Zorgverhaal 2018 recept van mijn leven

Zorgbedrijf Antwerpen

20 december 2017

ZORGVERHAAL HET RECEPT VAN MIJN LEVEN Herinneringen ophalen komt vanzelf voor wie veel heeft om op terug te kijken. Maar graven in het verleden kan ook helpen om zorg beter af te stemmen op wat gebruikers nodig hebben of om in maaltijden rekening te houden met smaken die een bijzondere betekenis hebben. Proust schreef het al: één hapje madeleine kan je

Will Ferdy over ‘Het recept van Mijn Leven’

“Het is een schitterend boek geworden. Dat had ik mij niet kunnen voorstellen. Ook mijn foto is prachtig. Ik ga reclame maken voor ‘Het recept van MIJN LEVEN’.

terug in de tijd katapulteren en een verloren gegane wereld oproepen. Zorgbedrijf Antwerpen gaf senioren met ‘Mijn Boek’ al een hulpmiddel om het verhaal van hun leven te schrijven. Met ‘Het Recept van Mijn Leven’ voegt het aan die formule een magisch ingrediënt toe: eten!

Zorgverhaal 2018

1

Zorgbedrijf Antwerpen

20 december 2017

Positieve invloed Je leven overlopen en dat verhaal vertellen heeft een ingrijpend effect. Het trekt mensen weg van de situatie en ervaringen die hun zelfbeeld nu bepalen, naar ervaringen van vroeger. Succesverhalen en vertederende momenten maar ook uitdagingen, problemen of pijn die op hun pad kwamen, de gebeurtenissen die hen hebben gevormd. Negatieve ervaringen kunnen ze, zovele jaren later, een andere betekenis geven in het geheel van hun leven. Met die ervaringen komt ook de kracht die ze toen hebben gevoeld weer aan de oppervlakte. Dit heeft een invloed op hun emoties en hun gedrag nu. Het versterkt hun eigenwaarde en zelfvertrouwen.

Margaretha Gerdje Verheyden over ‘Het recept van Mijn Leven’:

Gesprek in de familie

“Iedereen vindt het een heel mooi boek.”

Het verhaal van één iemand is echter ook het verhaal van vele anderen, want met hun eigen leven hebben ze dat van vele anderen beïnvloed. Het levensverhaal opschrijven brengt in families gesprekken op gang. De meeste senioren vinden het ook gewoon leuk om hun verhaal te vertellen of uit te leggen hoe het vroeger was. Kinderen en kleinkinderen krijgen zo een andere kijk. Plots zit daar niet alleen ‘den bompa’, maar ook de kleine jongen die kattenkwaad uithaalde, de twintiger die verliefd werd onder de bommen, de veertiger die rouwde om de dood van een kind.

Houvast voor zorgpersoneel Deze levensverhalen helpen ook het zorgpersoneel om de persoon te zien en hem beter te begrijpen. Ze geven inzicht in de band van hun klant met zijn familie en helpen de medewerkers te weten welk leven iemand heeft geleid.

Zo kunnen ze beter inspelen op diens voorkeuren, gewoontes en beleving, ook wanneer die persoon dat zelf niet meer kan aangeven. Zeker bij mensen met dementie kunnen details over het verleden van de bewoner het personeel een houvast geven. In onze woonzorgcentra gaat dan ook veel aandacht naar dit soort narratieve zorg. In 2018 gaan we daarmee nog een stap verder: dan lanceren we ‘Het huis van mijn leven’, een online en offline instrument waarmee senioren hun levensverhaal in beeld kunnen brengen. Dat kunnen ze vervolgens naar keuze delen met

Zorgverhaal 2018

2

Zorgbedrijf Antwerpen

20 december 2017

hun familie en/of medewrkers van Zorgbedrijf Antwerpen die hen thuis of in een van onze locaties ondersteunen. Zo leren we elkaar beter kennen.

Vertelliving Zorgbedrijf Antwerpen introduceerde de narratieve zorg in zijn diensten en werking – met succes.

Onze personeelsleden hechten veel belang aan wat mensen gewend zijn, wat ze willen en wat ze nodig hebben, en praten daar met hen over, zodat ze de zorg kunnen aanpassen. In woonzorgcentrum Sint Maria is er sinds kort ook een vertelliving, een initiatief van de studenten van AP Hogeschool. De vertelliving is een plek die de zintuigen prikkelt en die de bewoners door kleine details in de inrichting een gevoel van thuis geeft waar ze ongedwongen hun verhaal over vroeger en nu kwijt kunnen.

‘Mijn boek’: eerste hulp bij levensverhalen Om iedereen de kans te geven om zijn levensverhaal op te (laten) tekenen en te ervaren wat dit betekent, lanceerde Zorgbedrijf Antwerpen het ‘Schrijf-uw-levensverhaal-invulboek’: een kant-enklaar boek waar iedereen zelf mee aan de slag kan, in zijn eigen tempo. Het is een boek met gerichte vragen dat is opgebouwd als een levensverhaal met dezelfde thema’s (kinder- en jeugdjaren, vriendschap, liefde, (groot)ouderschap, karakter, grijs- en wijsheid). Het graaft niet alleen naar betekenisvolle feiten en data, maar ook naar wat achter die verhalen zit. Welke waarden zijn belangrijk?

Wat verwachtte je van het leven? Wat heb je gevonden?

Alleen of samen invullen De schrijver bepaalt zelf over welk onderwerp hij wil schrijven en wanneer. Sommige vragen moeten misschien eerst bezinken.

Tijdens het invullen gebeuren er trouwens weer andere dingen in de familie: als iemand vertelt over zijn boek of een stukje laat lezen, komt weer een hele stroom nieuwe verhalen op gang. Of

Maria over haar levensverhaal:

“Wij ‘oudjes’ nemen zo vaak de gewoonte te mijmeren over de gemiste kansen en de moeilijke periodes van ons leven en zo vergeten we dat er zoveel schoons en goeds is geweest dat ook vandaag onze dag nog kan kleuren... Nu ben ik weer ten volle overtuigd dat ik een mooi en gelukkig leven heb gehad.”

een (klein)kind kan het boek invullen voor en samen met zijn (groot)ouder of iemand anders uit de familie: een bijzondere belevenis voor beiden.

Levensverhaalschrijvers Sommige senioren laten het schrijven liever over aan een derde omdat ze niet weten hoe ze er moeten aan beginnen of hoe ze een structuur in hun verhaal krijgen. Soms doen ze ook liever hun verhaal aan een buitenstaander. Mensen kunnen dan een beroep doen op het team van Zorgbedrijf Antwerpen. Zij dagen de verteller uit tijdens een interview om na te denken over de betekenis van belangrijke anekdotes of waarden in het leven. Het resultaat is een boek met een gepersonaliseerde cover dat leest als een roman.

Zorgverhaal 2018

3

Zorgbedrijf Antwerpen

20 december 2017

Gerechten creëren herinneringen Een krachtige trigger voor herinneringen zijn smaken en geuren. Een hapje of een vleugje aroma heeft de magische kracht om een mens terug in de tijd te katapulteren, naar plaatsen, mensen of ervaringen die bepalend waren voor zijn leven. Dat beseffen we ook wanneer we de gerechten voor onze bewoners en gebruikers samenstellen. Elke middag komen gemiddeld 2.300 Antwerpenaren en nietAntwerpenaren eten in onze dienstencentra. In onze woonzorgcentra serveren we dagelijks maaltijden en tussendoortjes aan meer dan 2.800 bewoners. Hun bord is geen dag hetzelfde en onze chefs spelen in op de seizoenen en het marktaanbod. Op eenvoudige vraag passen we onze maaltijden bovendien aan iemands dieet, voedingskeuzes of smaakvoorkeuren aan.

Gault&Millau Award Senioren die in de dienstencentra komen eten, kunnen via de website en Facebook stemmen om hun favoriete maaltijd op het menu te zetten en kunnen doorgeven wat zij nog eens op tafel willen zien. In de woonzorgcentra overlegt de chef met de bewoners over het menu. In 2017 mochten we van het prestigieuze Gault&Millau de Catering Award Innovatie en Originaliteit in ontvangst nemen. Zo serveert al een aantal van onze keukens fingerfood: volwaardige maaltijden die mensen makkelijk met de handen kunnen eten. In de kleine leefgroepen komen de potten en pannen trouwens gewoon ‘op tafel’, zoals de mensen het thuis gewend waren.

In potten van BV’s kijken In ‘Het recept van mijn leven’ brengt Zorgbedrijf Antwerpen nu zijn expertise op het vlak van maaltijden en levensverhalen samen. Met 24 smakelijke verhalen die gerechten bundelen met herinneringen.

Alle vertellers hebben een band met Zorgbedrijf Antwerpen: het zijn

Gust De Coster over ‘Het recept van Mijn Leven’:

“Mooi gedaan en zeer leesbaar.”

bewoners van serviceflats en woonzorgcentra, klanten van dienstencentra, familie van medewerkers…

Ook de Bekende Vlamingen in dit boek zijn vertrouwd met ons huis. De 24 bekende en minder bekende mensen vertellen in het boek, in de vorm van een levensverhaal, over een gerecht dat voor hen een bijzondere betekenis heeft. Ze laten in hun potten kijken zodat ook anderen met het recept aan de slag kunnen gaan. Ondertussen zijn al meer dan 150 exemplaren verkocht.

Smakelijke teletijdmachine De jongste BV in het boek is tv-kok Jeroen Meus (39), die sinds een opname van Goed Volk in woonzorgcentrum Sint Anna, een speciale band heeft met de bewoners. De oudste verteller is Martha Katz (102), die nog steeds zelfstandig woont maar elke middag komt genieten van een driegangenlunch in dienstencentrum De Vrijgeweide. Samen stelden ze het boek voor op de Boekenbeurs 2017 in Antwerpen met een halfuurtje "showcooking". Jeroen Meus maakte op aangeven van Martha Katz haar favoriete gerecht: ossenstaartsoep. Katz’ mama had haar niet leren koken omdat ze wilde dat haar dochter bij haar bleef wonen. Dat deed Martha ook, maar ze leerde zichzelf stiekem wel de keukenkneepjes. Voor Meus is witloof in de oven zijn ‘madeleine’. “Mijn mama maakte het vaak als ik

Zorgverhaal 2018

4

Zorgbedrijf Antwerpen

20 december 2017

terugkwam van de hotelschool Ter Duinen in Koksijde. Die klassieke Vlaamse keuken brengt het gevoel van thuiskomen terug. Eten kan een smakelijke teletijdmachine zijn.”

Praktisch. Het Schrijf-uw-levensverhaal-invulboek en het boek ‘Het Recept van Mijn leven’ zijn te verkrijgen in alle dienstencentra van Zorgbedrijf Antwerpen en in (web)winkel De Schakel van Zorgbedrijf Antwerpen. Daarnaast bieden ook verschillende partners (waaronder Radio Minerva) en boekhandels het boek aan.

Van ‘Het Recept van Mijn leven’ zijn sinds de lancering in november al meer dan 150 boeken verkocht. Het Schrijf-uw-levensverhaal-invulboek ging sinds 2016 al ongeveer 500 exemplaren over de toonbank. Met ‘Het boek van mijn/ons leven’ tekende we de voorbije al 140 levensverhalen op.

www.zorgbedrijf.antwerpen.be/mijnboek | www.deschakel.be www.zorgbedrijf.antwerpen.be

Zorgverhaal 2018

5