ν ε ο ε λ λ η ν ι κ η μ ε τα λ λ οτ ε χ ν ι α
Lot. 8253
Lot. 8252
Starting Price: 150 €
Επιστήθιο Κόσμημα – Κιουστέκι, 19ος αιώνας. Άργυρος, χυτός, συρματερός / φιλγκράν, ένθετοι χρωματιστοί λίθοι. Μήκος: 21,5εκ. Αργυρό κόσμημα, αποτελούμενο από δύο σύνολα πέντε αλυσίδων και τρία πλακίδια, ένα στο κέντρο και από ένα στα άκρα, τα οποία καλύπτουν πλήρως τα άγκιστρα ανάρτησης. Οι συνδέσεις λιγοστών κρίκων στην μια πλευρά έχουν διαρραγεί. Το κεντρικό επίμηκες πλακίδιο με κυματοειδές περίγραμμα καλύπτεται εξ ολοκλήρου από δαιδαλώδη φυτικό διάκοσμο, αποδοσμένο άψογα με περιελιγμένο έλασμα (μονό, διπλό ή τριπλό· συρματερή τεχνική/φιλιγκράν). Επιπροσθέτως, στο κέντρο υπάρχει οδοντωτό καστόνι που ανακρατά πολυεδρικό λίθο βαθυκόκκινου χρώματος. Σταυροειδώς τοποθετούνται επίθετα χυτά άνθη, σμικρότατου μεγέθους και διαγωνίως επίθετα ρομβοειδή στοιχεία. Τα πλακίδια των άκρων, πίσω εκ των οποίων καλύπτονται τα άγκιστρα ανάρτησης, έχουν την μορφή πτηνού με ανοιγμένες φτερούγες. Στο κέντρο του σώματός τους υπάρχει επίσης οδοντωτό καστόνι να βαστάζει πολυεδρικό κυανό λίθο και ένας επίσης μεγάλος αριθμός επίθετων μεταλλικών κοσμημάτων, μικρογραφικών αλλά απολύτως άρτιων που καλύπτουν το σώμα του πτηνού. Πρόκειται για επιμελές παράδειγμα σύνθετου, παραδοσιακού κοσμήματος για το στήθος, εντασσόμενου στον ευρύτερο όρο «κιουστέκι» που απαντάται σε όλο τον μακεδονικοθεσσαλικό, στερεοελλαδίτικο χώρο και όχι μόνον κατά τον 19ο αιώνα. Το σχετικά περιορισμένο μήκος της συγκεκριμένης περίπτωσης ίσως υποδεικνύει ότι προορίζεται για γυναικείο φύλο ως ένας προσφιλέστατος τύπος κοσμήματος με καθολικότητα χρήσης.
112
Starting Price: 160 €
«Καρδιόσχημη» φυσιγγιοθήκη/Παλάσκα. 19ος αιώνας. Ορείχαλκος, χυτός. Μέγ. ύψος: 12εκ, Μέγ. πλάτος: 9,5εκ. Ορειχάλκινη (κοινώς μπρούτζινη) φυσιγγιοθήκη/παλάσκα με όλη την πρόσθια επιφάνειά της καλυμμένη με σύνθετο φυτικό, ζωικό και ανθρωπομορφικό διάκοσμο. Στην οπίσθια όψη υπάρχει κάθετο στοιχείο στερέωσης στην δερμάτινη ζώνη του σελαχιού. Πολυδαίδαλο και εύσαρκο φυτικό κόσμημα καταλαμβάνει την όψη του αντικειμένου, διακλαδιζόμενο σε δύο αντωπούς βλαστούς ακριβώς στο κέντρο. Οι βλαστοί διακρίνονται για τον φόρτο του φυλλώματός τους, ο οποίος αναλύεται σε παιχνιδίζοντα σύνθετα φύλλα και βαριά άνθη. Στις δύο κάτω γωνίες αποδίδεται από ένας λέοντας, ανασηκωμένος στα δύο πόδια με την κεφαλή σε αντιθετική κατεύθυνση από το κέντρο βάρους τους, σε μια contrapposto απόδοση. Σε ανώτερο επίπεδο, στο κέντρο διακλάδωσης του βλαστού που είναι συνάμα και του αντικειμένου, αναφύεται μια ανθρώπινη, γυναικεία πιθανόν, μορφή. Αυτή δορυφορείται από δύο πτηνά, τα οποία ενώ κινούνται προς το μέρος της εντούτοις στρέφουν την κεφαλή τους προς την αντίθετη κατεύθυνση, σε όμοια, τολμηρή κίνηση με τους λέοντες. Τα πτηνά καταλαμβάνουν την ίδια θέση, στον άνω μέρος του αντικειμένου αυτήν την φορά, γεμίζοντας μεγαλόπρεπα το πεδίο. Ακόμη και η επίστεψη του καλύμματος φέρει σύνθετο χυτό διάκοσμο που ως κύρια στοιχεία έχει δύο έρποντες, αντωπούς δράκοντες, θυμίζοντες καθ’ όλα τους αντίστοιχους στα λυπηρά των μεταβυζαντινών τέμπλων. Πρόκειται για ένα σύνθετο και χαρακτηριστικό έργο που εκφράζει την νεοελληνική τέχνη των χρόνων περί την επανάσταση, όπως αυτή διαμορφώθηκε διά των προσλαμβανουσών της από τα ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα (ροκοκό), όμως μέσα από το δικό της καλλιτεχνικό ιδίωμα και πρίσμα. Κατασκευασμένο για το ελληνικό κοινό (καθαρά εικονιστικός διάκοσμος και συνδέσεις με χριστιανικές επιδράσεις όπως οι δράκοντες), αποτέλεσε μαζί με το χαμένο τακίμι της απαραίτητο εφόδιο στο σελάχι κάποιου Έλληνα αγωνιστή κατά τους χρόνους εκείνους (πρβλ. την σχετική συγγένεια σε διάκοσμο και σχήμα με την Παλάσκα 0419 του Ιδρύματος Στεφανή στην Αθηνά).
A . K a r a m i t s o s #6 59