ACW VISIE 2011 NR. 09 by beweging.net

Wolf & Wolf

LEDENBLAD - JG. 67 - VISIE NR.

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X - P806000

VRIJDAG 25 MAART 2011

ACV: al 125 jaar uw stem 125 jaar ACV samengevat in vier generaties. Twee mannen, twee vrouwen. Militant of beroepskracht. Elk dragen ze het ACV in zich. Zoals vroegere bode Jean-Marie: “Tegenwoordig komt het ACV het lidgeld niet meer aan huis ophalen. Maar dat was niet alles wat wij deden. Wij luisterden ook naar de problemen van de mensen. Met hun werk, de werkloosheid, soms met de délégué op het werk... Als bode kon ik niet op alles antwoorden, maar ik wist wel altijd wie te contacteren. Dan was het probleem vaak snel opgelost.” Dienstverlening vandaag, Belgin Altun (foto boven) kan er van meespreken. “De

Actie voeren tegen uitbuiting jeansarbeiders

www.acw.be

VISIE.09.11.indd 1

mensen die naar het loket komen, zijn veel mondiger geworden dan vroeger. Ze komen naar ons met speciﬁeke vragen, die ze voorbereid hebben. Ze hebben al wat opgezocht op internet, ze hebben soms de wetgeving al gelezen. Als dienstverlener moet je dus goed opgeleid en heel alert zijn. We moeten heel goed op de hoogte blijven van alles, meer dan vroeger.” Sara Masselang was een van de eerste vrouwen die in ACV werkte. “Toen ik in ’58 op ACV begon, werkte er nog een andere vrouw. Ze was verantwoordelijk voor de opvoeding over de wederuitrustingsbons. Na de oorlog kregen de gezinnen bons om opnieuw lakens, dekens, kookgerief, serviezen… aan te kopen. Het ACV voedde vrouwen op

om die bons goed te gebruiken. Ik beet me vast in de sociale zekerheid, in de arbeidswetgeving en ik zocht naar alle ongelijkheden tussen mannen en vrouwen.” Timothé Vermote engageert zich volop in de jongerenwerking van het ACV. “Ik merk dat wij, jongeren, heel erg wakker liggen van de grenzen die er zijn aan economische groei. Tot welk punt kunnen we altijd maar meer blijven werken, produceren en consumeren? En in welke mate levert groei altijd welvaart op? Er is de druk op het milieu, de vergrijzing en de ruk naar rechts die Europa momenteel maakt.” Lees meer in de uitneembare katern '125 jaar ACV' (blz. 9 tot 16).

CM stelt Infopunt chronisch zieken voor

DVV Family Protect beschermt je gezin

4 www.groeparco.be

www.cm.be

18 www.acv-online.be

22/03/11 23:18

Schone Kleren Campagne wijst winkelketens op verantwoordelijkheid

Actie voeren tegen uitbuiting je

Vacature ACW Webmaster en intranetcoördinator Proﬁel Deskundigheid en ervaring met onderhoud websites. Ervaring in gebruik sociale media Visie op en ervaring met uitbouw interactieve webomgeving. Aanbod Voltijdse tewerkstelling van onbepaalde duur. Kandidaturen voor 31 maart bij Mevr. Kris Houthuys, ACW, Postbus 20, 1031 Brussel, pers@acw.be

Vacature Pasar Productmanager kamperen De productmanager kamperen coordineert en begeleidt de productontwikkeling, promotie en verkoop, ledenvoordelen en vrijwilligerswerk van de kampeerwerking van Pasar. Proﬁel Diploma bachelor of master en 5 jaar nuttige werkervaring. Goede kennis van Engels en Frans. Aanbod Voltijdse tewerkstelling van onbepaalde duur Stuur je cv en motivatiebrief voor 2 april naar Pasar vzw, Michel Vandendriessche, algemeen secretaris, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel of via mail naar ingrid.meyermans@pasar.be.

Reizen Govaka Cultuurreis Golf van Napels

11 tot 18 juni 2011. Vanaf 974 euro (vluchten, halfpension en programma inclusief).

Cultuurreis Andalusië en costa del sol

28 mei tot 4 juni. Vanaf 774 euro (vluchten, halfpension en reisbegeleiding inclusief). Meer info: Govaka (lic. A5417), kwb op vakantie, Britsierslaan 5, 1030 Brussel - Tel. 02 246 5 246 info@govaka.be - www.govaka.be.

visie

| ACW NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

De Eerste Momenten

De eerste momenten met je kind met een handicap zijn erg intens. Er komt zoveel op je af. Je moet keuzes maken, zit met veel vragen, denkt misschien al aan later. Op deze website vind je antwoorden op vragen van jonge ouders. Handige tips, weetjes en nieuws. Jonge ouders posten vragen en bedenkingen op het forum. In de kalender vind je vormings- en infomomenten voor ouders. De website geeft ook meer informatie over de werking van Gezin en Handicap. www.eerstemomenten.be

VISIE.09.11.indd 2

De Schone Kleren Campagne vroeg deze week aan winkelketens in heel Vlaanderen om geen jeans meer te verkopen die gebleekt wordt met de techniek van het zandstralen. Want de arbeiders die de jeans op die manier bewerken, krijgen daar stoﬂong van, een zware ziekte. In Turkije zijn daardoor zelfs al 48 jeansarbeiders gestorven. Uw Visie-reporter trok zich het lot van die werknemers aan en ging mee actie voeren op de Antwerpse Meir. Acht organisaties van de Schone Kleren Campagne, waaronder Wereldsolidariteit en ACV, voerden deze week actie. Ze vragen dat de werknemers die onze kledij maken, goed behandeld worden en in waardige omstandigheden kunnen werken. Of ik als reporter mee actie wil gaan voeren voor Schone Kleren, werd mij gevraagd. Ik vrees dat de uitbaters van de kledingwinkels op de Antwerpse Meir niet zo gaan kunnen lachen wanneer we de winkels binnenstappen met onze actie. Maar hé, in landen als Turkije, Bangladesh en Argentinië worden mensen ernstig ziek doordat ze onze jeans produceren. Dan kan ik me toch niet laten tegenhouden door koudwatervrees voor mijn debuut als actievoerder?

van-mijn-bedshow is, heeft het mis. Veel jeans die je in onze winkelketens vindt, wordt via uitbesteding gemaakt in landen waar de gezondheid van de werknemers niet goed beschermd wordt. De jeansarbeiders, vooral jonge mannen, moeten zeer lange werkdagen kloppen en worden blootgesteld aan hoge doses kwartsstof. Die stofdeeltjes bezorgen hen stoflong. In Turkije zijn daardoor officieel al 46 werknemers gestorven, honderden andere zijn ongeneeslijk ziek.

kan dat stoflong veroorzaken. Dat is een dodelijke en ongeneeslijke ziekte, die al langer bekend is als beroepsziekte bij werknemers in de mijnbouw en op bouwplaatsen. Ze veroorzaakt ernstige benauwdheid, ademhalingsproblemen en pijn op de borst. En je gaat er aan dood.

En dat allemaal omdat klanten, winkelketens en modeontwerpers elders in de wereld houden van gebleekte, versleten jeans. Het strafste van het hele verhaal: er zijn ook andere, min-

Ver van je bed? Wie denkt dat dat allemaal een ver-

Informatie Stap 1: actievoeren, zo leer ik snel bij, betekent niet zomaar dat je een vestje aantrekt en met vlaggen gaat zwaaien. Ik krijg een snelle briefing over de actie van de coördinator van de Schone Kleren Campagne, en de opdracht om heel wat informatie door te nemen. Ik moet weten waarvoor ik actie ga voeren. Die jeansbroek zorgt voor ellende. Wanneer de werknemers die de jeans zandstralen niet beschermd worden,

SUD VISIE-08_Opmaak 1 19-01-11 13:51 Pagina 1

Sudoku 08

Op elke horizontale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 moeten de cijfe 1 tot en met 9 ingevuld worden. In elk vierkantje van 3x3 vakjes moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden.

Samen met ervaren actievoerders Viviane (links) en Rita trok ingevuld worden. Op elke verticale regel uw Visie-reporter ten strijde tegen de uitbuiting van werknemers.

Sudoku 8 Stuur de oplossing van deze sudoku (een getal van 3 cijfers) naar Visie, Sudoku 8, Postbus 20, 1031 Brussel. Doe dit vóór 4 april 2011. De tien winnaars worden bekendgemaakt bij Sudoku 10. Graag postzegel bijvoegen ter waarde van 0,59 euro (niet vastkleven a.u.b.). Naam en adres vermelden. Vergeet niet je voorkeur aan te duiden.

5 9 A

1 9 8 4 6 9 4 9 2 8 6 B 2 8 4 4 6 1 2 C 5 6 7 3 8 4 5

Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Op elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. Als oplossing stuur je het getal met de drie cijfers uit de vakjes A, B en C op.

Volgende boeken te winnen (onderstreep je voorkeur): Rodeo (jeugdboek 9+) (Maarten Jagermeester) / Eenzaamheid der priemgetallen (Paolo Giordano) / Amsterdam (Capitool compact) / Durf tuin: inspirerende tuinideeën (Ivo Pauwels en Koen de Bouw) / Piet Puur (Piet Huysentruyt)

Oplossing sudoku 6: 147 Winnaars sudoku 6 Luc Stockman, Zottegem; Germain Ghekiere, Heuvelland-Kemmel; Hugo De Neef, Putte; Fam. Troch - Bellante, Kortessem; Robert Beyaert, Sint-Amandsberg (Gent); Roza Van Dercruyssen, Deerlijk; Bernadette Clement, Neerpelt; Marieke Van de Staey, Herselt; Rafaël Naert, Ingelmunster; Christine Van Roey, Koersel.

4 7 5 3 1 9

Oplossing A B C 5 6 3 8 1 7 4

9 8 2 5 4 6 3

1 4 7 3 9 2 6

8 2 1 4 7 5 9

3 7 9 6 2 1 5

6 5 4 9 8 3 1

4 3 5 2 6 8 7

2 1 6 7 3 9 8

7 9 8 1 5 4 2

22/03/11 23:20

125

ng jeansarbeiders

Een 125 is een type zeilboot van 12,5 voet; goed voor 2 personen.

der schadelijke technieken om jeans af te bleken, zoals stonewashing. Waar wachten we dan nog op? Tijd om actie te voeren!

In 2011 bestaan deze lekkernijen 125 jaar: koekjes van Jules De Strooper en sauzen van DevosLemmens.

Versleten look = in Op de Meir heeft zich een groep van een 15-tal actievoerders verzameld. Iedereen krijgt een -behoorlijk oversized- T-shirt van de campagne. Even checken in het etiket: ja hoor, dit kledingstuk is gemaakt zonder dat er werknemers voor zijn uitgebuit.

Een wijnhandel in Utrecht blaast 125 kaarsjes uit en auto’s van Duitse makelij rijden sinds 1886 op Europese wegen. Manchester United maakte vorig jaar 125 miljoen euro verlies maar de landstitel lonkt.

We verdelen ons in kleine groepjes. Samen met Rita en Viviane, twee collega-actievoerders van bediendevakbond LBC-NVK, trek ik op pad. In een aantal winkels moeten we op zoek gaan naar afgebleekte jeanskledij. Dat blijkt niet zo moeilijk: bij onze eerste kledingwinkel, die vooral op jongeren mikt, kan je er onmogelijk naast kijken. Een trendy tiener kan vandaag blijkbaar niet rondlopen zonder jeans met versleten look.

Nederlanders die in België komen wonen, kunnen tot 125 % van de aankoopsom van het huis lenen bij de bank. In onze grondwet staat in artikel 125 dat wie in de gewest- of gemeenschapsregering zetelt en iets mispeutert, voor het Hof van Beroep moet verschijnen.

maar het winkelpersoneel blijkt niet niet alleen bij woorden blijven, de goed op de hoogte van het beleid of belofte moet ook nageleefd worden het standpunt van het bedrijf. Als dat en er moet gecontroleerd worden dat er is, tenminste. Hoe kan ik als klant de jeansarbeiders wel degelijk in gedan weten of ik een ‘schone’ jeans koop? Even chec- “Veel jeans die je in onze ken op de website, zo raadt winkelketens vindt, wordt mijn collega-actievoerder via uitbesteding gemaakt me aan. Of gewoon een niet-gebleekte jeans koin landen waar de gezondheid pen. van de werknemers niet “Klanten staan er niet bij goed beschermd wordt.” stil”, vindt ook Viviane. “Ik was tot voor kort ook niet op de hoogte van dit probleem. zonde omstandigheden kunnen werMaar ik ga er nu wel vrienden en col- ken. De werknemers die stoflong heblega’s op wijzen. En als mijn zoon een ben opgelopen, moeten ook vergoed In de volgende winkel, MANGO, gezandstraalde jeans wil, zal ik hem worden voor de schade aan hun geweet de gerante meteen waar we het zeker een niet-gebleekt exemplaar zondheid. over hebben. Blijkbaar was er on- aansmeren!” langs een documentaire op tv over “Het is belangrijk dat we hiermee Als kersverse actievoerder sta ik hehet zandstralen, en die is toch blijven naar de buitenwereld stappen,” vindt lemaal achter die eisen. Ik ben behangen. De verantwoordelijke luis- ook Rita. “Veel mensen weten dit ge- hoorlijk trots wanneer ik hoor dat de directie van New Yorker na de actie tert heel geïnteresseerd meedeelt dat zij geen kleding willen en neemt onze informatie “Als mijn zoon een gezandproduceren die de veiligheid en gegraag in ontvangst. straalde jeans wil, zal ik zondheid van werknemers schaden. hem zeker een niet-gebleekt Toch is het nog wachten op een exBij de twee volgende winpliciete uitspraak tegen de gezandkels, in New Yorker en exemplaar aansmeren!” straalde jeans... Maar het is een beZara, valt men compleet Viviane gin. Ook ik draag graag een jeans uit de lucht. Maar de verwaar geen arbeiders voor zijn gestorantwoordelijken luisteren wel aandachtig. Ze lijken zich het woon niet. Een gezandstraalde jeans ven. Zolang ik er maar geen oversized lot van de werknemers echt aan te is ook niet goedkoper dan een gewo- actieshirt bij aan moet. trekken. Nergens worden we buiten- ne jeans, dus daar moet je het niet Lieve Van den Bulck gestuurd met een excuus of met boze voor doen.” blikken. Oef. We nemen een broek en minirokje mee naar de kassa en vragen uitleg aan de winkelverantwoordelijke. Is deze kledij gebleekt met zandstralen? Is de gerant op de hoogte van deze schadelijke praktijk? Doet deze winkelketen er aan mee? De man in kwestie reageert nogal onwennig, maar blijft beleefd luisteren naar ons pleidooi voor de jeansarbeiders. We vragen hem om zijn bedrijf aan te sporen deze praktijk niet toe te passen, en daar ook een officieel standpunt over in te nemen. Als goed voorbeeld voor de concurrentie.

Schone jeans? Ook de Belgische directies van de winkels en jeansmerken werden gecontacteerd voor deze campagne,

VISIE.09.11.indd 3

Artikel 125 van de militaire code van de VS zegt hoe militairen seks mogen bedrijven, en vooral, hoe niet. Ik bespaar je de details, maar het komt er op neer dat alleen de missionarishouding voldoet. 125 is op twee verschillende manieren de som van twee kwadraten, namelijk 10² + 5² en 11² + 2². Eerlijk, hier ben ik niet zelf achter gekomen. De studentenvereniging van de rechtenstudenten aan de KU Leuven bestaat 125 jaar. Opus 125 is de laatste complete symfonie die Beethoven schreef. 125 is een Brits magazine over kunst, fotografie, film en mode. Sinds het jaar 125 kennen we de vastentijd in de katholieke Kerk. En sinds 125 jaar krijgen stemlozen een stem.

Katrien Vandeveegaete

Officieel standpunt

De Schone Kleren Campagne vraagt dat bedrijven een formeel standpunt innemen tegen zandstralen, en dat ze dat ook bekendmaken. En het mag

www.schonekleren.be

Lees ook blz. 9 tot 16

| ACW NIEUWS | Algemeen | 25 maart 2011 |

Documentaire

22/03/11 23:21

Eric de Maegd

CM-Visie

CM stelt Infopunt Chronisch Zieken voor

Eén aanspreekpunt en de deur gaat op Als je plots ziek wordt, verandert je leven. De behandeling vergt veel, de rekeningen moeten worden betaald. Hoe hou je je papieren in orde? Vraag je je af bij welke dienst je hulp kunt aanvragen? Wil je weten op welke tegemoetkomingen je een beroep kunt doen? Veel CM-leden weten dat ze terecht kunnen bij de dienst Maatschappelijk Werk of het thuiszorgcentrum. “En toch zijn er nog altijd mensen die het juiste kanaal niet vinden. Voor hen is er voortaan het CM-Infopunt Chronisch Zieken”, zegt coördinator Karine Rochtus.

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

Als je ziek wordt op tijd de juiste informatie vinden, blijkt niet evident. Hoe komt dat?

Karine Rochtus: “Wie ziek wordt, komt in een nieuwe en onbekende situatie terecht. Sommige mensen vinden daarin moeilijk de weg, ook als ze CM nodig hebben. De maatschappelijk werkers van CM ervaren bijna dagelijks dat nieuwe arbeidsongeschikten of personen die plots veel hulp nodig hebben hun weg niet vinden in het aanbod van diensten en tegemoetkomingen. Vandaar dat CM uitkijkt naar signalen die op een nood kunnen wijzen. Als we merken dat iemand plots intensieve thuisverpleging nodig heeft, is dat een aanwijzing dat er mogelijk behoefte is aan meer ondersteuning. In zo’n geval nemen we zelf contact op. Proac-

VISIE.09.11.indd 4

tief werken, noemen we dat. Maar we hebben vaak onvoldoende informatie om tijdig een aanbod te kunnen doen. Dat veel mensen niet snel genoeg weten waarop ze recht hebben en hoe ze dat kunnen verkrijgen, werd ook duidelijk aangegeven in de patiëntenenquête van minister Onkelinx.”

Is het dan zo moeilijk om te krijgen waar je recht op hebt? Karine Rochtus: “Er is een grote versnippering. Voor de ene aanvraag moet je hier zijn, voor de andere daar. Er zijn voorzieningen die je automatisch krijgt als je ervoor in aanmerking komt. Dat is bijvoorbeeld zo voor het forfait chronisch zieken en het maximumtarief gas en elektriciteit. Het ziekenfonds past automa-

tisch de maximumfactuur toe waarvoor thuiszorg. Welke zijn mijn rechdoor je per jaar nooit meer dan een ten als ik opgeroepen word door het bepaald bedrag betaalt voor gezond- Riziv? Of door de adviserend geneesheidszorg. Het Omnio-statuut moet heer? Hoe komt het dat de ene tandje nog altijd zelf aanvragen. Mensen die vertrouwd zijn met het zie- “Mensen die vertrouwd zijn met kenfonds weten dat ze het ziekenfonds weten dat ze voor informatie en hulp voor informatie en hulp bij bij allerlei aanvragen allerlei aanvragen voor tegevoor tegemoetkomingen terecht kunnen bij de moetkomingen terecht kunnen dienst Maatschappelijk bij de dienst Maatschappelijk Werk. Wie het internet gebruikt, vindt veel inWerk. Maar er zijn nog altijd formatie via www.cm.be. mensen die de weg niet kenMaar er zijn nog altijd nen.” mensen die de weg naar Karine Rochtus het ziekenfonds niet kennen of die niet makkelijk iets durven te vragen. Voor hen is er nu het CM-Infopunt arts mij een goedkope en de andere Chronisch Zieken.” mij een dure behandeling voorstelt? Het kunnen vragen zijn over patiënMet welke vragen kun je bij het tenrechten zoals wie het recht heeft Infopunt terecht? om iemands medisch dossier in te Karine Rochtus: “Met alle vragen die zien. Of vragen over de kwaliteit van te maken hebben met chronisch ziek een behandeling. zijn in de brede betekenis. Die kun- Voor het antwoord op die vragen nen gaan over het verkrijgen van heeft CM alle nodige expertise in rechten, bijvoorbeeld heb ik recht op huis. We hebben daarnaast ook een het forfait chronisch zieken? Het kan uitgebreid netwerk van externe congaan over de kostprijs van diensten tacten.”

22/03/11 23:21

Getuigenis

‘Spijtig dat ik het niet eerder wist’

illustreren knelpunten in de reglementering. Het maakt bijvoorbeeld een groot verschil als je een arbeidsongeschiktheid hebt van iets meer dan 66 procent dan wel net iets minder. Opvallend is hoe pijnpatiënten blijven zoeken naar nieuwe wegen om geholpen te worden.”

Hoe werkt het Infopunt? Karine Rochtus: “Je kunt zowel bellen als mailen. De telefoon heeft als voordeel dat we meteen de situatie kunnen verkennen en de vraag van de beller in het algemeen beantwoorden of voor een persoonlijk advies doorverwijzen naar de juiste dienst. Ligt het antwoord niet voor de hand, dan nemen we opnieuw contact op. Antwoorden op een mail kan vrij snel als er voldoende gegevens ter beschikking zijn. Missen we informatie, dan spreken we ons netwerk aan. Het Infopunt staat voor iedereen open, zowel voor leden als niet-leden.” Chris Van Hauwaert

Roger woont in een van de regio’s waar het CM-Infopunt Chronisch Zieken proefdraaide. Hij zag het nieuwe telefoonnummer in zijn CM-ledenblad. Zijn oproep resulteerde in een afspraak bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM die hem goede vooruitzichten gaf. Wat was zijn probleem dan? Roger: “Na vele jaren van verblijf in verschillende psychiatrische ziekenhuizen, werd mijn vrouw in een rusthuis opgenomen. Omdat de kosten hoog zijn, had ik drie jaar geleden een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden aangevraagd. Mijn vrouw kreeg voldoende punten voor het wegvallen van zelfredzaamheid toegekend, maar ons inkomen bleek te hoog om een tegemoetkoming te kunnen krijgen. Nochtans heb ik een laag pensioen en mijn vrouw heeft nog minder. Ik legde mij daarbij neer en ik hoorde niets meer. Toen ik het telefoonnummer van het Infopunt zag, besloot ik

toch eens te bellen. Er werd meteen een afspraak gemaakt bij de dienst Maatschappelijk Werk om het dossier te bekijken. Daar werd voorgesteld dat aangezien mijn vrouw in het rusthuis verblijft, ze ook daar haar domicilie zou nemen. Het gevolg is dat onze pensioenen niet langer worden samengeteld, waardoor ze toch in aanmerking komt voor een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. Ik hoop dat dit snel in orde komt want de kosten blijven oplopen. Voor de was bijvoorbeeld betaalde ik aanvankelijk een supplement van 30 euro per maand. Mijn vrouw behoort bij de bewoners met het meest was. Tegenwoordig wordt die niet meer in het rusthuis zelf gedaan maar uitbesteed. Dat kost ons elke maand 220 euro. Ik heb spijt dat ik niet eerder wist wat er moest gebeuren. Dankzij het Infopunt is mijn nieuwe aanvraag nu al vertrokken.”

at open Het Infopunt startte met een proefperiode. Wat hebben jullie daaruit geleerd?

CM-Infopunt Chronisch Zieken. Je kunt vanaf nu bellen (zonaal tarief) naar 078 05 08 05 van maandag tot donderdag (9-12 uur en 13-17 uur), op vrijdag (9-12 uur). Je kunt ook mailen naar infochronischzieken@cm.be.

‘Rechten automatisch of soepeler toekennen’ Kan het niet wat eenvoudiger om te verkrijgen waarop je recht hebt? “Alles begint met de grote behoefte aan tijdige en correcte informatie”, zegt Karine Rochtus. “Het ziekenfonds is goed geplaatst om deze te geven en we nemen die taak ernstig in de dienst Maatschappelijk Werk en voortaan ook in het Infopunt Chronisch Zieken.” CM pleit ook voor het automatisch toekennen van rechten waar mogelijk. “Wij pleiten ervoor om de toekenning van tegemoetkomingen maximaal te automatiseren en waar dit (nog) niet kan de toekenning centraal te organiseren bij één

VISIE.09.11.indd 5

instantie die zich erop toelegt om de potentiële gerechtigden snel te detecteren en proactief te benaderen.” “CM pleit er ook voor om tegemoetkomingen met terugwerkende kracht toe te kennen als mensen ongewild het recht te laat kunnen verkrijgen, bijvoorbeeld omdat het nodige attest nog ontbreekt. Zo krijgt men tegemoetkomingen pas maanden na de aanvraag toegekend en worden afgeleide rechten, zoals het maximumtarief voor gas en elektriciteit, daardoor ook veel later toegepast”, besluit Karine Rochtus.

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 28 MAART 2011 |

Karine Rochtus: “We hebben ondervonden dat de mensen effectief de weg naar ons vinden via het telefoonnummer en het mailadres. Ze hebben allebei evenveel succes. We kregen oproepen over patiëntenrechten en over het vragen van een tweede opinie aan een arts. Sommige vragen

22/03/11 23:22

Waarvoor mag de huisarts een extra prestatie aanrekenen aan patiënten met een GMD? Je vindt de oplossing in deze CM-Visie. Stuur je antwoord voor 3 april op een gele briefkaart naar Persdienst LCM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail de oplossing naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: een CMloopshirt (geef gewenste maat op: van XS tot XXL) of het boek ‘Superheld’ van Alex Agnew (hoogtepunten van zijn drie shows aangevuld met bedenkingen, commentaren en anekdotes), uitg. Linkeroever. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing opgave CM-Visie nr. 7 De CM-hoorcentra geven 30 euro korting voor op maat gemaakte oordoppen. Winnaars Margaretha Bruyninckx (Asse), Martine Cleppe (Waarschoot), Marnix Huys (Bellegem), Joanna Konings (Koningshooikt), Marina Vermeire (Eeklo).

Solidariteitsactie voor het Fonds Hulp aan Zieken

Waar gaat het geld naartoe? Het goede doel steunen en kans maken op een Audi A4. Als dat geen mooie combinatie is. Met de opbrengst van de jaarlijkse solidariteitsactie helpt Ziekenzorg CM langdurig zieke mensen uit de nood. Je kunt er dus van op aan dat je geld goed terechtkomt.

De opbrengst van de solidariteitsactie komt terecht in het Fonds Hulp aan Zieken. Dat wordt gebruikt voor de werking van Ziekenzorg en voor langdurig zieke mensen die bepaalde medisch noodzakelijke zorg niet meer kunnen betalen. Het kan gaan om ziekenhuisfacturen of rekeningen voor medicatie, maar ook uitgaven voor een bril, hoorapparaat of vals gebit komen in aanmerking.

een aantal kosten die niet worden terugbetaald door de ziekteverzekering. De eerste rekeningen werden in een afbetalingsplan gegoten, gespreid over enkele maanden. Maar ook deze facturen stapelden zich op, tot de situatie echt onhoudbaar werd. Gelukkig kon Frans op dat moment rekenen op het Fonds Hulp aan Zieken. Dat hielp hem om de hoog oplopende kosten onder controle te krijgen.

Voorbeelden

Niet langer uitstellen

Waar komt het geld dan effectief terecht? We geven een paar voorbeelden. Frans is 46 en kwam er na een scheiding alleen voor te staan. Door de scheiding moest hij nog een paar jaar afbetalingen doen. Maar ziekte gooide roet in het eten. Hij kreeg een chronische aandoening en werd arbeidsongeschikt. Bovendien moest hij elke maand 180 euro ophoesten voor zijn medische verzorging. Niet evident als je moet rondkomen met een minimumuitkering als invalide. Frans werd de laatste drie jaar maar liefst zeven keer gehospitaliseerd. Hij koos voor een gemeenschappelijke kamer zonder persoonlijk aandeel, maar kon de ziekenhuisfacturen niet onmiddellijk betalen. Onder andere door

Ook Jannes had hulp nodig van het Fonds Hulp aan Zieken. Hij is met zijn 17 jaar de oudste van vijf kinderen. In zijn kindertijd kreeg

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

Extra charmevakantie in Wengen

hij een ongeval waardoor zijn kaak en gebit misvormd werden. De tandarts volgde dit op, maar dure ingrepen werden uitgesteld. Daarvoor had het gezin onvoldoende financiële middelen. Maar na verloop van tijd kreeg de jongen spijsverteringsproblemen. De orthodontische behandeling kon niet langer uitgesteld worden. Helaas kijkt het gezin na tegemoetkoming van het ziekenfonds nog aan tegen een prijskaartje van 2 200 euro. De ouders van Jannes leggen hun probleem voor aan de maatschappelijk werker van het ziekenfonds. Omdat het gezinsinkomen inclusief kinderbijslag 2 865 euro bedraagt, hebben ze geen ruimte voor bijkomende gezondheidskosten. Daarom besluit het Fonds Hulp aan Zieken om bij te springen.

Werken en toch op vakantie

Van 10 tot 17 september organiseert Intersoc voor individuele reizigers een extra vakantie in Hôtel Palace in Wengen (Zwitserland).

De laatste plaatsen voor deze winter!

Heb jij zin in een week boordevol wandelplezier, excursies en een uitgebreid aanbod animatie voor volwassenen? Dan is dit initiatief beslist iets voor jou. Bovendien geniet je tijdens deze charmevakantie onze all-in service: maaltijden in volpension en gratis drankjes.

Terwijl de zomer stilaan in zicht komt, kan je met Intersoc nog mee op werkvakantie naar één van onze sneeuwbestemmingen.

Ontdek deze verbluffende regio met de georganiseerde excursies (ter plaatse te betalen) naar o.a. Bern, Jungfraujoch en Interlaken. De hele week maak je gratis onbeperkt gebruik van het bergtreintje Lauterbrunnen-Wengen.

Wij zijn nog op zoek naar vrijwillige medewerkers voor de functie van onderhoud (schoonmaak gastenkamers), afwas of plonge in april. Of werk je liever mee tijdens de naperiode, wanneer we het hotel opruimen na het vertrek van onze hotelgasten?

Een week Zwitserland voor 560 euro per volwassene! Geen toeslag voor singles. Supplement dagtrein van 189 euro.

VISIE.09.11.indd 6

Lic. 7013 - A5654

Zoek en Win

Neem snel telefonisch contact op met Nicole 02 246 47 35 (Zwitserland) of Lise 02 246 47 49 (Frankrijk) voor de laatste vrije plaatsen. Herinnering: Loop jij de 10 Miles van Antwerpen al mee in de kleuren van Intersoc en 123 Feel free? Je kan je nog altijd inschrijven via onze website www.intersoc.be/10miles/.

Info, prijzen en reservaties: centrale klantendienst Intersoc 070 233 119 of www.intersoc.be.

22/03/11 23:22

CM-Visie CM-Visie

Ten slotte is er nog Victor, een alleenstaande man van 79 jaar. Hij heeft dringend een nieuwe bril en een hoorapparaat nodig, want hij is slechtziend en slechthorend. Maar na terugbetaling van het ziekenfonds zal het hoorapparaat hem toch nog 1 500 euro kosten. Met een vervangingsinkomen van een kleine 1 000 euro per maand is dat een zware streep door zijn rekening. Daarvan moet hij immers elke maand grote bedragen ophoesten voor zijn oogbehandeling en bijkomende medicatie. Hij kan geen financiële reserve opbouwen en worstelt met onbetaalde facturen. Zonder steun van het Fonds Hulp aan Zieken had Victor zich geen hoorapparaat kunnen veroorloven.

Kan iedereen overkomen Iedereen kan op een bepaald moment in zijn leven in een dergelijke situatie terechtkomen. Zelfs met twee bescheiden inkomens is het niet altijd evident om zware medische kosten op te vangen. Laat staan als alleenstaande, met of zonder kinderen. Als mensen minder hebben dan het levensminimum en geen recht hebben op een andere tegemoetkoming, kan het Fonds Hulp aan Zieken inge-

Twee keer winnen Wil je deelnemen aan de solidariteitsactie? Een tombolaboekje kost 4 euro. Er zijn tientallen aankoopcheques te winnen met een waarde van 25 tot 1 250 euro. Bij aankoop van een volledig boekje loten, krijg je een gratis omslaglot waarmee je kans maakt op onder meer een Audi A4. Loten kopen kan nog altijd bij de plaatselijke Ziekenzorgkernen of via overschrijving op rekeningnummer BE82 7995 5039 4368 van Ziekenzorg CM, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel (met vermelding ‘Tombola’). Noteer op het overschrijvingsformulier je volledige adres, zodat de loten kunnen worden toegestuurd. Nele Verheye De trekking vindt plaats op 27 mei in Gistel en de resultaten verschijnen in Visie op 10 juni.

CM-fit

Wandelen in Blankenberge

Naam en voornaam: Geboortedatum: Adres: E-mailadres:

op rekeningnummer IBAN BE23 2800 4936 8791 - BIC GEBABEBB van die VVV met vermelding van naam, adres en het aantal gewenste kaarten. De voordeelprijs is niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Dienst Toerisme Blankenberge, tel. 050 41 22 27, toerisme@blankenberge.be, www.2daagse.be.

Geslacht: man - vrouw

Telefoon:

Ik schrijf me in voor: O Tweedaagse O Zaterdag O Zondag Afstand: O 6 km O 15 km O 24 km O 42 km (aanduiden wat past)

VISIE.09.11.indd 7

Inschrijvingsbon

Op 7 en 8 mei vindt in Blankenberge de 42ste Internationale Tweedaagse van Vlaanderen plaats. Er is keuze tussen wandelingen van 6, 15, 24 en 42 km. Als lid van CM of OKRA kun je inschrijven tegen de voordeelprijs van 6 euro voor de volledige tweedaagse of 4 euro voor een dag. Stuur voor 15 april onderstaande bon naar VVV Blankenberge, Koning Leopold III-plein, 8370 Blankenberge en stort het inschrijvingsgeld

Ziek zijn en niet ten volle gebruik kunnen maken van je rechten, eenvoudigweg omdat je door de bomen het bos niet meer ziet. Het is de realiteit voor heel wat chronisch zieken in ons land. Op aangeven van minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx start CM met het eerste initiatief in ons land om daar iets aan te doen: het CM-Infopunt Chronisch Zieken.

Primeur Uit een enquête bij organisaties van langdurig zieke patiënten blijkt dat zij de toegang tot informatie in ons land het op één na belangrijkste probleem vinden (de ofﬁciële erkenning van een chronisch zieke was het belangrijkste). Dat bracht minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx tot de voorstel “...om, uitgaande van de ziekenfondsen, een eenheidsloket “Langdurig zieke mensen in te stellen om makkelijk toegang hebben het nog te te krijgen tot alle moeilijk om de informainformatie met betie, voordelen en dientrekking tot chronisten te verkrijgen waar sche ziekten”.

ze recht op hebben. Het CM-Infopunt is daar een oplossing voor.”

CM heeft met haar infopunt voor chronisch zieken als Marc Justaert, eerste het initiaVoorzitter CM tief genomen om zo een eenheidsloket te creëren. Het heeft weinig zin om een goede ziekteverzekering en een goed dienstenpakket uit te werken, als er geen ruime informatievoorziening is. Daarom richten we nu op eigen initiatief het Infopunt Chronisch Zieken op.

Pilootproject positief Het infopunt beantwoordt de vragen van zieken, zorgbehoevenden en hun mantelzorgers en verwijst hen indien nodig door naar andere voorzieningen. Zowel CM-leden als niet-leden van CM kunnen terecht bij de informatielijn. De medewerkers van het infopunt zijn gespecialiseerd in telefonische dienstverlening en hebben een grondige kennis van onder andere de ziekteverzekering, thuiszorg, gehandicaptenzorg en hulpverlening. Ze kunnen ook een beroep doen op een uitgebreid netwerk voor een vlotte doorverwijzing. De ofﬁciële lancering van het Infopunt komt er na de positieve evaluatie van een pilootproject in drie regio’s. Uit die evaluatie blijkt, zoals minister Onkelinx terecht aangeeft, dat chronisch zieke mensen hun weg niet vinden in de reglementeringen en diensten die er voor hen zijn. We krijgen vragen over sociale rechten en tegemoetkomingen, ziektebeelden, patiëntenrechten, enzovoort. Chronische zieken in ons land worstelen met een informatieprobleem: ze hebben de info niet ter beschikking op het moment dat ze het nodig hebben en de dienstverlening is te versnipperd en vaak gefocust op het eigen terrein. Het resultaat is dat mensen die al in een energie-opslorpende medische situatie zitten, het extra moeilijk krijgen om de informatie, voordelen en diensten te verkrijgen waar ze recht op hebben. Dankzij het infopunt krijgen langdurig zieken de ondersteuning waar ze recht op hebben. Marc Justaert Voorzitter CM Zie ook het artikel op pagina’s 4 en 5.

| CM NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

Hoorapparaat

roepen worden. Dat gaat meestal via een maatschappelijk werker, een CM-consulent of een medewerker van Ziekenzorg CM. Bij het samenstellen van het dossier houdt de dienst Maatschappelijk Werk onder andere rekening met het inkomen en de huisvestingskosten. De beschikbare middelen worden dus weloverwogen aangewend. Wie deelneemt aan de tombola, weet dat zijn geld terechtkomt bij wie het echt nodig heeft.

Eén toegangspoort voor chronisch zieken

22/03/11 23:23

CM-Visie CM-Visie

Whiplash Op 2 april van 14 tot 17 uur organiseert vzw Whiplash een praat- en informatiebijeenkomst in ontmoetingscentrum Janssen Pharmaceutica, Sta tionsstraat 60-62 in Turnhout. De juridische aspecten na een whiplash worden besproken. Gratis toegang voor leden van de vzw Whiplash en de Vlaamse Pijnliga. Anderen betalen 5 euro. www.vzw-whiplash.be

Suïcidepreventie In december organiseer t Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen een gezondheidsconferentie suïcidepreventie. Daar zal een meerjarenplan worden voorgesteld met als doel het aantal zelfdodingen in Vlaanderen te verminderen. Ideeën, projecten of acties daartoe kun je posten op een onlineforum. www.gezondheidsconferentie-suicidepreventie.be

Vacature Escapo, een erkende groothandelaar-verdeler van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen in Mechelen, zoekt een e-commerce verantwoordelijke voor het opstarten van de webshop.

Globaal medisch dossier meer in teken van preventie Heb je ook een globaal medisch dossier? Dan ben je een van de bijna 2,8 miljoen CM-leden die kozen voor de aanleg van zo’n dossier bij de vaste huisarts. Een GMD heeft vele voordelen, onder meer dat je minder remgeld betaalt bij raadplegingen. Vanaf 1 april wordt de preventieve taak van de huisarts die je GMD bijhoudt vergoed. Hij mag aan patiënten tussen 45 en 75 jaar daarvoor een prestatie aanrekenen die volledig wordt terugbetaald. Om even het geheugen op te frissen: iedereen kan aan een erkende huisarts vragen een globaal medisch dossier (GMD) aan te leggen en bij te houden. De huisarts mag hiervoor per kalenderjaar een honorarium (28,15 euro op 1 januari 2011) aanrekenen. Het ziekenfonds betaalt dit volledig terug.

Voordelen

Het nationaal secretariaat van CM zoekt:

Een GMD heeft als voordeel dat alle gegevens over je gezondheid worden bijgehouden. De arts krijgt een totaalbeeld. Hij ziet welke geneesmiddelen je gebruikt, de onderzoeken die je onderging en welke behandeling er gebeurde. Ook verslagen van andere zorgverleners zoals specialisten worden in het dossier bijgehouden. Voor de patiënt zijn er bijkomende voordelen. Je krijgt 30 procent remgeldvermindering voor consultaties bij de huisarts die het GMD bijhoudt of een andere huisarts die toegang heeft tot je dossier (bijvoorbeeld in geval van een groepspraktijk). Ook bij huisbezoeken wordt in bepaalde gevallen meer terugbetaald.

FINANCIEEL ANALIST

Aanvragen

www.cmjobs.be

Een GMD kun je zowel aanvragen tijdens een raadpleging als tijdens een huisbezoek. De remgeldvermindering geldt tot het einde van het tweede kalenderjaar volgend op de datum van de aanleg of de verlenging van het GMD. Indien je dit jaar een GMD laat aanleggen of verlengen, heb je recht op remgeldvermindering tot eind 2013. Maar je kunt in 2012 je GMD laten verlengen.

www.escapo.be

YOUR CAREER | CM NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

Vanaf 1 april

VISIE.09.11.indd 8

Indien je in de loop van het jaar niet van huisarts bent veranderd en er een raadpleging en/of bezoek plaatsvond, gebeurt de verlenging automatisch door het ziekenfonds. In dat ge-

Jürgen Doom

Weetjes

val mag de huisarts de verlenging niet als prestatie aangerekend hebben.

Specialisten en GMD Als je een GMD hebt en de huisarts verwijst je naar een specialist in een van volgende disciplines, betaal je voor het eerste consult in een kalenderjaar minder remgeld: cardiologie, dermato-venereologie, endocrino-diabetologie, gastro-enterologie, geriatrie, gynaecologie en verloskunde, inwendige geneeskunde, kindergeneeskunde, neurologie, neuropsychiatrie, oftalmologie, ORL-otorhinolaryngologie, pneumologie, psychiatrie, reumatologie, stomatologie, urologie.

Je krijgt 5 euro meer terug als gewoon verzekerde en 2 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. Om de hogere terugbetaling te ontvangen, bezorg je de verwijsbrief van de huisarts en het getuigschrift voor verstrekte hulp van de geneesheerspecialist aan het ziekenfonds. Chris Van Hauwaert

Bedragen van veel voorkomende prestaties vind je op www.cm.be (Ziekteverzekering). Je kunt ze ook vragen aan de consulent in het CM-kantoor.

Op G

Nieuw: beloning voor preventiewerk

K L E

Op 1 april wordt een nieuwe regeling van kracht waardoor de huisarts wat meer beloond wordt voor de inspanningen die hij levert op het vlak van preventie. Dat is nog een afspraak uit het vorige akkoord artsen/ziekenfondsen. De arts mag bij patiënten tussen 45 en 75 jaar een nieuwe prestatie aanrekenen op voorwaarde dat hij met hen een checklist bespreekt die ook in zijn dossier wordt bijgehouden. Punten die daarbij aan bod komen zijn onder meer roken en alcoholgebruik, stress, onderzoek voor het opsporen van dikkedarm- baarmoederhals- en borstkanker en de vaccinatie tegen bijvoorbeeld difterie, tetanus en griep. De regeling is tijdelijk. Ze loopt tot eind volgend jaar. De huisarts die het GMD beheert, zal per kalenderjaar telkens een vast bedrag kunnen aanrekenen dat volledig wordt terugbetaald. De regeling betalende derde moet worden toegepast als de patiënt erom vraagt. Voor de aanleg of verlenging van het GMD of voor de preventie betaalt de patiënt dus niets zelf, het ziekenfonds regelt het honorarium rechtstreeks met de huisarts. Voor de bijhorende raadpleging of het bijhorende bezoek zal de patiënt enkel het remgeld betalen.

22/03/11 23:23

125 JAAR ACV De voorbije 125 jaar verkondigde het ACV uw stem. Met die stem drukte het ACV zijn stempel op de sociale geschiedenis van België. Sociale Zekerheid, invoering van de index, verkorting van de werkweek, zonder onze stem zou het niet geweest zijn. Het ACV vertolkt je stem bij monde van militanten, leden, beroepskrachten. Een aantal van hen vertelt over hun geschiedenis en over de toekomst van ACV. Of: 125 jaar ACV samengevat in deze speciale katern. Tentoonstelling 125 jaar ACV

Een expo die aan je ribben blijft plakken Over sociale zekerheid bijvoorbeeld, van de bijstandskassen in de 19de eeuw (toen er van sociale zekerheid nog geen sprake was) tot de welvaartsvaste uitkeringen van vandaag. Metaalarbeider Louis Dereau vertelt zijn verhaal in de tentoonstelling. Het ACV heeft ook een hele resem inspirerende personen voortgebracht, die mee het sociaal model gebouwd hebben dat we tot op de dag van vandaag kennen: van Cardijn over mijn-

1886

Oprichting Gentse Antisocialistische Katoenbewerkersbond Op 18 december 1886 vindt in Gent de stichting plaats van de Antisocialistische Katoenbewerkersbond, door Leo Bruggeman en Gustaaf Eylenbosch. De bond wordt beschouwd als de eerste christelijke vakbond.

huidig ACV-voorzitter Luc Cortebeeck.

werkerspropagandist August Cool tot kleermaker Jef Houthuys. Luister naar ketelmaker Arthur Bertinchamps en hoe hij de arbeidsvoorwaarden van zijn collega’s verbeterde. De perfecte inrijpoort voor een stevig stuk sociale geschiedenis, van het eerste indexmechanisme na de Eerste Wereldoorlog tot de herstelen besparingsplannen van eind vorige eeuw. Het ACV stond met een open blik in de wereld en bouwde stelselmatig aan een internationale arbeidersbeweging, met voormannen August Vanistendael en Willy Peirens als lichtende voorbeelden, tot en met

1891

Encycliek Rerum Novarum Encycliek van paus Leo XIII, afgekondigd op 15 mei 1891. In de encycliek staat het arbeidersvraagstuk centraal. De eerste christelijke syndicaten zien de encycliek als een wettiging van hun werking en doelstellingen. De christelijke arbeidersbeweging herdenkt jaarlijks de encycliek tijdens de Rerum Novarumvieringen.

Ooit werkten arbeiders in ongezonde, onveilige en vervuilende fabrieken. Vandaag stappen ze mee op in klimaatmanifestaties. Maatschappelijk assistent Jef Keuleers was altijd begaan met de gezondheid van mannen en vrouwen op de werkvloer. Jongeren, vrouwen, migranten, werkzoekenden, allemaal hebben ze het niet gemakkelijk. Vroeger niet en nu niet. Op de expo komen ze zelf aan het woord: hoe het ACV voor hen opkomt, maar ook en vooral hoe ze zelf hun rechten op tafel gooiden en gooien.

Je leert ook iets bij over over sociale democratie, verkiezingen en hoe het ACV zijn mannen en vrouwen laat meespreken. Binnen hun bedrijf, maar ook binnen de organisatie zelf. Luister en kijk naar papierfabrieksarbeider Henri Pauwels of elektricien Robert D’Hondt.

125 jaar ACV | 25 maart 2011 |

Het ACV is al decennialang veruit de grootste vakbond van het land. Met 1,7 miljoen leden en tienduizenden militanten is het ACV een vakbond van mensen. En die hoor en zie je aan het woord op de expo '125 jaar ACV'.

Peter Heirman De expo is te bezoeken in het Museum voor Industrie, Arbeid en textiel (Miat), Minnemeers 9, 9000 Gent. Van 29 april tot 15 mei. Vooren nadien reist de tentoonstelling rond. Meer info op www.125jaaracv.be

1904 Oprichting Algemeen Secretariaat der Christelijke Beroepsverenigingen

Pater Rutten en René Debruyne stichten op 1 augustus 1904 het Algemeen Secretariaat der Christelijke Beroepsverenigingen. Begin 20ste eeuw Studie, propaganda en docuWerkomstandigheden mentatie zijn de voornaamAan het begin van de 20ste eeuw ste functies. In 1912 Invoering index werken veel (ook erg jonge) neemt het nieuwe arbeiders zeven dagen op zeven, van kleinhandelsprijzen Algemeen Christelijk soms meer dan veertien uur per Vakverbond een Onmiddellijk na de Eerste dag. Er wordt daarbij niet omgezien deel van de werWereldoorlog ontstaat er naar schadelijke stoffen, hygiëne of king van dat onrust, omdat de producten veiligheid. Bovendien verdient de Secretariaat over. 15 keer duurder zijn dan vóór de gemiddelde arbeider met dit oorlog, terwijl de lonen harde labeur nauwelijks genauwelijks stijgen. Daarom noeg om rond te komen. werkt de regering Delacroix het systeem van het indexcijfer der kleinhandelsprijzen uit.

1920

9 VISIE.09.11.indd 9

22/03/11 23:24

125 JAAR ACV

werken aan dienstverlening

De ACV-bodes

'Wij waren de ambassadeurs van het ACV' “Wij waren de laatsten der Mohikanen!”, lachen Jean-Marie en zijn oud-collega Marc in het ACV-dienstencentrum van Eeklo. Beide mannen waren tot in de jaren ‘90 bodes voor de christelijke vakbond. Zij gingen van deur tot deur bij de leden van het ACV, om het lidgeld op te halen en om naar de problemen van de mensen te luisteren. “Wij waren eigenlijk de ambassadeurs van het ACV, het gezicht dat de mensen te zien kregen.”

125 jaar ACV | 25 maart 2011 |

Jean-Marie Gerregat, nu aan het werk bij ACV-verbond Gent-Eeklo, was begin deze eeuw de allerlaatste bode van het ACV. “Straat-ier,” noemt hij het zelf, “da’s gelijk een Bouvier, een rashond, maar dan met een apart karakter.” Hij lacht, maar kijkt toch met veel nostalgie terug op die periode als bode. Al halen de bodes het lidgeld al jaren niet meer op aan huis, Jean-Marie doet nog twee dagen per week ‘de ronde’. Als koerier voor ACV Gent-Eeklo, met bakken post, documenten en zelfs frisgewassen handdoeken voor de dienstencentra in het verbond. Wij mochten met hem mee op toer.

Volkswijk In ‘79 ging Jean-Marie voor het eerst op stap met zijn loopboek in de hand, waar alle namen en adressen van de ACV-leden keurig in stonden genoteerd. Hij belde onder andere aan in de Gentse volkswijk Brugse Poort, in Aalter en op de buiten. Bij fabrieksarbeiders op het platteland, bij bescheiden arbeidersgezinnenin de

1921

Invoering verenigingsvrijheid

stad, Bij werklozen, en zelfs nog bij de toenmalig burgemeester van Aalter. Tegenwoordig krijg je als ACV-lid geen zegeltje meer dat je in je lidboekje mag plakken als teken dat je je bijdrage betaald hebt. Jean-Marie heeft er nog véél mogen uitdelen. “Maar dat was niet alles wat wij deden. Wij luisterden naar de problemen van de mensen. Met het werk, de werkloosheid, soms met de délégué op het werk... Je kon het zo gek niet bedenken. Dan vroeg ik of ik bij die mensen thuis een telefoontje mocht doen. Naar hun vakbondscentrale, of naar de rechtskundige dienst, al naargelang het probleem. Als bode kon ik niet op alles antwoorden, maar ik wist wel altijd wie te contacteren. Dan was het probleem snel opgelost.”

Vertrouwen Op onze ronde langs de dienstencentra komen we in Evergem Dirk tegen, nog een vroegere bode. Ook hij kijkt met een zeker gemis terug naar die periode. Hij belde in Oosterzele en omstreken aan. “Als de mensen niet thuis waren, zeiden ze: de sleutel ligt daar, het lidgeld ligt daar, kom het maar ophalen. Dat deed ik niet, zomaar bij de mensen thuis binnengaan, maar ze vertrouwden ons wel.”

Echte vakbondsvrijheid komt er pas in 1921 wanneer artikel 310 van het strafwetboek wordt afgeschaft. Dat artikel voorziet zware straffen voor diegene die door samenscholingen bij de Invoering fabrieksgebouwen de vrijheid van 48-urenweek arbeid en nijverheid in het gedrang brengt. Met onderhandelingen, betogingen en stakingen slaagt het ACV erin de arbeidsduur drastisch te doen dalen.

1921

Jean-Marie Gerregat: "Als bode kon ik niet op alles antwoorden, maar ik wist wel altijd wie te contacteren. Dan was het probleem snel opgelost."

Natuurlijk waren er geregeld ook mensen die hun bijdrage niet konden of wilden betalen. “Op de buiten betaalden de meeste mensen wel”, vertelt Jean-Marie. “De sociale controle was er groot. Ik ging nooit iets rondbazuinen, maar als iemand niet kon betalen, dan zou de buurt dat wel gezien hebben!” In de stad, zeker in de volkse wijken, was het een ander verhaal. “Ik herinner me dat ik op een dag in één van de volkswijken in Gent rondging. Het was mooi weer, de kinderen zaten buiten voor het huis te spelen. Ik vraag er eentje om de mama te gaan halen. ‘Zeg maar dat het ‘t ACV is’, zeg ik. Die kleine komt terug buiten en zegt: ‘Mama zegt dat ze niet thuis is!’ (lacht) Waarop ik zeg: ‘Ga dan maar eens vragen wanneer ze wél thuis is.’”

Rugbykledij Toen het ACV in de jaren ‘90 sterk de overschrijvingen en domiciliëringen ging promoten, had dat heel wat gevolgen voor de bodes die nog overbleven. Jean-Marie: “We moesten alleen nog langsgaan bij de mensen die hun bijdrage niet betaalden. Plezante job, hoor! (lacht) Dat hadden de mensen natuurlijk niet graag. Op de duur had ik me bijna moeten kleden als een rugbyspeler om ‘s avonds veilig thuis te komen, gekscheert Jean-Marie.” Marc, ook een oud-bode die we in dienstencentrum Eeklo ontmoeten, vat de nostalgie mooi samen: “Ik heb het echt moeilijk gehad om dat werk als bode op te geven. We waren de hele tijd buiten en we kenden de mensen goed. Dat is nu toch een beetje anders” (L.V.D.B.)

1930

Jaren '30

Invoering kinderbijslag

1936

Het ACV gaat vanaf de jaren '20 Algemene streven naar een algemene werkstaking wettelijke verplichting van de De beurscrash van sociale beschermingsmaatregelen. In juni 1936 vindt een algemene Wall Street in New York Een eerste groot succes werkstaking plaats. De staking breekt in oktober 1929 was de bekomt de vakbond in 1930 op 2 juni uit aan de Antwerpse haven, directe aanleiding voor een met de wet op de slaat over naar het Luikse economische crisis op wereldschaal. kinderbijslag. industriebekken en deint uiteindelijk Banken en bedrijven gingen failliet. over het hele land uit. Op 22 juni staken Mensen konden hun lening niet zowat een half miljoen werknemers. meer afbetalen en verloren hun Het ACV neemt volop deel aan de bezittingen. Het aantal staking. Voortaan wordt het ACV werklozen groeide door de andere sociale explosief. partners erkend.

Economische crisis

10 VISIE.09.11.indd 10

22/03/11 23:24

e eekt ven,

elijk taken ers. de V

De ACV-Dienstencentra

'Je weet nooit wat er gaat gebeuren'

Belgin Altun werkt intussen al 17 zagen de vakbond als een plek waar jaar bij het ACV. “Ik heb lang gewerkt je met al je problemen naartoe kon als dienstverlener. De mensen ko- gaan. We verwezen die mensen dan men naar ons voor problemen met door naar de juiste instantie of orgahun loon, hun ontslag, ziekte-uitke- nisatie.” ring, hun belastingbrief, noem maar op. “De digitalisering heeft wel een Ik schat dat 70 % van invloed op ons werk. We hebben de mensen naar ons toegang tot meer informatie en komt voor de werkloosheid, de andere 30 zijn beter op de hoogte.” % vraagt om syndicaBelgin Altun, verantwoordelijke dienstencentrum le dienstverlening. Leden komen naar ons met de verwachting dat hun vakNieuwe media bond het zal oplossen. Als dat lukt, “De digitalisering heeft wel een zijn we natuurlijk tevreden.” invloed op ons werk. We hebben toegang tot meer informatie en 100 % vertrouwen “Toen ik begon te werken als dienst- zijn beter op de hoogte. Leden verlener, hadden veel mensen 100 % kunnen ons ook mailen en

bellen met hun probleem. Daar heel belangrijk. Je blijft bezig met het maakt vooral een bepaalde groep geld van de mensen, met hun loon of ACV-leden gebruik van, mensen die hun uitkering. Daarom denk ik niet de tijd niet hebben om tot bij ons te komen. “De leden moeten ook kunnen zien

dat het ACV er voor hen is, dat Dat brengt extra werkze hier terechtkunnen met al hun druk met zich mee. De mensen denken: ik vragen.” heb nú een probleem, Belgin Altun, verantwoordelijke dienstencentrum ik ga nú een mail sturen. En ze verwachten dan snel een antwoord. Het gaat ook dat de dienstencentra gaan verdwijsteeds verder: na verloop van tijd zul- nen. De leden moeten ook kunnen len leden hun dossier zelf ook online zien dat het ACV er voor hen is, dat kunnen raadplegen. ze hier terechtkunnen met al hun Maar het persoonlijk contact blijft vragen.” Vechtende vrouwen “Het vreemdste dat ik al gezien heb in het dienstencentrum? Ik heb ooit in de wachtzaal van het dienstencentrum twee vechtende vrouwen uit elkaar moeten halen. Ze liepen elkaar roepend achterna, rondjes lopend rond de tafel! Blijkbaar waren ze liefdesrivalen. Dat stond niet in mijn functiebeschrijving, nee! Maar dat vind ik net boeiend in mijn job, die spanning, die druk. Je doet ‘s ochtends de deuren open en je weet nooit wat er gaat gebeuren.” (L.V.D.B.)

vertrouwen in ons. Dat ging zelfs zo ver dat sommigen met hun verkeersboetes naar de vakbond kwamen! Ik werkte toen in het dienstencentrum van Borgerhout, en daar kwamen toen heel wat migranten van de eerste generatie naartoe. Die spraken vaak de taal nog niet goed, ze wisten niet waarheen met hun probleem. Zij

1936

Eerste Nationale Arbeidsconferentie Na de ongeziene algemene werkstaking van juni 1936 moet de regering buigen en organiseert zij de eerste Nationale Arbeidsconferentie. Daar worden baanbrekende akkoorden gesloten, zoals de geleidelijke invoering van de 40-urenweek, een week betaald verlof en een minimum dagloon van 32 frank.

1944

1950

Sociaal Pact Nog tijdens de Tweede Wereldoorlog komen werkgevers en vakbonden samen om het beleid uit te tekenen. Dit resulteert in het Ontwerpakkoord van sociale solidariteit of het Sociaal Pact. Dit akkoord zal de oorsprong vormen voor het huidige stelsel van de sociale zekerheid.

125 jaar ACV | 25 maart 2011 |

Werknemers en werklozen die vandaag een probleem hebben, sturen een mailtje naar de vakbond of springen even binnen bij het dienstencentrum in de buurt. “De mensen die naar het loket komen, zijn ook veel mondiger geworden”, vindt Belgin Altun (39), verantwoordelijke voor dienstencentrum Deurne-Berchem. “Ze hebben vaak al informatie opgezocht en komen met gerichte vragen naar ons.”

1945

ACV richt CSC-Congo op In 1945 richt het ACV in Congo CSC-Congo op, aanvankelijk voor Europees kaderpersoneel in de kolonie. Maar nadien stelt CSC-Congo zich als eerste open voor alle Congolese arbeiders. CSC-Congo is vandaag de grootste vakbond in de Democratische Republiek Congo.

Eerste sociale verkiezingen voor de ondernemingsraden In 1950 worden voor het eerst sociale verkiezingen uitgeschreven. Ze worden voortaan vierjaarlijks georganiseerd. Aanvankelijk alleen in bedrijven met minstens 200 werknemers. Bij deze eerste verkiezingen haalt het ACV 36,41 % van de stemmen.

11 VISIE.09.11.indd 11

22/03/11 23:25

125 JAAR ACV Sara Masselang

werken aan betere arbeidsvoorwaarden voor vrouwen

'Wat je kreeg, is niet voor jou alleen' Sara Masselang is 89 jaar. Het vuur in haar ogen brandt nog steeds. “Ik las in Visie vorige week over die dienstencheques. Dat kan toch niet! Dat kost de staatskas zoveel geld en de regels worden niet nageleefd.” Sara werkte van in de jaren ’50 tot 1982 op de vrouwenwerking van het ACV. “Als Sara iets zei, dan gebeurde het. Je kon niet om haar heen”, spreekt een oud-collega. Ze bloost als ik het haar vertel. “Echt? Da’s een mooi compliment. Ik heb in mijn leven veel andere reacties gekregen. Communiste, dat hoorde ik het vaakst, en dat was echt niet positief bedoeld.”

Geen mening

Aan den lijve “Na een paar jaar vroeg men of ik naar de VKAJ in Brussel wou komen. Daar werd ik verantwoordelijk voor de arbeidsmiddenwerking. Ik ging een week bij Philips werken, om van binnenuit te zien hoe de verloning in elkaar zat. Een veertienjarige moest er even hard werken als een volwassene. Hun loon was een percentage van een vrouwenloon. Een vrouwenloon, dat lager lag dan dat van de mannen. Ik stapte naar de ACV-centrale en ik sprak de kwb aan. Als zij aan de fabriekspoort iedereen zouden aanspreken die ze kenden om naar een vergadering te komen, kon-

125 jaar ACV | 25 maart 2011 |

“Ik zat in mijn laatste jaar normaalschool toen mijn moeder een hartaanval kreeg. Een jaar later, mijn moeder was ondertussen beter, ging ik met haar naar de kerk. De onderpas- “Als mannen geloofden dat het toor vroeg me of ik bij hun idee was, kwam het erdoor.” de kajotsters wilde koSara Masselang men. Ik zal nooit vergeten wat de onderpastoor me zei: den we zo misschien wel een onder‘Sara, denk eraan dat wat je hebt ge- nemingsraad oprichten. Dat lukte.” kregen, niet voor u alleen is.’ Hij vond dat ik de kennis die ik had ten dien- Vrouwen opvoeden ste moest stellen van anderen. “Toen toenmalig voorzitter Gust Voor de studiekring van de parochie vroeg de onderpastoor of ik een schema van een viering wilde maken. In die studiekring zaten ook meisjes die al aan het werken waren. Ze discussieerden met de priester! Dat had ik nooit gezien, die meisjes hadden een mening en kwamen daar voor uit. Ik had niet eens een mening!”

Cool me vroeg om naar ACV te komen en daar aan de vrouwenwerking te beginnen, zei ik ja. Dat was in ’58. Ik beet me vast in de sociale zekerheid. Ik zocht naar alle ongelijkheden tussen mannen en vrouwen. Wist je dat in die tijd een werkloze vrouw die gezinshoofd was een lagere uitkering kreeg dan een jongen van 14? Gelijk loon voor gelijk werk,

De invoering van de 40-urenwerkweek verloopt erg langzaam. In de jaren 1950 besluit het ACV daarom campagne te voeren voor de vijfdagenweek van maximum 45 uur. Het ACV beslist zaterdagstakingen te organiseren tot de buit binnen is. De regering gaat daarop overstag: zij garandeert de geleidelijke invoering van de vijfdagenweek.

Stakende vrouwen Sara Masselang: "Wist je dat in die tijd een werkloze vrouw die gezinshoofd was een lagere uitkering kreeg dan een jongen van 14?"

dat was in de EEG (Europese Economische Gemeenschap) afgesproken. Mannen zeiden: er is geen gelijk werk. Dus ging ik kijken in de bedrijven. En daar zag ik dat een spinster, die technisch werk deed, minder betaald werd dan ongeschoolde mannelijke schoonmakers.”

“De staking bij FN in Herstal. Ja, dat haalde de geschiedenis. Vrouwen die staakten voor een gelijk loon. Ik ging naar Herstal. Er was nogal wat tegenstand tegen de staking, niet in het minst van de vrouwenbeweging. Hun mannen werden tijdelijk werkloos door de stakende vrouwen. Ik heb met de vrouwenbeweging gepraat en hen overtuigd de staking te steunen. Het ging immers om vrouwenrechten.”

Steeds juffrouw

Gedaan wat moest

“Nee, ik ben nooit getrouwd geweest. Hoe zou ik dat met dit werk kunnen combineren hebben? Maar vooral: als je trouwde, vloog je buiten. Dat was in andere bedrijven net zo. Of daar mocht je soms blijven tot je eerste kind geboren werd. Ik zei soms tegen een werkgever: ‘Ben jij nu een christelijke mens? Wat een keuze is dat nu

“Ik heb zeer veel geleerd van de verwijten van mannen. De manier waarop ze me soms belachelijk maakten of kwetsten, deed me pijn. Ik zweeg. Ik dacht: ik heb misschien een slag verloren, maar niet de oorlog. Dan zocht ik naar argumenten om hen te antwoorden. Daarna praatte ik hen omver. En als mannen geloofden dat het hun idee was, kwam het erdoor. Van schuchter meisje tot ‘die communiste’, ik weet zelf niet waar ik die moed vandaan haalde. Ik heb gedaan wat ik moest doen. Ik dacht er niet over na. En mijn vrouwelijke militanten waren mijn werkgevers. Zij duwden me vooruit."

1958

1955

ACV organiseert zaterdagstakingen voor invoering van vijfdagenweek

voor een vrouw, een kind of werken?’. En dan zweeg hij. Zelf ben ik trots op een studie over de plaats van de vrouw in ACV, die ik maakte in 1966. Vrouwelijke leden en militanten genoeg, maar in de besturen waren de vrouwen onzichtbaar. Het sloeg in als een bom. Na de voorstelling van de studie moest ik bij ACV-voorzitter Gust Cool komen. 'Is dit echt zo juffrouw?', vroeg hij. Nee, onder mijn voeten kreeg ik niet. Ik kreeg van hem veel steun. Cool sprak nooit over vrouwenzaken zonder mij.”

1956

Mijnramp van Marcinelle 262 mijnwerkers komen om bij een brand in de mijn van Marcinelle, onder wie 136 Italianen en 95 Belgen. Deze gebeurtenis geldt als een van de grootste arbeidsongevallen uit de Belgische geschiedenis en heeft gevolgen op vlak van het veiligheidsbeleid.

Eerste sociale verkiezingen voor comités veiligheid en gezondheid In 1958 worden voor het eerst sociale verkiezingen georganiseerd voor de Comités voor veiligheid, gezondheid en verfraaiing van de werkplaatsen. Bij deze eerste verkiezingen haalt het ACV 46,25 % van de stemmen.

Katrien Vandeveegaete

s De

vakbew heeft

Die

12 VISIE.09.11.indd 12

22/03/11 23:25

nr 8

Uit het samengaan van het weekblad ‘De Lichtstraal’ van Gustaaf Eylenbosch (later de eerste voorzitter van het ACV) en het week-

Het Volk of de kracht van het (gedrukte) woord

blad ‘het Volk’ van Arthur Verhaegen ontstond in 1891 de krant Het Volk. De krant rolde voor de eerste keer van de persen op 21 juni 1891. Dus net een maand na de publicatie van de pauselijke encycliek Rerum Novarum waarin de katholieke Kerk zich progressiever naar

Een stadswandeling vol anekdotes

We verlaten de Vrijdagsmarkt langs de Meerseniersstraat, steken het Zuivelbrugje over

de arbeiders en hun ‘rechten’ ging opstellen.

en gaan rechts meteen het houten jaagdpad

Deze krant was een belangrijke factor in het succes van de Christelijke arbeidsbeweging

langs de Leie op.

Beleef 125 jaar ACV in het Gentse stadscentrum

in Gent.

We houden stil als we aan de overkant van het water het Ghent-river hotel zien. Waar zich nu dit hotel bevindt, bakte vroeger de

In 1994 verkocht de christelijke arbeidersbeweging de krant aan de VUM (nu Corelio).

coöperatieve bakkerij van de socialisten. In je rug bevindt zich de achtergevel van de voor-

In 2008, 117 jaar na het eerste nummer, verdween Het Volk definitief uit het Vlaamse

malige drukkerij Het Volk.

medialandschap.

Wil je 125 jaar geschiedenis van de christelijke vakbond horen, zien en voelen? Doe dan de stadswandeling in Gent, die je langs historische plekken voert waar het ACV geschiedenis schreef. op maandag te beperken, werden al die kermissen op aandringen van de industriëlen gebundeld tot één stedelijk feest. De Gentse Feesten waren geboren. Na de Tweede Wereldoorlog verloren de Gentse Feesten hun aantrekkingskracht, tot volkszanger-beeldhouwer Walter De Buck de Feesten eind jaren ’60 nieuw leven inblies. Nu trekken de Gentse Feesten jaarlijks honderdduizenden bezoekers en vormen ze een van de grootste stadsfeesten ter wereld.

De Vrijdagmarkt ademt sociale en Het Volk was. Het dagblad rolde voor syndicale geschiedenis. Café De het eerst van de persen op 21 juni O_Wandelbroch_125J_15607_0443.indd 14 Gentse Feesten als Zwarte Kat was het vergaderlokaal 1891, exact een maand na de encyremedie tegen ‘maandagvan de Vrije Kiezersbond, een coali- cliek Rerum Novarum van paus Leo morgenziekte’ tie van katholieken en liberalen die XIII. Daarin ging de Kerk zich toleonder die naam deelVandaar gaat de wandeling naar het namen aan de verkie- “De Vrijdagmarkt ademt sociale Sint-Jacobsplein, de bakermat van de zingen voor de Gentse Gentse Feesten. Dit wereldvermaaren syndicale geschiedenis. Café Werkrechtersraad: de volksfeest ontstond in 1843, als reDe Zwarte Kat was het vergadereen soort paritair comedie tegen de ‘maandagmorgenmité avant la lettre lokaal van de Vrije Kiezersbond.” ziekte’. In die tijd had elke wijk zijn waar arbeiders en paeigen kermis. Om de afwezigheden tronaat bemiddelden over kleine ge- ranter opstellen tegenover de rechten schillen. Uit de Vrije Kiezersbond zou van arbeiders. Het Volk was ruim een later de Antisocialistische Katoenbe- eeuw het vlaggenschip van de chriswerkersbond groeien. Die was op zijn telijke arbeidersbeweging. In 1994 werd de krant verkocht aan de VUM Eerste beurt de voorloper van het ACV. (nu Corelio) en in 2008, 117 jaar na Interprofessioneel Het Volk als vlaggenschip haar ontstaan, werden de persen deprogrammatieakkoord van de beweging finitief stilgelegd. Vanaf 1960 worden interprofessionele programmatieakkoorden (IPA’s) Aan de overkant van het water, gesloten. In ruil voor een verbetering van ter hoogte van Oudburg, vind Via het Huis van Alijn, een mooi (en de loon- en arbeidsvoorwaarden van de je de achtergevel van wat ooit opgeschoond) voorbeeld van hoe een werknemers garanderen de vakbonden de eerste drukkerij van de krant beluik er vroeger uitzag, beland je bij op nationaal vlak de sociale vrede.

1960

Onder druk van de economische crisis lukt het de sociale partners tussen 1975 en 1985 niet meer om IPA’s af te sluiten.

1958

ACV wordt grootste vakbond in België De socialistische vakbond was traditioneel de grootste vakbeweging in België, maar in 1958 heeft het ACV voor het eerst meer leden dan het ABVV. Die trend zal zich in de jaren nadien nog versterken. De liberale vakbond blijft het kleine broertje.

1960

Invoering gewaarborgd weekloon

Na de sociale verkiezingen van 1958 voert het ACV een grote campagne voor het gewaarborgd weekloon. Met succes: in 1960 wordt het een wettelijk recht.

1961

De Eenheidswet wordt goedgekeurd De wet voor de economische expansie, de sociale vooruitgang en het financieel herstel beoogt een besparing op het pensioenstelsel en de werkloosheidsuitkeringen, besparingen bij leger en onderwijs, een verhoging van de fiscale druk. Het ACV combineert betogingen met onderhandelingen.

de Poel, vandaag het kloppend hart van de christelijke arbeidersbeweging in Gent. Daar vind je de verschillende deelorganisaties terug en ook de VDK Spaarbank, in 1926 opgericht in de schoot van de christelijke arbeidersbeweging. Peter Heirman

22/03/11 17:52

125 jaar ACV | 25 maart 2011 |

De wandeling start aan de Graslei, pal in de oude Kuip van Gent. Hier vind je enkele prachtige gevels van middeleeuwse gildenhuizen, weerspiegeld in het water van Graslei en Korenlei. Even verder kun je verpozen in Het Damberd, sinds jaar en dag een van de hipste cafés van Gent. Nochtans was hier in de 15de eeuw (!) al een herberg gevestigd. Ooit was het café ook een belangrijke vergaderplaats voor de christelijke arbeidersbeweging. Eind 19de eeuw vond je er Gustaaf Eylenbosch, de allereerste ACV-voorzitter, geregeld aan de toog.

De wandeling kwam tot stand dankzij ACV Gent-Eeklo en gidsenbureau Ghent Authentic. Wie deze wandeling onder begeleiding van een deskundige gids wil maken, kan terecht bij Ghent Authentic. Meer info op www.ghent-authentic.com of op www.125jaarACV.be of download de audiogids met sappige vakbondsverhalen van oud ACV-secretaris Bernard Casteels en ga op eigen houtje op ontdekking. Tel. 0498 10 99 61.

1966

Staking FN In 1966 leggen de 3000 vrouwelijke werknemers van de wapenfabriek Fabrique Nationale te Herstal het werk neer, uit ontevredenheid over het loonverschil met mannen. WVA De staking brengt de eis voor Het Internationaal gelijk loon voor gelijk werk Christelijk Vakverbond in een stroomversnelling (opgericht in 1920) vormt en heeft invloed tot ver zich in 1968 om tot buiten België. Wereldverbond van de Arbeid en wint daarbij armslag in Afrika en Azië.

1968

13 VISIE.09.11.indd 13

22/03/11 23:25

125 JAAR ACV

zoek N

HOME

THEMA’S

FOTO-VIDEO

SCHOLENPAKKET

CONTACT woensdag 1 december 2010

ACV,

INTERNATIONAAL

125 JAAR JONG

SYNDICALISME

13-15 JULI 1945 NIEUWE TIJDEN

EEN GEVAL APART,

VRIJHEID, BASIS VAN

DE OPENBARE SECTOR

SOCIAAL OVERLEG

21-23 OKTOBER 2010 MORGEN MEE MAKEN

> MEER

SYNDICALE WANDELING IN GENT

> MEER

SOCIALE ZEKERHEID OPBOUWEN

FUN & FEESTEN

VERBETEREN VAN

BEZOEK DE TENTOONSTELLING

ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN

SOCIALE VERKIEZINGEN, DE GRAADMETER

KWIS MEE EN WIN!!

BUURTFEEST REUZE BBQ IN AALST! ACV IN

WERKEN AAN BETERE

DE BEWEGING

WERKEN VOOR EN MET

16 juni 1995

125 JAAR ACV | 25 MAART 2011 |

DOELGROEPEN

ARBEIDSVOORWAARDEN

BRULTEST

STICKERS!

VOEG JE EIGEN STRAFSTE VERHAAL TOE! 1955

1958

1965

1968

1977

1995

O_Web_125J_ACV.indd 3

22/03/11 18:13

‘Oh ja, en goh, da’s lang geleden’-gebeurtenissen

Nog meer op www.125jaarACV.be Wil je nog meer weten van de geschiedenis van het ACV? Dan vind je op de aantrekkelijke website www.125jaaracv.be een pak informatie. Leuke foto’s, interessante weetjes, en ‘oh ja, en goh, da’s lang geleden’-gebeurtenissen. Heel wat militanten vertellen op deze website wat hen bezig houdt, waar ACV vandaag aan werkt en wat het resultaat is van 125 jaar stemverheffing van het ACV. Foto’s en film-

pjes uit de oude doos maken het verhaal compleet. En ook jouw stem wordt gehoord. Je kan je eigen straffe verhaal uit de oude doos via de website vertellen.

Ter gelegenheid van zijn 125ste verjaardag trok het ACV de archiefkelders open. En er kwamen prachtige affiches, vlaggen en foto’s tevoorschijn. Zes van deze pareltjes zijn nu beschikbaar in een set postkaarten. Zolang de voorraad strekt kunnen ACV-leden een setje van deze postkaarten bestellen. Dat kan via de website. Surf naar www.125jaaracv.be

1972 Oprichting van het Europees Vakverbond

Oktober 1973: oliecrisis De Arabische oliestaten voeren een olieboycot in. De olieprijzen verdrievoudigen in nog geen drie maanden tijd. Dit heeft een schokeffect op de wereldeconomie. In België wordt een eerste autoloze zondag georganiseerd.

1980

1974

Werktijdverkorting Door de groeiende werkloosheid is de overheid bereid om de werktijd te verkorten om zo deels de werkloosheid te kunnen opvangen. Een wettelijke veralgemening komt er in 1978.

1975 Het ACV rondt de kaap van 1 miljoen leden

Torenhoge werkloosheid Ten gevolge van de economische crisis stijgt het aantal werklozen van ongeveer 100.000 in 1974 tot meer dan 800 000 werklozen in 1985.

14 VISIE.09.11.indd 14

22/03/11 23:26

Een bruisende start

ACV feestte 125 jaar al in ACV Brugge-Oostende-Westhoek

Koning Albert bezocht in februari al de hoofdzetel van het ACV in Brussel. In een prettige en ongedwongen sfeer maakte hij kennis met de professionele werking, de vrouwen- en gelijkekansenwerking, de werkzoekendenwerking en de internationale werking van het ACV. De jongeren, de voorzitters van de beroepscentrales en de leden van het dagelijks bestuur gingen met de koning in gesprek.

Begin 2011 organiseerde elk dienstencentrum van ACV Brugge-Oostende-Westhoek een nieuwjaarsontmoeting voor de militanten en bestuursleden van de regio. Hierop werd het startschot gegeven voor de viering van 125 jaar ACV in het verbond. Nieuwjaarswensen vanuit verschillende bedrijven en alle lokale werkingen werden doorlopend geprojecteerd tijdens de nieuwjaarsreceptie. Deze wensen werden ook wereldwijd gemaakt via het oplaten van enkele “sky lanterns”, een oude Chinese traditie.

Personeel zingt eigen lied in Vorst Nationaal Vorst Nationaal kleurde groen in januari. Groen van het personeel van het ACV dat genoot van een avond musicalmuziek. En om te tonen dat zij ook een stem hebben, zongen 125 personeelsleden een eigen lied.

125 JAAR ACV | 25 MAART 2011 |

Koninklijk bezoek

Bezoek van Europese president

1984

Indexsprongen Een van de besparingsmaatregelen in de jaren ’80 en ’90 is de beperking van de automatische indexering van lonen en uitkeringen. De vakbonden kunnen een grondige aanpassing wel verhinderen, maar niet beletten dat er in 1984, 1985 en 1986 een indexaanpassing wordt overgeslagen.

1990

125 jaar ACV Gent opende op 15 februari met een bezoek van de Europese president Herman Van Rompuy. Na een inleiding door professor Hendrik Vos over een sociaal Europa, begon het met de actualiteit. Van Rompuy wou reageren op de aanval van de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Sarkozy op de index. Hij zei dat dit een misverstand was en dat het zo geen vaart zou lopen. Na het gesprek volgde een receptie waar de Europese president aanspreekbaar was voor de aanwezige militanten.

Witte woede De werknemers in de welzijnssector tonen hun ontevredenheid over de geldende arbeidsvoorwaarden in tal van betogingen: de witte woede

December 1993: algemene staking Door grote saneringen hoopt de overheid de Maastrichtnorm te halen zodat België in 1999 kan toetreden tot de Europese Monetaire Unie. Dit plan leidt tot een algemene staking.

2001

het eerste Wereld Sociaal Forum in Porto Alegre Anti- en andersglobalisten proberen de mondiale liberalisering een halt toe te roepen. Het ACV is een trouwe partner op de sociale fora.

15 VISIE.09.11.indd 15

22/03/11 23:27

125 JAAR ACV

SOCIALE BESCHERMING

Timothé Vermote

'Zonder sociale bescherming gaan we in rechte lijn richting armoede'

125 JAAR ACV | 25 MAART 2011 |

“Jongeren zien wel degelijk nog het belang in van sociale bescherming en een goede arbeidswetgeving. Alleen wordt dat te weinig doorgegeven, bijvoorbeeld in het onderwijs. Onze sociale zekerheid is bijna uniek in de wereld. Zonder die bescherming zouden veel mensen in Vlaanderen én Wallonië in rechte lijn richting armoede gaan.” Timothé Vermote legt in vlekkeloos Vlamingen en Walen ontNederlands uit waarom de vakbond moeten elkaar ook na 125 jaar nog levensbelangrijk is. Hij is actief lid van Jeunes CSC in Het ACV is nog steeds een unitaire Namen, behaalde zijn master Frans- vakbond. “Dat wil niet zeggen dat Engels aan de KU Leuven en werkt Vlamingen en Franstaligen alles samomenteel aan zijn doctoraat aan de men moeten doen. Voor regionale Universiteit Gent. “Ik heb absoluut thema’s hebben we uiteraard elk geen moeite met de Vlaamse menta- onze eigen werking. Tegelijk ontmoeliteit”, zegt hij. “Die verschillen tus- ten Vlamingen en Walen elkaar binsen Nederlands- en Franstaligen wor- nen het ACV. Ze overleggen, discusden in de media altijd uitvergroot. siëren en komen tot één standpunt. Probleem is dat we elkaars films, mu- Binnen de vakbond werkt het. Zo onziek of cultuur te weinig kennen. We mogelijk is samenwerking tussen kijken ook naar andere televisiezenders. Maar “Die verschillen tussen Nederwanneer ik Vlamingen lands- en Franstaligen worden ont moet en met hen in de media altijd uitvergroot. praat, blijken de verschillen veel kleiner dan Maar wanneer ik Vlamingen men altijd wil laten uitontmoet en met hen praat, schijnen. Ik zie meer en blijken de verschillen veel meer Franstaligen die in Vlaanderen minstens kleiner.” een deel van hun studies Timothé Vermote afwerken en ook veel Vlamingen gaan in Wallonië stude- beide taalgemeenschappen blijkbaar ren. Dat zal hopelijk ook de weder- niet.” zijdse clichés doorprikken, want die Timothé engageert zich volop voor zijn echt wel overtrokken.” de jongerenwerking van het ACV. “Ik merk dat wij, jongeren, heel erg wakker liggen van de grenzen die er zijn aan economische groei. Tot welk punt kunnen we altijd maar meer Generatiepact

den of is het voor hen vanzelfsprekend geworden? “Binnen onze jongerenwerking zijn we er ons heel goed van bewust dat sociale zekerheid de beste remedie is tegen verarming. Tegelijk merk je in discussies dat jonge mensen dat inderdaad als ‘normaal’ beschouwen. Eigenlijk zou men daar op school veel meer aandacht voor moeten hebben. Dat hoeft daarom nog niet in een apart vak, maar door de lessen heen zou men toch de werking van ons sociaal model en ons sociaal overleg duidelijk moeten maken, en de onschatbare waarde die vakbonden daarin hebben.” Timothé Vermote: "Tot welk punt kunnen we altijd maar meer blijven werken, produceren en consumeren? En in welke mate levert groei altijd welvaart op?"

blijven werken, produceren en consumeren? En in welke mate levert groei altijd welvaart op? Er is de druk op het milieu, de vergrijzing en de ruk naar rechts die Europa momenteel maakt. Vorig jaar hebben we daarom een studiereis gemaakt naar Québec. Zeer interessant, omdat die Canadese provincie zich tegelijk zeer milieubewust maar ook zeer liberaal opstelt. Dat leidde tot verhitte maar zeer boeiende discussies.”

Sociale zekerheid op school Het ACV bouwt al sinds zijn ontstaan aan een sterke sociale zekerheid. Jongeren van vandaag hebben het nooit anders geweten. Vinden zij het nog de moeite waard om ervoor te strij-

2005

De regering wil dat werknemers langer aan het werk blijven. Het door de regering opgelegde Generatiepact laat brugpensioen nog maar toe vanaf 60 jaar en verscherpt de voorwaarden. ACV en ABVV voeren talrijke acties en bekomen een bijsturing.

2008 Crisis

2006

Wereldvakbond In Wenen wordt het Internationaal Vakverbond opgericht. ACV-voorzitter Luc Cortebeeck is adjunct-voorzitter van het IVV.

De crisis op de Amerikaanse huizenmarkt laat zich ook in Europa voelen. In België moet de overheid de banken Fortis en Dexia ﬁnancieel bijspringen. Een sociale crisis volgt al snel.

Vorig jaar was Timothé voor het eerst aanwezig op een ACV-congres. “Dat heeft mijn syndicale vuur alleen maar aangewakkerd”, vertelt hij. “Ik vond het indrukwekkend om te zien hoe délégués en militanten aan de basis daar hun zeg konden doen en standpunten konden bepalen. Dat was voor mij het bewijs van de democratie binnen het ACV. Niet alleen op het congres zelf, want al maanden voordien werd er in verbonden en sectoren overlegd over welke standpunten onze vakbond de komende jaren moet innemen. Niet door de vakbondsleiders, maar door mannen en vrouwen aan de basis en op de werkvloer. In het ACV word je stem als militant echt gehoord.” Peter Heirman

2011 ACV: al 125 jaar uw stem

16 VISIE.09.11.indd 16

22/03/11 23:28

Exclusieve promotie voor leden ACV-CSC Metea o Prom antie k va Paas o Promer m o Z iale Spec eactie i l i Fam

van 10 tot 15 april en van 17 tot 22 april Volwassene: 35 euro per nacht Kinderen: 15 euro per nacht Volpension (min. 2 overnachtingen) van 1 tot 10 juli en van 14 tot 21 augustus Volwassene: 35 euro per nacht Kinderen: 15 euro per nacht in volpension (min. 2 overnachtingen) van 16 tot 18 juli 60 euro per volwassene voor de 2 nachten 30 euro per kind voor de 2 nachten in volpension

Actie geldig voor leden ACV-CSC Metea, inclusief diens kinderen, kleinkinderen en ouders. (gemeentetaks: 0,90 nacht/persoon) Domein Sol Cress, Spaloumont 5, 4900 Spa Tel. 087 77 23 53 - info@solcress.be - www.solcress.be

Vacature

ACV-Openbare Diensten

Vakbondsverantwoordelijke voltijds contract, onbepaalde duur standplaats: Antwerpen Proﬁel - dynamische persoonlijkheid, sociaal ingesteld en communicatief vaardig, - minstens diploma hoger middelbaar onderwijs (hogere studies zijn een stevig pluspunt), - actieve belangstelling voor maatschappelijke problemen, de arbeidsproblematiek, het sociale overleg en de openbare sector - graag in teamverband werken, - bereid zijn tot onregelmatige prestaties, - lid zijn van het ACV, - ervaring met vakbondswerking en/of vertrouwd zijn met de Vlaamse overheidsdiensten zijn pluspunten. Aanbod - een boeiende job, - een grote zelfstandigheid in de uitvoering van je werk, - eerlijke loon- en arbeidsvoorwaarden. Stuur uw sollicitatie met cv vóór 8 april naar: ACV-Openbare Diensten, t.a.v. L. Hamelinck, Voorzitter, Helihavenlaan 21, 1000 Brussel. Of via e-mail naar miet.debruycker@acv-csc.be (secretariaat voorzitter).

ACV bouw - industrie & energie

Syndicale premie sector papieren kartonbewerking Alle actieve en bruggepensioneerde werknemers tewerkgesteld bij een onderneming behorend tot het Paritair Comité 136 hebben recht op een syndicale premie. Momenteel overhandigen de werkgevers de premiekaart aan de werknemers. Om recht te hebben op deze premie moet je lid zijn van het ACV én in dienst geweest zijn van een onderneming tussen 1 januari 2010 en 31 december 2010. Heb je de volledige periode gewerkt,

dan krijg je 132 euro. Bruggepensioneerden krijgen een premie van 126 euro. Noteer je rekeningnummer op de kaart en let erop dat je in orde bent met je betaling van je bijdrage. De eerste betaling zal gebeuren vanaf dinsdag 3 mei. Kreeg je geen kaart maar denk je er recht op te hebben, neem dan contact op met je syndicaal afgevaardigde, het ACV-dienstencentrum of het beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie.

Syndicale premie sector glasnijverheid Alle werknemers tewerkgesteld bij een onderneming behorend tot het Paritair Comité 115 hebben recht op een syndicale premie. Momenteel overhandigen de werkgevers de premiekaart aan de werknemers. Om recht te hebben op deze premie moet je lid zijn van het ACV én in dienst zijn geweest van een onderneming tussen 1 januari 2010 en 31 december 2010. Heb je de volledige periode gewerkt, dan krijg je 129 euro. Dit is het sectorale minimum. Een

VISIE.09.11.indd 17

Bekroond voor inzet en verdienste

aantal ondernemingen voorziet wel een hogere syndicale premie voor zowel actieven als bruggepensioneerden. Noteer je rekeningnummer op de kaart en let erop dat je in orde bent met de betaling van je bijdrage. De eerste betaling zal gebeuren op maandag 4 april. Kreeg je geen kaart maar denk je er recht op te hebben, neem dan contact op met je syndicaal afgevaardigde, het ACV-dienstencentrum of het beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie.

Laureaten van de bouwsector De uitreiking van de eretekens aan de laureaten, cadetten en eredekens van de arbeid op 13 februari is een mooi voorbeeld van samenwerking tussen de werkgevers- en de werknemersorganisaties in de bouwsector. Een eredeken van de arbeid word je niet zomaar. Die onderscheiding is weggelegd voor wie blijk geeft van grote verdienste, vakbekwaamheid en persoonlijke inzet op professioneel vlak. Het is

een erkenning waar je ﬁer op kan zijn. Jozef Goossens, Bernard Tayzen en Marcel Schenk (op de foto v.l.n.r.), drie militanten van ACV bouw-industrie & energie, werden door Koning Albert II benoemd tot eredeken van de arbeid. Tijdens de komende vijf jaar zullen zij ambassadeurs zijn van de bouwsector en de waarden en het morele en sociale prestige van hun beroep uitdragen.

| ACV NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

Uw job, ons werk

22/03/11 23:28

Uw aandeel

in een betere samenleving

Vakantie aan zee

Een weekendje in de Kinkhoorn Wij verwelkomen jullie graag tijdens 1 van de volgende weekends: Vrijdag 29 april - maandag 2 mei Vrijdag 20 - maandag 23 mei 2 overnachtingen: 145 euro (zijkant west) 3 overnachtingen: 179 euro (zijkant west) Exclusief: verplichte maaltijd, waarborg, citytaks. Arcopar-vennoten: 5 % korting op het logement Korting leden ACVBIE: 25 % korting op logement en maaltijden

korting

Info en reservatie: De Kinkhoorn Zeedijk 330, 8400 Oostende Tel. 059-70 16 97 www.dekinkhoorn.be

Ravelingen

Met Hopla naar Plopsaland weekend

25 MAART 2011 |

vrijdag 20 tot zondag 22 mei Een ideaal geschenk voor alle communicantjes, met het ganse gezin naar Plopsaland (busreis inbegrepen). Voor de allerkleinsten komen Hopla en zijn vriendjes op bezoek. De zondagmorgen zijn groot en klein welkom tijdens onze Hopla poppenkast. Volpension, verblijf op appartement, gratis zwemmen Prijzen per persoon: 1ste en 2de persoon: 134 euro 3de en volgende: 99 euro Kind 6-11 jaar: 75 euro Kind 2-5 jaar: 52,50 euro

| ARCO NIEUWS | ALGEMEEN |

korting

KORTING Arcopar-vennoten : 5 % korting op logement Leden ACVBIE: 25 % korting op maaltijden en logement

Ravelingen vzw Zeedijk 290, 8400 Oostende Tel. 059 55 27 55 www.ravelingen.be

VISIE.09.11.indd 18

Family Protect van DVV

Ongeval op druk kruispunt tussen keuken en woonkamer Kleine accidentjes gebeuren meestal daar waar u ze minder verwacht. Wie ongevallen zegt, denkt meteen aan straten en autowegen. Maar wist u dat er tweemaal meer ongevallen gebeuren thuis? Vaak kleine accidentjes, tijdens het klussen of het koken, of op de trap of een gladde vloer, in de garage of speelkamer. En het zijn vaak ongevallen waar wel dokters- of behandelingskosten bij komen kijken. Of zelfs een revalidatie. Speciaal daarvoor is er DVV Family Protect. Een verzekering die lichamelijke schade dekt, niet enkel in het verkeer maar ook gewoon thuis, voor alle gezinsleden. En die dus een perfecte aanvulling biedt voor een familiale verzekering die alleen schade aan derden dekt.

reis aan het zwembad of fietsend op zondag in het verkeer ... Want ze geldt wereldwijd. Het is dus ook een perfecte aanvulling op een hospitalisatieverzekering, die alleen telt bij een ziekenhuisopname.

Family Protect is een polis die voor een laag bedrag een heel grote gemoedsrust brengt. En dat is dan weer helemaal de DVV-filosofie: méér nog dan een polis voor ongevallen, is het een polis voor mensen. Die vooral met iets anders willen bezig zijn dan met hun verzekering. En gewoon weten dat ze niet onderverzekerd, maar ook niet oververzekerd zijn. Een DVV-consulent vertelt er alles over. De hele lijst van consulenten staat uiteraard op www.dvv.be. Maar bellen kan ook naar 0800 24 404.

DVV wil er gewoon voor zorgen dat mensen ook aan zichzelf en hun gezin kunnen denken wanneer ze zich verzekeren. Aan het meest onschatbare dat er is, kortom. En dat kunnen ze voor amper 100 euro per jaar of 27 cent per dag. Het is bovendien een verzekering zonder één cent franchise. Alles wordt vanaf de eerste euro terugbetaald. Bij al die dingen die kunnen gebeuren thuis, maar net zo goed op

VDK Spaarbank

BuitengeWoonkrediet Iedereen droomt van een eigen plekje, een eigen woonst. Maar deze droom kost heel wat centen. De prijzen voor huizen en appartementen stijgen immers sneller dan ons inkomen. De ﬁnanciering van uw eigen woonst verdient dan ook de nodige aandacht. Met een goede keuze van uw woonkrediet kunt u duizenden euro’s besparen.

Krediettermijn Sommige banken promoten woonkredieten met extra lange looptijden. Uw maandsom is weliswaar lager, maar vergis u niet. Bij een lening op 40 jaar moet u na 20 jaar nog ruim 70 % van het ontleende kapitaal terugbetalen. Een woonkrediet op 20 jaar is dan al volledig terugbetaald, zij het met een hogere maandsom. Vergelijk wat u in beide scenario’s op het einde van de rit hebt terugbetaald aan uw bank. U zult schrikken van het resultaat.

Flexibiliteit VDK heeft diverse woonkredietformules: aan scherpe tarieven, met vaste of variabele intrestvoet. Aan de hand van duidelijke simulaties ontdekt u wat voor uw

situatie de beste keuze is. Want bij VDK is woonkrediet maatwerk. We houden rekening met uw ﬁnanciële mogelijkheden van vandaag én van morgen.

Sneller terugbetalen Met een VDK-woonkrediet zit u niet onherroepelijk vast aan een

strak terugbetalingsschema. Bij een onvoorziene financiële meevaller kunt u onder bepaalde voorwaarden sneller dan voorzien terugbetalen, waarbij VDK u – in tegenstelling tot heel wat andere banken – niet beboet met een wederbeleggingsvergoeding. Bovendien bespaart u stevig op intrestlasten van uw krediet.

Vrije verzekeringskeuze VDK laat u toe om uw brand- en schuldsaldoverzekering af te sluiten bij een verzekeringsmaatschappij naar keuze. U kunt zelf op zoek gaan naar de meest voordelige formule, zodat u ook voor uw verzekeringen geen cent te veel betaalt.

Meer info? Op www.vdk.be vindt u de adressen van alle VDK-vestigingen. Geen VDK-kantoor in uw buurt? In de rubriek “Woonkrediet” op de VDK-website kunt u een gratis kredietsimulatie aanvragen. Een kleine moeite die u een groot voordeel kan opleveren.

22/03/11 23:29

Pianist Jan Vermeulen: musicus van het jaar

'De mooiste klassieke muziek haalt zijn inspiratie uit de straat' “Klassieke muziek elitair? Niet meer of minder dan andere kunstvormen. Je kunt een klassiek stuk vergelijken met een roman waarin van alles tegelijkertijd gebeurt. Het vraagt van de luisteraar een inspanning om te kunnen volgen, maar het is ook ongemeen boeiend. Een klassieke compositie, daar kun je je echt in laten onderdompelen.” Pianist Jan Vermeulen ademt muziek wanneer hij praat. Hij geldt in België en ver daarbuiten als de kenner en vertolker bij uitstek van het werk van de Oostenrijkse 19de-eeuwse componist Franz Schubert. Vorig jaar werd hij ook nog eens bekroond tot musicus van het jaar door radiozender Klara. De komende weken treedt hij verschillende keren op in De Roma in Borgerhout-Antwerpen.

| ACW NIEUWS | ALGEMEEN | 25 MAART 2011 |

Vanwaar de fascinatie voor de muziek van Schubert?

Jan Vermeulen: “Die was er al van in mijn kindertijd. Toen ik 13, 14 jaar oud was, speelde ik zijn werk al bijzonder graag. Het zijn geen gemakkelijke stukken, maar je kunt je er als muzikant en als luisteraar totaal in verliezen. Schubert is voor mij een uitgelezen kans om mijn passie voor muziek volledig de vrije loop te laten.”

Schubert leefde bijna voortdurend in armoede. Vind je dat ook terug in zijn muziek? Jan Vermeulen: “Niet echt. Schubert heeft inderdaad een bewogen leven gehad, maar was ook een noeste wer-

ker. Hij componeerde elke dag van 6 uur ’s morgens tot 13 uur. Dan gaf hij nog wat les en ’s avonds ontmoette hij andere kunstenaars in de Weense salons. Het is niet zo dat zijn leven zich weerspiegelt in zijn composities. Op de donkerste dagen componeerde hij de vrolijkste muziek.”

Je speelt het werk van Schubert op een pianoforte uit zijn tijd. Op welke manier verschilt dat instrument met de klassieke vleugelpiano? Jan Vermeulen: “Er is eigenlijk geen enkele gelijkenis. Die pianoforte is toevallig opgedoken in het kasteel van Leut in Limburg, op een zolder. Er lag een dikke laag stof op en de poten waren afgezaagd. Ik heb toen gevraagd om het te restaureren en het te mogen gebruiken. Het is een ‘Nannette Streicher’ uit 1826. Dat was toen een van de meest vermaarde pianobouwers. Bovendien schreef Schubert zijn stukken net voor zo’n pianoforte. We kunnen hiermee dus de klank uit zijn tijd reconstrueren. Het was de eerste pianoforte met een hamer die het verschil kon maken tussen luide en zachte tonen. Voordien bestond er alleen de klavecimbel,

waar alle tonen dezelfde geluidssterkte hadden. Nu, bij deze pianoforte zijn de schakeringen in geluid nog heel beperkt, in niets te vergelijken met de vleugelpiano’s van onze tijd. Ook voor mij als pianist is het een heel andere ervaring. De toetsen van zo’n pianoforte wegen amper een derde van wat toetsen bij een vleugelpiano wegen.”

De Roma in Borgerhout is een beetje atypisch als locatie voor een klassieke pianist. Waarom wilde je er zo graag spelen? Jan Vermeulen: “Ik vind het net heel fijn om eens in een andere omgeving te kunnen optreden. Ook de dynamiek van De Roma spreekt mij heel erg aan. De werking draait grotendeels op vrijwilligers. Mensen die zich belangeloos engageren om een cultureel aanbod tot in Borgerhout te krijgen. Ik vind dat fantastisch. Los daarvan is De Roma heel geschikt om klassieke muziek in te spelen. Zeer mooi ingericht, met een voortreffelijke akoestiek. Als muzikant is het een plezier om hier op te treden.”

Klassieke muziek dringt maar moeilijk door tot een breed publiek. Te elitair misschien? Jan Vermeulen: Niet meer of minder dan andere kunstvormen. Je kunt een klassiek stuk vergelijken met een roman waarin vanalles tegelijkertijd gebeurt. Het vraagt van de luisteraar een

inspanning om te kunnen volgen, maar het is ook ongemeen boeiend. Een klassieke compositie, daar kun je je echt in laten onderdompelen. Klassieke muziek staat trouwens nooit op zichzelf. Schubert haalde zijn inspiratie bijvoorbeeld uit wat er in de volksbuurten van Wenen gespeeld werd: volksmuziek uit Oostenrijk, Hongarije en Tirol, maar even goed zigeunermuziek. De mooiste klassieke muziek haalt zijn inspiratie uit de straat.” Peter Heirman Jan Vermeulen speelt werk van Franz Schubert in De Roma op 3 april en op 8 en 29 mei, telkens om 15 uur. Tickets kosten 14 of 12 euro (zit- of staanplaatsen).

t Win een duoticke t voor het concer l ri op 3 ap

ie de lezers van Vis De Roma biedt het concert or vo n aa s et 5 duotick op zondag 3 april van Jan Vermeulen n laatste op 31 te om 15 uur. Mail rantwoord op onde maart het juiste ds tr ijd @ we ar na g aa vr st aa nd e n ak kans op een va deroma.be en ma deze duotickets. Jan noforte waarop Hoe heet de pia ag 1 april ijd Vr lt? ee sp Vermeulen e kk ige n het go ed kr ijg en de gelu . ox ilb nieuws in hun ma

Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdred.: Katrien Vandeveegaete • Redactie: Peter Heirman, Lieve Van den Bulck • CM-Visie: Bram Swaerts • ACV-Visie: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11, fax 02 246 37 00 • www.acwvisie.be • pers@acw.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (19-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.

VISIE.09.11.indd 20

22/03/11 23:30