Trí thấy và tình thương trên quê hương Thái Bình

HÀNH TRÌNH CHẮP CÁNH THIÊN THẦN

Trí Thấy & Tình Thương Trên quê hương Thái Bình

HÀNH TRÌNH CHẮP CÁNH THIÊN THẦN

Trí Thấy & Tình Thương Trên quê hương Thái Bình

Tháng 9-12/2015

4

Đặc san Hành trình Chắp Cánh Thiên Thần

Trí Thấy & Tình Thương Trên quê hương Thái Bình Bản quyền thuộc về tác giả ABA. Nghiêm cấm tất cả mọi hình thức sao chép, trích đoạn khi chưa được sự đồng ý của tác giả. Liên hệ dịch vụ bản quyền và phát hành: info@trithay.vn

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH

QUỲNH PHỤ Sáng ngày 19/9/2015 trong tiết trời mùa thu mát mẻ, không khí thật dễ chịu, bầu trời vừa hửng nắng sau mấy ngày mưa tầm tã. Đoàn công ty Cổ phần Trí Thấy cùng những người bạn đồng hành đã xuất phát từ Hà Nội lúc 5h sáng về với huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình, nơi sẽ diễn ra buổi giao lưu tặng 4000 cuốn sách Trí Thấy cho các giáo viên mầm non, tiểu học và trung học của huyện.

5

6

Đặc san Hành trình Chắp Cánh Thiên Thần

N

hững tác phẩm này gồm: “Chắp Cánh Thiên Thần”

gộp tập 1+ 2 có chỉnh sửa,

bổ sung; “Nền Tảng Giáo dục Trí Thấy và Tình Thương trong gia đình và nhà trường” được tài trợ bởi một người con của quê hương Thái Bình.

Anh đã thể hiện tình cảm cũng như trách nhiệm với quê hương, với các thế hệ tương lai bằng việc đầu tư cho các giáo viên mầm non, tiểu học và trung học những tác phẩm

Trí Thấy này như một tài liệu hữu ích để các thầy cô nhận biết, kích hoạt những thiên tính sẵn có nơi con trẻ, giúp các em phát triển tầm nhìn, trí chủ và tình yêu thương. Công ty Cổ phần Trí Thấy thay mặt anh cùng những người bạn đồng hành ở thủ đô Hà Nội phối hợp với phòng giáo dục huyện Quỳnh Phụ tổ chức sự kiện giao lưu và trao tặng.

Tham gia sự kiện này có các bạn đồng hành Trí Thấy : Tam Mụi, Thẩm Trí, Đại Tích, Bảo Tiên, Thẩm Chiếu, Tự Pháp, Nguyệt Thẳm, Hồi Sinh cùng Tuệ Tri, Bảo Tánh và Phổ Hương. Nhóm kỹ thuật của công ty: Đức Tịnh, Nhãn Hương, Duy Ân Nguyện đã về Quỳnh Phụ trước một ngày để chuẩn bị.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH Về phía địa phương có sự tham gia của lãnh đạo uỷ ban huyện, đại diện hội khuyến học phòng giáo dục huyện Quỳnh Phụ. Các thầy cô hiệu trưởng, tổng phụ trách đội và các tổ trưởng chuyên môn đại diện cho các giáo viên của 39 trường mầm non, 40 trường tiểu học, và 37 trường trung học cơ sở trên toàn huyện Quỳnh Phụ. Các bậc phụ huynh và các em học sinh cũng rất háo hức tham gia sự kiện đặc biệt này. Đoàn các cô giáo của Hoằng Hoá gồm cô Trần Thị Lan cùng chồng và con gái Minh Ánh, cô Nguyễn Thị Nhàn, và cô Đỗ Thị Dung xuất phát từ Hoằng Hoá lúc 4h sáng để đến kịp tham dự đúng giờ khai mạc. Mặc dù ban tổ chức thông báo giờ khai mạc là 8h30 nhưng mọi người đã tới hội trường từ 7h sáng, đến 8h đã tề tựu đông đủ nên ban tổ chức quyết định khai mạc sớm hơn dự kiến 30 phút.

Mở đầu chương trình là các tiết mục văn nghệ do các em học sinh trường tiểu học An Dục biểu diễn cùng với làn điệu chèo ngọt ngào của cô giáo Thu Thuỷ, trường tiểu học

An Lễ.

Thầy Lại Cao Hạnh, trưởng phòng giáo dục huyện Quỳnh Phụ lên giới thiệu về phong trào văn hoá đọc của huyện.

Quỳnh Phụ là nơi đầu tiên trên cả nước xây dựng tủ sách phụ huynh tại lớp học, phát triển các mô hình thư viện, tủ sách trong cộng đồng.

Tiếp đó bà Tuệ Tri, đại diện công ty CP Trí Thấy, đơn vị được sự uỷ quyền của nhà tài trợ sách lên giới thiệu về hoạt động của

7

8

Đặc san Hành trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH công ty và hành trình của Chắp Cánh Thiên

nhất, mang đến lợi ích nhiều nhất cho các em

Thần trong đó có ba thành tựu nổi bật được

thiếu nhi và các thầy cô giáo trong những tác

ghi nhận từ các lá thư của các em học sinh gửi

phẩm về giáo dục Trí Thấy và Tình Thương.

về sau khi đọc Chắp Cánh Thiên Thần đó là: 1. Biết cách sống, biết cách ứng xử và giao tiếp với bạn bè, gia đình và xã hội; 2. Tự hình thành và phát triển các kỹ năng: Quan sát và lắng nghe, ứng xử phù hợp, tập trung trong học tập, tự tin vào khả năng của chính mình; 3. Bắt đầu hình thành nhận thức, tầm nhìn và xây dựng ước mơ lớn và đặc biệt là hình thành triết lý sống cho cuộc đời mình trước năm 12 tuổi.

Các clip minh hoạ cho hành trình của Chắp Cánh Thiên Thần khi đến với nhiều

Cô giáo Đỗ Thị Dung thay mặt cho nhóm

vùng quê trên cả nước. Nhóm kết nối trái tim

các cô giáo đến từ Hoằng Hoá- Thanh Hoá

do nhà giáo ưu tú Dương Lệ Nga phụ trách đã

chia sẻ với các đồng nghiệp của Quỳnh Phụ-

tặng cho hội nghị một món quà đầy bất ngờ

Thái bình về sáng kiến kinh nghiệm về việc

và xúc động: Đó là những hình ảnh về Chắp

áp dụng Chắp Cánh Thiên Thần trong việc

Cánh Thiên Thần về với Quỳnh Phụ một năm

thực hiện thông tư 30 của Bộ Giáo Dục.

về trước cùng những cảm nhận của các em học sinh, các phụ huynh và cô giáo.

Phần giao lưu trực tuyến với tác giả bộ sách Chắp Cánh Thiên Thần là phần được mong đợi nhiều nhất từ phía các em học sinh và các thầy cô giáo. Tác giả chia sẻ một cách đầy xúc động về những ưu tư, về trách nhiệm của ông khi ông đặt ra với chính mình: Là làm sao giúp các cháu hình thành những hình ảnh trong đầu óc làm nền tảng cho tư duy và hành động sống để các cháu tồn tại một cách vững chắc trong cuộc đời cũng như có những đóng góp giá trị cho dân tộc, cho quê hương mình.

Chị Nguyễn Thị Cẩm Thanh đại diện cho

Tác giả kết luận: “Tôi thấy giá trị đích

nhóm biên tập của tác giả ABA chia sẻ về quá

thực của cuộc sống chính là tình yêu thương

trình làm việc với tác giả để cho ra đời những

và cách cư xử giữa những con người chúng ta.

tác phẩm thay đổi cách nhìn của độc giả. Chị

Qua nghe bài thơ quí vị đọc, tôi thấy rõ sức

nói tự nhiên nhưng đầy xúc động về những

mạnh đang có sẵn trong con người quí vị. Và

nỗi vất vả, cực nhọc của anh chị em biên tập

tôi thấy được sức mạnh của dân tộc, điều mà

khi cùng tác giả ABA tìm ra cách trình bày rõ

trước đó tôi chưa thấy. Tôi tin tưởng tuyệt

9

10 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 11

12 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

đối vào sức mạnh này, nó làm cho không có một cường quốc nào có thể khuất phục được chúng ta. Chúng ta vì áp lực của cuộc sống mà thường không để ý tới nó. Lúc ấy ngôn ngữ mà tôi dùng nói về dân tộc là cả một suối nguồn nước mắt.Tôi thấy mình chẳng nghĩ được gì, chẳng nói được gì ngoài để cho dòng nước mắt tự do tuôn chảy...”

Xem clip tại link: http://www.ustream. tv/recorded/73554866 Quá xúc động trước những lời của tác giả ABA, cô giáo Bến đã nói lên tình cảm của mình với tác giả qua bài thơ cô tự làm. Mặc dù cô không mấy khi trình bày trước hội nghị nhưng lần này cô lại vượt qua được sự nhút nhát của mình để nói khiến cả hội trường lặng đi vì bất ngờ và cảm động. Tác giả cũng

xúc động không kém.

Buổi giao lưu tặng sách đã thành công hết sức tốt đẹp ngoài mong đợi của mọi người. Sự đón nhận trân trọng qua cách tổ chức, qua những lời phát biểu chân thành sâu sắc của địa phương nơi được tặng cũng như

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 13

14 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 15

16 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 17

18 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 19

tấm lòng nhiệt huyết của những người đi trao

bỗng nhận ra mình thuộc về đại dương bao

tặng món quà trí tuệ và tình thương vô giá

la. Phải chăng hình ảnh lớn về quê hương

đã tạo ra những hình ảnh hết sức ấn tượng

dân tộc đã được trỗi dậy trong sâu thẳm mỗi

khó quên trong tâm hồn mỗi người tham dự.

con người. Để tất cả cùng hướng về một một

Sự bâng khuâng lưu luyến của mỗi người

dòng chảy lớn là gốc rễ văn hoá của dân tộc

khi tạm biệt đã nói lên tất cả. Dường như ai

Việt Nam đã âm thầm tiếp nối gìn giữ bởi bao

cũng cảm nhận được điều gì khó nói, khó diễn

thế hệ cha ông.

tả bằng lời. Giống như những dòng sông chảy

Bài: Tuệ Tri, Ảnh: Đức Tịnh

cùng đổ về biển Đông. Như những giọt nước

BBT Trí Thấy

20 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

PHÁT BIỂU CỦA TRƯỞNG PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN QUỲNH PHỤ THẦY GIÁO LẠI CAO HẠNH

Kính thưa : Các vị khách quý, các quý vị đại biểu, các cô giáo, thầy giáo

hoá đọc của chúng tôi: huyện Quỳnh Phụ là vùng đất cổ của Thái Bình, có truyền thống

Với tâm huyết góp phần chắp cánh ước

văn hoá lâu đời. thuở Hai Bà Trưng khởi nghĩa

mơ cho các em học sinh, thiếu nhi Việt Nam,

vùng đất này còn nhiều đền thờ ở Quỳnh

các bạn trong đoàn chắp cánh thiên thần,

Hoàng, Quỳnh Khê, An Đồng ghi lại chiến công

những người không quản công, tiếc sức để

các vị tướng của Hai Bà. Đời Lý, sư Nguyễn

mang sách đến những miền quê, hôm nay về

Minh Không đã về thụ giới ở La Vân theo

với mảnh đất quỳnh phụ, thay mặt CBGV của

truyền lại thì ông là người đã mang giống bèo

huyện chúng tôi chân thành cảm ơn các bạn

La Vân và nghề đúc đồng An Lộng đến đây.

của công ty CP Trí Thấy, công ty CPĐT giáo

Đời Trần, Quỳnh Phụ là thái ấp của An Sinh

dục Minh Triết , các bạn đồng nghiệp đến từ

Vương Trần Liễu, A Sào gắn với sự kiện voi

Hoằng Hoá, tỉnh Thanh Hoá . cảm ơn quý vị

trận của Hưng Đạo Đại Vương sa lầy, nơi đây

đại biểu và các bạn.

nay là di tích quốc gia đình, đền, bến, tượng A

Sau đây chúng tôi sẽ giới thiệu với các

Sào. Quỳnh Phụ là nơi thi hào Nguyễn Du đã

bạn vài nét về Quỳnh Phụ và phát triển văn

sống và thực tiễn ấy giúp ông viết nên kiệt

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 21 tác Truyện Kiều. và rất nhiều nét văn hoá

1491cuốn, trị giá gần 20 triệu (trung bình 4

truyền thống của làng quê Quỳnh Phụ còn

cuốn/1HS). Sau một năm hoạt động, tủ sách

được nhắc đến như bánh chưng làng Nghìn,

đặt tại lớp tăng số sách được mượn đọc tại

bánh tày làng Tò, đánh bệt Vọng Lỗ , hát văn

chỗ gấp nhiều lần thư viện nhà trường thời

An Lễ, múa bát dật An Khê, hát chèo An Phú,

gian trước đó. Phòng chỉ đạo cho Trường

gà làng Tò, lợn làng Tó, v.v....

THCS An Dục tổng kết đánh giá việc đọc sách

Về giáo dục, Quỳnh Phụ tự hào là đơn vị có nhiều việc đi đầu, sáng tạo. Năm 1948

và hiệu quả tác động đến chất lượng học tập của học sinh.

Quỳnh Côi là huyện đầu tiên cả nước hoàn

Từ thực tế thành công tại An Dục, xác

thành xoá mù chữ được Bác gửi thư khen.

định là một mô hình hiệu quả về thúc đẩy

Năm 1993 Quỳnh Phụ là huyện đầu tiên liên

tự học, về gắn kết nhà trường và gia đình .

kết đào tạo giáo viên lên trình độ đại học tại

PGD - ĐT đưa kế hoạch xây dựng TSPH vào

huyện, cứng hoá sân trường, đóng góp cho

kế hoạch công tác thư viện trường học năm

ngành nhiều sáng kiến, trong những sáng tạo

học 2011 - 2012. Ngày 10/11/2011 tại

đi đầu ấy có xây dựng văn hoá đọc và tủ sách

THCS Quỳnh Hồng, phòng GD&ĐT tổ chức

phụ huynh. Hành trình xây dựng văn hoá đọc

lớp tập huấn cán bộ Thư viện giới thiệu mô

ở Quỳnh Phụ đã được triển khai gồm 3 bước:

hình TSPH . sau hội nghị trường THCS Quỳnh

1. Xây dựng mạng lưới thư viện, tủ sách

Hồng xây dựng TSPH tại 18 lớp học chỉ trong

2. Tuyên truyền phát triển văn hoá đọc

2 tháng.

3. Xây dựng văn hoá đọc trong nhà trường và hiện nay đang ở bước 3.

Phòng GD-ĐT lên kế hoạch thúc đẩy nhân rộng mô hình tủ sách lớp học bằng

Công việc xây dựng mạng lưới thư viện,

nguồn lực xã hội hoá, để kích thích việc nhân

tủ sách khởi đầu từ xây dựng tủ sách phụ

rộng mỗi trường được hỗ trợ 1-2 tủ sách lịch

huynh đầu tiên tại trường THCS An Dục

nhận tặng sách cho TSPH được lập thành

vào năm 2010 với 150 đầu sách , trị giá

kế hoạch từ tháng 1 - 12 /2012, mỗi tháng

2.530.000đ, việc xây dựng tủ sách xuất

trao 10-12 tủ sách cho 5- 6 trường, mỗi tủ

phát từ nhận thức nếu mỗi phụ huynh cho

50 - 80 đầu sách, trị giá 2-2,5 triệu đồng từ

con 50.000 đồng, mua 1-2 cuốn sách để ở

sự đóng góp của Nhóm hành động sách hóa

nhà, các em chỉ được đọc 1-2 cuốn . nếu góp

nông thôn của anh Nguyễn Quang Thạch,

lại thành tủ sách của lớp, mỗi em được đọc

sự hỗ trợ của nhà sách Đông - Tây và các cá

50 - 100 cuốn sách.

nhân. Buổi tiếp nhận sách được tổ chức thật

Khi việc đọc sách ở lớp được mang về

ấn tượng.

nhà trao đổi sẽ xuất hiện nhu cầu tìm tòi giải

Đến tháng 2.2012 toàn huyện có 66

đáp của những người trong gia đình vô hình

TSPH, ở 21 trường với 4951 đầu sách. trong

dung tạo ra văn hóa đọc cộng đồng. Hàng

đó số tủ được tăng 43 với 2150 đầu sách; số

tuần, nhà trường tổng kết, các em giao lưu,

tủ nhân thêm: 23 tủ với 2471 đầu sách.

trao đổi về những điều tâm đắc qua đọc sách

Nhằm thúc đẩy việc hoàn thành xây

sẽ có tác dụng khuyến khích các em đọc sách.

dựng TSPH tháng 4/2012 phòng giáo dục

Đến đầu năm học 2010 - 2011, trường

phát động mỗi giáo viên ủng hộ 20.000 đ

THCS An Dục xây dựng được 9 tủ sách/lớp,

cho TSPH, toàn huyện góp được gần 60 triệu

22 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

đồng và cùng với các tổ chức, cá nhân hỗ

- Thúc đẩy tự học.

trợ, Quỳnh Phụ đã hoàn thành xây dựng gần

Nếu làm tốt 9 năm ở trường các em sẽ

900 tủ sách lớp học tại các trường TH, THCS

tiếp xúc với rất nhiều sách góp phần tạo thói

vào cuối năm 2012. tủ sách phụ huynh hình

quen đọc sách một phẩm chất của học tập

thành đã cùng với thư viện nhà trường tạo

suốt đời.

thành hệ thống thư viện mở trong trường

Với hành trình 3 năm xây dựng , Quỳnh

phục vụ học sinh . cơ chế bổ sung sách, luân

Phụ đã có hệ thống thư viện, tủ sách phát

chuyển sách, quản lý tủ sách và sử dụng

triển rộng khắp từ nhà trường đến thôn làng,

cũng được hoàn thiện. trong tiêu chuẩn của

dòng họ, gia đình, cộng đồng. Song song với

lớp học thân thiện được xây dựng có tiêu

xây dựng mạng lưới tủ sách, thư viện là hành

chuẩn về tủ sách phụ huynh .

trình xây dựng văn hoá đọc, trước hết là thói

Tiếp theo việc xây dựng tủ sách phụ

quen đọc sách cho học sinh, đồng thời trang

huynh, việc đọc sách ở nhà của học sinh được

bị cho các em, cho người đọc nhận thức: đọc

quan tâm thế nào? các mô hình đáp ứng lần

sách là học, vậy thì học cái gì? Chọn sách nào

lượt được xây dựng : tủ sách gia đình, tủ sách

để đọc? Đọc sách tiếp thu cởi mở nhưng là

dòng họ, tủ sách thôn làng, tủ sách trung

tiếp thu có phê phán, có chọn lọc.

tâm HTCĐ tương thích với các mô hình mà

Hành trình xây dựng văn hoá đọc ở

hội khuyến học phát động là gia đình học tập,

Quỳnh Phụ có đóng góp của các thủ thư tâm

dòng họ học tập và cộng đồng, đơn vị học

huyết, các tình nguyện viên và các cơ quan

tập có

truyền thông , với 6 lần tổ chức giao lưu bạn

Các mô hình đặc trưng từ Quỳnh Phụ như

đọc với nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu,

tủ sách hậu phương chiến sỹ, không gian đọc

nhà hoạt động kinh tế, xã hội: với Giám đốc

đã tạo nên một mạng lưới thư viện lớn nhỏ,

nhà sách Thái Hà Nguyễn Mạnh Hùng một

chính quy và không chính quy liên hoàn giúp

người thành công nhờ tự học, với nhà thơ

cho việc học tập ở mọi nơi, mọi lúc , cho mọi

Trần Đăng Khoa, một nhà thơ tài năng với cái

người đúng với tinh thần một xã hội học tập.

nhìn sắc sảo, tư duy độc đáo, với GS Ngô Đức

Quá trình xây dựng là công sức đóng góp

Thịnh nghiên cứu văn hoá dân gian, với TS

tâm huyết của rất nhiều người trong đó có

Nguyễn Thuỵ Anh - đọc sách cùng con, với

những tình nguyện viên với phương châm

nhà văn “không gục ngã” Nguyễn Bích Lan,

truyền bá tri thức , kết nối cộng đồng. Hoạt

với TS Nguyễn Hoàng Ánh “ Đọc sách và làm

động của họ đã đóng góp phát triển văn hoá

giàu”.

đọc của nhiều địa phương cả nước. Tính đến

Những hoạt động đó cùng với việc

nay theo số liệu thống kê sơ bộ Quỳnh Phụ

thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên

có 950 tủ sách phụ huynh, 26 tủ sách dòng

truyền về sách kể chuyện sách, thi thư viện

họ, 5 tủ sách Quê hương hậu phương chiến

giỏi, giới thiệu sách được tổ chức thường

sĩ và 9 không gian đọc. Nói về tủ sách phụ

xuyên ở lớp, ở trường làm cho hoạt động

huynh , nó có 3 ưu điểm lớn:

về sách sôi nổi góp phần vào nâng cao chất

- Phục vụ nhanh và không có điều kiện

lượng học tập, nghiên cứu của giáo viên và

- Kết nối nhà trường và phụ

học sinh.

thông qua sách.

huynh

Chính những hoạt động về sách sôi nổi

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 23 và rộng khắp và sự đóng góp của truyền

thiên thần” và “Nền tảng giáo dục trí thấy,

thông, Quỳnh Phụ một lần nữa được biết

tình thương” là tâm huyết của tác giả với

đến là địa chỉ của phong trào xây dựng văn

công tác giáo dục, được viết ra từ trải nghiệm

hoá đọc, nơi đầu tiên xây dựng thành công

khi dạy cho các cháu học sinh ở lớp “ Đường

tủ sách phụ huynh tại lớp học, xây dựng văn

vào Vườn Hoa Mơ Ước”. Sách viết cho các

hoá đọc trong cộng đồng, xây dựng xã hội

em học sinh, cho các thầy giáo và cho phụ

học tập. Như lẽ tự nhiên, người ham hiểu biết,

huynh, đã được các em học sinh, các thầy

tìm tòi tìm đến sách và sách cũng tìm đến

giáo ở nhiều địa phương đón nhận.

phục vụ bạn yêu sách, ngành giáo dục Quỳnh

Sinh thời Thủ tướng Phạm Văn Đồng có

Phụ đã được tập đoàn cà phê trung nguyên

nói “nếu tôi là ông thầy thì điều quan trọng

mang đến “những cuốn sách đổi đời” và hôm

nhất không phải là bài giảng mà là những

nay được công ty cổ phần Trí Thấy, công ty

cuốn sách tôi chỉ cho học trò đọc” vậy thì

cổ phần đầu tư giáo dục Minh Triết mang

“Chắp cánh thiên thần” là cuốn sách các nhà

đến cho những cuốn sách kích hoạt trí thông

giáo cần chỉ cho học trò đọc và “Nền tảng

minh và lòng yêu thương. Bộ sách “Chắp cánh

giáo dục trí thấy, tình thương” các nhà quản

thiên thần” và “Nền tảng giáo dục trí thấy,

lý nên chỉ cho các giáo viên đọc. Hãy đọc nó

tình thương” của tác giả Duy tuệ thực sự là

và thực hành như điều tác giả mong muốn:

món quà đầy ý nghĩa.

những thế hệ công dân Việt phải là những

Thưa các bạn, những cuốn sách “Chắp

người có tình thương yêu lớn, có ý chí lớn,

cánh thiên thần” đầu tiên đã đến với thầy

có mơ ước lớn và sự minh triết . Hãy tiếp tục

giáo và học sinh Quỳnh Phụ từ 1 năm trước,

hành trình cùng “Chắp cánh thiên thần”. Xin

các học sinh trường TH An Dục, An Thái, các

trân trọng cảm ơn tác giả, cảm ơn nhà tài

cô giáo trường mầm non Bình Minh đã có vinh

trợ, cảm ơn các bạn công ty Trí Thấy, công

dự tiếp nhận và hôm nay “Chắp cánh thiên

ty Minh Triết đã mang thiên thần chắp cánh

thần” lần thứ 2 đến Quỳnh Phụ. “Chắp cánh

cho Quỳnh Phụ .

24 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

QUỲNH PHỤ

Giao lưu trực tuyến với tác giả Aba trong buổi tặng sách Quỳnh Phụ, Thái Bình ngày 19/9/2015 CÂU HỎI CỦA GIÁO VIÊN Điều tác giả muốn gửi gắm tới các thầy cô giáo qua bộ sách CCTT? Aba: Chào tất cả các quý vị, hôm nay theo dõi sinh hoạt của quý vị tôi thấy rất vui.

nên một dòng chảy của một dân tộc. Một dân tộc có hàng vạn vạn lần, hàng vạn cuộc đời con người kết nối lại. Do vậy, từng lời tôi nói, từng điều tôi suy tư, từ những việc tôi nhìn, đều gắn với trách nhiệm hàng ngàn năm lịch sử dân tộc như vậy.

Nếu nói cái gì cho quý vị nghe thì nhiều quá,

Và tôi cũng thấy rất khó khăn chứ không

quý vị có thể đặt cho tôi một vài câu hỏi phù

dễ dàng. Khi chúng ta nói về con người, từ

hợp với Quỳnh Phụ được không? Rồi tôi sẽ

ngữ tôi sử dụng rất là cẩn trọng. Làm sao các

dựa vào câu hỏi của quý vị để chia sẻ vài điều

cô giáo, thầy giáo, hay những nhà quản lý,

gì đó.

những người lãnh đạo về mặt nhà nước có cái

Cô giáo Thanh Huyền: Các thầy cô giáo được đọc cuốn sách này rồi chưa phải là

nhìn hết sức chính xác, đúng vào bản chất của các cháu?

nhiều vì vậy rất muốn ông nói với các thầy cô

Không nhìn các cháu theo kiến thức

và các em học sinh những điều mà ông mong

sách vở của nhân loại mà hãy nhìn các cháu

muốn nói với các em trong cuốn sách Chắp

trong thực tiễn của địa phương mình, bằng

Cánh Thiên Thần mà ông đã viết. Ông muốn

cái nhìn chân xác nhất, trung thực nhất. Hãy

nói với các em điều gì, làm sao để hướng dẫn

loại bỏ cái nhìn trên lý thuyết của tất cả các

các em thực hành những điều mà ông viết

loại kiến thức từ cổ chí kim về các cháu hay

trong cuốn sách của mình? Xin mời ông ạ.

về con người. Đó là cách làm việc của tôi, tôi

Aba: Tôi có mấy điều trăn trở thế này gửi gắm tới tất cả các quý vị và các em học sinh.

rất là nghiêm túc. Bởi khi mình đem cái nhìn của mình lên một đối tượng thiêng liêng là trẻ con, nó liên quan đến cả cuộc đời của nó,

Nhìn trẻ con bằng trái tim và thực tiễn cuộc đời

nó liên quan đến cả một dòng chảy của dân tộc về sau. Do đó trước nhất tôi phải loại hết

Khi làm bất cứ chuyện gì tôi rất cẩn

tất cả mọi ảnh hưởng của tri thức nhân loại

trọng, và tôi rất chú ý đến trách nhiệm của

vào cái nhìn của tôi trên từng vấn đề của các

mình. Tình thương là một chuyện rồi nhưng

cháu. Dù kiến thức ấy hay đến mấy, nổi tiếng

tôi hết sức chú ý đến trách nhiệm của mình

đến đâu tôi cũng không bao giờ sử dụng. Tôi

trước mắt, lâu dài và cả đời của con người. Và

chỉ nhìn bằng trái tim của tôi, bằng thực tiễn

tôi luôn luôn đề cao trách nhiệm, không chỉ

cuộc đời tại thời điểm mà các cháu đang sinh

một đời con người mà nhiều đời con người tạo

ra, đang lớn lên, đang học tập, để xem các

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 25 cháu có sẵn những điều gì, đang gặp những

Với những áp lực như vậy, tôi cũng

thách thức gì và cái gì là bản chất để cho các

không biết phải giúp quý vị như thế nào. Tuy

cháu tồn tại.

nhiên tôi cố gắng tạo cảm hứng cho tất cả

Cái gì thực sự là bản chất? Tôi nói ví dụ thế này, con hổ, bản chất để nó tồn tại là khả năng nhìn thấy của nó đối với con mồi, phương tiện nó bắt mồi là nanh vuốt, và sức khoẻ của nó. Đó là bản chất để con hổ tồn tại. Môi trường nó tồn tại là rừng núi. Thế thì bản chất tồn tại của con người các cháu bây giờ và mai sau là cái gì?

Phải nhìn cho ra cái bản chất này để thấy rằng tất cả những thứ khác là phục vụ, giúp cho bản chất này hoạt động đúng hướng, giúp nó phát triển tự nhiên nhất.

Nói tóm lại, nhìn các cháu là một trách nhiệm vô cùng lớn lao. Dĩ nhiên tôi cũng rất thông cảm về áp lực của các nhà lãnh đạo, các nhà quản trị đặt lên các thầy cô giáo.

Các thầy cô giáo có 3 loại áp lực phổ biến: Một là làm việc trong khuôn khổ chỉ đạo từ trên xuống, hai là áp lực sao cho học sinh của mình ở hiện tại có nhiều em học giỏi, ba là áp lực do kỳ vọng học sinh của mình trở thành những công dân xuất sắc của đất nước trong tương lai. Những mong ước cho học sinh đều rất lớn, rất thiết tha mà không dễ gì đạt được, nên áp lực của các thầy cô giáo càng cao. Đây là những áp lực không dễ vượt qua.

Điều đưa quý vị đến trí tuệ riêng Những điều tôi ưu tư cho các thầy cô

các quý vị, bởi vì tôi thường nói với đội ngũ biên tập của tôi là khi nói đến trí tuệ của một con người, không phải là nói cái đã có sẵn ở người đó.

Trí tuệ hay tính siêu việt của đầu óc một con người không nằm ở cái người ta đã có sẵn, không nằm ở các kiến thức, học thức mà ta đã có sẵn. Mà khi cái có sẵn đụng chạm với những cái mà người ta phải đụng chạm, phải đối đầu, kể cả đụng chạm với những kiến thức mới sẽ tạo ra cái thứ ba. Cái thứ ba là cái mà người ta chưa biết, và cái thứ ba mới là thứ trí tuệ siêu việt. Như vậy trí tuệ này luôn luôn tiềm ẩn chứ không phải có sẵn.

Những điều tôi đưa ra, những điều tôi giúp cho quý vị cảm hứng, có thể tôi nói trật, có thể tôi nói ở trình độ thấp, có thể tôi nói không phù hợp, có thể tôi nói vấn đề nhạy cảm, v.v…

Nhưng những điều ấy kết hợp với những cái mà quý vị đang có trong đầu sẽ tạo ra một tiếng nổ, tạo ra một sự xẹt lửa, và cái tiếng nổ, cái sự xẹt lửa này sẽ đưa quý vị đến trí tuệ riêng của quý vị. Đó là cách tôi nhìn về quý vị, về những người lãnh đạo, về những người quản lý, những người cầm trong tay sứ mệnh với thế hệ trẻ.

Sáng kiến sẽ thất bại nếu không đi từ nền văn hoá riêng của dân tộc

giáo hay ưu tư cho các cấp lãnh đạo trong

Tôi luôn chú trọng đến cái mới của tất cả

vấn đề hướng dẫn các cháu phát triển những

quý vị. Do đó cho nên quý vị nghe, quý vị đọc,

bản chất của chúng tự nhiên nhất, đúng luật

giống như tôi thường nói với ê kíp làm việc

nhất, đúng nguyên tắc nhất, độc lập với tất

của tôi, là chớ bao giờ tin, dù cho sách ấy hay

cả mọi ý tưởng của loài người, đây là vấn đề

tới cỡ nào và nổi tiếng đến cỡ nào, có thể làm

hết sức sâu sắc và khó khăn.

cho nước Mỹ hay châu Âu giàu có tới cỡ nào,

26 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

cũng không thể tin được. Bởi vì mọi tình cảm, mọi trí tuệ, mọi kiến thức, nếu không xuất phát từ cái nền văn hoá riêng của dân tộc thì đều hỏng bét.

Kiến thức thay đổi, tình yêu cũng có thể thay đổi, tri thức cũng có thể thay đổi, nhưng văn hoá của một dân tộc là bất di bất dịch. Do đó cho nên nếu thiếu yếu tố này, thì tất cả mọi sáng kiến của chúng ta đều không đi đúng vào trái tim của dân tộc. Đấy thì tôi nói riêng cho các cô giáo và các thầy giáo về mong muốn của tôi gửi gắm trong các cuộc nói chuyện với các cô giáo, thầy giáo đã có dịp trao đổi với tôi trong thời gian vừa qua, và đúc kết lại thành cuốn “Nền tảng giáo dục Trí Thấy và Tình Thương trong gia đình và nhà trường”.

Nền tảng của trí tuệ và tình yêu hình thành trước tuổi 12 Tôi nhắc thêm một điều này nữa với các thầy cô giáo. Cái tuổi mười hai trở lại, nếu quý vị ôn lại cuộc đời của mỗi chúng ta, cách thức chúng ta đang suy nghĩ, tình cảm chúng ta đang có, những điều gì ảnh hưởng tới đời sống tinh thần, quyết định tới công việc của chúng ta, hầu hết các hình ảnh đó đã hình thành ở cái tuổi mười hai trở về trước rồi.

Do đó cho nên với hình ảnh của người lớn, hay những lời nói của người lớn, của các nhà quản lý, của các thầy cô giáo, của các bậc phụ huynh, thì phải chú ý một điều là cái đầu của các cháu giống như là một cái máy thu hình, nó chụp hết tất cả những hình ảnh này.

Do vậy mà các quý vị một là tạo hình ảnh, hai là tìm hình ảnh, ba là dùng cách thức nào đó để giúp các cháu hình thành hình ảnh ở cái tuổi dưới mười hai.

Bởi vì khi các hình ảnh này hình thành trong đầu rồi, nó tạo ra triết lý sống, kiến thức sống, bản lĩnh sống.

Nó sẽ tạo ra cách thức tìm con đường sống, nó sẽ tạo ra cách thức để thực hiện nhận thức về con đường sống mà mình đã tìm ra. Nó sẽ tạo ra tình cảm lớn, nó sẽ tạo ra sự vững chắc ở một con người về mặt trí tuệ, về mặt tình yêu khi con người đó lớn lên.

Nó ảnh hưởng đến mức như vậy. Nên quý vị thận trọng với những hình ảnh đập vào đầu các cháu dưới tuổi mười hai. Kinh lắm, khi nó đã vô ở cái tuổi dưới mười hai rồi là nó không bao giờ mất đi được. Nó tạo ra luôn cách thức suy tư, nó tạo ra luôn cả một thế giới tâm lý mà khi lớn lên nó sẽ bộc lộ. Rồi nó tạo ra nhiều vấn đề trong đó có vấn đề sáng tạo ngôn ngữ. Đặt vấn đề là hình ảnh mà chúng ta giúp cho các cháu hình thành trước mười hai tuổi đáp ứng với khả năng thấy sâu sắc của chúng ta về bản chất của các cháu. Tôi mong điều này gây cảm hứng cho các thầy cô giáo.

Điều tác giả muốn nhắn nhủ tới các cháu?

Lấy hình ảnh dân tộc làm hình ảnh chính cho đầu óc Đối với các cháu, điều tôi muốn nhắn nhủ các cháu là thế này. Khả năng bẩm sinh của các cháu dưới mười hai tuổi nó mạnh hơn rất nhiều so với người lớn, nó có những khả năng bẩm sinh tuyệt vời như thế này.

Triết lý sống, hay nguyên tắc sống, tức là cách nó nhìn, cách nó suy nghĩ, cách nó ưu tư, cách nó cảm nhận, cách nó phản ứng đã hình thành trước tuổi mười hai. Rồi tầm nhìn lớn, tình cảm lớn, tất cả những khả năng tư tưởng to lớn, tất cả những kỹ năng to lớn của

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 27 một con người là nằm hết ở thời kỳ dưới mười hai tuổi.

Do đó các cháu trước nhất nhờ các thầy cô giáo, nhờ bố mẹ giúp các cháu để ý cái này thôi, các cháu nên để ý cái này. Đừng nghĩ rằng người lớn đến trường học triết học là có thể hiểu triết học. Đừng nghĩ rằng người lớn đến trường lấy bằng tiến sĩ triết học là

hệ quả của tầm nhìn, tiền bạc chỉ là hệ quả của khát vọng, tiền bạc chỉ là hệ quả của lòng say mê của chúng ta đối với dân tộc chúng ta trước nhất. Cho nên tôi luôn đề cao việc lấy hình ảnh dân tộc làm hình ảnh chính cần phải hình thành trong đầu óc tuổi thơ. Hình ảnh dân tộc là hình ảnh chính.

có đầu óc triết học. Đầu óc triết học có sẵn trong các cháu ở cái tuổi còn thơ rồi. Lời nói, cách thức thấy, cách thức phát biểu của các cháu nếu người lớn thực sự để ý, nó đầy tính triết lý mà không thể nào có tìm thấy ở bất cứ trường triết học nào nổi tiếng nhất trên thế giới, không thể có được, nó chỉ nằm ở giai đoạn tuổi thơ mà thôi. Vấn đề là giúp cho các cháu để ý dần điều này. Đồng thời bộ sách Chắp Cánh Thiên Thần hay những tác phẩm khác mà tôi đang cùng với các trợ lý biên tập thảo luận để biên soạn là giúp cho các cháu phát triển tất cả các tiềm lực này, tạo cho các cháu có đầy đủ các hình ảnh này. Và các cháu phải chú ý vấn đề tiếp xúc của mình, khi để ý những cái bẩm sinh trong đầu của mình rồi thì các cháu bắt đầu phải thận trọng khi mắt mình nhìn, tai mình nghe, phải hết sức thận trọng. Bởi vì, cái gì vô trước, cái gì mình thấy trước thì nó thành cái ảnh trước.

Vậy thì các cháu phải để ý là đưa hình ảnh nào vô trước để nó làm nền tảng cho cái đầu chúng ta làm việc suốt cuộc đời, để cái đầu chúng ta sản xuất ra những sản phẩm trí tuệ cho chính mình, cho các thế hệ mai sau do mình ảnh hưởng trực tiếp như có chồng, có vợ, có con, v.v…

Theo trải nghiệm của tôi, hình ảnh đó không phải tiền bạc, dứt khoát không phải tiền bạc. Tiền bạc chỉ là hệ quả của tình yêu, tiền bạc chỉ là

Tập thắc mắc, tập ưu tư để con tim mình hoạt động Hình ảnh dân tộc bao gồm biên giới của tổ quốc, đời sống của người lao động, khí hậu, thời tiết, tình cảm của tuổi thơ đối với hàng xóm láng giếng, sự hồn nhiên của tuổi thơ đối với bà con, đối với họ hàng. Nó bao gồm cả những nỗi buồn hay những điều bất hạnh của người khác khi mình nhìn thấy, hay những điều tủi nhục của người khác khi mình nhìn thấy. Nói tóm lại là mình đã phải tập ưu tư và động lòng khi mình còn tuổi thơ. Tập thắc mắc, tập ưu tư để cho con tim của mình hoạt động.

Các cháu phải để cái đầu mình có bộ lọc. Những điều gì làm nền tảng cho mình ưu tư và suy nghĩ sau này thì các cháu phải biết.

Đặt hình ảnh dân tộc cao hơn hình ảnh cá nhân để cuộc đời không bao giờ bí lối Vừa rồi Aba vừa mới chia sẻ sơ sơ với các cháu như vậy. Tức là hình ảnh dân tộc trước nhất, không đặt cái hình ảnh cá nhân mình lên trên được. Bởi vì đặt hình ảnh cá nhân mình lên trên thì các cháu sẽ bế tắc, không có lối đi, không có lối thoát. Dù có làm quan to, dù giàu có rồi cũng sống trong căng thẳng, không phải đơn giản.

28 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Nhưng nếu để hình ảnh dân tộc làm hình ảnh chính trong đầu mình thì dứt khoát các cháu sẽ có lối thoát trong cả một cuộc đời, trí tuệ phát triển, tình yêu phát triển, tri thức phát triển, kiến thức phát triển, bản lĩnh phát triển, sự lanh lợi phát triển, sự thông thái phát triển, v.v… Và chúng ta sẽ có những đóng góp lớn cho dân tộc và thế giới.

Hình ảnh dân tộc giúp chúng ta luôn sung sức, mạnh mẽ và tự tin

Như vậy các cháu đừng ngại tại sao tác

càng sung sức, tôi càng sung mãn là vì chung

giả không đề cập đến quyền lợi cá nhân của mình. Các nhà triết học phương Tây đề cao quyền lợi cá nhân để làm động lực phát triển cho con người từ lúc còn nhỏ. Còn Aba không đề cao cái đó. Bởi vì, phương Tây, những người da trắng, chúng ta phải nói một cách rất nghiêm túc rằng họ kiểm soát hết cả thế giới này. Người da trắng chưa bao giờ chấm dứt chiến tranh, từ khi có mặt họ tới thời điểm chúng ta đang tồn tại này và sẽ tiếp tục kéo dài, không bao giờ chấm dứt. Bởi vì người ta lấy cá nhân làm động cơ cho trí tuệ, làm động cơ cho mọi phấn đấu của họ, cho mọi khả năng để họ phát triển, để người ta

Tôi chia sẻ một điều như thế này để các cháu hiểu. Tôi đam mê đi đây đó khắp hành tinh này, tôi làm việc một mình, tôi đi một mình, tôi sống một mình nhưng tôi chưa bao giờ cảm thấy yếu đuối, cảm thấy chán nản. Vì sao? Tôi càng đi, tôi càng hăng hái, tôi quanh tôi có dân tộc.

Hình ảnh dân tộc lúc nào cũng là một hình ảnh mạnh mẽ, mạnh mẽ vô cùng. Nó làm tôi lúc nào cũng tự tin, lúc nào cũng dũng mãnh, lúc nào cũng được độc lập, tự do và lúc nào cũng tự kiểm soát mình trong tất cả mọi hành động, mọi suy nghĩ, mọi cảm xúc, mọi tâm lý. Hình ảnh dân tộc kiểm soát tất cả đầu óc của mình và nó làm cho mình mạnh mẽ vô cùng. Đây là một kinh nghiệm rất lớn mà tôi chia sẻ lại với các cháu. Do vậy các cháu không phải lo lắng quá về quyền lợi cá nhân của mình.

làm thay đổi thế giới. Và tác giả không nhìn

Đây là điều có thể tác giả nói không vừa

thấy cái con đường ấy sẽ đem lại hạnh phúc

ý quý vị hay các cháu nhưng mà cứ việc nghe

cho con người và đem lại hạnh phúc cho nhân

rồi mình sẽ có những trí tuệ riêng của mình,

loại. Cho nên tác giả đề cao hình ảnh dân tộc.

có tình cảm riêng của mình, có cách nhìn

Lấy cái hình ảnh đó làm chung nhất.

riêng của mình.

Phương Tây đã có rất nhiều đường lối

Tác giả hôm nay chỉ chia sẻ với quý vị và

triết học khác nhau, nhưng tới thời điểm này,

các cháu chừng đó thôi về cái thấy của mình.

khuynh hướng trở về với dân tộc vẫn đang

Tôi chúc tất cả quý vị, chúc cho Quỳnh Phụ

là khuynh hướng thắng thế. Khuynh hướng

và Thái Bình có nhiều sáng kiến giáo dục liên

trở về với quyền lợi chung của đất nước và

quan đến vấn đề phát triển tri thức cho tất

đặt nó trên quyền lợi cá nhân đang bắt đầu

cả các cháu từ lúc còn từ trẻ thơ.

thắng thế trong thế chính trường, trong thế chính trị của châu Âu hiện nay.

Do đó tác giả đề nghị các cháu đừng bao giờ sợ mình mất quyền lợi cá nhân khi mình nghĩ đến đất nước, nghĩ đến dân tộc.

Nhận thức về giá trị của tủ sách gia đình Tôi rất ngưỡng mộ quá trình xây dựng tủ sách của các quý vị, và lưu ý đặc biệt đến

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 29 vấn đề học tập giáo dục của quý vị ở huyện

có dự định viết tiếp tập 5, tập 6 của cuốn

Quỳnh Phụ và trên toàn tỉnh Thái Bình. Tôi

CCTT không ạ?

rất mong, dĩ nhiên mỗi gia đình đều có tủ

Aba: Tập 5, tập 6 sẽ sớm ra trong nay

sách gia đình, nhưng vấn đề bây giờ làm sao

mai. Rồi tới tập 7, tập 8, tập 9 cũng sẽ ra tiếp.

Quỳnh Phụ giúp được cho mọi người trong

Bộ sách CCTT sẽ sắp đặt lại về hình thức, về

các gia đình ý thức về vị trí, giá trị của tủ

hình ảnh bên trong là sao để cho các cháu,

sách gia đình trong vấn đề phát triển tri thức

tiếp thu được. Mỗi một cuốn sẽ có một lượng

của gia đình mình. Quý vị chỉ cần để ý thêm

tri thức vừa đủ để các cháu tiếp thu dễ hơn,

phần đó thôi. Đưa nhận thức của mình, đưa

hình thức hấp dẫn người đọc, phục vụ tốt hơn

ý thức của mình sâu hơn, lắng đọng hơn về

cho các cháu. Rồi có thể trong một vài tháng

vai trò, vị trí và tầm quan trọng của tủ sách

nữa các cháu có thể nhìn thấy tập 5, tập 6

gia đình này trong đời sống tinh thần của

ra đời. Nhưng thường những tập sau sẽ nâng

chúng ta, về mặt kiến thức, về mặt tri thức,

trình độ lên hết, nâng cao hơn, giúp các cháu

về mặt triết lý, về mặt triết học, về mặt tâm

đi vào trách nhiệm nhiều hơn, mang tính tư

lý, về mặt tình cảm, v.v…. Đó là điều mà tôi hy

duy, triết lý nhiều hơn.

vọng, tôi tin rằng quý vị đã có sẵn rồi, nhưng chúng ta đưa nhận thức, ý thức của chúng ta nghiêm túc hơn, sâu sắc hơn, và mang tính kỹ nghệ hơn chút nữa. Xin cảm ơn các quý vị và chúc tất cả quý vị hạnh phúc.

CÂU HỎI CỦA HỌC SINH Những cuốn sách ông đang làm cho các cháu

Bởi vì ông nhìn thấy và tuyệt đối tin rằng tính triết lý của các cháu là cách thức cái đầu dẫn các cháu tới thành công trong cuộc sống. Nó lại chỉ hình thành trong tuổi thơ, còn sau giai đoạn tuổi thơ rồi thì nó yếu lắm.

Do đó tập 5, tập 6 bắt đầu đưa tính triết học, đưa tính triết lý vào một chút, tập dần cho các cháu vô tình sống trong triết lý nào

Học sinh: Dạ con chào ông ạ.

đó mà các cháu tự chọn để các cháu luôn

Aba: Chào cháu

tin mình sẽ có một cuộc sống vững vàng, và

Học sinh: Ông ơi, giờ ông đang ở đâu ạ?

mình sẽ là người thực sự có lợi cho dân tộc

Aba: Ông đang ở Singapore.

của mình. Tập 5, tập 6 trình độ nó cao hơn

Học sinh: Vì sao ông không về đây giao

một chút, các cháu lớp 5, lớp 6, lớp 7 đọc sẽ

lưu trực tiếp với chúng con ạ?

rất tốt. Cảm ơn cháu.

Aba: Về về, ông sẽ về. Ông rất mong

Ông cũng đang làm một bộ sách khác, bộ

được về thăm các trường học, thăm gia đình

sách đó có tên tạm đặt là Hành Trình Vòng

các cháu, một ngày nào đó ông sẽ về Quỳnh

Quanh Thế Giới, là câu chuyện giữa ông với

Phụ.

một số con vật như sư tử, đại bàng, nai, cáo, Học sinh: Dạ vâng ạ. Lúc con còn bé,

khỉ và một vài em bé. Bộ sách này năm nay

con có một vết loang thì các bạn vẫn luôn

chưa xuất bản được, cũng có thể năm nay

chê cười con nhưng sau khi con đọc cuốn

xuất bản được tập 1, tập 2 nhưng ông chưa

sách CCTT của ông thì con thấy nội tâm

cho xuất bản năm nay. Bộ sách có nhiều vấn

con người quan trọng hơn là khuyết điểm

đề đặc biệt lắm, nó là hầu hết những cảnh

ngoại hình ạ. Và luôn đây con hỏi ông là ông

mà ông đã đi qua khắp trên thế giới, và tạo

30 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

ra những đối thoại giữa các cháu và giữa các

em rất là mạnh dạn. Thế nên tôi cũng thấy

loài động vật với nhau và với ông. Bộ sách

được tác dụng mà tác giả Duy Tuệ gửi gắm đã

có thể có rất nhiều tập, có thể tới hàng trăm

đến được với các em.

tập chứ không phải ít, nhưng mà mỗi tập cô

Bây giờ toàn huyện chúng ta có bao

đọng một số kỹ năng đặc biệt để các cháu

nhiêu lớp học thì có bấy nhiêu tủ sách rồi.

rèn luyện và trong đó hầu hết ông xây dựng

Tôi nghĩ rằng bên cạnh những cuốn sách văn

các kỹ năng mang tính hoàn toàn tự nhiên để

học rất nổi tiếng như “Dế mèn phiêu lưu ký”,

tránh sự yếu đuối về ý tưởng của con người.

“Tuổi thơ dữ dội”, “Đất rừng phương nam” hay

Cảm ơn cháu.

những cuốn sách về kho tàng cổ tích Việt

Học sinh: Vâng ạ, con cảm ơn ông ạ. Con

Nam, “Nghìn lẻ một đêm”, v.v… chúng ta cũng

chúc ông sống lâu trăm tuổi và ông viết ra

nên có trong tủ sách của mỗi một lớp học

nhiều cuốn sách cho thiếu nhi ạ. Con cũng

cuốn sách Chắp Cánh Thiên Thần để các em

mong ông về Việt Nam để có thể giao lưu

tự đọc, tự học và tự cảm nhận những điều tác

trực tiếp với chúng con ạ. Con chào ông.

giả gửi gắm trong đó để làm cho nhân cách

CHIA SẺ CỦA GIÁO VIÊN Cuốn sách mà các em tự đọc, tự học, tự cảm nhận để phát triển nhân cách Chia sẻ của cô giáo Vũ Thị Hoài - hiệu trưởng trường tiểu học An Dục

của các em phát triển được tốt hơn.

Riêng bản thân tôi, thực ra làm công tác quản lý nhà trường cũng rất bận, cũng không có nhiều thời gian để nghiên cứu sách, nhưng hai cuốn sách được tặng riêng cho mỗi giáo viên nhà trường ấy thì chúng tôi cũng đã đọc. Theo cảm nhận riêng, tôi thấy thế này.

(Trích)

Đầu tiên nghe tên sách là “Chắp Cánh Thiên

… Người ta nói là của cho không bằng

Thần”, tôi cứ nghĩ nó là một câu chuyện hoặc

cách cho. Chúng tôi cảm thấy rất xúc động

một tác phẩm văn học. Thế nhưng thực tế nó

khi công ty đã cho các anh chị về và phát

là những bài học, 99 bài học được gửi gắm

sách cho từng em một, mỗi em hai cuốn sách.

trong hai tập, tập 1 và 2 của sách Chắp Cánh

Mỗi một học sinh có hai cuốn sách như vậy

Thiên Thần. Đặc biệt tôi thấy cách viết của

thì sẽ ứng với mỗi gia đình sẽ được tiếp cận

tác giả Duy Tuệ rất hiện đại. Ngắn gọn nhưng

với hai cuốn sách. Qua một thời gian cũng rất

trực tiếp vào vấn đề, rất dễ hiểu và xoay

ngắn, các anh chị hẹn sẽ quay trở lại trường

quanh những nội dung rất gần gũi với cuộc

để giao lưu xem các em đọc sách, tiếp thu

sống. Và bố cục của các nội dung cũng rất

những điều trong cuốn sách này như thế nào.

khoa học. Có những vấn đề đối ngược nhau

Và cũng thật bất ngờ khi các anh các chị ở

được đặt cạnh bên nhau làm tăng những giá

công ty về, lên trao đổi giao lưu trực tiếp với

trị mà tác giả gửi gắm vào trong các bài học.

các em học sinh trên lớp thì các em rất mạnh

Một điều nữa mà tôi thấy, đó là chương

dạn. Các em trao đổi những tâm tư, suy nghĩ

trình giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường

bằng cảm nhận rất trẻ thơ của các em với các

chúng ta với lại tư tưởng của cuốn sách rất

anh chị. Tôi cũng đã ngồi trực tiếp để nghe

tương đồng. Tôi thấy rằng đây là một cuốn

một số em ấy trả lời phỏng vấn và thực ra

sách, một tài liệu khá là quý báu để cán bộ

cũng không có một sự chuẩn bị gì nhưng các

giáo viên chúng ta tham khảo trong quá trình

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 31 giáo dục và giảng dạy. Tôi cũng thiết nghĩ

Cô giáo Nguyễn Thị Bến: Kính thưa ông

rằng bên cạnh những cuốn sách về phương

Duy Tuệ, kính thưa các đồng chí lãnh đạo,

pháp giảng dạy, về nghiệp vụ sư phạm, bên

cháu là Nguyễn Thị Bến, giáo viên trường

cạnh tất cả những cuốn sách tham khảo

tiểu học Quỳnh Châu. Đây là lần đầu tiên cháu

khác, mỗi giáo viên chúng ta cũng nên có cho

được tiếp xúc với hai quyển sách này. Sau khi

mình những cuốn sách tư liệu quý như Chắp

nghe bài phát biểu của thầy Lại Cao Hạnh,

Cánh Thiên Thần.

phát biểu của bà Tổng giám đốc công ty cổ

Rất mong một ngày nào đó, các đồng chí

phần Trí Thấy, phát biểu của cô giáo ở Hoằng

lãnh đạo của huyện tổ chức cuộc giao lưu mời

Hóa, rồi được xem hai clip thì cháu thấy buổi

được tác giả Duy Tuệ về tọa đàm, trao đổi để

giao lưu hôm nay thật là có ý nghĩa. Và khi

chúng tôi thấm thía sâu sắc hơn các nội dung

nghe bài phát biểu của tác giả thì xúc cảm

tư tưởng mà ông muốn trao gửi cho các thầy

dâng lên và cháu đã viết một cái bài văn vần

cô giáo, cho những người làm công tác giáo

lúc đầu mang tựa đề là “Cho và nhận”. Thế

dục. Cũng mong con đường mà những cuốn

nhưng khi nghe xong bài phát biểu của ông

sách này đưa ra đến được với nhà trường, với

thì cháu lại thay chữ “cho” bằng chữ “tặng”.

các tủ sách lớp học, và với phụ huynh của

“Cho” chỉ là cái cho bình thường nhưng “tặng”

Quỳnh Phụ.

là sự hiến dâng, bởi vì cháu thấy rằng ông

Cho và nhận

đã tặng chúng cháu rất nhiều những điều mà chúng cháu đang tìm. Và trước khi dừng lời

Cô giáo Nguyễn Thị Phương: Kính thưa

cháu cũng xin đọc bài văn vần. Cháu không

thầy Duy Tuệ, hôm nay cán bộ, giáo viên của

dám gọi là thơ bởi vì cháu chưa hiểu niêm luật

huyện Quỳnh Phụ được tập trung về đây, rất

của thơ. Lúc viết thì cháu viết theo mật mã

là hạnh phúc khi được nhận hai cuốn sách của

vì sợ các bạn bên cạnh nhìn. Mong ông và các

thầy, và niềm hạnh phúc hơn nữa là được giao

quý vị đại biểu ở đây lắng nghe ạ.

lưu trực tiếp với thầy và được nghe thầy chia sẻ những thông điệp mà thầy muốn gửi cho

Tặng và nhận

các thầy cô giáo và các em học sinh Quỳnh

Tặng cho nhau nụ cười, nhận được niềm

Phụ, Thay mặt cho lãnh đạo ngành giáo dục đào tạo huyện Quỳnh Phụ rất là cảm ơn thầy và muốn nói lên một điều mong muốn là Quỳnh Phụ mong một ngày nào đó sẽ được đón nhận Thầy về thăm và chia sẻ trực tiếp.

Chúng em cũng hứa với thầy là những nhịp cầu nối những cuốn sách của thầy đến với các thầy cô giáo, các em học sinh và cả các bậc phụ huynh của huyện Quỳnh Phụ. Chúc thầy luôn luôn sung mãn và tiếp tục có những tác phẩm ra đời để phục vụ cho sự phát triển của giáo dục Việt Nam. Xin trân trọng cám ơn thầy.

vui sướng Tặng nhau cái bắt tay, nhận được thêm người bạn Tặng cho nhau lời chào, nhận được niềm trân trọng Tặng cho nhau tình thương, nhận được lòng nhân ái Tặng cho điều hiểu biết, được cộng đồng văn minh Tặng cho những cuốn sách, ta chắp cánh thiên thần Tặng nhau nhiều bạn nhé, cuộc sống hạnh phúc hơn.

32 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Cuối cùng trước khi dừng lời xin kính

ánh mắt của quý vị, tôi rất quan tâm tới ánh

chúc ông mạnh khỏe, luôn quan tâm và quan

mắt và âm điệu của quý vị, và thơ văn của

tâm nhiều hơn nữa tới Quỳnh Phụ và cũng

quý vị tôi rất là quan tâm. Những điều ấy, nó

rất mong muốn là có một ngày sẽ được giao

làm cho tôi gần như là sống lại bằng một con

lưu trực tiếp với ông. Cháu cũng mong muốn

người khác, sống lại bằng một cái cách thức

sẽ được thường xuyên kết nối với ông qua

khác. Và nó làm tôi tin tưởng một cách tuyệt

chương trình mạng, nhà cháu cũng có cái

đối vào sức mạnh của dân tộc Việt Nam. Từ

Skype ấy (cười), để ông tạo cảm xúc cho cháu.

bây giờ trở đi, cũng như đã từng trong cái quá

Bởi vì cũng thưa với ông là năm lớp 4

khứ, dân tộc Việt Nam sẽ có những sức bật rất

và năm lớp 6 là cháu được gọi đi chuyên văn

đặc biệt. Ánh mắt của các cô giáo, thầy giáo

nhưng mà vì cái định hướng của gia đình mà

và cách diễn xuất, cách thức làm thơ, làm văn

cháu không theo cái đấy nữa. Thế và chính

của tất cả các quý vị làm cho tâm hồn của tôi,

ông và những quyển sách như phương án

đầu óc của tôi có một trạng thái sống rất đặc

không tuổi, sách khuyến học của Fukudawa.

biệt và có một niềm tin rất mãnh liệt vào sức

Yukichi, thế rồi là những quyển sách thai

mạnh của dân tộc. Đến nỗi tôi nằm mơ là tôi

giáo, thế rồi là những quyển sách tôi tài giỏi

điều chỉnh mặt trời để nó chiếu thẳng xuống

bạn cũng thế của rất nhiều tác giả. Ấy mà

trái tim của Việt Nam chẳng hạn. Điều ấy tôi

cháu đã tìm đã đọc và hôm nay hai cái quyển

thấy rất là lý thú, và quý vị có thể online hay

sách này là cái quyển sách mà cháu đang

có thể tôi về thăm, rồi tôi đến giao lưu với

tìm và đã tìm thêm được, rất biết ơn ông đã

quý vị.

viết cái quyển sách này. Trong cái buổi giao

Và chúng ta làm sao để ngoài chuyện

lưu này thì cháu chưa có thời gian để đọc hai

chúng ta phát triển nhận thức, phát triển trí

quyển sách của ông vì là cháu còn đang tập

tuệ để có cuộc sống tốt hơn cho dân tộc, cho

trung theo dõi chương trình nhưng mà cháu

từng cá nhân thì trong các cái buổi giao lưu

về cháu sẽ đọc. Vâng và cuối cùng xin kính

chúng ta sẽ tìm thấy được giá trị thực của

chúc sức khỏe ông và kính chúc sức khỏe các

cuộc sống. Giá trị thật của cuộc sống chính

quý vị đại biểu ạ. Xin cảm ơn ạ.

là tâm tình của con người chúng ta, là tình

CHIA SẺ CỦA TÁC GIẢ Giá trị thật của cuộc sống là tâm tình của chúng ta với nhau và với quê hương

yêu của chúng ta với quê hương và tâm tình của chúng ta trong mối quan hệ của cá nhân này với cá nhân khác, mà có thể do bận làm ăn, do bận công việc nhiều khi chúng ta chưa thực sự tận hưởng được. Chúng ta chưa thật

Aba: Vâng, thưa các cô giáo, tôi giao lưu

sự hưởng được cái đẹp tuyệt vời của các quan

qua online với một số cô giáo, một số các

hệ cá nhân trong cách thức quan hệ giữa con

cháu và đã gặp trực tiếp một số cô giáo, một

người với con người, trong tình người với

số các cháu. Tôi phải nói thế này. Những bài

nhau cùng chung một dòng máu dân tộc.

viết, bài thơ, âm điệu của quý vị cũng như

Cám ơn cô giáo.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 33

Cảm xúc sau buổi nói chuyện với các thầy cô giáo và các cháu học sinh huyện Quỳnh Phụ

34 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 35

36 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Qua những lần tiếp xúc với các cô giáo

điều mà trước đó tôi chưa thấy.

và các cháu thiếu nhi trực tiếp và online, qua

Tôi tin tưởng tuyệt đối vào sức mạnh

những bức thư mà quí vị đã viết, qua những

này, nó làm cho không có một cường quốc

ánh mắt sáng trong và những nụ cười ấm áp

nào có thể khuất phục được chúng ta.

của quí vị, qua những lời nói với những âm

Chúng ta vì áp lực của cuộc sống mà

điệu thanh thoát đầm ấm tràn đầy tình cảm

thường không để ý tới nó. Lúc ấy ngôn ngữ

của quí vị, tôi như đang sống trong một thế

mà tôi dùng nói về dân tộc là cả một suối

giới khác, một cuộc đời khác, nơi chính mình.

nguồn nước mắt.

Tôi rất cảm hứng trước những cảm xúc cùng những suy tư, trăn trở của quí vị.

Tôi thấy giá trị đích thực của cuộc sống chính là tình yêu thương và cách cư xử giữa những con người chúng ta.

Qua nghe bài thơ quí vị đọc, tôi thấy rõ

Tôi thấy mình chẳng nghĩ được gì, chẳng nói được gì ngoài để cho dòng nước mắt tự do tuôn chảy.

Ghi lại một đoạn cảm xúc sau buổi nói chuyện với các thầy cô giáo và các cháu học sinh huyện Quỳnh Phụ.

sức mạnh đang có sẵn trong con người quí vị.

Singapore, 19/9/2015

Và tôi thấy được sức mạnh của dân tộc,

ABA

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 37

THÁI THỤY Tiếp nối hành trình Chắp Cánh Thiên Thần tại Thái Thụy, Thái Bình Tiếp Nối Hành Trình Chắp Cánh Thiên Thần, sáng sớm ngày 25/9/2015, chúng tôi từ Hà Nội về huyện Thái Thuỵ - Thái Bình để trao tặng sách cho học sinh và các thầy cô giáo trên toàn huyện. Suốt dọc hành trình, trong lòng chúng tôi dâng tràn cảm xúc hạnh phúc, bởi chúng tôi biết đang chờ đón chúng tôi là những khuôn mặt háo hức, chờ mong của các em học sinh trên quê hương Thái Thụy. Chúng tôi hạnh phúc bởi bằng cả tấm lòng, chúng tôi mang yêu thương mong chắp cánh cho những thiên thần nhỏ bay cao bay xa trên bầu trời tri thức Việt Nam.

38 Đặc san Hành

K

trình Chắp Cánh Thiên Thần

hông khí giữa mùa thu trời nắng, trong

Là một huyện ven biển, lại nằm trong

xanh. Hai bên đường là những cánh

vùng đồng bằng châu thổ được bồi đắp bởi

đồng lúa bát ngát, đang trổ bông sắp

phù sa của các con sông lớn Thái Bình và

tới mùa gặt hái. Đoàn chúng tôi gồm đại diện

Trà Lý, cho nên Thái Thụy đã trở thành quê

công ty Trí Thấy, công ty Minh Triết, các biên

hương trù phú, trữ tình, yên bình.. nuôi dưỡng

tập viên và bạn đồng hành Trí Thấy đại diện

tâm hồn, trí tuệ và tình cảm của biết bao

nhà tài trợ trao 5000 cuốn sách Trí Thấy của

người con của mình.

tác giả ABA (Duy Tuệ) cho ngành giáo dục huyện Thái Thụy, Thái Bình.

Cũng xuất phát từ tấm lòng của người con quê hương Thái Bình, 2 tác phẩm được

Thái Thụy là một huyện ở phía Đông

trao trong chuyến đi này là Chắp Cánh Thiên

tỉnh Thái Bình. Trung tâm huyện là thị trấn

Thần 1&2, Nền Tảng Giáo Dục Trí Thấy &

Diêm Điền. Với bờ biển dài 27 khi và hàng

Tình Thương trong gia đình và nhà trường -

chục nghìn km2 lãnh hải, có 3 của sông lớn

là bộ tài liệu quý giá cho các giáo viên, phụ

hàng năm đổ ra biển một lượng lớn phù sa,

huynh và học sinh lứa tuổi mầm non, tiểu học

vùng biển Thái Thụy có một tiềm năng hải

do anh tài trợ toàn bộ chi phí in ấn, xuất bản.

sản phong phú.

Hai tác phẩm này cũng là trí tuệ và tình cảm

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 39 của tác giả chia sẻ để các thầy cô nhận biết,

Đến Thái Thụy là gần trưa, chào đón

kích hoạt những thiên tính sẵn có nơi con trẻ,

chúng tôi là những nụ cười thân thiện, hiếu

giúp các em phát triển tầm nhìn, trí chủ và

khách của thầy cô giáo và các em học sinh.

tình yêu thương. Công ty Cổ phần Trí Thấy

Đại diện phòng giáo dục cùng chúng tôi kiểm

thay mặt anh cùng những người bạn đồng

tra lại những khâu chuẩn bị cuối cùng để phục

hành ở thủ đô Hà Nội phối hợp với phòng giáo

vụ tốt nhất cho chương trình giao lưu và trao

dục huyện Thái Thụy tổ chức sự kiện giao lưu

tặng sách bắt đầu từ 1g30 chiều.

và trao tặng.

Tham gia sự kiện này có các bạn đồng hành Trí Thấy: Tuệ Tri, Kim Sắc, Bảo Tánh, Lạc Định, Thẩm Chiếu, Đức Tịnh, Phổ Hương cùng với hai bạn trẻ là bạn Hưng và Ngân.

Nhóm kỹ thuật của công ty: Nhãn Hương, Ân Nguyện đã về Thái Thụy từ hôm trước để chuẩn bị.

40 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Mở đầu là Điệu múa “Chú Cuội Cung Trăng” do các em trường tiểu học thị trấn Diêm Điền biểu diễn.

Về phía lãnh đạo địa phương có sự tham

trưởng, tổng phụ trách đội và trưởng các

gia của ông Phạm Đức Phiệt, trường phòng

khối đại diện cho các giáo viên trên toàn

GDĐT; Thầy giáo Tô Văn Dũng, phó trưởng

huyện Thái Thụy.

phòng GDĐT cùng ban lãnh đạo phòng

Chương trình được kết nối trực tiếp với

giáo dục huyện Thái Thụy, các thầy cô hiệu

tác giả ABA cùng các độc giả Chắp Cánh Thiên Thần qua mạng Intrenet. Mới có 13h20’ sớm hơn rất nhiều so với kế hoạch, hội trường 500 chỗ đã gần như kín hết các chỗ ngồi - 500 đại biểu đại diện cho hơn 4000 giáo viên và 40.000 học sinh trên toàn huyện, và trên tay mỗi thầy cô giáo đều có 2 tác phẩm cùng ánh mắt, nụ cười rạng ngời, niềm đam mê đối sách nói chung và “Chắp cánh thiên thần” nói riêng.

Nhà giáo ưu tú Phạm Đức Phiệt - trưởng phòng GDĐT chia sẻ niềm vui tiếp nhận chương trình. Chia sẻ về chương trình xây dựng tủ sách phụ huynh học sinh, chia sẻ về

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 41

Ca khúc “Đi học” qua 2 giọng ca của 2 cô trò trường tiểu học thị trấn Diêm Điền biểu diễn.

“Đường tới ngày vinh quang” là nhạc phẩm tiếp theo do các em học sinh trường trung học cơ sở Nguyễn Đức Cảnh biểu diễn.

42 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Bà Tuệ Tri thay mặt BTC trao tặng quà và tình cảm tới các em học sinh.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 43 văn hóa đọc tại Thái Thụy, Thái Bình, về giáo

huynh, phát triển văn hóa đọc tại Thái Thụy.

dục nhân văn không mang tính giáo điều, về

Bà Tuệ Tri phát biểu: Đồng cảm với tủ

tác dụng của bộ sách Chắp Cánh Thiên Thần,

sách gia đình, đó cũng là ý nguyện của tác

những mong muốn của phụ huynh, giáo viên

giả khi hình thành các tác phẩm để đến với

và các em học sinh trong huyện nhà.

các gia đình Việt Nam, bà cũng bày tỏ sự xúc

Ông cũng rất vui khi được đón nhận tài

động khi bước chân về vùng đất Thái Bình và

liệu tham khảo Về sáng kiến giáo dục được

khi được gặp gỡ trực tiếp những người con

của cô giáo Đỗ Thị Dung, Hoằng Hóa, Thanh

của Thái Bình hôm nay.

Hóa khi áp dụng những nội dung trong bộ

Tiếp đó, cả hội trường lắng đọng và cuốn

sách Chắp Cánh Thiên Thần vào thực hiện

hút theo Hành Trình Chắp Cánh Thiên Thần

thông tư 30 của Bộ Giáo Dục. Ông đề nghị

qua clip do Nhãn Hương và đội ngũ biên tập

được chia sẻ bản mềm của sáng kiến này để

thực hiện.

gửi cho tất cả giáo viên trong huyện.

Ths. Nguyễn Cẩm Thanh, thay mặt cho

Thầy giáo Tô Văn Dũng, phó trưởng

nhóm biên tập bộ sách chia sẻ với các thầy

phòng GDĐT bày tỏ cảm xúc, đánh giá cao về

cô giáo những cảm nhận của mình về vùng

giá trị của bộ sách, đồng thời ông cũng giới

quê Thái Bình và trân trọng giới thiệu clip

thiệu về phong trào xây dựng tủ sách phụ

xúc động về tác giả ABA.

44 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 45

46 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Bà Tuệ Tri thay mặt nhà tài trợ trao tấm bảng tượng trưng cho ngành giáo dục Thái Thụy.

Thầy giáo Nguyễn Xuân Chanh, hiệu trưởng trường tiểu học Thụy Phong chia sẻ cảm nhận của ông khi tìm hiểu về bộ sách.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 47

Tiếp đó là những giây phút đặc biệt lắng đọng và nhiều hào hứng khi cả khán phòng được chào đón tác giả của bộ sách qua đường truyền Internet.

48 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Ghi chú các vấn đề chính dự định chia sẻ trong buổi giao lưu với ngành giáo dục Thái Thụy, Thái Bình của tác giả ABA

Ghi chú của ABA

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 49

Ghi chú của ABA

50 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Cô giáo Dương Lệ Nga (Hg Aba Thái Ý Nhi) dẫn chương trình kết nối giao lưu giữa học sinh, giáo viên và phụ huynh với tác giả ABA.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 51

Một em học sinh tiểu học hỏi: Vì sao con phải biết ơn điều làm mình khó chịu?

Em Nguyễn Quỳnh Trang, lớp 8 trường THCS Nguyễn Đức Cảnh thổn thức: Con ít hỏi được, chia sẻ được với bố mẹ về những áp lực trong học tập mà bố mẹ kỳ vọng vào, so sánh với các bạn trong lớp, muốn con phải thế nọ, thế kia.

52 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Em Bùi Minh Ngọc, học sinh lớp 8 hỏi ABA.

Thầy giáo trường THCS Nguyễn Đức Cảnh, là trường bồi dưỡng thi học sinh giỏi tập trung từ các xã trong huyện giao lưu chia sẻ với ABA.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 53

Một cô giáo, cũng là phụ huynh học sinh hỏi ABA về việc giáo dục của con cái mình.

Cô giáo Vũ Thị Sơ, giáo viên trường Tiểu học Thụy Bình, phụ huynh của em học sinh Nguyễn Quỳnh Trang chia sẻ và đưa ra vấn đề rất thiết thực trong giáo dục con cái trong gia đình với tác giả.

54 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 55

56 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 57

Không khí giao lưu, chia sẻ đang càng

món quà Trí Thấy vô giá. Ông cũng chia sẻ,

thêm sâu lắng và cởi mở, nhưng thời gian của

trong thời gian tới sẽ triển khai phong trào

chương trình đã hết. Thầy giáo Tô Văn Dũng,

đọc, tìm hiểu và ứng dụng nội dung của bộ

phó trưởng phòng GDĐT thay mặt lãnh đạo

sách trên toàn bộ các trường trong huyện.

phòng giáo dục bày tỏ xúc động khi phải nói

Đoàn chúng tôi ra về với nhiều niềm vui

lời bế mạc, ông cám ơn sâu sắc tâm huyết

và rung động từ đất và người Thái Thụy, Thái

của tác giả dành cho ngành giáo dục Thái

Bình. Suốt dọc đường về, hòa cùng không

Thụy, tri ân tấm lòng của người con Thái Bình

khí khắp nơi tổ chức Trung Thu cho các cháu

đã tài trợ cho chương trình, cám ơn sự nhiệt

thiếu nhi, lòng chúng tôi như đang có lễ hội

tình không quản thời gian và sức lực của

- lễ hội của niềm vui khi những mầm non

đoàn Tiếp nối hành trình Chắp Cánh Thiên

được nuôi dưỡng bởi ánh sáng của tình cảm

Thần. Cả hội trường tiếc nuối phải chia tay

và nhận thức toàn diện, bằng nền tảng của

với tác giả và mong được giao lưu trong thời

trí thấy và tình thương, vì một tương lai tươi

gian gần nhất.

sáng cho con người Việt Nam.

Nhà giáo ưu tú, Phạm Đức Phiệt - trưởng

Tin bài: Đức Tịnh - Thẩm Chiếu,

phòng GDĐT chia tay với chúng tôi, ông chia

Ảnh: Duy Hưng

sẻ tiếp về sự nghiệp giáo dục của huyện nhà

BBT Trí Thấy

và một lần nữa bày tỏ niềm vui khi đón nhận

58 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

THÁI THỤY

PHÁT BIỂU CỦA TRƯỞNG PHÒNG GD HUYỆN THÁI THỤY NHÀ GIÁO ƯU TÚ PHẠM ĐỨC PHIỆT (Trích)

hỏi ông về bài số 29. Đây là bài “Lòng Biết

… Người lớn chúng ta thích đọc truyện

ơn” ạ. Con muốn hỏi ông về câu cuối: “Con

dài. Những tập tiểu thuyết mùi mẫn, ly kỳ sẽ

cần biết ơn những điều dễ chịu nhưng cũng

gõ vào chúng ta rất nhiều niềm đam mê, say

phải biết ơn những điều khó chịu”. Vì sao con

sưa. Nhưng hai tập CCTT này không phải là

phải biết ơn những điều khó chịu ạ?

những dạng văn như thế, mà nó là những mẩu

Aba: Sở dĩ như thế là vì thế này. Hồi đó

chuyện nhỏ, nhưng lại rất có ý nghĩa đối với

bỗng dưng tự nhiên ông trải nghiệm một cảm

những người làm công tác giáo dục. Những

xúc hết sức sung sướng tuyệt vời trong đầu

câu chuyện rất đơn giản nhưng lại mang đến

óc của ông. Sự trải nghiệm cảm xúc tuyệt vời

cho chúng ta những bài học liên quan rất lớn

ấy diễn ra chừng khoảng 30 phút và khi hồi

đến giáo dục, gợi ý cho những cách làm giáo

tỉnh lại ông cũng không hiểu sao mình lại trải

dục rất hay.

nghiệm một hạnh phúc mà suốt mấy chục

Mong các đồng chí tận dụng thời gian

năm trước đó trong cuộc đời, dù trong hoàn

để tiếp cận, giao lưu với lại các nhà biên tập

cảnh nghèo hay hoàn cảnh giàu, dù ở nhà

để chúng ta hiểu sâu hơn. Mỗi một tác phẩm

quê hay ở thành thị ông vẫn không có cơ hội

văn học có rất nhiều tầng nghĩa mà nếu như

để trải nghiệm như thế. Cho nên trong một

chỉ đọc một lần và chỉ một mình ta thì khó

phút bất chợt ông tự nói với lòng mình rằng,

thấy hết được giá trị của nó, khó thấy hết

cảm ơn những điều cơ cực trong cuộc đời mà

được các tầng nghĩa trong tác phẩm ấy. Cho

trời cũng như người đã dành cho mình. Có lẽ

nên những cuộc giao lưu như thế này có ý

chính những điều cơ cực trong cuộc đời mà

nghĩa rất lớn và tạo điều kiện rất thuận lợi

trời và người dành cho mình mà mình mới có

cho chúng ta tiếp cận sâu với tác phẩm. Và

được trải nghiệm vô cùng thú vị như vậy, phải

chúng tôi hy vọng hai tập CCTT sẽ là công

chăng? Ông thắc mắc như vậy. Cho nên lúc

cụ hữu ích cho mỗi thầy cô giáo để chúng ta

ấy ông tự nói thêm thế này: Nếu ở đời tôi

làm tốt nhiệm vụ của mình, đó là các nhà kỹ

phải làm một cái bàn thờ để thờ thì tôi chỉ thờ

sư tâm hồn, những nhà thiết kế các tâm hồn

duy nhất là nỗi khổ cực, những điều bất hạnh,

tương lai cho toàn xã hội.

tôi không thờ những thứ khác. Bởi vì chính

CÂU HỎI CỦA HỌC SINH Vì sao con phải biết ơn những điều khó chịu?

Phương Anh: Con chào ông, con tên là Lại Phương Anh, học sinh tiểu học. Con muốn

nỗi khổ cực và bất hạnh đến với mình là một cái gì đó rất thiêng liêng giúp cho mình trải nghiệm một thứ hạnh phúc mà sự thành công khó mà có thể có được. Đấy là câu chuyện ông kể lại cho con nghe về cuộc đời của ông.

Cảm ơn con.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 59 Phương Anh: Con cảm ơn ông ạ.

giúp cho trẻ biết đứng lại và biết thụt lùi.

Con vật nó biết phải tiến lên lúc nào để

Tình huống: khi bố mẹ gây áp lực cho con trong việc học

chiếm đoạt con mồi nhưng mà nó cũng hoạt

Quỳnh Trang: Con chào ông, con tên

lùi rất đúng lúc. Con vật thì không sống bằng

là Nguyễn Quỳnh Trang, con học ở trường

ý tưởng, nó sống bằng luật thiên nhiên cho

trung học cơ sở Nguyễn Đức Cảnh ạ. Hôm

nên nó tiến lên đúng luật, nó dừng đúng luật,

nay con có một câu hỏi muốn hỏi ông là:

và nó thụt lùi đúng luật. Còn con người thì

động rất tự động. Nó biết dừng lại, biết thụt

Trong cuộc sống thì rất ít khi con trải

sống bằng ý tưởng là nhiều hơn cho nên cứ

lòng những suy nghĩ của con với bố mẹ và về

tiến lên, tiến lên, chưa biết là sẽ như thế nào.

học tập, mẹ con rất kỳ vọng ở con cho nên

Mà rồi đứng lại cũng không được, đi lùi cũng

nhiều lúc (khóc) con cảm thấy rất là áp lực.

không được. Và con đang ở trong tình trạng

Ví dụ con thua một bạn trong lớp thì mẹ con

tiến lên cũng không xong, đứng lại cũng

hay so sánh con với bạn ấy (khóc). Bố mẹ rất

không xong, mà thụt lùi cũng không xong.

hay áp đặt con phải thế này hay thế kia.

Cho nên rất căng thẳng, có đúng vậy không?

Aba: Năm nay cháu bao nhiêu tuổi, học lớp mấy?

Quỳnh Trang: Thưa ông năm nay cháu 13 tuổi, cháu học lớp 8 ạ.

Aba: Cảm ơn cháu. Nhân điều cháu hỏi,

Đáp ứng được ý muốn chính đáng của mình là cơ sở để trẻ em đáp ứng ý muốn của người lớn

ông trả lời chung cho tất cả các cháu cũng

Đây là một điều mà người lớn phải hết

như người lớn, các phụ huynh cũng như các

sức chú ý này. Chúng ta luôn luôn chủ quan

thầy cô giáo ở đây như thế này.

tiến lên, tiến lên, bắt con mình tiến lên và bất

Người lớn cần chú ý đến luật tự nhiên khi thúc đẩy trẻ em tiến lên

chấp. Do đó cho nên ở đây ông có đặt ra 3 nội dung thế này: Trên một đứa trẻ, có 4 thứ nhu cầu đặt lên đầu một em bé/ đứa trẻ. Thứ nhất là yêu

Người lớn thì thúc đẩy trẻ con tiến lên,

cầu của nhà trường hay của bộ giáo dục, thứ

và có rất nhiều biện pháp để làm cho trẻ con

hai là nhu cầu hay ý muốn của bố mẹ, của

tiến lên, nhưng tiến lên tới chỗ nào và tiến

gia đình, thứ ba là nhu cầu của Tổ quốc, và

lên để làm gì thì người lớn không trả lời được.

thứ tư là nhu cầu và ý muốn chính đáng thực

Mà nếu như người lớn trả lời được thì liệu kết

sự của đứa trẻ. Trong bốn loại này chúng ta

luận của người lớn có đúng hay không? Ví dụ

chọn cái nào, hay chúng ta làm sao giải quyết

tiến lên để nhiều tiền nhiều bạc, tiến lên để

được cùng một lúc bốn đòi hỏi này? Tổ quốc

không thua ai, như vậy liệu có đúng không?

đòi hỏi ở trẻ con, cha mẹ đòi hỏi ở trẻ con,

Người lớn không thể biết nổi chuyện này.

bộ giáo dục đòi hỏi ở trẻ con, và chính trẻ

Và người lớn cũng có chuyện này nữa: nghệ

con cũng đòi hỏi ở chính mình, muốn thể hiện

thuật, kỹ thuật, và biện pháp thúc đẩy trẻ

chính mình. Mình muốn thể hiện chính mình

tiến lên thì có nhưng lại không có nhận thức,

nhưng lại đụng cái muốn của bộ giáo dục,

không có nghệ thuật và không có kỹ thuật

đụng cái muốn của bố mẹ. Mà cái muốn của

60 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

mình, cái muốn của bộ giáo dục và cái muốn

nhiều nhu cầu kiến thức phải học nhưng nếu

của bố mẹ thì nhiều khi lại không trùng nhau.

bây giờ các cháu đi với ông hai tháng trên

Vậy bây giờ làm sao các con có thể giải quyết

khoảng hai chục nước. Cứ mỗi ngày ông chỉ

cùng lúc bốn cái muốn: cái muốn của Tổ quốc,

cho các cháu thấy một việc hay nhiều việc

cái muốn của chính phủ, cái muốn của bố mẹ

rồi ông giúp cho các cháu tự thấy, tự quyết

và cái muốn của chính mình? Công việc của

định, tự tìm hiểu, tự có kiến thức, tự có bản

ông là tìm kiếm giải pháp cho các con để giải

lĩnh, tự có đầy đủ tất cả những điều kiện để

quyết được cùng lúc bốn thứ này.

đáp ứng nơi mình đến hoàn toàn mới lạ. Như

Bây giờ để giải quyết cùng lúc bốn thứ này thì các con phải được sống trong điều kiện để giải quyết trước nhất là ý muốn chính đáng của mình.

Trên cơ sở giải quyết ý muốn chính đáng của mình, các con đương nhiên sẽ đáp ứng được ý muốn của bộ giáo dục, của bố mẹ và của Tổ quốc. Đó chỉ là hệ quả tất yếu của việc các con tự đáp ứng ý muốn chính đáng của mình.

Còn giải quyết cái này cụ thể làm sao? Cái này trong bộ sách CCTT ông đã rải đều hết trong đó. Đọc sách, sách có nhiều loại sách, đọc có nhiều cách đọc. Nhưng ông chia ra ba chuyện thế này: Đọc sách là một chuyện, sách là một chuyện, và trải nghiệm cuộc sống là một chuyện. Chúng ta có tất cả ba chuyện.

Chúng ta cần đọc sách nhưng sách thì nhiều thứ lắm. Hồi nhỏ ông cũng chuyên gia đọc sách kiếm hiệp bỏ ăn bỏ uống, bỏ học luôn, sách giải trí, truyện tranh. Sách của ông là sách giải quyết nguyện vọng của chính phủ, nguyện vọng của quốc gia, nguyện vọng của bố mẹ và nguyện vọng của chính các cháu.

Bộ sách CCTT đáp ứng được cái này, trên cơ sở là mấy cháu phải giải quyết được nguyện ước chính đáng cho bản thân mình.

Sớm trải nghiệm thực tế giúp trẻ em hình thành tính làm chủ Nhưng ông rất coi trọng việc trải nghiệm cuộc sống thực tế. Ví dụ thế này: Các cháu có

vậy là chỉ cần cháu đi 2 tháng với sự giúp đỡ cẩn trọng của ông để cháu phát triển toàn bộ các phẩm chất của cháu thì tự nhiên trong đó sẽ hình thành luôn các kỹ năng, như kỹ năng ứng xử, kỹ năng ăn nói, kỹ năng đối phó, kỹ năng tiến, kỹ năng lùi và đồng thời phát triển luôn những kiến thức mới mà các cháu chưa biết được. Như vậy một loạt vấn đề, chỉ do 2 tháng trải nghiệm cuộc sống với sự cẩn trọng nhiều nhất của ông, gần như các cháu đã tốt nghiệp một chương trình tự học của mình mà tất cả những cháu đến trường học 10 năm cũng không thể có được, về nhận thức, về các kỹ năng, về phát triển các phẩm chất cao quý của mình. Ông có thể cam đoan như vậy.

Cho nên ông rất coi trọng sự trải nghiệm.

Nhưng sự trải nghiệm ấy phải được người lớn hướng dẫn giúp đỡ để những thiên tính, hay những phẩm chất của các cháu phát triển.

Nói như bộ giáo dục là những phẩm chất, nói như ông thì ông gọi là thiên tính, hay ông gọi là bản chất, chúng ta có bao nhiêu bản chất?

Bản chất tự chủ, bản chất làm chủ, bản chất yêu thương, bản chất cảnh giác, bản chất tự vệ, bản chất tấn công, bản chất phát sinh kiến thức,... nhiều bản chất trong con người các cháu. Nhưng những bản chất này chỉ có cơ hội phát triển dưới 12 tuổi hoặc dưới 15 tuổi, còn trên nữa rất khó.

Trên nữa thì bắt đầu phải đối phó với cuộc đời, không còn thảnh thơi, không còn hồn nhiên để cho những

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 61 phẩm chất này phát triển được.

Do đó bộ giáo dục đưa ra chương trình phát triển phẩm chất ở giai đoạn tiểu học là rất chính xác, vấn đề là làm sao làm được cái này thôi. Đây là những phẩm chất tự nhiên sinh ra đã có chứ không phải đi tìm kiếm ở đâu, làm sao để phát triển nó? Cho nên phải có một loạt nội dung, một loạt biện pháp mà người lớn cần phải nhận thức về bản chất của các cháu, đồng thời giúp các cháu nhận thức về bản chất của mình, rồi từ đó có một loạt nội dung để trải nghiệm.

Từ trải nghiệm các bản chất mới phát lên. Và khi nó phát lên rồi thì tự nhiên trong đầu óc của các cháu hình thành tính ông chủ, tính bà chủ, tính chủ. Từ tính chủ này phát sinh ra kiến thức chủ, kiến thức chủ này làm chủ tất cả các kiến thức khác. Nó sẽ giúp các kiến thức khác tự phát triển vừa đủ để dùng, không dư không thiếu và nó sẽ điều hành toàn bộ các kiến thức ấy.

Kiến thức chủ thì chưa có một nền giáo dục nào trên thế giới này quan tâm đến. Gần như duy nhất chỉ có ông là người tìm tòi rất nhiều, đặt ra rất nhiều câu hỏi, đặt ra rất nhiều giả thuyết, nhìn thấy rất nhiều cuộc đời và nhìn chính cả cuộc đời của ông để từ đó ông tìm ra mấu chốt của vấn đề này.

Làm sao học một cái gì, học thời gian ngắn nhất, mà phát triển được mọi phẩm chất cao quý của mình? Học ngắn nhất, học ít nhất, mà phát triển tối đa nhất. Đó là con đường của ông tìm ra cho các cháu.

Không thì mất thời gian mười mấy hai mươi năm rồi chúng ta tiến lên, tiến lên nhưng rốt cuộc tới giờ này chúng ta thấy kết quả của bao nhiêu công sức, bao nhiêu tiền

bạc, bao nhiêu thế hệ đổ ra đã được gì? Vì chúng ta chưa tìm ra được những vấn đề căn bản. Chúng ta không phải mất thời gian mười mấy hai mươi năm ngồi suốt trong ghế nhà trường, không phải như vậy. Đấy là một câu chuyện dài ông không thể nói hết hôm nay được.

Thông cảm với áp lực của phụ huynh Nhưng bây giờ trở lại vấn đề của cháu thì ông thấy thế này. Trước nhất là các thầy cô, hay là cô Nga (cô giáo cựu tổng phụ trách đội trường trung học cơ sở An Dục) phải đến gặp bố mẹ cháu giải thích. Và khi chúng ta gặp phụ huynh giải thích thì chúng ta cũng phải hết sức thông cảm thế này: Có nhiều vấn đề áp lực cho phụ huynh chứ không phải tự nhiên phụ huynh người ta áp đặt lên con người ta.

Có nhiều vấn đề khác áp lực lên người ta cho nên người ta đổ áp lực đó trên con người ta.

Cho nên vấn đề này là cả một sự kết hợp giữa nhà trường và gia đình để giúp đỡ cho bố mẹ nhìn đứa con của mình.

Làm hài lòng bố mẹ bằng sự bình tĩnh và tầm nhìn xa Hồi nhỏ tới bây giờ ông nhớ hoài. Mẹ ông có niềm vui sướng lớn nhất là nhìn ông ngủ.

Lúc đó ông còn nhỏ nhưng ông bắt đầu để ý rồi. Tại sao mẹ mình cứ đêm đêm bưng đèn vô rọi mình ngủ trên giường tre. Ở nhà quê mà, nên ngủ trên giường tre. Bà cứ bưng đèn đi rọi xung quanh, rồi bà cứ dòm mình. Sau này ông chiêm nghiệm lại. Có lẽ giấc ngủ của mình đã làm cho mẹ mình sung sướng. Và chính cái niềm hạnh phúc ấy làm cho người mẹ phát triển một thứ tình rất đặc biệt. Và thứ tình rất đặc biệt ấy làm cho người mẹ chỉ biết một chuyện thôi. Làm sao con mình sống

62 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

và mạnh khoẻ. Người mẹ không có nhu cầu gì khoẻ, được an toàn. Có thể những bà mẹ nhà

chưa vừa lòng, nhưng chắc chắn mai sau sẽ hãnh diện về con. Đấy là cái con phải quyết tâm.

quê ngày xưa, trong thời kỳ chiến tranh ấy,

Tạm thời ông chỉ trả lời cho con như vậy.

chắc là mong muốn như thế nhiều nhất. Ít

Ông chúc con đủ bản lĩnh, đủ bình tĩnh, đủ sức

nhất là mẹ của ông chỉ mong muốn như thế.

chịu đựng, nhé.

khác hơn là con mình được sống, được mạnh

Bố ông, mẹ ông chưa bao giờ bắt ông

Quỳnh Trang: Con cảm ơn ông. Con

phải học thành cái gì cả, bố mẹ ông chỉ muốn

chúc ông sống lâu và mạnh khoẻ.

ông tránh xa vùng chiến tranh để đừng bị

Tình huống: con muốn trở thành diễn viên, nói sao cho bố mẹ đồng ý?

chiến tranh chết chóc và khi lớn lên tránh đi lính. Vì ông sống ở miền Nam, ở Sài Gòn, đừng bị bắt lính để ra chết ngoài chiến trường, chứ bố mẹ ông mặc dầu rất nghèo, nghèo lắm, nghèo gần như nhất trong tất cả những người nghèo nhưng ông chưa bao giờ nghe bố mẹ ông bảo mày phải học để có bằng này bằng kia để nuôi lại gia đình, nuôi lại bố mẹ. Điều đó ông nhớ mãi tới bây giờ. Và chính cái tình yêu ấy nó làm ông phải sống có trách nhiệm. Nó làm cho ông trở thành người vô nhiễm với những thói xấu trong cuộc đời. Và ông phải tự tìm ra cho mình một con đường.

Công việc của con là con phải nỗ lực, bằng tình thương của con, bằng trách nhiệm của con, con phải tự hứa với chính mình là không để bị tiêm nhiễm bất cứ một thứ gì trong cuộc đời này, để tự con đứng vững và đi lên. Có thể con không làm vừa lòng bố mẹ con lúc này nhưng về lâu dài chắc chắn bố mẹ con sẽ vui, sẽ yên lòng khi thấy con vững vàng. Do đó con cũng không nên nôn nóng quá sức để đáp lại sự thúc đẩy của bố mẹ, sự kỳ vọng của bố mẹ đối với chính mình.

Nếu mẹ đặt kỳ vọng quá lớn thì con cũng đừng bị áp lực. Trong người con có tính làm chủ, có tính bản lĩnh, có tính độc lập, có tính tự tin. Và con phải tự tin, con phải tự hứa với lòng con rằng con sẽ là một người bây giờ bố mẹ có thể chưa vừa lòng, thầy cô

Minh Ngọc: Con chào ông. Con tên là Bùi Minh Ngọc, học sinh lớp 8A1, trường trung học cơ sở Nguyễn Đức Cảnh. Hôm nay con muốn hỏi ông một câu.

Con có một người bạn, bạn ấy rất thích diễn kịch và bạn ấy cũng mong trở thành một diễn viên. Nhưng bố mẹ bạn ấy thì kịch liệt phản đối. Bạn ấy chia sẻ điều này với con, con không biết nên nói thế nào với bạn ấy để bạn ấy nói lại cho bố mẹ đồng ý ạ?

Bố mẹ sẽ lắng nghe nếu con biết cách trình bày ước mơ của mình Aba: Cái đó không phải không có cách giải quyết. Tức là nếu quyết tâm, nếu thích ngành đó quá thì không nên bỏ đi mong muốn, ước mơ của mình. Cái đó nó lớn lao lắm. Có thể bố mẹ có suy nghĩ của bố mẹ. Dĩ nhiên suy nghĩ của bố mẹ và suy nghĩ của con thì không thể giống nhau được. Bây giờ chỉ có nhờ người lớn đến, hay là chính con thuyết phục bố mẹ. Nếu con đã đủ bản lĩnh thuyết phục bố mẹ thì bố mẹ sẽ nghe. Vì như thế này: Không biết thế nào nhưng ông rất tin là bố mẹ sẽ nghe các con nếu các con có cách thuyết phục. Nếu các con có cách nói chuyện, có cách trình bày về niềm tin, ước mơ của mình thì chắc chắn bố mẹ sẽ nghe.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 63 Ông tin như vậy và con nói bạn con cứ thẳng thắn, ôn hoà, từ tốn, kiên quyết thuyết phục bố mẹ. Nhưng thuyết phục thì phải nói sao cho bố mẹ tin, đưa ra chứng cứ gì

Chức năng tự động của đầu óc giải quyết được mọi tình huống, dù khó đến đâu Aba: Câu hỏi rất hay. Tôi chia sẻ điều này

cho bố mẹ tin và hỗ trợ giúp đỡ cho ước

với quý vị. Có lẽ đây cũng là lần đầu tiên quý

mơ đó được thực hiện tốt chứ không phải

vị nghe chia sẻ này. Có lẽ quý vị cũng không

để đưa ra rồi bố mẹ cấm đâu. Chắc chắn là

nhìn thấy ở đâu trong bất cứ sách vở nào trên

không bố mẹ nào cấm. Trường hợp bố mẹ đã

thế giới đâu. Bởi vì điều này là không thể nói

cấm quyết liệt thì phải nhờ sự giúp đỡ thêm

được nên không sách vở nào viết được. Thế

của cô giáo Nga đến giải thích lý do tại sao

này. Trong đầu chúng ta có một chức năng tự

phải để cho cháu thực hiện ước mơ của nó.

động, mà chúng ta phải dùng nhiều cách khác

Cái đó nhờ cô giáo Nga và các cô giáo khác.

nhau ở bên ngoài để xác định chức năng đó.

CÂU HỎI CỦA GIÁO VIÊN Làm gì khi học sinh lo lắng sức học của mình không bằng bạn bè?

Giáo viên: Em xin chào thầy. Rất vui được trò chuyện với thầy trong buổi giao lưu hôm nay. Em là giáo viên, tổ trưởng tổ khoa học xã hội, trường trung học cơ sở Nguyễn Đức Cảnh, thị trấn Diêm Điền. Trường em có rất nhiều học sinh. Trường em là trường đặc thù tập trung bồi dưỡng học sinh giỏi tham gia các kỳ thi không chỉ của huyện mà cả của tỉnh, nên học sinh trường em đến từ tất cả các xã trong huyện. Các em là học sinh giỏi ở các xã được gọi về, nhưng nhiều em khi đến trường những ngày đầu rất băn khoăn không biết mình có bằng bạn bằng bè không. Các em học tốt rồi nhưng khi đến với ngôi trường vẫn nghĩ rằng ở đó có nhiều bạn học tốt hơn mình nên các em thường tự ti. Giáo viên chúng em thường băn khoăn chưa tìm ra phương pháp tốt nhất để động viên các em. Rất mong thầy chia sẻ với chúng em, khi mà các em học sinh kỹ năng sống chưa có, bản thân là giáo viên, chúng em cũng còn rất nhiều hạn chế, vậy theo thầy chúng em nên làm gì trong tình huống đó với những học sinh ấy ạ?

Tới giờ này tôi xác định là có và quí vị có thể tự chứng nghiệm lấy.

Trong đầu chúng ta có một chức năng tự động. Trong bất cứ hoàn cảnh mới lạ nào, khi đầu óc chúng ta tập trung cao, chức năng tự động này sẽ cho kiến thức và cách giải quyết. Chứ không cần tìm kiếm giải pháp ở đâu, không cần tìm trong sách vở nào.

Bởi vì trong cuộc sống hàng ngày chúng ta gặp hàng trăm ngàn tình huống khác nhau, chúng ta đi khắp nơi, ở nhiều vùng đất lạ thì không có sách vở nào có thể chỉ ra cách giải quyết từng vấn đề. Nhưng từ khi mới sinh ra, trong bộ óc của chúng ta đã có một chức năng, do một trải nghiệm đặc biệt tôi đã khám phá ra chức năng này, tôi tạm gọi nó là chức năng tự động cho ra kiến thức, cho giải pháp.

Khi đầu óc chúng ta tập trung hết sức cao vào một chủ đề thì chức năng tự động này cho chúng ta kiến thức, cách thức giải quyết.

Nếu chúng ta gặp hoàn cảnh có độ khó ở tần số 1 thì chức năng này cung cấp cho chúng ta cách giải quyết ở tần số 1. Nhưng nếu chúng ta phải đối phó với tình huống căng thẳng hơn, nó sẽ cho giải pháp ở tần số 2. Ví dụ nếu anh lái xe đạp, anh chưa biết đi gì hết,

64 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

thì nó cho anh kiến thức lái xe đạp. Nếu anh đi xe máy, căng thẳng hơn, thì chức năng tự động sẽ cho anh cách thức để anh đi xe máy.

Nhưng bây giờ anh lên xe hơi, anh lái với tốc độ 60 cây số/giờ thì chức năng này tự động cho anh cách thức để điều khiển chiếc xe như thế nào để đi được 60 cây số/giờ an toàn.

Nhưng bây giờ nếu anh lên 100 cây số/ giờ, 200 cây số/giờ, thậm chí 300 cây số/giờ, là cực kỳ căng thẳng, thì cơ quan chức năng tự động này sẽ cho anh cách thức để giải quyết cái cường độ cao, tốc độ cao này. Nó ra lệnh cho cơ thể anh phải chịu đựng sự căng thẳng. Đây là một cơ quan đặc biệt trong đầu óc của chúng ta. Tôi tạm gọi là cơ quan ra lệnh, cũng như cơ quan cung cấp giải pháp và cung cấp kiến thức một cách tự động nhất, chứ không phải chờ đi tìm kiếm sách nào.

Còn nếu chúng ta muốn có kỹ năng thì từ chỗ này chúng ta luyện sẽ ra kỹ năng. Nó cho kiến thức thôi, nó cho giải pháp nhưng anh phải tập, anh phải luyện thì nó sẽ hình thành kỹ năng, như kỹ năng lái xe máy, kỹ năng lái xe hơi, kỹ năng tốc độ cao, v.v… Phần kỹ năng thì chúng ta phải luyện tập cho quen.

Thế nhé. Cảm ơn thầy giáo.

Hôm nay tôi công bố đó là một tin vui, là một món quà lớn tôi tặng quí vị. Món quà đó tôi biếu không cho quý vị, cực kỳ quan trọng và quý vị phải tin tuyệt đối vào chức năng tự động này. Nếu quí vị kiểm tra lại trong cuộc đời của chính mình thì quí vị sẽ rất ngạc nhiên tại sao mình chưa trải nghiệm mà lại biết điều này, chưa học mà mình có thể làm được điều kia. Rồi nhiều khi mình không hiểu được, mình lại bảo là chắc Phật, Chúa, hay ông thần tài nào giúp. Không phải, chính cái cơ quan đó nó xử lý. Nó ra lệnh cho đầu óc kinh nghiệm phải hành động, nó ra lệnh cho cơ thể phải làm việc. Chính là cơ quan tự động

trong đầu óc của chúng ta.

Quí vị cứ ôn lại kinh nghiệm cá nhân của mình trong cuộc đời, quý vị đã trải qua rất nhiều trường hợp mà quý vị không biết tại sao mình lại làm được. Đó chính là kết quả của cơ quan tự động. Mà cơ quan đó làm việc thì đầu óc kinh nghiệm của quý vị không thể biết được. Nó làm việc theo cách của nó còn đầu óc kinh nghiệm nhiều khi phải đầu hàng. Khi kinh nghiệm không có khả năng với tới, không có khả năng làm được thì cái cơ quan kia nó sẽ xử lý, rồi nó báo cho cơ quan kinh nghiệm, cơ quan kinh nghiệm đúc kết lại thành kiến thức riêng.

Sức mạnh tình yêu của các thầy cô giáo làm học sinh tự chuyển hoá mình Trong khi chờ quý vị đặt câu hỏi, tôi nhắc thêm các thầy cô giáo điều này. Chúng ta có những kiến thức đủ để chúng ta hướng dẫn các em học sinh, nhưng tôi xin nhắc thêm thầy cô giáo thế này. Trong con người chúng ta có một sức mạnh huyền bí, đó là sức mạnh của tình yêu. Cho nên kiến thức phải kèm theo sức mạnh của tình yêu, kiến thức là một thôi nhưng sức mạnh của tình yêu nó chiếm tới một trăm. Kiến thức chỉ một, sức mạnh của tình yêu tới cả trăm lần để giúp học trò của mình thay đổi tốt hơn.

Sức mạnh của tình yêu nó làm một loại ngầm, một loại vô hình chứ không phải như kiến thức, nhưng nó mạnh hơn kiến thức nhiều lắm và sức mạnh của tình yêu làm cho học sinh tự chuyển hoá mình, tự thay đổi mình.

Khi nào có dịp, tôi sẽ chia sẻ riêng với các thầy cô giáo làm sao kích hoạt sức mạnh của tình yêu nơi chính mình đối với học trò.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 65

CÂU HỎI CỦA PHỤ HUYNH Tình huống: mẹ lo con xem truyện tranh nhiều sẽ ảnh hưởng đến việc học Cô giáo: Em là Nguyễn Thị Xuyến, hiệu trưởng trường mầm non Thuỵ Chính, huyện Thái Thuỵ. Hôm nay em rất vui được đến đây và nghe về sách CCTT cũng như trao đổi của thầy với các thầy cô và học sinh. Em muốn hỏi ở góc độ phụ huynh.

Em có cháu đang học tiểu học, cháu rất ham thích xem truyện tranh. Em lo nếu cháu ham thích mà mình nói mạnh quá thì cũng ảnh hưởng đến tâm lý. Nhưng nếu chiều theo ý muốn của cháu thì ảnh hưởng việc học của cháu. Em muốn thầy giải đáp giúp.

Lực khôn sẽ giúp con mình tự biết cách tồn tại Aba: Cảm ơn cô giáo phụ huynh. Bây

mình không vừa lòng, hay là không có lợi gì cho nó. Có lúc nó sẽ thức lại, nó sẽ thay đổi.

Cách bố mẹ yêu con quyết định sự an toàn và hạnh phúc của con trong cả cuộc đời Vấn đề của quý vị người lớn, tôi cho rằng điều quan trọng nhất đối với bố mẹ là làm sao bố mẹ có cách yêu con phù hợp. Nói tới yêu thương là ai cũng chủ quan “Tôi yêu con tôi chứ. Tôi sinh con mà không yêu sao được”.

Nhưng tình yêu không phải ở đó. Nói tình yêu là nói tới cách thức mình bộc lộ tình yêu chứ không phải nói tình yêu chung chung là thế này, thế kia. Ví dụ tôi nói thế này, anh để ý bằng cách nào đó mà ánh mắt của anh và hành vi cư xử của anh sẽ là bức tranh vĩ đại chiếm lĩnh hết tâm hồn con cái. Nó nuôi cả bộ máy tự động trong người của con cái để bộ máy đó phát lên.

tôi gọi là lực khôn. Tôi tạm đặt tên cho nó là

Tôi cho rằng điều lớn nhất của bố mẹ để cho con an toàn sau này chính là tình yêu, tức là cách bố mẹ yêu, cách bố mẹ thể hiện cái tình yêu ấy. Bằng lời nói, bằng cử chỉ, bằng ánh mắt, bằng nụ hôn, và đặc biệt nhất là bằng sự khám phá một cái gì đó bất ngờ nơi con mình mà mình cảm thấy sung sướng tận cùng sâu thẳm trong cõi sâu thẳm nhất của tâm hồn mình.

lực khôn. Lực khôn này không có cái gì nhiễm

Còn kiến thức và ý muốn của mình,

vào được. Do đó quý vị đừng nhìn thấy sự bế

không biết thế nào là đúng cho con mình. Cái

tắc mà quá lo lắng cho con mình. Vì chính lực

mình cho là đúng và ép nó đi theo, ngày mai

khôn này sẽ giúp cho con mình biết cách tồn

có khi nguy hiểm. Cái mà con mình chống lại

tại. Hồi nãy tôi nói đến cơ quan tự động, chức

mình, nó cứ làm thì ngày mai biết đâu mình lại

năng tự động cho kiến thức trong đầu óc, giải

nhờ nó, không thể biết được. Cho nên tôi cho

pháp trong đầu óc nhưng giờ tôi nói đến lực,

nền tảng cơ bản nhất là cách thức bố mẹ yêu

một lực có sẵn, đó là lực khôn. Đến một lúc

con và cách nhận thức của bố mẹ khi nhận

nào đó lực khôn này sẽ tự nhiên mở ra, thì

thức về con mình. Việc anh nhận thức về con

con mình sẽ tỉnh lại, nó không còn mơ ngủ

anh cực kỳ khó, khó lắm. Cái chỗ nhận thức ấy

nữa, nó không còn say mê những điều mà

tôi gọi là thấy và hiểu.

giờ thế này. Ngày xưa, các bạn cũng như tôi, chúng ta làm cha mẹ lo lắng lắm chứ. Bố mẹ thấy mình làm gì cũng lo ghê lắm. Bây giờ tới phiên mình làm cha làm mẹ, thấy con cái, mình cũng lo như vậy, không khác. Nhưng quý vị phải có một niềm tin tuyệt đối như thế này. Ở trong đầu mỗi đứa trẻ cũng như mỗi người lớn, nhất là mỗi đứa trẻ, có một lực mà

66 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Thấy và hiểu, cộng với thương sâu sắc, đó là những yếu tố cơ bản nhất để bố mẹ tạo nền tảng cho đứa con trong tương lai. Đứa con sẽ tiếp nhận năng lực Thấy và Hiểu từ người mẹ, người bố để nó cũng phát triển khả năng thấy hiểu và tình yêu trong cuộc đời của nó. Đây chính là 2 nền tảng quyết định hạnh phúc của con người.

Còn học dở chưa chắc đã xui, mà học giỏi chưa chắc đã hên, không thể biết được. Thiếu gì người học giỏi rồi mất mạng giữa đường, thiếu gì người học dở mà an toàn suốt đời, chúng ta không thể biết được. Do đó chúng ta đừng quá cố chấp vào kiến thức, cho rằng đó là đúng. Nên có chấp chăng là chấp vào nhận thức của mình và chấp vào cách thức mình yêu đứa con của mình. Đó là ý kiến của tôi. Cảm ơn cô giáo.

Tình huống: làm gì khi con mình có sở thích riêng mà không chăm học?

Cô giáo Vũ Thị Giao: Em xin chào thầy, tác giả của chương trình “Tiếp nối hành trình Chắp Cánh Thiên Thần”. Em tên là Vũ Thị Giao. Đơn vị công tác là trường tiểu học Thuỵ Bình. Chức vụ là giáo viên. Cũng là phụ huynh của cháu Nguyễn Quỳnh Trang, học sinh lớp 8, trường trung học cơ sở Nguyễn Đức Cảnh mà đã đặt câu hỏi với thầy. Và bây giờ em cũng muốn chia sẻ về giáo dục con cái. Các bậc phụ huynh đều nghĩ rằng con cái là tài sản lớn nhất của cha mẹ. Và tài sản của bố mẹ cho con chính là sự chăm lo để cho con học có tri thức, có hành trang bước vào cuộc sống tương lai. Ai cũng thế, rất kỳ vọng con mình, mong con mình như một tác phẩm hoàn hảo. Thế nhưng sự kỳ vọng đó có

khi tương đối lớn và đặt lên vai các cháu một gánh nặng. Em Nguyễn Quỳnh Trang, thưa thầy và toàn thể các thầy cô giáo ở đây, em có một sở thích riêng, hát thì cũng biết hát một chút thôi, nhưng có một sở thích là muốn tập đàn. Thường 5 giờ mẹ đi làm về thì 4 rưỡi em đã về đến nhà rồi. Về đến nhà, em thường vào máy vi tính khai thác các thông tin về đàn. Tôi thì không muốn con tập trung quá nhiều cho việc tìm hiểu các sở thích cá nhân trong khoảng thời gian này, muốn nói rằng về nhà thì phải lo tắm rửa, cơm nước và chuẩn bị cho buổi học tối. Nhưng em nói ngay “Đây là sở thích riêng của con”. Đấy là chính kiến cá nhân. Đấy là ham thích cá nhân. Thế mà khi tôi đọc trên trang mạng xã hội có một học sinh học trung học phổ thông và cũng trong suy nghĩ trong tư tưởng của mình là không muốn tập trung nhiều vào học và có nhiều sở thích riêng. Thế nhưng em ấy đã giao du với bạn và cuốn theo những hoạt động chưa tốt lắm. Sau đó em học sinh nữ này bị bạn quây đánh vì một số lý do và phụ huynh bắt buộc phải chuyển trường cho em. Thế mà khi bố mẹ giáo dục con thì con lại cho rằng việc bố mẹ nói với con là chưa phù hợp, là mang tính chất áp đặt và không nghe lời bố mẹ.

Cho đến khi sự việc xảy ra là bạn bè đánh em thì lúc ấy ai? Chính mẹ em là người đứng dậy và nâng đỡ em, xin chuyển trường cho em và tiếp tục đưa đón em đi học. Tôi nghĩ nếu em nghe lời bố mẹ từ đầu, nếu như em không tụ tập với bạn bè, nếu như em biết dừng lại thì chắc chắn không có điều đó xảy ra. Vậy thì hôm nay, em Nguyễn Quỳnh Trang đã nói ra suy nghĩ của mình, là một phụ huynh, là một cô giáo thì tôi cũng muốn nói cho em Nguyễn Quỳnh Trang là mẹ rất trân trọng suy nghĩ của con, nhưng những lời bố mẹ nói thì con nên lắng nghe. Bố mẹ rất vui khi con suy nghĩ

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 67 đúng và trưởng thành, và đây cũng là lời dặn

tuổi nó đã tạo một sự nghiệp từ sự say mê

đối với các em học sinh trung học Nguyễn

ấy thì nó sẽ trở thành người giảng dạy hoặc

Đức Cảnh tham gia văn nghệ và dự “Tiếp nối

thậm chí người ta còn mới nó đến nói chuyện

hành trình CCTT ở đây”. Xin thầy cho biết ý

ở những trường đại học nổi tiếng nhất thế

kiến chia sẻ của con về các bậc phụ huynh là

giới. Cũng có thể nó tạo ra một trường phái

đã được hay chưa ạ?

âm nhạc riêng. Và sau này lớn lên biết đâu

Giúp con nhìn toàn cảnh và tìm hiểu các thành tựu đỉnh cao trong lĩnh vực mà con ưa thích

nó có thể lập một trường âm nhạc riêng theo sáng kiến của nó.

Vấn đề ở chỗ là khi nó say mê một cái gì đó thì chúng ta không biết phải làm gì giúp con. Chúng ta ngăn nó lại chứ chúng ta không

Aba: Rất hay. Tôi rất hoan nghênh cô

biết phải làm gì. Ví dụ bây giờ nó say mê thời

giáo và phụ huynh. Bây giờ tôi đưa ra một

trang, mới 3 tuổi mà nó say mê thời trang.

giải pháp như thế này. Nếu ví dụ bây giờ mà

Tôi rất ủng hộ nó say mê thời trang. Và tôi

tôi có một đứa con 2,3 tuổi, 3,4 tuổi, 5,6 tuổi

cũng không cần thiết nó phải say mê đến

thì tôi rất trân trọng cái nó đang say mê,

trường học nếu như nó say mê thời trang từ

thậm chí nó không say mê học mà nó có một

lúc mới 3, 4 tuổi. Tôi sẽ hướng dẫn, tôi âm

say mê khác, ví dụ say mê chơi đàn. Thì công

thầm hướng dẫn để nó tìm hiểu thời trang, nó

việc của tôi bây giờ là gì? Công việc của tôi

tìm hiểu các nhà thời trang, nó tìm hiểu thế

là giúp cho nó, nó lên mạng tìm hiểu để biết

giới thời trang và nó hình thành ước nguyện

hết những loại đàn trên thế giới. Thứ nhất là

thời trang của nó trong sự say mê ấy. Và như

phải biết hết tất cả các loại đàn trên thế giới

vậy có thể ở tuổi 10 - 12, hay 10 - 15 nó có

và các loại đàn ở Việt Nam. Bước tiếp theo là

thể thiết kế một mẫu quần, một mẫu áo hay

tôi giúp cho nó tự tìm hiểu để nó biết hết các

một mẫu giày, mẫu dép và 12 tuổi nó có thể

nhạc sĩ sáng tác nhạc hay là các nhạc sĩ chơi

trở thành triệu phú nếu nó muốn. Nó có thể

đàn giỏi nhất trên thế giới trên các loại nhạc

trở thành nhà sáng lập, nhà thiết kế giỏi, và

cụ, trên các loại đàn khác nhau.

nó hình thành trường phái thiết kế riêng của

Giúp con biến yêu thích thành say mê để sớm có một sự nghiệp riêng Nó cứ tìm hiểu mãi cho đến khi nào nó

nó, với niềm say mê ấy.

Đưa con đi sâu vào thế giới mà con say mê để tránh các thói hư tật xấu bên ngoài

say mê luôn. Nó say mê nhạc sĩ, nó say

Quý vị phải nhớ rằng, không sợ con

mê sáng tác, nó say mê nghiên cứu đàn,

mình say mê một cái gì đó mang tính chất

nó say mê học đàn thì tôi rất ủng hộ nó

kỹ thuật, nghệ thuật. Cái đó rất cần, rất

không cần phải học những thứ khác. Và tôi

cần chứ không cần thiết phải sợ. Nhưng

tin rằng từ 8 đến 10 tuổi nó đã tạo ra một

vấn đề kế tiếp là khi phát hiện con mình

sự nghiệp riêng cho nó rồi. Nó tạo riêng cho

say mê cái gì đó rồi, không phải ngăn chặn

nó một sự nghiệp mà bất cứ một đại học nào

nó mà làm sao đưa nó vào thế giới này để

cũng không thể làm được. Và khi 10, 12, 15

nó không còn say mê những thứ khác. Nó

68 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

đã say mê và hướng sự tập trung vào một

Không phải con mình không đủ khả năng về

thứ thì làm sao nó đi chơi với bạn với bạn xấu,

chuyện này để chinh phục thế giới. Con mình

làm sao nó có thể lên Internet nói chuyện vô

đủ khả năng chinh phục thế giới với cái tuổi

bổ, làm sao nó hư hỏng được? Và nó sẽ mở ra

10 đến 12 tuổi, nhưng bố mẹ chưa đủ bản

một thế giới cho riêng nó. Đó là bí mật nơi trẻ

lĩnh cũng như chưa đủ nhận thức để tạo cơ

con mà người lớn phải cố gắng giúp nó.

hội cho con mà thôi. Phải hiểu như vậy.

Nhận thức và bản lĩnh của bố mẹ để đưa con đến đỉnh cao trong thế giới mà con say mê Tôi rất trân trọng lời chia sẻ của cô giáo phụ huynh. Hồi nãy tôi có nói đấy. Vấn đề là áp

Không phải là sợ con, mà sợ chính mình không đủ nhận thức, không đủ kiến thức để giúp con mình phát triển sở thích của nó vào nơi sâu thẳm nhất của thế giới ấy trong thời kỳ nó còn nhỏ tuổi.

lực mà phụ huynh phải chịu dẫn tới việc phụ

Thế nhé, có thầy cô giáo nào khác đặt

huynh gây áp lực với con cái, và cái đó có thể

câu hỏi? Có thể đặt ra những câu hỏi như vậy.

là do nhận thức chưa được sâu sắc. Cái này rất

Hay lắm. Tôi rất cảm ơn quý vị.

khó. Cho nên tại sao tôi bảo phải nói tới cô Nga.

Thầy Tô Huy Dũng (phó trưởng phòng

Vì cô ấy bình tĩnh, cô ấy phân tích rồi hướng

GDDT): Hôm nay với những điều tác giả Aba

dẫn từ từ để đi cho đúng. Trong trường hợp

vừa chia sẻ, không chỉ các em học sinh của

nếu chưa tìm ra lối thoát, cô Nga có thể liên lạc

Thái Thuỵ chúng tôi mà tất cả các thầy cô

với tôi, tôi sẽ chỉ tiếp. Và cô Nga sẽ giúp được

giáo đều được chắp thêm đôi cánh. Những

cháu đó, và bố mẹ sẽ giúp được cháu đó để

người làm công tác giáo dục chúng tôi được

nó phát triển. Nhưng nếu nó chỉ thích một

mở ra nhận thức mới, tư duy mới và niềm cảm

cách hời hợt thì không được. Phải đưa cái

hứng lớn lao từ những chia sẻ đầy tâm huyết

thích đó đi sâu vào thế giới ấy. Cái đó mới là

và thuyết phục của Aba về công việc giáo

vấn đề chính. Trời ơi, mình chỉ trông cho nó

dục thế hệ trẻ. Thay mặt cho phòng giáo dục

thích một cái thôi. Nó thích một môn nghệ

huyện Thái Thuỵ và các thầy giáo cô giáo,

thuật thôi, là từ đó đưa nó vào luôn thế giới

cảm ơn tác giả Aba rất nhiều. Chúc tác giả

đó, cho nó tới đỉnh cao thế giới đó trước 15

nhiều sức khoẻ và hẹn gặp lại ông một ngày

tuổi. Đấy là điều vô cùng thú vị. Cảm ơn cô

không xa.

giáo phụ huynh.

Aba: Tôi cảm ơn thầy giáo. Bây giờ trước

Trên thế giới này có nhiều em bé như

khi chấm dứt tôi có đề nghị với huyện Thái

thế. Chuyện trẻ con làm triệu phú từ say mê

Thuỵ. Vì tôi hiểu rất rõ thiên chức của các cô

của nó, khi mới 11, 12 tuổi nó làm bạc triệu

giáo và các bà mẹ, do đó tôi rất mong quý

đô la là chuyện bình thường ở nước Mỹ. Lúc

vị thiết kế một buổi online của tất cả các cô

bấy giờ cuộc sống của nó khác đi rồi. Quý vị

giáo và tất cả các bà mẹ. Tôi sẽ giúp quý vị

cũng đừng cho rằng con của Mỹ làm được chứ

thấy những vấn đề sâu sắc nhất và vai trò

con mình không làm được. Mình phải thấy thế

quyết định của quý vị đối với đứa trẻ như thế

này, bố mẹ Mỹ có nhận thức và tạo mọi điều

nào. Rồi từ đó quý vị sẽ rất dễ làm.

kiện một cách nghiêm túc cho con chứ bố mẹ Việt nam chưa đủ niềm tin về chuyện này.

Thầy Tô Văn Dũng: Xin cảm ơn tác giả.

Chúc quý vị mạnh khoẻ. Cảm ơn quý vị.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 69

VŨ THƯ Chung tay Chắp Cánh Thiên Thần - Trao tặng sách cho ngành GDĐT Vũ Thư, Thái Bình Với mục đích nhằm khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng, nâng cao nhận thức của nhân dân về ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng của việc đọc sách đối với việc nâng cao kiến thức và kỹ năng, phát triển tư duy, giáo dục và rèn luyện nhân cách con người cũng như tôn vinh giá trị của sách, khẳng định vai trò, vị trí, tầm quan trọng của sách trong đời sống xã hội; tôn vinh người đọc và những người tham gia sưu tầm, sáng tác, xuất bản, in, phát hành, lưu giữ, quảng bá sách đồng thời nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan chức năng và các tổ chức xã hội đối với việc xây dựng và phát triển văn hóa đọc, ngày 24/02/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 284/QĐ-TTg “Về Ngày Sách Việt Nam”.

70 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

N

gày 11/9/2015, Bộ Giáo dục và Đào

Thư; nhà giáo Trần Quang Thắng - Huyện ủy

tạo có công văn số 4677/BGDĐT-

viên - Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Vũ

GDTX “V/v hướng dẫn tổ chức Tuần

Thư cùng các lãnh đạo, cán bộ, chuyên viên

lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2015”

Phòng; bà Tuệ Tri - Chủ tịch Hội đồng quản trị

và ngày 15/9/2015, Sở Giáo dục và Đào tạo

Công ty cổ phần đầu tư giáo dục Minh Triết,

Thái Bình cũng có công văn số 546/SGDĐT-

Giám đốc Công ty cổ phần Trí Thấy cùng các

GDTX “V/v tổ chức Tuần lễ hưởng ứng học

hiền giả gia đình Trí Thấy; các thầy cô giáo

tập suốt đời năm 2015” với chủ đề: “Chung

hiệu trưởng các trường mầm non, tiểu học,

tay xây dựng thư viện, thường xuyên đọc

THCS, giám đốc 30 trung tâm HTCĐ trong

nhiều sách hay”. Với tinh thần đó, cùng với

huyện, các thầy cô giáo là tổng phụ trách

chuỗi các hoạt động hướng tới kỷ niệm 33

Đội của các nhà trường; các bậc cha mẹ học

năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982

sinh đã từng dõi theo hành trình của Trí

- 20/11/2015), sáng ngày 31/10/2015, tại

Thấy “Chắp cánh thiên thần” và đại diện một

hội trường UBND huyện Vũ Thư đã diễn ra

số nhóm học sinh yêu sách, ham đọc sách

chương trình giao lưu tặng sách cho ngành

Trường Tiểu học Thị trấn và THCS Thị trấn.

giáo dục Vũ Thư do Phòng Giáo dục và Đào

Sau màn văn nghệ được chuẩn bị công

tạo phối hợp với Công ty cổ phần đầu tư giáo

phu, đẹp mắt của các em học sinh Trường

dục Minh Triết và Công ty cổ phần Trí Thấy

THCS Vũ Tiến và cô giáo Mai Hạnh - Tổng

tổ chức.

phụ trách Trường THCS Hiệp Hòa, nhà giáo

Về dự với “Chung tay Chắp cánh thiên

Nguyễn Ngọc Quang - Phó trưởng phòng Giáo

thần” có ông Đỗ Mạnh Viết - Thường vụ

dục và Đào tạo Vũ Thư đã lên phát biểu khai

Huyện ủy - Trưởng ban Tuyên giáo huyện Vũ

mạc chương trình, trong đó nhấn mạnh vào

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 71

72 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

vai trò của sách và ý nghĩa của việc đọc sách

học Tân Lập 2 - Tiết mục đã đoạt giải nhất

nói chung và hệ thống thư viện cũng như

cuộc thi giới thiệu sách hè năm 2014 do

phong trào đọc sách của Vũ Thư nói riêng.

Trung tâm Văn hoá - Thể thao huyện Vũ Thư

Qua phần dẫn dắt của MC Bùi Thị Thanh

phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ

Huệ - Phó hiệu trưởng Trường THCS Nguyên

chức. Qua phần giới thiệu một cách tự nhiên,

Xá, lịch sử hình thành và phát triển của sách

lưu loát của các em, mảnh đất và con người

trong đời sống xã hội loài người đã được tái

Thái Bình qua cuốn “Lịch sử Thái Bình diễn

hiện một cách hết sức sinh động, ngắn gọn,

ca” đã được tái hiện hết sức sinh động, đi

xúc tích. Cùng với đó là phong trào xây dựng

vào lòng người xem và khiến chính các thành

tủ sách cộng đồng - tủ sách gia đình, tủ sách

viên trong chương trình “Chắp cánh thiên

nhà trường - tủ sách lớp học được Phòng Giáo

thần” và Công ty cổ phần Trí Thấy cũng bất

dục và Đào tạo phát động một cách rộng

ngờ, thú vị.

khắp với những hoạt động như “Góp một

Thay mặt tác giả và nhà tài trợ cho

cuốn sách nhỏ, đọc nhiều trang sách hay” và

chương trình, bà Tuệ Tri đã lên giới thiệu sơ

những cách làm sáng tạo xây dựng “Thư viện

lược về cuốn sách “Chắp cánh thiên thần”

xanh”, “Thư viện thông minh”, “Tủ sách kế

tập 1 và tập 2, về khát vọng của tác giả Duy

hoạch nhỏ”, v.v…

Tuệ (Còn có bút danh ABA) cũng như mong

Để lại ấn tượng khá sâu sắc cho những

muốn đóng góp cho quê hương Thái Bình của

người có mặt trong buổi giao lưu là tiết mục

nhà tài trợ - Một người con đất lúa dấu tên.

giới thiệu sách với chủ đề “Việt Nam quê

Từng cuốn sách đã được chuyển đến tận tay

hương em” của các em học sinh Trường Tiểu

những người có mặt trong hội trường.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 73

74 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Cùng với sự xuất hiện của MC thứ hai - Cô giáo Trần Thị Huyền - Phó hiệu trưởng trường Tiểu học Thị trấn và bà Nguyễn Thị Cẩm Thanh - Giảng viên Trường Đại học Quốc gia Hà Nội - Biên tập viên của tác giả Duy Tuệ chia sẻ về quá trình biên tập các tác phẩm Trí Thấy, khán trường càng trở nên sôi động với phần trao đổi của các cán bộ quản lý, các giáo viên trực tiếp giảng dạy, đại diện cha mẹ học sinh về sách và việc đọc sách, về ý thức xây dựng thư viện và đặc biệt là của các em học sinh với những câu hỏi ngây thơ, ngộ nghĩnh nhưng cũng không kém phần hóm hỉnh đặt ra cho tác giả và chương trình.

Với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, độc giả đã được giao lưu trực tuyến với tác giả Duy Tuệ lúc này đang ở tại Malaysia. Từng câu hỏi được đặt ra và giải đáp đã kết nối chặt chẽ độc giả với tác giả. Với mong muốn các cháu sau này trở thành những ông chủ, bà chủ thực sự có quyền lực vô cùng lớn lao là trí tuệ của mình, tác giả Duy Tuệ tự nhận mình như là người ông, người thầy, người cha

của các cháu, khuyên các cháu xác định đúng mục đích việc học.

Các cháu đến trường không phải học cho cha mẹ, cho thầy cô, cũng không phải học để có nhiều tiền, có quyền lực địa vị trong xã hội,… mà các cháu đến trường là vì chính mình, tiếp nhận những tri thức để cái đầu sẵn sàng tung ra mọi sức mạnh vĩ đại nhất của nó để có thể thay đổi cuộc đời, thay đổi thế giới này. Muốn vậy, ngay từ bây giờ, các cháu phải biết tự tin đặt ra mục tiêu cho mình và phải

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 75 biết học sáng tạo, biết yêu gia đình, người

- Phát triển các kỹ năng: Kỹ năng quan

thân, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất

sát lắng nghe, kỹ năng học tập, thói quen tập

nước mình. Xuất phát từ khát vọng đẹp đẽ đó

trung.

dành cho trẻ thơ, có ba điểm nổi bật mà Duy

- Hình thành triết lý sống trước năm 12

Tuệ muốn gửi gắm tới các cháu học sinh sau

tuổi, hình thành ước mơ, ý chí và tự tin thực

khi đọc bộ sách “Chắp cánh thiên thần” là:

hiện ước mơ của mình.

- Biết cách sống, biết cách ứng xử, giao tiếp với bạn bè, thầy cô, gia đình, xã hội.

Thay mặt ngành, nhà giáo Trần Quang Thắng - Huyện uỷ viên - Trưởng phòng Giáo

76 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 77

78 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 79

80 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 81

82 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 83

84 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 85

86 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

dục và Đào tạo Vũ Thư và nhà giáo Nguyễn

nhân bà Tuệ Tri đã góp phần thắp lên trong

Ngọc Quang - Phó trưởng phòng đã lên nhận

tâm hồn mỗi người có mặt trong buổi giao

5.000 cuốn sách biểu tượng do bà Tuệ Tri -

lưu ngọn lửa của niềm đam mê đối với sách

Giám đốc Công ty cổ phần Trí Thấy thay mặt

và việc đọc sách; ghi nhận và biểu dương các

nhà tài trợ trao tặng ngành giáo dục Vũ Thư.

thầy cô giáo, các em học sinh trong huyện đã

Kết thúc chương trình là bài phát biểu

về đây tiếp nối hành trình cùng chương trình

của nhà giáo Trần Quang Thắng - Huyện uỷ

“Chung tay Chắp cánh thiên thần”.

viên - Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Vũ

Nhà giáo cũng mong muốn các cán bộ

Thư. Nhà giáo đã cảm ơn sự quan tâm chia xẻ

quản lý, các thầy cô giáo và các em học sinh

tình cảm của tác giả Duy Tuệ đối với độc giả

sẽ truyền cảm hứng của chương trình này lan

Vũ Thư, cảm ơn tấm lòng của nhà tài trợ và cá

tỏa trong các nhà trường, trong cộng đồng

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 87 và xã hội bằng những việc làm cụ thể để

pháp như: Luân chuyển sách trong thư viện

những đôi cánh thiên thần sẽ tiếp tục bay

nhà trường đến các các tủ sách trên lớp giúp

cao, bay xa trong cuộc đời mỗi con người và

cho việc đọc sách thuận tiện và hiệu quả

tương lai đất nước, dân tộc. Căn cứ vào tình

hơn; giao học sinh tự quản lý tủ sách và cho

hình thực tế của từng đơn vị, các cơ sở giáo

mượn sách; xây dựng đội ngũ tình nguyện

dục củng cố vững chắc thư viện ở các nhà

viên giới thiệu về sách, khuyến khích học

trường, cộng đồng; tủ sách gia đình nhằm

sinh đọc sách; xây dựng thư viện điện tử (ở

tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh và

những nơi có điều kiện). Tổ chức ngày hội đọc

mọi người dân được đọc sách góp phần phát

hàng năm với những hoạt động như: Thi giới

triển văn hóa đọc. Đổi mới hình thức hoạt

thiệu sách, thi kể chuyện, dựng phim, hoạt

động của thư viện nhà trường bằng các giải

động sân khấu,... dựa theo sách đã đọc. Đổi

88 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra

tập cộng đồng, nhà văn hóa, câu lạc bộ,... tổ

đánh giá theo hướng yêu cầu học sinh tự đọc,

chức hướng dẫn cha mẹ, ông bà cách đọc

tự nghiên cứu sách để có kiến thức, kĩ năng,

sách và kể chuyện cho trẻ.

phát triển tư duy đáp ứng theo mục tiêu

Buổi giao lưu “Chung tay Chắp cánh

dạy học. Tổ chức thảo luận, trao đổi với phụ

thiên thần” được tổ chức tại huyện Vũ Thư

huynh, học sinh thống nhất quy định về thời

đã khép lại với những dư âm tốt đẹp kết đọng

gian học sinh đọc sách tại trường (thư viện),

lại trong lòng mỗi người tham dự.

ở nhà và số lượng đầu sách đọc trong năm; thống nhất với cha mẹ học sinh về việc cùng

Theo tin từ Phòng GDĐT Vũ Thư

tham gia đọc sách với con.Tuyên truyền, phổ

http://pgdvuthu.thaibinh.edu.vn/index.

biến rộng rãi bằngcác hình thức:Hội thảo, tọa

php?language=vi&nv=news&op=Tin-tuc/CHUNG-

đàm,thăm quan, hộidiễn văn nghệ, các hoạt

TAY-CHAP-CANH-THIEN-THAN-CHUONG-TRINH-

động thể dục thể thao, ngày hội đọc, các lớp

T RAO -TA N G - SAC H - C H O - N GA N H - G D - D T-V U -

giáo dục kỹ năng sống,… Các trung tâm học

THU-826

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 89

PHÁT BIỂU CỦA TRƯỞNG PHÒNG GD HUYỆN VŨ THƯ THẦY GIÁO TRẦN QUANG THẮNG (Trích)

sẽ dẫn tới cái thấy và tình thương của một

Như chúng ta đã biết những câu chuyện

quyền lực thực sự, sức mạnh thực sự ngay từ

trong bộ sách CCTT viết bởi tác giả ABA với

trong tư duy của mỗi con người.

những câu chuyện nhỏ ở đó toát lên những

Một trong những nội dung quan trọng

bài học ngắn gọn, đầy hình ảnh, dễ hiểu, dễ

trong giáo dục thiếu nhi là xây dựng và hình

áp dụng. Bộ sách CCTT đã được các em học

thành cho các em tính tự tin, làm chủ, tầm

sinh và phụ huynh nhiều nơi trên cả nước đón

nhìn và khát vọng. Để làm được điều đó theo

nhận. CCTT vừa là một thông điệp giúp cho

tác giả chúng ta cần chuyển hoá cái nhìn của

học sinh phát triển sự tập trung, trí thông

trẻ con theo cách riêng của các cháu. Và tạo

minh, tình thương và tạo ra khả năng sáng

cơ hội cho các cháu phát triển đầu óc riêng

tạo. Tất cả các điều đó rất cần thiết cho mỗi

của mình. Đó là điều làm nên thành công của

đứa trẻ trong suốt quá trình phát triển. Đó là

bộ sách.

những vấn đề giáo dục hiện nay mà các thầy

Trên tinh thần đó sau buổi giao lưu hôm

giáo, cô giáo các nhà trường, các bậc phụ

nay. Tôi mong rằng các đồng chí cán bộ quản

huynh chúng ta đang hướng tới để giáo dục

lý, các thầy giáo, cô giáo và các em hoc sinh

kỹ năng sống, hình thành nhân cách, phát

sẽ truyền cảm hứng của chương trình này lan

triển năng lực phẩm chất cho các em.

toả trong các nhà trường, trong cộng đồng

Bộ sách CCTT với mục tiêu cao nhất bên

và trong xã hội bằng những việc làm cụ thể

cạnh việc rèn luyện kỹ năng sống, khả năng

để những đôi cánh thiên thần sẽ tiếp tục bay

hiểu biết thì đó còn là việc tập trung cho các

cao, bay xa trong cuộc đời mỗi con người và

cháu phát triển trí thấy và tình thương. Nó

trong tương lai của đất nước, dân tộc.

90 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

PHÁT BIỂU CỦA TÁC GIẢ Trí tuệ và khát vọng làm chủ của người thái bình thể hiện qua tiết mục “những người bí ẩn” Trước nhất, tôi chia sẻ cảm xúc của tôi với quý vị. Khi tôi theo dõi tiết mục “Những người bí ẩn” của các cháu từ đầu tới cuối thì tôi thấy âm điệu và phong cách của các cháu cũng như của các thầy cô giáo, của các vị lãnh đạo ở địa phương thế này: Thứ nhất là mạnh mẽ.

Thứ hai là đầy xúc động, đầy cảm xúc.

Thứ ba là có tính thuyết phục.

Thứ tư là có tính tiến lên.

Thứ năm là có tính tin tưởng, mạnh mẽ.

Thứ sáu là có tính quyết tâm.

Thứ bảy là có tính khát vọng.

Thứ tám là có tính đam mê.

Thứ chín là có tính quyết đoán.

Thứ mười là có tính cởi mở với những điều mới. Đó là những cảm xúc của tôi đối với quý vị cho tới giờ phút này. Xin nhiệt liệt hoan nghênh tất cả những sức mạnh của quý vị.

Tôi thích lắm tiết mục của các cháu trình bày về con người bí ẩn. Quá tuyệt vời!

Đặt mục đích học để trở thành người chủ thì việc học sẽ dễ dàng

và từ tình thương của mình. Đó là thứ quyền lực mà các cháu bắt buộc phải theo đuổi để có sức mạnh thật sự, có quyền lực thật sự. Đó là mục tiêu thứ nhất.

Mục tiêu thứ hai là quyền lực đó để làm gì? Quyền lực ấy là dành hết cho quê hương chứ không phải dành cho cá nhân chúng ta, cũng không cần thiết phải cho gia đình, dòng họ chúng ta, chỉ dành cho quê hương mình thôi.

Trong tiết mục mà các cháu diễn thì cái quyền lực ấy tập trung vào chỗ nào? Ông chủ, bà chủ, làm chủ cuộc đời của mình, làm cho quê hương mình ai cũng phát triển trí chủ. Tức là người dân Việt Nam bây giờ cần phải có trí chủ, từ trẻ con đến người lớn đều phải có trí chủ mạnh mẽ. Tất cả mọi công dân đều rất cần trí chủ ấy. Vở kịch các cháu diễn lúc nãy là thể hiện sức mạnh của người làm chủ lớn lao. Tôi rất thích tiết mục ấy.

Nếu chúng ta đặt mục đích giáo dục để làm gì đối với một con người thì điều đó quan trọng hơn việc chúng ta học cái gì, nó quan trọng hơn là chúng ta học bằng cách nào và nó quan trọng hơn kỹ năng, kiến thức, học vị, trường chuyên, lớp chọn.

Mục đích đó là gì? Nếu chúng ta đặt mục đích ra thật là lớn lao thì việc học của các cháu sẽ dễ dàng, cái học của người làm chủ.

Tôi cho rằng bộ sách CCTT chỉ tập trung vào hai vấn đề, hai mục tiêu thôi.

Học để trở thành người làm chủ chứ không

Mục tiêu thứ nhất là cá nhân người học phải mạnh mẽ, phải đầy quyền lực, phải phát triển quyền lực cá nhân của mình từ trí thấy, từ trí tuệ

để giải quyết sự nghèo đói của gia đình mình.

phải học để có điểm cao, học vị cao, có nhiều tiền, có vị trí cao trong xã hội, không phải học Khả năng con người lớn lắm, không phải để giải quyết chuyện nghèo đói đâu. Có ai chiến đấu cho quốc gia mà nghèo đói đâu? Không

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 91 phải hết nghèo đói mà chuyện nghèo đói là không thể có được. Nói cách khác, anh cứ lo nghĩ lớn đi, những cái nhỏ tự động giải quyết không cần phải bàn.

Học để có khả năng sáng tạo ra việc làm chứ không phải để đi xin việc làm Trẻ con ở rất nhiều nơi trên thế giới, nhất là ở các nước mạnh mẽ như châu Âu hay ở Mỹ, chúng học không phải để giải quyết việc nghèo, không phải vì nhà mình nghèo mà phải ráng đi học, không phải học để có bằng cấp, để có việc làm tốt. Người ta không xác định mục đích học như vậy. Người ta xác định mục đích học là gì? Đến trường là giai đoạn bắt buộc, bắt buộc để làm gì? Bắt buộc để làm cho cái đầu của mình sẵn sàng chứ không phải để làm cái gì cả, ít nhất là hết giai đoạn trung học phổ thông. Đến trường không phải là để được cái gì, mà để cho cái đầu của chúng ta sẵn sàng tung ra sức mạnh lớn nhất khi bước vào cuộc đời. Khi bước vào cuộc đời mới là chuyện quyết định.

Học cho đến hết trung học không có mục đích gì ngoài mục đích là để cho đầu óc chúng ta sẵn sàng phát ra sức mạnh vĩ đại nhất khi chúng ta bước vào đời.

Chúng ta bước vào đời với tư thế là ông chủ, bà chủ chứ không phải chúng ta bước vào đời là để đi kiếm việc làm. Và với tư thế bước vào cuộc đời là một người chủ thì người chủ đó phải làm gì? Làm sao để có tiền nhiều nhất, làm sao để mạnh nhất, làm sao để mình làm chủ được mình, làm chủ để nhân dân mình, làm chủ đất nước mình?

Tức là bước vào cuộc đời với tư tưởng của một ông chủ chứ không phải

bước vào cuộc đời với tư tưởng của một đầy tớ đi xin việc làm. Cho nên, chúng ta không thể xem thường mục tiêu đến trường để làm gì.

Người ta ăn hiếp mình được là vì mình học để đi xin việc làm Tôi cho rằng đến trường là bắt buộc, nhất là đến hết thời kỳ trung học là bắt buộc. Chứ không phải là anh muốn hay không muốn. Nó là giai đoạn để cái đầu của anh chuẩn bị tất cả mọi thứ. Học là để chuẩn bị rời ghế nhà trường, nhưng rời ghế nhà trường không phải để anh đi xin việc làm mà để phát triển sức mạnh của anh ghê gớm nhất để anh làm chủ, để anh phát minh ra việc làm, để anh sáng tạo ra việc làm, để anh tự bày ra việc làm, để anh tự đặt ra việc làm chứ không phải để anh kiếm việc làm, không phải để anh xin việc làm.

Nếu chúng ta học với tinh thần làm chủ như vậy thì chúng ta sẽ giữ được nước chúng ta rất mạnh, không ai ăn hiếp chúng ta được.

Người ta ăn hiếp mình được là vì mình học để xin việc làm, mình học để kiếm chỗ đứng trong xã hội cho nên người ta mới ăn hiếp được. Nếu cháu nào đi học là để xin việc làm, để kiếm chỗ đứng trong xã hội thì nước của mình tất nhiên người ta sẽ chà đạp, nước của mình tất nhiên người ta sẽ xem thường.

Những người da trắng họ không học như thế. Ông đi khắp nơi, ông xem người ta học từ lúc nhỏ. Người ta không đặt vấn đề nhà tôi nghèo quá nên tôi phải học, con tôi học để sau này làm có nhiều tiền, người ta không đặt vấn vấn đề như thế. Học là để người ta lớn lên.

Người ta đến trường học là làm sao để

92 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

cho cái đầu người ta mạnh để người ta thay

mang. Là vì ngay từ thời kỳ còn tuổi thơ chưa

đổi thế giới theo cách riêng của họ. Họ nói

có ai giúp các cháu đặt mục đích cuộc sống

thế này: “Sau khi bước ra khỏi nhà trường, tôi

của mình. Mục đích sống của mình là yêu con

làm cách nào để thay đổi được thế giới này,

người, yêu quê hương, yêu thiên nhiên. Mục

tôi làm cách nào để giúp được tất cả những

đích sống của mình là đề phòng con người

người nghèo trên thế giới này?” Đó là mục

tiêu diệt lẫn nhau, đề phòng con người huỷ

tiêu của người ta.

hoại hoà bình trên hành tinh này, đề phòng

Do vậy cho nên, tôi rất thích tiết mục “Con người bí ẩn”. Thái Bình có một không khí làm chủ rất mạnh. Tôi nhìn thấy từ Thái Thuỵ, Quỳnh Phụ và bây giờ là Vũ Thư, tôi thấy trí tuệ và khát vọng làm chủ phi thường quá. Và đó là điều làm tôi rất thích thú. Nếu

con người huỷ hoại nền an ninh quốc gia của chúng ta.

Học để giữ nước là chuyện học đầu tiên của thế hệ trẻ Việt Nam

như tất cả các tỉnh khắp đất nước Việt Nam

Nếu các con từ nhỏ đặt ra mục tiêu như

ai cũng có tinh thần làm chủ và bảo vệ quê

thế thì các con sẽ thấy rất thích thú. Đặc biệt,

hương mình mạnh mẽ như vậy thì việc học

thêm một mục tiêu là học vì người lao động

của chúng ta có mục đích rất rõ ràng. Chúng

nghèo của đất nước chúng ta. Như vậy thì

cần phải có nhiều nhà văn giỏi, nhà quân sự

các con sẽ có rất nhiều ý tưởng, sẽ là những

giỏi, nhà luật học giỏi, triết gia giỏi, v.v...chứ

nhà phát minh, sẽ là những chính trị gia lỗi

chúng ta chưa cần phải có người làm ra tiền

lạc, sẽ là những nhà quân sự tài ba, những

nhiều trước đâu.

nhà khoa học hết sức thiết thực cho đất nước

Giúp các cháu đặt mục đích sống ngay ở thời kỳ tuổi thơ Khi đất nước chúng ta không mạnh, không yên ổn thì rất khó. Các con phải hiểu thế này, chúng ta học vì yêu quý con người, nhưng chúng ta học cũng vì rất lo sợ sự phá phách của con người. Chúng ta vừa yêu quý con người vừa lo sợ sự phá phách của con người.

Phải học làm sao để vừa yêu quý được con người vừa chống lại sự phá phách của con người. Đó mới thực sự là học.

Mà chuyện học này là nó đổ dồn hết vào thời kỳ tuổi thơ. Trong giai đoạn tuổi thơ mà không đặt vấn đề lớn lao này thì tuổi trẻ lên đến 17, 18 tuổi sẽ bơ vơ ngay, sẽ không biết mình đi vào đời như thế nào, mình không có chỗ dựa để đi vào đời, thiếu tự tin và hoang

chúng ta. Chúng ta phải học như vậy. Đừng học để giải quyết chuyện khó khăn của gia đình mình, đừng học để gia đình mình, dòng họ mình cao quý, vàng son khi mình có chức, có phần.

Không nên đặt mục tiêu để học như vậy bởi vì nước mà mất thì chúng ta chẳng còn gì, nước mà không được bình yên thì chúng ta cũng chẳng có gì. Cho nên học giữ nước là chuyện học đầu tiên của thế hệ trẻ Việt Nam. Nếu tất cả các trường học ở Thái Bình biến các trường học thành trường học để giữ nước thì tôi hoàn toàn hoan nghênh. Các cháu sẽ có tiền, sẽ có tài, sẽ thông minh, các cháu sẽ làm việc tốt nếu quyết tâm học để giữ nước. Đó là điều tôi rất cảm xúc khi theo dõi toàn bộ sinh hoạt của quý vị từ sáng đến giờ.

Xin cảm ơn tất cả các quý vị đã lắng nghe

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 93 những lời tôi chia sẻ. Chúc quý vị, chúc các

hàng ngàn bức thư từ các cháu gửi đến tôi,

cháu mạnh mẽ và phát huy truyền thống

thăm tôi và chia sẻ với tôi. Các cháu viết với

mạnh mẽ, truyền thống làm chủ của Vũ Thư,

phong cách ông chủ, bà chủ, đẳng cấp của

của quê hương Thái Bình.

đầu óc các cháu rất tuyệt vời, rất mãnh liệt,

CÂU HỎI CỦA PHỤ HUYNH VÀ HỌC SINH Tác giả mong đợi gì ở các cháu?

Phụ huynh: Sau khi nghe giao lưu với tác giả cuốn sách CCTT, tôi xin hỏi tác giả là tác giả mong đợi gì ở các cháu?

Xây dựng nền tảng đầu óc cho tuổi thơ để làm cho quốc gia mạnh nhất Aba: Cảm ơn phụ huynh. Như lúc nãy tôi đã trình bày, khát vọng của tôi gần như cả cuộc đời dành cho trẻ thơ là mong sao tất cả các cháu là ông chủ lớn, bà chủ lớn của cuộc đời của mình. Là ông chủ lớn, bà chủ lớn để có thể giúp cho đất nước chúng ta thay đổi. Và mục tiêu lớn nhất, khát vọng và sự tin tưởng của tác giả đối với các cháu là: Chính các cháu, ngay từ tuổi thơ. sẽ hình thành nền tảng để làm cho quốc gia mạnh nhất chứ không phải khi các cháu lớn lên.

Chỉ có ở giai đoạn tuổi thơ là thời kỳ mà các cháu có thể hình thành các nền tảng trong đầu óc để giúp cho đất nước chúng ta hùng cường, độc lập, tự do và hạnh phúc.

Và hạnh phúc của các cháu cũng được quyết định do ở giai đoạn tuổi thơ các cháu được trang bị nền tảng như thế nào mà thôi.

Do đó, tôi rất tin với bộ sách CCTT và những buổi giao lưu như thế này, với tất cả tình cảm của tôi, tôi sẽ truyền cảm hứng đến cho các cháu. Tôi tin như vậy vì tôi đã nhận

rất lớn lao, rất tin tưởng, từ khi các cháu mới học tiểu học thôi. Tôi hết sức cảm phục và hoàn toàn tin tưởng rằng thế hệ các cháu sẽ làm thay đổi đất nước của chúng ta.

Và hôm qua tôi nằm đêm ở đảo Langkawi, Malaysia, một hòn đảo hoàn toàn thiên nhiên, thức khuya tôi thấy thế này. Chưa thời kỳ nào của dân tộc chúng ta mà đẹp như bây giờ. Vua chúa thì chúng ta cũng không dám phê phán, tôi yêu quý nhưng thật sự là tôi chưa hài lòng lắm với bất kỳ một vị vua nào từ khi lập quốc cho đến nay. Nhưng phải nói rằng đến giờ phút này, tôi thật sự thấy rằng đây là thời kỳ đất nước chúng ta đẹp hơn bao giờ hết và mong rằng thế hệ trẻ các cháu làm bước chuyển lớn nữa. Đó là chuyển dân tộc của chúng ta từ chỗ luôn bị động trở thành một dân tộc không bị động nữa mà phải làm chủ tình hình với các nước láng giềng, làm chủ tình hình với toàn thế giới. Một bước chuyển mà tôi cho rằng các cháu thiếu nhi phải tập trung, các thầy cô giáo phải tập trung giúp cho cuộc đời các cháu, cũng như cho dân tộc chúng ta trong vài ba chục năm nữa. Là một dân tộc hoàn toàn hoàn toàn ở thế chủ động chứ không còn ở thế bị động đối với tất cả những nước lớn trên thế giới.

Điều đầu tiên các cháu cần làm khi đọc chắp cánh thiên thần là gì?

Học sinh: Em là Phạm Yến Nhi, học lớp 9A3, trường THCS Thị trấn Vũ Thư. Em muốn đặt câu hỏi cho tác giả là: “Khi đọc cuốn sách này thì điều đầu tiên chúng em cần làm là gì?” Em xin hết ạ.

94 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

CCTT mang tình cảm của ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo và cả dân tộc Việt Nam dành cho các cháu

xuất sắc, nhất là con hơi bị đuối về các môn tự nhiên, làm các bài kiểm tra thì cũng hơi kém điểm so với các bạn. Về nhà thì ba mẹ cũng hơi đặt áp lực và cũng hay so sánh con

Aba: Câu hỏi rất độc đáo. Thế này nhé.

với các bạn khác ở trong lớp. ABA có thể cho

Khi quý vị hay các cháu cầm cuốn sách này thì

con những lời khuyên để con có thể phát huy

trước nhất các cháu phải hình dung ngược lại

tốt được khả năng của mình được không ạ?

những ngày tháng hình thành bộ sách. Nó có

những đứa con, những đứa cháu, những đứa

Thương bố mẹ có nghĩa là phải biết cách phát triển những gì mình tin, mình nghĩ về mình

học trò của mình giống như một hạt giống mà

Aba: Các cháu phải hiểu thế này. Nhất là

bây giờ nó phải được mọc lên, nhưng mọc lên

các cháu ở bậc lớp năm, lớp sáu trở lên phải

như thế nào? Cha mẹ, ông bà, thầy cô không

hiểu thế này. Cha mẹ rất lo cho mình, thầy cô

dễ gì hiểu được cái hạt giống này. Khó lắm.

rất lo cho mình và mình cũng rất lo cho mình.

Bây giờ may mắn của cuộc đời ông là ông lại

Nhưng chỉ có mình mới hiểu được mình trước

rất hiểu được cái hạt giống này. Cho nên ông

khi thầy cô hay bố mẹ mình hiểu được mình.

biết cách làm sao để thay cha, thay mẹ, thay

Cho nên cứ việc chịu đựng sức ép của bố mẹ.

ông, thay bà, thay thầy cô làm cho hạt giống

Các cháu phải tập kiểu ngoại giao với bố mẹ.

này mọc lên mà các bậc cha mẹ, ông bà, thầy

Tức là ở bên ngoài các cháu tỏ ra thế này, thế

cô kể cả quốc gia sẽ hài lòng nhất.

kia để cho bố mẹ yên tâm nhưng các cháu

một lịch sử như thế này. Tác giả nhìn cuộc đời mình, tác giả như một người ông, một người cha, một người mẹ, như một người thầy nhìn

Và các cháu khi cầm cuốn sách này thì

phải có một sự tự tin riêng, không được đánh

đầu tiên các cháu phải nghĩ rằng đây là tình

mất mình. Bởi vì thế hệ các cháu với thế hệ

cảm của tác giả nhưng mà cũng là tình cảm

của bố mẹ xa nhau lắm, xa vô cùng.

của ông bà, cha mẹ, tình cảm của thầy cô và

Học sinh: Thưa Aba, con tên là Đỗ Huệ

Nơi mà các cháu đến thì bố mẹ chắc chắn sẽ không bao giờ đến. Những điều các cháu nghĩ và tin về mình thì bố mẹ không thể nào nghĩ và tin về mình giống như mình được. Do đó các cháu phải dựa vào những điều mình tin, mình nghĩ về mình. Đó là một nguyên tắc. Nhưng mình thương bố mẹ thì mình phải biết cách phát triển những gì mình tin, mình nghĩ về mình. Đó là cách trả hiếu cho bố mẹ, cách nghe lời bố mẹ.

Chi, học sinh lớp 9A3, Trường THCS Thị trấn.

Các cháu phải lên một tầm nhìn là: “Mười

ABA có khỏe không ạ? Con có một câu hỏi

năm sau bố mẹ sẽ hài lòng về con. Bây giờ

muốn đặt cho ABA như sau.

bố mẹ gây sức ép và chưa hài lòng về con.

tình cảm của toàn bộ dân tộc Việt Nam sẽ hiện ra hết trong cuốn sách này. Trước khi các cháu đọc thì các cháu phải hình dung nó là như vậy.

Cám ơn cháu.

Tình huống: bài kiểm tra của con hơi kém điểm, bố mẹ so sánh con với các bạn khác

Trong lớp con không phải là một học sinh

Nhưng con hứa với bố mẹ, mười năm sau bố

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 95 mẹ sẽ rất hài lòng về con”. Đó là lời hứa của

Và như vậy thì cứ bình tĩnh. Thứ nhất là

mình trong đầu óc mình, trong tâm hồn mình.

xác định mục tiêu là học cho mình. Thứ hai là

Mình phải tự hứa với mình và hứa với bố mẹ

gì? Lắng nghe, quan sát, chú ý lời cô giáo, thầy

như vậy để áp lực của bố mẹ bớt đi và bố mẹ

giáo giảng bài, nhận thức đầy đủ, hiểu rõ ràng

đặt niềm tin vào của mình. Và đã có lời hứa

bài cô giáo, thầy giáo giảng. Và mình phải

thì phải quyết tâm làm, không được hứa xong

không được mất tập trung, không được mất

rồi bỏ đó. Đó là điều thứ nhất mà các cháu

sự chú ý. Cũng không được học theo cách gọi

cần phải biết.

là học thuộc lòng để trả bài, mà phải hiểu và

Đi học như người chủ thấy mình cần đi học chứ không phải đi học để trả nợ bằng điểm số Điều thứ hai là thế này. Không phải thông minh, học giỏi là sẽ thay đổi được cuộc đời của mình. Không phải như vậy. Phải làm việc đều đặn, chịu khó, mà xác định rất rõ mục tiêu mình đến trường là học cho mình, chứ không phải học cho cô giáo, không phải học cho cha mẹ. Nếu mình nghĩ rằng mình đến trường học cho cô giáo và học cho cha mẹ thì mình phải luôn luôn tìm cách trả nợ bằng số điểm, trả nợ bằng sự chấm điểm của nhà trường. Cách học như thế là cách của người nô lệ chứ không phải cách học của người làm chủ. Các cháu là những ông chủ, bà chủ nhỏ đến nhà trường để học. Đến trường, các cháu phải tự nghĩ rằng mình là những người chủ nhỏ trước mặt thầy cô giáo. Và mình sẽ hứa với thầy cô giáo rằng: “Thầy cô giáo cứ yên tâm. Thầy cô giáo sẽ hãnh diện vì một con người gọi là người chủ tí hon này sẽ trở thành một người chủ không còn tí hon nữa trong năm năm, mười năm sau”. Do đó cho nên phải xác định rằng mình học cho mình chứ không phải học để trả nợ cho cô giáo, không phải trả

trình bày cái hiểu đó theo cách thức riêng của mình. Hiểu và trình bày theo cách thức riêng của mình chứ không phải hiểu và trình bày theo cách của cô giáo hay thầy giáo dạy mình. Cần phải hiểu cô giáo, thầy giáo muốn mình hiểu nội dung gì. Còn trình bày như thế nào là do cách tự nhiên của mình thôi.

Các cháu đừng quá lo lắng là mình không thông minh, hay là mình không lanh lợi, mình không phải là một học sinh giỏi. Nhưng phải xác định thế này: Mình là một người học sinh chăm chỉ, mình là một người học sinh có mục tiêu học là học cho mình, mình ôn bài và coi bài rất là kĩ càng, mình là một học sinh có đầu óc lắng nghe, chú ý, tập trung, có trách nhiệm, mình là một học sinh không làm biếng. Xác định như thế, chứ không phải nghĩ mình là một học sinh không giỏi, mình là một học sinh không được thông minh. Không được nghĩ như vậy. Đấy là ý kiến của ông. Cảm ơn cháu.

Cô giáo Thanh Huệ: Kính thưa tác giả Aba thân mến cùng các vị đại biểu, các thầy cô và các em học sinh. Xin giới thiệu cháu Đỗ Huệ Chi là con gái của tôi. Tôi không ngờ những điều mẹ băn khoăn, lo lắng hàng ngày

nợ cho bố mẹ.

mà hôm nay lại là cơ hội để cháu chia sẻ với

Cách học của người đi học để làm chủ

gái thân mến, hôm nay ông Aba đã giải thích

các vị đại biểu cũng như tác giả Aba. Và con cho con hiểu rồi. (Cô giáo MC nhắc lại một số

96 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

ý của Aba nhắn gửi tới con gái của mình là

sao ông lại đặt tên cho cuốn sách là “Chắp

cháu Đỗ Huệ Chi).

cánh thiên thần” ạ?

Nhìn xa để không so sánh học trò mình hay con mình với người khác

Để chuẩn bị cho các cháu một đôi cánh đủ sức mạnh khi rời tổ gia đình

Aba: Tôi muốn nhắc thầy cô giáo và phụ

Aba: “Chắp cánh thiên thần” là thế này.

huynh một chút xíu thế này. Thầy cô giáo

Khi ông viết bộ sách này, ông giảng, ông soạn

và phụ huynh luôn luôn phải tránh chuyện

lớp học này cho các cháu thì ông có ý nghĩ

so sánh học trò của mình hay con mình với

như thế này, ông có hình ảnh thế này. Ông

người khác. Điều đó là nên tránh, tối kị.

nhìn con chim đại bàng, nó đẻ ra mấy cái

Cô giáo Thanh Huệ: Vâng ạ! Và thay

trứng rồi nở ra mấy con con. Xong rồi con bố,

mặt cho các thầy cô giáo cũng như những

con mẹ chăm sóc chim con trong tổ trên một

người cha, người mẹ vừa mới nghe được lời

ngọn núi rất cao. Cho đến một ngày chim đại

chia sẻ của ông vừa rồi cảm ơn ông. Không

bàng con đầy đủ lông cánh. Và cuối cùng là

nên so sánh con mình đúng không ạ? Tránh

cha mẹ nó phải đẩy nó ra khỏi tổ, không đẩy

sự so sánh. Xin được cảm ơn tác giả!

thì nó không dám bay. Cha mẹ biết chắc là

Aba: Bây giờ tôi đưa ra một ví dụ thế

nó sẽ bay tốt nhưng vì nó chưa bao giờ bay.

này nhé. Bây giờ quý vị bảo con mình: “Con

Lông cánh đủ rồi nhưng chưa bao giờ bay,

không học giỏi bằng bạn”. Nhưng mười năm

chưa có kinh nghiệm bay nên nó không dám

sau bạn nó không bằng nó thì anh nghĩ sao?

bay. Vì vậy bố mẹ phải hất nó ra khỏi tổ. Con

Cho nên đừng có thất vọng bảo: “Mày là đứa

mẹ hất nhưng con bố ở dưới đỡ. Lỡ con mình

con tao không hài lòng. Mày phải nhìn hàng

rớt xuống, chưa quen bay thì con bố ở dưới

xóm kìa, mày phải thấy gia đình người ta và

chìa cánh cho nó không bị rớt xuống đất. Rồi

thấy con người ta kìa”. Còn thầy cô giáo bảo:

nâng nó lên lại trên tổ, rồi đẩy nó xuống một

“Em phải học thế này này. Em thấy bạn kia

lần nữa, làm vài lần sẽ biết bay.

không? Em phải như thế…”. Chắc gì tương lai

Và như vậy “Chắp cánh thiên thần” tức

những người mà quý vị khen đó sẽ làm quý

là sẽ rời khỏi tổ, tức là các con sẽ rời gia đình.

vị hài lòng. Nhưng mà chắc gì tương lai những

Mười sáu, mười bảy, mười tám tuổi các con

người mà quý vị đang chê đó sẽ không làm

sẽ rời gia đình. Rời gia đình nhưng phải nhớ

cho quý vị vui đâu. Không phải như thế. Tầm

hình ảnh con chim đại bàng con biết bay cao,

nhìn của quý vị là phải mười năm sau chứ

bay xa, biết chấp nhận giông bão, biết chơi

không phải ngay bây giờ.

với bão. Thời kì còn ở trong tổ như các con

Tại sao ông đặt tên cho cuốn sách là “chắp cánh thiên thần”?

bây giờ thì lo đủ sức mạnh để đôi cánh mình sẵn sàng đến tuổi mười tám là phải ra khỏi tổ để bay lên, bay cao lên, nhìn xa ra và có một cuộc đời tự lập, mạnh mẽ nhất.

Học sinh: Cháu chào ông Aba. Cháu là

Đó là câu trả lời của ông nhé. Cảm ơn

Bùi Trọng Đức, học lớp 4A3, trường tiểu học

con.

thị trấn Vũ Thư. Cháu muốn hỏi ông Aba tại

Vì sao ông viết cuốn sách này?

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 97 Học sinh: Con chào ông ạ. Con tên là

Nếu cái hạt này không may, không có chỗ để

Phạm Tú Châu. Con đang là học sinh lớp 4A4,

nó mọc thành một cây đa bóng mát lớn thì nó

trường tiểu học thị trấn Vũ Thư ạ. Hôm nay

sẽ thành một cái cây nhỏ xíu và yếu ớt. Nó

con có hai câu hỏi cho ông ạ. Câu hỏi thứ

sẽ không tồn tại nổi với cuộc đời này, cuộc

nhất, vì sao ông viết cuốn sách này? Và câu

đời đầy sóng gió, cuộc đời đầy rẫy những đau

hỏi thứ hai, mục đích ông viết cuốn sách này

thương và chết chóc này. Làm sao để nó tồn

là gì ạ?

tại? Làm sao để nó lớn lên? Giống như một cái

Đây là quyển sách giúp các cháu tự đứng lên, như một hạt cải thành cây cổ thụ

cây lớn lên bị giông bão không ai che chở, bố mẹ không che chở nổi nó, xã hội không che chở nổi nó thì ai che chở nó để nó lớn lên? Ông suy nghĩ rất nhiều. Cho nên đối với

Aba: Vì sao ông viết cuốn sách này? Và

tuổi trẻ, sinh viên thì ông viết cuốn “Hành

viết để làm gì? Câu hỏi quá hay! Câu hỏi lớp

trang vào đời”. Đầu tiên trong sự nghiệp viết

bốn mà hỏi quá hay. Cảm ơn con.

sách của ông, ông viết cuốn “Hành trang vào

Ông cho rằng đời ông đẹp nhất là lúc ông

đời”. Khi ông viết, ông giành hết toàn bộ tình

trước mười lăm tuổi. Ông sống trong một làng

thương của ông để chia sẻ cho tuổi trẻ đi vào

quê rất bình dị, có đồng lúa, bờ sông, con suối,

đời. Còn “Vườn hoa mơ ước” hay “Chắp cánh

một cái núi tên là núi Vàng, núi Bạc. Rồi ông

thiên thần” là khát vọng của ông. Ông nhìn

có nhiều câu hỏi và nhiều niềm mơ từ lúc ông

thấy tuổi trẻ trong nước, ông nhìn thấy tuổi

còn nhỏ, bảy, tám tuổi. Ông mơ ước sau này

trẻ thế giới đau khổ cũng có, may mắn cũng

lớn lên ông sẽ làm gì đó để giúp cho những

có. Và ông quyết tâm làm sao giúp cho các

người lao động khó khăn giống như những

cháu thiếu nhi Việt Nam có một bộ sách như

người trong làng ông vậy. Tức là ông đã có

một cẩm nang. Nếu bố bận, mẹ bận, ông bà

câu hỏi và ông có giấc mơ từ lúc ông bảy,

bận, thầy cô giáo chưa đủ điều kiện để giúp

tám tuổi rồi. Và khi ông lớn lên, ông sống

cho các cháu thì cầm quyển sách này mình

xa gia đình. Mười ba tuổi ông đã xa gia đình.

tự đứng lên được. Giống như từ một hạt cải

Ông đi lang thang trong đất nước. Ông phải

trở thành một cây cổ thụ lớn. Trường hợp mẹ

đi dạy kèm. Ông ở nhà người ta, ông chỉ con

bận, bố bận, bố mẹ không có điều kiện, thầy

người ta học, ông giặt quần, giặt áo cho con

cô giáo không có điều kiện, ông bà không có

người ta, rồi người ta cho ông đi học. Mãi cho

điều kiện, với cuộc đời bão táp, tự mình, các

đến lớp mười một thì ông vào Sài Gòn. Vào

cháu cứ cầm quyển sách này nghiền ngẫm và

Sài Gòn ông mới thấy tuổi trẻ như thế này.

áp dụng. Ông đã gởi gắm trong đó tình yêu

Ngày nào đọc báo cũng thấy tuổi trẻ tự tử,

của ông mới là chuyện lớn lao.

cũng thấy thất tình, thấy mất phương hướng, thấy chết chóc... Mà ông thấy đúng quả thật tuổi trẻ như một hạt giống rất quý. Hạt giống đó nhỏ lắm, bằng hạt cải. Nhưng nếu gặp cơ hội thì nó sẽ mọc lên một cái cây giống như một cây đa lớn lao mạnh mẽ. Cây đa, cây cổ thụ to lắm nhưng cái hạt của nó thì nhỏ xíu.

Tình cảm của ông, nước mắt của ông gởi gắm trong cuốn sách đó. Do đó các cháu cầm cuốn sách như vậy là các cháu sẽ tự đứng lên! Và các cháu sẽ giúp được bố mẹ. Các cháu sẽ giải quyết được chuyện mâu thuẫn giữa bố mẹ, giúp cho bố mẹ không còn cãi nhau, giúp cho anh em đoàn kết, giúp

98 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

cho bạn bè trong trường học đoàn kết và học tập. Chính các cháu làm chủ từ lúc tuổi thơ chứ không phải chờ đến lớn nữa. Đó là khát vọng của ông. Đó là mục đích của ông. Và ông tin rằng các cháu sẽ làm được.

Các cháu sẽ giải thích cho bố mẹ về nội dung cuốn sách. Các cháu sẽ tự đứng lên. Các cháu sẽ giúp cho gia đình. Thậm chí ông bảo đảm rằng các cháu sẽ làm cho người lớn thay đổi. Các cháu sẽ làm cho bố mẹ thay đổi. Các

cháu làm cho lãnh đạo quốc gia thay đổi. Các cháu làm cho Quốc hội thay đổi. Các cháu làm cho chính phủ thay đổi. Các cháu làm cho tất cả người lớn trong xã hội thay đổi chứ không phải là người lớn làm cho xã hội thay đổi.

Không phải người lớn làm cho các cháu thay đổi. Mà ngược lại các cháu sẽ làm cho người lớn thay đổi, làm cho xã hội thay đổi. Đó là mục tiêu, đó là khát vọng và đó là niềm tin của ông một cách rất chắc chắn.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 99

TIỀN HẢI Chung tay Chắp Cánh Thiên Thần - Trao tặng sách cho ngành GDĐT Vũ Thư, Thái Bình Buổi giao lưu tặng sách tại Tiền Hải diễn ra vào một buổi sáng đầu mùa đông, ngày 5/12/2015, tại trung tâm Văn hoá huyện Tiền Hải. Ấn tượng đầu tiên của những người bước vào hội trường là sân khấu nâu bằng gỗ rộng, ấm và sáng với phông trang trí đẹp và trang trọng. Chúng tôi được biết phông sân khấu chuẩn bị cho buổi giao lưu do chính thầy giáo trưởng phòng giáo dục lên ý tưởng. Một bên là hình chữ S chạy suốt chiều dài phông, vừa làm liên tưởng đến hình đất nước, vừa liên tưởng đến đặc điểm địa lý của huyện Tiền Hải, một chấm nhỏ nằm trên đường bờ biển Việt Nam. Bên kia của phông là hình ảnh những cuốn sách CCTT màu xanh dịu mắt thu hút cái nhìn của người quan sát.

100 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

M

ở đầu chương trình là phát biểu của

đồng chí Vũ Quang Thìn, phó trưởng phòng GDĐT Tiền Hải. Đồng chí nói

về tư tưởng cốt lõi của bộ sách CCTT và những đặc điểm nổi bật của bộ sách. Đồng

chí hy vọng bộ sách CCTT và “Nền tảng giáo dục Trí Thấy và tình thương trong gia đình và nhà trường” sẽ góp phần lan toả cảm hứng văn hoá đọc trong nhà trường và ra ngoài cộng đồng.

Sau đó bà Tuệ Tri, người đại diện nhà tài trợ sách giới thiệu về hành trình Chắp Cánh Thiên Thần với thiếu nhi cả nước. Bà cũng chia sẻ bộ sách này đến Tiền Hải kịp thời trong phong trào “Tủ sách phụ huynh” cũng phù hợp với mục đích của tác giả. Tác giả Aba mong muốn bộ sách sẽ có mặt trong các gia đình Việt Nam để hỗ trợ ông bà, cha mẹ giáo dục con em mình và chính các cháu cũng giúp các cháu tự trưởng thành khi đọc sách.

Xen lẫn giữa các phát biểu là các tiết

mục văn nghệ của các thầy cô giáo và các em học sinh, lời ca tiếng hát hồn nhiên của các em học sinh, những làn điệu chèo giao duyên tình tứ và những bài hát chuyển tải suy tư triết lý về cuộc đời. Sự tự nhiên, tính chuyên nghiệp và cảm xúc của những người làm chương trình đặt vào trong các hoạt động gây nhiều hứng thú cho các đại biểu trực tiếp có mặt trong buổi giao lưu và cả cho tác giả đang theo dõi từ xa qua màn hình máy tính.

Tác giả nói: “Tôi rất háo hức dự những sự kiện như thế này. Tôi háo hức vì tôi có cơ hội

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 101 nhìn thấy vẻ đẹp của tất cả quý vị và cũng

Điều đặc biệt gây hứng thú cho tác giả

là cái vẻ đẹp của người Việt Nam chúng ta….

và thu hút sự lắng nghe của người tham dự

Tôi ngỡ ngàng về cách tổ chức rất chuyên

chương trình là phần tranh luận của cả học

nghiệp và chất lượng cao của quý vị, từ tổ

sinh lẫn giáo viên về một số nội dung trong

chức hội trường, người dẫn chương trình, đến

2 cuốn sách với tác giả. Thời gian ngắn ngủi

các vị lãnh đạo phòng phát biểu, rồi phần

của buổi giao lưu dường như không đủ để các

tham gia của các thầy cô giáo….

thầy cô giáo trò chuyện với tác giả về những

Tôi nhìn thấy sức mạnh của quý vị”. Hình

vướng mắc của mình trong vấn đề giáo dục học

ảnh tác giả nhìn thấy trong hội trường là cảm

sinh và con cái. Tác giả dành đôi phút sau khi

hứng để ông thấy “20 điều tự có” mà ông

chương trình khép lại để nói chuyện thêm với

chia sẻ ngay với các thầy cô giáo và các em

các cô giáo về vấn đề “Làm sao giúp trẻ tự tin”.

học sinh trong buổi giao lưu. 20 điều tự có

Trong bữa cơm trưa thân mật với phòng

này, theo tác giả, có sẵn ở mỗi con người, đặc

giáo dục huyện và các thầy cô giáo về tham

biệt chúng thể hiện mạnh mẽ ở thiếu nhi. Tác

dự buổi lưu, các thầy cô giáo tiếp tục đặt các

giả nói, “Cái quan trọng nhất là làm sao để

câu hỏi để làm rõ hơn một số nội dung trong

kết quả của việc phát triển 20 khả năng tự

2 cuốn sách. Cô giáo Thu, trường 14/10 chia

có này dẫn tới chỗ một cháu bé có khả năng

sẻ: “Vì công việc quản lý, cô chưa có nhiều

tự bộc lộ bản ngã của nó. Nhờ cái này nó mới

thời gian để đọc kỹ cuốn sách “Giáo dục là

vui sống, vui học, vui làm người và cũng nhờ

nền tảng” nhưng cô nhận thấy cốt lõi trong

cái này, nó mới tự tin rằng tương lai của nó là

cách tiếp cận giáo dục của tác giả Aba là dựa

do nó quyết định”.

vào SỰ THẤY.”

102 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 103

104 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Chia tay Tiền Hải, xe đi qua quảng trường

Những hạt mầm này sẽ mang một sức

trung tâm nơi có cụm tượng đài kỷ niệm cuộc

sống mới, trên nền sức sống mãnh liệt vốn

khởi nghĩa lịch sử của nông dân Tiền Hải

có của vùng đất này. Đó là sức mạnh trí tuệ

chống thực dân Pháp năm 1930. Chúng tôi

không chỉ để thay đổi cuộc đời mình, để

nhớ những con người Tiền Hải chân tình và

phòng thủ bảo vệ quê hương, đất nước mà

mạnh mẽ trong thể hiện sự thấy của mình

còn là sức mạnh để chinh phục và thay đổi

mà chúng tôi mới gặp. Bộ sách giáo dục của

thế giới, như cái nhìn mà đồng chí phó trưởng

tác giả Aba hy vọng được đồng hành cùng

phòng giáo dục huyện và tác giả Aba cùng

các thầy cô giáo, các bậc cha mẹ và các em

tin tưởng và chia sẻ trong phát biểu tại buổi

học sinh Tiền Hải để nuôi dưỡng những hạt

giao lưu.

mầm tương lai cho Tiền Hải, cho Thái Bình và cho cả đất nước.

Bảo Tánh - Đức Tịnh BBT Trí Thấy

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 105

PHÁT BIỂU CỦA PHÓ TRƯỞNG PHÒNG GD HUYỆN TIỀN HẢI THẦY GIÁO VŨ QUANG THÌN (Trích)

các nhà xuất bản, trường học, các thư viện,

… Kính thưa các quý vị đại biểu khách

các cơ quan nhà nước, công ty tư nhân, các

quý, thưa toàn thể các em học sinh thân

tổ chức phi chính phủ và các cơ quan thông

mến. Đánh giá cao tầm quan trọng của văn

tin đại chúng trong việc tổ chức lễ kỷ niệm

hoá đọc và sách trong kỳ họp lần thứ 28 của

về sách và các tác giả. Ở Việt Nam chúng

đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại Pari, UNESCO,

ta nhận thấy tầm quan trọng của việc đọc,

tổ chức văn hoá giáo dục khoa học Liên Hợp

ngày 24/2/2014 thủ tướng chính phủ đã ký

Quốc đã quyết định chọn ngày 23/4 hàng

quyết định số 284 lấy ngày 21/4 hàng năm

năm làm ngày sách và bản quyền thế giới.

làm ngày sách Việt Nam. Với hy vọng sẽ nâng

Ngày này được tổ chức hàng năm trên khắp

cao nhận thức của người dân về văn hoá đọc.

các quốc gia nhằm đảm bảo cho mọi người

Thực hiện sự chỉ đạo của chính phủ, ngày

khám phá thoả mãn sở thích đọc của mình.

11/9/2015 bộ giáo dục và đào tạo có công

Đồng thời là dịp để tôn vinh những tác giả

văn số 4677 về việc hướng dẫn tổ chức tuần

đã có nhiều đóng góp cho sự tiến bộ văn hoá

lễ học tập suốt đời năm 2015. Và ngày 15/9/

văn minh của xã hội nhân loại. Đây cũng là dịp

2015 sở giáo dục đào tạo Thái Bình cũng có

thể hiện sự hợp tác, hợp lực giữa các tác giả,

công văn số 546 về việc tổ chức tuần lễ học

106 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

tập suốt đời 2015 với chủ đề “ Chung tay

thưởng mà để chinh phục thế giới này. Không

xây dựng thư viện, thường xuyên đọc nhiều

phải học cho cha mẹ, cho các thầy cô giáo,

sách hay”. Với tinh thần đó, phòng giáo dục

cũng không phải học để có nhiều tiền, có

đào tạo huyện Tiền Hải phối hợp với Công ty

quyền lực địa vị trong xã hội mà các em học

cổ phần đầu tư giáo dục Minh Triết và Công

sinh đến trường là vì chính mình, tiếp nhận

ty cổ phần Trí Thấy tổ chức buổi giao lưu

những tri thức để cái đầu sẵn sàng tung ra

văn hoá đọc và chương trình tặng sách của

sức mạnh vĩ đại nhất của nó để có thể thay

hai công ty cho ngành giáo dục và đào tạo

đổi cuộc đời, thay đổi thế giới này. Muốn vậy

huyện nhà, với số lượng 5000 cuốn sách

ngay từ bây giờ mỗi học sinh phải biết tự tin

thuộc hai đầu sách mang tên “Chắp cánh

đặt ra mục tiêu cho mình và phải biết học

thiên thần” và “Nền tảng giáo dục trí thấy và

một cách sáng tạo, biết yêu gia đình, yêu

tình thương trong gia đình và nhà trường”. Số

người thân, yêu thiên nhiên, yêu quê hương

lượng sách trên đã góp phần làm phong phú

đất nước.

thêm đầu sách cho thư viện các nhà trường

…. Sau buổi giao lưu hôm nay tôi mong

và đặc biệt là truyền cảm hứng cho niềm đam

muốn các đồng chí cán bộ quản lý các thầy

mê đọc sách của học sinh Tiền Hải, một mảnh

cô giáo và các em học sinh tiếp tục truyền

đất giàu truyền thống cách mạng và truyền

cảm hứng văn hoá đọc, lan toả trong các nhà

thống hiếu học.

trường, trong cộng đồng xã hội bằng những

… Thông điệp mà Duy Tuệ tác giả của hai

việc làm thiết thực cụ thể. Tôi đề nghị các

cuốn sách truyền đi cũng chính là tư tưởng

nhà trường căn cứ vào điều kiện thực tế của

cốt lõi của tập sách là phải xác định được mục

đơn vị mình, có kế hoạch xây dựng củng cố

đích của việc học, học sinh học không phải vì

vững chắc thư viện nhà trường, tạo điều kiện

điểm số cao. Không phải vì bằng cấp hay giải

thuận lợi nhất để các thầy cô giáo các em

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 107

học sinh được tiếp cận và đọc sách. Góp phần

Cũng qua buổi giao lưu này, tôi kính

phát triển văn hoá đọc. Tích cực đổi mới các

mong các cấp, các ngành, các tổ chức, các

hình thức hoạt động của thư viện, nhà trường

cá nhân quan tâm hơn nữa về nhân lực, vật

với những giải pháp tích cực khoa học, hiệu

lực và tài lực cho phong trào đọc sách trong

quả như luân chuyển sách từ thư viện nhà

cộng đồng xã hội, đặc biệt là trong trường

trường, đến các tủ sách trên lớp giúp cho việc

học. Với chương trình giao lưu văn hoá đọc,

đọc sách thuận tiện và hiệu quả hơn. Tăng

chúng tôi hy vọng sẽ mang tới cho quý vị đại

cường cho học sinh tự quản lý tủ sách và cho

biểu, các em học sinh cũng như các bạn đọc

mượn sách, xây dựng đội ngũ tình nguyện

thật nhiều điều bổ ích. Cuối cùng chúng tôi

viên, giới thiệu về sách, khuyến khích học

xin chân thành cảm ơn các quý vị đại biểu

sinh đọc sách, nhà trường tổ chức ngày hội

khách quý, cám ơn các nhà tài trợ, công ty

đọc sách hàng năm với những hoạt động như

cổ phần Minh Triết, công ty cổ phần Trí Thấy

thi giới thiệu về sách, thi kể chuyện, dựng

cùng toàn thể các đơn vị, các đồng chí cán

phim hoạt động sân khấu hoá dựa theo sách

bộ quản lý, các giáo viên học sinh các trường

đã đọc. Đổi mới phương pháp dạy học, phương

đã về dự buổi giao lưu này. Tôi xin tuyên bố

pháp kiểm tra đánh giá theo hướng yêu cầu

chương trình giao lưu văn hoá đọc được bắt

học sinh tự học, tự đọc, tự nghiên cứu sách,

đầu, xin kính chúc quý vị đại biểu, các thầy

để có kiến thức, kỹ năng phát triển tư duy

cô giáo, các em học sinh lời chúc sức khoẻ,

đáp ứng theo yêu cầu mục tiêu dạy học. Nhà

hạnh phúc thành đạt, chúc buổi giao lưu đầy

trường tổ chức thảo luận trao đổi với phụ

ý nghĩa. Xin trân trọng cảm ơn.

huynh học sinh, thống nhất những quy định thời gian học sinh đọc sách ở trường, ở nhà, và khối lượng đọc sách trong thư viện.

108 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

PHÁT BIỂU CỦA TÁC GIẢ Thế hệ CCTT sẽ thực hiện bản lĩnh thứ hai của dân tộc Cô giáo Dương Lệ Nga: Tác giả đã từng giao lưu với nhiều huyện và hôm nay đến với Tiền Hải, từ đầu tới giờ tác giả đã được xem và nghe, tác giả có cảm nhận, có cảm xúc như nào đối với các em học sinh, các giáo viên, các đồng chí lãnh đạo của huyện Tiền Hải?

Xin mời Aba. Aba: Xin chào tất cả quý vị lãnh đạo địa phương, quý vị đại biểu, tất cả các bậc phụ huynh, các thầy cô giáo và các cháu thân mến.

Tôi rất háo hức dự những sự kiện như thế này. Tôi háo hức vì tôi có cơ hội nhìn thấy vẻ đẹp của tất cả quý vị và cũng là cái vẻ đẹp của người Việt Nam chúng ta. Mở đầu quý vị có chương trình văn nghệ thú vị, ngày xưa tôi không biết hát chèo vì tôi sinh ra và lớn lên trong miền Nam. Khi có dịp ra Bắc sinh sống và làm việc, tôi lại rất thích nghe hát chèo.

Sáng nay khi đi bộ dọc bờ biển và theo dõi chương trình qua điện thoại, tôi nghe cô giáo hát chèo rất hay, tôi rất thích. Tôi ngỡ ngàng về cách tổ chức rất chuyên nghiệp và chất lượng cao của quý vị, từ tổ chức hội trường, người dẫn chương trình, đến các vị lãnh đạo phòng phát biểu, rồi phần tham gia của các thầy cô giáo.

Từ đó tôi thấy chỉ còn có một điều chúng ta cần bổ sung cho nhau thôi.

Lúc đang đi bộ trên bờ biển sáng nay, tôi thấy một đoàn khoảng gần một ngàn sinh viên cảnh sát Malaysia chạy thể dục buổi sáng thì tôi nói với người trợ lý của tôi rằng người Việt Nam của mình bây giờ chỉ cần mở ra một cái mới thôi. Đó là tính tới việc

tấn công trên thế giới.

Xưa nay chúng ta rất thành công trong vấn đề phòng thủ, nhưng chúng ta chưa tự tin rằng trí tuệ của mình sẽ là trí tuệ tấn công, can thiệp vào sự phát triển của thế giới.

Và thế hệ Chắp Cánh Thiên Thần sẽ là thế hệ được người lớn giúp đỡ để thực hiện bản lĩnh thứ hai của dân tộc chúng ta. Đó là chúng ta phóng tầm nhìn ra thế giới và chúng ta có khả năng chinh phục thế giới. Chứ không phải chúng ta chỉ thành công, thông minh, sắc sảo trong việc phòng thủ, bảo vệ quê hương đất nước, bảo vệ độc lập tự do của chúng ta.

Và kế đó là tôi nhìn thấy sức mạnh của quý vị. Sau đó tôi nói với người trợ lý của tôi thế này: Khi xem các cô giáo, các em học sinh lên biểu diễn văn nghệ, tôi thấy hình ảnh thiêng liêng của các thầy cô giáo ở quê hương Thái Bình. Sự thiêng liêng của bố mẹ khi ươm những ước mơ để sinh ra đứa con của mình và sau đó kết hợp với các thầy cô giáo để nuôi dưỡng hạt giống, hạt mầm là các cháu cho các cháu lớn lên. Hình ảnh ấy rất thiêng liêng, và càng ngày tôi càng thấy hình ảnh rất chuyên nghiệp của quý vị ở Thái Bình. Tôi rất vui sướng.

20 điều tự có Tất cả hình ảnh trong hội trường sáng nay giúp cho tôi nhìn thấy hai mươi điều mà tất cả quý vị thường có. Các khả năng tự có sẵn đó là: 1. Khả năng tự thấy, tự biết dùng để quan sát, khám phá, phát triển tầm nhìn, hình thành tri thức, hình thành kiến thức.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 109

2. Khả năng tự ưu tư.

10. Khả năng tự tư duy độc lập.

3. Khả năng tự chủ, dùng để thiết lập

11. Khả năng bộc lộ tự ngã, tức khả năng

tính chủ động, tính làm chủ của mình.

4. Khả năng tự tra vấn, dùng để đặt ra

bộc lộ tính tự tin của mình, bộc lộ sự khám phá và hiểu biết của mình.

hàng loạt các câu hỏi về chính mình, về thế giới chung quanh và quan hệ của mình với

12. Khả năng tự tìm kiếm, tìm hiểu, tìm tòi.

thế giới chung quanh. tự đặt những câu hỏi

13. Khả năng tự làm việc.

như thế sẽ dẫn mình tới khám phá và phát

14. Khả năng tự ươm ước mơ của mình.

minh.

15. Khả năng nuôi dưỡng và phát triển

5. Khả năng tự lập, tự sống và làm việc độc lập.

ước mơ của mình.

16. Khả năng hoà hợp với thế giới chung

6. Khả năng tự trách, tức là tự xét về

quanh, với con người và cảnh vật thiên nhiên.

mình, xét trách nhiệm của mình, tự trách móc

17. Khả năng tự quyết định, quyết đoán

mình chứ không trách người khác khi mình có

những vấn đề liên quan đến mình và thế giới

sai lầm hay khuyết điểm gì.

chung quanh.

7. Khả năng tự ái tích cực. Có những tự ái tích cực mới tiến bộ lên được.

8. Khả năng tự cảm, tức là khả năng tự có về tình cảm, về yêu thương.

18. Khả năng tự xét đoán, tự khôn để tồn tại có lợi nhất cho mình và cho chung quanh. Tự khôn là tự khôn để tự vệ, phòng thủ, để tiến lên như thế nào an toàn nhất,

9. Khả năng tự hào, tức là khả năng tự

Tiến nhưng trong thế chủ động để thấy nếu

tạo cho mình niềm tin, niềm cảm hứng, tự

tiến không được thì dừng lại hoặc lùi. Tiến

thấy mình không phải người dở hay kém

thối chủ động, cái khôn tập trung nhiều vào

trong đời.

chỗ đó.

110 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

19. Khả năng tự vui.

20. Khả năng tự trọng.

thường trong cuộc đời của mình.

Do thế tôi rất tin thế hệ CCTT sắp tới sẽ

Đó là 20 khả năng tự có và đặc biệt

là thế hệ hình thành sức mạnh cá nhân rất

mạnh mẽ nhất ở thiếu nhi. Vấn đề là làm

mãnh liệt, rất lớn lao và nó góp phần đưa dân

sao cho trẻ em cảm nhận được các khả năng

tộc chúng ta tới một vị thế đặc biệt trên thế

này. Người lớn tạo cơ hội cho các em tự trải

giới. Việt Nam chúng ta sẽ nằm trong con tim

nghiệm những khả năng tự thấy, tự biết của

của nhân loại. Đó là điều tôi thấy khi nhìn lại

mình thì các em rất thích.

các buổi sinh hoạt từ các huyện trước cũng

Ví dụ người lớn giúp trẻ em dùng tính tự

như sáng nay. Cảm ơn cô Nga đã gợi ý để cho

thấy biết để khám phá và giải quyết các vấn

tôi thấy hai mươi điều quý vị đã tự có. Tôi nói

đề mâu thuẫn gia đình, mâu thuẫn giữa mình

tóm tất hai mươi điều thế thôi. Quý vị nào

và người khác, mâu thuẫn xã hội, mâu thuẫn

giỏi văn, giỏi chữ có thể ghép lại thành mười

giữa sự chán học và việc cần phải học.

điều hay tám điều gì đó. Cảm ơn tất cả các

Người lớn tạo điều kiện cho các em phát

quý vị. Tôi rất mong các thầy cô giáo, các phụ

triển khả năng tự tìm hiểu, tự tra hỏi, tự giải

huynh, các quý vị lãnh đạo cũng như các cháu

quyết vấn đề.

giao lưu hôm nay đặt cho tôi những câu hỏi

Làm hàng loạt những điều như thế này sẽ giúp các cháu tự nhận thức và ứng dụng các khả năng tự có này.

Phụ huynh và các thầy cô tư vấn sao cho các cháu nhận thức được các khả năng tự có này, rồi tạo cơ hội cho các cháu phát triển các khả năng đó, dần dần chúng sẽ tự tin.

Cái quan trọng nhất là làm sao để kết quả của việc phát triển 20 khả năng tự có này dẫn tới chỗ một cháu bé có khả năng tự bộc lộ bản ngã của nó. Nhờ cái này nó mới vui sống, vui học, vui làm người và cũng nhờ cái này, nó mới tự tin rằng tương lai của nó là do nó quyết định Giúp trẻ bộc lộ tự ngã là điều quyết định trong 20 khả năng này. Đây là điều thực tế nhất mà người lớn cần giúp các cháu.

Và tôi rất tự tin rằng những thế hệ CCTT sắp tới sẽ là những thế hệ đặc biệt. Các cháu sẽ bộc lộ sức mạnh cá nhân rất là mãnh liệt.

Tại sao tôi lại đề cao sự tự tin và sức mạnh cá nhân? Bởi vì sức mạnh cá nhân, sức mạnh của một con người có thể làm thay đổi cả thế giới chứ không phải là thay đổi chuyện bình

để tôi có cơ hội chia sẻ cái thấy của mình.

Cảm ơn tất cả quý vị.

CÂU HỎI CỦA HỌC SINH Tại sao ông lấy tên là Aba? Aba: Ok, cảm ơn con, sau rất nhiều năm ông lấy tên tác giả là Duy Tuệ rồi có một hôm ông đi thăm đất nước Thổ Nhĩ Kỳ, và ông nhìn thấy Thổ Nhĩ Kỳ có những di tích cách đây 3000 năm trở lại rất đẹp. Ông mới thấy thế này: Thật ra cái tên không phải là mình, cái gì thật là mình lại không nằm trong cái tên, vì cái tên nó nhỏ lắm, tên ông A, ông B gì cũng nhỏ lắm. Cái thật của mình thì vô tận còn cái tên có chút xíu thôi, nhưng mà phải có cái tên để gọi. Do đó ông thấy tiếp thế này: Thứ nhất, để tập cho tất cả những người theo học với ông đừng quá dính mắc, đừng cố chấp vào cái tên của mình, cứ việc tự thay đổi, trừ cái tên để làm việc trên các vấn đề về giấy tờ thì chúng ta tôn trọng. Để luyện tập cho đầu óc của mình thật thông thoáng, thật nhu nhuyễn thì cứ tập nhiều tên, để dù cái tên hay tới đâu cũng không cố chấp vào đó

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 111

vì nó cũng không phải là mình, nó chắc chắn không phải là mình, đó là ý thứ nhất. Ý thứ hai, ông dùng cái tên A-B-A là căn cứ vào chữ cái Việt Nam A đi đầu, B thứ nhì.

Cái tên Duy Tuệ, người ta có thể giải thích ý nghĩa của nó là “dựa vào trí tuệ là chính”.

Tất cả những cái tên có thể giải thích được ý nghĩa thì người ta sẽ dựa vào ý nghĩa hay cái gì đó để bình luận. Bây giờ ông phải tìm một cái tên không thể nào bình luận được để khi ai gọi tên mình, đầu óc của người đó không có chỗ nào để dựa mà phân tích, nhận định hay đánh giá về ý nghĩa của cái tên. Vì thế ông mới chọn mấy chữ cái A, B, A. Chữ A là chữ đầu tiên, và chữ A cũng là âm thanh của đứa bé nó mới sinh ra a, a. Rồi chữ BA cũng là âm tiếng nói đầu tiên của một đứa bé ra đời, phần lớn như thế chứ không phải hầu hết. Đó là cái ông suy tư, rồi một cái nữa, chữ B ở giữa, chữ A nằm hai bên là sự cân bằng, như vậy tức là cái tên ABA mang triết lý đầu tiên, và triết lý cân bằng.

Trong đầu mình, luôn luôn phải có

hai hình ảnh là hình ảnh đầu tiên và hình ảnh cân bằng.

Trong cuộc sống chúng ta cũng luôn phải thể hiện sự đầu tiên, hay tính đi đầu, tính tiên phong và sự cân bằng trong mọi việc. Đó là ý nghĩa cái tên ABA. Cái tên ABA cũng đánh dấu việc ông chuyển sang một giai đoạn khác trong cái nhìn của ông đối với quê hương cũng như đối với người Việt Nam. Bây giờ là thời kỳ cần hình thành một hệ thống tri thức, kiến thức, hệ thống triết học mới, một cách nhìn mới cho người Việt Nam về thân phận của mình, về thân phận của chính chúng ta.

Và chúng ta nhìn thế giới, nhìn loài người cũng không giống từ trước tới giờ nữa. Cũng như chúng ta nhìn sự hiểu biết của chúng ta và sử dụng sự hiểu biết đó, mục đích sử dụng sẽ không giống như từ trước tới giờ loài người đã sử dụng nữa vì nó không đem lại hoà bình.

Cho nên cái tên ABA đánh dấu giai đoạn này là gai đoạn ông sẽ hình thành một hệ thống triết học, hệ thống tư duy, hệ thống tri thức,

112 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

kiến thức nhằm mục đích sử dụng sự hiểu

này: Đến trường là cơ hội cho cái đầu của

biết của con người sao cho đạt tới sự hoà

chúng ta làm việc, là cơ hội cho cái đầu của

bình cho dân tộc và hoà bình cho thế giới. Đó

chúng ta mở rộng sẵn sàng. Hãy để ý đến

là ý nghĩa mà ông gửi gắm trong cái tên mới.

cái đó nhiều hơn để ý đến tìm kiếm kiến

Cảm ơn con.

thức. Một người đến trường dù vì mục đích

Tranh luận với tác giả về vai trò của kiến thức nhà trường

gì, dù không được 10 năm, mà chỉ 5 năm, 3 năm thì cũng sẽ rất khác. Môi trường ở nhà trường rất đặc biệt, sự tiếp xúc trong nhà

Học sinh: Con chào ông ạ, hôm nay con

trường rất đặc biệt, nó làm cho cái đầu mở ra

muốn hỏi ông một câu hỏi. Trong cuốn sách

một cách rất đặc biệt. Có lẽ là các cháu không

“Chắp Cánh Thiên Thần”, ông nói rằng học ở

để ý thôi, nó làm cho cái đầu có một cơ hội

nhà trường là một phần để giúp con em mình

mở rất đặc biệt nhưng mà rất tiếc là chúng

có khả năng đi tìm kiến thức riêng chứ không

ta chỉ để ý đến phần tìm kiếm kiến thức chứ

phải lấy kiến thức đó cho cuộc sống của mình.

chúng ta chưa để ý đến cái phần cơ hội cho

Con thấy cũng chưa hẳn là vậy bởi vì có môn

cái đầu chúng ta vĩ đại hơn và rộng lớn hơn.

học như môn giáo dục công dân có liên quan

Nếu chúng ta để ý đến hai phần, phần kiến

đến đời sống.

thức nhà trường cung cấp có những cái rất

Aba: Cảm ơn cháu, chỗ đó có thể nói thế này. Kiến thức của mỗi con người chúng ta

cần và có những cái chúng ta sẽ không sử dụng sau này và phần nền tảng.

lớn lao lắm. Kiến thức nhà trường cung cấp

Ví dụ, tất cả mọi con người chúng ta đều

chỉ là một phần trong cuộc sống của chúng

có đầu óc toán học nhưng khi đến trường học

ta, có thể chúng ta dùng hoặc có thể chúng

Toán thì không phải là chúng ta chỉ thuộc

ta không dùng tới, hay là chúng ta có thể

những công thức về toán học, những định lý,

dùng trong giai đoạn nhưng mà phải nói thế

định đề, mệnh đề. Nếu chịu khó để ý một chút

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 113 thì đến trường học môn Toán là cơ hội để cho

cấp là cơ hội cho toàn bộ khả năng kiến thức

đầu óc toán học của chúng ta phát triển. Nếu

về ngành ấy được kích hoạt, còn phần kiến

đầu óc của chúng ta có cơ hội cho tính toán

thức chúng ta học được có thể dùng, có thể

học nó phát triển thì chúng ta ra ngoài đời

không dùng và không nên quá để ý đến cái

rất thuận lợi. Ông ví dụ thế này, một người

đó mà đánh mất khả năng rộng lớn kia. Cái

không biết chữ, một người không học Toán

khả năng rộng lớn kia có thể giúp cho các

nhưng người ta có thể trở thành một người

cháu trở thành những ông chủ, bà chủ, trở

rất giàu có và thuê rất nhiều người có bằng

thành những tổng giám đốc, trở thành những

cấp làm việc cho người ta. Trong đời ông, ông

CEO lớn trên thế giới. Còn nếu không để ý

thấy rõ, nhiều trường hợp đấy lắm, thậm chí

đến phần này mà chỉ để ý đến phần mình

người ta mời cả kiến trúc sư và hướng dẫn

kiếm được cái gì thì không thể mạnh được,

cho kiến trúc sư vẽ một toà nhà cho người

không thể to lớn được và khó có cơ hội để

ta. Như vậy tức là trong sâu thẳm đầu óc của

chúng ta làm ông chủ, bà chủ thực sự về cơ

người ấy đã có khả năng đó nhưng vì người

nghiệp vật chất.

ta không đến trường nên khả năng đó chỉ mở

Cảm ơn con.

ở mức độ bình thường thôi. Nên cần phải có những kiến trúc sư giỏi để người ta trình bày cái ý của người ta, cái thấy của người ta để nhờ kiến trúc sư vẽ ra. Nhưng nếu người ấy

Hình ảnh lớn nào ngự trị trong đầu ông để hình thành bộ sách CCTT?

mà được đến trường học để làm kiến trúc thì

Học sinh: Cháu chào ông ạ. Cháu tên

đó là cơ hội cho tính kiến trúc, cho khả năng

là Yến ạ. Sau khi đọc quyển sách Chắp Cánh

tính toán trong đầu óc người ấy được mở ra.

Thiên Thần của ông, cháu thấy được rất

Cho nên khi đến trường phải để ý đến

nhiều bài học bổ ích và những bài học đấy rất

hai phần, phần kiến thức nhà trường cung

phù hợp với tâm lý của tuổi học sinh chúng

114 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

cháu ạ. Cháu thay mặt các bạn cảm ơn ông

người lớn chưa đủ điều kiện, chưa đủ thời

về những bài học bổ ích mà ông đã gửi tới

gian để chăm sóc các con một cách đầy đủ.

chúng cháu.

Cám ơn con.

Aba: Cảm ơn cháu. Khi xây dựng lớp Vườn Hoa Mơ Ước và cho ra đời bộ sách Chắp Cánh

CÂU HỎI CỦA GIÁO VIÊN

Thiên Thần ông tập trung vào nhiều hình

Tranh luận về câu nói của tác giả “… tạo cho các cháu quyền suy tư độc lập”

ảnh nhưng trong đó có một hình ảnh lớn luôn ngự trị trong đầu của ông. Đó là hoàn cảnh của bố mẹ ta, hoàn cảnh của các thầy cô giáo, hoàn cảnh của người lớn, hoàn cảnh của ông bà. Và những hoàn cảnh đó nằm trong đất nước chúng ta là một đất nước đang nghèo, các chế độ xã hội chưa cao, lương chưa cao.

Bên châu Âu hay bên Mỹ lương và thu nhập của các thầy cô giáo, của bố mẹ cao lắm, chế độ chính sách xã hội rất lớn nên bố mẹ và các thầy cô giáo dành thời gian rất nhiều cho các cháu. Còn hoàn cảnh đất nước ta còn nghèo, cha mẹ cũng phải lo làm ăn mỗi ngày, thầy cô giáo vừa đi dạy các cháu là có lý tưởng nhưng mà không thể nào không nghĩ tới đời sống riêng tư vì đồng lương không đủ sống, đấy là một thực tế nó khác với các nước. Có khi ông bà đã về hưu rồi vẫn phải lo toan tính cuộc sống vật chất nên thời gian dành cho các cháu rất ít. Bộ sách ra đời trong hoàn cảnh đất nước chúng ta như thế nên ông mong ước bộ sách ấy thay thế tình cảm của ông bà, của cha mẹ, của các thầy cô giáo một phần để giúp cho các cháu tự lớn lên. Ông mong bộ sách như một người hướng dẫn về cách thức làm việc của cái đầu để giúp các cháu lớn lên.

Và người hướng dẫn ấy cũng giống như đại diện cho bố mẹ, đại diện cho ông bà, đại diện một phần cho thầy cô giáo về tình thương, không phải đại diện về trí tuệ hay đại diện về trí thức mà đại diện về tình thương.

Chắp Cánh Thiên Thần mang đầy ắp tình cảm của người lớn dành cho các con và mong các con tự trưởng thành trong hoàn cảnh

Thầy giáo 1: Xin chào tác giả ABA. Tôi quan tâm đến trang bìa của Trí thấy và tình thương là “Hãy để cho các cháu tập suy luận theo cách riêng của mình, tức là đầu óc của các cháu không được tiêm nhiễm bởi bất cứ thứ gì, không bị tiêm nhiễm bởi tư tưởng hay quan niệm hay cách giải thích của bất cứ ai, mà tạo cho các cháu cơ hội, điều kiện và quyền suy tư độc lập.” Nếu đây là quan điểm giáo dục thì tôi không nhất trí, và tôi không đồng ý vì sao? Nếu để cho các cháu tự tư duy và có những tư duy độc lập mà không chịu ràng buộc bởi những tư tưởng và những quan điểm là sai. Vì chúng ta là người Á Đông, chúng ta phải chịu ràng buộc của người Á Đông. Chúng ta là người Việt Nam, chúng ta phải chịu tác động của hệ tư tưởng và văn hoá của dân tộc Việt Nam. Nếu như không có những tác động đó thì liệu con trẻ chúng ta sẽ trưởng thành thế nào?

Các cháu tư duy một cách độc lập liệu có tin được không? Hay là tư duy theo kiểu không tin được? Và nếu nói về sự phát triển của con người thì chúng ta học triết học chúng ta biết rồi. Chúng ta bị ràng buộc bởi những cái vô hình về mặt văn hoá. Con người phát triển ở vùng miền nào đó cũng không thể tách được những cái ràng buộc của hệ tư tưởng văn hoá chung và văn hoá riêng. Chính vì vậy quan điểm của tôi là tôi không nhất trí với quan điểm giáo dục của tác giả ABA.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 115 Aba: Cảm ơn thầy giáo độc giả. Khi tôi trình bày vấn đề ấy, tôi thấy rất rõ từ cá nhân tôi hay cá nhân của tất cả chúng ta, vì chúng ta không để ý thôi. Nói chung nếu để ý, chúng ta sẽ thấy điều này. Mỗi người chúng ta vừa rồi tôi mới nêu 20 điều mỗi người tự có. Và chúng ta làm sao để nhìn ra được tất cả những điểm mà con người tự có.

theo cách của nó. Nó sẽ có triết lý riêng của nó. Và nó không thể giống người khác được.

Cái chúng ta cần ở con cháu chúng ta là nó không thể giống ai được. Nếu chúng ta muốn nó giống ai đó thì tôi không tin rằng đó là sức mạnh của nó.

Nhìn trên toàn thế giới, những người thực sự có sức mạnh làm thay đổi thế giới là những người không thể giống người khác. Người ta có cái riêng.

Và làm sao tạo điều kiện cho những cái tự có này phát triển thì từ cái tự có, tự thấy, tự biết người ta tự khôn.

Tính tự khôn này lớn lắm, do đó hãy để cho tính tự có tự tiếp nhận, tự phù hợp, thì nó mới thật là có tính riêng biệt của nó để nó đủ sức tồn tại.

con người chúng ta. Là những nhà giáo dục,

Nếu anh cố ý trang bị, tức là anh phủ

nhiên là chúng ta đứng bên cạnh khi các cháu

nhận các thiên tính tự có này, anh làm tê liệt hết các thiên tính tự có này, người ta cũng có thể sống được nhưng người ta không có đặc điểm riêng. Nói tóm lại là đứa trẻ không bật ra được toàn bộ sức mạnh riêng của nó, hay tôi gọi là tính tự ngã. Cái tự ngã là bản chất thiên tính tự có. Tôi gọi là tự ngã, để chúng ta thấy và tôn trọng nó, chúng ta sẽ thấy rất thú vị. Nó sẽ tự tiếp nhận triết học Đông phương, tự tiếp nhận triết học Tây phương

Và tôi đề cao tất cả tài sản tự có trong làm sao để chúng ta nhìn thấy cái này và dùng mọi cách tạo cơ hội cho tính tự có này tự nó kích hoạt lên. Các cháu tự phát triển, dĩ còn nhỏ.

Chúng ta tạo điều kiện, chúng ta đứng bên cạnh để làm sao cho nó an toàn, nhưng tránh can thiệp chủ quan. Bởi một lẽ rất đơn giản: Tương lai của các cháu không thể giống tương lai của chúng ta được. Chắc chắn là như vậy.

Chúng ta sinh một đứa con, tương lai của nó không thể giống tương lai của chúng ta được. Ít nhất là chúng ta phải chết trước nó. Và thế giới thay

116 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

đổi chúng ta không thể biết được trước khi chúng ta chết. Trong khi thế giới thay đổi con của mình nó vẫn còn sống, con của mình nó vẫn còn chứng kiến, và con mình vẫn phải đối phó, và nó vẫn phải tồn tại trong cái thế giới ấy, cái thế giới mà chúng ta không thể hình dung được, chúng ta không thể biết được. Đấy là lý do tại sao chúng ta cần phải giúp cho các cháu phát triển tất cả những gì nó đã tự có từ khi vừa sinh ra. Từ đó nó sẽ tự hết, kể cả nó tự xây dựng kiến thức cho nó.

Nếu để ý thật sâu điểm này chúng ta mới thấy thấm thía, rất là thấm thía. Cuộc đời tôi gần như là tôi quan sát rất sâu và rất kỹ về vấn đề này. Tôi rất tránh ý kiến chủ quan của mình, nghĩa là tôi chỉ nhìn thấy tất cả những gì ở người khác tự có, thiên tính họ có rồi chứ không phải họ lấy từ bên ngoài vô. Khi sinh ra trời đất đã ban sẵn cho họ rồi, tôi cố gắng nhìn thấy cái đó và làm sao để tác động giúp cho họ thấy cái đó. Và rồi họ tự khôn thôi, không sao cả. Họ tự tồn tại, tự khôn, mà có khi nó tuyệt vời lắm, chúng ta không biết được. Cảm ơn thầy giáo độc giả.

Thầy giáo 1: Xin tranh luận với tác giả ABA một chút. Nghe tác giả nói thì tôi thấy rằng tác giả tôn trọng thiên tính của con người, tức là cái bản ngã, cái vốn có lúc con người mới sinh ra. Tuy nhiên nếu các thiên tính này nếu không được định hướng, không được tác động bởi những cái tích cực thì nó phát triển sẽ không tích cực. Nó phát triển không tích cực thì có thể nó cũng sẽ làm thay đổi thế giới giống như ABA nói. Và thay đổi thế giới đây thì có thể thay đổi theo chiều hướng tiêu cực. Lịch sử loài người đã chứng minh, trong thế chiến lần thứ 2 (1939 -1945) có nhân vật Hitle cũng đã có tư tưởng

làm thay đổi thế giới và có thể vì cái thiên tính, cái bản ngã không được tác động, không được định hướng tích cực nên ông ta thay đổi thế giới bằng tư tưởng cực đoan. Trong giai đoạn hiện nay ta biết tổ chức nhà nước Hồi giáo tự xưng IS. Tổ chức này cũng đang có xu hướng làm thay đổi thế giới và như vậy, bản ngã, cái thiên tính vốn có của người ta không được định hướng.

Và nếu quay lại với quan điểm giáo dục mà tôi đặt ra từ đầu, nếu bây giờ cứ để con trẻ tư duy một cách độc lập, để con trẻ tư duy theo cách riêng của nó thì chúng ta đặt ra một câu hỏi rằng liệu con trẻ chúng ta sau này làm thay đổi thế giới theo chiều hướng như thế nào?

Cho nên nghe tác giả nói và cùng với câu hỏi tôi đặt ra, tôi cũng xin nhấn mạnh lại một lần nữa, quan điểm về mặt giáo dục như vậy đặc biệt với người Á Đông hoặc người Việt Nam tôi nghĩ không phù hợp. Chúng ta rất coi trọng những tác động của thầy cô giáo, tác động ràng buộc bởi những hệ văn hoá tích cực, để cho con người Việt Nam chúng ta phát triển hoàn thiện hơn, và hướng đến cái chân thiện mỹ hơn. Chứ mà để cho thiên tính, bản ngã nó phát triển không được định hướng, không bị ràng buộc tôi nghĩ là không phải là điều tích cực với thế hệ con trẻ. Xin chào tác giả.

Aba: Rất cảm ơn độc giả thầy giáo. Nếu đọc kỹ các tài liệu ghi chép lại nội dung suốt gần hai mươi năm tôi giảng dạy cũng như cốt lõi của CCTT, quý vị sẽ thấy thế này. Trong thiên tính tự có chứa hai nội dung cơ bản: Một là sức mạnh vô tận của sự thấy biết, hai là sức mạnh vô tận của tình yêu. Với tất cả những người mà tôi hướng dẫn cũng như tất cả những bài tôi nói trong suốt hai mươi năm nay, tôi hay nói là: Chúng ta phải để cho

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 117 hình ảnh của quê hương, hình ảnh của tình yêu ngự trị trong đầu óc. Nó ngự trị thì nó là chỗ dựa cho sức mạnh thấy biết tung ra.

Bởi vì sức mạnh thấy biết là vô tận, nhưng nếu không có hình ảnh của tình yêu, không có hình ảnh cụ thể của quê hương, không có hình ảnh tình thương của nhân loại thì sức mạnh này sẽ trở thành nguy hiểm.

của sự thấy biết, hai là sức mạnh vô tận của tình yêu.

Sức mạnh thấy biết là vô tận, nhưng nếu không có hình ảnh của tình yêu, không có hình ảnh cụ thể của quê hương, không có hình ảnh tình thương với nhân loại thì sức mạnh này sẽ trở thành nguy hiểm.

Do đó, chúng ta không nên thiếu hình ảnh tình yêu quê hương, tình yêu nhân loại để đưa vào cho trẻ con. Chúng ta dạy gì không biết, nhưng nếu chúng ta thiếu cách thức để đưa vào cho trẻ con hình ảnh của quê hương và hình ảnh tình yêu của chúng ta với con người, với quê hương, với nhân loại, và với thế giới xung quanh ta, nếu chúng ta thiếu những hình ảnh này thì giáo dục của chúng ta dù cách gì đi nữa cũng sẽ nguy hiểm.

Tranh luận về câu nói của tác giả “không nên tin lời người lớn…” và “… học sinh chỉ cần lắng nghe và quan sát”

Nếu quý vị đọc hết thì quý vị sẽ thấy

vấn đề tác giả đang tranh luận, đó là vấn đề

đó là điều kiện bắt buộc. Chúng ta không thể nào không đẩy tình yêu này vào.

Lực hiểu biết trong đầu óc chúng ta là vô tận, nhưng nếu không có lực hình ảnh, không có hình ảnh của tình yêu này thì lực tình yêu vô tận cũng sẽ phát triển lệch lạc.

Tình yêu quê hương và nhân loại là quan trọng. Còn tất cả những thứ còn lại sẽ phát triển từ khả năng hiểu biết của chúng ta để phục vụ cho hình ảnh của tình yêu.

Bởi vì cái đầu chúng ta hoạt động phải có hình ảnh, không có hình ảnh nó không hoạt động lành mạnh được. Hình ảnh đầu tiên mà tôi luôn luôn yêu cầu đưa vào là hình ảnh tình yêu quê hương, và tình yêu nhân loại, tình yêu thế giới.

Cảm ơn độc giả đã nêu những cái thấy rất mạnh mẽ, rất thú vị. Xin cảm ơn.

Trong thiên tính tự có chứa hai nội dung cơ bản. Một là sức mạnh vô tận

Thầy giáo 2: Tiếp theo chương trình giao lưu với tác giả, xin phép được đặt câu hỏi với tác giả một vài nội dung. Tôi cũng xin giới thiệu tôi cũng là thầy giáo, làm công tác giảng dạy ở nhà trường, hiện tại đang làm ở Phòng Giáo Dục. Vừa rồi nghe một thầy giáo của chúng tôi đặt câu hỏi với tác giả và có hai tình yêu và vấn đề giáo dục. Và trên tay tôi đang cầm là cuốn sách “Nền tảng giáo dục Trí Thấy và Tình Thương trong gia đình và nhà trường”, tôi chưa đọc được hết, nhưng có đọc một số nội dung và có hai câu hỏi, một câu hỏi về lĩnh vực tình yêu, một câu hỏi về lĩnh vực giáo dục với tác giả. Trong cuốn sách này tôi không nhớ là ở trang bao nhiêu, nhưng có một vấn đề tác giả đặt ra, đó là tình yêu, tác giả có nêu vấn đề với con trẻ: “không nên tin lời người lớn, tin lời cha mẹ”. Có lẽ chỗ này chúng tôi xin tranh luận, với tác giả.

Từ ngàn xưa ông cha ta đã để lại cho chúng ta, đã dạy chúng ta về một tình yêu giữa gia đình, cộng đồng, xã hội. Tình yêu xuất phát từ những tình cảm, từ những nền văn hoá, từ tâm trí của mỗi con người. Dạy trẻ con không tin lời cha mẹ, không tin lời người lớn thì chúng tôi thấy rằng đây là một quan điểm không phù hợp với dân tộc Việt

118 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

Nam chúng ta cũng như các dân tộc khác

tác giả lại có những quan điểm như vậy về

trên thế giới. Ở bất cứ dân tộc nào, quốc gia

tình yêu, về giáo dục. Xin cảm ơn tác giả.

nào trên thế giới cha mẹ đều giành cho con

Aba: Cảm ơn thầy giáo độc giả, rất thú

tình yêu lớn lao nhất, và có lẽ không có sự hy

vị. Quý vị lưu ý hai vấn đề: Thứ nhất là lời nói

sinh nào to lớn hơn sự hy sinh của cha mẹ. Từ

trong ngữ cảnh, lời nói mang ý đồ trong một

tình yêu chân thật ấy thì một điều chắc chắn

ngữ cảnh nhất định và thứ hai là vấn đề về

rằng những lời cha mẹ răn dạy con cái có lẽ

cách bố mẹ yêu con. Về tình yêu, tôi luôn luôn

là những lời cao quý nhất. Vì vậy cho nên tối

nhắc các cháu thế này, chúng ta tuyệt đối tin

không đồng tình với tác giả trong cuốn sách

vào tình yêu của bố mẹ. Cách yêu của bố mẹ

này là “trẻ con không nên tin lời người lớn,

có thể nhiều khi không làm mình vừa lòng,

không nên tin lời cha mẹ”.

còn tình yêu của bố mẹ là tuyệt đối. Và tôi

Đó là về vấn đề tình yêu. Còn về giáo

thường nhắc thế này: Các con phải tin tuyệt

dục thì trong cuốn sách này có một đoạn viết

đối tình yêu của bố mẹ nhưng đừng tin vào ý

là: “… học sinh không cần phải đến trường

tưởng của bố mẹ về tương lai hay ý tưởng của

lớp, không cần phải học, mà chỉ cần lắng

bố mẹ cho mình. Tôi cũng sinh con, tôi cũng

nghe, quan sát”. Để phân tích tôi xin mượn

dạy con, và tôi cũng làm con, dĩ nhiên tôi cũng

lời của chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy chúng ta:

thấy rõ không cần nghiên cứu một lời lẽ nào ở

“Lúc ngủ ai cũng như lương thiện

đâu cả là tình yêu là tuyệt đối. Nhưng mà bảo

Tỉnh dậy sinh ra kẻ dữ hiền

là con phải nghe lời bố, con phải nghe lời mẹ,

Hiền dữ phải đâu là tính sẵn

con phải như thế này, thế này mới đúng, thì tôi

Phần nhiều do giáo dục mà nên”

không tin rằng điều ấy là điều tốt cho trẻ. Ví

Xin thưa với tất cả quý vị đang ngồi

dụ, mày có thấy nhà hàng xóm không? Nó học

trong khán trường, một nền giáo dục mà không mạnh, không đủ lớn thì sẽ đưa dân

như thế, mày cũng phải như thế.

dục, và nền giáo dục ở đây tôi muốn nói tới là

Tình yêu thì tuyệt đối còn cách yêu chúng ta phải thận trọng. Không phải cách thể hiện tình yêu nào cũng phù hợp với trẻ con. Tôi chỉ lưu ý cái phần đó.

các cơ quan chức năng, Đảng và nhà nước, và

Còn phần về giáo dục, có thể đoạn đó

đặc biệt là môi trường trường học. Có lẽ đấy

thầy giáo đọc thêm, có thể điều tôi nói là nói

là một cái rất quan trọng để định hướng cho

trong bối cảnh cụ thể với một đối tượng cụ

trẻ thơ chúng ta có những suy nghĩ, những

thể nào đó. Nhưng khi nói chuyện, tôi thường

việc làm thiết thực, cụ thể trong từng hoàn

nghĩ đến số đông, tôi nghĩ đến những con

cảnh, trong từng điều kiện. Nếu trong quá

người suốt cuộc đời sống cho thiên hạ. Có

trình giáo dục, vai trò của các thầy cô giáo,

lẽ hình ảnh xuất hiện trong đầu làm tôi suy

vai trò của nhà trường không đủ lớn, không

tư nhiều nhất là hình ảnh những con người

đủ mạnh thì trẻ thơ sẽ có những suy nghĩ,

suốt cuộc đời từ nhỏ cho đến hơi thở cuối

những việc làm không phù hợp với nhân loại,

cùng chỉ biết dành cả cuộc đời mình cho

không phù hợp với hoàn cảnh. Vì vậy cho nên

thiên hạ, những người ấy học cái gì, học

tôi cũng muốn tác giả ABA nói thêm vì sao

điều gì, học như thế nào?

tộc đến một sự sai lầm, một sự tụt hậu. Vì vậy một đất nước, một dân tộc, một quốc gia có mạnh hay không là nhờ vào một nền giáo

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 119

Tôi hay chú trọng đến những con người đặc biệt ấy, cho nên trong một số ngữ cảnh

Làm thế nào để trẻ tự tin?

Cô giáo: Cháu chào bác ạ. Thưa bác

nào đó, tôi cũng đặt vấn đề ví dụ thế này.

chúng cháu là các cô giáo dạy văn của trường

Những lãnh tụ cộng sản Việt Nam trong thời

trung học cơ sở 14/10 (Mười Tư Tháng Mười).

đánh Mỹ trước đây tôi rất khâm phục, tôi

Thưa bác, trong chương trình giáo dục của bộ

thật lòng khâm phục về trí tuệ của họ, về

quy định hiện nay có tới 13 môn đối với khối

tình yêu của họ, nhưng cái đó có phải họ đến

trung học cơ sở nhưng mà những môn dạy về

trường đem về không? Từ đâu mà họ có? Tôi

kỹ năng sống thì trường chúng cháu rất thiếu

tự đăt câu hỏi và tôi thấy thế này, thực sự họ

sách vở và kiến thức để dạy. Và chương trình

là những con người quá sức vĩ đại, tôi không

giáo dục cho trẻ em khô khan lắm, cứng nhắc

nịnh mà tôi cũng không theo, tôi chỉ là một

lắm bác ạ. Cháu lấy ví dụ có một số môn có

người quan sát và tôi thấy việc đề cao bằng

thể đưa được một vài kỹ năng sống cho trẻ

cấp, địa vị học tập chưa hẳn đã phù hợp. Tôi

bây giờ, như môn Công Dân ấy, bài dạy từ lớp

chỉ quan tâm đặc biệt tới vấn đề cống hiến,

6 đến lớp 9 rất khô khan, ví dụ thì cứng nhắc,

hy sinh. Anh cống hiến cả cuộc đời của anh

trẻ con thì không muốn học và cứ đến những

cho dân tộc và chỉ cái đó không thôi cũng

tiết ấy thì các cháu rất buồn ngủ. Nhưng hôm

đủ làm cho anh thông minh về mọi thứ rồi.

nay sách Chắp Cánh Thiên Thần ấy, bản thân

Chỉ riêng cái đó thôi cũng sẽ làm cho anh

cháu cũng như các cô giáo dạy văn ngồi xung

có những kiến thức, những kỹ năng tuyệt

quanh cháu, và các em học trò cảm thấy rất

vời mà anh cần có.

bổ ích. Cháu vẫn cảm ơn bác vì điều này. Vì

Tôi rất mong muốn cái thế hệ trẻ hãy

chúng cháu có thể lấy những kiến thức ở đây

lấy gương những người đi trước, và chúng tự

để áp dụng đưa vào bài học, vận dụng bài học

nguyện học hỏi những tấm gương ấy để có lợi

để học trò thấy nhà trường và thực tế rất

nhất cho đất nước của mình.

gần gũi, không phải là một cái gì xa vời lắm.

Cảm ơn thầy giáo độc giả.

Học trò của Tiền Hải cháu khẳng định là

120 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

có rất nhiều em giỏi nhưng các em chưa biết

chuyện chắc chắn. Nó đến để nó bộc lộ, nó

thể hiện mình trước đám đông, thiếu sự tự tin

đến đó để được sửa sai. Bên cạnh nó đến đó

lắm. Vậy thì làm như thế nào để khắc phục sự

để nó tiếp nhận kiến thức các thầy cô giáo

thiếu tự tin này. Con của cháu cũng vậy, hạn

đưa ra. Cùng một lúc với nhiều mục đích như

chế lớn nhất của con cháu là không dám bày

vậy thì nó sẽ thấy rất thú vị. Bây giờ làm sao

tỏ quan điểm của mình trước đám đông.

để cho nó tự tin? Bây giờ chúng ta nhìn lại

Sách CCTT nói những điều cháu thấy

trong nhà mình và mình là bố mẹ, ví dụ cô

thiết thực, gần gũi lắm, không xa vời đâu, dạy

dạy con của cô thế nào để cô giúp cháu tăng

cho trẻ dũng cảm, dạy cho trẻ biết đối mặt,

tính tự tin? Cô có thể chia sẻ cho tôi nghe

dạy cho trẻ có ý chí, dạy cho trẻ không yếu

được không?

đuối, dạy cho trẻ khi thua thiệt người khác

Cô giáo: Về vấn đề này, cháu gần như là

thì như thế nào, v.v... Chúng cháu cảm ơn bác.

thất bại. Cho đến bây giờ con cháu vẫn nhút

Aba: Đúng là câu hỏi mà cô vừa hỏi, câu

nhát, chưa dám bày tỏ quan điểm của mình.

hỏi “Làm sao để bộc lộ cá tính của mình?” là

Tức là trong tập thể mọi người có thể phải

câu hỏi rất quan trọng. Thực ra hôm nay tôi

vào hùa với bé trước thì bé mới dám bộc lộ.

cũng rất mong muốn có cháu nào, phụ huynh

Chứ còn cháu khẳng định với bác là cháu vẫn

nào hay thầy cô giáo nào đặt câu hỏi này

thất bại về vấn đề này. Nên hôm nay cháu rất

ra. Việc làm sao để một đứa bé dám bộc lộ

muốn đưa ý kiến này ra.

cá tính của nó, hay là tính tự tin của nó, đây

Aba: Tôi nói ví dụ thế này, bây giờ các cô

là chuyện quyết định một đứa bé thích học

làm thử, đây là áp dụng chứ không lý thuyết

hay không thích học. Làm sao để cái tự tin

được. Mình thử. Cô giáo cầm cuốn sách Chắp

của các cháu dám bộc lộ, chỗ này là chỗ gần

Cánh Thiên Thần về hỏi con hoặc hỏi học trò

như xưa nay chưa ai dám đặt vấn đề và đây

mình. Ví dụ:

cũng chính là cốt lõi của hạnh phúc. Đây là

Lúc nãy tác giả nói mấy điều mà thực sự

cốt lõi sự trưởng thành của một em bé hay

là cô không biết, mẹ không biết, thực sự là

là sự trưởng thành, hay hạnh phúc của một

không biết. Mẹ rất muốn hiểu nhưng mà mẹ

con người nói chung. Anh bộc lộ thế nào, tại

chưa hiểu. Bây giờ các con có thể giúp mẹ

sao anh không dám bộc lộ và nếu anh bộc

hay giúp cô hiểu điều cốt lõi trong cuốn sách

lộ thì anh bộc lộ thế nào cho đúng, cho phù

này, hay một số điều nào đó trong sách này

hợp? Nhân đây, nhờ Tuệ Tri giới thiệu các cô

và hiểu theo cách của các con được không?

giáo vào trang Nhật Ký ABA trên facebook

Các con trình bày cái hiểu của các con cho mẹ

để theo dõi. Tôi sẽ giao lưu với các cô giáo

nghe, cho cô nghe để giúp mẹ, giúp cô có thể

thường xuyên trên facebook. Quý vị có thể

nhận thức được.

giao lưu với tôi trên trang đó.

Tức là anh phải đặt vị trí của anh một

Còn bây giờ, vấn đề trước nhất là nhận

là bình đẳng, hai là dưới bình dẳng một chút,

thức thì chúng ta phải hiểu việc các cháu bộc

tức là anh không hiểu bằng nó thì nó mới có

lộ sự tự tin của các cháu, nếu không bộc lộ

cơ hội bộc lộ, chứ cái gì anh cũng hiểu hết

được thì các cháu không thể nào ham học,

thì làm sao nó bộc lộ được. Cái gì anh cũng

thích học, vui học được. Nếu bộc lộ được

hơn nó thì làm sao nó bộc lộ được? Cho nên

thì chuyện muốn học, muốn đến trường là

đừng có chủ quan. Anh có hiểu thật thì anh

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 121 cũng giả vờ là anh không hiểu thì con anh mới

các cháu chứ ông không tin sáng kiến người

có cơ hội chứ. Cái gì anh cũng làm hết thì nó

lớn. Ví dụ bây giờ viết một cuốn sách cho

còn cơ hội đâu nữa? Tập thử xem. Ở nhà cũng

các cháu, việc đầu tiên mà tác giả ABA làm

vậy, ở trường cũng vậy. Phải làm sao mình

việc với ban trợ lý biên tập là hãy đem bản

đặt câu hỏi để cho các cháu thấy thế này:

thảo này hỏi giùm thiếu nhi cho tôi, tuyệt đối

Tại sao cô giáo lại hỏi mình câu này hay có lẽ

không đựơc đưa cho người lớn đọc và có ý

là cô giáo mình không biết? Phải nói với các

kiến mà hãy hỏi trẻ con giùm cho tôi để xem

cháu là cô chưa biết cái này, cô chưa nắm

trẻ con nói gì và trẻ con thấy cần cần bỏ cái

được cái này, cô thấy các con có thể hiểu

gì, cần thêm cái gì, có sáng tạo thêm điều gì.

hơn cô điều này.

Tôi đang viết một bộ sách gọi là “Hành trình

Bây giờ quí vị đọc truyện cổ tích hay

vòng quanh thế giới” mà phải nói là hầu hết

những câu chuyện huyền thoại, quí vị để ý là

tôi lấy ý kiến của trẻ con để giúp tôi viết. Làm

những người xuất sắc khi làm gì họ cũng hay

thế thì tự nhiên trẻ con phải tự tin thôi. Nó

hỏi trẻ con. Ví dụ một cô công chúa mặc quần

phải bộc lộ và nó cố gắng nặn óc, cố gắng

áo đẹp và cô đi khoe. Cô đi khoe và hỏi một

vươn lên. Đó là cơ hội cho nó phá triển trí

đám trẻ con: Em ơi cô mặc như thế này có đẹp

tuệ, phát triển tình cảm, phát triển trách

không? Thì các cháu nó vỗ tay bảo: Đẹp lắm!

nhiệm, phát triển tính kiên nhẫn, phát triển

Thì cô ấy mặc. Còn nó bảo chưa được thì cô

cách thuyết phục ông để ông nghe ý kiến của

ấy không mặc. Tại sao cô ấy không hỏi người

mình. Quý vị làm thử xem và đâu có mất mát

lớn mà hỏi trẻ con? Tại vì người lớn sẽ trả lời

gì. Làm thí nghiệm nhé.

ngoại giao, hay là theo kinh nghiệm. Còn trẻ

Giáo viên: Vâng ạ. Chúng cháu trước

con nó trả lời từ trực giác, theo trực tính của

hết là thầy cô trong nhà trường, và thứ hai là

nó. Nhưng bây giờ không tạo điều kiện cho

với tư cách là người mẹ trong gia đình chúng

nó thì nó không có ý kiến. Ngay như cô Cẩm

cháu xin thực sự cám ơn bác.

Thanh hay cô Tuệ Tri cũng mỗi người có một

Aba: Tôi nhắc thêm điều này. Cái này

đứa con gái thì các cô ấy ứng dụng rất nhiều.

thú vị lắm. Cô cứ tập thì cô thấy thú vị lắm.

Cái gì cũng hỏi con. Gần như con làm chủ hết

Chẳng những việc của nó là cô không biết

kiến thức của mẹ ở trong nhà. Cái gì cũng hỏi

và cô nhờ nó cho ý kiến mà kể cả việc riêng

con hết. Và một thời gian ngắn thôi các con

của cô. Cô tâm sự, con à, mẹ có điều này mẹ

sẽ rất mạnh dạn và lúc nào cũng muốn làm

không biết hỏi ai và mẹ cũng không dám hỏi

thầy mẹ nó thôi. Cái này mẹ để cho con, cái

ai, mẹ chỉ muốn hỏi riêng con thôi. Mẹ đang

này mẹ để cho con! Ô cái này thế này mà mẹ

có vấn đề như thế này, mẹ đang suy tư như

không hiểu sao! Như vậy thì dẫn dần tự nhiên

thế này nhưng mẹ chưa biết làm sao. Con có

nó mạnh lên.

sáng kiến gì giúp mẹ không. Mẹ thật lòng. Và

Giáo viên: Tức là khoảng cách mẹ con, khoảng cách cô trò, thầy trò ...

cái cách tập đó chính cô Cẩm Thanh và cô Tuệ Tri đang làm. Bây giờ tôi còn sợ hai cô

Aba: Bất kể lớp học nào ông cũng giả

này làm biếng, cái gì cũng để con quyết định

bộ ông không biết gì hết, ông cũng hỏi các

dùm mình thôi. Và cuối cùng sự thật là nó

cháu. Mà có những cái ông không biết thật và

thông minh vô cùng, cái nhìn của nó không

có những cái ông muốn nghe sáng kiến của

thể tưởng tượng được, cái thấy của nó mình

122 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

không thể hình dung được. Tôi đảm bảo với

dõi bố nó, nó lắng nghe bố nó, cuối cùng một

quý vị cứ làm như vậy đi, quý vị sẽ ngạc nhiên

lúc nào đó nó sẽ mời bố nó ra nói chuyện.

về con mình và quý vị sẽ thấy mình thua con

Hiệu quả lắm.

mình xa lắm.

Giáo viên: Phải tâm huyết lắm thì bác

Giáo viên: Cháu chào bác, đúng là cháu

mới có thể có những cái tình cảm dành cho

thấy sách rất bổ ích, mà khoảng cách giữa

trẻ nhỏ như vậy. Và nhất là vấn đề giáo dục,

giáo dục và thực tế rất gần, chứ không phải

chúng cháu là những người trực tiếp đứng

giáo dục là cái gì đó xa quá. Nó phải bắt đầu

lớp, chúng cháu hiểu rất rõ chúng cháu đang

từ cuộc sống từ những cái thực tế. Như vậy

thiếu cái gì? Các ví dụ thì rất gần, rất thật

trẻ con sẽ dễ tiếp thu hơn. Nên thực sự chúng

trong cuộc sống để đem vào bài giảng của

cháu cảm ơn bác với hai tư cách, tư cách là cô

mình, trau dồi cho học trò và cho con mình

giáo và với tư cách là phụ huynh.

kỹ năng sống. Một lần nữa tất cả các thầy cô

Aba: Tôi nhắc cô cái này, đây là chủ đề

giáo xin cám ơn bác.

cho các cháu, cô phải tập cho nó học cách tự

Aba: Câu này nếu vừa nãy cô mà hỏi

giải quyết vấn đề. Ví dụ thế này. Cô có một

sớm thì các cháu nghe ông trả lời sẽ giơ hai

vấn đề là mình với hàng xóm ưa cãi lộn hay

tay hoan hô hết!

là mình với bố mình ưa cãi lộn, hay là mình

Giáo viên: Chúng cháu xin chúc bác sức

với bố chồng mình ưa cãi lộn. Bây giờ cô gọi

khoẻ và chúc bác có một cuộc sống luôn luôn

con ra nói nhỏ với nó. Hai mẹ con ngồi nói

tươi mới và hạnh phúc. Chúng cháu cũng muốn

chuyện thôi. Mẹ có vấn đề thế này, mẹ chưa

xin địa chỉ của bác để nếu thể bố trí thời gian

biết cách giải quyết ra sao. Theo con thì nên

hợp lý thì chúng cháu sẽ xin được gặp riêng

giải quyết thế nào? Con cho mẹ ý kiến. Cô

bác để có thể xin ý kiến bác về nhiều vấn đề

sẽ thấy cách giải quyết của nó cực kỳ thông

trong cuộc sống, trong công tác.

minh. Cứ thử đi rồi biết. Hoặc bố nó hay đi

Aba: Nỗi khổ của quý vị cũng là nỗi khổ

nhậu về trễ, cô không cần phải nói gì nhiều,

tâm của mẹ tôi, của bà tôi, và của những

cô chỉ bảo con: Con, mẹ cũng không có gì khó

đứa con gái của tôi. Cho nên tôi rất là tế nhị

khăn với bố, nhưng bố đi thế này mẹ cũng

cái này. Đừng có ngại gì hết. Email của tôi là

không yên tâm, mẹ lo đủ chuyện. Bây giờ mẹ

abaduytue@outlook.com. Skype: Duytueto-

nói thì dứt khoát là bố sẽ cười, bố không nghe

adam.

đâu. Thành ra mẹ bế tắc. Con có cách gì giải

Quý vị có thể hỏi anh em số viber. Có

quyết giùm mẹ không? Thay vì mẹ làm, con

thể tiếp xúc qua viber, qua skype, qua email.

làm giùm mẹ được không? Cô sẽ thấy nó làm

Quý vị có thể thường xuyên đọc trang nhật

hiệu quả hơn cô nhiều. Cô cứ thử đi. Rất thực

ký ABA. Lâu lâu tôi viết cho các cháu, lâu lâu

tế. Không cần học với nhà giáo dục nào hết.

tôi viết cho các thầy cô giáo, viết cho người

Còn cứ đi kiếm sách về đọc công thức này

này, người kia, viết cho các trợ lý. Tôi viết bất

công thức kia là không được. Cứ như thế đi.

cứ dạng nào thì quý vị cứ đọc để tìm ra điểm

Tạo cho các cháu cơ hội học cách giải quyết.

cần thiết cho mình.

Trong khi nó chưa để ý tới nhưng mà khi mình

Giáo viên: Cháu cám ơn bác.

tạo điều kiện rồi tự nhiên nó sẽ suy nghĩ, tự

Aba: Chúc quý vị mạnh khoẻ.

nhiên nó sẽ nhìn bố nó. Nó ngày đêm theo

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 123

TÁC GIẢ TRẢ LỜI PHẢN BIỆN CỦA CÁC THẦY CÔ GIÁO CÂU HỎI TỪ THÁI THỤY Theo quan điểm của tác giả ABA chúng tôi thấy có những vấn đề phải trao đổi, phải bàn như: 1. Khái niệm thiên tính, nhất là thiên tính 2. Khái niệm tự do tuyệt đối 3. Những luận điểm sau đây liệu có cực đoan quá không: 3.1 Chớ tin vào người lớn (dòng 3 trang 74) 3.2 Chỉ duy nhất tin cha mẹ thương mình thôi, chứ không tin người khác thương mình được (dòng 34 trang 74) 3.3 Đọc sách không thể giúp chúng ta có cuộc sống thật (dòng 1 trang 83) 3.4 Đừng dạy trẻ em phải tin lời người lớn (trang 120) 3.5 Bố mẹ không thể làm gương cho con cháu (dòng 20 trang 121) Ngoài ra còn có nhiều vấn đề ABA nêu ví dụ mâu thuẫn nhau như: Không áp đặt tiêm nhiễm đầu óc trẻ bất cứ tư tưởng của người khác vậy tại sao chỉ có ABA là được áp đặt? +

(Trang 45) Văn hóa là cái bất di bất dịch? (Thực ra nó được bổ sung và có mai một tức mất đi chứ.)

(Câu hỏi của thầy L.C.H., phòng giáo dục huyện Quỳnh Phụ)

gốc

+

Triết lý chỉ hình thành trong tuổi thơ?

Tại sao ABA bảo các cháu không được tin người lớn, nếu vậy việc gì các cháu phải tin ABA nói? Tại sao ABA coi lời của ông là thánh chỉ?

(Câu hỏi của một số thầy cô giáo, thầy

Nguyễn Văn Bình tổng hợp)

CÂU HỎI TỪ QUỲNH PHỤ Mấy vấn đề về quan điểm triết học cần trao đổi lại: Đầu óc triết học có sẵn trong các cháu từ tuổi còn thơ? (Trang 38 - 39)

TRẢ LỜI CỦA TÁC GIẢ 1. Khái niệm thiên tính Aba: Aba dùng từ “thiên tính” để chỉ những điểm cơ bản mà khi con người sinh ra đã có rồi, không thể thêm vào mà cũng không thể bớt đi. Aba không dùng từ “bản năng” mà dùng từ “thiên tính”, có nghĩa là nói tới tình trạng của cái đầu, khả năng trong đầu óc mà khi sinh ra một con người đương nhiên có rồi, anh không thể thêm cái gì nữa hết.

Ví dụ, nhìn thấy, cảm thấy, nhận biết. Không phải cho một đứa bé khả năng nhận biết hay khả năng thấy thì nó mới thấy, hoặc là nghe, không phải anh cho nó khả năng nghe thì nó mới nghe được, hay cho nó khả năng cảm nhận thì nó mới cảm nhận được. Cái đó mọi con người đều có sẵn.

Con người có khả năng tự trưởng thành, biết bao nhiêu con người trên thế giới này người ta tự trưởng thành, và chuyện họ trưởng thành trong cuộc sống trở thành bài học cho người khác học. Nếu một con người, hai con người, ba con người tự trưởng thành được thì chứng tỏ mọi con người đều có khả năng tự trưởng thành. Có thể đặt câu hỏi một người cụ thể nào đó trưởng thành bằng cách nào để chúng ta xem cách họ trưởng thành.

Ví dụ người ta nói thế này, tôi trưởng thành nhờ lao động, tôi trưởng thành nhờ tôi

124 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

có tình yêu với người nghèo, tôi trưởng thành

sự nghiệp? Từ sự kiên trì vì khả năng thấy

nhờ tôi lấy sự cần cù trong cuộc sống để tạo

người ta đã có sẵn. Trong đầu óc mỗi người

sự nghiệp, tạo sự hiểu biết, tạo tiền bạc, tạo

khi sinh ra đã có sẵn các khả năng một cách tự

kiến thức. “Tôi lấy sự kiên nhẫn, sự kiên trì,

nhiên rồi, ví dụ như khả năng thấy, khả năng

sự lao động, tình thương, v.v…”, theo cách

hiểu biết, khả năng thông cảm, khả năng yêu

mà con người này trưởng thành thì chúng

thương, khả năng cảm nhận, khả năng nhận

ta thấy anh ta trưởng thành nhờ sự cần cù

định, khả năng tính toán hay đầu óc khoa học.

chứ không phải nhờ ma giáo, không phải xuất

Tất cả những cái đó tự nhiên có vậy chứ không

phát từ việc học cái gì.

phải người khác gắn vô thì mình mới có, không

Lấy trường hợp Chú Hoả (Hui Bon Hoa),

phải gắn vô mà có được đâu.

một người giàu thuộc loại nhất nhì thời Pháp

Ví dụ khả năng tính toán, anh không thể

ở Sài Gòn, bây giờ ai vô Sài Gòn cũng thấy toà

nói học từ hàng xóm. Khả năng đó có rồi, bây

nhà Chú Hoả đẹp nhất Sài Gòn, ông ấy thờ cái

giờ trong điều kiện thực tiễn thì khả năng đó

đòn gánh trong tủ kính rất sang trọng. Lúc

bộc lộ và phát triển. Nếu vô trường học thì nó

ông làm cái tủ thờ lớn như vậy để thờ cái đòn

học toán, còn ở ngoài đời làm việc thì nó tính

gánh là lúc ông đã quá giàu, các quan Pháp

toán chuyện ngoài đời. Ở ngoài đời chẳng có

ở Đông Dương đều nể phục, kính trọng ông.

gì là không tính toán, anh lấy vợ cũng tính

Thờ cái đòn gánh nghĩa là ông dạy cho con

toán, sinh con cũng tính toán, nấu ăn cũng

cháu ông lấy sự kiên nhẫn, sự lao động cần

tính toán, nói chung là tính toán cả. Như vậy

cù để tạo ra sự hiểu biết, tạo ra kinh nghiệm,

thì đâu phải tới trường học anh mới biết tính

tạo ra khả năng để xây dựng sự nghiệp, chứ

toán, không phải. Chức năng hay khả năng

ông không đề cao chuyện khác. Ông không

tính toán có sẵn trong đầu rồi. Đây là điều

đề cao chuyện đến trường để có nhiều kiến

chúng ta cần biết, để làm gì? Để chúng ta tạo

thức, ông không đề cao chuyện chơi với

điều kiện cho khả năng đó phát triển.

người giàu. Ông cũng không đề cao chuyện

Một đứa bé cho vô trường học toán, nó

thương người, ông chưa đề cao cái đó. Có thể

rất giỏi toán và một đứa bé không có điều

ông này cũng thương người chứ không phải

kiện vô trường học toán để tính những con

không thương người nhưng mà ông không đề

số. Vì hoàn cảnh nó phải ra đời làm ăn từ lúc

cao cái đó vì nó không cụ thể. Ông đề cao

nhỏ với bố mẹ, với người khác. Từ trải nghiệm

chuyện cái đòn gánh, tức cái đòn gánh là một

cuộc sống, từ kinh nghiệm cuộc sống, bắt đầu

biểu tượng.

nó phải tính. Nó tính toán quen với ai, chơi

Như vậy thì sự nghiệp của ông đi lên từ

với ai để nó yên tâm, nó tính để an toàn, nó

đâu, dòng họ của ông đi lên từ đâu? Từ zero,

tính để nó vui, nó tính để nó có tiền, nó tính

cái đòn gánh là zero, hoàn toàn zero, zero

để nó được tình cảm. Vậy thì anh không thể

kiến thức, zero kinh nghiệm, zero kiến thức

nói bây giờ bố mẹ phải cho con đi học trường

xây dựng sự nghiệp, zero tiền bạc,… Người

tính toán, để con có thể tính toán và người

ta đồn rằng ông chỉ là người đi bán dạo đồng

ta cấp cho con cái bằng tính toán, thì con mới

nát thôi. Hay người ta cũng đồn rằng ông làm

có khả năng tính toán, không phải vậy. Tất cả

dịch vụ cho Tây thời đó tại Sài Gòn. Như vậy

những người có khả năng tính toán lớn trên

tại sao người ta lên được, tại sao người ta có

thế giới này đều từ trong cuộc đời hết. Và

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 125 như vậy cũng có nghĩa là cuộc đời cung cấp

đặt tên. Anh làm công việc nghiên cứu sâu

cho họ những kiến thức tính toán mà với chức

mà không đặt tên, và anh không để khái

năng tính toán có sẵn, rồi trong thực tế, do

niệm, ý nghĩa và việc đặt tên can thiệp

trải nghiệm mà họ phát triển khả năng đó lên

vào cái thấy của anh. Đó là tính chất thứ

cao theo một hướng nào đó. Ví dụ đứa trẻ

nhất của cái thấy tự do.

có khả năng tính trong đầu rồi, vô trường nó

Ví dụ thế này, người ta bảo “tôi thấy ông

học tính theo kiểu ở trường, ra ngoài đời thì

là ông Duy Tuệ đúng không?” Ông cứ thấy

tự động nó tính, nó phát triển kiểu tính toán

như thế cũng được, không sai nhưng cũng

ở ngoài đời. Đó là vấn đề thiên tính.

không đúng. Nếu bỏ tên Duy Tuệ ra thì anh

Công việc chúng ta là làm sao chúng

thấy tôi là cái gì? Anh đừng để chữ Duy Tuệ

ta biết và lọc được danh sách các khả năng

dính trong đầu anh thì anh thấy tôi là cái gì?

thiên tính để biết chúng ta cần phải giúp gì

Anh thấy tôi là ai? Thì ông là Aba. Thì tên

cho con cái và học sinh của mình. Một trong

ông là ông Hậu ngày xưa bố mẹ đặt. Giờ ông

những việc chúng ta có thể giúp chúng là tạo

bỏ luôn cái tên Hậu đi thì ông thấy tôi là ai?

điều kiện, tạo cơ hội cho chúng trải nghiệm

Không trả lời được. Như vậy tôi nhắc lại cái

về các khả năng thiên tính.

thấy tự do là khi thấy, chúng ta phân biệt đâu

2. Khái niệm tự do tuyệt đối

là bản chất, đâu là hình thức, hay mình biết giá trị của hiện tượng, giá trị của hình thức là

Aba: Khái niệm “tự do tuyệt đối”. Cái này

như thế nào trong cái thấy của mình, đồng

rất hay. Chữ “tự do” Aba dùng không không

thời phải biết giá trị của bản chất. Điều quan

phải theo nghĩa mà Mỹ, châu Âu và các nơi

trọng trong chương trình của ABA là thấy

khác trên thế giới hay dùng. Aba đã trải

bản chất thông qua hiện tượng.

nghiệm một trạng thái thấy không lệ thuộc

Ví dụ bây giờ Aba nhìn thấy đứa trẻ con,

vào bất cứ một quan điểm, một định hướng,

về hiện tượng hình thức thì đó là đứa trẻ trai

một thành kiến nào trước. Đề cập đến cái

hoặc gái, độ tuổi, màu da, văn hoá, sắc tộc.

thấy như vậy, tức là cái thấy tự do với mọi

Đó là chúng ta thấy hiện tượng, và chúng ta

quan điểm, mọi thành kiến, mọi tư tưởng, mọi

không để cái hiện tượng, cái hình thức đó làm

áp đặt, mọi cái sự đặt trước, Aba gọi là cái

cho đầu óc, làm cho cái thấy của chúng ta bị

thấy tự do. Ví dụ người ta nói cây này là cây

chi phối. Đứa bé này là người Miên, nó không

ổi, thì cái thấy tự do sẽ thấy đây là một cái

phải người Việt, đứa bé này là người Chàm, đứa

cây có trái mà con người đặt tên cho nó là ổi.

bé này người H’mong, đứa bé này là Mỹ da

Ổi hay xoài là mình đặt tên cho nó chứ bản

trắng, đứa bé này là người châu Âu mắt xanh

thân nó không phải xoài hay ổi, do con người

mũi lõ, v.v… Thì anh không thể để hiện tượng

đặt ra thôi.

hay hình thức chi phối cái thấy của anh.

Thấy tự do nghĩa là thấy cả hiện tượng

Anh thấy về hình thức đứa bé này màu

lẫn bản chất mà anh không đặt tên. Anh

da đen, đứa bé kia màu da trắng, ví dụ như

tiếp tục nghiên cứu bản chất trên hiện

thế, nhưng bản chất của chúng là giống nhau,

tượng hoặc là anh nghiên cứu hiện tượng

chúng đều có tim, có não. Và cách thức ứng

để tìm hiểu bản chất. Anh nghiên cứu bản

xử của chúng ta trên các đối tượng khác

chất liên quan đến hiện tượng chứ không

nhau về hình thức đó, nếu thấy bản chất thì

126 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

chúng ta sẽ có cách ứng xử không chống lại

luật pháp, nguyên tắc hợp nhất toàn thể,

người da trắng, không chống lại người da đen,

nguyện vọng chung của toàn dân, nguyện

không chống lại người Kinh, không chống lại

vọng chung của loài người trên toàn thế

các nhóm dân tộc ít người.

giới, giá trị chung của toàn nhân loại.

Khi cái thấy anh bám sát vào bản chất,

Nếu anh không thấy được điều này thì

tức là cái thấy tự do với hiện tượng, tự do

anh sẽ có cái thấy mất tự do bởi hình thức,

với hình thức, đi sâu vào bản chất sẽ dẫn tới

định nghĩa, ý thức cũng như là bị ảnh hưởng

sự phù hợp, sự phát minh, sáng tạo, và dẫn

bởi thành kiến. Một trong những điều rất quan

tới tình yêu chân thật. Còn nếu cái thấy của

trọng là luật nguyên tắc và thực tiễn. Nếu anh

anh dừng lại ở chỗ hiện tượng, ở chỗ hình

không đi theo con đường trí thấy tự do thì anh

thức thì anh cũng phát sinh tình cảm nhưng

dễ vi phạm luật, vi phạm nguyên tắc, phớt lờ

mà tình cảm đó bị hình thức, bị hiện tượng

thực tế, anh chỉ theo những ý tưởng do anh

chi phối, tình cảm đó không xuất phát từ cái

nghĩ ra và cuối cùng đời anh sẽ chơi vơi. Quá

thấy tự do nữa. Đó là ý thứ hai.

rõ rồi. Còn nhiều điều nữa liên quan đến chủ

Bây giờ cái thứ ba, cái này mới lý thú.

Cũng liên quan đến hiện tượng, ý nghĩa và quan niệm, nhưng bây giờ Aba đặt nó vô bằng một tính chất khác. Đó là đừng để quan niệm,

đề này, có dịp Aba sẽ trao đổi thêm.

3. Đọc sách không thể giúp chúng ta có cuộc sống thật?

ý tưởng, hình thức chi phối và ngăn cản cái

Aba: Đúng. Bây giờ thế này, thứ nhất

thấy của anh, làm cho anh xa rời thực tế, xa

mục đích chúng ta đọc để làm gì? Nếu không

rời nguyên tắc, xa rời luật, xa rời những giá

khéo, đọc sách lại làm chúng ta xa rời thực

trị chung của loài người mà ai cũng phải công

tế. Anh lại bảo đấy, anh thấy sách nói thế

nhận. Tóm lại, trong ý nghĩa thứ ba này, tự

này, thế này, cứ tin vào sách coi chừng anh

do tức là tự do với các định nghĩa, các cách

sẽ đánh mất cái thấy tự do. Anh phải luôn

giải thích, các hình thức, đồng thời anh

bám vào thực tế, đọc kiểu gì thì đọc nhưng

phải thấy đâu là luật, đâu là nguyên tắc,

anh đừng bóp méo thực tế.

đâu là kỷ luật, đâu là giá trị chung, đâu là

Nhiều người cứ nói với Aba rằng sách nói

thực tiễn mà đầu óc anh phải tôn trọng dù

thế này phải tin chứ, không lẽ sách nói mà

muốn hay không muốn.

không tin, toàn những người nổi tiếng nói mà

Còn nếu chỉ chạy theo hiện tượng hay

không tin à? Có thể những người nổi tiếng nói

chú trọng vào hình thức có khi anh sẽ bỏ qua

như thế thật, họ thấy vậy và nói vậy nhưng

các quy luật, quy định, quy chế hay kỷ luật,

nó không phù hợp nữa. Hoặc là không phù

hay là giá trị chung của loài người. Anh chẳng

hợp với thời đại hoặc chỉ phù hợp với người

thèm nhận biết, anh chẳng thấy cần thiết

nói trong hoàn cảnh riêng của người đó chứ

phải tôn trọng nó, anh có thể vi phạm nó. Nên

không phù hợp với anh. Ví dụ thế này, tất cả

cái thấy tự do đồng nghĩa với sự nhận biết

lời hay ý đẹp trên thế giới, ai đọc cũng thấy

và tôn trọng tuyệt đối cái thực tiễn mà

hay, dù khác dân tộc đọc vô cũng thấy hay,

anh đang sống trong đó, tôn trọng tuyệt

cái này hay quá và chúng ta nên áp dụng. Tôi

đối nguyên tắc của thiên nhiên, nguyên

chắc chắn thứ nhất là không bao giờ anh áp

tắc hành xử với con người, nguyên tắc về

dụng được, anh có áp dụng cũng nửa vời thôi,

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 127 chơi cho vui thôi, chứ không bao giờ hiệu quả.

Người ta bảo đất Mộc Châu tôi nghiên cứu

Vì cái đó không phải của anh, đó là tôi chưa

thực tế thế này, bốn mùa như thế này và tôi

nói những cái sai khác.

thấy thế này, tôi tính đầu tư lĩnh vực này, nay

Anh nói đời là bể khổ. Kinh sách dạy như

công nghệ trên thế giới như thế này, và tôi

thế không lẽ trật? Con anh đọc sách thấy

quả quyết rằng tôi đầu tư chừng này thì tôi

người ta nói vậy, nó bảo ba ơi, con nói cho ba

sẽ có lãi chừng này. Tôi có chừng này vốn,

biết, đời là bể khổ ba à. Anh cũng đọc sách đó,

bây giờ tôi vay thêm chừng này vốn, thế là

anh nói đúng rồi con, đời là bể khổ, mình sống

anh cầm chắc. Nhưng lúc anh viết kế hoạch

tạm mà, kệ nó thôi con, biết làm sao bây giờ,

để vay ngân hàng thì bên ngoài cuộc sống đã

mình lỡ sinh ra, mình phải sống cho nó đàng

khác đi rồi, nó vận động, còn khoa học trên

hoàng, mình chấp nhận thế thôi. Không phải

thế giới đang tiến theo một cái hướng khác

vậy, anh không thể định nghĩa đó là cuộc đời

sâu hơn rồi. Anh phải coi chừng, công nghệ

được, anh không thể định nghĩa cuộc đời là

anh đang nhắm tới, cái bây giờ anh đang bàn

khổ với vui, anh cũng không thể định nghĩa

đây đã xảy ra rồi, ngoài ra còn có những công

cuộc đời là hạnh phúc và khổ đau được. Hạnh

nghệ khác đang hình thành nữa, làm sao anh

phúc hay khổ đau chẳng qua là một trạng

biết được? Thành ra làm thì cứ làm nhưng mà

thái tâm lý, một cảm xúc thôi. Chứ thực tế

anh đừng cho rằng chắc ăn.

giống như thế này, anh nhìn một bông hồng,

Làm trúng thì do may, làm trật thì anh

anh nói bông hồng đẹp quá, bông hồng nó

bảo năm nay tuổi xấu, mồ mả ông bà chôn

biết gì đẹp với không đẹp, chỉ là cảm xúc của

thế nào, chắc chưa đi cúng chứ sự thật là

anh thôi. Hay có người tới nhà anh, người ta

mình tính kỹ lắm, làm sao sai được. Đây

bảo ôi cái bông này chả đẹp gì, tôi có cái bông

không phải lỗi ở mình, đây là lỗi tại mồ mả

khác đẹp lắm. Đó là chuyện những cảm nhận

ông bà, chắc phải gặp ông thầy bói. Thầy bói

riêng, cảm xúc riêng của từng người và dù nó

nói ông tính hay lắm đó chứ, nhưng mà ông

có giá trị trên thế giới đi nữa thì nó cũng chỉ

cưới cô vợ này tuổi không hợp với cái vụ làm

là chuyện tâm lý chung của loài người. Anh

ăn này, ông phải có cô bồ tuổi này. Thế là anh

không thể đi theo cái đó. Quan niệm chung

ra kiếm cô bồ.

dù phù hợp chung với hàng tỷ người cũng

Cho nên nguy hiểm vô cùng, đó là

chưa chắc đã phù hợp với anh. Kệ người ta.

chuyện kế hoạch hàng ngày chứ đừng nói là

Anh chỉ cần biết là cái hoa này là như thế này.

anh đọc sách và lập kế hoạch theo đọc sách.

Phải trở lại vấn đề hiện tượng và bản chất

Thực tiễn mới là quyết định. Thực tiễn cái anh

chứ nếu không cuối cùng anh dễ dính đòn.

đang có là cái gì? Trên cơ thể của anh, mười

Đọc sách triết dính vô sách triết, đọc sách

đầu ngón tay, mười đầu ngón chân, tứ chi, tóc

chính trị dính sách chính trị, đọc tư tưởng

tai, mũi, lưỡi, tim, phổi, khả năng có sẵn trong

dính vô tư tưởng, trong khi cuộc sống là thực

bộ óc, cái anh đang có là gia đình, cái anh

tiễn diễn ra từng giờ.

đang có là tình yêu, cái anh đang có là hàng

Ngay như thế này đừng nói đọc sách.

xóm, cái anh đang có là quốc gia, cái anh

Một nhà doanh nghiệp làm kế hoạch vay vốn

đang có là đất ruộng, v.v… Cái gì anh đang có

ngân hàng, hay là một người đầu tư vô nông

thì căn cứ trên đó để anh xây dựng tư duy, để

nghiệp làm kế hoạch vay vốn ngân hàng.

anh thiết kế cuộc sống. Còn đọc sách là để bổ

128 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

sung thôi. Anh bổ sung điều này, điều kia, anh

Ví dụ, gần đây tôi rất thích câu nói của

nghiên cứu một số điều này, một số điều kia.

ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư Đảng

Ngay cả các nhà khoa học, người ta nói

Cộng Sản Việt Nam mới đắc cử. Ông nói rằng

chắc gì trúng 100% đâu. Ví dụ bây giờ người

bây giờ đường lối của cán bộ lãnh đạo trung

ta nói kim tự tháp này lâu đời nhất thế giới,

ương là gần dân, lắng nghe dân, trọng dân,

5.000 năm. Có chắc là kim tự tháp này lâu

vì dân, và nói đi đôi với làm. Bấy nhiêu tôi

đời nhất thế giới không? Hay là có những kim

cho đủ rồi, đừng quá đề cao sách vở, đừng

tự tháp bị chìm dưới lòng đất, dưới biển chưa

quá đề cao lý thuyết, đừng nói mà không làm,

ai biết? Cứ tin vào kết luận của các nhà khoa

đừng vì mục tiêu theo đuổi kiến thức mà hãy

học chắc gì đã trúng.

vì đời sống nhân dân. Chính ông Trọng là tiến

Hay ví dụ thế này, sách của các nhà khoa

sĩ chính trị học, là một người có thể nói là đọc

học nói sự sống con người hình thành thế này.

sách nhiều, nhưng cuối cùng ông phải quay

Anh đọc vô anh bảo trúng, phải tin chứ. Anh

trở lại gần dân, trọng dân, lắng nghe dân, tin

đọc để tham khảo và khi cần, anh sử dụng nó

dân, vì dân, nói đi đôi với làm.

để tư duy có mục đích, chứ anh không được tin đó là sự thật. Cũng như bây giờ anh nói hệ thống các hành tinh xung quanh mặt trời này hình thành nhờ lỗ đen, đó cũng chỉ là lý

4. Chớ tin vào người lớn? chỉ duy nhất tin cha mẹ thương mình?

thuyết thôi, người ta tưởng tượng ra hình

Những điểm sau đây liệu có cực đoan

ảnh đó thôi chứ sự thật người ta đâu có biết

quá hay không? Chớ tin vào người lớn. Chỉ

đó là cái gì.

duy nhất tin cha mẹ thương mình thôi,

Cho nên đa số con người, mà người châu

chứ không tin người khác thương mình?

Á dính cái này nhiều, nhất là các cháu thanh

Aba: Cái này liên quan đến hai chuyện

niên, cứ đọc là tin, đọc là tin, không bao giờ

sinh tử mà các độc giả, cha mẹ, giáo viên cần

nghi ngờ. Hoài nghi là để dẫn anh tới một cái

phải nhớ. Aba thấy người ta rất là thờ ơ với

thấy mới. Ví dụ người ta bảo các hành tinh là

cái này. Khi Aba thiết lập những lời nói chuyện

do lỗ đen mà ra, anh đọc cái đó anh bảo ông

cho trẻ con, Aba đưa toàn bộ tâm huyết của

vật lý này ông ấy nói vậy thì mình biết vậy

mình vô hai chuyện thôi. Chuyện thứ nhất là

chứ sao mà tin được.

về sinh mạng, trẻ con phải được an toàn,

Đọc để mình biết chứ không thể tin được.

mà muốn an toàn, chúng phải độc lập, tự

Ý Aba muốn nói là chỗ đó. Khi đọc anh phải

nhìn thấy, tự hiểu, tự quyết định, tự phán

nghi ngờ để mở khả năng tư duy của anh rộng

đoán thì mới an toàn được.

ra hơn, rộng ra hơn cái tác giả đang nói trong

Loài người ác lắm. Chúng ta là con người

sách. Càng đọc anh càng tự do với những

không lẽ chúng ta nói xấu chính mình, nhưng

cái điều trong sách nói, chứ đọc mà mất tự

không thể không thừa nhận rằng có một loài

do với những điều sách nói là anh chết, anh

trên hành tinh này rất ác, đó là loài người.

trở thành con mọt sách. Những người thành

Chúng ta thấy chúng ta cao cả, đáng quý

công trên cuộc đời này, những người đem lại

trọng, chúng ta thấy nhiều ưu điểm của con

thay đổi lớn cho cuộc đời này là người thực

người nhưng chúng ta cũng phải nhìn thấy

tiễn chứ không phải mọt sách.

rằng mặt tồi tệ của con người là sự hiểm ác,

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 129 nguy hiểm, tàn phá thiên nhiên, huỷ hoại

trí tuệ, phát triển tầm nhìn riêng, đồng thời

cuộc sống con người, mưu mô, v.v…, phải nói

nó sẽ luôn có một khoảng cách với con người

là đủ thứ vấn đề.

để giữ an toàn. Giữa con người với con người

Bây giờ nếu Aba nói ngoại giao, nói cho

không có khoảng cách thì chết ngay. Ngay

sướng tai người nghe thì mình có lợi, có người

cả vợ chồng mà không giữ khoảng cách cũng

cho tiền, có người vỗ tay, nhưng người nghe

chết ngay chứ đừng nói chi là người ngoài.

thì chết. Còn nói cho khó nghe để người nghe

Phải có khoảng cách thì người ta mới sống

thắc mắc, suy ngẫm và tỉnh lại mới là chuyện

vui và sống an toàn được, còn nếu anh nhập

khó làm. Và phải nói thế này, nếu không vì

chung lại thì không xong đâu.

trách nhiệm, nếu không có tình thương và

Vậy thì chỗ này Aba đề nghị tất cả

trách nhiệm, không ai chọn cách nói này.

người lớn khi nhìn trẻ con, nhìn học trò

Thường thì người ta hay nói ngoại giao để lấy

mình phải xót xa 2 chuyện: Làm sao để nó

lòng cho được việc của người ta.

được an toàn tính mạng và làm sao để đầu

Đây là chuyện xuất phát từ sự an toàn

óc nó phát triển một cách độc lập, an toàn

cho đứa bé. Người lớn xung quanh khen hay

với những khuynh hướng của người khác

cho trẻ con quà nhiều khi cũng có ý đồ. Chỉ

áp đặt vô cho nó. Đó là điều quan trọng.

có bố mẹ nó thôi, mà bố mẹ chưa chắc đã vô

Còn vấn đề tình yêu, tình yêu thì phải

tư. Cho nó đi chơi có khi cũng để dụ nó nghe

nói rằng rất quý, trên đời này chẳng có gì quý

lời chứ chưa hẳn là đã vô tư 100% đâu. Dù

hơn tình yêu. Người ta đề cao bằng cấp, đề

sao bố mẹ vẫn đáng tin hơn người khác để

cao trí thức, đề cao kỹ năng sống, còn Aba

trẻ con được an toàn. Đó là chuyện thứ nhất.

chỉ đề cao tình yêu vì lý do làm sao? Tình yêu

Chuyện thứ hai là gì? Trong đầu anh

quyết định cho anh về kỹ năng sống, quyết

hàng ngày không biết bao nhiêu thông tin đi

định cho anh về trí tuệ, quyết định cho anh

vào, nào là báo chí, đài, nghe con người nói

về kiến thức, nó quyết định cho anh cách

trực tiếp, cùng với đủ thứ sách vở trong đầu

đứng lên và đi tới, nó quyết định cho anh

anh, có khi anh chết vì cái đầu anh cứ nhét

cách hoà hợp với con người. Nói tóm lại tình

thông tin thế này. Phải rất thận trọng, tỉnh

yêu cộng với sự thấy độc lập tự do trong đầu

táo khi tiếp nhận các loại thông tin. Còn với

óc của anh dẫn tới việc anh có một sự nghiệp,

con người, con của anh mà tin ai đó là anh cứ

có một cuộc sống vững vàng trong cuộc đời.

yên tâm đi, anh không ngủ được, chứ đừng có

Chứ không phải anh đề cao kiến thức và đề

cho rằng nó tin thế là tốt.

cao tiền bạc. Tình yêu dẫn tới tiền bạc, tình

Con anh phải biết nghi ngờ, nó phải

yêu dẫn tới kiến thức. Tiền bạc và kiến thức

khách quan, nó phải giữ khoảng cách, nó

là một hệ quả tất nhiên của tình yêu, cho nên

phải đặt lại vấn đề. Ai đó nói với nó cái

anh đừng quá đề cao những thứ khác, mà đề

gì đó, khuyên nó cái gì thì nó phải đặt

cao những bản chất cơ bản, đó là thấy, yêu,

lại vấn đề, như vậy nó mới an toàn. Điều

và ý chí, ví dụ thế.

quan trọng giúp nó giữ được sự an toàn là

Trở lại thiên tính, ý chí cũng là một trong

không vội tin người khác, cần nghi ngờ và

những thiên tính. Ý chí không phải dạy mà có.

đặt lại vấn đề.

Về bản chất, ý chí chính là một lực bên trong,

Biết nghi ngờ thì nó có cơ hội phát triển

con người gọi là “ý chí” còn Aba thấy trong

130 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

trong cái thấy của mình có một lực đẩy. Lực

anh tin có nghĩa là ông Aba này có kiến thức

ấy đẩy anh thương, đẩy anh hành động, đẩy

hay, và khi anh đọc, anh nghe, anh tưởng đó

anh tư duy, đẩy anh tính toán, nó đẩy anh

là kiến thức, nhưng nó không phải, đó chẳng

đủ mọi vấn đề. Cho nên tất cả những thiên

qua là cái bản đồ. Tất cả những lời tôi nói

tính ở trong con người, trong đầu óc chúng

chẳng qua là cái bản đồ. Bản đồ để giúp cho

ta hoạt động đều do cái lực nằm trong trí

anh thấy chứ không phải là kiến thức. Còn khi

thấy, khi thấy, nó đẩy anh. Ví dụ, bây giờ anh

nói tin hay không tin là nói về kiến thức, nói

thấy cái gì đó, tự nhiên cái thấy nó đẩy anh

về quan niệm, nói về ý tưởng. Tôi thì không

đi chỗ khác. Anh thấy chỗ đó nguy hiểm anh

có quan niệm, tôi không có ý tưởng, không có

cần tránh, không phải là ý kiến muốn tránh

kiến thức. Tôi là người rất dốt về kiến thức,

mà trong cái thấy có một cái lực nó đẩy anh

dốt ý tưởng, dốt ngôn ngữ, thực sự mà nói là

phải như vậy, nó tự đẩy anh. Anh làm cách

Aba dốt thật. Aba chỉ có một thứ không dốt,

này hay cách khác nhưng đó vẫn là cái lực

đó là thấy, Aba thấy rõ. Và có một thứ quan

đẩy. Người làm biếng cũng có cái lực đẩy theo

trọng trong phương pháp thấy là thấy giá trị

kiểu làm biếng. Anh thấy cái gì đó không biết

tuyệt đối của tình yêu.

nhưng cái lực thấy đó nó đẩy anh, làm cho

Ngay cả trên một ngàn lá thư các cháu

anh suốt ngày nằm ngủ với chơi không, người

gửi ông Aba, chúng không hề nói tin ông Aba,

ta gọi là làm biếng. Cho nên Aba không dùng

chúng không hề nói câu đó. Con nít nó bảo

từ “ý chí”, mà gọi là lực đẩy trong sự thấy.

nhờ ông mà con thấy được thế này, thấy thế

5. Chớ tin người lớn, sao phải tin Aba?

kia, thấy thế nọ. Có những đứa không rành nó bảo là ông có kiến thức rộng lớn, thật ra ông có kiến thức rộng lớn đâu. Không phải

Tại sao Aba bảo các cháu không được

vậy, nhưng một số ít nói thế, còn đa số nói

tin người lớn, nếu vậy thì việc gì các cháu

nhờ ông mà con thấy thêm cái này, con thấy

phải tin Aba nói? Tại sao Aba coi lời của

được con có khả năng, con thấy được là bạn

ông là thánh chỉ? Aba bảo không áp đặt

con không phải như con nghĩ. Nó thấy thôi,

tiêm nhiễm vào đầu óc trẻ con tư tưởng

không phải nó tin.

của người khác vậy tại sao chỉ có Aba là được áp đặt?

Nói thêm về chỗ tại sao Aba nói trẻ con không nên tin lời người lớn. Một đứa

Aba: Trước hết là cảm ơn độc giả này.

bé mà chỉ nghe lời người lớn thì đứa bé đó

Câu hỏi của độc giả này rất thú vị, Aba vui

hoàn toàn không có gì riêng, không có kiến

lắm. Phải nói là phải cảm ơn những độc giả

thức riêng của nó. Ngay quý vị nếu chỉ đọc

như thế này.

sách và nghe người khác để có kiến thức, rồi

Phải nói thế này, nếu nói Aba bảo trẻ con

đem cái đó làm kho tàng kiến thức để sống

phải tin Aba thì cũng không trúng. Bởi vì Aba

hàng ngày, thì nếu quý vị tỉnh táo, quý vị sẽ

không có kiến thức, Aba đã nói từ lâu rồi, Aba

thấy mình không có gì riêng. Nên thứ nhất là

không có kiến thức, Aba chỉ thấy và chỉ cho

sống không tự tin, thứ hai là trong nhiều tình

người khác thấy thôi. Cái thấy anh có sẵn, giờ

huống cuộc sống không thấy đường để giải

tôi chỉ ra rồi đó, anh chịu khó mà thấy, chứ tôi

quyết, thứ ba là không thấy cách thức nào để

có cho anh kiến thức gì đâu mà anh tin. Khi

tồn tại tốt nhất về vật chất lẫn tinh thần. Sở

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 131 dĩ anh không có mơ ước, luôn chao đảo, mất

Cái gì là tương lai của mình? Không phải

tự tin là vì anh không có kiến thức riêng, từ

những thứ đó. Công việc và tâm hồn Aba là

nhỏ tới lớn hay dựa vào cái anh đọc, cái anh

xử lý vấn đề này cho thế hệ trẻ. Có thể đôi

nghe ở người khác, không có gì riêng.

chỗ Aba nói sẽ đụng chạm người lớn, đụng

Chẳng những anh thụ động, không có tài

chạm giáo viên và phụ huynh và có thể đáp

sản kiến thức riêng để ứng phó với tất cả các

ứng một bộ phận học sinh. Nhưng dù sao

tình huống trong cuộc đời để tự tin, mà anh

nó từ từ gây được những hạt mầm. Và Aba

còn bị người ta lừa gạt. Anh sẽ bị các trào lưu

không vì sợ đụng chạm mà mất can đảm về

xã hội lôi cuốn, bị người xấu lừa phỉnh. Nếu

việc mình đã nhìn thấy tất cả rồi.

anh không nghi ngờ ý kiến, hành vi, lời nói

Trăm ngàn năm nữa đất nước ta cũng

con người thì muôn đời anh không thấy sự

vậy thôi, cũng vẫn nằm trong thế bao vây

thật, muôn đời anh không có vốn liếng riêng

của Trung Quốc và các cường quốc khác nếu

trong đầu óc, muôn đời thiếu tự tin và dậm

không có lối thoát qua con đường giáo dục

chân tại chỗ. Tóm lại anh như zero, không có

cho tuổi trẻ.

gì hết và thậm chí còn tệ hơn zero. Nếu quý vị thấy điều này ở bản thân mình và trẻ con thì sẽ thấm thía. Aba thấy kinh hồn và sợ hãi.

6. Bố mẹ không thể làm gương cho con?

Aba nhìn trẻ con Việt Nam và nước ngoài

Chỗ “làm gương” phải nói thế này. Bố mẹ

dĩ nhiên rõ ràng rồi. Trẻ con Việt Nam hầu

không thể dùng lời nói của mình để ra chỉ thị

hết sống lệ thuộc kiến thức người khác, trẻ

cho con cái phải làm thế này, phải làm thế

con nước khác chỉ tiếp nhận kiến thức người

nọ, mà bố mẹ hãy dùng đời sống của mình.

khác ở một số rất ít lĩnh vực để từ đó nó

Vì Aba khám phá ra chính đời sống của bố

lao vào đời sống thực sự, có đam mê riêng

mẹ, sự lam lũ của bố mẹ, sự chân tình của bố

của nó. Nên mới 11, 12 tuổi nó đã khác biệt

mẹ, sự cực nhọc của bố mẹ và cách bố mẹ

hoàn toàn. Nó rất ngu ngơ, khờ khạo so với

nhìn mình, lo cho mình, hai thứ đó nó làm cho

trẻ châu Á về mặt kiến thức cuộc đời nhưng

mình lớn lên và thay đổi. Chứ không phải lời

sâu sắc trong khám phá thế giới. Về cư xử, về

của bố mẹ nói, không phải lời của bố mẹ dạy

hình thức sinh hoạt nhìn nó ngu ngơ, không

lý thuyết. Bố mẹ không có lý thuyết gì hết.

bằng con em mình nhưng nó sâu sắc về kiến

Chỗ này, nhân đây Aba nhắn nhủ thêm,

thức riêng, tầm nhìn riêng, đam mê riêng và

lúc nãy nói rồi. Theo quan sát của Aba, đời

không cần thiết về kỹ năng lanh lợi như ta.

sống, cách sống, tình yêu và cách bộc lộ tình

Cái đó không đem lại tương lai, cái nguy hiểm

yêu của bố mẹ có giá trị quyết định đến

trong cách giáo dục con em của chúng ta là

tương lai con cái, chứ không phải lời dạy của

luôn dựa vào kiến thức lấy từ nơi khác, dựa

bố mẹ. Ví dụ, Aba sinh ra và lớn lên ở một

vào bằng cấp để xây dựng tương lai. Điều này

gia đình nghèo ở nông thôn, bố mẹ không

giết chết một con người, giết chết một quốc

biết gì dạy cả. Bố mẹ Aba chỉ lo thứ nhất làm

gia vì con người đó, quốc gia đó không có sức

sao con không bệnh, không chết, con không

mạnh. Làm sao có thể lấy kiến thức người

được chết vì chiến tranh. Thứ hai là bố mẹ

khác, kiến thức nhà trường và bằng cấp làm

cứ sống, lao động rất vất vả cực nhọc, hình

tương lai của mình được?

ảnh đó và cái cách bố mẹ để ý tới mình, liếc

132 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

ánh mắt nhìn mình, rồi cư xử với mình, bấy

Triết lý chỉ hình thành trong tuổi thơ?

nhiêu thôi mà làm cho Aba trở thành người

Aba: Khi nói triết lý sống có sẵn ở trẻ

vô nhiễm với tất cả những tiêu cực trong xã

con hay triết lý hình thành từ lúc tuổi thơ, ý

hội cho đến giờ này. Và làm cho tình yêu của

Aba định nói là thế này. Quan niệm sống, hay

Aba càng ngày càng mở ra vô tận. Mỗi lần

cách thức sống, cách thức phản ứng, cách

Aba nghĩ tới tình yêu của mẹ, nghĩ về tình

hành động, là trong cái thấy của mỗi người

yêu của bố, nghĩ về tình yêu của bà nội, của

đã hình thành sẵn rồi. Cách nhìn, cách thấy,

ông nội là có thể Aba ngồi nghĩ hết ngày này

cách suy tư, cách ứng xử, cách cảm nhận sẵn

sang ngày khác. Aba có thể nghĩ quanh năm

có mang hai đặc điểm: tuân theo nguyên tắc

suốt tháng, nghĩ hoài không hết, càng nghĩ

tự nhiên và theo cái biết tự nhiên.

tới là nước mắt càng chảy, càng nghĩ tới là

Ví dụ thế này, đứa bé đụng phải cái gì đó

càng vui càng sung sướng. Aba nhớ và nghĩ

hơi nóng thì nó giật lại. Giật là là nguyên tắc

lại tình yêu của những đấng sinh thành đối

tự nhiên, nguyên tắc phản ứng, nguyên tắc

với mình là Aba vô cùng hạnh phúc. Đồng

tự vệ, mình không giải thích được. Tại sao nó

thời cái thứ hai là Aba nhớ và nghĩ tới tình

biết nguy hiểm mà nó giật? Gọi là cái biết tự

yêu của những người trong quan hệ của mình

nhiên. Cái đó không cần ai dạy, tự nó biết vậy

hàng ngày, hàng tháng và hàng năm. Nghĩ và

thôi. Tức là có hai thứ, một cái là nguyên tắc

nhớ lại tình yêu của họ Aba rất sung sướng

nó phải lấy ra, một cái phía sau hành động của

và xúc động. Aba như người đã tìm được niềm

nguyên tắc đó là nhận thức, hiểu biết tự nhiên.

vui tuyệt đối và sống với niềm vui ấy.

Người lớn hình thành triết lý sống theo

Sự thật là sống trong sự thấy trong

kinh nghiệm tổng kết lại. Ví dụ theo kinh

sáng và sống trong cái nghĩ về tình yêu của

nghiệm, mình thấy con người nguy hiểm quá,

những người thân của mình, nghĩ về tình yêu

cần phải đề phòng. Cái đó là triết lý được hình

tổ quốc và nghĩ về tình yêu của những con

thành do trải nghiệm. Hoặc qua kinh nghiệm

người mà mình đã từng gặp, đã từng sống và

nhiều năm mình thấy tình yêu vẫn là quý,

đang làm việc với mình trong cuộc đời, chỉ

tình cảm vẫn là quý, nên mình kết luận cách

suy nghĩ theo hướng đó thôi thì Aba đã có

cư xử nào cũng phải coi tình cảm là căn bản

thể sống vui, sống hạnh phúc cho đến hơi thở

nhất, tình cảm vẫn là cách giải quyết ổn thoả

cuối cùng mà không hề bận lòng bất cứ một

nhất. Đó là do kinh nghiệm chúng ta tổng kết

điều gì. Không nhức đầu, không căng thẳng,

lại. Còn trẻ con thì ai lạ ai quen nó vẫn tỉnh

không hề có một điều gì làm cho mình lo âu

queo. Nó không phân biệt màu da hay người

sợ hãi, không thấy hối hận bất cứ điều gì. Nó

này dân tộc miền núi, người kia là người Anh,

giống như là một chìa khoá bí mật, làm cho

người nọ là người Mỹ. Thấy ai cười với nó thì

đầu óc mình càng ngày càng rực sáng lên, cứ

nó nói chuyện thôi. Thậm chí nó nói tiếng của

càng nghĩ cái này cái đầu càng rực sáng lên.

nó, nó nói tự nhiên thôi mà nó cứ cho rằng bên kia hiểu. Mà rõ ràng bên kia nó hiểu. Như

7. Đầu óc triết học có sẵn trong các cháu từ tuổi còn thơ?

một người bảo triết lý sống của tôi là vậy,

Đầu óc triết học có sẵn trong các cháu

chính là họ đang nói tới nguyên tắc sống. Ai

từ tuổi còn thơ?

vậy tức là cái hiểu đó tự nhiên có. Còn khi

cũng có triết lý sống. Chữ triết lý dành cho

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 133 người lớn, với trẻ con, triết lý là cách trẻ con

tình người nhiều, mang tính lao động nhiều.

ứng xử.

Chứ không phải mang tính “ngồi mát ăn bát

8. Cách nhìn của Aba về vấn đề văn hoá

vàng”. Còn bây giờ bày ra chuyện “ngồi mát ăn bát vàng”, chuyện “một người làm quan cả họ sang giàu”, chuyện “phi thương bất phú”,

Văn hóa là cái bất di bất dịch? Thực ra

chuyện “nhất sĩ nhì nông…” là chuyện hiện

nó được bổ sung và có mai một, tức mất

tượng. Những cái đó đều là hiện tượng. Mà

đi chứ?

Aba khi nói tới văn hoá là nói tới bản chất.

Aba: Cách nhìn của Aba về văn hoá là

Ví dụ để chứng minh, anh có quyền lực

như thế này. Khi nói tới văn hoá là Aba nói

chính trị, hay anh có nhiều tiền bạc, có thế

tới phần linh hồn của một dân tộc làm cho

lực, có vị trí cao trong xã hội. Anh cho rằng

dân tộc đó trường tồn, làm cho dân tộc đó

cái quyền đó quyết định tất cả, ai cũng nghe

khác với dân tộc khác, chứ không phải nói về

theo anh, nên anh sử dụng quyền đó để xây

hình thức văn hoá. Aba nói tới bản chất dân

dựng, đào tạo người và lên kế hoạch. Anh làm

tộc đó. Nó là dòng máu dẫn tới cách dân tộc

chuyện tốt thôi, cho quê hương chứ không

đó suy nghĩ chứ không phải quần áo, ẩm thực

phải làm chuyện cá nhân cho anh nhưng anh

hay cách sống.

chủ quan xây dựng kế hoạch trên cái thế anh

Thường Aba nói tới cái gì là đề cập tới

là người có quyền và có tiền thì anh sẽ lầm

bản chất chứ không phải hiện tượng. Chắp

lẫn. Văn hoá bản chất của người Việt Nam sẽ

tay lạy hay lấy cùi chỏ chào, đó là hiện tượng.

không chấp nhận cái đó. Cách anh nhìn, cách

Hôm qua mặc áo dài hôm nay mặc áo ngắn,

anh hành xử dựa trên văn hoá hiện tượng mà

đó là hiện tượng. Hôm qua giết trâu làm lễ

quên mất văn hoá bản chất và văn hoá bản

cúng hôm nay không còn nữa, đó là hiện

chất Việt Nam sẽ không chấp nhận cái đó. Nó

tượng. Aba không nói tới hiện tượng mà nói

ngầm chống lại, có ngày những cái đó sẽ sụp

tới máu trong con người. Hay nói tới cách

đổ vì nó chống lại văn hoá bản chất.

thấy sâu thẳm của người Việt Nam, nói tới tình yêu của người Việt Nam.

Cho nên anh phải thay đổi cái nhìn, anh phải nhìn từ người lao động, anh phải nhìn

Ví dụ người Việt coi trọng nghĩa trọng

từ người khó khăn gian khổ của dân tộc, anh

tình, đó là bản chất nhưng hiện tượng vẫn

phải nhìn từ lịch sử phát triển dân tộc là một

là “một người làm quan, cả họ sang giàu”

nước nghèo, nước lao động, nước có tình, có

hay “học để làm quan, học để làm giàu”. Đó

nghĩa, nước có hiếu có thảo, nước yêu chuộng

là hiện tượng chứ không phải bản chất của

lao động, yêu chuộng hoà bình, yêu chuộng

người Việt Nam. Người Việt Nam là tình

sự đoàn kết. Anh đứng trên cái nhìn đó để

nghĩa, đối nhân xử thế dựa trên tình người,

xây dựng kế hoạch phát triển đất nước thì

đùm bọc chia sẻ hạt muối cắn làm tư, tình

người dân mới ủng hộ. Tức là trong sâu thẳm

cảm con người, sự quý nhau mang tính hồn

anh đứng chỗ đó thì người dân trong sâu

nhiên nhiều. Đặc điểm địa lý đồng bằng ít,

thẳm mới chấp nhận. Cho nên cái phần văn

núi sông nhiều tạo nên tình cảm và cái nhìn

hoá Aba nói ở đây là phần sâu thẳm khó thấy

sâu thẳm của người Việt trong ngàn đời là cái

trong tâm hồn của người Việt Nam.

nhìn mang tính thiên nhiên nhiều, mang tính

Nếu anh ở chỗ sâu thẳm thì trong đầu óc

134 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

người Việt Nam người ta sẽ cảm nhận được,

nói tới văn hoá sâu thẳm chứ không nói tới

tức là giác quan thứ sáu của người ta, cái trí

văn hoá hiện tượng, văn hoá tình thế, văn

cảm của người ta cảm nhận được anh là người

hoá đối phó, hay là văn hoá cập nhật. Văn

có tâm hồn với dân tộc. Còn nếu anh đem

hoá bản chất của Việt Nam nó khác.

bằng cấp, kiến thức của anh ở nước ngoài và

Bản chất văn hoá Mỹ là gì? Nó là sự hỗn

vị trí xã hội anh đang đứng mà cho rằng đó

hợp những người bất mãn ở các nước khác

là quyền lực của anh để xây dựng kế hoạch

chạy qua, những người mất quyền tự do ở nơi

và anh cho rằng anh là người khôn hơn dân

mình sinh ra và lớn lên. Do đó bản chất của

tộc, điều ấy văn hoá Việt Nam sẽ chống lại.

người Mỹ là coi trọng tự do cá nhân. Đó là cái

Chữ “văn hoá” ở đây là dòng máu Việt Nam,

gốc của người ta nên khi xây dựng nước Mỹ,

nó sẽ chống lại, linh hồn Việt Nam sẽ chống

người ta đề cao tự do cá nhân, bảo vệ quyền

lại, hay cái nhìn từ tình nghĩa, từ lao động, từ

tự do cá nhân và hạn chế tối đa quyền chính

sự khổ đau, từ sự mộc mạc, sự hồn nhiên từ

trị. Tức là người làm chính trị không có quyền

thiên nhiên sông núi nó sẽ chống lại anh. Cái

tối đa, dân bình thường mới có quyền tối đa.

này đúng là khó giải thích. Nên Aba gọi là văn

Người làm chính trị phải phục vụ cho quyền

hoá sâu thẳm.

tự do tuyệt đối cá nhân. Chỉ nước Mỹ mới có

Còn tất cả những cái sau này không phải là cái bổ sung, không phải là cái thay thế. Nó

cái đó thôi. Bảo vệ tự do cá nhân là văn hoá gốc của người Mỹ.

không thể thay thế cái gốc được. Tôi đố anh,

Nói tới văn hoá sâu thẳm của của một

ngày xưa sinh ra anh ăn mắm, anh ăn rau

đất nước là nói tới tinh thần của thời kỳ lập

lang, rau khoai. Lúc còn nhỏ đến 10 tuổi anh

quốc, thời kỳ hình thành quốc gia đó.

ăn như thế. Bây giờ lớn lên ở trong hoàn cảnh

Aba nói tới văn hoá dân tộc mình là nói

khác, tôi đố, anh ăn thịt cá cũng không thể

tới cái đó. Tức là nói tới bản chất tình cảm,

thay thế cái kia đâu. Và một cái nữa, hồi nhỏ,

cách nhìn, cách nghĩ, và thái độ lao động của

tuổi thơ của mình, ai cũng sống hồn nhiên,

những người Việt Nam thời lập quốc. Còn sau

anh có quá nhiều kỷ niệm đẹp của tuổi thơ,

này đất nước khác đi, giàu có hơn, phát triển

bây giờ lớn lên anh có chức, có tiền, có quyền,

hơn, anh làm đủ mọi thứ thì cách anh cư xử

anh quên hết tất cả nhưng tôi đảm bảo với

khác đi. Đó không phải là sự thay thế mà gọi

anh tới 80 tuổi, tự nhiên anh quên hết toàn

là mang tính chất đáp ứng, văn hoá đáp ứng.

bộ chức quyền và sự nghiệp của anh, anh sẽ

Như vậy Việt Nam có hai loại văn hoá,

trở lại y như thời tuổi thơ, đó gọi là bản chất,

văn hoá bản chất và văn hoá đáp ứng. Nhưng

gọi là văn hoá sâu thẳm.

văn hoá đáp ứng không thể nào thay thế

Còn khi anh có tiền anh sẽ có văn hoá

được văn hoá bản chất. Do đó nói tới văn hoá

khác, khi anh có quyền anh sẽ có văn hoá

Việt Nam là phải nhớ lại cái thời kỳ lập quốc,

khác. Cách anh ăn khác, cách anh ngủ khác,

thời kỳ mình sống, lao động nơi rừng núi, lao

anh làm đủ mọi thứ khác. Cái đó không phải

động nông thôn, lao động ruộng, và người

là bổ sung, không phải là thay thế mà cái đó

mình là người nghèo, người sống có tình có

thuộc văn hoá tình thế, văn hoá giải pháp chứ

nghĩa, đùm bọc với nhau, người sống với

nó không phải là văn hoá bản chất. Cho nên

thiên nhiên, sống với con thú. Cho nên quý

khi nói về văn hoá Việt Nam thì Aba thường

vị thấy hình ảnh trên mặt trống đồng không?

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 135 Tất cả đều là thú, rồi người chèo xuồng, v.v…

nhiều. Cái đẹp nhất, cái tình cảm nhất, cái lý

Tức là nó gắn lại thành cuộc sống. Văn hoá

thú nhất vẫn là dưới 12 tuổi. Bản chất của

bản chất là nằm trên mặt trống đồng.

một con người là phải tính dưới 12 tuổi. Bản

Còn tinh thần tín ngưỡng ngày xưa, khi lập quốc, không phải Phật giáo, không phải

chất một dân tộc là phải tính lúc mới xây dựng đất nước.

Thiên chúa giáo, không phải là Khổng giáo và

Đấy là nói chuyện ăn uống khẩu vị nhé.

Lão giáo. Tinh thần tín ngưỡng xa xưa nhất

Bây giờ mình nói tâm hồn con người. Bản chất

của Việt Nam là thờ phụng, ca ngợi những vị

tâm hồn con người, tình cảm và tinh thần con

anh hùng dân tộc, những người giúp đỡ dân,

người hình thành dưới 12 tuổi, do đó sau 12

người có công. Người ta nhắc tới lời dạy, nhắc

tuổi anh giàu hay nghèo thì anh cũng đối phó

tới cách sống, nhắc tới lời nói, nhắc tới việc

thôi. Giờ chót cuối đời anh sẽ trở về tâm hồn

làm của người có công. Người ta thờ hình

bản chất. Thời thơ ấu vẫn chi phối hết.

ảnh cha mẹ, ông bà, những hình ảnh thuộc

Minh chứng trong lời Aba viết, bài “Hãy

về kỷ niệm và cảm xúc. Thờ những điều dạy

Nhớ Lấy Lời Cha” đó, cha đi khắp nơi trên thế

dỗ mình nên người. Thờ tình cảm. Thờ công

giới, bao nhiêu thứ hào nhoáng trên đời Aba

lao nuôi dưỡng. Thờ chính là thờ trong tâm

tới hết nhưng cuối cùng Aba vẫn thấy rằng

hồn, biểu hiện ra bên ngoài là làm bàn thờ. Đó

cái đơn giản của quê hương mình chế ngự hết

chính là tín ngưỡng đầu tiên của Việt Nam.

tâm hồn Aba. Và đó chính là hạnh phúc của

Tín ngưỡng sau này du nhập vô, mà mình

Aba, chứ không phải là New York hay Paris,

gọi là cập nhật, không phải là tín ngưỡng Việt

Tokyo. Tôi sống ở New York, Paris, Tokyo. Tôi

Nam. Nó giải quyết vấn đề tình thế thôi. Nó là

sống ở Bắc Kinh nhưng đó không phải tâm

một loại gọi là tôn giáo đối ứng, tôn giáo tình

hồn của tôi. Tôi đối ứng thế thôi, do đó tại

thế, tôn giáo hiện tượng. Còn tôn giáo bản

sao nó vẫn rời rạc đối với tôi.

chất của người Việt Nam chính là anh hùng

Và cái văn hoá bản chất đi vào tâm hồn

dân tộc, chính là những người có công bảo vệ

con người anh không thể biết được. Đó không

hoà bình, bình an và dạy dân cách sống thời

phải là thế hệ xưa không đâu, mà là một cái gì

xa xưa. Đó chính là tôn giáo bản chất.

đó như một dòng truyền tiếp mãi tới bây giờ

Trong văn hoá bản chất có tín ngưỡng

nhưng nó truyền không ai biết. Bây giờ anh

bản chất. Văn hoá hiện tượng, văn hoá đối

có sống trong giàu sang phú quý anh cũng

ứng thì nó cũng có tín ngưỡng hiện tượng, tín

không biết trong máu anh có cái đó, từ thời

ngưỡng đối ứng. Và nếu so sánh văn hoá như

xưa nó kéo dài anh không thể biết được đâu.

thế, mình sẽ so sánh với người hồi nhỏ ăn gì

Cho nên khi ai đụng tới hay khi hoàn cảnh

và lớn lên ăn gì. Hồi nhỏ anh ăn gì thành khẩu

đụng tới cái gốc của hồn nước ngày xưa thì

vị rồi, lớn lên anh ăn cái khác chỉ là anh ăn

tự nhiên anh thấy cảm động liền. Cho nên dù

đối ứng, không thể nói là nó thay thế được,

anh có đẻ ra trong một gia đình giàu sang

bởi vì khẩu vị đã hình thành từ hồi xưa rồi,

phú quý thì cái máu gốc ngày xưa vẫn có. Vì

cái mới anh ăn không thể là khẩu vị được, nó

cái gốc đó kéo dài mãi thành dòng sông mãi

thuộc loại đối ứng, đáp ứng, vì sức khoẻ, vì

tới giờ này không dừng được.

này vì kia cho nên nó không mang tính tình

Tín ngưỡng có tín ngưỡng bản chất và

cảm nhiều, thời đầu mới mang tính tình cảm

tín ngưỡng đối ứng, hay còn gọi là tín ngưỡng

136 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

tình thế, tín ngưỡng hiện tượng, tín ngưỡng

Aba nhìn thấy một số người Việt về hưu

phong trào, tín ngưỡng trào lưu. Cũng như có

ở nước ngoài, họ là tiến sĩ, nhà khoa học, nhà

văn hoá trào lưu và văn hoá bản chất. Đó là

thơ, nhà văn, v.v... Ngồi sinh hoạt với những

cách Aba nhìn.

người đó, Aba về mới có một hình ảnh gọi là

Ví dụ anh bảo cái gốc dân tộc tôi là đạo

“chiếc lá đã rụng khỏi cành”. Chiếc lá đã rụng

Phật, anh nói thế sai rồi, anh không thể nói

khỏi cành cây rồi, thì giờ chiếc lá đó có nói nó

gốc dân tộc tôi đạo Phật được. Gốc dân tộc

là gì đi nữa thì nó cũng là chiếc lá đã rụng khỏi

tôi, thứ nhất là thờ ông bà, thờ công lao và

cành. Khi anh có nhắc anh là nhà bác học, là

tình cảm của ông bà, tổ tiên. Thứ hai là thờ

tổng thống, là gì đi nữa thì anh phải hiểu đó là

những người có công với xã hội, có công với

chiếc lá đã rụng khỏi cành vì anh không dính

dân tộc, có công với cộng đồng. Đó chính là

gì tới dân tộc. Nhưng nếu trong thời kỳ tuổi

cái gốc tín ngưỡng, gọi là tín ngưỡng bản chất.

này mà anh vẫn còn dính tới một công việc

Thờ ông bà, thờ người có công là tín ngưỡng

với dân tộc, anh về thăm làng quê, anh câu cá,

gốc của dân tộc mà cũng là tín ngưỡng gốc

anh chơi với trẻ con làng quê, anh trồng cây ở

của nhân loại luôn. Còn lại là tín ngưỡng trào

làng quê thì Aba gọi là chiếc lá dù đã già nhưng

lưu. Tín ngưỡng trào lưu mang tính chính trị

chưa rụng khỏi cành, nó vẫn còn ở trên cành.

rất lớn và càng ngày nó càng mang tính chính

Cái cành đây chính là quê hương của anh.

trị. Còn tín ngưỡng bản chất của con người thì

Cho nên cuối cùng cái cây cổ thụ dân tộc

phi chính trị, nó không có hình ảnh tôn giáo

vẫn là cái cây lớn nhất cuộc đời anh và chiếc

chính trị hay là tôn giáo trào lưu. Nó hoàn

lá đó vẫn phải dính cây đó. Không nhất thiết

toàn khác. Nó có từ trước khi Giê su ra đời, nó

anh phải về sống ở quê hương, nhưng sống ở

có trước khi Thích Ca ra đời, nó có trước khi ai

đâu anh vẫn nhất thiết phải làm việc cho cái

đó thấy có Thượng Đế.

cây đó, không tách rời được. Anh ngồi đó để

Điều này rất khó thấy, kể cả với những

chê bai là không được. Anh làm cái gì không

nhà nghiên cứu văn hoá bởi nó không phải

cần biết, nhỏ cũng được, không cần phải lớn

hiện tượng để người ta thấy được và nghiên

lao gì, anh đừng nghĩ anh là người suy nghĩ lớn

cứu. Nghiên cứu văn hoá thì phải căn cứ vào

lao nên cần làm chuyện lớn lao. Không cần gì

hiện tượng, vào sự kiện mà sự kiện thì nhất

lớn lao cả, cứ làm thôi, làm gì cũng được, thậm

thời. Còn bây giờ cái thấy của Aba, bởi vì Aba

chí anh vẽ bức tranh cũng được. Và anh phải

thay đổi bản chất cái đầu cho nên thấy cái gì

quên cái thời vinh quang của anh đi.

cũng thấy từ bản chất. Từ hiện tượng đi sâu

Để cho văn hoá bản chất của anh có cơ

vào bản chất và giải thích hiện tượng thông

hội sống lại. Mỗi người đều có văn hoá bản

qua bản chất.

chất, đều có tín ngưỡng bản chất nhưng mà

Văn hoá bản chất tạo ra sức sống của

vì anh không hiểu, không cho nó cơ hội sống

dân tộc. Còn văn hoá đối ứng không tạo ra

lại cho nên anh mới đi mượn tín ngưỡng trào

sức sống mà nó là hiện tượng bộc lộ sức sống

lưu và văn hoá trào lưu để lắp vô. Có lắp gì

của một dân tộc, nó thể hiện sức sống chứ

thì lắp nhưng anh vẫn cô đơn. Cho nên cái

không phải cái anh gọi là “văn hoá cần phải

văn hoá bản chất và tín ngưỡng bản chất vẫn

thay đổi”. Thay đổi là nói tới hiện tượng, hiện

phải luôn luôn đeo đuổi suốt cuộc đời của

tượng mới thay đổi, còn bản chất thì không.

mình. Aba gọi cái đó là “bất di bất dịch”.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 137

CHIA SẺ CỦA GIÁO VIÊN TÂM ĐẮC VỚI 3 NỀN TẢNG GIÁO DỤC CĂN BẢN MÀ TÁC GIẢ ĐÃ NÊU

và tình thương” - “Chắp cánh thiên thần”: Tư tưởng bao trùm lên hai cuốn sách

Chia sẻ của cô giáo Nguyễn Thị Thuý

đó là tình thương yêu mà tác giả ABA dành

An, phó hiệu trưởng trường Tiểu học

cho thế hệ trẻ. Bằng những trải nghiệm thực

Quỳnh Mỹ, Quỳnh Phụ, Thái Bình

tế của bản thân, cùng sự trăn trở muốn làm

1. Đôi lời cùng tác giả:

những điều có ích cho xã hội, tác giả cho thấy: “ Những gì tôi nói với tuổi trẻ giống như

Với tư cách là một người mẹ, đồng thời

máu của tôi được truyền qua cho họ, giống

là một giáo viên tôi xin được gửi lời cảm ơn

như toàn bộ những gì tốt đẹp nhất tinh luyện

chân thành đến tác giả ABA. Tác giả đã cho

được kể từ ngày nhận thức vấn đề bên trong

ra mắt cuốn sách rất hay và bổ ích, có giá trị

đầu óc, tôi đã truyền hết cho tuổi trẻ.”

giáo dục vô cùng sâu sắc không chỉ với học

Đọc cuốn sách, bản thân tôi cũng được

sinh mà cả với những người làm cha, làm mẹ,

mở mang rất nhiều. Những điều tưởng như

làm thầy như chúng tôi.

đơn giản nhưng nó lại mang nhiều lợi ích lớn

Có thể nói, bản thân tác giả phải là người

lao. Với lối nói chuyện nhẹ nhàng, gần gũi, có

có trí tuệ uyên bác, tầm hiểu biết sâu rộng,

phần dí dỏm , “ Chắp cánh thiên thần” đi vào

kinh nghiệm sống sâu sắc, và đặc biệt rất yêu

tâm hồn của người đọc, người nghe một cách

trẻ con, tâm huyết với sự nghiệp giáo dục, có

thoải mái, “ tự nguyện”, ví dụ bài: Ăn - ngủ -

trách nhiệm lớn với Quốc gia - Dân tộc. Gặp

tắm, giận, tập nhìn, làm việc, “ Cho là một điều

ông trong những trang viết, những dòng tâm

kỳ diệu”, … Những hành vi mà chúng ta vẫn

tình, tôi thấy như gặp một được một người

thường làm sao không tránh những tác hại

thầy lớn, một người bạn tri kỷ. Người ấy có

của nó: sao ta phải giận giữ, phải cãi nhau để

một tình yêu thương bao la. Giá như ai cũng

làm khổ chính mình và người khác? Sao ta ăn

được gặp Người thầy ấy, ai cũng đọc được

- ngủ - tắm vô độ để hại cho sức khỏe?...v…v…

những dòng tâm tình ấy thì có lẽ trên trái đất

Phải yêu lắm lắm các “ thiên thần” thì tác

này không có chiến tranh, không còn lòng

giả ABA mới kỳ công chắp từng đôi cánh nhỏ,

thù hận, không còn đói nghèo, … thiên nhiên

nâng niu từng bước đi, cắt nghĩa từng lời nói,

không phải “nổi giận” với con người. Điều tốt

hành vi trong “ Chắp cánh thiên thần” như

luôn hiện hữu, tình yêu thương lan tỏa muôn

thế. Bởi “ Trẻ em hôm nay - thế giới ngày

nơi. Càng đọc tôi càng thấy tâm đắc với câu

mai”, trẻ em là chủ nhân của thế giới.

nói của ông: “ Người vĩ đại nhất trên thế gian

Chính vì điều đó, giáo dục trẻ em hôm

này không phải là người tài giỏi hay học cao

nay thế nào để cho ngày mai??? Với “ Nền

hiểu rộng nhất, mà là người có tình thương

tảng giáo dục trí thấy và tình thương”, tôi rất

lớn lao nhất.”

tâm đắc khi tác giả nêu 3 nền tảng giáo dục

2. Suy ngẫm từ cuốn sách “Nền tảng giáo dục trí thấy

căn bản để giáo dục thế hệ trẻ nói chung và con cái nói riêng cần: dựa trên nhận thức về

138 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

giá trị thật; dựa trên khả năng có sẵn trong

về Alfred Nôben: Ước mơ của ông kiếm được

con người; biết cách giúp con phát triển khả

thật nhiều tiền. Để đạt ước mơ ấy, ông đề ra

năng sẵn có một cách an toàn và phù hợp

mục đích là phát minh ra thuốc nổ để làm vũ

với tự nhiên. Điều đó rất đúng, theo tôi nghĩ:

khí bán kiếm tiền. Và mục đích đó ông đã đạt

tự nhiên là cái có trước, có sẵn; con người có

được. Khi đã kiếm được rất nhiều tiền từ việc

sau, do tự nhiên sinh ra. Nên con người không

bán thuốc nổ, thì sự thật trước mắt ông là sự

thể đi ngược với quy luật tự nhiên, mà chỉ có

hủy diệt, là nỗi đau khổ tận cùng của chiến

thể tìm cách thích nghi và cải tạo chúng, để

tranh, của chết chóc,… Và trái tim ông đã

chúng có thể phục vụ lại mình. Trong mỗi

run lên vì sợ hãi, vì sự căm thù của loài người

người luôn tiềm ẩn khả năng sẵn có còn gọi

trước phát minh của ông. Và, mục đích sống

là bản năng. Bản năng ấy tốt hay xấu, phát

cuối cùng của ông lúc này là sự hối hận, là sự

triển như thế nào, hoàn toàn phụ thuộc vào

chuộc tội,… trên hết là tình thương nhân loại

thời gian và sự giáo dục. Song giáo dục như

của ông trỗi dậy. Và giải thưởng Noben ra đời,

thế nào? Bắt đầu từ đâu?... đó quả là một câu

trong đó giải thưởng trao cho người có đóng

hỏi lớn. Khi tìm hiểu cuốn sách “Nền tảng

góp cho hòa bình nhân loại. Hãy sống vì mọi

giáo dục trí thấy và tình thương” tôi dần dần

người, vì nhân loại, vì một thế giới tốt đẹp.

trả lời được câu hỏi ấy.

Đôi khi chúng ta phải hy sinh, nếu mục đích

Tuy nhiên, tôi có một vài suy nghĩ: Thế

tốt đẹp dành cho nhiều người. Nhưng trước

giới đang thay đổi mạnh mẽ, khoa học kỹ

sự hy sinh ấy, hãy suy tính nếu có thể thay

thuật phát triển như vũ bão. Đất nước đang

đổi để sự hy sinh ấy không thể xảy ra mà vẫn

trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa,

đem lại kết quả tốt đẹp cho mọi người. Có lẽ

đang chuyển mình từ nền kinh tế nông nghiệp

nên như thế… thay vì giải quyết mâu thuẫn,

lạc hậu sang nền kinh tế công nghiệp hiện

tranh chấp bằng súng đạn hãy nói chuyện

đại. Những bài học ngày xưa vẫn còn nguyên

với nhau bằng con đường đối thoại…

giá trị song cũng cần nâng tầm thời đại. Hình

Trong khuôn khổ bài viết có hạn, ý kiến

như chúng ta giáo dục thế hệ trẻ vẫn chỉ là sự

trao đổi chưa nhiều, mong tác giả ABA thông

chấp nhận, là sự vận động sao cho phù hợp

cảm, điều gì chưa được xin Thầy chỉ dạy. Cuối

với tự nhiên mà chưa có sự bứt phá, chưa có

cùng, xin kính chúc thầy dồi dào sức khỏe

sự “ thay đổi quy luật tự nhiên” (nhưng không

để có thể cống hiến nhiều hơn nữa cho sự

phải đi ngược hay làm lệch lạc qui luật tự

nghiệp giáo dục của nước nhà.

nhiên). Nên chăng, giáo dục các em sống, làm

Xin trân trọng cảm ơn!

việc, hành động vì mục đích tốt đẹp cuối cùng

Quỳnh Mỹ, ngày 10 tháng 12 năm 2015

là làm lợi, làm tốt cho chính bản thân mình,

Người viết Nguyễn Thị Thúy An

cho nhiều người và cho cả nhân loại. Nếu

Phó hiệu trưởng- Trường Tiểu học

vì điều đó, thì có lẽ sự nghiệp giáo dục của chúng ta sẽ thành công. Xin được lấy ví dụ

Quỳnh Mỹ - Quỳnh Phụ - Thái Bình

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 139

MỖI NGƯỜI TRƯỚC KHI BƯỚC VÀO HÔN NHÂN CẦN ĐƯỢC ĐỌC CUỐN SÁCH NÀY

lấy những câu chuyện, dẫn chứng cụ thể để thuyết trình và thuyết phục…

Rất hay và ý nghĩa, bổ ích. Tuy vậy, đọc

NDC, Thái Thuỵ, Thái Bình

2 cuốn sách này không “tham” được, không

Trước hết, cần phải khẳng định: “Chắp

thể đọc liền một mạch như truyện ngắn, tiểu

cánh Thiên thần” và “Nền tảng giáo dục Trí

thuyết, hay truyện lịch sử. Bởi đọc thế sẽ

thấy & Tình thương” là 2 cuốn sách cực kì có

không thể nào thẩm thấu được, nói một cách

ý nghĩa, có giá trị về giáo dục và định hướng

cụ thể hơn, là “không vào”!

giáo dục, phát triển, nuôi dưỡng nhân cách

Khó đọc và cần phải đọc từ từ, đọc dần

con người hiện nay. Là cuốn sách cần có

dần, đọc và suy ngẫm, đối chiếu với thực

trong mỗi gia đình, trong các Thư viện và Tủ

tiễn những gì ta đã trải qua, đã làm, giống

sách lớp học ở các nhà trường, bởi vì 2 cuốn

và khác? Hiệu quả?...; Đọc và thử nghiệm: áp

sách này phù hợp và cần thiết cho mọi lứa

dụng và quan sát theo dõi kết quả; Đọc và

tuổi, nhất là cuốn “Chắp cảnh thiên thần”.

xây dựng kế hoạch, cái cách làm cho mình

Tuy nhiên, “đọc” 2 cuốn sách không dễ

tiếp theo…

(tôi nhấn mạnh: đọc ở đây là đọc hiểu), đặc

Tôi chắc chắn rằng, để viết ra các nội

biệt là cuốn “Nền tảng giáo dục Trí thấy &

dung trong 2 cuốn sách này, tác giả cũng

Tình thương”. Là người khá ham đọc sách,

phải viết rất lâu và viết dần dần bằng chính

đọc khá nhiều sách, nhưng quả thật ngay từ

sự trải nghiệm của cuộc đời mình, vừa trải

cái tên “Nền tảng giáo dục Trí thấy & Tình

nghiệm, vừa thử nghiệm, quan sát và đúc kết!

thương” tôi đã thấy nó có gì đó khác thường,

Một điều nữa cần khẳng định: cái nền

hơi “trúc trắc” bởi cụm từ “trí thấy”, đọc hết

tảng giáo dục, quan điểm giáo dục, mục tiêu

một lượt các nội dung chính trong phần “Mục

giáo dục, phương pháp giáo dục, phương

lục”, tôi đọc các bài viết ngoài nội dung chính

pháp tự nhận thức và hoàn thiện nhân cách,

của cuốn sách thì thấy 1 số người cũng có

mục đích học tập của con người…mà tác giả

cảm nhận ban đầu như mình. Đọc tiếp vào nội

đề cập trong cuốn sách là rất ưu việt, chắc

dung 1 số bài cụ thể, đã hiểu ra cái nền tảng

chắn khi thực hiện được những điều đó thì

giáo dục, quan điểm giáo dục, mục tiêu giáo

ngay cả chúng ta và “sản phẩm giáo dục” của

dục, phương pháp giáo dục, cách rèn luyện để

chúng ta sẽ là cả một thế hệ với những con

trở thành người ngoan, giỏi… và mục đích viết

người giỏi về tri thức, giỏi về thực hành, đầy

những cuốn sách này của tác giả là gì. Rất

nhân ái, biết hi sinh; không lười, không dối

đơn giản, rằng: các vấn đề cốt lõi đó đã được

trá, không tham lam, không hiếu chiến…

tác giả tóm lược đúc kết trong các câu văn in

Nhưng đến khi nào và phải bắt đầu từ

ở các trang bìa 2,3,4 của cuốn sách. Với đối

đâu, bắt đầu như thế nào? Cần phải có sự

tượng là học sinh, tác giả cụ thể hóa các nội

đồng bộ nhất quán, những cuốn sách này cần

dung đó bằng những câu chuyện, những tình

phải có trong giá sách mỗi gia đình, mỗi người

huống rất quen thuộc gần gũi, đời thường và

trước khi bước vào hôn nhân cần được đọc

cách giải quyết ứng xử rất nhẹ nhàng hiệu

cuốn sách này, có kế hoạch nuôi dưỡng giáo

quả trong “Chắp cánh Thiên thần”. Với đối

dục con cái ngay từ khi bắt đầu. Các giáo viên

tượng là người lớn, tác giả phân tích, lí giải,

trường mầm non tiếp nối phương pháp đã

140 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

được áp dụng từ gia đình, các nhà trường tiểu

từ sớm theo hướng nhân văn, trọng tình hay

học, trung học cơ sở, trung học phổ thông

đề cao việc rèn luyện trí thông minh, trí tuệ

tiếp tục tiếp nối…; Quan điểm cần được đưa

cảm xúc, sáng tạo. Tuy nhiên các cuốn sách

vào và coi là sợi chỉ nam trong “Đổi mới toàn

chủ yếu được dịch ra từ sách nước ngoài, số

diện giáo dục” xuyên suốt nội dung các cấp

đầu sách được tác giả Việt Nam biên soạn

học…

không nhiều và có khả năng thẩm thấu đi

Những vấn đề đó tôi nghĩ khó và phải

vào lòng các em, thúc đẩy các em thực sự

kiên trì, lâu dài, đồng bộ và cần nhiều thời

học tập và làm theo những điều được dạy

gian cho tất cả mọi lực lượng tham gia giáo

bảo ngày càng ít.

dục. Cần dành thời gian để đọc và suy ngẫm.

Trong thời gian vừa qua các giáo viên

Cần “chậm lại” để chia sẻ lắng nghe, thấu hiểu,

trong trường THCS Thái Thủy nói chung và

theo dõi, kiểm nghiệm sự phát triển, tiến bộ

bản thân tôi nói riêng rất may mắn được

của con em mình khi chúng ta áp dụng, thực

tặng cho hai tập của bộ sách: “ Chắp cánh

hiện phương pháp giáo dục “Trí thấy và Tình

thiên thần” & “ Nền tảng giáo dục trí thấy”

thương”. Cần dành thời gian để “chơi” với

gồm 99 bài học, do tác giả Duy Tuệ viết cho

con, với học trò. Không vị thành tích mà cần

thiếu nhi như lời nhắn nhủ của một người ông

“thành thật” trong tất cả các hoạt động giáo

dành cho các cháu nói riêng các bậc ông bà,

dục và bình đẳng hơn trong các mối quan hệ

cha mẹ thầy cô giáo nói chung. Có thể nói

trong gia đình và nhà trường…, có như thế thì

hai cuốn sách vô cùng có ý nghĩa đối với các

những điều làm mới đi đôi với những điều nói

em học sinh, đặc biệt là các bậc phụ huynh

trong cuốn sách.

và các giáo viên, nó như một cuốn cẩm nang

Tất cả những điều đó khó lắm thay trong

nhẹ nhàng mà thấm thía, sâu sắc. Mỗi bài

nhịp sống, mưu sinh hối hả này! Khó nhưng

học được dẫn dắt hết sức gần gũi, dễ hiểu

mỗi người cần làm nên làm, phải làm nếu luôn

và cũng đưa ra những lời khuyên, chỉ dẫn, ví

hy vọng và phấn đấu về một ngày mai tươi

dụ cụ thể cho từng tình huống để các em rèn

sáng!

luyện những đức tính và kỹ năng sống đẹp,

Thái Thụy, ngày 05 tháng 3 năm 2016 Người viết NDC

dần dần nâng lên trở thành một phần nhân cách cao đẹp trong con người.

Chương trình giáo dục của cuốn sách

CHÌA KHOÁ PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC SÂU THẲM VỀ TRẠNG THÁI HOÀ BÌNH TRONG ĐẦU ÓC Những cảm nhận của cán bộ, giáo viên trường THCS Thái Thuỷ, Thái Thuỵ, Thái Bình

giúp cho các em có tinh thần độc lập, tinh thần tự chủ, có đầu óc tổ chức, biết phần nào là mình tự quyết định, không để cha mẹ hay người lớn nhắc nhở. Rồi chính các em phải nhận ra mình cần làm những gì, phải sống như thế nào trước khi 18 tuổi.

Cuốn sách này chỉ ra những điều còn bất cập trong giáo dục hiện nay và nêu ra những

Hiện nay có rất nhiều sách dạy trẻ em

phương cách mới và những phẩm chất mà các

từ lứa tuổi mầm non, tiểu học, THCS.., để giúp

phụ huynh, giáo viên cần có trước khi bước

các em uốn nắn rèn luyện đạo đức, tính cách

vào sự nghiệp giáo dục thế hệ tương lai.

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 141 Đọc tác phẩm này tôi biết rõ hơn: Bạo

mất con người chúng ta” …

lực học đường bắt nguồn từ đâu? Thành công

Thông điệp của cuốn sách là “Giúp học

có phải chỉ từ sự giáo dục trong nhà trường?

sinh phát triển sự tập trung, trí thông minh,

Chìa khóa phát triển nhận thức sâu thẳm về

tình thương và tạo khả năng sáng tạo vô

trạng thái hòa bình trong đầu óc. Cách nhìn

tận”. Tất cả những điều đó rất cần thiết cho

của thầy cô về chính mình và học sinh. Trách

mỗi đứa trẻ trong suốt quá trình phát triển.

nhiệm của phụ huynh và những chia sẻ chân tình khác.

Có thể nói có ý nghĩa với các em giúp các em phát triển cả tâm hồn và trí tuệ các em

Giáo dục nên hướng sâu vào sự phát

học sinh. Còn đối với những giáo viên thì hai

triển nhận thức sâu thẳm về trạng thái hoà

cuốn sách sẽ là cẩm nang cho cả quá trình

bình trong đầu óc và phát triển tình yêu. Đó

dạy học của mình để có những định hướng

chính là thông điệp mà tác giả Duy Tuệ gửi

phù hợp với quá trình phát triển tâm sinh lý

đến cho độc giả trong tác phẩm Giáo dục là

lứa tuổi học sinh các em để phát một cách tốt

hạt mầm kỳ diệu cho mỗi người.

nhất cho tâm hồn và thể chất của các em. Để

Tôi cũng rất tâm đắc với những triết lý

đáp ứng một cách tốt nhất cho nhu cầu phát

mà tác giả Duy Tuệ đưa ra. Đọc cuốn sách của

triển giáo dục của đất nước trong tình hình

ông giúp tôi có thêm những quan điểm tiến

hiện nay.

bộ hơn trong nhận thức và đặc biệt hiểu và

Theo tôi ai đọc cuốn sách này thì người

vận dụng những kiến thức đó trong việc dạy

đó sẽ thay đổi một phần tính cách theo

bảo con cái nói riêng và đặc biệt trong việc

hướng tích cực. Tôi rất mong “ Chắp cánh

hiểu tâm lý các em học sinh nói chung. Tôi

thiên thần” & “ Nền tảng giáo dục trí thấy”

nhớ nhất câu “ Còn nếu chúng ta có kiến thức

đến được với nhiều bạn trẻ trên thế giới, để

vay mượn nhiều từ bên ngoài mà kiến thức

cuộc sống hàng ngày có nhiều sự quan tâm,

riêng không có, thì kiến thức vay mượn đó sẽ

đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau từ những việc nhỏ

xóa sổ đời sống riêng của chúng ta, xóa sổ

trong cuộc sống.

con người riêng của chúng ta”, hay “ Phải dạy

Tôi xin chúc tác giả “ Chắp cánh thiên

con dựa trên sự thông minh của con, dựa trên

thần” & “Nền tảng giáo dục trí thấy” sức

sự thông minh của mình chứ không phải dựa

khỏe, hạnh phúc và ngày càng có thêm nhiều

vào tài liệu nào ở bên ngoài” hoặc “Không có

điều hay ý nghĩa đến với mọi người!

kiến thức riêng là do giáo dục không có định

Thái Thủy, ngày 02 tháng 3 năm 2016

hướng phù hợp với tự nhiên” “ Nếu chúng ta

TM.NHÀ TRƯỜNG

có kiến thức riêng thì dứt khoát kiến thức

HIỆU TRƯỞNG

bằng cấp sẽ trở thành một vũ khí nô lệ cho

Nguyễn Thị Anh

kiến thức riêng của chúng ta. Nó không làm

142 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần

NỘI DUNG I. Tóm tắt sự kiện các buổi giao lưu tặng sách tại 4 huyện: Quỳnh Phụ, Thái Thuỵ, Vũ Thư, Tiền Hải.

II. Phát biểu của lãnh đạo và giáo viên tại các huyện III. Nội dung giao lưu hỏi đáp với tác giả ABA IV. Tác giả trả lời phản biện của các thầy cô giáo IV. Chia sẻ của giáo viên

TRÍ THẤY & TÌNH THƯƠNG TRÊN QUÊ HƯƠNG THÁI BÌNH 143

144 Đặc san Hành

trình Chắp Cánh Thiên Thần HỘI LUẬT GIA VIỆT NAM NHÀ XUẤT BẢN HỒNG ĐỨC Địa chỉ: 65 Tràng Thi – Quận Hoàn Kiếm – Hà Nội Email: nhaxuatbanhongduc@yahoo.com Điện thoại: 04. 3926 0024 | Fax: 04. 3926 0031

Chịu trách nhiệm xuất bản: Giám đốc: BÙI VIỆT BẮC Chịu trách nhiệm nội dung: Tổng biên tập: LÝ BÁ TOÀN

Biên tập: Biên tập viên Trí Thấy: Thiết kế bìa: Trình bày: Sửa bản in:

Nguyễn Thế Vinh Đức Tịnh Đức Tịnh Xuân Nhự Minh Trí

LIÊN KẾT XUẤT BẢN CÔNG TY CỔ PHẦN TRÍ THẤY Địa chỉ: C38 -TT13 Khu đô thị Văn Quán, Phường Văn Quán, Q. Hà Đông, TP. Hà Nội Điện thoại: 0433540537 - 098 225 2550 Email: info@trithay.vn; Website: trithay.vn

In 2000 cuốn, khổ 14,5x20,5 tại Công ty CP in Viễn Đông - Km 19+400, Giai Phạm, Yên Mỹ, Hưng Yên. Căn cứ trên số đăng ký kế hoạch xuất bản: 2326-2015/CXBIPH/93-52/HĐ và quyết định xuất bản số 1914/QĐ-NXBHĐ của Nhà xuất bản Hồng Đức ngày …. Mã ISBN: …. In xong và nộp lưu chiểu …. năm 2015