Газета Орал Өңiрi 147

Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет

+1 С -3 С 0

0

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл №147 (19908)

www.zhaikpress.kz

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

Жігері жасымаған

oral_oniri@inbox.ru

гүлдәурен

жандар мерекесі Жастар – елдің қуаты мен қозғаушы күші әлеумет

7

Суретті түсірген Рафхат ХАЛЕЛОВ

400 млн. долларды қайтаруы тиіс «Осы аптаның сейсенбісінде Ұлыбритания соты қазақстандық бұрынғы банкир Мұхтар Әбілязовқа офшорлық аймақтардың бірі - Виргин аралдарына аударылған 400 млн. долларды кері қайтаруды міндеттеді. Қазақстандық БТА банктің шағымы бойынша аталмыш істі қараған судья Ланселот Хендерсон осындай ұйғарым­ ға келді» деп хабарлайды ағылшындық БАҚ-тарға сілтеме жасай отырып ИтарТАСС. Аталмыш ақпарат агенттігінің таратқан мәліметіне қарағанда, судья бүгіндері Францияда қамауда отырған бұрынғы банкирдің сот назарына ұсынған мәліметтерін шындыққа жанаспайды деген ұйғарымға келген. БТА банктің Әбілязовтан кері қайтарып алуға үмітті қаржы-қаражатының жалпы мөлшері 5 млрд. долларға жуық.

АҚПАРАТТАР АҒЫНЫ Көрші облыстағы кеңес Таяуда Ақтөбеде «Мемлекеттік қыз­мет­ ті реформалаудың аймақтық БАҚ-тар­да көрінуі» атты семинар-кеңес өтті. Оған еліміздің батыс аймағындағы бұқаралық ақпарат құралдарының басшылары қа­­­тыс­ты. Жиынды ҚР Мемлекеттік қыз­мет жөніндегі агенттігі Ақтөбе облысы бойынша департаментінің басшысы Нұрлан Сүйінбаев ашып, жүргізіп отырды. Семинар барысында Еуроодақтың (ЕО) «Қазақстан үкіметінің мемлекеттік қызметін жетілдіру» жобасының жетекшісі Джордж Мирогияннис атқарылған істер мен алда тұрған міндеттер туралы сөз сөйлеп, журналистердің сұрақтарына жауап берді. Өз сөзінде ЕО өкілі Қазақстанда мемлекеттік қызметке маман іріктеу меритократия (үміткердің кәсіби қарым-қабілеті мен білім-білігіне басымдық беру) қағидаларына сәйкес жүру керектігін қадап айтты.

Мәншүк – күміс жүлдегер Жуырда Біріккен Араб әмірлігінің Абу-Даби қаласында дзюдо күресінен ардагерлер арасында V әлем біріншілігі мәреге жетті. Дүние жүзінің 220 елінен келген дзюдо ардагерлері бақ сынаған сайыста еліміздің намысын қорғаған Мәншүк Баданова Ресей, Моңғолия және Гер­ манияның палуандарын жеңіп, күміс жүлдеге қол жеткізді.

Аманкелдіге газ келді

5

7

Тасқалаға қонақ келді Жақында Ресей Федерациясы, Сара­тов облысына қарасты Саратов муни­ ципал­дық ауданының басшысы Иван Бабошкин бастаған делегация Тасқала ау­данына келді. Меймандар аудандық мә­де­ни демалыс орталығында ҚР тұңғыш Президент күніне орай ұйымдастырыл­ ған мерекелік концертке қатысты. Аудан әкімі Санжар Жұматайұлы аудан тұрғындарын аталмыш мерекемен құт­ тықтап, тойға тап болған қонақтарға да игі тілегін білдірді. Салтанатты шарада ауданның белгілі кәсіпкерлері әрі ау­ дандық мәслихат депутаттары - «Тас­қалаДән» ЖШС директоры Әлібек Сәрсенбаев пен «Арай» шаруа қожалы­ғының басшы­ сы Жарас Жамансариевке республика­ лық «Қолдау көрсету және ынталандыру орталығы» қоғамдық бірлестігінің «Ұлт Даңқы» ордені табыс етілді.

- Қазақстанға алғаш келуім еді. Шағын ғана аудан орталығында үлкен бағдар­ ламалардың жүзеге асып жатқанының куәсі болдық, - дейді Краснооктябрь му­ ниципалдық құрылымының басшысы Алексей Наумов.

2

АҚПАРАТ Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қос ардагерді қабылдады Тұңғыш Президент

Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті күніне орай қаланы абаттандыру мақсатында Назарбаев зият­ керлік мектебі және салтанат сарайының маңына шырша, қарағай көшеттері отырғызылды.

200 көшет егілді

күнінде облыс әкімі Нұрлан Ноғаев Теректі ауданының құрметті азаматы, бірне­ше орден, көптеген медаль­ дардың иегері Александр Поповты 80 жасқа толуына орай қабылдады.

Нұртас НАБИОЛЛАҰЛЫ, «Орал өңірі» Суретті түсірген Рафхат ХАЛЕЛОВ

Александр Попов 1933 жылы Ресейдің Тамбов облысының Ал­гас ауданында дүниеге келген. Сол жерде 1951 жылы орта мек­ тепті бітірген ол Саратов зоо­ ветеринарлық институтын тә­мам­дайды. Маманды­ғы бойынша жолдамамен Батыс Қазақстан об­лысының Қазталов ау­данын­да еңбек жолын бастап, қызмет­ тегі алғырлығы мен бі­лік­тілігі ар­қасында өз саласында аудандық деңгейдегі түрлі жауапты қызмет­терді абыроймен атқа­рады. 1970 жылы Теректі аудан­дық атқару комитетіне төраға бо­лып таға­ йындалып, 1973-1990 жылдар ара­

лығында Теректі ау­дандық партия комитетінің І хатшысы болады. Александр Попов бас­шылық еткен жылдарда Терек­ті ауданының экономика­сы еселеп артып, астық жинау, оны мемлекетке тапсыру көрсеткішінен аудандар ара­ сында республика бойынша жоға­ры деңгейден көрінеді. Осы жылдарда аталмыш ауданда әлеумет­ тік-мәдени нысандар, жол құ­­рылысы, тұрғылықты мекенжайларды абаттандыру жұмыстары да қарыштап дами түседі.

– Нұрлан Асқарұлының әр істе біздің буын өкілдерінің де пікірін ескеріп отыратыны қуантады. Бү­-

гінгі қабылдауда шаруашы­лық­­ты ұйым­дастырудағы тәжі­ри­бем­мен бөлістім. Алматы қа­ласын­ да Елбасымызбен бірге сырт­тай оқу бөлімінде оқыған сәтте­­­рім­­нен естеліктер айттым. Сон­дай-ақ 60 мыңға жуық халқы бар Теректі ауданындағы қатқыл табанды жол мәселесі шешілсе де­ген тілегімді де жеткіздім. Өңір басшысы бұл мәселеге қатыс­ты жақын жылдарда атқарылуы тиіс нақты жұмыс жоспарымен таныс­ тырды, – деді Александр Попов жур­налистерге берген сұхба­тын­ да.

* * *

Облыс әкімі Нұрлан Ноғаев таяуда соғыс және еңбек ардагері Николай Ветровты 95 жасқа то­ луына орай қабылдады.

Николай Ветров Қызыл әскер қатарына 1938 жылы алы­нып, бір жылдан соң Моңғолияның Халкин-Гол түбіндегі шайқасқа қа­тыс­қан. Ал Ұлы Отан соғысы кезінде ұшақ механигі болып одан әрі соғысады. Смо­ленск қала­сын азат ету үшін бол­ған ауыр ұрыстарды да басынан ке­шірген сарбаз­дар­дың бірі. Жерлесіміз Ұлы Жеңісті атышулы «Норман­дия-Неман» авиация полкінің құрамында аға механик болып қарсы алған. Н.Ветров Францияның жоғары наградасы – Құрметті легион орденімен, КСРО-ның екі, Моңғолияның үш меда­ лімен, Ресей, Беларусь, Қазақстан медальдары­­мен мара­ патталды. Со­ғыстан кейін ауыл шаруашылығы техникумын бітіріп, Зеленов ауданында баста­ған агро­ном­дық қызметін ең­бек дема­лысына шыққанға де­йін абырой­мен атқарды.

– Облыс басшысы біз сияқты ардагерлерді елеп, қабыл­­дағанына көп рақмет. Жас ұрпақ жақсы оқып, іздене бер­ сін, – деп тілегін білдірді тілшілерге берген сұхба­тын­да Николай Ветров.

Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

Ел-жұртпен жүздесуде Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті күні мерекесі облысымызда кеңінен аталып өтті. «Нұр Отан» партиясы облыстық филиалы ұйымдастырған «Нұр Отан» партиясының жаңа саяси доктринасы – білім саласында президенттік стратегияның жаңаруы мен модернизациясы» атты таныстырылым рәсіміне облысымызда жұмыс сапарымен жүрген сенатор Ерболат Мұқаев, Парламент Мәжілісінің депутаттары Самиғолла Оразов, Виктор Киянский және облыстық, қалалық

мәслихат депутаттары мен партия ардагерлері қатысты. Таныстырылым рәсімінде қа­ла­дағы Назарбаев зияткерлік мектебі мен облыстық педа­го­гика­лық шеберлік мектебі оқу­шыла­ рының әр түрлі тақырып­тағы жобалары тыңдалды. Шараға қатысушылар ҚР Прези­ дентінің әр кезеңдегі Ақ Жайық өңі­ ріне жасаған жұмыс сапарын бейнелейтін фотокөрмемен танысты.

* * * ҚР тұңғыш Президенті күні ме­рекесіне арналған шаралар шең­ берінде Жұбан Молдағалиев атын­дағы облыстық кітапханада «Жайық өзені: Еуразиялық да­муы­­ның шоғырлануы» атты библио­ графиялық мультиме­диялық та­ныс­тырылым өтті. Шарада тари­хи-мәдени және эколо­гиялық экс­педицияның негізін қа­лаушы, ҚР Парламенті Мәжілі­сінің де­пу­таты Елена Тарасенко сөз сөй­леп, Жайық өзенінің экологиялық про­ блемаларының мемлекет­ара­лық деңгейде шешілу барысы туралы әңгімеледі.

Суретті түсірген Александр КУПРИЕНКО

Игі шараға облыс, қала әкім­ді­гінің қызметкерлері мен «Нұр Отан» партиясының мүшелері, сонымен қатар біраз қала тұр­ғы­ны атсалысты.

– Елбасымыздың Қазақстан­ ның дамып, қазіргі жағдайға же­ту жолында сіңірген еңбегі ора­сан зор. Халық игілігіне қыз­ мет қылатын мемлекеттік бағ­ дар­­ламалардың бәрі Прези­ден­тіміздің тікелей ұйытқы болып, жі­ті қадаға­лауы арқасында жүзе­ ге асуда. Болашақта да ата-ба­бамыз айт­қандай, «бір жеңнен қол, бір жағадан бас шығарып», Ұлт көш­басшысының салиқалы саясатын қолдап отырар болсақ, Қазақстанның қазіргі алған биі­гі одан әрі өсе түсері сөзсіз. Осы мереке қарсаңында облысы­­мызда бірнеше жаңа нысан іске қо­сылды. Бүгін қаламызды көрік­

тендіру мақсатында шырша, қарағай отырғызудамыз. Тәуел­сіз­ді­гіміз баянды болсын! – деді шара барысында жиыл­ған жұртшы­лық­ ты мерекемен құт­тықтаған облыс басшысы Нұрлан Ноғаев. Жол пайдалану коммуналдық шаруашылық кәсіпорны дирек­ торының көгалдандыру бойынша орынбасары Лұқпан Өтебәлиев­ тің айтуынша, қылқан жапырақ­ты қарағай және шырша көшетте­ рін отырғызуға жыл мезгілінің салқындығы кедергі келтірмей­ді. Көшеттер Бөрлі орман шаруа­ шылығының питомнигінен әке­ лінген. Назарбаев зияткерлік мек­­тебінің алдына 170 түп жас қара­ғай отырғызылса, салтанат сара­ йының төңірегіне 30 түп шырша егілді. Мұндай шара Тәуелсіздік күні қарсаңында да жалғасын таппақ.

Нұртас САФУЛЛИН

«Аудан-ауылдарға да барамыз» Сейсенбі күні Орал қаласына жұмыс сапарымен келген Қазақстан Республикасы Парламентінің бір топ депутатын облыс әкімі Нұрлан Ноғаев қабылдады. Облыс басшысы мәртебелі мей­мандарды өңірдің әлеумет­ тік-экономикалық ахуалымен та­ныстырса, депутаттар заң шы­ға­рушы органның тыныс-тірші­лігін баяндап, болашақ жоспарларын ортаға салды. Кездесу соңынан ҚР Парламенті Сена­ тының депутаты Бірғаным Әй­ тімова журналистерге сұхбат берді.

– Парламент депутаттары бекітілген кесте бойынша өңір­­лерді аралап, өз сайлау­шы­ла­ рымен кездесуде. Біздің бас­ты мақсатымыз – заң шығару­шы органның жұмыс қорытынды­ла­рымен ел-жұртты таныстыру, жа­­­ңадан қабылданған заңдардың бағыт-бағдарын түсінді­ру. Сон­дай-ақ биыл республика бюд­жеті үш жылға бірден қабыл­да­нып отыр. Мұның өзі – әр өңір үшін орталықтан келетін транс­ферттер туралы біліп, өз мүм­ кін­дігін бағалауға өте қажет мә­

селе. Әлеуметтік бағытта біраз жа­ңалық болды, жинақтаушы зей­нетақы жүйесінде оң өзгеріс бар. Мәселен, декрет демалысына шық­­қан әйел адамдардың зей­нет­ ақы қорына қосымша түсім қо­сылады, денсаулыққа зиянды кә­ сіпорындарда қызмет етушілерге де 5 пайыздық кәсіби жарна қо­­сылатын болды. Мұның бәрі зей­нетақы реформасының жетіле түскендігін көрсе­те­ді. Бұл ба­­ғыт­тағы жұмыстар алдағы жы­ лы да жалғасады. Өңір­лерде ав­то­мобиль жолдары­ның инфрақұ­ рылымын жақсарту үшін де мил­ лиардтаған теңге қосымша қаржы бөлінді. Сондай-ақ «Мемлекеттік жастар саясаты туралы» заң жаңартылып, жастар мәселесі­нің көп күрмеуі шешіле­тін болады. Осы сапарымызда ЖОО-лар­да жас­тармен кездесіп, ау­дан-ауыл­ дарға да барамыз, – деді Бірғаным Сарықызы.

Төрехан КӘРІМБАЙ

ҚОҒАМ Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Осы аптаның сей­ сенбісінде «Қазақстан Орал» те­ леарнасы­ нан тікелей эфирге шыққан Шыңғырлау ауданының әкімі Алдияр Халелов БАҚ өкілдерінің сауалдарына жауап берді.

бебап дүкен (супермаркет) салу, бала­ларға арналған мәдени ойынсауық орталығын ашу, аудан ор­ талығында халыққа тұрмыстық қызмет көрсету орталығын ашу, тұрмыстық техникаларды жөн­ дейтін орталық пен автокөлік жөндейтін нысан ашуды және ауыл шаруашылығы техникала­­рын көптеп алуды көздеп отырмыз.

- Ауданда мал ұрлығы азаймай отырған көрінеді. Оны болдырмау мақсатында қан­дай шара алынуда?

- Ауыл адамы негізінен малмен күн көретіні мәлім. Біз учаскелік инспекторлармен тізе қо­сып жұмыс істеп, мал ұрлығын жою үшін жұмыстанудамыз. Бірақ саралап көрсек, малдың ұрлануы­ на бірінші себеп халық малды бақпайды. Өрістен келген малды қарсылап алмайды. Осы­дан келіп иесіз жүрген малға «ие» болушылар көбейеді. Бұл мәсе­лені ұдайы назарда ұстайтын бола­мыз.

Тікелей эфирде – - Қайырлы күн, баспасөз мәс­­ ли­хатына қатысушылар! - деп сөзін бастаған аудан әкі­мі Ал­дияр Сан­сыз­бай­ұлы аудан­­ның бүгінгі әлеуметтік-эко­номи­ка­лық ахуалы туралы қыс­қаша баяндады.

- Ауданда 16 мыңға жуық ха­лық, 8 ауылдық округте 25 елді мекен бар. Биылғы жылы өнеркәсіп өнімінің көлемі 23%-ға өсті. Негізгі капиталға инвестициялар 2,1 есе өсті. Аудан бойынша мемлекеттік және жергілікті бюджетке 105,4% түсім түсті. 2013 жылғы бюджеттің меншікті кіріс көлемі, салықтық және салықтық емес тү­ сімдер жыл аяғына дейін 220 млн. теңгені құрайды деп күтілуде, дей келе ауданның экономикалық көрсеткіштерін тілге тиек еткен аудан басшысы бұдан соң саласала бойынша деректер келтірді. Ауыл шаруашылығының жалпы өнімі 100,6%-ды құрады. Ірі қараның саны өткен жылмен салыстырғанда 20,7 пайызға арт­ қан. Биыл «Ауыл шаруа­шы­лығын қаржылай қолдау қоры» Батыс Қа­зақстан облыстық филиалы ар­қылы «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 4 шаруа қожалығы 39,5 млн. теңге несие алып, 206 бас аналық және 9 бас асыл тұқымды бұқа сатып алған. Әлеуметтік сала бойынша тұ­ рақты жұмысқа 430 адам орналастырылды. Ауданда шағын және орта бизнес біркелкі дамып келеді.

622 шағын кәсіпкерлік нысаны тіркеліп, онда 401 кісі жұмыс істейді. Ауданның шағын бизнес субъектілері өндірген өнім көлемі өткен жылдың кезеңімен салыстырғанда 21,7 млн. теңгеге өсті. «Жұмыспен қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасының бі­ рін­ші бағыты бойынша инфра­құ­ ры­лымды дамыту арқылы жұ­­мыс­­

Шыңғырлаудың әкімі пен қамтуды қамтамасыз ету­ге республикалық бюджеттен об­лыс­ қа бөлінген қаражаттың 652 млн.

416 мың теңгесі немесе төрттен бір бөлігі біздің ауданға бөлінді. Бұл бағдарлама негізінде аудан бойынша 8 нысанда құрылыс жұмыстары жүргізіліп, ауданның 121 тұрғыны жұмыспен қамтылды. Бағдарламаның ІІ бағыты аясында 55 млн. теңге көлемінде несие алынды. Бұл қаржы шағын өндіріс цехтарын, тігін цехын, ағаш өңдейтін цех ашуға, жол жа­нын­дағы кафе жұмысын әрі қа­рай кеңейтуге, құс өсірумен ай­ на­лысуға, наубайхана, бизнес-инкубатор ашуға, тамшылатап суару әдісін қолданып, бау-бақшамен айналысуға жұмсалуда, - деді ау­ дан басшысы. Құрылыс жұмысының көлемі ағым­дағы жылы 1 млрд. 400 млн. тең­­гені құрады. Биылғы жылы ау­ дан орталығындағы 8 көшені жа­­­ рық­тандыруға қаржы бөлініп, құ­ ры­лыс жұмыстары аяқталды. Аудандық емхана ғимаратын күрделі жөндеу өткізу және ау­ дан­дық аурухананың аумағын абат­тандыруға республикалық бюд­­­жеттен қаражат бөлініп, бұл бағыттағы жұ­мыс­тар толығымен аяқ­талды. Ау­дан бойынша 22 емдеу-алдын алу мекеме қызмет көр­сетеді. Барлық орта және не­гіз­гі мектеп­тер медициналық ка­би­неттермен, медбикелермен қам­тамасыз етілді. Сондай-ақ 2012 жылы ауданға 2 дәрігер келсе, биыл 8 дәрігер келді, осылайша ме­дицина саласы бойынша ауда­ны­ мыз­ға қажетті мамандармен то­­лық қамтып, оларға жағдай жа­­сал­­ған. Соңғы екі жылдың ішінде жаңа­дан келген 6 жас дәрігер­­ге үй берілді.

Алдағы жылы да аудан ор­та­ лығындағы 28 көшеге жа­рық­ тандыру жұмыстарын жалғас­ты­ руды және Шыңғырлау ауы­лы­ның теміржол бекеті маңын абаттандыру жұмыстары белгіленіп отыр. Сонымен қатар аудандық саз мектебі, жалпы көлемі 337 шаршы метр жаңа ғимаратының құры­лысы облыс әкімі Нұрлан Асқар­ ұлы­ның қолдауымен бөлінген қаржы­ға құрылыс жұмыстары жүр­гізі­луде, - деп сөзін түйінде­ген аудан әкімі. Баяндамадан кейін әкім жур­ налистердің сауалдарына жауап берді.

- Біраз шаруаның жүзеге ас­қанына қанықтық. Алдағы жылдары қандай жаңа жоба­­лар қолға алынбақ?

- Ауданның таяудағы жылдарға арналған даму жоспары бар. Бірінші кезекте шағын және орта бизнесті дамытуға көңіл бөлудеміз. Өткен жылдары бұл салаға 160 млн. теңге бөлінсе, биыл 55 млн. теңге бөлінді. Алдағы уа­қытта асыл тұқымды жылқы, ірі қара мен қой басын көбейту, мал бордақылау алаңдарын салу, ауыл шаруашылығының өнімде­ рін қабылдайтын пункт (жүн, тері, жұмыртқа) және оларды өндейтін цехтар салу, сүт өнімін шығара­ тын, қымыз құтылайтын, шыны ыдыстарға (құтыға) құйылған су шығару, ет өнімдерін өндіретін цех­тарды ашу, ат спортын дамытуды, балық өсіру, кірпіш, пеноблок, жылыжай ашу (көкөніс, гүл егетін), бау-бақша өнімдерін сақтайтын қойма, аудан орталығында әм­

- Сіз өз сөзіңізде Сегізсай ауылына мектеп салу жоспар­ла­ нуда дедіңіз. Бұл ауылдың бо­ла­ шағы бар ма?

- Сегізсай ауылы Орал-Ақтөбе жолының бойында. Бұл елді мекенге көп кешікпей табиғи газ барады. Осы ауылға көшіп келуге тілек білдірушілер көп. Сондықтан ауылдың бола­шағы бар деп есептеймін. Келесі жылдан бастап тұрғын үй, мектеп салуды жоспарладық. Біздер жол қатынасы нашар, алыстағы ауыл тұрғындарын басқа жаққа жібермей осы ауылға көшіруді ұйғар­дық. Мұны тұрғындар да қолдап отыр. Келесі жылы 10 отбасы осында көшіп келуге ұсыныс түсірді.

- Ауданда ат спортын қолға алып жатыр екенсіз. Спорт кешенін салу жоспарда бар ма?

- Өкінішке орай, бізде жақсы спорт кешені жоқ. Барлығының тозығы жеткен. Бірақ спортқа көңіл бөлінбейді деуге болмайды. Бізде ат спорты кенжелеп қалды. Біріншіден, осыған көңіл бөліп, бір кәсіпкерге арнайы нысанды бердік. Қазір ат спортымен айналы­сатын жастардан көкпар команда­­сын жасақтап, мектеп оқу­шы­­ла­­рын да осы спорт түріне тартудамыз.

Дайындаған Еламан ӘЙПІШЕВ, «Орал өңірі» Суретті түсірген Наталья ПОРТНЯГИНА

3

Брифингтен құр қалмаңыз! Батыс Қазақстан облысы әкімінің баспасөз қызметі мен «Қа­зақ­стан-Орал» телеарнасы таяуда жа­ңа жобаны қолға алғаны белгілі. Әр аптаның сейсенбісінде телестудияда бас­пасөз брифингі өтеді. Оған аудан әкімдері, басқар­ма-департамент басшы­лары қа­тысып, атқарған жұ­мысы мен алдағы жоспар-мақсаттары жай­лы жанжақты баяндайды. Қырық ми­ нуттың шеңберінде өтетін осынау брифингте журналистер түрлі сұрақтарға жа­уап алады.

26 қарашада осы жобаның тұсауы кесіліп, Ақ­жайық ау­ данының әкімі Нариман Төре­ ғалиев журналистердің сұра­ ғына жауап қайтарды. Алдағы сейсенбіде, яғни 10 желтоқсанда өтетін брифинг­ те облыстық денсаулық сақ­ тау басқармасының басшы­сы Қамидолла Ирменов те­­ле­­­көрермендер алдына шығып, журналистер сұ­­рақ­тары­на жауап береді. Бри­финг жер­­гі­­лік­­ті уақытпен сағат 12.00-де бас­та­ лады. Ма­за­лап жүр­­ген сұ­рақ­­та­ ры­ңыз болса, қапы қал­маңыз.

Закария мен Донеділ – лауреат! Жақында Президент күні құрметіне Атырау облысының әкімі Б.Ізмұхамбетовтің бастамасы және қолдауымен «Атырау – асыл мекенім» атты рес­ пуб­ликалық әнші-сазгерлер бай­қауы өтті. Көрнекті өнер қайраткері, композитор Илья Жақанов төр­ ағалық еткен қазылар алқа­сы байқауға қатысқан 23 үміткер­ дің шығармасын саралады. Осы өнер сайысына «Атырау – алыптар мекені» деген шы­ғармасымен қатысқан Қа­ зақстанның еңбек сіңірген қай­ раткері, әнші-композитор Донеділ Қажымов пен Жаңақала аудандық мәслихатының хатшысы, ақын Закария Сисенғали байқау лауреаты атанды. Байқауға қатысқан барлық үміткерлердің шығармалары алдағы уақытта жеке жинақ ретінде шықпақ.

Қарқынды жазылуда Бұл күндер Сырым ауда­ нындағы мекеме-кәсіпорын­ дарда 2014 жылдың ал­ғашқы жартыжылдығына баспа­сөзге жазылу қарқынды жүріп жатыр. Олардың арасында Сырым аудандық орталық ауру­ ханасының ұжымы да бар. Қазірде ақ желеңді абзал жандар аудандық «Сырым елі» газетінің 75 данасына, “Орал өңірінің” 40 данасына және басқа да газет-журналдарға жазылып үлгерген. Келер жыл үшін мерзімді баспасөз өнімдеріне жазылу одан әрі жал­ғасуда.

Өз тілшілеріміз

4

Ел мен Елбасы Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

«Жамау киіммен

мектепке бардық...»

Нұрлыбек РАХМАНОВ, "Орал өңірі"

Б

ала болсақ та, 1990 жылдардың басында айлап айлық алмай, зейнетақысы үзіл­ген елдің күнкөрісінің өзі уайымға ай­налғанын көзімізбен көрдік. Ел абдырады. Жекешелендіру жүргі­ зілгенде о бастағы ой әркімнің алдында өз малы, жері, техникасы, кішігірім өндіріс орны бар өз күнін өзі көре алатын шаруаға, сол арқылы қуатты елге айналдыру еді. Бұл бастама бір ауылдарда дұрыс іске асты. Ал басшысы өз қара басының қамын ғана күйттеген ауылдар «жабайы капитализм» кесірінен азып-тозып кетті. Мә­ селен, мен туып-өскен ауылда сов­ хоздың малы жеке шаруаларға пай ретінде дұрыс бөлінбеді. Ауыл шаруашылығы техни­ка­сының барлық түрі бар еді, ол да қолы ұзын­­дардың иелігіне айналып, Ресей асты. Мәдениет үйі мен ауылдық кеңсе ғана аман қалды. Нысандардың бәрі – даладағы малшылар отырған қыстақтардан бастап қырмандар, қоймалар, қо­ ғамдық монша, шеберханалар бұ­зылды. Тіпті мектепке дейін бұзылып, пән кабинеттері қуықтай балабақша ғимаратына кө­шірілді. Бұзынды материал ауылды бас­ қарған аз ғана топтың мешкей ауласына үйілді, тіпті пайдасына асса, қане. Бәрін де сақтап қалуға болатын еді, егер ауылда халық­ тың тағдырына алаңдайтын бас­шы болғанда.

Тәуелсіздіктің бірінші бесжыл­ ды­ғында мұның барлығын, яғни кішігірім ауылдардағы жағдайды жоғары билік қадағалай алма­ды – өте қиын кезең, аласапы­ран уақыт еді. Себебі Елбасы мен оның айналасындағы ел үшін жанын салған азаматтар өте ауыр, маңызды істерден басқаға мұршалары болмай жатты. Ол – еркіндігін енді алған елдің шекарасын үлкен шеберлікпен белгілеу, әскер жасақтап, сыртқы қа­­уіпсіздігімізді қамтамасыз ету, еліміздің аяқтан тұрып кетуін қа­ ла­май жан-жақтан көз аларт­қан алпауыт елдермен шебер келіссөз­ дер жүргізу, жаңадан пайда бол­ған валютамызды, нарығымызды ретке келтіру, заңымызды жетілдіру, барлық саланы қайтадан жүйелеу, құрдымға кетіп бара жатқан ірі зауыт-фабрикаларды құтқару үшін шетелдерден инвесторлар іздеу... тіпті тізбелеуге де қиын, бүгін айтуға ғана оңай істер еді. Өйт­кені елдің, тұтас бір ұлт­тың, мем­лекеттің тағдыры қыл үс­тінде тұрды. Жаңа парақтан бас­талды бәрі. Саясат осындай ауқымды істерден басталмаса, ел тізгінін Нұрсұлтан Әбішұлындай дарынды саясаткер қолға алма­ ғанда, мемлекетіміз менің ауылым­ ның күйін кешпесіне кім кепіл?! Елбасының кемеңгерлігінің, елге, халқына деген махаббатының ар­ қасында ел боп қалдық, көшіміз адаспай жол тауып, ілгері басты. Ақылгөйсіп отыр демессіздер, өз көзіммен көргенді, өз басымнан кешкенді айтып отырмын. Біз – тоқырау жылдары жамау киіммен мектепке барған буынбыз. Жы-

лыту жүйесі тоналған балабақша бөлмелеріне пеш салған, мектеп сыныбына ұқсатып жөндеген атааналарымыз еді. Қыста сабақ жүру үшін күзде мектепке қаппен тезек тасып, үйіп қою да сол кезеңнің көп баласына таныс шығар. Сынып жетекшіміз отын арқалаған оқушыларды тізімдеп тұратын-ды. Сыныптастарымыз қыста сабақ жылы жерде өту үшін екі сыныпқа ортақ пештегі отты кезектесіп көсеп отырды десек, бүгінгі оқушы оны көз алдына елестете алмайтын шығар. Сабақта көктемге дейін сырт киіммен отырып, оқулықты сатып алып, жарығы жоқ қараңғы сыныпта мұғалімнің қолдан сыз­ ған көрнекілігіне үңілуді, білтелі шаммен сабақ оқуды сезінбей-ақ қой­сын бүгінгі жас. Компьютерлер тек шетелдің фантастикалық киноларындағы құралдар сияқты көрінетін-тұғын. Бидайдан ұн тү­ йетін ежелгі заманның құралы – келі пайда болды сол тұста ауылдарда. Совхоз-колхоздың техникасынан айырылған әкелеріміз атты арбаға жегуді үйренді, қол­ дарына тұңғыш рет орақ-шал­ғы ұстады малының қысқы азығы үшін. Ауылдастарымыз көрші Ре­ сейдің ауылдарындағы бау-бақша плантацияларына кетті жалданып. Отағасы мен отанасының басты уайымы – балаларының ішер асы еді ол кезде... Осындай қара­пайым мысалдардан-ақ он бес-жиырма жылда тұрмысымыз қалай тү­зелгенін бағамдауға болады. Мұның бәрін оп-оңай ұмытып, елді ел етіп сақтап қалған, халықтың еңсесін көтеріп, тұрмысын тіктеген азаматтардың еңбегін жоққа

шығаруға болмайды. Мұны айтып отырған себебім – соңғы кездері ішкі-сыртқы арандатушы топтарға оңай ілесетін, арам пиғылды ақпарды ғаламтордан не «сары баспасөзден» оқып алып, оның түпкі байыбына бармайақ отырған жерінде өз сөзіндей қылып айтып отыратын, билікке қарсы пікір білдіруді ерлікке балайтын, өзінің тар ортасында еліміздің түрлі саяси қадамдарын мысқылдап, өзінше сынап-мінейтін, оң-солын, ұрпағының келешегін ойламай сөйлейтін замандастарымыз көбейіп бара жатқаны қынжылтады. Елбасы сол қиын кезеңде озық елдердің жетістігін, жаңалығын, ілім-білімін елге алып келсін деп «Болашақ» бағдарламасын қолға алды. Экономикасы күй­ реу жағдайында тұрған, инфляция шарықтап, жұмыссыздық жай­­­лаған, нарықтық қатынастар жа­ңадан басталған елде жаңа эко­ но­микалық-әлеуметтік үрдістерді жетік түсінетін мамандар өте аз еді. Елбасы халықаралық дең­ гейдегі сапалы білімі бар кадрларсыз стратегиялық қадамдарға жету қиын екенін ұғынды, "бола­ шақтықтарға" зор үмітпен қарады. Сенімінің ақталғанына көз жеткіздік бүгінде. Елбасының кешегі «Болашақ» бағдарламасының 20 жылдық мерейтойындағы жас­ тармен кездесуіндегі ел жастарына қарата айтқан сөздері Қа­ зақстанның барлық азаматына ой тастағанына сенімдімін.

- Өзіміздің осы уақытқа де­йін­ гі еңсерген істерімізге қарап, мен «Қазақстан – 2050» страте­

гиясының жүзеге асатынына сенемін. Біз осы тәуелсіздік жылдарында экономикамыздың көле­мін 16 есе арттырдық. 2015-2016 жылдары ішкі жалпы өнімнің жан басына шаққандағы үлесі 20 мың долларға дейін жетіп қалады.

100 миллиард АҚШ долларын құрайтын алтын-валюта қорымыз бар. Ендеше, біз өз болашағымызға сеніммен қарауымыз керек. Елбасы елімізде шикізат көздері, минералдық табиғат байлығы жеткілікті болғанымен, алда басқа экономиканы орнату мақсаты тұр­ ғанын айтты. Елдің жаңаша дамуына серпін беру үшін ғы­лымға көп инвестиция салынып жатқанын, жаңғыртылатын энергия көздерін дамыту қажеттілігін, «ЭКСПО-2017» көрмесін өткізу «жасыл» эконо­ микаға өтудің бастапқы сатысы болатынын мәлімдеді.

- «Қазақстан – 2050» - біздің ХХІ ғасырдағы ұлттық идеямыз. Біз өз ұлтымызды сыйлаймыз, ұлттық құндылықтарымызды құр­ меттейміз, бізге ең бастысы бірлік керек. Сіздердің және сіздердің ұрпақтарыңыздың бірлігі керек. Осы сәтте еліміздің көпұлтты екендігін, бұл жағдайға ешкімнің де кінәлі еместігін естен шығармау қажет. Ол үшін біз кеңдік көрсете білуіміз керек. Біздің буын өзінің мойнына түскен ауыр жүкті тік көтеріп, тәуелсіздікті орнатты. Болашақта оны алып жүру сіздер­ дің еншілеріңізге бұйырады, - деген Елбасының сөздерін әр қазақ­ стандық өзіне тікелей айтыл­ған деп ұқса, мемлекетіміз мәңгі­лік елге айналары сөзсіз.

гүлдәурен oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

Жастар – елдің қуаты мен Сейсенбі күні қаламыздағы жаңа Салтанат сарайында облыс әкімі, облыстық ассамблеяның төрағасы Нұрлан Ноғаев өңіріміздегі белсенді жастармен кездесті. Облыстық ассамблеяның жастар қанатының бастамасымен ұйымдастырылған бұл шараға ҚР Парламентінің депутаттары, мемлекеттік құрылым басшылары, ЖОО ректорлары, ассамблея мүшелері, ҮЕҰ және БАҚ өкілдері қатысты.

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ, «Орал өңірі» ҚР Білім және ғылым министр­ лігінің Жастар істері жөніндегі комитеті, «Қазбренд» қоғамдық қорының қолдауымен өткен бұл шара «Құндылықтардың ортақ жүйесін қалыптастыру» деп аталды. Кездесуде алғаш болып сөз алған облыс әкімі Нұрлан Ноғаев түрлі форматта жастармен, жалпы жұртшылықпен кездесулер жиі өтіп жүргенін айтты. Мұның пайдасы көп. Әсіресе, жергілікті атқарушы билік өкілдеріне орын алған, орындалмай жатқан қан­ дай мәселелер бар екенін білуге мүмкіндік береді. Бүгінгі шара жыл бойы атқарған істерге көз жіберуге және болашақ жоспарды бірге талқылауға негіз бол­мақ. «Шақыруымызды қабыл алып,

қой егіз табады» демекші, Парламент депутаттарының өңірімізге жасаған сапарлары бүгінгі біздің шарамызға тұспа-тұс келіп отыр. Бұл да жақсылықтың нышаны деп ойлаймын. Облысымыздың жас­та­ рымен кездесуге ниет таныт­қа­ны үшін мәртебелі меймандарымыз­ға да ризашылығымды білдіремін». Содан соң жастар облыс әкіміне және Парламент депутаттарына көкейлерінде жүрген сауалдарын жолдады. Мерген СҮЛЕЙМЕН, «Ақиқат» пікірсайыс орталығы» жастар қоғамдық бірлестігінің төрағасы: - Мемлекеттік тілді дамыту үшін тиісті шаралар алынып жат­ қанымен, қоғамдық орындарда әлі ол қағажу көріп жүргені жасырын емес. Соған орай азаматтарды жұмысқа қабылдарда олардың

қозғаушы күші

пай, даланы асқақтатайық» деген сөзі бар. Сондықтан әр адам - жеке тұлға. Ешкімді нәсіліне, ділі мен дініне қарап бөлуге болмайды, бәрі де тең құқылы. Оған Ата Заңымыз кепілдік береді. Әркім тәлім-тәрбиесіне байланысты өзін дамытып, өмірге бейімдейді. Ешкімді күштеп үйретуге болмайды. Әркім өзінен бастауы керек. Өзі үйреніп, қасындағылардың білуіне ұйытқы болуы тиіс. Үкімет тара-

Суреттерді түсірген Ардақ ГАБШАКИРОВА, Рафхат ХАЛЕЛОВ

осы жерге жиналған жастарға өз ризашылығымды білдіремін, - деді Нұрлан Асқарұлы. - Жастар мәселесі тек жастарға қатысты емес, жалпы жұртшылық үшін ортақ мәселе. Елбасымыздың өзі болашақ өкілдеріне жете көңіл бөліп отырады. Себебі олар қоға­ мымыздың белсенді қозғаушы кү­ші. Ел тәуелсіздігін баянды етуге, республикамызда мемлекет­ тік бағдарламалардың жүзеге асуына жастардың қосып жатқан үлесі зор. «Құтты қонақ келсе,

екі тілге де жетіктігіне мән берген дұрыс сияқты. Нұрлан Асқарұлы, осы мәселеге байланысты сіздің пікіріңізді білгім келеді. Нұрлан НОҒАЕВ: - Тіл мәселесі - қоғамда жиі кө­ теріліп жүрген, алаңдаушылық ту­ ғызатын мәселе. Кеше «Болашақ» бағдарламасының түлектерімен кез­десуі кезінде Елбасымыз «Бі­ реуді кемсітемін деп өзіңді жо­ ғарылата алмайсың» – деді. Олжас Сүлейменовтің «Тауларды аласарт­

5

пынан мемлекеттік тілді дамытуға қажет жағдайлар жасалуда. Со­ның арқасында өзге ұлт өкілдері қазақ тілінде білім нәрімен сусындауда. Мәселен, облысымызда қазақ тілді балабақша мен мектепке баласын берген өзге ұлт өкілдері баршылық. Альфия ЛЕЖНИНА, татар мәдени орталығындағы жастар қанатының жетекшісі: - Қазақта «Отан отбасынан басталады» деген мәтел бар. Отба-

сы - қоғамдағы құндылықтарды сақ­тайтын институт. Баланың қан­ дай адам болып қалыптаспағы жанұядан бас­тау алады. Соған орай Нұрлан Асқарұлы көп балалы отбасында дүниеге келіп, бүгінде көп балалы әке атанып отырған сіздің осы бағытта жастарға айтарыңыз бар екенін білеміз... Нұрлан НОҒАЕВ: - Әр заманда да, әр ұлтта да отбасы құндылығы жоғары ба­ға­ ланады. Уақыт өткен сайын отбасына байланысты көзқарас өзгеріп отырады. Мәселен, қазір кейбір жастар ЖОО-ны бітіріп, қызмет баспалдағымен көтеріліп барып «Отбасын құрсам ба, әлде тағы да жүре тұрсам ба, тағы бір маңызды шаруаларымды бітіріп алсам ба екен?» деп ойлайды. «Материалдық жағ­дайымды дұрыстап алғасын, үйленіп не тұрмыс құрамын» дегендермен келіспеймін. Материал­ дық құндылықтың түбіне жету мүм­ кін емес. Кезінде өзім үйленген шақта да жағдайым мәз болды деп айта алмаймын. Үйіміз болған жоқ. Пә­тер жалдап күн көрдік. Бірақ ең­бек арқылы бәріне де қол жеткізетінімізге сендік. Бабала­ры­мыз айтқан ғой «Қой егіз туса, бір түп жусан артық шығады» деп. Ақынжыраулар «Ауыз берген Құдай аштан қалдырмайтынын» баяндайды. Көп балалы отбасы ұйым­ шыл, жауапты, еңбекқор келеді. Мұны бәріміз де көріп жүрміз. Дегенмен де бұл бағытта да еш­ кімді кінәлауға болмайды. Себебі әркімнің өмірге деген көз­ қа­расын, жағдайын да ескеру керек. Ғылымда туу коэффициент деген бар. Егер бұл коэффициент 2,1 көрсеткішінен төмен болса, онда ол ұлттың болашағы бұлың­ ғыр. Зерттеулер көрсетіп отыр­ ғандай, Еуропаның көптеген елін­­де туу коэффициенті 1,2-1,3 дең­ гейінде...

Асқар АЛДАМЖАРОВ, М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың студенті: - Қаламызда ғылыми кешен ашылатынын естіп, қуанып жатырмыз. Бұл жастардың ғылымға кеңінен бетбұруына, жас иннова­ торлардың қалыптасуына, өзара пікір алмасуына мүмкіндік туғы­ затыны сөзсіз. Кезінде Ресейдің Новосибирск қаласында осындай жобалардың жүзеге асуының нә­ тижесінде ол білім мен ғы­лымның орталығына айналды. Болашақта біздің де шаһар осындай орталық болады деген сенім бар. Игілікті бастаманы қолға алғаныңыз үшін сізге жастардың атынан риза­шы­ лығымызды білдіргім келеді. Нұрлан НОҒАЕВ: - Рақмет, үдемелі индустриал­ды-инновациялық даму бағдарла­ масы арқылы кәсіпкерлерге жанжақты көмек көрсетіліп жатыр. Елбасымыз ғылымды дамытуға жағдай жасай отырып, инновацияны жетілдіруге мән беріп келеді. Инновация дегенміз – жа­ ңа­шылдық. Сол жаңаша ойлау арқылы шетелдіктер өзгелердің ойына келмеген жаңа технология­ ларды шығаруда. Мемлекетіміз де осы бағытта жұмыстануда. Мәселен, бізде «Алгоритм» технопаркі бар. Енді оқушылар мен жастардың ғылыммен айналысатын орны ашылмақ. Қаламыздағы Назарбаев зияткерлік мектебі мен салынып жатқан теннис кортының арасында бос тұрған жерге екі ғимарат салынбақшы. Соның біреуі – кітапхана. Екіншісі – оқушылар және жастар орталығы. Бұл екеуі де халықпен кездесу кезінде көтерілген мәселелер еді. Екеуі де заман талабына сай салы­нып, жарақтандырылды. Оқушылар жә­не жастар орталығында түрлі үйір­мелер жұмыс істейтін болады. Со­ ның ішінде ғылыми бағыт бойынша.

6

есеп Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Кеше облыс әкімдігінде Ақжайық, Зеленов, Тасқала, Теректі, Бөкей ордасы, Жаңақала, Қазталов және Жәнібек аудандарының бас­ шылары өңірдегі мемлекет­ тік бағдарламалардың жүзеге асырылуы жайында есеп бер­ ді. Жиынға облыс әкімі Нұрлан Ноғаев қатысты.

Аудан әкімдері есеп берді

Қазбек ҚҰТТЫМҰРАТҰЛЫ, «Орал өңірі»

– Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Үкіметтің кеңейтілген отырысын­да Үкімет тарапына, облыстар та­рапына көптеген сын айтты. Осы­ ған орай Премьер-министр облыс әкімдеріне әр аудан әкімінің мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыруы жөнінде, атқарылып жа­ тырған істері, болашақ жоспарлары турасында есеп алуға тап­сыр­ма берген болатын. Бүгінгі жиынның мәнісі осы, – деді облыс басшысы Нұрлан Асқарұлы есеп беру жиналысын аша отырып. Есеп беруге алдымен Ақжайық ауданының әкімі Нариман Төре­ғалиев шықты. Мемлекет басшы­сының тапсырмасымен қабыл­да­ нып, жүзеге асырылып жатырған «Жұмыспен қамту-2020», «Бизнес­тің жол картасы-2020» бағдарла­ маларының ауданда жүзеге асыру барысына тоқталып, бірқатар

жетістікті айтып өтті. Дегенмен жиынның негізгі мәні аталған бағдарламаларды барынша то­ лық жүзеге асыру, кемшіліктер мен қателіктерге жол бермеу болғандықтан, күрмеулі мәселе­ лер көбірек көтерілді. Мәселен, облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеу­мет­тік бағдарламалар басқармасы­ның басшысы Кемел Сәдбеков Ақжайық ауданында 169 адам қайта даярлау бойынша оқу бі­тір­генін, соның 128-і ғана жұмысқа орналасқан, 41 адамның жұмыс­ сыз жүрген себебін сұрады. Жас­тар практикасы бойынша 71 адам жұмысын аяқтаған, 54-і жұмыс­ сыз. Нариман Төреғалиұлы сын­ды мойындап, болашақта еңбек нарығындағы сұранысқа ие ма­ мандықтарға ғана оқыту қажетті­ гін айтты. Сонымен бірге ауданда саны 700-ге дейін жеткен шаруа қожалықтарында барлығы 3 мыңдай адам ғана тіркелген. Кәсіпкерлер салық төлеуден жалтарып, жұмыссыздарды тұрақты

жұмысқа алғысы келмейді. Облыс әкімінің бірінші орынбасары Серік Шәпкенов ауылда жүзеге асырылып жатқан бағдар­ ламаларды бір-бірімен үйлестіре, кешенді жүргізу қажеттігін баса тапсырды. Облыс әкімінің орын­ басары Серік Сүлеймен аудандарда мал тұқымын асылдандыру, асыл тұқымды мал сатып алу жұмысын жетілдіруді сұрады. Ал облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасының басшысы Жасұлан Жақыпов осы кезге дейін мемлекеттен қаржылай жәрдем-несие алған шағын және орта бизнес өкілдерінің несие қарызын өтеуде кідіріс болып отырғанын айтады. Мысалы, бү­ гінгі Ақжайық ауданының 6 несие серіктестігінің мерзімінен ке­шіккен несие қарызы 457 мың теңге болыпты. Мұндай көрініс облысымыздың барлық ауданына ортақ десек те болады. «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасында ауыл шаруа­шы­лығында жұмыс істейтін кәсіп­

керлерге көмек беретін біршама жеңілдік бар. Бірақ сол мемлекет­тік қолдауды жергілікті тұрғын­ дарға түсіндіру, насихаттау кем­шін. Мысалы, ауыл бизнесін да­ мытуға 14%-дық өсіммен беріліп, оның тең жарымы мемлекет тарапынан субсидияланатын несиені алушылар қатары көп еместігін осылайша түсіндіруге болады. Зеленов ауданының әкімі Кәрім Жақыповтың есебі тыңдалған соң бұл ауданға тән кемшіліктер де сөз болды. Мәселен, «Жұмыспен қамту-2020» бағдарламасының бі­­рінші бағыты «ауылда кәсіпкер­лік­ті дамыту арқылы жұмыс орындарын құру» деп аталады. Осы бағдарлама аясында Зеленов ау­ данында биыл 88 адам 184 млн. теңге несие алған. Бірақ жаңа­дан ашылған қосымша жұмыс ор­ны 55 қана. Салыстырсақ, Жаңа­ қалада 46 адам алып, 103 қосымша жұмыс орны ашылған. Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы бастығының орынбасары Наурызбай Қарағойшин Зеленов ауданында асыл тұқымды мал басын көбейту жұмысы ақсап тұрғанын айтады. Биыл 2 шаруа қожалығы асыл тұқымды мал алған, келесі жылға 3 шаруашылық жоспарлап отыр екен. Бұл өте аз. Облыс әкімінің орынбасары Серік Сү­ леймен Үкіметтің тапсырмасы бойынша 2015 жылға дейін об­ лысқа 5300 бас асыл тұқымды мал әкелінуі тиістігін алға тартты. Биыл әкелінген мал 500-дей ға­на. Сондықтан бұл бағытта да жұ­ мысты ширату қажеттігі байқа­лып тұр. Бөкей ордасы ауданы­ның әкімі Нұрлан Рахымжановқа да осы мәселе бойынша сын айтылды. Облыс әкімінің орынбасары Ал­маз Бадашев тұрғын үй шаруа­ шылығын жаңғырту бағдарлама­ сы бойынша қордаланып қалған мәселелерге тоқталды. Осы кез­ге дейін атқарылған жаңарту жұ­мысы үшін Зеленов ауданы мем­лекетке жылына 21 млн. теңге қайтаруы керек екен. Ал қайта­ рылғаны 3 млн. теңге ғана. Ау­дан әкімі К.Жақыпов қарызды қай­-

тар­май отырғандарды сотқа беруге дейін шаралар қолданылып жатқанын тілге тиек етті. Бірақ бұл мәселені ушықтырмай, сотқа жеткізбей шешу керек. «Біз бұл бағдарламаны табысы аз отба­сы­ ларға көмектесу үшін жүргізіп отырмыз. Оларды сотқа беру мә­ селені шешпейді. Егер шынымен жағдайы көтермесе, тұрғын үйкоммуналдық көмегі берілуі тиіс» – деді Серік Жамбылұлы. Тасқала ауданының әкімі Санжар Әлиев бұл қызметке жаңа­дан келгендіктен, сын садағына көп іліне қойған жоқ. Бірақ облыс орталығына жақын, экономика­лық әлеуеті жоғары өңірде атқа­ рылуы тиіс жұмыстар жетерлік. Теректі ауданының әкімі Жеңіс Серікқалиев, Қазталов ауданы­ның әкімі Нұрлан Бекқайыр, Жә­ нібек ауданының әкімі Мұрат Мұқаев, Жаңақала ауданының әкімі Лавр Хайретдинов, Бөкей ордасы ауданының әкімі Нұрлан Рахымжановтың есептері де қызу талқыланды. Облыс басшысы Нұрлан Ноғаев облыстық жұмыспен қамтуды үй­лестіру және әлеуметтік бағдар­ ламалар басқармасының басшысы Кемел Сәдбековке халықты жұ­мыспен қамту бағдарламалары бойынша аудан басшыларымен етене жұмыс істеуді қатаң тапсырды. «Жұмыспен қамту-2020» бағ­ дарламасының ІІІ бағыты бойынша алыс ауылдардан көшіру ке­зінде олардың жұмыспен қамты­ луы ерекше ескерілуі қажет, – деді облыс басшысы. Өйткені кө­ шіп келушілерге жаңа үй жалға беріледі. Ай сайын олар пәтер­ ақы төлеуі тиіс. Бөрлі ауылында салынған 60 үйдің тұрғындары өздеріне Қарашығанақтан жала­ қысы жоғары жұмыс берілетіндігі жөнінде уәде берілгенін, бірақ орындалмағанын айтып, арыздануда. Бұл мәселе Зеленов пен Тасқала аудандарында жаңа үй салып, жұмыссыздарды көшіріп алған кезде ескерілуі, сабақ болуы қажет. Аудан әкімдерінің есеп беруі жалғасады. «Орал өңірі» газеті алдағы санында ол жиынның барысынан да оқырмандарын хабардар етпек. Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

әлеумет oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

7

Жігері жасымаған жандар мерекесі Жақында Оралдағы қазақ драма театрында облыстық ішкі саясат басқармасының қолдауымен «БҚО мүгедектерінің ерікті қоғамы» қоғамдық бірлестігінің құрылғанына 25 жыл толуына арналған салтанатты шара өтті. Осы жиынға облыс әкімі Н.Ноғаев қатысып, сөз сөйледі. Шараға қатысушылар, ең алдымен, мүмкіндігі шектеулі жандардың бұйымдары қойылған көрмені тамашалады. Серік ІЗБАСАРҰЛЫ, «Орал өңірі» - Бүгін БҰҰ белгіле­ген мүм­ кіндігі шектеулі жандар­дың бү­кіл­әлемдік күні және сіз­дің қо­ғамдық бірлестіктің құрыл­ғаны­на 25 жыл толып отыр, - деді облыс басшысы. Ста­­тистикалық дерек бойынша өңі­рімізде қазір 25 мыңнан астам мүмкіндігі шек­теулі жан бар. Бә­рі де сан алуан жастағы жерлестеріміз. Бі­ рақ олар тағдырдың салғаны­на мойымай, өрлікпен, ерлікпен, шексіз жігермен бүгінгі қоғамның лайықты мүшесі болуға тырысуда және болып та жүр. Біз мемлекет тарапынан мүмкіндігі шектеу­лі жандарға көмек пен қолдау көрсетіп келеміз. Мақсат - олардың өздерін өзгелермен тең құқылы азамат екенін сезінуі. Бұл - Елбасымыз Н.Назарбаевтың тікелей нұсқауына орай атқары­ латын іс-әрекеттер. Мәселен, Жа­пония­да мүмкіндігі шектеулі жан­дарға ешқандай жәрдемақы тө­ ленбесе де, олардың ешкімнен кем қалмай, бар қабілетімен жұмыс жасауына мемлекет тарапынан қамқорлық күшті екен. Демек, біз де тек жәрдемақымен шектеліп қалмай, халықтың осы әлеуметтік тобының еңбек етіп, ел

экономикасының дамуына үлес қосуына қолдау көрсетуіміз қажет. Әрі облыс әкімі ретінде сіздердің мұң-мұқтажыңыздың қашанда ес­керіліп, мүдделеріңіздің үнемі қорғалатынына сендіргім келеді. Сіздің қоғамдық бірлестіктің басшысы Жұмажан Қожжановтың облыс әкімінің кеңесшісі болып тағайындалуы - соның айғағы. Олай болса, келешекте де сіздің ұйыммен, демек сіздермен өзара ынтымақ нығая бермек! Қоғамдық бірлестіктің төраға­ сы Жұмажан Қожжановтың баян еткеніндей, 1988 жылы 2 жел­ тоқсанда мүгедектердің облыс­ тық конференциясының шешімімен «БҚО мүгедектерінің ерікті қоғамы» құрылған. Қазір өңіріміз­ де 21800 адам мүгедектігіне бай­ланысты жәрдемақы алады. Олар­дың қатарында үш топтағы мүге­ дектер, соғыс мүгедектері мен оған теңестірілгендер, балалар бар. Қоғамның құрамына бір қа­ лалық, 12 аудандық бөлімше, 4 ай­мақтық және 150-ден аса ауыл округтеріндегі бастауыш ұйымдар енеді. Өткен жылда айтарлықтай істер тындырылды. Мәселен, қо­ғам, мемлекеттік мекемелер жә­не халыққа қызмет көрсету ор­та­лығы арасындағы үш топтағы мү­ гедектерді үйінде қамту туралы ұйғарымға қол қойылды. Сон-

дай-ақ қоғам мүмкіндігі шектеулі жандардың жұмысқа орналасуы жайында дерек жинап, олардың еңбекке араласуына қолдау жасап келеді. Тек өткен жылы Орал қаласында 23 адам еңбек биржасы арқылы жұмысқа орналасса, 10-ы қайта даярлықтан өтті. Қаратөбе ауданында 16 адам тұрақты, 12 адам әлеуметтік, 12-сі қоғамдық жұмысқа орналасыпты. Тасқала ауданында 10 адам жұмысқа орналасып, 2 адам кәсіби оқуды аяқтап, өмірден өз орындарын тапты. «Ақжайық» шипажайында 37 адам емделіп қайтты. Жалпы, осы шипажайға барушылардың саны жыл өткен сайын өсуде. Жас­ тардың ЖОО және арнаулы орта білім беретін оқу орындарында білім алуына қолдау көрсету Ақ­ жайық, Қаратөбе, Тасқала аудандарында жақсы жолға қойылған. Сондай-ақ аталмыш аудандарда жергілікті билік пен қоғамның бөлімшелері арасындағы іскерлік ынтымақ мүгедектердің мұң-мұқ­тажын шешуде оң нәтижесін бе­ ріп отыр. Облыс бойынша 1060 адам республикалық, облыстық апталық басылымдарды тегін алып тұрады. Орал қаласындағы қазақ және орыс драма театрларына қойылым сайын 6 адамның тегін кіруіне мүмкіндік берілген. Же­ке кәсіпкерлікпен айналысып,

Суретті түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ жаңа жұмыс орындарын ашқан қоғам мүшелерінің қатары көбей­ді. Солардың ішінен Р.Жылқай­да­ров, Б.Қожақов, Р.Шахметов, А.Айт­ баев, А.Жонысов, С.Тілеубергенов және басқаларының есімдерін құрметпен атаған жөн. Әрі жыл сайын мемлекеттің қолдауына сүйеніп, жеке кәсіпкерлікпен ай­ налысуға ниет білдіргендердің қатары артып келеді. Ж.Қожжа­ нов әрі қарай мүмкіндігі шектеу­лі жандардың спорттағы жеңісжетістіктері туралы кеңінен баяндады. Бұдан басқа қоғам есебінен 12 адамға арба берілсе, 25 жанға қаржылай көмек көрсетілген. «Инватакси» көлігімен орта есеппен айына 90-100, жылына 1800-2000

Аманкелдіге газ келді Тұңғыш Президент күні қарсаңында Шыңғырлау ауданында қуанышты шара болды. Теміржол бойындағы Аманкелді бекетіне көгілдір отын келді. Жергілікті жұрт ауылға газдың келуін көптен күтулі еді. Елді мекенге «Талдысай-Аманкелді» газ құбырын тартуға 85 млн. 178 мың теңге қаржы бөлініп, оның ұзындығы 14 шақырымды құрады. Құрылыс жұмысын «Газстрой» ЖШС сапалы атқарды. Ашылу салтанатында сөз алған аудан әкімі Ал­дияр Халелов Елбасының халыққа жа­

саған ізгілікті істерінің жалғасындай болған бұл жұмыстың сәтті аяқталуы­мен барша қауымды құттықтады. Қуа­нышты бөлісуге арнайы келген БҚО энергетика және коммуналдық шаруа­ шылық басқармасы бастығының мінде­тін атқарушы Бекет Тұрсынов 2015 жыл­-

Шандоз ТҰҚАШЕВА, ауыл тұрғыны: - Тұңғыш Президент күні қарса­ңын­да көптен күткен көгілдір отынның ауы­ лымызға келгеніне өте қуаныш­ты­мын. Енді үйдегі жұмыстар жеңілдейді. Осы игілікті іске ұйытқы болған билік тізгінін ұстаған барша азаматқа алғыс айтамын.

ға дейін ауданды газбен қамту түгел аяқталатынын атап өтті. Ауыл тұрғын­дары атынан зейнеткер Ахат Бисенға­лиева сөз сөйлеп, облыс, аудан басшы­ лығына аналық алғысын білдірді.

Адақ ШОТПАНОВ, Шыңғырлау ауданы

Сағынбай ЕДІЛБАЕВ, ауыл тұрғыны: - Көңіліміз керемет көтеріліп қалды. Ауыл тұрғындарының 90 пайызы үй­ле­ рін газға қосты. Осы игі шараны жүзеге асырған азаматтарға, жұмысты сапалы орындаған Жүсіп Қазиев басқаратын «Газстрой» ЖШС-ның ұжымына ризамыз.

адам қамтылуда. Зағип жандарға да арнаулы такси қызметі бар. Со­ ңында төраға мүмкіндігі шектеу­ лі жандарға қомақты демеушілік көрсететін «КПО (б.в)», «Конденсат» АҚ және басқа да мекемекәсіпорындардың басшылығына шын жүректен алғыс айтты. Жиынға қатысушыларды Орал қалалық мәслихатының хатшысы Марс Сатыбалдиев, еңбек ардагері Роза Көжекова, Ұлы Отан соғысының ардагері Хамза Сафин, «Диабет» қоғамдық ұйымының төрайымы Тамара Истомина жә­ не басқалары шын жүректен құттықтады. Салтанатты шара со­ңы марапат пен мерекелік кон­ цертке ұласты.

8

ел-жұрт Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Ақжайыққа Ақжайық ауда­ нында жұмыс сапа­ рымен Парламент Мәжілісінің депу­ таты Елена Тара­ сенко, «Нұр Отан» партия­сы Саяси кеңесінің мүшесі, «Отдел­строй» кәсіпорнының ди­ ректоры Валентина Михно болды. Аудан әкімі Нари­ ман Төреғалиевпен ауыл-ел тынысының көкейкесті мәселелері бойын­ ша әңгімелесті.

Ч

апаевтағы аудандық ор­­та­лық ауруханада ұжым­мен кездесті, осында ем­делу­ шілер­мен әңгімелесіп, жағ­дай­ ларын біл­ді, мұқтаж­дық­тарын сұрастырды. Со­ңынан азамат­ тарды жеке мә­се­ле­лері бо­ йынша қабылдау жүр­гізді.

Елбасының тікелей тапсырмасымен қолға алынған «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасында ауылдық жерлер­ де кәсібін ашқан азаматтарға инфрақұрылым жасақтап беру атқарушы органдарға шегелеп тапсырылған болатын. Осы бағыттағы ілкімді іс Қаратөбе ауданында жақсы нәтиже көрсетіп отыр. Бұған біз Жусан­ дой ауылдық округін­ дегі «Думан» шаруа қожалығында болған кезімізде нақты көз жет­ кіздік. Қожалық жетекшісі Серік Құ­ башевтың айтуынша, бүгінгі шалт­ты жағдайға жету үшін шар­уа­ шылық біраз қиындықты бас­тан өткерген. 1998 жылы құ­рыл­ ған қожалық 2011 жылға де­йін қоңыртөбел тіршілік кешкені бол-

барып қайтты

Өңірімізге іссапармен кел­ ген ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Сергей Громов, Бірғаным Әйтімова және Мәжіліс депутаттары Виктор Киянский, Шафхат Өтемісов, Зухра Саяпова «Орал «Зе­ нит» зауыты» АҚ-да болып, жұмысшылармен кездесті. Астаналық меймандарды облыс әкімінің орынбасары Бақтияр Мәкен бастап жүрді.

қамтамасыз етіп отыр және оның алдағы жос­пары да ауқымды. Зауыт су ығыстырымдылығы 500 тон­наға дейін кемелер шығара алады. Сенат депутаты Сергей Громовтың айтуынша, Жайық өзенінің таяздануы қуатты кемелерді Каспий теңізіне жеткізуде қиындықтар тудырады. Сондықтан Ақтау қаласынан зауыттың филиа­ лын ашу көз­делуде. Зауыт басшы­ лығы мен ұжымы қорғаныс саласына қызмет ететін кәсіпорынды қо­сым­ша құн және баж са­лық­ тарынан, Кеден одағы шең­берінде

«Зениттің» Ақтауда филиалы ашылмақ Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі»

Осы күні Елена Тарасенко мен Валентина Михно аудан әкімі Н.Төреғалиевпен бірге Кө­неккеткен ауылының тұрғын­ да­рымен дидарласты. Бұл жүз­ десуде «Қазақстан – 2050» стра­ тегиясы­ның мақсат-мұрат­тары, ма­ңызды құжаттың құндылық қуаты, дәуір талабына сай Пар­

ламенттің алдында тұрған міндеттер жан-жақты сөз болып, жұрттың сұрақтарына жауаптар қайтарылды.

Болат ҚОСЖАНҰЛЫ, Ақжайық ауданы Суретті түсірген Таңатар ТАЛҒАТҰЛЫ

Өндірістік цехта өткен жүз­десу­де депутаттар Пре­зи­дент­тің «Қазақ­стан - 2050» стратегиясы» Жолдауын насихаттап, Пар­ламенттің жұмысы, жа­ ңа­дан шығарылған заңдар жа­йын­да әңгімеледі. Елімізде ЖІӨ-нің 1%-ы қор­ғаныс саласына бағыт­та­ла­ды. Осыған орай мемлекет тарапынан қорғаныс-өн­ дірістік кә­сіпорындары жүйесіне кіретін оралдық зауыттың дамуына көңіл бөлінуде. Кәсіпорын қор­ғаныс саласын қажетті ке­ме-катерлермен

сырттан әкелінетін тауарларға салынатын кедендік салықтардан босатуды сұ­райды. Өйткені мемлекеттің өзі мұндай кәсіпорынды тапсырыстармен қамтып, дамуына жағдай жасайды да, одан кейін оны салық түрінде қайырады. «Зениттің» келешегі кемел. Бү­гін­де зауыттың инфра­құ­ры­лымын да­мытуға қаржы құюды қалайтын инвесторлар бар. Зауыт басшылығы цехтарды, құрал-жабдықтарды жаң­ғыр­ту­ға, мамандарды оқытуға жұ­мыстануда. Үш жылға арналған мемлекеттік тапсырыс бойын­ша өнім шығару үрдісі кәсіп­орынның дамуына жол ашады.

Даладағы «Думанға» электр жарығы келе жатыр... маса, пәлендей табысымен көзге түспепті. «Ел қатарлы жеке мал, үйрек-қаз ұстадық. Бірақ одан елеу­лі пайда болмады. Содан 2011 жылы 630 гектар жер алып, тың жерден, дала төсінен жаңа үй, қора-қопсы салуға кірістік. Бесалты ағайынды жігіт жұмылдық бұл жұмысқа. Әуелі қаржымызға трактор, шөп маялағыш, сосын «Сыбаға» бағдарламасы арқылы 7 млн. 300 мың теңгеге мал сатып алдық. Төрт түліктің бәрін ұс­ таймыз. Малды асылдандыру – басым бағыт», - дейді Серік Құбашев. Жұмыс істеген жанға жылма-жыл табыс келетінін түсінген қожалық басшысы «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасының инфрақұрылымға қатысты тұсын үлкен қуанышпен қабылдапты.

Қыстаққа электр жарығын тарту бұрын орындалмас арман секілді болса, қазір ол әне-міне дегенше «Думанға» келгелі тұр. «Электр желісінен біздің үйге дейінгі аралық 1 шақырым 111 метр. Биылғы жылдың наурызын-

да осы шаруаны бастап кеттім. Құжат жинау біраз уақыт алады екен. Электр бағандарын орнату үшін жерге акт жасаттым. Енді актті тіркетейін деп халыққа қызмет көрсету орталығына келсем, ондағылар тіркемейді. Жеті-сегіз

күн жүріп, заңды жолдарын тауып, тіркеттік-ау, әйтеуір. Сөйтсек, бұл аумаққа көше мәртебесі берілуі керек екен. Қазір бұл жер Ханкөл-2 көшесі деп аталады», - дейді Серік ағамыз күлімсіреп. Қожалық басшысы аталмыш бағдарламаны іске асыруға тапсырма берген, қаржы бөлдірген Елбасына, содан кейін оны түсіндіру, қолдау жұмысын жүргізген облыс, аудан, ауыл әкімдеріне дән риза. Әйтеуір, бәрі ойдағыдай аяқталып, «Думан» шаруа қожалығы, бұйырса, аудан бойынша бірінші болып осы бағдарламаның игілігін көрмекші. Әзірге жарық келе қоймады деп қайғырып жатқан қожалық жоқ. Үй үстіне орнатылған күн батарея­ сы мен жел генераторы жеткілікті мөлшерде қуат беруде.

Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ, Қаратөбе ауданы

мәселе oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

9

Ауылдағы кәсіпкерлікті

қалай дамытамыз?

Осы сұрақ және үдемелі индустриялықинновациялық мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асуы Жаңақала ауданында облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімовтің қатысуымен өткен семинар-кеңесте кеңінен талқыланды.

А

-

уданда 933 шағын кәсіп­ керлік нысаны жұмыс жа­сайды. Со­ның 115-і осы жыл­дың 10 айында тіркелді. 12-сі заң­ды тұлғалар болса, қалғаны – жеке тұлғалар. Аудан әкімі өңір жұмы­сына шолу жасап, облыс бойынша тіркелген кәсіпкерлік субъек­ тілердің 58 пайызы белсенді бол­са, Жаңа­қалада 92 пайызы жұ­ мыс жасап тұрғанын мәлімдеді. Деге­нмен оларда жұмыс жасайтын адам саны мен бюджетке түсетін салық түсімі аз екенін жасырмады. Аудан бойынша халыққа қыз­ мет көрсетіп жатқан 2 сауда үйі, 113 дүкен, 19 қоғамдық тамақтану орны, 2 жанармай стансасы, 10 шаштараз, 6 монша, 2 қонақүй, 2 автокөлік жөндеу және тағы басқа нысандар қызмет көрсетеді. Бұл көрсеткіштер жыл санап өсе беретіні кәміл. Батыс Қазақстан облысының кә­сіпкерлік және индустриалдыинновациялық даму басқармасы басшысының орынбасары Мир­ жан Сатқанов үдемелі индустрия­ лық-инновациялық мемлекеттік бағ­дарламасы шеңберінде облыс­та атқарылып жатқан мемлекеттік бағдарламалар туралы хабарлама жасады. Ол республикадан жобаларға қаралған қаржының бұрынғыдай облыс арқылы емес, аудандарға тіке бөлінетінін, үдемелі индус­-

т­риялық-инновациялық даму бағы­ ты шеңберінде 2020 жылға дейін облыс бойынша 5 бағытта атқа­ рылатын жұмыстарды атап айтты. Жаңақала кәсіпкерлерін осы бағытта жұмыстануға шақырды. Хабарламашы «Жол картасы2020» бағдарламасы шеңберінде облысымызда 35 жоба іске асып, Бөрлі, Зеленов, Тасқала, Жәні­ бек және Сырым аудандарынан инвес­тициялық жобалар тіркелгенін мәлімдеді. Инвестициялық жобаның аудан рейтінгісінің өсуі­ не, инвестицияның құйылуына ықпалын түсіндіріп, тағы басқа да артықшылықтарын атады.

- Егер қаладағы сметалық жобаларды жасау бағасы тым қым­ бат болса, сондай сметалық жоба жасайтын фирманы осы жерден ашыңыздар. 4 кәсіпкер бірігіп фирма ашуға болады, - деп кеңес берді ол. Осы бағытқа келесі жылы 1 млрд. теңгенің үстінде қаржы бө­лінсе, соның 500 миллион тең­­ге­сін электр желісін тарту, су апару және тағы басқа жұмыстар үшін аудандарға бөлу жоспарлан­ ғанын әңгімеледі. Келесі болып хабарлама жаса­ ған «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ Батыс Қазақстан филиа­ лының директоры Әлия Сәлие­ва жергілікті кәсіпкерлерге қор қыз­ меттерін ұсынды.

Мал арзандап кетті... Мемлекет тарапынан қолдауды сезінген ауыл тұрғындары бүгінде бизнеске дендеп бет бұра бастады. Дегенмен әліптің артын бағып, бел шешіп кірісіп кетуге жүрексініп жүргендер де кездеседі.

С

ондықтан да насихат жұ­мыстарын өрістетіп, бұқараға кәсіпкерліктің әліппесінен бастап, бүге-шүгесіне дейін түсіндірудің еш артықтығы жоқ. Осы мақсатта облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімов бастаған құрамында облыстың кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық даму басқармасы басшысының орынбасары Миржан Сатқанов, «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ Батыс Қазақстан филиалы директоры Әлия Сәлиева, облыстық кәсіпкерлер палатасы төрайымы Айнагүл Ақашаева және «Алго­ ритм» технопаркі» ЖШС-ның ди­­ректоры Арман Есекенов бар топ таяуда ауданымызға келіп, ау­дандық мәдениет үйінде ша­ғын және орта кәсіпкерлік өкіл­

дері, мекеме бас­шылары, ауыл әкімдерінің қатысуымен семинаркеңес өткізді. Семинар-кеңесті Бөкей ордасы ауданының әкімі Нұрлан Рахымжанов ашып, облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімов Ел­ба­сынан кәсіпкерлікті дамыту жө­ ніндегі тапсырмасы ха­қында келелі әңгіме қозғап, жинал­ғандарды Қазақстан Республикасы тұңғыш Президенті күнімен құт­тықтады. Аудан басшысы Нұрлан Рахым­ жанов Бөкей ордасындағы кәсіп­керліктің даму барысымен таныс­ тырғаннан кейін, жоғарыда аталған облыстан келген сала басшылары өздері жауапты салалары бойынша атқарылып жатқан жобалар туралы хабарлама жасап, бизнесті қолға алудың, дамытудың жай-жап-

Хабарламадан соң ауыл кә­сіп­ кері Т.Байкенов ауыл кәсіп­кер­ле­ рінің мәселелерін көтерді.

- Сіздер жиында «тәтті» сөй­ ле­гендеріңізбен осындай көзқа­ расты іс басында көре алмай келеміз. Банк қызметкерлері ауыл кәсіпкерлерін менсінбей қарсы алады. Мәдениетті сөйлесу былай тұрсын, қажетті құжаттарды дұ­ рыс түсіндірмей, ауылға сабылтып қояды. Ет өтпейді, ауыл кәсіпкерле­ рінің табысқа қолдары жетпейді. Банктер ауылдан кепілдік алмайды. Осы мәселелерді шешіп алуымыз керек, - деді ол. Көтерілген мәселелер кеңінен талқыланғаннан кейін БҚО кәсіп­ керлер палатасының төрайымы Айнагүл Ақашаева хабарлама жа­сады. Ол заңдағы өзгерістерге орай алда­ғы жылдан бастап әрбір кә­сіпкер мін­детті түрде жаңа пала­таның мүшесі болу қажеттігін хабарлады. Соған орай түсінік жұ­ мыстарын жүргізуде екендігін айта отырып, әрбір ауданнан өкілдік ашу жоспарланғанын мәлімдеді. Оның мақсатын түсіндірді. Ал «Алгоритм» технопаркі» ЖШС-ның директоры Арман Есекенов Қазақстанда инновация­лар­ ға көрсетілетін мемлекеттік қол­ дауды әңгімеледі. Серіктестіктің жұмысын таныстыра отырып, жыл сайын 25-30 жобаны іріктеп Аста­ наға жіберетіндерін, Астанадан тек соның 2-3-еуі қабылданып, қар­ жыландырылатынын айтты. Семинар-кеңесті облыс әкімі­ нің орынбасары Марат Кәрімов қорытындылады.

Меңтай БЕКТҰРСЫНОВА, Жаңақала ауданы

сарына тоқталды. Орда ауылдық округі әкімі Мейрамбек Аққалиев Хан ордасы ауылы жігіттерінің де әр түрлі бағдарламалармен несие алып, жұмыстанып жатқанын жеткізіп, ет бағасының түсіп кетуіне байланысты несие қайтарымына жеңілдік жасалса, не кейін шеге­ рілсе деген ұсыныс түсірді. Бисен­ дік зейнеткер Хайролла Сабыров та балаларының мал өсіру үшін несие алып, былтыр әр тоқтыны 15-20 мың теңгеден сатып алса, биыл сондай тоқтыларды Орал қаласына апарып, ет комбинатына өткізгенде 12 мың теңгеден ақша құрағанын, автокөлік ие­ сіне мал басына 2 мың теңгеден төлегенде күлдей зиянға қалғанын баяндап, банктер талабын, несиені қайтару жолын жеңілдету қажеттігін айтты. Сонымен бірге ол егер кәсіпкердің, қожалық иесі­ нің мекеніне мемлекет тарапынан электр желісі тартылатын болса, оның өзі үлкен қолдау екеніне тоқталып, жастарды осындай зор мүмкіндіктерді пайдаланып, атакәсіпті өркендетуге шақырды.

Кәримолла ҒАЙСИН, Бөкей ордасы

Ұйымшыл

кәсіпкерлер ұтады

Облыс әкімінің орынбасары Марат Кәрімовтің қатысуымен Жәнібек ауылында үдемелі индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасы ауқымында мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыру бойынша семинар-кеңес өтіп, онда Жәнібек және Қазталов аудандарының кәсіпкерлері мен ауылдық округтердің әкімдері бас қосты.

Б

асқосуда Жәнібек ауда­ нының әкімі Мұрат Мұ­қаев пен Қазталов ауданы әкі­ мінің орынбасары Нұретден Құтқожин екі аудандағы кәсіп­ керліктің даму барысы туралы хабарлама жасады. Бұдан әрі облыс көлеміндегі кәсіпкерлік саласында жүзеге асып жатқан жұмыстарды баян­ даған БҚО кәсіпкерлік және индустриалдық-инновациялық даму басқармасы басшысының орынбасары Миржан Сатқанов республика тарапынан машина жасау, ауыл шаруашылығы, туризм, құрылыс, көлік-логистика салаларына 2020 жылға дейін қаржы бөлінетініне, жұ­ мыс жасаймын деген кәсіпкерге көмек көрсетілетініне тоқтал­ ды. Сондай-ақ жиында «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры АҚ БҚО филиалының директоры Әлия Сәлиева бағдарламалар бойынша қордың тарапынан көр­сетілетін көмектерді айтып берсе, шағын және орта кәсіп­ керлікті дамытуда «Алгоритм» технопаркі» ЖШС жүзеге асырып жатырған жұмыстар туралы осы серіктестік директоры Арман Есекенов мәлім етті. Сол сияқты үстіміздегі жылы қазан айында облыстық кәсіпкерлер палатасының құрылып жұмыс істей бастағанын, мұнда өңірлік кеңес ашылып, оның бизнеске байланысты мәселелерді шешумен айналысатынын, әрбір кәсіпкер осы палатаның мүшесі болатынын аталған палатаның төрайымы Айнагүл Ақашаева айтып өтті. Семинар-кеңесте сөз алған жәнібектік кәсіпкер Бауыржан Сабанов кәсіпкерлердің кейбірі психологиялық жағынан кә­сібін батыл бастап кетуге әзір болмайтындығын, сондықтан болашақ кәсіпкерлерді мектеп қа­ быр­ғасында жүргенде-ақ даярлап, кәсіпкерлік әліп­песін үйре­ те беру қажеттігін айтты. - Қазір несие алу басты мәселе емес, шешімін табуды қажет ететін іс жастардың кәсіпкерлікке іш­тей дайындығында. Сол се-

бептен кәсіпкерлік қызметте табысты адамдарды облыс ор­талығынан ауданға шақыр­тып, олар бізге семинар, тренинг өткізсе, жастардың тәжі­рибе жи­нақтауына ықпалы тиер еді, - деді ол. Сондай-ақ «Жәнібек­ транссервис» ЖШС қызметкері серіктестіктің жағдайы қазір жақсарғанын, алдағы уақытта лизингке автомашинаны қалай алуға болатынын сұраса, қаз­ таловтық кәсіпкер жеке кәсіп­ керлігін ашуға несие алудың жолын айтуды өтінді. Ал Күйген­ көл, Қамысты ауылдық округінің әкімдері Роберт Бегалиев пен Бұрхан Өтеғалиевтің алғашқысы бүгінде ауылындағы бірнеше шаруа қожалығы қыстақтарына электр желісін жүргізуге жұмыс­ тануда екендігін, ертең шын­ туайтқа келгенде, құжаттары өтпей қалып жүрмей ме десе, екіншісі кәсіпкерлерді тестілеу­ ден өткізуді қолданып көру жөніндегі ұсынысын білдірді. Бұл сауалдардың барлығына да облыстық кәсіпкерлік және индустриалдық-инновациялық даму басқармасы басшысының орынбасары Миржан Сатқанов толымды жауап қайтарды. Басқосуды қорытындылаған облыс әкімінің орынбасары Ма­рат Кәрімов келесі жылы қол­ ға тиетін қаржы әр аудан­ның географиялық орналасу бағы­ тына, тағы да басқа жағдай­ ларға қарай берілетінін, шалғай аудандар болғанымен, бизнесті осы жерлерден бастауға болатынына тұрғындардың белсенділігі мен қолдарынан жұмыс келетіндігі арқылы көзі жетіп отырғандығын жеткізді.

- Кепіл алу үшін кәсіпкер­ лердің бірлесіп, ұжымдасуы керек, сонда жеңіл болады. Осы бастан бизнес-жоспарларыңызды жасап, құжаттарыңызды реттей беріңіздер. Ай сайын кәсіпкерлік картасын жаңартып, жаңғыртып отырған жөн, - деп сөзін аяқтады облыс әкімінің орынбасары.

Нұрымбек ЖАПАҚОВ, Жәнібек ауданы

10

дала-қала Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Сырымдықтар біраз ұсыныс айтты Алты ай сайын айна­ лып соғатын баспасөзге жазылу науқаны - БАҚ өкілдерінің елжұртпен жүздесіп, мұңмұқтажын, ұсыныс-пікірін тыңдайтын уақыты. Әрине, жаздыруды күтіп жүрмей-ақ оқырман мақаласын газетке жол­ дай береді. Айтпағымыз, тілшінің тікелей елге шығу мүмкіндігі тура­ сында. Биыл да осы игі дәстүр жалғасын та­ уып, «Жайық Пресс» ЖШС-ның құрамындағы облыстық «Орал өңірі» және «При­ уралье» газеттерінің қызметкерлері киелі Сы­ рым еліне сапар шекті. Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ, «Орал өңірі»

Ауданда 95 жылдық тарихы бар «Орал өңірінің» 1500-ден аса тұрақты оқырманы тұрады. Бұл санды кемі үшке көбейтер болсақ, 5 мыңға жуық сырымдық «Орал өңірін» оқып, облыс пен ел өміріндегі жаңалыққа қанық болады деген сөз. Өз кезегінде газет те жанды ағза. Сыр берген, ауырған жерін дер кезінде емдетпесе, дерттің асқынатыны секілді, мүкі кеткен тұстарын түзетіп отырмаса, газет те заман талабына ілесе алмайды. Журналистер осы жолы «Қалайда газетке жазылыңыздар» деген үгіттен гөрі, «Біз әлі қай тақырыпты қамти алмай жатырмыз, кемшілігіміз қане, жетістігіміз қандай?» деген сауалдарға нақты жауап естуді көздеді. Бірден айту керек, бізді оқырмандарымыздың белсенділігі қуантты. Қай жерде, қай еңбек ұжымымен кездессек те, олардың газетке көзқарасы түзу, сонымен бірге айтар ой, сынескертпелері де бар екен. Мысалы, Қ.Мырзалиев атындағы орта мектепте болғанымызда, мектеп ди­ректоры Марат Ақбасов: «Орал өңірі» мен «Приуралье» газеттеріне жыл сайын тұрақты жазыламыз. Соңғы кездері тың тарихи мате­риал­ дар басылуда» дей келе, «Әдеби шығармаларды ұмытпасаңыздар, сосын тарихи хроникаға, елеулі даталарға ұдайы орын берсеңіз­ дер, жақсы болар еді» деген ұсы­ ны­сын айтты. Мектеп ұстазы Ербол Сүйінғалиұлы аудан-ауылдың экологиялық мәселелеріне егжей-тегжейлі үңіліп, қарапайым ең­бек адамын дәріптеуге баса назар аударылуы керек десе, қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Гүлжан Тұржігітова газет ұжымын 95 жылдық мерейтоймен ұстаз­ дар қауымы атынан құттықтап, бұдан әрі облыстың бас басылымымен тығыз қарым-қатынас орнайтындығына сенім білдірді. «Орал өңірі» газеті бас ре­дак­ торының орынбасары Сырымбек Тұяқов кездесуге қатысқан ұстаздарды басылыммен белсен-

Батыс Қазақстан об­ лысында 2013 жылы жасөспірімдер қылмысы 5,3 пайызға (өткен жылғы 131-ден биыл 138-ге дейін) артып отыр. Бұл туралы об­ лыс прокуратурасының кеңейтілген алқа мәжілісінде атап өтілді.

Жасөспірімдер неге желігеді?..

ді байланысқа шақырды. «Қадыр атамыздың есімін иеленген мек­ тептің шәкірттері де өнерден құралақан болмауы керек. Келешекте жазу-сызуға икемі бар оқушылардың шығармаларын кү­теміз. Ол үшін алысқа ат шалдырмай, мақаланы электронды поштаға салуға болады. Әрі газеттің жаңа нөмірін сайт арқы­ лы оқудың мүмкіндігі бар. Сайт­ тың адресі басылымның бірінші бе­тіндегі газет атауының астында жазулы тұр», - деді Сырымбек Жәрдемұлы. Өңірдегі ірі емдеу мекемесі – Сырым аудандық ауруханасының ұжымы «Орал өңірін» ең көп жаздыртып алатын ұжымдардың қа­ тарында. Содан да болар, жарқ еткен жаңалықты, мазмұнды материал-мақаланы қалт жібермейтін ақ халаттылар журналистермен емен-жарқын әңгіме-дүкен құрды. Жалпы, газеттің жетістігін айта келе өздерін толғандырған сұрақтарын да ірікпеді. Аурухананың аға мебдикесі, «Орал өңірінің» жанашыры Күләш Ғазезқызының айтуынша, жылдан-жылға жазылу бағасы қымбаттап барады. «Жомарттың қолын жоқтық байлайды» демекші, бұл, бір жағынан, оқырмандардың көбеюіне кедергі келтіретін фактор. Екіншіден, дәрігерлер халық­ қа қажетті ақпаратты баспасөз­де жариялауға міндетті. Ол кейін дәрігердің санатын көтерген кезде де арнайы балмен бағаланады. Бірақ неге екені белгісіз, облыстық газетте басылатын дәрігердің ма­ қаласына қойылатын балл соңғы жылдары күрт кеміген. «Медицина саласына мамандандырыл­ған республикалық басылымдарға ау­дан-ауылдардан материал шы­ ғарту қиын. Сол себепті біз жаз­ ғандарымызды «Орал өңіріне» береміз. Енді оған балды кемітті. Бұл мәселеге облыстық денсау­ лық сақтау басқармасы тарапынан түсінік берілсе», - деді Күләш Ғазезқызы.

- Айтқандарыңыз өте орынды. Газетке жазылу бағасының көтерілуіне келетін болсақ, өкі­ нішке қарай, ол тек бізге байланысты жағдай болмай тұр. Кез келген баспасөз құралы секілді «Жайық Пресс» ЖШС да баға­ ның өсуіне мүдделі емес. Себебі ол оқырмандарымыздың санын

азай­тып жіберуі мүмкін. Біз газетті шығарамыз, бірақ оны ауданауылдарға таратуға «Қазпошта» АҚ жауапты. Тарататын кәсіпорын «Қазпошта» АҚ осындай баға белгіледі. Ал «Жайық Пресс» бойынша газет бағасы тұрақты. Яғни жа­ зылудың жарты құнын таратушы белгілегендіктен, бұл шаруаға біз тікелей араласа алмаймыз. Екінші сұрағыңызға денсаулық сақтау басқармасына хабарласып, жауап береміз, – деді бас редактордың орынбасары С.Тұяқов. Жылы шырайлы кездесулер «Нұр Отан» партиясы аудандық филиалында үкіметтік емес ұйым­ дар өкілдерімен әрі қарай жал­ ғасты. «Сырым жауһарлары» ҚБ-ның төрайымы Айнагүл Ой­ шы­баева газетте биылғы жылы та­рихи материалдардың көп жа­­­ рия­­ланғандығын, әсіресе, Мәс­ кеу­­­ден әкелінген аса құнды де­ рек­­­тердің оқырман қауым үшін та­рихи құндылығын әңгімелесе, ең­­бек ардагері Абат Хамзин «Орал өңірінен» әлем жаңалықтарын, сая­ си сараптамалық материалдарды көбірек оқығысы келетіндігін алға тартты. «Газетте ардагерлер бетін ұйымдастырса деген өтінішімізді өткен жылы бас редакторлары­ ңыз Бауыржан Ғұбайдуллин келгенде айтып едік. Рақмет, мұндай материалдар жиі-жиі шығып жатыр», - деді аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Отарбай Сарғозиев. Мүмкіндігі шектеулі жандардың аудандық бірлестігін басқаратын Бақтылы Сәңкібаева өз кәсібін ашқан мүгедек жандар туралы мақалаларды жиі шығару қажеттігіне назар аудартты. «Нұр Отан» партиясы аудандық филиалы төрағасының бірінші орынбасары Ерболат Исанов кездесуде өз ойын былайша ортаға салды. «Орал өңірі» ұнайды, оқылымды басылым. Сайты да өте ыңғайлы. Бір ұсынысым – алдағы уақытта газетте орынды сыни материалдар шығып отырса. Сосын халық арасында ерекше сұранысқа ие кітаптарға шолу жасалса. Тіпті арагідік көшіріліп басылса, құба құп. Мысалы, мемлекет қайраткері, академик Ишанбай Қарақұловтың ертеректе шыққан «Қырық сұраққырық жауап» атты кітабы бар. Ол күні бүгін де маңызын жоймаған еңбек. Осындай шығармалар

жастарды дұрыс жолға тәр­бие­ лейді», - деді Е.Исанов. Осылайша оқырманда­ры­мыз­ дың ой-пікірін, сын-ескертпелерін жадымызға түйіп алғасын, аудан әкімі Абат Шыныбековтің қабылдауына кірдік. «Ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуы жаман емес. Тоғыз жолдың торабында орналасқандықтан, біріншіден, жолда қызмет көрсету, яғни кәсіпкерлік саласын дамыту, екіншіден, елді мекенді абаттандыру, қасбеттерін жақсартуымыз керек. Күні бүгін аудан орталығының ішіндегі 11,3 шақырым жолдарды жөндеуге жобалық-сметалық құжаттары жасалуда. Басымдық берілетін көшелер – Сырым Датов, Сәкен Сейфуллин, Абай, Амангелді көшелері және бас жоспардағы Қарасу мөлтекауданы. Ол жерде 2011 жылы коммуналдық үйлер салынды. Келер жылы республикалық «Қолжетімді баспана» бағдарламасы шеңберінде жалға берілетін 15 үйді салу үшін құжаттама әзір. Одан бөлек сол ауданда 70 үйді қамтитын инженерлік-коммуникациялық желіге қаржы бөлу жоспарлануда. Үй салынса, жол мәселесі тағы туындайды, осыны алдын ала ескеріп отырмыз. Жалпы, аудан бойынша 915 шағын кәсіпкерлік нысаны бар, былтырғымен салыстырған­ да 7,3 пайызға көп. «Жұмыспен қамту - 2020» бағдарламасына сәй­кес, 2012 жылы 215 млн. теңге, биылға 71 млн. теңге бөлініп отыр. Жоғарыдағы жұмыстар – сол қар­ жының нәтижесі. Тас өнімдерін шығару, ірі қара мал өсіру, монша ашу мәселесі қолға алынды. Былтыр мейрамханалар ашылды, енді қонақүй іске қосылады. Аудандық кәсіпкерлік кеңесінің отырысында 2014-2015 жылдарға арналған ауданның кәсіпкерлік картасы жасақталды. Картаға әр ауылдық округ бойынша басымды жобалар енгізілді. «Сыбаға» бойынша 9 айда алты шаруашылық 79 млн. теңгеге 393 бас аналық, 19 бас асыл тұқымды бұқа сатып алды. Бар­ лық салалар бойынша жұмыстар әрі қарай жалғаса береді», - деді Абат Абайұлы бізге берген шағын сұхбатында. Бізге лайым киелі Сырым елін мекендеген ағайынның тек жетістігін жазуға жазсын.

Облыс прокуратурасының баспасөз қызметінен түскен мәліметке қарағанда, әсіресе, Орал қаласында (90-нан 97-ге), Бөкей ордасында (0-ден 5-ке), Ақжайық (2-ден 5-ке), Бөрлі (6-дан 7-ге), Жаңақала (1-ден 2-ге) және Тасқала (0-ден 1-ге) ауданында қылмыстың өскені байқалады. Қылмыстың 53 пайызы – ұрлық, 15 пайызы – тонау, 9 пайызы – бопсалау, 5 пайызы – бұзақылық. Қылмыс жасаған 177 жасөспірімнің 132-сі – мектеп және колледж оқушылары. Ішкі істер органдарында бар­ лығы 708 бала есепте тұр. Облыс бойынша 332 қолайсыз отбасында 402 бала тәрбиеленуде. Биыл осындай 116 отбасы (126 бала) анықталып, есепке алынды.

2013 жылы балаларына дұрыс тәрбие бермегені үшін 156 атаана немесе оларды алмастыратын адамдар, түнгі уақытта жасөспірімдерді ойын-сауық орындарына жіберген 25, 21 жасқа толмағандарға спирттік ішімдік сатқаны үшін 32, темекі сатқан 8 тұлға әкім­шілік жауапқа тартылды. Сонымен қатар 2205 «жүгермек» әкімшілік жаза алды.

Дүрліктірген оқиға Зеленов аудандық орталық ауруханаға жарылғыш зат қойылған деген хабар аудандық ішкі істер бөліміне 30 қара­ша күні түнгі 22 сағат 45 минут шамасында түсті. Қырағы қызметкерлер сол бойда төтенше жағдайдың алдын алу шараларына кірісіп, аудандағы барлық жауапты са­ ла мамандары жұмылды­рыл­­ды. Қас қағым сәтте қауіпті аймаққа айналған ауруханадан науқастар мен дәрігерлер шығарылды. Сөйтіп, 44 адам туризм ор­ талығына жеткізілді. Олардың арасында жарық дүниеге жаңа келген сәби де, күрделі отадан шыққан науқас та, егде тартқан қариялар мен арбаға таңылған мүгедек те, толғағы қысып босану бөлімі­не жатқызылған әйел де бар. Сағат жарымға жуық уақыт іздеу шараларын жүргізген «Арлан» арнайы жасағы ғимаратта ешқандай жарылғыш заттың жоқ екенін анықтады. Аудандық ішкі істер бөлімінің жедел іздестіру шаралары нә­ тижесінде 1971 жылы туған К. есімді Переметный ауылының тұрғыны құрықталды. Тексеру барысында ішімдік ішіп алған азамат К. мұндай әрекетке не себептен барғандығын түсіндіріп бере алмаған.

Өз тілшілерімізден

ЕЛ ЖӘНЕ ӘЛЕМ oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

Ғарышқа ұшу үшін Ресейліктер Байқоңыр үшін елімізге 115 млн. дол­лар көлемінде жалдау құнын төлейді.

11

Армяндар да қарсы

150 млн. доллар қажет

Осы айдың басында тып-тыныш жатқан Армения кенеттен дүрлікті.

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ, «Орал өңірі»

С

онымен қатар ғарыш айлағы мен қаланы қоса алғанда ғарыш инфра­ құры­лымы нысандарын ұстап тұру және пайдалану үшін жыл сайын 100 млн. доллар бөледі. Бұл туралы сейсенбі күні ҚР Президенті жанындағы ОКҚ-да өткен брифингте ҚР Ұлттық ғарыш агент­тігі төрағасының орынбасары Ме­ йірбек Молдабеков мәлім етті. «Ғарыш саласындағы өзекті мәсе­ ленің бірі – «ҚазСат-3» ғарыш аппаратын жасау, – деді ол. – Бұл бағыттағы жұмыстар аяқталып қал­­ды. Осы жылдың соңына де­йін оны құрастыру, сынақтан өткі­зу жүргізіледі. Ал келесі жыл­дың І тоқсанының соңына қарай ол ғарышқа ұшырылады. Қандас­та­ рымыздың ғарышқа ұшу жайына келсек, мұнда қаржылық жа­

ғынан қиындық бар. Ғарыштағы халықаралық стансаға біздің еш қатысымыз жоқ. Яғни оны жасауды қаржыландыруға біз қатысқан емеспіз. Оған ешқандай құқығымыз да жоқ. Біздің тек сол ғарыш стансасын жасаған елдерге барып, олардың мүмкіндіктерін пайдалану үшін өтініш жасауға құқығымыз бар. Ал бұл өтініштерімізге Еуропа елдері, Америка келісім бергісі келмеді. Бірақ Ресей қолдады. Алайда бұған дейін ғарышкерлеріміз тегін ұшырылса, қазір көп қаржы төлеу керек. Мәселен, Ресейдің өзі

қазіргі уақытта ғарышкерлерін ұшыру үшін көп қаражат жұмсап жатқандықтан, оның орнын толтыру үшін ақша сұрайды. Бір ғарышкердің ұшуы бұрынғыдай 8 күн емес, кемінде 4 немесе 6 айға созылды, сөйтіп, оның құны 150 млн. АҚШ долларына жетті. Намысқа тисе де ойлануымыз керек. Сол ғарышкердің 150 млн. доллар төлеп, ғарышқа ұшқаны қажет пе өзі?! Қазір біз бұл ақшаға зауыт салып жатырмыз. Яғни эко­ номикаға қайсысы тиімді еке­нін ойлану керек».

Заңсыз тексерулер Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі» Елімізде шағын және орта бизнесті дамытуға көңіл бөлініп отыр. Алайда мемлекеттік органдардың тарапынан шағын және орта бизнес жұмысына жүргізілетін тексерулер ба­ рысында қателіктер жіберу әдетке айналған.

Сәрсенбі күні «Нұр Отан» партиясы жанындағы ке­ зекті қоғамдық қабылдауда қала тұрғындарына Әділет органдарының мамандары кеңес берді. Биыл бесінші рет қолға алынған шара «Әділет кеңес береді» республикалық акциясы аясында ұйымдастырылған.

Ләззат ШАҒАТАЙ, «Орал өңірі»

О

ның негізгі мақсаты – тұр­ғын­дардың құқық­ тық сауаттылығын артты­рып, азаматтарға кәсіби тұр­ғы­ да заңдық көмек көрсету. Қоғам­дық қабылдауға келген аза­мат­ тарға облыстық әділет департаменті мен Сот актілерін орындау департаментінің мамандары, адвокаттар мен жеке нотариустар жан-жақты түсініктер берді. Тұр­ ғындар аномастикалық даулар, еңбек заңдарын бұзу, тұрғын үй ке-

тыйылар емес Бұл туралы «Ұлттық бизнесті қолдау заңдылықтарын жаңғырту» тақырыбында ҚР Президенті жа­ нындағы ОКҚ-да өткен брифинг­те ҚР Өңірлік даму министрінің бі­ рінші орынбасары Қайырбек Өс­ кенбаев мәлімдеді. Оның айтуынша, биылғы 9 ай ішінде ШОБ-ға 138 670 тексеру жүргізілді. Мемлекеттік орган­дар­ дың ШОБ жұмысына жүргізетін тексерулерін Бас прокуратурамен бір­лесіп талдап, мониторинг жасау барысында бірқатар маңызды қателіктер жіберілгені анықталды.

Біріншіден, тексерулер жоспарын жасаған кезде ШОБ-ға алғаш­қы үш жылда тексеру жүргізуге тыйым салынатын тәртіп сақтал­ ма­ған. Екіншіден, жоспардан тыс тек­серістер барысында тексеріс мақсатына сай емес мәселелер тек­серілген. Қайырбек Айтбай­ұлы кәсіпкерлік субъектілеріне ар­ найы құзыреттілігі жоқ жергілікті атқару органдарының тапсыр­ма­лары негізінде жоспардан тыс тексерістер жүргізілетіндігін де жасырмады.

«Әділет кеңес береді» зегіне тұру, алимент өндіру, оралмандар мәртебесі мен зейнетақы тағайындау жөніндегі мәселелер бойынша кеңеске жүгінді. Мәселен, қабылдауға келген Анатолий Кузьминко есімді азамат биылғы жылдың қазан айына дейін қаламыздағы бір ЖШС-да кү­ зетші болып жұмыс жасаған. Жаз айында кезекті еңбек демалысына шыққанымен, оған төленуге тиісті ақшасын әлі күнге дейін ала алмай келгенін айтып, адал еңбегінің ақшасын даулайтынын жеткізді. Оған әділет органдарының мамандары Орал қаласының №2 сотына шағымданып, ақшаны сот арқылы өндіруге болатынын түсіндірді. Жоғары техникалық мектебінің студенті Гүлсайра Ғатауова өзінің ІІ топтағы мүгедек екендігін айтып, пәтерге кезекке тұруға кеңес сұрады. Мамандар бұл азаматша­ға Орал қаласының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолау­ шылар көлігі және автомобиль жолдары мекемесіне тиісті құжат­-

т­ арды жинақтап, тапсыруға ке­­ңес берді. Ал Ресей Федерация­сынан облысымызға көшіп келіп, 2011 жылы оралман мәртебесін алған Гүлбаршын Есенғалиева тұрғын үй кезегіне тұрған. Алайда осы кезге дейін белгісіз себептермен мемлекет тарапынан оралмандарға берілетін квота мен көрсетіле­тін жәрдемақыдан қағылып келгендігін айтады. Сондай-ақ соң­ ғы жылдары көші-қон заңына енгізілген бірқатар өзгерістерге байланысты, алда­ғы 2-3 жылда оралмандық мәрте­бесінен ажыраса, пәтер кезегінен де қағылып қаламын ба деген қорқынышын жеткізді. Мәселені шешу үшін мамандар бірден об­лыстық көші-қон полициясына ха­барласып, мәнжайды түсіндіріп беруін сұрады. Нәтижесінде бұл азаматшаға пә­ тер кезегінен айырылып қалатын қауіп жоқ екендігін және орал­ мандарға тиісті көрсетілетін кө­ мектерді алу үшін құжаттар жи­нау керектігі түсіндірілді.

Себеп – Ресей Президенті В.Путиннің осы мемлекетке ресми іссапармен келуі. Оны халық ел астанасы – Ереванда өткен жаппай шерумен қарсы алды. Өйткені Қап тауының бұл ұлты ресми биліктің Кедендік Одаққа қосылуға қатысты ниетіне қарсы. Әрі олар осылай ереуілдер құшағында қалған Украинамен ынтымақтас екенін танытуда. Елдегі оппозициялық партиялар ұйымдастырған шеруге қатысқандар қолдарына Армения мен Украинаның мемлекеттік жалау­ла­рын алып шықты. Ереуілге қатысушылардың басым көпшілігі са­ налатын жастар астана көшелерінде «Еуро Армения», «Армяндар, біз­­ге қосылыңдар!», «Тәуелсіз Армения!», «Біз еліміздің қожайыны­мыз!» деп ұрандатты. Алайда полиция шеруге шығушыларды Ереванның орталық көшелеріне жібермей, жолын бөгеді. Бір жақсысы, ха­ лық пен қоғамдық тәртіп сақшылары арасында ешқандай қақты­ғыс болған жоқ.

Кеннедиді кім өлтірді?

Осыдан 50 жыл бұрын, 1963 жылдың 22 қарашасында Даллас қаласында АҚШ-тың 35-ші Президенті Джон Кен­ неди кісі қолынан қаза тап­ ты. Алайда оның өлімі күні бүгінге дейін Америкада талас туғызып келеді. Төтенше оқиға жайында жарты ғасыр ішінде жүздеген кітап жазыл­ са да (тек биылдың өзінде осы тақырыпқа арналған 25 кітап жарық көрді), қастандықтың сыры толық ашылған жоқ. Тіпті сан жыл бойы түсірілген, ондаған көркем және деректі фильмдер басты сұраққа дәлелді жауап берген жоқ: Джон Кеннедиді кім өлтірді? Әрине, басты күдікті Ли Харви Освальд сол күні ұсталып, тергелгенімен, арада екі тәулік өткесін, оны түнгі клубтың қожайыны Джек Губи атып өлтірген болатын. Ал соңғысының бұл өлімге қатысы жоқ. Сарапшылар Кеннедидің өліміне біресе Фидель Кастроны, біресе мафияны, қала берді ОББ мен АҚШ-тың сол кездегі вице-президенті Линдон Джонсонды кінәлады. Қисыны да келіп тұр. Аталғандардың қай-қайсысының өлімді ұйымдастыруға себебі бар. Бірақ олардың бәрі де кезінде өздеріне тағылған айыптан үзілді-кесілді бас тартты. Тіпті кейбіреулері соттасты да. Соңғы кезде зерттеушілер сол жылдары соғыстан аман қалған неміс нацистерінің «Одесса» жасырын ұйымының қастандыққа қатысы барын тілге тиек етеді. Өйткені Д.Кеннеди өзінің билігі кезінде Израильге жан-тәнімен қызмет етті. Алайда мұның да ақиқаты ешкімге белгісіз.

Даусынан таниды Жапон ғалымдары Сайто мен Синодзука мысықтың өзге адамдар арасынан өз қожайынының даусын тани алатынын дәлелдеді. Зерттеушілердің ойынша, мысық алыстан не тасадан шақырса да, қожайынның даусын бірден танып, соған ғана елеңдейді екен. Сөйтіп, адамға танымал үй жануарының тағы бір белгісіз қыры ашылды. Осы ұйғарымнан бұрын, ғалымдар бір жастан 12 жасқа дейінгі мұртты хайуандар арасында тәжірибе жүргізген. 20 мысықты бір жерге жинап, қожайындары бөгде адамдармен бірге тасадан мысықтарды бөлек-бөлек, атын атап шақырыпты. Сонда 20 мысықтан 15-сі қожайынның даусын естіп, алға ұмтылса керек. Қалған мысық­тар қожайынның да, бөтен адамның даусына да елең етпеген. Айтпақшы, жоғарыдағы ғалымдардың пайымдауынша, иттер де та­са жерден не алыстан шақырса, қожайынын даусынан танитын көрінеді.

Ғаламтор деректері бойынша дайындаған Серік ИХСАНҒАЛИ

12

баспасөз - 2014 Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Қоржында – қола жүлде

Белгілі журналист, қазақ балаларының сүйікті басылымдары – «Балдырған» журналы, «Ұлан» газеті және жасөспірімдердің «Ақжелкен» журналын біріктірген «Жас өркен» ЖШС-ның өкілі Жұлдыз Әбділданы Орал қаласынан кездестірдік.

Таяуда Аста­ нада су добынан жасөспірімдер ара­ сында өткен ашық біріншіліктен жерлестеріміз жүлделі оралды.

Жұлдыз ӘБДІЛДа, «Жас өркен» ЖШС бас директорының шығармашылық жөніндегі орынбасары:

«Бүгін «Балдырған» оқымаған бала

өскенде кітапқа қарамайды»

Қазбек ҚҰТТЫМҰРАТҰЛЫ, "Орал өңірі" – Біздің газет-журналдарымыз­ дың алдының шығып келе жат­ қанына 80 жылдан асты, «Бал­ дырған» журналына биыл 55 жыл болды. Еліміздегі ең байырғы ба­лалар басылымдарының кішкентай оқырмандары Ақ Жайық өңірінде де аз емес. Сондықтан сол оқырмандарымызбен, кішкентай тілшілерімізбен арнайы кездесу үшін келдік, – дейді Жұлдыз Әбділдақызы. Мектептерде болған кездесу кезінде балғын оқырмандар тарапынан: «Балдырған» мен «Ақ­ желкен» журналына мақала, сурет шығару ақылы ма? – деген сауал жиі қойылады екен. Бұл – қазір қаптап кеткен коммерциялық ба­ сылымдардың оңай ақша табар айласы көрінеді.

– Біздің басылымдарда оқыр­ ман хаттары, суреттері еш ақы­ сыз, тегін басылады! Бізге тіпті жазылғандығы жөнінде түбіртекті жіберудің де қажеті жоқ! Біз мемлекеттік басылымбыз! – дейді Жұл­ дыз. Шынында да, жоғарыда аталған басылымдарда балғын оқырманға қажетті ақпараттың бәрі бар:

мұн­­да ермексаздан, қағаздан әр­түрлі бұйымдар жасау жолдарын үйретеді. Түрлі сөзжұмбақ, ертегі, логикалық есептер, «Өзің бояп ал» деген сияқты әртүрлі конкурс­ тар ұйымдастырылады. Балдыр­ ғанның ақыл-ойын жетілдіріп, қол­ дың еңбекке ептілігін арттыратын ойындар көп. Сондай-ақ жас тіл­ шілердің тырнақалды туындылары жарияланады.

– Біз алдағы жылды «Үш бәй­ терек жылы» деп атамақпыз. Өйт­ кені, «Балдырған» журналының ал­ғашқы редакторы Мұзафар Әлім­ баев атамыз биыл 90 жасқа толды, «Балдырған» журналының шыға бастағанына – 55 жыл. Мұзағаң­ нан кейін бас редактор болған Тұ­манбай Молдағалиев пен журнал ашылған күннен бастап жұмыс істеген Қадыр Мырза Әлінің ту­ ғанына 80 жыл толғалы отыр. Сондықтан біз алдағы жылы бала­­лар әдебиеті шығарма­ларын дә­ріптеу, насихаттау барысында кешенді шаралар ұйымдастырмақ­ пыз. Ал «Ұлан» газетінде «Журналист болғың келсе» деген кон­курс жыл бойына өтеді. Бұл тілшілеріміз кейін ҚазҰУ-дың журналистика факультетіне түсуге талаптанса, шығармашылық емтихан кезінде ескеріледі, біз өз тіл-

шілерімізге мінездеме беріп, университетке ұсынамыз. Осы Орал қаласындағы біздің жас тілшіміз Жанайдар Болатбекұлының жақсы мақалалары жиі шығып жүр, – дейді Жұлдыз Әбділдақызы. Әрине, аталған басылымдарды жібермей оқитын балалар жо­ ғарыда айтылған жәйттерді газетжурнал бетінен біліп те жүрген шығар. Айта кетейік, өз балаларымыз да «Балдырғанның» әр санын асыға күтеді.

– Жастайынан газет-журнал, кі­­тап оқуға дағдыланбаған бала есейгенде де кітап бетін ашуы неғайбыл, – дейді Жұлдыз. – Сон­ дықтан мектеп басшылары, мұға­ лімдер өз шәкірттерінің ілім-бі­ лімге қызығушылығын арттырып, мем­лекеттік басылымдарды оқу­ға әдеттендірсе, қызықтыра білсе, қандай ғани­ бет! Қай атаана да баласын жақсы көреді, ештеңе аямайды. Мысалы, 5060 мың тең­генің телефонын алып береді. Ал біздің басылымдардың әрқай­сысының бір жылдық жазылуы

2 мың теңгенің айналасында ға­на. Есесіне бір жыл бойына қаншама ғибратты әңгіме, тағылымды ма­ қала жарық көреді! Айтпақшы, «Ақжелкеннің» жас­өспірім оқырман үшін етене сырлас, дос болып кеткені сондай, балалар әке-шешесінен, мұ­ға­лім­ дерінен сұрай алмайтын сауал­ дарын жиі жолдайды екен. Редакция осындай сұранысқа орай «Ер жеттім, бой жеттім» деген айдар ашып, мамандардың жауабын жариялап отырады.

– Бізге хат жазыңыз, мақала жіберіңіз! «Ақжелкеннің» поштасынан» деген айдармен жариялап, тұрақты тілшілерімізге «Жас тілші» деген куәлік береміз, – дейді Жұлдыз Әбділдақызы қоштасарда.

1998-1999 жылы туған және одан кіші жас­өс­пірімдер арасында болған жа­рыс­­қа 10 команда қатысты. Нәтижесінде бастықазақстан­дық­тар коман­ далық есеп бой­ынша 3-орын алды. Облысымыздың құрама командасының капитаны Азат Болатов ең үздік қорғаушы деп танылды. Өз тілшіміз

Айналайын, абай бол! Таяуда «Мен және менің полицейім» акциясы аясында қаламыздағы №41 «Ақ тілек» бөбекжайының ересек топтары ара­ сында «Біз жаяу жүргіншілерміз» атты әңгіме сағаты өтті.

Мектепке дейінгі балаларды жолда жүру ережесімен та­ныстыру, жол белгілерін көрсету, бағдаршамның атқа­ ратын қызметін түсіндіру ба­ ғытында біздің бөбекжайда бірқатар іс-шаралар атқарылып келеді. «Жол тәртібін білейік, аман-есен жүрейік», «Біз кішкентай жол сақшыларымыз» секілді ойындар да өткізіліп тұ­ рады. Бұл жолы балалар жолда жүру ережелері, бағдаршам туралы тақпақтарын айтып, жұм­бақтардың шешуін тапты. Жол полициясының белгілері бойынша жолда жүру тәртібін үйренді.

А.ЖҮНІСОВА, №41 «Ақ тілек» бөбекжайының тәрбиешісі

айналайын Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

13

Мен үлгілі баламын

Ашық сабақтың арқасы

Әсем қызы анамның, Айтқан тілін аламын. Беске оқитын сабақты, Мен үлгілі баламын.

Жақында біздің мектепте Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевқа арналған ашық сабақ өтті. Осы ашық сабақтың арқасында мен өзіміздің Елбасымызды барынша біле түстім. Мысалы, Нұрсұлтан ата өте өнерлі адам екен. Бос кезінде домбыра тартып, кітап оқып, табиғатта серуендейді. Өзге елдердің басшыларымен табиғат ая­сы­на шығып, балық аулайды. Біздің мемлекеттің басшысы отбасындағы көптен күткен ұл болып дүниеге келеді. Оған көп есімдер іздеген, бірақ әжесі «Менің немерем екі есімді иеленсін» деген оймен Нұрсұлтан деп ат қойыпты. Біздің Нұрсұлтан ата тең құрбысының алды боп, мектепте сабағын өте жақсы оқыпты. Бала кезінде ол көк жүзінде самғаған ұшақтарға қызыға қарап, ұшқыш болуды армандаған. Біздің Елбасымыз өте ақылды да өнерлі адам екен. Мен біздің Отанымызды осындай адам басқаратындығына өте қуаныштымын.

Ақерке ЛҰҚПАН, 3-сынып оқушысы, Өркен ауылы, Зеленов ауданы

Жұмбақтар

Гюзель ИЗБАНОВА, Шипов орта мектебінің 5-сынып оқушысы, Тасқала ауданы

Бетін тормен бүркеген, Бізге тәтті дәм берген. Өте еңбекқор дархан жан, Жұрттың бәрі мақтаған Бұл кім? (Омарташы)

Түсі сары, өзі тәтті, Көп ауруға ем дейді. Үлкендер де, кішілер, Сүйсініп оны тез жейді. (Бал)

Омарташы бағады, Жәшіктерге салады. Біздерге ол гуілдеп, Бал береді дәмділеп. Ол не?

Суретті салған Ақкербез ФАЙЗОЛЛА, 5 жаста, Орал қаласы

Алмас

Ерте-ерте, ертеде ен далада жападанжалғыз үй болыпты. Бұл үйде бір ата мен әже өмір сүріпті. Олардың жалғыз ешкісі болыпты. Ата мен әже сол ешкінің сүтімен күн көріпті. Күндердің бір күнінде дала кезіп жүрген қарақшылар жаңағы жалғыз үйге тоқтап, аттарын туарып, демалмақшы болыпты. Сәл тыныстағаннан кейін әлгілер кемпіршалдың жалғыз ешкісін сойып, жеп алады. Жалғыз ешкісінен айырылған қос қария не істерлерін білмей, қатты қайғырады. Келесі күні олар ұйықтап жатып түс көреді. Түсінде ешкіге тіл біткен екен: «Мұңаймаңдар, ата-әже! Менің төрт тұяғым мен екі мүйізімді аспандағы жарқыраған

Ләззат ЖАНАЕВА, 2-сынып оқушысы, Белес орта мектебі, Зеленов ауданы

«Үміттегі» алғашқы ай

ы т р а д б ы з ң ел і і г Е айға көрсетіңіздер, сонда сіздерге көмек келеді» - дейді. Түннің ортасында шал мен кемпір оянып кетіп, ешкінің айтқандарын дереу жасауға кіріседі. Айға көрсеткені сол-ақ екен, ешкінің тұяғынан алтындаған егіз батыр пайда болады да, ал екі мүйізі жалпақ алтын қылышқа айналады. Қараң­ ғылық басқан түн айнала жарқырап кетеді. Ал қарақшылар болса, аң-таң болып не болғанын түсінбейді. Тұяқтан пайда болған егіз батыр жалпақ алтын қылыштарымен жендеттерге тарпа бас салады. Жазықсыз қос қарияның берекетін қашырған ессіз қарақшылар өздері-ақ бірден беріледі. Оларға егіз батыр жасаған әрекеттерін еңбекпен өтеуді бұйырады. Қарақшылар амалсыз қолдары­на кетпен-күрек, тырма алып, жер жыртып, егін салып, бау-бақша егеді. Оны суарып, баптайды. Жендеттердің жұмыс жасап жатқанын көрген ата мен әже таңғалыпты. Зор еңбектің арқасында қаңырап бос жатқан жапан дала жайнаған жа-

(Ара)

Нұртас

сыл алқап­қа айналыпты. Зорлық-зомбылық жасауға әбден дағдыланған қарақшылардың өздері жасампаз еңбекке ден қойғасын елжұрттың жағдайы жақсара бастайды. Жыл сайын жиналған өнімнен әр еңбек адамына лайықты үлес бөлінеді. Халқын берекелі еңбекке жұмылдырып, ақылмен басқарған егіз батырдан қаймыққан айналадағы жау атаулы өзінің сый-сияпатымен келіп, кешірім сұрап, бейбітшілікте өмір сүріпті. Содан бері бұл елді былайғы жұрт «Егіз батырдың елі» деп атап кеткен екен. Алмас және Нұртас ӨТЕМІСОВТЕР, 4-сынып оқушылары, Алғабас ауылы, Ақжайық ауданы

Шыда, Шыда! Болса егер білім керек Үміт артты ата-анаң

саған ерек. Сабақ мұнда қиындау Тәртіп күшті, білім нық Аңсағанмен достарды Қайткенменен шыдап шық. Сен – желқайық,

мектеп – кеме, Білімді кеш теңіз қып. Толқындарды жеңе білсең, Боп шығарсың ең үздік! Күндер санап күнтізбеден Өз үйіңді сағынып. «Қашан кетем?» деп ойлама Сағынышқа бағынып. Мейрамбек ҚАДЫРБЕКОВ, Теректі аудандық «Үміт» лингвистикалық гимназиясының 7-сынып оқушысы

14

«орал өңірі» - 95 Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Жүректердің жартысы

” н і р і ң ө л а р О “ “Сіз ” ? з ы с и қ о н і не үш

қалып қойған басылым «Орал өңірі» мен «Приуралье» газеттерінің 95 жылдығынан кейінгі ой Бүгінгі қоғамдық-саяси өмірімізде не көп, аймақтық және республикалық деңгейде өткізіліп жүрген әр түрлі атау­ лы даталар мен іс-шаралар кешені көп. Алайда солардың көпшілігі ведомстволық тар өрістіліктің аясында шектеліп қалып, тұтастай ел-жұрттың тойына айнала бермейді. Ал Батыс Қазақстанның бас рес­ми басылымдары «Орал өңірі» мен «Приуральенің» 95 жылдық мерейтойы жөнінде бұлай деуге мүлдем болмай­ ды. Бұл мерекелік бағдарлама өңір журналистикасының алдыңғы аға толқыны мен орта буыны және бүгінгі өкілдері арасындағы терең байланыс пен сабақтастықтың жарқын көрінісіне айналды.

М

ерейтой аясында тұсауы кесілген «Қазақстан», «Қос газеттің тарихы» және «Жайық журналистері» атты ғылыми шығармашылық бағыт пен тарихи ізденістер сипатындағы келісті кітаптарда да осындай өршіл сезім рухы айқын байқалады. Бұл тұрғыда Жантас Сафуллин басқаратын «Жайық Пресс» ЖШС-ның шығармашылық ұжымы тұтас бір ғылыми зерттеу институтының қызметіне пара-пар қыруар іс тыңдырған десек, шындықтан алшақ кетпейміз. Ал жоғарыда аталған өңір журналистикасының кейінгі үш ұрпағы ара­сындағы сабақтастық дегенде айтарымыз, «Орал өңірі» газетіне Бақтыбай Далабаев басшылық жасаған жылдары мұнда редакцияның материалдық-техникалық әлеуеті жақсарып, журналистік қызмет пен еңбекті ғылыми түрде ұйымдастыру жүйесі енгізілді. Бұдан кейінгі редактор Ғарифол­ ла Көшенов шығармашылық еркіндікке басымдық беріп, журналистік шеберлікті жетілдірудің практикалық мәселелеріне кө­ бірек назар аударды. Сондай-ақ облыстық

газеттің 1991-2002 жылдардағы редакторы Мәжит Қайырғалиев ұжымды өтпелі кезеңнің қиыншылықтарынан алдырмайжұлдырмай аман-есен алып шығуға бар күш-қайратын жұмсады. «Жайық Пресс» ұжымының бүгінгі бас­ шылығы қазақ және орыс тілдеріндегі об­­лыстық және аудандық редакциялар қыз­­метін заман талабына сай одан әрі те­ реңдетіп, өнеге алар тағылымдардың синтездік қосындысын жинақтауға баса көңіл бөліп келеді. Соңғы жылдары өңірдегі ірі медиахолдингке айналған құрылымда журналистік шеберлікті үйренуге құлаш ұрған дарынды жастарды таңдау мен іріктеуге және орналастыруға баса көңіл бөлінген. Бұл орайда аймақтағы Ғұмар Қараш атындағы «Тілші болғыңыз келсе» атты бай­ қаудың орны айрықша. Бұл байқау тұтас жыл бойы жүргізіліп, оған қа­тысуға тілек білдірген үміткерлердің ма­те­риалдары облыстық газеттерде жария­ланады. Соның ең үздіктерін арнайы ко­­миссия анықтай­ ды. Байқау жеңімпазына 100 мың теңге көлеміндегі ақшалай сыйлық тап­сырылып, олардың аудандық және об­лыстық газеттерге қызметке орналасуына мүмкіндіктер беріледі. Бұл ретте Ләззат Шағатай мен Бауыржан Ширмединұлының есімдерін атай кеткен орынды. Олар об­лыстық «Орал өңірі» және Сырым аудан­дық «Сырым елі» газетіне қызметке алынды. Кешегі 95 жыл­дық кезінде тағы бір же­ңімпаздың есімі бел­гілі болды. Оның аты-жөні Ақмоншақ Жұмаева. Ғасырға жуық тарихы бар газеттің мерейлі датасын атап өту кезінде «Орал өңі­ ріне» сонау жетпісінші жылдардың орта тұсында студент болып жүрген кезінде қыз­ метке қабылданған бүгінгі қазақ көркем прозасының көрнекті өкілі, жазушы, драматург Рахымжан Отарбаев: «Адамның жастық шағы өткен өлкеде оның жүрегінің жар­тысы қалып қояды» деген жүрек тебірен­тер­лік әдемі ой айтты. Иә, ендеше, қазақтың талай жақсылары мен жайсаңдары ал­ғаш­қы еңбек жолын бастаған басылымда қан­ша таланттың жүрегінің жартысы қалып қой­ды екен?!

Темір ҚҰСАЙЫН

Зейін АЙДЫНОВ, экономика ғылымдарының кандидаты, Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-дың доценті: - Мен «Орал өңірін» облысымыздың бас газеті деп санаймын. Себебі ол әрдайым қоғамымызда және өңірімізде болып жатқан жаңалықтарға, өзгерістер мен құбылыстарға уақтылы салмақты да салиқалы үн қатып отырады. Бұл басылым маған сонысымен жақын. Қазіргі ақпарат заманында дүрмекке еріп, жайдақ судың ағынымен кетпей, жұртшылықтың сеніміне ие болу журналистерден еңбекті, үлкен ізденісті, жаңашылдықты талап етеді. Мен редакция ұжымы осы талаптарға сай, өзінің биігінен табылып отыр деп айта аламын. Дегенмен бәсекеде бәлсіну, жетілуде шек болмауы тиіс. Ол үшін тың ой, соны серпін қажет. Өзім тұрақты оқырман ретінде газеттен алдағы уақытта тәуелсіздігімізді ны­ ғайтатын баянды істер, өңірі­міздің әлеуметтік-экономикалық, та­би­ғи ерекшелік­терін насихаттайтын мақалаларды көрсем деймін. Эконо­мист ретінде облысымыз­дың ин­ дус­триал­ды-инновациялық дамуы ту­расында сараптамалық материал­дардың жиі жа­ рық көргенін қалаймын. Қазақ елінің азаматы ретінде ұлттық болмы­сымызды аша­тын, намысымызды «қамшы­лайтын» дүниелерді оқығым келеді.

Айболат КОЖАНҒАЛИЕВ, облыстық «Өркен» қосымша білім беру орталығының директоры: - «Орал өңірін» өңір жаңалықтарымен бөлісу үшін, аймақтан кел­­ген оқырмандардың мақалалары үшін оқимын. Әсіресе, «Елжұрт», «Оқырман» айдарларына ерекше көңіл бөлемін. Өйткені ауыл­дың тыныс-тіршілігін осы газет арқылы құлағдар болып оты­рамыз. «Керуен сарайға» міндетті түрде бас сұғып, от­ба­ сымызбен құттықтауларға да назар салып отырамыз.

Лунара БЕКТЕНОВА, «Айару» ЖК-ның жетекшісі: - «Орал өңірі» газетін мектепте жүрген кезімнен бастап оқимын десем, артық айтқандық болмас. Маған бұл га­ зеттің түрлі тақырыпты көтеретіндігі ұнайды. Күнделікті жаңалыққа қаныққанымыз өз алдына, бұл басылы­мнан танымдық маңызы зор тың мақалаларды да оқуға болады. Мұндағы әр мақала оқырмандарды парасат­ты­лық­қа, отаншылдыққа тәрбиелейді. Ұлттық құндылықтары­мыз да үнемі дәріптеледі. Сүйікті газетімді 95 жылдық мерейтойымен құттықтап, ғасырлық тойына аман-есен жетейік дегім келеді.

Мектеп бітіргеннен кейін жоғары оқу орнына түсе алмаған соң, жұмыс іздеуге мәжбүр болдым. Ол кезде 18 жаста едім.

С

одан күндердің күнін­де облыстық «Орал өңі­­рі» га­зетіне жұмыс із­деп бар­ дым. 1970 жыл болатын, ол кез­де газет редакторы Х.Нұр­мұ­ха­ме­дов еді. Сек­­ре­­та­риат­тан Ораз ағаны (Мұсақұ­ловты) ша­қы­рып: «Мына жас баланы маш­бю­ро­ға апарып, жұмыс тапсырып қараңыз», - деді. Ораз ағай әр кез көңілді жүре­тін кісі екен. «Он­жыл­дық­­ты бітір­дің, әріп танитын шы­ғар­сың. Мынау «Прогресс» де­ген машинка, осыны басып үй­рен», - деп машбюроға отыр­ғызды. Арада екі аптадай уақыт өт­ кен шығар, «Сені редактор ша­ қы­рып жатыр», – деді хатшы

Есімде, бәрі есімде қыз. Редактордың міндетін ат­қа­ рып қалған М.Шомбалов ағай теле­тайп бөлімінде бір орын бо­са­ға­нын айтып, “Сен жас­сың,

са­ған сеніп осы бөлімді тапсырып отырмыз», – деді. Сөй­тіп, менің еңбек жолым теле­тайп бөлімінде одан әрі жал­ғасты.

Сөйтіп, онда 10 жыл жұ­мыс істеппін. Бұл бөлім секретариатқа қа­ райды. Секретариатта Ғари­фолла

Көшенов, Қабдырахим Өтеп­бер­ генов, Ораз Мұсақұлов ағалар істейтін. Мен үшін қам­қор бола білген сол бір аяулы ағалар ма­ған әрдайым біл­­ме­генімді үйретіп, үнемі көмек­тесіп отырды. Редакцияда қызмет істейтін журналист ағаларым мені «Қы­ зым», «Қара қыз» деп еркелетуші еді. Содан да болар, мен оларды өзімнің туысымдай, редакцияны өз үйімдей көріп кеттім. Сол кезде жұмыс істеген аға­ лардың бүгінде біразы өмірде жоқ. Арада қанша жыл өтсе де, олар­дың жарқын жүздері күні кешегі­­дей көз алдымда. Мен үшін олар әр кез абзал жандар болып қала береді.

Айғаным БИСЕКЕНОВА, «Орал өңірі» газеті редакциясының 1970-1983 жылдардағы қызметкері

көкейкесті oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

15

Өткен айдағы кездесуде Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары Ерлан Тұрғымбаев елімізде соңғы он жылда жол-көлік апатының кесірінен 32 мыңнан астам адамның қаза тауып, 168 мың жанның түрлі деңгейде жарақат алғанын мәлім­ деді. Әрі жол-көлік апа­ты жыл өткен сайын көбе­ йіп келеді. Биылғы сегіз айда 13 мыңнан астам жол апатынан 1823 адам мезгілсіз мәңгілікке көз жұмып, 17 мыңы жарақаттанған.

Серік ИХСАНҒАЛИ, «Орал өңірі»

Қыршынынан қиылмасын сан өмір! Б

із бұл мақалада аспан­ нан қара бұлтты төн­діру­ ден аулақпыз. Мақ­сат – төтенше оқиғаның себеп-сал­да­ рына барынша талдау жасау. Ал оның қаншалықты әділдігіне оқырман қауымның өзі бағасын берер. Сонымен, жол-көлік апаты неліктен бүгінде тек біздің өңір, ел ғана емес, бүкіл әлемді алаңда­тып отыр? Себеп - төтенше оқиғаның көбеюінде емес, адам өмірінің кенеттен үзілуінің тым жиілеуінде. Шыны керек, осыдан отыз жыл бұрын жол-көлік оқиғасы аудан былай тұрсын, тіпті облыс орталығында, қала берді, ел астанасы Алматыда тым сирек кездесетін. Былтыр Алматы қаласында болғанда, бір бұрынғы МАИ қызметкері: «Қазір осы қалада күн сайын болатын жол апаттары өткен ғасырдың 1970-1980 жылдары он екі айдың ішінде кездесетін көлденең оқиғамен не теңесіп, не одан асып түсуде. Не сұмдық?!» – деген-ді. Расында да солай. Жыл өткен сайын Отанымызды айтпағанда, Жайық өңірінде де жүйткіген жеңіл көлік саны өсіп келеді. Жол апатына жиі ұшырау да сол жеңіл көліктің еншісінде. Енді сандық көрсеткішке сілтеме жасайық. БҚО ІІД әкімшілік поли­ циясы басқармасының аға инспекторы, полиция подполковнигі Нұртай Лезовтен алынған дерек бойынша 1998 жылдың бірінші қаң­тарына шаққанда, облыста тір­ кел­ген 64817 көлік құралдары (жүк көлігінен бастап, мотоциклге де­ йін) болған екен. Ал 2013 жыл­дың 1 қаңтары­на шаққанда, оның са­ ны 180844 да­наға жетіпті. 15 жыл ішіндегі айыр­ма­шылықты өзіңіз пайым­дай бе­ріңіз. Осыдан төрт жыл бұрын Орал қаласында көлік кеп­телісі атымен болмаған. Қа­зір екі күн­нің бірінде. Әсіресе, түс­кі уақыт пен кешкі сағат 6-8-дің ара­ сында. Демек, көлік санының өсуі мен кептелістің жиі болуы - тө­тен­ ше оқиғаның көп себебінің бірі. Екіншіден, бұрынғы жүргізуші мен қазіргінің айырмашылығы жер мен көктей. Осыдан 25-30 жыл бұ­ рын, қоғамдық көлік көп те, жеке

көлік тым аз еді. Әсіресе, ауыл мен аудан орталығында. Қазір ауылда да, аудан орталығында да көлік саны жедел көбейіп келеді. Бұрын жеңіл көлікке отыратынның ба­ сым көпшілігі облыс орталығын­ да­ғы және аудандағы автомектепте кемінде жарты жыл оқып, куәлікпен қоса, біліктілікті де же­ те меңгеріп шықты. Көне көздер бұған келісер, бұрын облыс ор­ талығындағы ДОСААФ көлік мек­ тебін ойдағыдай бітіріп, ауылға келетіндер өздерін кішігірім ханзададай сезініп жүрді. Әрі олар әскер қатарында болғанда да, кө­лікті екі жыл бойы меңгеріп, елі­не қайтқанда, айтарлықтай жүр­гі­зу­шілік тәжірибе жинап үл­ гер­ді. Келгесін жұмысқа да оңай ор­на­­­ла­сып, кез келген еңбек ұжы­ мы­ның мақтанышына айналды. Бү­гін­гі жағдай басқаша. Ауданда­ ғы көлік мектебі келмеске кетті. Қалада жеке меншік көлік мектебі көбейгенімен, жүргізушінің білігі артқан жоқ. Әрине, бүкіл автомектепке топырақ шашудан аулақпыз. Алайда оларды бұрынғы кеңес­ тік көлік мектебімен салыстыра алмайсың. Өйткені көлік меңгеру­ ді үстіртін, шала-шарпы үйреніп шыққандардың бар екенін ешкім де бекерге шығара алмайды. Тіпті оқып азаптанбай-ақ, көлікке отыратындар да жеткілікті. Ол аз десеңіз, жүргізуші куәлігін сатып алатындар да бар. Екіншіден, бүгінгі жүргізушінің әкімшілік полициясы қызметкеріне ба­ғынуы немесе ілтипаты да кем. Со­нау өткен ғасырдың 60-70 жылдары Жәнібек ауданында Бекет Әліп­ қалиев де­ген жол инспекторы болды. Аға­мыз қазір де бар. Бекеңнен аудан­дағы бүкіл дерлік жүргізуші­ лер сескеніп тұратын. Ол ешкімді жаппай «қырып-жоймаса» да. Тіпті анау-мынау әңгүдік жүргізушінің өзі: «Ойбай, Бекет келіп қалды!» деп, оның көзіне жаман қырымен түспеу­ге тырысатын еді. Қазір тәртіп­тік жазаға тартылғанның өзінде, жол сақшысынан ықпай­ тын, кері­сінше оған «ақыл айтуға», әзір тұратыны көп. Солай десек те, талай көлік тұтқасында отыр­ған ер-азамат іштей қанша қын­жыл­ са да, жол сақшысының тала­бы­на

көнбістік танытады. Көнбейтін көбіне әйелдер, әсіресе, жасы 20-30 арасындағылар. Олардың қоғамдық тәртіп сақшысын әділ талабы үшін беттен алатыны былай тұрсын, тіпті «Менің крутой крышам бар!», «Пәленшекең мен түгеншекеңе қазір хабарласамын!» деп айбат шегіп, қоқан-лоқы жасайтынына не дерсің?! Бұдан басқа мектеп оқушыларының да үлкеннің рұқсатымен немесе онан тыс жеңіл көлікке отырып, тай­раңдайтын жағдаяттары да аз емес. Биыл Жаңақала ауданында сондай жасөспірімдердің заңсыз әрекетінен туындаған қай­ ғылы оқиғаны ұмытпаған жөн. Олай болса, қалтасында көлік жүргізуші куәлігі жүрсе де, оған қабілеті мен тәжірибесі жетпейтін, жол сақшысы ұстап алса, оған дөрекілік танытатындардың сапарға шықпағаны дұрыс сияқ­ ты. Өзіңе де тыныш әрі өзгенің де өміріне қатер төндірмейсің! Көлік тізгініне мас күйінде отырған жанның қаншалықты қа­ терлі екенін айту артық. Жол-көлік оқиғасының белгілі бір бө­лігіне кінәлі де, күнәлі де сондай жандар. Арақ-шарапты айт­пағанда, бір саптыаяқ сыраның қаншалықты жолда қауіпті ахуал туғызатынын ескергісі келмейтіндер өзіне де, өзгеге де орны толмас қайғы-қа­ сірет әкеліп жүр және әкеледі де. Демек, Елбасымыз Н.Назарбаев­ тың бұл ахуалға айрықша алаң­ дауы тегіннен тегін емес. Ол өткен айларда алқалы басқосудың бірінде ҚР Ішкі істер министрі Қасы­ мовты осы ахуалға орай қатаң сынға алып, қоғамдық кеселге қар­сы қатаң шаралар қолдануды талап етті. Даңғыл жолдағы өлім мен мүгедектікке ұшырауды Си­ риядағы әскери қақтығыспен салыстыра отырып, Елбасы көлік тұтқасына мас күйінде отырған жүргізушіні нағыз қылмыскерге теңеді. Қайран қаларлықтай болса да, айталық, аутоапаттың тағы бір себебі - оның жоғары сапасы. Әрине, жақсы жол кімге жаман?! Алайда ұйқысы қанбаған немесе шаршаған адам үшін, әсіресе, түн мен таңда көлік тұтқасы аса қауіпті.

Әрі шетелдік «Тойота» мен «Мерседес» шетінен желдей жүйткі­­ген көлік. Жылдамдықты санаулы ми­­нуттарда 100-ден асыру түкке тұр­майды. Орал-Атырау, Орал-Сарытау немесе Орал-Ақтөбе жол­ бағыттарында талай «құстай ұшып» келе жатқан көлікті көзіңіз шалады. Рақат, далада жол сақшысы жоқ! Қалай жүйткісең де өз еркің! Тек өкініштісі сол, жүргізуші тек өзі емес, қасындағылардың тағдыры мен өміріне де қаншалықты жа­ уапты екенін естен шығарып ала­ды. Сондықтан теледидардан беріле бастаған «Шаршасаң, жолға шықпа!» сықылды жарнама өте орынды. «Айналайын, асықпа!» іс­ петті жартылай жарнама, жартылай ескерту де бекер айтылмаса керек. Әділін айтайық, жол сақшы­ сының да бәрі бірдей «періште» емес. Арасында орынсыз бай­ла­ натыны да, өзінің «үлесін» сұ­рай­ тыны да бар шығар. Оны бекерге шығаруға болмайды. Алайда түгелімен алғанда, қоғамдық тәр­ тіпті қорғаудың бұл қызметі жолда реттілік сақтау мен төтенше

жағдайдың алдын алуда белгілі бір жұмыстар тындырды және келе­ шекте де атқара бермек. Оған бір дәлел - өткен айда Ақжайық ауданында облыстық әкімшілік полициясы қызметі ұйымдастырған «Азаматтарды жолда қабылдау» іс-шарасы. Алайда жол-көлік апаты­ ның әлі де саябырсымағанын жол сақшыла­ры да қынжыла мойындайды.

- Биылғы жылдың жыл басынан бері өңірде 495 жол апаты болып, 91 адам қаза тапты, 599-ы жара­­лан­­­ды. Осы қай­ғылы оқиға жайында БАҚ қан­ша рет көрсетіп, айтып, жаз­са да, жер­лестер айылын жияр емес. Әри­не, үнемі жүргізушіні айыптай беру де орынсыз. Жаяу жүр­гін­ші та­ра­пынан да жол қауіпсіздігі ере­ же­леріне мән бермейтіндер де баршылық. «Сақтықта қор­лық жоқ» дегенді үнемі есте сақ­та­сақ, қандай жақсы?! - дейді Нұр­тай Лезов. Айт­ са, айтқандай, егер жүргізуші де, жүргінші де, қала берді, басқасы да жол қозғалысы ережелерін ес­ тен шығармай, ес­керіп жүрсе, қан­ ша ғұмыр қыр­шынынан қиыл­­мас еді, шіркін...

Сайфолла ЕДІЛӘЛИЕВ, зейнеткер, Орал қаласының тұрғыны: - 1965-2012 жылдар арасында қызметтік және жеке көліктің тіз­гі­ нін үстадым. Осы жылдар ішінде жол-көлік оқиғасына ұшы­ра­ма­­­ға­­ ным­ды айтпағанда, бірде-бір рет жол сақшысы тарапынан ескерту де алып көрмеппін. Өйткені сол жылдары тәртіп те қатаң, адам да са­­на­лы еді. Қазір жағдай басқаша. Демек, қоғамдық тәртіпті, соның ішін­­де­гі жолдағы талапты күшейту қажет. Мен айыппұлға қарсымын. Қал­­та­сы қалыңдар үшін ол түкке тұрмайды. Олай болса, қылмыстық жа­­уап­кершілікті жаппай қолдану керек. Бұрын қарамағындағы жүр­­ гізуші үшін басшысы жауап беретін. Бүгінде ол жайына қалды. Сол жа­ уапкершілікті қайта енгізген дұрыс. Арман ДӘУЛЕТОВ, Орал қаласындағы «Мұқтаж азаматтарға үйден әлеуметтік көмек көрсету бөлімшесі» мемлекеттік мекемесінің басшысы: - Автокөлік жүргізіп жүргеніме бар болғаны сегіз жыл. Алайда жолдағы ахуал мені де алаңдатады. Таяуда ғана жол апатынан до­ сымның інісі мен анасы қаза тапты. Барлығы жылдамдықты шектен тыс асырудың салдарынан. Сондықтан мемлекет жол қатынасына қатыс­ты заңдылықты қатайтса, соны жан-тәніммен қолдаймын.

16

студент Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Патриоттық әндер байқауы

Өткен аптаның сенбі күні облыстық қазақ дра­ ма театрында Қазақстан Рес­публикасының тұңғыш Президен­ті күніне арналған «Көк тудың желбірегені» деген атаумен патриоттық әндердің байқауы болып өтті.

Б

атыс Қазақстан облысының жастар саясаты мәселелері басқармасы және «Жас толқын» жастар қоғамдық бірлестігінің ұйым­дастыруымен болған бұл байқауға отыз екі үміткер қаты­ сып, іріктеу сынынан финалдық кезеңге он алты әнші өтті. Нұржан СЕРТЕКОВ, қазылар алқасының мүшесі: - Бұл байқаудың басты ерек­ шелігі, әншілердің кәсіби білімдері болма­са да, өз бақтарын сынап көруге деген құлшыныстары дер едім. «Әр­кімнің де өлеңге бар таласы» демекші, біз осынау дода арқылы жас өнерпаздардың елге деген сүйіспеншілігін, патриоттық сезімін байқағымыз келеді. Аянбек АБЕКЕШЕВ, байқауды ұйымдастырушы: - Қазақстан халқы Елбасының еңбегін жоғары бағалап, елімізде әр түрлі шаралар өтіп жатыр. Солардың бірі – «Көк тудың желбірегені» патриоттық әндер

байқауы. Об­лысымыздың он екі ауданынан, сонымен қатар жоғары және арнаулы оқу орындарынан үміт­кер­лер қатысуда. Бұл шараны өткі­зу­дегі басты мақ­сат жастары­ мыз­дың отаншылдық сезімін оятып, ұлтжандылыққа тәрбиелеу болып табылады. Патриоттық әндер байқауын тамашалауға келген көрермендер залға лық толды. Аталмыш шарада жас әншілердің ән айту шеберлігін, киім үйлесімін, жүрістұрысын қазылар алқасы жіті қадағалап, қатал безбендеп отырды. Сонымен, бас жүлде Рысбек Жанайысовке (Ж.Досмұхамедов атындағы педагогикалық коллед-

жі) бұйырса, 1-орынды Мәдина Бегалиева (Батыс Қазақстан инженерлік-технологиялық колледжі) жеңіп алды. Бекболат Жантөрин (жоғары техникалық мектебінің оқушысы) мен Қуаныш Аждуов (Орал газ, мұнай және салалық технологиялар колледжі) 2-орынды бөлісті. Данагүл Баймұратова (Батыс Қазақстан гуманитарлық академиясы) мен Айжан Әжіғалиева, Дилера Сағын (Зеленов ауданы­­ ның жастары, дуэт) Диана Ғабдул­ лина (Құрманғазы атындағы саз кол­леджі) 3-орынды иеленді.

Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ Суретті түсірген автор

* * *

Студенттер конференциясы Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі»

Жақында облыстық эконо­микалық қылмысқа және сы­ байлас жемқорлыққа қарсы күрес де­ партаменті жоғары

«Өрлеу» біліктілік­

оқу орындары ара­

ті арттыру Ұлттық

сында «Сыбай­

орталығы» АҚ филиалы Батыс Қазақстан облысы

лас жемқорлыққа

бойынша педагогикалық

және көлеңкелі

қызметкерлердің білік­

экономикаға қарсы

тілігін арттыру институтын­

күрес» деген

да ҚР тұңғыш Президенті күні мерекесі құрметіне

тақырыпта студент­

«Қазақстан – менің Ота­

тер конференциясын

ным» атты патриоттық

ұйымдастырды.

әндер байқауы өтті.

И

нститут фойесінде «Елін сүй­ген, елі сүйген Елбасы!» кітап көрмесі, байқау өтетін залда «Жұлдызы жанған ұстаздар», «Шат­тыққа толы сағаттар» тақы­ рыбындағы фотокөрмелер ұйым­ дастырылып, Елбасының халқына арнаған қанатты сөздері ілінді. Еліміздің Әнұранымен бас­тал­ ған ән байқауын ашқан «Өрлеу» БАҰО» АҚ филиалы БҚО ПҚБАИ» директорының орынбасары Елдос Сафуллин алғашқы сөзін Елбасына, еш мемлекеттің рәміздеріне ұқсамайтын әлем мойындаған Туымыз бен Әнұранымызға арнай келіп, қазақ елі Тәуелсіздігінен айырылмай, Президентіміздің әр еңбегін бағалай біліп, әр адамның кәсіби тұрғыдан өрлей беруіне тілек білдірді. Патриоттық әндер байқауында «Атамекен», «Столица», «Жаса,

Қазақстан», «Алға, қазақ жігіттері», «Қорқыт-қобыз», «Көк тудың желбірегені», «Свечи», басқа да әндер шырқалды. Орындалған әндердің әрқай­ сысы тыңдармандар жүрегіне па­триоттық рух сеуіп, жандарын қанаттандыра түсті десе бол­ғандай. Ал байқауды музыкамен көркемдеген №10 мектеп музыка пәнінің мұғалімі Нұр­­бан Қанатұлының орындауындағы «Елім менің», «Тырналар» әндері сайысқа қатысушылардың шабытына шабыт қосты. Байқау қорытындысында Ел­дос Сафуллин бастаған қазы­лар ше­ шімі бойынша «Қорқыт-қо­быз» әнін орындаған Гүлнар Жан­ға­ лиева І орын, «Столица» және «Свечи» әнімен Жансая Ұзақова мен Зайлағи Жақсылыков ІІ орын, «Көк тудың желбірегені», «Алға, қазақтың жігіттері» әндерін орын­

даған Қасым Азбантай мен Рауан Молдағалиева ІІІ орынды иеленді. «Атамекен» әнін орындаған Райса Мырзабекова «Үздік патриот­ тық ән», «Жаса, Қазақстан» әнін орындаған Гүл­фия Әліпқалиева мен Гүлмаржан Өтеғұл «Актерлік шеберлік», «Атамекен» әнін орындаған Гүлбар­шын Жұмағалиева мен Аманбек Бал­ман «Көрермен көзайымы» аталы­мына ие болды. Сайысқа қатысу­шылар диплом, алғысхат және мере­келік сыйсияпатпен марапат­талды. Ән байқауының соңында инсти­тут ұжымы қосылып «Ата­­мекен» әнін шырқады.

Рысты ХАЛАУҚЫЗЫ, «Өрлеу» БАҰО АҚ БҚО ПҚ БАИ-дағы ақпарат және қоғаммен байланыс бөлімінің тілшісі

Б

ұған қаржы полициясы мен жергілікті оқу орын­ дарының студенттері, «Қа­­зақ­ стан азаматтық альянсы» бір­лес­­ тігінің облыстық филиалы мен БАҚ өкілдері қатысты. Жиынды аталмыш департамент бастығының орынбасары Ерлан Жалмағам­бет ашып, конференция жұмы­сына сәттілік тіледі. Конференцияға студенттер қауымы тыңғылықты дайындалып келіпті. Мінбеге бірінен соң бірі көтерілген жастар сыбайлас жемқорлықтың жолын кесу және көлеңкелі бизнесті болдырмау жөніндегі баяндамаларын ұсынды. Жастардың кейбірі қоғамды әділетсіз етіп,

талай адамның өмірге деген сенімсіздігін қалыптастырған сыбайластықтың жолын тап қазір кесіп тастайтындай арынды әңгімелер айтса, енді бірі бұл мәселенің түйінін біртіндеп, асықпай шешуді жөн көрді. Мысалы, «Сыбайлас жемқорлық­ тың жүйелік және ұйымдасқан түрлері» атты тақырыпты тал­ даған М.Өтемісов атындағы БҚМУ студенті Талғат Ханатов жемқорлықтың қоғамға келтіріп отырған зияны жөнінде баяндаса, «Еуразия» тілдер және менеджмент институтының ІІ курс студенті Талғат Жаңабаев былыққа батқан салалар жөнін­ де әңгімеледі. Ал «Еуразия» тіл­ дер және менеджмент институ­ ты құқықтану мамандығының 2-курс студенті Ринат Тұрсынов мұндай қылмыстың алдын алу шараларын жаңғырту қажет деген пікірін жеткізді. БҚМУ-дың 2-курс студенті Майра Набидоллаева мен «Еуразия» тілдер және менеджмент институтының ІІ курс студенті Арайлым Тілекқа­ бы­лова жалған ақша жасау жә­не оны анықтау жолдары жай­лы қызықты мәліметтер дайын­даса, көлеңкелі экономиканың өмір сүру себептері мен шарттары жөнінде әңгімелеген Сержан Ерғалиевтің баяндамасы нақтылығымен ерекшеленді. Жиын соңында комиссия мү­шелері сөйлеп, баян­да­ма­ шы­лардың ұсыныс-пікірлерін сарапқа салды. Арнаулы комиссия шешімі бойынша І орынды БҚМУ-дың І курс студенті Жұмабек Сапарбаев иеленсе, ІІ және ІІІ орындарды «Еуразия» тілдер және менеджмент институтының ІІ курс студенті Арайлым Тілекқабылова мен БҚМУ-дың ІІ курс студенті Айгерім Ташбаева бөлісті.

мерейтой Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

Көрегенді қаламгер, Қазақ әдебиетінің табал­ды­рығын «бісміллә» деп аттаған күннен әдебиет киесін қастерлеген «бете­ геден биік, жусаннан аласа» мінезіненақ, атақ қумай ар сақтаған, қарапайым қаламгер, сөз зер­ гері Құрманғазы Қараманұлы - өз та­ лантына сенген аза­ мат. Ол – маңайына өзін дәріптейтін топ құрмаған адам. Бар сенері қаламы – СҰҢҚАРЫ, ақ қағаздағы сырласа­ ры – АҢСАРЫ екенін әр шығармасында талғампаз оқырман оның түпкі ойын бір­ ден аңғаратыны да сондықтан... Жазушы Құрманғазы Қараман­ ұлы 1943 жылы 5 желтоқсанда Батыс Қазақстан облысы, Қара­төбе ауданы, Егіндікөл ауылында туған. Орта мектепті бітіргеннен кейін аудандық «Еңбек туы» газетінде әдеби қызметкер болып жұмыс істеді. 1969 жылы Қазақ Мемлекеттік университетінің журналистика факультетін бітірген. Одан соң «Лениншіл жас» (қазіргі «Жас Алаш») газетінде әдеби қызметкер, бө­лім меңгерушісі, 1976-1996 жыл­дары «Жалын», «Балауса» баспаларында редакция мең­герушісі, бас редактордың орынбасары қыз­ меттерін атқарды. Қа­­­зір «Көк Аспан – Қара Жер» та­­ным­­­дық газеті­ нің редакторы. Алғашқы балаң кезіндегі шы­ ғармасы – «Шайтан» әңгімесі 1960 жылы облыстық «Октябрь туы» (қазіргі «Орал өңірі») газетінде жарияланған. Сондай-ақ ағылшын жазушылары Э.Хемингуэйдің «Қош бол, майдан!» («Жалын», 1979), И.Стоун­ның «Грек қалалары» («Жазу­шы», 1983), көптеген орыс­ жазу­шыларының шығар­маларын ау­дарды. Осындай құ­ла­шын кең сермеген Құрекеңе 1987 жылы

қарапайым жан

Қазақстанның еңбек сіңірген мә­ дениет қызметкері атағы берілген еді. Сонау 90-жылдардың басында социализмнен капитализмге көше бастадық. Осы кезде әркім өзінің қолынан келгенін жасады. Біздің Құрекең болса алғашқылардың бірі болып «Көк Аспан – Қара Жер» деген газет шығара бастады. Содан бері Құрекең бірнеше газеттердің жобасын жасап, басын біріктірумен жақсы жұмыс жасап келеді. Әуелі бір қызықты айта кеткеніміз де жөн шығар. Ертеректе Құрманғазы Қараманұлы үш ай жазда мотоциклмен Орал өңірін аралайтынды шығарды. Ондағы қызық жайттар, ел ара­ сындағы көнекөз қариялардың әңгімелерін тыңдап, жинақтап, әр шығармасына пайдаланған кезде қомақты-қомақты повестер боп шыға келді. 1979 жылы дүниеге келген «Жалғыз атты жолаушы» деген туындысы оқырмандарды бірден баурап алды. Бұл совет дәуірінің қазақ жеріне қылышын сүйрей келген кезі еді. Көнсең біздікісің, көнбесең барар жер, басар тауыңды да біз аламыз деген осындай ұғымға көнбеген Құлбатырдың ерлігі мен өмірі жайлы жазылған бұл шығарманы тебіренбей оқу мүмкін емес. « – Иттен жаралған!... Елім қуды мені?! Сендер ғой соңыма түскен! Кеңестің артын жалап, көшке ілескен өңшең опасыз, сатқындар!..

– деп ақырып жіберді де: – Тағы, міне, келіп тұрсың тімтініп! Айғыр жоғалттым деп сандалуын!.. Жоғалтқан айғырың

мен шығармын! О дүниеден таптырайын саған оны! – деп атып тұрып, жардағы шегеге ілінген бешпетінің қойын қалтасынан тапаншасын суырып алды. Баймағанбет те ұшып тұрып сапысына жармасты. Отырғандар шу ете қалысты. Кексе келіншек Құлбатырдың аяғына жығылып, ойбайлап үйді басына көтерді.

– Сабыр, Батыр, сабыр!.. Бай­ мағамбет, сен де қой енді!.. Бала кезден бірге өскен, бір үзім нанды бөліп жескен адам емес пе едіңдер? Бұл не қылғандарың? Қойыңдар енді!.. – деп зарлап екі араға Қошым кірді.

– Батыреке, дастарқан басында қан төгілмесін, ырымға жаман болар, – деп Нығымбет те басу айтқан болып жатыр. Осынау ызы-қиқы Құлбатырды райынан қайтарған еді. Тапанша­ сын төмен түсірді де, Байма­ған­ бетке иек қағып: – Есің барда елің тап, доңыз. Бір жолға кешірдім. Енді кездес­ сең, аяушылық күтпе, – деді. Сосын Баймағанбеттің жанында боп-боз болып тістеніп тұрған Киікбайға қарап: – Ал, сен шырақ, сен не жоғалтып жүрсің? Ана сүтің аузыңнан кеппеген саған не жоқ?!. Кет, қараңды батыр!.. – деп жекі­ ріп жіберді». Әттең-ай, ойлап отырсаң дүние шолақ екен-ау. Осы кездесуде боп-боз болып отырған Киікбайдың қолынан ажал табам деп ойлап па еді. « – Қап!.. – деді қанжарына жар­ масқан Құлбатыр ағаштай сірескен ернін азар қозғап, қыр-қыр етіп.

– Мә, саған «қап»!.. Бар күшімен желкеден шауып жіберді. Құлбатырдың көзі алайып кетті де, көтеріле берген басы сылқ етіп жерге түсті. Киікбай қылышын қынабына салып, сайдан шықты. Ернеуінде жатқан бесатарын бауынан іліп, әрі асты. Артына бұрылып қараған жоқ». Автор осылай түйіндейді. Ащы шындық не бел кетеді, не белбеу үзіледі деген заманда авторлық шешімнің (бәлкім бұл тарихи шындық та шығар) көздеген нысанасы да осы болды-ау деп топшылаймыз.

Ұлтжандылық – өмірінің өзегі Таяуда облыстық тарихи-өл­ ке­тану музейінде «Халық тарих тол­қынында» бағдарламасының не­гі­зінде Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, ақын, өңірге танымал қаламгер, тіл жанашыры Мұнайдар Балмолдамен кездесу өтті. Оған М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың және Ж.Дос­мұхамедов атындағы пе­да­гогикалық кол­ леджінің студент­те­­рі және бас­қа­ лары қатысты.

Рухани шараны аталмыш му­ зейдің қызметкері Динара Ораз­ ғалиева жүргізіп отырды. Тәжі­ ри­белі журналист Мұнай­дар Мұ­хам­бет­жанұлы әуелі бала­лық шағы туралы тартымды әңгі­ме­ле­ ді. 44 жастағы қаламгер – Жаңа­ қала өңірінің тумасы, балалық жә­не жастық шағы ауылда өтіп­ті. Жас кезінен тілші болуды ар­ман­ даса да, ағалары­ның ақыл-ке­ңе­сі бойынша Орал пед­инс­ти­ту­ты­ның

көркемсурет-гра­фика ма­ман­ды­ ғы­на оқуға түсіп, оны ой­дағыдай аяқтаған. Кеңестік әс­кер қатарын­ да болып, азаматтық борышын да өтеп үлгеріпті.

- Әскери міндетімді Балтық теңізі бойында өтедім. Сардарлар – шетінен латыш және эстон ұлтының өкілдері. Өткен ғасырдың сексенінші жылдардың аяғы. Әлгі сардарлар мені: «Азаттық жолында күресті бірінші бастаған ұлттың

1991 жылы бұл повесть «Одинокий всадник» деген атпен Мәскеудің «Детская литература» баспасынан 100 мың данамен басылып шықты. Әрине, бұдан кейінгі пси­хо­ логиялық тартысқа толы шы­ғар­ масы - «Тағы мысық». Енді сол повеске тоқталсақ. Бұл толайым дүниенің салмағы романның жүгін көтеріп тұрғанын айта кету керек. Қолыңызға алғаш алып оқы­ ғанда неге «жабайы мысық» емес, неге «тағы мысық» деген ой келеді. «Бұрылып, артына қарауға аңсары ауып барады. Әлдекім қыр соңымнан қалмай ілесіп келе жатқан сықылды. Төңірегінде тірі жан жоғы өзіне аян болса да, қарасам деген құштарлық өзегін талдырып басқа ештеңеге мойын бұрғызар емес. Сонда да қасарған қалпынан таңбай жү­рі­ сін жалғастыра береді. Қайтсе де қарамауға тырысады», – деп басталатын повесть бірден оқыр­ ман­ды өзіне тарта түседі. Басты ке­йіпкер Кенжебай - композитор, музыкалық редактор. «Талант», «дарын» деген мақтауларды жиі ести бастаған жан. Әрине, «Қыран құс», «Қайғылы қыз» деген әндері орындалып, көпшіліктің құрметіне ие болып, даңқ пен дақпырттың арқасында алшаң басқан жігіт махаббаттан жолы болмағандай көңіл күй кешті. Айналғанда Алматыны тастап, ауылына қайтып келеді. Повесті басынан аяғына де­ йін оқып шыққан адам бұл шы­ ғармамен қоштасқысы келмей бейжай күй кешетіні де шындық. Өйткені «Тағы мысық», жоғарыда айтқанымыздай, психологиялық шиеленіске толы, шымыр да ши­ рақ жазылған шынайы шығарма... Айтпақшы, Құрекеңнің қала­ мынан туған дүниелерді бір тү­ гендеп қойсақ (өзім ғана білетінді айтайын). Олар: «Қайраң өткел». «Алақандай әңгімелер» «Жалын», 1978; «Қызғыш құс». Повестер. А., «Жалын», 1978; «Одинокий всадник». Повесть. М., «Детская литература», 1990; «Кошка» Повесть. А., «Жалын», 1991; «Тәңірге тағзым» А., «Ана тілі», 1996; «Жалғыз атты жолаушы». Повесть «Балауса», өкілісің. Сендер бастадыңдар, біз қостадық», - деп құрметтеп, қызмет бабында талай рет жеңілдік жасады. Олардың ілтипаты бойымда ұлтжандылық отын тұтатты, - дей келіп, ол 1991 жылғы қыркүйектегі Орал дүмпуі жайында кеңінен баяндады. - Сол бір үрейлі күндер­ де ерекше ерлік көрсеткенім жоқ. Елін сүйген талай жандармен бірге бой көтеріп, ұлт намысын қорғап қалдық. Туған жерді бөлшектеуге бағытталған жымысқы ниет іске аспай қалды. Әлі күнге дейін соған шүкірлік етеміз әрі қуанамыз, - де­ ді Мұнайдар Мұхамбетжанұлы.

17

1996; «Жапан түздегі жұрт». Повестер. А., «Словарь», 2003 және тағы басқалар. Осылардың ішінде «Алақандай әңгімелер» шығармаларын алайық. Бұл негізі мөлт еткен шағын ғана әңгімелер болғанымен, көтерер жүгі де ауқымды. Құрекеңнің әр шығармасында артық ауыз сөз жоқ, оқырманды тарту үшін жасанды қылық, түкке тұрмайтын детальді ойнатып тұрып алу тіпті ойына да кіріп шықпайды екен. Қайта сөзді сығымдап, оқырманның аузына біресе тұздың дәмін келтіріп, біресе шекер-балдың дәмін үйіртіп, тіпті жаныңда әңгіме айтып отыр­ ғандай әсер қалдырады. Бұл Бе­ йімбет Майлин заманынан, қала берді Ғабит Мүсірепов бастаған қаламгерлерге тән өзіміздің төл әдебиеттің негізгі ұшқыны деп есептеуге болады. Мұндай әңгімелер атақты Нобель сыйлығын алған жапон Ясунари Кавабатаның шығармала­ р­ына да тән. Бірақ Құрекеңнің ша­­ғын әңгімелері мүлдем басқа­ ша. Қазақи қамшының таспасындай мұқият өрілген оқиға өрісі жан жүрегіңді тебірентеді. Осы орайда бір қызық айта кетсек. Белгілі ғалым Құлбек Ергөбеков ағамыз бір сөзінде былай деді: «Бейімбет Хемингуэйді оқымаған да шығар, бірақ олар алған тақырыбы мүлдем бөлек болатын, дегенмен жазу стилі ұқсап та кетіп жатады», – деді. Расында, біздің Құрекең сонау мұхиттың арғы жағындағы Ясунари Кавабатаны білмеген де шығар. Бұл талантты адамдардың табиғаты бір-біріне ұқсас болатын жағдайлар екені айдан анық. Сондай-ақ «Алтын іздеушілер» повесі де құрылымы ерекше бөлек, қыртыс-қыртысы мүлдем басқа­ша жазылған шығармалар. Бүгінгі шағын мақаламызда Құрманғазы Қараманұлының бар­­­лық шығармаларын анықтап, ба­ йып­пен асықпай талдап, оқыр­ мандарға ұсынуды басты парызымыз деп санамадық. Өйткені қаламгер – оқырмандармен ты­­­­ғыз байланыстағы адам. Көз көр­­­ меген жерді қиялмен алатын, қиядағыны қыран құстай іле­тін көрегендігі бар кемеңгер талант иесі. Енді, біз не айтамыз, жетпістің желкесіне келіп отыр­ ған Құрекеңе шығар биіктеріңіз әлі алда, бала-шағаларыңыз бен немерелеріңіздің арасында отырып ақ қағазға байыппен түсірген әр шығармаңыз оқырманға жетіп, жүрегін нұрға бөлей берсін демекпіз...

Талғат КЕҢЕСБАЕВ, жазушы, Астана қаласы

Мұнайдар Балмолда – әр жылы көрермен қауымға жол тартқан «Шығыс шолпаны», «Құлагер тағ­ дыр», «Махамбеттер тірі екен» тарихи-деректі киноленталардың авторы. Осыдан санаулы жылдар бұрын сценарийін жазған «Қағаз ұшақ» фильмі де жұртшылық тарапынан жылы ықыласқа ие болды. Енді ол 15 минуттық, «Сыңарым» атты жаңа көркем фильмінің әзір­ леніп жатқанын айтып, алдағы уақытта тың туындының көрсетілі­ мі болатынын хабарлады. Кездесу соңында М.Балмолда студенттер сұрақтарына жауап берді.

Серпін Саяқ

18

ел-жұрт Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

«Дініңді сақтай алсаң – қасиет...» Ләззат ШАҒАТАЙ, «Орал өңірі» Конференцияға қатысушылардың бас­ ты ұста­­ны­мы осын­ дай болды. Жуырда Қазақстан мұсыл­мандары діни басқармасының ұйымдастыруымен облыстық қазақ драма теат­ рында «Дін және дәстүр» тақырыбында облыстық конференция өтті.

Ш

араның мақсаты, атауы айтып тұрғандай, ислам дінінің құндылықтарын насихаттап, жастар арасында дін мен дәстүрді бұзып, дұрыс түсінбей, ел арасында іріткі салып жүрген кейбір жастардың іс-әрекеттерін баяндап, болашақта осындай теріс пиғылды әрекеттерге жол бермей, жас буынды имандылыққа, отансүйгіштікке бағыттау. Студент жастарға арналған конференцияда «Ислам және жастар» тақырыбындағы көрсетілген бейнероликте асыл дінімізге қайшы келетін қоғамдағы келеңсіз жайттар сөз болды. Оның ішінде соңғы кезде жастар арасында кеңінен белең алып отырған ажырасу, өз-өзіне қол жұмсау, түсік

жасату, есірткі мен нашаға тәуелділік, арақ пен темекіге құмарлық секілді өзекті мәселелер айтылды. Пленарлық мәжілісте сөз алған ҚМДБ-ның облыс бойынша өкіл имамы Руслан Сұлтанов жуырда бас мүфти Ержан қажы Малқажыұлының қолдауымен мүфтият жанынан арнайы жастар бөлімі ашылғандығын мәлімдеп, жастарды имандылық жолында бірігіп жұмыстануға шақырды. Одан әрі облыстық дін істері департаментінің бөлім басшысы Саялбек Ғиззатов теріс діндердің жетегінде кеткен жастардың өмірінен нақты мысалдар келтіріп, олардан төнетін қауіптің алдын алу жолдарын тілге тиек етті. Сондайақ М.Өтемісов атындағы БҚМУ-дың мәдениет және өнер факультетінің де-

каны Мейрам Исатаев, «Дәуір бірлес­тігі» жастар қоғамдық бірлестігінің төр­ аға­сы Азамат Кенжеғалиев жастарға діни тәрбие беруді жетілдіру мәселе­

леріне тоқталды. Конференция жұмысы жастардың сұрақ-жауап, пікір алмасуларымен жалғасты.

Сырым ауданы әкімінің аппараты, 090900, БҚО, Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Қазақстан көшесі, 8-үй, 1-қабат, 9-бөлме, анықтама алу үшін телефондар: 8-(71134) 22210, факс: 31276, электрондық мекенжайы: Akim_sirim@mail.ru, бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды 1. Сырым аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, денешынықтыру және спорт бөлімі­ нің басшысы, E-R-1 санаты Функционалдық міндеттері: Мәдениет жә­не тілдерді дамыту туралы мемлекеттiк саясатты iске асыру, оның оны жетiлдiруiн қамтамасыз ету. Мекемеге қарасты ұйымдарды бiлiктi мамандармен қамтамасыз ету және олардың бiлiктiлiктерiн арттыру. Аудандық мәдениет бөлiмi­нiң жұмысын басқару, жетiлдiру, дамыту жоспарларын жасау. Ұлттық мәдени дәстүр мен әдетғұрыптарды жаңарту, сақтау және дамыту. Ау­дан бойынша мәдени, тарихи ескерткiштердiң есепке алынуы, сақталуы, қалпына келтiрiлу жұ­мыстарын ұйымдастыру. Ауылдық округтердегі мәдениет үйлері мен ауылдық клуб ғимаратта­ рының сақталуына, күтіп ұсталуын және оларға күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізілуін қадаға­лау. Ауданда дене шынықтыру және спорт жө­нін­дегі мемлекеттік саясатты жүзеге асыру, бұқара­ лық спорттың дамуын жүзеге асыру. Ауданда спорт түрлері бойынша бұқаралық-спорттық, мәдени-сауықтыру жұмыстары бойынша іс-шаралар дайындау және оларды жүзеге асыру. Ауданның спорт мекемелерінің барлық түрінде де мемлекеттік стандарттың сақталуын қамтама­ сыз ету. Бөлiмнiң жұмысын үйлестiредi. Облыс және аудан әкiмдерiнiң шешiмдерiнiң әкімдік қаулыларының, облыстық бағдарламалардың орындалуын қамтамасыз ету. Өз саласы бойын­ша келіп түскен жеке және заңды тұлғалардың арыз-шағым, өтініштерін қарау және жауап беру. Қарамағындағы қызметкерлердiң жұмысын ұйымдастыру, бақылау, ынталандыру қабiлетi, азаматтарды қабылдау жұмысында тәжiрибесi болу, мониторинг және аналитикалық ақпарат­тық әдiстерi мен түрлерiн бiлу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі жоғары; Білім, гуманитарлық ғылым­ дар, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, қызметтер, ветеринария, өнер, техникалық ғы­лымдар және технологиялар салаларының ма­ мандықтары бойынша мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес және жұмыс тәжірибесі келесі талаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; 2) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 3) осы санаттағы нақты лауазымның функ­ ционалдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұ­мыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес. Е-R-4, E-G-3 санаттары бойынша конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдай­ да ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

2. Сырым аудандық тұрғын үй-коммунал­дық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің бас маманы -

есепші, E-R-4 санаты Функционалдық міндеттері: Бөлімнің қар­жы есебін жүргізу, қызметкерлердің уақытын­да жалақысын есептеу және төлеу, зейнетақы қорларына, салық органына тиісті төлемін ауда­ру, қаржының жұмсалуын, лимиттің сақталуын орындау, қаржылық есеп құжаттарының заңды­ лығын жүзеге асыру. Тұрғын үйлердің құжаттарын заңға сәйкес жинақтау, қаржысын мақсатты және дұрыс

бекақыларын есептеу, төлеу. Қаржы және аппарат есебіндегі құнды заттардың есебін жүргізу, сақталуына бақылау жасау, жыл аяғында инвен­таризация өткізу. Жұмсалған қаржы құжаттары­ ның дұрыс рәсімделуін, олардың заңдылығын қадағалау. Бухгалтерлік, статистикалық есептер­ді уақытында жасау және тапсыру. Қызметкерлердің жалақысынан тиісті төлем­ дерді зейнетақы қорларына аудару. Қаржының мақсатты және дұрыс жұмсалуын қадағалау.

Әкімшілік мемлекеттік қызметшілердің лауазымдық жалақылары Санат Е-R-1 Е-R-4

Еңбек сіңірген жылдарына байланысты min max 115954 156314 56375 76235

жұмсалуын қадағалау. Ақшаның және бөлім есебіндегі құнды зат­ тардың есебін жүргізу, сақталуына бақылау жа­сау, жыл аяғында инвентаризация өткізу. Бөлім­нің іссапарлар құжаттарын әзірлеу және заңға сәйкес келтіру. Бухгалтерлік статистикалық есептерді уақытында жасау және мұрағатқа тапсыру. Бюджеттен берілген қаржылардың толық игерілуін жүргізеді. Жылдық шығыс жобасын әзірлеп, бекітуге ұсыну. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес са­ласы бойынша қаржы, есеп және аудит, эконо­мика мамандықтары бойынша.

3. Сырым аудандық ішкі саясат бөлімінің бас маманы, E-R-4 санаты Функционалдық міндеттері: БҚО ішкі саясат басқармасына ақпараттар, хабарламалар, есептер дайындау және жіберу, нормативтік-құқық­тық актілердің орындалуын қамтамасыз етеді. ҚР Президентінің халыққа Жолдауының орын­ далуы туралы, қылмыспен, құқықбұзушылық­пен күресу жөніндегі аудандық кеңестің іс-қа­ғаз­да­ры, тұрғындар денсаулығын қорғау жөнін­дегі аудандық үйлестіру кеңестің іс-қағаздары және діни бірлестіктермен байланыс жөніндегі үй­лес­тіру кеңесінің, Үкіметтік емес ұйымдармен қо­ғам­дық бірлестігімен қарым-қатынас жасау. Әйел­ дер істері және отбасылық-демографиялық сая­сат жөніндегі комиссиясының іс-қағаздары мен хаттамаларын, аудандық жастар ісі саясаты жө­ніндегі кеңестің іс-қағаздары мен хаттама­лары, аудандық әкімінің қаулыларының, шешім­дері­ нің орындалуын қамтамасыз етеді. Қоғам­дықсаяси, мәдени-көпшілік және спорттық шаралар жоспарының орындалуын қамтамасыз ете­ді. Бұқаралық ақпарат құралдарының даму үр­дісі мен қызметі туралы, АНЖ туралы, баспасөз­ге жазылу барысымен айналысу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Гуманитарлық ғылымдар саласының дінтану, халықаралық қатынастар, білім саласы­ ның қазақ тілі және әдебиеті, тарих, әлеуметтік ғылымдар және бизнес саласының әлеуметтану, саясаттану, аймақтану мамандықтары бойынша 4. Бұлдырты ауылдық округі әкімі ап­па­ ратының бас маманы-есепші, E-G-3 санаты Функционалдық міндеттері: Ауылдық округ әкімі аппаратының жылдық шығыс жобасын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің ең­

Санат Е-G-3 Е-G-4

Еңбек сіңірген жылдарына байланысты min max 53808 72386 48047 64704

Округ әкімі аппаратында өтетін құрылыс, жөндеу және сатып алу жұмыстарына өтетін тендерлерді ұйымдастыру. Округ көлеміндегі шаруашылық жүргізуші заңды және жеке тұлғалардан бюджетке түсетін салық түсімдерінің орындалуына ықпал жасайды. Мүлікке есеп жүргізеді, бір жолғы төлемдерді жинайды. Мемлекеттік мекемелер мен мектепке дейінгі тәрбие мекемелерін материалдық техникалық жағынан қолдау және қамтамасыз ету; округ көлеміндегі мектеп оқушыларының тасымалын ұйымдастыру. Күрделі жөндеу жұмыстарының, елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз ету, көшелерді жарықтандыру, көгалдандыру мен абаттандыру, санитарлық тазалық жұмыстарына бөлінетін қаржылардың жұмсалуын бақылау; Ауылдық округ әкімі аппаратының теңге­рі­ мінде тұрған үйлердің есебін жүргізеді, онда тұрып жатырған тұрғындармен келісімшарт жасайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та­лаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес саласының қаржы, экономика, есеп және аудит мамандықтары бойынша.

5. Бұлан ауылдық округі әкімі аппараты­ның бас маманы – мал дәрігері, E-G-3 санаты Функционалдық міндеттері: Әкімшілікаумақтық бірліктің аумағында ветеринария­лықсанитарлық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөнін­дегі ветеринариялық іс-шараларды орындай­ды. Жануарға ветеринариялық паспорт береді. Ауылдық округ аумағында қолданылатын ветеринариялық анықтаманы береді; Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдей­лендіруді жүзеге асыру; Елді мекен жерлерінде жануарларды жоюға арналған орындарды анықтайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Ветеринария саласының мамандықта­ры бойынша.

6. Аралтөбе, Жетікөл ауылдық округі әкімі аппаратының жетекші маманы, Е-G-4 санаты Функционалдық міндеттері: Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларын, облыс және аудан әкімдерінің шешім, өкімдерін, әкімдік қау­лыларын орындалуын қамтамасыз етеді және бақылайды. Округ әкімінің алған өкім, шешім­ дерінің жобаларын дайындауды «Нормативтікқұқықтық актілер туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», Қазақстан Республикасының заңдарына

және ауылдық округ әкімі аппаратының регла­ментіне сәйкес дайындауды жүзеге асырады. Төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөнiндегi мәселелерiмен айналысады. Кiшi және орта кәсiпкерлiктi қолдау және дамыту жөнiнде­гi және көлеңкелi экономиканың алдын алу жө­ нiндегi мәселелерiмен айналысады. Мүгедектер­мен жұмыс жүргізу. Тұрғын үй мәселелерімен айналысу. Мектепке дейінгі және мектеп жасында­ғы оқушылардың тәрбие жұмыстарымен айналысу, қоғамдық тәртіп мәселелерімен айналы­су, статистикалық есепті уақытында жүргізіп отырады. Округте халық санағын өткізу және мал санын анықтау. Шаруашылық кітабын жүр­гізу. Округтің ауыл шаруашылығы мәселелері­мен айналысады. Жастар қоғамдық ұйымының жұмысына көмектесіп, округтегі жастар мәсе­ лесімен айналысады. Ауылдық округ бойынша сараптамалар жасайды, хабарламалар, анықтама­ лар, есептер дайындайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та­лаптар: Жоғары немесе ортадан кейінгі білім не орта техникалық немесе кәсіптік білім. Ауыл шаруашылығы ғылымдары, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, гуманитарлық ғылымдар, техника­лық ғылымдар және технологиялар, білім, құ­қық, табиғи ғылымдар салаларының мамандық­тары бойынша. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: 1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш; 2) 3х4 үлгідегі фотосурет; 3) өкілетті орган белгілеген нысандағы сауалнама; 4) бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшірмелері; 5) еңбек қызметін растайтын құжаттың нота­ риалдық куәландырылған көшірмесі; 6) денсаулығы туралы анықтама (ҚР Денсау­лық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қа­ рашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (ҚР нормативтік-құқықтық актілердің тізілімінде №6697 болып тіркелген) нысандағы; 7) ҚР азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; 8) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті ор­ганмен белгіленген шекті мәннен төмен емес нә­ тижемен тестілеуден өткені туралы қолданыста­ғы сертификат. Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қарауына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтардың өздері әкеліп берген немесе поштамен жіберілген (қоса тіркелген құжаттардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналастырылған) құжаттары қабылданады. Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірмей беріледі. Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді. Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар одан кандидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде конкурс жариялаған Сырым аудан әкімі аппаратында өтеді.

қызмет oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

19

«Батыс Қазақстан облысының дене шынықтыру және спорт басқармасы» ММ бос әкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға ашық конкурс жариялайды 090000, Батыс Қазақстан облысы, Орал қа­ ласы, Достық-Дружба даңғылы, 201, 214-бөл­ме, анықтама алу үшін телефондар: 8(7112) 504617, 500862 (факс), е-mail: turizm-sport09@ mail.ru.

1. Басқарма басшысының орынбасары (ДО-2 санаты). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 125564 тең­ геден 169767 теңгеге дейін. Функционалдық міңдеттері: басқарманың стратегиялық даму жоспарларын дайындау, дене шынықтыру мен спорттың әлеуметтік-экономи­ калық дамуына болжам жасауға байланысты қызметке басшылық жүргізеді. Дене шынықтыру мен спортты дамытуға бағытталған іс-шараларды жүзеге асыру мәселелерін қадағалайды. Меншік түріне қарамастан, спорт ұйымдарының жұмысын үйлестіреді. Материалдық-техникалық базаны дамыту, облыс аумағында спорт нысандары құрылысын салу және жөндеу жөніндегі жұмыстарды қадағалайды. Дене шынықтыру-са­ уықтыру жұмысының дамуына, жоғары дәреже­лі спортшыларды даярлауға, облыстық деңгейде спорттық іс-шараларды өткізуге, спорт түрлері бойынша облыс құрама командалары мүшелері­ нің республикалық және халықаралық жарыстар­ға қатысуына бақылау жүргізеді. Саланы жоспарлау мәселелерімен айналысады. Басқарманың құ­зы­рына кіретін мемлекеттік қызметтерге бақылау жасау. Басқармада азаматтық қорғаныс және тө­тенше жағдайлар жөніндегі жұмыстарды ұйым­дас­ тырады. Үміткерге қойылатын талаптар: жоғары бі­лім. Әлеуметтік ғылымдар және бизнес (экономика, қаржы, есеп және аудит, мемлекеттік жә­не жергілікті басқару); Құқық (құқықтану); Білім (дене шынықтыру және спорт). Жұмыс тәжірибесі келесі талаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес; 2) жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағ­ дарламалары бойынша Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарын­да мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетел­ дің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқта­ған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе ғылыми дәрежесінің болуы; 3) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 4) осы санаттағы нақты лауазымның функцио­ налдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшы­лық лауазымдарда бір жылдан кем емес. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Респуб­ ликасының Президенті туралы», «Қазақстан Рес­публикасының Парламенті және оның депутат­ тарының мәртебесі туралы», «Қазақстан Респуб­ли­касының Үкіметі туралы» Конституциялық заң­да­ рын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Нормативтік-құқықтық актілер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастар­ды реттейтін Қазақстан Республикасының нор­мативтік-құқықтық актілерін, «Қазақстан-2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа сая­си бағыты» стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі және компьютерде жұмыс істей білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функцио­ налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

2. Бұқаралық спортты дамыту бөлімінің басшысы (Д-О-3). Лауазымдық жалақысы ең­ бек сіңірген жылдарына байланысты 84563 теңгеден 114032 теңгеге дейін. Функционалдық міңдеттері: бөлімге жалпы басшылық жүргізу. Дене шынықтыру және спорт­ тың материалдық-техникалық базасын құру және нығайту. Облыста бұқаралық және ұлттық спорт түрлерінен облыстық, республикалық және ха­ лықаралық спорт шараларын жоспарлау, дайын­дау және өткізу бойынша жұмыс жүргізу. Бұқара­лық және ұлттық спорт түрлерінен спорттық жетістіктерді талдау. Облыста бұқаралық дене шынықтыру және ұлттық спортты дамытудың мемлекеттік саясатын жүзеге асыру, спорттық резервті және ұлттық спорт түрлері бойынша спортшыларды даярлау. Облыстық деңгейде бұқара­лық және ұлттық спорт түрлерінен спорттық шараларды, оқу-жаттығу жиындарын дайындау жә­ не өткізу жұмыстарын жүргізу, облыс құрама командалары мүшелерінің оқу-жаттығу жиындары мен республикалық, халықаралық жарыстарға шығуларына құжаттамалық негіздеменің болуын,

мақсатқа лайықтылығын бақылау және есеп алу жұмыстарын жүргізу. Үміткерге қойылатын талаптар: жоғары білім. Әлеуметтік ғылымдар және бизнес (экономика, қаржы, мемлекеттік және жергілікті басқару); Құ­қық (құқықтану); Білім (дене шынықтыру және спорт). Жұмыс тәжірибесі келесі талаптардың біріне сәйкес болуы тиіс: 1) мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес; 2) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; 3) осы санаттағы нақты лауазымның функ­цио­ налдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі үш жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес.

4) жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағ­ дарламалары бойынша Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарын­да мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетел­дің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; 5) ғылыми дәрежесінің болуы. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республи­ ка­сының Президенті туралы», «Қазақстан Респуб­ ликасының Парламенті және оның депутаттары­ның мәртебесі туралы», «Қазақстан Республи­ка­ сының Үкіметі туралы» Конституциялық заңда­рын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Нормативтік-құқықтық актілер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастар­ды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, «Қазақстан-2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі және компьютерде жұмыс істей білуі Осы санаттағы лауазымдар бойынша функцио­ налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

3. Бұқаралық спортты дамыту бөлімінің бас маманы (Д-О-4 санаты). Лауазымдық жалақы­сы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міңдеттері: жұмыс жоспар­ ларын дайындау, статистикалық есеп беру жұмы­ сын жүргізу, спорт түрлерін дамыту бойынша материалдарды талдап, қорытындылау, облыстық федерациялардың, ведомствоға қарасты және аудандық құрылымдық бөлімшелердің, өзге де де­не шынықтыру-спорттық ұйымдардың жұмыс­ тарын үйлестіру. Спорт мектептерінде бұқаралық және ұлттық спорт түрлерін дамыту және спорт резервін дайындау бойынша жұмыс жасау. Спорт ғимараттарына сараптама жүргізу, облыста спорт ғимараттарын дамытудың стратегиялық, индика­тивтік жоспарларын дайындау. Спорт түрлерінен аға жаттықтырушылардың жұмысына басшылық және бақылау жүргізу, спорт ұйымдары жаттық­ тырушыларының жұмысын, олардың кәсіби да­ йындығының деңгейін тексеру, жұмысқа есеп жүргізуді жоспарлау. Спорт ұйымдары жұмысы­ның тиімділігіне талдау жасау. Басқарманың спорттық шараларының айлық, тоқсандық және жылдық жоспарларын дайындау. Спорттық іс-шараларды дайындау және өткізу. Үміткерге қойылатын талаптар: жоғары бі­лім. Әлеуметтік ғылымдар және бизнес (эконо­мика, қаржы, мемлекеттік және жергілікті басқа­ру); Құқық (құқықтану); Білім (дене шынықтыру және спорт). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республи­ касының Президенті туралы», «Қазақстан Респуб­ ликасының Парламенті және оның депутаттары­ның мәртебесі туралы», «Қазақстан Республика­ сының Үкіметі туралы» Конституциялық заңдарын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастар­ды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, «Қазақстан-2050» Стра­тегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі және компьютерде жұмыс істей білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функ­цио­

налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

4. Ұйымдастыру бөлімінің құқықтық жұ­мыстар жөніндегі бас маманы (негізгі қызмет­ кер ұзақ оқу демалысында) – (Д-О-4 санаты). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңге­ ге дейін. Функционалдық міңдеттері: басқарманың жә­ не ведомствоға қарасты ұйымдардың қызметінде­гі заңдылықтың сақталуын қадағалау бойынша жұ­мыс жүргізу. Сотта және өзге де органдарда құ­ қықтық мәселелерді қараған кезде орнатылған тәртіп бойынша басқарманың мүддесін көрсету. Бұйрықтарды, ережелерді, келісімшарттарды және құқықтық тәртіптегі өзге де құжаттарды дайындау­ға қатысу. Қолданыстағы заңнаманы насихаттау бо­ йынша жұмыс жүргізеді, басқарма қызметкерлері­ нің құқықтық жалпыға бірдей оқуы бойынша ша­раларды әзірлеп, жүзеге асыру. Ведомствоға қа­ расты кәсіпорындар мен ұйымдарға құқықтық мә­селелер бойынша түсініктеме беру. Басқарма қыз­ меткерлеріне құқықтық мәселелер бойынша кеңес беру. Еңбек тәртібін нығайту бойынша шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысу. Меке­ме қызметінде орын алған құқықтық мәселелер бойынша кеңес, анықтама, қорытындылар беру. Үміткерге қойылатын талаптар: жоғары бі­лім. Құқық, құқықтану, халықаралық құқық. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио­ налдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта­дан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының Конституция­сын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Респуб­ ликасының Президенті туралы», «Қазақстан Рес­публикасының Парламенті және оның депутат­ тарының мәртебесі туралы», «Қазақстан Респуб­ ликасының Үкіметі туралы» Конституциялық заң­ дарын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазым­ның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынас­ тарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа сая­си бағыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі және компьютерде жұмыс істей білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функцио­ налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

5. Қаржы-экономикалық бөлімінің бухгал­ терлік есеп жөніндегі бас маманы (негізгі қызметкер ұзақ оқу демалысында) – (Д-О-4 санаты). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міңдеттері: шаруашылық операцияларын жүзеге асыру, мекеменің қаржы­ лық ахуалы туралы шұғыл ақпаратты әзірлеу, бухгалтерлік есептерді дайындау және белгіленген мерзімде органдарға тапсыру, мекеменің қаржыэкономикалық қызметіне талдау жүргізу. Шығын сметасы бойынша қаржылық өтінімдерге сәйкес, ведомствоға қарасты ұйымдарды, спорт түрі бо­йынша аға жаттықтырушылардың іссапар шығын­ дарын қаржымен қамтамасыз ету және есебін жүргізу. Қаржы қозғалысын жүргізу. Бөлімнің қар­жы және материалдық ресурстарына есеп, ба­қы­лау және талдау жасау. Белгіленген қаржы-эко­ номикалық есепті уақтылы құрастыру және тап­сыру. Іссапарға шығу үшін шығын сметаларын құруға, бекітілген нормативтерге, мөлшерлерге сәйкес жарыстарды өткізуге, сондай-ақ іссапарға, оқу-жаттығу жиындарына, спорт шараларын өт­ кізуге бөлінген ақша қаражаттарының дұрыс пайдаланылуының есебін жүргізу. Үміткерге қойылатын талаптар: жоғары білім. Әлеуметтік ғылымдар және бизнес: экономика, есеп және аудит, қаржы. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функ­ ционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республи­ ка­сының Президенті туралы», «Қазақстан Рес­пуб­ ликасының Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі туралы», «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Конституциялық заңдарын, Қа­зақ­ стан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының норматив-

тік-құқықтық актілерін, «Қазақстан-2050» Страте­гия­сы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси ба­ғыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі және компьютерде жұмыс істей білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функ­цио­ налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

6. Қаржы-экономикалық бөлімінің бухгалтерлік есеп жөніндегі жетекші маманы (Д-О-5 санаты). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңір­ген жылдарына байланысты 57657 теңгеден 78157 теңгеге дейін. Функционалдық міңдеттері: Қазақстан Рес­­пуб­ликасының «Мемлекеттік сатып алу туралы» Заңы­на сәйкес, есеп жүргізу, есеп тапсыру, тен­дер­ді өткізуге байланысты жұмыстарды атқару, тапсырысты орындаушылармен шарттарды құрасты­ ру, хаттамаларды рәсімдеу. Қызметкерлердің жа­лақыларын, сауықтыру жәрдемақыларын есептеу, әлеуметтік салықтарды аудару және есеп бе­ру, зейнетақы жинақтау қорына аудару және бас­ қармаға қарасты ұйымдармен мемлекеттік тапсырыс бойынша келісімшарт жасау және ай са­ йын детальдық жоспарға сәйкес қаржыландыру. Спорттық іс-шараларды өткізудің шығын сметасына сәйкес спорт шараларын жүлде қорымен қамтамасыз ету, жарыс және оқу-жаттығу жиыны­на қатысу үшін іссапар шығындарын, төрешілер­дің, медицина қызметкерлерінің және т.б. еңбек­ ақысын төлеу. Үміткерге қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі білім. Әлеуметтік ғылымдар және бизнес: экономика, есеп және аудит, қаржы, менеджмент. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республи­ касының Президенті туралы», «Қазақстан Респуб­ ликасының Парламенті және оның депутаттары­ның мәртебесі туралы», «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Конституциялық заңдарын, Қа­ зақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Әкімшілік рәсімдер туралы», «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастар­ды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, «Қазақстан-2050» Стра­тегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді білуі және компьютерде жұмыс істей білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функцио­ налдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. Конкурс ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасының 2013 жылғы 19 наурыздағы №067/32 «Бос әкімшілік мемлекеттік лауазымға орна­ ласуға конкурс өткізу және конкурс комиссиясын қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы» бұйрығының негізінде жүргізіледі. Конкурсқа қатысуға тілек білдіруші азаматтар Батыс Қазақстан облысының дене шынықтыру және спорт басқармасына келесі құжаттарды тапсырады: 1) белгіленген нысандағы өтініш; 2) 3 х 4 көлеміндегі фотосуретімен белгіленген нысанда толтырылған сауалнама; 3) білімі туралы құжаттардың нотариалдық куәландырылған көшірмелері шетелде алған білі­мі туралы құжаттар нострификациялануы тиіс); 4) еңбек қызметін растайтын құжаттың нота­ риалдық куәландырылған көшірмесі; 5) Қазақстан Республикасының Денсаулық сақ­ тау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген нысандағы денсау­лық жағдайы туралы анықтама; 6) Қазақстан Республикасының азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; 7) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті орган­ мен белгіленген шекті мәннен төмен емес нә­ тижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат. Азаматтар біліміне, жұмыс тәжірибесіне, кәсіби шеберлігіне және беделіне қатысты (біліктілігін арттыру, ғылыми дәрежелер мен атақтар берілуі туралы құжаттардың көшірмелері, мінездемелер, ұсынымдар, ғылыми жарияланымдар және өзге де олардың кәсіби қызметін, біліктілігін сипаттайтын мәліметтер) қосымша ақпараттар бере алады. Конкурсқа қатысуға қажетті құжаттар конкурс туралы хабарландыру жарияланған сәттен бастап 10 жұмыс күні ішінде құжат тігілген мұқабаға салынып тапсырылуы тиіс. Электрондық пошта арқылы конкурсқа қатысуға құжат тапсырған азаматтар әңгімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күнінен кешіктірмей құжаттардың түпнұсқаларын тапсырады. Әңгімелесуге жіберілген үміткерлер әңгіме­ле­ суге жіберу туралы хабардар етілген күннен бас­тап 5 жұмыс күні ішінде Батыс Қазақстан облысы­ ның дене шынықтыру және спорт басқармасы аппаратында әңгімелесуден өтеді.

20

ТЕЛЕЖОСЫҚ Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

oral_oniri@inbox.ru

ДҮЙСЕНБІ, 9 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 1.25 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.40 «Апта.Kz» 9.45, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25, 14.55 «Шыңғыс хан» 11.45 «Қазақтың қолөнері» 11.55 «Дауа» 12.25 «Ақсауыт».

12.55 «Жаныңда жүр жақсы адам». Д/ф 13.25 «Санжар мен Қайсар».

13.55 «Әйел бақыты». Ток-шоу.

16.00 «Менің Қазақстаным» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Ұлттық өнім» 17.30 «Бірегей іскер».

18.00 «Заң және біз».

18.35 «ҰСТАЗ».

19.20 «Еңбек түбі - береке» 20.50 «ӘПКЕ».

21.40 «КЕЛІН».

22.30 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.35 «SPORT.KZ» 23.55 «Көкпар» Ұлттық ойын 0.40 «Өзекжарды» 0.55 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 2.00 «Ұстаз».

ОРАЛ

16.50 «Апта» 17.40 “Жандауа”

Қазақстан-Орал

06.55 Аңдатпа 07.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

07.30 “Шырқайды Жайық” 08.00 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

08.30 “Парыз”.

09.10 «Свое дело» 09.30 “Сыр толғау” 10.00 “Темірқазық” 10.20 “Балапаннан” базарлық 10.50 Мультсериал 11.30 “БАЛА КҮТУШІ”.

12.00 “Робинзон Крузо”. Т/с 12.45 Деректі фильм 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 17.55 Аңдатпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ОПИРАЯСЬ НА ЗАКОН” 20.00 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ” 20.30 “ТОПЖАРҒАН” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Парыз”. Т/с 22.40 “Робинзон Крузо”. Т/с 23.30 Деректі фильм

00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық» 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы.

9.00 Информационный канал - ана­литическая программа Жетi күн 10.00 Бармысың, бауырым?

10.50 «Возвращение».

11.30 Көзқарас 12.00, 16.00, 19.00, 22.30, 00.30 Жаңалықтар 12.10 «Білгенге маржан...»

13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.30 «Казахстан -2050: преодолеть себя». Д/фильм.

14.00, 17.00, 20.00, 23.50 Новости 14.10 «Мать и мачеха».

15.05 «Битва умов».

15.50 Подари детям жизнь 16.15 «Сүлейман сұлтан».

17.15 «Сүлейман сұлтан».

18.10 «Біз». Ток-шоу.

19.30 «Бюро расследований».

20.30 «Возвращение».

21.10 «След».

22.00 Тотальный футбол.

23.00 «Менің жерім». Д/с.

00.20 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Құрбылар”.

9.50 Мультфильм.

10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.40 Кино. “Атаманның ақыры”.

11.50 “25 шақырым”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Дон И”. /Корея/ 14.10 “Қытай. Салтанат пен күрес тарихы”.

15.10 “Әселдің құрбықұрдастары”. /Қазақстан/ 15.40 “Құмырсқалар”.

16.10 “Закрытая школа”. /Россия/ 17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Туған өлке” 19.00 “Сноски”.

19.20 “Бәрі де мүмкін” 20.00 “Гу әулетінің шежіресі”. /Корея/ 21.10 “25 шақырым”.

21.45 Кино. “Спасибо, что побеспокоили”.

23.15 «Жар@йсың».

10.00 Новости 10.05 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» 10.45 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!»

11.45 «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» 12.15 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.00 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 14.00 «Күндізгі жаңалықтар» 14.15 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 16.50 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

17.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.45 НОВОСТИ 18.00 Х/ф «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ» 19.00 «КАРПОВ» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 21.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 22.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

22.30 «АЙНАЛАЙЫН» 23.10 Х/ф «ОТТЕПЕЛЬ» 1.20 «ВЕРСИЯ 3» 2.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

2.55 Фильм «большая перемена». с/л 4.00 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

ЕУРАЗИЯ

5.00 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

6.00 Телеканал «Доброе утро»

СЕЙСЕНБІ, 10 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 2.20 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Әпке».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25, 14.55 «Шыңғыс хан» 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң» ток-шоуы 12.55 «Жаныңда жүр жақсы адам». Д/ф 13.25 «Санжар мен Қайсар».

13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу.

16.00 «Ұлттық өнім» 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «Еңселі Елорда» 17.05 «Сыр-сұхбат» 17.35 «Бірегей мәмілегер».

18.10 «EXPO ЖОЛЫ» 18.35 «ҰСТАЗ».

19.20 «Еңбек түбі - береке» 21.40 «КЕЛІН».

22.30 «ТҮНГІ СТУДИЯДА» 23.35 «Бақытты әйелдер клубы» К/ф 1.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 2.55 «Ұстаз».

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.40 «Жайық жауһарлары»

Қазақстан-Орал

07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 08.00 Новости «Акжайык» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ»

09.00 “Парыз”. Т/с 09.45 “Опираясь на закон” 10.20 “Бәрекелді” 10.40 «Арнайы репортаж» 11.05 “Замансөз” 11.35 Мультсериал 12.00 Облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Қ. Ирменовтың қатысуымен баспасөз мәслихаты.

12.40 “Робинзон Крузо”. Т/с 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары.

18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ».

19.20 Облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Қ. Ирменовтың қатысуымен баспасөз мәслихаты 20.10 “АТАМЕКЕН АЯСЫНДА” 20.40 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.35 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Парыз”. Телехикая. 9-бөлім 22.45 “Робинзон Крузо”. Т/с 23.30 Деректі фильм 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.45, 01.00 Жаңалықтар 08.10 «Глобальные инициативы Президента Республики Казахстан». Д/с.

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 00.05 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.10 «След».

10.50, 20.30 «Возвращение».

11.30 Көзқарас 12.10 «Білгенге маржан...»

13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Д/ф 13.45 Музыкальные путешествия 14.10 «Мать и мачеха» .

15.20 «ХХІ век:Мегапроекты Нурсултана Назарбаева». Д/с.

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Сүлейман сұлтан»..

17.15 «Сүлейман сұлтан».

19.30 Арнайы хабар 22.00 «Жансарай».

23.15 «Менің жерім». Д/с.

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Құрбылар”.

9.50 Мультфильм 10.00 Прогноз погоды.

10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.40 Кино. “Атаманның ақыры”.

11.50 “25 шақырым”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Дон И”.

14.10 Кукольное шоу “Сноски”.

14.30 “Бәрі де мүмкін” 15.10 “Әселдің құрбы-құрдастары”.

15.40 “Құмырсқалар”.

16.10 “Закрытая школа”. 17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Шіркін, life - Бурабайда!”.

19.20 “Әйелдің бәрі әдемі”. Арулар жайлы бір үзік сыр.

20.00 “Гу әулетінің шежіресі”.

21.10 “25 шақырым”.

21.40 Прогноз погоды.

21.45 Кино. “Подарок Сталину”.

23.20 «Жар@йсың».

23.10 «ОТТЕПЕЛЬ».

1.20 «ВЕРСИЯ 3» 2.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ» 2.55 «большая перемена».

4.00 «ЖИТЬ ЗДОРОВО»

ЕУРАЗИЯ

5.00 «В НАШЕ ВРЕМЯ» 5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 «Доброе утро» 10.00 Новости 10.05 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» 10.45 «Модный приговор» 11.45 «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» 12.15 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.00 «Туған елдің түтіні» 14.00 «Күндізгі жаңалықтар» 14.15 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «Судебные истории» 15.25 «Истина где-то рядом» 15.45 «Давай поженимся» 16.50 «КАРАОКЕ ТАКСИ» 17.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.45 НОВОСТИ 17.55 Погода 18.00 «ПРОСТАЯ ЖИЗНЬ».

19.00 «КАРПОВ» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 21.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 22.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» 22.30 «АЙНАЛАЙЫН»

Наружка.kz Дүкен

Сыртқы жарнама дүкені

Көшеге арналған жасанды

ШЫРШАЛАР

жаңажылдық безендірулер 4 м ШЫРША 8 м ШЫРША

225 000 тг 570 000 тг Тапсырыс бойынша кез келген биіктіктегі шырша жасаймыз

Фрунзе көшесі, 51 Тел.: 8 (7112) 51 46 76

СәрСЕНБІ, 11 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 1.55 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Әпке».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25, 14.55 «Шыңғыс хан» 11.45 «Ұлттық өнім» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң және біз» 12.55 «Жаныңда жүр жақсы адам». Д/ф 13.25 «Санжар мен Қайсар».

13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу.

16.00 «EXPO жолы» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «ҰЛТ ДЕНСАУЛЫҒЫ - ТАБЫСТЫ БОЛАШАҚ НЕГІЗІ».

17.35 «Бірегей кемеңгер».

18.10 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА» 18.35 «ҰСТАЗ».

19.20 «Еңбек түбі - береке» 21.40 «КЕЛІН».

22.30 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 23.35 «Венди Ву: соғыс ханшасы» К/ф.

1.10 «Өзекжарды» 1.25 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 2.10 «Ұстаз».

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 «Мәңгілік ел» 17.35 “Бәрекелді”

Қазақстан-Орал

07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды ақпараттық бағдарлама.

09.00 “Парыз”. Телехикая. 9-бөлім 09.45 “Жайық жауһарлары” 10.15 «Топжарған» 10.35 “Другой Уральск” 11.00 Деректі фильм 11.30 Мультсериал 12.15 “БАЛА КҮТУШІ”. 40-бөлім 12.45 “Робинзон Крузо”. Т/с 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир 18.30 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир 19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 Деректі фильм 20.40 “Жасампаздық белесі – 2050” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Парыз”. Телехикая.

22.45 “Робинзон Крузо”. Т/с 23.30 Деректі фильм 00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 01.00 Аңдатпа

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.45, 01.00 Жаңалықтар 08.10 «Глобальные инициативы Президента Республики Казахстан». Д/с.

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 00.05 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.10 «След».

10.50, 20.30 «Возвращение».

11.30 Көзқарас 12.10 «Білгенге маржан...»

13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.45 Музыкальные путешествия 14.10 «Мать и мачеха» .

15.20 «ХХІ век:Мегапроекты Нурсултана Назарбаева». Д/с.

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Сүлейман сұлтан».

17.15 «Сүлейман сұлтан».

19.30 Жаңа қоғам 22.00 Көзкөрген .

23.15 «Менің жерім». Д/с.

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Құрбылар”.

9.45 “Сенім. Білім. KZ”.

10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш” 10.40 Кино “Плющихедегі үш бәйтерек”.

11.50 “25 шақырым”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Дон И”. /Корея/ 14.10 “Әйелдің бәрі әдемі”.

14.50 Международный турнир по грекоримской борьбе. «Кубок Президента Республики Казахстан». Прямой эфир из Астаны.

17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 Анимациялық . “Қазақ елі”.

18.50 “Что наша жизнь...”.

19.20 “Ерлердің ісі бітер ме?” ток-шоуы.

20.00 “Гу әулетінің шежіресі”. 21.10 “25 шақырым”.

21.45 Кино. “Столкновение”.

23.15 «Жар@йсың».

ЕУРАЗИЯ

5.00 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «Доброе утро» 10.00 Новости 10.05 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» 10.45 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» 11.45 «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» 12.15 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.00 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 14.00 «Күндізгі жаңалықтар» 14.15 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ»

15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 16.50 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

17.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.45 НОВОСТИ 17.55 Погода 18.00 Александр Балуев, Ольга Кабо в многосерийном фильме «Дом у большой реки» 19.00 «КАРПОВ» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 21.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 22.00 Ауа райы 22.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

22.30 «АЙНАЛАЙЫН» 23.10 «ТРЕТЬЯ МИРОВАЯ». С/л 1.20 «ВЕРСИЯ 3» 2.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ» 2.55 «Большая перемена».

4.00 «ЖИТЬ ЗДОРОВО»

Қазақстан Республикасы “Динамо” ДСҚ “Мамандандырылған оқу орталығы” ЖШС БҚО филиалы

Тележосық oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

21

бейСЕНБІ, 12 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.00, 1.40 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Әпке».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25, 14.55 «Шыңғыс хан» 11.45 «Агробизнес» 12.10 «Біз қазақша сөйлейміз».

12.55 «Жаныңда жүр жақсы адам». Д/ф 13.25 «Томпақ».

13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ».

16.00 «Ұлттық экономика және халық».

16.50 «Еңбек түбі - береке» 17.00 «Қылмыс пен жаза» 17.30 «Қазығұрт. Антитеррор - 2013».

18.00 «Шетелдегі қазақ балалары» 18.35 «ҰСТАЗ».

19.20 «Еңбек түбі - береке» 21.40 «КЕЛІН».

22.30 «ТҮНГІ СТУДИЯДА» 23.35 «Дэн аға» К/ф.

1.10 «Түнгі студияда» 2.15 «Ұстаз».

ОРАЛ

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 «Топжарған» 17.35 “Атамекен аясында”

Қазақстан-Орал

07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 09.00 “Парыз”. Т/с 09.45 «Время вашего вопроса» 10.15 «Атамекен» 10.35 “Будьте здоровы” 11.55 Мультсериал 12.15 “БАЛА КҮТУШІ”.

12.45 “Робинзон Крузо”. Т/с 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары.

18.20 Деректі фильм 19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ».

19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”.

19.50 Деректі фильм 20.20 “АЛТЫН БЕСІК” 20.40 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ” 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Парыз”. Т/с 22.45 “Робинзон Крузо”.Т/с 23.30 Деректі фильм 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 00.30 Жаңалықтар 08.10 «Глобальные инициативы Президента Республики Казахстан». Д/с.

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 23.40 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.10 «След».

10.50, 20.30 «Возвращение».

11.30 Көзқарас 12.10 «Білгенге маржан...»

13.00 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма.

13.45 Музыкальные путешествия 14.10 «Мать и мачеха» .

15.20 «ХХІ век:Мегапроекты Нурсултана Назарбаева». Д/с.

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Сүлейман сұлтан».

17.15 «Сүлейман сұлтан».

19.30 «Лидер тюркского мира» Д/ф.

21.10 «Қазығұрт-Антитеррор 2013». Д/фильм.

22.50 «Менің жерім». Д/с.

ЕЛ АРНА

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Құрбылар”.

9.50 Мультфильм 10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.40 Кино. “Қилы кезең”.

11.50 “25 шақырым”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Ерлердің ісі бітер ме?” ток-шоуы.

13.40 . “Жылдың басты оқиғалары” 13.50 Международный турнир по греко-римской борьбе. «Кубок Президента Республики Казахстан».

16.00 “Жылдың басты оқиғалары” 16.10 “Закрытая школа”.

17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Побочный эффект”.

18.50 “Әзіл Tube” бағдарламасы.

19.20 “Пятый угол”.

20.00 “Гу әулетінің шежіресі”.

21.10 “25 шақырым”.

21.45 Кино. “Безусловный”.

23.15 «Жар@йсың».

ЕУРАЗИЯ

5.00 «В НАШЕ ВРЕМЯ» 5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 «Доброе утро» 10.00 Новости 10.05 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ»

10.45 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» 11.45 «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» 12.15 «ҮЙ БОЛУ ҚИЫН» 13.00 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 14.00 «Күндізгі жаңалықтар» 14.15 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.25 «Истина где-то рядом» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 16.50 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

17.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.45 НОВОСТИ 18.00 Х/ф «Дом у большой реки» 19.00 «КАРПОВ» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 21.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 22.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.)

22.30 «АЙНАЛАЙЫН» 23.10 «Третья мировая». С/л 1.20 «ВЕРСИЯ 3» 2.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

2.55 «Большая перемена». С/л 4.00 «ЖИТЬ ЗДОРОВО»

жұма, 13 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 «ТАҢШОЛПАН».

8.30, 11.30, 16.30, 19.30, 23.45, 1.40 ЖАҢАЛЫҚТАР 8.45, 20.50 «Әпке».

9.40, 20.05 «Айтуға оңай...»

10.25, 14.55 «Шыңғыс хан» 11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Жарқын бейне» 12.50 «Қазақ даласының құпиялары». Д/ф 13.20 «Томпақ».

13.55 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ».

16.00 «Жан жылуы» 16.25 «Еңбек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ» 17.10 «Жаңа Қазақстан - 2050» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.10 «ИМАН АЙНАСЫ» 18.35 «ҰСТАЗ».

19.20 «Еңбек түбі - береке» 22.40 «ҰЛТТЫҚ ШОУ» 21.00 «КЕЛІН».

0.15 «Жайдарман».

0.40 «Парламент» 1.00 «Иман айнасы»

1.25 «Өзекжарды» 2.10 «Ұстаз».

орал

16.50 «Ақжайық» жаңалықтары 17.15 “Сыр толғау” 17.35 “Арнайы репортаж”

Қазақстан-Орал

07.00 «Ақжайық» жаңалықтары 07.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 08.00 Новости «Ақжайық» 08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» 09.00 “Парыз”. Т/с 09.45 «Ел алдында» 10.20 “Жасампаздық белесі 2050” 10.40 “Молодежный проспект” 11.00 Мультсериал 11.55 “БАЛА КҮТУШІ”.

12.25 “Робинзон Крузо”. Т/с 13.10 Деректі фильм 13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 14.00 17.55 Үзіліс 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары.

18.20 Деректі фильм

19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ».

19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир 19.50 Деректі фильм 20.10 “МӘҢГІЛІК ЕЛ” 20.40 «ЖАНДАУА» 21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 22.00 “Парыз”. Т/с 22.45 “Робинзон Крузо”. Т/с 23.30 Деректі фильм 00.00 «Ақжайық» жаңалықтары 00.30 Новости «Ақжайық»

ХАБАР

06.00 «Жаңа күн».

08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.45, 01.00 Жаңалықтар 08.10 Арнайы хабар 08.35 «Великая мечта». Д/ф.

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 00.10 Новости 9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.

10.10, 21.10 «След».

10.50, 20.30 «Возвращение».

11.30 Көзқарас

12.10 «Білгенге маржан...»

13.00 «Әр үйдің сыры басқа».

13.45 Муз. путешествия 14.10 «Мать и мачеха» .

15.20 «ХХІ век:Мегапроекты Нурсултана Назарбаева». Д/с.

15.50 «Подари детям жизнь».

16.15 «Сүлейман сұлтан».

17.15 «Сүлейман сұлтан».

19.30 Вектор развития 20.30 «Уроки истории». Д/ф.

21.25 Орталық Хабар.

22.15 «Казахстан в ХХI веке. Последний человек». Д/ф.

23.15 «Менің жерім». Д/с.

14.10 Д/ф “Күн құпиясы”.

15.10 “Әселдің құрбықұрдастары”.

15.40 “Құмырсқалар”.

16.10 “Закрытая школа”.

17.00 “Ән арна”.

18.00 «Жар@йсың».

18.30 “Жақсы адам”.

18.50 “Пятый угол”. Социальное шоу.

19.20 “Әзіл-кеш” 20.00 “Гу әулетінің шежіресі”.

21.10 “25 шақырым”.

21.45 Кино. “Ледяные замки”.

23.15 «Жар@йсың».

ЕЛ АРНА

ЕУРАЗИЯ

7.30 “Ән арна”.

8.25 “Құрбылар”.

9.50 Мультфильм 10.05 “Ең қауіпті алпыс жыртқыш”.

10.40 Кино. “Дабылдат, там-там!”.

11.50 “25 шақырым”.

12.30 «Жар@йсың».

13.00 “Дон И”.

5.00 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.)

5.45 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «Доброе утро» 10.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 10.15 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» 10.50 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» 12.00 «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» 13.00 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ»

14.00 «Күндізгі жаңалықтар» 14.15 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.30 «СВАТЫ У ПЛИТЫ» 15.05 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!».

16.05 «Истина где-то рядом» 16.25 «ЖДИ МЕНЯ» 17.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 17.45 НОВОСТИ 18.00 Х/ф «Дом у большой реки» 19.00 «КАРПОВ» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ТУҒАН ЕЛДІҢ ТҮТІНІ» 21.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 22.00 Ауа райы 22.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» 22.30 «АЙНАЛАЙЫН» 23.10 Х/ф «ХОЗЯЙКА «БЕЛЫХ НОЧЕЙ» 1.15 «ЧЕЛОВЕК И ЗАКОН» 2.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ» 2.55 Фильм «ПРЕДАННЫЙ ДРУГ» 4.15 «Контрольная закупка»

СЕНБІ, 14 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.30 «СЕНБІЛІК ТАҢ».

8.35 «АГРОБИЗНЕС» 9.00 «ДАУА» 9.35 «АС МӘЗІРІ» 10.10 «ҚАЗАҚСТАН ДАУЫСЫ» 11.35 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 11.50 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.35 «Мың түрлі мамандық» 13.05 «БІЛГІРЛЕР ОТАУЫ».

14.00 «Болашақ».

15.00 «Бірегей бағбан».

15.30 «КЕЛБЕТ» 16.00 «МӘЛІМ ДЕ БЕЙМӘЛІМ ҚАЗАҚСТАН» 16.30 ЖАҢАЛЫҚТАР 16.50 «Келін».

18.40 «ЖАН ЖЫЛУЫ» 19.05 «ҚАЗАҚСТАН ӘЛЕМ НАЗАРЫНДА» .

19.30 ЖАҢАЛЫҚТАР

20.05 «Ұлттық экономика және халық».

20.30 Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күніне арналған салтанатты жиын. Мерекелік концерт 22.30 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?»

23.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 23.35 «ЖАЙДАРМАН». Қазақстан КВН Одағы.

1.05 «Ғасырлар үні». К/ф 1.45 ЖАҢАЛЫҚТАР

Қазақстан-Орал

09.00 «Ақжайық» жаңалықтары 09.30 «Алтын бесік» 10.00 Новости «Ақжайық» 10.30 “Время вашего вопроса” 11.00 «Жергілікті уақыт» 11.20 Мультфильм 11.40 «Балапаннан» базарлық 12.40 Көркем фильм 14.00 16.55 Үзіліс 17.00 «Балапаннан» базарлық

18.00 Деректі фильм 18.15 “Ретро әндердің концерті”.

19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ” 20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ» 20.40 «СВОЕ ДЕЛО» 21.00 «СЫР ТОЛҒАУ» 21.30 Көркем фильм 23.30 Көркем фильм

ХАБАР

06.00 «Махаббат мерейі».

07.35 Балалар уақыты.

08.40 М/ф. «Ер жүрек бұғы бұзауы».

08.55 Подари детям жизнь.

9.00, 14.00, 17.00, 20.00, 22.30 Новости 9.10 Народный эксперт.

9.25 Ұлт саулығы.

10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.00, 01.00 Жаңалықтар 10.10 Едим дома 10.40 ПРОД.ВОПРОС

11.00 Халық сарапшысы 11.15 Журнал 11.30 «Казахстан в ХХI веке. Последний человек». Д/ф.

12.10 «Жансарай». Әшірбек Сығай.

13.00 «20 лет - наше время». Д/фильм.

14.10 Кино. «Меч победы».

16.15 Бармысың, бауырым?

17.15 «Аймақтар аламаны-2» республикалық телебайқауы.

19.30 Арнайы Хабар.

20.30 Тәуелсіздік күніне арналған салтанатты жиын.

21.00 Мерекелік концерт.

23.00 П.Чайковский. «Ұйқыдағы ару» балет.

01.05 «Қазақфильм» ұсынады. «Дала қызы»

ЕЛ АРНА

7.30 Концерт “Әсем әуен “Ел арнада”.

8.00 Анимациялық . “Қазақ елі”.

8.20 “Оян.KZ”.

9.10 “Суперпапа”. Реалити-шоу.

10.00 “Саз әлемі” эстрадалық әндер байқауы.

11.10 “Жақсы адам”.

11.30 “Сенім. Білім. КZ”.

11.50 “Алтыбақан” 12.20 Фильм детям. “Морозко”.

13.40 М/ф. “Жабайы аққулар”.

14.30 “Жаным”.

15.50 К/ф “Қайтарылған кек”.

18.00 “Сынақ”.

18.50 “Что наша жизнь...”.

19.20 “Туған өлке” 19.50 К/ф “Сұлтан Бейбарыс”.

22.10 Х/ф “Препод”.

ЕУРАЗИЯ

5.00 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» 5.45 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

6.40 «Контрольная закупка» 7.05 ЖАҢАЛЫҚТАР 7.30 «ТАҢҒЫ ПОШТА»

8.00 Новости 8.10 «ПРАВО НА КАЧЕСТВО» 8.55 Х/ф «Проверка на любовь» 10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» 11.00 «Свадебный переполох» 12.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ».

13.05 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 14.00 Х/ф «НЕПУТЕВАЯ НЕВЕСТКА» 18.00 «МИНУТА СЛАВЫ. ДОРОГА НА ОЛИМП» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «Сенбілік жаңалықтар» 21.35 Нарисованное кино. «Бунт пернатых» (каз.)

23.15 Премьера сезона. «ЛЕДНИКОВЫЙ ПЕРИОД» 2.00 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» 2.45 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.)

3.40 «Контрольная закупка» 4.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ»

жекСЕНБІ, 15 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН

6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт 7.05 «Мәлім де беймәлім Қазақстан» 7.35 «Қадырдың бақыты». М/ф 8.30 V маусым. «АЙГӨЛЕК».

10.05 «СЫР-СҰХБАТ» 10.35 «АҚСАУЫТ» 11.10 «Сіз не дейсіз?»

11.40 «Ұлттық шоу 12.45 «Шетелдегі қазақ балалары» 13.10 «ТОЛАҒАЙ».

14.00 «Болашақ».

15.50 «Бірегей сардар».

16.10 «Біз қазақша сөйлейміз».

16.50 «Менің Қазақстаным!». Ш.Қалдаяқов әндерінен халықаралық фестиваль 18.10 «ТҰҒЫРЫ БИІК ТӘУЕЛСІЗДІК».

18.40 «ҒАСЫРЛАР ҮНІ». К/ф 19.30 «АПТА. КZ» 20.35 «ҚАЗАҚСТАН ДАУЫСЫ».

22.25 «АЛАҢ» ток-шоуы 23.15 «КӨКПАР».

23.55 «Шал» К/ф 1.45 «Телқоңыр» 2.25 «Апта. kz»

КОНЦЕРТІ”.

20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.20 «БӘРЕКЕЛДІ» 20.40 “ЖЕНСКИЕ СЕКРЕТЫ” 21.00 “ЗАМАНСӨЗ” 21.40 Көркем фильм 23.30 Көркем фильм

Қазақстан-Орал

06.00 «Махаббат мерейі ».

06.50 Дела армейские.

07.20 АС АРҚАУ 07.40 Айбын.

08.10 «Фархат». Мультсериал.

9.00 «Битва умов».

9.45 Кино. «Ер төстік және Айдаһар».

10.55 «Линия жизни». Д/ф.

11.35 «Сырымды айтсам деп едім...».

13.05 «Аймақтар аламаны-2» республикалық телебайқауы.

14.30 ТВ Бинго.

09.00 «Апта» 09.40 «Жандауа» 10.00 «Панорама недели» 10.40 “Мәңгілік ел” 11.00 Мультфильм 11.20 «Балапаннан» базарлық 12.20 Көркем фильм 14.00 16.55 Үзіліс 17.00 “Под общим шаныраком дружбы”. Деректі фильм 17.40 «Балапаннан» базарлық 18.40 Деректі фильм 19.15 “РЕТРО ӘНДЕРДІҢ

ХАБАР

15.30 «Звезда Евразии». Д/ф.

16.35 «Есть только миг» Александр Зацепин» . Д/ф.

17.00 Көзкөрген.

17.45 «Сол бір кеш...».

19.00 Жетi күн.

20.00 Жетi күн 21.00 Программа «Одна судьба».

21.30 «Посмотрим, обсудим» с Олегом Борецким.

23.00 Кино. «Сүйген жардан жырақ».

01.15-02.45 «Қазақфильм» ұсынады «Атамекен».

ЕЛ АРНА

7.30 “Бакуган: Жанкешті жауынгерлер”.

8.20 “Оян.KZ”.

9.10 “Побочный эффект”.

9.40 Анимационный фильм “Смелый большой панда”.

11.00 “Алтыбақан” 11.30 “Мономахтың бөркі”.

12.40 “Суперпапа”.

13.30 Кино. “Зимний сон”.

15.10 Д/ф “Президенттің арманы”.

16.05 Концерт. “Ән қанатындағы арман”.

17.30 “Әзіл Tube” 18.00 “Сынақ” 18.50 Д/ф “Экстремалды планета”.

19.40 “Саз әлемі” эстрадалық әндер байқауы.

21.00 К/ф. “Жерұйық”.

22.50 Концерт.

ЕУРАЗИЯ

5.00 «СВАДЕБНЫЙ ПЕРЕПОЛОХ» (каз.)

5.55 «Контрольная закупка» 6.20 «ХАНЫМ» 6.45 «Сенбілік жаңалықтар»

7.00 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «Сенбілік жаңалықтар» 7.45 «Воскресные беседы» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ» 9.10 «КАЗЛОТО».

9.55 «На его месте мог быть я» 11.05 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 12.05 «Женить Казанову».

13.05 «КАРАОКЕ ТАКСИ».

14.10 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!»

15.25 Кино «Бунт пернатых» 17.00 «Остаться без миллиона» 18.00 Комедия «Операция «Ы» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 «ПОВТОРИ!»

23.50 Х/ф «ВРЕМЯ» 1.50 Фильм «НЕЙЛОН 100%» 3.15 «ХАНЫМ» 3.45 «Контрольная закупка» 4.10 «В НАШЕ ВРЕМЯ»

22

хабар-ошар Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

Теміржан Нұртазаұлы НҰҒМАНОВ Батыс Қазақстан облысының сот жүйесі орны толмас ауыр қазаға душар болды. Елуден жасы енді асқан шағында мейірімсіз ажал қадірлі азаматты арамыздан алып кетті. Т.Нұғманов 1962 жылы 13 маусымда Батыс Қазақ­стан облысының Қазталов ауданындағы Саралжын ауылында дүниеге келген. 1979 жылы орта мектепті бітіргеннен кейін туған ауылы «Көктерек» кеңшарын­да шопанның көмекшісі болып еңбек жолын баста­ды. 1981-1983 жылдары Кеңес әскері қатарында аза­ маттық борышын өтеді.

1983 жылы Алматы қаласындағы С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университе­тіне түсіп, 1987 жылы жоғары білім алып шыққаннан кейін заңгерлік қызметін Ресейдің Краснояр өлкесіндегі Большая Мурта ауданы прокурорының көмекшісі болып бастады.

1990 жылы туған жерге оралып, Жалпақтал (Фурманов, қазіргі Қазталов) ауданында прокуратура тергеушісі болып жасады. 1992 жылы Жалпақтал (ол кезде Фурманов) аудандық сотының халық судьясы, кейін осы соттың төрағасы болып жасады. 1998 жылғы ақпан айынан бастап көптеген жылдар Батыс Қазақстан облыстық сотының қылмыстық істер жөніндегі сот алқасының судьясы болды.

2010-2011 жылдары ол облыстық соттың апелляциялық сот алқасының төрағасы бо­лып жасады. Өмірінің соңғы уақыттарында облыстық соттың апелляциялық сот алқасы­ның судьясы болып қызмет атқарды. Т.Нұғманов облыстың 2005 жылғы үздік судьясы, «Үш би» төсбелгісінің иегері. «Қазақ­ стан Республикасы Тәуелсіздігіне 20» жыл мерейтойлық медалімен, Қазақстан Республикасы Жоғарғы соты төрағасының грамотасымен, Қазақстан Республикасы Судьялар одағының Құрмет грамотасымен марапатталған. Теміржан Нұртазаұлы турашыл, өзіне жүктелген міндетті аса жауапкершілікпен және абыроймен әділетті атқара білетін ерекше қабілет иесі болатын. Соттың қоғамдық өмірі­не белсенді араласып, 2010-2013 жылдары облыстық судьялар қауымдастығын басқарды. Т.Нұғманов бірінші біліктілік сыныбындағы судья, тәжірибелі, адамдармен тіл табыса білетін, ұйымдастырушылық қабілеті жоғары, сот жүйесі мен құқық қорғау органдары қызметкерлері арасында зор беделге ие азамат еді. Отбасында екі ұл өсіріп, тәрбиелі ұрпақ өрбіткен әулеттің басшысы болатын. Мейірімсіз ажал жайсаң жанды арамыздан мезгілсіз алып кетті. Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың жарқын бейнесі жадымызда сақталады.

Батыс Қазақстан облысының судьялары мен сот жүйесінің қызметкерлері

Аңқаты ауылының тұрғыны болған сүйікті әкеміз Сағидолла Ғұсманов ортамызда болса, 1 желтоқсанда 72 жасқа толар еді. Көп болды үлкен жүрек тоқтағалы Қайырылып өз үйіңе соқпағалы. Бүгін туған күнінде ұл-қыздары Өзіңді, әке, сағынышпен еске алады.

Сағына еске алушылар: зайыбы Алтынай, балалары АрманВенера, Қарман-Ардақ, Сайран-Гүлнара, Эрнест-Ляззат, Саян-Аида, немерелері, жиендері Қазталов ауданы Болашақ ауылының тұрғыны болған бірімізге адал жар, бірімізге сүйікті әке Жанболат Коке­ найұлы Есниязов егер де ортамызда болса, 6 желтоқ­сан­да 50 жасқа толар еді. Осыған орай сағынышпен еске аламыз. Адал жар, аяулы әке, асыл арман, Сағыныш сізге деген басылар ма? Көз жұмдың, дүниеден өттің ерте, Тағдырдың жазғанына шара бар ма?

Сағына еске алушылар: зайыбы Мәншүк, балакеліні Нүркен-Айнагүл, немересі Аркен, қыз-күйеу баласы Армат-Алия Ардақты әке, сүйікті ата Баяш Бақтығалиев 5 қараша­да дүниеден озды. Көкірегімізді сағыныш кернеп, жана­рымыз жасқа толды. Асыл бейнең бұл күндері алыстады, Ұл-қыздарың аңсайды, сағынады. Еске алып әрдайым құрметпенен, Бас иіп рухыңа бағынады. Жатқан жері жұмақтың төрі, топырағы торқа, иманы жолдас болсын.

2013 жылы 14 желтоқсанда Зеленов ауданы, Щапов ауылы, Уральская, 43-үй мекенжайында өтетін 40 күндік асына шақырамыз.

Еске алушылар: зайыбы, бала-келіндері, қыз-күйеу балалары, немере-жиендері

oral_oniri@inbox.ru

Құрметті кәсіпкерлер!

“New Consulting” консалтингтік ком­паниясы «Биз­нестің жол картасы – 2020» бағдарламасы шеңбе­рінде 2013 жылдың 20 желтоқсанына дейін сапа менеджмент жүйесі бойынша шағын және орта бизнес субъектіле­ріне тегін келесі қызметтерді көр­се­теді: Кеңес беру және құжаттарды серти­фикаттауға даярлау, оқы­­ту, қолданыс­­та­ғы менеджмент жүйе­сін талдауға, ішкі және ал­дыңғы сертификат ау­ди­тіне сәйкес ИСО 9001-2008 халықаралық стан­дарт талаптарымен (сапа менедж­мент жүйесі), ИСО 14001: 2004 (эколо­гиялық менеджмент жүйе­сі); ИСО 22000:2005 (азық-тү­лік қауіпсіздігі ме­недж­мент жүйесі); OHSAS 18001 (кәсіби қа­уіпсіз­дік және денсаулық менеджмент жүйесі). Біздің мекенжайымыз: Орал қаласы, Есқалиев көш., 297, 32-кеңсе Тел/факс: 8 7112 240296 e-mail: servicedkb@newconsulting.kz

Сегіз жолдама қалтада Алдағы жылы 7-23 ақпанда Сочи қаласында өтетін ХХІІ қысқы олимпиада ойындарына шорт-тректен Қазақстан ұлттық құрамасы сапында батысқазақстандық алты бірдей спортшы қатысады. Облыстық туризм, дене шынықтыру және спорт басқармасынан түскен мәлі­­метке қарағанда, Айдар Бекжанов, Артур Сұлтанғалиев, Нұрберген Жұмағазиев, Абзал Әжіғалиев, Инна Симонова, Ксения Мотова ел намысын қорға­мақ. Қазіргі таңда шорт-тректен Қазақстан спортшылары сегіз жолдама ұтып алса, соның жетеуі жеке, біреуі командалық бо­лып есептеледі. Мәселен, А.Бекжанов пен Инна Симоновада (бұл екеуі 500 және 1500 метр қашықтықтарда сынға түсе­ді) қосқостан лицензия бар. Сондай-ақ Н.Жұма­ ғазиев (500 метр) пен А.Әжіғалиев­тің (1000 метр) және К.Мотованың (1000 метр) бір-бірден жолдамасы қалталарында.

Оған қоса командалық сын - эстафеталық жарысқа БҚО-дан А.Бекжанов, А.Сұлтан­ ғалиев, Н.Жұмағазиев, А.Әжіғалиев және қостанайлық бір спортшы қатысады. Шорт-тректен осындай құрамда батыс­ қазақстандықтар тұңғыш рет барғалы отыр. Бұдан бұрын Ванкувер олимпиадасын­да жалғыз Айдар Бекжанов қана бақ сына­ ған болатын. Негізін батысқазақстандық­ тар құрайтын шорт-тректен Қазақстан құ­рамасын біраз жылдан бері еліміздің ең­ бек сіңірген жаттықтырушысы Мәдіғали Қарсыбеков бастаған мамандар баптап келе жатқаны белгілі.

Елжан ЕРАЛЫ

Батыс Қазақстан облысының әкімдігі облыстық білім беру басқармасының басшы­сы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға сүйікті жары, облыстық соттың судьясы Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың қайғылы қазаға ұшырауына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады. Батыс Қазақстан облысының судьялар қауымдастығы Батыс Қазақстан облыстық сотының судьясы Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз дүниеден озуына байланысты отбасы мен туған-туысқандарының қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының аппараты Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға жолдасы Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз өмірден озуына байланысты жанұясының қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Батыс Қазақстан облысының білім саласындағы бақылау департаменті ұжымы Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға зайыбы Теміржан Нұғмановтың қайтыс болуына байланысты орны толмас қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Орал газ, мұнай және салалық технологиялар колледжінің ұжымы Батыс Қазақ­стан облысы білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызына жолдасы Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Облыстық білім беру сапасын бағалау және ақпараттандыру оқу-әдістемелік орталығының ұжымы Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызы Мыңбаеваға жолдасы Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз өмірден озуына байланысты жанұясының орны толмас қайғыларына ортақтасып көңіл айтады. Дарынды балаларға арналған мамандандырылған С.Сейфуллин атындағы №11 облыстық қазақ мектеп-интернат кешенінің ұжымы Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының басшысы Айгүл Әділгерейқызына жолдасы Теміржан Нұртазаұлы Нұғмановтың мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.

хат-хабар oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

«Б» корпусы бойынша бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жарияланады «Батыс Қазақстан облысының денсаулық сақтау басқармасы» ММ, 090001, Орал қаласы, ДостықДружба даңғылы, 201, 1-қабат, 115-бөлме, анық­та­ма үшін телефондар: 8 (7112) 519227, факс: 8 (7112) 511636, электрондық мекенжайы: oblzdrav@west­ kaz.kz бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды. Медициналық көмекті ұйымдастыру бөлі­ мінің бас маманы, D-O-4 санаты. Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - Облыс ЕПҰ-лары үшін медициналық жабдық­ тарды сатып алу бойынша даярлық жұмыстарын уақтылы жүргізу.

- Мемлекеттік сатып алулар процесін жүргізу үшін дайындалған құжаттаманың уақтылы ұсы­ нылуын; - жоғары ұйымдарға медициналық жабдықтар­ ды сатып алу бойынша есеп берулердің тиісті дәрежеде толтырылып, дер кезінде ұсынылуын; - облыс емдеу-профилактикалық ұйымдарын­ дағы медициналық жабдықтарды тиімді пайдала­ну бойынша мониторинг пен талдаудың жүргізі­луін қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі - жоғары немесе орта кәсіптік (медицина мамандығы бойынша). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санатта­ғы нақты лауазымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта кәсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Дербес компьютерде жұмыс істей білуі. Ана мен бала денсаулығын қорғау бөлімінің бас маманы, Д-О-4 санаты (негізгі қызметкердің бала күту демалысы мерзіміне). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - Жасөспірімдерге медициналық көмек көр­се­ту жағдайын талдау, оны ұйымдастыру және ба­қы­лау. Балалар мен жасөспірімдерге жоғары маман­ дандырылған медициналық көмек көрсету сала­ сындағы медициналық ұйымдардың қызметін үй­лестіру. Балалар мен жасөспірімдердің ауруларын төмендету бойынша нақты іс-шараларды әзір­леу және жүзеге асыру. Республикалық деңгей­ді қос­қанда, стационарлық және амбулаторлық кезең­де балалар мен жасөспірімдерге көрсетіле­тін меди­циналық көмек сапасын бақылау. Балалар мен жас­өспірімдердің денсаулығын қорғау сала­сындағы мемлекеттік және салалық бағдарлама­лардың орындалуын талдау және бақылау. Педиатрия мәселе­ лері жөніндегі конференциялар, семинарлар мен мәжілістерді ұйымдастыру және өткізуге қатысу.

- Талдай білу қабілеті, тіл табыса білу және атқаратын жұмыстарына жауапкершілікте болу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та­лаптар: Білімі - жоғары немесе орта кәсіптік (медициналық). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жыл­дан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауа­ зымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда орта кәсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Дербес компьютерде жұмыс істей білуі. Экономикалық жоспарлау бөлімінің бас маманы, Д-О-4 санаты (негізгі қызметкердің бала күту демалысы мерзіміне). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 64063 теңгеден 86485 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - Бюджетті жоспарлау және қалыптастыруды жү­зеге асыру: облыстың денсаулық сақтау ұйым­да­ры­ның бюджетін әзірлеу және құрастыру; оны статья­лар және объектілер бойынша түзету; қар­жыны жә­не материалдық заттарды жоспарлау; басқарма­ның құрылымдық бөлімшелеріне жоспарлау мәсе­ лелері бойынша әдістемелік көмек көрсету.

- Талдай білу қабілеті, тіл табыса білу және атқаратын жұмыстарына жауапкершілікте болу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын та­лаптар: Білімі жоғары немесе орта кәсіптік (әлеу­ меттік ғылымдар және бизнес экономика маман­ дығы бойынша). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жыл­дан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауа­ зымның функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар бол­ған жағдайда орта кәсіптік білімі барларға рұқсат етіледі. Дербес компьютерде жұмыс істей білуі. Әкімшілік және кадрлық жұмыстар бөлі­ мінің жетекші маманы, Д-О-5 санаты (негізгі қызметкердің бала күту демалысы мерзіміне). Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 57657 теңгеден 78157 теңгеге дейін. Функционалдық міндеттері: - Мемлекеттік тілде іс жүргізу; істер номенклатурасын құру; бақылауда тұрған хаттар мен азаматтардан түскен арыз-шағымдардың басқарма қызметкерлерімен уақтылы қаралуын ескертіп отыру, тиісті есептер құрастырумен айналысу.

«Lotus Notes 6.5.» электрондық құжат-айналымыбағдарламасы жүйесімен жұмыстану.

- Талдай білу қабілеті, тіл табыса білу және ат­ қаратын жұмыстарына жауапкершілікте болу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі жоғары немесе орта кәсіптік. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: - өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш; - 3х4 үлгідегі суретпен өкілетті орган белгіле­ген нысандағы толтырылған сауалнама; - бiлiмi туралы құжаттардың нотариалдық куә­ландырылған көшiрмелерi немесе өзге де заң­ дарда белгіленген тәртіппен куәландырылған кө­шірмелері /мемлекеттік қызметшілер тапсыратын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік ор­ гандардың кадр қызметі куәландыра алады/; - еңбек қызметін растайтын құжаттың нота­­ри­алдық куәландырылған көшiрмесi немесе өзге де заңдарда белгіленген тәртіппен куәландырылған көшірмелері /мемлекеттік қызметшілер тапсыратын құжаттарды олар жұмыс істейтін мемлекеттік органдардың кадр қызметі куәландыра алады/; - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республика­сы­ ның нормативтік-құқықтық актілердің тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама; - Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлігінің көшірмесі; - құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті орган­мен белгіленген шекті мәннен төмен емес нәти­ жемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат қабылдау мерзімі конкурс өткізу туралы хабарландыру соңғы жарияланған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің ішінде, көрсетілген ме­кенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс. Конкурс комиссиясының қара­уына құжаттарды қабылдау мерзімінде азаматтар­ дың өздері әкеліп берген, поштамен немесе элек­трондық адресіне жіберілген (қоса тіркелген құжат­ тардың тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналастырылған) құжаттары қабылданады. Құжаттардың толық емес пакетін ұсыну конкурс комиссиясының оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құ­ жаттарды электрондық пошта арқылы берген аза­маттар құжаттардың түпнұсқасын әңгімелесу бас­ талғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей береді. Осы құжаттардың түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әңгімелесуден өтуге жіберілмейді. Әңгімелесуге жіберілген кандидаттар оны кан­дидаттарды әңгімелесуге жіберу туралы хабар­ дар ету күнінен бастап бес күн ішінде конкурс жариялаған «Батыс Қазақстан облысының ден­ саулық сақтау басқармасы» ММ-да өтеді. Аталмыш лауазымдарға орналасатын үміткер­ лер үшін көтермеақы шығындары, тұрғын үй және жеңілдіктер берілмейді.

23

«Ақжайықтың» қос ұтысы Допты хоккейден жоғары лига командалары арасында Ресей чемпионатының кезекті турында Оралдың «Ақжайығы» Қазанда жергілікті «Динамо-Қазан-2» командасымен күш сынасты. Бірінші ойынның алғашқы таймында айдын иелерінен Алексей Кичеев пен Рамиль Ибрагимов мергендік танытса, ойынның екінші кезеңінде «Ақжайықтың» капитаны Ескендір Нұғманов үш бірдей доп соқты. Сөйтіп оралдықтар 3:2 есебімен жеңіске жетті. Батысқазақстандықтар қазандықтарды қарымта ойында да тізе бүктірді. Есеп 5:4. «Ақжайықтың» сұрмергені Ескендір Нұғманов осы жолы тағы бір голдың ав-

торы атанып, төрт кездесуден кейін доп санын жетіге жеткізді. Бұл матчтан кейін 9 ұпай жинаған «Ақжайық» екінші топта бірінші орында келеді. Дегенмен бұл топта әлі кездесулерін өткізбеген командалар да бар. Соның бірі «Знамя-Удмуртиямен» (Воткинск) кеше өткен ойында оралдықтар 2:4 есебімен ұтылып қалды.

Арман БОЛАТҰЛЫ

Шорттрекшілер табысы Батысқазақстандық шорттрекшілер Рудный қаласында БЖСМ шорт-трек бөлімшелері және спортқа дарынды балалар мектепинтернаттары арасында өткен ел біріншілігінен табысты оралды. Шорт-трек бапкері Максим Лозовой­ дың айтуынша, аталмыш жарысқа Астана, Алматы, Рудный қалалары, Оңтүстік, Шығыс, Батыс Қазақстан, Қостанай, Қа­ра­ғанды облыстарының спортшылары қа­ тысып, жас ерекшеліктеріне қарай күш сынасты. БҚО-дан 20 шорттрекші барып қайтты. Әсіресе, ересек жастағы қыздар арасында Анита Нагай 1500, 500 және 1000 метр қашықтықтан екінші орынды иеленді. Орта жастағы жасөспірімдер арасында Әділ Ғалиахметов 1 мың метрден қола жүлдегер атанса, Ғалия Жұмағазиева 1 мың метрден үшінші, 500 және 800 метрден екінші орынға көтерілді. Кіші жаста­

ғы жасөспірімдерден Әділ Қырымгерев ерек­ше көзге түсіп, 800 және 500 метр­ден бірінші, 333 метрден екінші жүлдеге қол жеткізді. Юна Пархоменко 800 және 333 метрден қола жүлденің иегері атан­ды. Балалар арасында Әлішер Әбілқа­ тымов 222 метрден екінші, 333 метрден бірінші, Есей Ибраев 222, 333 және 500 метрден үшінші орынды еншіледі. Жарыс қорытындысына сәйкес ко­ ман­далық есепте қостанайлықтар 1537 ұпаймен бірінші, батысқазақстандықтар (1061 ұпай) – екінші, қарағандылықтар (1008 ұпай) үшінші орынды еншіледі.

Елжан ЕРАЛЫ

Сауда-саттық Сатамын немесе бидайға айыр­бас­таймын: - К-700 тракторы, өте жақсы күйде – 30000$. Саудаласу; - ДТ-75 тракторы (2 дана) 3000$. Саудаласу; - ЖВП-9 егін оратын ау­да­ рыл­малы машина (жатка свальная) – 1 200 000. Саудаласу; - СК-5 «Нива» бидай жи­ най­тын ком­байны, 2002 ж.ш., күнба­­ғыс жи­нау­ға не­гіз­дел­ген сұ­рыпта­уышы бар; - «КамАЗ» автокөлігіне ар­­нал­ған жартылай тіркеме, 9 м; - ПД-3,3 дискілі соқа. Тел.: 8-777-256-75-31, 8-775-132-55-57, 8-777-195-40-20 Кеңсе ретінде қолдану­ға Стро­­и­­­­­­­тель ш/а-да ор­на­­лас­қан жал­­­пы ау­да­ны 62 ш.м. ғи­ма­ ратты сатамын. Баға­сы – 80 000 ш.б. Тел. 8-702-330-02-43

d-54 жаңа теледидар са­ тыла­ды. Ба­­ға­сы арзан. Тел.: 27-72-21 - Орал қ. НҚК-дан 2-кл. ар­ па сатамын, бағасы келісім бойынша; - Орал қ. қоймадан астық сатамын: ж/с – 63 тг/кг, 1/с – 53 тг/кг, 2/с – 42 тг/кг. Сапа сертификаты бар. Тел.: 8-777-256-75-31, 8-702-514-85-82, 8-777-195-40-20, 24-03-34 Орталықтан, Салық инс­ пек­циясы ауданынан жер телімі сатылады. Тұрғын үй құрылысы және бизнес үшін барлық коммуникация, жақын маңда Орал өзені бар. Тел.: 8-777-184-10-22, 8-702-547-16-02. Кешкі сағат 18.00-ден кейін 26-60-13 «Московский»

базарынан

сауда орнын – 200 мың тең­ге, киімге және аяқ киімге арнал­ ған сауда құрыл­ғы­ла­рын, жи­ һаз (стенка) – 50 мың теңге, ұзын, бұрын киілген қаракүзен тон (норковая шуба), спорттық арналар қо­сылған «Ямал» жерсеріктік тарелкасын сатамын. Тел.: 28-77-09, 8-777-424-78-04, 8-778-558-44-72 Қызмет көрсету Құрылыс жұмыстары: сан­т­ ехни­­ка, су құ­быры, кә­різ жүйе­сі, электр­лік, ағаш ұс­та­сы­ның жұмыстары, ка­фель­дік жә­не іш­кі жұмыс­тар­ды орын­­дай­мын. ГВЛ, ГКЛ орнату, ірге­­та­сын қа­лаудан төбе­сін жабу­ ға де­йін­гі жұ­мыс­тарды жасай­мын, “кілтін тап­сыру”. Тас қалау. Сапалы! Қым­бат емес! Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78

Жоғары қабілетті және сәу­лелік жүк­теме­сі ай­тар­­лық­тай тө­­мен соң­ғы үлгі­­де­гі аппа­рат­та компью­терлі­к то­мог­ра­­­фия (қа­бат­тал­ған рентгенология) өт­­­­кі­зіледі. Мекенжайымыз: Орал қа­ла­сы, Есен­жа­нов көше­­сі, 19-үй (“Омега” зауыты ау­да­ны). “Ме­ди­циналық ор­талық” ЖШС. Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор

Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орын­ба­са­р­лары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБЖАНОВ (арнайы тілші), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім). Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы)

8-711-42-21-720, 8-711-35-21-770, 8-711-41-21-755, 8-711-44-31-468, 8-711-34-31-126

Телефондар: Бас редактор 51-25-80, Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

Жауапты хатшы 50-83-99. Жарнама қабылдау тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілген

Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пай­­да­ла­ныл­маған хат автор­ларына жауап қай­та­рыл­май­ды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауап­ты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi ре­дак­ция көз­­қара­сын бiл­дiр­мейдi. Редакция тап­­сы­ры­сы­мен ­жа­зыл­ма­ған мате­риал­дар үшін қаламақы тө­лен­бейді. «Орал өңірінде» жа­рия­­лан­ған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба­ су­ға бол­­май­­ды. Мақалалар электрондық нұсқада қабыл­да­на­ ды. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Газет облыстық «Орал өңірі» га­зе­тi редакциясының компью­тер­­лiк орталығында терiлiп, бет­­тел­­дi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: 65428 Таралымы: 16042, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.шанкишева, ж.жайлауова Кезекшi редакторлар: е.әйпішев, т.кенжеғалиев

24

керуен сарай Бейсенбі, 5 желтоқсан 2013 жыл

Ұя

oral_oniri@inbox.ru

Құттықтаймыз! Шыңғырлау ауданы Сегізсай ауылы­ның тұрғыны, атамыз Зарлық СЮНДЮ­КОВ­ТЫ 5 желтоқсанда 70 жасқа толу мерейтойымен құттықтаймыз! Қымбат­ты атамызға зор денсаулық тілейміз.

т)

ре у с ең

Болмасын ешуақытта сызатты күн, Немере қуантсын тек ұзақты күн. Көңілің қартаймасын ешуақытта, Тілейміз тек денсаулық, ұзақ ғұмыр.

(өл

Дәдем ата мешітінің кіреберісіндегі үш қарлығаш ұясы

Маң дала. Маңда жатқан қабір ғана, Дарыған дәл осында сабыр дара. Ішінен Дәдем ата мешітінің, Қарлығаш ұя сапты қабырғаға. Бұдыр жоқ. Тас қабырға бұл заманғы, Белгісіз - мұнда қанша мұң қамалды. Қас шебер – қиғаш қанат қарлығашым,

Сенің де біліп жатыр кім бағаңды... Мешіттің маңдайына ұялапсың, Қаштың ба қапасынан қиянаттың. Ілікпес жерге ұя іліктіріп, Үй соғып алыпсың-ау, тиянақтым. Паналап тіріні емес, өлгендерді, Рухпен қаладың ба емделгенді. Мекенін мәңгіліктің таңдадың ба, Тұрсын деп ойландырып келгендерді.

Бұл белгі, қарай бердім, көктен бе деп, Түсірдім суретке еппен бөлек. Жетіліп балапаны өскен бе деп, Шуағын мама - құстар төккен бе деп. Дәметіп адамдардан Адамшылық, Ұясын аманаттап кеткен бе деп.

Дариға Мұштанова Суретті түсірген автор

Марапатпен оралды Таяуда Астана қаласын­ да Мә­дениет және ақпа­рат министр­лігі­нің Тіл коми­ те­ті «Қа­зақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі 2014-2016 жылдар­ға арналған іс-шаралар жоспарының тиім­ ділігі» тақырыбымен жиын

өткізген болатын. Аталмыш бас­қосуда Батыс Қазақстан облыстық тілдерді дамыту басқармасының басшысы М.Ихсанғали мемлекеттік тіл саясатын жүзеге асыру­ ға қосқан үлесі үшін Құр­мет грамотасымен марапатталды.

Өз тілшіміз

Арланды атып алды Таяуда Жымпиты ауылдық округіндегі «Жібек жолы» шаруа қожалығының малшы­ сы Насиполла Уәлиахметов қойларын қасқырдан араша­ лап қалды.

Интернационал елді меке­нін­де орын алған оқиға төмен­де­ гіше өрбіді. Малды өрістен ай­дап келіп, аулаға қамаған Наси­ полланың дастарқанға отыра бер­гені сол еді, кенеттен қойлар­ дың дүр ете үріккені мен иттер­ дің абалап үргені қатар естілді.

Мылтығын ала салып сыртқа жү­гіре шыққан малшы бірден қойлар тұрған аулаға қарай зы­ мырады. Дәу арлан қасқыр ау­ла­ны еркін шарлап, онға жуық қойды жарақаттап үлге­ріпті. Қолындағы мылтығын қас­қыр­ға кезей бергені сол еді, арлан

малшының өзіне секірді. Әйтеуір, На­сиполла жеделдете екі рет оқ атып үлгерді. Сөйтіп, қас­қыр­ды ұзынынан сұлатты. Қазіргі уақытта ауылдарда итқұстың жайылымда жүрген ірі қараға шабуыл жасауы жиі көрі­ніс бере бастады. Сондықтан көп­ шілік сақтық танытқаны абзал.

Мүсірбек АЙТАШЕВ, Сырым ауданы

Құттықтаушылар: немерелеріңіз Назерке, Нұрайым, Сұлтан

Қазіргі Орал қаласының тұрғындары, қос ұстаз, ҚР оқу-ағарту ісінің үздігі, ең­бек ардагерлері Ишахат Сұлтанбайұлы ЖҰМҚАЗИЕВ пен Мария Өтепқалиқызы ҚАРАБАЛИНАНЫҢ шаңырақ құрған­ да­рына 50 жыл толды. Ата-анамызды осы мерейтойларымен құттықтаймыз! Бақытты жандар болыңдар, Жамандық ешбір болмасын! Жүзге жетсін жастарың, Өсіп-өніп әулетің, Көбейе берсін бастарың.

Құттықтаушылар: қызыңыз Махаббат, балаларыңыз Өтеміс, Төлеміс, немерелеріңіз Нұрдәулет, Назерке, Нұртілес, Жантілес, жиендеріңіз Жандәулет, Жанерке, Жандос, күйеу балаңыз Мұрат, келіндеріңіз Толқын, Ләззат және туысқандарыңыз

Инспектор өткізген шаралар Орал қаласындағы №8 облыстық дарын­ ды балаларға арналған мамандандырылған мектепте «Бала түнгі қалада» атты же­ дел алдын алу шарасы аясында «Қоғамда зұлымдық пен қатыгездікке, зорлықзомбылыққа орын бар ма?» деген тақырыпта дөңгелек үстел өтті. Оған осы мектептегі жасы кә­ мелетке толмағандардың тәртібі­ не бірден-бір жауапты тұлға мек­теп инспекторы, полиция капита­ ны Ирина Давыденко, мектеп ди­ ректорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары М.Бижанова, әлеу­ меттік педагог Исқақова Райса жә­ не аталмыш мектептің 8-9-сынып оқушылары қатысты. Полиция ка­питаны Ирина Давыденко оқу­шы­ лар алдында шағын лекция оқып, соңынан оқушылардың өзіндік ойпікірлерін тыңдады. Бірнеше са­ уалдарға бірлесіп жауаптар іздеді. Жасөспірімнің тәртібі, мектеп пен ата-ана арасындағы байланыс, түн жарымында жасы кәмелетке толмағандардың көшеде жүруі

жөн бе, сен тұрмысы нашар отбасы туралы білесің бе, тәртіпсіз отбасының қоғамға зияны қан­дай т.б. тақырыптарда мектеп оқушы­ лары кең түрде әңгімеледі. Өз ойларын ортаға салды. Еркін пікір алмасуға арналған сәт болды. Мектеп инспекторы, полиция капитаны Ирина Давыденко, сондай-ақ өзі қызмет көрсететін №25 жалпы білім беретін орта мектеп­ тің жоғары сынып оқушылары арасында «Терроризм мен экстремизмге жол жоқ» тақырыбында семинар-тренинг өткізді.

Гүламан ИСМАҒҰЛОВА, Орал қалалық ІІБ баспасөз қызметкері

Хабарландыру Келісімшарт бойынша әскери қызмет Орал қаласының қорғаныс істері жөніндегі басқармасы Қапша­ ғай, Талдықорған, Ақтау, Атырау қалаларында орналасқан әскери бөлімдеріне келісімшарт бойынша әскери қызметке сарбаз және сержант лауазымдарына жинақтау жұмыстарын жүргізуде. Анықтама алу үшін: Мекенжайы: Орал қаласының қорғаныс істері жөніндегі басқармасы, Еуразия даңғылы, 100, №111, 341-бөлмелер Тел.: 50-78-63, 51-19-78, 53-86-60