Jaarverslag Nationale Vereniging de Zonnebloem 2014

Jaarverslag

Nationale Vereniging de Zonnebloem

2014 Bij de Zonnebloem draait het om mensen.

Al meer dan 65 jaar. We zetten alles op alles om mensen met een lichamelijke beperking een onvergetelijke dag te bezorgen. Zodat ook zij volop van het leven kunnen genieten. Daarom denken we altijd in oplossingen. Er kan zoveel meer dan je denkt.

JAARVERSLAG

Inhoudsopgave

2014

Voorwoord 3 Inleiding

4

1. Focus op de doelstelling en doelgroep

5

1.1.

Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

5

1.2

Wat liep anders dan gepland?

6

2. Flexibeler inrichten vrijwilligerswerk en vrijwilligersorganisatie

8

2.1

Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

8

2.2

Wat liep anders dan gepland?

9

3. Optimaal bedienen van de doelgroep

10

3.1

Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

10

3.2

Wat liep anders dan gepland?

11

4. Communicatie die transparantie en zichtbaarheid bevordert

12

4.1

Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

12

4.2

Wat liep anders dan gepland?

13

5. Financieringsvorm die solidariteit en samenwerking stimuleert

14

5.1

Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

14

5.2

Wat liep anders dan gepland?

15

6. Nationale Vereniging: bestuur en toezicht

16

6.1 Organisatie

16

6.1.1

16

6.1.2 Wat liep anders dan gepland?

6.2

Wat heeft het Nationaal Bureau in 2014 gedaan en bereikt?

Bestuur en toezicht

17 17

6.3 Samenwerking

22

7. Financieel beheer

23

Financieel beleid

23

7.2 Jaarrekening

26

7.2.1 Balans

33

7.2.2 Staat van baten en lasten

34

7.2.3 Kasstroomoverzicht

35

7.2.4 Algemene toelichting jaarrekening

36

7.2.5 Waarderingsgrondslagen en grondslagen voor resultaatbepaling

40

7.2.6 Toelichting op de balans

44

7.2.7 Toelichting op de staat van baten en lasten

53

7.2.8 Overzicht directiesalaris

62

7.2.9 Toelichting op kostenverdeling (Model C)

63

7.3

Meerjarenbegroting 2015-2018

64

7.4

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

66

P2

7.1

Voorwoord

JAARVERSLAG

2014

De Zonnebloem loopt als een rode draad door mijn leven. Mijn opa en mijn moeder waren beiden jarenlang actief voor de Zonnebloem. En zelf maakte ik als tiener mijn eerste reizen als vakantievrijwilliger. Mensen met bed en al naar het dorp duwen, bijvoorbeeld om te winkelen. Jaren later ging ik aan de slag als bestuurslid in de provincie Utrecht. En uiteindelijk kwam ik terecht in het Nationaal Bestuur. Ik heb de Zonnebloem zien bloeien en groeien: vandaag de dag vind je in elk dorp, in elke wijk wel een Zonnebloemafdeling.

De laatste jaren zie ik veel beweging. We bewegen mee met de ontwikkelingen in de samenleving. En met de wensen en eisen die deelnemers, vrijwilligers en donateurs aan ons stellen. Dat een organisatie zo groot als de onze in staat is om zichzelf van binnenuit te veranderen, daar heb ik veel bewondering voor. Ik vertel dan ook vol trots aan iedereen die het horen wil hoe bijzonder dat is. En het is een groot compliment waard aan alle vrijwilligers én de medewerkers van de Zonnebloem.

Door de toenemende individualisering in de samenleving en de zorg is het steeds belangrijker dat een organisatie als de Zonnebloem er is. Voor het persoonlijk contact en het geven van echte aandacht. Voor het ondernemen van uitstapjes.

Voor de broodnodige vakantie. Voor het even ‘ontzorgen’ van mantelzorgers... Ik zie elke dag in de praktijk wat dit voor mensen betekent. De ontwikkelingen zijn niet meer te stoppen. Daarom is het des te belangrijker dat wij blijven meebewegen. Dat we verbonden blijven met onze omgeving, zowel binnen als buiten de vereniging. Dat we focussen en duidelijk zijn over het profiel van onze organisatie.

In het meerjarenplan 2014-2018 komt dit alles bij elkaar. Het geeft houvast om de komende jaren vooruit te blijven gaan.

En het biedt bovendien mogelijkheden om dit - als vrijwilliger - te doen in een tempo dat bij je past. De introductie van dit meerjarenplan is voor mij dan ook één van de hoogtepunten van 2014. Dat ik zelf in september tot voorzitter ben benoemd, is voor mij persoonlijk natuurlijk de kers op de taart.

In 2015 en verder gaan de ontwikkelingen onverminderd door. De mate waarin de vereniging veerkracht en inventiviteit heeft laten zien, stemt mij heel positief. Voor nu, een terugblik. Veel leesplezier gewenst.

Godfried Barnasconi, Voorzitter Nationale Vereniging de Zonnebloem

P3

Inleiding

JAARVERSLAG

2014

De Zonnebloem werd opgericht en groot gemaakt in een tijdperk dat het land moest herstellen van een oorlog.

Iedereen moest daarbij zijn steentje bijdragen om het land weer op te bouwen. Het siert de oprichters dat langdurig zieken en gehandicapten toen niet werden vergeten. Aandacht en kleine, simpele attenties lieten hen voelen dat zij er bij hoorden. De sfeer van ‘handen uit de mouwen’ is gebleven: Zonnebloemers zijn dóeners. Nu we vele jaren verder zijn, is het echter tijd voor een omslag. We werken van een traditioneel taakgerichte organisatie toe naar een open, resultaatgerichte organisatie.

Ook op dit moment wordt weer een beroep gedaan op de burgers van Nederland. De verzorgingsstaat zoals wij die kennen, heeft zijn langste tijd gehad. Mensen moeten meer zelf de verantwoordelijkheid nemen om voorzieningen te regelen die zij naast de feitelijke medische zorg nodig hebben. De doelgroep van de Zonnebloem - mensen met een lichamelijke beperking - is daar niet altijd toe in staat. Een deel lukt dat wel, zij kunnen met facilitaire en logistieke hulp deelnemen aan bijvoorbeeld het arbeidsproces en daarmee aan de samenleving. Maar voor anderen lijkt de aansluiting met de samenleving nog moeilijker te worden. Daarnaast moeten mensen met een lichamelijke beperking langer zelfstandig blijven wonen. Dat kan de kans op sociaal isolement vergroten.

De Zonnebloem ziet hier een duidelijke rol voor zichzelf weggelegd. Wij zijn er juist voor die mensen met een lichamelijke beperking die niet meer (volledig) kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven.

Onze visie De Zonnebloem streeft naar een samenleving waaraan mensen met een lichamelijke beperking zorgeloos en vanzelfsprekend kunnen deelnemen. ‘Zorgeloos’ betekent hier dat iemand met een lichamelijke beperking niet gehinderd zou mogen worden door meer praktische zorgen dan ieder ander.

Onze missie Nationale Vereniging de Zonnebloem verrijkt het leven van mensen met een lichamelijke beperking, en dat van haar vrijwilligers, door sociale en recreatieve activiteiten mogelijk te maken.

Meerjarenplan 2014-2018 Voor de periode 2014-2018 is een meerjarenplan opgesteld. Een plan op hoofdlijnen dat jaarlijks in detail wordt uitgewerkt.

Het meerjarenplan is erop gericht de Zonnebloem toekomstbestendig te maken. Zodat we ook de komende jaren onze positie in de Nederlandse samenleving behouden en kunnen inspelen op de ontwikkelingen die hierboven geschetst zijn.

Het meerjarenplan kent vijf uitgangspunten. Hierop is de hoofdstukindeling van dit jaarverslag gebaseerd.

• Focus op doelstelling en doelgroep • Flexibeler inrichten van vrijwilligerswerk en vrijwilligersorganisatie • Optimaal bedienen van de doelgroep • Communicatie die transparantie en zichtbaarheid bevordert • Financieringsvorm die solidariteit en samenwerking stimuleert

P4

JAARVERSLAG

1 Focus op doelstelling en doelgroep

2014

Vanaf het prille begin richt de Zonnebloem zich op mensen met lichamelijke beperkingen door ziekte, handicap of gevorderde leeftijd. Wij laten mensen genieten van de leuke dingen in het leven. Een lichamelijke beperking mag daarbij geen belemmering zijn. Dit ideaal geldt nu nog steeds.

In de loop van de jaren vervaagde de focus op de lichamelijke beperking langzaam naar ‘eenzame mensen’. En dan in het bijzonder ‘eenzame ouderen’. Hierdoor is onduidelijk geworden voor wie de Zonnebloem er is. Dat maakt dat mensen niet weten of de Zonnebloem bij hen past. Dit geldt zeker ook voor potentiële deelnemers: mensen met een lichamelijke beperking voelen zich niet altijd aangesproken door de Zonnebloem. Met name bij mensen jonger dan 65 jaar zien we dit effect. Het uitgangspunt ‘focus op de doelgroep en doelstelling’ dient dan ook om helderheid te geven over voor wie en waarom de Zonnebloem er is.

1.1. Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

• We handhaven de huidige omschrijving van de doelgroep (zoals statutair vastgelegd). Vrijwilligers zijn hierover geïnformeerd en het is uitgebreid toegelicht via verschillende middelen, kanalen en bijeenkomsten. Dit heeft ertoe geleid dat 76% van de bestuursvrijwilligers eind 2014 bekend is met dit uitgangspunt. Van deze groep staat 70 % hier enigszins positief tot positief tegenover.

• Onduidelijkheid over de doelgroep is mede veroorzaakt doordat de Zonnebloem voor nationale vakanties, regionale vakanties en afdelingsactiviteiten (in de praktijk) afwijkende criteria hanteerde. In overleg met het Nationaal Bestuur zijn de eerste stappen genomen om hier meer overeenstemming in te brengen. Zo gelden vanaf 2014 dezelfde criteria voor deelname aan nationale en regionale vakanties. De ervaringen die we de komende tijd opdoen, moeten uitwijzen of het haalbaar en wenselijk is om de criteria voor alle Zonnebloemactiviteiten gelijk te trekken.

• Bij het handelen van de Zonnebloem is onze missie leidend. We kijken daarom - naast onze eigen activiteiten en vakanties - ook naar mogelijkheden om toegankelijkheid en mobiliteit voor mensen met een lichamelijke beperking binnen en buiten onze vereniging - te vergroten. Hiertoe zijn diverse initiatieven ontplooid:

- De Zonnebloemauto is geïntroduceerd. Deze rolstoelauto kun je als gebruiker van rolstoel of scootmobiel tegen een betaalbaar tarief huren via Welzorg. Met dit innovatieve idee spelen we in op het vervoersprobleem dat veel gebruikers van rolstoel en scootmobiel ervaren. Er is een proef gestart met zes auto’s op locaties door heel Nederland. Deze zijn in totaal 140 keer verhuurd. De gebruikerservaringen zijn heel positief. Aandachtspunten zijn de bezettingsgraad en bekendheid van de auto. Hier wordt in 2015 verder aan gewerkt.

- Er is een Zonnebloemontwerpwedstrijd georganiseerd voor modestudenten: ‘Fashion on Wheels’. Hierdoor is het publiek bewust geworden van het feit dat eigentijdse en betaalbare mode voor mensen in een rolstoel heel beperkt verkrijgbaar is.

- Met behulp van een bijdrage van de Vriendenloterij hebben we Paleis Het Loo toegankelijker gemaakt voor - in 2014 - 10.000 bezoekers van de Zonnebloem én de overige bezoekers met lichamelijke beperking, door de aanschaf van een rolstoelvriendelijk pendelbusje.

- In samenwerking met Rotary Club Veenendaal-Regio en Rotaract Club Veenendaal heeft de Zonnebloem de Heuvelrug Wandeltocht georganiseerd. De opbrengst van deze tocht is gedoneerd aan de Zonnebloem. Naast de reguliere wandelpaden, is samenwerking met de lokale Zonnebloemafdeling Veenendaal een rolstoelroute van 6 km georganiseerd. Hierdoor konden mensen met een lichamelijke beperking ook deelnemen aan deze prachtige tocht.

- We hebben nadrukkelijk de samenwerking met de overheid gezocht. Het zorgeloos en vanzelfsprekend deelnemen aan de samenleving door mensen met een lichamelijke beperking was hierbij onderwerp van gesprek. Dit gebeurde zowel op lokaal niveau bij gemeenten als op landelijk niveau door te participeren in de werkgroep ‘Toekomst van de informele zorg’ van het Ministerie van VWS.

P5

JAARVERSLAG

1.2. Wat liep anders dan gepland?

2014

• Het uitgangspunt ‘focus op de doelgroep’ heeft veel stof doen opwaaien binnen de vereniging.

Hoewel het gaat om een bekrachtiging van de oorspronkelijke doelgroep van de Zonnebloem, werd het door veel vrijwilligers gevoeld als een verandering. Er ontstonden aannames en misverstanden: ‘Hoe moet het nu verder met de vele eenzame ouderen die wij nu bedienen?’ ‘Moeten wij van mensen afscheid gaan nemen?’ ‘Wat als wij ons hierin niet kunnen vinden?’ Er zijn daarom door het hele land bijeenkomsten georganiseerd ter toelichting, waardoor veel onrust is weggenomen. Inmiddels is het grootste deel van de vereniging bekend met de betekenis van dit uitgangspunt.

En staan de meeste bestuurs- en afdelingsvrijwilligers hier positief tegenover zoals eerder te lezen viel. Op de vraag of vrijwilligers al handelen naar deze doelstelling uit het meerjarenplan geeft 59% van de bestuursvrijwilligers en 53% van de afdelingsvrijwilligers aan dit al te doen. 15% van de bestuursvrijwilligers en 17% van de afdelingsvrijwilligers zijn van plan dit te gaan doen in 2015 . Ongeveer een kwart (23%) van de afdelingsvrijwilligers geeft aan niet te weten hoe ze dit aan moeten pakken. Dat zegt ook 12% van de bestuursleden. 3 tot 5 % van de vrijwilligers geeft aan hier niet achter te staan, omdat zij zich bijvoorbeeld willen blijven focussen op eenzamen met of zonder lichamelijke beperking.

• De doelstelling van de crowdfunding actie rond Fashion on Wheels (bedoeld om geld in te zamelen om tot productie van aangepaste kleding over te gaan) is niet behaald. Alle sponsors hebben hun inleg terug gekregen tenzij iemand nadrukkelijk aangaf dat de Zonnebloem het geschonken geld aan iets anders mocht besteden. In 2015 wordt bekeken of hier nog een vervolg aan kan worden gegeven.

Aantal mensen dat bezoek krijgt

72.500

2010

2011

2012

63.450

72.500

2009

72.500

72.357

60

64.434

70

70.938

80

50 40 (x 1.000)

2008

2013

2014*

2012

2013

122.000

151.500

150.591

155.000

120

146.347

140

142.023

160

155.000

* genoemde cijfers zijn de afgelopen jaren geschat op basis van door de afdelingen aangeleverde gegevens. Door de invoering van de afdelingsAantal unieke deelnemers dagactiviteiten administratie in 2014 zijn nauwkeurigere gegevens verkregen.

100 80 (x 1.000)

2008

2009

2010

2011

2014*

* Genoemde cijfers zijn de afgelopen jaren geschat op basis van door de afdelingen aangeleverde gegevens. Door de invoering van de afdelingsadministratie in 2014 zijn nauwkeurigere gegevens verkregen.

P6

JAARVERSLAG

2014

Totale deelname aan dagactiviteiten 400

2012

305.000

2011

329.500

329.500

312.500

317.500

250

310.000

300

295.000

350

200 (x 1.000)

2008

2009

2010

2013

2014

7.878

2009

2010

2011

2012

2013

8.250

8.142

7.854

7.500

7.680

7.750

7.907

8.000

8.121

Aantal vakantiedeelnemers

7.250 7.000 2008

P7

2014

JAARVERSLAG

2. Flexibeler inrichten van vrijwilligerswerk en vrijwilligersorganisatie

2014

Verschillende ontwikkelingen binnen en buiten de Zonnebloem maken dat mensen per saldo minder tijd hebben voor vrijwilligerswerk. Maar de vraag naar vrijwilligers neemt eerder toe dan af. Om ons werk te kunnen blijven doen zoals we dit graag willen, is het zaak het aantal vrijwilligers op peil te houden. Het flexibeler inrichten van het vrijwilligerswerk helpt daarbij. Zodat een deelnemer die van opera houdt samen met een vrijwilliger naar de opera kan, ook wanneer die vrijwilliger bij een andere afdeling hoort. En zodat een vrijwilliger die zich wel wil inzetten voor landelijk georganiseerde evenementen niet perse ook bij een afdeling aangesloten hoeft te zijn. Ook is geïnvesteerd in het beter uitrusten van bestuursleden waardoor ook zij flexibeler inzetbaar zijn.

2.1. Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

• Er is vrijwilligersbeleid ontwikkeld op basis van het meerjarenplan. Dit plan wordt in 2015 op operationeel niveau uitgewerkt. Daarbij is ook aandacht voor de consistentie van het aanbod en de werkwijze door helderheid te creëren over de kaders waarbinnen vrijwilligers hun werkzaamheden verrichten.

• Er is een acquisitiestrategie ontwikkeld voor het werven van reguliere en landelijke vrijwilligers.

• Ook plaatselijk hebben we originele initiatieven gestart om de eigen vrijwilligerspool uit te breiden. In Venray combineerde men bijvoorbeeld een actie op Facebook met een pop-up store binnen de plaatselijke VVV. Gezien het grote aantal aanmeldingen - uiteindelijk 39 - is zelfs voortijdig met de pop-up store gestopt.

• We hebben in kaart gebracht welke factoren leiden tot een succesvolle afdeling:

- Een volledig en goed functionerend bestuur is een voorwaarde voor een succesvolle afdeling. Om het functioneren van besturen nader te onderzoeken is hen gevraagd een vragenlijst in te vullen over onder meer de werkdruk die zij ervaren. De resultaten hiervan worden in 2015 nader uitgewerkt.

- Grotere afdelingen (minimaal 25 vrijwilligers) scoren beter op aspecten als het aantal en de diversiteit van activiteiten, het hebben van een volledig bestuur en het aantrekken van voldoende vrijwilligers en deelnemers.

Schaalvergroting is daarom aangemerkt als één van de factoren die kan bijdragen aan meer succesvolle afdelingen.

In de eerste maanden van 2014 is in het bijzonder gekeken naar de mogelijkheden bij afdelingen die grote moeite hebben hun bestuur volledig te maken.

- De kracht van de Zonnebloem is de lokale worteling. Door samen te werken met het lokale bedrijfsleven en de lokale overheid kan deze blijven bestaan of zelfs versterkt worden. Inmiddels participeert de Zonnebloem actief bij 327 gemeenten (WMO-loketten).

Aantal vrijwilligers (x 1.000)

41.767 33.682

41.651 33.647

41.450 33.575

41.937 34.256

41.943 34.172

30

41.282 33.657

40

43.232 35.593

50

0

2008

2009

vrijwilligers totaal

P8

2010

2011

2012

afdelingsvrijwilligers

2013

8.085

8.004

7.875

7.681

7.639

7.771

10

7.625

20

2014

vakantievrijwilligers

JAARVERSLAG

• Om besturen beter uit te rusten is de Online Afdelingsadministratie in gebruik genomen.

Met dit systeem kunnen afdelingen hun deelnemers op een uniforme en eenvoudige manier registeren.

2014

Dit verlicht de administratieve last aanmerkelijk. In 2014 hebben 880 afdelingen de gegevens van hun deelnemers ingevoerd: in totaal waren dat bijna 90.000 afdelingsdeelnemers. 1.105 afdelingen hebben deelgenomen aan de workshop over de Online Afdelingsadministratie.

• De deskundigheidsbevordering voor bestuurders (en vrijwilligers) is voortgezet. In totaal zijn 561 cursussen en workshops gegeven aan 10.978 deelnemers. Ook is het aanbod verder uitgebreid met:

- een introductiecursus voor nieuwe bestuursleden.

- provinciale en regionale workshops over het stimuleren en faciliteren van samenwerking tussen plaatselijke afdelingen en over de toekomstvisie.

- een functiegerichte workshop voor secretarissen en een voor afdelingen die willen fuseren.

• Er bleek onduidelijkheid te bestaan over de vergoeding van kosten aan vrijwilligers en in het bijzonder van bestuursleden.

Alle jaarrekeningen zijn daarop gecontroleerd. De communicatie over dit onderwerp is verbeterd en er is een workshop Kascommissie ontwikkeld die 77 keer is gehouden met 720 deelnemers.

• We hebben samenwerking tussen (regionale) afdelingen gestimuleerd. Daartoe hebben 12 projecten plaatsgevonden waarbij regionale afdelingen samenwerkten bij regionale vakanties door meer vakanties samen aan te bieden. En samen oplossingen te zoeken voor een eventueel overschot of tekort aan deelnemers en/of vrijwilligers.

2.2. Wat liep anders dan gepland?

• Veel vrijwilligers die zich aanmeldden na originele acties (zoals de eerdergenoemde pop-up store) of via Facebook zetten zich eenmalig in. De aanmelding is vaak spontaan - men heeft nog een paar uur vrij die week - en er is geen mogelijkheid voor verdere inzet.

• Activiteitenkalenders op afdelingswebsites zodat vrijwilligers kunnen zien wat elders wordt georganiseerd.

Dit is nog niet gerealiseerd, zie ook hoofdstuk ‘communicatie’.

• Bij de controle van alle 1.306 jaarrekeningen naar vergoedingen van onkosten aan vrijwilligers en in het bijzonder van bestuursleden hebben we geconstateerd dat 121 twijfel opriepen over enkele posten. Daarnaast bleken 513 jaarrekeningen onjuistheden te bevatten. De afdelingen die dit aangaat worden hierover in 2015 geïnformeerd.

P9

JAARVERSLAG

3. Optimaal bedienen van de doelgroep

2014

De ‘focus op de doelgroep en doelstelling’ als belangrijkste doelstelling uit het meerjarenplan heeft natuurlijk consequenties voor het aanbod van onze diensten en producten. We moeten meer inzetten op individuele keuzemogelijkheden en het moet mogelijk zijn om vrijer te bewegen binnen de vereniging. Het aantal 1-op-1 en kleinschalige activiteiten moet toenemen. Daarnaast willen we meer activiteiten op individuele inschrijving aanbieden en het individueel en kleinschalig aanbod beter over het voetlicht brengen. Tegelijk zet de afname van de belangstelling van de Zonnebloemafdelingen voor landelijk aangeboden evenementen door. Belangrijkste oorzaak lijkt de stijgende leeftijd van de deelnemers waarvoor activiteiten die een hele dag duren te vermoeiend zijn. Afdelingen organiseren daarom liever zelf activiteiten dichtbij huis.

3.1. Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

• We hebben meer inzicht gekregen in de wensen en verwachtingen van huidige en potentiële deelnemers.

En we vertalen deze wensen en verwachtingen in producten en diensten. Na iedere vakantie vindt een klanttevredenheidsonderzoek plaats onder zowel deelnemers als vrijwilligers.

• Het aanbieden van aangepast vervoer is nog steeds een succes. 90,2% van nationale vakantiedeelnemers en 28,5% van de regionale vakantiedeelnemers maakten gebruik van dit Zonnebloemvervoer, uitgevoerd door Klomp Groepsvervoer.

• De kwaliteit van vakanties is toegenomen door de verbeterpunten die uit de klanttevredenheidsonderzoeken zijn gekomen per bestemming te realiseren.

• Bestemmingen die niet meer niet meer voldoen aan de eisen van deze tijd zijn uit het aanbod verwijderd en vervangen door bestemmingen die hierbij wel aansluiten. Dit heeft ertoe geleid dat van de 42 vakantiebestemmingen in 2014 er zeven nieuw waren. Twee daarvan komen in 2015 weer te vervallen (MS Rotterdam en De Werelt in Lunteren).

De overige nieuwe bestemmingen zijn een succes: Steenwijk, Wapenveld, Barcelona, Toscane en een nieuwe accommodatie in Benidorm.

• Op basis van wensen en verwachtingen van deelnemers zijn 40 evenementen landelijk aangeboden voor individuele inschrijving. Zoals Toppers in concert, Warhorse, Stromae, Zwarte Cross, WK Schaatsen Thialf, Pinkpop, etc. Aan deze evenementen namen 212 deelnemers en 197 vrijwilligers deel.

• Binnen het aanbod van enkele van de bootdagtochten, bezoek aan de Mariahoeve, rondvaartboot en Zonnebloemballon, is meer tegemoet gekomen aan specifieke wensen door meer variatie te brengen in het in het dagprogramma en de cateringmogelijkheden.

• Alle 322 geplande vakanties zijn doorgegaan met een bezettingsgraad van 98,4% (deelnemers) en 99,2% (vrijwilligers), wat neerkomt op 8.250 deelnemers en 8.085 vrijwilligers. Er zijn meer vakantiedeelnemers ingedeeld met een lichtere zorgzwaarte.

• We hebben de criteria om deel te mogen nemen aan nationale evenementen en vakanties verruimd. Met aandacht voor zowel individuele wensen en eisen als de behoeften ten aanzien van groepsactiviteiten. Zo zijn meer mogelijkheden ontstaan. Hierbij werken we samen met andere - commerciële en niet-commerciële - organisaties:

- We hebben vaarvakanties georganiseerd waarbij (speciaal hiertoe via de Zonnebloem extra opgeleide) verpleegkundigen zijn ingezet ten behoeve van beademingspatiënten.

- In samenwerking met de Nierstichting hebben we vier vaarvakanties georganiseerd waarvan een deel van de

- We hebben de deelnemers die we door over-inschrijving moesten teleurstellen, doorverwezen naar collega-

deelnemende nierdialyse-patiënten zijn begeleid door artsen en verpleegkundigen van de Nierstichting. reisaanbieders die lid zijn van de NBAV (Nederlandse Brancheverenging voor Aangepaste Vakanties).

- We hebben Zonnebloemafdelingen erop gewezen dat zij gebruik kunnen maken van de ‘Extra verzorgde busreizen’ van KRAS voor dat deel van de doelgroep dat niet in aanmerking komt voor Zonnebloemvakanties omdat ze geen zorg nodig hebben of rolstoelafhankelijk zijn.

P 10

JAARVERSLAG

- We hebben oplossingen gerealiseerd om de toegankelijkheid te verbeteren van landelijke

2014

Zonnebloemproducten en -diensten voor individuele deelnemers, al dan niet afkomstig uit de vereniging, zoals Paleis Het Loo en ook andere attractieparken en musea.

- Naast groepsactiviteiten bouwen we in samenwerking met partners aan een uitbreiding van het individueel aanbod, zoals kleinschalig theaterbezoek in plaats van onze grootschalige theatertournee.

• In 2014 zijn door het Nationaal Bureau 148 bootdagtochten georganiseerd, 137 rondvaarten met de eigen rondvaartboot, 48 bezoeken aan de Mariahoeve, 73 voorstellingen van de eigen theatershow, 51 vaarten met de eigen luchtballon, 20 artiestenmiddagen en 182 bezoeken aan Paleis Het Loo.

3.2. Wat liep anders dan gepland? • Hoewel het vervoer door Klomp Groepsvervoer maar een kleine foutenmarge kende, was deze te groot voor de Zonnebloem. In het voorjaar van 2015 wordt ook een andere aanbieder van groepsvervoer uitgenodigd en worden prestaties vergeleken.

P 11

JAARVERSLAG

4. Communicatie die transparantie en zichtbaarheid bevordert

2014

In 2014 heeft de herpositionering van de Zonnebloem - die in 2013 is gestart - verder vorm gekregen.

Uitgangspunt daarbij is heldere en eenduidige communicatie, vanuit de missie en visie. De merkstrategie heeft handen en voeten gekregen in de vorm van een nieuw logo en nieuwe huisstijl. De campagne ‘Er kan zoveel meer dan je denkt’ is uitgewerkt in onder andere drie verschillende commercials waarin de doelgroep - in alle leeftijdscategorieën - centraal staat. Naast de actieve herpositionering wil de Zonnebloem ook zichtbaarder worden door steeds meer en beter de dialoog aan te gaan met zowel in- als externe stakeholders.

4.1. Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

• Een belangrijk onderdeel van ‘werken aan zichtbaarheid’ is de dialoog aan (blijven) gaan met huidige en potentiële deelnemers.

• Deelname aan bijvoorbeeld de Supportbeurs heeft hieraan bijgedragen. Doel was de NAWTE gegevens (naam, adres, woonplaats, telefoonnummer en e-mailadres) op te halen van 500 potentiële nieuwe deelnemers die van de diensten van de Zonnebloem gebruik willen maken. Dit is ruimschoots behaald: 1.010 e-mailadressen.

• Verder zag het tijdschrift ‘Beleef!’ voor mensen met lichamelijke beperking in maart 2014 het levenslicht. Doelstelling: contact onderhouden met doelgroep, inspireren, kennis over Zonnebloem vergroten, werken aan een positief en eigentijds imago bij de doelgroep. Resultaat per 31 december 2014: 48.874 abonnees ontvangen Beleef! op de deurmat en we hebben 916 online abonnees.

• Twitter en Facebook worden steeds belangrijker als het gaat om dialoog met (potentiële) deelnemers. Vooral vanuit deze doelgroep zien we een toename van het aantal vragen via social media.

• We streven naar een heldere en eenduidige uitwisseling van boodschappen met vrijwilligers op een manier die men prettig vindt. Om hieraan te voldoen is de communicatiemiddelenmix voor vrijwilligers vernieuwd. Daarnaast is er veel energie gestoken in persoonlijke communicatie met de achterban.

• De huisstijl en het logo zijn herzien (ook op basis van input vanuit de vrijwilligers).

• Tijdschrift ZON voor vrijwilligers is in maart in het leven geroepen. Hierin heeft beleidsinformatie in een begrijpelijk en ‘persoonlijk’ jasje een belangrijke plaats. Eind 2014 (na drie edities) is gemiddeld 81% van alle vrijwilligers bekend met ZON. Het magazine wordt beoordeeld met een gemiddeld cijfer van 7,5.

• Geleidelijk aan maakt papier plaats voor communicatie via e-mailnieuwsbrieven. Deze worden een aantal keer per jaar gesegmenteerd verstuurd naar verschillende groepen vrijwilligers. Na het eerste jaar is 70% van de bestuursvrijwilligers, 63% van de verplegende vakantievrijwilligers, 62% van de vakantiestafleden, 54 % van de algemeen vakantievrijwilligers en 51% van de afdelingsvrijwilligers bekend met de e-mailnieuwsbrieven. Ze worden over het algemeen globaal tot intensief gelezen en met een gemiddeld cijfer van 7,3 beoordeeld.

• Over bestaande middelen en kanalen zoals de websites zonnebloem.nl en mijnzonnebloem.nl wordt door vrijwilligers ongeveer gelijk geoordeeld als vorig jaar, met cijfers tussen de 7,0 en 7,8 op het gebied van uitstraling, informatieverstrekking, toegevoegde waarde voor het vrijwilligerswerk en nieuwswaarde.

• We hebben in het kader van de merkstrategie een corporate story geschreven. Op basis hiervan zijn alle communicatieen promotiemiddelen herzien waarmee de Zonnebloem zich landelijk en lokaal presenteert.

• Voor vrijwilligers is een vernieuwd promotiepakket (toolkit) ter bevordering van lokale zichtbaarheid opgeleverd, in de nieuwe huisstijl. Deze bestaat o.a. uit folders, brochures, rolbanier, vlaggen en spandoeken.

• We hebben in het kader van de merkstrategie een nieuwe corporate film ontwikkeld.

• De landelijke campagne ‘Er kan zoveel meer dan je denkt’ is gelanceerd. Uitingen waren in 2014 in vier periodes te zien op televisie en elke twee weken te beluisteren op radiozender 100%NL. Daarnaast verschenen er in drie tijdschriften een aantal advertenties die aansloten op de campagne.

P 12

Resultaat vanuit 0-meting en effectenmeting

Op de vraag op wie of wat de Zonnebloem zich volgens de respondenten richt, 0-meting

50%

Effectmeting

23,5% 29,5%

Dit is een groot verschil in vergelijking met 16,2%

2,5% 2,7%

en volgde ‘fysiek beperkten’ op plaats 2 4,8%

7,9% 5,1%

3,5% 5,3%

7,4%

antwoord ‘ouderen’ op plaats 1 met 30,8%

Fysiek beperkte ouderen

Zieken

Ouderen en zieken

Zieken en fysiek beperkten

Hulpbehoevenden

Ouderen

Ouderen en fysiek beperkten

0% Fysiek beperkten

‘fysiek beperkten’. Op plaats twee volgt met 17,3% ‘fysiek beperkten en ouderen’.

15,8%

11,1%

20% 10%

2014

de 0-meting. In de 0-meting stond het 17,3%

30%

30,8%

40%

antwoordt bijna 30% van de respondenten

JAARVERSLAG

met 23,5%*.

* let op: dit is een imagoverandering na het vertonen van de commercials. In een later onderzoek moet duidelijk worden wat het effect is zonder dat er een campagne wordt voorgelegd.

Basis: Respondenten die de Zonnebloem van naam kennen (n=1411 in de 0-meting en n=830 in de effectmeting)

• De corporate campagne is vertaald naar campagnes gericht op het werven van vrijwilligers, deelnemers en (zakelijke) donateurs.

In 2014 hebben een aantal pilot-wervingscampagnes plaatsgevonden met wisselend resultaat.

• Ook op sociale media werkt de Zonnebloem met succes aan een groeiend netwerk. Per 31 december 2014 stond het aantal volgers via LinkedIn (zakelijke markt) op 1.054. Het aantal Facebook volgers groeide naar 35.477 en Twitter groeide naar 2.467 volgers.

4.2. Wat liep anders dan gepland?

• Onbedoeld haalde de Zonnebloem landelijk nieuws door het ‘bierfles incident’ met Jakhals Erik: In het programma ‘De wereld draait door’ gooide hij een bierflesje naar de rondvaartboot van de Zonnebloem, daarbij opvarenden op een haar na missend. Actualiteitenprogramma’s, NOS journaal, AT5, Omroep Brabant, landelijke en regionale dagbladen, en NRC Handelsblad (katern Wetenschap) besteedden er aandacht aan.

• De Zonnebloem kreeg landelijk publiciteit doordat nabestaanden naar aanleiding van een nalatenschap de pers opzochten omdat zij het niet eens waren met deze nalatenschap. Dit leverde ons meer positieve dan negatieve reacties op via sociale media.

• In het kader van lokale zichtbaarheid en het landelijk ontsluiten van lokale activiteiten, hebben we de afdelingswebpagina’s vernieuwd. De bedoeling was in 2014 alle oude lokale websites om te zetten. Door een aantal technische problemen en reacties over de functionaliteit vanuit de vereniging wordt dit overzetten over een langere termijn gedaan. Eind 2014 zijn 100 van de 283 websites vernieuwd. Dit loopt verder in 2015.

P 13

JAARVERSLAG

5. F inancieringsvorm die solidariteit en samenwerking stimuleert

2014

Financiering is een voorwaarde om onze activiteiten doorgang te kunnen laten vinden. Voor die financiering zijn we afhankelijk van het Nederlands publiek, dat - terecht - onze manieren van fondsenwerving en onze uitgaven steeds kritischer volgt. We beogen duurzame relaties aan te gaan met onze particuliere en zakelijke donateurs. Verantwoording en transparantie zijn daarbij van groot belang. Een belangrijk deel van de financiering wordt lokaal door de afdelingen zelf opgebracht. Door sponsoring en lotenverkoop bijvoorbeeld. Maar de wijze waarop de activiteiten intern worden gefinancierd, is aan vervanging toe. Verder hebben deelnemers te maken met de prijzen van activiteiten, evenementen en vakanties van de vereniging. Daarbij is het uitgangspunt dat geld geen hindernis mag zijn om met de Zonnebloem op pad te kunnen. Wel moet de Zonnebloem te allen tijde kritisch kijken naar de financiële haalbaarheid van het structureel aanbieden van bijvoorbeeld vervoersoplossingen, aangezien daar hoge kosten mee gemoeid zijn.

5.1. Wat hebben we in 2014 gedaan en bereikt?

• Op 15 november zijn tijdens een bijeenkomst met 150 vrijwilligers de eerste ideeën opgehaald voor nieuwe/vernieuwde vormen van interne financiering. De interne financiering beschrijft de regelingen op het gebied van de geldstromen en administratieve processen tussen de afdelingen onderling en tussen de afdelingen en de vereniging nationaal. Hierbij gaat het over de verdeling van ledengeld, de opbrengsten van de loterij, de kosten en bijdragen voor cursussen, de verzekeringen, en dergelijke. Randvoorwaarden zijn:

- de hoeveelheid geldstromen tussen alle verenigingsorganen is zo klein mogelijk;

- de regelingen die daarbij horen zijn niet ingewikkeld en zoveel mogelijk gestroomlijnd.

• De opbrengst uit verschillende giftverzoeken is qua opbrengst gegroeid ten opzichte van 2013. Instroom van nieuwe donateurs blijft een uitdaging.

• Groei van het aantal ‘vrijwilliger voor 1 dag’ activiteiten met bedrijven waardoor medewerkers van die bedrijven kunnen kennismaken met vrijwilligerswerk voor de Zonnebloem. Een succesvolle radiocampagne heeft geleid tot ruim 30 aanvragen voor zo’n 1.700 ‘vrijwilligers’. Deze activiteiten worden in 2015 uitgevoerd.

• Introductie van Fundrunner; een app waarmee je gesponsord kunt bewegen voor het goede doel. Een aantal sponsors stelt een bedrag beschikbaar en je bepaalt zelf aan welk goed doel dit geld ten goede komt. Ook in 2015 blijft de Zonnebloem meedoen aan Fundrunner.

• In navolging van de succesvolle relatiedagen in 2013 zijn ook in 2014 een aantal relatie-evenementen georganiseerd op het vakantieschip MPS de Zonnebloem en Paleis Het Loo. Doel is langdurige donateurs en zakelijke partners het werk van de Zonnebloem van nabij te laten ervaren.

• Premieplan is oorspronkelijk een initiatief van Fonds Sluyterman van Loo en Stichting RCOAK. Als voor een activiteit met hulp van vrijwilligers een actieve lokale geldinzamelactie wordt georganiseerd, dan verdubbelt Premieplan de nettoopbrengst van die actie. In 2014 zijn 284 aanvragen gedaan en dat is in 215 gevallen gehonoreerd voor een totaal bedrag van €148.692,64. Per 1 januari vervalt het Premieplan voor de Zonnebloem. In de afgelopen zeven jaar hebben we veel plezier gehad van Premieplan. Dankzij deze verdubbelaar hebben afdelingen extra activiteiten, of mooiere en grotere activiteiten kunnen organiseren voor onze deelnemers. Hiervoor bedankt de Zonnebloem de fondsen hartelijk.

• Het jaarrekeningentraject werd afgesloten met een goedkeurende controleverklaring van de accountant.

P 14

JAARVERSLAG

5.2. Wat liep anders dan gepland?

2014

• Afname aantal bestelde loten en opbrengst loterij. Ten opzichte van 2013 zijn er 70.911 loten minder besteld; een daling van 5,9%. Om de loterij succesvoller te laten verlopen, heeft in 2014 een brainstorm plaatsgevonden met medewerkers, vrijwilligers en externe partijen. De resultaten van deze brainstorm leiden tot een aantal pilots in 2015.

• Stabilisering van de terugloop in aantal donateurs is niet behaald. Het aantal donateurs liep weliswaar minder terug dan in 2013, maar daalde toch van 509.381 naar 481.101 donateurs.

Resultaat eigen fondsenwerving (x € 1.000) 29.685

30.000

17.593

20.307

15.000

21.432

20.606

20.000

19.153

25.000

10.000 2009

2010

2011

2012

2013

2014

Aantal actieve donateurs

481.101

400

509.381

544.400

571.777

500

589.572

600

611.681

700

(x 1.000)

2009

P 15

2010

2011

2012

2013

2014

JAARVERSLAG

6. N ationale Vereniging: bestuur en toezicht

2014

Nationale Vereniging de Zonnebloem is een vrijwilligersorganisatie die door vrijwilligers wordt bestuurd. De besluitvorming komt democratisch tot stand en wordt via een getrapte communicatiestructuur binnen alle lagen van de vereniging gedeeld. De vrijwilligersorganisatie wordt ondersteund door een Nationaal Bureau met betaalde krachten.

6.1. Organisatie Plaatselijke, regionale en provinciale afdelingen De 41.767 vrijwilligers vormen de basis van de Zonnebloem. Daarvan zijn er 8.085 als vakantievrijwilliger werkzaam. De overige vrijwilligers zijn georganiseerd in 1.154 plaatselijke afdelingen, die op hun beurt verenigd zijn in 140 regionale afdelingen en tot slot worden overkoepeld door 12 provinciale afdelingen. Het is een getrapte communicatiestructuur, geen hiërarchische structuur. Elke afdeling heeft een de facto bestuur en vaardigt kandidaten af naar het hoger gelegen verenigingsorgaan: • plaatselijke afdelingen naar regionale afdelingen.

• regionale afdelingen naar provinciale afdelingen.

• provinciale afdelingen (drie per provincie) naar de Nationale Vergadering.

De ondersteunende leden, donateurs en lichamelijk beperkte deelnemers maken geen deel uit van de verenigingsstructuur.

Ondersteuning Nationaal Bureau De vrijwilligers van de Zonnebloem krijgen ondersteuning van een betaalde organisatie: het Nationaal Bureau in Breda.

Eind 2014 waren bij het Nationaal Bureau 117 medewerkers in dienst (90,79 voltijdbanen).

Bekijk hier het organigram van het Nationaal Bureau.

6.1.1. Wat heeft het Nationaal Bureau in 2014 gedaan en bereikt?

• Als onderdeel van het project voor een toekomstbestendige ICT-architectuur zijn in het eerste half jaar keuzes gemaakt voor wat betreft de kwaliteit en kwantiteit van de data waar de Zonnebloem over wil kunnen beschikken om tot duidelijke (financiële en niet financiële) stuurinformatie voor processen en voor rapportages aan directie en Nationaal Bestuur te komen. Per afdeling is in kaart gebracht aan welke (management)informatie behoefte is. In de tweede helft van het jaar zijn de softwarepakketten en de implementatiepartners geselecteerd. De daadwerkelijke uitrol van het project start begin 2015.

• Uitgesteld groot onderhoud (aan CV-installatie, systeem van klimaatbeheersing, vloerbedekking en verfbeurt muren) en de behoefte aan een andere uitstraling hebben geleid tot een verbouwing van het pand aan de Zorgvlietstraat. Van februari t/m juni is gewerkt vanuit een ander pand om begin juli terug te kunnen keren naar een lichte en kleurrijke werkplek. De verbouwing is verwezenlijkt binnen de gestelde tijd en begroting.

P 16

JAARVERSLAG

6.1.2. Wat ging anders dan gepland?

2014

• Aanscherping van de set Kritieke Prestatie Indicatoren (KPI’s) is uitgesteld tot na de implementatie van de nieuwe ICT-architectuur.

• De herinrichting van de ICT-architectuur heeft vertraging opgelopen omdat het aanstellen van een geschikte projectleider langer duurde dan verwacht. Dat leidde tot vertraging in het eerste halfjaar maar het doel om Fase 0 volgens planning af te sluiten, is behaald.

• Het hoge ziekteverzuim leidt tot bezorgdheid. Dit is ruim 6,74% bij het Nationaal Bureau en 7,71% bij MPS de Zonnebloem.

De meeste ziektegevallen zijn niet werk-gerelateerd en meerdere medewerkers zijn inmiddels gelukkig weer aan de beterende hand maar het blijft een punt van aandacht. Door het hoge ziekteverzuim moest ook voor meer vervanging worden gezorgd dan was begroot.

6.2. Bestuur en toezicht Code goed bestuur De Code goed bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels) is vervlochten met het CBF-Keur: de principes voor goed bestuur zijn opgenomen in het toetsingskader van het CBF-Keur. Per 1 januari 2014 is het CBF-keurmerk met drie jaar verlengd. Bekijk hier de verantwoordingsverklaring.

Het Nationaal Bestuur onderschrijft de principes van de Code goed bestuur en legt op basis van de toetsingssystematiek van het CBF-Keur verantwoording af over drie principes:

A. Besturen en toezicht houden.

B. Besteding van de middelen (interne beheersing).

C. Omgang met belanghebbenden.

A. Besturen en toezicht houden De fijnmazige, getrapte structuur van de Zonnebloem maakt in alle lagen dialoog en werkelijk contact mogelijk. Mensen kennen elkaar en dat zorgt voor binding. Bovendien is het erg belangrijk om draagvlak te creëren, want het zijn per slot van rekening de vrijwilligers zelf die het beleid uitvoeren. Dit geldt zeker in 2014 als eerste jaar van een nieuw meerjarenplan.

Omdat dit meerjarenplan pas in december 2013 is goedgekeurd door de Nationale Vergadering stond een groot deel van 2014 in het teken van het informeren van de vereniging. Dat maakt de dialoog in de verschillende lagen nog belangrijker, zodat bestuurders het hoe en waarom van beleid uit kunnen leggen binnen hun eigen afdelingen.

Nationale Vergadering (ledenraad) In elke provincie kiezen leden drie afgevaardigden. De 36 afgevaardigden vormen de Nationale Vergadering. Die zorgt ervoor dat de stem van de vrijwilligers - de leden - meegenomen wordt in de koers van de vereniging. Het hoogste besluitvormende orgaan houdt toezicht op het beleid en de verantwoording van de vereniging. Ze besluit over de hoofdlijnen van het beleid, keurt onder meer jaarrekening, jaarverslag, jaarplan en begroting goed en benoemt de leden van het Nationaal Bestuur. Bekijk hier de samenstelling van de Nationale Vergadering.

Wat heeft de Nationale Vergadering gedaan en bereikt in 2014?

Volgens planning is de Nationale Vergadering in 2014 vier keer bijeen gekomen. Behalve de hierboven genoemde onderwerpen uit de reguliere cyclus, heeft de Vergadering zich in februari gebogen over de eigen rol bij de doorvertaling van toekomstvisie en meerjarenplan. In september werd afscheid genomen van Marleen Barth en werd Godfried Barnasconi unaniem als voorzitter van het Nationaal Bestuur benoemd. Ter gelegenheid hiervan werd de vergadering gecombineerd met een minisymposium. Gastsprekers Ella Vogelaar, Martin van Rijn en nieuwe voorzitter Godfried Barnasconi gaven hun visie op de effecten van de herziening van de langdurige zorg op het vrijwilligerswerk.

P 17

JAARVERSLAG

Nationaal Bestuur

2014

Het Nationaal Bestuur bestuurt de vereniging. De bestuursleden zijn vrijwilligers en ontvangen dus geen salaris en/of vergoeding. Het Nationaal Bestuur heeft het gros van haar bestuurlijke taken overgedragen aan een betaalde directie. Het bestuur bestuurt op hoofdlijnen en houdt toezicht op de directie. Het Nationaal Bestuur legt verantwoording af aan de Nationale Vergadering.

De verantwoording van het Nationaal Bestuur aan de Nationale Vergadering en het toezicht van het Nationaal Bestuur op de directie richten zich op de vragen: • Zijn de activiteiten van de vereniging gericht op het realiseren van de doelstelling?

• Worden de beschikbare middelen efficiënt en effectief besteed?

• Zijn de methoden om de middelen voor de doelstelling bij elkaar te krijgen efficiënt, effectief en fatsoenlijk?

• Wordt zorgvuldig omgegaan met vrijwilligers die hun diensten aanbieden?

• Functioneert de vereniging professioneel en wordt ze adequaat beheerst?

De verantwoording aan de Nationale Vergadering vindt halverwege het boekjaar plaats via een halfjaarrapportage en na afsluiting van het jaar via de jaarrekening. In de halfjaarrapportage wordt ook aandacht besteed aan de contouren van de plannen voor het volgende jaar, die daarna verder worden uitgewerkt in een jaarplan en begroting.

In de jaarrekening wordt verantwoording afgelegd over de financiële realisatie in het voorafgaande jaar.

Voor zowel de inrichting van de begroting als voor de jaarrekening worden de richtlijnen van Richtlijn 650 voor Fondsenwervende Instellingen gevolgd.

Wat heeft het Nationaal Bestuur gedaan en bereikt in 2014?

Het Nationaal Bestuur vergaderde in 2014 acht keer, waarvan twee keer onder voorzitterschap van Godfried Barnasconi.

In mei vergaderde het bestuur bij Paleis Het Loo. Bij die gelegenheid werd de samenwerking op toegankelijkheid tussen Paleis Het Loo en de Zonnebloem gememoreerd en werd de aangepaste rolstoelbus feestelijk in gebruik genomen door H.K.H. Prinses Margriet. Aansluitend was er een lunch voor het Nationaal Bestuur met een Zonnebloemgroep. In de formele vergadercyclus werden de jaarrekening en het jaarverslag van 2014, de halfjaarrapportage 2014, en het jaarplan en de begroting 2015 besproken. Naast de selectie van een nieuwe voorzitter, besteedde het bestuur verder aandacht aan de uitgevoerde risicoanalyse en de implementatie van het meerjarenplan 2014-2018, in het bijzonder de voorbereiding van een alternatieve financiering van de afdelingsactiviteiten.

In de vergadering van september benoemde de Nationale Vergadering unaniem Godfried Barnasconi als nieuwe voorzitter op voordracht van de benoemingscommissie uit het Nationaal Bestuur. De heer Barnasconi past goed in het opgestelde profiel en is een echte Zonnebloemer: hij is derde generatie Zonnebloemvrijwilliger, verscheidene jaren voorzitter van de provincie Utrecht geweest en al enkele jaren lid van het Nationaal Bestuur.

Bekijk hier de samenstelling van het Nationaal Bestuur.

P 18

JAARVERSLAG

Directie

2014

Directeur Noud van Rooij ondersteunt het Nationaal Bestuur en de Nationale Vergadering bij het voorbereiden en uitvoeren van beleid. Hij geeft daartoe leiding aan de vrijwilligersorganisatie en aan de betaalde krachten van het Nationaal Bureau. Per kwartaal legt hij verantwoording af aan het Nationaal Bestuur en zorgt dat het bestuur goed geïnformeerd blijft over de gang van zaken.

Wat heeft de directie gedaan en bereikt in 2014?

• De directie heeft in 2014 veel aandacht besteed en energie gestoken in het informeren van de vereniging over inhoud en consequenties van meerjarenplan, met name over het ‘waarom’ van de focus op de doelgroep. Directeur Noud van Rooij bood aan om bij voldoende belangstelling persoonlijk de visie voor de toekomst te komen toelichten. Dat heeft geleid tot 31 bijeenkomsten, in bijna alle provincies, met minimaal 100 en maximaal 220 aanwezigen. Meestal goede en positief kritische discussies, een enkele uitzondering daargelaten.

• Voorbereidingen om resterende doelstellingen uit te kunnen werken in 2015: interne financiering en flexibeler inrichten (structuur) van de vrijwilligersorganisatie.

Voor specifieke onderdelen laten het Nationaal Bestuur en/of de directie zich adviseren door, eveneens uit vrijwilligers bestaande, commissies: • De Auditcommissie, die het Nationaal Bestuur en de Nationale Vergadering bijstaat in de uitoefening van het financiële toezicht. De commissie bestaat uit twee leden van het Nationaal Bestuur, waaronder het bestuurslid met het aandachtsgebied financiën, drie leden van de Nationale Vergadering en twee externe leden. Rol en taak van de commissie zijn opgenomen in een reglement. De Auditcommissie kwam in 2014 drie keer bijeen.

• De Vakantie Advies Commissie (VAC), die het Nationaal Bestuur via de directie adviseert over vakantiezaken. Doel van de VAC is het bijdragen aan de bewaking en verdere ontwikkeling van de kwaliteit van de Zonnebloemvakanties. De directie kan vergaderingen van de VAC bijwonen. De VAC kwam in 2014 twee maal bij elkaar.

• De Medische Advies Commissie heeft als doel een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het medische beleid van de Zonnebloem. Zij adviseert het Nationaal Bureau gevraagd en ongevraagd over zaken die het medisch beleid en de kwaliteit van zorg raken. De MAC kwam in 2014 twee maal bijeen.

Andere entiteiten Behalve de Nationale Vereniging heeft de Zonnebloem nog twee entiteiten: • Motorpassagiersschip (MPS) de Zonnebloem B.V., die het vakantieschip van de Zonnebloem exploiteert. De vereniging is enig aandeelhouder. Op het vakantieschip van de Zonnebloem zijn 14 bemanningsleden werkzaam (12,83 voltijdbanen).

• Stichting Rondvaartboot de Zonnebloem, die de rondvaartboot van de Zonnebloem exploiteert. De vereniging vormt het bestuur van de stichting. Er is geen personeel in dienst van de Stichting Rondvaartboot.

De jaarrekeningen van deze entiteiten, die statutair in Breda zijn gevestigd, zijn via het Nationaal Bureau op te vragen.

P 19

JAARVERSLAG

B. Interne beheersing

2014

Voor een goede interne beheersing is het goed inrichten en structureren van de administratieve organisatie en de interne controles een voorwaarde. Hiertoe behoren onder meer: • de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen; • de financiële informatieverschaffing; • de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van de accountant; • de rol en het functioneren van audit functie; • de toepassingen van de informatie- en communicatietechnologie.

Accountant Het jaarrekeningentraject werd afgesloten met een goedkeurende controleverklaring van de accountant. Conform het advies van de Audit Commissie en het besluit van het Nationaal Bestuur in 2013 is na dit traject - gezien het aflopen van de termijn van de huidige partner - een aanbestedingstraject uitgevoerd voor een nieuwe accountant, onder leiding van een commissie bestaande uit leden van de Audit Commissie, directeur en controller. In november 2014 is een nieuwe samenwerking aangegaan met Deloitte. Deloitte heeft in december een interim controle uitgevoerd.

Risicomanagement In 2014 is een uitvoerige risicoanalyse uitgevoerd. Op basis van een omgevingsanalyse en de marktpositie zijn strategische en operationele risico’s beschreven en gewogen op de kans dat zij zich voordoen. De positie van de Zonnebloem wordt beïnvloed door politieke, economische, sociale en technologische factoren. De belangrijkste hiermee samenhangende risico’s zijn: • Door vergrijzing, de participatiemaatschappij, en individualisering bestaat de kans dat de vraag naar Zonnebloemactiviteiten toeneemt.

• Door de latere pensioenleeftijd, de individualisering en een groter beroep op mantelzorgers, besteden vrijwilligers minder tijd aan vrijwilligerswerk en bestaat het risico dat de Zonnebloem in de toekomst niet voldoende vrijwilligers heeft.

• Doordat onder meer de baten onder druk staan, vraaggericht aanbod leidt tot kostenstijging en door het tempo van technologische vernieuwing bestaat het risico van een negatieve kosten/baten analyse.

De belangrijkste financiële risico’s worden beschreven in hoofdstuk 7: Financieel beheer. Daarbij geldt dat het belangrijkste risico met een direct financiële impact ook hier thuis hoort: schade aan het imago van de Zonnebloem én schade aan het imago van de hele fondsenwervende sector zijn ook van negatieve invloed op de relaties met deelnemers, vrijwilligers en het Nederlandse publiek.

Vanuit strategisch perspectief is het grootste risico voor de Zonnebloem of het eigen dienstenaanbod blijft voldoen aan de veranderde vraag van de deelnemers. Het dienstenaanbod is sterk gerelateerd aan het vrijwilligersbestand (meer 1-op-1 begeleiding) dat vergrijst en afneemt, en aan de financiële middelen. De vrijwilligers zijn met de eigen medewerkers het menselijk kapitaal van de Zonnebloem. Het blijft een uitdaging om in de arbeidsmarkt zichtbaar te zijn zodat deskundig en ambitieus personeel kan worden aangetrokken.

Op aanbeveling van de Audit Commissie wordt de risicoanalyse voortaan jaarlijks geactualiseerd.

P 20

JAARVERSLAG

C. Omgang met belanghebbenden

2014

De Zonnebloem wil vrijwilligers, deelnemers, donateurs en anderen goed informeren. Over wat de vereniging doet en heeft bereikt. Ook is het belangrijk dat alle belanghebbenden ideeën, opmerkingen, wensen en klachten kunnen delen en dat er iets mee gebeurt. Over al deze zaken zijn sinds 2009 afspraken vastgelegd in een belanghebbendenreglement. Het reglement wordt vermeld op de corporate website en de website voor vrijwilligers.

Klachtenafhandeling Klachten, ideeën en wensen worden geregistreerd. De registratie van klachten verloopt nog niet optimaal, vooral omdat deze in twee verschillende systemen worden verwerkt. Klachten die mondeling kunnen worden afgehandeld, worden niet geregistreerd (wel geturfd). Elk kwartaal worden de rapportages daarvan besproken in het Managementteam. Eventuele patronen worden aan de orde gesteld, waarna noodzakelijke verbeteringen worden doorgevoerd. De klachten worden ook opgenomen in de halfjaarrapportage aan Nationaal Bestuur en Nationale Vergadering.

In 2014 werden ruim 1.000 klachten geregistreerd. Hoewel aard en inhoud van de klachten zeer divers zijn, kwamen de meeste vragen en klachten (met name vanuit de vrijwilligersorganisatie) over de volgende onderwerpen: • Algemeen: beleidskwesties (bijv. ‘nieuwe doelgroep’), dienstverlening door Nationaal Bureau; • Ondersteuning vrijwilligers: handelen van afdelingsbesturen, onkostenvergoeding; • Vakanties/evenementen: niet ingedeeld worden/niet mee mogen, incidenten tijdens evenement of vakantie, bejegening door vakantiestaf, stopzetten theatertournee, vervoer; • Communicatie: verzending van tijdschrift, invoering huisstijl, wervingsacties, invoering verplichte format voor afdelingswebsites.

P 21

JAARVERSLAG

6.3. Samenwerking

2014

Omdat de Zonnebloem middenin de samenleving wil staan, stimuleren wij de samenwerking met andere maatschappelijke organisaties en bedrijven op zowel plaatselijk, regionaal, provinciaal als nationaal niveau.

De Zonnebloem is lid van: • Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI).

• Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV).

• Nederlandse Branchevereniging Aangepaste Vakanties (NBAV).

• Algemeen Nederlands Verbond van Reisondernemingen (ANVR).

De Zonnebloem werkt samen in/met: • KRAS.NL, om mensen die vanwege een te geringe zorgbehoefte niet in aanmerking komen voor een Zonnebloemvakantie door te verwijzen naar de reizen met extra verzorging van KRAS.NL. • Stichting Samenwerkende Non-profit Loterijen (SNL), voor het gezamenlijk exploiteren van een meerjarige loterijvergunning.

• De Vriendenloterij, om opbrengsten te genereren door zoveel mogelijk deelnemers te werven die geoormerkt voor de Zonnebloem meespelen.

• Coalitie Erbij, om eenzaamheid onder de aandacht te brengen, te voorkomen en te verminderen.

• Partners als Paleis Het Loo, Stichting Vier Het Leven, Welzorg e.a. om te werken aan het optimaal afstemmen van ons aanbod aan de wensen en behoeften van de doelgroep, alsmede het verbeteren van toegankelijkheid en mobiliteit voor mensen met een lichamelijke beperking.

Analyse samenwerking in 2014 De Zonnebloem vindt samenwerking met organisaties die dezelfde doelen nastreven heel belangrijk.

Samen kunnen we immers meer dan alleen.

• Er namen 824 mensen deel aan de reizen met extra verzorging van KRAS.NL. • In 2014 heeft de Zonnebloem voor het vijfde jaar gebruik gemaakt van de semipermanente vergunning die door samenwerking met andere non-profit loterijen in de SNL in 2009 is verkregen. In 2014 is deze vergunning voor twee jaar verlengd door het ministerie van Justitie.

• In 2014 werd in de Vriendenloterij voor € 360.425 met geoormerkte loten meegespeeld voor de Zonnebloem; voor €13.000 meer dan in 2013. De totale bijdrage van de Vriendenloterij was €560.425.

• Ook in 2014 werkte de Zonnebloem met andere organisaties samen in de Coalitie Erbij ter voorkoming of bestrijding van eenzaamheid in Nederland, met name gericht op een dreigend sociaal isolement en gevoelens van eenzaamheid bij mensen met een lichamelijke beperking.

P 22

JAARVERSLAG

7. Financieel beheer

2014

Uitgangspunten voor het financieel beheer zijn transparantie, verantwoording en verantwoordelijkheid, en zorg voor continuïteit. Dit hoofdstuk is opgedeeld in financieel beleid en de jaarrekening. Het financieel beleid van de Zonnebloem bestaat uit vermogensbeleid, beleggingsbeleid, prijsbeleid en interne financiering. Ontwikkelingen binnen de interne financiering zijn - als uitgangspunt van het meerjarenplan 2014-2018 - opgenomen in hoofdstuk 5.

7.1. Financieel beleid Vermogensbeleid en risicoanalyse Instellingen met een CBF-keur moeten zich via het reglement CBF-keur houden aan de ‘Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen’ van de Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen (VFI). Conform deze richtlijn vormt de Zonnebloem alleen reserves met een vooraf bepaalde bestemming. Daarnaast mag de vereniging een continuïteitsreserve hebben van maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie.

Ter onderbouwing van de omvang van het vermogen en in het bijzonder de continuïteitsreserve maakt de Zonnebloem een analyse van specifieke risico’s en bepaalt zij de periode waarvoor zij de risico’s wil afdekken. Daarnaast wordt vastgelegd welke maatregelen er genomen worden om de risico’s te beheersen of uit te sluiten. Zie ook 6.2. Bestuur en Toezicht.

De risicoanalyse is van boven naar onder (top-down) in de organisatie uitgevoerd en bestond uit: • een omgevingsanalyse; • een analyse van de marktpositie van de Zonnebloem; • een verdieping van de interne analyse voor strategische en operationele risico’s met een directe financiële impact.

De belangrijkste financiële risico’s zijn: • De vraag naar Zonnebloemactiviteiten neemt toe. Het aanbod dat de Zonnebloem kan bieden hangt echter af van het aantal beschikbare vrijwilligers. Hierdoor is de noodzaak ontstaan tot het doen van investeringen om het vrijwilligersbestand te vernieuwen en om het dienstenaanbod aan te passen en te vernieuwen.

• Fondsenwerving staat onder druk: inspanningen die Zonnebloem moet doen om fondsen te werven en bestaande donateurs te behouden, nemen toe. De donateur is minder trouw aan een instelling en laat het geefbedrag afhangen van incidenten.

• Reputatieschade kan direct leiden tot inkomstendaling. Zowel reputatieschade aan het imago van de Zonnebloem als ook aan het imago van de fondsenwervende sector leidt tot hoge inkomstenrisico’s.

• Het risico van claims of aansprakelijkheidsstelling in verband met onzorgvuldig handelen van vrijwilligers met deelnemers wordt beperkt door verzekeringen. De reputatieschade die kan volgen op onzorgvuldig handelen heeft wel een impact op de inkomsten.

• Aan de bestedingenkant bestaat een financieel risico voor de exploitatie van de activiteiten die niet kostendekkend is. In de reguliere begroting wordt voorzien in een netto bijdrage van de Zonnebloem aan de activiteiten.

• Verder nog een aantal operationele risico’s zoals risico op onderbezetting van activiteiten en vakanties, risico dat contractuele verplichtingen van derden niet kunnen worden nagekomen, risico op overschrijdingen door ziekte/WGA waardoor uitzendkrachten moeten worden ingezet of risico voor onderhoud voor schepen en pand.

• Specifiek voor het vakantieschip en de rondvaartboot is een bestemmingsfonds aanwezig voor de financiering van de exploitatietekorten van beide schepen.

P 23

JAARVERSLAG

Om de organisatie toekomstbestendig te maken en voor de extra inspanningen die noodzakelijk zijn om

2014

méér zorgvrijwilligers aan ons te binden is in 2013 € 4 miljoen gereserveerd. In 2014 is hiervan € 375.000 besteed. Voor onderzoek naar en ontwikkeling van fondsenwervende methoden is na de onttrekking van 2014 nog € 359.000 gereserveerd.

De risico’s met een financiële impact hangen met name samen met de inkomsten (€ 4,2 miljoen) en voor een kleiner gedeelte met het operationele proces (€ 0,8 miljoen). Om deze risico’s op te kunnen vangen is een basis omvang van het vermogen nodig. De financiële risico’s noodzaken tot een buffer van circa € 5 miljoen om tegenvallende inkomsten voor de periode van één jaar op te kunnen vangen uit een bufferreserve.

De planningsperiode van de Zonnebloemactiviteiten is echter langer dan één jaar. Uitgaande van de planning van de vakanties en dagactiviteiten is een periode van twee tot drie jaar een planningshorizon die aansluit bij de primaire activiteiten van de Zonnebloem. Gedurende deze periode heeft de Zonnebloem haar activiteiten grotendeels vastliggen.

De kostenstructuur is grotendeel vast. Dit heeft tot gevolg dat een periode van 2 ½ jaar als overbruggingsperiode moet worden genomen. Voor de continuïteitsreserve betekent dit een omvang van (afgerond op miljoenen euro’s) € 12,5 miljoen.

De kosten van de werkorganisatie over 2014 van het Nationaal Bureau bedragen € 10 miljoen. De Richtlijn Reserves Goede Doelen geeft een maximale omvang van de continuïteitsreserve van 1,5 maal de ‘kosten van de werkorganisatie’. Dit betekent dat een reserve van € 15,2 miljoen is toegestaan. De werkelijke reserve bedraagt € 12,3 miljoen. Voldoende voor het afdekken van bovengenoemde risico’s en onder de maximale omvang.

Voor de afdelingen in het land houdt de VFI richtlijn het volgende in: • De continuïteitsreserve mag maximaal 1,5 keer de gemiddelde jaaruitgaven bedragen (minus de eventuele bijdragen van deelnemers).

• Voor bijzondere activiteiten die binnen drie jaar worden uitgevoerd, mag geld worden bestemd; de zogenaamde bestemmingsreserves.

Stimuleringsfonds Het uitgangspunt van het vermogensbeleid van de vereniging is dat alle plaatselijke, regionale, provinciale afdelingen en de Nationale Vereniging moeten beschikken over voldoende financiële middelen, zodat elk verenigingsorgaan zijn taak naar behoren kan vervullen.

Uit het vermogensbeleid vloeit het Stimuleringsfonds voort. Afdelingen kunnen ervoor kiezen een deel van hun vermogen te bestemmen in het Stimuleringsfonds. Met de inleg van deze afdelingen worden afdelingen ondersteund die - ondanks veel inspanningen - financieel niet voldoende middelen hebben om de gewenste (extra) activiteiten te realiseren.

In 2014 zijn 18 aanvragen gedaan voor een bijdrage uit het Stimuleringsfonds. 12 daarvan zijn gehonoreerd. De grond van afwijzing was in alle gevallen dat de eigen of de regionale afdeling voldoende vermogen had om de activiteit te financieren. Het uitgekeerde bedrag bedraagt € 16.461,-.

P 24

JAARVERSLAG

Beleggingsbeleid

2014

Tussen de ontvangst van middelen en de daadwerkelijke besteding ervan verstrijkt enige tijd. In de tussenliggende periode wil de Zonnebloem deze middelen zorgvuldig en transparant beheren. Als ze langere tijd ter beschikking staan, worden ze risicomijdend belegd door een vermogensbeheerder met langjarige beleggingservaring.

Zo kan een beter rendement worden behaald dan met het passief volgen van een strategische asset-mix mogelijk is. De beleggingshorizon bedraagt langer dan tien jaar, waarbij in totaal niet meer dan 20% in zakelijke waarden (aandelen) mag worden belegd.

De Zonnebloem heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid en die dient ook in het beleggingsbeleid van de vereniging zichtbaar te zijn. In 2010 heeft de Zonnebloem verantwoord beleggen ingevoerd in het totale vermogensbeheer. Dit beheer wordt uitbesteed aan Van Lanschot Private Office. In 2013 is het beheer verder aangepast aan de VFI Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen.

Gekozen is voor een duurzaam beleggingsproces, waarin naast financiĂŤle data, ook niet-financiĂŤle (duurzame) data worden meegewogen. De fondsen van Van Lanschot beleggen niet in ondernemingen die in strijd handelen met de VFI Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen. De VFI Richtlijn bestaat uit basisrichtlijnen ĂŠn aanvullende richtlijnen. De basisrichtlijn adviseert instellingen om beleggingen te onderzoeken op schending van onder andere mensenrechten, corruptie en schade aan het milieu. De aanvullende richtlijn is opgesteld voor organisaties die strengere duurzaamheidscriteria in het beleggingsbeleid toe willen passen. Deze richtlijn omvat verdergaande uitsluiting van bedrijven die bijvoorbeeld betrokken zijn bij kernenergie, alcohol, tabak, proefdieren, pornografie en genetische modificatie. Ieder kwartaal wordt het beleggingsuniversum gescreend op overtreding van de VFI Richtlijn. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een externe dataprovider: GES Investment Services.

De afspraken over beheer, asset-mix en richtlijnen met betrekking tot de aandelen en vastrentende waarden waarin mag worden belegd, zijn per entiteit vastgelegd in een vermogensbeheerovereenkomst. Periodiek vindt overleg plaats, waarbij de beheerder verantwoording aflegt over het naleven van de afspraken en de performance van de portefeuilles.

Prijsbeleid en interne financiering De Zonnebloem voert een uniform prijsbeleid. Deelnemers betalen marktconforme prijzen voor de deelname aan Zonnebloemactiviteiten. Vrijwilligers worden niet financieel belast. Ze betalen zelf geen bijdragen voor deelname aan activiteiten en worden gestimuleerd om gemaakte kosten te declareren.

De interne financiering beschrijft de regelingen op het gebied van de geldstromen en administratieve processen tussen de afdelingen onderling en tussen de afdelingen en de vereniging nationaal. We hebben het dan over de verdeling van ledengeld, de opbrengsten van de loterij, de kosten en bijdragen voor de cursussen, de verzekeringen, etc. Het is van belang dat de hoeveelheid geldstromen tussen alle verenigingsorganen zo klein mogelijk is. Belangrijk is ook dat de regelingen die daarbij horen niet ingewikkelder zijn dan nodig en ook zoveel mogelijk gestroomlijnd worden. In het meerjarenplan 2014-2018 is de doelstelling opgenomen om te komen tot een alternatieve landelijke financiering van afdelingsactiviteiten, met inachtneming van verdeling loterijgelden en reserves van afdelingen, waarbij solidariteit en samenwerking worden gestimuleerd.

P 25

JAARVERSLAG

7.2 Jaarrekening 2014 Vanuit het oogpunt van transparantie presenteert de Zonnebloem een geconsolideerde jaarrekening,

2014

waarin alle Zonnebloementiteiten zijn verenigd. Alle entiteiten zijn statutair gevestigd in Breda.

De jaarrekening van de Zonnebloem is opgesteld volgens Richtlijnen voor de Jaarverslaglegging voor Fondsenwervende Instellingen (RJ 650). De volgende rechtspersonen zijn in de consolidatie opgenomen: • Nationale Vereniging de Zonnebloem.

• Motorpassagiersschip de Zonnebloem B.V. • Stichting Rondvaartboot de Zonnebloem.

Saldo van de baten en lasten Het saldo van baten en lasten is in 2014 € 5.411.000 negatief. Het resultaat is als volgt verdeeld over de verschillende entiteiten:

(x € 1.000)

Resultaat 2014

Nationaal Bureau

- 5.238 - 137

Afdelingen Nationale Vereniging de Zonnebloem

- 5.375

Motorpassagiersschip de Zonnebloem B.V.

-14

Stichting Rondvaartboot de Zonnebloem

-22

Saldo van baten en lasten

- 5.411

Het resultaat 2014 is bijna € 12,5 miljoen lager dan in 2013. Dit wordt veroorzaakt door de ontvangen nalatenschap van € 12,2 miljoen in 2013. De baten uit eigen fondsenwerving zijn hierdoor ook fors lager dan in 2013. Ten opzichte van de begroting blijven de baten uit eigen fondsenwerving € 382.000 achter. De bestedingen aan de doelstelling zijn ruim € 2,1 miljoen hoger dan 2013.

(x € 1.000)

Totale baten Totaal besteed aan de doelstelling

Totale kosten werving baten Kosten beheer en administratie

Saldo van baten en lasten

P 26

Werkelijk 2014

Werkelijk 2013

Verschil

21.688

32.061

- 10.373

22.111

19.928

2.183

- 423

12.133

- 12.556

3.909

3.982

- 73

1.079

1.089

- 10

- 5.411

7.062

- 12.473

JAARVERSLAG

2014

De totale baten zijn bijna € 10,4 miljoen lager dan in 2013.

Werkelijk 2014

(x € 1.000)

Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen Overige baten

Werkelijk 2013

Verschil

17.593

29.685

-12.092

1.094

656

438

503

507

-4

2.368

1.095

1.273

130

118

12

21.688

32.061

-10.373

Baten uit eigen fondsenwerving De totale baten uit eigen fondsenwerving zijn bijna € 12,1 miljoen lager dan in 2013. De daling wordt in zijn geheel veroorzaakt door de ontvangen nalatenschap in 2013.

De daling van het aantal donateurs zet zich ook in 2014 voort. De baten uit contributie/lidmaatschap bedraagt € 8.309.000. Dit is € 93.000 lager dan in 2013 (€ 8.402.000).

In 2014 is het aantal verstuurde giftverzoeken (mailings) weer gestegen. Dit heeft effect gehad op een toename van het aantal gevers en op de baten. De baten uit alle drie mailings laten een stijging zien ten opzichte van 2013. De totale baten uit giften stijgen met € 274.000 ten opzichte van 2013.

De omvang van de nalatenschappen ligt in 2014 weer ongeveer op het niveau van voor 2010. Het aantal dossiers laat wel een stijging zien. Het aantal behandelde dossiers ten opzichte van 2013 stijgt met 16. (x € 1.000)

Realisatie Begroting

16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

2010, n=81

2011, n=86

2012, n=69

2013, n=90

2014, n=106

Fig. 1. Jaarlijkse ontwikkeling baten uit nalatenschappen en jaarlijks aantal ontvangen nalatenschappen

P 27

JAARVERSLAG

2014

Beleggingen In de begroting is een verwacht rendement opgenomen van 5,7%, inclusief rentebaten en dividenden.

Het gerealiseerde rendement bedraagt 9,02%. De bestaande portefeuilles zijn in 2013 omgezet in fondsen die volledig voldoen aan de VFI Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen. De portefeuille wordt beheerd door van Lanschot Private Office en bevatten voornamelijk staatsobligaties. (x € 1.000)

2.500

jaarlijkse resultaten

2.000

gemiddeld resultaat 2010-2014

1.500 1.000 500 0

2010

2011

2012

2013

2014

Fig. 2 ontwikkeling van beleggingsresultaten en gemiddeld resultaat (* € 1.000) Het netto beleggingsresultaat (baten minus kosten) is € 2.155.000 (€ 735.000 hoger dan begroot en bijna € 1,3 miljoen hoger dan in 2013). Het gemiddelde rendement over de periode 2010-2014 bedraagt 5,46%.

Resultaat spaar- en beleggingsvormen Beleggingen (x € 1.000) Obligatierente

2010

2011

2012

2013

2014

641

275

685

516

172

113

426

205

290

-

-

126

118

137

80

Gerealiseerd koersresultaat

990

-478

54

1.084

209

Ongerealiseerd koersresultaat

-315

-131

1.180

-1.114

1.747

1.429

218

2.242

913

2.208

53

43

58

53

53

1.376

175

2.184

860

2.155

Rendement beleggingen

6,09%

0,24%

8,83%

3,10%

9,02%

Gemiddeld rendement 2010 - 2014 (in %):

5,46%

172

185

182

160

Dividend Vergoeding huisfondsen

Bruto beleggingsresultaat Kosten beleggingen Netto beleggingsresultaat

Gemiddeld rendement 2010 - 2014 (bedrag): Netto resultaat liquide middelen (spaar- en depositorekeningen)

P 28

1.350 188

JAARVERSLAG

2014

Bestedingen De som van de lasten is € 2,1 miljoen hoger dan in 2013 en ruim € 1,5 miljoen hoger dan begroot.

De afwijking ten opzichte van de begroting wordt onder andere veroorzaakt door een aantal bewuste keuzes begin 2014: • Uitbreiden van de massamediale campagne ten opzichte van eerdere plannen (+ € 300.000).

• De toekenning van een extra bijdrage van de Vriendenloterij begin 2014 om de toegankelijkheid van Paleis Het Loo te verbeteren. Zowel de opbrengst als de besteding voor deze aanpassingen zijn niet in de begroting meegenomen. De besteding hiervan wordt verantwoord bij Evenementen (+ € 250.000). De opbrengsten worden verantwoord bij acties derden.

Daarnaast is de vraag naar aangepast vervoer groter geweest dan waar in de begroting rekening mee is gehouden en is er door vakantiestaven meer gebruik gemaakt van de keuzevrijheid voor ontspanningsmogelijkheden.

Bestedingen aan de doelstelling De bestedingen aan de doelstelling zijn € 2,1 miljoen hoger dan in 2013.

(x € 1.000)

Werkelijk 2014

Werkelijk 2013

Verschil

Voorlichting, bewustwording en eigen activiteiten

3.749

3.160

589

Vrijwilligersondersteuning, bezoekwerk en activiteitenbegeleiding

5.405

5.142

263

Vakanties

7.835

7.056

779

Evenementen

5.122

4.570

552

22.111

19.928

2.183

De bestedingen aan voorlichting, bewustwording en eigen activiteiten zijn € 589.000 hoger. Begin 2014 is besloten om de jaarlijkse campagne uit te breiden om de zichtbaarheid van de Zonnebloem te vergroten en de doelstelling van de Zonnebloem duidelijker onder de aandacht te brengen (+ € 895.000 t.o.v. 2013). In dit kader horen ook de niet begrote communicatiekosten voor het project Fashion on Wheels bij voorlichting en promotie (+ € 288.000 t.o.v. 2013).

De bestedingen bij vrijwilligersondersteuning zijn € 263.000 hoger dan in 2013. De workshops voor de online afdelingsadministratie met laptops op locatie, bleken ontzettend populair. Hierdoor zijn er meer workshops gehouden dan gepland. Vanwege het grote belang, een centraal inzichtelijke registratie van de deelnemers, is besloten alle workshops uit te voeren. Door een samenwerking met de branche organisatie van accountants en belastingadviseurs in 2014 is het cursuspakket onvoorzien uitgebreid met een workshop voor kascommissieleden. In 2014 zijn er 77 workshops voor kascommissieleden uitgevoerd met 720 deelnemers. Het totaal aantal deelnemers aan workshops en cursussen is in 2014 10.978 (2013: 7.212).

P 29

JAARVERSLAG

In 2013 heeft de Zonnebloem een vervoersregeling geïntroduceerd voor deelnemers die betaalbaar is,

2014

deelname aan activiteiten stimuleert en zorgeloze deelname aan activiteiten waarborgt. Van dit aanbod wordt in 2014 meer gebruik gemaakt dan waarin in de begroting rekening mee is gehouden. Hierdoor zijn de vervoerskosten € 125.000 hoger dan begroot.

De totale bestedingen aan de vakanties zijn € 779.000 hoger dan in 2013 en ruim € 1 miljoen hoger dan begroot. Naast de hogere kosten voor vervoer zijn ook de ontspanningskosten € 245.000 hoger dan begroot. Er is meer gebruik gemaakt van de keuzevrijheid voor vakantiestaven om ontspanningsmogelijkheden toe te voegen gedurende de vakanties.

Daarnaast zijn er ook extra kosten gemaakt voor de huisstijlaanpassingen, verdere digitalisering van het aanvraagproces en stijgen de vergoede reiskosten voor vrijwilligers. In totaal een stijging van € 320.000.

De bestedingen aan Evenementen zijn € 552.000 hoger dan in 2013 (+ € 275.000 hoger dan begroot). Door de aankondiging dat de theatertournee in 2015 niet vervolgd wordt, zijn er meer voorstellingen dan gepland. Ook zijn de kosten per theatertournee hoger dan begroot.

De bestedingen bij Evenementen zijn ook hoger door het project toegankelijkheid van Paleis Het Loo dat niet in de begroting was opgenomen (+ € 250.000).

Totaal kosten werving baten De totale kosten van werving baten zijn € 73.000 lager dan in 2013 en € 118.000 lager dan begroot. De resultaten van de nieuw ontwikkelde methodieken vallen tegen waardoor er nog geen nieuwe fondsenwervende activiteiten zijn ontwikkeld.

Hierdoor is het budget bij fondsenwerving algemeen niet volledig benut.

Het percentage kosten fondsenwerving (kosten eigen fondsenwerving gedeeld door baten eigen fondsenwerving) bedraagt 21,2%. Het gemiddelde percentage over de afgelopen drie jaar bedraagt 17,7%. Ruim onder de CBF-norm van 25%.

Kosten beheer en administratie Hieronder vallen alle kosten die de organisatie maakt voor de (interne) beheersing en administratie, die niet toe te rekenen zijn aan de doelstelling of aan de werving van baten. De kosten beheer en administratie zijn € 10.000 lager dan in 2013 (€ 49.000 hoger dan begroot). Door de toename van de bestedingen daalt het percentage kosten beheer en administratie naar 4,0%. Hiermee blijft het percentage (kosten beheer en administratie gedeeld door totale kosten) in lijn met de afgelopen jaren (gemiddeld 4,1%).

Bestedingsratio De bestedingsratio bestaat uit twee ratio’s: • Bestedingsratio I (totale bestedingen doelstelling in % totale baten) • Bestedingsratio II (totale bestedingen doelstelling in % totale lasten) Bestedingsratio I bedraagt 102,0%. Doordat de bestedingen hoger zijn dan de baten is het % hoger dan 100. Hiermee laten we zien dat we eerdere ontvangen baten (o.a. de nalatenschap in 2013) nu aan het besteden zijn.

Doordat de bestedingen aan de doelstelling hoger zijn dan begroot en de bestedingen aan werving baten en beheer en administratie lager zijn dan begroot, is bestedingsratio II met 81,6% 1,4% hoger dan begroot.

P 30

JAARVERSLAG

Overige gegevens

2014

Beloning directie Het bestuur heeft het beloningsbeleid, de hoogte van het directiesalaris en de hoogte van andere beloningscomponenten vastgesteld. Het beleid wordt periodiek geactualiseerd.

Bij de bepaling van het beloningsbeleid en de vaststelling van het salaris volgt de Zonnebloem de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van VFI en de Code Wijffels (zie www.vfi.nl). Deze Adviesregeling geeft aan de hand van zwaartecriteria een maximumnorm voor het jaarinkomen. Na weging door het bestuur is de functie van directeur van de Zonnebloem ingedeeld in functiegroep J van de zogenaamde BSD-score met een minimaal jaarinkomen van € 124.234 en een maximaal jaarinkomen van €140.046. In de praktijk vindt beloning plaats conform functiegroep I. Het werkelijke jaarinkomen van directeur A.P.R. van Rooij (1 FTE/12 mnd) bedroeg in 2014 € 124.216. Deze beloning blijft daarmee onder de maximumgrens van de functiegroep I. De hoogte en samenstelling van de beloning worden in de jaarrekening toegelicht in de toelichting op de staat van baten en lasten. Naast het jaarinkomen maken ook betaalde sociale verzekerings- en pensioenpremies en belaste vergoedingen deel uit van het salaris.

Meerjarenbegroting Als aanvulling op het Meerjarenbeleidsplan 2014 - 2018 is op pagina 66 een meerjarenbegroting gemaakt. In 2013 is in samenspraak met de vrijwilligers een nieuw meerjarenbeleidsplan opgesteld. In aanvulling op het meerjarenbeleidsplan is een meerjarenbegroting opgesteld.

Bestemming saldo In de geconsolideerde jaarrekening 2014 is het saldo baten en lasten van € 5.411.000 ten laste gebracht van de reserves en fondsen.

Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die de weergaven van de jaarrekening veranderen.

In de bijeenkomst van de Nationale Vergadering van 12 juni 2015 wordt voorgesteld de geconsolideerde jaarrekening 2014 en de bestemming van het saldo van baten en lasten over 2014 goed te keuren.

P 31

JAARVERSLAG

2014

Controleverklaring De controleverklaring is hierna afzonderlijk als bijlage opgenomen.

Nationaal Bestuur Nationale Vereniging de Zonnebloem 27 mei 2015

G.J.M Barnasconi,

F. Penninx

Mw. A.M.E. Kil- Albersen

W.E. Wallinga

Mw. C.P.M Schilte

J.M. Buiting

Mw. L.M. van der Lubbe-van der Heijden

P 32

JAARVERSLAG

2014

7.2.1 Balans ACTIVA (x € 1.000, na bestemming saldo van baten en lasten) 1

2014

Immateriële vaste activa Bedrijfsmiddelen

619

131

560

781

1.179

912

Bedrijfsmiddelen

3.033

1.743

Direct in gebruik voor de doelstelling

8.420

8.906

11.453

10.649

32

42

3.992

4.057

Direct in gebruik voor de doelstelling

2

2013

Materiële vaste activa

3

Voorraad direct beschikbaar voor de doelstelling

4

Vorderingen en overlopende activa

5

Effecten

22.673

23.336

6

Liquide middelen

15.633

21.251

54.962

60.247

Totaal

PASSIVA (x € 1.000, na bestemming saldo van baten en lasten) 7

2014

2013

Reserves en fondsen Reserves - Bestemmingsreserves

31.227

32.990

- Continuïteitsreserve

18.663

21.520

49.890

54.510

3.037

3.828

52.927

58.338

62

65

1.973

1.844

54.962

60.247

Fondsen - Bestemmingsfondsen Totaal reserves en fondsen 8

Voorzieningen

9

Kortlopende schulden

Totaal

P 33

JAARVERSLAG

7.2.2 Staat van baten en lasten

2014

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

18.375

17.593

17.975

29.685

11 Baten uit acties derden

850

1.094

940

656

12 Subsidies van overheden

500

503

500

507

1.629

2.368

1.664

1.095

52

130

47

118

21.406

21.688

21.126

32.061

3.439

3.749

3.550

3.160

5.372

5.405

5.327

5.142

7.111

7.835

6.795

7.056

(x â‚Ź 1.000)

Baten 10 Baten uit eigen fondsenwerving

13 Rentebaten en baten uit beleggingen 14 Overige baten Som van de baten

Besteed aan doelstelling 15 Voorlichting bewustwording, eigen activiteiten 16 Vrijwilligersondersteuning, bezoekwerk en activiteitenbegeleiding 17 Vakanties 18 Evenementen

4.562

5.122

4.847

4.570

20.484

22.111

20.519

19.928

3.578

3.731

3.801

3.768

146

115

160

150

8

10

9

11

53

53

57

53

3.785

3.909

4.027

3.982

1.087

1.079

1.030

1.089

Som van de lasten

25.356

27.099

25.576

24.999

Saldo van baten en lasten

-3.950

-5.411

-4.450

7.062

-2.560

-1.763

-500

7.956

-690

-2.857

-3.050

-266

-700

-791

-900

-628

-3.950

-5.411

-4.450

7.062

19,5%

21,2%

21,1%

12,7%

4,3%

4,0%

4,0%

4,4%

Bestedingsratio I (totale bestedingen doelstelling in % van de totale baten)

95,7%

102,0%

97,1%

62,2%

Bestedingsratio II (totale bestedingen doelstelling in % van de totale lasten)

80,8%

81,6%

80,2%

79,7%

Som besteed aan doelstelling

Kosten werving baten 19 Kosten eigen fondsenwerving 20 Kosten acties derden 21 Kosten verkrijgen subsidies van overheden 22 Kosten beleggingen Som van de kosten werving baten

Kosten beheer en administratie Kosten beheer en administratie

Bestemming saldo Toevoeging / onttrokken aan: Reserves - Bestemmingsreserves - ContinuĂŻteitsreserve Fondsen - Bestemmingsfondsen Saldo van baten en lasten

Kengetallen Kosten eigen fondsenwerving in % van baten eigen fondsenwerving Kosten beheer en administratie in % van de totale lasten

P 34

JAARVERSLAG

7.2.3 Kasstroomoverzicht (x € 1.000)

2014

2014

2013

Kasstroom uit operationele activiteiten Ontvangsten uit eigen fondsenwerving

17.722

30.271

Ontvangsten uit acties derden

1.184

589

Ontvangsten uit subsidies van overheden

503

507

Ontvangsten uit overige baten

130

52

Ontvangsten rentebaten en baten beleggingen

670

582

Betalingen aan leveranciers en werknemers

-26.280

-23.376 -6.071

8.625

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in vaste activa

-2.456

-574

291

256

Investeringen in effecten

-3.912

-31.560

Desinvesteringen in effecten

6.530

31.582

Desinvesteringen in vaste activa

453

-296

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-

-

Effect van omrekening van vreemde valuta

-

-

-5.618

8.329

Mutatie geldmiddelen

De kasstroom uit eigen fondsenwerving activiteiten is lager dan in 2013 als gevolg van de ontvangst (€ 12,1 miljoen) van de grote nalatenschap in 2013.

De Zonnebloem heeft in 2014 voor € 2,4 miljoen geïnvesteerd. Deze investeringen zijn direct ten laste van de liquide middelen gedaan en hebben onder meer betrekking op de verbouwing van het Nationaal Bureau (€ 1,4 miljoen), aanpassingen aan MPS de Zonnebloem (€ 300.000) en ICT aanpassingen (€ 537.000).

In 2013 is de bestaande effectenportefeuille omgezet naar een portefeuille die voldoet aan VFI Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen. Hiervoor zijn de effecten die niet binnen de richtlijn pasten verkocht en andere weer aangekocht.

P 35

JAARVERSLAG

7.2.4 Algemene toelichting jaarrekening

2014

Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de voorschriften van de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving voor Fondsenwervende Instellingen (RJ650). Deze richtlijn is opgenomen in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, gepubliceerd door de Raad voor de Jaarverslaggeving.

Grondslagen voor consolidatie In de consolidatie worden de financiële gegevens van Nationale Vereniging de Zonnebloem opgenomen, samen met haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen waarin Nationale Vereniging de Zonnebloem direct of indirect overheersende zeggenschap kan uitoefenen doordat zij beschikt over de meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze de financiële en operationele activiteiten kan beheersen. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met potentiële stemrechten die direct kunnen worden uitgeoefend op balansdatum.

De groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft, worden voor 100% in de consolidatie betrokken. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld.

Onderlinge transacties, winsten, vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen worden geëlimineerd, voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd. Ongerealiseerde verliezen op onderlinge transacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering. Waarderingsgrondslagen van groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen zijn waar nodig gewijzigd om aansluiting te krijgen bij de geldende waarderingsgrondslagen voor de groep.

De volgende rechtspersonen zijn in de consolidatie opgenomen: • Nationale Vereniging de Zonnebloem (100%).

• Motorpassagiersschip de Zonnebloem B.V. (100%).

• Stichting Rondvaartboot de Zonnebloem (100%).

Voor de omschrijving van de doelstellingen en de samenstelling van directie, Nationaal Bestuur en Nationale Vergadering verwijzen wij naar het jaarverslag.

Alle rechtspersonen zijn statutair gevestigd in Breda op de Zorgvlietstraat 491.

P 36

JAARVERSLAG

Stelselwijzigingen

2014

Met ingang van het boekjaar 2014 zijn grondslagen voor verwerking van de afdracht van de lidmaatschapsbijdragen aan de afdelingen aangepast. Hierdoor is sprake is van een stelselwijziging conform RJ140.

De belangrijkste elementen hierin zijn: • Tot en met 2013 werd door het Nationaal Bureau de afdracht van de lidmaatschapsbijdragen aan de afdelingen verantwoord in het boekjaar waarin deze van de donateurs zijn ontvangen (verantwoording in 2013 door het boeken van kosten).

• Tot en met 2013 werd door de afdelingen de lidmaatschapsbijdragen verantwoord in het jaar van ontvangst (verantwoording in 2014 door het boeken van baten).

• De hieruit volgende ‘schuld’ aan de afdelingen werd opgenomen onder de lidmaatschapsbijdragen als onderdeel van de bestemmingsreserve.

Deze manier van verwerken was gekozen in verband met het ‘kasstelsel’ dat wordt gehanteerd door de afdelingen.

Omdat de afdelingen onderdeel zijn van de Nationale Vereniging als geheel, is deze manier van verwerken niet in overeenstemming met de verslaggevingsgrondslagen. De mutatie van het ledengeld (m.b.t. het boekjaar 2013 € 126.000 negatief) werd als resultaat bij de afdelingen verwerkt (verantwoording in 2013 door het boeken van kosten).

Vanaf 2014 wordt onderstaande verwerkingswijze gehanteerd: • Bij de baten uit hoofde van contributie/lidmaatschap maakt de Zonnebloem onderscheid tussen dat deel dat voor het Nationaal Bureau is bestemd en dat deel dat toekomt aan de afdelingen.

• Bij de daadwerkelijke uitbetaling op de bankrekeningen van de afdelingen in het volgend boekjaar wordt gebruik gemaakt van een tussenrekening, waardoor een resultaateffect wordt voorkomen.

• De bestemmingsreserve activiteiten landelijk wordt via de resultaatbestemming gemuteerd, zodat de bestemmingsreserve dekkend is voor de daadwerkelijke uitbetaling in het volgend boekjaar.

Het saldo van baten en lasten over 2013 is door de stelselwijziging circa € 126.000 hoger. Het cumulatieve effect van de stelselwijziging is verwerkt in het vermogen ultimo 2013. Om vergelijking met de cijfers over 2014 mogelijk te maken zijn de cijfers voor 2013 als volgt:

P 37

JAARVERSLAG

Balans - credit (x € 1.000)

Bestemmingsreserves afdelingen - activiteiten afdelingen Continuïteitsreserve - vereniging (excl. afdelingen)

2014

2013 was

Stelsel wijziging

2013 nieuw

1.215

126

1.341

15.265

-126

15.139

2013 was

Stelsel wijziging

2013 nieuw

Staat van baten en lasten - baten: Baten uit eigen fondsenwerving

29.601

84

29.685

4.612

-42

4.570

6.936

126

7.062

Staat van baten en lasten - lasten: Evenementen Resultaat

2013 was

Stelsel wijziging

2013 nieuw

BESTEMMING SALDO Mutatie Bestemmingsreserve afdelingen Mutatie Continuïteitsreserve

2.827

126

2.953

21.646

-126

21.520

Schattingswijzigingen De grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht geeft de feitelijke geldstromen weer die in de loop van het boekjaar hebben plaatsgevonden. Het is opgesteld volgens de directe methode.

Toelichting kostenverdeling (model C) Het is belangrijk dat bij de toerekening van de kosten een consistente methodiek wordt gehanteerd. Bij de toerekening van de kosten wordt de VFI-aanbeveling ‘Kosten toerekening Beheer en Administratie’ gevolgd.

De Zonnebloem rekent de directe kosten direct toe aan de doelstellingen en aan fondsenwerving. De direct toe te rekenen personeelskosten worden op basis van onderbouwde inschattingen direct toegerekend aan de doelstellingen en aan fondsenwerving.

De indirecte kosten worden aan de hand van verdeelsleutels toegerekend aan de doelstellingen, fondsenwerving en beheer en administratie. De indirecte kosten bestaan uit: • Indirecte personeelskosten.

• Huisvestingskosten.

• Kantoorkosten.

• Afschrijvingen en rente.

• Kosten bestuur en toezicht.

P 38

JAARVERSLAG

De indirecte kosten worden verdeeld op basis van de volgende verdeelsleutels:

2014

• De indirecte personeelskosten van de Directie en Planning & Control worden voor 100% toegerekend aan beheer en administratie.

• De overige indirecte personeelskosten worden toegerekend aan de betreffende afdeling op basis van het aandeel van deze afdeling in het totaal van de verdeelsleutel (salariskosten). Daarbij zijn de salariskosten van Directie, Planning & Control en Ondersteunende Processen de basis voor het aandeel in de kosten van beheer en administratie.

• De huisvestingskosten worden toegerekend op basis van het aantal m2 dat een afdeling in gebruik heeft. Hierbij geldt het aantal m2 van Directie, Planning & Control en Ondersteunende Processen als basis voor het aandeel van de kosten van beheer en administratie.

• De kantoorkosten worden toegerekend op basis van het aantal werkplekken dat een afdeling in gebruik heeft. Hierbij geldt het aantal werkplekken van Directie, Planning & Control en Ondersteunende Processen als basis voor het aandeel van de kosten van beheer en administratie.

• De afschrijvingen worden toegerekend aan de doelstelling waarop de activa betrekking hebben. De algemene afschrijvingen worden verdeeld conform de verdeelsleutels van huisvestingskosten en kantoorkosten.

• De kosten van toezicht en bestuur vallen volledig onder de kosten van beheer en administratie.

Kosten beheer en administratie Doel van kosten beheer en administratie is om inzicht te geven in de kosten die de organisatie maakt in het kader van de (interne) beheersing en administratie en die dus niet kunnen worden toegerekend aan de doelstelling of werving van baten. Als percentage worden de kosten van beheer en administratie uitgedrukt in een percentage van de totale lasten.

De Zonnebloem hanteert een norm van maximaal 8,0%. Bij het bepalen van de norm is gekeken naar het verleden en is rekening gehouden met de aard van de organisatie.

In 2014 is het percentage beheer en administratie 4,0%. Dit is gelijk aan het begrote percentage.

Kosten eigen fondsenwerving Het percentage kosten eigen fondsenwerving ontstaat door de kosten van eigen fondsenwerving te delen door de baten uit eigen fondsenwerving. De Zonnebloem hanteert daarbij de CBF-norm van maximaal 25,0%. In 2014 bedraagt het percentage 21,2%.

Bestedingsratio’s Deze ratio’s geven de verhouding weer tussen de bestedingen aan de doelstelling en de baten en lasten. De Zonnebloem streeft naar een zo hoog mogelijke bestedingsratio, maar met een minimale omvang van 75,0%. Het minimum percentage is gebaseerd op een analyse van de huidige kostenstructuur en historische cijfers.

In 2014 bedraagt de bestedingsratio I (totale bestedingen doelstelling in % totale baten) 102,0%. De vorig jaar ontvangen nalatenschap leidt de komende jaren tot extra bestedingen waardoor dit % boven de 100% uitkomt.

Bestedingsratio II (totale bestedingen doelstelling in % totale lasten) bedraagt 81,6%. Dit is 6,6% hoger dan de vastgestelde norm en 1,4% hoger dan het begrote percentage.

P 39

JAARVERSLAG

7.2.5 W aarderingsgrondslagen en grondslagen voor resultaatbepaling

2014

Algemeen De activa en verplichtingen van de Zonnebloem worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs.

Voor zover niet anders is vermeld, worden baten en lasten toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben.

Bij deze toerekening wordt een bestendige gedragslijn gevolgd. In de balans wordt rekening gehouden met de aan een periode toe te rekenen bedragen, die in een andere periode worden ontvangen dan wel betaald. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.

Nalatenschappen en giften worden verantwoord in het jaar waarin de omvang voldoende betrouwbaar kan worden vastgesteld. De eigen bijdragen van de deelnemers aan activiteiten en vakanties e.d. zijn gesaldeerd met de kosten van deze activiteiten (netto bestedingen in het kader van de doelstelling).

Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de leiding zich verschillende oordelen en maakt ze schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Als het voor het geven van inzicht noodzakelijk is, zijn deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van afschrijvingen.

Afschrijving vindt plaats vanaf het moment van ingebruikname. De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: • Hard- en software

20%; 25%

• Websites 25% • Zonboek en afdelingsadministratie

25%

Gezien het huidige economische klimaat is het van belang na te gaan of de boekwaarde van de activa niet hoger is dan de marktwaarde. Per iedere balansdatum wordt beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde.

P 40

Materiële vaste activa

JAARVERSLAG

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve jaarlijkse lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte levensduur. Afschrijving vindt plaats vanaf het

2014

moment van ingebruikname. De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: • Casco motorpassagiersschip

3,3%; 7%; 10%

• Inventaris en meubilair motorpassagiersschip

10%; 12% ; 20%

• Dek- en vloerbedekking, hard- en software motorpassagiersschip 20% • Casco rondvaartboot 5% • Installaties rondvaartboot

10%

• Inrichting/inventaris rondvaartboot

25%

• Pand 2,5 % • Kantoorinventaris 10%; 20% • Hard- en software

20%; 25%

• Websites 25% • Zonboek en afdelingsadministratie

25%

• Vakantiemateriaal 12%; 20% • Promotiemateriaal 20% Gezien het huidige economische klimaat is het van belang na te gaan of de boekwaarde van de activa niet hoger is dan de marktwaarde. Per iedere balansdatum wordt beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde.

Voorraden De voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd op verkrijgingsprijzen onder toepassing van de FIFO-methode (first in, first out) of lagere opbrengstwaarde. De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoopkosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden met de incourantheid van de voorraden.

Vorderingen Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Handelsvorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten en worden er op basis van de effectieve rente rente-inkomsten ten gunste van de staat van baten en lasten gebracht. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering.

Effecten Effecten bestaan uit fondsen in vastrentende waarden en zakelijke waarden. Waardering vindt plaats tegen beurswaarde.

Waardeveranderingen (gerealiseerd en ongerealiseerd) worden rechtstreeks in de staat van baten en lasten verwerkt.

Transactiekosten die zijn toe te rekenen aan effecten worden ook rechtstreeks in de staat van baten en lasten verwerkt.

De effecten staan ter vrije beschikking van de vereniging.

Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

P 41

Voorzieningen

JAARVERSLAG

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die per balansdatum bestaan. Waarschijnlijk is daarbij een uitstroom van middelen noodzakelijk, waarvan de omvang

2014

op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen.

Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is geen voorziening voor groot onderhoud gevormd. De kosten worden rechtstreeks in het resultaat verantwoord.

Schulden Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen nominale waarde. De looptijd van de schulden is korter dan twaalf maanden.

Baten en lasten Baten uit vermogensfondsen en bedrijfssponsoring worden verantwoord in het jaar waarin de gerelateerde activiteiten worden gerealiseerd. De overige baten worden verantwoord in het jaar waarin ze zijn ontvangen.

Lasten worden verantwoord in het jaar waarop ze betrekking hebben. De eigen bijdragen van de deelnemers wordt in mindering gebracht op de kosten van de betreffende activiteit.

Nalatenschappen Nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang voldoende betrouwbaar kan worden vastgesteld op basis van een omschrijving ontvangen van de executeur-testamentair. Hierbij wordt 31 maart 2015 als peildatum gehanteerd voor nalatenschappen waarvan de eerste melding in 2014 is ontvangen. Bij het vaststellen van de omvang wordt voorzichtigheid betracht. Verkrijgingen belast met vruchtgebruik worden alleen in de toelichting vermeld. Zij worden pas in de staat van baten en lasten verantwoord bij het einde van het vruchtgebruik of bij eerdere verkoop van de blote eigendom.

Giften in natura Giften van een zaak in natura worden gewaardeerd tegen de reële waarde in Nederland. Giften bestaande uit diensten worden in het algemeen niet financieel verantwoord, tenzij dit op geld waardeerbare diensten van bedrijven betreft.

De niet-financiële bijdrage die door vrijwilligers wordt geleverd, wordt niet in de staat van baten en lasten verantwoord.

Aandeel in acties derden De Zonnebloem is zowel geoormerkt als regulier beneficiënt van de Vriendenloterij. De geoormerkte inkomsten worden verantwoord in het jaar waarover ze betrekking hebben. De reguliere inkomsten worden verantwoord in het jaar waarin ze door de Vriendenloterij zijn toegezegd.

Overheidssubsidies Overheidssubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de Zonnebloem de condities voor ontvangst kan aantonen.

Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente worden meegenomen.

P 42

Operationele leasing

JAARVERSLAG

Leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen verbonden aan de eigendom niet bij de organisatie ligt, worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele

2014

leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de staat van baten en lasten over de looptijd van het contract.

Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.

Afdelingen De liquide middelen van de afdelingen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Overige activa en passiva zijn in beginsel niet gewaardeerd. Deze activa en passiva hebben geen materiële betekenis voor de jaarrekening van de Nationale Vereniging als geheel.

Alle opbrengsten van de afdelingen worden verantwoord in het jaar waarin deze ontvangen worden. Uitzondering vormen de bijdragen van de Nationale Vereniging over het boekjaar. Het gaat dan om de afdracht van de lidmaatschapsgelden.

Deze bijdragen worden in het volgende boekjaar door de Nationale Vereniging aan de afdelingen betaald. In de jaarrekening zijn deze bijdragen verantwoord in het jaar dat de Nationale Vereniging deze bijdragen vaststelt. De hieruit volgende schuld aan de afdelingen is opgenomen onder lidmaatschapsbijdragen boekjaar bij de bestemmingsreserve door activiteiten landelijk (2014: € 1.264.000 en in 2013: € 1.330.000). De door de afdelingen gemaakte kosten van activiteiten en overige kosten worden verantwoord in het jaar dat deze tot uitgaven hebben geleid.

Pensioenen De Zonnebloem heeft haar pensioenregeling ondergebracht bij pensioenfonds Zorg en Welzijn (voorheen PGGM).

Hiervoor in aanmerking komen werknemers die op de pensioengerechtigde leeftijd recht hebben op pensioen. Dat is afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren.

Op bovenstaande pensioenregeling zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan het pensioenfonds betaald door de Zonnebloem.

De pensioengrondslag voor het Ouderdomspensioen en het Partnerpensioen is het pensioengevende salaris dat geldt of zou gelden bij een volledige werktijd, verminderd met de AOW-franchise. Het pensioenfonds heeft de ambitie om de opgebouwde pensioenaanspraken en de ingegane pensioenen te indexeren op basis van de algemene ontwikkeling van de salarissen in de collectieve arbeidsovereenkomsten die gelden voor de aangesloten werkgevers in een bepaald kalenderjaar. Het pensioenfonds besluit elk jaar of, en zo ja in hoeverre, kan worden geïndexeerd, gelet op de financiële situatie en de te verwachten ontwikkeling daarvan. Het pensioenfonds baseert zich hierbij onder meer op de nominale en de reële dekkingsgraad. Het pensioenfonds kan besluiten een gemiste indexering in te halen, maar een dergelijk besluit heeft geen terugwerkende kracht en leidt niet tot een nabetaling. De indexering wordt gedeeltelijk gefinancierd uit premies en gedeeltelijk uit rendement. De dekkingsgraad lag in december 2014 op 102%.

Belastingen De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst-en-verliesrekening, rekening houdend met beschikbare, fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief (geldt alleen voor Motorpassagierschip de Zonnebloem B.V.).

P 43

7.2.6 Toelichting op de balans JAARVERSLAG

2014

1 Immateriële vaste acitva (x € 1.000)

Bedrijfsmiddelen

Direct in gebruik voor doelstelling

Totaal 2014

Totaal 2013

Aanschafwaarde per 1 januari

904

1.402

2.306

2.061

Bij: investeringen

537

103

640

245

-

-

-

-

1.441

1.505

2.946

2.306

773

621

1.394

1.041

49

324

373

353

-

-

-

-

Afschrijvingen per 31 december

822

945

1.767

1.394

Boekwaarde per 31 december

619

560

1.179

912

Af: desinvesteringen Aanschafwaarde per 31 december Afschrijvingen per 1 januari Bij: ten laste van boekjaar Af: desinvesteringen

De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder vermindering van de op de economische levensduur gebaseerde lineaire afschrijvingen. Onder de bedrijfsmiddelen is vooral kantoorsoftware verantwoord. De investeringen in bedrijfsmiddelen hebben betrekking op de investeingen in het kader van de ICT-transitie (PIT).

De immateriële activa direct in gebruik voor de doelstelling hebben met name betrekking op applicaties en software die direct gebruikt worden ten behoeve van het Zonnebloemwerk door afdelingen en vrijwilligers.

De investeringen voor de doelstelling bestaan in 2014 uit de digitale ondersteuning van vrijwilligers en afdelingen (ontwikkeling van de online afdelingsadministraties en afdelingswebsites).

2 Materiële vaste acitva (x € 1.000)

Aanschafwaarde per 1 januari

Bedrijfsmiddelen

Direct in gebruik voor doelstelling

Totaal 2014

Totaal 2013

4.644

16.033

20.677

20.604

1.495

321

1.816

329

-

291

291

256

Aanschafwaarde per 31 december

6.139

16.063

22.202

20.677

Afschrijvingen per 1 januari

2.901

7.127

10.028

9.351

205

805

1.010

926

-

289

289

249

Afschrijvingen per 31 december

3.106

7.643

10.749

10.028

Boekwaarde per 31 december

3.033

8.420

11.453

10.649

Bij: investeringen Af: desinvesteringen

Bij: ten laste van boekjaar Af: desinvesteringen

P 44

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder vermindering van de op de economische levensduur gebaseerde lineaire afschrijvingen. Onder de bedrijfsmiddelen is het kantoorpand in Breda, de kantoorinventaris en de kantoorautomatisering inbegrepen. De verzekerde waarde

JAARVERSLAG

2014

van het pand bedraagt € 4.133.639. De investeringen in bedrijfsmiddelen heeft vooral betrekking op de verbouwing van het pand. Een nieuwe taxatie van het pand staat gepland in 2015.

De activa direct in gebruik voor de doelstelling hebben met name betrekking op Motorpassagiersschip de Zonnebloem en Rondvaartboot de Zonnebloem. De verzekerde waarde van het Motorpassagierschip bedraagt € 14.750.000 en van de Rondvaartboot € 930.200.

De investeringen voor de doelstelling in 2014 hebben vooral betrekking op renovatie van Motorpassagiersschip de Zonnebloem en de Rondvaartboort. De desinvesteringen hebben betrekking op inventaris, vloerbedekking en vitrage op MPS de Zonnebloem.

3 Voorraad direct beschikbaar voor de doelstelling De voorraad bestaat uit artikelen bestemd voor verkoop en promotie doeleinden op Motorpassagiersschip de Zonnebloem. De voorraad is gewaardeerd tegen de laatst bekende inkoopprijzen.

4 Vorderingen en overlopende activa (x € 1.000) Nalatenschappen

2014

2013

2.387

2.465

Debiteuren

56

38

Te vorderen omzetbelasting

53

70

-

34

26

128

Vooruitbetaalde kosten

603

344

Overige vorderingen

867

978

3.992

4.057

Te vorderen vennootschapsbelasting Te vorderen dividendbelasting

Totaal

De post nalatenschappen heeft betrekking op nalatenschappen, waarvan de eerste correspondentie in of voor 2014 is ontvangen en waarvan de omvang per 31 maart 2015 betrouwbaar is in te schatten. De looptijd van de opgenomen vorderingen en overlopende activa is korter dan één jaar.

De vooruitbetaalde kosten bestaan o.a. uit vooruitbetaalde betaalde verzekerings- en pensioenpremies en kosten revisie motor MPS de Zonnebloem. Onder overige vorderingen staat de vorderingen op de Vriendenloterij en de KRO Puzzelactie en verleende voorschotten aan vakantieaccomodaties.

P 45

5 Effecten

JAARVERSLAG

De effectenportefeuille bestaat uit aandelen in fondsen met zakelijke waarden (aandelen) en vastrentende waarden (obligaties). Het beheer van de portefeuille is ondergebracht bij een vermogensbeheerder, die het

2014

beheer voert op basis van een beleggingsmandaat. Het gevoerde beleid is risicomijdend, waarbij de normverhouding zakelijk - vastrentend, met een beperkte bandbreedte 20%-80% is. Eind 2014 is de werkelijke verhouding 75,48%-24,52%. Gerealiseerde en ongerealiseerde koersresultaten worden conform de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving voor Fondsenwervende Instellingen rechtstreeks verwerkt in de staat van baten en lasten.

(x â‚Ź 1.000) Balans per 1 januari

Obligaties 2014

Aandelen 2014

Totaal 2014

Totaal 2013

17.564

5.772

23.336

23.389

3.881

31

3.912

31.559

21.445

5.803

27.248

54.948

5.773

757

6.530

31.582

15.672

5.046

20.718

23.366

147

62

209

1.083

15.819

5.108

20.927

24.449

Mutatie ongerealiseerd koersresultaat

1.295

451

1.746

-1.113

Totaal

17.114

5.559

22.673

23.336

Bij: aankopen Af: verkopen en uitlotingen/aflossingen Gerealiseerd koersresultaat

De obligaties en aandelen zijn in de volgende fondsen verworven: - Kempen Global Sustainable Equity Fund - Kempen (Lux) Sustainable Smallcap Fund I - Kempen (Lux) Euro High Grade Gov.Fund J - Vanguard Euro Gov. Bond Index Fund Plus - Kempen (Lux) Euro Sustainable CF J

6 Liquide middelen (x â‚Ź 1.000)

Spaarrekeningen Rekeningen-courant Kassen Afdelingen

Totaal

2014

2013

5.262

10.931

1.167

983

6

2

6.435

11.916

9.198

9.335

15.633

21.251

De middelen op spaarrekeningen zijn vrij opvraagbaar. De gemiddelde rentevergoeding over 2014 (incl. liquide middelen afdelingen) bedraagt 1,02%. De afname op de spaarrekeningen is o.a. het gevolg van extra bestedingen aan de doelstelling en de verbouwing van het Nationaal Bureau. De geldmiddelen van de afdelingen bestaan uit de geconsolideerde saldi van de afdelingen van de Nationale Vereniging. De geldmiddelen van de afdelingen staan niet ter vrije beschikking van het Nationaal Bestuur van de vereniging. Het bestuur van een afdeling is in beginsel, binnen het kader van de doelstelling, zelf verantwoordelijk voor het beheer en de besteding van de eigen geldmiddelen.

P 46

7 Reserves en fondsen

JAARVERSLAG

2014

Het vermogen wordt op grond van de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving voor Fondsenwervende Instellingen gesplitst in reserves en fondsen, waarbij rekening is gehouden met de “Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen” van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI).

Totaal reserves en fondsen

Fondsen

Reserves

(x € 1.000)

Stand per 1 januari

54.510

3.828

58.338

Onttrekking bestemmingsreserve activiteiten landelijk Toevoeging bestemmingsreserve activiteiten landelijk

-2.395

-

-2.395

709

-

709

Onttrekking bestemmingsreserve activiteiten afdelingen

-264

-

-264

Toevoeging bestemmingsreserve activiteiten afdelingen

187

-

187

Onttrekking continuïteitsreserve

-2.857

-

-2.857

Toevoeging continuïteitsreserve

-

-

-

Onttrekking bestemmingsfonds

-

-1.625

-1.625

Toevoeging bestemmingsfonds

-

834

834

-4.620

-791

-5.411

49.890

3.037

52.927

Saldo van baten en lasten 2014

Stand per 31 december

Reserves Bestemmingsreserve activiteiten landelijk Aan een deel van de reserves is door het Nationale Bestuur van de vereniging zelf een bestemming gegeven.

De bestemmingsreserves (Onderzoeken MJB-plan en beleggingsreserve) zijn het gevolg van de risicoanalyse, zoals die in 2014 heeft plaatsgevonden.

(x € 1.000)

Lidmaatschapsbijdragen boekjaar

Stand per 1 januari

Onttrekkingen

Toevoegingen

Stand per 31 december

1.330

66

-

1.264

Stimuleringsfonds

140

16

4

128

Activa doelstelling

9.727

717

-

9.010

142

130

119

131

8.167

-

472

8.639

Exploitatiereserve Rondvaartboot Vervanging Ms de Zonnebloem Vervanging rondvaartboot de Zonnebloem Vervoersaanbod deelnemers Toekomstbestendige vrijwilligersorganisatie Onderzoeken meerjarenbeleidsplan Beleggingsreserve

Totaal

P 47

735

27

-

708

4.100

927

114

3.287

4.000

375

-

3.625

496

137

-

359

1.200

-

-

1.200

30.037

2.395

709

28.351

Lidmaatschapsbijdragen boekjaar

JAARVERSLAG

De afdelingen ontvangen aan het begin van ieder jaar een gedeelte van de inkomsten uit het ondersteunend lidmaatschap van het voorgaande boekjaar. Deze middelen vormen een structurele inkomstenbron voor de

2014

afdelingen ter financiering van hun activiteiten. Omdat de afdelingen in het betreffende boekjaar niet over deze middelen kunnen beschikken, is deze post verantwoord als bestemmingsreserve.

Stimuleringsfonds Door de Nationale Vergadering is besloten om een stimuleringsfonds in te stellen. Door extra fondsen beschikbaar te stellen kunnen afdeling die nieuwe of meer activiteiten niet uit eigen middelen kunnen financieren toch groeien en/of differentiëren. In 2014 hebben 12 afdelingen een bijdrage uit deze reserve ontvangen. Daarnaast zijn een aantal projecten van afdelingen gesponserd die niet aan de eisen van het Premieplan voldeden.

Activa doelstelling Dit deel geeft aan in hoeverre de activa in het kader van de doelstelling uit eigen middelen zijn gefinancierd. De hoogte is gelijk aan de boekwaarde van de materiële vaste activa in het kader van de doelstelling, de leningen en de voorraden.

Exploitatiereserve Rondvaartboot In 2014 is het bestemmingsfonds voor de exploitatie van de Rondvaartboot geheel benut. De exploitatie van de Rondvaartboot wordt gefinancierd vanuit de vereniging. Hiervoor wordt voor komend jaar een reserve gevormd.

Vervanging MPS de Zonnebloem Conform de risicoanalyse wordt een deel van het eigen vermogen, bij MPS de Zonnebloem, bestemd ter vervanging van het huidige vakantieschip.

Vervanging rondvaartboot de Zonnebloem Conform de risicoanalyse wordt een deel van het eigen vermogen, bij Rondvaartboot de Zonnebloem, bestemd ter vervanging van de huidige rondvaartboot.

Vervoersaanbod deelnemers Conform het bestedingsplan van de nalatenschap wordt een deel gereserveerd voor aangepast vervoer. Aangepast vervoer is een belangrijke kostenpost en/of slecht geregelde faciliteit voor mensen met een lichamelijke beperking. De kosten of het ontbreken van goede vervoersmogelijkheden vormen vaak een probleem of zelfs een ‘showstopper’ voor (potentiële) Zonnebloemdeelnemers om deel te nemen aan onze activiteiten.

We beogen deelnemers en Zonnebloemafdelingen te ontzorgen met een centraal afgesproken en lokaal aangeboden vervoersoplossing. Dit jaar is € 927.000 (minus eigen bijdrage deelnemers en afdelingen) onttrokken en € 114.000 toegevoegd aan deze reserve.

Toekomstbestendige Vrijwilligersorganisatie Het is noodzakelijk om in te kunnen spelen op de veranderende vrijwilligersbehoefte om de verenigingsomvang op peil te houden. Daarnaast dient de huidige cultuur aangepast te worden aan de gewijzigde behoeften. Voor dit verandertraject wordt een en deel van de nalatenschap gereserveerd. Dit jaar is € 375.000 onttrokken aan deze reserve.

Onderzoeken Meerjarenbeleidsplan De komende periode is extra (financiële) inzet nodig om de mogelijke omvang van de strategische risico’s te verkleinen.

Deze inzet is voor onderzoek naar de werving van vrijwilligers (met name verpleegkundigen), nieuwe methoden van fondsenwerving en naar de dienstverlening van de Zonnebloem aan gasten en vrijwilligers. In 2014 zijn onderzoeken uitgevoerd voor het nieuwe meerjarenbeleidsplan. Hiervoor is € 137.000 onttrokken aan deze reserve.

P 48

Beleggingsreserve

JAARVERSLAG

2014

Om koersverschillen in de toekomst op te vangen wordt een beleggingsreserve gevormd: • 10% van de waarde van de aandelen op 31-12-2008 (ca. € 4.000.000); • 5% van de waarde van de obligaties op 31-12-2008 (ca. € 16.000.000).

Maximale omvang van de totale reserve is € 1.200.000.

Gezien de marktontwikkeling, stijging van de koersen en, per saldo, positieve koersresultaten is in 2014 geen bedrag onttrokken.

Bestemmingsreserves afdelingen Conform de implementatie van het vermogensbeleid dient het vermogen van de afdelingen boven de continuïteitsreserve, door de afdelingen bestemd te worden. Dat deel waar geen bestemming aan is gegeven, wordt door het Nationaal Bestuur bestempeld als reserve voor de activiteiten van de afdelingen. (x € 1.000)

Stand per 1 januari

Onttrekkingen

Toevoegingen

Stand per 31 december

Eenmalige/niet-jaarlijkse activiteiten

741

-

187

928

Jubileum (afdelingen)

514

81

-

433

42

12

-

30

315

5

-

310

1.341

166

-

1.175

2.953

264

187

2.876

Gericht op groei/differentiatie Doelbestemde nalatenschappen Activiteiten afdelingen

Totaal

Eenmalige/niet-jaarlijkse activiteiten Deze reserve kan alleen worden gemaakt met een realistisch plan dat is voorzien van een planning en een begroting.

In aanmerking komen alleen eenmalige of niet-jaarlijkse activiteiten voor deelnemers en/of vrijwilligers, volgens een bestendige gedragslijn. Andere voorwaarden zijn dat de begroting ‘Zonnebloemwaardig’ is, oftewel eenvoudig maar compleet, en dat de middelen binnen drie jaar na reservering worden besteed.

Jubileum (afdelingen) Voor de viering van afdelingsjubilea, zoals een lustrum en kroonjaren (12,5; 25; 40; 50; 60; 75; 100 jaar) mogen middelen worden gereserveerd. Om de uniformiteit te waarborgen mogen hiervoor standaardbedragen worden gereserveerd.

Voorwaarde is dat de middelen binnen vijf jaar na reservering worden besteed.

Gericht op groei/differentiatie Ook deze reserve kan alleen worden gemaakt met een realistisch plan dat is voorzien van een planning en een begroting.

In aanmerking komen activiteiten die zijn afgeleid van het Meerjarenbeleidsplan en zijn gericht op: • Deelnemers (inclusief jongeren) • Vrijwilligers (inclusief jongeren) • Diensten • Fondsenwerving • Samenwerking met andere partners Voorwaarde is dat de de middelen binnen drie jaar na reservering worden besteed.

P 49

Doelbestemde nalatenschappen

JAARVERSLAG

Er zijn afdelingen die middelen (hebben) ontvangen uit nalatenschappen. In het testament is dan door de erflater bepaald dat de middelen ten goede dienen te komen aan een bepaalde afdeling. Uiteraard wordt

2014

die wens gerespecteerd.

Activiteiten afdelingen Door een deel van de afdelingen is aan het vermogen boven de continuïteitsreserve nog geen specifieke bestemming gegeven. In 2014 blijft de opbouw van het vermogen een aandachtspunt voor de besturen van de afdelingen.

Continuïteitsreserve (x € 1.000)

Stand per 1 januari

Onttrekkingen

Toevoegingen

Stand per 31 december

Afdelingen

6.381

61

-

6.320

Vereniging (excl. afdelingen)

15.139

2.796

-

12.343

21.520

2.857

-

18.663

Totaal

Conform de ‘Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen’ van het VFI en het in de Nationale Vergadering vastgestelde vermogensbeleid wordt een continuïteitsreserve aangehouden die maximaal 1,5 keer de kosten van de werkorganisatie (inclusief kosten fondsenwerving, exclusief kosten voorlichting en PR) bedraagt. Op grond van dit beleid mag de reserve voor de Vereniging in 2014 € 15.642.000 bedragen. Door onttrekkingen als gevolg van bestedingen is de continuïteitsreserve gedaald en is lager dan de maximale continuïteitsreserve

De continuïteitsreserve van de afdelingen valt niet onder de definitie uit de ‘Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen’. Gezien de specifieke aard van de Zonnebloem organisatie geldt voor de afdelingen dat tot de kosten van de werkorganisatie de gemiddelde totale (netto) jaaruitgaven van de afgelopen drie jaar worden gerekend. Zo zorgen we ervoor dat de afdelingen ook in de toekomst aan haar verplichtingen jegens de deelnemers kunnen voldoen.

Bestemmingsfondsen (x € 1.000)

MPS de Zonnebloem Rondvaartboot de Zonnebloem

Totaal

Stand per 1 januari

Ontvangen uit acties

Bestedingen

Stand per 31 december

3.828

822

1.613

3.037

-

12

12

-

3.828

834

1.625

3.037

MPS de Zonnebloem Door de fusie van Nationale Vereniging de Zonnebloem met Stichting Motorpassagierschip de Zonnebloem en Rondvaartboot de Zonnebloem is het bestemmingsfonds MPS de Zonnebloem bij de vereniging opgenomen. Het fonds is gevormd uit de giften, die uit de acties voor bouw en exploitatie van het schip zijn ontvangen. Jaarlijks worden de specifieke bijdragen (aandeel Actie Zonnebloemvakanties, Scheepsmaatjes, specifieke giften en de aan dit fonds toe te rekenen beleggingsopbrengsten) toegevoegd aan dit fonds. Dit fonds dient om de exploitatie van motorpassagiersschip de Zonnebloem te waarborgen. In 2014 is er per saldo € 791.000 onttrokken aan het bestemmingsfonds.

P 50

Rondvaartboot de Zonnebloem

JAARVERSLAG

Door de fusie van Nationale Vereniging de Zonnebloem met Stichting Motorpassagierschip de Zonnebloem en Rondvaartboot de Zonnebloem is ook het bestemmingsfonds Rondvaartboot, dat is gevormd uit

2014

de giften bij het 50-jarig jubileum, hier opgenomen. Het gaat om giften voor een jubileumwens voor de bouw en exploitatie van een rondvaartboot ten behoeve van de doelgroep. Het geld dat naar aanleiding van deze wens is ontvangen, is in de loop van 2000 en 2001 overgeheveld naar dit bestemmingsfonds. Ook hieraan worden jaarlijks de specifieke bijdragen toegevoegd. Het bedrag wordt aangewend voor de exploitatie van de rondvaartboot. Met de toevoeging en de onttrekking in 2014 is het bestemmingsfonds op € 0 uitgekomen. De exploitatie van de Rondvaartboot is nu opgenomen bij de bestemmingsreserves van het Nationaal Bureau.

8 Voorzieningen (x € 1.000)

Stand per 1 januari

Onttrekkingen

Toevoegingen

Stand per 31 december

Jubilea

65

4

1

62

Totaal

65

4

1

62

De voorziening voor jubileumuitkeringen aan personeel is op individuele grondslag berekend, waarbij rekening is gehouden met het salaris, de blijfkans en de sterftekans. De voorziening wordt tijdsevenredig opgebouwd gedurende het dienstverband van de medewerkers.

9 Kortlopende schulden (x € 1.000)

2014

2013

Crediteuren

855

741

Loonbelasting en premieheffing

163

173

Reservering vakantietoeslag

503

484

Overige

452

446

1.973

1.844

Totaal

De looptijd van de opgenomen schulden is korter dan één jaar.

P 51

Overzicht niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen De aangegane verplichtingen hebben met name betrekking op vakantieaccommodaties, ICT-project PIT, materiaalvoorziening en onderhoudscontracten. Voor het ICT-project PIT zijn verplichtingen aangegaan

JAARVERSLAG

2014

voor € 2.055.000. Voor vakanties is eind 2014 een bedrag gemoeid van € 8.767.000. Hiervan heeft € 8.665.000 betrekking op kortlopende verplichtingen (korter dan 1 jaar) en € 112.000 op langlopende verplichtingen.

(x € 1.000)

< 1 jaar

Vereniging de Zonnebloem

12.847.653

496.611

-

13.344.264

854.288

-

-

854.288

158.681

-

-

158.681

13.860.622

469.611

-

14.357.233

MPS de Zonnebloem B.V. Stichting Rondvaartboot de Zonnebloem

Totaal

> 1 jaar

> 5 jaar

Totaal

Ten behoeve van de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) is een bankgarantie verstrekt van € 60.000. De contracten inzake leaseauto’s hebben een looptijd variërend van 36 tot 48 maanden. De totale verplichting bedraagt op 31 december 2014 € 635.456. Uit hoofde van leaseverplichtingen (leaseauto’s) bestaat er een verplichting van € 302.021 voor 2015.

Gezien hun relevantie zijn in de niet uit de balans blijkende verplichtingen niet de verplichtingen van de afdelingen begrepen.

In de lopende nalatenschappen van de Zonnebloem zitten zes nalatenschappen met vruchtgebruik, waarvan de waarde niet betrouwbaar is vast te stellen. In één nalatenschap zitten nog grond en landerijen, omdat deze nog niet op naam van de Zonnebloem staan en nog niet bekend is wat er mee gaat gebeuren zijn deze opgenomen voor € 1,-.

De in 2013 ontvangen grote nalatenschap is in 2014 door de familie betwist. Dit heeft niet geleid tot concrete aanspraken. Inmiddels heeft eigen onderzoek erin geresulteerd dat er geen concrete aanwijzingen zijn die een aanspraak rechtvaardigen.

P 52

7.2.7 Toelichting op de staat van baten en lasten

JAARVERSLAG

2014

10 Baten uit eigen fondsenwerving (x € 1.000)

Begroting 2015

Baten contributie/lidmaatschap

8.400

Werkelijk 2014 8.309

Begroting 2014 8.500

Werkelijk 2013 8.402

De baten uit contributie/lidmaatschap laten een lichte daling van € 93.000 zien ten opzichte van 2013. De aanwas van nieuwe donateurs kan de uitstroom niet compenseren. Donateurs zijn minder bereid zich voor een langere tijd te binden en geven vaker incidenteel. Van het ontvangen bedrag aan contributie / lidmaatschap is € 1.264.000 bestemd voor de afdelingen. Dit bedrag is als bestemmingsreserve opgenomen.

Baten uit giften (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Meimailing

850

835

800

768

Augustusmailing

600

605

500

494

Oktobermailing

350

299

300

203

Scheepsmaatje

350

321

400

358

Bedrijfssponsoring

200

194

125

238

Fondsenwerving algemeen

1.196

1.044

980

1.090

Vermogensfondsen

650

264

300

248

Periodieke schenkingen

135

139

125

132

Eigen acties afdelingen

535

468

500

493

4.866

4.169

4.030

4.024

Totaal baten uit giften

2013 heeft in het teken gestaan van de ontwikkeling van een nieuwe merkstrategie, wat ondermeer geleid heeft tot een nieuwe huisstijl. Daarnaast zijn bestaande fondsenwervende activiteiten uitgebouwd en nieuwe fondsenwervende producten, methoden en middelen/kanalen geïntroduceerd. Het effect hiervan lijkt in 2014 zichtbaar te worden. Dit heeft geleid tot een stijging van de opbrengsten van de drie periodieke mailings, ten opzichte van 2013. Scheepsmaatjes hebben in 2014 weinig fondsenwervende aandacht gekregen waardoor de baten achterblijven bij de begroting. Dit wordt in 2015, onder meer in het kader van Sail, weer geactiveerd.

Baten uit nalatenschappen (x € 1.000)

Baten uit nalatenschappen

Begroting 2015 2.500

Werkelijk 2014 2.537

Begroting 2014 2.500

Werkelijk 2013 14.489

De baten uit nalatenschappen zijn nagenoeg gelijk aan de begroting. Het aantal ontvangen nalatenschappen bedraagt in 2014 106 (2013: 90). Van 15 nalatenschappen is de waarde op het moment van het opmaken van de jaarrekening nog niet bekend.

P 53

Baten uit loterij (x € 1.000) Verkoop loten Waarde op niet afgehaalde prijzen

Begroting 2015

Begroting 2014

Werkelijk 2013

JAARVERSLAG

2.300

2.245

2.700

2.387

50

70

50

91

-

4

-

3

2.350

2.319

2.750

2.481

Overige opbrengsten Totaal baten uit loterij

Werkelijk 2014

2014

Ondanks de inspanningen en bereidheid van duizenden Zonnebloemvrijwilligers om loten te verkopen is de opbrengsten van de loterij wederom gedaald. De afnemende geefbereidheid en het gebrek aan kleingeld bij de afnemers zijn mogelijk oorzaken van het achterblijven van de baten.

Baten uit verkoop artikelen (x € 1.000)

Verkoop kerstkaarten Giften kerstkaarten

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

410

396

400

446

30

35

30

30

440

431

430

476

-206

-183

-260

-197

234

248

170

279

Verkoop promotie-artikelen

50

22

50

24

Kosten promotie-artikelen

-25

-11

-25

-14

25

11

25

10

259

259

195

289

Kostprijs verkopen kerstkaartenactie Baten uit verkoop kerstkaarten

Baten uit verkoop promotie-artikelen Totaal baten uit verkoop artikelen

De kerstkaarten worden niet op voorraad ingekocht, maar er wordt gebruik gemaakt van het concept “printing on demand”. De omzet in 2014 is ongeveer gelijk aan de begroting, maar door een lagere kostprijs (vooral van de papier- en drukwerkkosten) is het uiteindelijk resultaat € 78.000 hoger dan begroot. Ten opzichte van 2013 is het resultaat € 31.000 lager. De baten uit verkoop promotie artikelen zijn volledig gerealiseerd door de afdelingen.

Baten uit eigen fondsenwerving (x € 1.000)

Totaal baten uit eigen fondsenwerving

Begroting 2015 18.375

Werkelijk 2014 17.593

Begroting 2014 17.975

Werkelijk 2013 29.685

11 Baten uit acties derden (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Baten Vriendenloterij

750

1.016

790

548

Baten overige acties derden

100

78

150

108

Totale baten acties derden

850

1.094

940

656

Het aantal deelnemers dat meespeelt met de Vriendenloterij is in 2014 verder gedaald. Echter door een extra bijdrage voor het project toegankelijkheid Paleis Het Loo van € 455.000 zijn de totale baten ruim € 1 miljoen.

P 54

JAARVERSLAG

2014

12 Subsidies van overheden Baten (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Subsidie overheid Nationale Vereniging

200

201

200

200

Overige overheidssubsidies

300

302

300

307

Totaal baten subsidies van overheden

500

503

500

507

De Nationale Vereniging heeft ook in 2014 een instellingssubsidie van € 201.000 ontvangen van het Ministerie van VWS. De overige subsidies worden ontvangen door afdelingen en deze zijn nagenoeg gelijk aan de in 2013 ontvangen subsidies.

13 Rentebaten en baten uit beleggingen (x € 1.000) Rentebaten uit liquide middelen

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

136

160

187

182

Rentebaten

568

172

495

516

Dividend

185

-

173

290

81

80

140

137

96

209

66

1.084

563

1.747

603

-1.114

Totale baten uit beleggingen

1.493

2.208

1.477

913

Totale rentebaten en baten uit beleggingen

1.629

2.368

1.664

1.095

Baten uit beleggingen

Vergoeding huisfondsen Gerealiseerde koersverschillen Ongerealiseerde koersverschillen

De baten uit beleggingen zijn € 731.000 hoger dan begroot en zelfs bijna € 1,3 miljoen hoger dan voorgaand jaar.

Het resultaat, ruim € 2,2 miljoen, bestaat voornamelijk uit ongerealiseerd resultaat. De overige baten (rente, dividend, vergoeding en gerealiseerd resultaat) zijn lager dan begroot en voorgaand jaar. De portefeuilles bevatten voornamelijk staatsobligaties. Sinds eind 2010 wordt er belegd in huisfondsen van Van Lanschot Private Office.

De baten uit liquide middelen bestaan uit de jaarlijkse rentevergoeding. Als gevolg van de lage rentestand zijn deze vergoedingen lager dan begroot.

14 Overige baten (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Overige baten

52

130

47

118

Totaal overige baten

52

130

47

118

De overige baten hebben betrekking op een correcties van opbrengsten uit 2013 (dividend belasting en kosten Mariahoeve) en souvenier en drankopbrengsten bij de MPS.

P 55

JAARVERSLAG

2014

15 Voorlichting/bewustmaking, eigen activiteiten (x â&#x201A;Ź 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Ledenblad (Zonnebloem Nieuws)

464

449

459

369

Jaarlijkse campagne

779

1.239

1.059

344

811

747

408

459

Jaarthema

229

232

231

400

Websites

512

460

524

458

56

48

48

45

145

137

183

183

41

55

178

628

402

382

460

274

3.439

3.749

3.550

3.160

Voorlichting en promotie

Groepsbezoek Overige activiteiten (onderzoeken) Meerjarenbeleidsplan Doorbelasting indirecte kosten Totaal voorlichting, bewustmaking eigen activiteiten

De bestedingen aan voorlichting, bewustwording en eigen activiteiten zijn hoger dan begroot. Begin 2014 is besloten om de jaarlijkse campagne uit te breiden om de zichtbaarheid van de Zonnebloem te vergroten en de doelstelling van de Zonnebloem duidelijker onder de aandacht te brengen. Hierdoor namen de bestedingen met â&#x201A;Ź 180.000 toe. De bestedingen aan het ledenblad zijn hoger door een toegenome oplage. De kosten voor voorlichting en promotie zijn hoger dan begroot door de niet begrote communicatie kosten voor het project Fashion on Wheels. De bestedingen aan het meerjarenplan zijn lager dan begroot doordat de communicatie hierover voornameljk digitaal heeft plaastgevonden in plaats van via drukwerk zoals begroot.

P 56

JAARVERSLAG

2014

16 Vrijwilligersondersteuning, bezoekwerk en activiteitenbegeleiding (x â&#x201A;Ź 1.000)

Ondersteuning vrijwilligers en afdelingen

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

2.148

2.225

2.112

2.119

Cursussen

500

671

582

491

Bezoekwerk algemeen

334

317

307

320

Jongeren

167

165

159

155

Tijdschrift Zonnebloem

295

275

294

287

Marketing en werving vrijwilligers

297

239

272

318

Marketing en werving deelnemers

129

86

152

102

Vrijwilligerskaart

126

168

124

127

206

187

232

97

38

38

35

65

-

-

-

68

Implementatie meerjarenbeleid

395

375

364

275

Doorbelasting indirecte kosten

737

659

694

718

5.372

5.405

5.327

5.142

Vrijwilligersblad (Zonnebloem Vrijwilliger) Strategische samenwerkingen Vrijwillige inzet migranten

Totaal vrijwilligersondersteuning

De totale bestedingen voor Vrijwilligersondersteuning zijn nagenoeg gelijk aan de begroting. De bestedingen aan ondersteuning vrijwilligers en afdelingen zijn bedoeld om vrijwilligers te ondersteunen, begeleiden en te motiveren bij de uitvoering van het vrijwilligerswerk. Door een samenwerking met de branche organisatie van accountants en belastingadviseurs is in 2014 is het cursuspakket onvoorzien uitgebreid met een workshop voor kascommissieleden.

In 2014 zijn er 77 workshops voor kascommissieleden uitgevoerd met 720 deelnemers. Het totaal aantal deelnemers aan workshops en cursussen is in 2014 10.978. Het nieuwe format van het vrijwilligersblad (ZON) is in 2014 gelanceerd.

De kosten hiervan zijn voordeliger uitgevallen dan waar in de begroting rekening mee is gehouden.

P 57

JAARVERSLAG

2014

17 Vakanties (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Vaarvakanties

1.471

1.837

1.266

1.437

Regionale vakanties

2.212

2.229

1.956

2.065

Nationale vakanties

1.211

1.502

997

1.083

Vliegvakanties

327

266

233

81

Vakantieweken algemeen

643

829

1.142

1.328

156

175

170

135

Doorbelasting indirecte kosten

1.091

997

1.031

927

Totaal vakanties

7.111

7.835

6.795

7.056

Vakantiegids

Het aanbod van vakanties speelt steeds meer in op de wensen van deelnemers en verzorgers door een gevarieerder kwalitatief hoger vakantieaanbod qua leeftijdsgroep, thema’s, groepsgrootte en vakantieduur en accomodaties. Het vervoersaanbod voor deelnemers dat betaalbaar is, deelname aan activiteiten stimuleert en zorgeloze deelname aan activiteiten waarborgt is succesvoller dan begroot. Hierdoor zijn de vervoerskosten € 125.000 hoger dan begroot. De kosten voor het Zonnebloemvervoer, a € 500.000, zijn begroot bij vakantieweken algemeen. De werkelijke kosten zijn echter toegerekend aan de verschillende vakantiesoorten. De daling ten opzichte van de begroting bij vakantieweken algemeen valt lager uit door de betaalde afkoopsom (€ 140.000) voor de vakantieaccomodatie de Heihoef waarvoor geen belangstelling meer is maar nog wel contractuele verplichtingen. De bestedingen aan de vakanties vallen in totaal ruim € 1 miljoen hoger uit. Naast de hogere kosten voor vervoer en de hierboven genoemde afkoopsom zijn ook de ontspanningskosten € 245.000 hoger dan begroot. Er is meer gebruik gemaakt van de keuzevrijheid voor vakantiestaven om ontspanningsmogelijkheden toe te voegen gedurende de vakanties. In de begroting is hier geen rekening mee gehouden. Daarnaast zijn er ook extra kosten gemaakt voor de huistijlaanpassingen (+ € 35.000), verdere digitalisering van het aanvraagproces (+ € 25.000), reiskosten voor vrijwilligers (+ € 37.000) en extra doorbelasting van personeelskosten als gevolg van langdurige zieken (+ € 83.000). Bij het opstellen van de begroting is abusievelijk geen rekening gehouden met de verwachte prijsstijging van 2% (€ 150.000). De bijdrage van gasten is, conform Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen, in mindering gebracht op de kosten. De bijdragen van gasten voor vervoer en vakanties bedraagt € 4.440.000.

P 58

JAARVERSLAG

2014

18 Evenementen (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Theater Tournee

530

811

727

806

Bootdagtochten

138

251

157

252

3.033

3.125

3.069

2.545

38

59

83

74

155

201

172

201

Activiteiten uit arrangementengids

280

320

270

360

Doorbelasting indirecte kosten

388

355

369

332

4.562

5.122

4.847

4.570

Eéndagsactiviteiten klein/overige dagactiviteiten Mariahoeve Leende Rondvaartboot

Totaal evenementen

De stijging ten opzichte van de begroting van de besteding aan dagboottochten is het gevolg van een hogere kosten voor de dagboottochten (€ 30.000) en een hogere bezetting dan waar in de begroting rekening mee is gehouden. Door de aankondiging dat de Theatertournee in 2015 niet vervolgd wordt zijn er meer voorstellingen dan gepland. Ook zijn de kosten per theatertournee hoger dan begroot. De afdelingen hebben in 2014 meer besteed aan activiteiten uit de arrangementengids. De kosten bij eendagsactiviteiten zijn hoger dan begroot, de afdelingen hebben hier minder aan besteed. De stijging wordt veroorzaakt door de bestedingen aan het project toegangelijkheid van Paleis Het Loo dat niet in de begroting was opgenomen. De financiering van dit project is verantwoord bij baten acties derden.

19 Kosten eigen ledenwerving (x € 1.000)

Kosten contributie / lidmaatschap

Begroting 2015

Werkelijk 2014

1.937

Begroting 2014

2.084

2.041

Werkelijk 2013

1.981

De kosten contributie/lidmaatschap zijn nagenoeg conform begroting.

Kosten giften (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Meimailing

81

125

85

84

Augustusmailing

59

68

61

56

Oktobermailing

30

23

32

19

Scheepsmaatje

49

52

82

70

Bedrijfssponsoring

92

87

77

98

225

222

360

187

56

44

42

56

21

11

10

8

Kosten eigen acties afdelingen

50

57

55

50

Totaal directe wervingskosten

663

689

804

628

Fondsenwerving algemeen Vermogensfondsen Periodieke schenkingen

De resultaten van de nieuwe ontwikkelde methodieken vallen tegen waardoor er nog geen nieuwe fondsenwervende activiteiten zijn ontwikkeld. Hierdoor is het budget bij fondsenwerving algemeen niet volledig benut. In 2014 zijn de giftverzoeken gesegmenteerd aan de hand van het geefgedrag in eerdere jaren.

P 59

JAARVERSLAG

2014

Kosten nalatenschappen (x € 1.000)

Kosten nalatenschappen

Begroting 2015

68

Werkelijk 2014

105

Begroting 2014

Werkelijk 2013

81

91

De kosten nalatenschappen zijn hoger dan begroot doordat bij een aantal dossiers juridische ondersteuning vereist was. (x € 1.000) Kosten loterij

381

404

380

399

26

26

26

27

503

423

469

642

3.578

3.731

3.801

3.768

(x € 1.000) Kosten verkoop artikelen (x € 1.000) Doorbelasting indirecte kosten (x € 1.000) Totaal kosten eigen fondsenwerving

20 Kosten acties derden (x € 1.000)

Begroting 2015

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

Kosten Vriendenloterij

119

87

134

121

Overige kosten derden

27

28

26

29

146

115

160

150

Totale kosten acties derden

De kosten hebben betrekking op wervingsactiviteiten uitgevoerd om nieuwe leden mee te laten spelen voor de Zonnebloem in de Vriendenloterij.

21 Kosten verkrijging subsidie van overheden (x € 1.000)

Kosten verkrijgen subsidies overheden

Begroting 2015

8

Werkelijk 2014

10

Begroting 2014

9

Werkelijk 2013

11

22 Kosten beleggingen (x € 1.000)

Kosten beleggingen

P 60

Begroting 2015

53

Werkelijk 2014

53

Begroting 2014

57

Werkelijk 2013

53

JAARVERSLAG

Kostentoerekening (x € 1.000)

Salarissen inclusief sociale lasten

Begroting 2015 5.872

Werkelijk 2014

Begroting 2014

Werkelijk 2013

5.876

5.629

5.537

Pensioenpremies

516

512

496

483

Overige personeelskosten (incl. Ondernemingsraad)

584

586

498

720

Reis- en verblijfkosten

526

548

484

524

Totaal personeelskosten

7.498

7.522

7.107

7.264

Waarvan direct toegerekend aan activiteiten

6.029

6.082

5.768

5.675

Totaal indirecte personeelskosten

1.469

1.440

1.339

1.589

Huisvestingskosten

165

138

155

166

Kantoorkosten

388

408

390

388

Kantoorkosten afdelingen

350

316

350

327

1.622

1.384

1.615

1.288

100

109

84

108

4.094

3.795

3.933

3.866

Afschrijvingskosten Kosten bestuur en toezicht Totaal indirecte kosten

2014

De totale personeelskosten stijgen met € 258.000 ten opzichte van 2013. Het aantal fte is gestegen van 97,83 naar 103,61.

Dit wordt vooral veroorzaakt door vervanging van een aantal langdurige ziektegevallen. De totale indirecte kosten zijn gedaald ten opzichte van 2013 door meer directe toerekening aan de activiteiten. De sociale lasten bedragen € 727.270.

De kantoorkosten zijn ten opzichte van 2013 gestegen als gevolg van toegenomen kopieer- en automatiseringskosten en hogere kosten kantoorbenodigdheden.

Onder de kosten voor bestuur en toezicht worden onder andere de accountantskosten, inhuur van derden ten behoeve van het bestuur en de directie en de bijeenkomsten van de Nationale Vergadering, Nationaal Bestuur en ingestelde commissies verantwoord. Ook de onkostenvergoeding 2014 van bestuursleden € 2.132 (in 2013 € 3.084) worden hieronder verantwoord.

In 2014 zijn de volgende bedragen aan accountantskosten ten laste van het resultaat gebracht:

(in €)

Controle van de jaarrekening

Accountants

Belastingadviseurs

Totaal

49.997

-

49.997

7.653

-

7.653

Fiscale advisering

-

15.683

15.683

Andere niet-controlediensten

-

-

-

57.650

15.683

73.333

Andere controlewerkzaamheden

P 61

JAARVERSLAG

7.2.8 Overzicht directiesalaris Naam Functie

2014

N. van Rooij directeur

Dienstverband Aard (looptijd) Uren Part-time percentage Periode

Onbepaald 40 100 1/1 - 31/12

Bezoldiging (in euro’s)

Totaal

Jaarinkomen - Bruto loon/salaris - Vakantiegeld

115.031 9.185

- Eindejaarsuitkering, 13e/14e maand

-

- Variabel jaarinkomen

-

Totaal

124.216

SV lasten (wg deel)

8.792

Belastbare vergoedingen/bijtellingen

13.019

Pensioenlasten (wg deel)

15.482

Overige beloningen op termijn

-

Uitkeringen beëindiging dienstverband

-

-

Totaal bezoldiging 2014

161.509

Totaal bezoldiging 2013

169.923

Het bruto jaarloon/salaris over 2014 is € 374,- hoger dan in 2013. De bezoldiging van A.P.R. van Rooij is conform de VFI Beloningregeling vastgesteld en blijft binnen het maximum van € 140.046 (1 fte/12 maanden). Kijk voor een toelichting op het beleid en de uitgangspunten voor de directiebezoldiging in het financieel verslag.

P 62

JAARVERSLAG

2014

7.2.9 Toelichting op de kostenverdeling (Model C) Werkelijk 2014

Doelstellingen

(x â&#x201A;Ź 1.000)

Voorlichting Vrijwilligersondersteuning, bewustbezoekwerk wording, en activiteiten eigen begeleiding activiteiten Uitbesteed werk Publiciteit en communicatie Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Kantoorkosten afdelingen Afschrijvingen en rente Kosten bestuur en toezicht

Beheer en administratie

Werving Baten

Vakanties

Evenementen

Eigen fondsenwerving

Acties derden

Subsidies

Werkelijk 2014

Beleggingen

Begroting 2014

Werkelijk 2013

-

2.223

4.788

4.440

2.573

73

3

53

-

14.153

12.991

13.002

2.680

389

-

-

-

-

-

-

-

3.069

2.884

2.456

813

2.491

2.123

423

939

42

7

-

684

7.522

7.107

7.264

15

9

21

10

23

-

-

-

60

138

155

166

54

36

73

36

82

-

-

-

127

408

390

388

16

79

16

142

63

-

-

-

-

316

350

327

171

178

814

71

51

-

-

-

99

1.384

1.615

1.288

-

-

-

-

-

-

-

-

109

109

84

108

3.749

5.405

7.835

5.122

3.731

115

10

53

1.079

27.099

25.576

24.999

4,0%

Dit overzicht geeft weer hoe de kosten zijn verdeeld over de doelstelling, de werving baten en beheer en administratie.

Onder uitbesteed werk en publiciteit en communicatie worden de bestedingen (excl. personeelskosten) weergegeven die direct aan de realisatie van de doelstellingen en de werving van de baten worden toegerekend.

De personeelskosten bestaan uit kosten die direct worden toegerekend aan de doelstellingen en werving baten en uit de kosten die indirect worden toegerekend aan de realisatie van de doelstelling of de werving van baten. De indirecte kosten worden op basis van verdeelsleutels toegerekend aan de doelstelling, werving baten en kosten beheer en administratie.

De overige kosten betreffen indirecte kosten die op basis van een verdeelsleutel worden toegerekend aan de doelstelling, werving baten en kosten beheer en administratie. Per kostensoort worden de verdeelsleutels hieronder toegelicht.

De indirecte personeelskosten worden naar rato verdeeld over de doelstellingen, werving baten en beheer en administratie. Als basis wordt de totale loonsom per afdeling genomen. De loonsom van Directie, Planning & Control en Ondersteunende Processen wordt daarbij voor 100% toegerekend aan beheer en administratie.

De huisvestingskosten worden op basis van de ingebruik zijnde m2 per afdeling verdeeld over de doelstellingen, fondsenwerving en beheer en administratie. De m2 die ingebruik zijn bij de Directie, Planning & Control en Ondersteunende Processen worden volledig toegerekend aan beheer en administratie.

De kantoorkosten worden toegerekend op basis van het aantal werkplekken dat een afdeling in gebruik heeft. Hierbij geldt het aantal werkplekken van Directie, Planning & Control en Ondersteunende Processen als basis voor het aandeel van de kosten van beheer en administratie.

De kantoorkosten afdelingen worden volgens een vastgestelde verdeelsleutel verdeeld over doelstelling en fondsenwerving. Dit omdat de afdelingen 100% bezig zijn met het Zonnebloemwerk.

De afschrijvingskosten die direct verband houden met een doelstelling of eigen fondsenwerving worden hieraan toegerekend. Afschrijvingskosten zoals pand en kantoorinventaris worden conform de verdeelsleutel bij resp. huisvestingskosten en kantoorkosten toegerekend aan de doelstelling, eigen fondsenwerving en beheer en administratie.

De kosten van bestuur en toezicht zijn 100% kosten beheer en administratie.

P 63

JAARVERSLAG

7.3 Meerjarenbegroting 2015-2018

2014

Staat van baten en lasten (x â&#x201A;Ź 1.000)

Begroting Begroting Begroting Begroting 2015 2016 2017 2018

Baten Baten uit eigen fondsenwerving

18.375

18.750

19.250

19.750

Baten uit acties derden

850

800

800

800

Subsidies van overheden

500

500

500

500

1.629

1.500

1.400

1.300

52

50

50

50

21.406

21.600

22.000

22.400

Voorlichting bewustwording, eigen activiteiten Vrijwilligersondersteuning, bezoekwerk en activiteitenbegeleiding Vakanties

3.439

3.300

3.300

3.300

5.372

5.300

5.300

5.300

7.111

6.500

6.500

6.500

Evenementen

4.562

4.500

4.500

4.500

20.484

19.600

19.600

19.600

3.578

3.700

3.700

3.700

146

140

140

140

8

10

10

10

53

50

50

50

3.785

3.900

3.900

3.900

1.087

1.000

1.000

1.000

Som van de lasten

25.356

24.500

24.500

24.500

Saldo van baten en lasten

-3.950

-2.900

-2.500

-2.100

19,5%

19,7%

19,2%

18,7%

4,3%

4,1%

4,1%

4,1%

Bestedingsratio I (totale bestedingen doelstelling in % van de totale baten)

95,7%

90,7%

89,1%

87,5%

Bestedingsratio II (totale bestedingen doelstelling in % van de totale lasten)

80,8%

80,0%

80,0%

80,0%

Rentebaten en baten uit beleggingen Overige baten Som van de baten

Besteed aan doelstelling

Som besteed aan doelstelling

Kosten werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties derden Kosten verkrijgen subsidies van overheden Kosten beleggingen Som van de kosten werving baten

Kosten beheer en administratie Kosten beheer en administratie

Kengetallen Kosten eigen fondsenwerving in % van baten eigen fondsenwerving Kosten beheer en administratie in % van de totale lasten

P 64

JAARVERSLAG

Uitgangspunten Meerjarenbegroting

2014

• De begroting 2015 is de vastgestelde begroting.

• De fondsenwerving laat een stijgende lijn zien om het ambitieniveau van fondsenwerving weer te geven.

• Voor vakanties is besloten om het kwaliteitsniveau en de differentiatie van 2014 voor 2015 te continueren.

De uitgangspunten voor 2016 en verder worden in 2015 opnieuw vastgesteld.

• Het meerjarenplan gaat uit van een doel en een onzekere weg er naar toe. Van diverse onderdelen van het meerjarenplan wordt 2015 gebruikt om te bepalen wat de richting gaat worden. De financiele consequenties zijn voor de jaren na 2015 dan ook nog niet te bepalen. De begrotingen voor 2016 t/m 2018 zijn dan ook gelijk aan die van 2015 en worden jaarlijks bijgesteld.

• De meerjarenbegroting geeft de komende jaren een negatief resultaat. Dit wordt veroorzaakt door het verhogen van het kwaliteitsniveau, de differentiatie van bestemmingen en het reizen met kleinere groepen. In de resultaten zit ook de besteding van nalatenschap aan het vervoersaanbod voor gasten en het toekomstbestendig maken van de vereniging.

• De negatieve resultaten worden gedekt door het vermogen. Voor 2015 geldt dat deze resultaten ruimschoots gedekt worden door het vermogen en worden de ontvangen gelden zichtbaar besteed aan de doelstelling zonder dat de continuiteit van de Zonnebloem in gevaar komt. Voor de jaren 2016 t/m 2018 zal de begroting jaarlijks worden aangepast aan de actuele (financiele)situatie.

P 65

7.4 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Nationale Ledenvergadering van Nationale Vereniging de Zonnebloem De in dit verslag in paragraaf 7.2 opgenomen samengevatte jaarrekening 2014, bestaande uit de samengevatte geconsolideerde balans per 31 december 2014, de samengevatte geconsolideerde staat van baten en lasten over 2014 en het samengevatte geconsolideerde kasstroomoverzicht over 2014 met bijbehorende toelichtingen, is ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening 2014 van Nationale Vereniging de Zonnebloem. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 27 mei 2015. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 27 mei 2015.

De samengevatte jaarrekening 2014 bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening 2014 kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening 2014 van Nationale Vereniging de Zonnebloem.

Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vereniging is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening 2014 in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in paragraaf 7.2.4 en paragraaf 7.2.5 van de toelichting.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening 2014 op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, â&#x20AC;&#x153;Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiĂŤle overzichtenâ&#x20AC;?.

Oordeel Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening 2014 van Nationale Vereniging de Zonnebloem en in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in paragraaf 7.2.4 en paragraaf 7.2.5 van de toelichting.

Den Haag, 12 juni 2015 Deloitte Accountants B.V.

Was getekend: drs. V.W.J.A. van Stijn RA MGA

P 66

JAARVERSLAG

2014

Er kan zoveel meer dan je denkt