∆ i…i… ¶……¥… ∫…‰ §…Ë`ˆ… Æ˙Ω˛…* =∫…E‰Ú x…n˘…Ê‰π… ®…x… ®… ™…Ω˛ ¥…S……Æ˙ =`ˆ…- n˘‰J……‰, <∫… V…∆M…±… ®…‰∆ EÚi…x…‰ Ω˛“ {…‰c {……Ëv…‰ Ω˛È* ¥…‰ ∫…§… BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ EÚ“ Æ˙I…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B EÚi…x…‰ ®…V…‰ ∫…‰ ±…Ω˛±…Ω˛… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È! V…§… {…‰c-{……Ëv…‰ i…EÚ Ω˛±…- ®…±…EÚÆ˙ |…‰®… E‰Ú ∫……l… Æ˙Ω˛ ∫…EÚi…‰ Ω˛È i……‰ n˘÷Æ˙…i®…… v…fii…Æ˙…π]ı≈ +…ËÆ˙ n˘÷™……Êv…x… ®…x…÷π™… Ω˛…‰EÚÆ˙ Ω˛®…∫…‰ <i…x…… §…ËÆ˙ ¶……¥… C™……‰∆ Æ˙J…i…‰ Ω˛È! {……∆S……‰∆ ¶……<« ®……i…… E÷Úxi…“ EÚ…‰ ∫……l… ±…B +x…‰EÚ ¥…Px…-§……v……+…‰∆ EÚ… ∫……®…x…… EÚÆ˙i…‰ +…ËÆ˙ §…c“ ®…÷∫…“§…i…‰∆ Z…‰±…i…‰ Ω˛÷B =∫… V…∆M…±…“ Æ˙…∫i…‰ ®…‰∆ +…M…‰ §…gi…‰ Ω˛“ S…±…‰ M…™…‰* ¥…‰ EÚ¶…“ ®……i…… EÚ…‰ =`ˆ…EÚÆ˙ i…‰V… S…±…i…‰, EÚ¶…“ l…E‰Ú-®……∆n˘‰ §…Ë`ˆ V……i…‰* EÚ¶…“ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ ∫…‰ Ω˛…‰c ±…M……EÚÆ˙ Æ˙…∫i…… {……Æ˙ EÚÆ˙i…‰* S…±…i…‰-S…±…i…‰ Æ˙…∫i…‰ ®…‰∆ BEÚ n˘x… ®…Ω˛ π…« ¥™……∫… ∫…‰ =x…EÚ“ ¶…‰∆]ı Ω˛÷<«* ∫…§…x…‰ =x…EÚ…‰ n˘hb˜¥…i…¬ |…h……®… EÚ™……* ®…Ω˛ π…« x…‰ =xΩ˛‰∆ v…“Æ˙V… §…∆v……™…… +…ËÆ˙ ∫…n˘÷{…n˘‰∂……‰∆ ∫…‰ =x…EÚ…‰ ∫……∆i¥…x…… n˘“* E÷Úxi…“ V…§… Æ˙…‰Æ˙…‰EÚÆ˙ +{…x…… n˘÷J…c… ∫…÷x……x…‰ ±…M…“ i……‰ ¥™……∫…V…“ x…‰ =xΩ˛‰∆ ∫…®…Z……i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…- EÚ…‰<« ¶…“ B‰∫…… ®…x…÷π™… x…Ω˛” V……‰ Ω˛®…‰∂…… v…®…« E‰Ú Ω˛“ EÚ…®… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛‰* B‰∫…… ¶…“ EÚ…‰<« x…Ω˛” V……‰ {……{… Ω˛“ {……{… EÚÆ˙i…… Ω˛…‰* ∫…∆∫……Æ˙ ®…‰∆ Ω˛Æ˙‰EÚ ®…x…÷π™… {……{… ¶…“ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ v…®…«-EÚ®…« ¶…“* +i…: V…§… EÚ∫…“ {…Æ˙ EÚ…‰<« ¥…{… k… {…c‰ i……‰ =∫…‰ +{…x…‰ Ω˛“ EÚ™…‰ EÚ… °Ú±… ®……x…EÚÆ˙ ∫…Ω˛ ±…‰x…… S…… Ω˛B* +{…x…‰-+{…x…‰ EÚ®…« EÚ… °Ú±… Ω˛Æ˙‰EÚ EÚ…‰ ¶……‰M…x…… Ω˛“ {…ci…… Ω˛Ë, ™…Ω˛ ∫…®…Z…EÚÆ˙ n˘÷:J…“ x… Ω˛…‰* v…“Æ˙V… v…Æ˙EÚÆ˙ Ω˛®®…i… ∫…‰ ∫…§… ∫…Ω˛ ±……‰* E÷Úxi…“ EÚ…‰ <∫… |…EÚ…Æ˙ ∫…®…Z……x…‰ E‰Ú §……n˘ ¥™……∫…V…“ x…‰ {……∆b˜¥……‰∆ EÚ…‰ ∫…±……Ω˛ n˘“ EÚ ¥…‰ •……¿h… •…¿S…… Æ˙™……‰∆ EÚ… ¥…‰∂… v…Æ˙EÚÆ˙ BEÚS…GÚ… x…M…Æ˙“ ®…‰∆ V……EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰∆* =x…EÚ“ ∫…±……Ω˛ E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ {……∆b˜¥……‰∆ x…‰ ®…fiM…S…®…«, ¥…±EÚ±… +… n˘ v……Æ˙h… EÚÆ˙ ±…B +…ËÆ˙ •……¿h……‰∆ E‰Ú ¥…‰∂… ®…‰∆ BEÚS…GÚ… x…M…Æ˙“ V……EÚÆ˙ BEÚ •……¿h… E‰Ú P…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ ±…M…‰*

GARBHANAL

18


{…∆S…i…∆j… EÚ<« o˘Œπ]ı™…… ∫…‰ ∫…∆∫……Æ˙ EÚ“ ∫…¥……« v…EÚ ±……‰EÚ |…™… EfiÚ i…™…… ®… BEÚ Ω˲* <∫…®… ∫…∆EÚ ±…i… EÚΩ˛… x…™…… EÚ… ®…⁄±… =i∫… ±……‰EÚ-V…“¥…x… Ω˲* ¶……Æ˙i…“™… EfiÚ i…™…… ®… {…∆S…i…∆j… B‰∫…“ +E‰Ú±…“ Æ˙S…x…… Ω˲, V…∫…‰ {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ Y……x…EÚ…‰∂… EÚΩ˛… V…… ∫…EÚi…… Ω˲* EÚl…… |…∫i…÷ i… EÚ“ V……‰ ∂…˱…“ <∫…®… |…™…÷HÚ Ω˲, =∫…EÚ“ BEÚ ±…∆§…“ {…Æ˙®{…Æ˙… Ω˲* "¥…‰n˘', "•……¿h…' +… n˘ O…∆l…… ®… ¶…“ <∫… °ÈÚ]‰ı∫…“ EÚ… |…™……‰M… Ω÷˛+… Ω˲*

19

{…∆ S… i…∆ j…

®……Æ˙“ M…<« §…‰S……Æ˙“ V…⁄∆

GARBHANAL

∫…“ ∫l……x… {…Æ˙ EÚ∫…“ Æ˙…V…… EÚ…‰ n‰˘J…EÚÆ˙ +…ƒJ… V…÷c˜… M…<»*' EÚ… BEÚ §…Ω÷˛i… ∫…÷∆n˘Æ˙ ∫®…fi i…™…… ®… ±…J…… Ω˲ EÚ V……‰ ¥™… HÚ ∂…™…x…M…fiΩ˛ l……* =∫… {…Æ˙ n⁄˘v… <∫… v…®…« EÚ… {……±…x… EÚÆ˙i…… Ω˲, ¥…Ω˛ ™… n˘ V…“¶… +…ËÆ˙ {…‰]ı Ω˛“ V…Ë∫…… ∫……°Ú-∫…÷l…Æ˙… §…UÙ…¥…x… §…UÙ… Æ˙Ω˛i…… ∫…“v…‰ ∫¥…M…« V……i…… Ω˲* l……* =∫…E‰Ú V……‰c˜ ®… BEÚ V…⁄∆ Æ˙Ω˛i…“ l…“* i…÷®… i……‰ V……x…i…“ Ω˛“ Ω˛…‰ EÚ ®…Èx…‰ ∫…§…∫…‰ §…g¯EÚÆ˙ x… Ω˛…‰i…‰ ¥…Ω˛ v…“Ɖ˙-v…“Ɖ˙ ÆÂ˙M…i…“ l…“ <∫… ±…™…‰ =∫…EÚ… +x…‰EÚ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú ®…x…÷π™……Â E‰Ú x……x…… i……‰ C™…… EÚ…‰<« EÚ∫…“ x……®… l…… ®…∆n˘M…… ®…x…“* ¥…Ω˛ §…c‰˜ ∫…÷J… ∫…‰ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú ∫¥……n˘ ¥……±…‰ Æ˙HÚ S…J…‰ ΩÈ˛* +{…x…‰ n˘x… EÚ…]ı Æ˙Ω˛“ l…“* =∫…‰ {…“x…‰ EÚ…‰ {…Æ˙xi…÷ ¥…‰ l…‰ i……‰ ®……®…⁄±…“ ±……‰M…… E‰Ú Ω˛“ EÚ“ S……EÚÆ˙“ EÚÆ˙i……, Æ˙…‰V… Æ˙…V…… EÚ… ∫¥…… n˘π]ı J…⁄x… ®…±… V……i…… Æ˙HÚ* =x…®… ∫…‰ §…Ω÷˛i…… EÚ…‰ i……‰ {…‰]ı C™…… EÚ∫…“ EÚ“ M…÷±……®…“ l……* +…ËÆ˙ =∫…‰ S…… Ω˛™…‰ Ω˛“ C™…… l……* ¶…Æ˙ ¶……‰V…x… ¶…“ x…Ω˛” ®…±…i…… +…ËÆ˙ =∫… ∫…“¥…x… E‰Ú §…“S… EÚΩ˛” ∫…‰ P…⁄®…i…… Ω÷˛+… ®……‰±… ±…‰i……* V……‰ ®…±…i…… Ω˲ ¥…Ω˛ ¶…“ Ø˚J……-∫…⁄J……* BEÚ J…]ı®…±… +… ]ı{…EÚ…* =∫…E‰Ú EÚ…]ıx…‰ =x…E‰Ú Æ˙HÚ EÚ… ∫¥……n˘ ¶…“ E÷ÚUÙ ¥…Ë∫…… ∫…‰ ±…M…i…… l…… V…Ë∫…‰ EÚ∫…“ x…‰ +…M… ∫…‰ n˘…M… Ω˛“ EÚc˜¥……, EÚ∫…˱…… +…ËÆ˙ i…“J…… n˘™…… Ω˛…‰ <∫… ±…™…‰ =∫…EÚ… x……®… l…… +ŒMx…®…÷J…* =∫…‰ n‰˘J…EÚÆ˙ V…⁄∆ Ω˛…‰i…… Ω˲* +…V… i…EÚ ®…Èx…‰ EÚ∫…“ Æ˙…V…… EÚ… Æ˙HÚ x…Ω˛” S…J……* ™…Ω˛ ∫……‰S… P…§…Æ˙… M…<«* =∫…x…‰ EÚΩ˛…, ""+ŒMx…®…÷J…, i…÷®… ™…Ω˛…ƒ EÚΩ˛…ƒ ∫…‰ +… EÚÆ˙ Ω˛“ ®…÷ƒΩ˛ ®… {……x…“ ¶…Æ˙ +…i…… Ω˲ EÚ =∫…EÚ… Æ˙HÚ EÚi…x…… ®…“`ˆ… Ω˛…‰i…… v…®…E‰Ú? EÚ∫…“ x…‰ n‰˘J… ±…™…… Ω˛…‰i…… i……‰? +§… i…÷®… S…÷{…S……{… ™…Ω˛…ƒ Ω˛…‰M……* =∫…‰ J……x…‰ EÚ…‰ ¶…“ i……‰ i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ E‰Ú ¥™…∆V…x… ®…±…i…‰ ΩÈ˛* §…∫… BEÚ ∫…‰ J…∫…EÚ ±……‰ x…Ω˛” i……‰ ®…‰Æ˙“ ¶…“ J…ËÆ˙ x…Ω˛” Ω˲*'' §……Æ˙ =∫…EÚ… Æ˙HÚ S…J… EÚÆ˙ +{…x…“ V…“¶… EÚ… ∫¥……n˘ §…n˘±…x…… S……Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛* i…÷®… i……‰ V……x…i…“ Ω˛“ Ω˛…‰, S……Ω‰˛ EÚ…‰<« Æ˙…V…… Ω˛…‰ ™…… Æ∆˙EÚ, V…“¶… EÚ… ∫¥……n˘ i……‰ +ŒMx…®…÷J… EÚ…‰ ∂…π]ı…S……Æ˙- ¥…π]ı…S……Æ˙ EÚ“ §……i… ¶…“ E÷ÚUÙ ®……±…⁄®… ∫…¶…“ EÚ… BEÚ V…Ë∫…… Ω˛“ Ω˛…‰i…… Ω˲* l…”* =∫…x…‰ EÚΩ˛…, ""n‰˘¥…“, P…Æ˙ +…™…… ®…‰Ω˛®……x… n÷˘π]ı Ω˛“ C™…… x… Ω˛…‰, =∫…E‰Ú ∫……l… <∫… i…Æ˙Ω˛ EÚ“ Ø˚J……<« `ˆ“EÚ x…Ω˛”* ∂…π]ı…S……Æ˙ EÚ… V……‰ J…… ±…™…… ∫……‰ J…… ±…™……, V……‰ {…“ ±…™…… ∫……‰ {…“ ±…™……* ™…Ω˛“ i……‰ i…EÚ…V…… Ω˲ EÚ ™… n˘ +{…x…‰ P…Æ˙ ®… UÙ…‰]ı“ V…… i… EÚ… EÚ…‰<« ¥™… HÚ ¶…“ V…xn˘M…“ Ω˲ §……EÚ“ ∫…§… i……‰ §…EÚ¥……∫… Ω˲* ®…x…÷π™… ∫……Æ˙… J…⁄x…-{…∫…“x…… <∫…“ +… V……™…‰ i……‰ ∫…VV…x… M…fiΩ˛∫l… |…‰®… ∫…‰ =∫…∫…‰ EÚΩ‰˛, "+…<B, +…<B* E‰Ú ±…™…‰ i……‰ §…Ω˛…i…… Ω˲* ™… n˘ V…“¶… +…ËÆ˙ {…‰]ı Ω˛“ ∫…§…∫…‰ §…g¯EÚÆ˙ x… Ω˛…‰i…‰ ™…Ω˛ +…∫…x… Ω˲, ™…Ω˛…ƒ §…Ë `ˆ™…‰* §…Ω÷˛i… n˘x…… E‰Ú §……n˘ n˘J……<« {…c‰˜* i……‰ C™…… EÚ…‰<« EÚ∫…“ EÚ“ S……EÚÆ˙“ EÚÆ˙i……, C™…… EÚ∫…“ EÚ“ M…÷±……®…“ ®……‰±… Ω˛…±…-S……±… `ˆ“EÚ i……‰ Ω˲? {…Ω˛±…‰ ∫…‰ E÷ÚUÙ n÷˘§…±…‰ ±…M… Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛* +…{… ±…‰i……* §…∫… ™…Ω˛ {…‰]ı Ω˛“ Ω˲ V…∫…E‰Ú ±…™…‰ +…n˘®…“ V…∫…EÚ“ ∫…‰¥…… x…Ω˛”


{…∆ S… i…∆ j… EÚÆ˙x…“ S…… Ω˛™…‰ =∫…EÚ“ ¶…“ ∫…‰¥…… EÚÆ˙i…… Ω˲* <∫…“ E‰Ú ±…™…‰ +…n˘®…“ Z…⁄`ˆ §……‰±…i…… Ω˲* <∫…“ E‰Ú ±…™…‰ V…Ω˛…ƒ x…Ω˛” V……x…… S…… Ω˛™…‰ ¥…Ω˛…ƒ ¶…“ V……i…… Ω˲* ™…Ω˛ ∫……Æ˙… |…{…∆S… Ω˛“ {…‰]ı E‰Ú EÚ…Æ˙h… Ω˲*'' ™…Ω˛ ∫…÷x…EÚÆ˙ ®…∆n˘M…… ®…x…“ §……‰±…“, ""+Ɖ˙ +ŒMx…®…÷J…, ®…‰Æ˙“ §……i… i……‰ +…ËÆ˙ Ω˲* ®…È i……‰ Æ˙…V…… EÚ… Æ˙HÚ i…§… {…“i…“ Ω⁄ƒ˛ V…§… ¥…Ω˛ ∫……‰ V……i…… Ω˲* {…Æ˙ i…÷®…∫…‰ i……‰ ∫…•… Ω˛…‰M…… x…Ω˛”* °ÚÆ˙ i…÷®… `ˆΩ˛Æ‰˙ +ŒMx…®…÷J…* i…÷®Ω˛…Ɖ˙ EÚ…]ıi…‰ Ω˛“ +…n˘®…“ EÚ…‰ ±…M…i…… Ω˲ V…Ë∫…‰ =∫…E‰Ú ∂…Æ˙“Æ˙ ®… S…x…M……Æ˙“ +… ±…M…“ Ω˛…‰* ™… n˘ <i…x…… v…“ÆV…˙ Ω˛…‰ EÚ i…÷®… Æ˙…V…… E‰Ú ∫……‰ V……x…‰ i…EÚ E÷ÚUÙ x… EÚÆ˙…‰ i…§… i…÷®… `ˆΩ˛Æ˙ ∫…EÚi…‰ Ω˛…‰* n˘…‰x…… ∫……l… Ω˛“ Æ˙HÚ{……x… EÚÆÂ˙M…‰*'' +ŒMx…®…÷J… x…‰ EÚΩ˛…, ""n‰˘¥…“, ®…È B‰∫…… Ω˛“ EÚ∞ƒ¸M……* ®…È +{…x…‰ M…÷Ø˚ +…ËÆ˙ E÷Ú±… n‰˘¥…i…… EÚ“ ∂…{…l… ±…‰EÚÆ˙ EÚΩ˛i…… Ω⁄ƒ˛ EÚ V…§… i…EÚ i…÷®… Æ˙HÚ x…Ω˛” {…“ ±……‰M…“ i…§… i…EÚ ®…È =∫…‰ ®…÷ƒΩ˛ i…EÚ x…Ω˛” ±…M……>ƒM……*'' <x… n˘…‰x…… ®… ™…Ω˛ ¥……i……«±……{… S…±… Ω˛“ Æ˙Ω˛… l…… EÚ Æ˙…V…… +…™…… +…ËÆ˙ +{…x…‰ §…∫i…Æ˙ {…Æ˙ ±…‰]ı M…™……* +ŒMx…®…÷J… x…‰ EÚ∫…®… i……‰ J……<« l…“ i…§… i…EÚ Ø˚E‰Ú Æ˙Ω˛x…‰ EÚ“ V…§… i…EÚ Æ˙…V…… ∫……‰ x…Ω˛” V……i……, {…Æ˙ ∫¥…¶……¥… C™…… <i…x…“ +…∫……x…“ ∫…‰ §…n˘±…i…… Ω˲? Æ˙…V…… E‰Ú ±…‰]ıi…‰ Ω˛“ =∫…EÚ“ V…“¶… S…÷±…§…÷±……x…‰ ±…M…“* =∫…‰ S…Ëx… Ω˛“ x… {…c‰˜* +{…x…“ =i……¥…±…“ ®… =∫…x…‰ x…”n˘ +…x…‰ ∫…‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ Æ˙…V…… EÚ…‰ EÚ…]ı ±…™……* ∫…™……x…… x…‰ V……‰ EÚΩ˛… Ω˲ EÚ EÚ∫…“ EÚ… ∫¥…¶……¥… ={…n‰˘∂… ∫…‰ x…Ω˛” §…n˘±…… V…… ∫…EÚi…… ¥…Ω˛ `ˆ“EÚ Ω˛“ EÚΩ˛… Ω˲* {……x…“ EÚ…‰ ±……J… =§……±……‰, +…M… ∫…‰ =i…Æ˙i…‰ Ω˛“ ¥…Ω˛ `∆ˆb˜… Ω˛…‰x…‰ ±…M…‰M……* ®…x…÷π™… EÚ… ∫¥…¶……¥… i……‰ |…EfiÚi… ¥…∫i…÷+… E‰Ú ∫¥…¶……¥… ∫…‰ ¶…“ + v…EÚ §…±…¥……x… Ω˲* ™… n˘ +…M… ∂…“i…±… Ω˛…‰ V……™…‰ +…ËÆ˙ S…∆p˘®…… ∫…‰ V…±…x… {…Ën˘… Ω˛…‰x…‰ ±…M…‰ i……‰ ¶…“ ®…x…÷π™… EÚ… ∫¥…¶……¥… x…Ω˛” §…n˘±…… V…… ∫…EÚi……* +ŒMx…®…÷J… x…‰ EÚ…]ı… i……‰ Æ˙…V…… EÚ…‰ ±…M…… V…Ë∫…‰ =∫…E‰Ú ∂…Æ˙“Æ˙ ®… EÚ∫…“ x…‰ ∫…÷<« S…÷¶……‰ n˘“ Ω˛…‰* ¥…Ω˛ i…±… ®…±…… EÚÆ˙ =`ˆ J…c˜… Ω÷˛+… +…ËÆ˙ +{…x…‰ ∂…™…x…EÚI… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ S…±…… M…™…… +…ËÆ˙ §……‰±……, ""±…M…i…… Ω˲ S…n¬˘n˘Æ˙ ®… EÚ…‰<« J…]ı®…±… ™…… V…⁄∆ Ω˲* <∫…x…‰ ®…÷Z…‰ +¶…“-+¶…“ EÚ…]ı J……™……*'' Æ˙…V…… EÚ… <i…x…… EÚΩ˛x…… l…… EÚ =∫…EÚ“ ∫…‰¥…… ®… i…Ëx……i… E∆ÚS…÷ EÚ™…… x…‰ =∫… S…n¬˘n˘Æ˙ EÚ“ §……Æ˙“EÚ“ ∫…‰ V……ƒS… ∂…÷∞¸ EÚÆ˙ n˘“* J…]ı®…±… i……‰ Ω˛…‰i…… Ω˛“ S…∆S…±… Ω˲* <∫… §…“S… i…‰V…“ ∫…‰ ¶……M…i…… Ω÷˛+… ¥…Ω˛ S……Æ˙{……<« E‰Ú S…⁄±… ®… P…÷∫… M…™……*

V……‰ ¥™… HÚ +{…x…… EÚ…‰ UÙ…‰c˜ EÚÆ˙ §……Ω˛Æ˙“ +…n˘®…“ EÚ…‰ +{…x…… +…i®…“™… §…x…… ±…‰i…… Ω˲ +…ËÆ˙ =∫…‰ Ω˛“ ∫……Ɖ˙ + v…EÚ…Æ˙ ∫……È{… n‰˘i…… Ω˲ ¥…Ω˛ ®…⁄J…« S…∆b˜Æ˙¥… EÚ“ ¶……∆ i… +{…x…“ V……x… ∫…‰ Ω˛…l… v……‰ §…Ë`ˆi…… Ω˲* V…⁄∆ `ˆΩ˛Æ˙“ v…“Ɖ˙-v…“Ɖ˙ EÚn˘®… §…g¯…x…‰ ¥……±…“* =∫…E‰Ú UÙ{…x…‰ EÚ“ V…M…Ω˛ ¶…“ i……‰ ∫…“¥…x… Ω˛“ l…“* v™……x… ∫…‰ n‰˘J…x…‰ {…Æ˙ E∆ÚS…÷ EÚ™…… EÚ“ o˘Œπ]ı =∫… {…Æ˙ {…c˜ Ω˛“ M…<«* =xΩ˛…Âx…‰ =∫…EÚ“ V……x… ±…‰ ±…“* EÚΩ˛…x…“ {…⁄Æ˙“ EÚÆ˙x…‰ E‰Ú §……n˘ n˘®…x…EÚ §……‰±……, ""™…Ω˛“ ∫……‰S… EÚÆ˙ ®…È +…{… ∫…‰ EÚΩ˛ Æ˙Ω˛… l…… EÚ V…∫… ¥™… HÚ E‰Ú ∫¥…¶……¥… EÚ“ +SUÙ“ V……x…EÚ…Æ˙“ x… Ω˛…‰ =∫…‰ `ˆ…ËÆ˙- `ˆEÚ…x…… n‰˘x…… x……∫…®…Z…“ Ω˲* EÚΩ˛… M…™…… Ω˲ EÚ V……‰ ¥™… HÚ +{…x…… EÚ…‰ UÙ…‰c˜ EÚÆ˙ §……Ω˛Æ˙“ +…n˘®…“ EÚ…‰ +{…x…… +…i®…“™… §…x…… ±…‰i…… Ω˲ +…ËÆ˙ =∫…‰ Ω˛“ ∫……Ɖ˙ + v…EÚ…Æ˙ ∫……È{… n‰˘i…… Ω˲ ¥…Ω˛ ®…⁄J…« S…∆b˜Æ˙¥… EÚ“ ¶……∆ i… +{…x…“ V……x… ∫…‰ Ω˛…l… v……‰ §…Ë`ˆi…… Ω˲*'' À{…M…±…EÚ x…‰ {…⁄UÙ…, ""™…Ω˛ S…∆b˜Æ˙¥… EÚ…Ëx… l……? =∫…E‰Ú ∫……l… C™…… Ω÷˛+… l……?'' n˘®…x…EÚ x…‰ EÚΩ˛… ®…È +…{…EÚ…‰ =∫…EÚ“ {…⁄Æ˙“ EÚΩ˛…x…“ Ω˛“ ∫…÷x…… n‰˘i…… Ω⁄ƒ˛*

GARBHANAL

20


ÀΩ˛ n÷˘ ∫ i…… x… ∂…“±…… v…Æ˙

v…Æ˙i…“ {…Æ˙ M…÷V…Æ˙

GARBHANAL

n˘‰

Ω˛®…x…‰ x… n˘™…… {…Æ˙ §…c‰+…ËÆ˙ EÚ…‰<« S……Æ˙… x…Ω˛” Æ˙Ω˛ V……i……* J…… V……B i……‰ ¶……Æ˙i… J…‰i…… EÚ… n˘‰∂… ™…Ω˛“ ∫……‰S…EÚÆ˙ {…Ω˛±…“ {…∆S…¥…π…“«™… Ω˛Ë, EÚ…Æ˙J……x…… EÚ… x…Ω˛”* ∫……Ë §…c‰ §……∆v… §…x……EÚÆ˙ {……x…“ ™……‰V…x…… ®… J…‰i…“ EÚ…‰ |……l… ®…EÚi…… n˘“ ¶……Æ˙i…“™…… EÚ…‰ ±……‰ i……‰ <x…®… ∫…‰ V…®…… EÚÆ˙ x …‰ EÚ… |…§…xv… M…<« l…“* J…‰i…“ EÚ…‰ ∫…§…∫…‰ {…Ω˛±…‰ +∫∫…“ M……∆¥…… ®… Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È* <x…®… ∫…‰ {……x…“ S…… Ω˛B, ∫…Ω˛“ ®……j…… ®… +…ËÆ˙ + v…EÚ…∆∂… J…‰i…“ EÚ… v…xv…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* EÚ™…… i…… EÚ V…∞¸Æ˙i… `ˆ“EÚ ∫…®…™… {…Æ˙* <∫…“ ±…B l……‰c‰-§…Ω˛÷i… +…ËÆ˙ ¶…“ EÚ…®… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È, {…Æ˙ {…cx…‰ {…Æ˙ ™…Ω˛ {……x…“ ¶……Æ˙i…“™… EÚ∫……x… EÚ“ +…∆J… Ω˛®…‰∂…… <x… ∫…§…EÚ… V…“¥…x… v…Æ˙i…“ {…Æ˙ x…¶…«Æ˙ Ω˛Ë* §…… Æ˙∂… EÚ“ +…∂…… ±…B +…∫…®……x… B‰∫…… Ω˛Æ˙ n˘‰∂… ®… x…Ω˛” Ω˛Ë* =n˘…Ω˛Æ˙h… E‰Ú J…‰i…… EÚ…‰ ®…±… ∫…E‰Ú* EÚ“ i…Æ˙°Ú ±…M…“ Æ˙Ω˛i…“ l…”* +M…Æ˙ ±…B •…]ı‰x… V…Ë∫…‰ n˘‰∂… ®… ∫……Ë ®… ∫…‰ E‰Ú¥…±… §…Æ˙∫……i… ∫…®…™… {…Æ˙ x… Ω˛…‰i…“ ™…… EÚ®… x……Ë ±……‰M… Ω˛“ J…‰i…“ EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* Ω˛®……Æ˙‰ n˘‰∂… ®… Ω˛…‰i…“ i……‰ §…‰S……Æ˙… EÚ∫……x… ®……Æ˙… Ω˛V……Æ˙… ∫……±… ∫…‰ ±……‰M…… EÚ… ®…÷J™… v…xv…… V……i…… l……* =∫…EÚ“ ®…‰Ω˛x…i… §…‰EÚ…Æ˙ Ω˛…‰ Ω˛“ V……i…“ l…“, >{…Æ˙ ∫…‰ =∫…‰ ¶…⁄J…… J…‰i…“ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* V…§… Ω˛®…x…‰ =i{……n˘x… §…g…x…‰ EÚ“ §……i… ∫……‰S…“ i……‰ Ω˛®… ®…Æ˙x…… {…ci…… l……* +M…Æ˙ §…Ω˛÷i… V™……n˘… §…… Æ˙∂… Ω˛…‰ V……i…“ i……‰ §……g ∫…‰ ∫……Æ˙“ V……x…i…‰ l…‰ EÚ ™…Ω˛ E‰Ú¥…±… J…‰i…“ EÚ“ ={…V… u˘…Æ˙… Ω˛“ Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë °Ú∫…±… x…π]ı Ω˛…‰ V……i…“ l…“, +…ËÆ˙ EÚ¶…“-EÚ¶…“ EÚ∫……x… EÚ… P…Æ˙-§……Æ˙ +…ËÆ˙ +…ËÆ˙ EÚ∫…“ i…Æ˙“E‰Ú ∫…‰ x…Ω˛”* <∫… ±…B Ω˛®…x…‰ {…Ω˛±…“ {…∆S…¥…π…“«™… =∫…E‰Ú {…∂…÷ ¶…“ §…Ω˛ V……i…‰ l…‰* n˘‰∂… ®… B‰∫…“ ¶…“ EÚ…°Ú“ V…®…“x… l…“ V……‰ ™……‰V…x…… ®… J…‰i…“ E‰Ú ∫…÷v……Æ˙ EÚ…‰ ∫…§…∫…‰ + v…EÚ ®…Ω˛i¥… n˘™…… +…ËÆ˙ {……x…“ EÚ“ EÚ®…“ E‰Ú EÚ…Æ˙h… J…‰i…“ E‰Ú ±…B §…‰EÚ…Æ˙ l…“* §…gi…“ V…x…∫…∆J™…… ∫…§…∫…‰ V™……n˘… {…Ë∫…… <∫…“ EÚ…®… ®… ±…M……™……* Ω˛®……Æ˙… ±…I™… l…… EÚ +…ËÆ˙ n˘‰∂… EÚ“ M…Æ˙“§…“ EÚ…‰ n˘‰J…i…‰ Ω˛÷B Ω˛®… ∫…§… E÷ÚUÙ |…EfiÚ i… ™…… ¶……M™… {…Æ˙ Ω˛®……Æ˙“ v…Æ˙i…“ EÚ… S…{{……-S…{{…… {…Ω˛±…‰ ∫…‰ + v…EÚ {…Ën˘… EÚÆ˙ ∫…E‰Ú* EËÚ∫…‰ UÙ…‰c n˘‰i…‰? Ω˛®…x…‰ `ˆ…x… ±…™…… EÚ <∫…EÚ… <±……V… Ω˛®… ∫¥…™…∆ EÚÆÂ˙M…‰* ∫…x…¬ 1947 ®… V…§… Ω˛®… +…V……n˘ Ω˛÷B i……‰ ¶……Æ˙i… EÚ“ V…x…∫…∆J™…… {…Ω˛±…“ {…∆S…¥…π…“«™… ™……‰V…x…… ®… Ω˛®…x…‰ x… n˘™…… {…Æ˙ §…c‰-§…c‰ §……∆v… §…x……EÚÆ˙ {…Èi…“∫… EÚÆ˙…‰c l…“* +§… ™…Ω˛ ∫…∆J™…… §…gEÚÆ˙ ±…M…¶…M… ∫…¥…… +Æ˙§… {……x…“ V…®…… EÚÆ˙x…‰ EÚ… |…§…xv… EÚ™…… i…… EÚ V…∞¸Æ˙i… {…cx…‰ {…Æ˙ ™…Ω˛ {……x…“ Ω˛…‰ M…<« Ω˛Ë, ™……x…“ <x… ¥…π……‰» ®… ¶……Æ˙i… EÚ“ V…x…∫…∆J™…… ®… §…‰i…Ω˛…∂…… J…‰i…… EÚ…‰ ®…±… ∫…E‰Ú* {…Ω˛±…“ ™……‰V…x…… E‰Ú +∆i…M…«i… n˘‰∂… ®… EÚ<« ¥…∂……±… ¥…fi r˘ Ω˛÷<« Ω˛Ë* x…n˘“ P……]ı“ {… Æ˙™……‰V…x……B∆ ∂…÷∞¸ EÚ“ M…<»* |…i™…‰EÚ {… Æ˙™……‰V…x…… {…Æ˙ ∫……Ë ∫…‰ Ω˛®……Æ˙‰ n˘‰∂… ®… Ω˛Æ˙ ¥…π…« ±……‰M…… EÚ“ ∫…∆J™…… ±…M…¶…M… x…§§…‰ ±……J… §…g ±…‰EÚÆ˙ n˘…‰ ∫……Ë EÚÆ˙…‰c Ø˚{…™…… i…EÚ J…S…« Ω˛÷+…* J…‰i…… i…EÚ {……x…“ {…Ω˛÷∆S……x…‰ V……i…“ Ω˛Ë* V…Æ˙… ∫……‰S……‰! ∫¥…“b˜x… V…Ë∫…‰ n˘‰∂… EÚ“ E÷Ú±… V…x…∫…∆J™…… ¶…“ E‰Ú E÷ÚUÙ EÚ®… J…S…« ¥……±…‰ ={……™… ¶…“ l…‰, V…Ë∫…‰ E÷ÚB∆ +…ËÆ˙ i……±……§… J……‰n˘x……* <∫…∫…‰ EÚ®… Ω˛Ë* Ω˛®… Ω˛Æ˙ ∫……±… ∫¥…“b˜x… V…Ë∫…‰ BEÚ n˘‰∂… EÚ… §……‰Z… Ω˛®…x…‰ <x…EÚ… ¶…“ |…™……‰M… EÚ™……, {…Æ˙ <i…x…… ∫…§… EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ ¶…“ ™…Ω˛ n˘‰∂… E‰Ú +{…x…‰ >{…Æ˙ ±……n˘i…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* +…ËÆ˙ ™…Ω˛ §……‰Z… n˘x…-|… i… n˘x… ±…B §…Ω˛÷i… UÙ…‰]ı“-∫…“ ∂…÷∞¸+…i… l…“ V…∫…EÚ… ±……¶… l……‰c‰-§…Ω˛÷i… EÚ∫……x…… +…ËÆ˙ ¶……Æ˙“ Ω˛…‰i…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* Ω˛Æ˙ ∫……±… J……x…‰-{…“x…‰ ¥……±…‰ i……‰ §…gi…‰ i…EÚ Ω˛“ {…Ω˛÷∆S……* Ω˛È, {…Æ˙ V…®…“x… i……‰ ∫……l…-∫……l… x…Ω˛” §…g ∫…EÚi…“* <∫… ±…B =i…x…“ Ω˛“ V…®…“x… {…Æ˙ V™……n˘… +z… {…Ën˘… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú +±……¥…… Ω˛®……Æ˙‰ {……∫…

21


{…Æ˙J…

|…‰®…{……±… ∂…®……«

®…v™… ¥…M…« EÚ“ x…Ë i…EÚi……

E÷ÚUÙ UÙ ¥…™……ƒ

®…‰Æ˙‰ ±…B C™……? Ω˛∆n˘“ {…^ı“ E‰Ú V™……n˘…i…Æ˙ ±……‰M… BEÚ J……∫… i…Æ˙Ω˛ EÚ“ ¶……¥…x…… ∫…‰ ∫……‰S…i…‰ Ω˛È EÚ +…{… +{…x…‰ ¥…¶……M… EÚ… EÚ…Ëx…-∫…… ]ı÷EÚc… i……‰c EÚÆ˙ =x… i…EÚ {…Ω˛÷ƒS…… ∫…EÚi…‰ Ω˛È* {…i…… x…Ω˛” ™…Ω˛ EÚ…Ëx…-∫…“ V…“x… Ω˛Ë V……‰ |…i™…I…-+|…i™…I… §……Æ˙§……Æ˙ ™…Ω˛ E÷ÚÆ˙‰n˘-E÷ÚÆ˙‰n˘ EÚÆ˙ {…⁄UÙi…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë EÚ ®…‰Æ˙‰ ±…B C™……? +…{… ™… n˘ EÚ∫…“ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ¥…¶……M… ®…‰∆ Ω˛È, i……‰ +…{…∫…‰ ™…Ω˛ +{…‰I…… EÚ“ Ω˛“ V……BM…“* ®…‰Æ˙… BEÚ ®…j… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ∫…‰¥…… ®…‰∆ b˜…ÏC]ıÆ˙ Ω˛Ë* ®…‰Æ˙‰ §…S…{…x… EÚ… ∫…Ω˛{……`ˆ“* =∫…E‰Ú {…i…… B∫….b˜“.B®…. l…‰ Ω˛®……Æ˙‰ <±……E‰Ú ®…‰∆ =x… n˘x……‰∆* n˘∫… ¥…π…« E‰Ú §……n˘ ®…±……- ™……Æ˙! i…÷®… Æ˙‰±…¥…‰ ®…‰∆ Ω˛…‰, E÷ÚUÙ {……∫… x…Ω˛” n˘±……

∫…EÚi…‰? i…÷®Ω˛…Æ˙‰ ™…Ω˛…ƒ <i…x…“ EÚ®…‰ ]ı™……ƒ Ω˛…‰i…“ ΩÈ˛* Ω˛®……Æ˙‰ EÚ<« ±……‰M……‰∆ E‰Ú {……∫… +…ϱ… <∆ b˜™…… Æ˙‰±…¥…‰ EÚ…b˜« Ω˛È* i…÷®… E÷ÚUÙ EÚÆ˙x…… Ω˛“ x…Ω˛” S……Ω˛i…‰ EÚ∫…“ E‰Ú ±…B* BEÚ Z…]ıE‰Ú ®…‰∆ =∫…x…‰ +{…x…“ ®……x… ∫…EÚi…… =M…±… b˜…±…“* n˘⁄∫…Æ˙… ®…j… §……‰±……, ®…È ®…÷∆§…<« V…… Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛* B±….]ı“.∫…“. J…i®… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* ®…÷∆§…<« ®…‰∆ ®…‰Æ˙‰ ±…B Æ˙‰∫]ı Ω˛…=∫… §…÷EÚ EÚÆ˙… n˘…‰* ®…Èx…‰ §…i……™…… EÚ Æ˙‰∫]ı Ω˛…=∫… i……‰ E‰Ú¥…±… Æ˙‰±… EÚ®…«S…… Æ˙™……‰∆ EÚ…‰ Ω˛“ ®…±…i…… Ω˛Ë, i……‰ ¥…‰ x……Æ˙…V… Ω˛…‰ M…B* ™…Ω˛ ∫…§… Ω˛…‰ V……i…… Ω˛Ë* i…÷®… Ω˛Æ˙ ∫…®…™… v…®……«i®…… §…x…‰ °ÚÆ˙i…‰ Ω˛…‰* °ÚÆ˙ v…®…EÚ“ ¶…Æ˙‰ +∆n˘…V… ®…‰∆ §……‰±…‰- n˘‰J…x……, ®…È Æ˙‰±… ®…∆j…“ ∫…‰ EÚΩ˛ EÚÆ˙ Æ˙‰±…¥…‰ E‰Ú Æ˙‰∫]ı Ω˛…=∫… ®…‰∆ Ω˛“ Æ˙Ω˛⁄ƒM……* BEÚ Æ˙∂i…‰n˘…Æ˙ §……‰±…‰, i…÷®Ω˛…Æ˙‰ ™…Ω˛…ƒ ∫……®……x… EÚ“ x…“±……®…“ i……‰ Ω˛…‰i…“ Ω˛…‰M…“* ®…‰V…, E÷Ú∫…“«, EÚ…Æ˙, EÚ…±…“x…* Ω˛®…‰∆ ¶…“ n˘±…¥…… n˘…‰* EÚΩ˛i…‰ Ω˛È §…±…E÷Ú±… °Ú…‰EÚ]ı ®…‰∆ {…c V……i…“ Ω˛Ë* x… ™…‰ ±……‰M… M…±…i… Ω˛È, x… <x…EÚ“ =®®…“n˘‰∆, C™……‰∆ EÚ <∫… i…∆j… ∫…‰ UÙx… EÚÆ˙ Ω˛“ ™…‰ §……i…‰∆ <x… i…EÚ {…Ω˛÷ƒS…i…“ ΩÈ˛* ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ¥…¶……M… ®……x……‰ BEÚ Ω˛Èb˜{…∆{… Ω˛Ë- +…+…‰, §……±]ı“ ¶…Æ˙ EÚÆ˙ ∫…÷ ¥…v……Bƒ +{…x…‰-+{…x……‰∆ EÚ…‰ n˘‰ b˜…±……‰* J……±…“ Ω˛…‰M…… i……‰ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ i……±……§… +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ S…∆i…… Ω˛Ë EÚ∫…‰? M…±…i… Ω˛È i……‰ ®…‰Æ˙‰ V…Ë∫…‰, V……‰ =x…EÚ“ =®®…“n˘… {…Æ˙ J…Ɖ˙ x…Ω˛” =i…Æ˙i…‰ +…ËÆ˙ <∫…“ ±…B v…“Æ˙‰-v…“Æ˙‰ ®…÷Z…∫…‰ ®…‰Æ˙‰ ∫…¶…“ ¥…‰ n˘⁄Æ˙ Ω˛…‰ M…B Ω˛È V……‰ ®…‰Æ˙‰ ±…B C™…… EÚ“ =®®…“n˘ ®…‰∆ l…‰* {…i…… x…Ω˛” EÚ…Ëx…-∫…“ ∂…I…… ™…… ∫……ƒS…… Ω˛®…‰∆ ¥™… HÚM…i… ∫…∆§…∆v…… ∫…‰ +…M…‰ EÚ¶…“ ∫……‰S…x…‰ EÚ“ ®…÷Ω˛±…i… n˘‰M……* ™…Ω˛ Æ˙…π]ı≈¥™……{…“ ∫……‰S… Ω˛Ë* |…v……x…®…∆j…“ =¥…«Æ˙EÚ EÚ…Æ˙J……x…… ±…M……BM…… i……‰ +{…x…‰ I…‰j… ®…‰∆- ¶…±…‰ Ω˛“ <±……EÚ… Æ˙‰ M…∫i……x… EÚ… Ω˛…‰, ™…… °ÚÆ˙ EÚ…Æ˙J……x…… {…Ω˛±…‰ ∫…‰ Ω˛“ ®……ËV…⁄n˘ Ω˛…‰* x……M… Æ˙EÚ =d˜™…x… ®…∆j…“ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…… ¶…±…‰ Æ˙‰ M…∫i……x… EÚ… Ω˛…‰, ±…‰ EÚx… {……™…±…]ı |… ∂…I…h… EÚ“ <∆∫]ı“]ı¨⁄]ı ¥…Ω˛” J…÷±…‰M…“* <v…Æ˙ E‰Ú EÚ<« Æ˙…V…x…‰i…… ¶…“ n˘±… J……‰±… EÚÆ˙ ™…Ω˛ EÚΩ˛i…‰ Ω˛È EÚ {…∆ b˜i… V…“

GARBHANAL

22


GARBHANAL

{…Æ˙J… ®…÷J™…®…∆j…“ §…x…‰, i……‰ •……¿h……‰∆ E‰Ú `ˆ…`ˆ Ω˛…‰ M…B Ω˛È* ∫E⁄Ú±… Eڅϱ…‰V… ®…‰∆ Ω˛Æ˙ i…“∫…Æ˙“ ¶…i…“« •……¿h……‰∆ EÚ“* |… i…¶…… i……‰ =xΩ˛” ®…‰∆ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë x…! ¶……Æ˙i…“™… < i…Ω˛…∫… ®…‰∆ V…§… ™……n˘¥… ¥…∆∂… +…™……, i……‰ ∫……Æ˙‰ ∫…{……Ω˛“ ®…±…‰ ™…… x… ®…±…‰* ™…… +∫{…i……±… ®…‰∆ +{…x…‰-+{…x…‰ Æ˙∂i…‰n˘…Æ˙…‰∆ EÚ“ +…ËÆ˙ EÚ…∆∫]ı‰§…±… ™……n˘¥…* `ˆ“EÚ ¶…“ Ω˛Ë* +{…x……‰∆ x…‰ V…i……™…… Ω˛Ë i……‰ {…Æ˙¥… Æ˙∂… ®…‰∆ ±…M…‰ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È, ™…Ω˛ ¶…⁄±… EÚÆ˙ EÚ n˘⁄∫…Æ˙‰ ®…Æ˙“V… ¶…“ +…{…E‰Ú =x…E‰Ú ±…B ¶…“ E÷ÚUÙ* <∫…“ n˘‰∂… E‰Ú x……M… Æ˙EÚ Ω˛È +…ËÆ˙ ¥…‰ ¶…“ +…{…∫…‰ =i…x…“ Ω˛“ ®……x…¥…“™… +{…‰I…… BEÚ ®…j… §…ÈEÚ ®…‰∆ ÀΩ˛n˘“ + v…EÚ…Æ˙“ ΩÈ˛* Ω˛∆n˘“ EÚ… EÚ…®… V……‰ n˘‰∂… ®…‰∆ Æ˙J…i…‰ Ω˛È* Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë, ¥…Ω˛ i……‰ +…{…E‰Ú ∫……®…x…‰ Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… <xΩ˛‰∆ <i…x…… ¥…HÚ <∫…E‰Ú B‰ i…Ω˛… ∫…EÚ EÚ…Æ˙h… ¶…“ J……‰V…‰ V…… ∫…EÚi…‰ Ω˛È* n˘‰∂… V…§… +…V……n˘ V…∞¸Æ˙ ®…±… V……i…… Ω˛Ë EÚ ∫…¶…“ i…Æ˙Ω˛ EÚ“ i…EÚc®…‰∆ EÚÆ˙ ±…‰∆* n˘±±…“ Ω˛÷+…, i……‰ ∫…k…… EÚ…∆O…‰∫… E‰Ú {……∫… +…<«* +…x…“ Ω˛“ l…“, C™……‰∆ EÚ ±…c…<« {…Ω˛÷ƒS…i…‰ Ω˛“ =xΩ˛…Âx…‰ BEÚ +EÚ…n˘®…“ ∫…‰ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙ Z…]ıEÚ ±…™……* =∫…“ E‰Ú ®…÷E÷Ú]ı E‰Ú x…“S…‰ ±…c“ M…<« l…“* ∫…k…… +…i…‰ Ω˛“ J…‰±… ∂…÷∞¸ Ω˛÷+…- ®…È BEÚ n˘x… °Ú…‰x… +…™……* n˘÷+…-∫…±……®… J…i®… ¶…“ x…Ω˛” Ω˛÷<« l…“ EÚ ¥…‰ +{…x…‰ I…‰j…, +{…x…“ ¶……π……, V…… i… ™…… +{…x…‰ ¶……<«-¶…i…“V……‰∆ E‰Ú ±…B C™…… +∫…±…“ EÚ…®… {…Æ˙ +… M…B- +…{… EÚÆ˙i…‰ C™…… Ω˛È? ®…Èx…‰ M……‰±…-®……‰±… EÚÆ˙ ∫…EÚi…… Ω˛⁄ƒ? V…Ë∫…‰-V…Ë∫…‰ Æ˙…π]ı≈ §…i……™…… +…ËÆ˙ ™…Ω˛ =xΩ˛‰∆ ∫…… Ω˛i™…, ∫…∆∫EfiÚ i… +…‰Z…±… Ω˛…‰i…… M…™……, ¥…Ë∫…‰-¥…Ë∫…‰ EÚ“ n˘÷ x…™…… EÚ“ i…Æ˙°Ú `ˆ‰±…x…‰ ±…M…… V…∫…E‰Ú +…∫…{……∫… E‰Ú ±……‰M… EÚ]ı…‰Æ˙… ±…‰EÚÆ˙ ±…B =xΩ˛…‰∆x…‰ +¶…“-+¶…“ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙ Z…]ıEÚ… V™……n˘…i…Æ˙ ™…‰ ¥…‰ ±……‰M… Ω˛È +…M…‰ §…gi…‰ M…B- ®…‰Æ˙‰ ±…B C™……? l……* ±…‰ EÚx… ¥…‰ J……‰n˘-J……‰n˘ EÚÆ˙ {…⁄UÙx…‰ V…x…E‰ Ú {…‰ ] ı ¶…±…‰ x… ¶…⁄ J …‰ x…i…“V……* +…V… +{…x……‰∆ E‰Ú +…M…‰ ±…M…‰- Ω˛®……Æ˙‰ ±…B C™…… EÚÆ˙ ∫…EÚi…‰ Ω˛…‰? EÚ∫…“ EÚ…‰ E÷ÚUÙ n˘J……<« Ω˛“ x…Ω˛” Ω˛…‰∆, n˘®……M… Ω˛Æ˙ ∫…®…™… ¶…⁄J…… EÚ…‰<« {……∫… n˘±…¥…… n˘…‰ Æ˙‰±…¥…‰ EÚ…! Æ˙‰∫]ı n˘‰i……* Ω˛…=∫… EÚÆ˙… n˘…‰* +…ËÆ˙ x…Ω˛” i……‰ Æ˙V…¥…Ê∂…x… +…ËÆ˙ ∫…⁄J…… §…x…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë i……‰ EÚÆ˙… n˘…‰M…‰ x…? +…ËÆ˙ <∫…“ ±…B <xΩ˛∆‰ EÚ∫…“ Æ˙…V…v……x…“ EÚ“ ¶…⁄J… ®…÷Z…‰ §…S…{…x… E‰Ú n˘x… ™……n˘ +…i…‰ ΩÈ˛* Ω˛®……Æ˙‰ ¶…“ n˘ ‰ ∂ … EÚ“ Æ˙ … V…v……x…“ i…fi { i… M……ƒ¥… E‰Ú BEÚ S……S…… n˘±±…“ ®…‰∆ l…‰* ®…‰Æ˙… ™…EÚ“x… Ω˛Ë EÚ ¶……Æ˙i…“™… Æ˙‰±… EÚ“ ]ı‰±…“°Ú…‰x… ¥…¶……M… ®…‰∆* ™…Ω˛ =x… n˘x……‰∆ EÚ“ Æ˙…V…v……x…“ +…ËÆ˙ ∂…i……§n˘“ Æ˙‰±……‰∆ ®…‰∆ x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…“* §……i… Ω˛Ë V…§… ]ı‰±…“°Ú…‰x… E‰Ú i……Æ˙ §…UÙi…‰ i……‰ ¶…⁄J…‰ ±……‰M… i……‰ x…Ω˛” Ω˛“ S…±…i…‰ Ω˛…‰∆M…‰* l…‰, {…Æ˙ ]ı‰±…“°Ú…‰x… ∫……Ë-∫……Ë EÚ…‰∫… i…EÚ x…Ω˛” ¥…‰ S…±…i…‰ Ω˛È V…xΩ˛‰∆ ™…Ω˛ BΩ˛∫……∫… Ω˛÷B Ω˛…‰i…… l……* =x…EÚ“ |… i…¶…… n˘‰ J…B EÚ ¶…“ ¥…π……Á Ω˛…‰ M…B Ω˛…‰∆M…‰ EÚ ¶…⁄J… ®…‰∆ =xΩ˛…‰∆x…‰ n˘±±…“ ®…‰∆ ¶…“ ¶…È∫…‰ {……±…“ Ω˛÷<« l…” +…ËÆ˙ M……ƒ¥… ®…‰∆ ¶…“* J…ËÆ˙, EËÚ∫…“ ®…Æ˙…‰c =`ˆi…“ Ω˛Ë ™…… J……x…… n˘‰J…i…‰ Ω˛“ ¶…⁄J…… +…n˘®…“ ®…÷ƒΩ˛ ∫…‰ Ω˛“ x…Ω˛” ®…È +∫…±…“ ®…÷q˘‰ {…Æ˙ +…i…… Ω˛⁄ƒ* V…Ω˛…ƒ Ω˛®……Æ˙‰ ∫……‰x…‰ E‰Ú ±…B UÙ{{…Æ˙ J……i……, +…ƒJ……‰∆ ∫…‰ ¶…“ J……x…‰ EÚ“ EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* °ÚÆ˙ <x…EÚ…‰ <i…x…… ]ı{…EÚi…… l……, =x…EÚ“ ¶…È∫… ®……‰]ı“ i…Æ˙{……±……‰∆ EÚ“ UÙ…ƒ¥… ®…‰∆ V…÷M……±…“ J……x…… {…Æ˙…‰∫…… C™……‰∆ V……i…… Ω˛Ë? V…⁄∫…, x……∂i……, S……™…, EÚ…Ï°Ú“, ∫…⁄{…, ¥…‰V…, EÚÆ˙i…“ l…”* EÚ¶…“ ±……‰Ω˛‰ EÚ“ ∫……ƒEÚ±…‰∆ +… Æ˙Ω˛“ Ω˛È, i……‰ EÚ¶…“ x……Ïx…¥…‰V…, n˘Ω˛“, +…<∫GÚ“®…, ®…`ˆ…<« +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ ∫……È°Ú* +…ËÆ˙ ∫…÷§…Ω˛ Ω˛…‰x…‰ ]ı‰±…“°Ú…‰x… E‰Ú J…∆§…‰* ¥…‰ ∫…∆¥…‰n˘x…∂…“±… l…‰* =xΩ˛…‰∆x…‰ i…÷Æ˙∆i… +{…x…‰ ∫…‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ +M…±…“ ∫…÷§…Ω˛ E‰Ú +…b˜«Æ˙* V™……n˘…i…Æ˙ ™…‰ ¥…‰ ±……‰M… Ω˛È V…x…E‰Ú ¶……<«-¶…i…“V……‰∆ EÚ“ +…¥……V… ∫…÷x… ±…“- ®…‰Æ˙‰ ±…B C™……? i……‰ ¥…‰ n˘}i…Æ˙ {…‰]ı ¶…±…‰ x… ¶…⁄J…‰ Ω˛…‰∆, n˘®……M… Ω˛Æ˙ ∫…®…™… ¶…⁄J…… +…ËÆ˙ ∫…⁄J…… §…x…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë EÚ“ BEÚ-BEÚ S…“V… =x…E‰Ú ±…B ®…÷Ω˛Ë™…… EÚÆ˙…x…‰ ±…M…‰* +…ËÆ˙ <∫…“ ±…B <xΩ˛∆‰ EÚ∫…“ ¶…“ n˘‰∂… EÚ“ Æ˙…V…v……x…“ i…fi{i… x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…“* Ω˛∆n˘“ {…^ı“ ®…‰∆ i……‰ ™…Ω˛ ∫…Ω˛V… ®……x… ±…“ M…<« |…¥…fi k… Ω˛Ë* +∫{…i……±… ®…‰∆ +…{… EÚ…®… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È i……‰ {…^ı“, M……‰±…“, ®…Æ˙Ω˛®… +{…x…‰ ±…B Ω˛“ x…Ω˛”, EÚ<« i…Æ˙Ω˛ E‰Ú +x…÷¶…¥… Ω˛È <∫… J……x…‰ +…ËÆ˙ J…±……x…‰ EÚ“ ¥™…¥…∫l…… EÚ…‰ n˘⁄Æ˙-n˘⁄Æ˙ i…EÚ E‰Ú Æ˙∂i…‰n˘…Æ˙…‰∆ i…EÚ EÚ…‰ §……ƒ]ı n˘…‰* +∫…±…“ ®…Æ˙“V… EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙* E÷ÚUÙ J……i…‰ EÚ®… Ω˛È, §…M……ci…‰ V™……n˘… Ω˛È* =xΩ˛‰∆ b˜…ÏC]ıÆ˙ x…‰ {…x…“Æ˙

23


{…Æ˙J… J……x…‰ EÚ…‰ ®…x…… EÚ™…… Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… ∂…i……§n˘“ EÚ… C™……‰∆ UÙ…‰c‰! {…⁄Æ˙‰ {…Ë∫…‰ V……‰ n˘B Ω˛È* §…±…E÷Ú±… `ˆ“EÚ* ±…‰ EÚx… J……Bƒ i……‰ J……EÚÆ˙ EÚÆ˙ V…⁄`ˆ… EÚÆ˙E‰Ú C™……‰∆ UÙ…‰c n˘™……? {…Æ˙…ƒ`ˆ… ®…x…… Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… =∫…‰ ¶…“ B‰∫…“-i…Ë∫…“ EÚÆ˙E‰Ú +…v…… Ω˛“ J……™……* +…<∫…GÚ“®… ¶…“ ®…x…… x…Ω˛” EÚ“* Æ˙J…“-Æ˙J…“ {…P…±… M…<«* ±…‰ EÚx… =x…E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ ∫…∆i……‰π… Ω˛Ë EÚ {…⁄Æ˙‰ {…Ë∫…‰ ¥…∫…⁄±…x…… =x…EÚ… Ω˛EÚ Ω˛Ë* BEÚ +…ËÆ˙ ∫…VV…x… EÚ…‰ P…Æ˙ {…Æ˙ ®……∆∫…-®…÷M……« J……x…… ®…x…… Ω˛Ë, +i…: ™…Ω˛…ƒ §……Æ˙-§……Æ˙ +…b˜«Æ˙ n˘‰i…‰ Ω˛È- ¶…÷x…… Ω˛÷+… ®…÷M……« S…… Ω˛B- i…Æ˙“¥……±…… x…Ω˛”* J……x…… §……n˘ ®…‰∆ i…Æ˙“ ®…UÙ±…“ E‰Ú ∫……l… J……>ƒM……* +Æ˙‰ ¶……<«* <i…x…… §…c… ¶…÷x…… Ω˛÷+… ®…÷M……« J……x…‰ E‰Ú §……n˘ J……x…‰ EÚ…‰ {…‰]ı EÚΩ˛…ƒ ∫…‰ ±……+…‰‰M…‰? +…{… n˘‰J…i…‰ V……<B* ]ı‰§…÷±… {…Æ˙ =xΩ˛…‰∆x…‰ ∫…§… E÷ÚUÙ ®…ƒM…¥…… ±…™…… Ω˛Ë* ¥…‰V…, x……Ïx…¥…‰V… ∫…¶…“* V…§… b˜EÚ…Æ˙ ±……‰, i……‰ {…⁄Æ˙… E‰Ú §…x… +®……‰ x…™…… EÚ“ ¶…¶…EÚ ∫…‰ ¶…Æ˙ M…™……* ±…‰ EÚx… +¶…“ v…Ë™…« ∫…‰ n˘‰J…i…‰ Æ˙ Ω˛B* J……x…… J…i®… EÚÆ˙ =xΩ˛…‰∆x…‰ °Ú∫]ı«-Bb˜-x…÷®…… ®…‰ b˜EÚ±… §……ÏC∫… x…EÚ…±……* ∂……™…n˘ <∆∫…÷ ±…x… EÚ… <∆V…‰C∂…x… Ω˛…‰M……* n˘…‰x……‰∆ ®……‰]ı“ V……ƒP……‰∆ ®…‰∆ ±…∆§…“-±…∆§…“ ∫…÷<™……ƒ P…÷∫…‰c” +…ËÆ˙ S…i… Ω˛…‰ EÚÆ˙ ∫……‰ M…B* V…i…x…… J……x…… <x…EÚ… ∂…Æ˙“Æ˙ §…n˘…«∂i… x…Ω˛” EÚÆ˙i……, =∫…∫…‰ EÚ<« M…÷x…… V™……n˘… ™…‰ n˘¥……<™……‰∆ E‰Ú §…⁄i…‰ J……i…‰ Ω˛È* {…i…… x…Ω˛” V…“¶… E‰Ú S…]ıEÚ…Æ˙‰ EÚ“ J…… i…Æ˙ ™…… J……x…‰ E‰Ú {…Ë∫…‰ ¥…∫…⁄±…x…‰ E‰Ú ±…B* ®…÷Z…‰ Ω˛…±… Ω˛“ ®…‰∆ {…g“ BEÚ §……i… ™……n˘ +… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë, V…∫…®…‰∆ BEÚ =¶…Æ˙i…“ x…… ™…EÚ… EÚ… EÚΩ˛x…… l…… EÚ ®…È J……i…“ i……‰ J…⁄§… Ω˛⁄ƒ, {…Æ˙ M…±…‰ ®…‰∆ =ƒM…±…“ b˜…±… EÚÆ˙ =∫…‰ =±…]ı“ EÚÆ˙ n˘‰i…“ Ω⁄ƒ˛* V…“¶… EÚ…‰ ∫¥……n˘ ®…±… V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ∂…Æ˙“Æ˙ ¶…“ `ˆ“EÚ §…x…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë* EÚi…x…… ¥…“¶…i∫… o˘∂™… Ω˛Ë! B‰∫…“ Ω˛“ BEÚ ™……j…… ®…‰∆ +…∫…{……∫… E÷ÚUÙ V……{……x…“ §…Ë`ˆ‰ l…‰* {…Ω˛±…… x……∂i……V…⁄∫… i……‰ =xΩ˛…‰∆x…‰ J…÷∂…“-J…÷∂…“ ±…™…… +…ËÆ˙ {…ËÆ˙ {…∫……Æ˙ EÚÆ˙ Z…{…EÚ“ ±…‰x…‰ ±…M…‰* ±…‰ EÚx… Z…{…EÚ“ i……‰ ∫…§… ±…‰∆ V…§… §…‰™…Æ˙‰ ±…‰x…‰ n˘‰∆* J……x…‰ EÚ“ ]ı≈…ϱ…“ +…v…… P…∆]ı‰ §……n˘ °ÚÆ˙ Ω˛… V…Æ˙ l…“* J……x……? ∫…¶…“ x…‰ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ EÚ“ i…Æ˙°Ú n˘‰J……, °ÚÆ˙ ¥™…∆M™… ∫…‰ ®…÷∫EÚÆ˙…x…‰ ±…M…‰* =x…EÚ“ §……i…S…“i… EÚ… x…πEÚπ…« ™…Ω˛ l……- <i…x…… EËÚ∫…‰ J……™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë EÚ <i…x…… J……x…‰ E‰Ú §……n˘ i……‰ n˘…‰ n˘x… i…EÚ x…Ω˛” J……™…… V……BM……* V……‰ =xΩ˛…‰∆x…‰ x…Ω˛” EÚΩ˛…, ¥…Ω˛ ™…Ω˛ l…… EÚ ¥……EÚ<« ¶……Æ˙i… ¶…÷CJ…c…‰∆ EÚ… n˘‰∂… Ω˛Ë* EÚ…∂…! ®……‰]ı‰ {…‰]ı¥……±…‰ ®…‰Æ˙‰ Ω˛∆n˘÷∫i……x…“ n˘…‰∫i… ¶…“ ∫…÷x…-∫…®…Z… {……i…‰ ™…Ω˛ ∫…§…* |…∂x… =`ˆi…… Ω˛Ë EÚ <i…x…“ J…÷Æ˙…EÚ EÚ… ®……x…n˘∆b˜ EÚ∫… ∫…¥…Ê ∫…‰ +…ËÆ˙ EÚx…E‰Ú {…‰]ı E‰Ú +…™…i…x… ∫…‰ x…v……« Æ˙i… EÚ™…… M…™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ™… n˘ <∫…®…‰∆ ∫…‰ +®…⁄®…x… §…Æ˙§……n˘ Ω˛…‰x…‰ ¥……±…… i…“∫…-S……±…“∫…

|… i…∂…i… J……x…… EÚ®… EÚÆ˙E‰Ú =i…x…‰ Ω˛“ {…Ë∫…‰ ]ıEÚ]ı ®…‰∆ EÚ®… EÚÆ˙ n˘B V……Bƒ, i……‰ C™…… ™…Ω˛ Æ˙…π]ı≈“™… Ω˛i… ®…‰∆ x…Ω˛” Ω˛…‰M……? EÚ®… ∫…‰ EÚ®… +z… EÚ… +{…®……x… i……‰ x…Ω˛” Ω˛…‰M……* ™…Ω˛…ƒ i…EÚ EÚ ®…‰ b˜EÚ±… ®……x…n˘∆b˜…‰∆ ∫…‰ ¶…“ EÚ®… J……x…… ™…… j…™……‰∆ E‰Ú Ω˛i… ®…‰∆ Æ˙Ω˛‰M……* ™…Ω˛ ∫……Æ˙… ¥…M…« V…∞¸Æ˙i… ∫…‰ V™……n˘… J……x…‰ EÚ“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ EÚ“ §…“®…… Æ˙™……‰∆ EÚ… ∂…EÚ…Æ˙ Ω˛Ë* BEÚ {…I… +…ËÆ˙* B‰∫…“ M…… c™……ƒ V…Ω˛…ƒ ¶…“ Ø˚EÚi…“ Ω˛È, UÙ…‰]ı‰-UÙ…‰]ı‰ §…SS…‰ ¶…⁄J…“ +…ƒJ……‰∆ ∫…‰ n˘…Ëci…‰ Ω˛È* =xΩ˛‰∆ {…i…… Ω˛Ë EÚ <x… ]ı‰≈x……‰∆ E‰Ú ™……j…“ <i…x…… J…… Ω˛“ x…Ω˛” ∫…EÚi…‰* =x…EÚ“ V…⁄`ˆ“ {±…‰]ı…‰∆ ∫…‰ <x… M…Æ˙“§……‰∆ EÚ… {…⁄Æ˙… n˘x… EÚ]ı ∫…EÚi…… Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… ™…Ω˛ ¶…“ x…Ω˛”* =∫… §…S…‰ Ω˛÷B J……x…‰ EÚ…‰ ¶…“ =xΩ˛‰∆ x…Ω˛” ±…‰x…‰ n˘‰∆M…‰* ∂…i……§n˘“ EÚ“ Æ˙…Ëx…EÚ i……‰ §…M…c‰M…“ Ω˛“, S……‰Æ˙“ EÚ… b˜Æ˙ ¶…“ Ω˛Ë* ™… n˘ ™…‰ ™……j…“ =∫… §…S…‰ Ω˛÷B J……x…‰ EÚ…‰ P…Æ˙ ±…‰ V……Bƒ, i……‰ ¶…“ EÚ…‰<« §…÷Æ˙…<« x…Ω˛” Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… ™…Ω˛ EÚÆ˙x…… <∫… S……‰Æ˙ ¥…M…« E‰Ú +…i®…∫…®®……x… E‰Ú J…±……°Ú Ω˛Ë* B‰∫…‰ =n˘…Ω˛Æ˙h… Ω˛®……Æ˙‰ ∫…®……V… ®…‰∆ +…ËÆ˙ ¶…“ Ω˛È V……‰ J……x…‰ EÚ“ l……±…“ ®…‰∆ E÷ÚUÙ ∫…§V…“, n˘…±…, Æ˙…‰]ı“ V……x…§…⁄Z… EÚÆ˙ UÙ…‰c n˘‰i…‰ Ω˛ËÈ* BEÚ B‰∫…‰ Ω˛“ ®…j… EÚ…‰ ]ı…‰EÚx…‰ {…Æ˙ =x…EÚ… ]ıEÚ…-∫…… V…§……¥… ®…±……- l……±…“ EÚ…‰ {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ ∫……°Ú EÚÆ˙x…… ¶…÷CJ…c{…x…‰ EÚ“ x…∂……x…“ Ω˛Ë* {…i…… x…Ω˛” Ω˛®… EÚ…Ëx…-∫…… ®…x…÷π™… §…x…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* +∆O…‰V…“ §……‰±…i…‰, x…l…÷B °÷Ú±……i…‰, §……‰Æ˙“-∫…… {…‰]ı +…ËÆ˙ <i…x…… E÷ÚUÙ J……x…‰ E‰Ú §……¥…V…⁄n˘ §…‰™…Æ˙…‰∆ {…Æ˙ S…±±……i…‰, =xΩ˛‰∆ §……i…-§……i… {…Æ˙ ∂…>Æ˙ ∫…J……i…‰* <xΩ˛‰∆ n˘‰J… EÚÆ˙ ±…M…i…… Ω˛Ë ™…‰ ™……j…… E‰Ú ±…B EÚ®…, J……x…‰ +…ËÆ˙ EÚ…‰ ∂…EÚ…+…‰∆ ®…‰∆ §…S…“ ∫……®…∆i…∂……Ω˛“ E‰Ú |…n˘∂…«x… E‰Ú ±…B Æ˙…V…v……x…“ BC∫…|…‰‰∫… ®…‰∆ ∫…°ÚÆ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* ∂…>Æ˙ +…ËÆ˙ ∂…I…… EÚ… ®…i…±…§… {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ J……x…‰ EÚ… ={…™……‰M… EÚÆ˙x…… Ω˛Ë ™…… =∫…‰ EÚ∫…“ +∆v… ¥…∂¥……∫… E‰Ú i…Ω˛i… V…⁄`ˆ… UÙ…‰cx……? ∂……™…n˘ <xΩ˛” E‰Ú ±…B +…S……™…« Æ˙…®…S…∆n˘ ∂…÷C±… x…‰ EÚΩ˛… Ω˛Ë EÚ ®……‰]ı‰ ±……‰M……‰∆! ™… n˘ i…÷®… E÷ÚUÙ {…i…±…‰ Ω˛…‰ V……i…‰, EÚ®… J……i…‰, i……‰ x… V……x…‰ EÚi…x…“ `ˆ`ˆ Æ˙™……‰∆ {…Æ˙ ®……∆∫… S…g V……i……! n˘}i…Æ˙ ®…‰∆ v…®…« Æ˙…‰V…-Æ˙…‰V… B‰∫…‰ +x…÷¶…¥……‰∆ ∫…‰ M…÷V…Æ˙i…… Ω˛⁄ƒ EÚ x… S……Ω˛i…‰ Ω˛÷B ¶…“ v…®…« E‰Ú J…±……°Ú §……‰±…x…‰ E‰Ú ±…B ®…V…§…⁄Æ˙ Ω⁄ƒ˛* ¥…∂…‰π…EÚÆ˙ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ n˘}i…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ i……‰ ®…÷Z…‰ =∫…EÚ“ |……∫…∆ M…EÚi…… EÚ… BEÚ ¶…“ EÚ…Æ˙h… x…V…Æ˙

GARBHANAL

24


GARBHANAL

{…Æ˙J…

x…Ω˛” +…i……* +…V…EÚ±… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ EÚ… EÚ…‰<« EÚI… B‰∫…… x…Ω˛” ®…±…‰M…… V…Ω˛…ƒ EÚ∆{™…⁄]ıÆ˙ x… Æ˙J…… Ω˛…‰* BEÚ ¥…HÚ ®…‰∆ ]ı…<{…Æ˙…<]ıÆ˙ ∫…‰ ¶…“ V™……n˘…* ∂……™…n˘ EÚ∆{™…⁄]ıÆ˙ x… Ω˛…‰x…… Ω˛“ +§… J…§…Æ˙ ®……x…“ V……B* x…{…]ı… n˘‰x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È V…∫…∫…‰ EÚ x…V…“ ∫…®…™… ®…‰∆ E÷ÚUÙ x…V…“ EÚ∫®… EÚ“ `ˆ“EÚ ¶…“ Ω˛Ë* x…<« i…EÚx…“EÚ E‰Ú ∫……l… i…∆j… EÚ… i……±…®…‰±… ∫…§…E‰Ú Ω˛i… °Ú±®…‰∆ n˘‰J… ∫…E‰Ú∆* {…UÙ±…‰ n˘x……‰∆ <«-®…‰±… {…Æ˙ ±…n˘‰ v…®…« x…‰ +…ËÆ˙ ¶…“ ®…‰∆ Ω˛“ Ω˛Ë* Æ˙‰±…M……c“, Ω˛¥……<« V…Ω˛…V… ®…∆‰ +…Æ˙I…h… ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ +x…‰EÚ…‰∆ ¶…™…¶…“i… EÚÆ˙ n˘™…… Ω˛Ë* ®…Ω˛…Æ˙…π]ı≈¥……±…‰ M…h…‰∂… EÚ“ ¶… HÚ ®…‰∆ b˜⁄§…‰ <«-®…‰±… Æ˙…π]ı≈“™…-+∆i…Æ˙Æ˙…π]ı≈“™… ∫…⁄S…x……, Y……x…, {…Æ˙“I……, {… Æ˙h……®… +… n˘ ®…‰∆ {…Æ˙ M…h…‰∂… E‰Ú S…j… ¶…‰V…i…‰ Ω˛È, i……‰ ®…l…÷Æ˙…¥……±…‰ EfiÚπh… V…“ E‰Ú* <x… S…j……‰∆ E‰Ú EÚ∆{™…⁄]ıÆ˙ x…‰ ¥…±…I…h… ™……‰M…n˘…x… n˘™…… Ω˛Ë* ∫……l… x…B ¥…π…« EÚ… ∫…∆n˘‰∂… EÚ®… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë, v…®…« EÚ… ∫…∆n˘‰∂… V™……n˘…* C™……‰∆ EÚ ±…‰ EÚx… <∫…EÚ… BEÚ n˘⁄∫…Æ˙… {…I… ±…M…¶…M… ¶…™…¶…“i… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* EÚ<« v…®…« +{…x…‰ +∆n˘Æ˙ Z……ƒEÚx…‰ ™…… x…V…“ +…∫l…… E‰Ú §…V……™… n˘J……¥…‰ EÚ“ +°Ú∫…Æ˙…‰∆ E‰Ú EÚI… ®…‰∆ ∫……®…x…‰ EÚ∆{™…⁄]ıÆ˙ EÚ“ ∫GÚ“x… {…Æ˙ i…Èi…“∫… EÚÆ˙…‰c ∫…∆∫EfiÚ i… ®…‰∆ ∂…… ®…±… Ω˛…‰ S…÷EÚ… Ω˛Ë, +i…: ™…Ω˛ ¶…“ Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë EÚ ¥…‰ ™…Ω˛ n˘‰¥…i……+…‰∆ E‰Ú S…j… §……Æ˙“-§……Æ˙“ ∫…‰ =i…Æ˙i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È* EÚ¶…“ ∂…∆EÚÆ˙ ∫…§… n˘J……x…‰ E‰Ú ±…B V™……n˘… EÚÆ˙i…‰ Ω˛…‰∆ EÚ i…÷®… ®…÷Z…‰ §…‰<«®……x… ¶…±…‰ Ω˛“ V…“ j…∂…⁄±… E‰Ú ∫……l…, i……‰ EÚ¶…“ EfiÚπh… V…“ ∫…®…Z……‰ ®…È Ω˛⁄ƒ §…c… v…… ®…«EÚ +…n˘®…“* ®……J…x… J……i…‰ Ω˛÷B i……‰ +M…±…‰ {…±… §…V…Æ˙∆M… ±…‰ EÚx… +∆i… ™…Ω˛“ x…Ω˛” Ω˛Ë* BEÚ §…±…“ {…Ω˛…c =`ˆ…B* V…… Ω˛Æ˙ Ω˛Ë, ®…‰Æ˙“ +…ƒJ…‰∆ ¥… Æ˙π`ˆ + v…EÚ…Æ˙“ Æ˙…‰V……x…… ¶…“ =v…Æ˙ +…i…“-V……i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È +…ËÆ˙ ®…È {…Æ˙∆{…Æ˙…M…i… {…⁄V……-{……`ˆ ¶…“ n˘}i…Æ˙ ®…‰∆ v…… ®…«EÚ i……‰i……Æ˙∆]ıi… EÚ… V…x…E‰Ú {……∫… +…™…… Ω˛⁄ƒ, =x…EÚ“ ¶…“* {…Ω˛±…… Ω˛“ EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* M…x…“®…i… ™…Ω˛“ Ω˛Ë EÚ ¥…‰ ®……ËEÚ… {……i…‰ Ω˛“ ¥…‰ ∏…r˘… ¶… HÚ ®…‰∆ i…ËÆ˙x…‰, EÚ…‰<« +l…« x…Ω˛”, V……‰ ™…Ω˛ {…⁄V……-{……`ˆ ±…∆S… ]ı…<®… ®…‰∆ EÚÆ˙i…‰ =i…Æ˙…x…‰ ±…M…i…‰ Ω˛Ë* ®…“ ]ı∆M… E‰Ú BV…‰∆b˜… ∫…‰ x… i……‰ §…SS……‰∆ EÚ“ Ω˛È* =x…EÚ… S…{…Æ˙…∫…“ {…⁄Æ˙“ ∏…r˘… ∫…‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ ¥…‰ ∂…÷∞¸ Ω˛…‰ M…B* ™…Ω˛ =c“∫…… E‰Ú ∫……Æ˙… ∫……®……x…, S……ËEÚ“ {…Æ˙ Æ˙J… n˘‰i…… V…M…z……l… ®… xn˘Æ˙ EÚ… o˘∂™… Ω˛Ë* {…Ω˛±…‰ ®…‰Æ˙‰ ∫…®…Z… +…B +…ËÆ˙ x… Ω˛Ë, +M…Æ˙§… k…™……ƒ ∫…V…… n‰˘i…… Ω˲* ¥…‰ {……∫… <∫… ¶…V…x… EÚ… ∫…°«Ú +…Ï b˜™……‰ l……* =xΩ˛ ‰ ∆ EÚ…‰ < « x…Ë i…EÚ EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛ EÚ EÚ…®… E‰Ú ±…B i……‰ ∫……Æ˙“ +§… ∫…“b˜“ §…x… M…<« Ω˛Ë* +SUÙ… Ω˛Ë x…? =©… {…c“ Ω˛Ë* {…⁄V……-{……`ˆ ¶…“ V…∞¸Æ˙“ ∂…I…… n˘‰ {……B* ∫GÚ“x… {…Æ˙ ¶… HÚ ®…‰∆ >§…“ ∫…i…Æ˙∆M…“ Ω˲* =x…EÚ… EÚΩ˛x…… l…… EÚ ¶…V…x…x…i…« EÚ™……ƒ l…”* ¥…‰ §……‰±…i…‰ Ω˛“ M…B- ™…Ω˛ ¶…⁄±… EÚ“i…«x… EÚ“ ™…Ω˛ ∂…I…… =xΩ˛…Âx…‰ +{…x…‰ EÚÆ˙ EÚ ®…È BEÚ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ EÚ…®… EÚ“ ®…“ ]ı∆M… ®……i……- {…i…… ∫…‰ {……<« Ω˲* +…V… E‰Ú ®…‰∆ +…™…… Ω˛⁄ƒ* =x…∫…‰ |…‰Æ˙h…… {……EÚÆ˙ ¥…Ω˛” §…Ë`ˆ‰ ®……ƒ-§……{… E‰Ú {……∫… ∫…®…™… x…Ω˛” Ω˛Ë, +i…: ™…Ω˛ EÚ…®… ∫E⁄Ú±… E‰Ú Ω˛¥……±…‰ EÚÆ˙x…‰ BEÚ +…ËÆ˙ v…®…«{…÷Ø˚π… x…‰ EÚ…®……J™…… n˘‰¥…“ {…Æ˙ |…¥…S…x… ∂…÷∞¸ EÚÆ˙ ±…M…‰ Ω˛È - V……‰ M…±…i… Ω˲* ®…‰Æ˙… ®……x…x…… Ω˲ EÚ B‰∫…“ v…… ®…«EÚ i……‰i……Æ˙∆]ıi… EÚ… n˘™……* ∫……Æ˙“ ®…“ ]ı∆M… UÙ…‰]ı‰ ∫…‰ ∫…i∫…∆M… ®…‰∆ §…n˘±… M…<«* BEÚ +…ËÆ˙ EÚ…‰<« +l…« x…Ω˛”, V……‰ x… i……‰ §…SS……‰∆ EÚ“ ∫…®…Z… +…B +…ËÆ˙ x… =xΩ˛‰∆ EÚ…‰<« EÚI… ®…‰∆ P…÷∫…i…… Ω˛⁄ƒ* ¥…Ω˛…ƒ ¶…“ ¶…V…x… {……∂¥…« ∫…∆M…“i… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ S…±… x…Ë i…EÚ ∂…I…… n˘‰ {……B* Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* ™… n˘ +…¥……V… i…‰V… Ω˛÷<«, i……‰ {…“c… =∫…“ Æ˙}i……Æ˙ ∫…‰ §…gi…“ §…S…{…x… ®…‰∆ Ω˛®……Æ˙‰ {……`ˆ¨GÚ®… ®…‰∆ BEÚ EÚΩ˛…x…“ l…“, V…∫…®…‰∆ n˘…‰ ¶…HÚ i…“l…« V……i…“ Ω˛Ë* V……<B, §…S… EÚÆ˙ EÚΩ˛…ƒ V……BƒM…‰? EÚÆ˙x…‰ x…EÚ±…i…‰ Ω˛È* Æ˙…∫i…‰ ®…‰∆ =xΩ˛‰∆ BEÚ n˘“x…-n˘÷ J…™……Æ˙… ®…±……* {…Ω˛±…… i……‰ ™…‰ ∫…¶…“ ®…‰Æ˙‰ ®…j… Ω˛È* <x…EÚ“ ∫…n˘¬¶……¥…x……Bƒ ¶…M…¥……x… E‰Ú ∫……l… Ω˛È =∫…‰ n˘÷iEÚ…Æ˙i…‰ Ω˛÷B +…M…‰ §…g M…™……, ™…Ω˛ EÚΩ˛i…‰ Ω˛÷B EÚ <«∂¥…Æ˙ E‰Ú n˘∂…«x… +…ËÆ˙ ®…‰Æ˙“ <x…E‰Ú* <x…EÚ…‰ ¶… HÚ ®…‰∆ b˜⁄§…x…‰ EÚ… {…⁄Æ˙… Ω˛EÚ Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… EÚ…‰ x…EÚ±…… Ω˛⁄ƒ <∫…EÚ“ ∫…‰¥…… ®…‰∆ C™……‰∆ ¥…HÚ §…Æ˙§……n˘ EÚ∞¸Ï∆? ±…‰ EÚx… n˘⁄∫…Æ˙‰ +{…x…‰-+{…x…‰ P…Æ˙ ®…‰∆, x… EÚ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ n˘}i…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ +…ËÆ˙ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ EÚ…‰ <«∂¥…Æ˙ E‰Ú n˘∂…«x… ∫…‰ V…∞¸Æ˙“ <∫… n˘÷ J…™……Æ˙‰ EÚ“ ∫…‰¥…… EÚÆ˙x…… ±…M……* EÚ∆{™…⁄]ıÆ˙ E‰Ú §…⁄i…‰* ∂……™…n˘ ™…‰ ∫…¶…“ ±……‰M… J…Æ˙“n˘ °ÚÆ˙…‰Ji…, ∂…‰™…Æ˙ ™…Ω˛…ƒ i…EÚ EÚ i…§… i…EÚ {…Ω˛±…… <«∂¥…Æ˙ EÚ“ ∏…r˘… ®…‰∆ {…÷π{… S…g… EÚÆ˙ ±……Ë]ı §……V……Æ˙ ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ v…®…«-EÚ®…« ∫…¶…“ E÷ÚUÙ n˘}i…Æ˙ E‰Ú ∫…®…™… ®…‰∆ Ω˛“

25


{…Æ˙J… EÚÆ˙ ¶…“ +… M…™……* n⁄˘∫…Ɖ˙ x…‰ §…i……™…… EÚ =∫…x…‰ ¶…“ <«∂¥…Æ˙ E‰Ú n˘∂…«x… EÚÆ˙ ±…™…‰ ΩÈ˛ - =∫…x…‰ <«∂¥…Æ˙ EÚ…‰ n÷˘ J…™……Ɖ˙ EÚ“ ∫…‰¥…… EÚÆ˙i…‰ ˛Ω÷˛B +{…x…‰ +…∫…{……∫… Ω˛Æ˙ V…M…Ω˛ n˘‰J…… l……* v…®…« ∂…I…… EÚ“ +¥…ËY…… x…EÚ, ∂…÷πEÚ {…÷∫i…EÚ…‰∆ E‰Ú §…V……™… ™… n˘ B‰∫…‰ ®…⁄±™……‰∆ EÚ“ ∫…Æ˙∫… EÚΩ˛…x…“ §…SS……‰∆ EÚ…‰ {…g…<« V……B, i……‰ EÚi…x…… +SUÙ… Ω˛…‰* ∫…{…x……‰∆ ®…‰∆ ¥…n˘‰∂… Ω˛…±… E‰Ú M…fiΩ˛ ™…÷r˘ ®…‰∆ v¥…∫i… n‰˘∂…… E‰Ú {…÷x… x…«®……«h… E‰Ú ±…B V……x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ“ ±……<x… ®…‰∆ ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ E‰Ú ∫…ËEÚc˜… =SS… {…n˘∫l… + v…EÚ…Æ˙“ ¶…“ ±…M…‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È* M……ËÆ˙ EÚ“ V…B, ™…‰ §…‰Æ˙…‰V…M……Æ˙ x…Ω˛” Ω˛È V……‰ EÚ…®… EÚ“ i…±……∂… ®…‰∆ EÚΩ˛” ¶…“, E÷ÚUÙ ¶…“ EÚÆ˙x…‰ EÚ…‰ i…Ë™……Æ˙ Ω˛…‰∆* ™…‰ ¥…‰ =SS… {…n˘∫l… + v…EÚ…Æ˙“ Ω˛È V……‰ + J…±… ¶……Æ˙i…“™… ∫…‰¥……+…‰∆ ®…‰∆ Ω˛…‰x…‰ E‰Ú §……¥…V…⁄n˘ {…UÙ±…‰ n˘ ∫…™……‰∆ ∫……±……‰∆ ∫…‰ EÚ∫…“ x… EÚ∫…“ §…Ω˛…x…‰, n˘±±…“, ®…÷®§…<«, EÚ…‰±…EÚk…… V…Ë∫…‰ ®…Ω˛…x…M…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ §…Ë`ˆ‰ Ω˛÷B Ω˛È* <xΩ˛‰∆ +∫…®…, j…{…÷Æ˙…, EÚ∂®…“Æ˙ i……‰ UÙ…‰ cB, EÚΩ˛” ¶…“ §……Ω˛Æ˙ V……x…‰ E‰Ú ±…B EÚΩ˛…‰ i……‰ ™…‰ V…®…“x… +…∫…®……x… BEÚ EÚÆ˙ n˘‰∆M…‰* BEÚ ∫…‰ BEÚ §…c“ §…“®……Æ˙“, ¥…{…n˘…+…‰∆ E‰Ú ∫…]ı“« °ÚE‰Ú]ı <xΩ˛‰∆ ™…… <x…E‰Ú ∫…∆§…∆ v…™……‰∆ EÚ…‰ P…‰Æ˙ ±…‰∆M…‰* §…S…… Ω˛÷+… EÚ…®… <x…E‰Ú +…EÚ… EÚÆ˙ n˘‰∆M…‰* Ω˛…ƒ, =i…x…“ Ω˛“ i…i{…Æ˙i…… ∫…‰ ™…‰ n˘‰∂… EÚ“ ∫…“®……+…‰∆ EÚ…‰ ±……ƒP…x…‰ EÚ… ®……ËEÚ… x…Ω˛” S…⁄E‰Ú∆M…‰ ¥…∂…‰π…EÚÆ˙ ™…⁄Æ˙…‰{…, +®…‰ Æ˙EÚ…, V……{……x… E÷ÚUÙ b˜“B, E÷ÚUÙ ¥…C∫…«, E÷ÚUÙ ¥…n˘‰∂… ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ… Æ˙…˧…* EÚ¶…“-EÚ¶…“ <x…®…‰∆ ∫…‰ E÷ÚUÙ ¶……‰±…‰{…x… ®…‰∆ ™…Ω˛ ¶…“ EÚΩ˛i…‰ Ω˛È EÚ ™…Ω˛…ƒ ®…±…i…… Ω˛“ C™…… Ω˛Ë? E÷ÚUÙ n˘x… §……Ω˛Æ˙ Æ˙Ω˛ ±…‰∆M…‰, i……‰ E÷ÚUÙ §…S…i… Ω˛…‰ V……BM…“* n˘Æ˙+∫…±…, ∫…÷ ¥…v……+…‰∆, V…“¥…x… ∫i…Æ˙ EÚ“ <x…EÚ“ EÚ±{…x…… +…ËÆ˙ n˘‰∂… EÚ“ V…®…“x…“ Ω˛EÚ“EÚi… ®…‰∆ <i…x…… +∆i…Æ˙ Ω˛Ë EÚ =∫…‰ ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ +{…x…‰ EÚ…‰ M…Æ˙¥…“ Æ˙J… EÚÆ˙ ¶…“ {…⁄Æ˙… x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…“* ¥…‰i…x… +…™……‰M… x…‰ ™…Ω˛ EÚ™…… ¶…“ Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… <x…E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙…‰∆ {…Æ˙ ∫…∆i……‰π… +¶…“ ¶…“ x…Ω˛” Ω˛Ë* n˘…‰ i…“x… ∫……±… {…Ω˛±…‰ n˘±±…“ E‰Ú BEÚ Æ˙…π]ı≈“™… +J…§……Æ˙ x…‰ BEÚ ∫…¥…Ê EÚÆ˙E‰Ú §…i……™…… l…… EÚ ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ E‰Ú ∫…∆™…÷HÚ ∫… S…¥… E‰Ú +…∫…{……∫… i…EÚ E‰Ú + v…EÚ… Æ˙™……‰∆ EÚ… V…“¥…x… ∫i…Æ˙ §…c‰ ∫…‰ §…c‰ Æ˙…V…x…‰i…… ∫…‰ §…‰Ω˛i…Æ˙ Ω˛Ë- ¥…n˘‰∂…“ ∂…Æ˙…§…‰∆ Ω˛…‰∆ ™…… P…Æ˙ E‰Ú `ˆ…`ˆ-§……]ı ™…… §…SS……‰∆ EÚ“ x…™…÷ HÚ™……ƒ, ¥…∂…‰π…EÚÆ˙ §…Ω˛÷Æ˙…π]ı≈“™… EÚ∆{… x…™……‰∆ ®…‰∆ ™…… ¥…n˘‰∂……‰∆ ®…‰∆ ±…M……x…‰ EÚ… ®……®…±……* Æ˙…V…x…‰i…… i……‰ ™…‰ ∫…÷ ¥…v……Bƒ +{…x…‰ ∫…®…l…«EÚ…‰∆ E‰Ú ∫……l… ®…±… §……ƒ]ı EÚÆ˙ ¶……‰M…i…… Ω˛Ë, EÚ∆i…÷ ™…‰

+E‰Ú±…‰ Ω˛“ ±…⁄]ıi…‰, b˜⁄§…i…‰ Ω˛È <x… ∫…÷ ¥…v……+…‰∆ ®…‰∆* B‰∫…“ ∫…÷Æ˙ I…i… `ˆ…`ˆ EÚ“ V…∆n˘M…“ ®…‰∆ n˘∫…-§…“∫… ∫……±… §…i……x…‰ E‰Ú §……n˘ <xΩ˛∆‰ =∫… n˘‰∂… EÚ“ Ω˛EÚ“EÚi… ¶…“ §…Æ˙n˘…∂i… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ Ω˛…‰x…‰ ±…M…i…“ Ω˛Ë V…∫…‰ x…{…]ı…x…‰ ™…… V…∫…∫…‰ x…{…]ıx…‰ E‰Ú ±…B =xΩ˛…‰∆x…‰ ∫……I……iEÚ…Æ˙ E‰Ú ∫…®…™… V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ∫…‰ ∂…{…l… J……<« l…“* ∫…¶…“ i……‰ x…Ω˛”, ±…‰ EÚx… EÚ<« ™…‰x…-E‰Úx…-|…EÚ…Æ˙‰h… ¥…n˘‰∂… ®…‰∆ E÷ÚUÙ V…÷M……c {……x…‰ ®…‰∆ ∫…°Ú±… Ω˛…‰ Ω˛“ V……i…‰ Ω˛È- ¥…∂¥… §…ÈEÚ, +…<«B®…B°Ú, B ∂…™…x… §…ÈEÚ, ™…⁄Bx…+…‰ EÚ“ i…®……®… ∫…∆∫l……+…‰∆ +… n˘ ®…‰∆ V……‰ x…Ω˛” Ω˛…‰i…‰, ¥…‰ +{…x…‰ ∫…{…x……‰∆ EÚ…‰ +{…x…‰ §…SS……‰∆ E‰Ú ∫…÷{…÷n˘« EÚÆ˙ n˘‰i…‰ Ω˛È* Æ˙…i…- n˘x… ™…Ω˛…ƒ EÚ“ +x…{…g V…x…i……, Æ˙…V…x…‰i……, §…gi…“ +…§……n˘“ EÚ…‰ EÚ…‰∫…i…‰ Ω˛÷B* P…÷^ı“ V……‰ ®……ƒ E‰Ú n˘⁄v… ∫…‰ Ω˛“ {…±……<« V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë®…‰Ω˛x…i… EÚÆ˙…‰, +…<«+…<«]ı“ ®…‰∆ P…÷∫……‰ +…ËÆ˙ ¥…Ω˛…ƒ ∫…‰ °÷ÚÆ˙« ∫…‰ =c V……+…‰* Ω˛…±… E‰Ú BEÚ ∫…¥…ÊI…h… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ E‰Ú¥…±… +…<«+…<«]ı“ +…ËÆ˙ B+…<«+…<«B®…B∫… ∫…‰ =k…“h…« UÙ…j……‰∆ ®…‰∆ 60 |… i…∂…i… ∫…“v…‰ ¥…n˘‰∂……‰∆ ®…‰∆ S…±…‰ V……i…‰ Ω˛È* V……‰ §…S… V……i…‰ Ω˛È, ¥…‰ n˘‰∂… EÚ“ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ ®…‰∆ P…÷∫…EÚÆ˙ ¥…n˘‰∂… ¶……M…x…‰ EÚ“ V…÷M…i… ®…‰∆ ±…M… V……i…‰ Ω˛È* C™…… Æ˙J…… Ω˛Ë <∫… n˘‰∂… ®…‰∆? Ω˛…ƒ, ¥…Ω˛…ƒ {…Ω˛÷ƒS…EÚÆ˙ °ÚÆ˙ E÷ÚUÙ n˘x… §……n˘ ™…‰ n˘‰∂… E‰Ú ±…B, =∫…EÚ“ ∫…∆∫EfiÚ i… E‰Ú ±…B +…ƒ∫…⁄ §…Ω˛…BƒM…‰, ±…‰ EÚx… +…BƒM…‰ °ÚÆ˙ ¶…“ x…Ω˛”* O…“x… EÚ…b˜« EÚ“ i…±……∂… ®…‰∆ <∆M±…Èb˜, +…∫]ı≈‰ ±…™……, EÚx……b˜… Ω˛Æ˙ ®…÷±EÚ ®…‰∆ V……x… n˘‰x…‰ EÚ…‰ i…Ë™……Æ˙ Ω˛È ™…‰ n˘‰∂…|…‰®…“* EÚ…‰<«-EÚ…‰<« +…x…… ¶…“ S……Ω˛‰, i……‰ =x…E‰Ú {…i…… x…Ω˛” ™…‰ S……Ω˛i…‰* =x…EÚ… §…‰]ı… <∆M±…Èb˜ ®…‰∆ Ω˛Ë- <∫…∫…‰ x……EÚ >ƒS…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë* BEÚ {…÷j… ¥……{…∫… +…™……* {…i…… x…‰ =∫…E‰Ú ∫¥……M…i… ®…‰∆ §…Ω˛÷i… §…c“ {……]ı“« +…™……‰ V…i… EÚ“* §…‰]ı… ∫¥…n˘‰∂… ¥……{…∫… ±……Ë]ıx…… S……Ω˛i…… l……, ±…‰ EÚx… ∫¥…™…∆ {…i…… x…‰ =∫…‰ ®…V…§…⁄Æ˙ EÚ™……- §…‰]ı…, C™…… Æ˙J…… Ω˛Ë ™…Ω˛…ƒ? i…÷®Ω˛‰∆ Ω˛®…x…‰ ¥…Ω˛…ƒ Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú ±…B <i…x…… {…g…™…… l……? EÚi…x…… ∫{…π]ı n˘∂…«x… Ω˛Ë! V™……n˘… {…g‰- ±…J…‰ Ω˛…‰, §…÷ r˘®……x… Ω˛…‰, i……‰ E‰Ú¥…±… ¥…n˘‰∂… E‰Ú ±……™…EÚ Ω˛…‰* V…xΩ˛…‰∆x…‰ ¶……Æ˙i…“™… V…x…i…∆j… E‰Ú <x… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ®…Ω˛…Æ˙…V……+…‰∆ EÚ…‰ ¥…n˘‰∂……‰∆ ®…‰∆ n˘‰J…… Ω˛Ë, ¥…Ω˛ =x…E‰Ú S… Æ˙j… EÚ… i……‰ +…ËÆ˙ ¶…“ J…÷±……∫…… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* V…§… <xΩ˛‰∆ +{…x…“ V…⁄`ˆ“ {±…‰]ı ∫¥…™…∆ ∫……°Ú EÚÆ˙x…“ {…ci…“ Ω˛Ë, §…∫i…Æ˙ ∫¥…™…∆ ±…M……x…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë, EÚ{…c‰ ¶…“ ∫¥…™…∆ v……‰x…‰ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È, i…§… <xΩ˛‰∆ +{…x…… n˘‰∂… §…Ω˛÷i…-§…Ω˛÷i… ™……n˘ +…i…… Ω˛Ë* EÚΩ˛…ƒ n˘Æ˙¥……V…‰ {…Æ˙ EÚn˘®… Æ˙J…i…‰ Ω˛“ V…⁄i…‰ J……‰±…x…‰ ¥……±…‰ §…Ω˛…n˘÷Æ˙ +…ËÆ˙ EÚΩ˛…ƒ §…Ω˛…n˘÷Æ˙ EÚ“ ∫…“ ∫l… i… ®…‰∆ ¥…n˘‰∂… ®…‰∆ Æ˙Ω˛x……! ±…‰ EÚx… b˜…ϱ…Æ˙…‰∆ EÚ“ J…… i…Æ˙

GARBHANAL

26


GARBHANAL

<xΩ˛‰∆ ∫…§… ®…∆V…⁄Æ˙ Ω˛Ë* EÚ…‰∫……‰¥……‰ Ω˛…‰, =∞¸c“ ™…… §…÷∞¸c“, §…∫… EÚ∂®…“Æ˙ x… V……x…… {…c‰! + J…±… ¶……Æ˙i…“™… V…… i… ®…Ω˛…∫…¶…… V…§… =x…EÚ… °Ú…‰x… +…™……, ®…È ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ EÚ®…«S……Æ˙“ EÚ“ {… Æ˙¶……π…… {…Æ˙ J…Æ˙… =i…Æ˙i…‰ Ω˛÷B Æ˙…V…x…“ i…EÚ Ω˛∫i…“ EÚ… ±…‰]ıÆ˙Ω˛‰b˜ ¶…“ ™…… +x™… ∫…¶…“ i…EÚc®…‰∆ Ω˛… ∫…±… EÚÆ˙x…‰ ®… V…÷]ı M…™……* V…∫…EÚ… §…SS…… i…“∫…Æ˙“ ®…‰∆ {…gi…… Ω˛Ë, ¥…Ω˛ ¶…“ =∫…“ ∫¥…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙…‰i…… Ω˛Ë, V…x…E‰Ú §……‰b˜« EÚ“ n˘∫…¥…”, §……Æ˙Ω˛¥…” EÚ“ {…Æ˙“I……+…‰∆ ®…‰∆ §…Ë`ˆ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È ™…… §…Ë`ˆx…‰ ¥……±…‰ Ω˛È* ¥…‰ EÚΩ˛∆‰M…‰ EÚ ®…÷Z…‰ ∫……±…-n˘…‰ ∫……±… Æ˙Ω˛x…‰ n˘…‰, §…∫…* ±…‰ EÚx… |…∂……∫…x… EÚ…‰ ¶…“ {…i…… Ω˛Ë EÚ BEÚ §……Æ˙ n˘±±…“ {…Ω˛÷ƒS… V……Bƒ, i……‰ °ÚÆ˙ =©… ¶…Æ˙ <xΩ˛‰∆ EÚ…‰<« Ω˛±…… x…Ω˛” ∫…EÚi……* b˜‰{…÷]ı‰∂…x…, ∫]ıb˜“ ±…“¥… ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ x…™…… ¥…¶……M… i…EÚ J…÷±…¥……x…‰ EÚ“ ∫……®…l™…« {…Ën˘… EÚÆ˙ ±…‰i…‰ Ω˛È ™…‰ V……ƒ§……V…, +®…‰ Æ˙EÚ… Ω˛“ x…Ω˛”, E÷ÚUÙ V™……n˘… {…M……Æ˙ ®…±…‰, i……‰ ™…‰ <l……‰ {…™…… ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ EÚ…‰∫……‰¥…… i…EÚ EÚΩ˛” ¶…“ §…x…… §…i……B ¶……M… V……BƒM…‰, ±…‰ EÚx… +{…x…‰ n˘‰∂… E‰Ú O……®…“h… I…‰j……‰∆ ®…‰∆ x…Ω˛”* n˘÷¶……«M™… ∫…‰ n˘±±…“ +…ËÆ˙ E÷ÚUÙ Ω˛n˘ i…EÚ ®…÷∆§…<«, EÚ…‰±…EÚ…i……, S…‰z…<« ®…‰∆ §…x…‰ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ“ EÚ¥……™…n˘ ™…… π…b˜¨∆j… BEÚ B‰∫…“ EÚ±…… ®…‰∆ §…n˘±…i…“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë V…∫…‰ §……ϱ…“¥…÷b˜ EÚ“ ¶……π…… ®…‰∆ ™……‰ EÚΩ˛… V…… EÚ∫…i…… Ω˛ËV……‰ V…“i……, ¥…Ω˛“ ∫…EÚ∆n˘Æ˙* n˘‰∂… EÚ“ Ω˛Æ˙ ∫…®…∫™……, S…÷x……Ëi…“ <x…E‰Ú ¥™… HÚM…i… BV…‰∆b˜‰ E‰Ú +…M…‰ {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ M……™…§… Ω˛Ë* {…UÙ±…‰ §…“∫… ¥…π……Á ®…‰∆ §…c‰-§…c‰ ∂…Ω˛Æ˙…‰∆ ®…‰∆ §…x…‰ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ“ ™…Ω˛ |…¥…fi k… ¶…™……x…EÚ ∞¸{… ∫…‰ §…g¯“ Ω˛Ë* ®……‰]ı…-®……‰]ı“ EÚ<« EÚ…Æ˙h… Ω˛È- Ω˛∆n˘“ {…^ı“ ™…… n˘±±…“ E‰Úxp˘ ∫…‰ n˘‰∂… E‰Ú §……EÚ“ Ω˛∫∫……‰∆ E‰Ú ®…÷EÚ…§…±…‰ EÚΩ˛” V™……n˘… =®®…“n˘¥……Æ˙…‰∆ EÚ… S…™…x… +…ËÆ˙ <∫…“ EÚ…±… J…∆b˜ ®…‰∆ =k…Æ˙ ¶……Æ˙i… E‰Ú ∫…¶…“ UÙ…‰]ı‰-§…c‰ x…M…Æ˙…‰∆, ∂…Ω˛Æ˙…‰∆ ®…‰∆ ¥™…¥…∫l……M…i… M…Æ˙…¥…]ı* ™…Ω˛ §…∆n˘÷ EÚ<« ∫……®…… V…EÚ +v™…™…x……‰∆, ¥…∂±…‰π…h……‰∆ EÚ“ ®……ƒM… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë EÚ <∫… ¥™…¥…∫l……M…i… ø…∫… E‰Ú EÚ∫… +x…÷{……i… ®…‰∆ E‰Ú∆p˘“™… ∫…‰¥……+…‰∆ ®…‰∆ S…™… x…i… =®®…“n˘¥……Æ˙…‰∆ EÚ“ ∫…∆J™…… §…gi…“ M…<« Ω˛Ë* V…Ë∫…‰-V…Ë∫…‰ {…]ıx……, EÚ…x…{…÷Æ˙, ¶……M…±…{…÷Æ˙, ±…J…x…> EÚ“ ∂…I…h… ∫…∆∫l……Bƒ, |…∂……∫…x… EÚ®…V……‰Æ˙ Ω˛…‰i…‰ M…B Ω˛È, ¥…Ë∫…‰-¥…Ë∫…‰ n˘±±…“ EÚ“ i…Æ˙°Ú Æ˙}i……Æ˙ i…‰V… Ω˛…‰i…“ M…<« Ω˛Ë* ®…Æ˙i…… C™…… x… EÚÆ˙i…… E‰Ú +∆n˘…V… ®…‰∆ <x…E‰Ú +{…‰I……EfiÚi… ∫…®…fir˘ + ¶…¶……¥…EÚ…‰∆ x…‰ <xΩ˛‰∆ n˘±±…“ n˘…Ëc… n˘™…… EÚ ™…Ω˛…ƒ E÷ÚUÙ x…Ω˛” Æ˙J……, ∫…¥……™… v…Æ˙-{…EÚc, °ÚÆ˙…Ëi…“, v…Æ˙x……, V…÷±…⁄∫…, Æ˙˱…“ E‰Ú* V……+…‰ ¥…Ω˛” {…g…‰ +…ËÆ˙ ∫…∆P… ±……‰EÚ ∫…‰¥…… +…™……‰M…

{…Æ˙J… ∫…‰ S…™… x…i… Ω˛…‰EÚÆ˙ +…±…… +°Ú∫…Æ˙ §…x……‰* V…§… {…“UÙ‰ ®…÷c EÚÆ˙ ±……Ë]ıx…‰ E‰Ú {…÷±… ¶…“ x…Ω˛” §…S…‰ Ω˛…‰∆, i……‰ <x… x…¥…™…÷¥…EÚ…‰∆ EÚ…‰ ±…∆M……‰]ı §……ƒv… E‰Ú {…⁄Æ˙‰ ∫…∆P…π…« ∫…‰ i…Ë™……Æ˙“ ®…‰∆ V…÷]ıx…… Ω˛“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ ™…Ω˛“ Ω˛Ë <x… {…Æ˙“I……+…‰∆ E‰Ú u˘…Æ˙… ∫……`ˆ ∫…k…Æ˙ |… i…∂…i… i…EÚ Ω˛∆n˘“ {…^ı“ E‰Ú x……ËV…¥……x……‰∆ EÚ… {…n˘ Ω˛… ∫…±… EÚÆ˙x…‰ EÚ… Æ˙…V…* EÚ…‰<« <∫… ∫…°Ú±…i…… E‰Ú {…“UÙ‰ =k…Æ˙ |…n˘‰∂…, §…Ω˛…Æ˙ E‰Ú <x… x……ËV…¥……x……‰∆ ®…‰∆ V™……n˘… |… i…¶…… ™…… +C±…®…∆n˘“ f¯Ï⁄∆g‰, i……‰ <∫… §…Ω˛∫… EÚ…‰ x……∫…®…Z…“ ®……x… EÚÆ˙ UÙ…‰cx…… Ω˛“ `ˆ“EÚ Ω˛Ë* x… ∂S…i… ∞¸{… ∫…‰ <∫… Æ˙…π]ı≈“™… {…Æ˙“I…… ®…‰∆ <i…x…“ EÚ `ˆx… S…÷x……Ëi…“ EÚ…‰ {……Æ˙ EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ±…B <x… x……ËV…¥……x……‰∆ EÚ“ |…∂…∆∫…… EÚ“ V……x…“ S…… Ω˛B, ±…‰ EÚx… C™…… +…<«BB∫…, +…<«{…“B∫…, Æ˙‰±…¥…‰, EÚ∫]ı®… EÚ“ ∫… ¥…±… ∫…‰¥…… E‰Ú n˘÷M…« ®…‰∆ |…¥…‰∂… {……x…… Ω˛“ S…÷x……Ëi…“ EÚ… +∆i… Ω˛Ë? x…Ω˛”* ™…Ω˛ i……‰ S…÷x……Ëi…“ EÚ“ ∂…÷∞¸+…i… Ω˛Ë- §… ±EÚ <x… §……ƒE÷ÚÆ˙…‰∆ EÚ…‰ ∫…®…Z…x…… S…… Ω˛B EÚ ¥…‰ ™… n˘ +{…x…‰ Ω˛“ +x…÷¶…¥… EÚ… ∫…Ω˛…Æ˙… ±…‰∆ +…ËÆ˙ =∫… ∫……I……iEÚ…Æ˙ E‰Ú ∫…®…™… n˘B M…B =k…Æ˙ EÚ…‰ ™……n˘ Æ˙J…‰∆ V……‰ <xΩ˛…‰∆x…‰ +…™……‰M… E‰Ú ∫……®…x…‰ n˘…‰Ω˛Æ˙…B l…‰, i……‰ <xΩ˛‰∆ <x… {…UÙc‰ O……®…“h… <±……EÚ…‰∆ ®…‰∆ n˘…Ëc EÚÆ˙ V……x…… S…… Ω˛B* n˘…Ëc EÚÆ˙ x… ¶…“ V……Bƒ i……‰ §…S…x…‰ E‰Ú ±…B =x… +x…Ë i…EÚ S……±……‰∆ +…ËÆ˙ S……{…±…⁄∫…“ ∫…‰ i……‰ §…S…‰∆, V……‰ ∫…Æ˙n˘…Æ˙ {…]ı‰±… E‰Ú ∫]ı“±… £‰Ú®… EÚ…‰ V…∆M… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ <i…x…… J…… S…÷EÚ“ Ω˛Ë EÚ EÚ¶…“ ¶…“ f¯Ω˛ ∫…EÚi…“ Ω˛Ë* ™…‰ x…‰i…… ¶…“ <x…EÚ“ {…ËÆ˙¥…“ ∫…‰ §…S…‰∆, i……‰ <xΩ˛∆‰ +{…x…‰ +{…x…‰ I…‰j……‰∆ ®…‰∆ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ EÚ… +…ËÆ˙ V™……n˘… ¥…HÚ ®…±…‰M……* ™…‰ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ∫…‰¥……Bƒ +¶…“ ¶…“ ∫…§…∫…‰ ∫…÷Æ˙ I…i… +…ËÆ˙ `ˆ…`ˆ-§……]ı ¥……±…“ Ω˛È* ™… n˘ ™…‰ <x… UÙ…‰]ı…‰ ∂…Ω˛Æ˙…‰∆, EÚ∫§……‰∆ EÚ“ i…Æ˙°Ú V……BƒM…‰, i……‰ ¥…Ω˛…ƒ ¶…“ <x…E‰Ú n˘§……¥……‰∆ ®…‰∆ <x… I…‰j……‰∆ ®…‰∆ E÷ÚUÙ ∫…÷ ¥…v……Bƒ i……‰ §…g‰∆M…“ Ω˛“* ∫E⁄Ú±… `ˆ“EÚ Ω˛…‰∆M…‰, C™……‰∆ EÚ =x…®…‰∆ <x…E‰Ú §…SS…‰ V……BƒM…‰* ∫…cE‰Ú∆ <i…x…“ ]ı⁄]ı“-°⁄Ú]ı“ x…Ω˛” Æ˙Ω˛‰∆M…“ V……‰ ¥…π……Ê i…EÚ `ˆ“EÚ x…Ω˛” Ω˛÷<«* +∫{…i……±… ®…‰∆ EÚ¶…“-EÚ¶…“ i……‰ b˜…ÏC]ıÆ˙ +…BM…… §…V……™… <∫…E‰Ú EÚ ¥…Ω˛…ƒ §…EÚÆ˙“ §…ƒv…“ ®…±…‰, V…∫…E‰Ú §™……‰Æ˙‰ {…“.∫……<«x……l… EÚ“ EÚi……§… i…“∫…Æ˙“ °Ú∫…±… ®…‰∆ ¶…Æ˙‰ {…c‰ Ω˛Ë* +…ËÆ˙ ™…Ω˛ ∫…§… EÚ∫…“ i™……M… E‰Ú ±…B x…Ω˛”, =∫… S…÷x……Ëi…“ EÚ… ¥…∫i……Æ˙ Ω˛…‰M…… V……‰ +…{…EÚ“ ∫…‰¥…… ∂…i……Ê EÚ… + ¶…z… Ω˛∫∫…… Ω˛Ë* x……ËEÚÆ˙∂……Ω˛“ +…ËÆ˙ Æ˙…V…x…“ i…EÚ M…`ˆV……‰c EÚ“ <i…x…“ §…c“-§…c“ M……ƒ`ˆ…‰∆ +…ËÆ˙ |…n˘⁄π…h… ∫…‰ ¶…“ n˘±±…“ §…S…‰M…“* n˘Æ˙+∫…±…, <∫… n˘‰∂… EÚ“ ∫…∆∫l……+…‰∆ EÚ…‰ `ˆ“EÚ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ ∂…÷∞¸+…i… EÚΩ˛” ∫…‰ ¶…“ Ω˛…‰ ∫…EÚi…“ Ω˛Ë* §…∂…i…Ê EÚ Ω˛®… ∫…§…x…‰, {…“g“ n˘Æ˙ {…“g“ <x… S…÷x……Ë i…™……‰∆ EÚ…‰ E⁄Úc‰n˘…x… ®…‰∆ x… b˜…±…… Ω˛…‰i……*

27


Ω˛ Æ˙§……§…⁄ §…xn˘±…

|… ¥…… ∫…“ EÚ ¥… i……

i…÷®… B‰∫…“ |…‰™…∫…“ Ω˛…‰ i…÷®… B‰∫…“ |…‰™…∫…“ Ω˛…‰ ™……n˘… ®… +… +…EÚÆ˙, EÚÆ˙i…“ ®…x… =u‰˘ ±…i… ∫……M…Æ˙ EÚ“ ±…Ω˛Æ˙… ∫…‰, i…]ı Ω˛…‰ V…Ë∫…‰ ¥…S… ±…i… EÚ ¥…i…… ±…J… n‰˘x…‰ EÚ…‰, i…÷®… |…‰ Æ˙i… EÚÆ˙i…“ Ω˛…‰ i…÷®… B‰∫…“ |…‰™…∫…“ Ω˛…‰* i…÷®… ®… E÷ÚUÙ B‰∫…… Ω˲, Ω˲ x…Ω˛” EÚ∫…“ E‰Ú {……∫… Ω˛…‰ ∫……i… ∫…®…÷xn˘Æ˙ {……Æ˙, °ÚÆ˙ ¶…“ V…Ë∫…‰ Ω˛…‰ {……∫… ∫…⁄Æ˙V… EÚ“ EÚÆ˙h……Â-∫…“, i…÷®… +…¶…… §…J…‰Æ˙i…“ Ω˛…‰ i…÷®… B‰∫…“ Ø˚{…-∫…“ Ω˛…‰* ®…÷Z…EÚ…‰ E÷ÚUÙ §…xv…x… ΩÈ˛, i…÷®…EÚ…‰ ¶…“ V…M… §…∆v…x… i…÷®… ®… ®…÷Z…∫…‰ °ÚÆ˙ ¶…“, E÷ÚUÙ +n¬˘¶…÷i… ∫…∆¥…‰n˘x… ®…‰Æ‰˙ ®…x… EÚ“ ¥…“h…… EÚ…‰, Z…∆EfiÚi… EÚÆ˙ n‰˘i…“ Ω˛…‰ i…÷®… B‰∫…“ n‰˘ ¥…-∫…“ Ω˛…‰*

EËÚ∫…‰ ®…È {…∆UÙ“ §…x… V……>ƒ

EËÚ∫…‰ ®…È {…∆UÙ“ §…x… V……>ƒ =c˜ EÚÆ˙ i…÷®…∫…‰ ®…±…x…‰ +…>ƒ i…÷®…x…‰ {™……Æ˙ n˘™…… Ω˲ =∫…EÚ…‰ EËÚ∫…‰ ®…È S…÷EÚi…… EÚÆ˙ {……>ƒ EËÚ∫…‰ ®…È {…∆UÙ“ §…x… V……>ƒ*

i…÷®… Ω˛…‰ V…Ë∫…‰ ∂¥…‰i… EÚ§…⁄i…Æ˙ S…∆S…±… S…i…÷Æ˙ ®…÷HÚ +…Ë +…i…÷Æ˙ ®…È §…∆v…x… ®… §…ƒv…… {…ÀÆ˙n˘… EËÚ∫…‰ i…÷®… V…Ë∫…… §…x… V……>ƒ EËÚ∫…‰ ®…È {…∆UÙ“ §…x… V……>ƒ*

V……‰c˜… C™…… +x…§…⁄Z… ™…‰ Æ˙∂i…… EËÚ∫…‰ ®…È §…x… V……>ƒ °Ú Æ˙∂i…… i…÷®…∫…‰ §……Æ˙-§……Æ˙ ®…±…x…‰ EÚ…‰ EËÚ∫…‰ ™…Ω˛ V…“¥…x… n÷˘Ω˛Æ˙…>ƒ EËÚ∫…‰ ®…È {…∆UÙ“ §…x… V……>ƒ*

S…±……‰, ¶…⁄±… V……>ƒ ®…È i…÷®…EÚ…‰ ™……n˘ EÚÆ˙…‰ x…… V……‰ i…÷®… ®…÷Z…EÚ…‰ ®…x… ∫…‰ x…EÚ±…“ =x… ±…Ω˛Æ˙… EÚ…‰ EËÚ∫…‰ ®…È ¥……{…∫… EÚÆ˙ {……>ƒ EËÚ∫…‰ ®…È {…∆UÙ“ §…x… V……>ƒ*

GARBHANAL

28

+…®… §……i…… ®… ¥™…∆M™… J……‰V… ±…‰x…‰ ¥……±…‰ Ω˛…∫™…-¥™…∆M™… EÚ ¥… E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ {…Ω˛S……x…‰ V……i…‰ ΩÈ˛. ¥…∂¥… ¥…¥…‰EÚ ¥… ¥…∂¥…… V…Ë∫…“ +®…Æ˙“EÚ“ {… j…EÚ…+… ®… x…Æ∆˙i…Æ˙ i…l…… EÚ…n˘Œ®§…x…“ ¥… +x™… ¶……Æ˙i…“™… {… j…EÚ…+… ®… EÚ ¥…i……Bƒ B¥…∆ EÚΩ˛… x…™…… EÚ… |…EÚ…∂…x…. +∆i…Æ˙Æ˙…π]≈ı“™… ÀΩ˛n˘“ ∫… ®… i… u˘…Æ˙… {…Ω˛±…“ +®…÷HÚEÚ x……®…EÚ Ω˛…∫™…-¥™…∆M™… EÚi……§… |…EÚ… ∂…i…. ÀΩ˛n˘“ °Ú±®… +…EÚ…∆I…… ∫…‰ EÚΩ˛…x…“EÚ…Æ˙ E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ˙ V…÷c‰˜. {…UÙ±…‰ 33 §…Æ˙∫…… ∫…‰ =k…Æ˙“ +®…‰ Æ˙EÚ… ®… ÀΩ˛n˘“ ∫…‰ i…l…… +x…‰EÚ Æ˙…V…x…Ë i…EÚ ¥… ∫……®…… V…EÚ ∫…∆∫l……+… ∫…‰ ∫…∆§…r˘. <x… n˘x…… +®…‰ Æ˙EÚ… E‰Ú M…fiΩ˛ ∫…÷Æ˙I…… ¥…¶……M… ®… ¥… Æ˙π`ˆ <∆V…“ x…™…Æ˙ {…n˘ {…Æ˙ EÚ…™…«Æ˙i…. ∫…∆{…E«Ú : §…÷<«, ®…ËÆ˙“±…Âb˜, ™…⁄B∫…B


Æ˙“i…⁄ x…‰M…“ 1973 ®… ®…÷∆§…<« ®… V…x®…. §…“.EÚ…Ï®…, b˜{±……‰®…… §…V…x…‰∫… ®…‰x…‰V…®…Â]ı, n˘…‰ ∫……±… EÚ…x…⁄x…“ ∂…I…… EÚ“ {…g¯…<« EÚ“, +… J…Æ˙“ ∫……±… ¥…¥……Ω˛ Ω˛…‰x…‰ EÚ“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ {…⁄Æ˙… x…Ω˛” Ω÷˛+…. 1997 ®… +®…‰ Æ˙EÚ… +… M…<». M…“i…, EÚ ¥…i……™…Â, ∂…‰Æ˙…‰-∂……™…Æ˙“ ±…J…x…‰ ®… Ø˚ S… Æ˙J…i…“ ΩÈ˛. EÚ ¥…-∫…®®…‰±…x…… EÚ…‰ {…∫…∆n˘ EÚÆ˙i…“ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ +∂……‰EÚ S…GÚv…Æ˙ {…∫…∆n˘“n˘… EÚ ¥…™…… ®… ∫…‰ BEÚ ΩÈ˛. ∫…®{…E«Ú : °Ú±……b˜‰ ±°Ú™……, ™…⁄.B∫….B. <«®…‰±… : ritunegi@hotmail.com

29

|… ¥…… ∫…“ EÚ ¥… i……

EÚΩ˛ n˘…‰ +{…x…… ∫…‰ EÚΩ˛ n˘…‰ +{…x…… ∫…‰ ¶…±…‰ Ω˛“ ¥…S……Æ˙ +±…M… Ω˛… Ω˛®… ¢ÚÆ˙ ¶…“ BEÚ Ω˛È EÚi…x…‰ Ω˛“ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ ∫…‰ n˘⁄Æ˙ Ω˛… ¢ÚÆ˙ ¶…“ n˘±… ∫…‰ EÚÆ˙“§… Ω˛È

GARBHANAL

UÙ…‰]ı“-∫…“ V…∆n˘M…“ Ω˲ C™…… =∫…‰ x……Æ˙…V…M…“ ®… ™…⁄ƒ Ω˛“ V…B V……+…‰ BEÚ {…±… ¶…“ Ω˛ƒ∫…“ EÚ… ®…±…‰ V……‰ =∫…‰ +{…x…“ ™……n˘…‰ ®… §…∫……B V……+…‰ ™…‰ i…÷®… ¶…“ V……x…i…‰ Ω˛…‰ EÚ ¥…‰ i…÷®Ω² =i…x…… Ω˛“ S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛ V…i…x…… EÚ i…÷®… =xΩ² ™…‰ +±…M… §……i… Ω˲ EÚ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ ∫…‰ EÚΩ˛ x…Ω˛“ {……i…‰ §…∫… EÚΩ˛x…‰ ∫…‰ ∂…Æ˙®……i…‰ ΩÈ˛ EÚΩ˛ n˘…‰ +{…x…… ∫…‰ EÚ∫…“ EÚ… n˘±… n˘÷J…… Ω˲ +M…Æ˙ +{…x…“ §……i…… ∫…‰ +…n˘i…… ∫…‰ N…±…i… <Æ˙…n˘… ∫…‰ §…i…… n˘…‰ =xΩ˛Â i…÷®… ∂…Õ®…n˘… Ω˛…‰

®……x… V……™…ÂM…‰ ®…x……+…‰ V……‰ i…÷®… {™……Æ˙ ∫…‰ V……‰ +…V… Ω˲ ¥……‰ EÚ±… x… Ω˛…‰M…… §…∫… {……∫… {…UÙi……¥…… Æ˙Ω˛ V……BM…… +{…x…‰ <∫… +…V… EÚ…‰ ™…⁄∆ x…… ∫…V…… n˘…‰ +…V… EÚ™…… Ω÷˛+… EÚ±… ¶… ¥…π™… §…x… V……™…‰M……

∫…n˘… Æ˙Ω˛‰ EÚ…‰<« V…Ω˛…ƒ ®… B‰∫…… EÚ∫…“ EÚ…‰ ¥…Æ˙n˘…x… x…Ω˛” ±…‰EÚÆ˙ V…“x…… x…°ÚÆ˙i… n˘±… ®… +SUÙ“ ™…‰ {…Ω˛S……x… x…Ω˛” V…∆n˘M…“ i……‰ ¥…Ω˛“ Ω˲ {™……Æ˙ ¶…Æ˙‰ M…÷V…ÆÂ˙ S……Æ˙ n˘x… B‰∫…… V…“x…… ®…∆W…⁄Æ˙ x…Ω˛” V…∫…®… P…÷]-P…÷]ı E‰Ú §…“i…‰ n˘x…*


n˘ ¥…EÚ Æ˙®…‰∂… M……∆¥… EÚÆ˙…c“, n˘±±…“ ®… 1946 EÚ…‰ V…x®…. n˘±±…“ ¥… ¥… ∫…‰ ÀΩ˛n˘“ ®… B®…B +…ËÆ˙ {…“-BS….b˜“. {…Ω˛±…‰ Ω˛“ EÚ ¥…i……-∫…∆O…Ω˛ "Æ˙…∫i…‰ E‰Ú §…“S…' ∫…‰ S… S…«i… Ω˛…‰ M…™…‰. n˘V…«x…… {…÷Æ˙∫EÚ…Æ ®…±…‰ V…x…®… =±±…‰J…“™… ΩÈ˛ M… Æ˙V……E÷Ú®……Æ˙ ®……l…÷Æ˙ ∫®…fi i… {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙, ∫……‰ ¥…™…i… ±…Èb˜ x…‰Ω˛∞¸ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ +…ËÆ˙ Ω˛xn˘“ +EÚ…n˘®…“ EÚ… ∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙ ∫…®®……x…. n÷˘ x…™……¶…Æ˙ EÚ“ ™……j……Bƒ EÚ” V…x…®… V……{……x…, <∆M±…Èb˜, +®…‰ Æ˙EÚ…, ∞¸∫…, V…®…«x…“, {……‰]ı« +…Ï°Ú ∫{…‰x… +… n˘ ∂…… ®…±… ΩÈ˛. |…®…÷J… |…EÚ… ∂…i… EfiÚ i…™……ƒ - Æ˙…∫i…‰ E‰Ú §…“S…, J…÷±…“ +…∆J……‰∆ ®…‰∆ +…EÚ…∂…, Ω˛±n˘“-S……¥…±… +…ËÆ˙ +x™… EÚ ¥…i……B∆. EÚ ¥…i……+… E‰Ú +x…‰EÚ ¶……π……+… ®… +x…÷¥……n˘ Ω÷˛B ΩÈ˛. ¥…i…«®……x… ®… +…{… ®……‰i…“±……±… x…‰Ω˛∞¸ Eڅϱ…‰V…, n˘±±…“ ¥… ¥… ®… |……S……™…« ΩÈ˛. ∫…∆{…E«Ú- §…“-295, ∫…‰C]ıÆ˙-20, x……‰Bb˜…-201301 <«®…‰±… : divik_ramesh@yahoo.com

30

|… ¥…… ∫…“ EÚ ¥… i……

+…EÚ…∂…

C™…… ∫…S…®…÷S… <i…x…“ V…M…Ω˛ l…“ i…÷®Ω˛…Æ˙“ M…÷°Ú…+…‰∆ ®…‰∆ =®®…“n˘…‰∆ EÚ“ ∂……™…n˘ ¥…Ω˛” ∫…®¶……±… EÚÆ˙ Æ˙J…‰ Ω˛…‰∆M…‰ i…÷®…x…‰ ™…‰ {…∆J… ¥…Æ˙x…… x……‰∆S… ±…B V……i…‰ x……‰∆S… ±…B M…B Ω˛È V…Ë∫…‰ EÚi…x……‰∆ Ω˛“ E‰Ú +…V… +…EÚ…∂… i…÷®Ω˛…Æ˙… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ™…Ω˛ =c˜…x… ¶…“ +…EÚ…∂… V…∫…EÚ… ®…÷Æ˙“n˘ Ω˛Ë EÚi…x…‰ ®…÷HÚ i……‰ n˘J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È i…÷®Ω˛…Æ˙‰ {……∆¥… Æ˙…Ω˛i… ®…‰∆ ®…±…“ ∫……∆∫……‰∆ ∫…‰ P…÷]ı“ <SUÙ…+…‰∆ EÚ“-∫…“ Æ˙…Ω˛‰∆ +§… x…EÚ±… {…c˜“ Ω˛È V…x…∫…‰ v……Æ˙…+…‰∆-∫…“ n˘‰J……‰ i……‰ EËÚ∫…‰ +… J…b˜‰√ Ω˛È ∫……®…x…‰ ™…‰ ∫…÷xn˘Æ˙-∫…÷xn˘Æ˙ ±…I™… M…§…∞¸ J……x… ¶……<™……‰∆ ∫…‰

J…”S… ±…“ M…<« l…“ V……‰ V…®…“x… i…÷®Ω˛…Æ˙‰ x…“S…‰ ∫…‰ +…ËÆ˙ °‰Ú∆EÚ n˘™…… M…™…… l…… V…∫…‰ EÚ∫…“ EÚ…‰x…‰ ®…‰∆ {…÷Æ˙…EÚl…… E‰Ú EÚ∫…“ {……j…-∫…… +…V… n˘‰J… Æ˙Ω˛… Ω˛⁄∆ =∫…‰ ±……Ë]ıi…‰ ∫…®¶……±…-∫…®¶……±… Æ˙J…i…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙‰ {……∆¥… §…Æ˙∫……‰∆ §……n˘ +…V… ±……Ë]ı‰M…… EÚ…§…÷±…“ ¥……±…… ®…√‰Æ˙… n˘…‰∫i… +{…x…‰ ¥…i…x… EÚ…‰ `ˆ⁄∆∫…-`ˆ⁄∆∫… ¶…Æ˙ ±…“ Ω˛È =∫…x…‰ V…‰§…‰∆ ∂…Ω˛x……<™……‰∆ EÚ“ ®…`ˆ…∫… ∫…‰ J…÷ ∂…™……‰∆ E‰Ú V……x…‰ EÚi…x…‰ V…‰¥…Æ˙…i… =∫…x…‰ Æ˙J… ±…B Ω˛È +{…x…“ +…∆J……‰∆ ®…‰∆ §…∫i……‰∆ EÚ… BEÚ {…⁄Æ˙… Ω˛÷V…⁄®… =∫…x…‰ ∫…∆V……‰∆ ±…™…… Ω˛Ë V…V§……i……‰∆ ®…‰∆ =∫…E‰Ú Ω˛…l……‰∆ ®…‰∆ EÚ±…√®… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ∫…¶™…i…… EÚ“ {…÷x…Æ˙«S…x…… E‰Ú ±…B BEÚ §…‰Ω˛i…Æ˙“x… EÚ…M…V…

n˘‰J…x…… J…c˜ EÚ™…… EÚ“ UÙ±… x…™……‰∆ E‰Ú {…“UÙ‰ EÚ“ i…÷®Ω˛…Æ˙“ +…∆J……‰∆ EÚ…‰ ±…… J…b˜…√ EÚÆ˙‰M…… ¥…Ω˛ n˘÷ x…™…… E‰Ú i…®……®… o˘∂™……‰∆ E‰Ú ∫……®…x…‰ ∞¸√§…∞¸ V…xΩ˛‰∆ °ÚÆ˙ EÚ¶…“ EÚ…‰<« V…÷Æ˙«i… x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…E‰ÚM…… UÙ“x…x…‰ EÚ“ i…÷®…∫…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“ i……EÚi…√ E‰Ú ∫……®…x…‰ =c˜…‰ EÚ <i…x…… =c˜…‰ EÚ +…n˘i… Ω˛…‰ V……B i…÷®Ω˛…Æ˙“ +…EÚ…∂… °⁄Ú±…-°⁄Ú±… V……B UÙ…i…“ V…®…√“x… EÚ“ i…÷®Ω˛…Æ˙“ EÚ…®…™……§… =b˜…√x……‰∆ {…Æ˙ EÚ n˘…Ëc˜ {…√b˜‰√ ∫¥……M…i… ®…‰∆ S…⁄±Ω˛…‰∆ EÚ“ M…xv… +…ËÆ˙ +…EÚ…∂…“ ∫…÷M…xv… ∫……l…-∫……l….

GARBHANAL

i…÷®Ω˛…Æ˙…


¥…V…™… ¥……i…‰ 10 V…⁄x… 1950 EÚ…‰ +®…Æ˙…¥…i…“, ®…Ω˛…Æ˙…π]ı ®… V…x®…. < i…Ω˛…∫… ®… B®….B. B¥…∆ ¶……Æ˙i…“™… {…÷ ±…∫… ∫…‰¥…… ®… ∂…… ®…±…. N…V…±… ∫…∆O…Ω- "M…W…±…' B¥…∆ "n˘…‰ ®…∫…Æ˙‰' |…EÚ… ∂…i…. Ω˛xn˘“ ®…‰∆ §…∂…“Æ˙ §…p˘ EÚ“ S…÷x…“ Ω˛÷<« M…W…±……‰∆ EÚ… ∫…∆{……n˘x…. x……®…“ {…j…-{… j…EÚ…+… ®… N…W…±…… EÚ… |…EÚ…∂…x…. "∫…… Ω˛i™…∏…“' i…l…… "{…÷ ∂EÚx… ∫…®®……x…' E‰Ú +±……¥…… =iEfiÚπ]ı ∫…‰¥……+…‰∆ E‰Ú ±…B Æ˙…π]ı≈{… i… EÚ… {…÷ ±…∫… {…n˘EÚ B¥…∆ ¶……Æ˙i…“™… {…÷ ±…∫… {…n˘EÚ ∫…‰ ∫…®®…… x…i… EÚ™…‰ M…™…‰ ΩÈ˛. ∫…®|… i…- + i… Æ˙HÚ {…÷ ±…∫… ®…Ω˛… x…n˘‰∂…EÚ, |…∂……∫…x… ®…v™…|…n˘‰∂…. ∫…®{…E«Ú : {…÷ ±…∫… ®…÷J™……±…™…, ¶……‰{……±…, ®…v™…|…n‰˘∂…

31

|… ¥…… ∫…“ N… W… ±… BEÚ

GARBHANAL

{…⁄ UÙB, ∫…§… E÷ÚUÙ Ω˛¥…… ∫…‰ {…⁄ UÙB, K…Ë Æ˙™…i…, ±…‰ EÚx… K…÷n˘… ∫…‰ {…⁄ UÙB* Æ˙‰±… EÚi…x…… E÷ÚUÙ Ω˛®……Æ˙… ±…‰ M…<«, ±…I®…h… EÚ“ = ®…«±…… ∫…‰ {…⁄ UÙB* ¥……™…n˘…‰∆ E‰Ú Æ˙∆M… l…‰ EÚi…x…‰ ®…v…÷Æ˙, ™…‰ EÚ∫…“ §…⁄g‰ {…i…… ∫…‰ {…⁄ UÙB* ¥……‰ Æ˙Ω˛‰ ∫…M…x…±… ±…M…‰ EÚi…x…‰ x…`ˆ÷Æ˙, ¢ÚGÚ ®…‰∆ b˜⁄§…“ n˘÷+… ∫…‰ {…⁄ UÙB* V……x…EÚ“ EËÚ∫…‰ Æ˙Ω˛“ =t…x… ®…‰∆, Æ˙…®…V…“ EÚ“ ®…÷ p˘EÚ… ∫…‰ {…⁄ UÙB*

i…“x… ¥……‰ i……‰ ∫…÷§…Ω˛ E‰Ú ∫…{…x…‰ V…Ë∫…… ±…M…i…… Ω˛Ë, {…Ω˛±…‰ {™……Æ˙ E‰Ú V…Ë∫…… ∫…SS…… ±…M…i…… Ω˛Ë* {…“±…‰ {…k…‰ V…Ë∫…‰ Z…Æ˙i…‰ +…ƒM…x… ®…‰‰∆, ¥…Ë∫…‰ ¥……‰ ¶…“ =J…c…-=J…c… ±…M…i…… Ω˛Ë* x……S… n˘J……x…‰ i……˱… Æ˙Ω˛… V……‰ {…Æ˙ +{…x…‰, ®……‰Æ˙ EÚΩ˛” ¥……‰ Æ˙…‰™……-Æ˙…‰™…… ±…M…i…… Ω˛Ë* =∫…EÚ“ §……i…‰∆ +…ËÆ˙ EÚÆ˙…‰ E÷ÚUÙ +…ËÆ˙ EÚÆ˙…‰, =∫…E‰Ú EÚ∫∫…‰ ∫…÷x…x…… +SUÙ… ±…M…i…… Ω˛Ë* <∂EÚ, +n˘…¥…i…, J…÷∂…§…⁄, {…“c…, Ω˛ƒ∫…“, UÙ÷+x… §…‰ S…‰Ω˛Æ˙…‰∆ E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ V…Ë∫…… ±…M…i…… Ω˛Ë* ¶…“M…‰ ®…x… ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙‰∆M…‰ <∫…‰ '' ¥…V…™…"", ∂…‰Æ˙ N…V…±… EÚ… n˘±… EÚ… Ω˛∫∫…… ±…M…i…… Ω˛Ë*

n˘…‰ W…Æ˙… ∫…… ∫……‰S… ¶…“ ±…‰i…‰ +M…Æ˙ +∆V……®… ∫…‰ {…Ω˛±…‰, Ω˛®…‰∆ °ÚÆ˙ C™……‰∆ ∫…W…… ®…±…i…“, EÚ∫…“ <±V……®… ∫…‰ {…Ω˛±…‰* EÚ¶…“ i…÷®… ¶…“ Z…÷EÚ…‰, EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙…‰ Ω˛®…EÚ…‰ ®…x……x…‰ EÚ“, EÚ¶…“ Æ˙…v…… ¶…“ i…]ı {…Æ˙ +… M…<« l…“, ∂™……®… ∫…‰ {…Ω˛±…‰* ¥……‰ ±…I®…“ Ω˛…‰ EÚ ∫…“i…… Ω˛…‰, EÚ Æ˙…v…… Ω˛…‰ ™…… M……ËÆ˙“ Ω˛…‰, i…÷®Ω˛…Æ˙… x……®… +…™…‰M……, Ω˛®……Æ˙‰ x……®… ∫…‰ {…Ω˛±…‰* <Æ˙…n˘‰ x…‰EÚ l…‰ +{…x…‰, ™…EÚ“x…x… `ˆ“EÚ l…“ x…“™…i…, n˘J……x…… l…… ®…÷Ω˛⁄Æ˙i… ¶…“, Ω˛®…‰∆, ∂…÷¶… EÚ…®… ∫…‰ {…Ω˛±…‰* ∫…÷§…Ω˛ =`ˆi…‰ Ω˛“ ∫……‰S…… l……, {…™…‰∆M…‰ +§… x…Ω˛” ¥……i…‰, J…÷√n˘… i……EÚi… n˘‰ ™…‰, i……˧…… x… ]ı⁄]ı‰ ∂……®… ∫…‰ {…Ω˛±…‰*


i…‰±…÷M…÷ ®… ¥… ∂…π]ı ∏…‰h…“ EÚ“ EÚΩ˛… x…™……ƒ ±…J…EÚÆ˙ +…{…x…‰ EÚl……-∫…… Ω˛i™… ®… x…™…… +…™……®… ∫l…… {…i… EÚ™…… Ω˲. "Æ˙…v…®®…{…‰Œ±±…+… M…{……‰À™… U'Ù i…l…… "°Ú∫]«ı E‰Ú∫…' EÚΩ˛…x…“-∫…∆O…Ω˛ <∫… i…l™… E‰Ú |…®……h… ΩÈ˛. <x…EÚ… ±……‰EÚ |…™… ={…x™……∫… "{…÷h™… ¶…⁄ ®… +…ƒJ… J……‰±……‰' =°«Ú "ΩÈ˛M… ®…“ ŒC¥…EÚ' i…‰±…÷M…÷ E‰Ú ∏…‰π`ˆi…®… ={…x™……∫…… ®… M…x…… V……i…… Ω˲. +…∆w…|…n‰˘∂… E‰Ú ∫……®…… V…EÚ V…“¥…x… EÚ… V…Ë∫…… ∫…∂…HÚ S…j…h… <∫… ={…x™……∫… ®… Ω÷˛+… Ω˲, ¥…Ω˛ +x™…j… n÷˘±…«¶… Ω˲.

B ®…Ë]ıÆ˙ +…Ï°Ú

i…“

x……‰ <®{……]Áı∫…

x… V……‰c“ V……ƒP…‰∆... ∫…÷b˜…˱…, M……‰Æ˙“ V……ƒP…‰∆, ™…÷¥… i…™……‰∆ EÚ“ l…”-M……‰Æ˙“ ®…‰®……‰∆ EÚ“ V……ƒP…‰∆ l…”* ¥……±… {……‰∫]ıÆ˙ {…Æ˙ =x… V……ƒP……‰∆ EÚ…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ ¶…“ =n˘…∫…“x… Æ˙Ω˛ ∫…EÚx…‰ ¥……±……, ®……ƒ, §…Ω˛x… ®……x… EÚÆ˙ ∂…π]ıi…… §…Æ˙i…x…‰ ¥……±…… ™…… i……‰ EÚ…‰<« ®…Ω˛ π…« Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë ™…… +… ∂…EÚ* <xΩ˛‰∆ n˘‰J…x…‰

¥……±…“ ∫…i™…®…¬ EÚ“ o˘ π]ı M…r˘ EÚ“ ∫…“ o˘ π]ı l…“* ®…Ω˛ π…« Ω˛…‰x…‰ E‰Ú S…xΩ˛ =∫…®…‰∆ EÚi…<« x…Ω˛” l…‰* Æ˙C∂…‰ ®…‰∆ §…Ë`ˆEÚÆ˙ §…“c“ E‰Ú EÚ∂… EÚ… +…x…xn˘ ±…‰i…‰ Ω˛÷B, {…E‰Ú EÚ]ıΩ˛±… ∫…“ =x… V……ƒP……‰∆ EÚ…‰ BEÚ §……Æ˙ °ÚÆ˙ n˘‰J…… +…ËÆ˙ {…⁄UÙ…, ±…÷M……<« EÚ…‰ {…EÚc… {…Ω˛x……™…‰ ™…… x…∆M…… EÚÆ˙ n˘‰∆, ™…Ω˛ EÚ…®… i……‰ EÚ…‰<« M……‰Æ˙… Ω˛“ EÚÆ˙ ∫…EÚi…… Ω˛Ë, ™……Æ˙…‰∆! C™…… J™……±… Ω˛Ë +…{…EÚ…? {……∫… ¥……±…‰ Æ˙C∂…‰ ®…‰∆ ™……Æ˙ x…”n˘ EÚ“ J…÷®……Æ˙“ ®…‰∆ x……®… §…V…… Æ˙Ω˛… l……* =`ˆ ¥…‰, =`ˆ* Æ˙C∂…‰ ¥……±…‰ +…ËÆ˙ E÷Ú]ıx…“ EÚ…‰ Æ˙…i… ®…‰∆ ∫……‰x…… ∂……‰¶…… x…Ω˛” n˘‰i……* EÚΩ˛i…‰ Ω˛÷B ∫…i™…®…¬ x…‰ {……∫… E‰Ú Æ˙C∂…‰ ¥……±…‰ EÚ…‰ BEÚ ±……i… ®……Æ˙“* ∫……‰x…‰ ¶…“ n˘‰ ™……Æ˙* +…ƒJ… ®…±…i…‰ Ω˛÷B §……‰±…… ∫…∆Ω˛…S…±…®…* J…÷±…“ V……ƒP……‰∆ ®…‰∆ §…V…±…“ EÚ“ S…®…EÚ ∫…“ S…÷¶…“ l…“* n˘÷EÚ…x… ®…‰∆ i…¶…“ ±……EÚÆ˙ J…c“ EÚ“ M…™…“ l…“ ¥…Ω˛ {…÷i…±…“* ∂…“∂…‰ EÚ“ +…±…®……Æ˙“ ®…‰∆ §…xn˘ l…“* ¥…Ω˛ ∫…V…“¥… Ω˛…‰ =`ˆi…“ i……‰ =∫…E‰Ú ±…B ®…Ω˛ π…«™……‰∆ EÚ… S…k… ¶…“ S…∆S…±… Ω˛…‰ V……i……* =∫…‰ {……x…‰ E‰Ú ±…B ±……‰M… J…⁄x… EÚ“ x… n˘™……ƒ §…Ω˛… n˘‰i…‰* ¥…Ω˛ {…÷i…±…“ BEÚ J…⁄§…∫…⁄Æ˙i…, §…⁄]ı‰n˘…Æ˙ ®…Ω˛“x… ∫……c“ +…v…… Ω˛“ {…Ω˛x…‰ l…“* §……EÚ“ +…v…“ ∫……c“ x…“S…‰ ∂……‰ E‰Ú∫… ®…‰∆ °ËÚ±…“ {…c“ l…“- ∫…®…÷p˘ E‰Ú °‰Úx… EÚ“ ¶……ƒ i…* =∫… {…÷i…±…“ x…‰ i……Æ˙…‰∆ ¶…Æ˙“ Æ˙…i… EÚ“ ∫…“ ®……n˘EÚi…… ¶…Æ˙ n˘“ l…“ ∫…∆Ω˛…S…±…®… ®…‰∆* +v…« f¯E‰Ú =∫… {…÷i…±…“ E‰Ú ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ“ ∫…÷P…Æ˙…<« x…‰ S……ƒn˘x…“ Æ˙…i… EÚ“ ∫…“ ®……n˘EÚi…… ¶…Æ˙ n˘“ l…“ =∫…EÚ“ x…∫……‰∆ ®…‰∆* i…“∫…Æ˙… {… i… ®……EÚ…« ∫……c“ +…ËÆ˙ §…“∫… ∞¸{…™…‰ EÚ“®…i… EÚ“ §……i…, =∫… {…Æ˙ S…{…EÚ… ±…‰§…i… §…i…… Æ˙Ω˛… l……* ∫…∆Ω˛…S…±…®…¬ {…UÙ±…“ Æ˙…i… Ω˛“ i…“∫…Æ˙… {… i… {…CS…Æ˙ n˘‰J…x…‰ M…™…… l……, Æ˙…V…®®…… E‰Ú ∫……l…* =∫… S…j… ®…‰∆ M…Æ˙“§… Ω˛“Æ˙…‰<x… +{…x…‰ ∫…Ω˛{……`ˆ“ Ω˛“Æ˙…‰ EÚ“ <®{……±…… ®…‰∆ Ω˛“Æ˙…‰ E‰Ú ∫……l… +{…x…‰ P…Æ˙ V…… Æ˙Ω˛“ l…“* Ω˛“Æ˙…‰ =∫…‰ P…Æ˙ x… ±…‰ V……EÚÆ˙ §…∫i…“ ±…‰ M…™…… l……* ∫…“®…… {……Æ˙ EÚÆ˙x…‰ i…EÚ

GARBHANAL

32

EÚ Ω˛… x…“

§…“x…… n‰˘¥…“


GARBHANAL

EÚ Ω˛… x…“

S…÷{… Æ˙Ω˛EÚÆ˙ +S……x…EÚ +…∂S…™…« +…ËÆ˙ §…x……¥…]ı“ P…§…Æ˙…Ω˛]ı ∫…‰ {…⁄UÙ… l……, EÚΩ˛…ƒ ±…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰? <∫… {…⁄UÙx…‰ ®…‰∆ §…Ω˛÷i… n˘⁄Æ˙ ±…‰ S…±……‰! EÚ… ¶……¥… ∫{…π]ı ¥™…HÚ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… l……* EÚ… +Ω˛∫……∫… Ω˛…‰i…‰ Ω˛“ =∫…‰ +{…x…‰ |… i… P…fih…… Ω˛÷<«, M…÷∫∫…… ¶…“ +…™……* EÚ<« ®……‰c {…Ω˛…c +…ËÆ˙ x… n˘™……ƒ {……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B Ω˛“Æ˙…‰ x…‰ EÚ…Æ˙ Æ˙…V…®®…… EÚ…‰ =∫…E‰Ú ∫……l… M…fiΩ˛∫l…“ S…±……i…‰ {…xp˘Ω˛ ∫……±… Ω˛…‰ M…™…‰ {…Æ˙ +…V… Æ˙…‰EÚEÚÆ˙ Ω˛“Æ˙…‰<x… EÚ…‰ n˘…‰x……‰∆ Ω˛…l……‰∆ ®…‰∆ V…§…n˘«∫i…“ =`ˆ…EÚÆ˙, i…EÚ =∫…x…‰ EÚ¶…“ E÷ÚUÙ x…Ω˛” ®……ƒM……* ™…Ω˛…ƒ i…EÚ EÚ ®…ËE‰Ú ∫…‰ ®…±…“ ®……ƒ V…Ë∫…“ M…÷±……§…V…±… V…Ë∫…‰ {……x…“ ®…‰∆ ∫……‰™…‰ n˘ Æ˙™……<« Ω˛…l…“ V…Ë∫…‰ n˘“J…x…‰ ¥……±…‰ M…Ë™…… EÚ…‰ +n˘…±…i… EÚ… +®…“x… ±…‰ V…… ˛ÆΩ˛˙… l…… i……‰ =∫…‰ UÙ÷c¥……x…‰ EÚ“ ®……ƒM… {…Ω˛…c {…Æ˙ J…c… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B =k…Æ˙ n˘™…… l……, ™…Ω˛…ƒ* Ω˛“Æ˙…‰<x… §…c“ ¶…“ x…Ω˛” EÚ“* M…±…‰ EÚ“ EÚh`ˆ“, M…÷±…⁄§…xn˘ +n˘…±…i… E‰Ú J…S…Ê ®…‰∆ =`ˆ M…™…‰* +n˘… ∫…‰ J…“Z…“ l…“, b˜…E⁄Ú EÚΩ˛” E‰Ú, =∫…EÚ“ <∫… J…“Z… {…Æ˙ ∫……Ë V……x…‰∆ EÚ…±…‰ ®…x…E‰Ú ¥……±…… ∫…÷Ω˛…M… EÚ… Ω˛…Æ˙, ¥…‰h…“ °⁄Ú±…, {…‰]ı EÚ“ +…M… ®…‰∆ V…±… x…∫……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B Ω˛“Æ˙…‰ x…‰ EÚΩ˛…, S……‰Æ˙ i……‰ i…÷®… ¶…“ Ω˛…‰ V……x…‰ V……x……M…™…‰* ®…∆M…±…∫…⁄j… E‰Ú ∫l……x… {…Æ˙ Ω˛±n˘“ EÚ“ M……ƒ`ˆ §……ƒv… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ“ x……˧…i… ®…‰Æ˙… n˘±… S…÷Æ˙…™…… V……x…‰ V……x……- M……i…‰ M……i…‰ ®…∫i… Ω˛…l…“ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ¶…“ +…<«- °ÚÆ˙ ¶…“ f¯…‰i…“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë M…fiΩ˛∫l…“* V…“¥…x… EÚ… §……‰Z… ∫…xi……‰π… M…Æ˙V…… l……* {……x…“ ®…‰∆ ±……‰]ı… l……- S…^ı…x… {…Æ˙ ∫…‰ f¯…‰i…“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* M…ƒ¥…<« M……ƒ¥… ®…‰∆ EÚ±…… §…… V…™……ƒ J……<« l…”- +xi… ®…‰∆ §…‰]ı‰ E‰Ú EÚ∫……x… E‰Ú P…Æ˙ V…x®…“- EÚ∫……x… E‰Ú {……∫… V……x…‰ ¥……±…“ ®……ƒ EÚ“ ¶……ƒ i… ¶……‰±…‰{…x… ∫……l… °‰ÚÆ˙‰ {…c‰- V…÷c¥…‰ §…SS……‰∆ EÚ…‰ {……ƒS… BEÚc V…®…“x… S…±…“ EÚ… ¶……¥… +…‰g‰ Ω˛“Æ˙…‰<x… ¶…“ =®…∆M… ®…∆‰ ¶…Æ˙ V…x®… n˘‰EÚÆ˙ =x…∫…‰ ¶…“ ¥…∆ S…i… Ω˛…‰ Ω˛“Æ˙…‰ E‰Ú Ω˛…l… {…EÚc Z…⁄®… Z…÷®…Ë™……, i……±… M…<«* <v…Æ˙ ®……™…EÚ…, =v…Æ˙ ∫…∫…÷Æ˙…±… M…<«- ∫…§… E÷ÚUÙ J…‰i…i…±…Ë™…… P…⁄®…“ l…“* M……‰±…-M……‰±… P…⁄®…x…‰ ®…‰∆ n˘…‰x……‰∆ ∫…‰ n˘⁄Æ˙ ∂…Ω˛Æ˙ ®…‰∆ §…i…«x… ¶……ƒc‰ J… ±…Ω˛…x… P…Æ˙-§……Æ˙ J……‰ S…÷x…Æ˙“ {…ËÆ˙…‰∆ ®…‰∆ +… M…<« +…ËÆ˙ ∫……c“ J…÷±… ®……ƒV… EÚÆ˙ V…“¥…x… §…i……x…… {…c Æ˙Ω˛… M…<«- ∫……c“ J…÷±… EÚÆ˙ ®… h… V… ci… §…°«Ú E‰Ú n˘™…… =∫…x…‰- ®…®…i……, Ω˛Ë* i……‰ ¶…“ S…xi…… EÚ“ Æ˙‰J…… =∫…E‰Ú {…n˘Ê V…Ë∫…“ ±…M… Æ˙Ω˛“ l…“* ®…÷ƒΩ˛ {…Æ˙ +…V… i…EÚ EÚ∫…“ x…‰ x…Ω˛” ∫x…‰Ω˛, Æ˙∂i…‰ ∫…§… E÷ÚUÙ <∫… ∫……c“ ®…‰∆ UÙ÷{…‰ Ω˛“Æ˙…‰<x… E‰Ú +∆M… |…i™…∆M… n˘‰J…“, ®……ƒ E‰Ú §……n˘ ™…Ω˛“ BEÚ i……‰ §…S…“ +§… ®……ƒM… EÚÆ˙ V…“x…‰ EÚ“ ∫{…π]ı n˘“J… Æ˙Ω˛‰ l…‰, n˘‰J… ±…‰x…‰ EÚ… x…®…∆j…h… Ω˛Ë, ®…‰Æ˙“ +{…x…“* V…§… ∫…∆Ω˛…S…±…®… n˘‰ Æ˙Ω˛‰ l…‰* S…j… E‰Ú <∫… |…∫…∆M… x…‰ n˘∂…«EÚ…Â Ω˛…±…i… {…Æ˙ {…Ω˛÷ƒS…… Ω˛Ë* EÚΩ˛i…… i……‰ x…<«-x…<« ®…xj…“ §…x…“ EÚ…‰ §……ƒv… ±…™…… l……* ∫…∆∫…n˘ ∫…n˘∫™…… EÚ“ ¶……ƒ i… Æ˙…V…®®…… EÚ… n˘±… §……ƒ∫……‰∆ =UÙ±…x…‰ ±…M…i……* =∫… o˘∂™… EÚ…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ Ω˛Æ˙ ∫j…“, Ω˛“Æ˙…‰<x… B‰ ∫ …“ Æ˙ … V…®®…… §…c‰ ¶……M…¥……x… EÚ…‰ Ω˛ “ ®…±…i…“ Ω˛Ë* =∫…‰ i……‰ {…÷Æ˙…h… ™…÷M… ®…‰∆ EÚ“ ∫……c“ V…Ë∫…“ ∫……c“ ±…… n˘‰x…‰ EÚ“ ®……ƒM… EÚÆ˙x…‰ ±…M…“ l…“ +…ËÆ˙ Ω˛Æ˙ V…x®… ±…‰ x …… S…… Ω˛ B l……, ∫…“i……, ∫…… ¥…j…“ E‰Ú ∫……l…-Æ˙…V…®®…… EÚ… ∫……c“ {…Æ˙ {… i… ¥…Ë∫…“ Ω˛“ ∫……c“ {…ix…“ EÚ…‰ ±…… n˘‰x…‰ E‰Ú ±…B ±……±…… ™…i… Ω˛…‰ M…™…… ®…x… Ω˛…‰ +…™…… Ω˛Ë- =∫…EÚ“ <∫… V…Æ˙… ∫…“ ®……ƒM… EÚ…‰ +M…Æ˙ ¥…Ω˛ x…EÚ…Æ˙ n˘‰M…… l……* i……‰ Æ˙…V…®®…… S……Ω˛‰ E÷ÚUÙ ¶…“ x… EÚΩ˛‰ {…Æ˙ ¶…M…¥……x… =∫…‰ EÚ¶…“ ®……°Ú x…Ω˛” ∫…x…‰®…… n˘‰J…EÚÆ˙ ±……Ë]ıi…‰ ∫…®…™… Æ˙…V…®®…… x…‰ EÚΩ˛… l……- +…‰Ω˛, EÚÆ˙‰M……- EÚ¶…“ x…Ω˛”* {…Æ˙, {…Æ˙ ∫……c“ EÚ“ §……i… n˘⁄Æ˙, V…⁄Ω˛“ EÚ“ ¥…‰h…“ i…EÚ EÚi…x…“ J…⁄§…∫…⁄Æ˙i… l…“ ¥…Ω˛ ∫……c“! J…Æ˙“n˘ EÚÆ˙ x…Ω˛” n˘‰ {……i……* Ω˛…ƒ- n˘…‰ ]ı⁄EÚ =k…Æ˙ n˘‰EÚÆ˙ ∫…∆Ω˛…S…±…®…¬ x…‰ S…÷{{…“ ∫……v… ±…“ l…“ {……ƒS… BEÚc V…®…“x… S…±…“ M…<«- ∫…§… E÷ÚUÙ J…‰i…-J… ±…Ω˛…x… P…Æ˙-§……Æ˙ J……‰ V…∫…EÚ… ®…i…±…§… l…… EÚ ®…™……ƒ-§…“§…“ n˘…‰x……‰∆ ®…‰∆ ∫…‰ EÚ…‰<« J…Æ˙“n˘x…‰ EÚ…‰ n˘™…… =∫…x…‰- ®…®…i……, ∫x…‰Ω˛, Æ˙∂i…‰ ∫…§… E÷ÚUÙ +§… ®……ƒM… EÚÆ˙ V…“x…‰ EÚ“ i…Ë™……Æ˙ Ω˛…‰ V……B i……‰ ¶…“ <i…x…… {…Ë∫…… x…Ω˛” V…÷]ı {……™…‰M……* Ω˛…±…i… {…Æ˙ {…Ω˛÷ƒS…… Ω˛Ë* ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ E‰Ú E‰Ú∫… ®…‰∆ Z…⁄`ˆ“ M…¥……Ω˛“ Ω˛“ n˘‰ n˘‰i…… i……‰ =∫… Æ˙…i… ∫…∆Ω˛…S…±…®…¬ EÚ…‰ x…”n˘ x…Ω˛” +…<«* §…“§…“ EÚ“ {…∫…xn˘ EÚ“ +SUÙ… Ω˛…‰i……* ∫……c“ J…Æ˙“n˘ EÚÆ˙ x… n˘‰x…‰ ¥……±…… {… i… ¶…“ EÚ…‰<« {… i… Ω˛Ë {…Æ˙ J…Æ˙“n˘ M……ƒ¥… EÚ… ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ S…i…÷®…÷«J…Æ˙ Ω˛i… •…¿… l……, j…x…‰j…Æ˙ Ω˛i… |…±…™…∆EÚ…Æ˙“ EÚÆ˙ n˘‰x…… ∫…∆Ω˛…S…±…®… E‰Ú §…⁄i…‰ E‰Ú §……Ω˛Æ˙ EÚ“ §……i… l…“* <∫… ∫…SS……<«

33


EÚ Ω˛… x…“ ∂…¥… l……* ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ ∫…‰ =v……Æ˙ x… ±…‰x…‰ ¥……±…… =∫… M……ƒ¥… ®…‰∆ EÚ…‰<« x…Ω˛” l……* S…÷EÚi…… E‰Ú Ø˚{…™…‰ ±…‰EÚÆ˙ Æ˙∫…“n˘ i……‰ ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ +{…x…“ ®……ƒ i…EÚ EÚ…‰ x…Ω˛” n˘‰i……, n˘⁄∫…Æ˙…‰∆ EÚ“ C™…… §…∫……i… EÚ Æ˙∫…“n˘ EÚ“ ®……ƒM… EÚÆ˙‰* i…“x… i…Ω˛…<« J…‰i… ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ E‰Ú {……∫… +… M…™…‰ l…‰- §……EÚ“ J…‰i……‰∆ ®…‰∆ +…v…‰ M…Æ˙¥…“ E‰Ú l…‰ V……‰ EÚ∫…“ ¶…“ ¥…HÚ Ω˛ l…™…… ±…B V…… ∫…EÚi…‰ l…‰* ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ EÚ… §…c{{…x… + v…EÚ…∆∂… ±……‰M……‰∆ x…‰ ∫¥…“EÚ…Æ˙ ±…™…… l……, C™……‰∆ EÚ +{…x…‰ EÚV…« E‰Ú Ø˚{…™……‰∆ {…Æ˙ §™……V… ®…‰∆ n˘∫… ∞¸{…™…‰ ®……°Ú“ n˘‰x…‰ EÚ“ v…… ®…«EÚ §…÷ r˘ =∫…®…‰∆ l…“* §……i… x… ®……x…x…‰ ¥……±……‰∆ E‰Ú J……i…‰ ®…‰∆ E‰Ú¥…±… n˘∫… Ø˚{…™…‰ ¶…“ @Òh… E‰Ú x…EÚ±…i…‰ Ω˛…‰∆ i……‰ =xΩ˛‰∆ ¥…∫…⁄±…x…‰ E‰Ú ±…B S……Ω˛‰ n˘∫… Ω˛V……Æ˙ ¶…“ J…S…«x…‰ {…c‰∆, {…Æ˙¥……Ω˛ x… EÚÆ˙E‰Ú =xΩ˛‰∆ ∫……i… P……]ı…‰∆ EÚ… {……x…“ {…±……EÚÆ˙ Ω˛“ n˘®… ±…‰i…… l……* <∫… EÚ…®… E‰Ú ±…B §™…⁄Ω˛ Æ˙S…x…… +…ËÆ˙ ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ E÷Ú∂…±…i…… E‰Ú M…÷h… =∫…EÚ…‰ ®…±…‰ l…‰* ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ E‰Ú ¥…Æ˙…‰v…“ M…÷]ı ®…‰∆ ∂…… ®…±… Ω˛…‰EÚÆ˙ V…“¥…x… EÚ…‰ ®…^ı“ §…x…… ±…‰x…‰ ¥……±……‰∆ ®…‰∆ BEÚ l…… +{{…±…x……™…÷b˜÷* +n˘…±…i… E‰Ú J…S……Ê E‰Ú +±……¥…… +{{…±…x……™…÷b˜÷ EÚ“ V…®…“x… EÚ…‰ Ω˛ l…™…… ±…‰x…‰ EÚ… x……‰ ]ı∫… n˘‰EÚÆ˙ ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ EÚ… §…‰]ı… ∫E⁄Ú]ıÆ˙ {…Æ˙ ¥……{…∫… +… Æ˙Ω˛… l……* {…“UÙ‰ ∫…‰ BEÚ {…il…Æ˙ +…EÚÆ˙ =∫…EÚ“ EÚx…{…]ı“ {…Æ˙ ±…M……* ∫E⁄Ú]ıÆ˙ Æ˙…‰EÚEÚÆ˙ =∫…x…‰ <v…Æ˙-=v…Æ˙ n˘‰J…… i……‰ {…‰c˜… EÚ“ +…c ∫…‰ ∂…‰Æ˙ +…ËÆ˙ Æ˙“UÙ E‰Ú ®…±…‰ V…÷±…‰ +…EÚ…Æ˙ ±…‰EÚÆ˙ V…x®…‰∆ {…∂…÷ ∫…… n˘“J…x…‰ ¥……±…… EÚ{{…±…x……™…÷b˜÷ §……Ω˛Æ˙ x…EÚ±…… +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ UÙ…i…“ ®…‰∆ UÙ÷Æ˙“ ¶……∆‰EÚ EÚÆ˙ ¶……M… x…EÚ±……* <∫… P…]ıx…… E‰Ú M…¥……Ω˛ l…‰ {…‰c…‰∆ E‰Ú {…k…‰ +…ËÆ˙ x…n˘“ EÚ… {……x…“* P…]ıx…… E‰Ú n˘…‰ P…h]ı‰ {…∂S……i… V…®…“x… E÷ÚE«Ú EÚÆ˙E‰Ú ¥……{…∫… V……i…‰ +®…“x… +…ËÆ˙ {…c…‰∫… E‰Ú M……ƒ¥… ∫…‰ ±……Ë]ıi…‰ ∫…∆Ω˛…S…±…®… EÚ…‰ ∫…cEÚ {…Æ˙ BEÚ +…‰Æ˙ M…Æ˙“ {…c“ ∫E⁄Ú]ıÆ˙ +…ËÆ˙ J…⁄x… ∫…‰ ±…l…{…l… ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ E‰Ú §…‰]ı‰ EÚ… ∂…¥… n˘“J……* Ω˛i™…… E‰Ú E‰Ú∫… EÚ“ V……ƒS… Ω˛÷<«* ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ x…‰ J…ËÆ˙…i… E‰Ú l…˱…‰ J……‰±… n˘™…‰* Ω˛Æ˙EÚ…Æ˙…‰∆ u˘…Æ˙… ∫…®……S……Æ˙ °ËÚ±…… n˘™…… EÚ <∫… P…]ıx…… EÚ… +…ƒJ……‰∆ n˘‰J…… Ω˛…±… V…Ë∫…“ M…¥……Ω˛“ n˘‰x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ…‰ ®…÷ƒΩ˛ ®……ƒM…… <x……®… n˘‰M……- +…V…“¥…x… =x…E‰Ú {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ… J…S……« =`ˆ…™…‰M……* +®…“x… EÚ… ¥™… HÚi¥… x…M…Æ˙ E‰Ú ¥…π…˱…‰ ¥™… HÚ™……‰∆ E‰Ú §…“S… {…x…{…… l……* +i…: Ω˛i™…… EÚ“ M…<« S……E⁄Ú EÚ“ ±……±…“ EÚ“ ∫™……Ω˛“ ∫…‰ ®…±…“ v…®… EÚ™……ƒ =∫…‰ b˜Æ˙… x…Ω˛” {……<«* n˘∫… §…SS……‰∆ +…ËÆ˙ {… i… EÚ…‰ ®…˱…“ ∫……c“ =i……Æ˙ n˘‰x…‰ EÚ“ ¶……ƒ i… UÙ…‰cEÚÆ˙, n˘⁄∫…Æ˙‰ ∫…‰ P…Æ˙ §…Ë`ˆ V……x…‰ ¥……±…“ ∫j…“, UÙ: §…SS……‰∆ EÚ“ ®……ƒ EÚ…‰

§…SS……‰∆ ∫… Ω˛i… BEÚ {…ix…“ E‰Ú Æ˙Ω˛i…‰ +{…x…‰ P…Æ˙ ®…‰∆ §…`ˆ… ±…‰x…‰ ¥……±…… {…÷Ø˚π…, {…j…-{…÷π{… ∫…®… {…«i… x… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… +…{…Æ˙‰∂…x… x… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ b˜…ÏC]ıÆ˙, n˘∫… Ø˚{…™…‰ E‰Ú ±…B Z…⁄`ˆ“ M…¥……Ω˛“ n˘‰x…‰ ¥……±…… ∏…“®…xi…, ™…‰ ∫…¶…“ +®…“x… EÚ“ o˘ π]ı ®…‰∆ ∫……®™…¥……n˘“ +…ËÆ˙ ∫…i™…¥……n˘“ l…‰* ¶…M…¥……x… EÚ…‰ ∫……I…“ n˘‰EÚÆ˙ +…ËÆ˙ +n˘…±…i… ®…‰∆ ∫…i™… EÚl…x… EÚ“ §……i… =∫…‰ +…∂S…™…« ®…‰∆ b˜…±… ∫…EÚi…“ l…“* BEÚ ∫…SS…‰ E‰Ú∫… EÚ…‰ §…x……™…‰ Æ˙J…x…‰ E‰Ú ±…B Z…⁄`ˆ“ M…¥……Ω˛“ n˘‰x…… =∫…E‰Ú ±…B §…Ω˛÷i… §…c… x…Ë i…EÚ +…n˘∂…« l……* ∫…∆Ω˛…S…±…®… ®…‰∆ <∫…“ x…Ë i…EÚi…… EÚ“ EÚ®…“ l…“* =∫…x…‰ ∫……°Ú <xEÚ…Æ˙ EÚÆ˙ n˘™…… EÚ +x…n˘‰J…“ §……i… EÚ…‰ +…ƒJ……‰∆ n˘‰J…… Ω˛…±… V…Ë∫…‰ ∫…÷x……EÚÆ˙ M…¥……Ω˛“ n˘‰x…… =∫…E‰Ú §…∫… EÚ“ §……i… x…Ω˛” Ω˛Ë* +{{…±…x……™…÷b˜⁄ §……±…§…SS……‰∆ ¥……±…… x…Ω˛” Ω˛Ë* =∫… ®……∫…⁄®… EÚ“ +…Ω˛ ¥…Ω˛ x…Ω˛” ∫…÷x… ∫…EÚi…… l……, +i…: ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ ∫…‰ =∫…x…‰ |……l…«x…… EÚ“ EÚ =∫…‰ <∫…®…‰∆ x… °ƒÚ∫……™…‰* ∫……Ω˛⁄EÚ…Æ˙ x…‰ =∫…‰ §…Ω˛÷i… ∫…®…Z……™…… EÚ +{{…±…x……™…÷b˜÷ E‰Ú +±……¥…… n˘⁄∫…Æ˙… EÚ…‰<« Ω˛i™…… EÚÆ˙ Ω˛“ x…Ω˛” ∫…EÚi……* BEÚ +i™……S……Æ˙ EÚ…‰ Æ˙…‰EÚx…‰ E‰Ú ±…B +{…Æ˙…v…“ EÚ…‰ n˘hb˜ n˘±……x…‰ E‰Ú ±…B Z…⁄`ˆ“ M…¥……Ω˛“ n˘‰x…… {……{… x…Ω˛” Ω˛…‰i……* +…∫… ¶…“ n˘±……<« EÚ M…¥……Ω˛“ n˘‰x…‰ {…Æ˙ M…Æ˙¥…“ Æ˙J…‰ J…‰i… §…x…… Ø˚{…™…… ±…B UÙ…‰c n˘‰M…… +…ËÆ˙ +M…Æ˙ ∫…S… x…Ω˛” §……‰±…‰M…… i……‰ M…Æ˙¥…“ E‰Ú Ø˚{…™……‰∆ E‰Ú ±…B +n˘…±…i… ®…‰∆ x…… ±…∂… EÚÆ˙E‰Ú Æ˙…∫i…‰ EÚ… ¶…J……Æ˙“ §…x…… n˘‰M……* +…ËÆ˙ <∫… |…EÚ…Æ˙ ¥…Ω˛ ¶…J……Æ˙“ Ω˛“ §…x… M…™……* ∂…‰ π… E‰Ú Ω˛…l… {…“±…‰ x…Ω˛” EÚÆ˙ {……™…… l……* V…Ë∫…‰-i…Ë∫…‰ ¥…¥……Ω˛ i……‰ Ω˛…‰ M…™…… {…Æ˙ n˘⁄∫…Æ˙‰ Ω˛“ ¥…π…« Ω˛±n˘“ UÙx… M…<«* §…‰]ı‰ EÚ…‰ M……‰n˘“ ®…‰∆ ±…‰EÚÆ˙, P…Æ˙ ∫…‰ Æ˙…V…®®…… §……Ω˛Æ˙ +…<« +…ËÆ˙ J…§…Æ˙ ∫…÷x…“ i……‰ n˘‰Ω˛Æ˙“ {…Æ˙ ±…M…“ Ω˛±n˘“ {…Æ˙ ]ı{… ∫…‰ BEÚ +…ƒ∫…⁄ EÚ“ §…⁄ƒn˘ M…Æ˙“ +…ËÆ˙ ∫…®…… M…<«* Æ˙‰ M…∫i……x… EÚ“ M…n˘« V…Ë∫…‰ ¥…S……Æ˙ =∫…E‰Ú ®… ∫i…πEÚ {…Æ˙ UÙ… M…™…‰* +i…: =∫…x…‰ {……∫… EÚ“ n˘÷EÚ…˙x… {…Æ˙ V……EÚÆ˙ §…“c“ J…Æ˙“n˘“* ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ x…Ω˛” n˘‰J……* ±…‰ ™…Ω˛ §…“c“, ∫…i™…®…¬ EÚ“ +…¥……V… ∫…‰ ∫…∆Ω˛…S…±…®… ®…÷c… i……‰ =∫…E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ ∫…‰ n˘⁄∫…Æ˙… EÚ…‰<« S…‰Ω˛Æ˙… Z……ƒEÚi…… n˘J…… ∫…i™…®…¬ EÚ…‰* {…Èi…“∫… ¥…π…« E‰Ú ∫…∆Ω˛…S…±…®… E‰Ú ¶…“i…Æ˙ ∫…‰ {…S……∫… ¥…π…« EÚ… §…÷g…{…… Z……ƒEÚx…‰ ±…M……* ∫……®…x…‰ ¥……±…‰ EÚ“ ]ı…ƒM… EÚ]ı¥…… EÚÆ˙ {…EÚc… n˘‰x…‰ ¥……±…“ =∫…EÚ“ i……EÚi… l…“ {…Æ˙ ¥…Ω˛ i……EÚi… +SUÙ‰{…x… E‰Ú M…÷h… ®…‰∆ EÚ…°⁄ÚÆ˙ Ω˛…‰ S…÷EÚ“ l…“* ∫…Æ˙ E‰Ú §……±… P…x…‰, EÚ…±…‰ +…ËÆ˙ ∫…⁄J…‰

GARBHANAL

34


GARBHANAL

EÚ Ω˛… x…“ EÚ±±…‰n˘…Æ˙ Ω˛…‰EÚÆ˙ §…g V……x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… ¥…Ω˛ BEÚ §…c‰ < b˜B]ı-∫…… ±…M… Æ˙Ω˛… l……* ∂…Æ˙“Æ˙ {…Æ˙ GÚ…‰ ∂…™…‰ EÚ“ §…÷x…“ ®…˱…“ §… x…™……x… ®…‰∆ §……ƒΩ˛‰ x…Ω˛” l…” +i…: =∫…‰ {…Ω˛x… EÚÆ˙ V…§… Æ˙C∂…… S…±……i…… l…… i……‰ §……ƒΩ˛…‰∆ EÚ“ ®……ƒ∫…{…‰ ∂…™……ƒ S…±… S…±……i…“ P…⁄®… ®…‰∆ EÚ…±…‰ S…^ı…x…-∫…“ ±…M…i…“ l…”* P…÷]ıx……‰∆ i…EÚ §……ƒv…‰ i…Ω˛®…n˘ ®…‰∆ EÚ<« {…˧…xn˘ l…‰* ∫…Æ˙ {…Æ˙ §…ƒv…… EÚ{…c… EÚ…±…‰V… M…±…« E‰Ú §±……=V… E‰Ú ±…B ¶…“ EÚ…°Ú“ x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi…… l……* ∫…i™…®…¬ ∫…‰ ∫…Ω˛…∆S…±…®… EÚ… {… Æ˙S…™… BEÚ ¥… S…j… {… Æ˙ ∫l… i… ®…‰∆ Ω˛÷+…* BEÚ ∫…÷x…Ω˛Æ˙“ ∫…÷§…Ω˛ EÚ…‰ ∫…÷x…Ω˛Æ˙“ ¶…“®…EÚ…™… S…^ı…x… V…Ë∫…“ BEÚ ∫…¥……Æ˙“ EÚ…‰ ∫…§V…“ ®…∆b˜“ ®…‰∆ =i……Æ˙… l……, ∫…∆Ω˛…S…±…®… x…‰* +¶…“ +…™……, EÚΩ˛EÚÆ˙ ¥…Ω˛ ¥™… HÚ ®…∆b˜“ E‰Ú V…x…∫…®…⁄Ω˛ ®…‰∆ +…‰Z…±… Ω˛…‰ M…™…… l……* ±…‰ EÚx… E÷ÚUÙ Ω˛“ ®…x…]ı…‰∆ ®…‰∆ ¥……{…∫… +…™…… i……‰ B‰∫…… §…÷Z……-∫…… S…‰Ω˛Æ˙… ±…B, ®……x……‰∆ {…⁄Æ˙‰ {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ“ ®……Ëi… Ω˛…‰ M…<« Ω˛…‰* =∫… ∫…®…™… =∫…E‰Ú ∫…Æ˙ {…Æ˙ §……±… Ω˛…‰i…‰ i……‰ +¥…∂™… Z…c V……i…‰, ®…⁄ƒUÙ‰ Ω˛…‰i…” i……‰ +¥…∂™… {…EÚ V……i…”* {……∫… Ω˛“ Ω˛‰b˜ J…c… l…… V…∫…®…‰∆ ∫……®…x…‰ ¥……±…‰ EÚ“ Ω˛ d˜™……ƒ i……‰cEÚÆ˙ S…⁄Æ˙… §…x…… b˜…±…x…‰ EÚ“ i……EÚi… ¶…Æ˙“ l…“* Z…§…Æ˙…±…‰ E÷Úk…‰ EÚ“ BEÚ-BEÚ §……±… J…”S…EÚÆ˙ ®……Æ˙ b˜…±…x…‰ EÚ“ ∫…“ G⁄ÚÆ˙i…… =∫…EÚ“ +…ƒJ……‰∆ ∫…‰ Z…±…EÚ Æ˙Ω˛“ l…“* {……∫… ∫…i™…®… Z…§…Æ˙‰ E÷Úk…‰ V…Ë∫…… n˘“x… §…x…… J…c… l……* =∫…‰ n˘‰J…x…‰ ¥……±……‰∆ E‰Ú æ˛n˘™… ®…‰∆ EÚØ˚h… +…ËÆ˙ P…fih…… E‰Ú ®… ∏…i… ¶……¥… =i{…z… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛‰ l…‰* ∫…i™…®…¬ EÚ“ +…ƒJ……‰∆ ®…‰∆ n˘⁄∫…Æ˙‰ ∫…‰ n˘™…… EÚØ˚h…… x… {……x…‰ ¥……±…‰ ¥™… HÚ E‰Ú V…Ë∫…… + ¥…∂¥……∫… Z…±…EÚ Æ˙Ω˛… l……* §……±……‰∆ x…‰ §…Æ˙∫……‰∆ ∫…‰ EÚ∆P…“ EÚ… ∫…∆∫…M…« x…Ω˛” {……™…… l……* {…ËÆ˙ §…Æ˙∫……‰∆ ∫…‰ x…Ω˛” v…÷±…‰ l…‰ +i…: {…÷Æ˙…x…‰ S…®…c‰ V…Ë∫…‰ ±…M… Æ˙Ω˛‰ l…‰* ®……l…‰ {…Æ˙ P……¥… {…EÚ EÚÆ˙ °⁄Ú]ı‰ Ω˛÷B +x……Æ-∫…… ±……±… l……* =∫…‰ n˘‰J… Æ˙C∂…… ∫……®…x…‰ ±…‰ V……EÚÆ˙ ∫…∆Ω˛…S…±…®… x…‰ {…⁄UÙ…, C™…… Ω˛÷+… §……§…⁄? {…∫…«... J…Æ˙“n˘ E‰Ú ±…B +…™…‰ =∫… ¥™… HÚ E‰Ú ∂…§n˘ x…EÚ±…i…‰ x…EÚ±…i…‰ M…±…‰ ®…‰∆ Ω˛“ +]ıE‰Ú Æ˙Ω˛ M…™…‰* M…™…… i……‰ M…™……, Æ˙C∂…‰ {…Æ˙ S…g +…+…‰ §……§…⁄! EÚΩ˛i…‰ Ω˛÷B ∫…∆Ω˛…S…±…®… ∫…“]ı Z……cx…‰ ±…M……* <i…x…‰ ®…‰∆ §…xn˘⁄EÚ EÚ“ M……‰±…“ J……EÚÆ˙ UÙ]ı{…]ı… EÚÆ˙ M…Æ˙‰ {…∆UÙ“ EÚ“ ¶……ƒ i… {…∫…« ∫…÷x…Ω˛Æ˙‰ S…^ı…x… V…Ë∫…‰ ¥™… HÚ E‰Ú {…ËÆ˙…‰∆ {…Æ˙ +… M…Æ˙…* Ω˛‰b˜ x…‰ {…∫…« ®…±…x…‰ EÚ“ J…÷∂…“ ®…‰∆ ∫…i™…®… EÚ…‰ J…⁄§… {…“]ı…* V…‰§… EÚ…]ıx…‰ E‰Ú ∫…xn˘¶…« ®…‰∆ n˘⁄∫…Æ˙“ §……Æ˙ {…“]ı… +…ËÆ˙ §……‰±……, V…… ¶……M…, +SUÙ… i……‰ Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… ¶……M…x…‰ EÚ… ={…GÚ®… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ∫…i™…®…¬ EÚ…‰

°ÚÆ˙ Æ˙…‰EÚEÚÆ˙ EÚΩ˛…, EÚ±… ∫]ı‰∂…x… +… V……x……, V…Æ˙…* °ÚÆ˙ {…∫…«¥……±…‰ E‰Ú ∫……l… Ω˛…‰ ±…™……* =∫…E‰Ú V……x…‰ E‰Ú §……n˘ ∫…∆Ω˛…S…±…®…¬ x…‰ ∫…i™…®…¬ ∫…‰ {…⁄UÙ…, EÚ…Ëx… V…±…‰ E‰Ú Ω˛…‰? Ω˛Ën˘Æ˙…§……n˘ E‰Ú x…¥……§… ∫…‰ Ω˛Ën˘Æ˙…§……n˘ ®…‰∆ Ω˛“ B‰∫…… |…∂x… {…⁄UÙ… V……i…… i……‰ =xΩ˛‰∆ ¶…“ <i…x…… +…∂S…™…« x… Ω˛…‰i…… V…i…x…… ∫…i™…®… EÚ…‰ Ω˛÷+… l…… |…∂x… ∫…÷x…EÚÆ˙* ∫…i™…®… +…ËÆ˙ ∫…÷{… Æ˙x]ı‰xb˜‰x]ı ∫……Ω˛§… E‰Ú ∫……Ω˛§…V……n˘‰ n˘…‰x……‰∆ EÚ…‰ BEÚ Ω˛“ V…Ë∫…‰ + v…EÚ…Æ˙ +…ËÆ˙ +¥…∫…Æ˙ |……{i… l…‰ {…Æ˙ ∫…i™…®…¬ EÚ… P…Æ˙ +¶…“ §…∫…… x…Ω˛” l……* i…÷®Ω˛…Æ˙“ +®®……? ¶…⁄®……i…… EÚ“ +…‰Æ˙ n˘‰J…… ∫…i™…®…¬ x…‰* i…÷®Ω˛…Æ˙“ +™™……? +…EÚ…∂… EÚ“ +…‰Æ˙ n˘‰J…… ∫…i™…®…¬ x…‰* ®……Ëi… Ω˛…‰ M…<«? EÚ…Ëx… V……x…‰? ∫…i™…®…¬ ∫…‰C∫… EÚ“ M…xn˘M…“ ®…‰∆ V…x®…… EÚ“]ı l……* V…x®… n˘‰EÚÆ˙ =∫…EÚ“ ®……ƒ =∫…‰ +…ƒJ…‰∆ J……‰±…EÚÆ˙ n˘‰J… x… {……<«* {…i…… x…‰ =∫…‰ ∫…xi……x… ®……x…x…‰ ∫…‰ <xEÚ…Æ˙ EÚÆ˙ =∫…‰ ∫…cEÚ {…Æ˙ UÙ…‰c n˘™……* <∫… +x™……™… {…Æ˙ =∫… n˘x… |…EfiÚ i… x…‰ i……hb˜¥… EÚ™…… i……‰ +…EÚ…∂… °Ú°ÚEÚEÚÆ˙ EÚÆ˙ Æ˙…‰™……- +…ËÆ˙ <∫…“ |…EÚ…Æ˙ =∫…‰ ∫…⁄ i…EÚ… ∫x……x… EÚÆ˙…™……* <∫… +x™……™… EÚ…‰ ∫®…Æ˙h… EÚÆ˙ GÚ…‰v… ∫…‰ ±……±…{…“±…… Ω˛…‰EÚÆ˙ §……±…¶……∫EÚÆ˙ x…‰ {™……Æ˙ ∫…‰ =∫…‰ ∫…Ω˛±……™……* i…i{…∂S……i… ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ ¥…‰∆EÚz…… x…‰ n˘‰J……* ¥…‰∆EÚz…… n˘x… ¶…Æ˙ J……ƒ∫…i…… +…ËÆ˙ n˘‰Æ˙ Æ˙…i… i…EÚ ®……v…¥… EÚ¥…±…®… EÚ“ +…¥……V… n˘‰EÚÆ˙ ¶…“J… ®……ƒM…i…… P…⁄®…i…… l……* =∫…E‰Ú +v…“x… n˘…‰ ¶…J……Æ˙“ §…SS…‰ EÚ…®… EÚÆ˙i…‰ l…‰, V…x…®…‰∆ BEÚ +xv…… l……* ∫…cEÚ {…Æ˙ {…±…‰ EÚ…±…Ë™…… x……®… =∫…“ x…‰ n˘™…… l…… ∫…i™…®…¬ EÚ…‰* <∫…E‰Ú ±……±…x…-{……±…x… EÚ“ S…xi…… ¥…‰∆EÚz…… EÚ…‰ x…Ω˛” l…“, =∫…‰ ¥…‰∆EÚz…… +{…x…“ {…⁄∆V…“ ∫…®…Z…i…… l……* ∫…i™…®…¬ x…‰ i…“∫…Æ˙‰ ®…Ω˛“x…‰ Ω˛“ V……‰Æ˙ ∫…‰ Æ˙…‰x…… ∫…“J… ±…™…… l……* ¥…‰∆EÚz…… x…‰ ®…x… Ω˛“ ®…x… J…÷∂… Ω˛…‰EÚÆ˙ =∫… Æ˙…‰x…‰ EÚ“ EÚ“®…i… +…ƒEÚ ±…“* J…÷∂… Ω˛…‰EÚÆ˙ ®…x… Ω˛“ ®…x… §……‰±……- {…Æ˙¥……Ω˛ x…Ω˛”* i…“x… M… ±…™……‰∆ i…EÚ {…Ω˛÷ƒS… V……™…‰M…“ +…¥……V…* ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ ¶…J…… Æ˙™……‰∆ EÚ… Æ˙…V…… §…x……x…‰ EÚ“ +{…x…“ <SUÙ… EÚ…‰ ¥…‰∆EÚz…… x…‰ EÚ…™……« x¥…i… EÚÆ˙x…‰ ®…‰∆ V…±n˘“ x…Ω˛” EÚ“- C™……‰∆ EÚ =∫…‰ BEÚ |…∂x… §…‰v… Æ˙Ω˛…

35


EÚ Ω˛… x…“ l…… EÚ §…SS…‰ E‰Ú Ω˛…l… {…ËÆ˙ i……‰cx…‰ ™…… x……EÚ EÚ…x… EÚ…]ı n˘‰x…‰ ®…‰∆ ∫…‰ EÚ…Ëx…-∫…… `ˆ“EÚ Æ˙Ω˛‰M……- <∫… {…Æ˙ x…h…«™… ±…‰x…‰ EÚ“ ®……x… ∫…EÚ |… GÚ™…… ∫…‰ ¥…Ω˛ V…⁄Z…i…… Æ˙Ω˛… +…ËÆ˙ +S……x…EÚ BEÚ n˘x… J……ƒ∫…i…‰-J……ƒ∫…i…‰ =∫…x…‰ +…ƒJ……‰∆ ®…⁄ƒn˘ ±…”* ¥…‰∆EÚz…… E‰Ú ®…Æ˙i…‰ Ω˛“ ±…∆M…c… +…ËÆ˙ +xv…… n˘…‰x……‰∆ ¶……M… M…™…‰* ®……Ëi… ∫…‰ {… Æ˙ S…i… x… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… ∫…i™…®… ¥…‰∆EÚz…… E‰Ú {…‰]ı {…Æ˙ ∫…Æ˙ Æ˙J…EÚÆ˙ ∫……‰ M…™……* ∫……‰EÚÆ˙ =`ˆ… i……‰ ®…÷J… ¥…Ω˛“x… ¥™… HÚ EÚ“ ¶……ƒ i… Æ˙…i… ¶…™…∆EÚÆ˙ Ω˛…‰ +…<« l…“* x…Æ˙EÚ E‰Ú v…÷Bƒ EÚ“ ¶……ƒ i… EÚ…±…… +v…‰Æ˙… UÙ… M…™…… l……* ∫……ƒ{… EÚ“ +…ƒJ……‰∆ EÚ“ ¶……ƒ i… n˘⁄Æ˙ §…V…±…“ E‰Ú ±…]¬ı]⁄ı S…®…EÚ Æ˙Ω˛‰ l…‰* ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ ¶…⁄J… ±…M…“* n˘“x… ∫¥…Æ˙ ®…‰∆ =∫…x…‰ ¥…‰∆EÚz…… EÚ…‰ V…M……i…‰ Ω˛÷B ¶……i… EÚ“ ®……ƒM… EÚ“, ±…‰ EÚx… n˘Ëi™… EÚ… ∫…… ®…÷J… ±…™…‰ ¥…‰∆EÚz…… =`ˆ… x…Ω˛”* =∫… ∫l… i… EÚ“ ¥…EÚ]ıi…… +…ËÆ˙ Æ˙…i… E‰Ú BEÚ…EÚ“{…x… ∫…‰ ∫…i™…®…¬ EÚ“ x…∫…-x…∫… ¶…™… ∫…‰ ¶…Æ˙ =`ˆ“* ¥…Ω˛ ∫…EÚi…‰ ®…‰∆ +… M…™…… +…ËÆ˙ i…§… ∫…i™…®…¬ x…Æ˙…∂… +…ËÆ˙ ¥…‰n˘x…… ¶…Æ˙‰ ∫¥…Æ˙ ®…‰∆ S…“J……, =`ˆ…‰ x… §……§……, ¶…⁄J… ±…M…“ Ω˛Ë* S…“J… ∫…÷x…EÚÆ˙ §…∫i…“ E‰Ú {……∫… §…Ω˛i…… x……±…… Ø˚EÚ M…™……* x…I…j… ¶…™… ∫…‰ EÚ…ƒ{… =`ˆ‰* EÚ…±…… x……M… {…k…‰-∫…… EÚ…ƒ{…i…… UÙ]ı{…]ı…x…‰ ±…M……* ∫……ƒ{… EÚ“ °÷Ú°ÚEÚ…Æ˙ E‰Ú ∫……l… ∫…i™…®…¬ EÚ“ ∫…“-∫…“-∫…“ ∫…÷x…EÚÆ˙ P……‰∆∫…±…‰ ®…‰∆ n˘÷§…E‰Ú {… I…™……‰∆ E‰Ú §…SS…‰ n˘Ω˛∂…i… ∫…‰ ®…Æ˙ M…™…‰* S…“J… ∫…÷x…EÚÆ˙ n˘⁄Æ˙ {…‰c…‰∆ E‰Ú x…“S…‰ +v…∫……‰™…‰ ¶…J……Æ˙“ ¶……M…EÚÆ˙ +…™…‰ +…ËÆ˙ BEÚ-BEÚ EÚÆ˙E‰Ú ¶…J…… Æ˙™……‰∆ EÚ… ∫…®…⁄Ω˛ V…÷]ıi…… M…™……* =x…®…‰∆ E÷ÚUÙ §…Ë`ˆEÚÆ˙ ®……i…®… ®…x……i…‰ Æ˙Ω˛‰ i……‰ E÷ÚUÙ n˘⁄∫…Æ˙‰ ¥…ÂEÚz…… EÚ… ∂…¥… ±……n˘EÚÆ˙ §…∫i…“ EÚ“ +…‰Æ˙ ±…‰ M…™…‰, S…xn˘… ¥…∫…⁄±…x…‰* =ƒM… ±…™……ƒ EÚ]ı“ ¶…J…… Æ˙x… x…‰ ¥…‰∆EÚz…… E‰Ú §…Ë`ˆx…‰ ¥……±…‰ S…§…⁄i…Æ˙‰ {…Æ˙ +{…x…… EÚ§V…… V…®……™…… +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ °Ú]ı“ n˘Æ˙“ E‰Ú ]ı÷EÚc‰ +…ËÆ˙ ]ı⁄]ı‰ b˜§§……‰∆ EÚ…‰ +{…x…“ ∫…®{… k… §…x…… ±…“* <x… ∫…§…x…‰ ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ ¶…“ +{…x…… ±…™……* <i…x…“ ∫……Æ˙“ P…]ıx……+…‰∆ ®…‰∆ ∫…‰ ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ +…V… BEÚ EÚ… ¶…“ ∫®…Æ˙h… x…Ω˛” l……* ¶…J…… Æ˙x… x…‰ E÷ÚUÙ n˘x……‰∆ §……n˘ ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ BEÚ +xv…‰ ¶…J……Æ˙“ E‰Ú Ω˛…l… n˘∫… Ø˚{…™…… ®…‰∆ §…‰∆S… n˘™……* +xv…‰ EÚ“ ±…EÚc“ EÚ… BEÚ ∫…Æ˙… +xv…“ {…EÚci…“ l…“ n˘⁄∫…Æ˙… ∫…i™…®… {…EÚc EÚÆ˙ M…±…“ M…±…“ P…÷®……i…… +…ËÆ˙ S…±±……i……- +xv…“ {…Æ˙ EÚÆ˙{…… EÚÆ˙…‰ §……§…⁄* BEÚ {…Ë∫…… ®…‰Ω˛Æ˙¥……x…“* E÷ÚUÙ ®…±… V……i…… i……‰ +ƒv…“ BEÚ ]ı÷EÚc… ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ n˘‰i…“* E÷ÚUÙ x…Ω˛” ®…±…i…… i……‰ =∫… Æ˙…‰V… =∫…“ ±……`ˆ“ ∫…‰ =∫…‰ J…⁄§… {…“]ıi…“ l…“* ®……Æ˙ J……x…‰ EÚ“ EÚ<«

P…]ıx……Bƒ ∫…i™…®…¬ EÚ…‰ ™……n˘ Ω˛È* EÚ∫…“ n˘‰∂… EÚ…‰ +…V……n˘“ ®…±…‰ ™…… x… ®…±…‰ ±…‰ EÚx… <i…x…… V…∞¸Æ˙ Ω˛Ë EÚ ¶……Æ˙i… ®…‰∆ §…⁄g‰ ¶…J…… Æ˙™……‰∆ E‰Ú ®…Æ˙ V……x…‰ E‰Ú §……n˘ =x…E‰Ú ∫……l… ±…M…‰ ¶…J……Æ˙“ §…SS……‰∆ EÚ…‰ {…⁄Æ˙“ +…V……n˘“ ®…±… V……i…“ Ω˛Ë* +xv…… V…§… ®…Æ˙… i……‰ ∫…i™…®…¬ M™……Æ˙Ω˛ ¥…π…« EÚ… Ω˛…‰ M…™…… l……* +xv…‰ EÚ“ =k…Æ˙… v…EÚ… Æ˙h…“ P……‰ π…i… EÚÆ˙i…“ Ω˛÷<« BEÚ ±…∆M…c“ ¶…J…… Æ˙x… ∫…i™…®…¬ {…Æ˙ V…§… + v…EÚ…Æ˙ V…i……x…‰ ±…M…“ i……‰ ∫…i™…®…¬ x…‰ =∫…‰ ∫¥…“EÚ…Æ˙ x…Ω˛” EÚ™…… +…ËÆ˙ ∫¥…i…∆j…i…… +{…x…… V…x®… ∫…r˘ + v…EÚ…Æ˙ V…i…… EÚÆ˙, ¥…Ω˛ ¥…Ω˛…ƒ ∫…‰ n˘⁄∫…Æ˙“ §…∫i…“ EÚ“ +…‰Æ˙ ¶……M… +…™……* +{…x…“ <∫… +…V……n˘“ ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ +§… i…EÚ E‰Ú V…“¥…x… ®…‰∆ ¶…“J… ®……ƒM…“, §……‰Æ˙‰ =`ˆ…™…‰, M……‰§…Æ˙ ∫……°Ú EÚ™……, §…∫…‰∆ v……‰x…‰ EÚ… EÚ…®… EÚ™……, §…⁄]ı {…… ±…∂…, i…‰±… ®…… ±…∂… EÚÆ˙ Ω˛Æ˙°Úx… ®……˱…… §…x… M…™……V……‰ =∫…EÚ“ §……i… ∫…÷x…i…‰ =xΩ˛‰∆ ¥…∂¥……∫… EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ ®…V…§…⁄Æ˙ EÚÆ˙E‰Ú, =xΩ˛” EÚ“ V…‰§…‰∆ EÚ…]ı” +…ËÆ˙ {…EÚc‰ V……x…‰ {…Æ˙ ®……Æ˙ ¶…“ J……™……* {…÷ ±…∫… ¥……±……‰∆ E‰Ú {……∫… EÚ…‰<« E‰Ú∫… x… Ω˛…‰x…‰ ¥……±…‰ n˘x……‰∆ ®…‰∆, =xΩ˛” EÚ“ EfiÚ{…… ∫…‰ V…‰±… EÚ“ ∫…ËÆ˙ EÚ“* <∫… ∫…∆∫……Æ˙ E‰Ú EÚ®…« V…∫…EÚ… §…xv…x… ∫…¶…“ EÚ…‰ §……ƒv…i…… Ω˛Ë =x…®…‰∆ §…∆v… EÚÆ˙ ¥…Ω˛ |… i… Ω˛∆∫……, EÚØ˚h……, G⁄ÚÆ˙i……, i™……M…, ∫¥……l…«, ¥…∂¥……∫…, p˘…‰Ω˛, |…‰®…, ¥…Æ˙…‰v…, ¥…Ë®…x…∫™… ∫…¶…“ ∫…‰ {… Æ˙ S…i… Ω˛…‰, i…{… EÚÆ˙ J…Æ˙… ∫……‰x…… §…x… M…™……* +§… ¥…Ω˛ 22 ¥…π…« EÚ… ™…÷¥…EÚ Ω˛Ë, =∫…®…‰∆ ™…÷¥……¥…∫l…… EÚ“ ¶…⁄J… Ω˛Ë* +…n˘®…“ E‰Ú V…∫®… EÚ“ ¶…⁄J… =∫…‰ ¶…“ ¥…S… ±…i… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫…®…‰∆ <∫… ¶…⁄J… EÚ…‰ ®…]ı…x…‰ EÚ… ∫…∆EÚ±{… ¶…“ Ω˛Ë* ¥…Ω˛ +§… S…÷x……¥……‰∆ ®…‰∆ ®…i… n˘‰x…‰ E‰Ú + v…EÚ…Æ˙ ∫…‰ ¥…∆ S…i… +x……M… Æ˙EÚ x……M… Æ˙EÚ Ω˛Ë* V…∫… n˘x… =∫…∫…‰ |…l…®… ¶…‰∆]ı Ω˛÷<« l…“ =∫…“ n˘x… ∫…∆Ω˛…S…±…®… =∫…‰ +{…x…‰ P…Æ˙ ±…‰ M…™……* P…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙…V…®®…… =∫…EÚ“ §…‰]ı“ Ω˛“Æ˙… +…ËÆ˙ §…‰]ı… ®……‰i…“ l…‰* Ω˛“Æ˙… +`ˆ…Æ˙Ω˛ EÚ“ l…“* =∫…‰ n˘‰J…i…‰ Ω˛“ ∫…i™…®…¬ EÚ… æ˛n˘™… v…EÚ v…EÚ EÚÆ˙x…‰ ±…M……* ™…Ω˛ C™……? Ω˛“Æ˙… Ω˛“Æ˙‰ EÚ“ EÚx…“ ∫…‰ §…x…‰ °⁄Ú±… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ n˘®…EÚ Æ˙Ω˛“ l…“* x…™…‰ i… EÚ™…‰-∫…“ ∫¥…∫l… +…ËÆ˙ ∫…÷b˜…˱… n˘J… Æ˙Ω˛“ l…“* J…∫… EÚ“ ^ı]ı“ ®…‰∆ ∫…‰ x…EÚ±…i…“ ¶…“x…“ `ˆhb˜“ ®…Ω˛EÚ E‰Ú ∫……l… o˘ π]ı §…J…‰Æ˙ Æ˙Ω˛“ l…”, =∫…EÚ“ +…ƒJ…‰∆* =∫…“ Æ˙…i… ∫…∆Ω˛…S…±…®… x…‰ +{…x…“ EÚΩ˛…x…“ ∫…÷x……<« ∫…i™…®…¬ EÚ…‰* +{…x…“ Ω˛“ EÚΩ˛…x…“ ∫…÷x…EÚÆ˙ ¶…“ ∫…÷x… x… {……<« Æ˙…V…®®……* n˘±… ¶…Æ˙ +…™…… l…… =∫…EÚ…* ¥…Ω˛ EÚΩ˛x…‰ ±…M…“, E÷ÚUÙ ¶…“ x…Ω˛” §…S…… §……§…⁄, Ω˛Æ˙‰

GARBHANAL

36


GARBHANAL

¶…Æ˙‰ J…‰i…, Æ˙…‰{…‰ Ω˛÷™…‰ {…‰c ∫…¶…“ E÷ÚUÙ ∫…⁄J… M…™……* V……x…‰ n˘…‰, ¶…M…¥……x… i……‰ n˘‰J… Ω˛“ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë ™…Ω˛ ∫…§…* EÚΩ˛i…‰ EÚΩ˛i…‰ ¥…Ω˛ Ø˚EÚ M…<«* ∫…i™…®…¬ EÚ… ®…x…÷π™……‰∆ EÚ“ +SUÙ…<« ∫…‰ ¥…∂¥……∫… =`ˆ M…™…… l……* x…Æ˙‰ {……M…±… ∫…x™……∫…“ Ω˛…‰ M…÷∞¸ i…÷®… ¶…“* ∫…i™…®…¬ x…‰ V…V…-∫…… °ËÚ∫…±…… ∫…÷x……™…… l……* =∫… {…Æ˙ E÷ÚUÙ ∫……‰S…EÚÆ˙ °Ú…ËÆ˙x… §……‰±……, {…⁄UÙ…‰ EËÚ∫…‰! ®……x… ±…™…… +…n˘®…“ EÚ…‰ +SUÙ… §…x…x…… S…… Ω˛B, ±…‰ EÚx… EÚ§… i…EÚ? n˘⁄∫…Æ˙… n˘…‰x……‰∆ i…Æ˙°Ú ∫…‰ {…]ıÙ…<« EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛…‰ i……‰! Ω˛…ƒ, +SUÙ‰ E‰Ú +…M…‰ Ω˛…l… V……‰c…‰, ∫…Æ˙ Z…÷EÚ…+…‰- {…Æ˙ §…÷Æ˙‰ EÚ…‰ V…§… i…EÚ Z……{…c x… ®……Æ˙…‰ EÚ =∫…EÚ“ §…k…“∫…“ M…Æ˙ {…c‰, i……‰ ¥…Ω˛ i…÷®Ω˛‰∆ V…“x…‰ x…Ω˛” n˘‰M……* x™……™…-+x™……™… E÷ÚUÙ x…Ω˛” V……x…i……* =∫…E‰Ú V…⁄i…‰ ∫……°Ú EÚÆ˙…‰M…‰ i……‰ ¥…Ω˛ i…÷Z…‰ ®……Æ˙‰M……, v…®…EÚ…™…‰M……* S…{{…±… x…EÚ…±… EÚÆ˙ n˘J……+…‰M…‰ i……‰ ∫…±……®…“ n˘‰M……, M…÷∞¸! Ω˛…l… °ËÚ±……x…‰ {…Æ˙ V……‰ n˘÷ x…™……ƒ EÚÆ˙…i…“ Ω˛Ë Ω˛…l… =`ˆ…x…‰ {…Æ˙ ¥…Ω˛“ n˘÷ x…™…… n˘÷§…EÚi…“ Ω˛Ë* <∫… |…EÚ…Æ˙ ∫…i™…®…¬ x…‰ ∫…∆Ω˛…S…±…®… EÚ…‰ EÚ ±…™…÷M… EÚ… M…“i……‰{…n˘‰∂… n˘™…… +…ËÆ˙ i…§… ∫…‰ ¥…Ω˛ ∫…∆Ω˛…S…±…®… E‰Ú ∫……l… Ω˛“ Æ˙Ω˛x…‰ ±…M……* ™…‰ ∫……Æ˙“ §……i…‰∆ +∫…±…“ EÚΩ˛…x…“ ¥……±…“ Æ˙…i… ∫…‰ §…Ω˛÷i… n˘x… {…⁄¥…« EÚ“ Ω˛Ë* =∫… Æ˙…i… EÚ{…c‰ EÚ“ n˘÷EÚ…x… {…Æ˙ J…c“ {…÷i…±…“ EÚ“ BEÚ]ıEÚ +…ƒJ…‰∆ °Ú…cEÚÆ˙ n˘‰J… ∫…∆Ω˛…S…±…®… EÚ…‰ §…“c“ {…EÚc…i…‰ Ω˛÷™…‰ ∫…i™…®…¬ x…‰ Z…EÚZ……‰Æ˙…, C™…… n˘‰J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰ M…÷∞¸* °ÚÆ˙ §…“c“ EÚ“ n˘÷EÚ…x… {…Æ˙ ±…]ıEÚ“ ∫…‰C∫… EÚ“ EÚi……§… EÚ…‰ Ω˛…l… ®…‰∆ ±…‰EÚÆ˙ n˘‰J…x…‰ ±…M…… ™…⁄∆ Ω˛“ =±…]ıi…‰-{…±…]ıi…‰ Æ˙Ω˛x…‰ ∫…‰ C™…… °Ú…™…n˘…? =∫…x…‰ ®…x… Ω˛“ ®…x… ∫……‰S…… EÚ ∫…Ω˛…∆S…±…®… ∫…‰ §……‰±……, E÷ÚUÙ i……‰ ®…n˘…«x…M…“ n˘J……+…‰ M…÷∞¸* V……‰∞¸ EÚ“ §……i… ¶…“ ®……x… ±…‰x…“ S…… Ω˛B! S…÷x……Ëi…“ ∫…÷x…EÚÆ˙ ∫…∆Ω˛…S…±…®… E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ {…Ω˛±…“ §……Æ˙ {… i… u˘…Æ˙… ®…÷ƒΩ˛ n˘‰J…‰ V……x…‰ {…Æ˙ x…¥… ¥…v…⁄ V…Ë∫…“ ®…÷J… {…Æ˙ ±……±…“ +…ËÆ˙ ∂…®…« Z…÷EÚ +…<«* °Ú…ËÆ˙x… Ω˛“ =∫…‰ Ω˛]ı… EÚÆ˙ =∫…x…‰ {…⁄UÙ…, EËÚ∫…‰ J…Æ˙“n˘⁄ƒ! V…‰§… ®…‰∆ EÚi…x…… Ω˛Ë? ∫…∆Ω˛…S…±…®… x…‰ V…‰§… ]ı]ı…‰±…“ i……‰ =∫…®…‰∆ ∫……i… §…“ c™……ƒ, BEÚ n˘™……∫…±……<« EÚ“ ¶…Æ˙“ b˜ §…™…… +…ËÆ˙ b˜‰g Ø˚{…™…‰ x…EÚ±…‰* ™…Ω˛ b˜‰g i……‰ Æ˙C∂…… ®…… ±…EÚ E‰Ú EÚÆ˙…™…‰ EÚ… Ω˛…‰M……, ∫……i… §…“ c™……‰∆ E‰Ú §…n˘±…‰ ®…‰∆ EÚ…‰<« ∫……c“ x…Ω˛” ®…±… ∫…EÚi…“* S……Ω˛‰ EÚ ∫…±……<« ®…÷}i… Ω˛“ n˘‰ b˜…±……‰* EÚΩ˛i…‰ Ω˛÷™…‰ +{…x…“ S…÷]ıEÚ“ {…Æ˙ ¥…Ω˛ +…{… Ω˛“ Ω˛ƒ∫… n˘™……* Æ˙…‰ x… ∫…EÚx…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… ∫…∆Ω˛…S…±…®… ¶…“ Ω˛ƒ∫……* §™…⁄Ω˛ Æ˙S…x…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷™…‰ ∫…Ë x…EÚ + v…EÚ…Æ˙“ EÚ“ ¶……ƒ i… I…h… ¶…Æ˙

EÚ Ω˛… x…“ ∫……‰S…i…… Ω˛÷B E÷ÚØ˚I…‰j… E‰Ú ™…÷r˘ ®…Ën˘…x… ®…‰∆ EfiÚπh… EÚ“ ¶……ƒ i… ∫…i™…®… x…‰ EÚΩ˛…, <∫…EÚ… V…®®…˘… ®…÷Z… {…Æ˙ UÙ…‰c n˘…‰! =∫…EÚ“ +…ƒJ…‰∆ ∫……®…x…‰ x…“±…‰ +∫{…i……±… EÚ“ +…‰Æ˙ =`ˆ M…<« +S……x…EÚ* n˘⁄∫…Æ˙‰ n˘x… §…c‰ ∫…§…‰Æ˙‰ =`ˆ EÚÆ˙ +∫{…i……±… +…EÚÆ˙ ∫…i™…®…¬ x…‰ +{…x…… J…⁄x… §…‰S… n˘™……* B¥…V… ®…‰∆ ∫……g‰ ∫……i… Ø˚{…™…‰ =∫…EÚ“ V…‰§… ®…‰∆ J…x…EÚx…‰ ±…M…‰* V…‰§… EÚ…]ıx…‰ E‰Ú §……n˘ ∫…‰ ™…Ω˛ {…Ω˛±…… +¥…∫…Æ˙ l…… EÚ <i…x…‰ ∫……Æ˙‰ Ø˚{…™…‰ =∫…x…‰ BEÚ ∫……l… n˘‰J…‰ l…‰* ∫…i™…®…¬ EÚ“ ∫…±……Ω˛ {…Æ˙ ∫…Ω˛…∆S…±…®… ¶…“ +∫{…i……±… M…™……* J…⁄x… EÚ“ V……ƒS… EÚÆ˙i…‰ b˜…C]ıÆ˙ =∫…‰ BEÚ EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ ±…‰ M…™…‰* J…⁄x… n˘‰i…‰ ∫…®…™… =∫…‰ i… x…EÚ ¶…“ n˘n˘« ®…Ω˛∫…⁄∫… x…Ω˛” Ω˛÷+…* Ø˚{…™…‰ ±…‰EÚÆ˙ ¥…Ω˛ V……x…‰ ±…M…… i……‰ x…∫…« Æ˙£‰Ú V…Æ˙‰]ıÆ˙ EÚ“ S…… §…™……ƒ f¯⁄ƒf¯x…‰ ±…M…“* ∫…∆Ω˛…S…±…®… +∫{…i……±… E‰Ú °Ú…]ıEÚ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ x…EÚ±……, n˘…‰ M…V… S…±…… Ω˛“ l…… EÚ ∫……®…x…‰ ∫…‰ ∫…i™…®…¬ +…i…… n˘J……* §…±E÷Ú±… {…M…±…… M…™…… ±…M… Æ˙Ω˛… l……* BEÚ §…c˜“ P…]ıx…… Ω˛…‰ M…<« M…÷∞¸* i…÷®Ω˛…Æ˙… §…‰]ı… ±……Æ˙“ E‰Ú x…“S…‰ +… M…™……- +∫{…i……±… ®…‰∆ J…⁄x… ®……ƒM… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È- ™…‰ n˘‰J……‰ EÚ…M…V…* ∫…i™…®…¬ +…M…‰ x…Ω˛” §……‰±… {……™……* n˘…‰x……‰∆ Æ˙C∂…… S…±……i…‰ +∫{…i……±… {…Ω˛÷ƒS…‰ i……‰ b˜¨⁄]ı“ {…Æ˙ +…<« x…<« x…∫…Ê ¶…“ +¶…“ i…EÚ Æ˙£‰Ú V…Æ˙‰]ıÆ˙ EÚ“ S……¶…“ f¯⁄∆f¯ Æ˙Ω˛“ l…“* ∫…∆Ω˛…S…±…®… x…‰ =xΩ˛‰∆ +{…x…‰ J…⁄x… EÚ… {…S……« n˘J……™……* BEÚ x…∫…« x…‰ {…S……« n˘‰J…… °ÚÆ˙ ∫……®…x…‰ ®…‰V… {…Æ˙ Æ˙J…“ ∂…“∂…“ {…Æ˙ EÚ… ±…‰§…±… n˘‰J……* x…∫…« x…‰ EÚΩ˛… §…c‰ ¶……M™…¥……x… Ω˛…‰ i…÷®…* i…÷®Ω˛…Æ˙… J…⁄x… S…… §…™……ƒ x… ®…±…x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… ]ı‰§…±… {…Æ˙ Ω˛“ Æ˙J…… Ω˛÷+… Ω˛Ë* S……Ω˛…‰ i……‰ i…“∫… Ø˚{…™…‰ n˘‰EÚÆ˙ ±…‰ V…… ∫…EÚi…‰ Ω˛…‰* ∫…∆Ω˛…S…±…®… x…‰ §…i……™…… EÚ =∫…E‰Ú {……∫… +{…x…‰ J…⁄x… EÚ“ EÚ“®…i… E‰Ú +±……¥…… E÷ÚUÙ ¶…“ x…Ω˛” +…ËÆ˙ EÚ∫…®…‰∆ ¶…“ J……<« EÚ §……n˘ ®…‰∆ S……Ω˛‰ i……‰ =∫…EÚ“ ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ… ∫……Æ˙… J…⁄x… Ω˛“ ±…‰ ±…‰∆* =∫…E‰Ú §…‰]ı‰ EÚ“ Ω˛…±…i… §…c“ ∫…∆M…“x… Ω˛Ë* x…∫…« x…‰ E÷ÚUÙ ¶…“ =k…Æ˙ x…Ω˛” n˘™……* ∫…∆Ω˛…S…±…®… M…c M…c…™…… ®……<«, ®…‰Æ˙‰ §…SS…‰ EÚ…‰ §…S…… ±……‰* Æ˙…‰x……- M…c M…c…x…… ∫…÷x…EÚÆ˙ ¶…“ x…∫…« ¶…M…¥……x… EÚ“ ¶……ƒ i… +S…±… + b˜M… §…x…“ Æ˙Ω˛“ +…ËÆ˙ ®…÷ƒΩ˛ ¥…S…EÚ… EÚÆ˙ S…±…“ M…<«* =∫…‰ b˜…ƒ]ıi…‰ Ω˛÷B n˘⁄∫…Æ˙“ S…±±……<«, V……+…‰, ™…Ω˛…ƒ ∂……‰Æ˙ x…Ω˛” EÚÆ˙x…‰ EÚ… ®……ƒM…i……* i…§… i…EÚ §…Æ˙…®…n˘‰ ®…‰∆ J…c… ∫…i™…®…¬ i…®……∂…… n˘‰J… Æ˙Ω˛… l……* +S……x…EÚ §…V…±…“ EÚ“ EÚ…Èv… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ¶…“i…Æ˙ +…™……* J…⁄x… ¶…Æ˙… §……‰i…±… n˘…™…‰∆ Ω˛…l… ®…‰∆ ±…“, J……±…“ §……‰i…±… {…]ıEÚ n˘™……* ]ı÷EÚc…‰∆ E‰Ú M…Æ˙x…‰ EÚ“ +…¥……V… Ω˛÷<«* {…±…EÚ Z…{…EÚx…‰ EÚ“ n˘‰Æ˙ ®…‰∆ ∫…§… E÷ÚUÙ P…]ı M…™……* EÚ∫…“ x…‰ ¶…“ `ˆ“EÚ ∫…‰ x…Ω˛” n˘‰J……* n˘‰J… {……™…‰ i……‰ E‰Ú¥…±… n˘… Ω˛x…‰ Ω˛…l… EÚ“ +…v…“ ]ı⁄]ı“ §……‰i…±… EÚ“

37


EÚ Ω˛… x…“ S…®…EÚ* x…∫…« S…“J…“* S…±±……+…‰M…“ i……‰ i…÷®Ω˛…Æ˙… J…⁄x… {…“ V……>ƒM……* x…∫…« EÚ…ƒ{…x…‰ ±…M…“- Æ˙…‰EÚ…‰M…“ i……‰ V……x… ±…‰ ±…⁄ƒM……* EÚ∫…“ x…‰ =∫…‰ x…Ω˛” Æ˙…‰EÚ…* +n˘…±…i… EÚ… EÚ®…Æ˙…* M…÷°Ú… EÚ“ ¶……ƒ i… `ˆhb˜…, |…EÚ…∂…Ω˛“x… EÚ®…Æ˙…* ¶…Æ˙‰ §……n˘±……‰∆ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ n˘“J… Æ˙Ω˛‰ l…‰ x™……™…… v…EÚ…Æ˙“* |……∫…“C™…⁄]ıÆ˙ ®…Ω˛…‰n˘™… +…ƒJ…‰∆ ®…⁄∆n˘ ∫…E«Ú∫… E‰Ú ¥…“Æ˙…‰∆ EÚ“ ¶……ƒ i… J…c‰ l…‰* {…÷ ±…∫… ¥……±…‰ ¥… n˘«™……‰∆ ®…‰∆ i…x…‰ J…c‰ l…‰- b˜…E÷Ú+…‰∆ V…Ë∫…‰ J…c‰ l…‰ EÚ]ıP…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ §…xn˘ M…¥……Ω˛* EÚ]ıP…Æ˙‰ ®…‰∆ J…c… ∫…i™…®…¬ V……x…¥…Æ- ∫…… ±…M… Æ˙Ω˛… l……* +n˘…±…i… EÚ“ ¶…“c {…∂…÷ ¥…∂…‰π…Y……‰∆ EÚ“ ¶……ƒ i… =∫…‰ V……ƒS… Æ˙Ω˛“ l…“* E‰Ú∫… {…Æ˙ ¥…S……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷™…‰ |……∫…“C™…⁄]ıÆ˙ ®…Ω˛…‰n˘™… EÚ… §…™……x… ∂…“Q… Ω˛“ ∫…®……{i… Ω˛…‰ M…™……* ®…÷q˘<« EÚ“ i…Æ˙°Ú ∫…‰ x™……™…¥……n˘“ x…‰ =`ˆEÚÆ˙ |……∫…“C™…⁄]ıÆ˙ EÚ“ +…‰Æ˙ n˘‰J…… +…ËÆ˙ EÚΩ˛…, ™…Ω˛ E‰Ú∫… EÚ…‰<« §…Ω˛÷i… §…c… E‰Ú∫… x…Ω˛” Ω˛Ë* ®…÷q˘<« ®…Ω˛…Æ˙…V…… x…Ω˛”, +∫∫…“ °Ú“∫…n˘“ ¶…J……Æ˙“ Ω˛Ë* ®…Èx…‰ E‰Ú∫… EÚ<« §……Æ˙ {…g¯… Ω˛Ë =∫… {…Æ˙ +v™…™…x… +…ËÆ˙ ®…x…x… EÚ™…… Ω˛Ë* EÚΩ˛ EÚÆ˙ ¥…Ω˛ I…h… ¶…Æ˙ E‰Ú ±…B Ø˚EÚ…* +…ƒJ……‰∆ EÚ…‰ n˘J…x…‰ ¥……±…“ ¥…∫i…÷ EÚ…‰ x… n˘‰J…x……* +±{…Y……‰∆ EÚ… ±…I…h… Ω˛Ë* n˘J…x…‰ ¥……±…“ ¥…∫i…÷ ®……j… n˘‰J…x…… ®…v™…®… i…l…… i…Ω˛…‰∆ E‰Ú x…“S…‰ UÙ{…‰ ∫…i™… EÚ…‰ =V……M…Æ˙ EÚÆ˙x…… =k…®… §……i… ®……x…“ V……i…“ Ω˛Ë* EÚΩ˛ EÚÆ˙ x™……™…¥……n˘“ °ÚÆ˙ Ø˚EÚ…* |……∫…“C™…⁄]ıÆ˙ x…‰ =∫…‰ |…∂…∆∫…… EÚ“ o˘ π]ı ∫…‰ n˘‰J……, ®……x……‰ EÚ…‰<« V…®…”n˘…Æ˙ n˘…n˘… §…S…{…x… ®…‰∆ Ω˛“ ¶…M…¥…n˘¬M…“i…… E‰Ú ∂±……‰EÚ ∫…÷x…… ∫…EÚx…‰ ¥……±…‰ {……‰i…‰ EÚ“ +…‰Æ˙ |…∂…∆∫……{…⁄¥…«EÚ n˘‰J… Æ˙Ω˛… Ω˛…‰* ®…Èx…‰ J……‰V… EÚ“, ®…x…x… EÚ™…… ±…‰ EÚx… <∫… E‰Ú∫… ®…‰∆ BEÚ Ω˛“ ∫…®…∫™…… ®…÷Z…‰ ∫…i…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* +…ƒJ…‰∆ ®…⁄ƒn˘x…‰ {…Æ˙ ¶…“ BEÚ |…∂x… ®…‰Æ˙“ +…ƒJ……‰∆ ®…‰∆ i…ËÆ˙i…… Ω˛Ë, C™…… ®…÷q˘<« ∫…¶…“ x…∫……Á EÚ…‰ ®……Æ˙x…… S……Ω˛i…… l…… ™…… =x…®…‰∆ ∫…‰ EÚ∫…“ BEÚ EÚ…‰* +M…Æ˙ =x…®…‰∆ BEÚ EÚ…‰<« =∫…EÚ… Æ˙…∫i…… Æ˙…‰EÚi…“ i……‰ ∫…S…®…÷S… ®…÷q˘<« C™…… =∫…EÚ“ Ω˛i™…… EÚÆ˙ n˘‰i……? ±…Ω˛⁄ ±…‰x…‰ EÚ“ §……i… ®…Ω˛i¥… x…Ω˛” Æ˙J…i…“* E‰Ú∫… E‰Ú ∫…xn˘¶…« ®…‰∆ ™…Ω˛ ®……x…i…‰ Ω˛÷™… ¶…“- BEÚ §……i… ∫……‰S…i…‰ EÚ“ Ω˛Ë* <∫… ®…÷q˘<« +l…¥…… <∫…E‰Ú V…Ë∫…‰ ±……‰M……‰∆ ™…… =∫…E‰Ú ∫…M…‰ ∫…®§… xv…™……‰∆ EÚ…‰ +M…Æ˙ Æ˙…‰M… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛…‰ i……‰ =∫…EÚ“ n˘¥……<« EÚÆ˙…x…‰ E‰Ú ±…B <xΩ˛‰∆ i…“∫… ∞¸{…™…‰ EÚ… +¶……¥… C™……‰∆ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë? <∫… |…EÚ…Æ˙ EÚ“ ∫l… i… ®…‰∆ V…“x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ“ ∫…®…∫™……™…‰∆ {…Ën˘… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…“ {… Æ˙ ∫l… i…™……ƒ x…xn˘x…“™… C™……∆‰ x…Ω˛” Ω˛Ë? +M…Æ˙ x…xn˘x…“™… Ω˛Ë i……‰ <x…EÚ“ ∫…fi π]ı EÚ…Ëx… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë ™…Ω˛“ |…∂x… ®…÷Z…‰

¥™… l…i… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* {……‰i…‰ E‰Ú Ω˛…l… ®…‰∆ ¶…M…¥…n¬˘M…“i…… E‰Ú §…“S… M…xn˘“ ∫…‰C∫… EÚ“ {…÷∫i…EÚ +S……x…EÚ n˘‰J… EÚÆ˙ n˘¯∆M… V…®…”n˘…Æ˙ n˘…n˘… EÚ“ ¶……ƒ i… S……ÈEÚ =`ˆ‰ |……∫…“C™…⁄]ıÆ˙* °Ú…ËÆ˙x… ∫…®¶…±… EÚÆ˙, §……‰±…‰ +…EÚÆ˙ §……‰±…‰, ™…Ω˛…ƒ S…÷x……¥… x…Ω˛” Ω˛…‰x…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È +…ËÆ˙ x… Ω˛“ ™…Ω˛ ¶……π…h… n˘‰x…‰ EÚ… ®…∆S… Ω˛Ë* V…¥……x…“ V……‰∂… ®…‰∆ ¶…Æ˙‰ +{…x…‰ n˘…‰∫i… EÚ…‰ ®…È ™…Ω˛ §…i……x…… +{…x…… EÚi…«¥™… ∫…®…Z…i…… Ω˛⁄ƒ EÚ +∫…i™… +…ËÆ˙ ∫…i™… EÚ…‰ x™……™… EÚ“ i…÷±…… {…Æ˙ i……˱…x…‰ ¥……±…‰ ∫…÷v…“ x™……™…®…⁄ i…«™……‰∆ E‰Ú ±…B ™…‰ UÙUÙ…‰Æ˙‰ ¶……π…h… {… Æ˙Ω˛…∫… EÚ… EÚ…Æ˙h… §…x… ∫…EÚi…‰ Ω˛Ë* ®…È +{…x…‰ ®…j… ∫…‰ +{…‰I…… EÚÆ˙i…… Ω˛⁄ƒ EÚ ¥…‰ +{…x…‰ EÚ…‰ ={…Ω˛…∫… EÚ… EÚ…Æ˙h… x…Ω˛” §…x…x…‰ n˘‰∆M…‰* +n˘…±…i… =xΩ˛‰∆ ∫…Ω˛…x…÷¶…⁄ i… ∫…‰ ∫…÷x…‰M…“ i……‰ ®…÷Z…‰ E÷ÚUÙ x…Ω˛” EÚΩ˛x…… Ω˛Ë* ™…Ω˛ EÚΩ˛ EÚÆ˙ ¥…‰ §…Ë`ˆ M…™…‰* x™……™…¥……n˘“ +{…x…“ {…÷Æ˙…x…“ ∂…˱…“ ®…‰∆ EÚΩ˛i…‰ M…™…‰, ®…È Æ˙…V…x…“ i…Y… x…Ω˛” Ω˛⁄ƒ +…ËÆ˙ V……x…i…… Ω˛Ï⁄∆ EÚ ™…Ω˛ ®…∆S… ¶……π…h… n˘‰x…‰ ¥……±…… ®…∆S… x…Ω˛” Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… <i…x…… ®…⁄J…« ¶…“ x…Ω˛” Ω˛Ï⁄∆ EÚ ®…÷Z…‰ x™……™… i…÷±…… EÚ“ ®……x™…i……+…‰∆ EÚ… Y……x… x…Ω˛”* {…Æ˙ <x∫……x… EÚ…‰<« ¶…“ Ω˛…‰ ¥…Ω˛ <x∫……x… Ω˛Ë- B‰∫…… x… Ω˛…‰x…‰ {…Æ˙ Ω˛“ =∫…‰ n˘hb˜ n˘‰x…… S…… Ω˛B* +®……x…÷ π…EÚi…… M… Ω˛«i… Ω˛…‰x…“ Ω˛“ S…… Ω˛B* ®…È ®……x…i…… Ω˛Ï⁄∆ EÚ ®…x…÷π™… ¶…M…¥……x…¬ x…Ω˛” Ω˛Ë {…Æ˙ n˘‰¥…i……+…‰∆ V…Ë∫…… +…S…Æ˙h… +M…Æ˙ ¥…Ω˛ x…Ω˛” EÚÆ˙ {……™…‰ i……‰ =∫…‰ n˘hb˜ n˘‰x…‰ EÚ… + v…EÚ…Æ˙ EÚ∫…“ ®…x…÷π™… +n˘…±…i…- ™…Ω˛…ƒ i…EÚ EÚ ¶…M…¥……x… EÚ…‰ ¶…“ x…Ω˛” Ω˛Ë* +M…Æ˙ ®…È ®…÷q˘<« EÚ“ i…Æ˙Ω˛ Ω˛…‰i…… i……‰ ¥…Ω˛“ EÚÆ˙i…… V……‰ ®…÷q˘<« x…‰ EÚ™……* ™…Ω˛…ƒ {…Æ˙ V…i…x…‰ ¶…“ ±……‰M… Ω˛È, ¥…Ω˛ ¥…Ω˛“ EÚÆ˙i…‰* B‰∫…… x… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…… ™…Ω˛…ƒ EÚ…‰]ıˆ« Ω˛…‰ i……‰ ®…È +…V…“¥…x… n˘…∫…i…… ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙i…… Ω˛⁄Ï* +i…: EÚ∫…“ ¥…∂…‰π… {… Æ˙ ∫l… i… ®…‰∆ EÚ…‰<« B‰∫…… §…i……«¥… EÚÆ˙‰ i……‰ ®…‰Æ˙“ o˘ π]ı ®…‰∆ ¥…Ω˛ +{…Æ˙…v… x…Ω˛” Ω˛Ë* B‰∫…“ {… Æ˙ ∫l… i… Ω˛“ x…xn˘x…“™… Ω˛Ë* <∫… ∫l… i… EÚ“ i…fi π]ı EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ ™…… =∫…‰ §…x……™…‰ Æ˙J…x…‰ ¥……±…‰ Ω˛“ ®…‰Æ˙“ o˘ π]ı ®…‰∆ +{…Æ˙…v…“ Ω˛Ë, =∫…®…‰∆ °Ï∆∫…‰ x…Æ˙“Ω˛ x…Ω˛”* ®…÷q˘<« n˘…‰π…“ Ω˛Ë +l…¥…… x…Ω˛”? +M…Æ˙ ™…Ω˛ {…⁄UÙ… V……™… i……‰ ¥…Ω˛ +{…Æ˙…v…“ Ω˛Ë {…Æ˙ EÚ∫… n˘hb˜ EÚ… ¶……M…“ Ω˛Ë, <∫…EÚ… x…h…«™… x™……™……v…“∂… Ω˛“ EÚÆ˙ ∫…EÚi…‰ Ω˛Ë* ®…÷q˘<« EÚ“ i…Æ˙°Ú ∫…‰ x™……™…¥……n˘“ V…Æ˙Ω˛ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ l…‰ i……‰ +n˘…±…i… ®…‰∆ §…V…±…“ E‰Ú i……Æ˙ +S……x…EÚ V…±… =`ˆ‰* ∂……®… Ω˛…‰ S…±…“ l…“* n˘“{…EÚ EÚ“ ±……Ë ®…‰∆ V…±… ®…Æ˙x…‰ i…EÚ S…÷{… Æ˙Ω˛‰ {…i…∆M……‰∆ EÚ“ ¶……ƒ i… +n˘…±…i… E‰Ú {…∆J…‰ P…⁄®… Æ˙Ω˛‰ l…‰* V…Æ˙Ω˛ ∫…®……{i… Ω˛÷<« i……‰ |……∫…“C™…⁄]ıÆ˙ =`ˆEÚÆ˙ §……‰±…‰, +§… ®…È V…Æ˙Ω˛ x…Ω˛” EÚÆ˙x…… S……Ω˛i……* ™…Ω˛ UÙ…‰]ı…-∫…… E‰Ú∫… Ω˛Ë ®…Ω˛i¥…Ω˛“x…- B ®…Ë]ıÆ˙ +…Ï°Ú x……‰ <®{……]ı‰«x∫… +…ËÆ˙ §…Ë`ˆ M…™…‰*

GARBHANAL

38


b˜…Ï. ∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙… V……±…∆v…Æ˙ ({…∆V……§…) ®… V…x®…“. B®….B., {…“-BS….b˜“. EÚ“ b˜ O…™……ƒ Ω˛… ∫…±… EÚ”. EÚ ¥…i…… E‰Ú ∫……l…-∫……l… EÚΩ˛…x…“ +…ËÆ˙ ={…x™……∫… ¶…“ ±…J…i…“ ΩÈ˛. EÚ…¥™… ∫…∆O…Ω˛- ®…‰Æ˙… n˘…¥…… Ω˲, i…±……∂… {…Ω˛S……x… EÚ“, {… Æ˙GÚ®…… (={…x™……∫… {…∆V……§… ∫…‰ ÀΩ˛n˘“ ®… +x…÷¥……n˘) B¥…∆ ®……ƒ x…‰ EÚΩ˛… l……... EÚ ¥…i……+… EÚ“ ∫…“.b˜“. Ω˲. n˘…‰ EÚ…¥™… ∫…∆O…Ω˛ B¥…∆ BEÚ EÚΩ˛…x…“ ∫…∆O…Ω˛ |…EÚ…∂…x……v…“x… Ω˲. i…®……®… {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙… ∫…‰ ∫…®®…… x…i… Ω˛…‰ S…÷EÚ“ ΩÈ˛. Ω˛xn˘“ S…‰i…x…… (=k…Æ˙“ +®…‰ Æ˙EÚ… EÚ“ j…Ë®…… ∫…EÚ {… j…EÚ…) EÚ“ ∫…Ω˛-∫…®{……n˘EÚ, {…∆V……§… E‰Ú∫…Æ˙“ (ÀΩ˛n˘“ nˢ x…EÚ {…j…) EÚ“ ∫i…®¶… ±…‰ J…EÚ… ΩÈ˛. ÀΩ˛n˘“ ¥…EÚ…∫… ®…∆b˜±… (x……l…« EËÚÆ˙…‰±……<«x……) E‰Ú x™……∫… ®…∆b˜±… ®… ΩÈ˛. "|…l…®…' ∂…I…h… ∫…∆∫l……x… EÚ“ EÚ…™…«EÚ… Æ˙h…“ ∫…n˘∫™…… B¥…∆ +xi…Æ˙Æ˙…π]≈ı“™… ÀΩ˛n˘“ ∫… ®… i… E‰Ú EÚ ¥… ∫…®®…‰±…x…… EÚ“ ∫…∆™……‰V…EÚ ΩÈ˛. ∫…∆{…E«Ú- 101, Guymon CT, Morrisville, North Carolina NC 27560, USA. ceddlt@yahoo.com

39

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“

GARBHANAL

+…

EËÚ∫…“ ¥…b˜®§…x……!

V… ∫…÷§…Ω˛ ∫…‰ Ω˛“ n˘…<» +…ƒJ… °Úc˜EÚ Æ˙Ω˛“ Ω˲* B‰∫…‰ ®… ®…÷Z…‰ ®…‰±… EÚ… §…Ω÷˛i… <xi…W……Æ˙ Æ˙Ω˛i…… Ω˲* 25 ¥…π…« +®…‰ Æ˙EÚ… ®… Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú {…∂S……i… ¶…“ n˘…<» +…ƒJ… EÚ… °Úc˜EÚx…… +…ËÆ˙ EÚ…±…“ §…±±…“ EÚ… Æ˙…∫i…… EÚ…]ıx…… +¶…“ ¶…“ +{…∂…M…÷x… ®……x…i…“ Ω⁄ƒ˛* Ω˛…±……ƒ EÚ EÚ…±…“ §…Œ±±…™……ƒ i……‰ ™…Ω˛…ƒ P…Æ˙… ®… Æ˙J…“ V……i…“ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ =x…EÚ… ∫…c˜EÚ…Â {…Æ˙ Æ˙…∫i…… EÚ…]ıx…… ∫¥……¶…… ¥…EÚ-∫…… Ω˲* n˘…<» +…ƒJ… E‰Ú °Úc˜EÚx…‰ E‰Ú ∫……l… S…]¬ı`ˆ“-{…j…“ EËÚ∫…‰ V…÷c˜ M…B {…i…… Ω˛“ x…Ω˛” S…±……* 25 ¥…π…« {…⁄¥…« ®…È ∫…÷Ω˛… ¥…®……« ∂……n˘“ E‰Ú §……n˘ V…§… ∫…Â]ı±…÷<«∫… ( ®…V…⁄Æ˙“) +…<« i……‰ Ω˛Æ˙ Æ˙…‰W… ®…‰±… EÚ… <xi…W……Æ˙ EÚÆ˙i…“ l…“* UÙ…‰]ı…-∫…… +{……]«ı®…Â]ı l……* n˘x…¶…Æ˙ J…c˜EÚ“ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ Z……ƒEÚx…… +SUÙ… ±…M…i…… l……* S……Æ˙… +…‰Æ˙ S…÷{{…“ +…ËÆ˙ ∂……Œxi… Æ˙Ω˛i…“ l…“* EÚ∫…“ i…Æ˙Ω˛ EÚ“ EÚ…‰<« +…¥……W… ∫…÷x……<« x…Ω˛” n‰˘i…“ l…“* EÚ¶…“-EÚ¶…“ {… I…™…… EÚ… S…Ω˛S…Ω˛…x…… ∫…÷x……<« n‰˘i…… l……* ®…È ∫…∆™…÷HÚ {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ“ S…Ω˛±…-{…Ω˛±… ∫…‰ +…<« l…“ +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i… E‰Ú ¥……i……¥…Æ˙h… EÚ… ∂……‰Æ˙-M…÷±… ®…∫… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛“ l…“* +®…‰ Æ˙EÚ… EÚ“ v…Æ˙i…“ {…Æ˙ ®…‰Æ˙… {…Ω˛±…… ∫…{i……Ω˛ l……* ∫……®…x…‰ E‰Ú n˘…‰ BEÚ +{……]«ı®…Â]ı… ®… ®…‰Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ Ω˛“ E÷ÚUÙ E÷Úk…‰ +…ËÆ˙ §…Œ±±…™……ƒ J…c˜EÚ“ E‰Ú ∂…“∂…… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ Z……ƒEÚi…‰ l…‰* <∆∫……x… EÚ…‰<« n˘J……<« x…Ω˛” n‰˘i…… l……* ∂……®… S……Æ˙ §…V…‰ E‰Ú §……n˘ Ω˛“ <CEÚ…-n÷˘CEÚ… EÚ…ÆÂ˙ x…W…Æ˙ +…i…“ l…”* §…∫… ®…È <x… ∫…§…EÚ…‰ n‰˘J…EÚÆ˙ Ω˛“ ®…x… §…Ω˛±…… ±…‰i…“ l…“* `ˆ“EÚ i…“x… §…V…‰ BEÚ ®…‰±… ®…Ëx…, ®…‰±… ±…‰EÚÆ˙ +…i…… l…… +…ËÆ˙ ®…È Æ˙…‰W… ®…‰±… ±…‰x…‰ §……Ω˛Æ˙ ¶……M…i…“ l…“, C™…… EÚ i…§… ®……™…E‰Ú +…ËÆ˙ ∫…∫…÷Æ˙…±… ∫…‰ {…j… Ω˛“ +…i…‰ l…‰* ®…‰±… ±…‰i…‰ ∫…®…™… n˘x…¶…Æ˙ ®… EÚ∫…“ BEÚ ¥™… HÚ ∫…‰ Ω˲±……‰-Ω˛…™… Ω˛…‰ V……i…“ l…“* n˘…<» +…ƒJ… EÚ… °Úc˜EÚx…… ®…‰±… E‰Ú ∫……l…

∂……™…n˘ <∫… ±…B ¶…“ V…÷c˜ M…™…… l…… EÚ V…§…-V…§… n˘…<» +…ƒJ… °Úc˜EÚ“, EÚ…‰<« x… EÚ…‰<« §…÷Æ˙“ K…§…Æ˙ {…j… ®… {…g¯x…‰ EÚ…‰ ®…±…“* ®…‰±… EÚ… +…V… ¶…“ <xi…W……Æ˙ Ω˲, Ω˛…±……ƒ EÚ +§… ®…‰±… ®… V…∆EÚ ®…‰±… W™……n˘… +…ËÆ˙ BEÚ n˘…‰ Ω˛“ EÚ…®… E‰Ú {…j… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛* ¥…‰ ¶…“ E÷ÚU‰ÙEÚ ®…j…… E‰Ú +…ËÆ˙ §……EÚ“ §…±…* {… Æ˙¥……Æ˙ i……‰ {…j…… ∫…‰ >{…Æ˙ =`ˆ M…B ΩÈ˛* <«-®…‰±… +…ËÆ˙ n⁄˘Æ˙¶……π… {…Æ˙ §……i…S…“i… EÚ… ∫…Ω˛…Æ˙… + v…EÚ Ω˛…‰ M…™…… Ω˲* °Ú…‰x… EÚ“ §……i…S…“i… BEÚ-n⁄˘∫…Ɖ˙ EÚ…‰ ®…±…… n‰˘i…“ Ω˲* {……‰∫]ı +…Ï °Ú∫… EÚ“ M……c˜“ n‰˘J… ¶……M… EÚÆ˙ ®…‰±… ±…‰x…‰ V……i…“ Ω⁄ƒ˛* V…∆EÚ E‰Ú ∫……l… BEÚ EÚ“®…i…“ {…j… l……* ¶……Æ˙i… ∫…‰ ®…‰Æ˙“ §…S…{…x… EÚ“ ∫…Ω‰˛±…“ Æ˙…x…“ ¥……v…¥…… EÚ…* Æ˙…x…“ +…ËÆ˙ ®…È EÚ§… ∫…‰ ∫…Ω‰˛ ±…™……ƒ ΩÈ˛ ™……n˘ x…Ω˛”* §…∫… <i…x…… ™……n˘ Ω˲ EÚ ¥…Ω˛ ∫…J… {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ“ Ω˲ +…ËÆ˙ V…{…÷V…“ ∫……Ω˛§… {…g¯x…… =∫…x…‰ ®…÷Z…‰ ∫…J……™……* M…÷Ø˚u˘…Ɖ˙ E‰Ú Ω˛Æ˙ =i∫…¥… ®… ®…È =∫…E‰Ú ∫……l… §…g¯-S…g¯EÚÆ˙ ¶……M… ±…‰i…“ l…“ +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ Ω˛®……Ɖ˙ Ω˛Æ˙ {…¥…« ®… +…M…‰ Ω˛…‰i…“ l…“* ∂……n˘“ E‰Ú §……n˘ Ω˛®… n˘…‰x…… n⁄˘Æ˙ Ω˛…‰ M…<»* ®…È +®…‰ Æ˙EÚ… +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ §…Ɖ˙±…“* {…Æ˙ {…j…… x…‰ Ω˛®… V……‰c‰˜ Æ˙J……* {…j… J……‰±…i…‰-J……‰±…i…‰ EÚ<« ™……n¢ P…⁄®… M…<»* {…j… {…g¯x…‰ E‰Ú §……n˘ Æ˙…‰x…… EÚ…§…⁄ ®… x… Æ˙Ω˛…* Æ˙…x…“ E‰Ú i…“x… ¶……<«™…… x…‰ ∫……Æ˙“ W…®…“x…-∫…®{… k… +{…x…‰ x……®… EÚÆ˙¥…… EÚÆ˙ ®……ƒ-§……{… EÚ…‰ ¥…fir˘-+…∏…®… ®… UÙ…‰c˜ n˘™…… Ω˲* BEÚ EÚ®…Æ˙… ¶…“ x…Ω˛” n˘™……* ¥…fir˘ +¥…∫l…… E‰Ú Æ˙…‰M… =xΩ² ±…M… M…B l…‰ +…ËÆ˙ =xΩ² §…SS…… E‰Ú v™……x… +…ËÆ˙ ∫…‰¥…… EÚ“ W…∞¸Æ˙i… Ω˲* EÚ∫…“ E‰Ú {……∫… =x…E‰Ú ±…B ∫…®…™… x…Ω˛”* n˘…‰x…… {… i…-{…ix…“ EÚ…®… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ =x…E‰Ú §…SS…‰ ¶…“ ΩÈ˛* ¥…fir˘ +…∏…®… ®… Æ˙J…EÚÆ˙ =x…EÚ… J…S……« =`ˆ…x…… ¶……<«™…… EÚ…‰ ®…∆W…⁄Æ˙ Ω˲ {…Æ˙ P…Æ˙ ®… BEÚ EÚ®…Æ˙… +…ËÆ˙ ∫…‰¥…… E‰Ú ±…B EÚ∫…“ §……<« EÚ…‰ Æ˙J…x…… ∫¥…“EÚ…™…« x…Ω˛”* C™…… EÚ =xΩ² ∫¥…™…∆ ¶…“ =x…EÚ… v™……x… Æ˙J…x…… {…c˜i……, V……‰ =x…EÚ“ {…Œix…™……Â


|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“ EÚ…‰ M…¥……Æ˙… x…Ω˛”* §…S…{…x… ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ ∂……n˘“ i…EÚ EÚ“ ™……n¢ §…Æ˙§…∫… ®…Œ∫i…πEÚ ®… EÚ…Èv… M…<»* EÚi…x…‰ {™……Æ˙ ∫…‰ +∆EÚ±…-+…∆]ı“ x…‰ §…SS…… EÚ…‰ {……±…… l……* =x…EÚ“ ®…®…i…… EÚ… ∫…÷J… ®…È ¶…“ ±…‰ S…÷EÚ“ Ω⁄ƒ˛* +…V… =xΩ˛” §…‰]ı… E‰Ú {……∫… ®……ƒ-§……{… EÚ“ ®…‰Ω˛x…i… EÚ“ EÚ®……<« ±…‰x…‰ EÚ“ ∫…®…Z… Ω˲, ±…‰ EÚx… ®……ƒ-§……{… EÚ“ <∫… +¥…∫l…… ®… =x…EÚ… ∫……l… n‰˘x…‰ EÚ“ +C±… x…Ω˛”* §…Ω÷˛i… M…÷∫∫…… +…™……, n˘±… EÚ™…… EÚ +¶…“ =xΩ² °Ú…‰x… EÚ∞ƒ¸ +…ËÆ˙ =x…EÚ“ §…÷ r˘ `ˆEÚ…x…‰ ±…M……>ƒ* {…Æ˙ Æ˙…x…“ E‰Ú {…j… EÚ“ +∆ i…®… {… HÚ™……ƒ ∫……®…x…‰ P…⁄®… M…<»- "®…Èx…‰ V…§… ¶……<«™……Â, ¶…… ¶…™…… EÚ…‰ ∫……®…x…‰ §…`ˆ… EÚÆ˙ §……i… EÚÆ˙x…“ S……Ω˛“ i……‰ =xΩ˛…Âx…‰ ∫{…π]ı EÚΩ˛ n˘™……, i…÷®Ω˛…Ɖ˙ ¶…“ ®……ƒ-§……{… ΩÈ˛, <i…x…… §…÷Æ˙… ±…M… Æ˙Ω˛… Ω˲ i……‰ i…÷®… =xΩ² ∫……l… ±…‰ V……+…‰* +M…Æ˙ V……™…n˘…n˘ ®… Ω˛∫∫…… ®……ƒM……‰M…“ i……‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“ ∂……n˘“ +…ËÆ˙ +…V… i…EÚ V…i…x…… EÚ™…… Ω˲ ¥…Ω˛ ∫…§… E÷ÚUÙ ¶…“ M…x…x…… Ω˛…‰M……* Ω˛®……Ɖ˙ Ω˛∫∫…‰ ∫…‰ EÚΩ˛” V™……n˘… ±…‰ M…<« Ω˛…‰* Ω˛…ƒ +M…Æ˙ ®……ƒ-§……{… EÚ…‰ ±…‰ V……+…‰M…“ i……‰ Ω˛®… =x…EÚ… J…S……« i…÷®Ω² n‰˘ n¢M…‰*' Æ˙…x…“ x…‰ +…M…‰ ±…J…… l……- "∫…÷Ω˛…, ™…‰ ¥…‰ ¶……<« ΩÈ˛ V……‰ Æ˙…J…“ §…ƒv…¥…… EÚÆ˙ <EÚ±……Ëi…“ §…Ω˛x… {…Æ˙ M…¥…« EÚÆ˙i…‰ l…‰* +…V… Æ˙…J…“ ∫…°«Ú v……M…… Æ˙Ω˛ M…<« Ω˲ <x…EÚ“ x…W…Æ˙… ®…Â* §…Ω˛x… {…Æ˙ EÚ™…… J…S……« M…x…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˲* ®……ƒ-§……{… i……‰ §……‰Z… Ω˛…‰ M…B ΩÈ˛ <x… {…Æ˙*' ∫……‰S… ®… {…c˜ M…<«- ¶……Æ˙i… EÚ“ ∫…¶™…i…… ∫…∆∫EfiÚ i… EÚ…‰ C™…… Ω˛…‰ M…™…… Ω˲, EÚΩ˛…ƒ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˲? ®……ƒ-§……{… E‰Ú §…÷g¯…{…‰ i…EÚ +…i…‰-+…i…‰ §…SS…… E‰Ú ∫…∆∫EÚ…Æ˙ Ω˛“ ®…Æ˙ M…B ΩÈ˛ -- ¶…M…¥……x… E‰Ú §……n˘ ®……ƒ-§……{… EÚ… ∫l……x… Ω˲, §…S…{…x… ∫…‰ ∫…÷x…i…‰ +…B ΩÈ˛* ®……ƒ-§……{… E‰Ú ∫……l… B‰∫…… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ n‰˘J…EÚÆ˙ +M…±…“ {…“g¯“ C™…… ∫…∆∫EÚ…Æ˙ ±…‰ {……BM…“, C™…… ∫…“J… {……BM…“? ∫……Æ˙“ ∂……®… ™…‰ |…∂x… ®…x… ®… =`ˆi…‰ Æ˙Ω‰˛* 25 ¥…π…« {…Ω˛±…‰ EÚ“ P…]ıx…… P…⁄®… M…<« V…§… ∂……n˘“ Ω˛…‰EÚÆ˙ +®…‰ Æ˙EÚ… +…<« l…“* ∫……®…x…‰ ¥……±…‰ +{……]«ı®…Â]ı ®… BEÚ ¥…v…¥…… x…Ëx…∫…“ Æ˙Ω˛i…“ l…“* =∫…E‰Ú n˘…‰ §…‰]‰ı l…‰* =x…E‰Ú {……±…x…-{……‰π…h… E‰Ú ±…B =∫…‰ n˘…‰ x……ËEÚ Æ˙™……ƒ EÚÆ˙x…“ {…c˜i…“ l…”* {… i… EÚ…‰<« {…Ë∫…… x…Ω˛” UÙ…‰c˜ M…™…… l……* BEÚ n˘x… =∫…x…‰ §……i…… Ω˛“ §……i…… ®… §…i……™…… l…… EÚ =∫…x…‰ +{…x…‰ b˘b˜“ EÚ…‰ x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… ®… b˜…±… n˘™…… l……* =∫…EÚ“ ®…®®…“ §…Ω÷˛i… ∫……±… {…Ω˛±…‰ ∫¥…M…« ∫…v……Æ˙ S…÷EÚ“ l…“* =∫…E‰Ú b˘b˜“ EÚ“ n‰˘J…¶……±… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…… EÚ…‰<« x…Ω˛” l……* ¥…Ω˛ n˘…‰ x……ËEÚ Æ˙™……ƒ EÚÆ˙ +{…x…… +…ËÆ˙ +{…x…‰ §…SS…… EÚ… {…‰]ı {……±… Æ˙Ω˛“ l…“* {…Æ˙ =∫…x…‰ +{…x…‰ b˘b˜“ EÚ… ∫……Æ˙… {…Ë∫…… =xΩ˛” E‰Ú ±…B §…ÈEÚ ®… b˜±…¥…… n˘™…… l…… i…… EÚ =x…EÚ… §…÷g¯…{…… x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… ®… +SUÙ… x…EÚ±…‰* x…Ëx…∫…“ x…‰ §…Ω÷˛i… ¶……¥…÷EÚ Ω˛…‰ EÚÆ˙

+®…‰ Æ˙EÚx… V…xΩ² Ω˛®… ∫…∆∫EfiÚ i… Æ˙ Ω˛i… |……h…“ ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛ ¥…‰ {…⁄¥…‘ ∫…∆∫EÚ…Æ˙… EÚ…‰ +{…x……i…‰ V…… Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i…“™… {…Œ∂S…®… EÚ“ +…ƒv…“ ®… +ƒv…‰ Ω÷˛B =c˜ Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛* EÚΩ˛… l……- =∫…E‰Ú b˘b˜“ x…‰ ∫……Æ˙“ =©… EÚc˜“ ®…‰Ω˛x…i… EÚ“ l…“* +§… ¥…fir˘…¥…∫l…… i……‰ =x…EÚ“ +SUÙ“ M…÷V…Æ˙x…“ Ω˛“ S…… Ω˛B* ¥…Ω˛ ∫…‰¥…… x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…“ l…“ {…Æ˙ x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… ®… +{…x…“ i…Æ˙Ω˛ E‰Ú ±……‰M…… ®… i……‰ ¥…Ω˛ J…÷∂… +…ËÆ˙ +SUÙ… V…“¥…x… V…“ ∫…EÚi…‰ l…‰* =∫…E‰Ú {…i…… =∫…EÚ“ ®…V…§…⁄Æ˙“ +…ËÆ˙ +…Ãl…EÚ Œ∫l… i… ∫…®…Z…i…‰ l…‰* =∫…E‰Ú {…i…… x…‰ Ω˛“ =∫…‰ x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… EÚ… ¥…S……Æ˙ ∫…÷Z……™…… l……* ¥…Ω˛ Ω˛Æ˙ Æ˙ ¥…¥……Æ˙ S…S…« x… V……EÚÆ˙ +{…x…‰ {…i…… ∫…‰ ®…±…x…‰ V……i…“ l…“* +®…‰ Æ˙EÚ… ®… Æ˙ ¥…¥……Æ˙ EÚ… n˘x… S…S…« EÚ… n˘x… Ω˛…‰i…… Ω˲* 12 §…V…‰ n˘…‰{…Ω˛Æ˙ ∫…‰ {…Ω˛±…‰ E÷ÚUÙ ¶…“ x…Ω˛” J…÷±…i……* x…Ëx…∫…“ ∫…‰ §……i… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú §……n˘ ®…Èx…‰ +{…x…‰ {… i… ∫…‰ x…Ëx…∫…“ E‰Ú {…i……V…“ EÚ…‰ n‰˘J…x…‰ V……x…‰ EÚ… +…O…Ω˛ EÚ™…… l……* ®…È x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… EÚ… ®…i…±…§… Ω˛∫i…{…i……±… ∫…®…Z…i…“ l…“* §……n˘ ®… {…i…… S…±…… ™…Ω˛…ƒ x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… EÚ… +l…« ¥…fir˘…∏…®… Ω˲* +®…‰ Æ˙EÚ… E‰Ú §……Ɖ˙ ®… EÚΩ˛… V……i…… Ω˲ EÚ ™…Ω˛…ƒ EÚ… EÚ…‰<« EÚ±S…Æ˙ x…Ω˛”... x…Ëx…∫…“ M…Æ˙“§… l…“ i……‰ ¶…“ =∫…x…‰ +{…x…‰ {…i…… EÚ… {…Ë∫…… x…Ω˛” ±…™……* +¶…“ {…Æ˙∫…… |… ∫…±±…… EÚ…®… {…Æ˙ ®…‰Æ˙“ ∫…… l…x… x…‰ +{…x…‰ P…Æ˙ §…÷±…… EÚÆ˙ +{…x…“ §…‰∫…®…Â]ı n˘J…… EÚÆ˙ §…i……™…… l…… EÚ =∫…x…‰ +{…x…‰ ∫……∫…∫…∫…÷Æ˙ E‰Ú ±…B `ˆ“EÚ EÚÆ˙¥……<« Ω˲* |… ∫…±±…… +…ËÆ˙ =∫…E‰Ú {… i… EËÚz… +{…x…‰ ®……ƒ-§……{… EÚ…‰ x…Õ∫…M… Ω˛…‰®… ®… x…Ω˛” UÙ…‰c˜x…… S……Ω˛i…‰* |… ∫…±±…… x…‰ Ωƒ˛∫…-Ωƒ˛∫… EÚÆ˙ §…i……™…… EÚ =∫…E‰Ú ®……ƒ-§……{… EÚ“ ∫…‰¥…… ®… EËÚz… x…‰ =∫…EÚ… ∫……l… n˘™……* =∫…E‰Ú ®……ƒ-§……{… EÚ…‰ EÈÚ∫…Æ˙ l……* +§… =∫…EÚ“ §……Æ˙“ Ω˲* =∫…E‰Ú i…“x…… §…SS…‰ i……‰ +{…x…‰-+{…x…‰ P…Æ˙… ®… ΩÈ˛* +®…‰ Æ˙EÚx… V…xΩ² Ω˛®… ∫…∆∫EfiÚ i… Æ˙ Ω˛i… |……h…“ ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛ ¥…‰ {…⁄¥…‘ ∫…∆∫EÚ…Æ˙… EÚ…‰ +{…x……i…‰ V…… Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i…“™… {…Œ∂S…®… EÚ“ +…ƒv…“ ®… +ƒv…‰ Ω÷˛B =c˜ Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛* EËÚ∫…“ ¥…b˜®§…x…… Ω˲?

GARBHANAL

40


+±…EÚ… |…®……‰n˘ V…x®…- 18 V…÷±……<« 1958. ∂…I……- B®…-B∫….∫…“., ∫x……i…EÚ…‰k…Æ˙ b˜{±……‰®…… {…j…EÚ… Æ˙i…… B¥…∆ EÚ®{™…⁄]ıÆ˙ ¥…‰§… b˜V……<x… ®…‰∆. ±…M…¶…M… 60 EÚΩ˛… x…™……∆ B¥…∆ ±…‰J… |…EÚ… ∂…i…. +…EÚ…∂…¥……h…“ <±……Ω˛…§……n˘ B¥…∆ ±…J…x…> ∫…‰ |…∫…… Æ˙i…. "∫…∆¥…v…«x…' j…Ë®…… ∫…EÚ {… j…EÚ… EÚ“ ∫…∆{……n˘EÚ. "∫…… Ω˛i™… ∫…÷v…… Æ˙ix…' ∫…‰ ∫…®®…… x…i…. =k…Æ˙ |…n˘‰∂… Ω˛xn˘“ ∫…‰¥…“ ∫…∆∫l…… ±…J…x…> u˘…Æ˙… "∫…®®……x… ={…… v…'. ®…j… E÷Ú±… |…™……M… u˘…Æ˙… "∫…… Ω˛i™……®…fii…' ∫…®®……x…. EÚΩ˛…x…“ ∫…∆O…Ω˛- ∫…S… C™…… l……. ∫…®|… i…- ∫…®…“I…… + v…EÚ…Æ˙“, =0|…0 {……¥…Æ˙ EÚ…Æ˙{……‰Æ˙‰∂…x…. ∫…®{…E«Ú- " |…™…∆EÚ' 5-41 ¥…Æ˙…®… J…∆b˜-5 ˙M……‰®…i…“ x…M…Æ˙, ±…J…x…>. <«-®…‰±…- pandeyalka@rediffmail.com

GARBHANAL

§…Ω˛ E‰Ú x……Ë §…V… M…B l…‰, {…Æ˙ Æ˙…®…“ EÚ… EÚΩ˛” +i…… {…i…… x… l…… "+…V… ±…M…i…… Ω˛Ë °ÚÆ˙ x…Ω˛“ +…BM…“' ∫……‰S…i…‰ Ω˛÷B ®…È ∫¥…™…∆ Ω˛“ §…i…«x… ∫……°Ú EÚÆ˙x…‰ EÚ“ ∫……‰S… Æ˙Ω˛“ l…“ EÚ GÚ”S… EÚ“ i…“J…“ v¥… x… E‰Ú ∫……l… u˘…Æ˙ EÚ“ P…∆]ı“ §…V… =`ˆ“ +…ËÆ˙ =∫…E‰Ú +∆n˘Æ˙ +…x…‰ {…Æ, <∫…∫…‰ {…⁄¥…« EÚ =∫…E‰Ú n˘‰Æ˙ ∫…‰ +…x…‰ {…Æ˙ ®…È E÷ÚUÙ EÚΩ˛i…“ Æ˙…®…“ ∫¥…™…∆ Ω˛“ +{…x…“ Æ˙…®… EÚΩ˛…x…“ ∫…÷x……x…‰ ±…M…“* "EÚ… §…i……<« n˘“n˘“ i……‰Ω˛Æ˙‰ ∫……®…x…‰ ¥……±…“ |…∆∫…{…±…x…“ §…Ω˛÷i… §…“®……Æ˙ Ω˛È +…M…‰ {…“UÙ‰ i……‰ EÚ…‰<« Ω˛Ë x…Ω˛“ Ω˛®…Ω˛“ V…Æ˙… =x…E‰ÚÆ˙ J…… i…Æ˙ S……™… n˘ ±…™…… §…x……¥…Ë ±……M…, +Æ˙‰ ®…x…<«-®…x…<« E‰Ú EÚ…®… +…¥…i… ΩË*' |…∆∫…{…±…x…“ +l……«i… ®…‰Æ˙‰ P…Æ˙ E‰Ú `ˆ“EÚ ∫……®…x…‰ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…“ +¥…EÚ…∂… |……{i… |…v……x……S……™……« ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“* ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ EÚ… x……®… +…i…‰ Ω˛“ ±…M…¶…M… ∫…k…Æ˙ ¥…π…“«™… ¥…fir˘… EÚ… S…‰Ω˛Æ˙… ∫……®…x…‰ +… V……i…… Ω˛Ë V…xΩ² ®…Èx…‰ +{…x…‰ <∫… P…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú UÙ: ¥…π……Á E‰Ú +xi…Æ˙…±… ®…‰∆ ∫…∆¶…¥…i…: UÙ: §……Æ˙ Ω˛“ n˘‰J…… Ω˛…‰M……* EÚ`ˆ…‰Æ˙ ¶……¥… ±…™…‰ =x…EÚ… S…‰Ω˛Æ˙… +…V… ¶…“ =x…E‰Ú EÚcEÚ |…v……x……S……™……« Ω˛…‰x…‰ EÚ“ {…÷ π]ı EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* >ƒS…“ S……Æ˙n˘“¥……Æ˙“, ¥…∂……±…EÚ…™… °Ú…]ıEÚ, ±…∆§…‰-±…∆§…‰ ¥…fiI… +…ËÆ˙ P…x…“ ±…i……+…‰∆ ∫…‰ P…Æ˙… =x…EÚ… +…¥……∫… ∫¥…™…∆ ®…‰∆ EÚ∫…“ Æ˙Ω˛∫™……i®…EÚ §…∆M…±…‰ ∫…‰ EÚ®… x…Ω˛“ ±…M…i……* =∫… {…Æ˙ ∫…‰ EÚÆ˙‰±…… x…“®… S…g¯… Ω˛È =x…E‰Ú ¶…‰ c™…‰ V…Ë∫…‰ +…EÚ…Æ˙ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú J⁄…∆J……Æ˙ n˘…‰ E÷Úk…‰ V……‰ °Ú…]ıEÚ E‰Ú ∫……®…x…‰ ∫…‰ °‰ÚÆ˙“ ¥……±…… ¶…“ x…EÚ±… V……B i……‰ M…÷Æ˙…« EÚÆ˙ +{…x…… +…GÚ…‰∂… ¥™…HÚ EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* V…§… ®…È {…Ω˛±…“ §……Æ˙ <∫… P…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ +…™…“ i……‰ ∫……®…x…‰ E‰Ú ®…EÚ…x… ®…‰∆ ±…M…“ x……®…{… ^ıEÚ… ®…‰∆ ¶…⁄i…{…⁄¥…« |…v……x……S……™……« ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ EÚ… x……®… {…g EÚÆ˙ Ω˛“ =x…EÚ… {… Æ˙S…™…

|……{i… Ω˛÷+… l…… {…Æ˙ ®…Ω˛“x……‰∆ x… i……‰ Æ˙…®…“ E‰Ú + i… Æ˙HÚ ®…Èx…‰ EÚ∫…“ EÚ…‰ =x…E‰Ú P…Æ˙ ®…‰∆ V……i…‰ n˘‰J…… x… Ω˛“ EÚ∫…“ EÚ…‰ P…Æ˙ ∫…‰ x…EÚ±…i…‰* {…Æ˙ + v…EÚ i……ƒEÚ Z……ƒEÚ EÚ“ |…EfiÚ i… x… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… +…ËÆ˙ E÷ÚUÙ x…<« Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… ®…Èx…‰ EÚ¶…“ =∫… P…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±……‰∆ E‰Ú ¥…π…˜™… ®…‰∆ + v…EÚ V……x…x…‰ EÚ… |…™……∫… x…Ω˛“ EÚ™……* ¥…Ω˛ i……‰ BEÚ n˘x… ®…‰∆ +{…x…‰ {…c…‰∫… EÚ“ ∂…÷¶…… ∫…‰ §……i…‰∆ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛“ l…“ EÚ BEÚ M…∆¶…“Æ˙ ®…÷J…®…÷p˘… ¥……±…“ ¥…fir˘… EÚ…‰ Æ˙C∂…‰ ∫…‰ =i…Æ˙ EÚÆ˙ +∆n˘Æ˙ V……i…‰ n˘‰J……* ®…È =i∫…÷EÚi……¥…∂… ®…÷c EÚ√Æ˙ =xΩ˛‰ n˘‰J…x…‰ ±…M…“ i……‰ ∂…÷¶…… x…‰ ®…÷Z…‰ EÚ…‰Ω˛x…“ ®……Æ˙ EÚÆ˙ ¥™…∆M™… ∫…‰ EÚΩ˛… "+Æ˙‰ =v…Æ˙ ®…i… n˘‰J… §…÷ g™…… §…÷Æ˙… ®……x…

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“

∫…÷

Æ˙∫∫……EÚ∂…“

41


|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“ V……BM…“*' BEÚ ∫…÷ ∂… I…i… ¥…fir˘… E‰Ú ±…™…‰ ™…Ω˛ ∫…∆§……‰v…x… ®…÷Z…‰ °Ú…∆∫…-∫…… S…÷¶……, {…Æ˙ =x…E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ V……x…x…‰ EÚ“ V…Y……∫…… ®…‰∆ =∫… S…÷¶…x… EÚ…‰ n˘Æ˙ EÚx……Æ˙ EÚÆ˙ ®…È ∂…÷¶…… EÚ…‰ |…∂x…¥……S…EÚ o˘ π]ı ∫…‰ n˘‰J…x…‰ ±…M…“* ∂…÷¶…… ®…‰Æ˙“ V…Y……∫…… ∂……xi… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B §……‰±…“ "+Æ˙‰ {…i…… x…Ω˛” ™…Ω˛ EËÚ∫…“ Ø˚J…“ +…ËÆ˙ §…n˘¬ n˘®……M… §…÷ g™…… Ω˛Ë V…∫…‰ ®……x…÷π… M…∆v… Ω˛“ x…Ω˛“ ∫…÷Ω˛…i…“* EÚ…‰<« ¶…⁄±…… ¶…]ıEÚ… <∫…E‰Ú u˘…Æ˙ {…Ω˛÷∆S… V……B i……‰ {…Ω˛±…‰ i……‰ J…⁄∆J……Æ˙ E÷Úk…‰ Ω˛“ =∫…EÚ“ Æ˙…Ω˛ Æ˙…‰EÚ ±…‰i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ EÚΩ˛” M…±…i…“ ∫…‰ ¥…Ω˛ §……Ω˛Æ˙ Ω˛“ ®…±… M…™…” i……‰ +{…x…‰ E÷Úk……‰∆ ∫…‰ ¶…“ + v…EÚ J…⁄∆J……Æ˙ B‰∫…‰ ¶……¥……‰∆ ∫…‰ n˘‰J…‰∆M…“ ®……x……‰ V……x…‰ ¥……±…‰ x…‰ =x…E‰Ú P…Æ˙ V…… EÚÆ˙ {…i…… x…Ω˛“ =x…EÚ… C™…… UÙ“x… ±…™…… Ω˛…‰* °ÚÆ˙ ∂…÷¶…… x…‰ §…i……™…… EÚ |……Æ˙®¶… ®…‰∆ V…§… ¥…Ω˛ <∫… EÚ…±……‰x…“ ®…‰∆ +…<« i……‰ {…c…‰∫…“ v…®…« E‰Ú x……i…‰ =x…∫…‰ ®…±…x…‰ V……x…‰ EÚ… +{…Æ˙…v… EÚÆ˙ §…Ë`ˆ“ l…“* V…§… ∂…÷¶…… x…‰ P…∆]ı“ §…V……<« i……‰ i…÷Æ˙∆i… Ω˛“ n˘…‰x…… E÷Úk…‰ °Ú…]ıEÚ E‰Ú =∫… {……Æ˙ °Ú…]ıEÚ {…Æ˙ {…ËÆ˙ Æ˙J… EÚÆ˙ J…c‰ Ω˛…‰ M…B +…ËÆ˙ V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ∫…‰ ¶……ÈEÚ EÚÆ˙ =∫…‰ ¥……{…∫… V……x…‰ EÚ… +…n˘‰∂… n˘‰x…‰ ±…M…‰ {…Æ˙ E÷Úk……‰∆ EÚ“ ¶……π…… ∫…‰ +{… Æ˙ S…i… ∂…÷¶…… x…‰ {…÷x…: ™…Ω˛ ∫……‰S… EÚÆ˙ P…∆]ı“ §…V…… n˘“ EÚ E÷Úk……‰∆ EÚ“ ®……±… EÚx… +… EÚÆ˙ <x… E÷Úk……‰∆ EÚ…‰ Ω˛]ı…BM…“ i……‰ ¥…Ω˛ °Ú…]ıEÚ ∫…‰ ¶…“i…Æ˙ |…¥…‰∂… EÚÆ˙ {……B∆M…“* =∫…EÚ“ +…∂…… E‰Ú +x…÷Ø˚{… ®……±… EÚx… §……Ω˛Æ˙ i……‰ +…<« {…Æ˙ S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ x…i……xi… + x…SUÙ… ™…… ±…M…¶…M… ={…‰I…… E‰Ú ¶……¥… ±…™…‰* ®…Æ˙i…… C™…… x… EÚÆ˙i…… ∂…÷¶…… ™…Ω˛ i……‰ ∫…®…Z… M…<« EÚ =∫…x…‰ ™…Ω˛…∆ +… EÚÆ˙ M…±…i…“ EÚ“ Ω˛Ë {…Æ˙ ®……±… EÚx… EÚ…‰ §……Ω˛Æ˙ §…÷±…… EÚÆ˙ =±]ı‰ {……ƒ¥… ±……Ë]ı V……x…… =∫…‰ + ∂…π]ıi…… ±…M…“ +i…: =∫…x…‰ +{…x…‰ J… ∫…™……B S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ ∫…|…™……∫… ®…÷∫EÚ…x… ±……i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛… "x…®…∫i…‰ ®…È +…{…E‰Ú ∫……®…x…‰ E‰Ú §…M…±… ¥……±…‰ P…Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛⁄∆', "i……‰?', ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ E‰Ú <∫… ∞¸J…‰ |…∂x… +…ËÆ˙ S…‰Ω˛Æ˙‰ E‰Ú ¶……¥… n˘‰J… EÚÆ˙ l…⁄EÚ M…]ıEÚi…‰ Ω˛÷B ¥…Ω˛ §……‰±…“ "V…“ {…c…‰∫… E‰Ú x……i…‰ +…{…∫…‰ ®…±…x…‰ +…<« l…“, {…Æ˙ ∂……™…n˘ +…{… ¥™…∫i… Ω˛È +i…: S…±…i…“ Ω˛⁄∆' +…ËÆ˙ ™…Ω˛ EÚΩ˛ EÚÆ˙ ¥…Ω˛ =±]ı‰ {……ƒ¥… ±……Ë]ı {…c“, ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ x…‰ ¶…“ =∫…‰ Æ˙…‰EÚx…‰ EÚ… |…™……∫… x…Ω˛“ EÚ™……* S……Æ˙ {……∆S… {…M… S…±… EÚÆ˙ =∫…x…‰ BEÚ §……Æ˙ ®…÷c EÚÆ˙ {…“UÙ‰ n˘‰J…… i……‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ E÷Úk……‰∆ EÚ…‰ ∫…Ω˛±…… Æ˙Ω˛“ l…” +…ËÆ˙ =x…E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ E÷ÚUÙ ∫…®…™… +…™…… EÚ`ˆ…‰Æ˙ ¶……¥… i…Æ˙…‰ Ω˛i… Ω˛…‰x…‰ ±…M…… l……* ∂…÷¶…… EÚ…‰ B‰∫…… |…i…“i… Ω˛÷+… ®……x……‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ E÷Úk……‰∆ EÚ…‰ +{…x…… n˘… ™…i¥… ¶…±…“ ¶……∆ i… x…¶……x…‰ E‰Ú ±…™…‰ ∂……§……∂…“ n˘‰ Æ˙Ω˛“

EÚ…‰<« i……‰ EÚ…Æ˙h… Ω˛…‰M…… V……‰ <i…x…“ ∂… I…i…, |…v……x……S……™……« E‰Ú {…n˘ ∫…‰ +¥…EÚ…∂… |……{i… ®… Ω˛±…… ∫…®……V… E‰Ú ®…v™… Æ˙Ω˛ EÚÆ˙ ¶…“ ∂…π]ı…S……Æ˙…‰∆ EÚ…‰ EÚx……Æ˙‰ Æ˙J… EÚÆ˙ {……x…“ ®…‰∆ S…EÚx……<« E‰Ú ∫…®……x… ∫…n˘… +±…M… Ω˛“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È*

Ω˛…‰∆* ¥…Ω˛ n˘x… +…ËÆ˙ +…V… EÚ… n˘x… ∂…÷¶…… x…‰ =x…E‰Ú P…Æ˙ V……x…… i……‰ n˘⁄Æ˙ =x…∫…‰ EÚ¶…“ o˘ π]ı ¶…“ x…Ω˛“ ®…±……<«* ∂…÷¶…… EÚ… ™…Ω˛ EÚ]ı÷ +x…÷¶…¥… ∫…÷x… EÚÆ˙ ®…Èx…‰ ¶…“ EÚ¶…“ =x…∫…‰ {… Æ˙S…™… §…g…x…‰ EÚ… ∫……Ω˛∫… x…Ω˛“ EÚ™……, Ω˛…ƒ ®…x… ®…‰∆ =x…E‰Ú <∫… +∫……®……x™… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ E‰Ú |… i… ¶…“M…‰ Ω˛÷B x…B S…⁄x…‰ E‰Ú ∫…®……x… +x…‰EÚ |…∂x… J…÷n˘§…÷n˘…i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È* ®…È |……™…: ∫……‰S…i…“ EÚ ™…Ω˛ B‰∫…“ C™……‰∆ ΩÈ˛* {…Æ˙…‰I… ®…‰∆ EÚ…‰<« i……‰ EÚ…Æ˙h… Ω˛…‰M…… V……‰ <i…x…“ ∂… I…i…, |…v……x……S……™……« E‰Ú {…n˘ ∫…‰ +¥…EÚ…∂… |……{i… ®… Ω˛±…… ∫…®……V… E‰Ú ®…v™… Æ˙Ω˛ EÚÆ˙ ¶…“ ∂…π]ı…S……Æ˙…‰∆ EÚ…‰ EÚx……Æ˙‰ Æ˙J… EÚÆ˙ {……x…“ ®…‰∆ S…EÚx……<« E‰Ú ∫…®……x… ∫…n˘… +±…M… Ω˛“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È* {…Æ˙ =x…E‰Ú ∂…÷πEÚ ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ ™…n˘…-EÚn˘… ∫…÷x…“ §……i…‰∆ ®…‰Æ˙“ V…Y……∫…… E‰Ú §…÷±…§…÷±……‰∆ EÚ…‰ +xn˘Æ˙ Ω˛“ +xn˘Æ˙ J…÷n˘§…÷n˘…x…‰ EÚ…‰ §……v™… EÚÆ˙i…”* §…SS…‰ i……‰ =xΩ² {…Æ˙…‰I… ®…‰∆ S…∆b˜… ±…x… i…EÚ EÚΩ˛i…‰ C™……‰∆ EÚ ∫…cEÚ {…Æ˙ GÚE‰Ú]ı J…‰±…i…‰ §…SS……‰∆ EÚ“ M…‰∆n˘ |……™…: =x…E‰Ú P…Æ˙ EÚ“ S……Æ˙n˘“¥……Æ˙“ °Ú…∆n˘ EÚÆ˙ =x…E‰Ú P…Æ˙ EÚ“ §… M…™…… ®…‰∆ ∫…∆‰v… ±…M……x…‰ EÚ… +{…Æ˙…v… EÚÆ˙ §…Ë`ˆi…“* {…Ω˛±…‰ i……‰ §…SS……‰∆ x…‰ M…‰∆n˘ ¥……{…∫… n˘‰x…‰ EÚ“ +x…÷x…™… ¥…x…™… EÚ“ {…Æ˙ =k…Æ˙ ®…‰∆ =xΩ˛…Âx…‰ +{…x…‰ E÷Úk……‰∆ EÚ…‰ J……‰±… n˘™……, V……‰ °Ú…]ıEÚ

GARBHANAL

42


GARBHANAL

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“ E‰Ú =∫… {……Æ˙ ∫…‰ Ω˛“ §…SS……‰∆ EÚ…‰ <i…x…… ¶…™……GÚ…∆i… EÚÆ˙ n˘‰i…‰ EÚ ¥…‰ §…‰S……Æ˙‰ x…Æ˙…∂… Ω˛…‰ EÚÆ˙ ±……Ë]ı V……i…‰* E÷ÚUÙ J…‰±…x…‰ EÚ“ +n˘®™… <SUÙ… +…ËÆ˙ E÷ÚUÙ §……±™……¥…∫l…… EÚ… n˘÷:∫……Ω˛∫…, BEÚ-n˘…‰ ±…cEÚ…‰∆ x…‰ i……‰ u˘…Æ˙ ®……x……‰ +{…x…‰ ®…x… EÚ“ ¶…c…∫… x…EÚ…±…x…‰ EÚ… +¥…∫…Æ˙ ®…±… M…™…… Ω˛…‰, ]ı‰g… °Ú…∆n˘ EÚÆ˙ +{…x…“ ∫…®{… k… ¥……{…∫… ±…‰x…‰ EÚ… |…™……∫… ¶…“ EÚ™…… {…Æ˙ ®…÷∆Ω˛ §…x…… EÚÆ˙ §……‰±…“ "+Æ˙‰ EÚ±… EÚ“ ®…Æ˙i…“ +…V… ®…Æ˙‰∆ Ω˛®…‰∆ EÚ… EÚÆ˙Ë EÚ… Ω˛Ë' +{…x…“ i…“µ… Q……h…∂… HÚ E‰Ú S…±…i…‰ =x… |…Ω˛Æ˙“ E÷Úk……‰∆ x…‰ §…SS……‰∆ E‰Ú +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ + ¥…Æ˙±… |…¥……Ω˛ ®…‰∆ =x…E‰Ú ±…™…‰ +{…∂…§n˘…‰∆ EÚ“ §……ËUÙ…Æ˙ |……Æ˙®¶… |…™……∫… EÚ…‰ +∫…°Ú±… Ω˛“ x…Ω˛“ §…x……™…… ¥…Æ˙x…¬ BEÚ ±…cEÚ… ®…∆]ı⁄ V……‰ EÚÆ˙ n˘“* =∫…E‰Ú <∫… |…Ω˛…Æ˙ ∫…‰ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ EÚ… i……‰ {…i…… x…Ω˛“ {…Æ˙ ®…‰Æ˙… >ƒS…“ S……Æ˙n˘“¥……Æ˙“ {…Æ˙ ±…M…¶…M… S…g Ω˛“ M…™…… l…… E÷Úk……‰∆ EÚ“ J…⁄∆J……Æ˙ i…x… +¥…∂™… +…Ω˛i… Ω˛…‰ M…™……* ®…Èx…‰ ±…M…¶…M… =∫…‰ b˜…∆]ıi…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛… "C™…… M…÷Æ˙…«Ω˛]ı ∫…÷x… EÚÆ˙ B‰∫…… l…Æ˙…«™…… EÚ ∫…“v…‰ {…E‰Ú +…®… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ +x……{…-∂…x……{… §……‰±…‰ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* EÚ±… i…EÚ i……‰ =x…EÚ“ <i…x…“ ∫…‰¥…… v…Æ˙i…“ {…Æ˙ +… M…Æ˙…, V…∫…∫…‰ =∫…E‰Ú {……ƒ¥… EÚ“ Ω˛d˜“ ]ı⁄]ı M…<« +…ËÆ˙ EÚÆ˙i…“ l…“ +…ËÆ˙ +…V… =∫… n˘÷J…“ +…i®…… EÚ…‰ EÚ…‰∫… EÚÆ˙ C™……‰∆ {……{… EÚ“ ¥…Ω˛ b˜‰g ®……Ω˛ i…EÚ §…∫i…Æ˙ {…Æ˙ {…c… Æ˙Ω˛…* +§… i……‰ §…SS…‰ M…‰∆n˘ =∫… ¶……M…“ §…x… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë*' +Æ˙‰ n˘“n˘“ +…{…EÚ…‰ {…i…… x…Ω˛“ §…÷ g™…… §…c“ P……P… Ω˛Ë, {……Æ˙ S…±…‰ V……x…‰ {…Æ˙ +…{…∫… ®…‰∆ V…‰§… J…S…« +Æ˙‰ Ω˛®… EÚ… x…Ω˛“ EÚ™…Ë +…‰Ω˛ E‰Ú V……‰c EÚÆ˙ x…<« M…‰∆n˘ ±……x…… Ω˛“ ∏…‰™…∫EÚÆ˙ §…Æ˙Ë? M…⁄ ®…⁄i… i…EÚ ∫……°Ú EÚ™…Ë, i…‰±… ∫…®…Z…i…‰ Ω˛È* ±…M……¥……, n˘ ±…™…… §…x……¥…… {…Æ˙ > x……∫…÷GÚ“ §…÷ g™…… Ω˛®…EÚ… i……‰ ]ıEÚ… +…V… Æ˙…®…“ §…i…… Æ˙Ω˛“ l…“ EÚ ®…∫…‰V… S……˧…‰ {… Æ˙¥……Æ˙ i……‰ ®…∫…‰V… x……Ω˛“ n˘ Ω˛∫…*' °ÚÆ˙ {……∫… +…EÚÆ˙ S…∆n˘…x…“ E÷ÚUÙ J…… {…“ x…Ω˛“ Æ˙Ω˛“ Ω˛È* n˘n˘« ∫…‰ S…∆n˘…x…“ EÚ“ ∫…¥……« v…EÚ v…“®… ∫¥…Æ˙ ®…‰∆ §……‰±…“ n˘“n˘“ i……‰Ω˛EÚ… i…c{… Æ˙Ω˛“ Ω˛È, =x…EÚ… =`ˆx……-§…Ë`ˆx…… n˘⁄¶…Æ˙ §…÷Æ˙…<« EÚÆ˙i…… l…… °ÚÆ˙ {…i…… Ω˛Ë §…M…±… ¥……±…‰ S……˧…‰ V…“ ®…“`ˆ“ Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë* §…∫… b˜…ÏC]ıÆ˙ ∫…÷§…Ω-∂……®… +… ¥…Ω˛ {…g“- ±…J…“ ®… Ω˛±…… ®…“`ˆ“ §… i…™…… §…x……™… E‰Ú §…÷ g™…… E‰ÚÆ˙ EÚÆ˙ ∫…÷<« ±…M…… V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ §…‰S……Æ˙“ n˘x… ®…EÚ…x… +{…x…Ë x……®… EÚÆ˙…™… ¶…Æ˙ BEÚ…EÚ“ {…c“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È* §…∫… Æ˙…®…“ Ω˛“ +{…x…… ∫…§… E÷ÚUÙ =xΩ² ±… Ω˛x…*' ®…÷Z…‰ ∫……Æ˙“ EÚΩ˛…x…“ ¥…π…˜…« =x…EÚ… EÚ…®… EÚÆ˙ n˘‰i…“ Ω˛Ë* ®…÷Z…‰ =x…EÚ… C™……‰∆ n˘‰∆M…“* E‰Ú §……n˘ v…÷±…‰ +…EÚ…∂… E‰Ú ∫…®……x… Ω˛…±… +…ËÆ˙ BEÚ…EÚ“{…x… n˘‰J… EÚÆ˙ =x…∫…‰ ∫{…π]ı n˘J…x…‰ ±…M…“, ®…È ∫…®…Z… M…<« ∫…Ω˛…x…÷¶…⁄ i… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ l…“* V…Ë∫…“ ¶…“ Ω˛È EÚ V…∫…‰ ®…È Æ˙…®…“ EÚ“ ¶…±…®…x…∫……Ω˛i… ®……x…¥…i…… E‰Ú x……i…‰ ®…‰Æ˙… ®…x… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… l…… ∫…®…Z… Æ˙Ω˛“ l…“ ¥…Ω˛ E÷ÚUÙ {……x…‰ EÚ… ∫¥……l…« l……* {…Æ˙ ®…÷Z…‰ Æ˙…®…“ EÚ“ §……i… EÚ… EÚ =x…EÚ… Ω˛…±… S……±… {…⁄UÙ +…>ƒ, {…Æ˙ E÷ÚUÙ {…c…‰ ∫…™……‰∆ EÚ“ ¥…∂¥……∫… x…Ω˛“ Ω˛÷+…* S……˧…‰ {… Æ˙¥……Æ˙ i……‰ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ EÚ“ ∫…¥……« v…EÚ ¥™…∆M……‰ HÚ™……‰∆ +…ËÆ˙ E÷ÚUÙ =x…E‰Ú J…⁄∆J……Æ˙ E÷Úk……‰∆ E‰Ú b˜Æ˙ ∫…‰ V……‰ E÷ÚUÙ Ω˛“ §…÷Æ˙…<« EÚÆ˙i…… l…… °ÚÆ˙ ¥…Ω˛ {…g“- ±…J…“ ®… Ω˛±…… +{…x…… ∫…§… E÷ÚUÙ =xΩ² I…h……‰∆ ®…‰∆ EÚ∫…“ EÚ…‰ ¶…“ I…i…- ¥…I…i… EÚÆ˙x…‰ ®…‰∆ ∫…I…®… Ω˛È, ®…È =x…E‰Ú C™……‰∆ n˘‰∆M…“* {…Æ˙ °ÚÆ˙ +…ËÆ˙ ±……‰M……‰∆ ∫…‰ ¶…“ Y……i… Ω˛÷+… EÚ +…V… EÚ±… S……˧…‰ P…Æ˙ V……x…‰ EÚ… ∫……Ω˛∫… x…Ω˛“ EÚÆ˙ {……<«* Ω˛…ƒ ®…Ëx…‰ <i…x…… +¥…∂™… EÚ™…… V…“ EÚ… {…⁄Æ˙… P…Æ˙ n˘x… Æ˙…i… =xΩ² P…‰Æ˙‰ Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ =x…EÚ“ ∫…‰¥…… ®…‰∆ V…÷]ı… EÚ Æ˙…®…“ EÚ…‰ =x…EÚ“ ∫…‰¥…… E‰Ú EÚ…Æ˙h… ®…‰Æ˙‰ P…Æ˙ +…x…‰ ®…‰∆ Ω˛…‰x…‰ ¥……±…“ Ω˛Ë, =x…EÚ… §…‰EÚ…Æ˙ §…‰]ı… V…∫…x…‰ n˘…n˘“ EÚ“ +∆ i…®… <SUÙ… {…⁄h…« EÚÆ˙x…‰ Ω˛‰i…÷ n˘‰Æ˙ ®…‰∆ +¥…∂™… UÙ⁄]ı n˘‰ n˘“* ¶…±…‰ Ω˛“ ®…÷Z…‰ E÷ÚUÙ EÚ…™…« ∫¥…™…∆ Ω˛“ EÚÆ˙x…‰ §…x…… EÚ®……<« E‰Ú Ω˛“ ¥…¥……Ω˛ EÚÆ˙ n˘™…… M…™…… l…… +{…x…“ {…ix…“ ∫… Ω˛i… {…ci…‰* ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ E‰Ú P…Æ˙ {…Æ˙ Ω˛“ b˜‰Æ˙… b˜…±…‰ Ω˛÷B Ω˛Ë* Æ˙…®…“ EÚ“ i……‰ =xΩ˛…Âx…‰ i…“x… S……Æ˙ n˘x… Ω˛“ §…“i…‰ Ω˛…‰∆M…‰ EÚ Æ˙…®…“ {…÷x…: {…⁄¥…«¥…i… |……i…: +{…x…‰ BEÚ |…EÚ…Æ˙ ∫…‰ UÙ÷^ı“ Ω˛“ EÚÆ˙ n˘“ Ω˛Ë* §…∫… §…i…«x… ∫……°Ú EÚÆ˙¥…… EÚÆ˙ =∫…‰ ∫…®…™… {…Æ˙ ={… ∫l…i… Ω˛…‰ M…<«* ®…Èx…‰ {…⁄UÙ… "i…÷®Ω˛…Æ˙“ |…∆∫…{…±…x…“ EÚ“ S…±…i…… EÚÆ˙ n˘‰i…“ Ω˛È* ¥…Ω˛ i……‰ Æ˙…®…“ x…‰ EÚ∫…“ ∫…®…™… EÚ…®… E‰Ú §…Ω˛…x…‰ ∫…‰ i… §…™…i… `ˆ“EÚ Ω˛…‰ M…<« C™……?' ®…‰Æ˙… <i…x…… EÚΩ˛x…… l…… EÚ =∫…EÚ…‰

43


|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“ =x…E‰Ú ®…v™… Ω˛…‰x…‰ ¥……±…‰ ¥……i……«±……{… ∫…‰ <∫… Æ˙Ω˛∫™… EÚ…‰ V……x… ±…™……* ∫…∆¶…¥…i…: ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ x…‰ <∫… +∫…Ω˛…™… +¥…∫l…… ®…‰∆ b˜⁄§…i…‰ ®…‰∆ i…x…E‰Ú EÚ… ∫…Ω˛…Æ˙… {……EÚÆ˙ ™…Ω˛ x…h…«™… ±…™…… Ω˛…‰M…… +l…¥…… ±…‰x…‰ EÚ…‰ ¥…¥…∂… Ω˛÷<« Ω˛…‰∆M…“* n˘…‰ Ω˛“ i…“x… n˘x……‰∆ ®…‰∆ x……]ıEÚ ®…‰∆ x…™…… ®……‰c +… M…™……* ®…È ∫……‰EÚÆ˙ =`ˆ“ Ω˛“ l…“ EÚ §……Ω˛Æ˙ ∫…‰ ±……‰M…… EÚ“ V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ∫…‰ §…Ω˛∫… EÚÆ˙x…‰ EÚ“ v¥… x… ∫…÷x… EÚÆ˙ ®…‰∆ §……Ω˛Æ˙ +… M…<«* ¥…Ω˛…∆ n˘‰J…… EÚ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ E‰Ú P…Æ˙ E‰Ú ∫……®…x…‰ BEÚ EÚ…Æ˙ J…c“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ BEÚ ∫…⁄]ı‰b-§…⁄]ı‰b˜ ∫…VV…x… S……˧…‰ V…“ ∫…‰ EÚΩ˛ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È "+…{… EÚ…Ëx… Ω˛…‰i…‰ Ω˛È ®…‰Æ˙“ ®…n˘Æ˙ E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ E÷ÚUÙ i…™… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰, {…i…… x…Ω˛” <xΩ² EÚ…Ëx…-EÚ…Ëx… ∫…“ n˘¥…… n˘‰EÚÆ˙ +…ËÆ ¶…“ §…“®……Æ˙ EÚÆ˙ n˘™…… - =x…EÚ… <±……V… ®…È EÚ∫…“ +∫{…i……±… ®…‰∆ EÚÆ˙…>∆M……*' S……˧…‰ V…“ EÚ… i……‰ {…⁄Æ˙… {… Æ˙¥……Æ˙ i……±… `ˆ…‰∆EÚ EÚÆ˙ ±…cx…‰ EÚ“ ®…÷p˘… ®…‰∆ J…c… l……* =x…EÚ“ {…ix…“ Ω˛…l… x…S…… EÚÆ˙ §……‰±…“ "Æ˙Ω˛x…‰ n˘…‰ §…c‰ +…B ®……ƒ EÚ“ S…xi…… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰, ∫……±……‰∆ i……‰ <v…Æ˙ Z……∆EÚ… ¶…“ x…Ω˛“ +§… +… J…Æ˙ ∫…®…™… ®…‰∆ V…§… ®…EÚ…x… {…Æ˙ Ω˛EÚ EÚ“ §……i… +…<« i……‰ S…±…‰ +…B ±……c±…‰ §…‰]ı… §…x… EÚÆ˙*' ¥…Ω˛ ∫…VV…x… GÚ…‰v… ∫…‰ ±……±… {…“±…‰ Ω˛÷B V…… Æ˙Ω˛‰ l…‰* V…§… =x…EÚ… S……˧…‰ V…“ EÚ“ {…ix…“ E‰Ú +…M…‰ ¥…∂… x… S…±…… i……‰ +{…x…“ +…∆M±… ¶……π…… EÚ… |…¶……¥… b˜…±…x…‰ EÚ… |…™……∫… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B S……˧…‰ V…“ ∫…‰ §……‰±…‰ "{±…“V… +…∫EÚ ™…÷+Æ˙ ¥……<˘°Ú ]ı÷ §…Ω˛‰¥… Ω˛Æ˙ ∫…‰±°Ú*' <∫… {…Æ˙ S……˧…‰ V…“ EÚ“ {…ix…“ §……‰±…” "§…∫…-§…∫… V……n˘… +∆O…‰V…“ ®…‰∆ x… ]ıÆ˙]ıÆ˙…+…‰, J…§…Æ˙n˘…Æ˙ V……‰ +®®…… V…“ EÚ…‰ ™…Ω˛…∆ ∫…‰ ±…‰ M…B*' ®…È ¥…∫®…™… ¥…®…⁄g l…“, i……‰ C™…… <x…EÚ… §…‰]ı… ¶…“ Ω˛Ë - °ÚÆ˙ ™…Ω˛ ™…Ω˛…∆ +E‰Ú±…“ C™……‰∆ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È* <i…x…‰ n˘x……‰∆ ∫…‰ §…“®……Æ˙ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ §…‰]ı… +…V… +…™……* ®…È +{…x…“ ∫…∆¥……n˘n˘…i…… Æ˙…®…“ EÚ“ |…i…“I…… EÚÆ˙x…‰ ±…M…“* ®…‰Æ˙“ <∫… Æ˙Ω˛∫™…®…™… |…EÚÆ˙h… ®…‰∆ Ø˚ S… §…gi…“ V…… Æ˙Ω˛“ l…“* i…¶…“ Æ˙…®…“ +… M…<«* P…]ıx…… E‰Ú <∫… x……]ıEÚ“™… ®……‰c ∫…‰ ¥…Ω˛ + i… =i∫…… Ω˛i… l…“, ¥…Ω˛ |…∫…z… Ω˛…‰ EÚÆ˙ §……‰±…“ "n˘‰J…… n˘“n˘“, S……˧…‰ EÚ“ ∫……Æ˙“ S……±……EÚ“ v…Æ˙“ Æ˙Ω˛ M…<«*' ®…Èx…‰ EÚΩ˛… "{…Æ˙ +…V… i…EÚ i……‰ <x…EÚ… §…‰]ı… n˘J…… x…Ω˛”*' <∫… {…Æ˙ Y……i… Ω˛÷+… EÚ ¥…Ω˛ <x…EÚ… ∫……Ëi…‰±…… §…‰]ı… Ω˛Ë +…ËÆ˙ <x… n˘…‰x…… EÚ… EÚ…‰<« ∫…∆§…∆v… x…Ω˛” Ω˲* {…Æ˙ <∫… ∫…®…™… S……˧…‰ V…“ ∫…‰ V…±…“ ¶…÷x…“ Æ˙…®…“ EÚ…‰ ¥…Ω˛ n˘‰¥…n˘⁄i… ∫…… ±…M… Æ˙Ω˛… l……* ¥…Ω˛ §…‰]ı‰ EÚ… {…I… ±…‰i…‰ Ω˛÷B §……‰±…“ "+Æ˙‰ EÚUÙ÷ Ω˛…‰™…, Ω˛Ë i……‰ =x…E‰Ú ®…Æ˙n˘ EÚ“

"§…∫…-§…∫… V……n˘… +∆O…‰V…“ ®…‰∆ x… ]ıÆ˙]ıÆ˙…+…‰, J…§…Æ˙n˘…Æ˙ V……‰ +®®…… V…“ EÚ…‰ ™…Ω˛…∆ ∫…‰ ±…‰ M…B*' ®…È ¥…∫®…™… ¥…®…⁄g l…“, i……‰ C™…… <x…EÚ… §…‰]ı… ¶…“ Ω˛Ë - °ÚÆ˙ ™…Ω˛ ™…Ω˛…∆ +E‰Ú±…“ C™……‰∆ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È* +…˱……n, |…∆∫…{…±…x…“ E‰Ú P…Æ˙ V……™…n˘…n˘ {…Æ˙ i……‰ =∫…“ EÚ… Ω˛EÚ §…x…i…… Ω˛Ë* S……Ë §…+…<x… J……±…“ +®®…… V…“, +®®……V…“ EÚΩ˛ EÚÆ˙ >E‰ÚÆ˙ Ω˛EÚ l……‰c‰ Ω˛“ Ω˛c{… ±…‰<Ω˛È*' ®…Èx…‰ =∫…‰ ]ı…‰EÚ EÚÆ˙ {…⁄UÙ…, {…Æ˙ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ E‰Ú C™…… Ω˛…±… Ω˛È* > i……‰ §…‰Ω˛…‰∫… ΩÈ˛ =x…EÚÆ˙ §…]ı¥…… §…c‰ +∫{…i……±… ±…‰ M…¥…… Ω˛Ë - =∫…EÚ… + ¥…Æ˙±… ¥……i……«±……{… °ÚÆ˙ |……Æ˙®¶… Ω˛…‰ M…™……* "+Æ˙‰ n˘“n˘“ <« S……˧…‰ i……‰ J…⁄§… ]ı…∆M… +c…™… Æ˙Ω˛Ë {…Æ˙ =x…E‰ÚÆ˙ §…]ı¥…… `ˆΩ˛Æ˙… {…Ω˛÷∆S… ¥……±……, l……x…… EÚS…Ω˛Æ˙“ EÚ“ v…®…EÚ“ n˘‰ EÚÆ˙ ±…Ë M…¥…… Ω˛Ë +…{…x… ®…Ω˛i……Æ˙“ EÚ…*' "{…Æ˙ V…§… =∫…EÚ… <x…∫…‰ EÚ…‰<« ∫…∆§…∆v… Ω˛“ x…Ω˛“ l…… i……‰ =∫…‰ {…i…… EËÚ∫…‰ S…±……*', "+Æ˙‰ +<∫…x… §……i… EÚΩ˛” UÙ{…i… Ω˛Ë EÚ… ∫…§…™… V……x…i… Æ˙Ω˛Ë EÚ S……˧…‰ EÚ… M…÷±… J…±……™… Ω˛È EÚ…‰> °⁄Úx… EÚÆ˙ n˘™…Ë Ω˛…‰<« ∫……‰ ∫…÷x… EÚÆ˙ > n˘…ËÆ˙‰ +…™…*' ®…È ∫…®…Z… M…<« EÚ ™…Ω˛ ∫…§… Æ˙…®…“ E‰Ú |…S……Æ˙ |…∫……Æ˙ EÚ… {… Æ˙h……®… Ω˛Ë* ®…÷Z…‰ x… V……x…‰ C™……‰∆ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ EÚ“ S…xi…… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ l…“ EÚ EÚ…‰<« ¶…“ EÚÆ˙…B {…Æ˙ =x…EÚ“ ∫…‰¥…… ∫…÷∏…÷π…˜… Ω˛…‰ V……™…* ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ E‰Ú +∫{…i……±… V……x…‰ E‰Ú §……n˘ ∫……®…x…‰ P…Æ˙ ¥… S…j… ∫…÷x…∫……x… ±…M…x…‰ ±…M…… l……* =x…E‰Ú E÷Úk…‰ =n˘…∫… ∫…‰ u˘…Æ˙ {…Æ˙ Ω˛“ §…Ë`ˆ‰ Æ˙Ω˛i…‰ l…‰* ™…Ω˛…∆ i…EÚ EÚ °Ú…]ıEÚ E‰Ú {……∫… ∫…‰ x…EÚ±…x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ…‰ ¶……ÈEÚ ¶…“ x…Ω˛“ Æ˙Ω˛‰ l…‰* ∫…∆¶…¥…i…: V…∫…EÚ“ ∫…÷Æ˙I…… EÚ… n˘… ™…i¥… =x…E‰Ú >{…Æ˙ l…… =x…E‰Ú S…±…‰ V……x…‰ {…Æ˙ =xΩ² ¶……ÈEÚx…… ¶…“

GARBHANAL

44


GARBHANAL

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“ x…π|…™……‰V…x… ±…M… Æ˙Ω˛… l……* ¶…±…‰ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ ∫…‰ ®…‰Æ˙… EÚ…‰<« ∫…∆§…∆v… x…Ω˛“ l…… °ÚÆ˙ ¶…“ ®……x…¥…i…… E‰Ú x……i…‰ <∫… ∫l… i… ®…‰∆ ∫¥…™…∆ ®…È =xΩ² n˘‰J…x…‰ E‰Ú ±…™…‰ +∫{…i……±… V……x…‰ ∫…‰ J…÷n˘ EÚ…‰ Æ˙…‰EÚ x…Ω˛“ {……™…“ l…“* ¥…Ω˛…∆ {…Ω˛÷∆S… EÚÆ˙ {…i…… S…±…… EÚ ¥…Ω˛ +…<«∫…“™…⁄ ®…‰∆ ΩÈ˛, ®…È ¥…Ω˛…∆ C™…… +…¥…∂™…EÚi…… l…“* ™…Ω˛ n˘÷¶……«M™… Ω˛“ l…… EÚ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ x…‰ =x…∫…‰ {…Ω˛÷∆S…“ i……‰ ®…‰Æ˙‰ +…∂S…™…« EÚ“ ∫…“®…… x…Ω˛“ Æ˙Ω˛“* V…xΩ² ®…È x…i……xi… ®…÷∆Ω˛ ®……‰c… i……‰ ¶……M™… x…‰ ¶…“ =x…∫…‰ ®…∆÷Ω˛ ®……‰c˜ ±…™……* ∫…®…™… E‰Ú i…“µ… |…¥……Ω˛ BEÚ…EÚ“ ∫…®…Z… Æ˙Ω˛“ l…“ =x…E‰Ú §…‰]ı‰ E‰Ú + i… Æ˙HÚ n˘…‰ §…Ω˛x……‰∆ +…ËÆ˙ x…‰ =x…E‰Ú EÚx……Æ˙‰ EÚ…‰ UÙz…- ¶…z… EÚÆ˙ n˘™……* {……∆S… ¥…π…˜« ¶…“ x… §…“i…‰ l…‰ EÚ ¶……<™……‰∆ E‰Ú {… Æ˙¥……Æ˙ ¶…“ l…‰* ®…‰Æ˙‰ ±…™…‰ =x…EÚ… BEÚ…EÚ“ V…“¥…x… +…ËÆ˙ ∏…“ S…∆n˘…x…“ EÚ“ æ˛n˘™……P……i… ∫…‰ ®…fii™…÷ Ω˛…‰ M…<«* =x…E‰Ú BEÚ ®……j… {…÷j… ∫…÷V…™… ¶…“ Æ˙Ω˛∫™…®…™… §…x… M…™……* ∫…‰ ¥…Ë∫…‰ ¶…“ =x…E‰Ú ¥…∂…‰π… i…xi…÷ x…Ω˛“ V…÷c {……B l…‰* ∏…“ S…∆n˘…x…“ EÚ… P…Æ˙ {…⁄¥…« {…ix…“ E‰Ú x……®… Ω˛“ l…… <∫…∫…‰ {…⁄¥…« EÚ ¥…Ω˛ +{…x…‰ + v…EÚ…Æ˙ EÚ… |…∂x… ∫…¶…“ n˘x… Æ˙…i… ¥…Ω˛…∆ {…Æ˙ +∫{…i……±… ®…‰∆ Ω˛“ {…c‰ Æ˙Ω˛i…‰* n˘x… {…Æ˙ =`ˆ…B n˘⁄Æ˙n∂…“« ∫…÷V…™… x…‰ n˘⁄∫…Æ˙… P…Æ˙ J…Æ˙“n˘x…‰ E‰Ú §…Ω˛…x…‰ ∫…‰ ¥…Ω˛ P…Æ˙ §…‰S… n˘x… ¥™…i…“i… Ω˛…‰i…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ l…‰ {…Æ˙ +{…x…“ x…V…“ ¥™…∫i…i……+…‰∆ E‰Ú EÚÆ˙ +{…x…‰ x……®… ∫…‰ P…Æ˙ J…Æ˙“n˘ EÚÆ˙ {…∂S……i… ¶…“ EÚ…‰<« ¥…Ω˛…∆ ∫…‰ V……x…‰ EÚ…‰ ¶…“ {…÷x…“i…… EÚ…‰ BEÚ EÚx……Æ˙‰ EÚÆ˙ n˘™…… i…Ë™……Æ˙ x…Ω˛“ l……* ∫…¶…“ BEÚ n˘⁄∫…Æ˙‰ EÚ…‰ V……x…‰ +…ËÆ˙ <∫… |…EÚ…Æ˙ +{…x…‰ +x…S……Ω˛‰ EÚ…‰ EÚΩ˛i…‰* ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ ™…l……¥…i… E÷ÚUÙ Ω˛“ n˘‰Æ˙ ®…‰∆ +¶…“ i…EÚ EÚi…«¥™… +…ËÆ˙ + v…EÚ…Æ˙ ®…‰∆ §…‰∫…÷v… l…“* EÚ…∂… ¥…Ω˛ n˘‰J… {……i…” EÚ =x…E‰Ú ∫¥…™…∆ EÚ…‰ =x…E‰Ú ∫…§…∫…‰ ¶……M…“n˘…Æ˙“ ∫…‰ ®…÷ HÚ {……<«* ¥…Ω˛ i……‰ EÚi…x…‰ Ω˛i…Ëπ…˜“ Ω˛È* x…i™… V……i…‰-V……i…‰ + v…EÚ |…™… ∫…r˘ EÚÆ˙ x …‰ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ ∫¥…™…∆ ∫…®…l…« l…” ∫…§…E‰Ú ¥……i……«±……{… ∫…‰ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ E‰Ú EÚ“ Ω˛…‰c ®…‰∆ Æ˙∫∫……EÚ∂…“ +i…: ™…Ω˛ P…Æ˙ J…Æ˙“n˘ ±…™……* {…Æ˙ +i…“i… V…“¥…x… E‰Ú E÷ÚUÙ {…z…‰ ®…‰Æ˙‰ Ω˛…l… ±…M… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ =x…E‰Ú ∫…∆§…∆ v…™……‰∆ V……‰ ¶…“ Ω˛…‰ <∫… ∫…®…™… ∫…¶…“ =x…E‰Ú M…B l…‰* =x…EÚ… {…⁄Æ˙… x……®… {…÷x…“i…… S…∆n˘…x…“ ∫¥……∫l™… EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ S… xi…i… l…‰, Ω˛Ë* ¥…Ω˛ +{…x…‰ {……∆S… ¶……<«-§…Ω˛x……‰∆ ®…‰∆ ∫…§…∫…‰ E‰Ú ®…v™… EÚ“ Æ˙∫∫…“ =x…E‰Ú EÚπ]ı ®…‰∆ ∫…§… |…∫i…÷i… l…‰, ™…Ω˛“ §…c“ Ω˛È +…ËÆ˙ {…i…… EÚ“ +EÚ∫®……i… ®…fii™…÷ E‰Ú +S……x…EÚ BEÚ Z…]ıE‰Ú C™…… EÚ®… Ω˛Ë? ∫…¶…“ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ ∫…‰ EÚ…Æ˙h… =xΩ˛…Âx…‰ +v™……{…x… EÚÆ˙E‰Ú n˘…‰x……‰∆ ∫…‰ ]ı ⁄ ] ı M…<« * §…gEÚÆ˙ =x…E‰Ú EÚÆ˙“§…“ §…x…x…‰ EÚ… ¶……<™……‰∆ +…ËÆ˙ §…Ω˛x……‰∆ EÚ…‰ =x…E‰Ú {…ËÆ˙…‰∆ {…Æ˙ |…™……∫… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ l…‰* J…c… EÚÆ˙E‰Ú =x…EÚ“ M…fiΩ˛∫l…“ ∫…∆¥……Æ˙i…‰ ∫…∆¥……Æ˙i…‰ =x…EÚ“ M…fiΩ˛∫l…“ §…∫……x…‰ EÚ“ +…™…÷ ®…÷aˆ“ ∫…‰ Æ˙‰i… E‰Ú ∫…®……x… ®…È +{…x…‰ ¥…S……Æ˙…‰∆ ®…‰∆ ®…Mx… l…“ EÚ +…<«∫…“™…⁄ ∫…‰ b˜…ÏC]ıÆ˙ §……Ω˛Æ˙ +…B =xΩ² °Ú∫…±… M…<« l…“* °ÚÆ˙ V…§… ∫…§… ¶……<« §…Ω˛x… +{…x…“-+{…x…“ n˘‰J… EÚÆ˙ ∫…¶…“ =i∫…÷EÚi…… ∫…‰ b˜…ÏC]ıÆ˙ E‰Ú ∫…®…“{… ∫…®…]ı +…B* b…ÏC]ıÆ˙ x…‰ M…fiΩ˛∫l…“ ®…‰∆ ¥™…∫i… Ω˛…‰ M…B i…§… ∂…x…Ë: ∂…x…Ë: ¥…Ω˛ ∫¥…™…∆ EÚ…‰ =x…E‰Ú M…∆¶…“Æ˙ ¥……h…“ ®…‰∆ EÚΩ˛… " ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ EÚ… V…“¥…x… i……‰ Ω˛®…x…‰ §…S…… ±…™…… Ω˛Ë V…“¥…x… ®…‰∆ +¥……∆ UÙi… +x…÷¶…¥… EÚÆ˙x…‰ ±…M…”* i…¶…“ {…÷x…“i…… EÚ“ ¥…Ω˛ E÷ÚUÙ n˘‰Æ˙ ®…‰∆ Ω˛…‰∂… ®…‰∆ ¶…“ +… ¶…“ V……B∆M…“ {…Æ˙ ∂……™…n˘ =x…E‰Ú §……Bƒ i…Æ˙°Ú V…“¥…x… ∞¸{…“ x……¥… ∫…®…™… E‰Ú |…¥……Ω˛ ®…‰∆ ±…I™…Ω˛“x… §…Ω˛i…“ Ω˛÷<« +{…x…“ E‰Ú +∆M… ±…E¥……O…∫i… Ω˛…‰ M…B Ω˛È*' ™…Ω˛ ∫…÷x…i…‰ Ω˛“ E÷ÚUÙ Ω˛“ n˘‰Æ˙ ®…‰∆ +¶…“ i…EÚ ®…j… E‰Ú ¶……<« +v…‰c +…™…÷ E‰Ú ¥…v…÷Æ˙ ∏…“Æ˙®…‰∂… S…∆n˘…x…“ ∫…‰ V…… ∫¥…™…∆ EÚ…‰ =x…E‰Ú ∫…§…∫…‰ + v…EÚ |…™… ∫…r˘ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ Ω˛…‰c ®…‰∆ Æ˙∫∫……EÚ∂…“ ]ıEÚÆ˙…™…“* +{…x……‰∆ ∫…‰ +…Ω˛i… +…ËÆ˙ BEÚ…EÚ“ V…“¥…x… ™……j…… ∫…‰ l…EÚ“ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ =x…E‰Ú ∫…∆§…∆ v…™……‰∆ E‰Ú ®…v™… EÚ“ Æ˙∫∫…“ +S……x…EÚ BEÚ Z…]ıE‰Ú ∫…‰ ]ı⁄]ı {…÷x…“i…… x…‰ <∫…“ EÚx……Æ˙‰ ±…M…x…… ∏…‰™…∫EÚÆ˙ ∫…®…Z…… +…ËÆ˙ <∫… |…EÚ…Æ˙ M…<«, =xΩ² +x……™……∫… +{…x…‰ +…¥…∂™…EÚ EÚ…™…« ™……n˘ +… M…B +…ËÆ˙ ®…∫…‰V… ¥…Ω˛ ®…∫…‰V… S…∆n˘…x…“ §…x… M…<»* ™…Ω˛ =x…E‰Ú ¶……<«-§…Ω˛x…… EÚ…‰ Æ˙…∫… x… S…∆n˘…x…“ E‰Ú +…∆J… J……‰±…x…‰ ∫…‰ {…⁄¥…« Ω˛“ =x…EÚ… S…Æ˙ +…i®…“™… BEÚ…EÚ“{…x… +…™……* =xΩ² ∫…®…Z… x… +…™…… EÚ <∫… +…™…÷ ®…‰∆ ¥…¥……Ω˛ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ =x…E‰Ú {……∫… ∫…®…]ı +…™…… l……*

45


14 n˘∫…®§…Æ˙ 1955 EÚ…‰ Æ˙…™…{…÷Æ ®… V…x®…. B®….B., B±….B±….§…“. EÚ“ b˜ O…™……ƒ. ®…v™…|…n˘‰∂… E‰Ú ¥… ¶…z… ®…Ω˛… ¥…t…±…™……‰∆ ®…‰∆ +v™……{…x…. 1980 ∫…‰ ®…v™…|…n˘‰∂… |…∂……∫… x…EÚ ∫…‰¥…… ®…‰∆ EÚ…™…«Æ˙i…. ±…J…x…‰ EÚ“ ∂…÷∞¸+…i… EÚ ¥…i……+… ∫…‰ +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ ¥™…∆M™… ±…‰J…x…. Æ˙S…x……Bƒ n÷˘ x…™……¶…Æ˙ EÚ“ {…j…-{… j…EÚ…+… ®… |…EÚ… ∂…i…. "§……n˘±……‰∆ EÚ… i…§……n˘±……‰∆ ∫…‰ ∫…∆§…∆v…' {…Ω˛±…… ¥™…∆M™… ∫…∆O…Ω˛. ∫…∆|… i… : ¶……Æ˙i…“™… |…∂……∫… x…EÚ ∫…‰¥…… ®… EÚ…™…«Æ˙i….

±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ ±…J…… ∫…®{…⁄h…« ∫…i™…

®…‰

Æ˙‰ b˜≈…<¥…Æ˙ x…‰ ∫…÷§…Ω˛-∫…÷§…Ω˛ +…EÚÆ˙ P……‰π…h…… EÚ“- ∫……Ω˛§…! +§… ®…È Z…⁄`ˆ“ ±……ƒM… §…÷EÚ x…Ω˛” ¶…∞¸Ï∆M……* ®…Èx…‰ M……ËÆ˙ ∫…‰ n˘‰J…… i……‰ ∫…Ω˛®… M…™……* =∫…E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ ¥…Ω˛“ |…EÚ…∂… ¥…Æ˙…V…®……x… l……, V……‰ ∫…i™… E‰Ú |…™……‰M… EÚÆ˙i…‰ ∫…®…™… ®……‰Ω˛x…n˘…∫… EÚÆ˙®…S…∆n˘ M……∆v…“ E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛…‰M……* ®…Èx…‰ EÚΩ˛…- Æ˙…i… ®…È ¶……ƒM… J…… ±…“ Ω˛Ë C™……? EËÚ∫…“ §…Ω˛EÚ“-§…Ω˛EÚ“ §……i…‰∆ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰? =∫…x…‰ EÚΩ˛…- ∫……Ω˛§…, Æ˙…i… ®…‰∆ Ω˛®…x…‰ Æ˙…V…… Ω˛ Æ˙∂S…xp˘ EÚ“ EÚΩ˛…x…“ {…g“ +…ËÆ˙ Ω˛®……Æ˙… æ˛n˘™… {… Æ˙¥…i…«x… Ω˛…‰ M…™……* +…{… <v…Æ-=v…Æ˙ ™……Æ˙ n˘…‰∫i……‰∆ ®…‰∆ M……c“ P…÷®…¥……i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ ±…J…i…‰ Ω˛È EÚ Æ˙…∂…x… EÚ“ n˘÷EÚ…x… EÚ… +…EÚ ∫®…EÚ x…Æ˙“I…h… EÚ™……* V……i…‰ Ω˛È ∫…x…‰®…… +…ËÆ˙ ±…J…i…‰ Ω˛È EÚ ∫… S…¥……±…™… M…™……* <∫… |…EÚ…Æ˙ EÚ“ v……ƒv…±…“ +§… Ω˛®… x…Ω˛” S…±…x…‰ n˘‰∆M…‰* =∫…EÚ“ §……i……‰∆ ∫…‰ ∫…SS……<« EÚ“ M…xv… +… Æ˙Ω˛“ l…“* ®…Èx…‰ i…÷Æ˙∆i… x……EÚ §…∆n˘ EÚÆ˙ ±…“* x……EÚ §…∆n˘ EÚÆ˙i…‰ Ω˛“ ®…‰Æ˙‰ Y……x… S…I…÷ J…÷±… M…B* E÷ÚUÙ n˘x… ∫…‰ ®…‰Æ˙‰ >{…Æ˙ {…‰]ı≈…‰±… EÚ“ §…S…i… EÚ… ¶…⁄i… ∫…¥……Æ˙ l…… +…ËÆ˙ =∫…“ E‰Ú +∫…Æ˙ ∫…‰ ®…Èx…‰

+{…x…“ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ EÚ…Æ˙ E‰Ú |… i… EÚ±……‰®…“]ıÆ˙ {…‰]ı≈…‰±… EÚ“ J…{…i… E‰Ú Ω˛∫……§…- EÚi……§… ®…‰∆ +{…x…“ S……‰∆S… V…∞¸Æ˙i… ∫…‰ V™……n˘… b˜÷§……‰ n˘“ l…“* ¥…Ω˛” S……‰∆S… b˜≈…<¥…Æ˙ EÚ…‰ +xn˘Æ˙ i…EÚ S…÷¶… M…<« l…“, V…∫…E‰Ú {… Æ˙h……®…∫¥…∞¸{… =∫…E‰Ú +xn˘Æ˙ ∫…i™… EÚ… Z…Æ˙x…… °⁄Ú]ı {…c… l……* ®…È ∫…®…Z… M…™…… EÚ +§… ®…‰Æ˙… ={…n˘‰∂……®…fii… ¶…“ ∫…i™… E‰Ú ∫]ı‰™… Æ˙∆M… ¥Ω˛“±… ∫…‰ S…{…EÚ M…B <∫… ∫…i™…¥……n˘“ EÚ“ M……c“ ∫…i™…{…l… ∫…‰ Z…⁄`ˆ x…M…Æ˙ EÚ“ +…‰Æ˙ x…Ω˛” ®……‰c ∫…E‰ÚM……* <∫… ±…B ®…Èx…‰ EÚΩ˛…- ®…÷Z…‰ J…÷∂…“ Ω˛Ë EÚ i…÷®Ω˛…Æ˙‰ +xn˘Æ˙ ∫…i™… EÚ… M…™…Æ˙ |…EÚ]ı Ω˛÷+… Ω˛Ë* +…V… ∫…‰ ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ ¥…Ω˛“ ±…J…… V……BM……, V……‰ {…⁄h…« ∫…i™… Ω˛…‰M……* i…÷®Ω˛‰∆ {…⁄Æ˙… + v…EÚ…Æ˙ Ω˛Ë EÚ Ω˛®… M……c“ V…Ω˛…ƒ-V…Ω˛…ƒ ±…‰EÚÆ˙ V……Bƒ, =∫…EÚ… ∫…Ω˛“-∫…Ω˛“ ±…‰J……-V……‰J…… ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ n˘V…« EÚÆ˙…‰, EÚxi…÷ ™……j…… E‰Ú =q˘‰∂™… EÚ… Eڅϱ…®… Ω˛®… ¶…Æ˙‰∆M…‰* ¥…Ω˛ ∫…Ω˛®…i… Ω˛…‰ M…™……* =∫…E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ E÷Ú ]ı±… ®…÷∫E÷ÚÆ˙…Ω˛]ı l…“* E÷ÚUÙ n˘‰Æ˙ §……i… ®…Èx…‰ =∫…‰ §…c‰ §……§…⁄ ∫…‰ °÷Ú∫…°÷Ú∫……i…‰ ∫…÷x……- ∫……±……, Ω˛Æ˙ EÚ…®… ®…‰∆ +{…x…“ ]ı…ƒM… +c…i…… Ω˛Ë* +§… ±……ÏM… §…÷EÚ EÚ“ |… ¥… π]ı™……ƒ <∫…‰ V……ƒS… E‰Ú P…‰Æ˙‰ ®…‰∆ |… ¥…π]ı EÚÆ˙˙¥……BƒM…“, i…§… +C±… `ˆEÚ…x…‰ +…BM…“ <∫…EÚ“* ∂……®… EÚ…‰ EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ l…“* EÚ ¥…i…… E‰Ú EÚ“]ı…h…÷ §…S…{…x… ∫…‰ Ω˛“ ®…‰Æ˙“ Æ˙M…-Æ˙M… ®…‰∆ E÷Ú±…§…÷±…… Æ˙Ω˛‰ l…‰ +…ËÆ˙ Ω˛Æ˙ EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ ®…‰∆ ®……<EÚ E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ =x… EÚ“]ı…h…÷+…‰∆ EÚ…‰ ∏……‰i……+…‰∆ ®…‰∆ °ËÚ±……x…‰ E‰Ú §……n˘ ¶…“

GARBHANAL

46

¥™…∆M™…

V…§§……Æ˙ f¯…∆EÚ¥……±……


GARBHANAL

¥ ™…∆ M ™… i……‰ b˜≈…<¥…Æ˙ EÚ“ |…∫…z…i…… {…‰]ı≈…‰±… E‰Ú n˘…®……‰∆ V…Ë∫…“ B¥…Æ˙‰∫]ı {…Æ˙ ¥…Æ˙…V…®……x… ¥……Ω˛-¥……Ω˛ E‰Ú ¥……<Æ˙∫… E‰Ú |…¶……¥… ∫…‰ EÚ“]ı…h…÷ §…gi…‰ Ω˛“ V…… Æ˙Ω˛‰ l…‰* l…“* =∫…x…‰ EÚΩ˛…- ∫…Æ +…V… =q˘‰∂™… ®…‰∆ C™…… ±…J…x…… Ω˛Ë? §…i…… <∫… ±…B EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ EÚ… x…®…∆j…h… ]ı…±…x…… +∫…®¶…¥… l……* n˘“ V…BM……* ®…Èx…‰ EÚΩ˛…- i…÷®… +¶…“ v…Ë™…« v…Æ˙…‰* ∫……ƒS…“ n˘∂…«x… E‰Ú §……n˘ §……Ω˛Æ˙ ∂……®… EÚ…‰ EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ ∫…‰ ±……Ë]ıx…‰ E‰Ú §……n˘ b˜≈…<¥…Æ˙ x…‰ ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰Æ˙‰ x…EÚ±…i…‰ Ω˛÷B E÷ÚUÙ V……{……x…“ {…™…«]ıEÚ…‰∆ ∫…‰ Ω˛®…x…‰ Ω˛…l… ®…±……B, x…®…∫i…‰ EÚ“, ∫…®…I… Æ˙J…“, V…∫…®…‰∆ ±…J…… l……- EÚ…™……«±…™… ∫…‰ ∫…∆∫EfiÚ i… ¶…¥…x… =x…EÚ… + ¶…¥……n˘x… ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚ™…… +…ËÆ˙ P…Æ˙ +…EÚÆ˙ ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ M…™……, V…Ω˛…ƒ EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ +…™……‰ V…i… EÚ“ M…<« l…“* ®…Èx…‰ =∫…‰ |… ¥… π]ı ±…J……- ∫……ƒS…“ ®…‰∆ ¥…n˘‰∂…“ {…™…«]ıEÚ…‰∆ ∫…‰ ¶…‰∆]ı EÚÆ˙ =xΩ˛‰∆ ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ E‰Ú EÚ…‰ {…g…, ®…÷∫E÷ÚÆ˙…™…… +…ËÆ˙ ™……j…… E‰Ú =q˘‰∂™… Eڅϱ…®… ®…‰∆ ¶…Æ˙…M…Æ˙“§……‰∆ E‰Ú EÚ±™……h… EÚ“ ¥…EÚ…∫… ™……‰V…x……+…‰∆ EÚ“ V……x…EÚ…Æ˙“ n˘“ V…∫…∫…‰ ¥…‰ |…v……x…®…∆j…“ Æ˙…Ω˛i… EÚ…‰π… E‰Ú ±…B EÚ ¥… ∫…®®…‰±…x… +…™……‰ V…i… EÚÆ˙x…‰ §…Ω˛÷i… |…¶…… ¥…i… Ω˛÷B* Ω˛‰i…÷ EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ ®…‰∆ +…B EÚ ¥…™……‰∆ ∫…‰ ¥…S……Æ˙- ¥…®…∂…« EÚ™……* b˜≈…<¥…Æ˙ <x… P…]ıx……+…‰∆ ∫…‰ {…Æ˙‰∂……x… n˘⁄∫…Æ˙‰ n˘x… Ω˛®……Æ˙“ ®…‰®… ∫……Ω˛§… EÚ“ l…… +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ {…Æ˙‰∂……x…“ EÚ…‰ °÷Ú±… °ÚÆ˙®……<∂… {…Æ˙ =xΩ˛‰∆ "®……™…… ®…‰®… ∫……Ω˛§…' ∫{…“b˜ ®…‰∆ ±……x…‰ E‰Ú =q˘‰∂™… ∫…‰ ®…Èx…‰ =∫…‰ n˘J……x…‰ ±…‰ V……x…… {…c…* b˜≈…<¥…Æ˙ x…‰ °Ú±®… "®……™…… ®…‰®… EÚ…Æ˙h… §…i……+…‰ x……‰ ]ı∫… l…®…… n˘™……, |…∫…z…i……{…⁄¥…«EÚ ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ ±…J……- P…Æ˙ ∫…‰ ∫……Ω˛ § …' E‰ Ú ¥…±… ¥™…¥…∫EÚ…‰ ∆ E‰ Ú V…∫…EÚ… ®…V…®…⁄x… <∫… |…EÚ…Æ˙ l……M……c“ ±…‰EÚÆ˙ V™……‰ i… ]ı…Ï EÚV… M…™……, ¥…Ω˛…ƒ EÚ…™……«±…™… E‰Ú ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ¥……Ω˛x… EÚ“ °Ú±®… n˘‰J…“ +…ËÆ˙ ¥……{…∫… ±……Ë]ı…* ®…Èx…‰ i…⁄ ±…B Ω˛Ë, <∫… ±…B ∫…x…‰®…… ®…Æ˙®®…i… E‰Ú ±…B {…UÙ±…‰ n˘x……‰∆ b˜…±…-b˜…±… ®…È {……i…-{……i… E‰Ú +xn˘…V… ®…‰∆ Ω˛ … Ï ± … ®…‰ ∆ +¥…™…∫EÚ…‰ ∆ EÚ“ +…{…E‰Ú u˘…Æ˙… |……{i… i…“x……‰∆ EÚ…‰]ı‰∂…x……‰∆ =q˘‰∂™… n˘V…« EÚ™……- ∫…x…‰®…… Ω˛…ϱ… EÚ“ EÚ… ∫…⁄I®… x…Æ˙“I…h… EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ {……™…… ={… ∫l… i… EÚ“ M…÷{i… ∫……°Ú-∫…°Ú…<« EÚ… x…Æ˙“I…h… EÚ™……* °Ú±®… M…™…… EÚ +±…M…-+±…M… i…“x……‰∆ °Ú®……Ê "®……™…… ®…‰®… ∫……Ω˛§…' E‰Ú¥…±… ¥™…¥…∫EÚ…‰∆ E‰Ú x…M…Æ˙…x…“ EÚ“* ∫…§… E÷ÚUÙ E‰Ú EÚ…‰]ı‰∂…x… BEÚ Ω˛“ Ω˛∫i… ±… {… ®…‰∆ ±…B Ω˛Ë, <∫… ±…B ∫…x…‰®…… Ω˛…ϱ… ®…‰∆ `ˆ “ EÚ {……™……* ±…J…‰ M…B Ω˛È* <∫… |…EÚ…Æ˙ +…{…x…‰ +¥…™…∫EÚ…‰∆ EÚ“ ={… ∫l… i… EÚ“ M…÷{i… °ÚV…“« EÚ…‰]ı‰∂…x… |…∫i…÷i… EÚÆ˙ x…M…Æ˙…x…“ EÚ“* ∫…§… E÷ÚUÙ `ˆ“EÚ {……™……* <∫… + x…™… ®…i…i…… EÚ“ Ω˛Ë* +i…: C™……‰∆ x… |… ¥… π]ı EÚ…‰ ±…J…x…‰ E‰Ú §……n˘ ®…÷Z…‰ ¥…∂¥……∫… +…{…EÚ…‰ x…±… ®§…i… EÚÆ˙ +…{…EÚ“ ¥…¶……M…“™… V……ƒS… EÚ“ V……B* Ω˛…‰ M…™…… EÚ +°Ú∫…Æ˙∂……Ω˛“ ®…‰∆ +§… ®…È {…⁄h…« ¥…™…∫EÚ Ω˛…‰ S…÷EÚ… Ω˛⁄Ï* EÚ…Æ˙h… §…i……+…‰ x……‰ ]ı∫… ®…±…i…‰ Ω˛“ b˜≈…<¥…Æ˙ ®…‰Æ˙‰ ∫……®…x…‰ x…i…®…∫i…EÚ Ω˛…‰ E÷ÚUÙ n˘x……‰∆ §……n˘ ¶……Æ˙i… ¶…¥…x… ∫…‰ x……]ıEÚ n˘‰J…x…‰ E‰Ú §……n˘ ±……Ë]ıi…‰ Ω˛÷B M…™……* §……‰±……- ∫…Æ˙, ®…‰Æ˙‰ ∫…Æ˙ ∫…‰ ∫…i™… EÚ… ¶…⁄i… =i…Æ˙ S…÷EÚ… Ω˛Ë, ®…÷Z…‰ §…S…… ®…Èx…‰ ∫…i™…¥……n˘“ b˜≈…<¥…Æ˙ ∫…‰ {…⁄UÙ…- +…V… ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ C™…… ±…“ V…B* ±…J……‰M…‰? =∫…x…‰ EÚΩ˛…- ¶……Æ˙i… ¶…¥…x… ®…‰∆ V……EÚÆ˙ x……]ıEÚ n˘‰J…x…‰ EÚ“ ®…Èx…‰ EÚΩ˛…- i…÷®… ∫…i™…¥……n˘“ Ω˛ Æ˙∂S…xp˘ EÚ“ EÚΩ˛… x…™……ƒ {…gx…… §…∆n˘ EÚÆ˙…‰ §……i… ±…J… n˘‰∆M…‰* ®…Èx…‰ EÚΩ˛…- `ˆ“EÚ Ω˛Ë* =q˘‰∂™… ®…‰∆ ±…J…… V……BM……+…ËÆ˙ M……‰B§…±∫… EÚ…‰ +{…x…… M…÷∞¸ §…x…… ±……‰* ∫……I…Æ˙i…… ®…∂…x… E‰Ú |…S……Æ˙ E‰Ú ±…B x…÷CEÚc x……]ıEÚ…‰∆ EÚ“ i…Ë™……Æ˙“ EÚ… +¥…±……‰EÚx… EÚ™……* ¥…Ω˛ ®…‰Æ˙… ®…÷ƒΩ˛ i……EÚi…… Æ˙Ω˛…* ¥…Ω˛ E÷ÚUÙ ∫…®…Z…… x…Ω˛”, ±…‰ EÚx… EÚΩ˛x…‰ ±…M……- ™…∫… ∫…Æ˙, V…Ë∫…… +…{… EÚΩ˛‰∆M…‰, ±……ÏM… §…÷EÚ ¥…Ë∫…“ Ω˛“ ¶…∞¸Ï∆M……* +M…±…‰ ∫…{i……Ω˛ V…§… ®…È ∫…{… Æ˙¥……Æ˙ ∫……ƒS…“ E‰Ú §……Ër˘ ∫i…⁄{……‰∆ E‰Ú n˘∂…«x… E‰Ú ±…B ®…™… ∫…i™…¥……n˘“ b˜≈…<¥…Æ˙ +…ËÆ˙ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ M……c“ E‰Ú {…Ω˛÷ƒS……, =∫…E‰Ú §……n˘ °ÚÆ˙ ∫…‰ ±……ÏM… §…÷EÚ ®…‰∆ ∫…®{…⁄h…« ∫…i™… +∆ EÚi… Ω˛…‰x…‰ ±…M……*

47


V…÷M…x…⁄ ∂……Æ˙n˘‰™… n˘∫…∆§…Æ˙ 1949 ®…‰∆ V…x®…‰∆ V…÷M…x…⁄ ∂……Æ˙n˘‰™… EÚ“ {…Ω˛±…“ Æ˙S…x…… ∫…∆∫l……{…EÚ-∫…∆{……n˘EÚ Æ˙…®…®…x……‰Ω˛Æ˙ ±……‰ Ω˛™…… E‰Ú +…‰®…|…EÚ…∂… n˘“{…EÚ ∫…∆{…… n˘i… "V…x…' ®…‰∆ 1968 ®… UÙ{…“ l…“. °ÚÆ˙ n˘x…®……x…, ∫……{i…… Ω˛EÚ Ω˛∆n˘÷∫i……x…, v…®…«™…÷M…, ®……v…÷Æ˙“, Æ˙ ¥…¥……Æ˙ +…ËÆ˙ x…¥…¶……Æ˙i… ]ı…<®∫… ®…‰∆ ±…‰J…x…. °Ú±®… +…ËÆ˙ ]‰ı±…“ ¥…V…x… E‰Ú ±…B ¶…“ ±…J……. V……M…Æ˙h… <∆∫]ı“]ı¨⁄]ı +…Ï°Ú ®…Ëx…‰V…®…‰∆]ı B∆b˜ ®……∫… EÚ®™…÷ x…E‰Ú∂…x∫… ®…‰∆ ®……∫]ıÆ˙“ ¶…“ EÚ“. E÷ÚUÙ EÚΩ˛… x…™……∆, E÷ÚUÙ EÚ ¥…i……+…‰∆ E‰Ú ∫……l… ¥…V…™… i…‰∆b˜÷±…EÚÆ˙ EÚ“ {…]ıEÚl…… " x…∂……∆i…' EÚ… 1979 ®…‰∆ Ω˛∆n˘ {……ÏE‰Ú]ı §…÷EÚ E‰Ú ±…B +…Ë{…x™……∫…“EÚÆ˙h…, 1993 ®…‰∆ "Ω˛®……Æ˙… ®…Ω˛…x…M…Æ'˙ ®…‰∆ ={…x™……∫…, + ¶…±……π…… EÚ… v……Æ˙…¥…… Ω˛EÚ |…EÚ…∂…x… +…ËÆ˙ 2004 ®…‰∆ ¥…x…V…“¥… +…v…… Æ˙i… {…÷∫i…EÚ "®……‰Ω˛x… {™……Æ˙‰ EÚ… ∫…°‰Ún˘ n˘∫i……¥…‰V…' EÚ… |…EÚ…∂…x…. <∫…‰ {…™……«¥…Æ˙h… B¥…∆ ¥…x… ®…∆j……±…™… x…‰ 2007 ®… ®……Ë ±…EÚ Ω˛∆n˘“ ±…‰J…x… E‰Ú i…Ω˛i… |…l…®… {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙ n˘™……. ™…Ω˛ +…i®…{…Æ˙EÚ ={…x™……∫… 1972 ∫…‰ 2000 E‰Ú §…“S… E‰Ú EÚ…±… J…∆b˜ ®…‰∆ S…±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë. ∫…∆{…E«Ú : B∫….E‰Ú. EÈÚ{…, §……∆v…¥…M…g x…‰∂…x…±… {……E«Ú, O……®…-{……‰∫]- i……±……, V…±……- =®… Æ˙™……, ®…v™…|…n˘‰∂… e-mail : jshardeya@gmail.com

48

={…x™……∫… +∆∂…...

V…¥……x…“ E‰Ú n˘x…, ∫……±… 1972! ¶……Æ˙i… EÚ“ ∫¥…i…∆j…i…… EÚ… Æ˙V…i… V…™…∆i…“ ¥…π…«* EÚ…™…… ∫…‰ Ω˛“ x…Ω˛” EÚ…x…⁄x… ∫…‰ ¶…“ §……EÚ…™…n˘… ®…i…… v…EÚ…Æ˙ E‰Ú ∫……l… ¥… ¥…™…∫EÚ x……M… Æ˙EÚ Ω˛…‰ M…™…… l…… +…ËÆ˙ C™…… S…… Ω˛B ¶……Æ˙i… E‰Ú x……M… Æ˙EÚ EÚ…‰ EÚ…‰]ı EÚ… Ω˛EÚ, ¶…⁄J… EÚ… Ω˛EÚ, §…‰Æ˙…‰V…M……Æ˙ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ… Ω˛EÚ*

1947 ∫…‰ 1972 {…SS…“∫… ¥…π…«! Æ˙P…÷¥…“Æ˙ ∫…Ω˛…™… x…‰ C™……‰∆ <∆i…V……Æ˙ x…Ω˛” EÚ™…… {…SS…“∫… ∫……±… i…EÚ? §…“∫… ∫……±… {…⁄Æ˙… ¶…“ x…Ω˛” Ω˛÷+… EÚ >§… M…B +{…x…“ +…V……n˘“ E‰Ú {… Æ˙¥…‰∂… ∫…‰ EÚ + ¶…¥™…HÚ EÚÆ˙ n˘™…… =∫…EÚ“ V…∆n˘M…“ EÚ…‰ §…n˘±…x…‰ ¥……±…“ {…∆ HÚ™……∆ +{…x…‰ +…i®…Ω˛i™…… E‰Ú ¥…Ø˚r˘ ®…‰∆ EÚ : §…“∫… §…Æ˙∫… §…“i… M…B ¶…Æ ˙®…‰∆ ={…n˘‰∂… ®…‰∆ BEÚ {…⁄Æ˙“ {…“g“ {…±…“ {…÷∫…“ C±…‰∂… ®…‰∆ §…‰M……x…“ Ω˛…‰ M…<« +{…x…‰ Ω˛“ n˘‰∂… ®…‰∆* i……‰ 1972 ∫…‰ ¶…“ {…Ω˛±…‰ l……‰c… +…ËÆ˙ {…“UÙ‰ S…±…‰∆- ∫…°«Ú {……∆S… ∫……±… {…“UÙ‰- 1967! §…‰EÚ…™…n˘… ®…i…… v…EÚ…Æ˙ EÚ… + v…EÚ…Æ˙ i……‰ =∫…‰ 1967 ®…‰∆ ¥……‰]ıÆ˙ ±…∫]ı EÚ“ ®…‰Ω˛Æ˙§……x…“ ∫…‰ ®…±… S…÷EÚ… l……* 1967 ∫…‰ 21 EÚ“ =©… ®…‰∆ ¥……‰]ı n˘‰x…‰ EÚ… Ω˛EÚ Ω˛÷+… EÚÆ˙i…… l……* ±…‰ EÚx… ®…i…n˘…i…… ∫…⁄S…“ ®… =∫…EÚ… x……®… l……* V…§… EÚ ∫E⁄Ú±… E‰Ú J……i…‰ ®…‰∆ ¥…Ω˛ 18 E‰Ú {……∫… ¶…“ x…Ω˛” {…Ω˛÷∆S…… l……* ¥……‰]ıÆ˙ ±…∫]ı ®…‰∆ ¥…Ω˛ 48 EÚ… l……* =∫…EÚ“ ®……∆ EÚ“ +…™…÷ 28 n˘V…« l…“* ®……∆ ¥……‰]ı n˘‰x…‰ x…Ω˛” M…<«* ∫……‰ ®……∆ EÚ… EÚi…«¥™… ¶…“ =∫…“ x…‰ x…¶……™…… l……* i…§… §……‰M…∫… ¥……‰]ı n˘‰x…… EÚ…‰<« §…c“ §……i… x…Ω˛” ®……x…“ V……i…“ l…“* +…®… §……i… l…“* Ω˛…∆, ™…Ω˛ J……∫… i…§… Ω˛÷<« V…§… 1967 ∫…‰ §…⁄l… EÚ§V…… EÚ… ∫…±… ∫…±…… ∂…÷∞¸ Ω˛÷+…* ±…‰ EÚx… <∫… ∫…S… EÚ…‰ EËÚ∫…‰ Z…÷`ˆ±……™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë EÚ 1967 ®…‰∆

GARBHANAL

+∫…°Ú±… +…n˘ ® …“ EÚ“ ∫…°Ú±… EÚΩ˛…x…“


GARBHANAL

={…x™……∫… +∆∂…... ¥…Ω˛ l…… i……‰ x……§…… ±…M… Ω˛“ ∫…°«Ú 18 ∫……±… EÚ…* ∫……°Ú EÚÆ˙i…“ Ω˛⁄∆ ™…… x…Ω˛”* n˘÷ x…™…… E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ V……x…EÚ…Æ˙“ EÚ… +…v……Æ˙ EÚi……§…‰∆ +…ËÆ˙ EÚ∫§…‰ EÚ… v……‰§…x… EÚ… ®……®…±…… `ˆ“EÚ =±]ı… l……* ¥…Ω˛ ¶…“ ∫…°Ú…<« EÚ… Ω˛“ EÚ…®… EÚÆ˙i…“ <EÚ±……Ëi…… ∫…x…‰®……P…Æ˙ Ω˛“ l……* V…¥……x…“ EÚ“ {…Ω˛S……x… ®…⁄∆UÙ =∫…E‰Ú l…“* M…∆n˘‰ EÚ{…c‰ P…Æ˙ ∫…‰ +…EÚÆ˙ ±…‰ V……i…“ l…“* +EÚ∫…Æ˙ V…§… ¥…Ω˛ +…i…“ {……∫… l…“* +{…x…“ ®…⁄∆UÙ ¥…Ω˛ ∫……°Ú EÚÆ˙…x…… S……Ω˛i…… l…… C™……‰∆ EÚ l…“ i……‰ =∫…‰ EÚ{…c…‰∆ E‰Ú +±……¥…… ¶…“ E÷ÚUÙ J……x…‰ {…“x…‰ EÚ…‰ n˘™…… V……i…… l……* =∫…EÚ… |…™… Ω˛“Æ˙…‰-∂…®®…“ EÚ{…⁄Æ˙ ®…⁄∆UÙ ®…÷∆b˜… l……* i…§…, +…ËÆ˙ ∂……™…n˘ V…§… i…EÚ P…Æ˙ ®…‰∆ S……™… {…“x…‰ {…±……x…‰ EÚ… S…±…x… ∂…÷∞¸ x…Ω˛” Ω˛÷+… l……* +…V… ¶…“ ™…Ω˛ ®……x™…i…… Ω˛Ë EÚ V…§… i…EÚ {…i…… V…“ ¥…i… Ω˛…‰∆ i…§… i…EÚ v……‰§…x… BEÚ EÚ∫®… EÚ“ x……Æ˙n˘ ®…÷ x… ¶…“ l…“* S…±…i…“- °ÚÆ˙i…“ M……Ï ∫…{… EÚ“ ®…⁄⁄∆UÙ ∫……°Ú x…Ω˛” EÚÆ˙…<« V…… ∫…EÚi…“* i…§… i…EÚ n˘‰J… ±…“ l…“ =∫…x…‰ M…`ˆÆ˙“* i…§… =∫…‰ EÚΩ˛…∆ ∫…®…Z… l…“ EÚ =∫…EÚ“ n˘…n˘“ ®……∆, §…÷+… v……‰§…x… ∫…‰ ∂…®®…“ EÚ{…⁄Æ˙ EÚ“ |……‰°‰Ú∫…Æ˙, C™…… °Ú±®… l…“* C™…… ∫……‰S… l…… =∫…E‰Ú n˘⁄∫…Æ˙‰ P…Æ˙…‰∆ EÚ… Ω˛…±… S……±… ¶…“ V……x…i…“ l…“* ¥…Ω˛ ∫…°«Ú M…`ˆÆ˙“ ¶…Æ˙ ∫……°Ú x…n˘Ê∂…EÚ ±…‰J… ]ı∆b˜x… EÚ…* BEÚ V…¥……x… EÚ…‰ v…÷±…‰ EÚ{…c‰ Ω˛“ x…Ω˛” +…ËÆ˙…‰∆ E‰Ú P…Æ˙…‰∆ x……ËEÚÆ˙“ {……x…‰ E‰Ú ±…B §…⁄g… §…x…x…… {…ci…… EÚ“ M…∆n˘M…“ ¶…“ =∫…E‰Ú P…Æ˙ UÙ…‰c i…‰Æ˙Ω˛-S……Ën˘Ω˛ E‰Ú Ω˛Ë* <i…x…… Ω˛“ x…Ω˛” +{…x…“ x……ËEÚÆ˙“ §…S……B V……i…“ l…“* <∫…“ M…∆n˘M…“ E‰Ú ∫…Ω˛…Æ˙‰ i……‰ Æ˙J…x…‰ E‰Ú ±…B =∫…‰ n˘…n˘“ +®®…… ∫…‰ <∂EÚ =∫…EÚ“ n˘…n˘“ ®……∆ +…ËÆ˙ §…÷+… EÚ… EÚ∂……‰Æ˙{…x… E‰Ú ∫……l… ¶…“ EÚÆ˙x…… {…c…* ∂……™…n˘ 1962 ®…‰∆ §…x…“ >§…… Ω˛÷+… n˘x… EÚ]ıi…… l……* v……‰§…x… ®…v…÷§……±…… ∫…‰ |…‰®… E‰Ú l…“ ™…Ω˛ °Ú±®…* =∫…E‰Ú EÚ∫§…‰ E‰Ú ]ı…Ï EÚV… +…ËÆ˙ ¶…∆M…x… ®…‰∆ n˘…‰ ∫…®……x…i…… l…“* §……n˘ Ω˛ “ i……‰ =∫…‰ ™…Ω˛ ®…‰∆ EÚ§… +…<« l…“- +§… EÚΩ˛…∆ ™……n˘ ™…Ω˛ n˘…‰x……‰∆ EÚ… §……‰Z… =x…E‰Ú ∫…Æ˙ {…Æ˙ Ω˛…‰i…… §……i…, ±…‰ EÚx… ®…÷M…±…‰-B-+…V…®… E‰Ú §……n˘ Ω˛“ l…… +…ËÆ˙ n˘…‰x……‰∆ EÚ“ V…¥……x…“ §…c“ BΩ˛∫……∫… Ω˛÷+… EÚ ¥…Ω˛ +…<« l…“* EÚ∫…“ Ω˛÷<« l…“* n˘…‰x……‰∆ EÚ“ =©… EÚ… +{…x…“ ¶…∆M…x… +…ËÆ˙ +∆n˘…V…… =∫… ¥…HÚ =∫…‰ x…Ω˛” l……* {…Æ˙ ®…÷M…±…‰-B-+…V…®… ∫…‰ Ω˛“ i……‰ =∫…‰ ®…v…÷§……±…… v……‰ § …x… ∫…‰ ¶…“ {™……Æ˙ =∫…∫…‰ ¶…“ §…c“ Ω˛“ l…“* +§… EÚΩ˛… ∫…‰ ®…÷Ω˛§§…i… Ω˛÷<« l…“* i…‰Æ˙Ω˛-S……Ën˘Ω˛ E‰Ú V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë EÚ §…“∫…-{…SS…“∫… E‰Ú EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* EÚ∂……‰Æ˙{…x… E‰Ú ∫……l… ®…v…÷§……±…… ∫…‰ |…‰®… E‰Ú §…“S… EÚ“ Æ˙Ω˛“ Ω˛…‰∆M…“* v……‰§…x… EÚ¶…“§……n˘ Ω˛“ i……‰ =∫…‰ ™…Ω˛ BΩ˛∫……∫… Ω˛÷+… EÚ ¥…Ω˛ EÚ¶…“ Ω˛“ x…Ω˛” +EÚ∫…Æ˙ E÷ÚUÙ x… E÷ÚUÙ +{…x…“ ¶…∆M…x… +…ËÆ˙ v……‰§…x… ∫…‰ ¶…“ {™……Æ˙ B‰∫…… EÚÆ˙i…“ l…“ EÚ =∫…EÚ… Ω˛…l… =∫…EÚ“ UÙ…i…“ E‰Ú n⁄˘ v…™…… +∆M… EÚ…‰ UÙ⁄ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* ¶…∆M…x… EÚ…‰ ¥…Ω˛ ∫…°«Ú n˘‰J…i…… l……* =∫…‰ UÙ⁄ x…Ω˛” ∫…EÚi…… ±…‰i…… l……* {…Ω˛±…‰ =∫… +∆M… EÚ…‰ UÙ⁄x…‰ {…Æ˙ =∫…E‰Ú ∂…Æ˙“Æ˙ ®…‰∆ M…x…M…x……]ı x…Ω˛” l……* ¶…∆M…x… EÚ…‰ n˘‰J…i…‰ ∫…®…™… =∫…‰ EÚ¶…“ ¶…“ +{…x…‰ +…ËÆ˙ +{…x…‰ Ω˛…‰i…“ l…“* ®…M…Æ˙ ®…v…÷§……±…… ∫…‰ {™……Æ˙ E‰Ú §……n˘ Ω˛…‰x…“ ±…M…“ l…“* {… Æ˙¥……Æ˙ E‰Ú {……J……x…‰ EÚ“ M…∆v… ®…Ω˛∫…⁄∫… x…Ω˛” Ω˛÷<«* ¶…∆M…x… ¶…“ EÚΩ˛…∆ =∫… §…n˘§…⁄ EÚ…‰ ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙i…“ l…“* ¥…Ω˛ i……‰ +{…x…… {…Æ˙∆{…Æ˙…M…i… i……‰ °ÚÆ˙ ∫…‰ 1967! ¥…Ω˛ ¶…“ x……§…… ±…M… l…… +…ËÆ˙ n˘‰∂… EÚ“ +…V……n˘“ ¶…“* EÚ…®… EÚÆ˙i…“ l…“ i…§… =∫…‰ EÚΩ˛…∆ ™…Ω˛ ∫…®…Z… l…“ EÚ {…Æ˙∆{…Æ˙… +…ËÆ˙ ±……‰EÚi……∆ j…EÚ ¶……Æ˙i… EÚ… ®…Ω˛…{…¥…« S…÷x……¥… ¶…“ +{…x…“ EÚ∂……‰Æ˙…¥…∫l…… ®…‰∆ Ω˛“ ∫…∆∫EfiÚ i… ∂……‰π…h… E‰Ú +…ËV……Æ˙ ¶…“ ΩÈ˛* ¶…∆M…x… EÚ…‰ ¶…“ EÚΩ˛…∆ {…i…… l…… l……* §……±…“ =®… Æ˙™…… ∫……‰±…Ω˛ ¶…“ i…§… i…EÚ x…Ω˛” Ω˛÷+… l…… S…÷x……¥… EÚ…* EÚ ∫…Æ˙ {…Æ˙ ®…˱…… g¯…‰x…… EÚi…x…… +®……x…¥…“™… +…S…Æ˙h… Ω˛Ë* ™…Ω˛ i……‰ 1952 ®…‰∆ {…Ω˛±…… ±……‰EÚi……∆ j…EÚ S…÷x……¥… Ω˛÷+… l…… ™……x…“ E÷Ú±… 15 ∫……±…* =∫…E‰Ú ±…B Æ˙…‰V…“-Æ˙…‰]ı“ l……* {…Æ˙ ¶…∆M…x… EÚ…‰ ¶…“ +SUÙ… x…Ω˛” Ω˛Æ˙ {……∆S… ∫……±… EÚ“ n˘Æ˙ ∫…‰ 1967 ®…‰∆ i…“∫…Æ˙… +…®… S…÷x……¥… Ω˛÷+… l……* i…§… ±…M…i…… l…… EÚ V…§… ¥…Ω˛ +{…x…… EÚ…®… EÚÆ˙i…“ l…“ i……‰ EÚ…‰<« =∫…‰ x……§…… ±…M… ¶……Æ˙i… EÚ… S…÷x……¥…“ x……Æ˙… l……- EÚ…∆O…‰∫… Ω˛]ı…+…‰, n˘‰∂… §…S……+…‰∆! P…⁄Ɖ˙* BEÚ +V…“§…-∫…… M…÷∫∫…… Ω˛…‰i…… l…… =∫…E‰Ú S…‰Ω˛Æ‰˙ {…Æ˙* EÚ¶…“x……Æ˙… E‰Ú x…‰i…… Æ˙…®…®…x……‰Ω˛Æ˙ ±……‰ Ω˛™…… +§… E÷ÚUÙ B‰∫…‰ x……®……‰∆ EÚ“ {…Ω˛S……x… §…x… EÚ¶…“ S…g EÚÆ˙ §……‰±…i…“ ¶…“ l…“ EÚ, EÚ… n˘‰J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È EÚ `ˆ“EÚ ∫…‰ M…B Ω˛È EÚ ±……‰ Ω˛™…… V…“ ¥…i… Ω˛…‰i…‰ i……‰ ∂……™…n˘ <xΩ˛‰∆ Ω˛“ Ω˛]ı…x…‰ EÚ“ §……i…

49


={…x™……∫… +∆∂…... EÚÆ˙i…‰* ±……‰ Ω˛™…… E‰Ú ±…B x……Æ˙… ∫……v…x… Ω˛…‰i…… l……, ∫……v™… x…Ω˛“* ±……‰ Ω˛™…… EÚ… BEÚ Æ˙…V…x…“ i…EÚ n˘∂…«x… l…… M…ËÆ˙ EÚ…∆O…‰∫…¥……n˘* ¥…Ω˛ ¶…“ <∫… ∫……‰S… ®…‰∆ ∂…… ®…±… l…… EÚ n˘‰∂… EÚ“ n˘÷n˘«∂…… E‰Ú ±…B EÚ…∆O…‰∫… {……]ı“« Ω˛“ V…®®…‰n˘…Æ˙ Ω˛Ë* +…V… ¶…“ =∫…‰ ±…M…i…… Ω˛Ë EÚ §……i… ®…‰∆ n˘®… Ω˛Ë* {…Æ˙ V…§… ∫…∆ ¥…v……x… ®…‰∆ ∫…ÈEÚc…‰∆ ∫…∆∂……‰v…x… Ω˛…‰ ∫…EÚi…‰ Ω˛È i……‰ ∫……‰S… ®…‰∆ ∫…∆∂……‰v…x… C™……‰∆ x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi……* M…ËÆ˙EÚ…∆O…‰∫… ¥……n˘ ®…‰∆ ∂…… ®…±… {…… ]ı«™……‰∆ ®…‰∆ ±……‰ Ω˛™…… EÚ“ ∫…∆™…÷HÚ ∫……‰∂… ±…∫]ı {……]ı“« EÚ… i……‰ x……®……‰ x…∂……x… Ω˛“ ®…]ı S…÷EÚ… Ω˛Ë* §…Ω˛÷i… EÚ§……c… EÚ™…… +ƒv… EÚ…∆O…‰∫…¥……n˘ x…‰ ¶…“ <∫… n˘‰∂… EÚ…* i…§… +…ËÆ˙ +…V… ¶…“ ¥…Ω˛ EÚ…∆O…‰∫… Ω˛]ı…+…‰-n˘‰∂… §…S……+…‰ E‰Ú x……Æ˙‰ ∫…‰ ™…Ω˛ ∫…®…Z… {……™…… l…… EÚ EÚ®……±… Ω˛Ë 16 V…x…¥…Æ˙“, 1949 EÚ…‰ §…x…‰ M…h…i…∆j… E‰Ú {…÷j… S…÷x……¥… EÚ… EÚ +EÚ∫…Æ˙ +±{…®…i… Ω˛“ §…Ω˛÷®…i… {…Æ˙ Æ˙…V… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛…* n˘Æ˙+∫…±… V……‰ ∫…®……V… ®…‰∆ Ω˛…‰M……, ¥…Ω˛“ n˘‰∂… ®…‰∆ Ω˛…‰M……* ∫…®……V… ®…‰∆ ¶…“ +…M…‰ i……‰ +±{…®…i… Ω˛“ Ω˛Ë* +±{…®…i… ®…‰∆ <i…x…“ i……EÚi… Ω˛Ë +…ËÆ˙ i……EÚi… ∫…‰ + v…EÚ +{…x…‰ EÚ∫®… EÚ“ S…i…÷Æ˙…<« Ω˛Ë EÚ ¥…Ω˛“ §…Ω˛÷®…i… EÚ… +…n˘∂…« +…ËÆ˙ ∫…{…x…… Ω˛Ë* §……V…∞¸Æ˙i… ¥…Ω˛“ +±{…®…i… §…Ω˛÷®…i… E‰Ú + v…EÚ…Æ˙…‰∆ EÚ“ ¥…EÚ…±…i… ¶…“ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* §…Ω˛÷®…i… ¶…“ ™…Ω˛ ®……x… EÚÆ˙ S…±…i…… Æ˙Ω˛… EÚ Æ˙…V…{……]ı ∫…‰ ∫…§… E÷ÚUÙ §…n˘±… ∫…EÚi…… Ω˛Ë* +EÚ∫…Æ˙ Æ˙…V…{……]ı x…‰ §…Ω˛÷®…i… EÚ…‰ Ω˛“ §…n˘±… EÚÆ˙ +±{…®…i… V…Ë∫…… §…x…… n˘™……* °ÚÆ˙ Æ˙…V…{……]ı EÚ“ Ω˛‰Æ˙…°‰ÚÆ˙“ x…‰ EÚ®…V……‰Æ˙ ±…EÚ c™……‰∆ EÚ…‰ §……∆v… EÚÆ˙ §…x……™…… M…™…… §…Ω˛÷®…i… EÚ… §……‰Z…… +{…x…‰ Ω˛“ §……‰Z… ∫…‰ ]ı⁄]ıi…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* §…Ω˛÷®…i… +{…x…‰ M…÷®……x… ®…‰∆ +{…x…“ ∫…∆{…⁄h…« EÚ§…“±……<« ®……x… ∫…EÚi…… E‰Ú EÚ…Æ˙h… S…i…÷Æ˙ ∫…÷V……x… +±{…®…i… EÚ“ S……]ı÷EÚ… Æ˙i…… ®…‰∆ Ω˛“ +{…x…‰ V…“¥…x… EÚ…‰ v…x™… ∫…®…Z…i…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* i…§… =∫…‰ BEÚ §……i… ∫…®…Z… ®…‰∆ +… M…<« l…“ EÚ M…ËÆ˙ EÚ…∆O…‰∫…¥……n˘ EÚ… +∫…±…“ n˘∂…«x… §…Ω˛÷®…i… EÚ… Æ˙…V…{……]ı Ω˛Ë* +§… V…§… n˘‰∂… <CEÚ∫…¥…” ∂…i……§n˘“ ®…‰∆ V……x…‰ ¥……±…… Ω˛Ë i……‰ =∫…‰ ±…M… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë EÚ EÚi…x…‰ ¶……‰±…‰ l…‰ §…“∫…¥…” ∫…n˘“ E‰Ú x…‰i……- +{…x…‰ Ω˛“ n˘‰∂… EÚ…‰ x…Ω˛” ∫…®…Z… {……B* ∫…®…Z…i…‰ ¶…“ EËÚ∫…‰* V…¥……x…“ i……‰ n˘‰∂… EÚ…‰ +…V……n˘ EÚÆ˙…x…‰ ®…‰∆ §…“i… M…<«* +…V……n˘“ E‰Ú §……n˘ x…‰Ω˛∞¸¥……n˘

=∫…‰ +§… ±…M… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë EÚ EÚi…x…… §…‰M……x……{…x… §…g M…™…… Ω˛Ë n˘‰∂… ®…‰∆* +{…x……{…x… x… V……x…‰ EÚ§… EÚ… +… l…«EÚ{…x… ®…‰∆ §…n˘±… S…÷EÚ… Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… EÚ¶…“ +{…x……{…x… l…… n˘‰∂… ®…‰∆* +∆O…‰V…“ ∫…k…… EÚ“ n˘‰∂…“ {… Æ˙¶……π…… §…x……x…‰ ®…‰∆ V…÷]ı Ω˛÷+… l…… i……‰ ±……‰ Ω˛™……¥……n˘ ∫¥…i…∆j…i…… E‰Ú +…n˘∂…« E‰Ú ∫……l… +{…x…‰-+{…x…‰ ∫…∆P…π…« ®…‰∆ ±…M…… Ω˛÷+… l……* BEÚ +…ËÆ˙ x……Æ˙…- ™…Ω˛ +…V……n˘“ Z…⁄`ˆ“ Ω˛Ë, n˘‰∂… EÚ“ V…x…i…… ¶…⁄J…“ Ω˛Ë* §…“∫…¥…” ∫…n˘“ EÚ“ <∫… +… J…Æ˙“ Æ˙…i… ®…‰∆, V…§… +…V……n˘“ E‰Ú {…S……∫… ∫……±… ¶…“ §…“i… S…÷EÚ… Ω˛Ë, i…§… =∫…‰ C™……‰∆ ™……n˘ +… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë Æ˙P…÷¥…“Æ˙ ∫…Ω˛…™… EÚ“ EÚ ¥…i…… EÚ“ {…∆ HÚ™……∆, BEÚ {…⁄Æ˙“ {…“g“ {…±…“ {…÷∫…“ C±…‰∂… ®…‰∆, §…‰M……x…“ Ω˛…‰ M…<« +{…x…‰ Ω˛“ n˘‰∂… ®…‰∆! =∫…‰ +§… ±…M… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë EÚ EÚi…x…… §…‰M……x……{…x… §…g M…™…… Ω˛Ë n˘‰∂… ®…‰∆* +{…x……{…x… x… V……x…‰ EÚ§… EÚ… +… l…«EÚ{…x… ®…‰∆ §…n˘±… S…÷EÚ… Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… EÚ¶…“ +{…x……{…x… l…… n˘‰∂… ®…‰∆* +V…“§…-+V…“§… EÚ∫®… EÚ… +{…x……{…x…* S…±…‰∆ +{…x……{…x… EÚ“ ™……n˘…‰∆ ®…‰∆* 1972 - V…¥……x…“ E‰Ú n˘x…*

+±{…®…i… ®…‰∆ <i…x…“ i……EÚi… Ω˛Ë +…ËÆ˙ i……EÚi… ∫…‰ + v…EÚ +{…x…‰ EÚ∫®… EÚ“ S…i…÷Æ˙…<« Ω˛Ë EÚ ¥…Ω˛“ §…Ω˛÷®…i… EÚ… +…n˘∂…« +…ËÆ˙ ∫…{…x…… Ω˛Ë*

GARBHANAL

50


b˜…Ï. Æ˙…v…… M…÷{i…… EÚ…x…{…÷Æ˙ ®… V…x®…. EÚ…x…{…÷Æ˙ ¥… ¥… ∫…‰ B®….B. +…ËÆ˙ §…÷∆n‰˘±…J…hb˜ ¥… ¥… ∫…‰ {…“-BS….b˜“. EÚ“ b˜ O…™……ƒ Ω˛… ∫…±… EÚ”. ¶……Æ˙i… ®… 1983 ∫…‰ 1998 i…EÚ +v™……{…x… EÚ…™…« EÚ™……. ¥… ¶…z… {…j…-{… j…EÚ…+… ®… EÚΩ˛… x…™……ƒ, ±…‰J… B¥…∆ EÚ ¥…i……Bƒ |…EÚ… ∂…i…. ®…<« 1998 ®… +®…‰ Æ˙EÚ… {…Ω÷ƒ˛S…” +…ËÆ˙ 2003 ®… ¥…‰ Bb˜±]ı BV…÷E‰Ú∂…x… ®… ∂…I…h… ∫…‰ V…÷c˜ M…<». ∫…®|… i… ¥…‰ ¥…‰∫… ±…™…x… ¥…∂¥… ¥…t…±…™…, EÚx…ËŒC]ıEÚ]ı ®… ÀΩ˛n˘“ |……v™……{…EÚ ΩÈ˛.

51

EÚi……§…

®……x…¥…“™… ∫…∆¥…‰n˘x……+… +…ËÆ˙ =n˘…k… S… Æ˙j… EÚ… n˘∫i……¥…‰W…

GARBHANAL

{…∆

V……§…“ ±…P…÷ ={…x™……∫… "{… Æ˙GÚ®……' ¶……Æ˙i…“™… ∫…∆∫EfiÚ i…, ®……x…¥…“™… ∫…∆ ¥ …‰ n ˘ x ……+…‰ ∆ B¥…∆ =n˘ … k… ¶……¥…x……+…‰∆ EÚ… BEÚ ®…±…… V…÷±…… ∫…∆∫EÚÆ˙h… Ω˛Ë V…∫…EÚ“ Ω˛xn˘“ +x…÷¥…… n˘EÚ… ΩÈ˛ b˜…Ï. ∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙…* {…⁄Æ˙“ EÚΩ˛…x…“ BEÚ M……∆¥… ®… +{…x…‰ P…Æ˙ E‰Ú +…∆M…x… ®… J…c‰˜ BEÚ +…®… E‰Ú ¥…fiI… E‰Ú <n˘«- M…n˘« P…⁄®…i…“ Ω˛Ë* EÚΩ˛…x…“, +…i®…EÚl…… ∂…˱…“ ®… ±…J…“ M…<« Ω˲* +…i®…EÚl™… ∂…˱…“ ®… ±…J…“ M…<« EÚΩ˛… x…™……ƒ Ω˛®…‰∂…… ±…‰J…EÚ EÚ…‰ ∫…∆∂…™… E‰Ú EÚ]ıP…Æ˙‰ ®… J…c˜… EÚÆ˙ n˘‰i…“ ΩÈ˛ EÚ EÚΩ˛…x…“ EÚ… x……™…EÚ ∫¥…™…∆ ±…‰J…EÚ i……‰ x…Ω˛”* EÚΩ˛…x…“ §…c˜“ ®…… ®…«EÚ Ω˛Ë* EÚl……x…EÚ ®… +xi… x…« Ω˛i… ¥™…l……, j……∫…n˘“, ¥…∫…∆M… i… +…ËÆ˙ ¥…b˜®§…x…… §……Æ˙-§……Æ˙ æ˛n˘™… EÚ“ M…Ω˛Æ˙…<« EÚ…‰ UÙ⁄x…‰ ®… EÚ…®…™……§… Ω˛÷<« Ω˛Ë* EÚΩ˛…x…“ EÚ… x……™…EÚ {…⁄Æ˙‰ i…“∫… ∫……±… §……n˘ +{…x…‰ M……∆¥… ±……Ë]ıi…… Ω˛Ë <∫… ±…®§…‰ +xi…Æ˙…±… ®… M……∆¥… EÚ“ EÚ…™……EÚ±{… §…n˘±… V……i…“ Ω˛Ë °ÚÆ˙ ¶…“ ¥…Ω˛ +{…x…‰ V…“h…«-∂…“h…« P…Æ˙ EÚ…‰, P…Æ˙ E‰Ú n˘Æ¥……V…‰ ®… ±…]ıE‰Ú {…‰∆S…n˘…Æ˙ i……±…‰ EÚ…‰ +…∆M…x… ®… J…c‰˜ §…⁄g‰¯ +…®… E‰Ú {…‰c˜ EÚ…‰ +…ËÆ˙ ®…±…§…‰ ®…‰ n˘§…‰ ®……∆ E‰Ú §…C∫…‰ E‰Ú EÚ…‰x…‰ i…EÚ EÚ…‰ {…Ω˛S……x… ±…‰i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ™…Ω˛“ ∫…‰ ∂…÷∞¸ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë =∫…EÚ“ ∫®…fi i…™……‰∆ EÚ… §™……ËÆ˙‰¥……Æ˙ ∫…±… ∫…±……, =∫…EÚ“ EÚΩ˛…x…“ EÚ“ {… Æ˙GÚ®……* =∫…EÚ“ i…∆p˘… i…§… ¶…∆M… Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë V…§… =∫…EÚ“ ®……∆ EÚ“ ∫…Ω˛‰±…“ V…“V……‰ +{…x…‰ {……‰i…‰ EÚ“ §……i……‰∆ ∫…‰ =∫…‰ {…Ω˛S……x… ±…‰i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫…‰ +{…x…‰ P…Æ˙ ±…‰ V……x…‰ E‰Ú ±…B +…i…“ Ω˛Ë*

={…x™……∫… EÚ“ {……j… ∫…fi π]ı + i… ∫…“ ®…i… Ω˛Ë ±…‰ EÚx… ={…x™……∫… E‰Ú ±…M…¶…M… ∫…¶…“ {……j… +{…x…“ +…∫l…… B¥…∆ ¥…∂¥……∫… EÚ…‰ V…“i…‰ Ω˛÷B +{…x…‰ x…Ë π`ˆEÚ EÚk…«¥™… EÚ… x…¥…«Ω˛x… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B =i∫…M…« EÚ“ {…Æ˙…EÚ…π`ˆ… EÚ…‰ ¶…“ ±……∆P… V……i…‰ ΩÈ˛* +EÚ…Æ˙h… {…i…… u˘…Æ˙… P…Æ˙ ∫…‰ x…πEÚ… ∫…i… {…÷j… V…§… +{…x…“ ®……∆ EÚ…‰ +{…x…‰ §…‰Æ˙Ω˛®… {…i…… ∫…‰ n˘⁄Æ˙ +{…x…‰ ∫……l… Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú ±…B §…÷±……i…… Ω˛Ë i……‰ ¥…Ω˛ EÚΩ˛i…“ Ω˛Ë- "<∫… P…Æ˙ ®… §™……Ω˛ EÚÆ˙ +…<« l…“ +§… +l…“« Ω˛…‰ x…EÚ±…‰M…“*' EÚΩ˛…∆ ®…±…‰M…“ ¶……Æ˙i…“™… ∫…∆∫EfiÚ i… EÚ“ B‰∫…“ ®…∫……±… V……‰ x…®…«®… +…ËÆ˙ G⁄ÚÆ˙ {… i… E‰Ú V…÷±®… +…ËÆ˙ ∫…i…®… EÚ…‰ +{…x…“ x…™… i… ®……x…EÚÆ˙ J……®……‰∂…“ ∫…‰ ∫…Ω˛x…… ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… §…‰]ı‰ E‰Ú ∫……l… Æ˙Ω˛EÚÆ˙ ®…±…x…‰ ¥……±…“ J…÷ ∂…™……‰∆ EÚ…‰ x…Ω˛” ∫¥…“EÚ…Æ˙i…“* =∫…EÚ… o˘f¯ x…∂S…™…, =∫…EÚ“ ∫…∆P…π…« ∂… HÚ, =∫…EÚ… +…i®… ¥…∂¥……∫… +…ËÆ˙ =∫…EÚ… +n˘®™… ∫……Ω˛∫… {…⁄Æ˙‰ EÚl……x…EÚ ®… EÚΩ˛” ¶…“ x…Ω˛“ b˜M…i……* EÚ®…±…, x……™…EÚ §…È∫… EÚ“ ®…⁄EÚ |…‰™…∫…“ +{…x…‰ ¥…®…⁄g¯ ®……i……- {…i…… EÚ…‰ Z…⁄`ˆ“ ∂……x… +…ËÆ˙ Z…⁄`ˆ“ <VV…i… E‰Ú ±…B +{…x…‰ {…⁄Æ˙‰ V…“¥…x… EÚ“ Ω˛“ +…Ω˛÷ i… n˘‰ n˘‰i…“ Ω˛Ë* x…{…÷∆∫…EÚ {… i… EÚ“ ¥…v…¥…… §…x…EÚÆ˙ BEÚ ∫…¥…«∫¥… ¥™…… M…x…“ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ +{…x…… {…⁄Æ˙… V…“¥…x… ¥™…i…“i… EÚÆ˙ n˘‰i…“ Ω˲* ∂……n˘“ E‰Ú n˘…‰ ®…Ω˛“x…‰ §……n˘ {… i… EÚ“ ®…fii™…÷ E‰Ú {…∂S……i… ∫……®…… V…EÚ ®…™……«n˘… EÚ… ¥…J…hb˜x… x… Ω˛…‰ <∫… ±…B x… i……‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ |…‰®…“ E‰Ú {……∫… ¥……{…∫… ±……Ë]ıi…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ x… Ω˛“ =∫…‰ <∫… §……i… ∫…‰ +¥…M…i… EÚÆ˙…i…“ Ω˛Ë EÚ =∫…EÚ… ∫…fiV…x… =∫…E‰Ú I… h…EÚ ®…±…x… EÚ“ {… Æ˙h… i… Ω˛Ë* ∫…fi π]ı Ω˛Ë* ¥…Ω˛ +{…x…‰ <∫… I… h…EÚ ∫…÷J… EÚ“ ∫®…fi i… ®… +{…x…… {…⁄Æ˙… V…“¥…x… + {…«i… ∫…®… {…«i… EÚÆ˙ n˘‰i…“ Ω˛Ë* =∫…EÚ… +{…«h… =∫…EÚ…


EÚi……§… ∫…®…{…«h… =∫…E‰Ú +∆i…∫… EÚ“ {… ¥…j…i…… §…x… V……i…“ Ω˛Ë- "+…{…EÚ…‰ + {…«i… EÚÆ˙E‰Ú ™…Ω˛ n˘‰Ω˛ ∫…÷EÚ…™…« Ω˛…‰ M…<« Ω˛Ë* +§… <∫… n˘‰Ω˛ EÚ…‰ EÚ…‰<« J…Æ˙…ÂS…‰, EÚ…‰<« EÚ…]ı‰, n˘¥……‰S…‰, EÚ…‰<« ®…Æ˙…‰c‰˜ EÚ…‰<« n˘n˘« x…Ω˛” Ω˛…‰M……*' EÚΩ˛…x…“ EÚ… x……™…EÚ §…È∫… +{…x…‰ x…π`ˆ÷Æ˙ {…i…… EÚ“ ¥…∫…∆M… i… EÚ… ∂…EÚ…Æ˙ §…x…i…… Ω˛Ë* V…∫…EÚ“ j……∫…n˘“ =∫…‰ V…“¥…x…¶…Æ˙ Z…‰±…x…“ {…c˜i…“ Ω˛Ë* =∫…EÚ… {…i…… +{…x…‰ <∫… Ω˛…‰x…Ω˛…Æ˙ ¥…SS…‰ EÚ…‰ =∫…EÚ“ {…g¯…<« ∫…‰ ¥…®…÷J… EÚÆE‰Ú˙ +{…x…‰ ∫……l… J…‰i……‰∆ ®…‰ EÚ…®… EÚÆ˙¥……x…… S……Ω˛i…… l……* §…SS…‰ +…ËÆ˙ §…SS…‰ E‰Ú x……x…… E‰Ú u˘…Æ˙… ®…x…… EÚÆ˙ n˘B V……x…‰ {…Æ˙ ¥…Ω˛ V…±…-¶…÷±… =`ˆ… +…ËÆ˙ +{…x…‰ §…SS…‰ EÚ… n˘÷∂®…x… §…x… §…Ë`ˆ…* Z…⁄`ˆ“ V……±…∫…… V…™……‰∆ u˘…Æ˙… +{…x…‰ Ω˛“ §…SS…‰ EÚ…‰ V…‰±… ¶…V…¥…… n˘™……* =∫… {…Æ˙ +®……x…÷ π…EÚ +i™……S……Æ˙ EÚÆ˙¥……™…‰ +…ËÆ˙ ∫…°«Ú ™…Ω˛“ x…Ω˛” =∫…EÚ“ |…‰™…∫…“ EÚ…‰ +{…x…“ §…Ω˛x… E‰Ú x……®…n˘« ±…cE‰Ú EÚ“ {… Æ˙h…“i…… §…x…… n˘™……* <i…x…‰ ∫…‰ ¶…“ =∫…EÚ“ +…i®…… EÚ…‰ `ˆ∆b˜EÚ x…Ω˛“ {…Ω˛÷∆S…“ i……‰ =∫…x…‰ =∫…‰ +{…®…… x…i… +…ËÆ˙ ±… VV…i… EÚÆ˙ P…Æ˙ ∫…‰ x…πEÚ… ∫…i… ¶…“ EÚÆ˙ n˘™……* §…È∫… ∫…∆∫EÚ…Æ˙“ l……* =∫…‰ ™…Ω˛ ∫…∆∫EÚ…Æ˙ +{…x…“ ®……∆ ∫…‰ ¥…Æ˙…∫…i… ®… ®…±…‰ l…‰* E÷ÚUÙ n˘x… i……‰ ¥…Ω˛ ∂…Ω˛Æ˙ ®… BEÚ…EÚ“ Æ˙Ω˛…* EÚ®…±… E‰Ú ¥……{…∫… +…x…‰ EÚ“ §……]ı V……‰Ω˛i…… Æ˙Ω˛…, ±…‰ EÚx… V…§… ¥…Ω˛ x…Ω˛” +…<« i……‰ ¥…Ω˛ +®…‰ Æ˙EÚ… S…±…… M…™……* i…“∫… ∫……±… §……n˘ V…§… ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ x…‰ =∫…‰ |…¥……∫…“ n˘¥…∫… {…Æ˙ +…®…∆ j…i… EÚ™…… i……‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ M……∆¥… ¶…“ M…™……* M……∆¥… ®… +{…x…‰ P…Æ˙ +…ËÆ˙ P…Æ˙ E‰Ú +…∆M…x… ®… {…Ω˛Æ˙‰n˘…Æ˙ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ J…c‰˜ §…⁄g‰¯ +…®… E‰Ú ¥…fiI… EÚ“ ¥…Ω˛ {… Æ˙GÚ®…… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛…* <∫…“ n˘Æ˙®™……x… =∫…E‰Ú +i…“i… EÚ“ ∫®…fi i…™……∆ =∫…E‰Ú V…‰Ω˛x… ®…‰ §…V…±…“ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ GÚ®…∂…: BEÚ E‰Ú §……n˘ BEÚ EÚ…Èv…i…“ Æ˙Ω˛”* V…“V……‰ E‰Ú u˘…Æ˙… +{…x…‰ ®……i……- {…i…… EÚ“ n˘÷:J…n˘ ®…fii™…÷ EÚ… ∫…®……S……Æ˙ ∫…÷x…EÚÆ˙ i……‰ ¥…Ω˛ §…±…J… Ω˛“ =`ˆ…* +{…x…‰ ®…j… V…x…ÆË˙±… ∫…‰ =∫…‰ EÚ®…±… E‰Ú §……Æ˙‰ ®… V……x…EÚ…Æ˙“ ®…±…i…“ Ω˛Ë EÚ"¥…Ω˛ BEÚ V…i…“-∫…i…“ +…ËÆ˙i… Ω˛Ë* <±……E‰Ú ®… =∫…EÚ“ §…c˜“ <VV…i… Ω˛Ë* ±……‰M… =∫…EÚ…‰ n˘‰¥…“ ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛* M……∆¥… E‰Ú §…c‰˜-§…c‰˜ °ËÚ∫…±…‰ ¶…“ =∫…“ ∫…‰ EÚÆ˙¥……i…‰ ΩÈ˛* =∫…EÚ… {…÷j… {…g¯- ±…J… EÚÆ˙ +…<«BB∫… EÚÆ˙E‰Ú +§… Ω˛ Æ˙™……h…‰ ®… b˜“.∫…“. ±…M…… Ω˛÷+… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ S……ÈEÚ =`ˆi…… Ω˛Ë EÚ®…±… EÚ… {…÷j…... =∫…EÚ… {… i… i……‰... =∫…“ x…‰ §…i……™…… l……... C™…… ®…‰Æ˙…... C™…… Ω˛®……Æ˙‰ ®…±…x… E‰Ú ¥…‰ {…±… ∫…fiV…x… E‰Ú {…±… §…x… M…B l…‰* ¥…Ω˛ EÚ®…±… E‰Ú M……∆¥… V……x…‰ EÚ“ ∫……‰S…i…… Ω˛Ë EÚ i…¶…“ =∫…E‰Ú n˘®……M… ®…Â

={…x™……∫… ∫…Ω˛V… ∫…Æ˙±… +…ËÆ˙ ∫…∆V…“n˘M…“ ∫…‰ ¶…Æ˙{…⁄Æ˙ Ω˛Ë* EÚΩ˛…˛x…“ n˘÷J……xi… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú §……¥…V…⁄n˘ ¶…“ {……`ˆEÚ E‰Ú +∆i…∫… ®… BEÚ ∫…∆i……‰π… EÚ“ ±…Ω˛Æ˙ n˘…Ëc˜i…“ Ω˛Ë* =∫…E‰Ú ®…j… V…x…ÆË˙±… EÚ“ §……‰±… M…⁄ƒV… =`ˆi…‰ ΩÈ˛* "<±……E‰Ú ®… =∫…EÚ“ =∫…EÚ“ §…Ω˛÷i… <VV…i… Ω˛Ë... ±……‰M… =∫…‰ n˘‰¥…“ ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛... ®…‰Æ˙‰ ¥…Ω˛…∆ V……x…‰ ∫…‰ =∫…EÚ“ ∫……®…… V…EÚ |… i…π`ˆı… ®…Â, =∫…E‰Ú ∫…i…“i¥… ®…Â, EÚΩ˛” EÚ…‰<« §……v…… i……‰ x…Ω˛” =i{…z… Ω˛…‰M…“ - ™…Ω˛“ ∫……‰S…EÚÆ˙ EÚΩ˛…x…“ EÚ… EÚh…«v……Æ˙ M……∆¥… E‰Ú ®……‰c˜ {…Æ˙ Ω˛“ J…c˜… Æ˙Ω˛ V……i…… Ω˛Ë* EËÚ∫…“ =n˘…k… ¶……¥…x…… l…“ =∫…EÚ“* ={…x™……∫… ∫…Ω˛V… ∫…Æ˙±… +…ËÆ˙ ∫…∆V…“n˘M…“ ∫…‰ ¶…Æ˙{…⁄Æ˙ Ω˛Ë* EÚΩ˛…˛x…“ n˘÷J……xi… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú §……¥…V…⁄n˘ ¶…“ {……`ˆEÚ E‰Ú +∆i…∫… ®… BEÚ ∫…∆i……‰π… EÚ“ ±…Ω˛Æ˙ n˘…Ëc˜i…“ Ω˛Ë* EÚΩ˛…˛x…“ E‰Ú x……Æ˙“ {……j… ®……∆ +…ËÆ˙ EÚ®…±… +{…x…“ x……Æ˙“ ∂… HÚ EÚ… {… Æ˙S…™… n˘‰i…‰ Ω˛÷B V…“¥…x… E‰Ú ™…l……l…« ∫…‰ V…⁄Z…i…‰ Ω˛÷B +{…x…‰ ∫…∆i…÷ ±…i… +…i®… ∫…∆™…®… ∫…‰, +{…x…“ S… Æ˙j…M…i… o˘g¯i…… EÚ… ∂…∆J…x……n˘ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B x…V…Æ˙ +…i…‰ ΩÈ˛* b˜…Ï. ∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙… x…‰ <∫…EÚ… Ω˛xn˘“ ®…‰ +x…÷¥……n˘ §…c˜“ Ω˛“ E÷Ú∂……O…i…… B¥…∆ ®…x……‰™……‰M… ∫…‰ EÚ™…… Ω˛Ë* Ω˛xn˘“ ®… +x…÷¥……n˘ EÚÆ˙i…‰ ∫…®…™…, {…∆V……§…“ ¶……π…… EÚ“ ∞¸Ω˛ EÚ…‰ +…P……i… x… {…Ω˛÷∆S…‰, <∫… ±…B =xΩ˛…Âx…‰ E÷ÚUÙ {…∆V……§…“ ∂…§n˘…‰∆ EÚ…‰ V™……‰∆ EÚ… i™……‰∆ ™…l……¥…i… Æ˙Ω˛x…‰ n˘™…… Ω˛Ë V…∫…∫…‰ ¶……π…… E‰Ú x…J……Æ˙ ®… l……‰c˜… §…Ω˛÷i… +¥…Æ˙…‰v… +¥…∂™… +…™…… Ω˛Ë ±…‰ EÚx… ¶……π…… E‰Ú |…¥……Ω˛ ®… EÚΩ˛” ¶…“ ∂…Ë l…±™… x…Ω˛” +…™……* ™…Ω˛“ i……‰ +x…÷¥…… n˘EÚ… EÚ“ EÚ±…… EÚ“ ¥…∂…‰π…i…… Ω˛Ë* x…:∫∫…n˘‰Ω˛ ±…‰J…EÚ +…ËÆ˙ +x…÷¥……n˘EÚ n˘…‰x…… Ω˛“ |…∂…∆∫…… E‰Ú {……j… ΩÈ˛* {…∆V……§…“ ={…x™……∫… - {… Æ˙GÚ®…… ={…x™……∫…EÚ…Æ˙ - §…±…n˘‰¥… ∫…∆Ω˛ O…‰¥……±… Ω˛xn˘“ +x…÷¥…… n˘EÚ… - b˜…Ï. ∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙… |…EÚ…∂…EÚ - x…]ıÆ˙…V… |…EÚ…∂…x… n˘±±…“

GARBHANAL

52


¥…‰n˘|…EÚ…∂… ¥…]÷ıEÚ, b˜“. ±…]ı x…n‰˘∂…EÚ, °Ú…‰EÚ±……‰Æ˙ <∆∫]ı“]ı¨⁄]ı §…E«Ú±…‰, EËÚ±…“°Ú…‰Ãx…™…… 94701

=Æ˙…‰V… ®…Â +…‰V…

GARBHANAL

Ω˛

Æ˙“§……§…⁄ À§…n˘±… EÚ“ x…¥…“x… EfiÚ i… "=Æ˙…‰V…, =Æ˙ E‰Ú +…‰V…' BEÚ |……Ëg¯ Æ˙S…x…… Ω˲* ®…⁄±…i…: Ω˛…∫™… Æ˙∫… E‰Ú EÚ ¥… ∫…®…Z…‰ V……x…‰ ¥……±…‰ À§…n˘±… V…“ <∫… EÚ…¥™… ®… x…¥…“x… EÚ±{…x…… +…ËÆ˙ ¶……¥…… E‰Ú M……®¶…“™…« EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ +{…x…‰ x…⁄i…x… {… Æ˙¥…‰∂… ®… +¥…i… Æ˙i… Ω÷˛B ΩÈ˛* ™…t {… =xΩ˛…Âx…‰ EÚ…EÚ… Ω˛…l…Æ˙∫…“ ∫…‰ |…¶…… ¥…i… Ω˛…‰EÚÆ˙ +{…x…“ +x™… Æ˙S…x……+… EÚ“ ¶……ƒ i… <∫… EÚ…¥™… ®… UÙ{{…™… ™…… E÷Úhb˜ ±…™……ƒ UÙxn˘ S…÷x…… Ω˲, i…n˘… {… ™…Ω˛ EÚ…¥™… E‰Ú¥…±… M…÷n˘M…÷n˘…x…‰ ¥… Ωƒ˛∫……x…‰ ¥……±…… x… Æ˙Ω˛EÚÆ˙ §…x… M…™…… Ω˲ ®……x…¥… EÚ“ •…¿…x…∆n˘ ∫…Ω˛…‰n˘Æ˙ EÚ…®…Æ˙ i… EÚ“ M…Ω˛x… +x…÷¶…⁄ i… EÚ… ∫…Æ˙∫… ¥…h…«x…* x…¶…«™… Ω˛…l…Æ˙∫…“ EÚ“ †…fi∆M……Æ˙- |…™…i…… +…ËÆ˙ EÚ…EÚ… Ω˛…l…Æ˙∫…“ EÚ“ ∂…˱…“ EÚ… ∫…®…x¥…™… EÚÆ˙E‰Ú =xΩ˛…Âx…‰ EÚ ¥…i…… E‰Ú n˘…‰ |… i…u∆˘u˘“ J…‰®…… EÚ…‰ BEÚ ∫……l… ±……x…‰ EÚ… ∫i…÷i™… ∫…°Ú±… |…™……∫… EÚ™…… Ω˲ +…ËÆ˙ EÚ…¥™… V…M…i… EÚ…‰ ∫…Ω˛+Œ∫i…i¥… EÚ… ∫…÷∆n˘Æ˙ =n˘…Ω˛Æ˙h… |…n˘…x… EÚ™…… Ω˲* "=Æ˙…‰V…, =Æ˙ E‰Ú +…‰V…' ®… EÚ…‰Æ˙“ †…fi∆M…… Æ˙EÚi…… x…Ω˛”, V……‰ Æ˙“ i…EÚ…±… E‰Ú EÚ ¥…™…… EÚ… BEÚ®……j… E‰Úxp˘ §…xn÷˘ §…x… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛ M…<« l…“* <∫…®… x……Æ˙“ EÚ“ EÚ…‰®…±…i…®… ¶……¥…x……+… EÚ…‰ ¥… ¶…z… ∞¸{…… ®… ¥…Ãh…i… EÚ™…… M…™…… Ω˲* =¶…Æ˙i…‰ ™……Ë¥…x… EÚ… +…¶…⁄π…h… ±…VV…… Ω˲ ¥…Ω˛…ƒ, i……‰ ®…÷Mv…… EÚ… M…¥…« ¶…“* |…‰™…∫…“ EÚ… =q˘…®… ¶…Æ˙… EÚ…®…§……h… Ω˲, i……‰ ®……ƒ EÚ… ¥……i∫…±™… ¶…Æ˙… EÚ…‰®…±… æ˛n˘™… ¶…“, V…Ω˛…ƒ +{…x…‰ n⁄˘v… ∫…‰ ¥…“Æ˙ Æ˙∫… EÚ… M……ËÆ˙¥… Ω˛…‰x…‰ EÚ“ |…‰Æ˙h…… n‰˘x…‰ EÚ… ∫¥…{x… {…±…i…… Ω˲ +§……‰v… ∂…∂…÷ ®…Â* |…‰™…∫…“ +…ËÆ˙ ®……ƒ E‰Ú ∞¸{… ®… ¥…Ω˛ |…i…“EÚ Ω˲ ∫…¥…«∫¥… i™……M… EÚ…, +M……v… |…‰®… EÚ… +…ËÆ˙ +{…⁄¥…« +…EÚπ…«h… EÚ…* <∫…E‰Ú ∫……l… Ω˛“ E÷ÚS…… E‰Ú ∂…Ë l…±™… EÚ… ¥…h…«x… EÚÆ˙E‰Ú =xΩ˛…Âx…‰ V…“¥…x… EÚ“ x…∫∫……Æ˙i…… +…ËÆ˙ ¥…ËÆ˙…M™… EÚ… {……`ˆ ¶…“ {…g¯… n˘™……* <∫… |…EÚ…Æ˙ =Æ˙…‰V… EÚ…¥™… x… E‰Ú¥…±… ¥… ¶…z… Æ˙∫…… EÚ…‰ ∫…®…… Ω˛i… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…“ EfiÚ i… Ω˛…‰ M…<«, ¥…Æ˙x…¬

EÚi……§…

=Æ˙…‰V… E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ +…™…÷ E‰Ú ¥… ¶…z… ∫……‰{……x…… EÚ…‰ ∫…®…‰]ıi…‰ Ω÷˛B V…“¥…x… EÚ… ¶……π™… ¶…“ §…x… M…<«* ¥…Ω˛” =Æ˙…‰V… BEÚ ∫…®…™… ®… ∫…Æ˙…‰V… ¶…“ Ω˲ +…ËÆ˙ M…Ω˛Æ‰˙ P……¥… EÚÆ˙i…‰ i…“Ih… EÚ…®…-§……h… ¶…“* =x…®… §…S…{…x… Ω˲, ™……Ë¥…x… Ω˲, |……Ëg¯i…… Ω˲ +…ËÆ˙ ¥…fir˘…¥…∫l…… EÚ… x……ËÆ˙…∂™… Ω˲* ¶……¥…“ ∫¥…{x… Ω˲ +…ËÆ˙ +i…“i… EÚ“ ∫®…fi i…™……ƒ ΩÈ˛* V…“¥…x… EÚ… +…EÚπ…«EÚ +…ËÆ˙ ¥…“¶…i∫… ∫…i™… Ω˲, ∫…fiV…x… EÚ… ∂…¥… Ω˲ +…ËÆ˙ V…V…“ ¥…π……|…‰Æ˙EÚ ∫……Èn˘™…« Ω˲* {…Æ˙®……x…xn˘ EÚ“ +x…÷¶…⁄ i… Ω˲, ∫…¥…«∫¥… x™……ËUÙ…¥…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ +n˘®™… |…‰Æ˙h…… Ω˲* ¥…Ω˛…ƒ +V…∆i…… +…ËÆ˙ B±……‰Æ˙… EÚ… +{…⁄h…« ∫……Èn˘™…« Ω˲, ∫……M…Æ˙ EÚ“ =q˘…®… ±…Ω˛ÆÂ˙ ΩÈ˛* ¥…‰ ¥…∂¥…… ®…j… EÚ“ n˘“P…« i…{…∫™…… EÚ…‰ ¶…∆M… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…“ =¥…«∂…“ EÚ“ ¶…∆ M…®……Bƒ ΩÈ˛, i……‰ ¶…Æ˙i… +…ËÆ˙ ∂…¥……V…“ V…Ë∫…‰ ∂…∂…÷+… E‰Ú À∫…Ω˛ {…÷Ø˚π… §…x……x…‰ EÚ… ¥…Æ˙n˘…x… ¶…“ =x…®… ∫…®…… Ω˛i… Ω˲* À§…n˘±… V…“ E‰Ú <∫… EÚ…¥™… ®… ¥…Y……x…-Y……x… Ω˲, i……‰ ¥™…¥…∫…… ™…EÚ V…M…i… EÚ“ S…EÚ…S……Èv… EÚ… ¥…Y……{…x… ¶…“* +∆i…i…: i……‰ ∫……Æ˙… ¥™……{……Æ˙ + v…EÚ…∆∂…i…: x……Æ˙“ E‰Ú †…fi∆M……Æ˙ E‰Ú <n«˘- M…n«˘ P…⁄®…i…… Ω˲* °ËÚ∂…x…, =Æ˙…‰V… EÚ…‰ P…]ı…x…‰-§…g¯…x…‰ EÚ“ ∂…±™… GÚ™……, Ω˛Æ˙ v…®…«-V…… i…-n‰˘∂…-EÚ…±… E‰Ú ¥… ¶…z… {… Æ˙v……x…, x…i…« EÚ™……Â, + ¶…x…‰ j…™……Â, ®……Ïb˜±…… E‰Ú n˘J…i…‰-fƒ¯EÚi…‰ ∂…Æ˙“Æ˙ - ∫…¶…“ E÷ÚUÙ i……‰ ∫…∆∫……Æ˙ ®… x……Æ˙“ E‰Ú <n«˘- M…n«˘ x……S…i…‰ n˘J……<« n‰˘i…‰ ΩÈ˛* =Æ˙…‰V… EÚ…‰ fƒ¯EÚx…‰ x… fƒ¯EÚx…‰ EÚ“ §…Ω˛∫… {…Æ˙ ]ıEÚ… Ω˲ ∫…∆∫EfiÚ i…™……Â, ∫…¶™…i……+… EÚ… ∫…∆P…π…«* E‰Ú∫…Æ˙ EÚ“ M…∆v… +…ËÆ˙ +h…÷ +…™…÷v… EÚ“ S……‰]ı V…Ë∫…‰ ¥…Æ˙…‰v…“ i…i¥…… EÚ…‰ BEÚ ∫……l… Æ˙J…x…‰ EÚ“ I…®…i…… {…Æ˙ x… V……x…‰ EÚi…x…‰ EÚ…¥™… ±…J…‰ M…™…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ±…J…‰ V……™…ÂM…‰* ™…Ω˛ EÚ…¥™… ¶…“ B‰∫…… Ω˛“ x…™……{…x… ±…‰EÚÆ˙ |…∫i…÷i… Ω÷˛+… Ω˲* =Æ˙…‰V…, =Æ˙ E‰Ú +…‰V… ±…‰J…EÚ - Ω˛Æ˙“§……§…⁄ §…xn˘±… ¥…i…Æ˙EÚ - N.B. Productions, 7605, Quicksilver Cl, Bowie, MD 20720, USA Ph. 301 262 0254. hbindal@aol.com

51


54

+{…x…“ §……‰±…“ GÚ™…… E‰Ú EÚ…±… P……‰c‰˜ n˘…Ëc˜ M…™…‰* ¶…⁄i…EÚ…±…

§……±…EÚ J…c‰˜ ΩÈ˛* ¥…i…«®……x… EÚ…±…

±…c˜ EÚ™……ƒ n˘…Ëc˜M…“* ¶… ¥…π™…i…¬ EÚ…±…

V……‰ EÚ…®… §…“i…‰ ∫…®…™… ®… Ω˛…‰ S…÷EÚ… Ω˲ =∫…‰ ¶…⁄i…EÚ…±… EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛* V…Ë∫…‰ : P……Ëc‰˜ n˘…Ëc˜ M…™…‰* EÚ±… ¥…π……« Ω÷˛<« l…“* ™…Ω˛ {……`ˆ Ω˛®… {…g¯ S…÷E‰Ú l…‰* V……‰ EÚ…®… <∫… ∫…®…™… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… Ω˲ =∫…‰ ¥…i…«®……x… EÚ…±… EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛* V…Ë∫…‰ : ±…c˜EÚ… {…g¯ Æ˙Ω˛… Ω˲* §…… ±…EÚ… J…‰±…i…“ Ω˲* Ω˛®……±…™… {…¥…«i… >ƒS…… Ω˲* V……‰ EÚ…®… +…x…‰ ¥……±…‰ ∫…®…™… ®… Ω˛…‰M……, =∫…‰ ¶… ¥…π™…i…¬ EÚ…±… EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛* V…Ë∫…‰ : ±…c˜EÚ… {…g‰¯M……* §…… ±…EÚ… J…‰±…‰M…“* ®…È =k…“h…« Ω˛…‰>ƒM……* ¥…Ω˛ EÚI…… ®… |…l…®… +…™…‰M…“*

¥…i…«®……x…, ¶…⁄i… i…l…… ¶… ¥…π™…i…¬ EÚ…±… EÚ“ {… Æ˙¶……π……Bƒ ±…J…EÚÆ˙, BEÚ-BEÚ =n˘…Ω˛Æ˙h… n˘“ V…B* ....................................................................................... ....................................................................................... .......................................................................................

GARBHANAL

EÚÆ˙E‰Ú n‰˘ J…B : x…“S…‰ ±…J…‰ ¥……C™…… ®… =x…EÚ… EÚ…±… ±…J……‰ : ¥…Ω˛ EÚ±… V……BM……* (¶… ¥…π™…i…¬ EÚ…±…) i…÷®…x…‰ C™…… EÚΩ˛… l……? ............................. ¥…Ω˛ C™…… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˲? ............................. i…÷®Ω² EÚ§… +C±… +…BM…“* .............................


GARBHANAL

®…÷Ω˛…¥…Ɖ˙ V…∆M… ±…M…x…… : +EÚ®…«h™… Ω˛…‰x……. BEÚ V…M…Ω˛ {…c‰˜-{…c‰˜ +…n˘®…“ EÚ…‰ V…∆M… ±…M… V……i…… Ω˲. V…∆M…±… ®… ®…∆M…±… ®…x……x…… : x…V…«x… ∫l……x… ®… +…x…∆n˘ EÚÆ˙x……. ∫…÷x…∫……x…, x…V…«x… ∫l……x… ®… ∫…÷J…-∫……®…O…“ EÚ“ ¥™…¥…∫l……. ∫……‰S…… l……, ®…È BEÚ n˘∂…«x…“™… ={…x…M…Æ˙“ §…x……EÚÆ˙ <∫… V…∆M…±… ®… ®…∆M…±… EÚÆ˙ n⁄ƒ˘M……. V…∆V……±… ®… °ƒÚ∫…x…… : ∫…∆EÚ]ı ®… {…c˜x……, =±…Z…x… ®… °ƒÚ∫…x……. V…∆M…±… ®… Æ˙…‰x…… : V…§… EÚ∫…“ EÚ“ §……i… +x…∫…÷x…“ EÚÆ˙ n˘“ V……i…“ Ω˲ i…§… EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛. V…J®… {…Æ˙ x…®…EÚ UÙc˜EÚx…… : n÷˘:J…“ ¥™… HÚ EÚ…‰ +…ËÆ˙ n÷˘:J…“ §…x……x……. V…J®… i……V…… Ω˛…‰ +…x…… : §…“i…‰ Ω÷˛B EÚπ]ı ™…… EÚ∫…“ E‰Ú u˘…Æ˙… EÚB Ω÷˛B +{…EÚ…Æ˙ ™…… + Ω˛i… EÚ“ §……i… EÚ… ∫®…Æ˙h… Ω˛…‰ +…x……. =∫…EÚ… {…÷j… ∫…∆M…®… ®… b⁄˜§…EÚÆ˙ ®…Æ˙ M…™…… l……. <∫… ±…B V…§… EÚ¶…“ ¥…Ω˛ |…™……M… +…i…… Ω˲ =∫…EÚ… V…J®… i……V…… Ω˛…‰ +…i…… Ω˲. V…c˜ =J……c˜x…… : ∫…®…⁄Ω˛ x…π]ı EÚÆ˙x……, B‰∫…… EÚ…®… EÚÆ˙x…… V…∫…∫…‰ EÚ∫…“ EÚ… §…Ω÷˛i… + Ω˛i… ™…… ¥…x……∂… Ω˛…‰. V…c˜ V…®…x…… : +SUÙ“ i…Æ˙Ω˛ |… i…Œπ`ˆi… ™…… |…∫l…… {…i… Ω˛…‰x……. V…c˜ n‰˘x…… : Z…⁄`ˆ“ ∂…EÚ…™…i… EÚÆ˙x……. ±……±……V…“ x…‰ ¥…Ω˛…ƒ ∫…‰ ±……Ë]ıEÚÆ˙ J…÷n˘ i……‰ +®…Æ˙EÚ…xi… ∫…‰ E÷ÚUÙ x… EÚΩ˛…, ∫…÷J…n˘… +…ËÆ˙ Ɖ˙h…÷EÚ… n˘…‰x…… ∫…‰ V…c˜ n˘™……. V…c˜ {…EÚc˜x…… : ∫l…… ™…i¥… |……{i… EÚÆ˙x……. V…x®… M…∆¥……x…… : ¥™…l…« V…“¥…x… x…π]ı EÚÆ˙x……. C™…… ¥™…l…« V…x®… M…∆¥……i…‰ Ω˛…‰? ¶…M…¥……x… E‰Ú ¶…V…x… ∫…‰ Ω˛“ ®……‰I… |……{i… Ω˛…‰M……. V…§… n‰˘J……‰ i…§… : ∫…nˢ¥…. V…§… n‰˘J……‰ i…§… i…÷®… ™…Ω˛” J…c‰˜ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛…‰. V…§……x… EÚ…]ı ±…‰x…… : EÚ`ˆ…‰Æ˙ n˘hb˜ n‰˘x……. V…§……x… EÚ… ∂…‰Æ˙ : §…g¯-§…g¯EÚÆ˙ §……i… EÚÆ˙x…‰ ¥……±……. V…§……x… J…”S…x…… : +x…÷ S…i… ™…… + ∂…π]ı §……i… EÚΩ˛x…‰ E‰Ú ±…B EÚ`ˆ…‰Æ˙ n˘hb˜ n‰˘x…….

V…§……x… P…∫… V……x…… : §……Æ˙-§……Æ˙ EÚΩ˛x……, EÚΩ˛i…‰-EÚΩ˛i…‰ >§… V……x……. V…§……x… S…±……x…‰ EÚ“ Æ˙…‰]ı“ J……x…… : S……{…±…⁄∫…“ EÚÆ˙E‰Ú {…‰]ı {……±…x……, J…÷∂……®…n˘ EÚÆ˙E‰Ú Æ˙…‰V…“ EÚ®……x……. V…§……x… n˘§……EÚÆ˙ §……‰±…x…… : b˜Æ˙ ™…… ∫…∆EÚ…‰S… E‰Ú ∫……l… EÚΩ˛x……, v…“®…‰ ∫…‰ EÚΩ˛x……. V…§……x… n‰˘x…… : ¥…S…x… n‰˘x……, ¥……n˘… EÚÆ˙x……. V…§……x… {…EÚc˜x…… : EÚ∫…“ EÚ…‰ +{…x…“ §……i… EÚΩ˛x…‰ ∫…‰ Æ˙…‰EÚx……, §……‰±…x…‰ x… n‰˘x……. V…§……x… {…Æ˙ S…g¯x…… : EÚh`ˆ∫l… Ω˛…‰x……, ™……n˘ Ω˛…‰x……. V…§……x… {…Æ˙ i……±…… ±…M…x…… : E÷ÚUÙ x… EÚΩ˛x…‰ ™…… §……‰±…x…‰ E‰Ú ±…B ¥…¥…∂… Ω˛…‰x……. V…§……x… {…Æ˙ ±……x…… : EÚΩ˛x……, §……‰±…x……. ®…È EÚ¶…“ ¶…“ B‰∫…“ §……i… V…§……x… {…Æ˙ x…Ω˛” ±……>ƒM……. V…§……x… §…xn˘ Ω˛…‰x…… : S…÷{… Ω˛…‰ V……x……, §……‰±…x…‰ EÚ… ∫……Ω˛∫… x… Ω˛…‰x……. {…Æ˙… V…i… Ω˛…‰ V……x……. V…§……x… §…n˘±…x…… : EÚΩ˛EÚÆ˙ ®…÷EÚÆ˙ V……x……, ¥…S…x… ¶…∆M… EÚÆ˙x……. V…§……x… ®… i……±…… ±…M……x…… : S…÷{… Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú ±…B ¥…¥…∂… Ω˛…‰x……. ®…È ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ x……ËEÚÆ˙“ ®… Ω⁄ƒ˛, ®…‰Æ˙“ i……‰ V…§……x… {…Æ˙ i……±…… ±…M…… Ω˲. V…§……x… ®… ±…M……®… x… Ω˛…‰x…… : §…x…… ∫…®…Z…‰-§…⁄Z…‰ §……‰±…x……, = S…i…-+x…÷ S…i… ∫…§… E÷ÚUÙ EÚΩ˛ b˜…±…x……. V…§……x… ±…c˜…x…… : §…g¯-S…g¯EÚÆ˙ ∫…¥……±…-V…¥……§… EÚÆ˙x……, ¥……n˘-|… i…¥……n˘ EÚÆ˙x……. V…§……x… ∫…∆¶……±…EÚÆ˙ §……‰±…x…… : = S…i… ∂…§n˘… EÚ… |…™……‰M… EÚÆ˙x……, ∫……‰S… ¥…S……Æ˙ EÚÆ˙ §……‰±…x……. V…§……x… Ω˛…Æ˙x…… : |… i…Y…… EÚÆ˙x……, ¥…S…x… n‰˘x……. V…§……x…“ V…®…… J…S…« EÚÆ˙x…… : E‰Ú¥…±… EÚΩ˛x……, EÚÆ˙x…… E÷ÚUÙ x…Ω˛”, E‰Ú¥…±… ®……Ë J…EÚ EÚ…Æ«˙¥……<« EÚÆ˙x……. ®…È i……‰ E‰Ú¥…±… ™…Ω˛ V……x…x…… S……Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛ EÚ ±……‰M… C™…… V…§……x…“ V…®……J…S…« Ω˛“ EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛ ™…… Æ˙HÚ §…ÈEÚ ∫…Æ˙“J…“ ∫…∆∫l…… ®… +{…x…… J…⁄x… n‰˘EÚÆ˙ E÷ÚUÙ ={…EÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ ¶…“ =x…®… Ω˛®®…i… Ω˲.

55


±……‰EÚ…‰ HÚ™……ƒ i…“Æ˙ x… EÚ®……x…, EÚ…Ω‰˛ E‰Ú {…`ˆ…x… : Z…⁄`ˆ“ ∂…‰J…“ ®……Æ˙x…‰ ¥……±…… {…Æ˙ = HÚ. i…“Æ˙ x…Ω˛” i……‰ i…÷CEÚ… Ω˛“ ∫…Ω˛“ : ™… n˘ EÚ…®… Ω˛…‰ V……B i……‰ +SUÙ… Ω˲, ¥…Æ˙x…… EÚ…‰<« +¢Ú∫……‰∫… x…Ω˛” Ω˲. V…§… °Ú±… + x…Œ∂S…i… Ω˛…‰. i…÷Z…EÚ…‰ {…Æ˙…<« C™…… {…c˜“, +{…x…“ x…§…‰c˜ i…⁄ : n⁄˘∫…Ɖ˙ ±……‰M…… E‰Ú EÚ…®… E‰Ú S…CEÚÆ˙ ®… x… {…c˜EÚÆ˙ Ω˛®… +{…x…… EÚ…®… EÚÆx…… S…… Ω˛B. i…÷®… V……x……‰, i…÷®Ω˛…Æ˙… EÚ…®… V……x…‰ : V…§… EÚ…‰<« ®…x…÷π™… EÚ∫…“ EÚ… EÚΩ˛x…… x…Ω˛” ®……x…i……, §…Œ±EÚ +{…x…“ <SUÙ… ∫…‰ EÚ…®… EÚÆ˙i…… Ω˲ i…§… EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛. i…÷®… b˜…±…-b˜…±… i……‰ ®…È {……i…-{……i… : ®…È i…÷®Ω˛…Æ˙“ S……±…… EÚ…‰ J…⁄§… ∫…®…Z…i…… Ω⁄ƒ˛. S…±……‰ EÚv…Æ S…±…i…‰ Ω˛…‰, i…÷®… b˜…±…-b˜…±… i……‰ ®…È {……i…-{……i…. i…÷®Ω˛…Ɖ˙ ®…÷ƒΩ˛ ®… P…“-∂…CEÚÆ˙ : V…§… EÚ…‰<« +SUÙ“ J…§…Æ˙ ∫…÷x……i…… Ω˲ i…§… EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛. i……i{…™…« ™…Ω˛ Ω˲ EÚ <«∂¥…Æ˙ EÚƉ˙ i…÷®Ω˛…Æ˙… ∫…®……S……Æ˙ ∫…i™… Ω˛…‰. i…⁄ n‰˘¥…Æ˙…x…“ ®…È V…‰`ˆ…x…“, i…‰Æ‰˙ +…M… x… ®…‰Æ‰˙ {……x…“ : n˘…‰ ∫…®……x… ™…… BEÚ i…Æ˙Ω˛ E‰Ú +…n˘ ®…™…… EÚ… ∫……l… Ω˛…‰x…‰ {…Æ˙ EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛. i…⁄ ¶…“ Æ˙…x…“ ®…È ¶…“ Æ˙…x…“, EÚ…Ëx… ¶…Ɖ˙M…… E÷ÚBƒ ∫…‰ {……x…“ : V…§… n˘…‰x…… +{…x…‰ EÚ…‰ §…c˜… ∫…®…Z…EÚÆ˙ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ <∆EÚ…Æ˙ EÚÆÂ˙. i…⁄ ∫…SS……, i…‰Æ˙… {…“Æ˙ ∫…SS…… : V…§… EÚ…‰<« Z…⁄`ˆ… +…n˘®…“ +{…x…“ §……i… ∫…S… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ±…B V…n˘ EÚÆ˙i…… Ω˲, i…§… =∫… {…Æ˙ ¥™…∆M™… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ±…B EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛. i…⁄ ∞¸`ˆ“, ®…È U⁄Ù]ı“ : ™… n˘ ∫……∫… x……Æ˙…V… Ω˛…‰ V……B i……‰ §…Ω⁄˛ EÚ…‰ EÚ…®…EÚ…V… ∫…‰ °÷ÚÆ˙∫…i… ®…±… V……i…“ Ω˲. i…‰V… P……‰c‰˜ EÚ…‰ Bc˜ EËÚ∫…“ : V……‰ x……ËEÚÆ˙ ∫¥…™…∆ ∫…§… EÚ…®… `ˆ“EÚ EÚÆ˙ n‰˘i…… Ω˲ =∫…‰ n∆˘b˜ n‰˘x…‰ EÚ“ +…¥…∂™…EÚi…… x…Ω˛” {…c˜i…“. i…‰Æ˙… ®……±… ∫……‰ ®…‰Æ˙… ®……±…, ®…‰Æ˙… ®……±… ∫……‰ Ω² Ω² : n⁄˘∫…Æ˙… EÚ“ S…“W…… EÚ…‰ <∫i…‰®……±… EÚÆ˙x……, {…Æ˙xi…÷ +{…x…“ S…“W… x… n‰˘x……. i…‰±… n‰˘J……‰, i…‰±… EÚ“ v……Æ˙ n‰˘J……‰ : §…Ω÷˛i… ∫……‰S…- ¥…S……Æ˙ EÚÆ˙ EÚ…®… EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B. i…‰±…“ EÚ… i…‰±… V…±…‰ ®…∂……±…S…“ EÚ… n˘±… V…±…‰ : V…§… BEÚ ¥™… HÚ E÷ÚUÙ J…S…« EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ n⁄˘∫…Æ˙… =∫…®… +c∆˜M…… b˜…±…x…… S……Ω‰˛.

i…‰±…“ K…∫…®… EÚ™…… +…ËÆ˙ °ÚÆ˙ ¶…“ ∞¸J…… J……™…… : EÚ∫…“ §…c‰˜ +…n˘®…“ EÚ“ ∂…Æ˙h… ®… V……x…‰ {…Æ˙ ¶…“ EÚπ]ı ∫…‰ U÷Ù]ıEÚ…Æ˙… x… ®…±…‰. i…‰±…“ E‰Ú §…˱… EÚ…‰ P…Æ˙ Ω˛“ EÚ…‰∫… {…S……∫… : V…∫… ¥™… HÚ EÚ…‰ P…Æ˙ {…Æ˙ Æ˙Ω˛EÚÆ˙ Ω˛“ §…Ω÷˛i… + v…EÚ EÚ…®… EÚÆ˙x…… {…c‰˜. i…‰±…“ V……‰c‰˜ {…±…“-{…±…“, Æ˙Ω˛®……x… ±…÷]ı…¥…‰ E÷Ú{{…… : n⁄˘∫…Ɖ˙ E‰Ú v…x… ∫…‰ ∂……Ω˛K…S…« §…x…x…‰ ¥……±…‰ {…Æ˙ = HÚ. i…ËÆ˙…EÚ Ω˛“ b⁄˜§…i…‰ ΩÈ˛ : V……‰ ∫……Ω˛∫… EÚ… EÚ…®… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛ ¥…‰ EÚ¶…“-EÚ¶…“ +{…x…‰ |…™…ix… ®… +∫…°Ú±… ¶…“ Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛. l…EÚ… >ƒ]ı ∫…Æ˙…™… i……EÚi…… Ω˲ : n˘x…¶…Æ˙ {… Æ˙∏…®… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú §……n˘ ®…x…÷π™… EÚ…‰ P…Æ˙ V……x…‰ EÚ“ ∫…⁄Z…i…“ Ω˲. l…˱…“ S……‰]ı §… x…™…… V……x…‰ : v…x… EÚ“ Ω˛… x… §… x…B EÚ…‰ §…Ω÷˛i… +J…Æ˙i…“ Ω˲. l…˱…“ ®… Ø˚{…™……, ®…÷ƒΩ˛ ®… M…÷c˜ : {……∫… ®… v…x… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ ¶……‰V…x… ∫¥…… n˘π]ı ®…±…‰, i…§… ®…x…÷π™… ∫…÷J…“ Æ˙Ω˛i…… Ω˲. l……‰l…… S…±…x…… §……V…‰ P…x…… : V…∫… ¥™… HÚ ®… M…÷h… +…ËÆ˙ ¥…t… EÚ®… Ω˛…‰ {…Æ˙xi…÷ +…b˜®§…Æ˙ + v…EÚ Ω˛…‰. l……‰c˜… EÚÆÂ˙ M……W…“ ®…™……ƒ, §…Ω÷˛i… EÚÆÂ˙ b˜°Ú…±…“ : S…‰±…‰ +{…x…‰ M…÷Ø˚ E‰Ú ®……Ω˛…i®™… EÚ…‰ §…Ω÷˛i… §…g¯… n‰˘i…‰ ΩÈ˛. l……‰c˜… J……x…… §…x……Æ˙∫… ®… §…∫…x…… : ™… n˘ +SUÙ“ V…M…Ω˛ ®… ™…… ∫…VV…x…… E‰Ú ∫……l… Æ˙Ω˛x…‰ EÚ…‰ ®…±…‰ i……‰ l……‰c˜“ +…®…n˘x…“ {…Æ˙ ¶…“ ∫…∆i……‰π… EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B. l……‰c‰˜ v…x… ®… J…±… <i…Æ˙…™… : l……‰c˜… Ω˛“ v…x… Ω˛…‰x…‰ {…Æ˙ UÙ…‰]‰ı ±……‰M…… ™…… n÷˘π]ı… EÚ…‰ P…®…∆b˜ Ω˛…‰ V……i…… Ω˲. n˘M…… EÚ∫…“ EÚ… ∫…M…… x…Ω˛” : n˘M……§……V… +…n˘®…“ Ω˛Æ˙ BEÚ EÚ…‰ v……‰J…… n‰˘ ∫…EÚi…… Ω˲. n˘§…‰ {…Æ˙ ∫…§… ∂…‰Æ˙ : n÷˘§…«±… +…n˘®…“ EÚ…‰ ∫…§… n˘§…… ±…‰i…‰ ΩÈ˛. n˘§…… §… x…™…… {…⁄Æ˙… i……˱…‰ : V……‰ +…n˘®…“ Ω˛®……Ɖ˙ + v…EÚ…Æ˙ ®… Æ˙Ω˛i…… Ω˲ ¥…Ω˛ <«®……x…n˘…Æ˙“ EÚ… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ EÚÆ˙i…… Ω˲.

GARBHANAL

56


<i…x…‰ §…c‰˜ n‰˘∂… EÚ“ §…“∫…-{…SS…“∫… |…®…÷J… ¶……π……Bƒ +…ËÆ˙ +x… M…x…i… §……‰ ±…™…… ®… |…™……‰M… ®… +…x…‰ ¥……±…“ EÚΩ˛…¥…i… Ω˛®……Æ˙“ {…Æ∆˙{…Æ˙… EÚ“ x… ∫…°«Ú BEÚV…÷]ıi…… EÚ“ ®…∂……±… ΩÈ˛, §…Œ±EÚ ¶…… π…EÚ i……ËÆ˙ {…Æ˙ Ω˛®… BEÚ∫…⁄j…i…… ®… {…Æ˙…‰i…“ ΩÈ˛. <∫… +∆EÚ ®… EÚz…c˜ EÚ“ S…÷Àx…n˘… EÚΩ˛…¥…i… n˘“ V…… Æ˙Ω˛“ ΩÈ˛. =∆b˜ ®…x…‰M…‰ B‰Æ˙b÷˜ §…M…‰™…§…‰b˜. V…∫… P…Æ˙ ®… J……+…‰, =∫… EÚ… §…÷Æ˙… x… ∫……‰S……‰. Do’nt wish ill to the house which has fed you.

=∆b÷˜ =]¬ı]⁄ı ®…÷∆b˘ M…∆b˜ x… M…k…≥÷˝. E÷Ú±…]ı… x…‰ J…÷n˘ J…… {…“EÚÆ˙ {… i… EÚ…‰ {…“]ı…. Having eaten and dressed nicely, the slut beat her husband.

=hb˜n¬˘n‰˘ =M…… n˘, À®…n˘n¬˘n‰˘ n˘“¥…… ≥˝M…‰, Ω˛…‰]¬ı]ı…‰ M…±±…n¬˘n‰˘ BEÚ…n˘∂…“. V…§… J……™…… i…§… {…c˜¥……, V…§… x…Ω˛…™…… i…§… n˘“¥……±…“, V…∫… n˘x… J……x…… x… ®…±…‰ =∫… n˘x… BEÚ…n˘∂…“. New year’s day, when you eat, Deepavali, when you bathe, and a day of fasting when you do’nt get any thing to eat.

GARBHANAL

=Œ{{… M…xi… Ø˚ S… ™…±±…, ∫…CEÚƉ˙ M…xi… ∫… Ω˛ ™…±±…. x…®…EÚ ∫…‰ §… g¯™…… ∫¥……n˘ x…Ω˛”, S…“x…“ ∫…‰ §… g¯™…… ®…`ˆ…∫… x…Ω˛”. No taste better than that of salt, no sweetness better than that of sugar.

=≥˝±……Æ˙n˘ Bk…÷ ®…‰≥‰˝ ®…‰±…‰ §…k…÷. §…˱…, V……‰ Ω˛±… x… S…±…… ∫…E‰Ú, §……c˜ EÚ…‰ ®……Ɖ˙ ∫…”M…. The ox, that could not plough, dashes against the fence.

=Œ≤≥˝M…b¬˜b‰˜ ±… §…∆n˘ ±……¶…, §…‰≤≥÷˝Œ≤≥˝ ±… Ω˛…‰ ™…i…÷. {™……V… EÚ“ EÚ®……™…“, ±…Ω˛∫…÷x… ®… M…ƒ¥……<«. The profit made in the onions lost in the garlic.

>]ı E‰Ú]¬ı]ıƉ˙ n˘¥…∫… E‰ÚŒ]¬ı]ıi…÷, Ω²b˜ i… E‰Ú]¬ı]ıƉ˙ V…x®… E‰ÚŒ]¬ı]ıi…÷. ¶……‰V…x… J…Æ˙…§… Ω˛…‰ i……‰ n˘x… Ω˛Æ˙…®…, §…“§…“ J…Æ˙…§… ÀW…n˘M…“ Ω˛Æ˙…®…. A bad meal spoils the day, a bad wife spoils the life.

EÚΩ˛…¥…i…Â

> Æ˙M…‰ +Æ˙∫……n˘∞¸ i…… ™…M…‰ ®…M…. Æ˙…V™… EÚ… Æ˙…V…… Ω˛…‰ i……‰ ¶…“ ®……ƒ EÚ… §…‰]ı… Ω˛“ Ω˲. Even if he is a king of the village, he is the son of a mother.

> Æ˙M…‰ §…∆n˘¥…≥÷˝ x…“ Æ˙M…‰ §……Æ˙ n˘Ø˚ ¥…≥‰˝? M……ƒ¥… ®… +…<« Ω˲ i……‰ C™…… {…x…P…]ı {…Æ˙ x…Ω˛” +…BM…“? Having come to town, will she not come for water?

= Æ˙M…‰ Ω˛§§…¥……n˘Æ‰˙ x…… ™…M…‰ ±……‰±±…]¬ı]‰ı. M……ƒ¥… ®… ¶……‰V… Ω˛…‰ i……‰ E÷Úk…‰ EÚ“ ®……±……®……±…. If there is a feast in the town, the dogs will have bellyful.

>Ɖ˙±±…… ®…CEÚ≥÷˝ Ω‰˛k…Ɖ˙ ®……™…®®… Ω‰˛k…≥∆˝i…‰ ®…h…“EÚ…‰Æ˙b˜. ∫……Æ˙“ n÷˘ x…™…… §…SS…‰ V…x…‰ i……‰ ®…÷z…⁄n˘…n˘“ x…‰ V…x…… ®…⁄∫…±…S…∆n˘. If all women deliver children, Mayamma delivered a pestle.

@Ò π… {…∆S… ®… ®…… b˜n˘¥…≥÷˝ @Ò π…™……n˘…≥‰˝? @Ò π… {…∆S…®…“ EÚ… µ…i… Æ˙J…… i……‰ C™…… ∫¥…™…∆ @Ò π… §…x… M…™…“. Does the woman who performs rishipanchami become a sage?

Bb˜¥…]¬ı]ı x…Â]ı Bb˜Ω˛…‰ k…x…Œ±±… §…∆n÷˘ B‰n‰˘ E‰ÚƉ˙n˘. §…‰¥…E⁄Ú°Ú Æ˙∂i…‰n˘…Æ˙ §…‰¥…HÚ +…EÚÆ˙ UÙ…i…“ E÷ÚƉ˙n˘i…… Ω˲. A bothersome relative coming at the wrong hour scratches the chest.

Bb˜ ¥…n˘ EÚ…±…‰ Bb˜¥…÷k…n‰˘. `ˆ…‰EÚÆ˙ {…Æ˙ `ˆ…‰EÚÆ˙ ±…M…i…“ Ω˲. The leg that stumbles, stumbles again.

Bhh…‰ +≥‰˝n˘ ®……x…n˘Œ±±… V…b¬˜b÷˜ Ω˛…‰n˘“i…‰? i…‰±… x……{…x…‰ ¥……±…‰ §…Æ˙i…x… EÚ… S…EÚx……{…x… V……BM…… C™……? Can the grease go from the vessel used for measuring oil.

57


58

BEÚ Æ˙…Ω˛ V……‰ Ω˛®…x…‰ S…÷x…“ B‰∫…… Æ˙…π]≈ı §…x……x…‰ EÚ“ V…∫…®… ∫…§… §…Æ˙…§…Æ˙ Ω˛…Â, ∫…§…E‰Ú ±…B x™……™… Ω˛…‰, +…W……n˘ Ω˛… ∫…§… +…ËÆ˙ ¶……<«S……Æ˙… Ω˛…‰ ∫…§…E‰Ú §…“S…* Ω˛®……Æ˙… ∫…∆ ¥…v……x… <x… ®…⁄±™…… EÚ“ Æ˙I…… EÚÆ˙i…… Ω˲*

M…h…i…∆j… n˘¥…∫… E‰Ú ™…Ω˛, Ω˛®……Ɖ˙ ∫…∆ ¥…v……x… ®… x… Ω˛i… ∫…®…i……, ∫¥…i…∆j…i……, x™……™… +…ËÆ˙ §…∆v…÷i¥… E‰Ú ®…⁄±™…… EÚ…‰ V…“x…‰ EÚ… {…¥…« Ω˲* x…Æ∆˙i…Æ˙ <x… ®…⁄±™…… EÚ“ Æ˙I…… Ω˛“ Æ˙…π]≈ı EÚ… +…v……Æ˙ ®…W…§…⁄i… EÚƉ˙M……* ∂…¥…Æ˙…V… À∫…Ω˛ S……ËΩ˛…x… ®…÷J™…®…∆j…“

<∫… +¥…∫…Æ˙ {…Æ˙ <x… ®…⁄±™…… EÚ“ Æ˙I…… EÚ… ∫…∆EÚ±{… ±… Ω˛®…*

¥…Â ¥…π…« ®…Â M…h…i……∆ j…EÚ ®…⁄±™……Â E‰Ú ∫……l…

®…v™…|…n‰˘∂… V…x…∫…∆{…E«Ú u˘…Æ˙… V……Æ˙“

GARBHANAL

M…h…i…∆j… E‰Ú

D-66348 ®….|…. V…x…∫…∆{…E«Ú/®……v™…®…/2008


EÚ ¥… E÷Ú±…¥…∆i… ∫…∆Ω˛ 11 V…x…¥…Æ˙“ 1967 EÚ…‰ Ø˚c˜EÚ“, =k…Æ˙…∆S…±… ®… V…x®…. + ¶…™……∆ j…EÚ“ ®… +…<«.+…<«.]ı“., Ø˚c˜EÚ“ ∫…‰ Æ˙V…i… {…n˘EÚ. |…EÚ… ∂…i… EÚi……§… x…E÷Ú∆V… (EÚ…¥™… ∫…∆O…Ω˛) {…Æ˙®……h…÷ B¥…∆ ¥…EÚ…∫… (+x…÷¥……n˘). ∫…∆|… i…- ¶……¶…… {…Æ˙®……h…÷ +x…÷∫…∆v……x… E‰Ú∆p˘ ®…√÷∆§…<« ®… {…n˘…l…« ∫…∆∫……v…x… |…¶……M… ®… ¥…ËY…… x…EÚ + v…EÚ…Æ˙“. ∫…®{…E«Ú : 2-b˜“, §…p˘“x……l… +h…÷∂… HÚx…M…Æ˙ ®…√÷∆§…<«. <«®…‰±… : kavi.kulwant@gmail.com

GARBHANAL

®…÷∆

§…<« ®…‰ Ω˛∆n˘™…÷M®… E‰Ú ∫…Ω˛™……‰M… ∫…‰ 12 V…x…¥…Æ˙“ 2008 EÚ…‰ +∆i…Æ˙«…π]ı“™… EÚ ¥… M……‰π`ˆ“ EÚ… +…™……‰V…x… E÷Ú±…¥…∆i… ∫…∆Ω˛, +¥…x…“∂… i…¥……Æ˙“ +…ËÆ˙ +…Æ.{…“. Ω˛∆∫… E‰Ú ∫…∆™…÷HÚ |…™……∫…… ∫…‰ +h…÷∂… HÚx…M…Æ˙ ®… ∫E⁄Ú±… BEÚ E‰Ú |……∆M…h… ®… ∫…°Ú±…i……{…⁄¥…«EÚ ∫…∆{…z… Ω˛÷+…. |… ∫…r˘ M…V…±…EÚ…Æ˙ B¥…∆ EÚ¥… ™…j…“ n˘‰¥…“ x……M…Æ˙…x…“ x…‰ EÚ…™…«GÚ®… EÚ“ +v™…I…i…… EÚ“. EÚ…™…«GÚ®… ®… +…x…‰ ¥……±…‰ |…®…÷J… EÚ ¥… l…‰ - ®… Æ˙™…®… M…V……±…… ∫…®…“Æ˙±……±… EÚx……b˜…, E‰Ú. Ω˛ Æ˙Ω˛Æ˙ Z…… +…∫]ı≈‰ ±…™……, Æ˙…V…“¥… ∫……Æ˙∫¥…i…, +Æ˙ ¥…∆n˘ Æ˙…Ω˛“, ¶…Æ˙i… ∂…§n˘ ¥…®……«, Ω˛Æ˙x……®… ∫…∆Ω˛ ™……n˘¥…, |… ®…±…… ∂…®……«, @Ò π… E÷Ú®……Æ˙ ®…∏…, Æ˙ ¥… n˘k… M……Ëc, ∂…E÷Ú∆i…±…… ∂…®……«, ®…v…÷{…‰∂… ®…÷∆i… V…Æ˙ <∆n˘…ËÆ˙“, b˜…Ï. ¥…°Ú…, j…±……‰S…x… +Æ˙…‰c…, ∂…“i…±… x……M…{…÷Æ˙“, ®…∆V…⁄ M…÷{i……, x…∆n˘±……±… l……{…Æ˙, ∂…˱…“, ∂……Æ˙n˘… M……‰∫¥……®…“, ∂…÷¶…EÚ“ i…« ®……Ω˛‰∑…Æ˙“, Æ˙®…‰∂… ∏…“¥……∫i…¥…, ¥…V…™… E÷Ú®……Æ˙ ¶…]ıx……M…Æ˙, ∫…÷ Æ˙∆n˘Æ˙ Æ˙k…“, x…“Æ˙V… M……‰∫¥……®…“, ¥…“ b˜“ i…¥……Æ˙“ +…ËÆ˙ Æ˙ ¥… ™……n˘¥…. |……Æ∆˙¶… ®… EÚ ¥… B¥…∆ EÚ¥… ™… j…™…… EÚ… ∫…®®……x… +…ËÆ˙ {… Æ˙S…™… n˘™…… M…™……* ∂…˱…“ x…‰ EÚ…™…«GÚ®… EÚ“ ∂…÷Ø˚+…i… ®… Ω˛“ ∫…§…EÚ…‰ +{…x…“ Æ˙S…x…… ∫…‰ ®…∆j…®…÷Mv… EÚÆ˙ n˘™……* ∏…“®…i…“ M……‰∫¥……®…“ x…‰ +{…x…“ N…W…±… "i…®……®… Æ˙…i…Â' ∫…‰ ∫…§…EÚ“ ¥……Ω˛ ¥……Ω˛“ ±…⁄]ı“. +…∫]ı≈ ±…™…… ∫…‰ +…B Ω˛ Æ˙Ω˛Æ˙ Z…… x…‰ +{…x…“ Æ˙S…x…… ∫…‰ ∫…§…E‰Ú ®…x… EÚ…‰ ¶…M……‰ n˘™……. ®… Æ˙™…®… +…{…… E‰Ú +∂…+…Æ˙ ∫…‰ ∫…§… ®……‰ Ω˛i… l…‰. x…“Æ˙V… M……‰∫¥……®…“ x…‰ n˘±… EÚ…‰ UÙ⁄x…‰ ¥……±…‰ ∂…‰Æ˙ +…ËÆ˙ N…W…±… ∫…÷x……<». Æ˙…V…“¥… ∫……Æ˙∫¥…i… B¥…∆ +Æ˙ ¥…∆n˘ Æ˙…Ω˛“ E‰Ú M…“i…… x…‰ i……‰ ∫…®……∆ Ω˛“ §……∆v… n˘™……. EÚ…™…«GÚ®… E‰Ú +x™… ®…÷J™… +…EÚπ…«EÚ l…‰ - j…±……‰S…x… +Æ˙…‰c…, b˜…Ï. ¥…°Ú…, ∂…÷¶…EÚ“ i…« ®……Ω˛‰∑…Æ˙“, Æ˙®…‰∂… ∏…“¥……∫i…¥…, ∂…|…… ¥…®……«, ¥…V…™… ¶…]ıx……M…Æ˙, <∆n˘…ËÆ˙“, |… ®…±……. V…x…EÚ“ Æ˙S…x……+…‰∆ {…Æ˙ J…⁄§… i…… ±…™……∆ {…c“∆. Æ˙ ¥… n˘k… M……Ëc V…“ EÚ“ Æ˙S…x…… <∆∫……x… EÚ“ ™……j…… E‰Ú Æ˙Ω˛∫™…¥……n˘

∫…‰ ±…{…]ı“ Ω˛÷<« l…“. <∫… EÚ…™…«GÚ®… EÚ… BEÚ +…ËÆ˙ ®…÷J™… Ω˛∫∫…… l…‰, {…Ω˛±…“ §……Æ˙ EÚ ¥…i…… {……`ˆ E‰Ú ±…B +…x…‰ ¥……±…‰ x…<« {…“g“ E‰Ú x…B i…‰¥…Æ˙…‰ E‰Ú ∫……l…∂…˱…“, ∂…|…… ¥…®……«, +¥…x…“∂… i…¥……Æ˙“, ∫…i™…|…EÚ…∂… n˘÷§…‰, ®… Ω˛®…… §……‰EÚ b˜™……, +…ËÆ˙ ∫……E‰Úi… S……Ëv…Æ˙“. EÚ…‰<« x…Ω˛“ EÚΩ˛ ∫…EÚi…… l…… EÚ ™…Ω˛ ®…∆S… {…Æ˙ {…Ω˛±…“ §……Æ˙ EÚ ¥…i…… {……`ˆ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È. §…±…E÷Ú±… ®…∆V…‰ Ω˛÷B J…±…… c™…… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ +{…x…“-+{…x…“ §……i… EÚΩ˛ Æ˙Ω˛‰ l…‰ ™…Ω˛. BEÚ +…ËÆ˙ n˘±… EÚ…‰ UÙ⁄ ±…‰x…‰ ¥……±…“ §……i… l…“ EÚ ∂…|…… ¥…®……« +…ËÆ˙ ®… Ω˛®…… i……‰ <∆]ıÆ˙x…‰]ı ∫…‰ EÚ…™…«GÚ®… E‰Ú §……Æ˙‰ ®… V……x… EÚÆ˙ ∫…“v…‰ Ω˛“ EÚ…™…«GÚ®… ®… {…Ω˛÷∆S…“ l…”. EÚx……b˜… ∫…‰ +…B ∫…®…“Æ˙ ±……±… V…“ Ω˛…±……∆ EÚ l……‰c… ¥…±…∆§… ∫…‰ {…Ω˛÷∆S…‰ ±…‰ EÚx… +{…x…“ §……i…… +…ËÆ˙ Æ˙S…x……+…‰∆ ∫…‰ =xΩ˛…‰x…‰ ∫…§…EÚ… n˘±… V…“i……. ∫…®…“Æ˙ V…“ ®…∆S… ∫…∆S……±…x… ®…‰ ¶…“ ∫… GÚ™… Æ˙Ω˛‰. E÷Ú±…¥…∆i… ∫…∆Ω˛ x…‰ +{…x…‰ n˘‰∂… ¶… HÚ EÚ“ Æ˙S…x…… ∫…‰ ∫…§…EÚ… ®…x… ®……‰Ω˛ ±…™……. Ω˛∆∫… V…“ EÚ“ M…W…±… x…‰ ∫…§…E‰Ú n˘±…… EÚ…‰ UÙ÷+…. +∆i… ®…‰ n˘‰¥…“ x……∆M…Æ˙…x…“ x…‰ +{…x…“ ®…x…®……‰Ω˛EÚ N…W…±…… EÚ…‰ M……EÚÆ˙ ®…∆S… EÚ“ ∫…°Ú±…i…… EÚ…‰ {…⁄h…«i…… |…n˘…x… EÚ“. <∫… EÚ…™…«GÚ®… EÚ“ BEÚ ¥…∂…‰π… §……i… ™…Ω˛ ¶…“ Æ˙Ω˛“ EÚ §…Ω˛÷i… ∫…‰ EÚ ¥…™…… x…‰ n˘‰∂… E‰Ú ¥… ¶…z… Ω˛∫∫…… ∫…‰ Ω˛“ x…Ω˛“ + {…i…÷ ¥…n˘‰∂…… ∫…‰ ¶…“ EÚ…™…«GÚ®… E‰Ú ∫…°Ú±… +…™……‰V…x… E‰Ú ±…B ∂…÷¶…EÚ…®…x……B∆ Ω˛“ x…Ω˛“ ¶…‰V…” + {…i…÷ M……‰π`ˆ“ ∫…‰ V…÷cx…‰ E‰Ú |…™……∫… ¶…“ EÚB - +{…x…‰ ∫…∆n˘‰∂… ¶…‰V…EÚÆ˙, Æ˙S…x……B∆ ¶…‰V…EÚÆ +…ËÆ˙ EÚ…™…«GÚ®… E‰Ú n˘…ËÆ˙…x… °Ú…‰x… EÚÆ˙ +{…x…“ ={… ∫l… i… n˘V…« EÚÆ¥…˙…EÚÆ. §…Ω˛÷i… Ω˛“ n˘±… UÙ⁄ ±…‰x…‰ ¥……±…‰ +∆n˘…V… ®…Â. <x…®… |…®…÷J… l…‰ - +®…‰ Æ˙EÚ… ∫…‰ |… ∫…r˘ M…“i…EÚ…Æ˙ B¥…∆ EÚ ¥… u˘™… ∏…“ Æ˙…E‰Ú∂… J…∆b˜‰±…¥……±… B¥…∆ + ¶…x…¥… ∂…÷C±…, n˘÷§…<« ∫…‰ {…⁄ h…«®…… ¥…®…«x… (+ ¶…¥™… HÚ), EÚ…‰™…∆§…i…⁄Æ˙ ∫…‰ Æ˙…V…∏…“, +…∆w…|…n˘‰∂… ∫…‰ Æ˙®…… u˘¥…‰n˘“, +…ËÆ˙∆M……§……n˘ ∫…‰ ∫…÷x…“i…… ™……n˘¥…, ®…v™… |…n˘‰∂… ∫…‰ M…Æ˙“∂… §…±……ËÆ˙“, {…… EÚ∫i……x… ∫…‰ M…÷±… n˘‰Ω˛±…¥…“.

|… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙

+∆i…Æ˙«…π]ı≈“™… EÚ…¥™… M……‰π`ˆ“ ∫…®{…z…

59


+… {… EÚ“ §…… i…

M…¶…«x……±… E‰Ú E÷ÚUÙ +∆EÚ {…g¯EÚÆ˙ |…∫…z…i…… Ω÷˛<«. ∫……®…O…“ EÚ… ∫i…Æ˙, ∫i…®¶…… EÚ“ ¥… ¥…v…i……, +…EÚπ…« E Ú ®…÷J…{…fiπ`ˆ, ±…‰+…=]ı-∫……V… ∫…VV…… - ∫…¶…“ {…I… ®…V…§…⁄i… ΩÈ˛. ¥……∫i…¥… ®… ™…Ω˛ ÀΩ˛n˘“ EÚ“ ∫…®{…⁄h…« <«-{… j…EÚ… Ω˲. ∫…®{……n˘EÚ“™… ]ı“®… E‰Ú ∫…¶…“ ∫…n˘∫™… {… Æ˙∏…®… E‰Ú ±…B |…∂…∆∫…… E‰Ú {……j… ΩÈ˛. +…V… E‰Ú i…x……¥…{…⁄h…« V…“¥…x…-GÚ®… ®… Ω˛…∫™… EÚ“ §…Ω÷˛i… +…¥…∂™…EÚi…… Ω˲. ®…‰Æ‰˙ n˘…n˘…V…“ ∏…“ EÚ…EÚ… Ω˛…l…Æ∫…“ x…‰ +{…x…‰ ∫…Æ˙±… +…ËÆ˙ ∂…÷r˘ Ω˛…∫™…-¥™…∆M™… u˘…Æ˙… ÀΩ˛n˘“ EÚ…‰ <∫… ¥…v…… E‰Ú ®…Ω˛i¥… EÚ… BΩ˛∫……∫… EÚÆ˙…™……. ™… n˘ `ˆ“EÚ ∫…®…Z… i……‰ {… j…EÚ… E‰Ú ∫i…®¶… "¥™…∆M™…' EÚ… x……®… "Ω˛…∫™…-¥™…∆M™…' EÚÆ˙ n¢ +…ËÆ˙ =∫…®… Ω˛…∫™… EÚ“ Æ˙S…x……Bƒ §…g¯… n¢. ÀΩ˛n˘“ V…M…i… ®… n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… +…ËÆ˙ ¥…‰§… {…Æ˙ C™……-C™…… ¥…∂…‰π… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… Ω˲ =∫…E‰Ú ∫…∆ I…{i… ∫…®……S……Æ˙, Æ˙∫……‰∫…«, À±…EÚ <i™…… n˘ ¶…“ n˘™…‰ V…… ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛. ÀΩ˛n˘“|…‰ ®…™…… EÚ…‰ BEÚ ∫…÷Ø˚ S…{…⁄h…« <«-{… j…EÚ… n‰˘x…‰ E‰Ú ±…B {…÷x…: §…v……<«* +∂……‰EÚ M…M…« +®…‰ Æ˙EÚ… "M…¶…«x……±…' E‰Ú +∆EÚ ±…M……i……Æ˙ ®…±… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È. +…{… §…Ω˛÷i… +SUÙ… +…ËÆ˙ §…Ω˛÷i… §…c… EÚ…®… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È. ∫…“ ®…i… ∫……v…x…… ∫…‰ ™…Ω˛ +∫…“ ®…i… ®…Ω˛k¥… EÚ… V……‰ EÚ…®… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, E÷ÚUÙ Ω˛“ ∂…§n˘… ®… =∫…EÚ… ®…⁄±™……∆EÚx… EÚÆ˙x…… +∫…®¶…¥… Ω˛Ë. "M…¶…«x……±…' V…Ë∫…‰ Ω˛“ ®…÷Z… i…EÚ {…ƒΩ˛÷S…i…“ Ω˛Ë ®…È ∫……Ɖ˙ ∞¸∫… +…ËÆ˙ ¶…⁄i…{…⁄¥…« ∫……‰ ¥…™…i… ∫…∆P… ®… °ËÚ±…‰ ∫…ËEÚc…‰∆ Ω˛xn˘“ |…‰ ®…™…… i…EÚ =∫…‰ ¶…‰V… n˘‰i…… Ω˛⁄ƒ. x…™…… +∆EÚ ®…÷Z…‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ ®…±… M…™…… l……. +…{…x…‰ °ÚÆ˙ ∫…‰ ¶…‰V…… - +…¶……Æ˙“ Ω˛⁄ƒ +…{…EÚ“ <∫… EfiÚ{…… +…ËÆ˙ ∫…æ˛n˘™…i…… E‰Ú ±…B. +…{…E‰Ú ¶……‰{……±… ®… Ω˛“ BEÚ §…Ω˛÷i… +SUÙ‰ EÚ ¥… Ω˛È ¥…V…™… ¥……i…‰. EÚ¶…“ =x…EÚ“ x…<« N…W…±… ¶…“ {…g¥……<™…‰. ¶……<«, +…{…∫…‰ BEÚ +…ËÆ˙ +x…÷Æ˙…‰v… Ω˛Ë, BEÚ +x…÷¥……n˘ +∆EÚ ¶…“ x…EÚ… ±…B, V…∫…®… ¥…n˘‰∂…“ ¶……π……+…‰∆ E‰Ú EÚ ¥…-EÚl……EÚ…Æ˙… EÚ“ Æ˙S…x……Bƒ Ω˛…Â. +x…÷¥……n˘ ¶…“ =xΩ˛” ±……‰M…… ∫…‰ EÚÆ˙…<™…‰ V……‰ ¥…n˘‰∂…… ®… Æ˙Ω˛ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È. + x…±… V…x… ¥…V…™… ®……∫EÚ…‰, ∞¸∫…

{…UÙ±…‰ ∫…¶…“ +∆EÚ…Â EÚ“ i…Æ˙Ω˛ M…¶…«x……±… EÚ… 14¥……ƒ +∆EÚ ¶…“ {…⁄h…« ∫…÷∫…ŒVV…i… ¥… ∫…®{…⁄h…« Ω˲. <∫… +∆EÚ ®… ∏…“ Æ˙…V… EÚ∂……‰Æ˙ V…“ EÚ… BEÚ "+- Ω˛xn⁄˘ EÚ… P……‰π…h……-{…j…' ±…‰J… §…c˜“ ∫……‰S… E‰Ú ∫……l… {…g¯…. V…… Ω˛Æ˙ Ω˲ EÚ Æ˙…V… EÚ∂……‰Æ˙ V…“ ¥…u˘…x… ΩÈ˛, EÚxi…÷ ™…Ω˛ ±…‰J… ±…J…i…‰ Ω÷˛B ¥…‰ Ω˛xn⁄˘ v…®…« E‰Ú BEÚ ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« {…Ω˛±…⁄ ∫…‰ +x… ¶…Y… ΩÈ˛. ¥…Ω˛ ™…Ω˛ EÚ, Ω˛xn⁄˘ v…®…« ®…⁄g¯, x…Æ˙I…Æ˙, Æ˙…V… EÚ∂……‰Æ˙ V…Ë∫…‰ ¥…u˘…x… +…ËÆ˙ =x…∫…‰ ¶…“ + v…EÚ ¥…u˘VV…x…… E‰Ú ±…™…‰ Ω˲. BEÚ x…Æ˙I…Æ˙ ¥…fiI… E‰Ú x…“S…‰ Æ˙J…“ ∂…±…… EÚ…‰ {…⁄V…i…… Ω˲, <«∂¥…Æ˙ EÚ…‰ ™……n˘ EÚÆ˙i…… Ω˲ +…ËÆ˙ BEÚ Y……x…“ ¥…‰n˘…xi… ®… {…Æ˙®…•…¿ {…Æ˙®……i®…… EÚ…‰ J……‰V…i…… Ω˲. ®…⁄Ãi… {…⁄V……, µ…i…, ={…¥……∫… ¥… +x…÷π`ˆ…x… v…®…« ∫…‰ V…“x…‰ E‰Ú ®……v™…®… ΩÈ˛. M…x…“®…i… Ω˲ EÚ Æ˙…V… EÚ∂……‰Æ˙ V…“ x…‰ Ω˛xn⁄˘ v…®…« E‰Ú E÷ÚUÙ M…÷h… ¶…“ M…x……™…‰ ΩÈ˛, EÚxi…÷ i…÷Æ∆˙i… Ω˛“ =xΩ² EÚ…]ı ¶…“ n˘™…… Ω˲. Ω˛…ƒ, V…“¥…x… §…x…… v…®…« E‰Ú ¶…“ V…™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˲, V…Ë∫…‰ EÚ EÚ∂……‰Æ˙ V…“ V…“i…‰ ΩÈ˛, °ÚÆ˙ E÷Ú`ˆ…Æ˙…P……i… Ω˛xn÷˘i¥… {…Æ˙ Ω˛“ C™……Â, ™…Ω˛ ±…‰J… i……‰ ∫…¶…“ v…®……Á EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ Ω˛…‰x…… S…… Ω˛™…‰. EÚ∂……‰Æ˙ V…“ ±…J…i…‰ ΩÈ˛ EÚ ¥…‰ Ω˛xn⁄˘ ¥…Æ˙…‰v…“ x…Ω˛”, EÚxi…÷ ¥…‰ ™…Ω˛ x…Ω˛” V……x…i…‰ EÚ ™…Ω˛ ±…‰J… ±…J…x…… Ω˛“ Ω˛xn⁄˘ ¥…Æ˙…‰v… Ω˲. ®…È i……‰ EÚΩ˛i…… Ω⁄ƒ˛ EÚ EÚ∫…“ ¶…“ {… j…EÚ… ®… ™…Ω˛ ±…‰J… UÙ…{…x…… ¶…“ Ω˛xn⁄˘ ¥…Æ˙…‰v…“ Ω˛…‰x…… Ω˛“ Ω˲, EÚxi…÷ {… j…EÚ…Bƒ i……‰ x…π{…I… ¥…S……Æ˙ UÙ…{…x…‰ E‰Ú n˘…™…Ɖ˙ ®… +… V……i…“ ΩÈ˛. x…EÚ…±…x…‰ E‰Ú ±…™…‰ §…÷Æ˙…<« i……‰ EÚ∫…“ ®… ¶…“ x…EÚ…±…“ V…… ∫…EÚi…“ Ω˲, ®…Ω˛…i®…… M……ƒv…“ ®… ¶…“, V…xΩ² EÚ∂……‰Æ˙ V…“ x…‰ <∫… ±…‰J… ®… EÚ<« §……Æ˙ +SUÙ… EÚΩ˛… Ω˲. {…Æ˙xi…÷ V……‰ ±……‰M… Ω˛xn⁄˘ v…®…« EÚ“ ¥…∂¥…¥™……{…“ ®…Ω˛k…… EÚ…‰, ¥…‰n˘…Â, {…÷Æ˙…h……Â, ={… x…π…n˘…Â, ®…Ω˛…¶……Æ˙i…, Æ˙…®……™…h… ¥… M…“i…… V…Ë∫…‰ O…xl…… E‰Ú Y……x… EÚ…‰ +x…n‰˘J…… EÚÆÂ˙, x…EÚ…ÆÂ˙ +…ËÆ˙ Ω˛xn⁄˘ Ω˛…‰EÚÆ˙ =∫…EÚ… ¥…Æ˙…‰v… EÚÆÂ˙ - ¥…‰ ¥…S……Æ˙… ®… +v…EÚS…Ɖ˙, V…“¥…x… ®… +Œ∫l…Æ˙, §…Ω˛E‰Ú Ω÷˛™…‰, §…‰{…Ân˘“ E‰Ú ±……‰]‰ı ΩÈ˛ +l…¥…… ¥…‰ +{…x…‰ Y……x… E‰Ú P…®…∆b˜“ ΩÈ˛, n∆˘¶…“ ΩÈ˛, V……‰ EÚ∫…“ +SUÙ“ S…“V… ®… E‰Ú¥…±… EÚ ®…™……ƒ f⁄ƒ¯f¯i…‰ ΩÈ˛. +…∂…… Ω˲ EÚ∂……‰Æ˙ V…“ <x…®… ∫…‰ EÚ…‰<« x…Ω˛” ΩÈ˛. ®…È ∫……‰S…i…… Ω⁄ƒ˛ n÷˘ x…™…… E‰Ú v…x…“ ∫…‰ v…x…“ +…ËÆ˙ ¥…u˘…x… ∫…‰ ¥…u˘…x… ±……‰M… ¶…“ +{…x…‰ v…®…« EÚ…‰ x…Ω˛” x…EÚ…Æ˙i…‰. Ω˛Æ˙“§……§…⁄ §…xn˘±… §…÷<«, ®…ËÆ˙“±…Èb˜, +®…‰ Æ˙EÚ…

GARBHANAL

60


+… {… EÚ“ §…… i…

GARBHANAL

x…™…… ∫……±… ∫…§…EÚ…‰ §…Ω÷˛i…-§…Ω÷˛i… ®…÷§……Æ˙EÚ Ω˛…‰. +…V… {…Ω˛±…“ V…x…¥…Æ˙“ EÚ…‰ +…{…EÚ… 14¥……ƒ +∆EÚ ®…±……, §…Ω÷˛i… J…÷∂…“ Ω÷˛<«. +…V… Ω˛“ <∫…EÚ…‰ {…g¯x…… ∂…÷∞¸ EÚ™…… Ω˲. ®…‰Æ˙“ Ω˛…Ãn˘EÚ ∂…÷¶…EÚ…®…x……Bƒ ΩÈ˛ +…{…E‰Ú <∫… |…™……∫… E‰Ú ±…™…‰. ¥…V…™… E÷Ú®……Æ˙ v…x¥…xi…Æ˙“ Æ˙™……n˘, ∫…=n˘“ +Æ˙§… Ω˛Æ˙ §……Æ˙ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ <∫… §……Æ˙ ¶…“ M…¶…«x……±… EÚ… ™…Ω˛ x…™…… +∆EÚ |…∂…∆∫…x…“™… Ω˲. +…{…EÚ“ §……i… ∫i…®¶… ®… §…Ω˛…Æ˙ E‰Ú EÚ∫…“ ∫…VV…x… E‰Ú ¥…S……Æ˙… x…‰ {…÷x…: ®…Œ∫i…πEÚ-®…∆l…x… |……Æ∆˙¶… EÚÆ˙¥…… n˘™…… +…ËÆ˙ ®……x…∫…{…]ı±… {…Æ˙ ™…‰ ¥…S……Æ˙ Æ˙Ω˛-Æ˙Ω˛ EÚÆ˙ P…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ ±…M…‰ EÚ C™…… ¥……EÚ<« ®… <∆∫……x… EÚ… EÚ®…«-I…‰j… ∫¥…- x…v……« Æ˙i… Ω˛…‰i…… Ω˲? EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛ ±……J… V…i…x… EÚÆ˙±…‰ V…∫…EÚ… V…Ω˛…∆ n˘…x……-{……x…“ ±…J…… Ω˛…‰i…… Ω˲, ¥…Ω˛ ¥…Ω˛…ƒ EÚ∫®…i… E‰Ú Ω˛…l…… {…Ω÷ƒ˛S… Ω˛“ V……i…… Ω˲. C™…… ™…‰ §……i… EÚ…‰Æ˙“ ®…l™…… ΩÈ˛? J……‰x……-{……x…… i……‰ V…“¥…x… EÚ“ x…™… i… Ω˲, ±…‰ EÚx… +…Ãl…EÚ +…ËÆ˙ v……î…EÚ ¥…∫…∆M… i…™…… ∫…‰ V…⁄Z…x…… BEÚ ¥…b˜®§…x…… Ω˲. Ω˛®… =x…E‰Ú >{…Æ˙ =ƒM…±…“ =`ˆ…i…‰ ΩÈ˛ V……‰ {…Æ˙n‰˘∂… ®… +{…x…… x…¥……∫… §…x…… S…÷E‰Ú ΩÈ˛, ®…M…Æ˙ C™…… Ω˛®…x…‰ EÚ¶…“ ™…‰ ∫……‰S…… EÚ +… J…Æ˙ ¥…‰ C™…… i…l™… ΩÈ˛ V…∫… EÚ…Æ˙h… Ω˛®… +{…x…‰ ∫¥…i…∆j… |…V……i……∆ j…EÚ n‰˘∂… EÚ…‰ ¥……‰ x…Ω˛” §…x…… ∫…E‰Ú V…∫…∫…‰ Ω˛®……Æ˙… n‰˘∂… ¥…EÚ ∫…i… n‰˘∂…… EÚ“ EÚi……Æ˙ ®… J…c˜… Ω˛…‰ ∫…E‰Ú. +… J…Æ˙ B‰∫…… Ω÷˛+… Ω˛“ C™…… EÚ S…∆n˘ ±……‰M…… EÚ…‰ +{…x…… ∫…‰ <i…x…“ n⁄˘Æ˙ V……x…… {…c˜…. {…Ω˛±…‰ +…¥…∂™…EÚi…… Ω˲ +{…x…‰ +∆n˘Æ˙ E‰Ú =∫… +Ω˛∫……∫… EÚ…‰ {…Ω˛S……x…x…‰ EÚ“, =∫…EÚ…‰ V…M……x…‰ EÚ“, V…∫…∫…‰ ∫…®……V… ®… V……M…∞¸EÚi…… °ËÚ±…‰, ∫……®…… V…EÚ ∫…÷Æ˙I……, ∫¥…i…∆j… ÀS…i…x… +…ËÆ˙ ®……Ë ±…EÚ o˘Œπ]ıEÚ…‰h… ®…±…‰. +{…x…“ ®…]¬ı]ı“ ∫…‰ n⁄˘Æ˙ Ω˛…‰x…‰ EÚ“ S…÷¶…x… i……‰ Ω˛Æ˙ n˘±… ®…Â, Ω˛Æ˙ P…c˜“ Ω˛…‰i…“ Ω˲, C™…… EÚ §…S…{…x… ∫…‰ Ω˛“ Ω˛®……Ɖ˙ n˘±…… ®… V…x… ∫…∆∫EÚ…Æ˙… EÚ…‰ ∫l……x… n˘™…… V……i…… Ω˲ ¥…Ω˛ i……‰ ™…‰ Ω˛“ ΩÈ˛ EÚ "V…x…x…“ V…x®…¶…⁄ ®… - ∫¥…M……«n˘ {… M…Æ˙“™… π…' +l……«i… V…x®… n‰˘x…‰ ¥……±…“ ®……ƒ +…ËÆ˙ V…x®…∫l……x… n˘…‰x…… Ω˛“ ∫¥…M…« ∫…‰ ¶…“ §…g¯EÚÆ˙ ®…Ω˛…x… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ∫¥…M…« EÚ“ S……Ω˛ i……‰ Ω˛Æ˙ <∆∫……x… EÚ“ +∆ i…®… EÚ…®…x…… Ω˲. +…∂…… Ω˲ +…{…E‰Ú ∫…∆∫®…Æ˙h… Ω˛®… i…EÚ ™…… Ω˛“ ∫…n˘… {…Ω÷ƒ˛S…i…‰ Æ˙Ω²M…‰, <∫… ∂…÷¶…‰SUÙ… E‰Ú ∫……l…. ∫… ¥…i…… ∏…“¥……∫i…¥…

®…÷Z…‰ {…Ω˛±…‰ ∫…‰ <∫… {… j…EÚ… E‰Ú §……Æ˙ ®… x…Ω˛“ {…i…… l……. E÷ÚUÙ ®…Ω˛“x…‰ {…Ω˛±…‰ ®…‰Æ˙‰ BEÚ V……x…x…‰ ¥……±…‰ ®…Ω˛…∂…™… x…‰ M…¶…«x……±… ∫…‰ {… Æ˙S…™… EÚÆ˙…™……. ®…Èx…‰ ∂…÷∞¸¥……i… ∫…‰ ∫…¶…“ +∆EÚ…Â EÚ…‰ l……‰c…-l……‰c… ∫…… {…gx…… ∂…÷∞¸ EÚ™…… Ω˲, C™…… EÚ ®…È E÷ÚUÙ ¶…“ ®…∫… x…Ω˛“ EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…“ Ω˛⁄ƒ. EÚ…∂… EÚ {…Ω˛±…‰ ∫…‰ {…i…… Ω˛…‰i…… i……‰ ®…È ¥…i…«®……x… +∆EÚ E‰Ú ∫……l…-∫……l… Æ˙Ω˛i…“. EÚ…°Ú“ E÷ÚUÙ Ω˲ <∫… {… j…EÚ… ®… {…g¯… V……x…‰ ±……™…EÚ. Ω˛Æ˙ ¥…M…« E‰Ú {…gx…‰ ¥……±…… E‰Ú ®…÷i…… §…EÚ <∫…®… ∫……®…O…“ Ω˲, ®…∫…±…x… EÚΩ˛…x…“, EÚ ¥…i……™…Â, ±…‰J…, V……x…“-®……x…“ Ω˛ ∫i…™…… EÚ“ V…“¥…x…M……l……, Ω˛xn˘“ {…g¯…x…‰ EÚ… |…™……∫… +… n˘. {…÷Æ˙…i…x… EÚ…±… EÚ“ ∫…S……<« ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ +…V… E‰Ú x…B ∫…®…™… EÚ… ∫¥……n˘, ∫…§… E÷ÚUÙ Ω˛®… <i…x…“ +…∫……x…“ ∫…‰ ®…±… Æ˙Ω˛… Ω˲. EÚ¶…“-EÚ¶…“ Ω˛®… ÀW…n˘M…“ EÚ“ n˘…Ëc˜-¶……M… ®… l…EÚEÚÆ˙ +E‰Ú±……{…x… ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ ®……x……‰ ]ı⁄]ı ∫…‰ V……i…‰ Ω˛È. ®…÷Z…‰ ±…M…i…… Ω˲ =∫… ∫…®…™… M…¶…«x……±… ∫……l… Ω˛…‰ i……‰ +{…x…‰ +…{… EÚ…‰ n˘…‰§……Æ˙… §…]ı…‰Æ˙x…‰ ®…Â, =®…∆M… ∫…‰ ¶…Æ˙x…‰ ®… ™…Ω˛ §…c˜“ ®…n˘n˘ EÚÆ˙i…“ Ω˲. Æ˙“i…⁄ x…‰M…“ °Ú±……b˜‰ ±°Ú™……, ™…⁄.B∫….B. {…Ω˛±…‰ i……‰ ®…È +…{…EÚ…‰ n˘±… ∫…‰ v…x™…¥……n˘ n‰˘x…… S……Ω⁄ƒ˛M…… EÚ +…{…x…‰ V……‰ ™…Ω˛ <«{… j…EÚ… ÀΩ˛n˘“ ®… x…EÚ…±…“ Ω˲, <∫…EÚ“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ ®…÷Z…‰ EÚ…°Ú“ E÷ÚUÙ ∫…“J…x…‰ EÚ…‰ ®…±…i…… Ω˲ +…ËÆ˙ BEÚ +SUÙ… ∫…… Ω˛i™… <∫… <∆]ıÆ˙x…‰]ı {…Æ˙ {…g¯x…‰ EÚ…‰ ®…±…i…… Ω˲ V……‰ +i™…∆i… Ω˛“ n÷˘±…«¶… Ω˲. ®…È +…{…EÚ… ∂…÷GÚM…÷V……Æ˙ Ω⁄ƒ˛ EÚ Ω˛Æ‰˙EÚ ®……Ω˛ +…{… ®…÷Z…‰ x…™… ®…i… i……ËÆ˙ {…Æ˙ M…¶…«x……±… ¶…‰V…i…‰ ΩÈ˛. +…{…EÚ“ {… j…EÚ… EÚ… x…V… Æ˙™…… Eڅϱ…®… ®…÷Z…‰ §…Ω÷˛i… Ω˛“ +SUÙ… ±…M…i…… Ω˲. =®®…“n˘ Ω˲ EÚ ™…Ω˛ ∫……l…«EÚ EÚ…®… +…M…‰ ¶…“ x…Æ∆˙i…Æ˙ V……Æ˙“ Æ˙Ω‰˛M…… +…ËÆ˙ ®…‰Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ +x™… ÀΩ˛n˘“ |…‰®…“ <∫…EÚ… ±……¶… =`ˆ…i…‰ Æ˙Ω²M…‰. +…∂…÷i……‰π… {……hb‰˜™… v…x…§……n˘

61


+… {… EÚ“ §…… i… I love to say that you and your team is working very good and hard. I can gusse it from you good collection of positive things. It's real I am telling that, but you are doing better and will be. Dinesh Joshi

M…¶…«x……±… EÚ‰ +∆EÚ ®…Ëx…‰ 2/3 §……Æ˙ n˘‰J…‰ Ω˛Ë* §…Ω˛÷i… ∫…÷∆n˘Æ˙ ±…M…‰ Ω˛È Ω˛®…‰∂……... <∫…EÚ“ ®…÷J™… ¥…∂…‰π…i…… Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë EÚ PDF ®… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… <∫…EÚ…‰ b˜…=x…±……‰b˜ EÚÆ˙x…… ∂……™…n˘ ∂…÷∞¸ ®… l……‰c… +J…Æ˙i…… Ω˛…‰ EÚ∆i…÷ b˜…=x…±……‰b˜ EÚÆ˙x…‰ E‰Ú §……n˘ <∫…‰ {…gx…… §…Ω˛÷i… +…∫……x… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë B¥…∆ {…⁄Æ˙… +∆EÚ +…∫……x…“ ∫…‰ {…g… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë... B¥…∆ ∫…Ω˛‰V… EÚÆ˙ ¶…“ Æ˙J…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë.. |…∆]ı ¶…“ +…∫……x…“ ∫…‰ EÚ™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë... EÚ ¥… E÷Ú±…¥…∆i… Thanks for remembering me and i am vary obliged foryou too that you send me your letest Issue. Its varynice magazine. I wish for best. I will keep you in mind ever and will try to send yousomething when i got time. Ramesh S. Mehra

M…¶…«x……±… EÚ… §…÷ x…™……n˘“ {……`ˆEÚ, V…Ë∫…“ EÚ“ +…{…EÚ“ P……‰π…h…… Ω˛Ë EÚ ™…Ω˛ |…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™… E‰Ú ±…B Ω˛Ë. =∫… x…W… Æ˙B ∫…‰ {… j…EÚ… ®… ®…÷Z…‰ EÚ…‰<« n˘…‰π… x…Ω˛” n˘J…i……. n˘…‰π… +M…Æ˙ EÚΩ˛” Ω˛Ë i……‰ ¥…Ω˛ ®…v™…¥…M…‘™… ¶……Æ˙i…“™… ®……x… ∫…EÚi…… ®… Ω˛Ë. |…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™… ¶…“ i……‰ <∫…“ ®…v™…¥…M…‘™… ®……x… ∫…EÚi…… EÚ… |… i… x… v…i¥… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È. +§… +{…x…‰ n˘‰∂… ®… Ω˛“ V……‰ ∫…®……V… §…x…… Ω˛Ë ¥…Ω˛ ±…M……i……Æ˙, ®…È EÚ^ıÆ˙ i……‰ x…Ω˛” EÚΩ˛⁄∆M……, {…Æ˙ +∫…Ω˛®… i… EÚ… +x……n˘Æ˙ EÚÆ˙x…‰ ¥……±…… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë. +…∫l…… x…V…“ ∫i…Æ˙ {…Æ˙ BEÚ S…“V… Ω˛Ë, {…Æ˙ =∫…EÚ… ∫……¥…«V… x…EÚEÚÆ˙h… +…ËÆ˙ EÚ…Æ˙…‰§……Æ˙“EÚÆ˙h… n˘⁄∫…Æ˙“ S…“V… Ω˛Ë. ®…Ω˛…¶……Æ˙i… +…ËÆ˙ Æ˙…®…S… Æ˙i…®……x…∫… Ω˛®… EÚ…¥™… ™…… ∫…… Ω˛i™… EÚ“ o˘ π]ı ∫…‰ EÚΩ˛…∆ {…gi…‰ Ω˛È. Ω˛®……Æ˙‰ ±…B i……‰ ¥…Ω˛ +…∫l…… E‰Ú O…∆l… ¶…Æ˙ ΩÈ˛. +…{… ®…Ω˛…¶……Æ˙i… ™…… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… EÚ“ x…<« ¥™……J™…… ™…… {… Æ˙¶……π…… EÚÆ˙ E‰Ú n˘‰ J…B - +…{…EÚ… |…¥……∫…“ +…ËÆ˙ n˘‰∂…“ {……`ˆEÚ ¶…“ x……Æ˙…W… Ω˛…‰ V……BM……. <i…x…… W…∞¸Æ˙ EÚΩ˛⁄∆M…… EÚ i…®……®… +∫…÷ ¥…v……+…‰∆ E‰Ú ∫……l… b˜]ı‰ Æ˙ Ω˛B C™…… EÚ ∫…®…™… <∆]ıÆ˙x…‰]ı EÚ… Ω˛Ë. +…{… ∫…®…™… E‰Ú ∫……l… Ω˛“ x…Ω˛” ∫…®…™… ∫…‰ +…M…‰ ¶…“ S…±… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È.

V…÷M…x…⁄ ∂……Æ˙n‰˘™…

M…¶…«x……±… EÚ… V…x…¥…Æ˙“ +∆EÚ |……{i… Ω÷˛+… +…t…‰{……xi… {…g¯…. ∫…®{……n˘EÚ“™… ±…‰J… +i™…xi… ∫……Æ˙M… ¶…«i… B¥…∆ |……∫…∆ M…EÚ ±…M……. <∫…EÚ“ |……∫…∆ M…EÚi…… B¥…∆ |…∫…∆M… {…Æ˙ S…S……« +{…x…‰ +…{… ®…‰∆ BEÚ +x…÷k… Æ˙i… |…∂x… EÚ…‰ UÙ…‰c˜ M…<« Ω˛Ë, ∂……™…n˘ <∫…EÚ… =k…Æ˙ +M…±…‰ +∆EÚ ®…‰∆ {…g¯x…‰ EÚ…‰ ∫… ¥…∫i……Æ˙ ®…±…‰M……. Æ˙…Ω˛÷±… ={……v™……™… EÚ“ Æ˙S…x…… "Ω˛…l…“ E‰Ú n˘…ƒi…' ®…‰∆ ¶……Æ˙i…“™… {… Æ˙o˘∂™… ®…‰∆ x…¥…V…¥……x……‰∆ EÚ“ S……Ω˛i… B¥…∆ =∫…E‰Ú +xi…«u˘xu˘ EÚ…‰ ∫…®…Z…x…‰∫…®…Z……x…‰ EÚ… +SUÙ… |…™……∫… Ω˛Ë. V…∫…®…‰∆ EÚ∫…“ EÚ…‰ ¥…Ω˛…ƒ V……EÚÆ˙ +x…÷¶…⁄ i… EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ +SUÙ… i……‰ <∫… ±…‰J… EÚ…‰ {…g¯EÚÆ˙ Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë. E÷Ú±… ®…±……EÚÆ˙ <∫… ¶……M…n˘…Ëc˜ ®… ¶……M…n˘…Ëc˜ Ω˛“ Ω˛…l… Æ˙Ω˛ V……i…“ Ω˲ §……EÚ“ ∫…§… E÷ÚUÙ `ˆΩ˛Æ˙… B¥…∆ ∫i…§v…-∫…… Ω˛Ë. +∂……‰EÚ S…GÚv…Æ˙V…“ EÚ“ {…Ëx…“ x…W…Æ˙ B¥…∆ ¶… ¥…π™… EÚ“ Ω˛xn˘“ E‰Ú |… i… +…∂¥……∫…x… E÷ÚUÙ Ω˛n˘ i…EÚ i……‰‰ |……∫…∆ M…EÚ Ω˛Ë ®…M…Æ˙ B‰∫…“ |…¥…fi k… ∂……™…n˘ Ω˛xn˘“ EÚ“ ®…⁄±… +…i®…… ∫…‰ V™……n˘… n˘⁄Æ˙ Ω˛…‰ V……B +…ËÆ˙ BEÚ +x……™……∫… Ω˛“ x…¥…“x… J…i…Æ˙… EÚ…‰ V…x®… n˘‰ V……B. +i…& |…™……‰M… i……‰ Ω˛…‰ ®…M…Æ˙ ∫…®…Z… §…⁄Z… EÚÆ˙ x… EÚ +xv…“ n˘…Ëc˜ EÚ√“ i…Æ˙Ω˛ ™…… x… ®……Ë ±…EÚi…… ®…‰∆ x…Ω˛” §… ±EÚ |……∫…∆ M…EÚi…… ®…‰∆ |…™……‰M… EÚ…‰ |…∏…™… n˘™…… V……B. |…™……M… x……Æ˙…™…h… j…{……`ˆ“ V…“ EÚ“ EÚ ¥…i…… "™…Ω˛ Ω˛…l…', "∫…∆J™…… ß…®…', "+…i…∂…“ ∂…“∂……' B¥…∆ "|…¶…÷ EÚ“ J……‰V…' BEÚ ∫…∆¥…‰n˘x…∂…“±… B¥…∆ S…xi…x…∂…“±… EÚ ¥… EÚ“ ¶……¥…x…i®…EÚ ∂…˱…“ EÚ… |… i… ¥…®§… Ω˛Ë V…Ω˛…ƒ EÚ<« ¥…®§… +x……™……∫… Ω˛“ n˘J……<« n˘‰i…‰ Ω˛È. Æ˙…V… EÚ∂……‰Æ˙ EÚ… "BEÚ +- Ω˛xn˘÷ EÚ… P……‰π…h……{…j…' EÚ<« |…∫…∆M……‰∆ ®…‰∆ ¥™…¥…Ω˛… Æ˙EÚ B¥…∆ +¥™…¥…Ω˛… Æ˙EÚ ¥™……J™…… EÚÆ˙i…… n˘J……<« {…c˜i…… Ω˛Ë. <∫… ±…‰J… ®…‰∆ |… i…{……t ¥…π…™… E‰Ú ∫…∆n˘¶…« ®…‰∆ {…÷x…Ã¥…S……Æ˙ EÚ“ +…¥…∂™…EÚi…… Ω˛Ë. +∆i… ®…‰∆ E÷Ú±… ®…±……EÚÆ˙ {…`ˆx…“™… B¥…∆ ∫……Æ˙M… «¶…«i… ±…‰J……‰∆ E‰Ú |…EÚ…∂…x… Ω˛‰i…÷ =x… ∫…¶…“ EÚ…‰ v…x™…¥……n˘, V…xΩ˛…‰∆x…‰ +{…x…‰ {… Æ˙∏…®… ∫…‰ <∫… +∆EÚ EÚ…‰ {…`ˆx…“™… B¥…∆ ∫…∆O…Ω˛h…“™… §…x……™……. +Æ˙ ¥…xn˘ E÷Ú®……Æ˙ {……`ˆEÚ §…Æ˙±……O……®…, x……M…n˘…, =VV…Ëx…

GARBHANAL

62


+… {… EÚ“ §…… i…

GARBHANAL

M…¶…«x……±… EÚ… 14¥……ƒ +∆EÚ {…g¯EÚÆ˙ §…Ω÷˛i… +SUÙ… ±…M……. ®…Èx…‰ +{…x…‰ E÷ÚUÙ ±…‰J…EÚ ®…j…… EÚ…‰ ¶…“ °Ú…ÏÆ˙¥…b«˜ EÚ™……. ∫…§… x…‰ §…Ω÷˛i… Ω˛“ ∫…Æ˙…Ω˛x…… EÚ“ Ω˲. ¥… ¥…v…i…… B¥…∆ ∫…÷∫…∆∫EfiÚi… ¶……π…… Ω˛…‰x…‰ ∫…‰ ∫…¶…“ EÚ…‰ <∫…‰ {…g¯x…‰ ®… +…x…∆n˘ +…i…… Ω˲. {… j…EÚ… E‰Ú =VV…¥…±… ¶… ¥…π™… EÚ“ ®…∆M…±… EÚ…®…x……+… ∫… Ω˛i…. ∂… ∂… {……v…… +®…‰ Æ˙EÚ… Ω˛Æ˙ §……Æ˙ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ <∫… §……Æ˙ ¶…“ {… j…EÚ… x…‰ +…∂……Œx¥…i… EÚ™…… Ω˲. b˜…Ï. ∫…÷Ɖ˙∂… Æ˙…™… V…“ EÚ“ "Æ˙®™…-Æ˙S…x……', Æ˙…Ω÷˛±… V…“ EÚ“ "Ω˛…l…“ E‰Ú n˘…ƒi…' ¥…S……Æ˙…‰k…‰V…EÚ Æ˙S…x……Bƒ ±…M…”. B‰x…“ Ω˲n˘Æ˙ E‰Ú ∫……l… ±…‰J…EÚ“™… ®…“`ˆ“ ®…÷±……EÚ…i… ®…x… EÚ…‰ U⁄Ù M…™…“. "S…“±…' EÚΩ˛…x…“ +SUÙ“ ±…M…“. {… j…EÚ… EÚ“ x…Æ∆˙i…Æ˙ =z… i… EÚ“ EÚ…®…x…… EÚÆi…“ Ω⁄ƒ˛. Ɖ˙J…… ®…Ëj… ™…⁄.B∫….B. x…¥…¥…π…« EÚ“ {…Ω˛±…“ EÚÆ˙h… E‰Ú ∞¸{… ®… M…¶…«x……±… EÚ… x…™…… +∆EÚ |……{i… Ω÷˛+…. ®…x… J…÷∂…“ ∫…‰ ¶…Æ˙ M…™……. +…{…EÚ…‰ v…x™…¥……n˘ +…ËÆ˙ ∂…÷¶…EÚ…®…x……Bƒ. ¶…M…¥……x… ∫…‰ |……l…«x…… EÚÆ˙i…“ Ω⁄ƒ˛ EÚ M…¶…«x……±… +…ËÆ˙ ¶…“ ±……‰M…… E‰Ú n˘±…… i…EÚ n˘∫i…EÚ n‰˘. V……‰ ±……‰M… +¶…“ <∫…∫…‰ ¥…∆ S…i… ΩÈ˛ =x…EÚ…‰ M…¶…«x……±… EÚ…‰ {…g¯x…‰ EÚ… ∫……˶……M™… |……{i… Ω˛…‰. +x…“i…… ∫…C∫…‰x……

Shashi Padha, a good friend of mine introduced me to your magazine and asked me to see her poems from Manas Manthan, the book she gave me. I must congratulate you for the top notch magazine you are producing for people like us to enjoy. I have read Dr. Suresh Rai's Bandhu ji and Raj Kishor ji's A (no)-Hindu Ka Ghoshana Patra, only so far and I felt compelled to write to you and express my gratitude.Both the articles have flawless Hindi language, easy to read with honest style and deep thought that touches your heart and intellect. I am hooked to Garbhnal. Sincerely. Meera Goyal Durham, NC

+…{…EÚ“ <«-{… j…EÚ… {…g¯EÚÆ˙ §…Ω÷˛i… +SUÙ… ±…M……. ÀΩ˛n˘“ EÚ“ +…{… ±……‰M…… EÚ“ ∫…‰¥…… §…‰ ®…∫……±… Ω˲. V…®…∂…‰n˘{…÷Æ˙ ®… +∆i…Æ˙Æ˙…π]≈ı“™… ÀΩ˛n˘“ ∫…®®…‰±…x… ®… ¶……M… ±…‰x…‰ E‰Ú ±…B Ω˛®… ±……‰M… ¶……Æ˙i… +… Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛. C™…… {… j…EÚ… EÚ“ +…‰Æ˙ ∫…‰ ¶…“ EÚ…‰<« +…™…‰M……? ®…Ω²p˘ ¥…®……« ™……ÏE«Ú, ™…⁄.E‰Ú. I do read the magazine some times and I concentrate on some selected articles. although by the title I can guess all the entries are worth reading with interest. I am thankful to you for your efforts and wish you all the best. Govind Ram Upadhyaya Lajpat Ngar, New Delhi

®……S…« ®……Ω˛˙ E‰Ú ®…÷J™… µ…i… B¥…∆ i™……ËΩ˛…Æ˙ 3 : ¥…V…™…… BEÚ…n˘∂…“ n 5 : |…n˘…‰π… µ…i… n 6 : ®…Ω˛… ∂…¥…Æ˙… j… µ…i… n 7 : ∫x……x…n˘…x… ∏……r˘ +®……¥…∫™…… n 9 : °÷Ú±…‰Æ˙… n˘…‰V…, S…xp˘n˘∂…«x… n 11 : +∆M……Æ˙EÚ“ ¥…x……™…EÚ“ S…i…÷l…‘ n 14 : Ω˛…‰±……π]ıEÚ, J…Æ˙®……∫… |……Æ˙®¶… n 17 : +…®…±…EÚ“, Æ∆˙M…¶…Æ˙“ BEÚ…n˘∂…“ n 18 : M……‰ ¥…xn˘ u˘…n˘∂…“ n 19 : |…n˘…‰π… µ…i… n 21 : Ω˛…‰ ±…EÚ… n˘Ω˛x… n 22 : Ω˛…‰±…“, v…÷Ɖ˙c˜“, §…∫…∆i……‰i∫…¥… n 23 : ¶……<« n˘…‰V…, S…j…M…÷{i… {…⁄V…… n 25 : +∆M……Æ˙EÚ“ M…h…‰∂… S…i…÷l…‘ n 26 : Æ∆˙M…{…∆S…®…“ n 28 : BEÚx……l… UÙ`ˆ n 30 : §…∫……‰Æ˙…, ∂…“i…±……π]ı®…“. n

63


EÚ ¥…i……

EÚΩ˛…x…“ +Y…‰™…

∂…Æ˙n˘ V……‰∂…“

{…Æ˙J…

x…V… Æ˙™……

®…x… EÚ“ §……i…

®…n˘x… ¥……i∫™……™…x…

|…Y……

®…“Æ˙… M……‰™…±…

¥™…∆M™…

¥……M…“∂… ∂…÷C±…

Æ˙…V…“¥… EfiÚπh… ∫…C∫…‰x……

|…¥……∫…“ EÚΩ˛…x…“

|…¥……∫…“ EÚ ¥…i……

n‰˘¥…“ x……M…Æ˙…x…“

V™……‰i∫x…… E‰Ú. |…∫……n˘

M…¶…«x……±… E‰Ú {…÷Æ˙…x…‰ +∆EÚ

®…÷n¬˘n˘…

¥™……J™…… +Æ˙ ¥…xn˘ E÷Ú®……Æ˙ {……`ˆEÚ

www.bhuparivar.net

{…Æ˙ ={…±…§v… Ω˲.

GARBHANAL

+M…±…… +∆EÚ


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.